M

K
Y

DRAUPADI Prof. Yarlagadda Lakshmi Prasad

❏ 1972 PO„^èÀ^Œº=∞OÖ’#∂, 1975 J`«º=ã¨~° Ѩiã≤÷u HÍÅOÖ’#∞ q^•ºi÷

<åÜ«∞‰õΩ_»∞QÍ PO`«~°OyHõ Éèí„^Œ`å K«@ìO H˜O^Œ x~°ƒO^è•xH˜ QÆ∞Ô~·# _®.
Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©;„Ѩ™ê^£ =¸_»∞ ^ŒâßÉÏÌÅ∞QÍ q^•º~°∞÷Å qâı+¨ P^Œ~åaè=∂<åÅ#∞
K«∂~°Q˘#fl J^蕺Ѩ‰õΩ_»∞.
❏ Ç≤ÏOn, `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Å∞ Ô~O_çO\˜Ö’ _®Hõìˆ~\ò Ѩ\ÏìÅ∞ á⁄Ok# x`«º
Ѩiâ’^茉õΩ_»∞. =¸_»∞ Ѩ^Œ∞ʼnõΩ ÃÑ·QÍ „Ѩã≤^Œú „QÆO^ä•Å#∞ ~°zOz Ñ≤#fl =Ü«∞ã¨∞û
Ö’<Õ ˆHO„^Œ ™êÇ≤Ï`«º JHÍ_»g∞ J#∞"å^Œ ѨÙ~°™ê¯~åxfl á⁄Ok# ~°K«~Ú`«.
❏ J"≥∞iHÍ, „a@<£, [áê<£, ǨOHÍOQ∑, ɡe˚Ü«∞O, =∂i+¨ãπ, =∞ÖË+≤Ü«∂, ^ä•Üü∞
ÖÏO_£, ÔH#_®,ÃãÊ~Ú<£, ~°ëêº, L„ÔH~Ú<£, DlÑπì, J~°Éò Zq∞ˆ~\òû "≥Ú^ŒÖˇ·#
^ÕâßÖ’¡ Ѩ~°º\˜Oz =O^ŒÖÏk ã¨=∂"ÕâßÖ’¡ ã¨ÉèÏ~°O[HõOQÍ „Ѩã¨OyOz
q^Œfi[˚#∞Å =∞#fl#ÅO^Œ∞‰õΩ#fl =HõÎ.
❏ ~å[ºã¨Éèí ã¨Éèí∞º_»∞QÍ L<åfl, ~°K«<å "åºã¨OQÆO =∂#x"å_»∞. ~å[ºã¨Éèí Ѩ^Œg
q~°=∞} J#O`«~°O ‰õÄ_® J^蕺ѨHõ=$uÎx ZOK«∞‰õΩ#fl É’^èŒ<å ~°OQÆ
„¿Ñq∞‰õΩ_»∞.
❏ áê~°¡"≥∞O@s JkèHÍ~° ÉèÏëê ã¨OѶ¨∞ Láê^茺‰õ∆Ω_»∞QÍ, ˆHO„nÜ«∞ Ç≤ÏOn ã¨q∞u
ã¨Éèí∞º_»∞QÍ, ~åR Ç≤ÏOn JHÍ_»g∞ Kè≥·~°‡<£QÍ, qâ◊fiÇ≤ÏOn ã¨^Œã¨∞û x~åfiǨωõΩ_»∞QÍ
Ç≤ÏOn ÉèÏ+¨ J=∞Å∞‰õΩ HõOHõ}O Hõ@∞ì‰õΩx Ç≤ÏOn „áêOfÜ«ÚʼnõΩ J|∞ƒ~°áê@∞
HõeyOz# *ÏfÜ«∞"åk.
❏ `≥Å∞QÆ∞‰õΩ „áêp# ÉèÏ+¨ ǨÏ∏^• HÀã¨O Hõ$+≤ KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ „ѨÉèí∞`«fiO xÜ«∞q∞Oz#
\Ïãπ¯á¶È~üû ã¨Éèí∞º_»∞QÍ, „Ѩ^äŒ=∞ „ѨѨOK« `≥Å∞QÆ∞ ~°K«~Ú`«Å =∞Ǩã¨ÉèíÅ
x~åfiǨÏHõ ã¨OѶ¨∞ J^茺‰õ∆Ω_»∞QÍ, ѨÅ∞=Ù~°∞ „Ѩã≤^Œ∞úÅ ~°K«#Å∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’
J#∞=kOz# ~°K«~Ú`«QÍ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨#∞ „¿Ñq∞OKÕ `≥Å∞QÆ∞ a_»¤.
C
M
Y
K
 DRAUPADI
By Dr. Yarlagadda Laxmi Prasad

„^ÒѨk First Edition

January 2006

Second Edition
January 2008

© Dr. Yarlagadda Laxmi Prasad

Price
Rs. 100 $ 10

Type set
AMS, Literacy House,
OU Road, Vidyanagar,
Hyderabad - 500 007.
Ph: 27096464, 27098406

_¨II †Ç¶~¡QÁ _® ÛÈ •H©àÆ ã„¬ª•^£ Printed at

Vipla Computer Services
(Designers & Multi Colour Offset Printers)
Nallakunta, Hyderabad - 500 044.
Ph: 2767 6910, 2765 4003

Book Production
T. Muralidhar Gowd

Published by
Loknayak Foundation
Engineering College Staff Quarters
Andhra University
Vishakapatnam - 530003
Cell: 98490 67343
ㄬK°Ç ~¡}
Sole Distributors
…ÕH±<Œ†Ç°H± ‡¦ÏO_Í+<¬ £ Surya Prachuranalu
Hyderabad - 500 035.
q‰§Y„¬@ßO Ph: 040-24047889

i ii
 „Ѩ*Ï "≥^· •ºxH˜ ãÔ̈~#· ÉèÏ+¨ºO K≥ÑÊ≤ # "≥^· ∞Œ ºÅ∞,
q^•º ™êÇ≤Ï`«º ™êO㨯 $uHõ, ~å[H©Ü∞« ~°OQÍÅÖ’ „Ѩã^≤ ∞Œ Å ú ∞
_®Hõ~ì ü HÍã¨~<° xÕ ã¨^•t=~å=Ù QÍiH˜
<å Pf‡Ü«∞`å ѨÙ~°™ê¯~°O...

iii iv
 q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ 23. #‰õΩÅ, ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ ™êOQÆ`«ºO
24. J`«ÎQÍi JO`«~°OQÆO
124
126
ã¨~ã¨Ê~^°# –_ÍII ã≤.<®O®Ü«µ}O≥_ç¤ 25. áêO_»=ÙʼnõΩ ^è$Œ `«~å¢+¨µxì PǨfi#O 129
=∞∞~^°∞ =∂@ –[ã≤ìãπ K«ÅÇı∞â◊fiO∑ 26. J„QÆAx x~°‚Ü«∞O 131
H˘`«Î HÀ}O Pqëê¯~°O –Zãπ.*ˇ·áåÖòO≥_ç¤ 27. J~°∞#˚ ∞x f~°Ü ÷ ∂« „`« 134
=∞#q –_ÍII Ü«∂O°¡Qõ_«¤ ÅH©;„Ǩ™®^£ 28. ã¨O`å#=u 137
1. Z=i HÀã¨O D =∞Ǩ ã¨O„QÍ=∞O? 1 29. Hõ$+¨∞‚xH˜ W+¨ìã¨d 139
2. Jâ◊`å÷=∞‰õΩ Hõ∆=∂aèHõ∆ 13 30. O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~ 143
3. ~°}Éèí∂q∞ – =∞~°∞Éèí∂q∞ 19 31. =∞Ü«µã¨Éèí 145
4. Jyfl ã¨O™ê¯~°O 27 32. ã¨Ç¨Ï^Õ=Ùx ã¨~^ÕÇ¨Ï x=$uÎ 147
5. ã¨fiÜ«∞O=~°O 30 33. ^°¥º`Œ„H©_« 150
6. Hõ~°∞‚_ç JѨÓ~°fi =ºHÎ̃`«fiO 41 34. =¢™êÎǨǨÏO°}~ 153
7. ‰õΩOf^Õq JÉèíº~°÷# 49 35. =∞~°Å ^Œ∂º`«„H©_» 174
8. Hõ$+¨‚bÅ 53 36. áêO_»= =#"åã¨O 181
9. ^èŒ~°‡ Ü≥∂y – Hõ~°∞‚_»∞ 57 37. Hõ$+¨µ‚x JÉèíÜ«∞O 186
10. Hõ~°∞‚_»∞ ‰õΩOfѨل`«∞_®? 62 38. Z=i HÀã¨O D =∞Ǩ ã¨O„QÍ=∞O? 190
11. ^èŒ~°‡É’^èŒ# 65 39. JO°∞˚# qܡ∂Qõ~ 195
12. Ѷ¨eOz# ã¨fiѨflO 67 40. cè=∞¿ã#∞x O°Hí∆} 197
13. JO`«~°OQÆ =∞^äŒ#O 70 41. „^ÒǨk ™œ~^°O°º O°Ç¨Ï㨺~ – ã¨`ŒºÉèß=∞‰õΩ LǨ^Õâ◊~ 201
14. <Õ<≥=ix? 80 42. J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ 207
15. Uk r=# ^èŒ~°‡O? 85 43. Ãã·O°~„kè 213
16. „^ÒѨk g∞‰õΩ Ü«∞[˝"ÕkHõ 90 44. H©K«Hõ =^è° 218
17. J`«Î"åiO\’¡ `˘e~ÀA 98 45. NHõ$+¨‚O®Ü«µÉÏO°~ 227
18. ^èŒ~°‡ x~°‚Ü«∞O 103 46. ‰õΩO°∞Hı∆„`Œ~ 229
19. áê}˜„QÆǨÏ}ÏÅ∞ – ѨOK«~å„`«∞Å∞ 109 47. *ˇ·„`ŒÜ«∂„`Œ 232
20. ^èŒ~°‡Ax P`«‡#∂º#`« 113 48. O®[=∂`Œ x„+¨¯=∞} 234
21. cè=∞¿ã#∞x ay H“ye 117 49. =∞Ǩ„Ǩ™®÷#~ 236
22. J~°∞˚#∞x ™œO^Œ~åº~å^èŒ# 120 50. "Õ}∞Qå#~Ö’ b#~ 238

v vi
 ã¨~ã¨Ê~^°#
W k =∞ǨÉèßO°`Œ~Ö’x „^ÒǨk áå„`Œ K«∞@¥ì ǨiÇı+≤~z# ã¨xflÇıâÍÅ Hí^ä°#~
=∂„`ŒÇı∞ Hß^°∞. HÁ~`Œ=O°Hí∞ HßHíáÈ^°∞. J~>ı D „Qõ~^ä°~Ö’ HÁxfl Çͺ㨄áÈHíÎ
=∞¥ÅÉèßO°`~Œ Ö’x Hí^ßä ~âÍÅ∞, HÁxfl _ÍII Ü«∂O°Q¡ _õ ¤« ÅH©;„Ǩ™®^üQåO°∞ qq^è° „Qõ~^äßÖ’¡~z
ã¨g∞Híi~z# Hí^ßä ã¨~|~kè q+¨Ü∂« Å∞, =∞iHÁxfl ã¨fiÜ«µ~Qå HíeÊ~K«∞Hí∞#fl ã¨~^°O®ƒùÅ∞
ã¨=∞∞z`Œ suÖ’ Çı∞à◊q~K«∞Hí∞<®flܵ.
#=Å ã¨$[<®`Œ‡Hí ™®Ç≤Ï`Œº „Ǩ„H˜Ü«µ. WÖÏ [iy~k Jx q=i~Kık WuǨã¨~.
ÅH©;„Ǩ™®^üQåO°∞ JaèAÅ ˝ ∞ J~k~z# SuǨã≤Hí Ǩiâ’^è<° ®~âÍÅ#∞ <ËÇ^¨ º°ä ~Qå „QõÇÏ≤ ~z
D ''„^ÒǨk—— #=Å#∞ J`Œº~`Œ ã¨$[<®`Œ‡Hí â‹·eÖ’ O°¥á⁄~k~KÍO°∞.
D #=ÅÖ’ ÅH©;„Ǩ™®^üQåO°∞ KıǨ>˜ì# Hí^ä°# q^èß#~, =O°‚#Å ã¨~q^èß#~
áåOî°Hí∞Å#∞ ǨO°=∞`Œ`ŒÊO°`Œ`À K«kq~KıkQå =Ù<®flܵ. JHí¯_«Hí¯_« F Hí∞^°∞Ѩ٠Hí∞kÇ≤
PÖ’z~Ǩ *Ë¿ãqQå#¥ =Ù<®flܵ. JÖÏ Hí∞k¿Ñ Ѷ¨∞>ÏìÖ’¡ „^ÒǨk Ǩu Ǩ~K«Hí~`À
Ǩ~K«O®„`Œ∞Å∞ á⁄~k# qÅHí∆}®#∞ÉèíÇÍÅ q=O°} Qõ=∞x~K«^°y~k.
XHí<®_«∞ „Ǩ=∞∞Y =∞O®sî O°K«Üµ`Œ _ÍII M~_ËHíO∑ ''Ü«µÜ«∂u—— #=Å#∞ P~Qå¡#∞
ÇÍ^° O°¥Ç¨~Ö’ <Ë#∞ K«kq#ǨÊ>˜ „ǨQå_è°"≥∞·# J#∞Éèí¥u _ÍII Ü«∂O°¡Qõ_«¤ O°z~z# D
''„^ÒǨk—— #=Å#∞ K«^°∞=Ù`Œ¥ =Ù~>ı kfiQõ∞}©Hí$`Œ"≥∞·~k. `ˇÅ∞Qõ∞ áœO®}˜Hí #=ÅÖ’¡
„Ǩ`˺Hí ™®÷#~ =Ç≤Ï~K«QõÅ D O°ã¨=`ŒÎO° O°K«##∞ O°¥á⁄~k~z# Pf‡Ü«µ∞Å∞ _ÍII
Ü«∂O°¡Qõ_«¤ ÅH©;„Ǩ™®^ü QåiH˜ <® Jaè#~^°#. W^Õ <® ǨiÌHí ã¨~ã¨Ê~^°#.
-_ÍHíìO∑ ã≤.<®O®Ü«µ}O≥_ç¤
vii
=∞∞~^°∞ =∂@
D '=∞∞~^°∞ =∂@— ѨÙãÎ̈Hí „Ç¨K«∞~°}Hí∞ =∞∞~^°∞ O®ã≤# =∂@ Hß^°∞. '„^ÒǨk—
#=ŠܵǨÊ>˜Hı 'P~„^è°*’ºu PkÇÍO°~— J#∞|~^è°~Ö’ ^èßO®ÇÍÇ≤ÏHí~Qå „Ç¨K«∞i~Ǩ|_ç
O°K«Üµ`ŒHí∞ ^°¥+¨}, Éèí¥+¨} uO°™®¯O®^°∞efl, „Ǩâ◊~ã¨efl ã¨~áåk~zÃÑ>˜ì#k.
D #=Å#∞ "≥∞zÛ# ÇÍiH˜, #K«ÛxÇÍiH˜, <® =∞∞~^°∞ =∂@ =Å# WǨC_«∞
„Ǩ`˺Hí~Qå Xiy~^Õg∞ ÖË^°∞.
=∞ǨÉèßO°`Œ Hí^ä°, J~^°e áå„`ŒÅ#∞ Qõ∞i~z J<ËHí Éèß+¨Ö’¡ q=∞O°≈Å∞ =KÍÛܵ.
P q=∞O°≈ÅÃÑ· J<ËHí Y~_«# =∞~_«#Å∞ Qõ`~Œ Ö’ [iQåܵ. [O°∞Qõ∞`Œ¥<Ë =Ù~>Ïܵ.
㨠∞ =∂O° ∞ Ü« ∂ |k 㨠~ =`Œ û O° = ∞∞ÅHí ∞ Ѩ Ó O° fi ~ „|Ǩ Ï ‡N ÇÍO° } ®ã≤
ã¨∞„|Ǩχ}ºâÍ¢ã≤ÎQåO°∞ O®ã≤# '=∞ǨÉèßO°`Œ `Œ`ŒÎfi Hí^ä°#=∞∞— J#fl „Qõ~^ä°~Ö’ JǨÊ>˜
=O°Hí∞ =zÛ# HÁxfl q=∞O°≈Å∞, ÇÍ>˜ Y~_«# "≥∞∞^°Öˇ·# KÍÖÏ q=O®Å∞ ^˘O°∞Hí∞`Íܵ.
'„^ÒǨk— #=ÅÖ’x ™®Ç≤Ï`ŒºÑ¨Ù qÅ∞=efl ã¨g∞H˜∆~KÕ áå~_ç`Œº~ <®Hí∞ ÖË^°∞.
'ѨÙO®} áå„`ŒÅ#∞ ã¨Ê$t~K«_«~ Jã≤^èßO®„=`Œ~ J=Ù`Œ∞~^°x `ˇeã≤ Kıã≤# O°K«#
ܵk— Jx O°K«Üµ`Ë ã¨fiÜ«µ~Qå O®™®_«∞. HíuÎg∞^° ™®=∞∞ KıÜ«µ_«~ ã¨O°^® -
ÅH©;„Ǩ™®^üH˜, ™®Ç≤Ï`Œº q+¨Ü«µ=∞∞ÅÖ’<Ë Hß^°∞ ܵ`ŒO°„`Í Hí∂_Í!
'„^ÒǨk— #=Å O®Ü«µ_ÍxH˜ QõÅ =Ù^ÕÌâͺxfl „Ǩ™®^ü q=iã¨∂Î...
''„Ǩ^èß#~Qå Qõ`Œ O≥~_«∞ [#‡ÅÖ’ fO°x Hß"≥ØǨÉè’QÕK«Ûù#∞, ã¨~™®O° ã¨∞MÏxfl
fO°∞ÛH’=>ÏxHı „^ÒǨk [x‡~z~^°x ÉèßO°`Œ~Ö’ K‹Ç¨Ê|_ç#k. Jܵ`Ë D [#‡Ö’
„^ÒǨkQå, U H’iHíÅ∞ D_ËO°∞ÛH’=_ÍxH˜ ǨO°=∞t=Ùx =O°„Ǩ™®^°~Qå [x‡~z#^À,
P H’iHíÅ∞ D [#‡Ö’ fO®Üˇ∂ ÖË^À J<Ë q+¨Ü«µ~ K«iÛ㨥Π„^ÒǨk =∞Ǩϟ#fl`Œ
=ºH˜ Î ` Ífixfl, „Ǩ â ◊ ~ 㨠h Ü« µ "≥ ∞ · # P"≥ ∞ P`Œ ‡ qâÍfi™®xfl, =∞Ç≤ Ï à® Ö’HßxHı
=∞Hí∞>ÏÜ«µ=∂#~Qå xez# P"≥∞ ™œjÖϺxfl, Hí∞=∂O≥QÎ å, ™È^°iQå, ÉèßO°ºQå, `ŒeQ¡ å,
NHí$+¨∞‚x ã¨dQå =∞ǨO®l˝Qå, O®[huA˝O®Å∞Qå, q^°∞+‘=∞}˜Qå, L`ŒÎ=∞ ܵÖÏ¡Å∞Qå,
Qõ$Ç≤Ï}˜Qå qq^è° O°¥áåÅÖ’ Ǩi_è°qe¡# P"≥∞ =ºHÎ̃`ŒfiQõi=∞#∞ q=i~K«@Çı∞ <®Ü∂
#=ÖÏ O°K«<À^ÕÌâ◊º~. D ã¨~^°O°ƒù~Ö’ K«`Œ∞ifi^èŒ Ñ¶¨Å ѨÙO°∞ë®O®÷Öˇ·# ^è°O®‡O°÷ Hß=∞
"≥ØHí∆=∞∞Å#∞, =∞ǨHíq Hßo^®ã¨∞ K‹Ç≤Ê#:
viii
 'HßOÕº+¨∞ ^®ã‘, HíO°}ı+¨∞ =∞~„f, Éè’*˺+¨∞ =∂`Í, â◊Ü«µ<Ë`«∞ O°~Éèß,
O°¥¿ÑK« ÅH©∆‡, Hí∆=∞Ü«∂ ^è°i„f, +¨@¯O°‡Ü«µ∞HßÎ Hí∞Å^è°O°‡Ç¨ffl— Ö’x
Hí∞Å ^è°O°‡Ç¨ufl ÅHí∆}=∞∞Å#∞ Hí∂_Í Ç¨iQõ}#Ö’xH˜ fã¨∞Hí∞x ã¨O°fiÅHí∆}
ã¨=∞xfi`ŒQå „^ÒǨkx D #=ÅÖ’ K«¥Ç¨>ÏxH˜ „Ǩܫµufl~KÍ#∞—— J<®fl_«∞.
ã¨O°fiÅHí∆} ã¨=∞xfi`ŒQå „^ÒǨkx K«¥Ç≤~K«QõeQå_Í? P „Ǩܫµ`Œfl~Ö’ Z~`Œ=O°Hí∞
ã¨Ñ¶¨Å`Œ#∞ á⁄~^®_«∞... J#flk K«kÇıÇÍi =ºH˜ÎQõ`Œ=∞ܵ# Jaè„áåÜ«µ~. <® =O°Hí∞
<å‰õΩ K«¥Ç≤~K«QõeQå_«<Ë JxÇ≤~z~k.
Qõ`Œ [#‡ÅÖ’ fO°x Hß"≥ØǨÉè’QÕK«Ûù#∞ fO°∞ÛH’=_ÍxHı „^ÒǨk [#‡HßO°}=∞<Ë
Jaè„áåÜ«∂xH˜ =∞¥Å~ ã¨~㨯$`Œ ÉèßO°`Œ~Ö’#¥, ##flÜ«µ ÉèßO°`Œ=∞∞Ö’#¥ Hí∂_Í
=Ù#fl^Õ. <®ÖÏÜ«∞x J<Ë ¿ÑO°∞`À Qõ`Œ[#‡Ö’ =∞∫^°æź =∞ǨÏi¬ ÉèßO°ºQå „^ÒǨk Qõ`Œ[#‡
=$`ÍÎ~`Œ~ q=i~K«|_ç#k.
'.... Jk Hß=∞Éè’Qõ~|∞Å~ ^°#Ü«µHí HßÅ=â◊~|∞# â◊sO°~|∞ q_çz HßjO®[#∞
O®[i¬H˜~ |∞>ì̃ ÃÑO°∞~Qõ∞K«∞~ Qõ<åº`Œfi=∞∞#~ ɡ^°ÌHßÅ~|∞~_ç `Œ# ^ÒO®ƒùQõº~|∞#Hí∞
xOÕfik~z Ǩu~QÀi Ǩâ◊∞Ǩu #∞^ÕÌt~z Ü«µ∞„Qõ`ŒÇ¨~|∞ ¿ãÜ«µ∞K«∞#fl~`Œ...—
Pq_« `ŒÇ¨ã¨∞ûH˜ "≥∞zÛ Ç¨O°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞· P"≥∞Hí∞ Jܵ^°∞Qõ∞~°∞ ÉèíO°ÎÅ∞
HíÅ∞Qõ∞^°∞O°∞... Jx =O°q∞zÛ#@∞¡ =∞ǨÉèßO°`Œ~Ö’ K‹Ç¨Ê|_ç#k.
XHí ¢ã‘ÎH˜ XHíiHí~>ı ZHí∞¯= =∞~k ÉèíO°ÎÅ∞~_Ë ã¨=∂[~ =∞#Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞.
J@∞=~>˜ ã¨~Ѷ¨∞@# =∞ǨÉèßO°`Œ Hí^äßHßÖÏxH˜ Hí∂_Í J™®^èßO°}Çı∞. Jܵ`Ë, J~`ŒHí∞
ѨÓO°fi=∞∞ Hí∂_Í J@∞=~>˜ ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞ XHí>© O≥~_«∞ [iy#@∞¡ =∞ǨÉèßO°`Œ~Ö’<Ë
K‹Ç¨Ê|_ç~k. ™®H∆ß`Œ∞Î „^ÒǨk qÇÍǨÏ~<®_Ë „^°∞Ǩ^°∞_çH˜ D J#∞=∂#=∞∞ =zÛ#k.
W@∞=~>˜ qÇÍǨÏ=∞∞ Ö’HíqO°∞^°ú=∞x, J^è°O°‡=∞x, „^°∞Ǩ^°∞_Ë J#∞=∂#Ǩ_ͤ_«∞.
Jܵ`Ë J@∞=~>˜ qÇÍǨÏ=∞∞Å∞ Qõ`Œ~Ö’ Hí∂_Í [iy#@∞¡ Çͺã¨ÉèßO°`Œ=∞∞Ö’#¥
K‹Ç¨Ê|_ç#k.
'„â◊¥Ü«µ`Ë Ç≤Ï Ñ¨ÙO®}ı-Ç≤ [>˜ÖÏ <®=∞Q“`«g∞,
|∞∞+‘ #^èߺã≤`«=f ã¨ÇÎ̈ ^è°O°‡^èŒ$`Í~ =O®
`Œ^ä≥·= =∞∞x*Ï "åsH∆ `ŒáÈaèO®ƒùq`Í`Œ‡#ó—
=∞# ^°$+≤ìÖ’ qz„`Œ=∞ܵ# J@∞=~>˜ qÇÍÇ¨Ï =º=ã¨÷Ö’ ¢ã‘Πܡµ∞Hí¯ =∂#ã≤Hí
Ǩiã≤÷u Uq∞>˜ J<Ëk – P"≥∞ K‹a`ËQåx ܵ`ŒO°∞ÅHí∞ `ˇeÜ«µ^°∞ - TÇ≤Ï~K«=Åã≤#^Õ.
J@∞=~>˜ T¿ÇÏ ÅH©;„Ǩ™®^ü '„^ÒǨk— #=ÅÖ’ HíxÇ≤ã¨∞Î~k.
TÇ≤Ï~K«_«=∞∞ J=ã¨O°=∂ J#flk ÇıOÕ „Ǩâ◊fl. P q+¨Ü«∂xH˜ `ŒO°∞ÇÍ`Œ =^®Ì=∞∞.
=∞ǨÉèßO°`Œ=∞∞Ö’x =∞∞Yº áå„`ŒÅhfl J™®^èßO°}"≥∞·# =ºHÎ̃`Œfi~ QõÅ áå„`ŒÖË,
NHí$+¨∞‚x q^°∞O°∞x q∞#Ǩܵ¿ãÎ, ܵ`ŒO° áå„`ŒÅhfl =∂#= ã¨Ç¨Ï["≥∞·# O®Qõ^Õfië®ÅHí∞
ix
Ö’|_ç #_«∞K«∞Hí∞<®flܵ. áå~_«=ÙÅ∞Qåh, „^ÒǨkQåh O®Qõ^Õfi+¨=∞∞ÅHí∞ Jf`Œ∞Å∞Qå
z„fHíi~K«|_«ÖË^°∞. ÇÍO°∞ O®Qõ^Õfië®ÅHí∞ Jf`Œ∞Öˇ·#KÀ ܵ~`Œ Hí^ä° [iy=Ù~_Ëk
Hß^°∞. P O®Qõ^Õfië®Å∞ ã¨Ç¨Ï[~Qå<Ë ¢ã‘ΠѨÙO°∞+¨ ã¨~|~^èßÅÖ’ `Œ=∞=~`Œ∞ áå„`Œ#∞
áÈ+≤™®Îܵ.
„^ÒǨk XHí =∞O°ÉÁ=∞‡Hß^°∞. „Ǩf ã¨~=`ŒûO°=∞¥ Qõ`Œ rq`ŒÑ¨Ù J#∞ÉèíÇÍxfl ѨÓiÎQå
=∞O°záÈܵ, HÁ`ŒÎ J^èߺܫµ~ „áåO°~aè~z#@∞¡ Hí#|_«∞@ÖË^°∞.
™®H∆ß`Œ¥Î uHí¯#Qåi Éèß+¨Ö’...
'...W=∞‡Qõ∞= ܵ~„^°, `Œ#Ü«µ∞^≥ã¨~ |Hí∆áåux† ^®#ñ *Ëã≤
ã¨∞Hí$`Œ=∞∞Å∞ Ѷ¨eܵ~Ǩq∞~† E"≥ nx, H˜>ì̃ ^°∞O°=ã¨÷ ÇÍ>˜Öˇ¡† h_«ºK«i`Œ.—
Jܵ`Ë Üµ^°~`Í „^ÒǨk rq`Œ=∞∞Ö’ XHí ÉèßQõ=∞∞ =∂„`ŒÇı∞. ÉèßO°ºQå ÉèíO°ÎÅ
P*Ï˝#∞™®O°~ J+¨ìHíë®ìÅ∞ Ǩ_ç~k. Hí∆„uÜ«µHß~`ŒQå `Í##∞Éèíq~z# J==∂<®ÅHí∞
„ǨfHßO°~ [iQÕ=O°Hí∞ ÉèíO°ÎÅ#∞ q„â◊q∞~K«x=fiÖË^°∞.
Wxfl H’}®Å∞ D #=ÅÖ’ ÅH©;„Ǩ™®^ü K«¥Ç≤~KÍ_«∞. D „Ǩܫµ`Œfl~Ö’ ÉèßQõ~Qå
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ`À HßѨÙO°~ Kıã≤# ¢ã‘Πܡµ∞Hí¯ =∂#ã≤Hí Ǩiã≤÷ux qâı¡+≤㨥Î, P"≥∞
'„ÃÑ·Ç>
ı —ò rq`Œ~Ö’H˜ `˘~yK«¥âÍ_«∞. 'O°qQå~K«x KÀ@ HíqQå~K«∞<ü— J#fl Híq ǨÅ∞Hí∞Å∞
=∞# =∞∞~^°∞<®flܵ Hí^®! [iy# O°K«ÛHí~`Œ>˜H˜ Jn HßO°}~. Jk `ŒQõ∞<®, `ŒQõ^®
J<Ëk ÇÍi ÇÍi =ºHÎ̃Qõ`Œ Jaè„áåÜ«∂ÅH˜ =kÖË¿ãÎ...
„Ǩ™®^ü O®ã≤# D '„^ÒǨk— #=Å XHí „HÁ`ŒÎ „Ǩ„H˜Ü«µ. U O°K«<ˇ·<® ^®xÖ’ =Ù#fl
ã¨`ÍÎ#∞ |>ì̃ „|`Œ∞Hí∞`Œ∞~k. =∞ǨÉèßO°`Œ~ ã¨`ÍÎ=Ù#fl Hí^ä° Hß|>ì̃ Híhã¨~ Jܵ^°∞ÇıÅ
ã¨~=`ŒûO®Å∞Qå „|`Œ∞Hí∞`Œ∞#flk. ÅH©;„Ǩ™®^ü #=ÅÖ’ Z~`Œ ã¨`ÍÎ =Ù#fl^°<Ëk HßÅÇı∞
xO°‚ܵã¨∞Î~k. U^À HÁ~Ǩ =∞∞xyáÈܵ#@∞¡ Hí~QåO°∞ Ǩ_«=Åã≤# J=ã¨O°~ <®Hıg∞
Hí#|_«∞@ÖË^°∞.
P~„^è°*’ºu ã¨~áå^°Hí∞Å∞ D #=Å#∞ „ǨK«∞i㨥Π'„^ÒǨk ǨÏ$^°Ü«∂xfl
Pq+¨¯i~z# qt+ì̈ #=Å... HÁ`ŒÎ PÖ’K«#Å#∞ ѨÙiQ˘e¿Ñ O°K«#... Ǩ~K«=∞"Õ^®xH˜
`Í*Ï Éèß+¨º~— Jx O®™®O°∞. HÁ`ŒÎ PÖ’K«Å∞, `Í*Ï Éèß뮺Å∞, ã¨=∂[~Ö’,
™®Ç≤Ï`Œº~Ö’ ZǨC_«¥ ™®fiQõu~K«^°y#Çı. Jܵ`Ë HߊǨsHí∆Hí∞ D PÖ’K«#Å∞
xez#ѨÙ_Ë Jq ™®Ñ¶Ö ¨ Ϻxfl á⁄~^°∞`Íܵ. K«¥^®Ì~!
q∞„`Œ∞_«∞ ÅH©;„Ǩ™®^üHí∞ Jaè#~^°#Å∞.
- [ã≤ìãπ K«Å"Õ∞â◊fi~ü
x
 L#fl`Œ"≥∞·# =ºHÎ̃`Œfi~ HíÅ ¢ã‘Î. K«i„`ŒÖ’H˜ "≥o`Ë |ǨïâÍ DlѨÙìHí∞ K‹~k# H˜¡Üˇ∂áå„`Í`À
„^ÒǨkx áÈÅÛ=K«∞Û. H˜¡Üˇ∂áå„`Œ Hí∂_Í ã‘[O∑, P~>’h =~>˜ L#fl`Œ =ºHí∞ÎÅ#∞
„ǨÉèßq`Œ~ Kıã≤ „ǨǨ~K« K«i„`ŒÖ’ XHí H©ÅHí"≥∞·# =∞Å∞ѨÙHí∞ HßO°}=∞Ü«∂ºO°∞. ÃÇÏÖˇ<ü
™œ~^°O°º~ Hí∂_Í =∞ǨÜ«µ∞^®úxH˜ ^®ifã≤ L~_«=K«∞Û Hßx P"≥∞ „^ÒǨk ÖÏQå
H˘`«Î HÀ}O Pqëê¯~°O „H˜Ü«∂jÅHí"≥∞·# áå„`Œ xO°fiÇ≤Ï~K«Hí∞~_Í `ˇO°"≥#∞Hí áå„`Œ^èßiÖÏ L~_çáÈÜ«∂O°∞.
„Ǩu ѨÙO°∞+¨∞_ç q[Ü«µ~ "≥#∞Hß XHí ¢ã‘Î L~@∞~^°x Ãã·^®ú~uHí~Qå J~^°O°¥
J~wHíi~Kı q+¨Ü«µÇı∞ Hßx =∞ǨÉèßO°`Œ Ü«µ∞^°ú~Ö’ áå~_«=ÙÅ q[Ü«∂xH˜ „^ÒǨk
=∞ ǨÉèßO°`Œ~Ö’x „^ÒǨk áå„`Œ#∞ Z#∞flHí∞x _ÍII ÅH©;„Ǩ™®^ü Kıã≤# ã¨$[<®`Œ‡Hí K«∞O°∞Hí∞Qå „áÈ^°ƒÅ~ JOkã¨∂Î<Õ =∞O’"≥·Ñ¨Ù Jܵ+¨ì~Qå<Ë Ü«µ∞^°ú~Ö’ ÉèßQõ™®fiq∞
Jܵ~k. ¢ã‘ÎÅ PkèǨ`Œº áå„`ŒHí∞ Çı∞^è’ ™®÷ܵ֒ Qõ∞iÎ~Ѩ٠Åaè~z#ǨÊ>˜H©
O°K«# K«¥ã≤ <®Hí∞ P#~^®â◊ÛO®ºÅ∞ HíeQåܵ. D O°K«# #<ˇfl~`À PHí@∞ìHí∞#flk.
=∞ǨÉèßO°`Œ~Ö’ „^ÒǨk PkèǨ`Œº áå„`Œ =∂„`Œ~ J~^°iH© ã¨Ê+ì̈OQÍ Hõ#Ѩ_»∞`Œ∞~k.
D O°K«# q#¥`Œfl"≥∞·#^°x K‹Ç¨Ê_ÍxH˜ ǨÅ∞ HßO°}®Å∞<®flܵ. _ÍII ÅH©;„Ǩ™®^ü
„^ÒǨk áå„`ŒHí∞ P^è°∞xHí"≥∞·# ¢ã‘ÎÇÍ^®xfl J#fiܵ~KÍO°∞. J~^°∞=Å¡ „^ÒǨk Hı=Å~ ™®¿ÑH˜∆Hí~Qå XHí HÁ`ŒÎ H’}®xfl Pq+¨¯i~z, „^ÒǨk =∞<À z„`Íxfl =∞#
XHí ÉÏkè`Œ ¢ã‘Î =∂„`ŒÇı∞ HßHí XHí |Å"≥∞·# Ǩ@∞ì^°Å QõÅ Hí^äß<®ÜµHí Jx JO°÷~ Híà◊¡=∞∞~^°∞~z# _ÍII ÅH©;„Ǩ™®^ü#∞ Jaè#~k~K«=Åã≤ L#flk.
Kıã¨∞H’=_ÍxH˜ gÅ∞ Híey~k. -Zãπ.*ˇ·áåÖò O≥_ç¤
„^ÒǨk J~`ŒO®~`ŒO®ÅÖ’ P"≥∞ JO°∞˚#∞_çx Qå_è°~Qå „¿Ñq∞~z~^°#fl Jaè„áåÜ«µ~
XHí@∞#flk. O®=∂Ü«µ}~Ö’ ã‘`Œ O®=∞∞_çx „¿Ñq∞~z# =∂kOÕ „^ÒǨk JO°∞˚#∞_çx
„¿Ñq∞~z~k. O®=∞∞_«∞ ã‘`Œ#∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl =∂kOÕ „^ÒǨkx
JO°∞˚#∞_«∞ ã¨fiÜ«µ~ǨO°~Ö’ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl~^°∞=Å¡ D Jaè„áåÜ«∂xH˜ P™®¯O°~
UO°Ê_ç~k. Jܵ`Ë „^ÒǨkH˜ JO°∞#˚ ∞_ç Ǩ@¡ Qå_è"° ∞≥ #· „¿Ñ=∞ L#flǨÊ>˜H˜ áå~_«=ÙÅ~^°ih
P"≥∞ `Œ# rq`Œ ÉèßQõ™®fi=∞∞Å∞Qå „QõÇ≤Ï~K«=Åã≤ =zÛ~k. Hı=Å~ „á¶åܵ_ü `ŒO°Ç¨Ö’
PÖ’z~Kı =∂#ã≤Hí qâı¡+¨A˝_«∞ =∂„`ŒÇı∞ P"≥∞Ö’x aè#fl"≥∞·# =∞<ÀÉèßÇÍÅ Qõ∞i~z,
J~`Œãû¨ ~Ѷ∞¨ O°}
¬ Qõ∞i~z âÍ¢ã‘Ü
Î µ« "≥∞#· J~K«<®Hí∞ O®QõÅ_«∞. D <ËÇ^¨ º°ä ~Ö’<Õ ÅH©;„Ǩ™®^ü
„^ÒǨk J~`ŒO°~Qåxfl qâı¡+≤~z# fO°∞#∞ JO°÷~ Kıã¨∞H’=eû =Ù~@∞~k.
H“O°=ÙÅ ^°∞뮯O®ºÅHí∞ „Ǩ^èß# ÉÏkè`Œ∞O®Öˇ·# „^ÒǨk `Œ# =∞#ã¨∞Hí∞ UO°Ê_«¤
f„="≥∞·# QåÜ«∂xfl XHí J™®=∂#º"≥∞·# Ǩ@∞ì^°ÅQå =∂O°∞ÛHí∞x ǨQõ fO°∞ÛHí∞#fl@∞¡
Hí#Ǩ_«∞`Œ∞~k. ǨQõ`À O°yeáÈÜ˵ XHí J™®^èßO°}"≥∞·# ™œ~^°O°ºO®tQå P"≥∞
áå~_«=ÙÅÖ’ Ü«µ∞^°ú~ KıÜ«∂Å<Ë Ç¨@∞ì^°ÅHí∞ „Ǩ^èß# „¿ÑO°}Qå xeKÍO°∞. x*ÏxH˜
=∞ǨÉèßO°`Œ Ü«µ∞^®úxH˜ „Ǩ^èß# HßO°Hí∞_«∞ Hí$+¨‚ÉèíQõÇÍ#∞_«x KÍÖÏ=∞~k Éèßq™®ÎO°∞.
Hßx J~`ŒHí~>ı |Å~Qå „^ÒǨ^Õ Ü«µ∞^®úxH˜ „Ǩ^èß# HßO°Hí∞O®Åx Éèßq~K«_«~
ã¨=∞∞z`Œ~Qå L~@∞~k.
„^ÒǨk |Å"≥∞·# Ǩ@∞ì^°Å#∞, P"≥∞ `Œ# ÅH∆ߺÅÃÑ· ^°$+≤ì ™®i~z# fO°∞ Qõ=∞x¿ãÎ
JÖÏ~>˜ áå„`Œ ÉèßO°fÜ«µ WuǨã¨~Ö’<Ë HßHí „Ç¨Ç¨~K« WuǨã¨~Ö’ Hí∂_Í =∞#Hí∞
ZHí¯_Í HíxÇ≤~K«^°∞. KÍi„`ŒHí, áœO®}˜Hí Hí^äß<®ÜµHíÅ~^°iHí<®fl „^ÒǨk Z<Àfl O≥@∞¡

xi xii

=∞#q
Hı~ „^° ™®Ç≤Ï`Œº JHß_«q∞ ÇÍO°∞ 1991Ö’ *Ï˝#Ç‘Oî° Ñ¨ÙO°™®¯O° „QõÇ‘Ï`Œ
q+¨∞‚ã¨∞MÏO®"£∞ Y~_ËHíO∑ =∞O®sîÖ’ O®ã≤# 'Ü«µÜ«∂u— #=Å#∞ Ç≤Ï~n ^®fiO®
`ˇÅ∞Qõ∞Ö’xH˜ J#∞=k~Kı Ǩxx <®HíǨÊy~KÍO°∞. áå„`ŒÅ ã‘fiÜ«∂#∞Éèí¥`«∞Å =ºH©ÎHíO°}
^®fiO® Y~_ËHOí ∑ P #=Å#∞ #_çÇ~≤ z# fO°∞ ##∞fl J|∞ƒO°ÇO¨ z ° ~k. =∞ǨÉèßO°`~Œ Ö’
<Ë#∞ ZHí∞¯=Qå Jaè=∂x~Kı „^ÒǨk áå„`Œ#∞ D â‹·eÖ’ #=ÖÏ O°¥Ç¨~Ö’ =∞e¿ãÎ
ÉÏQõ∞~@∞~^°#fl PÖ’K«# <® =∞<ÀqǨÜ«µã¨~Ö’ "≥∞O°∞ѨÙÖÏ "≥∞iã≤~k. „^ÒǨk áå„`Œ
Ǩ@¡ <®Hí∞ J`Œ∞º#fl`Œ"≥∞·# Q“O°=~, JO`«∞ÖËx P~å^èŒ<å ÉèÏ=O =Ù<åfl~Ú. ѨÙO®}
áå„`ŒÅ#∞ ã¨Ê$t~K«@~ Jã≤^èßO®„=`Œ~ J=Ù`Œ∞~^°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. J~^°∞Hı 2003=
ã¨~=`ŒûO°~ #∞~_ç =∞ǨÉèßO°`ÍxH˜ ã¨~|~kè~z# KÍÖÏ „Qõ~^äßÅ∞, „^ÒǨk áå„`Œ
P^èßO°~Qå qq^è° Éèß+¨ÅÖ’ =zÛ# ã¨∞=∂O°∞ #¥O°∞ÃÑ·Qå „Qõ~^äßÅ#∞ ¿ãHíi~z,
Hí∂Å~Hí+¨~Qå K«kq, Ǩiâ’^è°<®Ç¨O°~Qå q+¨Ü«µ ¿ãHíO°} Kı™®#∞. D ã¨~^°O°ƒù~Qå
<Ë#∞ ¿ãHíi~z# q+¨Ü«∂ÅÖ’x HÁxfl ÉèßQåÅ#∞ ã¨~=`ŒûO°~ áå@∞ ÉèßO°`Œ~ Ǩ@¡
ѨÓiÎ J=QåǨÏ# =Ù#fl ÃÑ^°ÌÅHí∞, ÃÑ^°ÌQå J=QåǨÏ# ÖËHí∞~_Í Hı=Å~ <®@HßÅ∞,
ã≤x=∂Å ^®fiO® ÉèßO°`Œ Hí^ä°Å∞ `ˇeã≤# qq^è° ™®÷ܵÅHí∞ K‹~k# q∞„`Œ∞ÅHí∞ K«kq
qxÇ≤~KÍ#∞. KÍÖÏ=∞~k W=hfl x[Çı∞#<®flO°∞. HÁ~`Œ=∞~k Pâ◊ÛO°º~ =ºHí~Î Kı™®O°∞.
HÁ~`Œ =∞~k <® Ǩiâ’^è°##∞ "≥∞K«∞ÛHí∞<®flO°∞. HÁ~`Œ =∞~k ÉèíÜ«µÇ¨_ͤO°∞. ÉèíÜ«µÃÑ>ÏìO°∞.
Jܵ`Ë SuǨã≤Hí áå„`ŒÅHí∞ ^≥·=`Ífixfl Páåk~z, P áå„`ŒÅ#∞ [# ™®=∂<®ºxH˜
^°¥O°~Qå HÁ~_« g∞^° Hí∂O’ÛÃÑ>ì̃, P áå„`ŒÅHí∞ J<®ºÜ«µ~ KıÜ«µHí∞~_Í P áå„`ŒÅÖ’x
Qõ∞}^À+¨ qâıë®Å ÉısA Ǩ>ì̃Hí`À, P áå„`ŒÅÖ’x =∂#= ã¨Ç¨Ï["≥∞·# O®Qõ^Õfië®Å`À
áå@∞, =∞Ǩϟ#fl`Œ"≥∞·# qt+ì̈ ÅHí∆}®Å#∞ "≥eH˜fã≤ P áå„`ŒÅHí∞ <®ºÜ«µ~ KıÜ«∂Å#fl
ã¨~HíÅÊ~`À<Ë '„^ÒǨk— #=ÖÏ O°K«#Hí∞ NHßO°~ K«∞>Ïì#∞. #=ŠѨÓO°Îܵ# `ŒO®fi`Œ
qâÍYǨ@fl~, O®[=∞~„_ç, Qõ∞_çÇÍ_«, q[Ü«µÇÍ_«, ÃÇÏ·^°O®ÉÏ^ü, uO°∞Ǩu, _è˜b¡
#QõO®ÅÖ’ ã¨=∂ÇıâÍÅ∞ UO®Ê@∞Kıã≤ HÁxfl Ѷ¨∞>ÏìÅ∞ K«kq qxÇ≤~KÍ#∞. 49
J^èߺܫ∂Å∞Qå ™®y# D #=ÅÖ’x J~âÍÅHí∞ ã¨~|~kè~z# P^èßO° „Qõ~^äßÅ#∞
„Ǩ^O° ≈° #Qå ÃÑ>Ïì#∞. U J^èߺܫ∂xH˜ U „Qõ~^ä~° Ö’ P^èßO®Å∞<®flܡ∂ J~^°iH© `ˇeáå#∞.
#=ÖÏ O°K«Üµ`ŒQå <®Hí∞#fl HÁkÌáå>˜ ¿ãfiK«Ûù#∞ Hí∂_Í, ZÖÏ ZHí¯_« ÇÍ_«∞Hí∞<®fl<À
`ˇeáå#∞.
xiii
„^ÒǨk áå„`Œ#∞ HÁ`ŒÎ H’}~Ö’ ^°i≈~Ǩ*Ëã≤# fO°∞Hí∞ Pâ◊ÛO°º~`À Hí∂_ç#
Jaè#~^°#Å∞ `ˇeÜ«µKı™®O°∞ - *Ï˝#Ç‘Oî° Ñ¨ÙO°™®¯O°„QõÇ‘Ï`Œ, Ǩ^°‡Éèí¥+¨}ò _ÍII
ã≤.<®O®Ü«µ}O≥_ç¤, <® q∞„`Œ∞Å∞ „ǨMϺ`Œ O°K«Üµ`Œ, qMϺ`Œ =∞#ã¨Î`Œfi qâı¡+¨Hí∞Å∞
ã≤.#O°ã≤~ǨO®=Ù, ã¨∞„Ǩã≤^°ú Híq, q=∞O°≈Hí∞Å∞ PKÍO°º K«~^°∞ ã¨∞ÉσO®=Ù QåO°Å∞.
D #=Å ^èßO®ÇÍÇ≤ÏHí~Qå U^≥·<® „Ǩã≤^°ú Ǩ„uHíÖ’ „ǨK«∞i¿ãÎ ÉÏQõ∞~@∞~^°<Ë
PÖ’K«#`À 'P~„^è°*’ºu— k#Ǩ„uHí ã¨~áå^°Hí∞Å∞ N HÁ~_«∞Éèí@¡ N O®=∞K«~„^°=∞¥iÎ
QåiH˜ WKÍÛ#∞. PkÇÍO°~ J#∞|~^è°~Ö’ „ǨK«∞i~K«>ÏxH˜ ÇÍO°∞ J~wHíi~KÍO°∞.
ÇÍO°~ ÇÍO°~ „ǨK∞« O°} ™®Qõ∞`Œ∞#fl O’AÅÖ’ Y~_«#Å∞, =∞~_«#Å∞ KÍÖÏ f„=~Qå<Ë
=KÍÛܵ. O≥~_«¥ <®Hí∞ ã¨~`Œ$Ç≤Îx, ã¨~`Àë®xfl Híey~KÍܵ.
NO®=∞∞_«∞ ^°∞+ì̈tHí∆}Hí∞, t+ì̈O°Hí∆}Hí∞ [x‡~KÍ_«x K‹Ç≤Ê P [#‡Hí∞ Ѷ¨Å„áåÇ≤Îx
O®=∂Ü«µ}~Ö’ q=i~KÍO°∞. ^è°O°‡ã¨~™®÷Ǩ# H’ã¨~ NHí$+¨∞‚_«∞ [x‡~KÍ_«x K‹Ç≤Ê P
[#‡Hí∞ Ѷ¨Å„áåÇ≤Îx ÉèßQõ=`Œ~Ö’, ÉèßO°`Œ~Ö’ q=i~KÍO°∞.
PkǨO°fi=∞∞Ö’x Ǩ~Kı~„^ÀáåMϺ#=∞∞Ö’ „^ÒǨk [## O°Ç¨Ï™®ºxfl Çͺã¨∞_«∞
„^°∞Ǩ^° =∞ǨO®AHí∞ D q^è°~Qå q=i~KÍ_«∞- ''„^ÒǨk ѨÓO°fi[#‡Ö’ <®ÖÏÜ«µxQå,
=∞∫^°æź =∞ǨÏi¬ ÉèßO°ºQå `Œ# ¿ãÇÍ â◊∞„â◊¥+¨Å`À Hí∞+¨∞ìÇͺkè„Qõã¨∞Î_≥·# ÉèíO°Î#∞ ÉèíH˜Î
„â◊^°úÅ`À ¿ãq~z#^°x, J~^°∞Hí∞ "≥∞K«∞ÛHí∞#fl ÉèíO°Î =∞∫^°æź=∞∞x ÉèßO°º#∞ XHí
=O°q∞K‹Û^° H’O°∞H’=∞#Qå <®ÖÏÜ«µx - '=∞∞h~„^®! <®Hí∞ Hß"≥ØǨÉè’Qõ=∞∞Å~^°∞
q∞H˜¯e ܵK«ÛùHíÅ^°∞. Hí#∞Hí, h=Ù h `ŒÇ¨â◊≈H˜Î Kı`Œ Hß=∞O°¥Ç¨=∞∞ ^è°i~z, q∞H˜¯e
Jã¨Ç¨ÏºHíO°"≥∞·# Ü∂ Hí∞+¨∞ì O°¥Ç¨=∞∞#∞ q_çz =∞<ÀǨÏO°"≥∞·# PHßO°=∞∞`À S^°∞
q^è°=∞∞Öˇ·# q_çq_ç â◊sO°=∞∞Å#∞ ^è°i~z, <®`À O°q∞~z, Hß"≥ØǨÉè’Qõ=∞∞ Å~^°∞
##∞fl `Œ$Ç≤ÎǨO°Ñ¨Ù=∞∞— Jx H’i~k.
P =∂@Å∞ qx P =∞Ǩ=∞∞x P"≥∞Hí∞ W+ì̈"≥∞·# q^è°=∞∞Qå S^°∞ ^ÕǨÏ=∞∞Å#∞
^è°i~z =∞O°ÎºÖ’Hí=∞∞#~^°∞, ^Õ=Ö’Hí=∞∞#~^°∞#∞fl ã¨~K«i~K«∞K«∞ „|Ǩχ|∞∞+¨∞ÅKı`Œ,
^Õ= |∞∞+¨∞Å Kı`Œ#∞ ѨÓl~Ǩ|_≥#∞.
J@∞¡ J`Œ#∞ P ã¨∞~^°O° â◊sO°=∞∞Å`À 㨥O°ºO°^ä°=∞∞ <ˇH˜¯ áÈܵ PHßâ◊Qõ~Qå
[Å=∞∞Å~^° ∞ ™®fl#=∞∞ Kı ã ≤ , K« ~ „^° H ˜ O ° } =∞∞ÅÜ« µ ~^° ∞ x=ã≤ ~ z, Çı ∞ O° ∞
ǨO°fi`Œ=∞∞#~^°∞, H≥·ÖÏ㨠ǨO°fi`Œ=∞∞#~^°∞#∞fl Ü«µ^äıK«ÛùQå P"≥∞`À „H©_ç~K‹#∞.
D q^è°=∞∞Qå =∞∫^°æź =∞Ǩ=∞∞x J<ËHí ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨~=`ŒûO°=∞∞Å∞ W~„^°¿ã#`À
LǨÉè’y~z `Œ$Ç≤ÎK‹~^≥#∞.
'`ŒO°∞ÇÍ`Œ P =∞Ǩ=∞∞x P"≥∞#∞ q_çzÃÑ>˜ì ÃѶ∞ÏO°"≥∞·# `ŒÇ¨ã¨∞û Kıã≤,
„|Ǩχ=∞Ü«µ∞_≥·, „|Ǩχ֒Hí=∞∞#Hí∞ áÈܡµ#∞.
'`ŒO°∞ÇÍ`Œ W~„^°¿ã# Hß"≥ØǨÉè’Qõ=∞∞Å~^°∞ `Œ$Ç≤ÎnO°Hí Jã¨~`Œ$Ç≤Î`À<Ë HÁ~`Œ
HßÅ=∞∞#Hí∞ =∞O°}˜~z HßjO®A J#∞ O®[i¬H˜ a_«¤Qå ѨÙ>ì̌#∞.
xiv
 '„^°∞Ǩ^°O®*Ï! `Œ~„_ç ܵ~>˜Ö’ P"≥∞ ÃÑO°∞Qõ∞K«∞ Hí#ºQå<Ë KÍÖÏHßÅ=∞∞ L~_ç,
`Œ# ^ÒO®ƒùQõº=∞∞#Hí∞ ^°∞ód~K«∞K«∞, Ǩux QÀi ǨO°=∞t=Ù#∞^ÕÌt~z L„Qõ=∞∞Qå `ŒÇ¨ã¨∞û
KıÜ«µ∞K«∞~_≥#∞.
'J@∞¡ `ŒÇ¨ã¨∞û KıÜ«µ∞K«∞#fl HßjO®[Ѩلu Hí_«Hí∞ Ü«µ=∞-ÇÍÜ«µ∞-W~„^°-Jtfih
^Õ=`ŒÅ∞ PܡµÜˇµ_«Å „Ç‘u`À ÇıO°∞ÇıO°∞Qå =zÛ `Œ=∞ `Œ=∞ ^ÕǨ~â◊=∞∞Å #∞~_ç
P"≥∞ ѨÙ#O°̊#‡Ü«µ~^°∞ P"≥∞#∞ ÉèßO°ºQå H’ii.
'P"≥∞ Qõ¥_Í HÁ~`Œ HßÅ=∞∞ [Å=∞∞, ÇÍÜ«µ∞=Ù =∂„`Œ=∞∞ PǨO°=∞∞Qå fã≤HÁx,
HÁ~`Œ HßÅ=∞∞ xO®Ç¨O°=∞∞Qå, HÁ~`Œ HßÅ=∞∞ X~>˜ HßÅ∞g∞^° xez, =∞iHÁ~`Œ
HßÅ=∞∞ Ǩ ~ KÍyfl (<®Å∞Qõ ∞ "≥ · Ñ ¨ Ù Å JQõ ∞ flÅ∞, `Œ Å ÃÑ· # 㨠¥ O° ∞ º_« ∞ )
=∞^è°º=∞∞#~^°∞~_çÜ«µ∞ q∞H˜¯e ÃѶ∞ÏO°"≥∞·# `ŒÇ¨ã¨∞û KıÃã#∞. `ŒO°∞ÇÍ`Œ ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞
„Ǩã¨#∞fl_≥· P"≥∞Hí_«Hí∞ =zÛ =O°=∞∞ Çı_«∞HÁ=∞‡<ˇ#∞.
JǨC_Í Hí#ºHõ '<®Hí∞ Ǩu^®#=∞∞ KıÜ«µ∞=∞∞— Jx q∞H˜¯e Pâ◊`À S^°∞=∂O°∞Å∞
P =∂@<Ë J_«∞Qõ∞K«∞ Çı_«∞HÁ<ˇ#∞.
JǨC_«∞ ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ P"≥∞ ܡµ_«Å HíO°∞}˜~z 'Ѩلf! hHí∞ `ŒO°∞ÇÍ`Œ
[#‡=∞∞#~^°∞ S^°∞Qõ∞O°∞ Ǩ`Œ∞Å∞ Jܡµº^°O°∞— Jx =O°=∞∞ „Ǩ™®k~z nq~K‹#∞.
JǨC_«∞ HßjO®[Ѩلu ǨO°Çı∞â◊fiO°∞x`À x@¡<ˇ#∞... 'ÉèíQõ"å<ü! ã¨uH˜ XHí¯_Ë Ç¨u
Ü«µ∞~_«∞#∞. Hßx, „ǨÇ~¨ K«=∞~^≥KÛ« @#ܵ##∞ XHí ã¨uH˜ J<ËH∞í Å∞ Ǩ`∞Œ Å∞ L~_«∞@
qxÜ«µ∞<®fl=∂? Ö’Hıâ◊fiO®! Ö’HíqO°∞^Œú"≥∞·# ܵ>ì̃ =O°=∞∞ <®Hí∞ W+ì̈=∞∞ ÖË^°∞.—
P =∂@Hí∞ P"≥∞`À P ÉèíQõÇÍ#∞_ç@¡<ˇ#∞: 'a_ͤ! <® =∂@Kı`Œ ѨÙ#O°̊#‡=∞∞#~^°∞
hHí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ǩ`Œ∞Å∞~_≥^°O°∞. Jܵ##∞ h áåu„=`Œº ^è°O°‡=∞∞ K‹_«^°∞. Hí#∞Hí,
h Ü«µ~^°∞ ^°Üµ« `À hHí∞ D =O°q∞zÛux.—
„^°∞Ǩ^°O®*Ï! J@∞¡ ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ K‹Ç≤Ê# =∂@Å∞ qx, HßjO®[Ѩلu =∞O°Å
J`Œxx D q^è=° ∞∞Qå H’O≥#∞:
'=∞Ǩ#∞ÉèßÇÍ! XHíÇıà◊ <®Hí∞ h =O°„ǨÉèß==∞∞ =Å# L`ŒÎO° [#‡=∞∞#~^°∞
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ǩ`Œ∞Å∞~_ç# ܡµ_«Å P Jܵ^°∞Qõ∞i`À ã¨~Qõ=∞=∞∞ KıÜ«µ∞#ѨÙ_«∞
<®Hí∞ H“=∂O° =Ü«µã¨∞û (Ü«µ∫=<®=ã¨÷), Ǩuâ◊∞„â◊¥+¨, Hß=∞Éè’QÕK«Ûù, ™œÉèßQõº=∞∞ Wq
Ü«µxflÜ«µ∞ ÇıO°∞ÇıO°∞Qå <®Hí∞ J#∞„QõÇ≤Ï~Ǩ=Öˇ#∞.—
P"≥∞ H’i# q^è°=∞∞Qå ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ P"≥∞Hí∞ =O°=∞∞eKÍÛ_«∞.
(D Hí^ä° QÀO°MòѨÓO∑ „Ǩu ã¨~㨯$`« =∞ǨÉèßO°`Œ=∞∞Ö’ ÖË^°∞. Hßx „H©.â◊. 1828Ö’
=∞∞„k`Œ"≥∞·# 'xO°‚Ü«µ™®QõO∑— „ǨuÖ’ h Hí^ä° Ü«µ∞#flk. Wk ##flÜ«µÉèí>ÏìO°Hí∞x `ˇÅ∞Qõ∞
ÉèßO°`Œ=∞∞ #∞~_ç fã≤HÁx ܵHí¯_« „ÇÍÜ«µ|_ç#k.)
xv
„Ǩ^èß#~Qå Qõ`Œ O≥~_«∞ [#‡ÅÖ’ fO°x Hß"≥ØǨÉè’QÕK«Ûù#∞, ã¨~™®O° ã¨∞MÏxfl
fO°∞ÛH’=>ÏxHı „^ÒǨk [x‡~z~^°x K‹Çʨ |_ç~k. Jܵ`Ë D [#‡Ö’ „^ÒǨkQå, U
H’iHíÅ∞ D_ËO°∞Û H’=>ÏxH˜ ǨO°=∞t=Ùx =O°„Ǩ™®^°~Qå [x‡~z~^À, P H’iHíÅ∞
fO®Ü«∂ ÖË^® J#fl q+¨Ü«µ~ K«iÛ㨥Î, „^ÒǨk =∞Ǩϟ#fl`Œ =ºHÎ̃`Ífixfl, „Ǩâ◊~ã¨hÜ«µ"≥∞·#
P"≥∞ P`Œ‡qâÍfi™®xfl, =∞Ç≤Ïà® Ö’HßxHı =∞Hí∞>ÏÜ«µ=∂#~Qå xeÛ# P"≥∞ ™œjÖϺxfl,
Hí∞=∂O≥QÎ å, ™È^°iQå, ÉèßO°ºQå, `ŒeQ¡ å, NHí$+¨∞x‚ ã¨dQå, =∞ǨO®l˝Qå, O®[huA˝O®Å∞Qå,
q^°∞+‘=∞}˜Qå L`ŒÎ=∞ WÖÏ¡Å∞Qå, Qõ$Ç≤Ï}˜Qå qq^è° O°¥áåÅÖ’ Ǩi_è°qe¡# P"≥∞
=ºHÎ̃`Œfi Qõi=∞#∞ q=i~K«@Çı∞ <®Ü∂ #=ÖÏ O°K«<À^ÕÌâ◊º~. D ã¨~^°O°ƒù~Ö’ K«`Œ∞ifi^è°
Ѷ¨ÅѨÙO°∞ë®O®÷Öˇ·# ^è°O®‡O°÷Hß=∞ "≥ØH∆ßÅ#∞, =∞ǨHíq Hßo^®ã¨∞ K‹Ç≤Ê# 'HßOÕº+¨∞ ^®ã≤,
HíO°}ı+¨∞ =∞~„f, Éè’*˺+¨∞ =∂`Í, â◊Ü«µ<Ë`«∞ O°~Éèß, O°¥¿ÑK« ÅH©∆‡, Hí∆=∞Ü«∂ ^è°i„f –
+¨@¯O°‡Ü«µ∞HßÎ Hí∞Å^è°O°‡Ç¨ffl—Ö’x Hí∞Å^è°O°‡Ç¨ufl ÅHí∆}®Å#∞ Hí∂_Í Ç¨iQõ}#Ö’xH˜
fã¨∞Hí∞x ã¨O°fiÅHí∆} ã¨=∞xfi`ŒQå „^ÒǨkx D #=ÅÖ’ K«¥Ç¨>ÏxH˜ „Ǩܫµufl~KÍ#∞.
D #=ÖÏ O°K«#Ö’ <®Hí∞ qq^è° ^°â◊ÅÖ’ - q+¨Ü«µ ¿ãHíO°}Ö’, qq^è° Ç¨@ì}®ÅÖ’
QÀ+¨ ∞ ª Å xO° fi Ǩ Ï }Ö’, <®Hí ∞ ã¨ Ç ¨ Ï Hí i ~z#, 㨠ŠǨ  ÅxzÛ#, q∞„`Œ ∞ Å∞ N ã≤ .
#O°ã≤~ǨO®=Ù QåiH˜, PKÍO°º K«~^°∞ ã¨∞ÉσO®=Ù QåiH˜, N JǨÊO°ã¨∞ Hí$뮂O®=Ù
(_èçb¡), N =∂â◊O°‡ (qâÍYǨ@fl~), _ÍII Qõxfl Éèß㨯O°O®=Ù (O®[=∞~„_ç), N >˜._ç.„Ǩ™®^ü
(Qõ∞_çÇÍ_«), N >˜.q.q[Ü«µHí∞=∂O∑ (_è˜b¡), _ÍII Ü«µ~."≥ØǨÏ<üÉÏ|∞, N `Œ∞=∞‡Å
QÀáåÅO®=Ù (uO°∞Ǩu), N Hí#∞=∞¥i O°Ñ¶¨∞∞O®=∞ Hí$+¨‚~O®A (H≥.O°Ñ¶¨∞∞), ã¨fisæÜ«µ
=∞∞=∞‡<Ëx ã¨∞ÉσO®=Ù (q[Ü«µÇÍ_«), N =∞e<Ëx <®O®Ü«µ} „Ǩ™®^ü (q[Ü«µÇÍ_«),
N O°ã¨O®A (`Œ}∞Hí∞) QåO°¡Hí∞ ǨÏ$^°Ü«µÑ¨ÓO°fiHí ^è°#ºÇÍ^®Å∞ `ˇeÜ«µKıã¨∞Î<®fl#∞.
P~„^è°*’ºu Çı∞<Ël~Q∑ _≥·O≥HíìO∑ Çı=∞¥i O®^èßHí$+¨‚, ã¨~áå^°Hí∞Å∞ N H≥.
NO®=∞K«~„^°=∞¥iÎ, N=∞u =ã¨~`ŒÅH˜;QåO°¡Hí∞ „Ǩ`˺Hí ^è°#ºÇÍ^®Å∞.
`Œ=∞ J=∞¥Åº"≥∞·# Jaè„áåÜ«∂Å#∞ O®ã≤ Ǩ~Ç≤# Ǩ^°‡Éèí¥+¨}ò _ÍII ã≤.
<®O®Ü«µ}O≥_ç¤ QåiH˜, Hı~„^° =∞~„u=O°∞ºÅ∞, L`ŒÎ=∞ áåO°¡"≥∞~>ıiÜ«µ<ü, qt+¨ì
O®[huA˝Å∞, N Ü«µãπ. *ˇ·áåÖòO≥_ç¤ QåiH˜, P~„^谄Ǩ^Õâò ÃÇÏ·H’O°∞ì <®ºÜ«µ=∞¥O°∞ÎÅ∞,
™®Ç≤Ï`ͺaè=∂x, O°ã¨Ç¨Ï$^°Ü«µ∞Å∞ [ã≤ìãπ *Ïã≤Î K«ÅÇı∞â◊fiO∑QåiH˜ Q“O°ÇÍaè=~^°<åÅ∞.
<® O°K«<® =ºã¨<®xfl xO°~`ŒO°~ „áÈ`ŒûÇ≤Ï~Kı Pf‡Ü«µ q∞„`Œ∞Å∞ q*Ï˝<ü q^®º
ã¨~ã¨÷Å JkèǨu _ÍII ÖÏ=Ù O°`ŒÎÜ«µº QåiH˜ Hí$`Œ[˝`ŒÅ∞ `ˇeÜ«µKıã¨∞Î<®fl#∞.
qâÍYǨ@fl~ - _ÍII Ü«∂O°¡Qõ_«¤ ÅH©;„Ǩ™®^ü
q[Ü«µ^°â◊q∞
xvi

1 "≥~@ "≥à◊∞`Œ∞~>ı â◊‡âÍ#~ =∞^è°º #∞~z "≥_«∞`Œ∞#fl@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î#flk... #QõO°~
Z=i HÀã¨O D =∞Ǩ ã¨OQ„ Í=∞O?
`Œ¥O°∞Ê #∞~z „Ǩã¨iã¨∞Î#fl `˘e H˜O°}~ P"≥∞ <ˇ#fl_«∞=∞∞#∞ `ÍHı~^°∞Hí∞
L|ÖÏ@Ǩ _ « ∞ `Œ ∞ #flk. "≥ Å ∞Qõ ∞ OÕ Y Å∞ P"≥ ∞ #∞ H“ye~K« ∞ Hí ∞ x "≥ K « Û ^° < ®xfl
J#∞Éèíq~Kı~^°∞Hí∞ P`Œ∞O°`Œ Ǩ_«∞`Œ∞<®flܵ. 㨥O°∞º_ç ÇıQåxH˜ ɡkiáÈ`Œ∞#fl xâÍ^Õq
P"≥∞ "≥#∞flÃÑ· ǨO°K«∞Hí∞#fl `Œ∞"≥∞‡^° O≥Hí¯ÖÏ¡~>˜ tO’*ÏÅÖ’ zHí∞¯Hí∞#fl@∞¡ HíxÇ≤ã¨∞Î#flk.
#Å¡HÅ í ∞=Å J~^°=∞~`Í áÈ`ŒáÈã≤#@∞¡ Hí#Ǩ_∞« `Œ∞#fl P ÖÏ=}ºO®t ™®=∂#º"≥∞#·
¢ã‘Î Hß^°x P"≥∞#∞ K«¥ã≤ xâıÛ+¨∞ìO®Öˇ· ãÎ̈~aè~z# „ǨHí$uH˜ Hí∂_Í JO°÷=∞ܵ#@∞¡~k.
JxO° fi K« h Ü« µ "≥ ∞ · # P JѨ Ù O° ¥ Ǩ ÖÏ=}ºO®t „^ÒǨ k =Å¡ Hí e y# "≥ Ø Ç¨ Ï Çı ∞
qâıfiuǨã¨~Ö’ =∞∞<ˇfl#fl_«¥ [O°Qõx =∂O°}Ǩϟ=∂xH˜ HßO°}~ Hß=_«~Ö’ Pâ◊ÛO°º~
ÖË^°x P"≥∞ â◊sO°~ #∞~z "≥Å∞=_Ë â◊O°`ͯÅ~Ö’x `Í=∞O°Ñ¨Ù=ÙfiŠǨi=∞à®xfl
P„Ѷ¨∂}˜~z# ÇÍO≥=fiiH≥·<® JxÇ≤ã¨∞Î~k.
Ѩ Ó iÎ Q å `ˇ Å ¡ Ç ÍO° < Ë ÖË ^ ° ∞ . Hßx qO®@ ™®„=∂[º~Ö’x =∞`Œ û º#Qõ i -
LǨáå¡=º~Ö’... ZHí¯_« K«¥ã≤<® `ˇÅ¡pO°Å∞ Hí@∞ìHí∞#fl ¢ã‘ÎÅ∞ q+¨}‚ =^°<®Å`À
uO°∞Qõ∞ÖÏ_«∞`Œ∞#fl ^°$âͺÅ∞ „^°∞Ǩ^° O®[Ѩلu =∞#ã¨∞ûÖ’ Hí^°ÖÏ_«∞`Œ∞<®flܵ. "≥#H˜¯
uiy K«¥¿ãÎ `ˇÅ¡pO° Hí@∞ìHí∞#fl ^®ã≤ P"≥∞ P[˝H’ã¨~ Z^°∞O°∞K«¥ã¨¥Î HíxÇ≤~z~k.
O®[„áå™®^°~ #∞~z K«¥¿ãÎ ^°¥O°~ #∞~z ^°@ì"≥∞·# `ˇÅ¡>˜ á⁄QõÅ∞ JǨC_Ë =∞|∞ƒÅ
#∞~z |Ü«µ@Hí∞ =ã¨∞Î#fl 㨥O°∞º_çx K«∞@∞ì=∞∞>ıì~^°∞Hí∞ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®flܵ.
`ˇÅ∞ѨÙ... D `ˇÅ^¡ <° ®<®fl <Ë#∞ H’O°∞Hí∞#flk... `ˇÅ∞Ѩ٠â’Éè<í ®xH˜, âÍ~u ™œMϺÅHí∞†
#Å∞ѨÙ, që®^®xH˜ ã¨~Hı`Œ~ J~>ÏO°∞. Hßx P O’A `ˇÅ∞Ѩ٠##∞fl që®^°~ÖÏ
P=iã¨∞Î#flk... Z<®flà◊∞§Qå<À =∞∞_çg_ç qO°É’ã¨∞Hí∞#fl D #Å¡>˜ HıâÍÅ#∞ =∞∞_«∞K«∞Hí∞x
`ˇÅ¡>˜ =∞Öˇ¡Ñ¨ÓÅ∞ `Œ∞O°∞=∞∞H’ÇÍÅx, â’Éèí# zǨÏfl"≥∞·# `ˇÅ¡>˜ pO° ^è°i~z ^è°=à◊
Hß~`Œ∞Ö’¡ "≥∞iã≤áÈ`Œ¥ <® Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ „Ç≤ܵ« ∞Å#∞ JÅi~Ǩ KıÜ∂« Åx, Híë®ìÅ∞,
HíHí∆Å∞, HßO°Ê}®ºÅ =∞O°∞Qõ∞# ã¨∞MÏxfl =∞O°z# D ^ÕǨxfl ÇÍi ay H“yà◊§Ö’
ǨO°=t~Ǩ KıÜ«∂e# ZO`Œ L|ÖÏ@Ǩ_ͤ#∞... Hßx D `ˇÅ∞ѨÙO°~QÕ WǨC_«∞ ^°∞O°ƒùO°~Qå
=∂i~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
`ˇÅ¡ÇÍO°∞`Œ∞#fl D L^°Ü«µ~ O®„u Z~`Œ që®^°~Qå Qõ_çz~^À K‹|∞`Œ∞#fl@∞¡
L~k. 㨥O°∞º_ç Híà◊∞§ Z„O°|_«¤@∞¡Qå L<®flܵ. Z=O’ â’H˜ã¨∞Î#fl@∞ì ^°¥O°~ #∞~z
qxÇ≤ã¨∞Î#fl ã¨fiO°~ `ˇÅ∞ѨÙ`Œ∞#flk. =∞m§ U Hí∆`ŒQå„`Œ∞_«∞ =∞O°}˜~KÍ_À... L^°Ü«∂<Ëfl
á⁄ܵº "≥Å∞Qõ∞`Œ∞#fl@∞¡ Wà◊§=∞∞~^°∞ <ˇQõà◊∞§ "≥Å∞Qõ∞`Œ∞<®flܵ, qO®@ѨÙO° g^è°∞Å
#QõO°=∞~`Í â◊‡âÍ#Çı∞... â◊‡âÍ#~ #∞~z â◊‡âÍ<®xH˜ Ǩܫµ#~... WHí¯_Ë WÖÏ L~>ı
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÖ’ ZÖÏ L#fl^À Hí^®... Qå~^èßs^Õq #¥O°∞Qõ∞O°∞ Ѩل`Œ∞Å ÉèßO°ºÅ Çı^°#
U ™®÷ܵ֒ L#fl^À... ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÖ’ ^è°O°‡O®A Ǩ>Ïìaè¿+Hí~ O’A<ˇ·<® =∞~Qõà◊
ÇÍܵ^®ºÅ ÃѶ∞Ï+¨Ö’ ÇÍi â’Hí~ qxÇ≤~K«Hí∞~_Í L~@∞~^®...
Qõ∞~_≥Å#∞ Ç≤~_çÇıã¨∞Î#fl@∞¡ qxÇ≤ã¨∞Î#fl O’^°#... P ¢ã‘Î `Œ#ÖÏQå Z=ix
H’Ö’Êܵ~^À Hí^®... <® Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ HÁ_«∞Hí∞ÖËs... J=Ù#∞ ÇÍO≥Hí¯_çH˜ "≥o§áÈÜ«∂O°∞...
##∞fl Jq∞`Œ~Qå „¿Ñq∞~z# `Œ~„_ç „^°∞Ǩ^°∞_«∞, ™È^°O°∞_«∞ ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ Us...
JǨC_Ë W~H˜áÈ`Œ∞#fl P"≥∞ HíhflO°∞ =∞m§ ^èßO°Å∞Qå „Ç¨=Ç≤Ï~z~k. L"≥fi`Œ∞Î# â’Hí
`ŒO°~Qõ~ Qõ∞~_≥ Ö’`Œ∞Ö’¡~z LaH˜ =zÛ~k. ÇıQõ~Qå =∞~K«~ g∞kH˜ uiy =zÛ
P"≥∞ "≥H˜¯ "≥H˜¯ ^°∞ód~K«™®y~k.
x[~Qå `Í#∞ Ü«µ∞^®úxfl H’i `ŒÇ¨C Kıã≤~^®... „^ÒǨkx D „Ǩâ◊fl x#fl>˜ L^°Ü«µ~
#∞~Kı `˘ez Çıã∞¨ #Î flk. Hí_∞« ѨÙH’`Œ J~>ı Uq∞>’ P"≥∞Hí∞ x#fl L^°Üµ« ~ taO°~Ö’
x„^®=ã¨÷Ö’ ã¨~ǨÏi~K«|_ç# `Œ# Ѩل`Œ∞Å, ™È^°O°∞_ç =∞$`Œ ^ÕǨefl K«¥ã≤ `ˇeã≤
=zÛ~k. J=∂‡! J#fl Ç≤Å∞ѨÙHí∞ `ÍxHí <ÀK«∞H’<®... Jaè=∞#∞º_«∞ =∞O°}˜~z#ǨC_«∞
^°∞ód㨥Π`Œ##∞ ã¨∞Éèí„^° K«¥ã≤# K«¥¿Ñ `Œ# Qõ∞~_≥#∞ W~Hß H’ã¨∞Î#flk... P O’A
`Í#∞ Z~`Œ H∆’Éèí J#∞Éèíq~z~k... Hßx D H∆’Éèí WǨC_«∞ =∞i~`Œ f„=~Qå L#flk...
ã¨∞Éèí„^° ÉÏ^è° `Œ#Hí∞ WǨC_«∞ `ˇeã≤ =ã¨∞Î#flk... <® Hí~>ı Z~`À =∞∞~^°∞ Hí#flk
ã¨∞Éèí„^° Jaè=∞#∞º}˜‚. W~„^°„Ǩã¨÷~Ö’ ÇÍ_ç z#fl<®>˜ âøO°º™®Ç¨Ï™®Å∞ K«¥ã≤ J~^°O°¥
=∞∞iã≤ á È`Œ ∞ ~>ı `Í<ˇ ~ `Œ Q å Ѩ Ù „`Œ ∞ ÅH’㨠~ `Œ Ç ≤ ~ z~k... =O° ∞ 㨠Q å Jܵ^° ∞
ã¨~=`ŒûO®ÅÖ’ Jܵ^°∞Qõ∞iH˜ [#‡xKÍÛ#∞. Hßx Jaè=∞#∞º_«¥ ÖË_∞« ... Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
Ѩل`Œ∞Å¥ ÖËO∞° . „^ÒǨk =∞#ã¨∞ ÇÍi PÖ’K«#Å`À x~_çáÈܵ~k.
q~^è°º ǨO°fi`Œ~ÖÏQå ^°$_è°~Qå L~>Ï_«x ^è°O°‡A_ç ^®fiO® Híey# Hí∞=∂O°∞xH˜
„ÉÏǨχ}∞Å∞ „Ǩuq~^°∞º_«x ¿ÑO°∞ ÃÑ>ÏìO°∞. cè=∞∞_«∞ ™È=∞Ü«∂QåÅ∞ Kıã≤# `ŒO®fi`Œ
J`Œx ^®fiO® ѨÙ>˜ì# ÇÍ_çH˜ „â◊∞`Œ™È=∞∞_«x <®=∞HíO°}~ KıâÍ=∞∞. W~„^°„Ǩã¨÷~Ö’x
L^°Ü˵~^°∞ѨÙO°~Ö’ ™È=∞Å`ŒÅ =∞^è°º [x‡~z# „â◊∞`Œ™È=∞∞_çx K«¥¿ãÎ<Ë Çıܵ
"≥<ˇflÅÅ „ǨHßâÍxfl K«¥ã≤#@∞¡~_Ëk. JO°∞˚#∞_«∞ =∞ǨHßO®ºÅ∞ Kıã≤ =zÛ# `ŒO®fi`Œ
Hí#fl HÁ_«∞Hí∞Hí∞ „â◊∞`ŒH©iÎ Jx ¿ÑO°∞ ÃÑ@∞ìHí∞<®fl=∞∞. H“O°= Hí∞Å~Ö’ „ǨMϺu Qå~z#
1 2 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
O®[i¬ â◊`ÍhHí∞_ç ¿ÑO°∞ #Hí∞Å∞x ^®fiO® ѨÙ>˜ì# Hí∞=∂O°∞_çH˜ ÃÑ@∞ìHí∞<®fl~. Hí$uÎHß
#Hí∆„`Œ~Ö’ ѨÙ>ì̃# ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç Hí∞=∂O°∞_çH˜ Jyfl^Õ=Ù_çH˜ =∞O’ ¿ÑO≥·# „â◊∞`Œ¿ã#∞_ç ¿ÑO°∞
ÃÑ@∞ìHí∞<®fl~... Jx `ŒÅK«∞Hí∞~@¥ Hí∞q∞e Hí∞q∞e ^°∞ód~z~k „^ÒǨk.
qO®@ Éèí¥Ç¨ux H’Ö’Êܵ# ã¨∞^èı+¨‚#∞, Jaè=∞#∞º_çx H’Ö’Êܵ# L`ŒÎO°#∞
F^®OÕÛ~^°∞Hı x#fl>˜ =O°Hí∂ ã¨iáÈܵ~k. WǨC_«∞ `Œ##∞ F^®O°Û_«~ ÇÍi =~`Œ∞
Jܵ~k. `Œ#Hí∂ Ѩل`Œâ’Hí~. `Œ~„_ô ÖË_«∞... ™È^°O°∞_«¥ ÖË_«∞... Ѩل`Œ∞Å¥ ÖËO°∞ `Œ#Hí∞...
â◊‡âÍ# „ǨâÍ~u x~_ç# qO®@#Qõi LǨáå¡Çͺxfl K«¥ã¨∞Î~>ı „^ÒǨk Hí_«∞ѨÙ
`ŒO°∞Hí∞¯áÈ`Œ∞#flk. D #QõO°~Ö’<Ë `Í#∞ HÁkÌ O’AÅ „H˜`Œ~ =O°Hí∂ ^®ã≤Qå L<®fl##fl
q+¨Ü«µ~ P"≥∞Hí∞ #=∞‡â◊Híº~ Hß=_«~ ÖË^°∞. WHí¯_Ë P ^°∞+ì̈ H©K«Hí∞_çKı`Œ J==∂#~
á⁄~k# q+¨Ü«µ~ Hí∂_Í WǨC_«∞ 㨇$uÖÏQå "≥∞^°Å∞`Œ∞#flk. `Œ##∞ WǨC_«∞ áå~_«=
ѨuflQå, XHí =∞Ǩ™®„=∂[ºÑ¨Ù Ǩ@ì=∞Ç≤Ï+≤Qå Q“O°q㨥ΠJ_«∞Qõ∞ÅHí∞ =∞_«∞Qõ∞
ÖÁ`Œ∞Î`Œ∞<®flO°∞. Jܵ`Ë LǨáå¡=º~ x~_Í ã¨xflÇ≤Ï`Œ |~^è°∞=ÙÅ, q∞„`Œ∞Å ÉèßO°ºÅ∞
^°∞ód`Œ =^°#∞Öˇ· `Œ=∞ Ǩ`∞Œ Å∞ rq~z L#flǨC_«∞ J#∞Éèqí ~z# rq`Œ Ѷ∞¨ >ÏìÅ#∞
`ŒÅK«∞Hí∞~@¥ LO>Ë, `Í<˘Hí¯`Ë [O°QõÉ’Ü˵ Ǩ>Ïìaè¿+Hí ^°$âͺÅ#∞ TÇ≤Ï~K«∞Hí∞~@¥
HíÅÅ∞ Hí~@∞#flk... WHí WHí¯_« ZHí∞¯= O’AÅ∞ L~_«#=ã¨O°~ ÖË^°∞.
<Ë#∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ѩل`Œ∞Å<Ë H’Ö’ÊÜ«∂#∞... #¥O°∞Qõ∞O°∞ Ѩل`Œ∞Å#∞ H’Ö’Êܵ#
Qå~^èßi Ѩل`Œâ’Hí~?... Jܵ`Ë D Ü«µ∞^®úxfl Z=O°∞ PǨfix~KÍO°∞... H’i =∞$`Œ∞º=Ù#∞
Z=O°∞ =i~KÍO°∞...
ǨâÍÛ`ÍÎǨ=∂... `˘_«Å∞ qiy =∞$`Œ∞º=Ù#∞ H“ye~K«∞Hí∞~@¥ ^°∞O’º^è°#∞_«∞
Çı∞"≥∞ǨC_«¥ ǨâÍÛ`ÍÎǨǨ_«∞`Œ¥ rq~KÍÅx â◊Ç≤~KÍ_«@... J`Œ_«∞ â◊Ç≤ã¨∞Î#flǨC_«∞ J`Œ_ç
g∞^° ѨÓÅÇÍ#Å∞ Hí∞iâÍÜ«µ@... k=º^°∞~^°∞Éèí∞Å∞ „"≥ØQåÜ«∞@. =∞~^°=∂O°∞`Œ~
ã¨∞Qõ~^è° Éèíi`Œ"≥∞· gz~^°@... JÖÏ Z~^°∞Hí∞ [iy~^À... P Ü«µ∞^®úxH˜ <Ë<Ë
HßO°}"≥∞·#~^°∞Hí∞ WǨC_«∞ ǨâÍÛ`ÍÎǨ~ ##∞fl =∞∞~z Çıã¨∞Î#fl^®... ÖËHí <® Ѩل`Œâ’HíÇı∞
#xflÖÏ~>˜ Çı^°#Hí∞ Qõ∞i Kıã¨∞Î#fl^®...
<Ë<ˇ~^°∞Hí∞ ǨâÍÛ`ÍÎǨǨ_Íe... cè+¨∞‡h, „^À}∞h, HíO°∞‚h, Éèí¥i„â◊=Ù}©‚, `Œ##¥
<®ºÜ«µ Ü«µ∞^°ú~Ö’ [ܵ~K«ÖË^°x ^°∞O’º^è°#∞_«∞ ÇÍã¨∞^Õ=Ù_çx J_çy# =∂@ x[Çı∞
Hß=K«∞Û. Hßx D qÇıHí~ HíǨ@ ^°¥º`Œ~Ö’ =∂ ã¨~Ǩ^°Å#∞ ǨÏi~z#ǨC_«∞
U=∞ܵ~k... Hß=∞~`À <® Z`ŒÎܵ# =Hí∆ã¨÷ÖÏxfl K«¥ã¨¥Î =„™®ÎǨǨÏO°}®xH˜ `Œ=∞∞‡_çx
„¿ÑOÕÇ≤~z#ǨÊ_«∞, ##∞fl Hí∂O’Û=∞x `Œ# `˘_« K«¥Ç≤~z Ãã·Qõ Kıã≤#ǨC_«∞ U"≥∞·~k
P qÇıHí~... NHí$+¨∞‚_«∞ D „Ǩâ◊flÅ∞ ÉÏQå<Ë J_çQå_«∞... Hßx WÇı „Ǩâ◊flÅ#∞ <® ÉèíO°ÎÅÖ’
Z=O≥·<® J_çy L~>ı W~Hß ÉÏQõ∞~_Ëk...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 3 4
Hßx [iy~^Õq∞>˜... Ü«µ∞^°ú~ W~`Œ ÉèíÜ«µ~HíO°~Qå L~@∞~^°x `Í#∞
TÇ≤Ï~z~^®... <ˇ`Œ∞ÎO°∞ UO°∞Öˇ· „Ǩ=Ç≤Ïã¨∞Î~^°x, #QõO®Å∞ â◊‡âÍ<®Å=Ù`ÍÜ«µx, K«∞@¥ì
`ˇÅ¡>˜ =„™®ÎÅ`À K«Å`ü„¿Ñ`ÍÅ∞ uO°∞Qõ∞`Œ∞~>ÏÜ«µx `Œ#Hí∞ PÖ’K«# ZǨC_≥·<®
=zÛ~^®... Z=O°∞ q∞yÖÏO°∞ Ü«µ∞^°ú~Ö’... Z=iÃÑ· `Í=∞∞ ™®„=∂[º~ UÖÏe... P
™®„=∂*Ϻxfl ÇÍO°ã¨`Œfi~Qå J~k~Kı~^°∞Hí∞ `Œ=∞Hí∞ XHí¯ Ñ¨Ù„`Œ∞_«∞ Hí∂_Í q∞QõÅÖË^°∞
Hí^®... =∞m§ „^ÒǨkH˜ LÃÑÊ#ÖÏ ^°∞óY~ =∞∞~K«∞Hí∞ =zÛ~k.
ã¨~â◊ÇÎ̈Hí∞Å~^°O°¥ ǨÏ`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞... Hß~Éè’[ Ãã·<®ºÅhfl Hí_«`ËO®Üµ... Ü«µ=#,
áåO°fifÜ«µ, Çı∞¡K«Ûù |ÖÏÅ∞ =∞>ì̃áåÅÜ«∂ºÜµ. â◊Å∞º_«∞ ÖË_«∞... P ^°∞+ì̈|∞kú â◊Hí∞h
#t~KÍ_«∞. LÅ¥Hí∞_«∞ „áå}®Å∞ q_çKÍ_«∞. ^°∞O’º^è°#∞x `Œ=∞∞‡Å~^°ih cè=∞¿ã#∞_«∞
=kè~KÍ_«∞... HíO°‚Ѩل`Œ∞Å¥ HíO°∞=Ü«∂ºO°∞. `˘_«Å∞ qiy ^°∞=∞∞‡Ö’ Híeã≤áÈÜ«µ Ǩ_ç
L<®fl_« ∞ ^° ∞ O’º^è ° # ∞_« ∞ ... áå~_« = Ǩ H í ∆ ~ Ö’ ^è Œ $ +¨ ì ^ ° ∞ º=∞∞fl_« ¥ , tY~_ô ,
Ü«µ∞^èß=∞#∞º_«∞... áå~KÍÅ gO°∞Å∞, =∞`ŒûºO®[ |~^è°∞=ÙÅ∞, ÇÍi K«`Œ∞O°~Qõ
|ÖÏÅ#∞ H“O°=ÙÅ∞ `Œ∞^°=∞∞>ì̃~KÍO°∞. H“O°= ǨHí∆~Ö’ Hí$Ǩ, Hí$`Œ=O°‡, Jâ◊fi`Í÷=∞Å∞,
áå~_«= ǨHí∆~Ö’ <® ÉèíO°ÎÅ∞ S^°∞Qõ∞O°∞, Hí$+¨‚, ™®`ŒºHí∞Å∞, Ü«µ∞Ü«µ∞`Œ∞û_«¥... q∞ye~k
WHí gOÕ<®... ^°∞O’º^è°#∞_çHı ™®„=∂[º~ =Ù~KÍÅx Ǩ^°HÁ~_«∞ JH∆“Ç≤Ï}∞Å¥, J`Œ_çx
ã¨~ǨÏi~KÍÅx U_»∞ JH∆“Ç≤Ï}∞Å¥ Ü«µ∞^°ú~Ö’ <ËÅHí∂ÖÏܵ... H“O°= 㨯~^èßÇÍO°=∞¥,
áå~_«= 㨯~^èßÇÍO°=∞¥ ѨÙO°∞+¨ Ç‘Ï<®Öˇ·<®Üµ... q∞ye# ÇÍO°∞ ¢ã‘ÎÖË... D ¢ã‘ÎÅ
™®„=∂*Ϻ<®fl UÅ=Åã≤~k.
„Ǩâ◊flŠǨO°~ǨO° „^ÒǨk ^°∞óMÏxfl JkèQõq∞~z~k. PÖ’K«#Å∞ P"≥∞ PÇı^°##∞
K«∞@∞ì=∞∞>Ïìܵ. Híà◊§Ö’~z hO°∞ ZǨC_«∞ „Ǩ=Ç≤Ïã¨∞Î#fl^À... ZǨC_«∞ W~H˜áÈ`Œ∞#fl^À
P"≥∞Hı `ˇeÜ«µ^°∞... Ui... `Œ# ÉèíO°ÎÖËs... D ^°∞óY ã¨=∞Ü«µ~Ö’ `Œ##∞ ÇÍO°∞ X~@iQå
Z~^°∞Hí∞ =^°e "≥஧O°∞. ÇÍix K«¥¿ãÎ Hßx `Œ# =∞#ã¨∞ âÍ~u~K«ÖË^Õ"≥Ø... =∞m§
x#fl>˜ ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞ P"≥∞ =∞kÖ’ "≥∞^°∞Å∞`Œ∞<®flܵ.
O≥~_«∞ O’AÅ „H˜`Œ~ O®„u =O°Hí∂... PO°Î<®^®Å∞, P„Hí~^°#Å∞, U_«∞ѨÙÅ¥
=∞#ã¨∞#∞ HíkÇ≤Çıã¨∞Î<®fl... Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞Ö’ â◊ÇÍÅ Qõ∞@ìÅ∞, `ˇy# J=Ü«µÇÍÅ∞ Qõ∞~_≥#∞
Híez Çıã¨∞Î<®fl... W^°~`Í ã¨Ç¨Ï[=∞x, Ü«µ∞^°ú~Ö’ „Ǩu gO°∞_«∞ q[Ü«µ"≥Ø, gO°ã¨fiO°æ"≥Ø
Pt™®Î_«<Ë Jaè„áåÜ«∂Å∞ P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ "≥∞kÖËq. J=Ù#∞... `Œ# ™È^°O°∞_«∞, Ѩل`Œ∞Å∞
Hí∂_Í áÈO®_ç =∞O°}˜~KÍO°x #Hí∞Å∞_«∞ K‹áåÊ_«∞. x„^°=∞`Œ∞ÎÖ’ ÖËHíáÈ`Ë ÇÍO°∞
`ŒÇ¨ÊHí∞~_Í Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ `Œ∞^°=∞∞>˜ì~Kı ÇÍOÕ... Ü«µ∞^°ú~ PO°= O’A, Ǩ<ˇfl~_«=
O’A ÇÍO°∞ „Ǩ^°i≈~z# ™®Ç¨Ïã¨~ Qõ∞i~z taO°~Ö’ `Œ#Hí∞ cè=∞∞_«∞ K‹Ç≤Ê# q=O®efl
`Í#∞ WǨÊ>˜H© =∞izáÈÖË^°∞. PO°= O’A ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ =∞HíO° =ӺǨÏ~ Ǩxfl#ǨC_«∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
JO°∞˚#∞_«¥, <® `Œ~„_ç, <® ™È^°O°∞_«∞ ^®x tO°ã¨∞ûQå, Jaè=∞#∞º_«¥, <® Hí∞=∂O°∞Å∞
Hí~Oî°~Qå L<®flO°@. cè=∞∞_çx ^°∞O’º^è°#∞_«∞, J`Œ_ç ™È^°O°∞Å¥, [Ü«µ„^°^ä°∞_«¥
K«∞@∞ì=∞∞>˜ì#ǨC_«∞ <® Jܵ^°∞O°∞ Hí∞=∂O°∞Å¥ ÇÍix peÛK‹~_ÍO°@. ÉÏ}®Å`À
ÇÍi â◊sO®Å#∞ Hí¿ÑÊâÍO°@. #Hí∞Å Hí∞=∂O°∞_«∞ â◊`ÍhHí∞_«∞ XHí¯ Çı@∞Ö’<Ë J<ËHí
=∞^°Qõ*ÏÅ jO®¬Å∞ L`ŒÎi~KÍ_«@. Ǩ<ˇfl~_«= O’A â◊„`Œ∞=ÙÅ#∞ ÇÍO°∞ `Œ=∞ ÉÏ}®Å`À
q∞_«`Å Œ #∞ HßeÛÇıã#≤ @∞ì HßeÛ ÇıâÍO°@. „^À}∞_çx =∞¥Hí∞=∞‡_çQå Zki~z TÇ≤i
ã¨ÅǨHí∞~_Í KıâÍO°@. U"≥∞·~k „^À} Hí∞=∂O°∞_«∞ Jâ◊fi`Í÷=∞ =∞∞~^°∞ ÇÍi ǨO®„Hí=∞~?
#Å¡>˜ "≥∞_«, `ˇÅ¡>˜ áåÅO°~Qõ∞ â◊sO°~ HíÅ Qõ∞„O®Å~>ı „Ǩuq~^°∞º_çH˜, q∞#Ǩ
ѨÙ=Ùfi O°~Qõ∞ Qõ∞„O®Å~>ı „â◊∞`Œ™È=∞∞_çH©, áåÅÇ≤@ì O°~Qõ∞ Qõ∞„O®Å~>ı „â◊∞`ŒH©iÎH©,
=∞kÌѨÙ=Ùfi O°~Qõ∞ Qõ∞„O®Å~>ı â◊`ÍhHí∞_çH©, <ˇ=∞e Hí~Oî°~ Qõ∞„O®Å~>ı „â◊∞`Œ¿ã#∞_çH©
Z~`À W+¨ì~. ÇÍi Ç≤`Í=∞ǨïÅ z„`ÍÅ∞#fl ^è°fi*ÏÅ`À zO°∞#=ÙfiÅ∞ z~k㨥Î
Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞H˜ "≥à˧ÇÍO°∞. U <®_«¥ ÇÍO°∞ QåÜ«∂Å`À qÅqÅ ÖÏ_«_«~ K«¥_«ÖË^°∞.
U"≥∞·~k? XHí¯™®iQå ÇÍix Jâ◊fi`Í÷=∞ =∞$`Œ∞º ã¨^°<®xH˜ ZÖÏ Ç¨~Ç≤~K«
QõeQå_«∞? ^°∞O°ƒùO°"≥∞·# PÖ’K«#Å`À „^ÒǨk =∞ã≤Î+¨¯~ Çı_≥H˜¯áÈܵ~k.
x#fl L^°Üµ« ~... Ü«µ∞^°Éú ¥íè q∞ #∞~z =zÛ# #Hí∞Å∞_«∞ `Œ##∞ x^°∞O° ÖË¿Ñ=O°H∂í
„^ÒǨk J~^°"≥∞·# HíÅÅ∞ Hí~@¥<Ë L#flk... ^è°O°‡O®A X_çÖ’ ™®~`Œfi#, JO°∞˚#∞_ç
ÃÑ^®Å =∞^è°∞O° ã¨ÊO°≈, cè=∞∞_ç |Å"≥∞·# H“ye... #Hí∞Å, ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ =∂O°Ì=`Œfi~,
O®[Éè’QåÅ#∞ K«qK«¥ã¨∞Hí∞~@¥ ã¨∞Yx„^°Ö’ L#fl `Œ##∞ #Hí∞Å∞_«∞ `Œ# `ŒÅÊ~
`ˇOÅ° ∞ `˘Åy~z `Œ>Ö ì˜ ÇË Q¨ å<Ë kQõ∞#æ "≥∞ÅHí∞= =zÛ~k. J`Œ_∞« WHí¯_≥~^°∞Hí∞ L<®fl_À...
P"≥∞Hí∞ JO°÷~ HßÖË^°∞... JǨC_Ë taO°~ q_çz Z~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞...
|ǨïâÍ `Œ#H’ã¨~ =zÛ L~>Ï_«∞... Ü«µ∞^°ú~ JܵáÈܵ~^À ÖË^À... JǨC_Ë
J`Œ_çH˜ `Œ##∞ K«¥_ÍÅxÇ≤~z~^®... áå~_«=ÙÅ~^°i Hí<®fl J~^°"≥∞·# ÇÍ_«∞ W`Œ_«∞...
J~^°~Qå L<®fl ¢ã‘ÎÅ#∞ "≥∞Ç≤Ê~Kı~^°∞Hí∞ ™®Ç¨Ïã¨~ KıÜ«µ_«∞. #Hí∞Å∞_«∞ ZǨC_«¥
W~`Ë... J#flÅ∞ ÖËx ã¨=∞Ü«µ~Ö’ `Œ# =^°ÌHí∞ =KıÛ ^è≥·O°º~ Kı™®Î_«∞... D PÖ’K«#
"≥∞^°e, #Hí∞Å∞_çx K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨk zO°∞#=Ùfi`À O≥~_«∞ Kı`Œ∞Å¥ KÍz~k.
ZǨÊ>˜=Öˇ<Ë J`Œ_«∞ P"≥∞ H“yeÖ’H˜ LiH˜ P"≥∞ =H∆’*ÏÅHí∞ =∞∞MÏxfl ǨÏ`Œ∞ÎHí∞~>Ï_«x
Éèßq~z~k. Hßx J`Œ_«∞ xâıÛ+¨∞ì_≥· JÖÏQÕ xÅ|_ͤ_«∞. „^ÒǨkH© x„^°=∞`Œ∞Î =ke~k.
ǨiH˜~z K«¥_«Qõ<Ë J`Œ_«∞ `Œ# áå^®Å∞ x=∞∞O°∞`Œ¥ HíhflO°∞ HßO°∞㨥ΠxÅ|_ͤ_«∞.
áå~KÍe kQõ∞æ# ÖËz xÅ∞Û#flk. P"≥∞ =∞#ã¨∞ H©_«∞ â◊~H˜~z~k...
U"≥∞·~k „Ç≤Ü«µ`Œ=∂... =∞# ÇÍiH˜ Ug∞ HßÖË^°∞ Hí^®...
J#flQåO°∞ q∞=∞∞‡Å#∞ L#fl Ǩà®# fã¨∞Hí∞ O°=∞‡<®flO°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Jã¨Å∞ Uq∞ [iy~k... <Ë#∞ x#fl<Ë Hí^® WHí¯_çH˜ =zÛ~k... taO®xH˜ <Ë#∞
=∞m§ O®=eû# J=ã¨O°~ Uq∞>˜... "≥~@<Ë Ç¨Ïã≤Î<®Ñ¨ÙO°~ "≥o§áÈÇÍeû L#fl^®...
WǨC_Ëg∞ K‹Ç¨ÊÖË#∞. #<Ëflg∞ J_«QõHí∞... J~@¥ #Hí∞Å∞_«∞ "≥H˜¯ "≥H˜¯
U_«fi™®Qå_«∞.
„^ÒǨk „Hí∞~yáÈܵ~k. "≥∞∞^°Å∞ #iH˜# K‹@∞ìÖÏ #Hí∞Å∞_ç áå^®Å =^°Ì
Hí∂eáÈܵ~k. J`Œ_ç áå^®Å#∞ Ǩ@∞ìHí∞x Hí∞^°∞ѨÙ`Œ¥... K‹Ç¨Ê~_ç... g∞O°∞ K‹¿ÑÊ=O°Hí∂
g∞ áå^®Å#∞ =^°Å#∞... P"≥∞ Híhflà◊∞§ J`Œ_ç áå^®Å#∞ `Œ_çÇ≤ÇıâÍܵ.
#Hí∞Å∞_«∞ „^ÒǨk Éèí∞*ÏÅ#∞ Ǩ@∞ìHí∞x ÖËÇ≤ P"≥∞#∞ ^°QõæiH˜ fã¨∞Hí∞x Hß¿ãûѨÙ
HíhflO°∞ HßO°∞㨥ΠxÅ|_çáÈÜ«∂_«∞. #¥uÖ’~z q#Ǩ_«¤@∞ì J`Œ_ç ã¨fiO°~ q#Ǩ_ç~k.
=∞#H˜Hí ÇÍO°ã¨∞Å∞ ÖËO°∞ „^ÒǨn...
„^ÒǨk tÖÏ „Ǩu=∞ JܵáÈܵ~k... J`Œ_Ëq∞ J~@∞<®fl_À JO°÷~ HßÖË^°∞...
J~`ŒÖ’ J`Œ_ç <À>˜ #∞~z =∞O’ Ç≤_«∞Qõ∞áå@∞ ^è°fix~z~k. g∞ ™È^°O°∞_«∞
^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ Hí∂_Í... P =∂@Å∞ ѨÓiÎ JÜ«∂ºÜˇ∂ ÖË^À „^ÒǨk #Hí∞Å∞_ç Kı`Œ∞Å
#∞~z *ÏiǨ_ç~k. <ËÅÃÑ· "≥∞O°∞ѨÙfQõ #Å¡>˜ =∞|∞ƒÅ #∞~_ç O®eǨ_«¤@∞¡ „^ÒǨk
„H˜~^°Ç¨_ç ã¨Ê$Ç¨Ï `ŒÇ≤Ê~k.
#Hí∞Å∞_«∞ P"≥∞Hí∞ ZÖÏ "≥∞ÅHí∞= `ˇÇ≤Ê~KÍ_À... O®[„áê™®^°~ #∞~z ZÖÏ
#_çz~^À „^ÒǨkHı `ˇeÜ«µ^°∞... O°^ä°~Ö’ #Hí∞Å∞_ç „Ç¨Hí¯# Hí∂O°∞Û#flǨC_«∞ P `ˇÅ¡ÇÍO°∞
*Ï=∞∞# gã¨∞Î#fl K«Å¡>˜ QåÅ∞ÅHí∞ `ËO°∞Hí∞#fl@∞ì JxÇ≤~z~k. L`ŒÎ=∂âÍfiÅ∞ =∞<À
ÇıQõ~`À „Ǩܫ∂}˜ã¨∞Î<®flܵ...
=∞# "≥∞Hí¯_çH˜ "≥à◊∞`Œ∞<®fl=∞∞... „^ÒǨk #Hí∞Å∞_çx J_çy~k.
#Hí∞Å∞_«∞ =∂>Ï¡_«ÖË^°∞. J`Œ_«∞ K‹Ç≤Ê~^°~`Í WǨÊ>˜=O°Hí∂ XHí cèHíO° ã¨fiǨfl=∞x
Éèßqã¨∞Î#fl „^ÒǨk J^°~`Í x[Çı∞#x `ˇÅ∞ã¨∞H˘x =∞m§ O’k~K«™®y~k... O®K«¢ã‘ÎÅ∞
aQõæO°Qå O’k~K«O®^°∞... W^°~`Í ZÖÏ [iy~k Jx H©∆}ã¨fiO°~`À #Hí∞Å∞_çx J_çy~k.
#Hí∞Å∞_«∞ Uq∞ K‹|∞`Œ∞<®fl_À qxÇ≤~K«ÖË^°∞. Hßx P`Œ_ç ã¨fiO°~ ^°$â◊º~Qå
=∂i „^ÒǨk =∞<ÀѶ¨ÅHí~Ö’ "≥∞^°Å ™®y~k. J`Œ_«∞ K‹Ñ¨Ù`Œ∞#flk q~@∞#fl HÁnÌ
Qõ∞„O°Ñ¨Ù _≥Hí¯Å∞ `Œ# Qõ∞~_≥Åg∞^° ǨO°∞Q≥_«∞`Œ∞#fl@¡xÇ≤ã¨∞Î#flk.
Qõ_«z# O®„u ™®^èßO°} O®„u Hß^°∞ „^°∞Ǩ^° Ѩلf... Jk =∞Ǩ ÉèíÜ«µ~HíO°"≥∞·#
Hßà◊ O®„u... `Œ# `Œ~„_ç =∞O°}®xH˜ „Ǩ[fiiÅ∞¡`Œ∞#fl „H’^èßyfl *ÏfiÅÅ`À =∞~_çáÈ`Œ∞#fl
ǨÏ$^°Ü«µ~`À Jâ◊fi`Í÷=∞, „^À}®KÍO°∞ºx tO°ã¨∞û#∞ Y~_ç~z# tY~_ç`À áå@∞ `Œ#
ǨQÇõ ÍO°~^°sfl xâı≈+¨~Qå xO°¥‡e~KÍÅx xO°Ü ‚ µ~K«∞Hí∞<®fl_«∞. `˘_«Å∞ qiy <ËÅHí∂e#
5 6 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
^°∞O’º^è°#∞_«∞ J`Œ_çx =∂@Å`À =∞i~`Œ O≥K«ÛQ˘>Ïì_«∞. Jâ◊fi`Í÷=∞ =^°Ì ǨO°=∞ t=Ù_«∞
„Ǩ™®k~z# Y_«æ=∞∞#flk. =∞#ÇÍà◊§~^°O°¥ ǨQõÇÍO°∞ Jã¨Îq∞~KÍO°#fl ã¨~`À+¨~`À
â◊„™®Î„™®ÎÅ#∞, ÇÍǨÏ<®Å#∞ =keÃÑ>ì̃ ã¨∞Yâ◊Ü«µºÅÃÑ· q„â◊q∞ã¨∞Î<®flO°∞. =∞#~ "≥∞·=∞O°z
x^°∞iã¨∞Î#fl Çıà◊ Jâ◊fi`Í÷=∞ Hí$áåKÍO°º, Hí$`Œ=O°‡Å`À =∞# taO®Å "≥·Ñ¨ÙHí∞ =KÍÛ_«∞.
^Õg Uq∞ K‹Ç¨Ê#∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ `˘Å∞`Œ „ǨQå_è° ã¨∞+¨∞Ç≤ÎÖ’ L#fl ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç
taO°~Ö’ „ǨÇıt~KÍ_«∞. x^°∞iã¨∞Î#fl ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞flx K«¥_«Qå<Ë ÉèíQõ∞æ=∞x =∞~_çǨ_ç
J`Œ_ç Qõ∞~_≥ÅÃÑ· XHí `ÍѨ٠`Œ<®fl_«∞. "≥ØHße`À =Hí∆ã¨÷ÖÏxfl Kèık~z tO’*ÏÅ#∞ XHí
Kı`Œ zH˜¯~K«∞Hí∞x, =∞O’ Kıu`À Qõà®xfl q~>˜<®i`À |~kè~KÍ_«∞. P `ŒO®fi`Œ
^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ `Œ##∞ `ŒfiO°Qå K«~Ǩ=∞x Çı_«∞Hí∞~@∞#flǨÊ>˜H© q#Hí∞~_Í Ç≤_çH˜>˜
áÈ@¡`À, áå^®Ñ¶¨∂`ÍÅ`À O°HíÎ~ HíHı¯ÖÏ KıâÍ_«∞... P `ŒO®fi`Œ `Œ# Y_«æ~`À J`Œ_ç
`ŒÅ#∞ =∞∞~^°∞Qå #iH˜ â◊sO®xfl =∞∞Hí¯Å∞Qå peÛ ã¨~ǨÏi~KÍ_«∞... Jx #Hí∞Å∞_«∞
O’k~KÍ_«∞.
„^ÒǨk xâıÛ+¨∞ìO®Öˇ· q~@∞#flk... P"≥∞ Híà◊§=∞∞~^°∞ `Œ# ™È^°O°∞_«∞ =∞O°}
ã¨=∞Ü«µ~Ö’ Ǩ_ç# Çı^°# Hí^°ÖÏ_ç~k. J„Ǩܫµ`Œfl~Qå<Ë P"≥∞ Kıܵ O°^ä°~ÃÑ· ayã≤Ok...
P `ŒO®fi`Œ... Jx =∂„`Œ~ P"≥∞ Q˘~`Œ∞Hí #∞~z „Ǩâ◊fl "≥Å∞=_ç~k.
#Hí ∞ Å∞_« ∞ P"≥ ∞ Q˘~`Œ ∞ Ö’x Hßiî < ®ºxH˜ J~`Œ PÇı ^ ° # Ö’#¥ HÁkÌ Q å
Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞...
O®„u xâÍ^Õq Jâ◊fi`Í÷=∞Hí∞ ѨÓiÎQå =â◊Ǩ_çáÈܵ~k ^Õg... J`Œ_ç HíO°ÇÍÖÏxH˜
`Œ∞`Œ∞ÎxÜ«µÅ∞ Hßx gO°∞ÖË ÖËO°∞... O®„u =∞kO®áå#~`À =∞# gO°∞Å∞ =∞`Î̌H˜¯ ™⁄=∞‡ã≤e¡
Ǩ_ç#@∞¡<®flO°∞. J`Œ_ç cèHíO° Hí$`ͺxH˜ "≥∞ÅHí∞= =zÛ<® [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl^Õq∞>’
`ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<Ë Ç¨iã≤÷uÖ’ ÖËO°∞... =zÛ#ÇÍ_«∞ ÉèíÜ«µ~HíO° O®Hí∆ã¨∞_À, „Hí∂O° =∂#=Ù_À
`ˇeÜ«µ^°∞... J`Œ_ç "≥~@ Z~`Œ =∞~k L<®flO’ `ˇeÜ«µ^°∞. `ˇeq `ˇK«∞ÛHí∞x Z^°∞O°∞
xÅÇÍÅ#fl ÇÍi „Ǩܫµ`Íflxfl J`Œ_«∞ JigO° ÉèíÜ«µ~HíO°∞_≥· K‹^°O°Q˘>Ïì_«∞. J`Œ_çH˜
`À_«∞Qå Hí$`Œ=O°‡, Hí$áåKÍO°∞º_«∞ xeKÍO°∞. "≥∞∞`ŒÎ~ =∞# Ãã·xHí taO®Åhfl
=∂~㨠Y ~_ÍÅ`À O° ∞ kè O ° „Ǩ Ç ÍǨ  Å`À x~_ç á ÈÜ« ∂ ܵ. ^Õ g ... Ǩ Ö ÏÜ« µ <®Å∞
^°H˜¯~K«∞Hí∞#fl ÇÍO°∞ Hßx JHí¯_« xez „|uH˜# ÇÍO°∞ Qåx Z=O°¥ ÖËO°∞...
... Jâ◊fi`Í÷=∞ `ŒO®fi`Œ =∞ǨO®A taO°~Ö’ „ǨÇıt~KÍ_«∞... JǨÊ>˜Hı Çı∞Å∞Hí∞#fl
tY~_ç, =∞# Hí∞=∂O°∞Å∞, „ǨÉèí„^°Hí∞Å∞, qO®@gO°∞Å∞ `Œ=∞ JG â◊„™®ÎÅ#∞
„áÈQõ∞KıÜ«µ_«~ „áåO°~aè~KÍO°∞. "≥∞∞^°@ ^è°O°‡#~^°#∞x Hí∞=∂O°∞_«∞ „Ǩuq~^°∞º_«∞
Qõ∞O°∞Ѩل`Œ∞_çx Z^°∞O˘¯<®fl_«∞ Hßx J`Œ_ç ^èß>˜H˜ xÅ∞=ÖËHíáÈÜ«∂_«∞. J`Œ_ç J„™®ÎÅhfl
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
xO°∞Ǩܡ∂Qõ=∞Ü«∂ºÜµ. Jâ◊fi`Í÷=∞ XHí ÉèíÜ«µ~HíO° |Öˇ¡~`À „Ǩuq~^°∞º_ç â◊sO®xfl
O≥~_«∞ â◊HíÖÏÅ∞Qå Y~_ç~z „Ǩà◊Ü«∂~`ŒHí=∞¥iÎ =Öˇ Q˘~`ˇuÎ Qõi˚~KÍ_«∞...
... `Œ# J„QõA_ç ^®O° ∞ } =∞$ux Qõ = ∞x~z# cè= ∞¿ã#∞_ç Hí ∞ =∂O°∞ _« ∞
„â◊∞`Œ™È=∞∞_«∞ ^°∞O°ƒùO° â’Hí~`À „H’^è°~`À Qõ∞O°∞ã¨∞`Œ∞_çÃÑ· ^®_ç KıâÍ_«∞. ÇÍi^°Ìi =∞^è°º
cèHOí ° Ü«µ∞^°Çú ∞ı [iy~k. Hßx Jâ◊fi`Í÷=∞ z=iH˜ `Œ# Y_«~æ `À J`Œ_ç â◊sO®xfl â◊HÖ í ÏÅ∞Qå
Y~_ç~KÍ_«∞... Jx #Hí∞Å∞_«∞ O’k~K«™®Qå_«∞... cè=∞ã¨∞`Œ∞_ç "≥~@ L#fl =∞#
Ѩل`Œ∞_«∞ â◊`ÍhHí∞_«∞ Hí∂_Í J#fl =∞O°}®xfl K«¥ã≤ Jâ◊fi`Í÷=∞ÃÑ· K«„HßÜ«µ∞^èßxfl
„Ǩܡ∂y~z J`Œ_ç â◊sO®xfl O°HíÎã≤HíÎ~ KıâÍ_«∞. Hßx Jâ◊fi`Í÷=∞ ^°iÖ’ L#fl |Öˇ¡~`À
â◊`ÍhHí∞_ç jO°¬~ Y~_ç~KÍ_«∞ ^Õg... =∞# „áåO°|Ì~ Uq∞>’ Hßx Z^°∞O°∞ xez#
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ùx Hí∞=∂O°∞_«∞ „â◊∞`Œ¿ã#∞_«∞, ã¨=º™®z Hí∞=∂O°∞_«∞ „â◊∞`ŒH©iÎ Hí∂_Í J`Œ_ç
ÉÏ}®Å#∞ `Œ@∞ìH’ÖËHí =∞O°}˜~KÍO°∞... J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ tY~_ç Hí#Ǩ_«Qå<Ë Jâ◊fi`Í÷=∞
„Ǩ`ŒºHí∆ HßÖÏ~`ŒHí∞_ç=Öˇ „Ǩ[fiie¡, HßiÛK«∞Û=Öˇ ÉèíQõ∞æ=∞x =∞~_ç, tY~_ç jO°¬~`À
áå@∞ â◊sO®xfl Y~_«Y~_ÍÅ∞Qå pÖÏÛ_«∞.
^Õg... P ÉèíÜ«µ~HíO° ã¨~„Qå=∞ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ Jâ◊fi`Í÷=∞ ÉÏ}®ÅHí∞, Y_ÍæѶ¨∂`ÍÅHí∞
ÇıÅHÁÅk jO®¬Å∞ J=xÃÑ· Hí∂ÖÏܵ. <ˇ`∞Œ > Î ˜ ^èßO°Å∞ UO°∞Öˇ· „Ǩ=Ç≤Ï~KÍܵ. x„^®ÉèßO°~
g_«x =∞#ÇÍO°∞ â◊„`Œ∞"≥=~À, =∞#ÇÍ_≥=O’ `ˇeÜ«µHí∞~_Í XHíi<˘HíO°∞ xO°¥‡e~K«∞
Hí∞<®flO°∞. taO°~ #~_ç |Ü«µ@Ǩ_#ç ÇÍO°∞ Z~`Œ Çı_∞« Hí∞<®fl q#Hí∞~_Í Hí$Ǩ, Hí$`Œ=O°‡Å∞
ÉèíÜ«µ~HíO° ÉèíÖϡѶ¨∂`ÍÅ`À xO°=âı+¨~Qå ã¨~ǨÏi~KÍO°∞. XHí¯ ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç ™®O°kä
Hí$ѨÙ_ç ^°Ü«µ`À |Ü«µ@Ǩ_ç#~^°∞=Å¡<Ë =∞#Hí∞ [iy#^Õq∞>’ `ˇeã≤~k ^Õg... <Ë#∞,
J#∞AÅ∞ Hí∂_Í JHí¯_« x„k~z L~>ı W~Hß Uq∞ [iQÕ^À...
g∞O°~`Í ZHí¯_« q„â◊q∞~KÍO°∞... Jx „Ǩtfl~z~k „^ÒǨk.
NHí$+¨‚ ™®`ŒºHí∞Å`À Çı∞=∞~`Í FѶ¨∞=f fO®# q„â◊q∞~K«_ÍxH˜ "≥஧=∞∞...
Jx #Hí∞Å∞_«∞ xi¡ÇÎ̈~Qå [ÇÍaKÍÛ_«∞...
„^ÒǨk =∞#ã¨∞ûÖ’ J„Ǩܫµ`Œfl~Qå NHí$+¨∞‚_ç =∞~^°Ç¨㨠=^°#~ „Ǩ`ŒºHí∆=∞ܵ~k.
Hí$뮂... hHí∞ `ˇeÜ«µHí∞~_Í Un [O°Qõ^°~>ÏO°∞... Wk Hí∂_Í hHí∞ =∞∞~^Õ `ˇÅ∞™®...
P PÖ’K«<Ë „^ÒǨk Éèíi~K«ÖËHíáÈܵ~k... `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ taO°~Ö’<Ë L~>ı Ǩiã≤÷u
W~`Œ ÃѶ∞ÏO°~Qå L~_Ëk Hß^Õ"≥Ø... P"≥∞ x@¥ìiÛ~k...
^è°O°‡#~^°∞#∞_ç â’HßxH˜ J~`Œ∞ÖËHí∞~_Í L#flk „^ÒǨn... Jx #Hí∞Å∞_«∞
K‹|∞`Œ∞#flk P"≥∞ K‹=ÙÅHí∞ ™ÈHí_«~ ÖË^°∞... =∞# Ѩل`Œ∞Å∞ â◊„`Œ∞Ãã·xHí∞Å <ˇ~^°i<À
ǨÏ`Œ=∂iÛ Ü«µ∞^°ú~Ö’ gO°qǨO°~ KıâÍO°∞... „^À}®KÍO®ºyflx Hí∂_Í `Œ@∞ìHí∞x
xÅ|_ͤO°∞... HíO°∞‚_çÃÑ· Hí∂_Í Ç¨O®„Hí=∞~ K«¥áåO°∞. cè+¨∞‡_ç J„™®ÎÅ#∞ Kèık~KÍO°∞...
7 8 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Hßx XHí `Œ∞K«∞Ûù_≥·# â◊„`Œ∞=Ù#∞ ã¨~ǨÏi~K«ÖËHíáÈÜ«∂O®... Jx PÜ«µ# qÅÇ≤ã¨∞Î~>ı
PǨ_«~ Z=i â◊Híº~ HßÖË^°∞...
„^ÒǨk ZÖÏ `ŒÅ¡_çÅ∞¡`Œ∞#fl^À... P"≥∞#∞ ZÖÏ TO°_ç~KÍe... Jx ^è°O°‡#~^°#∞_«∞
Ǩ_∞« `Œ∞#fl ÉÏ^è° K‹Çʨ ÖË#∞ ^Õg... Jx #Hí∞Å∞_«∞ ^°∞ód~K«™®Qå_«∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ ã¨$+≤~ì z#
cÉèí`Œû~ J~`Í W~`Í Hß^°∞ „^ÒǨn... P Ü«µ∞^°ú taO°~Ö’ J~`Í Hßà◊∞§ `ˇw, Kı`Œ∞Å∞
`ˇw, `ŒÅÅ∞ `ˇw, O˘=∞∞‡ Ǩyb, J=Ü«µÇÍÅhfl z~^°O=° ~^°O·≥ L<®flܵ. P ^°$âͺxfl
h=Ù K«¥_«ÖË=Ù. NHí$+¨∞‚_«∞ Hí∂_Í P ^°$âͺxfl K«¥ã≤ qK«e`Œ∞_«Ü«∂º_«∞... #Hí∞Å∞_«∞
K‹|∞`Œ∞~>ı<Ë „^ÒǨkH˜ =∞¥O°Ûù=zÛ#@∞¡ JxÇ≤~z~k. O°^ä°~Ö’ Zxfl™®O°∞¡ P"≥∞
=∞¥O°ÛùáÈܵ~^À, Zxfl™®O°∞¡ #Hí∞Å∞_«∞ P"≥∞Hí∞ ã¨Ê$Ç¨Ï `ˇÇ≤Ê~KÍ_À P"≥∞Hı `ˇeÜ«µ^°∞...
ÖËÖË`Œ Z~_« Éèí¥q∞ÃÑ· ÇÍÅ∞`Œ¥ J~`ŒÖ’<Ë Ç¨^°∞<ˇHí∞¯`Œ∞#flk... O°^ä° K«„HßÅ
ã¨=fi_çH˜ K‹@∞¡ Hí^°∞Å∞`Œ∞#fl@∞ì<®flܵ... K‹@¡ h_«Å∞ <ËÅÃÑ· #Å¡>˜ O°HíÎ~ ǨO°K«∞Hí∞#fl@∞¡
Hí#Ǩ_«∞`Œ∞<®flܵ. O°^ä°~ LǨáå¡=º~ ^®>˜ Z~`À =∞∞~^°∞Hí∞ =zÛ~k...
JǨ O ®Ç¨ Ï ‚ ~ 㨠g ∞Ç≤ ã ¨ ∞ Î # flk. L#fl@∞ì ~ _ç PHßâ◊ = ∞~`Í HßHí ∞ Å∞, Qõ ^ ° Ì Å `À
x~_çáÈܵ~k... á⁄QõÅ∞ Çı∞Ѷ¨∂Å#∞ "≥~>Ï_«∞`Œ∞<®flܵ. O°^ä°~ =∞∞~^°∞Hí∞ Hí∞Hí¯Å¥,
#Hí¯Å¥ J_«¤~Qå ǨO°∞Q≥_«∞`Œ∞<®flܵ...
Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ =KıÛã≤~k... „^ÒǨk WÖÏ J#∞Hí∞~k... WHí¯_Ë<® Ǩ^°∞<ˇxq∞k
O’AÅ cèHíO° Ü«µ∞^°ú~ [iy~k... WHí¯_Ë<® ™®„=∂[º~ H’ã¨~ J#fl^°=∞∞‡Å∞
XHíi<˘HíO°∞ K«~ѨÙHí∞<®flO°∞... |~^è°∞=ÙÅ#∞, ™È^°O°∞Å#∞, Ç≤Å¡Å#∞ H’Ö’Ê=Åã≤ =zÛ~k
WHí¯_Ë<®...
O°^ä°~ Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ ^®>˜ taO®Å "≥·Ñ¨ÙHí∞ Ǩܫµx~z~k... Ü«µ∞^°ú taO®Å =^°Ì
ÃÑ^°Ì Z`Œ∞Î# „Ǩ[Å∞ Qõ∞q∞Qõ¥_ç L<®flO°∞... „^ÒǨk, #Hí∞Å∞_«∞ =ã¨∞Î#fl O°^äßxfl K«¥_«Qå<Ë
J~^°O°¥ „ǨHí¯Hí∞ "≥·^˘eQåO°∞...
taO°=∞~`Í =∞$`Œ∞ºKßÛùÜ«µÅ∞ JÅ=∞∞Hí∞<®flܵ... <ËÅ~`Í Hí_çQÕã≤#@∞¡
Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#flǨÊ>˜H© zHí¯>˜ <ˇ`Œ∞ÎO°∞ W~Hß JÅ=∞∞Hí∞#fl@∞¡#flk. Jâ◊fi`Í÷=∞ „Hí∂O°
â◊„™®ÎÅ`À, HíO°¯â◊ HíO°ÇÍÖÏѶ¨∂`ÍÅ`À `Œ∞`Œ∞ÎxÜ«µÖˇ·# |~^è°∞=ÙÅ∞, Ѩل`Œ∞Å∞, q∞„`Œ∞Å
â◊sO®Å#∞ XHíKÀ@ =O°∞ã¨Qå „Ç¨Hí¯# ÃÑ>ì̃ ÇÍ>˜ÃÑ· âıfi`Œ =„™®ÎÅ#∞ HíáåÊO°∞.
P ^°$â◊º~ K«¥ã¨¥Î<Ë O°^ä°~Ö’~z kQõÉ’`Œ∞#fl „^ÒǨk Hí∞ǨÊHí∂eáÈܵ~k.
#Hí∞Å∞_«∞ P"≥∞#∞ ^®ã‘Å ã¨Ç¨Ü«µ~`À O®}©ÇÍ㨠taO°~Ö’H˜ KıO®Û_«∞... JHí¯_«
j`ŒÖ’ǨKÍO®Å`À `ËO∞° Hí∞#fl „^ÒǨkH˜ `Œ# Pf‡Ü«µ∞Å#∞ K«¥_«Qå<Ë ^°∞óY~ ÃÑÅ∞¡aH˜~k.
^®ã‘Å∞, W`ŒO° J~`ŒóѨÙO° Hß~`ŒÅ∞, áå~_«∞ Ü«µ∞=O®AŠǨ`Œ∞flÅ∞ Hí∂_Í ÃÑ^°Ì
ÃÑ@∞ì# O’k~KÍO°∞. P„Hí~^°#Å`À O®}©ÇÍ㨠taO°~ =∞O’™®i ÃѶ∞∞Å∞¡=∞#flk.
K‹H˜¯à◊§ÃÑ· xO°~`ŒO° HíÇ’+¨‚ ÉÏë®ÊÅ`À, Z_«`ˇQõx ^°∞óMÏ„Hí~^°#Å`À qÅÇ≤~z~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
^è°O°‡#~^°#∞_«∞ Hí∂_Í Ç¨@ìO®x ^°∞óY~`À P"≥∞#∞ á⁄kq Ǩ@∞ìHí∞x taO°~ |Ü«µ@Hí∞
fã¨∞Hí∞ =KÍÛ_«∞.
=∞~K«∞[_çÖ’ ™ÈÜ«µQõ~ H’Ö’Êܵ# ѨÓÅfQõ =∂ki, Híhfl>˜ ^èßO°Å`À
q=O°=‚ ∞ܵ# =^°#~`À „^ÒǨk ^èO° ‡° O®A Éè∞í [~ÃÑ· `ŒÅÇÍeÛ |Ü«µ@ â◊ÇÍÅ Qõ∞@ìÅ∞
K« ¥ 㨠¥ Î < Ë `Œ # Hí ∞ =∂O° ∞ Å ¿ÑO° ∞ ¡ ZÅ∞Q≥ u ΠǨ Å ∞Hí ∞ `Œ ¥ =∞∞~^° ∞ Hí ∞ #_ç z ~k.
áå~_«∞Ѩل`Œ∞Å, ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_ç â◊sO° ÉèßQåÅ∞ L#fl KÀ>˜H˜ KıO°∞H’Qå<Ë #Hí∞Å∞_«∞
ÇÍiÃÑ· HíÇ≤Ê L#fl =„™®Îxfl ã¨_«e~z `ˇyǨ_ç# jO®¬Å#∞ K«¥Ç≤~KÍ_«∞.
ã¨∞nO°… x„^°Ö’ L#fl ™È^°O°∞_«∞, Ѩل`Œ∞Å `ŒÅÅ#∞ K«¥ã≤ „^ÒǨk =∞O’™®i
ÇÍix ¿ÑO°∞¿ÑO°∞<® Ç≤ez =∞∞~^°∞Hí∞ ǨO°∞Q≥`ŒÎɒܵ~k. Hßx ^è°O°‡#~^°#∞_«∞ P"≥∞#∞
|Å~Qå Ǩ@∞ìHí∞x Páå_«∞... #Hí∞Å∞_«∞ =∞m§ â◊ÇÍÅÃÑ· =„™®ÎÅ#∞ HíáåÊ_«∞. ÃÑ^°Ì
ÃÑ@∞ì# `ŒÅ uǨCHí∞x O’kã¨∞Î#fl „^ÒǨkx ^è°O°‡O®A `Œ# taO°~Ö’H˜ fã¨∞Hí∞ =KÍÛ_«∞.
P"≥∞#∞ â◊Ü«µºÃÑ· Hí∂O°∞Û~_«Éˇ>ÏìO°∞... cè=∞¿ã#∞_«∞ P"≥∞Hí∞ ^è≥·O°º~ K‹Ñ¨Ù`Œ∞#fl@∞¡ P"≥∞
„ǨHí¯# Hí∂O°∞Û<®fl_«∞... K«∞@¥ì q+¨}‚ =^°#∞Öˇ· ^è°O°‡O®A, JO°∞˚#∞_«∞, NHí$+¨∞‚_«∞,
#Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Pã‘#∞ÅÜ«∂ºO°∞.
O®à◊∞§ HíiQÕ@∞¡ qÅÇ≤ã¨∞Î#fl „^ÒǨk ^°∞óMÏxfl PǨ_«~ Z=i`ŒO°~ HßÖË^°∞.
L#fl@∞ì~_ç P"≥∞ ÖËz ^è°O°‡O®A "≥·Ñ¨Ù <®Å∞Qõ∞ J_«∞Qõ∞Å∞ #_çz `Œ¥e „H˜~^°Ç¨_ç~k.
cè=∞¿ã#∞_«∞ P"≥∞#∞ O≥~_«∞ Kı`Œ∞Å`À#¥ Z`Œ∞ÎHÁx =zÛ ^è°O°‡#~^°#∞_ç =^°Ì
Hí∂O’Ûɡ>Ïì_«∞.
P"≥∞ ^è°O°‡O®A#∞ Hí<®flO°ÊHí∞~_Í K«¥ã≤ _«Qõ∞æuÎHí`À... Ü«µ∞^°ú~ =∞∞yã≤~^°x
O≥~_«∞ O’AÅ „H˜`ŒÇı∞ J#∞Hí∞<®fl#∞... q[ܡ∂`Œû= ã¨=∞Ü«µ~Ö’ Hí∞=∂O°∞Å#~^°sfl
g∞ ™®xfl^è°º~Ö’ K«¥ã¨¥Î rq`Œ~ ã¨∞Y~Qå "≥à◊§|∞KıÛ ÉèßQõº~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^°x
Pt~KÍ#∞... Hßh... Ü«µ∞^°Ñú Ù¨ z=i ^°â◊ W~`Œ>˜ ÉèÜ í µ« ~HíO~° Qå L~@∞~^®? ™®„=∂[º~
^°Hí¯=K«∞Û... Hßx Ç≤Å¡Å∞ ÖËx ™®„=∂[º~ XHí ™®„=∂[º=∂... Jx „Ǩtfl~z~k.
J~`Í P „Ǩâ◊flHí∞ =∞∫#~ áå>˜~KÍO°∞... „^ÒǨk K«¥Ñ¨ÙÅ∞ NHí$+¨∞‚_ç "≥·Ñ¨Ù =∞஧ܵ...
Ü«µ^°∞ #~^°#∞_«∞ Hí∂_Í P „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~ K‹Ç¨ÊÖËHí =∞∫#~ áå>˜~KÍ_«∞...
„^ÒǨk =∞O°Å WÖÏ J#flk...
... g∞ ^è°O°‡~ q∞=∞‡efl O°H˜∆~K«QõÅ^°x qâÍfiã¨~`À W<®flà◊¥§ L<®fl#∞. ÇÍã¨∞^Õ=Ù_«∞
=∞# "≥·Ñ¨Ù L~_«Qå =∞#Hí∞ U PǨ^® O®^°x #=∂‡#∞... cè=∂O°∞˚#∞Å ÉÏǨï|Å~
=Å¡ q[Ü«µ~ =∞#^Õ J=Ù`Œ∞~^°x J#∞Hí∞<®fl#∞. cè+¨‡, „^À}, HíO°‚, â◊ÖϺk
gO°∞Å#~^°sfl [ܵ~z# =∞#Hí∞ uO°∞Qõ∞ÖË^°#∞Hí∞<®fl#∞... Hí∞=∂O°∞Å∞ =∞##∞
9 10 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
¿ãqã¨∞Î~_«Qå Hí#∞flŠǨ~_«∞Q≥·# P ^°$âͺxfl K«¥¿ã~^°∞Hí∞ L|ÖÏ@Ǩ_«∞`Œ∞#fl
ã¨=∞Ü«µ~Ö’ [iy~^Õq∞>˜,... Ö’H≥·Hí gO°∞_«xÇ≤~K«∞Hí∞#fl Jaè=∞#∞º_«∞ Hí∂_Í =∞#Hí∞
^°Hí¯ÖË^°∞. Zxfl k=º Éè’QåÅ∞ Jaƒ<®, Hí∞=∂O°∞Å∞ ÖËHíáÈ`Ë P#~^°~ ZHí¯_çk...
Ѩل`Œâ’Hí~ <® ǨÏ$^°Ü«∂xfl HßeÛ Çıã¨∞Î#flk... ZÖÏ =∞O°záÈQõÅ#∞... Jx „^ÒǨk
n#~Qå qÅÇ≤~K«™®y~k.
<® „Ǩ â ◊ fl ÅHí ∞ gO° ∞ ZǨ C _« ∞ 㨠= ∂^è ß #~ WKÍÛO° x „^ÒǨ k `Œ # ∞fl `Í#∞
„Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk... P"≥∞ PÖ’K«#Å∞ `Œ# Ѩل`Œ∞Å∞ =∞O°}˜~z# fO°∞ÃÑ· =∞஧ܵ. P
Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ tH˜∆~KıÇÍOÕ ÖËO® Jx P"≥∞ J#∞HÁ~k. „^ÒǨk ÖËz xÅ|_ç „H’^èßÇıâ◊~`À
ÉèíQõ∞æ=∞x =∞~_çáÈܵ~k...
g∞O°∞ Z~^°∞Hí∞ W~Hß Kı`Œ∞Å∞ =∞∞_«∞K«∞Hí∞x Hí∂O°∞Û<®flO°∞... <® Ç≤Å¡Å#∞ Qå_è°
x„^®Ç¨O°=â◊∞Öˇ·# ã¨=∞Ü«µ~Ö’ P H˜O®`ŒHí∞_«∞, P O®Hí∆ã¨∞_«∞ ÇÍix Y~_«Y~_ÍÅ∞Qå
#O°∞Hí∞`Œ∞#flǨC_«∞ g∞O°∞ ZHí¯_« L<®flO°∞... q∞=∞∞‡Å#¥ ##¥fl `ŒÅK«∞Hí∞~@¥ <®
Hí∞=∂O°∞Å∞ J~u=∞ âÍfi㨠=^°∞Å∞`Œ∞#fl ^°$â◊º~ HßiÛK«∞Û=Öˇ <® ǨÏ$^°Ü«∂xfl
^°Ç≤Ïã¨∞Î#flk. D ^®ÇÍyfl K«ÖÏ¡O°_ÍxH˜ =∞O˘Hí =∂O°æÇı∞g∞ ÖË^°∞... P „Hí∂O°∞_çx Ǩ@∞ìHí∞x
=∞@∞ìÃÑ@ì_«Çı∞ `Œy# Ǩi뮯O°~... JÖÏ KıÜ«∂Åx g∞Hí∞ Ug∞ JxÇ≤~K«_«~ ÖË^®?...
„^ÒǨk „Ǩtfl~z~k.
P „Ǩâ◊fl JHí¯_«∞#fl ÇÍO°~^°sfl ^°Ç≤Ï~zÇıã≤~k. Hßh Z=fiO°¥ „^ÒǨk „Ǩâ◊flHí∞
[ÇÍaKıÛ~^°∞Hí∞ ™®Ç¨Ïã≤~K«ÖË^°∞... ^è°O°‡O®*Ë ^è≥·O°º~`À <ÀO°∞qáåÊ_«∞.
áå~KÍb... ã¨∞Hí∆„uÜ«µ Hí∞=∂O°∞ÅHí∞ Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞Ö’<Ë =∞O°}~ ã¨~Éèíq~z~k
Hí^®... =∞# Ѩل`Œ∞Å∞ gO°=∞O°}~ K‹~^®O°∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ `Œ# ǨQõ K«ÖÏ¡O°∞ÛHí∞x =∞m§
`ŒÇ¨ã¨∞û Kıã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ "≥஧_«x `ˇeã≤~k. P áåÇ≤x ^≥·=Çı∞ tH˜∆™®Î_«∞... h=Ù â’Hí~
q_çz =∞#ã¨∞#∞ âÍ~`« ǨO°K«∞H’... Jâ◊fi`Í÷=∞ J_«qÖ’ Híeã≤áÈÜ«∂_«∞. J`Œ_çx
ZÖÏ Ç¨@∞ìHí∞x =kè~K«QõÅ~? Jx ^è°O°‡O®A „Ǩtfl~KÍ_«∞. D [ÇÍ|∞ qx „^ÒǨk
=∞i~`Œ =∞~_çáÈܵ~k.
ÖË^°∞... <® Hí∞=∂O°∞Å∞, ™È^°O°∞Å∞ Ü«µ∞^°ú Éèí¥q∞Ö’ =∞O°}˜~K«ÖË^°∞... ÇÍO°∞
x„^®=ã¨÷Ö’ L~_«Qå Jâ◊fi`Í÷=∞ ÇÍix ǨÏ`Œ~ KıÜ«µQõeQå_«∞... "≥~@<Ë P áåÇ≤x
peÛ K≥~_Í_«HíáÈ`Ë <® â’Hßyfl *ÏfiÅ K«ÖÏ¡O°^°∞. "≥~@<Ë cè=∞ ¿ã#∞_çx "≥o§ ÇÍ_çx
=kè~K«=∞x K‹Ç¨Ê~_ç. P „^ÀÇ≤Ïx =kè~K«HíáÈ`Ë <Ë#∞ „áêܡ∂ǨÇıâ◊~`À â◊sO° `ͺQõ~
Kı™®Î#∞... Jx „^ÒǨk Qõi˚ã¨∞Î#fl@∞¡ =∂>Ï¡_ç~k.
áå~KÍb... x„^®=ã¨÷Ö’<ˇ·<® ÇÍO°∞ Jâ◊fi`Í÷=∞`À áÈO®_ç gO°=∞O°}~ K‹~^®O°∞...
Jâ◊fi`Í÷=∞ =∞#Hí∞ Kıã≤# „^ÀǨÏ~ J`Œ_ç<Ë ^°Ç≤Ï~z Çıã¨∞Î~k... J`Œ_çx ZHí¯_«x
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 11
Çı>Ï_Íe... HßãÎ̈ „ǨâÍ~`Œ~Qå PÖ’z~K«∞ Jx ^è°O°‡O®A „|uq∞ÖÏ_«∞Hí∞<®fl_«∞... nx`À
„^ÒǨk =∞i~`Œ O≥zÛáÈܵ~k.
ÖË^°∞... g∞O°∞ J`Œ_çx =kè~K«HíáÈ`Ë <® a_«¤Å P`Œ‡Hí∞ âÍ~uÖË^°∞... Jx „^ÒǨk
cè=∞∞_ç "≥·Ñ¨Ù uiy~k... cè=∞∞_ç Kı`Œ∞Å∞ Ǩ@∞ìHí∞x <®Hí∞ J==∂#~ [iy#ǨC_«ÖÏ¡
h=Ù ^®xH˜ ǨQõfO°∞ÛHí∞<®fl=Ù... hÇı <®Hí∞ kHí∞¯... <® Ç≤Å¡Å#∞ K«~Ç≤# P Jâ◊fi`Í÷=∞#∞
=keÃÑ@ìHí∞. "≥~@<Ë J`Œ_çx Çı>Ï_ç ã¨~ǨÏi~K«∞... <® „H’^èßyfl *ÏfiÅ#∞ K«ÖÏ¡O°∞Û...
Jx „^ÒǨk HíhflO°∞ =∞∞hflO°∞Qå U_«∞㨥Πcè=∞∞_çx Çı_«∞Hí∞#flk...
D =∂@ÅHí∞ „H’^èßÇıâ◊∞_≥·# cè=∞∞_«∞ ÖËz xÅ∞K«∞<®fl_«∞... J`Œ_çx K«¥ã≤
JO°∞˚#∞_«∞, #Hí∞Å∞_«∞ Hí∂_Í ÖËz xÅ∞K«∞<®flO°∞...
„^ÒǨk cè=∞∞_ç"≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤... ÖÏH∆ßQõ$Ç¨Ï ^°Ç¨Ï# ã¨=∞Ü«µ~Ö’ áå~_«=ÙÅ#∞
Hßáå_ç~k hÇı... Ç≤Ï_ç~ÉÏã¨∞O°∞_ç #∞~z hÇı q=∞∞H˜Î Híey~KÍ=Ù. H˜g∞‡O°∞_çh
=kè~KÍ=Ù. H©K«Hí∞_çx hÇı ǨÏ`Œ=∂O®Û=Ù... ^°∞O’º^è°#, ^°∞âÍ≈ã¨#∞Å#∞ hÇı Ü«µ=∞ѨÙiH˜
Ǩ~áå=Ù... WHí Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ Hí∂_Í K«~áåeû~k hÇı. P âøO°º~, ǨO®„Hí=∞~, ÉÏǨï|Å~
„Ǩ ^ ° i ≈~K« ∞ . P áåáå`Œ ∞ ‡_ç â◊ s O° ~ Ö’ Ѩ Ù @∞ì H í ` À<Ë L#fl tO’=∞}˜ x `ˇ z Û
K«¥Ç≤~Kı~`Œ=O°Hí∂ <Ë#∞ J#fláå<®Å∞ =∞∞@ì#∞... Jx P„QõǨÏ~`À O≥K«ÛQ˘>˜ì~k.
cè=∞∞_«∞ ^è°O°‡O®A "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞. áå~KÍe H’Ǩ~ Ziy# ^è°O°‡O®A =∞∫#~
^®ÖÏÛ_«∞... cè=∞∞_«∞ #Hí∞Å∞_ç "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤ "≥~@<Ë O°^ä°~ ã≤^°ú~ Kıܵ~z fã¨∞Hí∞
O°=∞‡x P^Õt~KÍ_«∞... #Hí∞Å∞_«∞ taO°~ |Ü«µ@Hí∞ "≥à◊∞`Œ∞~_«Qå<Ë cè=∞¿ã#∞_«∞
Qõ^°#∞ Éèí∞*Ï# Çıã¨∞Hí∞x J`Œ_ç "≥~@ |Ü«µÅ∞^ÕO®_«∞...
JǨÊ>˜=O°H∂í =∞∫#~Qå J~`Í q~@¥ Hí∂O°∞Û#fl NHí$+¨∞_‚ ∞« ^èO° ‡° O®A`À WÖÏ
J<®fl_«∞...
^èO° ‡° *Ï... cè=∞¿ã#∞_«∞ PÇıâ~◊ `À #Hí∞Å∞_ç "≥~@ |Ü«µÅ∞^ÕO®_«∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ÃÑ·H˜
J`Œ_«∞ XHí¯_Ë "≥à◊§_«~ =∞~zk Hß^°∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ =^°Ì D Éèí¥q∞<Ë Éèí㑇Ǩ@Å~
KıÜ«µ^°Qõæ „|Ǩ‡G~ L#flk... Hí#∞Hí =∞#~ Hí∂_Í cè=∞∞_ç "≥~@ "≥à◊^®=∞∞... „^ÒǨk
H’iHí =∞#=∞~^°O°=∞¥ Híeã≤ fO°∞^®Ì~... Jx K‹áåÊ_«∞...
O°^ä°~ ã≤^°ú~ HßQå<Ë NHí$+¨∞‚_«∞ ™®O°kä ™®÷#~Ö’ ^®xfl JkèO’Ç≤Ï~KÍ_«∞. ™®`ŒºH˜,
ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞ taO°~Ö’ L~_«=∞x P^Õt~z ^è°~°‡O®A O°^äßxfl ZH߯_«∞. JO°∞˚#∞_«∞
Hí∂_Í Qå~_ô=~, `Œ¥}©O° Ü«µ∞Qõà◊~`À O°^ä°~ ZH˜¯ Hí∂O°∞Û<®fl_«∞... NHí$+¨∞‚_«∞ Qõ∞„O®Å#∞
J^°ÅÛQå<Ë O°^ä°~ ÇÍÜ«µ∞ÇıQõ~`À =∞∞~^°∞Hí∞ Híke~k. Hí∆}~Ö’ Jk cè=∞¿ã#∞_ç
O°^äßxfl KıO°∞Hí∞#flk...
12 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

2 hHí∞ `ˇzÛ™®ÎO°∞... h=Ù xtÛ~`ŒQå L~_«∞ Jx „¿Ñ=∞Qå P"≥∞ `ŒÅ x=∞∞O°∞`Œ¥ K‹áåÊ_«∞.
Jâ◊fi`å÷=∞‰õΩ Hõ∆=∂aèHõ∆
ÇÍo§~Hß uiy O®ÖË^Õ~?... Jx „^ÒǨk ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_çx „Ǩtfl~z~k...
D „Ǩâ◊fl WǨÊ>˜H˜ Ǩk™®O°∞¡ ÇıâÍ=Ù „^ÒǨn... Jx ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ P"≥∞Hí∞ [ÇÍ|∞
K‹áåÊ_«∞.
Jâ◊fi`Í÷=∞ ÇÍiH˜ HíxÇ≤~z L~>Ï_«~>ÏÇÍ?... Jx P"≥∞ J`Œ_çx =∞m§
„Ǩtfl~z~k.
D „Ǩâ◊fl Hí∂_Í Wk=O°Hı ÇıâÍ=Ù ^Õg... J`Œ_«∞ |uH˜ L~_Ë J=Hßâ◊~ ÖË^°∞... h
Híà◊∞§ Z„O°|_ͤܵ. O®„`Œ~`Í x„^°ÖË^°∞. Jx ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ P"≥∞ `ŒÅ x=∞∞O°∞`Œ¥
K‹áåÊ_«∞.
„^ÒǨk J~`Œ ^°∞óY~Ö’#¥ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç "≥·Ñ¨Ù „¿Ñ=∞Qå K«¥ã≤~k. D ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞
`Œ#Hí∞ ÉèíO°Î J~>ı `Œ#H≥ǨC_«¥ #=∞‡|∞kú Hß^°∞... `Œ##∞ Z~`À „¿Ñq∞™®Î_«∞. `Œ#Hí∞
¿ã=Å∞ KıÜ«∂Åx Ǩi`ŒÇ≤™®Î_«∞... JO°}º ÇÍã¨~Ö’ `Œ# áå^®ÅHí∞ =∞∞à◊∞§ `ŒQõÅHí∞~_Í
K«¥ã¨∞Hí∞<®flO°∞ #Hí∞Å ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ∞. U =∂„`Œ~ JÅã≤áÈܵ<® `Œ##∞ Z`Œ∞HÎ ∞í x #_çKÍO°∞.
`Œ##∞ Z`Œ∞ÎHí∞x O°=∞‡x ^è°O°‡O®A ÇÍix P*Ï˝Ç≤~KÍ_Ë Qåx ã¨fiÜ«µ~Qå KıÜ«µ¥`Œ
Hí∂_Í W=fiÖË^°∞...
cè=∂O°∞˚#∞Å∞ Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ D áå>˜H˜ K«~Ç≤ L~>ÏO®... ÇÍi^°ÌOÕ "≥o§ L~>ı
D áå>˜H˜ J`Œ_ç â◊=~ Híà◊§K«¥ã≤ L~_ËÇÍO°∞. Hßx "≥~@ Hí$+¨∞‚_«¥, ^è°O°‡O®A "≥஧O°∞.
Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ ÇÍO°∞ K«~Ǩx™®ÎO®... `Œ# Hí_«∞Ѩ٠=∞~@ K«ÖÏ¡O°∞`Œ∞~^®... Jã¨Å∞
Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ K«~Ç≤<® Ѩل`Œâ’Hí~ `Œ##∞ ^°Ç≤Ï~zÇıÜ«µHí∞~_Í L~@∞~^®...
D PÖ’K«# O®Qå<Ë „^ÒǨk Hí~Ç≤~záÈܵ~k. `Œ>ÏÅ∞# ÖËz xÅ|_ç~k...
P"≥∞ â◊sO°=∞~`Í ¿ãfi^°~`À x~_çáÈܵ~k...
^Õg... U"≥∞·~k Z~^°∞HíÖÏ Hí~Ç≤~záÈ`Œ∞<®fl=Ù?... Jx ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ P~^Àà◊#`À
„Ǩtfl~KÍ_«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 13
Jâ◊ fi `Í÷ = ∞#∞ ÇÍO° ∞ =kè ~ z L~>ÏO° ~ >ÏÇÍ?... Jx „^ÒǨ k PÇı ^ ° # `À
„Ǩtfl~z~k.
„^ÒǨkx J#∞#Ü«µ~Qå |∞[˚y㨥Π=∞m§ â◊Ü«µºÃÑ· Hí∂O°∞Û~_«Éˇ>˜ì ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞
P"≥∞#∞ F^®O®Û_«∞. J=Ù#∞ ÇÍO°∞ =kè~z L~>ÏO°∞. `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í J`Œ_ç tO’=∞}˜
„^ÒǨk =∞m§ "≥H˜¯ "≥H˜¯ U_«fi™®y~k. D™®i ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ P"≥∞#∞ F^®OÕÛ
„Ǩܫµ`Œfl~ KıÜ«µÖË^°∞. <Ë#∞ =∞O’ áåǨ~ KıâÍ#∞... Jx P"≥∞ "≥H˜¯à◊§ =∞^è°º K‹Ç≤Ê~k.
ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞... „^ÒǨk HÁ~`Œ¿ãѨ٠â’H˜~z `Í<Ë `ËO∞° Hí∞#flk. ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_çH˜
WÖÏ K‹ÇÊ≤ ~k.
<® „ǨfHßOÕK«Ûù =Å¡<Ë D Ü«µ∞^°ú~ [iy~k ã¨Ç¨Ï^ÕÇÍ... <Ë<ˇ=sfl Hí∆q∞~K«ÖË#∞.
¢ã‘ÎH˜ ã¨Ç¨Ï["≥∞·# Hí∆=∂Qõ∞}~ <®Hí∞ ÖË^°∞... ÖËHíáÈ`Ë <® Ѩل`Œ∞Å#∞ =kè~z# P
áåáå`Œ∞‡_çx ǨÏ`Œ=∂O°Û=∞x Z~^°∞Hí∞ K‹|∞`Í#∞?... J`Œ_çx K«~Ç≤`Ë <® Ѩل`Œâ’Hí~
K«ÖÏ¡O°∞`Œ∞~^®?... ÇÍO°∞ uiy =™®ÎO®?... Jâ◊fi`Í÷=∞ K«xáÈ`Ë Qõ∞O°∞Ǩufl ǨÏi`ŒHí∞
kH≥¯=O°∞?... P"≥∞ PÅ<® áåÅ<® Z=O°∞ K«¥™®ÎO°∞?... P"≥∞ Hí_«∞ѨÙH’`Œ <® Hí_«∞ѨÙH’`Œ
=Å¡ fO°∞`Œ∞~^®?... Jܡ∂º <Ë<ˇ~`Œ Ǩx KıâÍ#∞?... Jx „^ÒǨk ^°∞ód~K«™®y~k.
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ Pâ◊ÛO°º~ #∞~z `ËO°∞Hí∞x hHí∞ Hí∆=∞ ÖË^°x Z=O°<®flO°∞ „^ÒǨn...
Hí∆=∞Hí∞, ã¨Ç¨Ï<®xH˜ =∂O°∞ O°¥Ç¨~ h=Ù... x#∞fl J==∂x~z# [Ü«µ„^°^ä°∞_çx Hí∆q∞~z
=keÃÑ>˜ì~k hÇı Hí^®... ^°∞ã¨ûÅHí∞ ǨuaèHí∆ ÃÑ>˜ì~k h=Ù Hß^®... ã¨∞Hí∞=∂ig,
=∞$^°∞ÖÏ~yg Jܵ#ǨÊ>˜H© =∂`À K‹@¥¡ ѨÙ@ìÅ∞ uiy~k h=Ù Hß^®... =∂ H’ã¨~
㨠= ∞㨠ΠJ==∂<®Å∞ Éè í i ~z =∂ `Œ Ç ¨ C Å#∞ Hí ∆ q ∞~z~k h=Ù Hß^®... Jx
F^®O°Û™®Qå_«∞...
J~`ŒÖ’<Ë |Ü«µ@ HíÅHíÅ~ qxÇ≤~z~k. áå~KÍe, ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«¥ Uq∞
[iy~^À##fl ÉèíÜ«µ~`À |Ü«µ@Hí∞ =KÍÛO°∞. NHí$+¨∞‚_«¥, áå~_«=ÙÅ¥ O°^äßO°¥_è°∞Öˇ·
uiy =KÍÛO°∞. XHí cèHOí ° ã¨~„Qå=∞~ #∞~z ÇÍO°∞ uiy =zÛ#@∞¡ ÇÍi =∞∞MÏÅ∞
K«¥ã¨¥Î<Ë `ˇÅ∞ã¨∞Î#flk... J~`Í taO°~Ö’H˜ uiy "≥o§ Pã‘#∞ÅÜ«∂ºO°∞.
HÁkÌ¿ãѨ٠xâ◊≈|Ì~ `Í~_«q~z~k. áå~_«=ÙÅ∞ ÉèíÜ«µ~`À Ug∞ =∂>Ï¡_«Hí∞~_Í
Hí∂O°∞Û<®flO°∞... ^è°O°‡O®A =∂>Ï¡_«=∞x cè=∞∞_çH˜ Ãã·Qõ KıâÍ_«∞.
Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ =kè~K«Hí∞~_Í =ke ÃÑ>Ïì=∞∞ „^ÒǨn... Jx cè=∞∞_«∞ "≥∞e¡Qå
J<®fl_«∞...
„^ÒǨk ÉèßO°~Qå x@¥ìiÛ~k. Jk K«¥ã≤ cè=∞∞_«∞ HßãÎ̈ `ˇÇ¨ÊiÖÏ¡_«∞... ^è≥·O°º~Qå
=∂>Ï¡_Í_«∞.
14 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 ^Õg... â◊„`Œ∞=Ù á⁄QõO°∞#∞ J}zÇıâÍ=∞∞... h=Ù WHí qKÍO®xfl q_çzÃÑ@∞ì.
O®[Hí ∞ Ö’z`Œ ^è ° O ®‡xfl áå>˜ ~ K« ∞ . h=Ù âÍ~u¿ãÎ < Ë Hí ^ ® =∞Ǩ  O®A ^° ∞ óY~
`˘Å∞Qõ∞`Œ∞~k... =∂Hí∞ TO°@ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... PO’A NHí$+¨∞‚_«∞ H“O°=ÙÅ`À ã¨~kèH˜
"≥à˧ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ #∞=Ùfi Z~`Œ O®[ã¨~`À ZÖÏ~>˜ =∂@Å<®flÇ’ Qõ∞O°∞Î `ˇK«∞ÛH’...
^°∞ód~K«_~« ^ÕxH˜... ã¨~„Qå=∞~Ö’ â◊„`Œ∞=ÙÅ∞ Z^°∞O˘¯#flǨC_«∞ g∞^°Ç_¨ ç ÇÍix =kè~K«Hí
ѨÓÅÉÏ}®Å∞ Çı™®Î=∂... h=Ù HíeÊ~z# =∞<À|Å~, ÇÍã¨∞^Õ=Ù_ç J#∞„QõǨÏ~, áåO°∞÷_ç
J~_«^°~_«Å =Å¡ <Ë#∞ ^è°$`ŒO®R =~â◊~Ö’ ѨÙO°∞+¨∞_≥·# ÇÍ_ç<ˇ=fisfl =^°ÅHí∞~_Í
=kè~KÍ#∞. Ö’HícèHíO°~Qå ǨO®„Híq∞~z ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç O˘=∞∞‡ peÛ <ˇ`Œ∞ÎO°∞ „`ÍQå#∞...
ÇÍ_ç ™È^°O°∞_ç `˘_«Å∞ qO°QõHÁ>Ïì#∞... O®O®A `ŒÅ#∞ `ÍѨÙÅ∞ `Œ<®fl#∞... Wk Z~`À
ã¨~`À+≤~K«=Åã≤# ã¨=∞Ü«µ~... ^°∞ód~K«=Åã≤# ã¨=∞Ü«µ~ Hß^°∞... =∞#Hí∞ Ѩل`Œ∞Å∞
ÖËHí∞~_Í Kıã≤# Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ K«~Ǩ=Åã≤~^Õ... Hßx P hK«∞_«∞ Qõ∞O°∞Ѩل`Œ∞_«∞ Hß=_«~
=Å¡ JO°∞˚#∞_«∞ ÇÍ_çx K«~ǨÖË^°∞... ÇÍi =∞^è°º ÉèíÜ«µ~HíO° Ü«µ∞^°úÇı∞ [iy~k...
z=iH˜ ÇÍ_«∞ ǨO®Éèí¥`Œ∞_«Ü«∂º_«∞. =∞m§ PÜ«µ∞^è°~ Ǩ@ì_ÍxHı ã≤Qõ∞æǨ_Ë@∞¡ Kıã≤
=keÃÑ>Ïì~... WkQÀ ÇÍ_ç `ŒÅ#∞~z H’ã≤ fã¨∞Hí∞=zÛ# tO’=∞}˜... D K«¥_Í=∞}˜
H’Ö’ÊQå<Ë Jâ◊fi`Í÷=∞ H©iÎ =∂ã≤áÈܵ~k... ÇÍ_çHí r=K«Ûù=~`À ã¨=∂#~... ÇÍ_çx
K«~Ç≤<®, K«~ǨHíáÈܵ<® XHí>ı... ÇÍ_çx Z~^°∞Hí∞ =keÇıâÍ"≥Ø PÖ’z~K«∞... JkQÀ
^è°O°‡#~^°#∞_«∞ hÇı=∞~>ÏÇı"≥Ø#x ã¨~^ÕÇ≤Ïã¨∞Î<®fl_«∞... h=Ù TO°_çe¡ PÜ«µ#`À
=∂>Ï¡_«∞... Jx K‹áåÊ_«∞.
D =∂@Å∞ q~@∞~_«Qå<Ë „^ÒǨk =∞∞Y~ qHíã≤~z~k. „ǨѶ¨ÙÅ¡ =^°#ܡµ·
cè=∞∞_ç Kı`Œ∞Ö’¡#∞~z tO’=∞}˜x J~^°∞Hí∞#flk. qq^è° Hß~`Œ∞Å`À ^è°Qõ^è°Qõ ÖÏ_«∞`Œ∞#fl
P Ǩ^°‡O®Qõ=∞}˜x J~^°∞Hí∞x K«¥ã¨∞Î~>ı P"≥∞Hí∞ ^°∞óYÉèßO°~ ѨÓiÎQå `ŒyæáÈܵ#@∞¡
JxÇ≤ã¨∞Î#flk. ^è°O°‡O®A "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤~k... J`Œ_«∞ P"≥∞ Uq∞ J~@∞~^® J#fl@∞¡
„^ÒǨk =∞∞Y~Ö’H˜ K«¥âÍ_«∞... =∞~^°Ç¨=<®xH˜ =∞Öˇ¡Ñ¨ÓÅ∞ O®Å∞`Œ∞#fl@∞¡Qå „^ÒǨk
ã¨fiO°~Ö’~z =∂@Å∞ "≥Å∞=_ͤܵ.
WǨC_«∞ <® =∞#ã¨∞û ^°∞óMÏxfl [ܵ~z~k. P#~^°~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞#flk... . g∞O°∞
"≥o§# `ŒO®fi`Œ Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ =kè~K«=∞x Z~^°∞Hí∞ „¿ÑOÕÇ≤~KÍ<® J#fl ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À
^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈÜ«∂#∞... <®Hí∞ D =∂„`Œ~ KÍÅ∞... D K«¥_Í=∞}˜x ^è°i~K«_ÍxH˜
=∞ǨO®*Ë `Œy# ÇÍ_«∞... Jx P O°`Íflxfl ^è°O°‡A_ç KıuH˜ WzÛ~k... ^è°O°‡O®A P
=∞}˜x tO°ã∞¨ û# ^èi° ~z# `ŒO®fi`Œ L^°Üµ« ã¨~^èߺO®Qõ~`À „ǨHßt~Kı Éèß#∞a~ÉÏxfl
tYO°~ g∞^° ^è°i~z#@∞¡ â’aèÖÏ¡_«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 15
JǨC_«∞ NHí$+¨∞‚_«∞ #=Ùfi`Œ¥ „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤ WÖÏ J<®fl_«∞... áå~KÍb... h
Hí∆=∂Qõ∞}®xH˜ â◊`ŒH’>˜ „Ǩ}®=∂Å∞... Éèí¥^ÕqH˜ q∞~z# ã¨Ç¨Ï#~ hHí∞ L~k.
„^ÒǨk Hí$+¨∞‚_ç"≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤ `ŒÅ=~K«∞Hí∞~k... Jk K«¥ã≤ ^è°O°‡O®A P"≥∞`À... h
=∞#ã¨∞ Hí$+¨∞_‚ Hç ˜ `ˇÅ∞ã¨∞ Hí#∞Hí<Ë J`Œ_∞« ZÖÏ~>˜ ^®O°∞}=∞¥ [O°QHõ ∞í ~_Í K«¥¿ã~^°∞Hí∞
=∂`À Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ Çı>Ï_Ë~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞... J`Œ_Ë ÖËHáí È`Ë D O’A =∞# áå~_«=Hí∞Å~
xâı≈+¨=∞Ü˵ºk... z=O°Hí∞ L`ŒÎO° QõO°ƒù~ Hí∂_Í xeKık Hß^°∞...
„^ÒǨk Híà◊∞§ Pâ◊ÛO°º~`À ÃÑ^°Ì=Ü«∂ºÜµ... U~ [iy~k? Jx P`Œ∞O°`À
„Ǩtfl~z~k...
cè=∞¿ã<®... „^ÒǨk L`Œ¯~Oî°#∞ fO®Ûeû~k hÇı... hÇı Hí^® P"≥∞ ѨÓxHí`À
=∞∞~^°∞Qå |Ü«µÅ∞^ÕO®=Ù Jx NHí$+¨∞‚_«∞ cè=∞∞_çx „¿ÑOÕÇ≤~KÍ_«∞...
^Õg... Jâ◊fi`Í÷=∞ Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ# =∞ǨÏi¬ P„â◊=∞~Ö’ L<®fl_«x `ˇeã≤ JHí¯_«Hí∞
"≥஧=∞∞. #Hí∞Å∞_«∞ O°^äßxfl ÇÍÜ«µ∞ÇıQõ~`À P„â◊=∞~ "≥·Ñ¨Ù #_çÇ≤~KÍ_«∞... <Ë#∞
Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ Uq∞ Kı™®Î<À Jx K‹Ç≤Ê ^è°O°‡#~^°#∞_«∞, ÇÍã¨∞^Õ=Ù_«∞ J~`ËÇıQõ~`À
`Œ=∞ O°^äßÅÃÑ· <® "≥~@ =KÍÛO°∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ =∂ g∞^° „|Ǩχ tO’<®=∞Hß„™®Îxfl
„Ǩܡ∂y™®Î_«x PÜ«µ# ÉèíÜ«µÇ¨_ͤ_«∞... Çı∞=∞∞ "≥à˧ã¨iH˜ Qõ∞O°∞Ѩل`Œ∞_«∞ |¥_ç^°
ѨÓã¨∞Hí∞x `ŒáÈx+¨ìÖ’ L<®fl_«∞. =∞=∞‡efl K«¥ã≤ J`Œ_«∞ `Œ#Hí∞ KÍ=Ù `ŒÇ¨Ê^°x
„QõÇ≤Ï~KÍ_«∞. "≥~@<Ë XHí ^°O°ƒ#∞ fã¨∞Hí∞x =∞~„u~z Jáå~_«==∞=Ù HßHí Jx
JO°∞㨥ΠP J„™®Îxfl =∂ g∞^° „Ǩܡ∂y~KÍ_«∞...
... JǨC_«∞ P kÇͺG~ #∞~z =∞ǨÃѶ∞ÏO°"≥∞·# Jyfl ѨÙ>ì̃ ÉèíÜ«µ~HíO° *ÏfiÅÅ`À
Jxfl kHí∞¯ÖÏ qãÎ̈i~z~k. Ö’Hß#fl~`Í |¥_ç^° Kı¿ã@∞¡ K‹ÅOÕy~k... ^®xfl K«¥ã≤
NHí$+¨∞‚_«∞ áåO°∞÷_çx ÃÇÏK«Ûi~KÍ_«∞.
JO° ∞ ˚ < ®... Wk „|Ǩ Ï ‡tO’<®=∞Hí " ≥ ∞ · # kÇͺG~... W~Hı JG~ nxx
J}z"≥ܵ« ºÖË^∞° ... h=Ó „|ǨχtO°Ç∞ı „ǨÜ∂ˇ y~z nxx J}˜z x#¥fl h ™È^°O∞° Å#∞
O°H˜∆~K«∞H’ PÅ㨺~ KıÜ«µHí∞...
J#Qå<Ë áåO°∞÷_«∞ O°^ä°~ ky qÖˇ¡Hí∞¯ ÃÑ>˜ì `Í#∞ Hí∂_Í =∞~„`Œ~`À ÉÏ}~
ã¨~kè~z ^Õ=`ŒÅHí∞ #=∞㨯i~z... JG~ JG~`À<Ë âÍ~uOK«∞ QÍHí... Jx
„ǨÜ∂ˇ y~KÍ_«∞... „ǨÜ∂ˇ y~K«Qå<Ë P kÇͺG~ HíÖÏÊ~`Íyfl ÖÏQå ÉèÜ í µ« ~HíO° *ÏfiÅÅ`À
PHßâ◊=∞~`Í `Í<Ë P„Híq∞㨥ΠJâ◊fi`Í÷=∞ J„™®Îxfl "≥#Hí∞¯ =∞o§~K«_ÍxH˜ ѨÓ#∞Hí∞#flk...
16 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
JÖÏ P kÇͺ„™®ÎÅ∞ O≥~_«¥ XHí ^®xx XHí>˜ `ÍH˜#ǨC_«∞ ã¨=∞∞„^®Å∞ ÃѶ∞Ï+≤~KÍܵ... Ö’#=Ù`Í=Ù... Jܵ<® áå~_«=ÙÅ∞ uiy "≥஧Å~>ı h tO’=∞}˜ ÇÍiH˜ WzÛÇıã≤ <®
PHßâ◊~ =~^°ÅHÁnÌ Lůefl O®eÛ~k... 㨥O°∞º_«∞ Hß~u qÇ‘Ï#∞_«Ü«∂º_«∞... O®à◊§ Hí~@ HíxÇ≤~K«Hí∞~_Í áÈ... Jx J<®fl_«∞.
=O®¬Å∞ Hí∞iâÍܵ... W~`ŒÖ’ <®O°^°∞_«∞, Çͺ㨠=∞ǨÏi¬ =zÛ ÇÍi^°Ìsfl L^ÕÌt~z JǨC_«∞ Jâ◊fi`Í÷=∞ Z~`À ^°∞ód㨥ΠWÖÏ J<®fl_«∞... =∞∞h~„^®, áå~_«∞
WÖÏ J<®flO°∞... Hí∞=∂O°∞ÅHí∞ O°`ÍflÅ∞ `ŒHí∞¯ÇÍ... H“O°Çı~„^°∞_ç Éèß~_ÍQåO°=∞~`Í H≥·=ã¨~ Kıã¨∞Hí∞<®flO°∞
JO°∞˚<®... Jâ◊fi`Í÷=∂... g∞ kÇͺ„™®ÎÅ∞ Ö’Hí~Ö’ „Ǩà◊Ü«µ~ ã¨$+≤ì™®Îܵ... Wq Hí^®... <® tO’=∞}˜ =Å¡ <®Hí∞ <®Qõ ÉèíÜ«µ~ ÖË^°∞... `Œã¨¯O° ÉèíÜ«µ~ Hßh, ^®#=
=∂#=ÙÅ g∞^° „Ǩܡ∂y~KÍeû#q Hß=Ù... ÇÍ>˜x LǨã¨~ǨÏi~K«∞H’~_ç... Jx ÉèíÜ«µ~ Hßh L~_«^°∞. z=O°Hí∞ ^Õ= ÉèíÜ«µ~ Hí∂_Í L~_«^°∞... PHíe, x„^®, O’Qõ=∞¥
JÉèíºi÷~KÍO°∞. ÇÍi JÉèíºO°÷# q#fl "≥~@<Ë JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# J„™®Îxfl J=bÅQå ^°Ç≤ÊHß ##∞fl ÉÏkè~K«=Ù... D tO’=∞}˜ W¿ãÎ ##∞fl <Ë#∞ =kè~K«∞Hí∞#fl>ı¡... Jܵ#ǨÊ>˜H©
LǨã¨~ǨÏi~K«∞Hí∞<®fl_«∞... Jâ◊fi`Í÷=∞ Hí∂_Í `Œ# J„™®Îxfl LǨã¨~ǨÏi~K«∞H’=_ÍxH˜ <Ë#∞ Kı¿ãk Ug∞ ÖË^°∞... WkQÀ fã¨∞H’~_ç... Jx `Œ# HíO°ÇÍÅ~`À `Œ# tO’=∞}˜x
„Ǩܫµufl~KÍ_«∞... Hßx Jk J`ŒxH˜ ™®^è°º~ HßÖË^°∞... J`Œ_«∞ ^°∞ód㨥Π=∞∞h~„^°∞Å`À Y~_ç~z =∂Hí∞ ã¨=∞iÊ~z J_«=ÙÖ’¡H˜ ™®yáÈÜ«∂_«∞...
WÖÏ J<®fl_«∞... cè=∞∞_«∞ D Hí^ä°#~ q=iã¨∞Î#fl HÁnÌ áå~KÍe =∞#ã¨∞ `ËeHíǨ_«™®y~k. P"≥∞
=∞ǨÏO°∞¬ÖÏO®... ǨO®Éèí=~, „áå}ÉèíÜ«µ~ Kı`Œ qÇıHíÇ‘Ï#∞_»#ܵ D =∞Ǩ„™®Îxfl =∞∞Y~ qHíã≤ã¨∞Î#fl HÁnÌ áå~_«∞ Hí∞=∂O°∞Å∞, NHí$+¨∞‚_ç =^°<®ÅÖ’ P#~^°~ uiy
ã¨~kè~KÍ#∞... Wk áå~_«= ᜄ`Œ∞Å#∞ ^°Ç≤Ï~z Hßx âÍ~u~K«^°∞... <Ë<Ëq∞ KıÜ«∂e „ǨÇıt~z~k...
Jx PÇı^°#`À J<®fl_«∞... JǨC_«∞ NHí$+¨∞‚_«∞ <ÀO°∞ qáåÊ_«∞...
Qõ∞O°∞#~^°<®... áå~_«= Hí∞=∂O°∞Å~^°sfl ã¨~ǨÏi~KÍ=Ù Hí^®... JnHßHí áå~_«∞¢ã‘Î
QõO®ƒùÅxfl>˜h #t~ǨKıã¨∞Î<®fl=Ù Hí^®... <Ë#∞ áå~_«= =~â◊~ xÅǨ_ÍxH˜ XHí¯
Hí∞=∂O°∞_çx „|uH˜™®Î#∞ Jx K‹áåÊ_«∞...
D =∂@ÅHí∞ Jâ◊fi`Í÷=∞Hí∞ H’Ǩ~ =zÛ~k... ÇÍã¨∞^ÕÇÍ h=Ù áå~_«= ǨHí∆áåuq.
h=Ù L`ŒÎO° QõO®ƒùxfl O°H˜∆~KÍÅx K«¥ã¨∞Î<®fl=Ù. Jk ™®^谺Ǩ_«^°∞ J<®fl_«∞...
=∞ǨgO°∞_≥#· Jaè=∞#∞º_ç `Ë[ã¨∞û L`ŒOÎ ° QõO®ƒù# L#flk. h=Ù ^®xx Y~_ç~z<®
<Ë<® Hí∞=∂O°∞_çH˜ PÜ«µ∞=Ù x™®Î#∞... J<®fl_«∞ NHí$+¨∞‚_«∞.
JG^°Qõ∞ú_çH˜ PÜ«µ∞=Ù x™®ÎÇÍ... |uH˜~K«∞ K«¥™®Î#∞... h=ÖÏ KıÜ«µQõey`Ë
Z~`À Q˘Ç¨Ê`Œ#~ Hß^® Jx Jâ◊fi`Í÷=∞ J<®fl_«∞... nx`À ÇÍã¨∞^Õ=Ù_çH˜ Hí∂_Í Jq∞`Œ"∞≥ #·
P„QõǨÏ~ =zÛ~k.
ÉÏÅѶ¨∂f... x#∞fl WǨC_«∞ =kè~K«_«~ =∂Hí∞ J~`Œ Hí+¨ì~ Hß^°∞... Hßx h=Ù
u~_ô PǨO°~ ^˘O°HíHí∞~_Í =∞Å=∞Å =∂_«∞`Œ¥, K‹_«∞ÇÍã¨# QõÅ O°HíÎ~`À â◊sO°~
`Œ_çã≤áÈ`Œ¥ =∞¥_«∞ ÇıÅ ã¨~=`ŒûO®Å∞ kHí∞¯=∂e# ÇÍ_ç"≥· uO°∞Qõ∞`Í=Ù... L`ŒÎO°
HÁ_«∞Hí∞ ZÖÏ rq™®Î_À h=Ù K«¥™®Î=Ù... J`Œ_∞« Hí$áåKÍO°∞º_ç=Å¡ ^è#° ∞ifi^®º qâÍO°^∞° _≥,·
ã¨HíÅ â◊„™®ÎG ã¨~Ǩ#∞fl_≥· ǨÅ∞ ã¨~=`ŒûO®Å∞ „Ǩ*Ï Ç¨iáåÅ#~ Kı™®Î_«∞... <® â◊H˜Î
Uq∞>’ hHı `ˇÅ∞ã¨∞Î~k Jx H’Ǩ~`À J<®fl_«∞.
JǨC_«∞ Çͺ㨠=∞ǨÏi¬ Hí∂_Í Jâ◊fi`Í÷=∞#∞ f„=~Qå ^°¥+≤~KÍ_«∞... hK« HíO°∞‡_Í...
x#∞fl =kè ~ z<®, =kè ~ K« H í á Èܵ<® XHí > ı . Hí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞ K‹ Ç ≤ Ê #@∞¡ ^° ∞ O° = 㨠÷ Å Hí ∞

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 17 18 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£


3 HÁ~`Œ =∞~k JO°∞˚#∞_ç K«∞@¥ì KıO®O°∞. Hí∞O°∞Ç≤`Í=∞Ǩï_çx ZÖÏ Hí∂ÖÏÛ=Ù...
~°}Éè∂í q∞ – =∞~°∞Éè∂í q∞
^°∞óMÏxH©, ã¨∞MÏxH© =∞^è°º ^°¥O°~ HßÅ~ XHí¯>ı... Z~_«∞>ÏHí∞Å∞ O®eÛ#
K‹@∞ì O°∞`Œ∞=Ù =∂O°Qå<Ë Ç¨K«Û>˜ PHí∞Å`À â’aèÅ∞¡`Œ∞~k... Ѷ¨Å~ <ËÅ O®Å∞`Œ∞~k.
Hßx Jk "≥∞∞H≥·¯ =∞Ǩ=$Hí∆"≥∞· ÃÑO°∞Qõ∞`Œ∞~k... =∞#=∞~`Í D HßÖÏxH˜ Jf`Œ∞Å~
Hß=∞∞... =∞# K«∞@¥ì L#fl â◊‡âÍ<®Å∞ =∞#~ ã¨$+≤ì~K«∞Hí∞#flÇı... Hßx ÇÍ>˜x #~^°#
=<®Å∞Qå KıÜ«µ_«~ Hí∂_Í =∞#Hí∞ ™®^è°º~... =∞#~ D ^°∞óMÏxfl `ŒfiO°Ö’ =∞O°=QõÅQõ_«~
Z~`À ã¨~`Àë®xfl Híeyã¨∞Î#flk... =∞#~ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~ `ŒfiO°Ö’<Ë uiy "≥à◊^®~... Jx
K‹áåÊ_«∞ ^è°O°‡O®A.
áå~_«=ÙÅ¥, NHí$+¨∞‚_«¥, „^ÒǨk J`Œ_ç =∂@Å∞ q~@¥ Hí∂O°∞Û<®flO°∞...
W~`ŒÖ’ XHí Ãã·xHí∞_«∞ =KÍÛ_«∞... ^è°O°‡O®AHí∞ „Ǩ}®=∂Å∞ Kıã≤ WÖÏ K‹áåÊ_«∞.
=∞ǨO®*Ï ^è°$`ŒO®R K«„Hí=iÎ, Qå~^èßi^Õq, ÇıÖÏk =∞~k ¢ã‘ÎÅ`À O’k㨥Î
Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ "≥·Ñ¨ÙHí∞ =ã¨∞Î<®flO°∞...
^è°O°‡O®A xifi}∞‚_«Ü«∂º_«∞... „^ÒǨk Hí∂_Í xO®…~`ŒáÈܵ~k...
K«„Hí=iÎ Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞H˜ O®=_«=∂... J~^°∞<® Qå~^èßs =∂`Œ`À... ^°∞O’º^è°#∞_ç
=∞O°}ÇÍO°Î qx =㨥ΠLO_ç L~>ÏO°∞... ÇÍO≥ÖÏ `ŒÅ¡_çÅ∞¡`Œ∞<®flO’... PÜ«µ##∞
F^®O°Û_«~ ZÖÏQÀ... Jx ^è°O°‡O®A kQõ∞Å∞Qå K‹áåÊ_«∞...
^è°O°‡*Ï... POaHıÜ«µ =∞ǨO®A Ü«µ∞^°ú Éèí¥q∞H˜ =ã¨∞Î#flǨC_«∞ PÜ«µ# ^°O°≈#~
Kıã¨∞H’=_«~ ^è°O°‡~... =∞#=∞~`Í |Ü«µÅ∞^ÕO°∞^®~... Jx NHí$+¨∞‚_«∞ J<®fl_«∞...
<Ë#∞ Hí∂_Í |~^è°∞¢ã‘ÎÅ`À =™®Î#∞... J#flk „^ÒǨk...
áå~_«=ÙÅ∞, ™®`ŒºH˜, „^ÒǨk, |~^è°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ Ü«µ∞^°ú Éèí¥q∞H˜ "≥à˧ã¨iH˜ JHí¯_«~`Í
Qõ~^°OQ° Àà◊~Qå L#flk... Z#fl_«¥ |Ü«µ@Hí∞ O®x ÇıÖÏk =∞~k J~`ŒóѨÙO° Hß~`ŒÅ∞
`Œ=∞ HÁǨCÅ∞ g_«∞`Œ∞<®fl... ÃÑ·@Å∞ *ÏO°∞`Œ∞<®fl Ǩ>~ì̃ K«∞H’Hí∞~_Í Ç¨Ï$^°Üµ« q^®O°H~í Qå
U_«∞ã¨∞Î<®flO°∞. áå~_«=ÙÅ#∞, „^ÒǨkx K«¥_«Qå<Ë ÇÍi PO°Î<®^®Å∞ q∞#∞fl=∞∞>Ïìܵ.
P ¢ã‘ÎÅ∞ Kı`Œ∞ÖˇuÎ qÅÇ≤㨥ΠÇÍi K«∞@¥ì Kıi x~k~K«™®QåO°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 19
g∞Hí∞ ^è°O°‡~ `ˇÅ∞™®? ^°Ü«µ `ˇÅ∞™®?... `ˇe¿ãÎ `Œ~„_«∞bfl, =∂=∞bfl, `Í`Œbfl,
HÁ_«∞Hí∞bfl `À|∞@∞ì=ÙÅ#¥ Hí∂eÛÇı™®ÎO®?... Qõ∞O°∞=ÙÅ#∞ =kè™®ÎO®?... q∞„`Œ∞Å#∞
K«~ѨÙ`ÍO®?... |~^è°∞=ÙÅ#∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞™®ÎO®?... g∞ÖÏ~>˜ H홮ܵ ÇÍO°∞ ZHí¯_≥·<®
L<®flO®? Jx ^°¥+≤~KÍO°∞...
„^À}®KÍO°∞ºÅ ÇÍix ZÖÏ #iHß=Ù... Jx PHı∆Ç≤~KÍO°∞. ã≤~^è°∞O®A h K‹Öˇ¡e ÃÑxq∞>˜
Hß^®... J`Œ_ç<ˇÖÏ =kè~KÍ=Ù... h P_«Ç¨_«∞K«∞ Lã¨∞O°∞Q˘x ã¨~áåk~z# O®[º~
^ÕxH˜? Jx ^°∞ã¨ûÅ JO°∞#˚ ∞_çx `Œ¥Å<®_ç~k.
ÇÍi x~^°Å =∞^è°º áå~_«=ÙÅ∞ Ѩل`Œâ’Hí~`À Hí∞q∞eáÈ`Œ∞#fl ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_çx
ã¨g∞Ç≤~KÍO°∞. ^è°O°‡O®A `Í#∞ =KÍÛ#x K‹Ç≤Ê J`Œ_çH˜ ÉèíH˜Î`À #=∞㨯i~KÍ_«∞.
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ `Œ¥+‘‚ Éèß=~`À<Ë Ç¨ï~Híi~z „Ǩu #=∞™®¯O°~ KıâÍ_«∞. P `ŒO®fi`Œ
Ѩل`Œ∞Å#∞ H’Ö’Êܵ# ^°∞óY~`À n#~Qå qÅÇ≤~K«™®Qå_«∞. ^èO° ‡° #~^°#∞_«∞ PÜ«µ##∞
H“ye~K«∞Hí∞x TO°_ç~Kı „Ǩܫµ`Œfl~ KıâÍ_«∞...
P `ŒO®fi`Œ cè=∞∞_«∞ `Í#∞ JHí¯_Ë L<®fl#x K‹Ç≤Ê ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_çH˜ =~^°#~
KıâÍ_«∞. cè=∞∞_ç ¿ÑO°∞ q#Qå<Ë P =$^°∞ú_çH˜ Ǩ@ìO®x P„QõǨÏ~ Híey~k... Ǩà◊∞§
Ǩ@Ǩ@ ÖÏ_Íܵ. Éèí∞*ÏÅ∞ á⁄~Qåܵ... ZHí¯_« cè=∞¿ã#∞_«∞... J~@¥ PÜ«µ#
J`Œ_çx H“ye~K«∞H’=_ÍxH˜ =∞∞~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞. J~`ŒÖ’<Ë NHí$+¨∞‚_«∞ cè=∞∞_çx
`Œ>ÏÅ∞# "≥#Hí∞¯ ÖÏQå_«∞... J`Œ_ç Ãã·Qõ`À ™®`ŒºH˜ O°^ä°~Ö’ `Í#∞ `ˇzÛ# XHí q„QõǨxfl
P J~^è∞° _ç =∞∞~^°∞ ÃÑ>Ïì_∞« . cè=∂... hÇı<® <® =~^° =∞~k HÁ_«∞Hí∞efl =∞@∞ìÃÑ>˜~ì k...
J~@¥ P q„QõǨxfl Qõ>˜ìQå H“ye~K«∞Hí∞x `Œ∞`Œ∞ÎxÜ«µÅ∞ KıâÍ_«∞. J`Œ_ç â◊sO°~
#∞~_ç O°HíÎ~ ^èßO°Å∞Qå „ã¨q~z~k. Hí#∞flÅ #∞~z Hí∂_Í O°HíÎ a~^°∞=ÙÅ∞ O®ÖÏܵ.
J~`Œ Ö ’<Ë J`Œ _ ç H’Ǩ ~ K« Ö Ï¡ i ~k... <®Ü« µ <®... cè = ∞¿ã<® <® H“ye~`Œ < Ë
FO°∞ÛH’ÖËHíáÈÜ«∂ÇÍ... Ç≤Ï_ç~ÉÏ~`ŒHß, |Hí[O®ã¨~^è° H©K«Hí H˜g∞‡O®^°∞Å#∞ =kè~z#
h |Å=∞~`Í U"≥∞á· Èܵ~kO® <®Ü«µ<®... Jx O’k~KÍ_«∞...
D O’^° # #∞ qx NHí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞ PÜ« µ ##∞ TO° _ ç ~ KÍ_« ∞ ... =∂=∂,
J~aHß#~^°<®... h=Ù J#∞Hí∞#fl@∞¡ h H“yeÖ’H˜ =zÛ~k cè=∞∞_«∞ Hß_«∞ XHí W#∞Ǩ
q„QõǨÏ~ =∂„`ŒÇı∞. h H’Ǩ~ <®Hí∞ `ˇeÜ«µ^°x J#∞Hí∞<®flÇÍ... h Hí~>ı |Å=~`Œ∞_«∞
Ö’Hí~Ö’ ÖË_«x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... WkQÀ ǨO°=∞ Ǩq„`Œ∞O®Å∞ „^ÒǨk... D"≥∞<Ë h
Hí∞=∂O°∞_«∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ J#fl P[˝`À, ã¨ÉèíHí∞ A@∞ì Ǩ@∞ìHí∞x D_«∞ÛHí∞ =KÍÛ_«∞. h
Hí∞=∂O°∞Å∞ Hí#∞flq∞#¥fl Hß#x Hß=∂~^è°HßO°~`À „Ǩ=iÎ~KÍO°∞... h=Ù h Hí∞=∂O°∞_çx
20 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
^è°O°‡=∂O°æ~Ö’ #_çÇ≤~K«ÖËHíáÈÜ«∂=Ù. WǨÊ>˜H≥·<® h `Œ=∞∞‡_ç Ѩل`Œ∞Å#∞ h Ѩل`Œ∞Å∞Qå
K«¥ã¨∞H’... Jx Ç≤Ï`Œ=٠ǨeHß_«∞.
ÇÍã¨∞^ÕÇÍ... ##∞fl Hí∆q∞~K«∞. <® `ŒÇ¨C `ˇeã≤~k. <® Hí∞=∂O°∞Å∞ cè=∞∞_ç =Å¡
xǨÏ`Œ∞ÅÜ«∂ºO°#fl ^°∞óMÏxfl Ǩ@ìÖËHíáÈÜ«∂#∞. H’Ǩ~ PѨÙH’ÖËHíáÈÜ«∂#∞. WHí g∞^°@
<® ™È^°O°∞_ç Ѩل`Œ∞ÖË <® Ѩل`Œ∞Å∞... Jx ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ K‹áåÊ_«∞... JǨC_«∞ cè=∞∞_«¥,
JO°∞˚#∞_«¥ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ =O°∞ã¨Qå =zÛ ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç áå^®ÅHí∞ #=∞㨯i~KÍO°∞.
XHÁ¯Hí¯ih H“ye~K«∞Hí∞x ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ nq~KÍ_«∞. g∞ ™È^°O°∞Å~^°O°¥ Qå~^èßi
^°QõæiH˜ "≥à◊§~_«x K‹áåÊ_«∞.
`ŒO°∞ÇÍ`Œ áå~_«=ÙÅ∞ Hí$+¨∞‚_ç`À Híeã≤ Qå~^èßi ^°QõæiH˜ "≥஧O°∞. q#Ü«µ~Qå
„Ǩ}®=∂Å∞ KıâÍO°∞. Jq∞`Œ"≥∞·# ^°∞óY~`À L#fl P"≥∞ ÇÍix nq~K«ÖË^°∞. P"≥∞
Uq∞ âÍǨ<®O®÷Å∞ ÃÑ_«∞`Œ∞~^À#x áå~_«=ÙÅ∞ Z~`À ÉèíÜ«µ~`À Hí~Ç≤~záÈ™®QåO°∞.
P"≥∞ P„QõǨÏ~ Hí∂_Í ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç =∂kOÕ cè=∞∞_ç g∞^°Hí∞ =∞o§~k. P"≥∞ Hí$+¨∞‚x
L^ÕÌt~z ǨO°∞+¨~Qå =∂>Ï¡_ç~k.
Hí$뮂! Ü«µ∞^°ú~Ö’ gO°∞Å∞ „áå}®Å∞ H’Ö’Ê=_«~ ™®^èßO°}Çı∞#x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
Hßx h Híà◊§ Z^°∞>ı Qõ^®Ü«µ∞^°ú~Ö’ <® Hí∞=∂O°∞_çx cè=∞∞_«∞ <®aè„H˜~^° J<®ºÜ«µ~Qå
HÁ>ì̃ K«~áå_«∞. P ^°$â◊ºÇı∞ ##∞fl JyflǨϟ„`Œ~ÖÏQå =∞~_ç~ǨKıã¨∞Î#flk... Jx Qå~^èßi
P„QõǨÏ~`À ǨeH˜~k. Qå~^èßi P„QõǨÏ~ ǨO°º=™®<®Å∞ `ˇeã≤# Hí$+¨∞‚_«∞ cè=∞∞_çx
K«¥ã≤ =∂>Ï¡_«=∞x Ãã·Qõ KıâÍ_«∞. cè=∞∞_«∞ P"≥∞ áå^®ÅHí∞ #=∞㨯i~z =}∞Hí∞`Œ¥
J<®fl_«∞. `Œb¡... D Ü«µ∞^°ú~Ö’ HÁxfl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ^è°O®‡^è°O°‡ qK«Hí∆}#∞ „áå}ÉèíÜ«µ~
JkèQõq∞~z~k. ^°Ü«µ`À ##∞fl Hí∆q∞~K«∞. ^è°O®‡xfl `ŒÇ¨ÊHíáÈ`Ë â◊H˜ÎÜ«µ∞Hí∞ÎÅ∞#fl h
ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_çx <Ë#∞ [ܵ~K«QõeQÕ ÇÍ_çx Hß^°x J~wHíiã¨∞Î<®fl#∞. Jܵ`Ë
^°∞O’º^è°#∞_«∞ ^è°O°‡~ áå>˜~z L~>ı W^°~`Í [iQÕk Hß^°∞ Hí^®. ^è°O°‡O®A#∞ E^°~Ö’
J`Œ_«∞ ^è°O°‡~Qå Q≥Å∞=ÖË^°x g∞Hí∂ `ˇÅ∞ã¨∞. UHí=GQå L#fl „^ÒǨkx HÁÅ∞=ÙÖ’H˜
D_çÊ~z `ˇÇ≤Ê~z Hí∂O’Û=∞x `˘_«Å∞ K«¥Ç≤~z#ǨC_«∞ U"≥∞·~k P ^è°O°‡~? JǨC_«∞
H’Ǩ~ Éèíi~K«ÖËHı P `˘_«Å∞ qO°QõHÁ_«`Í#x â◊Ǩ^ä°~ KıâÍ#∞. J=∂‡... <® ÃÑ·
P„QõÇ≤Ï~K«Hí∞... Jhfl `ˇeã≤# ^®xq... J<®fl_«∞.
P =∂@ÅHí∞ Qå~^èßi HÁ~`Œ âÍ~u~z~k. <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞ hK«∞_«#fl
q+¨Ü«µ~ <®Hí∞ `ˇeÜ«µxk Hß^°∞. ÇÍ_çH˜ WÖÏ~>˜ =∞O°}~ ã¨~Éèíqã¨∞Î~^°x <®Hí∞
=∞∞~^Õ `ˇÅ∞ã¨∞. h â◊Ǩ^ä°~ „ǨHßO°~ ÇÍ_çx h=Ù K«~áå=Ù. Hßx cè=∞¿ã<®... <® O≥~_À
Hí∞=∂O°∞_«∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx Qõ∞~_≥Å∞ peÛ Ç¨zÛ <ˇ`Œ∞ÎO°∞ `ÍQõ_«~ ã¨O≥·#^Õ<®... =∂#=
=∞$QåxÇÍ... O®Hí∆ã¨∞_çÇÍ... Jx =∞~_çǨ_ç~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 21
J=∂‡... ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx Hí∂_Í â◊Ǩ^ä°~ <ˇO°ÇıO°∞ÛHí∞<Ë~^°∞Hı =kè~KÍ#∞. P<®_«∞
ã¨ÉèíÖ’ „^ÒǨkx A@∞ìǨ@∞ìHí∞x D_«∞ÛHí∞x =zÛ P"≥∞ |@ìÅ∞ q¿ÑÊ~^°∞Hí∞
„Ǩܫµufl~K«_«~`À Xà◊∞§ `ˇeÜ«µx H’Ǩ~`À O°HíÎ~ `ÍQõ∞`Í#x â◊Ǩ^ä°~ KıâÍ#∞. Hßx
x[~Qå <Ë#∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç O°HíÎ~ `ÍQõÖË^°∞ `Œb¡... ##∞fl #=∞∞‡... ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx
=kèã¨∞Î#flǨC_«∞ H“O°= gO°∞Å∞ <® K«∞@∞ì=∞∞>ÏìO°∞. ÇÍix ÉèíÜ«µÃÑ>ıì~^°∞Hı O°HßÎxfl
=∞∞MÏxH˜ ѨÙÅ∞=∞∞Hí∞x `Íy#@∞¡ #>˜~KÍ#∞... O°HíÎ~ `ÍQÕ~`Œ áåáå`Œ∞‡}˜‚ Hß^°∞...
Jx cè=∞∞_«∞ |uq∞ÖÏ_«∞`Œ∞#fl@∞¡ K‹áåÊ_«∞.
Jܵ<® Qå~^èßi H’Ǩ~ K«ÖÏ¡O°ÖË^°∞. J~^è°∞ÅHí∞ KıÜ«µ¥`ŒxKıÛ~^°∞Hí∞ XHí¯
Hí∞=∂O°∞_ç<ˇ·<® q∞QõÅÛHí∞~_Í J~^°sfl =kè~KÍ=Ù h=Ù. XHí¯_ç<ˇ·<® q∞yeÛ L~>ı
J`Œ_«∞ q∞=∞‡efl O®[º~ UÅx=fi_«x ÉèíÜ«µÇ¨_ͤO®... D Ü«µ∞^®úxH˜ HßO°}~ ^è°O°‡O®A...
J`Œ_«∞ =∂>Ï¡_«_Ë~... U_ô J`Œ_«∞ Jx „H’^è°~`À „Ǩtfl~z~k.
^è°O°‡O®A q∞#∞fl qiy g∞^°Ç¨_«¤@∞ì Hí~Ç≤`Œ∞_«Ü«∂º_«∞... Qå~^èßi H’áåxH˜ J`Œ_«∞
JÅ¡ÖÏ¡_çáÈÜ«∂_«∞... `Œ# ¿ÑO°∞ q#Qå<Ë =}˜H˜áÈ`Œ¥... J=∂‡... WHí¯_Ë L<®fl#∞...
Jx ÇıQõ~Qå P"≥∞ áå^®Å~>Ï_«∞... J=∂‡... ##∞fl Hí∆q∞~K«Hí∞. h HÁ_«∞Hí∞Å~^°i
=^è°Hí∞ HßO°}"≥∞·# áåáå`Œ∞‡_çx <Ë#∞... „Hí∂O®u „Hí∂O°∞_çx... J#fl^°=∞∞‡bfl,
¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å#∞, HÁ_«∞Hí∞Å#∞ K«~ѨÙHí∞#fl <®ÖÏ~>˜ xHí$+¨∞ì_çH˜ O®[º"≥∞~^°∞Hí∞?
„áå}®Öˇ~^°∞Hí∞? Éè’QåÖˇ~^°∞Hí∞? <Ë#∞ =∞O°}˜~KÍÅx â◊Ç≤~K«∞... Jx `ŒÅ=~K«∞Hí∞x
O’k~K«™®Qå_«∞.
^è ° O ° ‡ O®A `Œ Ç ¨ C J~wHí i ~z Ǩ â ÍÛ`ÍÎ Ç ¨ ~ `À O’k㨠∞ Î ~ >ı Qå~^è ß i H’Ǩ ~
K«ÖÏ¡O°™®y~k. Jܵ<® `Œ# fHí∆}"≥∞·# K«¥Ñ¨ÙÅ`À `Œ# Híà◊§Hí∞ Hí>ì̃# =G~ J~K«∞Å
#∞~z J`Œ_çx K«¥_«_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~z~k. P"≥∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ ^è°O°‡O®A Hße QÀà◊§
g∞^°Ç¨_ç Jq Hí~káÈÜ«∂ܵ. P P„QõǨ#ÖÏxH˜ áå~_«=ÙÅ∞, Hí$+¨∞‚_«∞ ÉèíÜ«µÇ¨_ç
"≥#Hí∞¯ `ŒQåæO°∞. "≥à◊§~_ç g∞O°∞ WHí¯_≥~^°∞Hí∞ L<®flO°∞... "≥o§ g∞ `Œe¡x K«¥_«~_ç
Jx Qå~^èßi ÇÍix Hí∞~u ^°QõæiH˜ Ǩ~Ç≤~k.
HÁ_«∞Hí∞ÅHí∂ Hí∞~uH© Z_«ÉÏ@∞ XHí U_Ík Hß^°∞, O≥~_Ëà◊¥§ Hß^°∞. Ǩ^°=∞¥_Ëà◊∞§.
J_«=ÙÖ’¡ `Œ# Hí∞=∂O°∞Å∞ Uq∞ Kıã¨∞Î<®flO’, Zxfl Híë®ìÅ∞ Ǩ_«∞`Œ∞<®flO’ `ŒÅK«∞Hí∞~@¥
Hí∞~u `ŒÅ¡_çÅ¡x O’A ÖË^°∞. qO°@∞_ç HÁÅ∞=ÙÖ’ ÇÍO°∞ T_çQõ~ KıâÍO°x `ˇeã≤
Hí∞~u Hí∞q∞e Hí∞q∞e U_ËÛk. Ü«µ∞^°ú~ XH’¯ O’A Qõ_«∞ã¨∞Î#fl HÁnÌ P"≥∞Hí∞ Hí∆}®Å∞
Ü«µ∞QåÅ∞Qå JxÇ≤~Kıq. `Œ# Hí∞=∂O°∞Å#∞ Wxfl ã¨~=`ŒûO®Å `ŒO®fi`Œ K«¥ã¨∞Î#fl
`Œe¡, `Œe¡x K«¥ã¨∞Î#fl Hí∞=∂O°∞Å =∞#óã≤÷u Z<Àfl Uà◊§ `ŒO®fi`Œ c_«∞ Éèí¥=∞∞efl `ÍH˜#
=O°¬Ñ¨Ù z#∞HíÖÏ¡ L#flk.
22 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 `Œex¡ K«¥ã≤# HÁ_«∞Hí∞Å∞ J=∂‡! J~@¥ P"≥∞ áå^®Å g∞^° Ǩ_áç Èܵ n#~Qå
O’k~K«™®QåO°∞... Hí∞~u ÇÍix XHÁ¯Hí¯ih H“ye~K«∞Hí∞x ^°∞ód~z~k. ÇÍi
QåÜ«∂Å#∞ `Œ_çq∞~k... ÇÍi`À áå@∞ =zÛ# „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù P"≥∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ „Ǩã¨i~K«Qå<Ë
„^ÒǨk, J`ŒÎÜ«∂º! J~@¥ ÃÑ^°Ì ÃÑ@∞ì# U_«∞㨥ΠHí∞~u áå^®ÅÃÑ· Ǩ_ç~k...
J`ŒÎÜ«∂º... Jaè=∞#∞º_«¥, h =∞#=Å∞ Z=O°¥ q∞QõÅÖË^°∞... WHí q∞=∞‡efl
<®#=∂‡ Jx Ç≤ Å =_ÍxH˜ Z=O° ¥ ÖË O ° ∞ ... <® Ç≤ Å ¡ Ö Ë i J`Œ Î Ü « ∂ º... Us <®
„Ǩuq~^°∞º_«∞, „â◊∞`Œ™È=∞∞_«∞, „â◊∞`ŒH©iÎ, â◊`ÍhHí∞_«∞, „â◊∞`Œ¿ã#∞_«∞... Us <® |~QåO°∞
`Œ~„_«∞Å∞... Ѩل`ŒÇ‘Ï#ܡµ·# <®Hí∞ D O®[º~`À Ǩx Uq∞? Jx =∞~_«∞>ˇ~_«Ö’
ÇÍ_ç# ѨÓÅfQõ =Öˇ ^°∞ód~K«™®y~k. H’_«ex H“ye~K«∞Hí∞x Hí∞~u Hí∂_Í ÃÑ^°ÌQå
O’k~z~k.
TO°∞H’ J=∂‡... TO°∞H’... h=Ù ^°∞ód¿ãÎ h â◊sO°~ Hõq∞eáÈ`Œ∞~k... D fO°∞Qå
qÅÇ≤¿ãÎ „Ǩܡ∂[#~ Uq∞>˜... h Ǩi`ÍǨ~=Å¡ hHí∞ Hßh, ^è°O°‡#~^°<®^°∞ÅHí∞ Hßh
<®Hí∞ Hßh JâÍ~u LǨâ◊=∞#~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^®... WHí =∞##∞ =∞#~ F^®O°∞ÛH’ÇÍeû~^Õ,
Jx F^®iÛ „^ÒǨkx, Hí∞=∂O°∞Å#∞ fã¨∞Hí∞x Qå~^èßi =^°ÌHí∞ "≥o§~k.
Qå~^èßix K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨk P"≥∞ áå^®ÅÃÑ· ÇÍe ^°∞ã¨ûÇ¨Ï ^≥·#º~`À Hí∞q∞e
Hí∞q∞e qÅÇ≤~z~k. Qå~^èßi P"≥∞#∞ K«¥ã≤ „^ÒǨn! h ^°∞óY~ <® ^°∞óY~ Hí<®fl
ZHí∞¯ÇÍ... h=Ù Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ѩل`Œ∞Å#∞ H’Ö’ÊÜ«∂=Ù. <Ë#∞ <® #¥O°∞Qõ∞O°∞ Hí∞=∂O°∞Å#∞
H’Ö’ÊÜ«∂#∞. ^°∞ifikè =ÖË¡ D ÃѶ∞ÏO®Å∞ [iQåܵ. ^è°O°‡Çı`ŒÎ q^°∞O°∞_«∞ WÖÏ q<®â◊#~
[O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x U<®_À ÃÇÏK«Ûi~KÍ_«∞. PÜ«µ# =∂@Å∞ q##~^°∞=ÖË¡ D O’A
^°∞+¨Êùe`Íxfl J#∞Éèíqã¨∞Î<®fl#∞. ^°∞뮯Š„ǨÉèß=~ =Å¡ W^°~`Í [iy~k. h ^°∞ó
MÏÇıâÍxfl x„QõÇ≤Ï~K«∞H’ Jx Qõ^°æ^° ã¨fiO°~`À F^®OÕÛ „Ǩܫµ`Œfl~ Kıã≤~k.
„^ÒǨkx F^®iÛ# `ŒO®fi`Œ Qå~^èßi Ü«µ∞^°ú~Ö’ =∞O°}˜~z# `Œ# Ç≤Å¡Å∞,
|~^è°∞=ÙÅ ^°∞ã≤÷u TÇ≤Ï~K«∞Hí∞~@¥ qÅÇ≤~K«™®y~k. `Œ# Hí#∞flÅÃÑ· PKÍÛù^°#~
fÜ«µHí∞~_Í<Ë P"≥∞ =∞∞~^°∞ Ǩ^°∞<ˇxq∞k O’AÅ Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ ™®H∆ß`Œ¯i~z~k.
ã¨~QõO°ã¨÷eÖ’ ÃѶ∞ÏO°^°$âͺÅ#∞ K«¥ã≤#>ı¡ P"≥∞ =∂>Ï¡_«∞`Œ∞#fl fO°∞ Qõ=∞x~z „^ÒǨk,
áå~_«=ÙÅ∞ P"≥∞Hí∞ U^À JѨÓO°fi k=º^°$+≤ì Åaè~z~^°x Éèßq~z xâıÛ+¨∞ìÖˇ·
K«¥ã¨∞Î~_çáÈÜ«∂O°∞. J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ JHí¯_«Hí∞ „ǨÇıt~z# NHí$+¨∞‚_çH˜ P"≥∞ =∞#ó
ã≤u÷ QÀK«O~° Jܵ~k.
Qå~^èßi gH˜∆ã¨∞Î#fl Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ ÇÍ`Í=O°}~ cÉèí`Œû~Qå L#flk. peHíÖˇ·#
^è°fi*ÏÅ`À, qiy# O°^äßÅ`À =∞∞Hí¯Å∞ =∞∞Hí¯Öˇ·# Ãã·xHí∞Å â◊sO®Å`À, Qõ∞@ìÅ∞,
Qõ∞@ìÅ∞Qå Ǩ_ç L#fl Qõ∞„O®Å∞, U#∞Qõ∞Å J=Ü«µÇÍÅ`À x~_çáÈܵ L#flk. K‹kiǨ_¤«
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 23
Hí~_«Å¥, áÈQõ∞Å∞ Ǩ_«¤ ¿ÑQõ∞Å¥, zuH˜# "≥∞^°à◊¥§, Qõ_«¤Å∞ Hí>ì̃# <ˇ`Œ∞ÎO°¥, P ^°$âͺÅ∞
Hí_«∞ѨÙÅ∞ ^Õqi~z#@∞ì L<®flܵ... Z~^°O’ O®AÅ∞ xǨÏ`Œ∞Öˇ·<® „ǨHßâ◊~ `ŒÇ¨Êx
=∞∞MÏÅ`À |uH˜ L#fl>ıì HíxÇ≤~KÍO°∞. ÇÍi Éèí∞[H©O°∞ÎÅ∞, H˜s>ÏÅ∞, PÉèíO°}®Å∞
W~Hß „ǨHßt㨥Î<Ë L<®flܵ.
P cÉèí`Œû ^°$âͺÅ∞ K«¥ã≤# Qå~^èßi =∞#ã¨∞ qHíÅ"≥∞·~k. ã¨∞Hí∞=∂O°∞Öˇ·#
Qå~^èßi H’_«à◊∞§, W`ŒO° Hß~`ŒÅ∞ â◊ÇÍÖˇ· q∞ye L#fl ÉèíO°ÎÅ#¥, Hí∞=∂O°∞Å#∞,
™È^°O°∞Å#∞ K«¥ã≤ xâıÛ+¨∞ìÖˇ· =∞¥iÛùÅ∞¡`Œ¥, `ˇeq á⁄~k ZÅ∞Q≥uÎ qÅÇ≤㨥ΠHÁǨCÅ∞
q_çáÈܵ gѨÙÅ g∞^° ÇÍÅ∞`Œ∞~_«Qå <ËÅg∞^° Ǩ_ç á⁄O°¡™®QåO°∞... Wk K«¥ã≤
Qå~^èßs^Õq NHí$+¨∞‚_çx K«¥ã≤ â’Híq=â◊∞O®Öˇ· WÖÏ `Œ¥Å<®_ç~k.
K«¥âÍÇÍ ÇÍã¨∞^ÕÇÍ... =∂ H’_«à◊§#∞... Híhfl>˜ =O°^°Å`À ÇÍi =∞∞MÏÅ∞ ZÖÏ
=∞∞xyáÈÜ«∂ܡ∂ K«¥ã¨∞Î<®flÇÍ... J#flÅ#∞, `Œ=∞∞‡Å#∞, ÉèíO°ÎÅ#¥ XHíi HÁHíO°∞
K«¥Ç≤~K«∞Hí∞~@¥ ZÖÏ `Œ¥eáÈ`Œ∞<®flO’... `Œ=∞ ÉèíO°ÎÅ â◊ÇÍÅÃÑ· #∞~z [~`Œ∞=ÙÅ#∞
áåO°„^ÀÅ_ÍxH˜ ZÖÏ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®flO’ K«¥ã¨∞Î<®flÇÍ... J@∞ K«¥_«∞. â◊Å∞º_«¥,
„^°∞Ǩ^°∞_«¥, HíO°∞‚_«¥, „^À}®KÍO°∞º_«¥, ™œÉèí„^°∞_«¥, âÍ~`Œ#=Ù_«¥ K«ÖÏ¡i# =∞~@Å
=∂ki ZÖÏ Hí∂eáÈܵ L<®flO’... ǨÏ~㨠`Œ¥eHß `ŒÖÏÊÅ g∞^° â◊ܵ« x~Kı =∞Ǩ
Éè’Qõ∞Å "≥∞`ŒÎx â◊sO®Å∞ Hí>˜Hí <ËÅg∞^° Ǩ_ç L~_«@~ K«¥ã≤# ÇÍi Qõ∞~_≥Å∞
Jqã≤áÈÇÍ!... K‹=ÙÅHí∞ g}®<®^°~ W~ѨÙQå q<Ë ÇÍi ^°QõæO° #Hí¯Å JO°∞ѨÙÅ∞ q#=Åã≤
O®=_«~ <® ǨÏ$^°Ü«∂xfl HíÅz Çıã¨∞Î#flk... K«~^°#~, Hí㨥Îi JÅ=∞∞Hí∞<Ë D Éè’Qõ∞Å∞
|∞O°^°`À J~@∞Hí∞#fl O°HíÎ~`À Ǩ_ç=Ù~_«_«~ <Ë#∞ K«¥_«ÖËHíáÈ`Œ∞<®fl#∞... „Ç≤Ü«µ∞O®à◊∞§
ã¨O°ã¨ ã¨ÖÏ¡áåÖÏ_«∞`Œ¥ K«=∞`ͯO°~Qå f¿ã ÇÍi JÅ~HßO®Å#∞ WǨC_«∞ Qõ^°ÌÅ∞
ÖÏyÇıã¨∞Î<®flܵ... <®EHí∞Qå u~°∞Qå_Ë D <®s=∞}∞Å∞ qÖÏáåÅ∞ KıÜ«µ_«~ <®
=∞#ã¨∞û#∞ Híez Çıã¨∞Î#flk... J@∞ K«¥_«∞ Hí$뮂... `Œ=∞ ÉèíO°Î â◊sO°~ W^Õ<® Jx
„Ǩܫ∂ã¨Ç¨_ç "≥uHı ÇÍO°∞ HÁ~`Œ=∞~k... `ŒÅÅ∞ Kı`Œ∞Å∞ ^˘iH˜# `ŒO®fi`Œ â◊sO°~
H’ã¨~ J<Ëfi+≤~Kı ÇÍO°∞ HÁ~`Œ=∞~n... tO°ã¨∞ûÅ∞, â◊sO®ÅHí∞ KıiÛ P =∞∞MÏÅ#∞
=∞∞kÌ_«∞Hí∞<Ë ÇÍO°∞ HÁ~`Œ=∞~n, Z<Àfl =∞∞Hí¯Öˇ·# â◊sO®Ö’¡ `Œ=∞ ÇÍi *Ï_«efl
Hí#∞H’¯ÖËHí ã¨Ê$ǨÏ`ŒÇ≤Ê# ÇÍO°∞ HÁ~`Œ=∞~n... D H“O°= áå~KÍÅ Hß~`ŒÅ ^°∞O°=ã¨÷Å∞
Qõ=∞x~KÍÇÍ ÇÍã¨∞^ÕÇÍ... ZHí¯_« <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞ ã¨∞ܡ∂^è°#∞_«∞ ZHí¯_«?...
Jx „Ǩtfl~z# Qå~^èßi J~`ŒóK«Hí∆∞=ÙÅHí∞ ^°∞O’º^è°#∞_ç â◊=~ÃÑ· qÅÇ≤ã¨∞Î#fl
J`Œ_ç Ǩufl Éèß#∞=∞u HíxÇ≤~z~k. ^°∞O’º^è°# Ǩufl J`Œ_ç =∞∞Y~g∞^° =ÚYO
"≥ØÇ≤ =∞∞kÌ_«∞Hí∞~@∞#flk... ÉèíO°Î O˘=∞∞‡ g∞^° "≥K«Ûx HíhflO°∞ HßO°∞ã¨∞Î#flk... HÁǨC
g_ç "≥#∞fl# rO®_«∞`Œ∞~_«Qå L<®‡kxÖÏ qÅÇ≤ã¨∞Î#flk...
24 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 <®Ü«µ<® Hí$뮂... K«¥âÍÇÍ... <Ë#∞ `Œ# H’ã¨~ =zÛ<® ǨÅHíi~K«Hí∞~_Í `Œe¡<Ë
L¿ÑH˜∆ã¨∞Î#fl <® Hí∞=∂O°∞_çx K«¥âÍÇÍ... D ã¨∞~^°i x#fl>˜ =O°Hí∞ <® HÁ_«∞Hí∞ =^°Ì
ÖÏÅ# á⁄~k P#~k~Kık... WǨC_«∞ kHí∞¯=∂e# ^®xÖÏ ZÖÏ qÅÇ≤ã¨∞Î#fl^À
K«¥_«∞... Jx Qå~^èßi `ŒÅ¡_çe¡áÈܵ~k. ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç ^ÕǨxfl K«¥ã≤ P"≥∞ W~Hß
qÅÇ≤~z~k.
JK«∞º`Í... ÉèíÜ«µ~HíO° Éèí∞A_≥·# cè=∞∞_ç Qõ^° ^≥|ƒKı`Œ `Œ¥eǨ_ç, <ˇ`Œ∞ÎO°∞
Ç‘eÛÇıã≤#@∞¡ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl <® Hí∞=∂O°∞_çx K«¥âÍÇÍ... g_Ë ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞... g_«∞
„^ÒǨkx A@∞ìǨ@∞ìHí∞x ã¨ÉèíHí∞ D_«∞ÛHí∞x áÈܵ HíO°‚ ^°∞O’º^è°#∞ÅHí∞ „Ç‘u
Híey~KÍ_«∞... P ™®kèfix Z~`À J==∂x~KÍ_«∞... J~^°∞Hı áå~KÍe cè=∞¿ã#∞_çx
ǨQõfO°∞ÛH’=_ÍxH˜ ѨÙiHÁeÊ~k. ^®x=ÖË¡ W~`Œ [iy~k... P ã¨ÉèíÖ’ g_«∞ áå~KÍex
ǨO®Éèíq~K«_«~ K«¥ã≤ ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHí <Ë#∞ ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ P"≥∞#∞ J==∂x~K«_«~
`ŒQõ^°x K‹áåÊ#∞... áå~KÍex =keÃÑ>˜ì ÉèíH˜Î`À ѨÓl~K«=∞x K‹áåÊ#∞. Jܵ<®
ÇÍ_«∞ q#ÖË^°∞... ^≥·=Qõux Z=O≥·<® `ŒÇ≤Ê~K«QõÅO®...
[<®O°Ì<®... =∞|∞ƒÅ =∂@∞# K«~^°=∂=∞ÖÏ U#∞Qõ∞Å Ç‘#∞Qõ∞Å =∞^è°º Ǩ_ç
L#fl qHíO°∞‚_çx K«¥âÍÇÍ... ^°∞=∞∞‡Ö’ â◊sO°~ ã¨Qõ~ u<®fl ã¨Ç¨Îq∞<®>˜ K«~„^°∞_çÖÏ
HíxÇ≤ã¨∞Î#fl ^°∞O°∞‡Y∞_çx K«¥âÍÇÍ... JǨûO°ã¨Å =~>˜ ã¨∞~^°s=∞}∞Å∞ ¿ã=Å∞
J~^°∞Hí∞<Ë â◊¥O°¿ã#∞_«∞, qq~â◊u <ˇ`Œ∞ÎO°∞Ö’ ZÖÏ =∞∞xy L<®flO’ K«¥âÍÇÍ... HÁ`ŒÎ
Qõ<ËflO°∞ ѨÙ=ÙfiÅ`À x~_ç# ǨO°fi`Œ~ =∂ki ^°∞„+¨ÊǨï_«∞ ZÖÏ =∞O°}˜~z L<®fl_À
K«¥âÍÇÍ... J~@∞#fl Qå~^èßi =∞<ÀѶ¨ÅHí~Ö’ Jaè=∞#∞º_ç â◊=~ „Ǩ`ŒºHí∆=∞ܵ~k.
NHí$뮂... h Çı∞#Å∞¡_«¥, ã¨∞Éèí„^®O°∞˚#∞Å „Ç≤Ü«µ Ѩل`Œ∞_«∞ Jaè=∞#∞º_«¥
=∞O°}˜~z<® Z~`Œ K«Hí¯^°#~`À L<®fl_À... W`Œ_çx J~`Œ=∞~k Híeã≤ ZÖÏ
=kè~KÍO’... x#flHßHí "≥∞∞#fl J`Œ_çx qÇÍÇ¨Ï =∂_ç# P =∞∞Qõú L`ŒÎO° ZÖÏ
`Œ Å ¡ _ ç Å ∞¡ ` Œ ∞ #fl^À K« ¥ âÍÇÍ... Éè í O ° Î O˘=∞∞‡ g∞^° ÇÍe =∞∞Y~ =∞∞Y~ Kı i Û
^°∞O°Ç≤Å∞¡`Œ∞#flk. K‹eHí`ˇÎÅ∞ K«¥ã¨¥Î =Ù~_«Qå Ǩu"≥·Ñ¨Ù K«¥_«>ÏxH˜ ã≤Qõ∞æǨ_Ë L`ŒÎO°
WǨC_«∞ W~`Œ =∞~k K«¥ã¨¥Î =Ù~_«Qå<Ë J`Œ_çx H“ye~K«∞Hí∞~@∞#flk. J`Œx `˘_«g∞^°
`ŒÅ"≥ØѨÙ`Œ∞#flk. zQõ∞O®Hí∞=~>˜ Kıu`À J`Œ_ç =∞∞Y~ `Œ_«∞=∞∞`Œ¥ ÇÍ_ç# =∞∞Y
Hí=∞Å~`À h "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤ HíhflO°∞ `Œ∞_«∞K«∞Hí∞~@¥ ZÖÏ Hí∞q∞eáÈ`Œ∞#fl^À K«¥ã¨∞Î<®flÇÍ...
^°∞ód㨥Î, ^°∞ód㨥ΠQå~^èßi HíO°∞‚_ç Hí∞=∂O°∞Å#∞ `ŒO°∞ÇÍ`Œ =$+¨Ç¨O°∞fi_«∞,
ÉÏÇ≤Ï¡Hí∞_«∞, Ãã·~^è°=Ù_«∞, â◊Å∞º_«∞, ÉèíQõ=^°`Œ∞Î_«∞, cè+¨∞‡_«∞, „^À}®KÍO°∞º_«∞ "≥∞∞^°ÅQõ∞
ÇÍi â◊ÇÍÅ#∞ uÅH˜~z ÇÍi ǨO®„Hí=∂xfl Qõ∞O°∞Î `ˇK«∞ÛHí∞#flk. J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’
Éèí¥i„â◊=Ù_ç â◊=~ P"≥∞Hí∞ QÀK«i~z~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Éèí¥i ^®<®Å∞ Kıã≤# Éèí¥i„â◊=Ù_ç K«∞@¥ì J`Œ_ç ÉèßO°ºÅ∞ n#~Qå qÅÇ≤ã¨∞Î<®flO°∞...
J`Œ_ç ÉèßO°ºÅ~^°iÖ’#¥ ™œ~^°Oº° =u, ã¨∞Hí∞=∂i Jܵ# XHí Ü«µ∞=u JO°∞#˚ ∞_«∞
Y~_ç~K«Qå q∞yeáÈܵ# J`Œ_ç Kıux `Œ# X_çÖ’H˜ KıO°∞ÛHí∞x ǨÏ`Œ∞ÎHí∞~@∞#flk...
D Kıux ZÖÏ |¥_ç^° Kı¿ãk... Jx P"≥∞ n#~Qå qÅÑ≤ã¨∞Î#fl ^°$â◊º~ Qå~^èßi
=∞#ã¨∞Ö’ "≥∞ke~k.
Hí$뮂, JO°∞˚#∞_«∞ Kıux Y~_ç~z# `ŒO®fi`Œ „áåܡ∂ǨÇıâ◊~ Kıã≤# Éèí¥i„â◊=Ù_ç
tO°ã¨∞û#∞ ™®`ŒºH˜ Y~_ç~K«_«~ ^è°O°‡Çı∞<® Jx Qå~^èßi „Ǩtfl~z~k. P `ŒO®fi`Œ
Z~^°O’ ܡ∂^è°∞Å ¿ÑO°¡#∞ ¿ÑO°∞ ¿ÑO°∞<® ǨÅHíi~z~k. P"≥∞ P„QõǨÏ~ Hí@ìÅ∞
`ˇ~K«∞Hí∞x Hí$+¨∞‚_çÃÑ· ǨO°=à◊∞§ „`˘H˜¯~k. Hí$뮂... D ^®O°∞}®xH˜ HßO°}~ h=Ù... h
Ü«µ^°∞=~â◊~ Hí∂_Í WÖÏQÕ #tã¨∞~Î k. g∞ Ü«∂^°= ¢ã‘Å Î ∞ Hí∂_Í kHí∞¯=∂e qÅÇ≤™®ÎO∞° ...
Jx P„QõǨÏ~`À âÍǨ<®O®÷Å∞ ÃÑ>ì̃~k. P =∂@Å∞ qx Hí$+¨∞‚_«∞ xs˚=~Qå #ÇÍfi_«∞...
J=∂‡... h=Ù K‹¿ÑÊk [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... Ü«∂^°=ÙÅHí∞ q<®â◊"∞≥ ÖÏQõ¥
`Œ Ç ¨ Ê ^° ∞ . WǨ C _« ∞ âÍǨ < ®O®÷ Å ∞ ÃÑ>ı ì ~ ^° ∞ Hí ∞ 㨠= ∞Ü« µ ~ Hß^° ∞ ... =∞$`Œ ∞ Öˇ · #
|~^è°∞=ÙÅ~^°iH© Jyfl HíO°‡Å∞ Kıܵ~KÍe... h Hí∞=∂O°∞_«∞ Kıã≤# JHí$`ͺŠQõ∞i~z
hHí∞ `ˇeÜ«µ^®... h=Ù, <Ë#∞, cè+¨∞‡_«¥, „^À}∞_«¥, ÉÏÇ≤Ï¡Hí∞_«¥, `Œ# `Œ~„_ô K‹Ç≤Ê<®
Hí∂_Í J`Œ_«∞ JHí$`ͺÅ∞ =∂<®_Í... `Œ# Kı`Œ∞ÖÏO® `Í#∞ Kıã¨∞Hí∞#fl áåáåxH˜ ##∞fl
#∞=Ùfi x~k~K«=K«∞Û<®... Ü«µ∞^°ú Éèí¥q∞Ö’ „ǨÇıt~z q[Ü«µ"≥Ø, gO°ã¨fiO°æ"≥Ø „áåÇ≤Î
K‹~^Õ Üˇ∂^è°∞Å∞ Hí∞=∂O°∞Å∞Qå HßÇÍÅx O®[ѨلuHíÅ∞ Éèßq~K«_«~ ã¨=∞~[ã¨~ Hß^®
Jx „Ǩtfl~KÍ_«∞...
25 26 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

4 PQõ~_ç! ^è°O°‡#~^°<®! g∞O°∞ uÖ’^°HßÅ∞ PK«i~K«=Åã≤# ¿ÑO°∞ =∞O˘Hí>˜
Jyfl ã¨O™ê¯~°O
|∞∞QõºAOÕfi^° ǨOî°# ^è°fi#∞Å∞, ™®=∞Qå# <®^®Å¥ q∞#fl~@∞`Œ∞<®flܵ. ÇÍ>˜`À
áÈ>©Ç¨_«∞`Œ¥ ¢ã‘ÎÅ O’^°# ^è°fi#∞Å∞ kHí∞¯Å#∞ „Ǩu^è°fix~ǨKıã¨∞Î<®flܵ. PHßâ◊=∞~`Œ>Ï
á⁄QõÅ∞ x~_ç Çı∞Ѷ¨∂efl `Œiq∞Çıã¨∞Î<®flܵ. â’Hí~ ÃÑÅ∞¡|∞Híx K‹·`Œ#º~ HíÅ „áå}˜
J~@¥ Hí#Ǩ_«@~ ÖË^°∞.
D â◊=^°Ç¨Ï<®Å∞, D n<®„Hí~^°#Å∞ W~Hß Zxfl O’AÅ∞ Éèíi~KÍe... Jx
„^ÒǨk ^°∞ã¨ûǨÏ~Qå `Œ##∞ `Í#∞ „Ǩtfl~K«∞Hí∞~k. qâÍÅ"≥∞·# P"≥∞ Híà◊∞§ zu=∞~@Å
#∞~z =ã¨∞Î#fl á⁄QõÅ`À Z„O°|_ͤܵ. Ü«µ∞^°ú~Ö’ q[Ü«µ~ ™®kè~K«_«~ XHí Z`Œ∞Î
Jܵ`Ë ^°Ç¨Ï# ã¨~™®¯O®Å∞, J~`Œº„H˜Ü«µÅ∞ [O°Ç¨_«~ =∞O˘Hí Z`Œ∞Î. XHíO® W^°ÌO®
ÖˇHí¯ÖË#~`Œ =∞~k D Ü«µ∞^°ú~Ö’ Hí∞ǨÊHí∂ÖÏO°∞. Qõ∞O°∞Î `ˇeÜ«µx â◊ÇÍÖË ÇıÅ ã¨~YºÖ’
L<®flܵ. ^°Ç¨Ï# ã¨~™®¯O®Å∞ Kı¿ã~^°∞Hí∞ ã¨xflÇ≤Ï`Œ |~^è°∞=ÙÅ∞ Hí∂_Í Hí#Ǩ_«x
^°∞ã≤÷uÖ’ â◊ÇÍÅ#∞ XHı O®tQå ¿ÑiÛ ^°Ç¨Ï# qkè xO°fiiÎ~KÍ_«∞ ^è°O°‡O®A. `Œ# Ѩل`Œ∞Å∞,
^®Ü«∂^°∞Å∞, ã¨g∞Ǩ |~^è°∞=ÙÅHí∞ ^è°O°‡O®*Ë uÖ’^°HßÅ∞ PK«i~K«=Åã≤# Ǩiã≤÷u
UO°Ê_ç~k.
kHí ∞ ¯#fl ÇÍiH© , kHí ∞ ¯ÖË x ÇÍiH© JyflHßO° º ~ Kı Ü « µ _« ~ =∞~z^Õ " ≥ Ø #x
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_çH˜ ã¨ÅǨ WKÍÛ_«∞. J~^°O°¥ PÇ≤Ï`ÍQõ∞flÖË#x, Jܵ`Ë
W~`Œ=∞~kH© uÖ’^°HßÅ¥, ^°Ç¨Ï# „H˜Ü«µÅ∞ K‹Ü«µºQõey#~`Œ =∞#∞+¨∞ºÅ∞ `Œ=∞
=^°Ì ÖËO°x, â◊H˜ÎH˜ `Œy#@∞¡ gÖˇ·#~`Œ =∞~kH˜ JyflHßO®º^°∞Å∞ Kı^®Ì=∞x ^è°O°‡O®A
|^°∞eKÍÛ_«∞. ÉèíO°`Œ =~â◊~ ÇÍiH˜, W`ŒO° „Ǩ=∞∞Y =~jÜ«µ∞ÅHí∂ Jyfl ã¨~™®¯O®Å∞
KıÜ«µ=∞x PÜ«µ# ^è“=∞º =∞ǨÏi¬, q^°∞O°∞_«∞, Ü«µ∞Ü«µ∞`Œ∞û_çH˜ K‹áåÊ_«∞. ÇÍiH˜
ã¨Ç¨Ü«µ~ Kı¿ã~^°∞Hí∞ 㨥`Œ∞Å#¥, ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO° áœO°∞Å#∞ Ǩ~Ç≤~KÍ_«∞.
Jyfl ã¨~™®¯O®Å∞ ѨÓO°Îܵ# `ŒO®fi`Œ ^è“=∞∞º_«∞ Ü«µ^ä•qkèQå „âø`Œ™®‡O°Î „H˜Ü«µÅ∞
xO°fiÇ≤Ïã¨∞Î~>ı ^è°O°‡#~^°#∞_«∞, H“O°= O®[Ǩ`Œ∞flÅ∞ uÖ’^°Hí „Ç¨^®<®Å∞ PO°~aè~KÍO°∞.
J~^°O°¥ Qõ~Qå ™®fl<®Å∞ KıâÍO°∞. =∞~„`ÀKÍÛO°}Ö’ XHÁ¯Hí¯i ¿ÑO°¥, =~â◊=∞¥
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 27
K«^°∞=Ù`Œ∞~>ı Hí∞~u K‹H˜¯à◊§ÃÑ· HíÇ’+¨‚^èßO°Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~K«™®Qåܵ. Z=O°¥ HíO°∞‚_ç ¿ÑO°∞
LK«Ûi~z# ÇÍO°∞ ÖËO°∞. J`Œ_çH˜ =~â◊~ ÖË^®, Qõ∞O°∞Î `ˇeÜ«µx â◊ÇÍÅ`Àáå@∞
™®=∞¥Ç≤ÏHí uÖ’^°HßÅ∞ JiÊ~KÍO®... J`Œ_çH˜ Ç≤`Œ$Çı∞^è° „H˜Ü«µÅ∞ JiÊ~Kı ÇÍOÕ
ÖËO®! P T¿ÇÏ Hí∞~u Éèií ~K«ÖHË áí Èܵ~k.
L#flk... Jx Hí∞~u `Œ# x„QõǨxfl WHí PѨÙH’ÖËHí „Ç¨Hí>˜~z~k.
P =∂@ÅHí∞ ^è°O°‡O®*Ë Hß^°∞, áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨk ã¨=∞ã¨Î |~^è°∞[#~
Pâ◊ÛO°ºáÈܵ Hí∞~u"≥·Ñ¨Ù K«¥âÍO°∞... W~H≥=O°=∂‡... Çı∞=∞∞ =∞O°záÈܵ# ¿ÑO°∞ U"≥∞·<®
L#fl^®... Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ J_çQå_«∞.
g∞O°∞ =∞O°záÈÖË^°∞ <®Ü«µ<®... <Ë#∞ W~`ŒHßÅ~ K‹Ç¨ÊÖËx ¿ÑO°∞ L#flk. <®
J~`ŒO®à◊~Ö’ xH˜∆ÇÎ̈=∞ܵ# P ǨO°=∞ O°Ç¨Ï™®ºxfl W~`Œ [iQåHí <Ë#∞ "≥Å¡_ç~K«Hí∞~_Í
L~_«ÖË#∞... g∞O°∞ HíO°∞‚_çH˜ uÖ’^°HßÅ∞ JiÊ~K«~_ç... J`Œ_«¥ L`ŒÎ=∞ =~jÜ«µ∞_Ë.
=∞#Ö’x ÇÍ_Ë...
HíO°∞‚_çHß... J`Œ_«∞ U O°Hí~Qå =∞#Hí∞ |~^è°∞=Ù? Jx ^è°O°‡O®A „Ǩtfl~KÍ_«∞.
`Œ~„_ô... H“O°=ÙÅHí∞ z=i =O°Hí∞ ÃÑ@ìxH’@Qå, g∞ J~^°iH© JÅ[_ç Híey~z#
ǨO°=∞ gO®„Qõ}˜ HíO°∞‚_«∞ x*ÏxH˜ O®^èß#~^°#∞_«∞ Hß_«∞... J`Œ_«∞ <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞.
g∞ J~^°iH© J„QõA_«∞. Pk`Œ∞º_ç J#∞„QõǨÏ~=Å¡ ã¨Ç¨Ï[ Hí=K« Hí∞~_«ÖÏÅ`À <®
Hí_∞« ѨÙ# ѨÙ>˜#ì q`ŒO}
° Yx P tO’=∞}˜. J`Œ_Hç ˜ uÖ’^°HßÅ∞ JiÊ~K«Ö^Ë #° fl PÇı^#° `À
D O°Ç¨Ï㨺~ g∞Hí∞ K‹Ç¨ÊHí `ŒÇ¨ÊÖË^°∞... Jx Hí∞~u Éè’O°∞# qÅÇ≤~z~k.
P =∂@Å∞ q#Qå<Ë â◊ ¥ ÖÏ„QåÅ`À „â◊ = }ı ~ „kÜ« ∂ Å#∞ Qõ ∞ zÛ#@∞¡
áå~_«ÇıÜ«µ∞Å∞, „^ÒǨk tÖτǨu=∞Å=Öˇ xâıÛ+≤ì`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. H“O°= ÉÏ~^è°= [#~Ö’
HíÅHíÅ~ K‹ÅOÕy~k. „^ÒǨk [O°∞Qõ∞`Œ∞#flk HíÖ’ x["≥Ø JO°÷~ Hß=_«~ ÖË^°∞... HíO°∞‚_«∞
<® Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅHí∞ J„QõA_«∞... P T¿ÇÏ P"≥∞Hí∞ qz„`Œ~Qå JxÇ≤~z~k...
áå~_«=ÙÅ „Ǩuã¨Ê~^°# U q^è°~Qå L~@∞~^À? Jx P"≥∞ ÇÍi"≥·Ñ¨Ù Pã¨H˜ÎQå
uÅH˜~z~k.
=∞∞~^° ∞ Qå `Ë O ° ∞ Hí ∞ #fl ^è ° O ° ‡ O®A =∞Ǩ  yfl *ÏfiÅÖÏ~>˜ D 㨠` ͺxfl h
KıÖÏ~K«Å~Ö’ W~`ŒHßÅ~ ZÖÏ ^®KÍ==∂‡ Jx `ŒÅ¡_çe¡áÈ`Œ¥ „Ǩtfl~KÍ_«∞. HíO°∞‚_ç
J~_«^°~_«Å =Å¡<Ë ^°∞O’º^è°#∞_«∞ cè=∂O°∞˚#∞Å#∞ xi˚~Kı~^°∞Hí∞ Ü«µ∞^®úxH˜
ã¨=∂Ü«µ`ŒÎ=∞Ü«∂º_«∞. P ܡ∂^è°∞_ç ǨO®„Hí=∞~ K«¥¿ã Hí^® "≥·^ÕǨÏ, áœ~„_« ^ÕâÍÅ
O®AÅ∞ ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ ™®=∞~`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. J=∞OÕâ◊fiO°∞Å<Ë K«H˜`Œ∞Å#∞ Kıã≤# J`Œ_ç
28 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
JG<ˇ·Ñ¨Ù}º~ K«¥ã≤ =∞# JH∆“Ç≤Ï}∞Å∞ K‹ÖÏ¡K‹^°∞O°Ü˵ºq. JO°∞˚#∞_«∞ XHí¯_«∞ `ŒÇ≤Ê¿ãÎ
P =∞Ǩ  gO° ∞ _ç *Ï[fiź=∂# O° ^ ä ° ~ =∞∞~^° ∞ Çı ∞ "≥ ∞ =O° " ≥ ∞ · < ® Hí ∂ _Í xez
áÈO®_«QõeQå=∂?
J=∂‡... P =∞ǨǨO®„Hí=∞ xkè hHí∞ "≥∞∞@ì"≥∞∞^°>˜ Hß#∞ÊQå Z~^°∞Hí∞
[x‡~KÍ_«=∂‡... J~`Œ>˜ |ÅâÍe Jܵ# ™È^°O°∞_çx Kı*Ë`Œ∞ÖÏO® K«~ѨÙHí∞<®fl~.
Jk =∂ J~^°iH© që®^°¿ÇÏ`Œ∞=ܵ~k. J`Œ_«∞ ™È^°O°∞_«#fl TǨÏ`À<Ë <® Qõ∞~_≥Å∞
`ŒO°∞Hí∞¯áÈ`Œ∞<®flܵ. Jaè=∞#∞º_«∞ =∞O°}˜~z#ǨC_«¥, „^ÒǨk Hí∞=∂O°∞Å∞ ǨÏ`ŒºHí∞
Qõ∞O°Üµ#ǨC_«∞ Hí∂_Í W~`Œ ^°∞óY~ HíÅ∞QõÖË^°∞. „^°∞Ǩ^° #~^°#∞Å¥, ^è°$`ŒO®R
#~^°#∞Å¥ Hí∞ǨÊHí∂e# O’A Hí∂_Í ^°∞óMÏyfl =∞=∞∞‡Å#∞ W~`ŒQå ÉÏkè~K«ÖË^°∞.
P ܡ∂^è°∞_«∞ =∂ J„QõA_«x `ˇeã≤ L~>ı H“O°=Hí∞Å~ q<®â◊Çı∞ `ŒÅÃÑ@ìHí J~^°O°~
J<Àº#º`Œ`À L~_ËÇÍO°=∞∞ Hí^®... ZÖÏQ≥<· ® Híeã≤ |uHı ÇÍO°=∞∞. =∂#= Ö’Hí~`Àáå@∞
Çı∞=∞∞ J~^°O°=∞¥ ã≤iã¨~Ǩ^°Å`À J=∞~^®#~^° ÇÍO®tÖ’ FÅÖÏ_Ë ÇÍO°=∞∞ Hí^®...
Jx ^è°O°‡O®A qÅÇ≤~KÍ_«∞.
P `ŒO®fi`Œ ^è°O°‡O®A HíO°∞‚_ç QÀ„`Œ <®=∞^èıÜ«∂Å∞ K«^°∞=Ù`Œ¥ uÖ’^°Hí „Ç¨^®#~
xO°fiiÎ~KÍ_«∞. P `ŒO®fi`Œ cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Hí∂_Í J^Õ „ǨHßO°~ `Œ=∞
J„QõA_çH˜ uÖ’^°Hí „Ç¨^®# „H˜Ü«µÅ∞ PO°~aè~KÍO°∞. P `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk Hí∂_Í
uÖ’^°HßÅ∞ JiÊ~z~k. ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Hí∂_Í q+¨Ü«µ~ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x k„Qåƒù~`Œ∞_≥·
Qå~^èßs ã¨Ç≤Ï`Œ~Qå HíO°∞‚_çH˜ âÍ„™ÈÎHíÎ qkèx xO°fiÇ≤Ï~KÍ_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 29
5
ã¨fiÜ«∞O=~°O
HíO°∞‚_«∞ áå~_«=ÙÅHí∞ J„QõA_«∞... D PÖ’K«<Ë „^ÒǨkH˜ qz„`Œ~Qå JxÇ≤~z~k.
HíO°∞‚_«∞ áå~_«=ÙÅHí∞ ™È^°O°∞_«Üµ`Ë `Œ#Hı=∞=Ù`Í_«∞ J#fl „Ǩâ◊fl Hí∂_Í P"≥∞
=∞#ã¨∞Ö’ "≥∞^°ÅHíáÈÖË^°∞. áå~_«=ÙÅÖ’ HíO°∞‚_«∞ ÖË_«∞ Hí#∞Hí q∞Qõ`Í ÇÍO°∞ `Œ#
ÉèíO°ÎÅÜ«∂ºO°∞. áå~_«=ÙÅÖ’ HíO°∞‚_«∞ Hí∂_Í L~_ç L~>ı... P TǨÏ`À „^ÒǨk Xà◊∞§
[Å^°i~z~k. P"≥∞ O’=∂~z`Œ Jܵ~k.
áå~_«=ÙÅ`À áå@∞ HíO°∞‚_«∞ Hí∂_Í JO°}®ºÅÖ’ uO°∞Qõ∞`Œ¥ `Œ# ã¨fiÜ«µ~ =O®xH˜
=KıÛÇÍ_Ë"≥Ø... =zÛ L~>ı =∞`ŒûºÜ«µ~„`Íxfl J`Œ_Ë Kèık~z L~_ËÇÍ_Ë"≥Ø... HíO°∞‚_«∞
J„QõA_«∞ Hí#∞Hí `Í#∞ J`Œ_ç<Ë qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’ÇÍeû =KıÛ^Õ"≥Ø... ÖË^® Hí∞~u =∂@
„ǨHßO°~ PO°∞Qõ∞ix qÇÍÇ¨Ï =∂_Ë^Õ"≥Ø... HíO°∞‚_Ë ^°∞O’º^è°#∞_ç ǨH∆ß# ÖËHí∞~>ı `«=∞‰õΩ
J==∂<®Å¥, JO°}ºÇÍ™®Å¥ `Œ¿ÑÊÇı"≥Ø...
J~^°"≥∞·#, `Ë*’=~`Œ"≥∞·# HíO°∞‚_ç =∞∞MÏO°q~^°~ P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ "≥∞ke~k.
ÃÑiy~k 㨥`Œ∞_ç Hí∞=∂O°∞_çQå Jܵ<® J`Œ_çÖ’ Hí∆„uÜ«µ∞Å Paè*Ï`Œº~ `Œ#Hí∞
J_«∞Qõ_«∞Qõ∞<® QÀK«i~z Pâ◊ÛO°º~ Híey~Kık. 㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_«∞ HßHí `Í#∞ O®[Ѩل`Œ∞_«Üµ
L~>ı „^ÒǨkx `Í<Ë qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞HÁ<Ë ÇÍ_ç#<Ë ÉÏ^è°`À J`Œ_«∞ `ŒÇ≤~Kı ÇÍ_Ë"≥Ø...
`Œ#Hí∞ Hí∂_Í HíO°∞‚_«∞ 㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_«<Ë Éèß=~ "≥∞ke#~^°∞=Å¡ J`Œ_çÃÑ· U Jaè„áåÜ«µ=∞¥
HíÅ∞QõÖË^Õ"≥Ø... HíO°∞‚_ç Qõ∞i~z „^ÒǨk =∞i~`ŒQå PÖ’z~K«™®y~k.
`Í#∞ HíO°∞‚_çx O≥~_Ë O≥~_«∞ ™®O°∞¡ K«¥ã≤~k. P O≥~_«∞ ™®O°¥¡ J`Œ_ç Ǩ@¡
uO°™®¯O° Éèß="≥Ø, Jã¨Ç¨Ïº"≥Ø `ŒÇ¨Ê ZÖÏ~>˜ Éèß==∞¥ HíÅQõÖË^°∞. Jܵ#ǨÊ>˜H©
`Œ# rq`Œ=∞~`Í HíO°∞‚_ç K«∞@¥ì uiy#@∞¡#fl^°x „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k.
"≥∞∞^°>˜™®i ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ HíO°∞‚_çx K«¥ã≤# ^°$â◊º~, `Œ##∞ „ÉÏǨχ} ܡ∂^è°∞_ç
Çı+¨~Ö’ qÇÍǨÏ=∂_ç# JO°∞˚#∞_çx HíO°∞‚_«∞ Z^°∞O˘¯#fl ^°$â◊º~ P"≥∞ =∞<ÀѶ¨ÅHí~Ö’
"≥∞kÖÏܵ.
❊ ❊ ❊
30 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 P O’A... „^ÒǨk =∞~Qõà◊ ™®fl#~ Kıã≤, ã¨O®fiÅ~HßO° Éèí¥+≤`ŒÜˇµ·, =O°=∂Å`À
ã¨fiÜ«µ~=O° =∞~_«áåxH˜ =zÛ~k. „ÉÏǨχ}∞Å∞ JyflHßO®ºÅ∞, ã¨fiã≤ÎÇÍK«#~
Kıܵ~z# `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk ™È^°O°∞_«∞ ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ P"≥∞`À Híeã≤ ã¨fiÜ«µ~=O°
=∞~@Ǩ =∞^èߺxH˜ =zÛ Qõ~cèO° ^è°fix`À =zÛ# O®AÅHí∞ =∞`ŒûºÜ«µ~„`Íxfl ZÖÏ
Kèık~KÍÖ’ q=i~KÍ_«∞. P Ü«µ~„`Íxfl Kèık~z# gO°∞_çH˜ `Œ# ™È^°i Hí$+¨‚ Ǩufl
J=Ù`Œ∞~^°x K‹áåÊ_«∞. P `ŒO®fi`Œ „^ÒǨkH˜ JHí¯_çH˜ =zÛ# O®AÅ ¿ÑO°∞¡, QÀ„`ÍÅ∞,
ǨO®„Hí=∂Å#∞ =i‚~z K‹áåÊ_«∞.
^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ =i‚~z# ÇÍi ¿ÑO°¡Ö’ HíO°∞‚_ç ¿ÑOÕ ÖË^°∞. J`Œ_«∞ „^ÒǨkx
=i~Kı~^°∞Hí∞ =zÛ# ÇÍi`À =zÛ#@∞¡ K‹áåÊ_Ë Hßx HíO°∞‚_çx O®AQå Qõ∞iÎ~K«ÖË^°∞.
^°∞O’º^è°#, ^°∞O®fi=ǨÏ, ^°∞O°∞‡Y, ^°∞„+¨Ê^°O°¬}, qq~â◊u, qHíO°Î, ã¨Ç¨Ï, ^°∞âÍ≈ã¨#,
Ü«µ∞Ü«µ∞`Œfl, ÇÍÜ«µ∞ÇıQõ, cè=∞ÇıQõ, L„QåÜ«µ∞^è°, |ÖÏH˜, HíO°HßÜ«µ∞, qO’K«#, Hí∞~_«Hí,
z„`Œ¿ã#, ã¨∞=O°Ûã¨, Hí#Hí^è°fi[, #~^°Hí, ÉÏǨïâÍe, `Œ∞Ǩï~_«, qHí@ <®=∞^èıÜ«µ∞Å∞,
ǨÅ∞=ÙO°∞ ^è°$`ŒO®R Ѩل`Œ∞Å∞ `Œ##∞ =i~K«_ÍxH˜ =KÍÛO°x, ÇÍi`Àáå@∞ HíO°∞‚_«∞
Hí∂_Í L<®fl_«x Hı=ÅO ǨiK«Ü«µ~ KıâÍ_«∞. H“O°=ÙÅ =∞^è°º K«~„^°a~|~ÖÏ L#fl
HíO°∞‚_çÃÑ· „^ÒǨk ^°$+≤ì Ǩ_ç~k. HíO°∞‚_ç gO°`Œfi~ Qõ∞i~z P"≥∞ Wk=O°Hı HíO®‚Híi‚Qå qx
L#flk. J`Œ_ç ã¨ÇϨ [ Hí=K«H∞í ~_«ÖÏÅx P"≥∞ Pã¨HQΘ å Qõ=∞x~z~k. Hßx `Œ# ™È^°O∞° _«∞
HíO°∞‚_çx XHí O®AQå ǨiK«Ü«µ~ KıÜ«µHíáÈ=_Íhfl „^ÒǨk „QõÇ≤Ï~K«ÖËHíáÈÖË^°∞.
Hßx `Œ##∞ qÇÍǨÏ=∂_«>ÏxH˜ W~`Œ ÃÑ^°Ì ã¨~YºÖ’ =∞ǨgO°∞Å∞ O®=_«~
„^ÒǨ k H˜ HÁ~K‹ ~ Éè í Ü « µ Çı ∞ Hí e y~z~k. Ü« µ [˝ H í ∞ ~_« ~ Ö’ [x‡~z# JѨ Ó O° fi
™œ~^° O ° º =u P"≥ ∞ . Ü« µ [˝ Ç ı k #∞~z Ѩ Ù >˜ ì # P"≥ ∞ J~Qå~Qõ = ∞¥ Hí # ∞flÅ#∞
`Œi~ǨKıã¨∞Î~^°x, qHíã≤~z# Hí=∞Å^°à®Å =~>˜ #Å¡x qâÍÅ <Ë„`ÍÅ`À, hÅ"≥∞·#
â◊sO° Hß~u`À, ã¨∞nO°…"≥∞·# #Å¡>˜ HıâÍÅ∞ ã¨∞_«∞Å∞ uO°∞Qõ∞`Œ¥ L<®flÜ«µx, Z„O°x
#MÏÅ`À, J~^°"∞≥ #· qÅ∞¡ =~>˜ Hí#∞ÉÁ=∞Å`À, Hí∞~Éèãí Ö ÷¨ ÏÅ =~>˜ ãÎ̈<®Å`À XáåÊOÕ
„^ÒǨk O°¥Ç¨~ Qõ∞i~z qx P"≥∞#∞ KıǨ>ÏìÅx Lqfià◊¥§O°x O®A J~@¥ ÖË_«∞.
„^ÒǨk â◊sO°~ #∞~_ç "≥Å∞=_Ë hÅ Hí=∞Å ã¨∞Qõ~^è°~ XHí H’ã¨∞ ^°¥O°~ =O°Hí∂
#Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ ÇͺÇ≤ã¨∞Î~^°x, J~`Œ>˜ ™œ~^°O°ºO®t Éèí¥=∞~_«Å~Ö’<Ë ÖË^°x MϺu
Qå~z~k. JÖÏ~>˜ „^ÒǨkx KıǨ@ì_ÍxH˜ H“O°ÇÍk =∞ǨgO°∞Å∞ O®=_«~Ö’ Pâ◊ÛO°º~
U=∞∞#flk?
™È^°s, H“O°ÇÍ^°∞ÖË Hß^°∞ Hí∞O°∞=~jÜ«µ∞_≥·# ™È=∞^°`Œ∞Î_«∞, J`Œ_ç Ѩل`Œ∞Å∞
Éèí¥i, Éèí¥i„â◊=, â◊Å∞ºÅ∞, |$ǨÏ~`Œ∞_«∞, =∞}˜=∞~`Œ∞_«∞, ^°~_«^èßO°, ã¨Ç¨Ï^Õ=,
[Ü«µ`Ëû#, Çı∞Ѷ¨∞ã¨~kè <®Ü«µHí∞Å∞, qO®@O®A, J`Œx Ѩل`Œ∞Å∞ â◊~Y∞_«∞, L`ŒÎO°∞_«∞,
=$^°úHı∆q∞ Ѩل`Œ∞_≥·# ã¨∞â◊O°‡, ¿ã<® a~^°∞_«∞, ã¨∞Hı`Œ∞_«∞, J`Œx Ѩل`Œ∞Å∞ ã¨∞=O°Ûã¨,
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 31
ã¨∞<®=∞ã¨∞Å∞, ã¨∞z„`Œ∞_«∞, ã¨∞Hí∞=∂O°∞_«∞, =$Hí∞_«∞, ã¨`Œº^è°$u, 㨥O°º^è°fiA_«∞,
O’K« = ∂#∞_« ∞ , hÅ∞_« ∞ , z„`ÍÜ« µ ∞^è ° ∞ _« ∞ , J~â◊ ∞ =∂#∞_« ∞ , Kı H ˜ ` Í#∞_« ∞ ,„âı } ˜ ,
ã¨=∞∞„^°¿ã#∞_ç Ѩل`Œ∞_«∞ K«~„^°¿ã#∞_«∞, [Åã¨~^è°∞_«∞, q^°~_«∞_«∞, J`Œ_ç Ѩل`Œ∞_«∞
^°~_«∞_«∞, áœ~„_«Hí ÇÍã¨∞^Õ=Ù_«∞, ÉèíQõ=^°`Œ∞Î_«∞, Hío~Qõ∞_«∞, `Í„=∞eѨÙÎ_«∞, áå@#∞_«∞,
J`Œx Ѩل`Œ∞Å∞ O°∞H߇~Qõ^°∞_«∞, O°∞Hí‡O°^ä°∞_«∞, âÍO°^°fi`Œ∞_≥·# â◊Å∞º_«∞, Hß~Éè’[
^ÕjÜ«µ∞_≥·# ã¨∞^°H˜∆}∞_«∞, ѨÙO°=~jÜ«µ∞_≥·# ã¨∞^è°#∞fi_«∞, =∞Ǩ|ÅâÍe ã¨∞¿+}∞_«∞,
Lj#O° ^Õ j Ü« µ ∞_« ∞ ta, HßO° ¥ ë®kè Ç ¨ u x#∞fl =i~Kı ~ ^° ∞ Hí ∞ =KÍÛO° ∞ ... Jx
^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ q=i~KÍ_«∞.
ÉèíwO°^ä° =~jÜ«µ∞_«∞ |$ǨÏ`Œ â◊„`Œ∞_«∞, ã≤~^è°∞O®*ˇ·# [Ü«µ„^°^ä°∞_«∞, |$Ǩτ^°^ä°∞_«∞,
ÉÏÇ‘Ï¡Hí∞_«∞, „â◊∞`ÍÜ«µ∞=Ù, LÅ¥Hí, â‹·`Œ=, z„`Œ~Qõ^°, â◊∞Éèß~Qõ^°∞_«∞, =`ŒûO®A,
H’ã¨ÅO®A, tâ◊∞áåÅ∞_«∞, [O®ã¨~^è°∞_ç`À áå@∞ ǨÅ∞ ^ÕâÍkè<Ë`ŒÅ∞, J<ËHí Hí∆„uÜ«µ
gO°∞Å∞ =KÍÛO°x ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ q=iã¨∞Î#flǨC_«∞ „^ÒǨk Çı∞#∞ QõQÆ∞O˘Ê_çz~k.
Wk ã¨fiÜ«µ~=O°=∂ ÖËHí WO°∞ǨH∆ßÅ =∞Ǩܡ∂^è°∞Å∞ "≥ØǨÏi~z L#fl Ü«µ∞^°ú
Éèí¥q∞Ü«∂ Jx P"≥∞ Pâ◊ÛO°ºÇ¨_ç~k. `Œ# ѨÙ@∞ìHí Hí∆„uÜ«∞ ã¨~ǨO°~H’ã¨~ [iy~^°x
`Œ#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. HßÉ’Ü˵ Hí∆„uÜ«µ ã¨~ǨO®xH˜ Wk O°~Qõã¨÷Å~ Hß^°∞ Hí^® Jx P"≥∞Hí∞
JxÇ≤~z~k. O®AÅ~^°O°¥ L#‡`ŒÎ =∞^°Qõ*ÏÅ=Öˇ, Hß"≥Ø^ÕfiQõ~`À `Œ# "≥·Ñ¨Ù K«¥ã¨∞Î#fl
q+¨Ü«∂xfl „^ÒǨk Qõ=∞x~K«HíáÈÖË^°∞. Jk P"≥∞Hí∞ XHí "≥·Ñ¨Ù P~^Àà◊#, =∞O’"≥·Ñ¨Ù
QõO®fixfl Híey~z~k. ÇÍi K«¥Ñ¨ÙÅhfl fHí∆}"≥∞·# ÉÏ}®Å=Öˇ, q∞@ì=∞^èߺǨÏflѨÙ
㨥O°ºH˜O°}®Å=Öˇ P"≥∞Hí∞ „Qõ∞K«∞ÛHí∞~@∞<®flܵ. O®AÅ∞ J#fl^°=∞∞‡Å∞ Jܵ<®
XHíi<˘HíO°∞ DO°¬ºQå K«¥ã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞. XHíÇıà◊ Z=O≥·<® `Œ##∞ [ܵ¿ãÎ q∞Qõ`Í
ÇÍO°~`Í Híeã≤ J`Œ_çx ã¨~ǨÏi~K«É’O°∞ Hí^® J#fl PÖ’K«# P"≥∞ =∞#ã¨∞û#∞
J`ŒÖÏHí∞`ŒÅ~ Kıã≤~k. J~`ŒÖ’<Ë ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç ã¨fiO°~ „^ÒǨk PÖ’K«#Å#∞ ÉèíQõfl~
Kıã≤~k.
™È^°s, |ÅO®=∞, NHí$뮂k Ü«∂^°= gO°∞Å∞ Hí∂_Í =KÍÛO°x ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞
K‹Ç≤Ê#ǨC_«∞ „^ÒǨk K«¥Ñ¨ÙÅ∞ J„Ǩܫµ`Œfl~Qå NHí$+¨∞‚_ç "≥·Ñ¨Ù =∞஧ܵ. Zxq∞k
=∞~k Ǩ@ì=∞Ç≤Ï+¨∞Å∞, Ǩk ÇıÅ =∞~kH˜ ÃÑ·Qå QÀÇ≤HíÅHí∞ PO®^è°º ^≥·="≥∞·# NHí$+¨∞‚_ç
ã¨∞~^°O° O°¥Ç¨~ „^ÒǨk Híà◊§=∞∞~^°∞ ™®H∆ß`Œ¯i~z~k. JѨÓO°fi"≥∞·# `Ë[ã¨∞û`À
qO®lÅ∞¡`Œ¥, =∞∞Qõú=∞<ÀǨÏO° =∞~^°Ç¨ã¨~`À „ǨâÍ~`Œ =^°#~`À qÅã≤Å∞¡`Œ∞#fl
NHí$+¨∞‚_çx K«¥_«Qå<Ë Z~^°∞H’ „^ÒǨkH˜ Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ ÖÏ~>˜ ÇÍ`Í=O°}~Ö’
PǨ¡^°HíO°"≥∞·# =ã¨~`Œ~ „ǨÇıt~z#@¡Üµ~k. `Œ=∞ =∞^è°º [#‡[#‡Å ã¨~|~^è°~
U"≥∞<· ® L#fl^® Jx P"≥∞ Pâ◊ÛO°ºÇ¨_~ç k. `Œ##∞ K«¥ã≤ Z~`À ǨiK«Üµ« ~ L#fl@∞¡
32 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
#=Ùfi`Œ∞#fl NHí$+¨∞‚_ç #=Ùfi P"≥∞ =∞#ã¨∞û#∞ `ËeHíǨiz~k. D NHí$+¨∞‚_«∞ Hí∂_Í
`Œ#H’ã¨~, `Œ##∞ =i~Kı~^°∞Hí∞ =KÍÛ_Í, WǨÊ>˜Hı J`Œ_çHí∞#fl ã¨v=∞}∞Å∞ KÍÅO®
Jx „^ÒǨk `Œ##∞ `Í#∞ „Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk. J`Œ_≥~^°∞H’ `Œ#Hí∞ ã¨Ç¨Ü«µ~ Kı¿ã~^°∞Hí∞
=KÍÛ_Ë"≥Ø Jx J`Œ_ç ¿ãflǨÏѨÓO°fiHí =∞~^°Ç¨ã¨~ K«¥¿ãÎ P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~z~k. Hßx
J~^°O°¥ `Œ##∞ KıǨ>ıì L^ÕÌâ◊~`À =KÍÛO°x ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ K‹Ç≤Ê#ǨC_«∞ `Œ#Hí∞
Pâ◊ÛO°º~ Híey~z~k.
W~`ŒÖ’ ã¨ÉèíÖ’ HíÅHíÅ~ |Ü«µÅ∞^Õi~k. „^ÒǨk K«¥Ñ¨ÙÅ∞ ã¨ÉèíÖ’ J@∞ "≥·Ñ¨ÙHí∞
=∞஡ܵ. „ÉÏǨχ}∞Å∞ Hí∂K«∞#fl „Ǩ^Õâ◊~Ö’H˜ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ P*Ï#∞ÉÏǨï=ÙÅ∞
„ǨÇıt~KÍO°∞. ÇÍi"≥·Ñ¨Ù NHí$+¨∞‚_«∞ K«¥ã≤ |ÅO®=∞∞_ç`À U^À =∂>Ï¡_«_Íxfl P"≥∞
Qõ=∞x~z~k. |ǨïâÍ ÇÍO°∞ Ü«µ∞kè+≤ªO° cè=∂O°∞˚#, #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅx NHí$+¨∞‚_«∞
|ÅO®=∞∞_çH˜ K‹Ç≤Ê =Ù~>Ï_«x WǨC_«xÇ≤ã¨∞Î#flk.
Jܵ`Ë x=ÙO°∞QõÇÊ≤ # xǨC=Öˇ, qO®lÅ∞¡`∞Œ #fl Qõ[O®AÅ =Öˇ Hí∂O°∞Ûx L#fl
gO°∞ „ÉÏǨχ} O°¥Ç¨~Ö’ L#fl Hí∆„uÜ«µ∞Å∞ Hß^°∞ Hí^® J#fl J#∞=∂#~ P"≥∞Ö’
O°=~`Œ Híey~k. ÇÍO°∞ â◊sO®xH˜ Éèí㨇~ ѨÓã¨∞Hí∞x `Œ#"≥·¿Ñ "≥ØǨÏ~`À K«¥ã¨∞Î#fl@∞¡
JxÇ≤~z~k. P Jܵ^°∞Qõ∞i K«¥Ñ¨ÙÅ¥ `Œ#ÃÑ· Ǩ__« ~« , ÇÍi K«¥Ñ¨ÙÅ`À `Œ# K«¥Ñ¨ÙÅ∞
Hí Å =_« ~ `À „^ÒǨ k `Œ Å k~K« ∞ Hí ∞ #flk. ÇÍO° ∞ Hí ∂ _Í „^ÒǨ k x K« ¥ ã≤ Hß=∞
„ǨH’Ç≤`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. =∞O’"≥·Ñ¨Ù W`ŒO° O®[Hí∞=∂O°∞Å∞ Hí∂_Í „^ÒǨk "≥·¿Ñ Hí#∞ÅǨÊy~z
K«¥ã¨∞Î<®flO°∞.
W~`Œ Ö ’ =∞`Œ û ºÜ« µ ~„`Íxfl Kè ı k ~Kı ~ ^° ∞ Hí ∞ O° = ∞‡x ^è Œ $ +¨ ì ^ ° ∞ º=∞∞fl_« ∞
PǨfix~K«_«~`À J~^°i ^°$+‘ì P Ü«µ~„`Œ~ÃÑ· =∞o§~k. ™®à◊fi, â◊ź, Jâ◊fi`Í÷=∞,
„Hß^è°, ã¨∞h^è°, =„Hí, Hío~QõO®A, =~QõÉèí¥Ç¨u, áå~_«ºO®[, áœ~„_«^ÕâÍkèǨu, q^ÕǨÏO®[,
Ü«µ=# ^ÕâÍkèǨ`Œ∞Å∞, J<ËHí W`ŒO° O®AÅ∞, O®[Ѩل`Œ∞Å∞ H˜s@, HıÜ«µ¥O°, Hí~Hí}®kè
Éèí¥+¨} Éèí¥+≤`Œ∞Öˇ· XHÁ¯Hí¯O°¥ ^è°#∞ã¨∞û#∞ ZHí∞¯ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~KÍO°∞. gO°∞
ǨÅ∞=ÙO°∞ Híhã¨~ P ^è°#∞ã¨∞û#∞ ZHí∞¯ÃÑ@ìÖËHí "≥#∞uiy "≥o§áÈÜ«∂O°∞. `Œ=∞ |Å~,
JG tHí∆}®#∞Éèí=~ P ^è°#∞ã¨∞ûÃÑ· „Ǩܡ∂y~z qѶ¨Å~ K‹~^®O°∞. HÁ~^°O°∞ ^è°#∞ã¨∞û
|O°∞=Ù `Œ@∞ìH’ÖËHí „H˜~^°Ç¨_ç ǨO° H˜s>Ï^°∞Å∞ „H˜~^°Ç¨_ç J==∂# Ç‘_ç`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞.
„^ÒǨ k ÃÑ· ÇÍO° ∞ Pâ◊ q _« ∞ K« ∞ Hí ∞ x J`Œ º ~`Œ ™œ~^° O ° º O®t Jܵ# P"≥ ∞ #∞
KıǨ@ìÖËHíáÈÜ«∂=∞<Ë ÉÏ^è°`À P"≥∞#∞ Hí#∞ÖÏO® K«¥ã¨∞Hí∞x "≥#H˜¯ "≥o§ `Œ=∞ ™®÷<®Å∞
„QõÇ≤Ï~KÍO°∞.
J~`ŒÖ’ ^°∞O’º^è#° ∞_ç`À U^À =∂>Ï¡_ç HíO∞° _‚ ∞« `Œ# ™®÷#~ #∞~z ÖËz xÅ|_ͤ_∞« .
J`Œ_«∞ ^è°#∞ã¨∞û#∞ ã¨g∞Ç≤ã¨∞Î~>ı „^ÒǨk Qõ∞~_≥ ÇıQõ~Qå HÁ@∞ìH’™®y~k. HíO°∞‚_«∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 33
^è°#∞ã¨∞û =^°ÌHí∞ O®Qå<Ë ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ P„QõÇ≤Ï~z#@∞¡ Hí#Ǩ_ͤ_«∞. J~`ŒÖ’<Ë ^è°#∞O°úO°
„âı+¨∞ª_≥·# HíO°∞‚_«∞ ^è°#∞ã¨∞û#∞ J=bÅQå ÃÑ·H≥uÎ JÖˇ¡„`Í_«∞ ZH˜¯~KÍ_«∞. D ^°$â◊º~`À
^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ ǨÏO°¬^èßfi<®Å∞ KıâÍO°∞. HíO°∞‚_«∞ „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù K«¥ã¨¥Î JÖˇ¡„`Í_«∞
ay~KÍ_«∞. J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ ™È^°i =^°ÌHí∞ "≥o§ P"≥∞ K‹qÖ’ U^À
K‹áåÊ_«∞.
J`Œº~`Œ ÇıQõ~`À HíO°∞‚_«∞ ay~z JÖˇ¡„`Í_«∞Hí∞ Jܵ^°∞ ÉÏ}®Å∞ XHı™®i
ã¨~kè~K«É’`Œ¥ O®[Hí∞=∂O°∞ÖÏO®! <Ëh ÅH∆ߺxfl Kèık~z „^ÒǨkx KıǨ@ìÉ’`Œ∞<®fl#∞...
Jx HíO°∞‚_«∞ zO°∞#=Ùfi`À „^ÒǨk =~Hí K«¥âÍ_«∞. JǨC_«∞ „^ÒǨk <À>˜#∞~_ç
â◊O®Ñ¶¨∂`ÍÖˇ·# =∂@Å∞ "≥Å∞=_ͤܵ.
™È^°O®... D gO°∞_çx ÅH∆ߺxfl Kèık~K«=^°Ìx K‹Ç¨Ê~_ç. J`Œ_«∞ 㨥`Œ Hí∞=∂O°∞_«∞.
<Ë#∞ O®[Hí∞=∂O°∞Å<Ë Hßx 㨥`Œ Ѩل`Œ∞_çx =i~Kı~^°∞Hí∞ D ã¨fiÜ«µ~=O° =∞~_«áåxH˜
O®ÖË^°∞... Jx HíO°∞‚_«∞ q<Ë@@∞¡ ã¨Ê+ì̈~Qå K‹Ç≤Ê~k.
P =∂@ q#Qå<Ë HíO°∞‚_ç Çıe HÁã¨Å#∞~_ç ÉÏ}®Å∞ „H˜~^°Ç¨_ͤܵ. J`Œ_ç
Hí # ∞ÉÁ=∞Å∞ P„Qõ Ç ¨ Ï ~`À =∞∞_ç Ç ¨ _ ͤ Ü µ. Hßx J`Œ _ « ∞ ã¨ É è ß =∞O®º^° # ∞
kèHí¯i~K«^°ÅK«∞H’ÖË^°∞. `Œ# H’áåxfl J}K«∞Hí∞~@¥<Ë HíO°∞‚_«∞ „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù #=Ùfi`Œ¥
K«¥z ^è°#∞ã¨∞û#∞ „H˜~^° Ǩ_«Çıã≤ "≥#Hí∞¯ =∞஧_«∞. ^°∞O’º^è°#∞_«∞ HíO°∞‚_ç Éèí∞[~ `Œ>ì̃
J`Œ_çx F^®O®Û_«∞.
P `ŒO®fi`Œ tâ◊∞áåÅ [O®ã¨~^è°∞Å∞ W^°ÌO°¥ ^è°#∞ã¨∞û#∞ Z`ËÎ~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~z
„H˜~^° Ǩ_ͤO°∞. ÇÍO°∞ J==∂# ÉèßO°~`À P ™®÷#~ #∞~_Ë x„+¨¯q∞~KÍO°∞. J~`Œ=O°Hí∞
^è°#∞ã¨∞û#∞ Z`ËÎ~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~KÍÖÏ ÖË^® Jx ã¨~â◊ܵã¨∞Î#fl ^°∞O’º^è°#∞_«∞ ÖËz
xÅ|_ͤ_∞« . „^ÒǨkx K«¥ã≤# P`Œ_ç =∞#ã¨∞û JǨÊ>˜Hı JÅ¡HÖ í ’¡Å"≥∞· L#flk. q∞„`Œ^O°è ‡° ~
Kı`Œ HíO°∞‚_çx „áÈ`ŒûÇ≤Ï~z Ǩ~áå_«∞. HíO°∞‚_«∞ Hí∂_Í „^ÒǨk`À J==∂#~ á⁄~k uiy
=zÛ# `ŒO®fi`Œ ^°∞O’º^è°#∞_«∞ J~^°∞Hí∞ „ǨfHßO°~ fO°∞ÛH’ÇÍÅ#∞Hí∞<®fl_Ë"≥Ø P„QõǨÏ~`À
^è°#∞ã¨∞û#∞ ã¨~kè~Kı~^°∞Hí∞ `Œ# Pã¨#~ ky =KÍÛ_«∞. J~^°O°¥ J`Œ_ç "≥·¿Ñ Pã¨HÎ̃`À
K«¥ã¨∞Î<®flO°∞. ^°∞O’º^è°#∞_«∞ ^è°#∞ã¨∞û#∞ J=bÅQå Z`ÍÎ_«∞. Hßx „^ÒǨk "≥·¿Ñ K«¥ã¨¥Î
J`Œ_«∞ JÖˇ¡„`Í_«∞ ayã¨∞Î~_«Qå J`Œ_ç Kıu „Çıà◊∞§ `ˇyáÈܵ O°HíÎã≤HíÎ"≥∞· áÈÜ«∂ܵ.
Éèíi~K«ÖËx ÉÏ^è°`À J`Œ_«∞ ^è°#∞ã¨∞ûÃÑ· Ǩ@∞ì ã¨_«e~KÍ_«∞. ^è°#∞ã¨∞û J`Œ_ç g∞^°Ç¨_ç~k.
P |O°∞=Ù `Œ@∞ìH’ÖËHí J`Œ_«∞ <ËÅÃÑ· "≥Å¡H˜ÅǨ_ͤ_«∞. ã¨Éèßã¨^°∞Å∞ #qfi#@∞¡ JxÇ≤~z
J`Œ_«∞ Ål˚`Œ∞_≥· "≥#∞uiy `Œ# Pã¨<®xfl „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞.
O®AÅ~`Í P ^è°#∞ã¨∞û#∞ Z`ËÎ~^°∞Hí∞ qѶ¨Å∞O°Ü«∂ºHí ã¨ÉèíÖ’ „ǨâÍ~`Œ`Œ
P=i~z~k. NHí$뮂k Ü«µ^°∞gO°∞Å∞ ^è°#∞ã¨∞û#∞ ZHí∞¯ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ O®ÖË^°x ÇÍiÖ’
XHí¯ Üˇ∂^è°∞_«¥ „Ǩܫµufl~K«HíáÈ=_«~`À ã¨ÉèíÖ’ J~^°iH© `ˇeã≤~k. Z=O°¥
34 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
=∂>Ï¡_Ë~^°∞Hí∞ ™®Ç≤Ï~K«_«~ ÖË^°∞. XHíi^°ÌO°∞ O®AÅ∞ Jã¨Å∞ D =∞`ŒûºÜ«µ~„`Œ
ǨsHí∆ Bz`ͺ<Ëfl „Ǩtfl~KÍÅx xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®flO°∞. Hßx J~`ŒÖ’<Ë XHí P*Ï#∞
ÉÏǨï_≥·# „ÉÏǨχ}∞_«∞ ^è°#∞ã¨∞û =^°ÌHí∞ O®=_«~ ã¨Éèí ^°$+≤ìx PHíi¬~z~k. „ÉÏǨχ}∞Å∞
`Œ=∞ `Œ=∞ l~Hí K«O®‡Å#∞ ZuÎ H’ÖÏǨÏÅ~ KıÜ«µ™®QåO°∞. ã¨ÉèíÖ’ O®AÅ∞ Hí∂_Í
Pâ◊ÛO°º~`À K«¥_«™®QåO°∞. „ÉÏǨχ}∞Å H’ÖÏǨÏÅ~, HíO°`Íà◊ ^è°fi#∞Å =∞^è°º P „ÉÏǨχ}
gO°∞_«∞ ^è°#∞ã¨∞û#∞ KıO°∞Hí∞<®fl_«∞. W~`ŒÖ’ HÁ~^°O°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ `Œ=∞Ö’ `Í=∞∞
K«iÛ~K«∞H’=_«~ ã¨ÉèíHí∞ qxÇ≤~z~k.
HíO°‚â◊ÖϺk ^è°#∞OÕfi^° áåO°~Qõ`Œ∞Å∞, „Ǩã≤^°ú Hí∆„uÜ«µ∞Å∞ ZHí∞¯ÃÑ@ì*ÏÅx D
^è°#∞ã¨∞û#∞ D „ÉÏǨχ} Ü«µ∞=Hí∞_«∞ ZHí∞¯ÃÑ@ìQõÅ_Í? ÉÏź KÍǨź~ Kı`Œ W`Œ_«∞
„^ÒǨkǨ@¡ "≥ØǨÏ~`À "≥à◊∞`Œ∞<®fl_«∞. W`Œ_«∞ qѶ¨Å∞_≥·`Ë O®AÅ∞ =∞##∞ K«¥ã≤
ǨiǨÏã≤™®ÎO°∞. Jk „ÉÏǨχ} Hí∞ÖÏxHı J==∂#~ J=Ù`Œ∞~k. PjO°fiK«<®Å∞ ǨeHı~^°∞Hı
Hßx ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ áåÖÁæ<~Ë ^°∞Hí∞ =∞#q∞Hí¯_«H∞í O®ÖË^∞° . J`Œ_xç PǨ_Ç« ∞ı =∞~zk...
Jx ÇÍO°∞ =$^°ú „ÉÏǨχ}∞ÅHí∞ K‹áåÊO°∞.
=∞iHÁ~^°O°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ D q^è°~Qå ǨeHßO°∞.
™È^°O°∞ÖÏO®, O®AÅ∞ „Ǩܫµufl~z qѶ¨Å"≥∞·#ǨC_«∞ =∞#Ö’ XHí_«∞ „Ǩܫµufl~z
qѶ¨Å"≥∞·`Ë J==∂#~ ZÖÏ J=Ù`Œ∞~k... =∞#~ ÇÍiHıg∞ áÈ>© O®ÖË^°∞. ÇÍi Ǩ@¡
=∞#Hí∞ ^Õfi+¨Éèß=~ ÖË^°∞. „Ǩܫµufl~z qѶ¨Å=∞Ü«∂º=∞#fl H©iÎ Hí∂_Í =∞~z^Õ.
HÁ~^°O°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ Ü«µ∞=Hí∞_çx ã¨=∞i÷~KÍO°∞.
P ã¨∞~^°O° Ü«µ∞=Hí∞_«∞ SO®=`Œ~ =∂ki L`ÍûǨÏ~ LO°HíÅ∞ Çı㨥ΠL<®fl_«∞.
JkQÀ K«¥_«~_ç. J`Œ_∞« `Œ#ÃÑ· =G~ `˘Åy~KÍ_«∞. J`Œ_ç X_«Å∞ |Å~Qå, Éè∞í *ÏÅ∞
á⁄_«=ÙQå L<®flܵ. J`Œ_ç ^è≥·O°º~ Ç≤Ï=∞ã¨=∂#~Qå L#flk. ã≤~ǨÏã¨=∂# =∞`ŒÎQõ=∞#~,
`ŒO°∞} =∞^°Qõ[ ǨO®„Hí=∞~ HíÅÇÍ_«∞Qå QÀK«iã¨∞Î<®fl_«∞. D gO°∞_çH˜ D HßO°º~
™®^è°º=∞ܵ<® =∞#~ Pâ◊ÛO°ºáÈ#Hí¯O°ÖË^°∞. Jã¨=∞O°∞÷_«∞, cèO°∞=Ù Jܵ# ÇÍ_«Üµ#>ˇ¡Â`Ë
D ™®Ç¨Ï㨠HßO®ºxH˜ LǨ„Híq∞~Kı ÇÍ_Í... ã¨=∞ãÎ̈ ^ÕÇÍã¨∞O®^°∞ÅHí∞ J™®^è°º"≥∞·# Ǩx
„ÉÏǨχ}∞Å∞ KıÜ«µQõÅO°x =∞#~ Z<Àfl™®O°∞¡ xO°¥Ç≤~KÍ=∞∞. Hı=Å~ [Åáå#~,
ÇÍÜ«µ∞Éè’[#~`À J`Œº~`Œ |Å=~`Œ∞Å∞Qå L~_«_«~ =∞#Hı ™®^è°º~. „ÉÏǨχ}∞_«∞
U Ǩx Kıã≤<® J`Œ_çx J==∂x~K«Hí∂_«^°∞. ^è°#∞ifi^°º, Çı^°, qq^è° âÍ„™®ÎÅÖ’
PkèǨ`Œº~ ã¨~áåk~K«QõÅ â◊H˜Î „ÉÏǨχ}∞ÅHí∞ L#flk. ǨO°â◊∞O®=∞∞_«∞ UHßH˜Qå<Ë
Hí„∆ uÜ«µ∞Å#∞ [ܵ~z# q+¨Üµ« ~ =∞#=∞∞ =∞O°záÈO®^°∞. JQõãºÎ̈ =∞Ǩ=∞∞x `Œ#
„|Ǩχ`Ë[ „ǨÉèß=~ Kı`Œ JQå^è° ã¨=∞∞„^° áå#~ Kıã≤# q+¨Ü«µ=∞¥ =∞#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
Hí#∞Hí =∞#~ D „|ǨχKÍi ^è°#∞ã¨∞û#∞ ZHí∞¯ÃÑ>ì̃ ÅH∆ߺxfl Kèık~KÍÅx PjO°fiK«<®Å∞
ǨÅ∞Hí∞^®~...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 35
D =∂@ÅHí∞ J~^°O°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨=∞‡u~z =∞~„`ÀHíÎ~Qå PjO°fiK«<®Å∞
„áåO°~aè~KÍO°∞. „ÉÏǨχ}∞Å PjO°fiK«<®Å =∞^è°º P ܡ∂^è°∞_«∞ ^è°#∞ã¨∞û K«∞@¥ì
<®Å∞Qõ∞ "≥·Ñ¨ÙÅ „Ǩ^°H˜∆}®Å∞ Kıã≤ =∞Ǩt=Ù_çh, NHí$+¨∞‚_çx =∞#ã¨∞Ö’ ^èߺx~z
`Œ>ÏÅ∞# P ^è#° ∞ã¨∞û#∞ ÃÑ·H`≥ ÍÎ_∞« . Jk K«¥ã≤# „^ÒǨk =∞#ã¨∞û Lá⁄Ê~yáÈܵ~k.
J~^°"≥∞·# D „ÉÏǨχ} ܡ∂^è°∞_çx =i~Kı ÉèßQõº~ `Œ#Hí∞ ^°Hí¯#∞#fl^°x P"≥∞Hí∞
JxÇ≤~z~k. „`Œ∞>˜Ö’ J`Œ_«∞ ^è°#∞ã¨∞ûHí∞ JÖˇ¡„`Í_«∞ ay~z Jܵ^°∞ ÉÏ}®Å∞
ã¨~kè~KÍ_«∞. Hí∆}~ Hí∂_Í PQõHí∞~_Í J`Œ_«∞ Jܵ^°∞ ÉÏ}®Å#∞ XHı™®i ÃÑ·#
yO°yO® uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl Ü«µ~„`Œ~ÃÑ· =kÖÏ_«∞. "≥~@<Ë ÅHí∆º~ zè<®flaè#fl"≥∞· Ü«µ~„`ŒÑ¨Ù
O°~„^è°~ #∞~_ç =∞`Œûº~ *Ïi „H˜~^°Ç¨_ç~k.
D ^°$âͺxfl K«¥ã≤# O®AÅ∞ xO®…~`ŒáÈÜ«∂O°∞. ÇÍi =∞^è°º ǨǨHßO®Å∞
|Ü«µÅ∞^ÕO®Üµ. Hßx „ÉÏǨχ}∞Å∞ P#~^°Éèíi`Œ∞Öˇ· `Œ=∞ J~Qõ=„™®ÎÅ#∞ q[Ü«µ
^è°fi*ÏÖÏ¡ P_ç㨥ΠǨÏO°¬^èßfi<®Å∞ KıâÍO°∞. D ǨÏO°¬^èßfi<®Å =∞^è°º „ÉÏǨχ} O°¥Ç¨~Ö’
L#fl Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ`À Híeã≤ ã¨Éèí #∞~_ç x„+¨¯q∞~K«_Íxfl Z=O°¥
Qõ=∞x~K«ÖË^°∞. XHí¯ cè=∞¿ã#∞_«∞ =∂„`Œ~ [O°∞Qõ∞`Œ∞#flk Qõ=∞x㨥ΠL~_çáÈÜ«∂_«∞.
JO° ∞ ˚ # ∞_« ∞ =∞`Œ û ºÜ« µ ~„`Íxfl Kè ı k ~z# `Œ O ®fi`Œ „^ÒǨ k W~„^° ã ¨ = ∂#
ǨO®„Hí=∞âÍeܡµ·# J`Œ_çÃÑ· ^°$+≤ì ™®i~z "≥∞Å¡"≥∞Å¡Qå J`Œ_ç =^°ÌHí∞ "≥o§ O®AÅ#∞
xO°¡Hí∆º~ Kıã≤ ÇÍO°∞ K«¥ã¨∞Î~_«Qå<Ë J`Œ_ç "≥∞_«Ö’ =O°=∂eHí#∞ Çıã≤ „ǨHí¯# xÅ∞K«∞#flk.
x`Œº#¥`Œ#"≥∞·# J`Œ_ç O°¥Ç¨~ Zxfl™®O°∞¡ K«¥ã≤<® P"≥∞Hí∞ `Œxq fO°_«~ ÖË^°∞.
„^ÒǨkx Hí∂_Í „ÉÏǨχ} O°¥Ç¨~Ö’ L#fl JO°∞˚#∞_«∞ K«¥ã¨¥Î<Ë xÅ∞K«∞~_ç áÈÜ«∂_«∞.
â◊p^Õq W~„^°∞x, ™®fiǨ^Õq Jyfl^Õ=Ùh, ÅH©;^Õq q+¨∞‚ ÉèíQõÇÍ#∞x, L+¨óHß~`Œ
㨥O°∞º_çx, O°f^Õq =∞#‡^ä°∞x, yi*Ï^Õq =∞¿ÇÏâ◊fiO°∞x, ã‘`Œ NO®=∞∞_çx, ^°=∞Ü«µ~u
#Å∞_çx =i~z# q^è~° Qå „^ÒǨk JO°∞#˚ ∞_çx =i~z~k. JO°∞#˚ ∞_«∞ „^ÒǨkx [ܵ~z
P"≥∞`À áå@∞ ã¨fiÜ«µ~=O° =∞~_«Ç~¨ #∞~z |Ü«µÅ∞^ÕO®_«∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ [Ü«µ[Ü«µ
^èßfi<®Å∞ Kı㨥ΠJ`Œ_ç "≥~@ #_çKÍO°∞.
[O°∞Qõ∞`Œ∞#flk HíÖÏ, x[=∂ Jx xO®…~`ŒáÈܵ K«¥ã¨∞Î#fl ^°∞O’º^è°#, HíO°‚,
â◊ź `Œk`ŒO°∞Å∞ "≥o§áÈ`Œ∞#fl JO°∞˚#∞_çx, „^ÒǨkx K«¥ã≤ `ËO°∞Hí∞<®flO°∞. J^°∞ƒù`Œ"≥∞·#
™œ~^°O°ºO®t Jܵ# „^ÒǨk XHí ™®^èßO°} „ÉÏǨχ}∞_çx qÇÍǨÏ=∂_ç# ^°$â◊º~
ÇÍiÖ’ J==∂# *ÏfiÅÅ#∞ O°yeÛ~k. Hßx J`Œ#∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ <ˇu· Hí q[Ü«µ~
™®kè~KÍ_«∞. ÃÑ·Qå „ÉÏǨχ}∞_«∞. J`Œ_xç Ug∞ J#_«~ Éèß=º~ Hß^°∞. ÇÍi P„QõÇϨ =∞~`Í
„^°∞Ǩ^°∞_çÃÑ· =∞o§~k. ^°∞O’º^è°#∞_«∞ „^°∞Ǩ^°∞_ç g∞^°Hí∞ HíuÎ ^°¥âÍ_«∞.
36 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 `Œ# Hí∞=∂Ô~#Î ∞ „ÉÏǨχ}∞_çH˜ WzÛ qÇÍǨÏ~ Kıܵ« ^°e¿ãÎ „^°∞Ǩ^∞° _«∞ =∞#<ˇ~^°∞Hí∞
WHí¯_çH˜ PǨfix~KÍ_«∞... D ã¨fiÜ«µ~=O°~ O®[Hí∞=∂O°∞Å H’ã¨~ UO®Ê@∞ Kıã≤#ǨC_«∞
XHí J<®=∞Hí q„ѨÙ_çH˜ `Œ# Hí#º#∞ Z~^°∞Hí∞ JiÊ~KÍe... =∞# J~^°iÖ’ `Œ#
Hí∞=∂Ô~ÎH˜ `Œy# =O°∞_≥=O°¥ ÖË_«x Ö’HßxH˜ |@ì|Ü«µÅ∞ Kı¿ã~^°∞Hı Hí^® D Ǩ<®flQõ~...
„ÉÏǨχ}∞_çH˜ ã¨fiÜ«µ~ =O®O°›`Œ ÖË^°x J`Œ_çH˜ `ˇeÜ«µ^®... ã¨fiÜ«µ~=O°~ Hı=Å~
Hí∆„uܡ∂z`Œ"≥∞·# =∞O®º^°... P Q“O°ÇÍxfl áå>˜~K«x „^°∞Ǩ^°∞_çx WǨC_Ë Ü«µ=∞ѨÙiH˜
Ǩ~ѨÙ^®~. „ÉÏǨχ}∞_«∞ Hí#∞Hí P ܡ∂^è°∞_çx =keÇıã≤ „^ÒǨkx =∞#Ö’ XHíix
qÇÍǨÏ=∂_«=∞x H’O°∞^®~. W+¨ìǨ_«HíáÈ`Ë JyflH˜ PǨïu Kıã≤ =∞# O®*ϺÅHí∞
=∞O°Å∞^®~... Jx ^°∞O’º^è°#∞_«∞ J~^°sfl O≥K«ÛQ˘>Ïì_«∞.
=∞^À#‡`ŒÎ Qõ*ÏÅ=Öˇ ^°∞O’º^è°# HíO®‚^°∞Å∞ `Œ##∞ ǨÏ`Œ=∂OÕÛ~^°∞Hí∞ O®=_«~
K«¥ã≤ cèue¡# „^°∞Ǩ^°∞_«∞ „ÉÏǨχ}∞Å â◊O°}∞ *ÁKÍÛ_«∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ J`Œ_çH˜ JÉèíÜ«µ
„Ǩ^®#~ Kıã≤ `Œ=∞ Hí=∞~_«ÖÏÅ∞, Hí$뮂l<®ÖË PÜ«µ∞^èßÅ∞Qå Kı`ŒÇ¨@∞ìHí∞x
H“O°ÇÍ^°∞Å#∞ Z^°∞O˘¯<Ë~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ͤO°∞. D ^°$â◊º~ K«¥ã≤ „^ÒǨk cè`Í=ǨÏܡµ·
JO°∞˚#∞_ç Kıܵx Qõ>˜ìQå Ǩ@∞ìHí∞~k. Jk Qõ=∞x~z# cè=∞∞_«∞ ã¨fiÜ«µ~=O°
=∞~_«Ç~¨ Ö’ L#fl XHí =$H∆ßxfl ÃÑiH˜ ^®x PHí∞Å∞ „`Œ∞~z Ü«µ=∞O®A =Öˇ JO°∞#˚ ∞_ç
„ǨHí¯# xÅ∞K«∞<®fl_«∞. H“O°=gO°∞ÅÃÑ· HíÅǨ_«É’`Œ∞#fl „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ÇÍi~KÍ_«∞.
=∞Ç‘ÏѨÙO°∞+¨∞ÖÏO®, g∞H≥~^°∞Hí∞ J#=ã¨O° „â◊=∞... D #$áå^è°=∞ ã¨O®ÊÅ ^°O®Êxfl
J}zÇı¿ã~^°∞Hí∞ <Ë<˘Hí¯_çx KÍÅ<®... g∞O°∞ <® ǨO®„Hí=∞~ uÅH˜~K«~_ç... Jx
JO°∞˚#∞_«∞ ѨÙ~MÏ#∞ѨÙ~MÏÅ∞Qå ^°∞O’º^è°# HíO®‚^°∞ÅÃÑ· ÉÏ}®Å∞ Qõ∞Ç≤Ê~KÍ_«∞. Jk
K«¥ã≤# HíO°∞‚_«∞ JO°∞˚#∞_çx Z^°∞O˘¯<®fl_«∞. ÇÍi^°Ìi =∞^è°º cèHíO° ã¨~„Qå=∞~ [iy~k.
ÇÍi ÉÏ}®Å`À PHßâ◊~ ^°@~ì Qå x~_çáÈܵ~k. JO°∞#˚ ∞_ç Jã¨~MϺHí â◊OÇ° O¨ ~° ǨO#° ∞
Hõ~°∞‚_»∞ =∞^èıº=∂O°æ~Ö’ J_«¤y~K«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞.
„^ÒǨkHík "≥∞∞@ì"≥∞∞^°>˜ cèHíO° =∞Ǩã¨~„Qå=∞ ^°$â◊º~. `Œ~„_ç „^°∞Ǩ^°∞x`À áå@∞
„ÉÏǨχ} ã¨=∞¥Ç¨Ï~Ö’ Kıi WO°∞=Ùi Ü«µ∞^®úxfl cè`ËHí∆}ܡµ· uÅH˜ã¨∞Î#flk. XHíO°∞
㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_«∞, =∞O˘HíO°∞ „ÉÏǨχ}∞_«∞. U Hí∆„uÜ«µ ܡ∂^è°∞_«¥ gi áÈO®@ Ǩ>˜=∞Hí∞
™®>˜O®_Ë"≥Ø JxÇ≤~z~k. „^ÒǨkH˜ HíxÇ≤~z# =∞O˘Hí JѨÙO°¥Ç¨ ^°$â◊º~ =∞O’ „ÉÏǨχ}
gO°∞_«∞ â◊Å∞º_ç`À =∞Å¡Ü«µ∞^°ú~ PO°~aè~K«_«~. ÇÍi^°ÌO°¥ Ç≤_çH˜à◊§`À#¥, "≥ØHßà◊§`À#¥
ǨO°ã¨ÊO°~ HÁ@∞ìHí∞~@∞<®flO°∞. XHíi<˘HíO°∞ D_«∞ÛHí∞~@¥ „H˜~^°Ç¨_«Çıã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞
„Ǩܫµuflã¨∞Î<®flO°∞. „ǨHíO°¬}, PHíO°¬}, J`ͺHíO°¬}, qHíO°¬} J<Ë =∞Å¡Ü«µ∞^°ú „Ǩ„H˜Ü«µ#∞
„Ǩܡ∂y~K«∞Hí∞~@¥ O≥~_«∞ áåë®} ǨO°fi`ÍÅ¥ _è©HÁ~@∞#fl@∞ì Hí#Ǩ_«∞`Œ∞<®flO°∞.
ÇÍi â◊sO°Ñ¨Ù Z=∞∞HíÅ∞ Ǩ@Ǩ@=∞x â◊|Ì~ Kıã¨∞Î<®flܵ.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 37
J#∞Hí∞#fl^°~`Í [O°∞Qõ∞`Œ∞#flk. `Œ#H’ã¨~ WHí¯_« =zÛ# ÇÍO°~^°O°¥ cèHíO°
Ü«µ∞^°ú~ Kı¿ãÖÏ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞<®flO°∞. O°HíÎ~ =∞_«∞Qõ∞Å∞ Hí>ıìÖÏ L#flk... Jx „^ÒǨk
Hí~Ç≤~záÈܵ~k.
J~`ŒÖ’ O®^èıÜ«µ∞_«∞ JO°∞˚#∞_çx K«¥ã≤ „Ǩtfl~KÍ_«∞... q„áÈ`ŒÎ=∂... h ^è≥·O°º
™®Ç¨Ï™®Å∞ <®Hí∞ Jq∞`Œ"≥∞·# ã¨~`Àë®xfl Híeyã¨∞Î<®flܵ. W~`Œ Ü«µ∞^°ú~ Kıã≤<® h=Ù
JÅã≤#@∞¡ Hí#Ǩ__« ~« ÖË^∞° . ÉèßO°=æ O®=∞∞_«∞, ^ÕÇ~ı „^°∞_«∞, Hí∞~f#~^°#∞_≥#· JO°∞#˚ ∞_«∞
=∂„`Œ"Õ∞, #<ˇflki~z áÈO®_«QõÅO°∞... WHí W`ŒO°∞Öˇ=fiiH© JÖÏ~>˜ â◊HÎ̃ ÖË^°∞. JÇı∞Ü«µ
|ÅǨO®„Hí=∞ âÍe"≥·# h"≥=fiiÇ’ `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍÅx Hí∞`Œ¥Ç¨ÏŠǨ_«∞`Œ∞<®fl#∞... h=Ù
=∞¥sÎÉèíq~z# ^è°#∞ifi^°ºÜ«∂... ÖËHí =∞Ç≤Ï=∂xfi`Œ∞_≥·# q+¨∞‚ÉèíQõÇÍ#∞_çÇÍ... Z~^°∞Hí∞
D Çı+¨~ ^è°i~KÍ=Ù... K‹Ç¨C...
JO°∞˚#∞_«∞ W~^°∞Hí∞ |^°∞e㨥Î... HíO®‚! h=Ù J#∞Hí∞#fl ÇÍiÖ’ <Ë<ˇ=fiih Hß#∞...
Hßx â◊„™®ÎG q^°ºÅÖ’ =∞Ǩã¨=∞O°∞÷_«#∞. „|Ǩ‡G~, W~„^®„™®ÎÅ∞ „Ǩܡ∂y~K«QõÅ#∞.
Ü«µ∞^°~ú Ö’ x#∞fl ǨO®[Ü«µ~ áåÅ∞ KıÜ∂« Åx Lqfià◊¥§O°∞`Œ∞<®fl#∞. =∂@Öˇ~^°∞Hí∞...
h „Ǩ`ÍǨ~ K«¥Ç≤~K«∞... J<®fl_«∞...
Hßx HíO°∞‚_«∞ Ü«µ∞^°ú~ KıÜ«µ^°ÅK«∞H’ÖË^°∞... q„Ǩ=O®º... „ÉÏǨχ}∞_ç`À Ü«µ∞^°ú~
Kıܵ« _«~ ã¨O~·≥ k Hß^°∞... h `Ë[ã¨∞û J*Ëܵ« ~... hHí∞ Jaè=~^°<®Å∞ Jx "≥#∞kiQå_«∞...
J~`ŒÖ’ cè=∞∞_«∞ q[$~aè~z â◊Å∞º_çx O≥~_«∞ Kı`Œ∞Å`À ÃÑ·H≥uÎ <ËÅHí∞ qã≤iHÁ>Ïì_«∞.
â◊Å∞º_«∞ ^è°¥o ^°¥ã¨i`Œ"≥∞·# `Œ# â◊sO®xfl ^°∞Å∞ѨÙHí∞x ǨO®[Ü«∂xfl J~wHíi~z
"≥·^˘eQå_«∞... HíO°‚ â◊Å∞ºÅ∞ "≥#∞kO°Qõ_«~ K«¥ã≤# „ÉÏǨχ}∞Å∞ ǨÏO°¬^èßfi<®Å∞ KıâÍO°∞.
HíO°∞‚_«∞ "≥#∞kiQå_«∞ Hßx... „^ÒǨkx KıǨ@ìÖËHíáÈܵ# ÉÏ^è° J`ŒxÖ’
LǨ â ◊ q ∞~K« # @∞¡ Hí # Ǩ _ ç ~ k. 㨠¥ `Œ Ñ ¨ Ù „`Œ ∞ _« ∞ Hß=_« ~ =Å¡ =∞`Œ û ºÜ« µ ~„`Íxfl
Kèık~K«Hí∂_«^°x „^ÒǨk ÃÑ>ì̃# xÜ«µ=∞~ J`Œ_çx J==∂#~`À ^°Ç≤Ï~z Çıã¨∞Î#flk...
áÈh <®ºÜ«µ Ü«µ∞^°ú~Ö’<ˇ·<® „^ÒǨkx Q≥Å∞ÛHí∞~^®=∂ J#∞Hí∞~>ı P"≥∞#∞ KıǨ>ì̃#
ÇÍ_«∞ ã¨O°fiâ◊H˜Î=∞~`Œ∞_≥·# „ÉÏǨχ}∞_«∞... ã¨O°fiâ◊Hí∞ÎÅ∞ X_ç¤ Jܵ<® J`Œ_çx F_ç~z
„ÉÏǨχ} Ǩuflx KıǨ>˜ì# JǨH©iÎ `Œ#H≥~^°∞Hí∞... q„Ǩ=O°∞ºÅ =∞^è°º xÅ∞K«∞x P
„ÉÏǨχ} gO°∞_ç q[Ü«∂xfl ã¨~`À+¨~`À uÅH˜ã¨∞Î#fl „^ÒǨkx K«¥ã≤ HíO°∞‚_«∞ ÉèßO°~Qå
J_«∞Qõ∞Å∞ Çı㨥Π"≥#Hí∞¯ =∞஧_«∞... HíO°∞‚_«∞ "≥#∞kiQåHí ^°∞O’º^è°# ^°∞âÍ≈ã¨<®^°∞Å∞
XHı™®i JO°∞˚#∞_çÃÑ· Ǩ_ç F_ç~Kı~^°∞Hí∞ =∞∞~^°∞Hí∞ =KÍÛO°∞. Hßx ^è°O°‡=∂O°æ~Ö’
„^ÒǨkx Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl gO°∞_çÃÑ· J~^°O°¥ Híeã≤ ǨQõǨ>˜ì#@∞¡ ^®_çKıÜ«µ_«~ ã¨O≥·~k
Hß^°x NHí$+¨∞‚_«∞ ÇÍix =∞~^°e~K«_«~`À ÇÍO°∞ Hí∂_Í HíO°∞‚_ç "≥#∞Hı `ŒO°e "≥஧O°∞.
❊ ❊ ❊
38 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ JO°∞˚#∞_ç`À `ŒÅǨ_ç# HíO°∞‚_ç O°¥Ç¨~ „^ÒǨk D <®>˜H©
=∞O°záÈÖË^°∞... `Œ##∞ K«¥ã≤ J`Œ_«∞ =∞O°Å∞Q˘<®fl_Í... ÖËHíáÈ`Ë JO°∞˚#∞_ç`À Ü«µ∞^°ú~
Z~^°∞Hí∞ Kı™®Î_∞« ... JO°∞#˚ ∞_«∞ `Œ##∞ `Í#∞ q„ѨÙ_«#x K‹ÇC¨ H’=_«~`À HíO∞° _‚ ∞« Ü«µ∞^®úxfl
qO°q∞~K«_«~ J`Œ_ç ã¨~™®¯O°~ Hß=K«∞Û ÖËHí JO°∞˚#∞_ç ǨO®„Hí=∂xfl Z^°∞O’¯ÖËHí
Hß=K«∞Û... `Œ##∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’ÖË^°#fl Híã≤, ǨQõ <®>˜ H“O°= ã¨ÉèíÖ’ ^°∞O’º^è°#,
^°∞âÍ≈ã¨#∞Å Hí<®fl HíO°∞‚_çÖ’<Ë ZHí∞¯= HíxÇ≤~z~k. `Œ##∞ =„™®ÎǨǨÏO°}~ Kı¿ã~^°∞Hí∞
ÇÍix ѨÙiHÁeÊ# HíO°∞‚_ç x[ã¨fiO°¥áåxfl `Í#∞ P<®_Ë `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞~k. ã¨fiÜ«µ~=O°~
<®>˜ HíO°∞‚_ç ã¨~™®¯O®hfl, =„™®ÎǨǨÏO°} Ѷ¨∞@ì~ O’A J`Œ_ç hK«`Ífixfl O≥~_ç~>˜h
K«¥ã≤~k.
XHí =∞x+≤Ö’ hK«`Œfi=∞¥, L#fl`Œ =ºH˜Î`Œfi=∞¥ L~_«_«~ ™®^è°ºÇı∞<® Jx
„^ÒǨk „Ǩtfl~K«∞Hí∞~k. ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ `Œ##∞ A@∞ìǨ@∞ìHí∞x D_«∞ÛHÁx ã¨Éèßã¨÷eÖ’H˜
fã¨∞Hí∞ =zÛ#ǨC_«∞ ^°∞O’º^è°#, â◊Hí∞x, Ãã·~^è°ÇÍk ^°∞ë®ì`Œ∞‡Å`À Híeã≤ HíO°∞‚_«∞
ǨiǨÏã≤~z# q+¨Ü«µ~, Hí∞Å@ Jx J==∂x~z# q+¨Ü«µ~ „^ÒǨk D <®>˜H©
=∞O°záÈÖË^°∞. `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ â◊HÎ̃Ç‘Ï#∞Öˇ·, Jã¨fi`Œ~„`Œ∞Öˇ·, n#~Qå `Œ# „Ǩâ◊flÅHí∞ ã¨=∂^èß#~
K‹Ç¨ÊÖËx ã≤÷uÖ’ L#flǨC_«∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ =∞i~`Œ O≥zÛáÈܵ `Œ# `ŒÅHí@∞ì Qõ>ì̃Qå
Ǩ>˜ìÖÏy ^®ã‘, ^®ã‘ Jx ã¨~É’kè~z qHí>Ï@ìǨã¨~ Kıã≤ ǨiǨÏã≤~z#ǨC_«∞ ã¨Éèí
J~`Í x"≥fiO°áÈܵ~k.
Hí O ° ∞ ‚ _ « ∞ =∂„`Œ ~ qO° Q õ | _ç #qfi ^° ∞ âÍ≈㨠# ∞_ç ^° ∞ O° ~ `Íxfl Jaè # ~k~z
P#~k~KÍ_«∞. HíO°∞‚x `À_ÍÊ@∞`À â◊Hí∞x, ^°∞O’º^è°#∞Å∞ Hí∂_Í q[$~aè~z
^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç hK«Hí$`ͺxfl FǨϟ Jx "≥∞K«∞ÛHí∞<®flO°∞. XHí¯ qHíO°∞‚_Ë `Œ# =k#Hí∞
[O°∞Qõ∞`Œ∞#fl J==∂<®xfl „Ǩtfl~KÍ_«∞. ^°¥º`Œ„H©_«Ö’ =∞∞~^°∞Qå F_çáÈܵ# ^è°O°‡O®A
Jã¨fi`Œ~„`Œ∞Ü«∂º_«∞. J`Œ_çH˜ W`ŒO°∞Å#∞ Ǩ}~Qå ÃÑ>ıì JkèHßO°~ L~@∞~^® Jx
„^ÒǨk Çıã≤# „Ǩâ◊flHí∞ PÖ’z~z <®ºÜ«µ~Qå [ÇÍa=fi=∞x qHíO°∞‚_«∞ H’O®_«∞. qHíO°∞‚x
=∂@Å∞ J~^°O°¥ XǨCHí∞<Ë ÇÍOÕHßx HíO°∞‚_«∞ J`ŒxH˜ J_«∞¤Ç¨_ͤ_«∞... ^°∞O’º^è°#∞_«∞
„^ÒǨkx J<®ºÜ«µ~Qå [ܵ~K«ÖË^°x, P"≥∞#∞ J==∂x~K«_«~ <®ºÜ«µÇı∞#x
ÇÍk~KÍ_«∞... `Œ##∞ #Qõfl~Qå ã¨ÉèíHí∞ fã¨∞Hí∞ =zÛ<® `ŒÇ¨CÖË^°x J<®fl_«∞.
HíO°∞‚x „áÈ`ÍûǨÏ~`À ^°∞O’º^è°#∞_«∞ =∞i~`Œ q[$~aè~z „^ÒǨkx, áå~_«=ÙÅ#∞
=„™®ÎÅ#∞ `˘Åy~K«=Åã≤~kQå ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx P^Õt~KÍ_«∞. áå~_«=ÙÅ∞ `Œ=∞
ÃÑ·=„™®ÎÅ∞ `˘Åy~KÍO°∞... `Œ# =„™®ÎǨǨÏO°} Ü«µ`Œfl~ qѶ¨Å"≥∞·# `ŒO®fi`Œ Hí∂_Í `Í#∞
^®ã≤<À Hß^À K‹Ç¨Ê=∞x „^ÒǨk ÃÑ^°ÌÅ#∞ „Ǩtfl~z~k. P q+¨Ü«µ~ K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞
ã¨O≥·# „Ǩ`Œ∞º`ŒÎO°g∞Ü«µQõÅ ã¨=∞O°∞÷_«∞ ^è°O°‡O®*Ë Jx cè뮇KÍO°∞º_«∞ `ŒÇ¨CHí∞<®fl_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 39
Hßx ^è°O°‡O®A =∞∫#~ áå>˜~KÍ_«∞. J~^°O°¥ =∞∫#~ áå>˜~z#ǨC_«∞ áå~KÍex
=∞m§ ǨiǨÏã≤~z~k HíO°∞‚_Ë... `Œ=∞Ö’ XHíix ÉèíO°ÎQå Z#∞flH’ÇÍeû~kQå H’O®_«∞...
„^ÒǨk`À "≥∞∞^°>˜™®i J`Œ_«∞ =∂>Ï¡_ç# Ѷ¨∞@ì~ Jk... HíO°∞‚_«∞ áå~KÍex ^®ã≤Qå
fO®‡x~z# `ŒO®fi`Ë ^°∞O’º^è°#∞_«∞ P"≥∞#∞ ^®ã‘ Jx Ç≤Å∞㨥Π`˘_«ÃÑ· Hí∂O˘Û=∞‡x
Hí#∞flw>Ï_«∞...
Z~^°∞Hí∞ HíO°∞‚_çH˜ <®ÃÑ· J~`Œ ^Õfi+¨~... ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ <Ë#∞ Kıã≤# J==∂<®xH˜
J`Œ_«∞ x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’ „ǨfHßO°~ fO°∞ÛHí∞<®fl_Í... J`Œ_«∞ O≥K«ÛQ˘@ìHíáÈ`Ë ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞
`Œ # =„™®Î Å ∞ ÖÏQÕ ~ ^° ∞ Hí ∞ =∞∞~^° ∞ Hí ∞ =Kı Û ÇÍ_Í... ^®ã‘ Jܵ# `Œ O ®fi`Œ
^°∞O’º^è°<®^°∞Å`À Híeã≤ `Œ##∞ J#∞Éèíq^®Ì=∞x Éèßq~KÍ_Í?... Jx „^ÒǨk „Ǩâ◊fl
Çıã¨∞Hí∞#flk.
XHí¯ HíO°∞‚_Ëq∞>˜... J~^°O°¥ `Œ##∞ á⁄~^®Åx K«¥ã≤# ÇÍOÕ... ã¨fiÜ«µ~=O°~
O’A =∞`ŒûºÜ«µ~„`Œ~ Z`ŒÎÖËHí, `Œ##∞ á⁄~^°ÖËHí J==∂#~ á⁄~k# ÇÍO°~^°O°¥
^°∞O’º^è°#∞_ç Ǩ~K«# KıO®O°∞. ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç Çı∞#=∂=∞ Jܵ# â◊Å∞º_«∞ Hí∂_Í `Œ##∞
á⁄~^Õ~^°∞Hí∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~ O’A cè=∞¿ã#∞_ç`À HíÅ|_ͤ_«∞... J`Œ_«¥ H“O°=ǨHí∆~
=Ç≤Ï~KÍ_«∞... =∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl Z`ŒÎÖËx [Ü«µ„^°^ä°∞_«∞ Hí∂_Í JO°}º~Ö’ `Œ##∞
KılH˜¯~K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ =zÛ O°^ä°~ÃÑ·H˜ |Å=~`Œ~Qå ZH˜¯~z fã¨∞Hí∞ "≥஧Åx
„Ǩܫµufl~KÍ_«∞. `Œ# H’ã¨Çı∞ ^°∞O’º^è°# HíO®‚^°∞Å∞ =∞m§ ÃѶ∞Ï+¨ Ü«∂„`Œ ¿ÑO°∞`À
J_«qH˜ =KÍÛO°∞...
HíO°∞‚_«∞ áå~_«=ÙÅ J„QõA_«x `ˇe¿ãÎ =∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl J`Œ_Ë Kèık~z
L~_ËÇÍ_Ë"≥Ø... PO°∞Qõ∞ih `Œ##∞ Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x Hí∞~f^Õq `Œ#Hí∞ K‹Ç≤Ê L~_Ë^Õ"≥Ø...
JǨC_«∞ =„™®ÎǨǨÏO°} Ѷ¨∞>ÏìxH˜ P™®¯O°~ L~_Ëk Hß^Õ"≥Ø... z=iH˜ D cèHíO° Ü«µ∞^°ú~
[iQÕk Hß^Õ"≥Ø... PÖ’zã¨∞Î#fl HÁnÌ D Ü«µ∞^®úxH©, HíO°∞‚_çH©, `Œ#Hí∂ U^À Jq<®Éèß=
ã¨~|~^è°~ L#fl@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î#flk... Jx „^ÒǨk =∞#ã¨∞Ö’ J#∞Hí∞#flk.
D PÖ’K«#`À „^ÒǨk K‹H˜¯à◊∞§ Z„O°|_ͤܵ. â◊sO°~Ö’ O°HíÎ~ ÇıQõ~Qå "≥K«ÛQå
„ǨÇtı ~z~k. Jܵ^°∞Qõ∞ix qÇÍǨÏ=∂_Ë~^°∞Hí∞ U =∂„`Œ~ `Í#∞ JÉèºí ~`ŒO° ÃÑ@ìÖ^Ë ∞° .
ÃÑ^°ÌÅ J#∞[˝Qå ã‘fiHíi~z~k. Jܵ^°∞Qõ∞i á⁄~^°¥ J#∞Éèíq~Kı~^°∞Hí∞ `Í#∞
ã≤^°úǨ_ç~k... Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ `Œ# #∞~z q_çáÈHí∞~_Í `Œ# O°¥Ç¨ÖÏ=}®º^°∞Å`À,
"≥ Ø Ç¨ Ï áåO° = â◊ º ~`À Hí > ˜ ì Ç ¨ _ Ë ã ≤ ~ k. Hí O ° ∞ ‚ _ « ∞ Hí ∂ _Í `Œ # „¿Ñ=∂#∞|~^è ° ~ Ö’
zHí∞¯Hí∞<ËÇÍ_Ë"Ø≥ ... Hßx `Œ#`À qÇÍÇ¨Ï =∂_Ë~^°∞Hí∞ JÖÏ~>˜ hK«∞_çH˜ JO°›`Œ L#fl^®...
W~`ŒÖ’ Hí∞~f^Õq „^ÒǨk QõkÖ’H˜ „ǨÇıt~z~k. HÁǨCg_ç Z„O°>˜ Híà◊§`À, Z„O°|_«¤
K‹H˜¯à◊§`À PÖ’K«#Ö’ x=∞Qõfl"≥∞·# „^ÒǨkx P"≥∞ Qõ=∞x~z~k.
40 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

6 `«# PÖ’K«#Å #∞Oz `Õ~∞° ‰õΩ#fl „^ÒѨk ‰õΩOux K«∂ã≤ HõOQÍ~°∞QÍ ÖËz xÅ∞Û#flk.
Hõ~°∞‚_ç JѨÓ~°fi =ºHÎ̃`«fiO
[O°∞Qõ∞`Œ∞#fl Ǩi}®=∂ÅHí∞, HßÅK«„Hí~ uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl fO°∞Hí∞ „^ÒǨk =∞#ã¨∞û
Z~`Œ HíÖ’¡e`Œ=∞=Ù`Œ∞~^À Hí∞~uH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. ã¨$+≤ìHíO°Î ã¨=∞∞„^°Ñ¨Ù Ö’`Œ~`Œ =∞#ã¨∞û#∞
¢ã‘HÎ ˜ WKÍÛ_«∞. JÅÖÏ¡ JÅ¡HÖí ’¡Å=∞Ü˵º PÖ’K«#Å¥ WKÍÛ_«∞. Jxfl J#∞ÉèÇí ÍÅHí∂
=∞¥Å~Qå ¢ã‘Îx ã¨$l~KÍ_«∞. JÇı J#∞ÉèíÇÍÅ∞ P"≥∞#∞ J`ŒÖÏHí∞`ŒÅ~ Kı¿ã Ǩiã≤÷uh
HíeÊ~KÍ_«∞.
™®^èßO°} ¢ã‘Î Jܵ# `Œ#Hı rq`Œ~Ö’ Z<Àfl J#∞ÉèÇí ÍÅ∞ Z^°∞O°Ü∂« ºÜµ. WHí
HßO°} [#∞‡O®Öˇ#· „^ÒǨkH˜ Z^°∞O°ÜµË º J#∞ÉèÇí ÍÅ∞ ZÖÏ L~>Ïܡ∂ TÇ≤Ï~K«ÖxË q
Hß=Ù. `Œ#Hí∞ ÉÏź~Ö’<Ë `Œe¡ Jܵ# J#∞Éè=í ~`À rq`Œ ã¨`ͺÅ∞ W`ŒO∞° Å Hí~>ı
=∞∞~^°∞Qå<Ë JO°÷=∞Ü«∂ºÜµ. P_«∞Hí∞x áå_«∞Hí∞<Ë =Ü«µã¨∞ûÖ’ XHí JѨÓO°fi J#∞Éèí=~
`Œ#Hí∞ Híey~k. `Œ# ÉÏÖϺxfl `Í<Ë zkq∞ Çıã¨∞Hí∞#flk. Z=O≥·<® z#flǨC_«∞ U
P@Å∞ P_»∞Hí∞<®fl=Ù Jx `Œ##∞ J_çy`Ë z#flǨC_Í... P@Å∞ P_«∞Hí∞<®fl<®... Jx
Pâ◊ÛO°ºáÈÇÍeû# Ǩiã≤÷u `Œ#Hí∞ UO°Ê_ç~k. `Œ#`À<Ë rq`Œ~ P@Å∞ P_«∞Hí∞#flk. XHí
ÉÏź Kı+ì̈`À `Í#∞ `Œ# rq`Œ~Ö’ ÉÏź=∞<Ë^Õ ÖËHí∞~_Í Kıã¨∞Hí∞#flk.
„^ÒǨkn J^Õ J#∞Éèí=~. `Œ#H≥·<® ѨÙ@∞ìHí`À ÉÏź~ L#flk. P"≥∞Hí∞ Jn
ÖË^°∞. Jã¨Å∞ P"≥∞Hí∞ [<ˇ ÖË^°∞. „^°∞Ǩ^°∞_«∞ Kıã≤# Ü«µ[˝Ñ¶¨e`Œ~Qå P"≥∞ Hí#ºQå<Ë
PqO°ƒùq~z~k. ѨÙ@ì_«Çı∞ P"≥∞ H’iHíÅ`À ѨÙ>˜ì~k. Hß^°∞ H’iHíÅ∞ fO°∞ÛH’=_«~
H’ã¨~ ѨÙ>ì̃~k. O®K«ã¨∞MÏÅH’ã¨~ P"≥∞ [x‡~K«ÖË^°∞. P"≥∞ =∞#ã¨∞û HÁxfl Çı#ÇıÅ
㨠~ =`Œ û O®Å∞Qå H’iHí Å `À `Œ Ç ≤ ~ z~k. J~^° ∞ H’㨠~ P"≥ ∞ Jxfl 㨠∞ MÏÅ#¥
`Œ$}©Híi~z~k. HÁxfl â◊`ÍÉÏÌÅ∞Qå O°Qõ∞Å∞`Œ∞#fl Jyfl *ÏfiÅÖ’¡~z [x‡~z# XHí
=∞Ǩ^°∞ƒù`Œ ™œ~^°O°º*ÏfiÅ „^ÒǨk. `Œ##∞ `Í#∞ ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞~@¥, `Œ##∞ LǨâ◊q∞~Kı
ÇÍiH’ã¨~ Z^°∞O°∞K«¥ã¨∞Î#fl@∞ìQå [x‡~z# XHí „Ç¨K«~_« JyflH©Å „^ÒǨk. Jyfl*ÏfiÅÖ’¡
[x‡~z# „^ÒǨk `Œ# rq`Íxfl ™®O°÷Hí~ Kıã¨∞Hí∞~k. `Œ#Ö’ [fieã¨∞Î#fl H’iHíÅHí∞
J#∞Qõ∞}~Qå J~Ú^°∞Qõ∞O°∞ qt+¨∞ìÅ¥, |e+¨µªÖˇ·# Ü«µ∞=Hí∞Å#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞~k,
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 41
ÇÍiH˜ `Œ##∞ `Í#∞ JiÊ~K«∞Hí∞#flk. P"≥∞ Wë®ìxH˜ =ºuOÕHí~Qå, ^°∞O®‡O°æ~Qå
KıǨ@ì^°ÅK«∞Hí∞#fl „Ǩu XHí¯O°¥ P"≥∞ „ǨfHßO° *ÏfiÅÖ’¡ â◊ÅÉèßÅÜ«∂ºO°∞. D O’A
HíO°∞‚_«∞ <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«x, `Œ# ÉèíO°ÎÅHí∞ J„Qõ ™È^°O°∞_«x `ˇeã≤# `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk
ǨÏ$^°Üµ« ~Ö’ ZÖÏ~>˜ Jyfl *ÏfiÅÅ∞ OÕQ∞õ `Íܡ∂ `Œ#Hí∞ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.
‰õΩOu „^ÒѨk Z„~°|_ç# Hõà◊¡#∞, =Ú_çg_ç# ˆHâßÅ#∞, HõOk# K≥H˜¯à◊¡#∞ K«∂ã≤ ^ŒQÆæiH˜
=zÛOk. P"≥∞#∞ `«# „ѨHõ¯# ‰õÄ~ÀÛɡ@∞ìH˘x P"≥∞ KÕ`«∞Å#∞ `«# KÕ`«∞Ö’¡H˜ fã¨∞‰õΩx
x=Ú~°∞`«∂ 'Uq∞ PÖ’zã¨∞Î<åfl=Ù „^ÒѨn?— Jx „ѨtflOzOk.
Ǩ^°=∞¥_«∞ ã¨~=`ŒûO®Å `ŒO®fi`Œ HíÅ∞ã¨∞Hí∞~@∞#flǨÊ>˜H© Hí∞~uH˜ „^ÒǨkx HÁ`ŒÎQå
K«¥ã¨∞Î#fl Éèß=# HíÅ∞QõÖË^°∞. `Œ# HıâÍÅ∞ <ˇiâÍܵ. =$^®úǨº~ g∞^° Ǩ_«∞`Œ∞#flk.
Hßx „^ÒǨk P[#‡ Ü«µ∫=#=u J~>ÏO°∞. J~^°∞Hı P"≥∞ J~^°~Ö’ ÖËâ"◊ ∞≥ <· ® =∂O°∞Ê
O®ÖË^°∞. ¢ã‘ÎÅ#∞ Ãã·`Œ~ PHíi¬~Kı J~^°~ P"≥∞k. qÇÍǨÏ"≥∞·# `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk KÍÖÏ
ã¨~=`ŒûO®Å∞ Hí∞~u`À Híeã≤ L#flk. ¢ã‘Î =∞#ã¨∞û Uq∞>’ Hí∞~uH˜ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.
„^ÒǨk =∞#ã¨∞Ö’x PÖ’K«#Å#∞ Hí∞~u Hí<®fl ÉÏQå JO°÷~ Kıã¨∞H’QõeQÕ ÇÍO°∞ Z=O°¥
ÖËO°∞. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ`À HßѨÙO°~Ö’x "≥∞ÅHí∞=Å∞ „^ÒǨkH˜ Hí∞~`Ë <ËiÊ~k.
Hí∞~u K‹Öˇ¡Å∞ =∂„k Hí∂_Í Hí∞~u =^ÕÌ ÉèíO°Î`À ZÖÏ "≥∞ÅQåÖ’ <ËO°∞ÛHí∞~k. ÉèíO°Î
ÖËHí∞~_Í Ç≤Å¡Å#∞ Hí<Ë =∞~„`Œ~ Hí∂_Í =∂„k Hí∞~u =^ÕÌ <ËO°∞ÛHí∞~k.
`Œ#Hí∞ Ѩل`Œ∞Å xzÛ# ÇÍi`À HßѨÙO°~ KıÜ«µHí∞<®fl Hí∞~uH˜ Hí∂_Í „^ÒǨk =∂kOÕ
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞. 㨥O°∞º_ç ^®fiO® HíO°∞‚_«∞ Híey# `ŒO®fi`Œ P"≥∞Hí∞ áå~_«∞O®A`À
qÇÍǨÏ~ [iy~k. P `ŒO®fi`Œ Ü«µ=∞^è°O°‡O®A, ÇÍÜ«µ∞^Õ=Ù_«∞, W~„^°∞_ç ^®fiO®
P"≥∞Hí∞ ^è°O°‡O®A, cè=∞∞_«∞, JO°∞˚#∞_«∞ HíeQåO°∞. Hí#∞Hí Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ#∞
"≥ ∞ Ç≤ Ê ~Kı ~ ^° ∞ Hí ∞ J=㨠O ° " ≥ ∞ · # LáåÜ« ∂ Å∞ K‹ ¿ ÑÊ~^° ∞ Hí ∞ Hí ∞ ~uH˜ ÃÑ^° Ì Q å
PÖ’z~K«=Åã≤# J=ã¨O°~ O®ÖË^°∞. „^ÒǨkx H’_«Å∞ Hí<®fl ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞O®eQå<Ë P"≥∞
ZHí∞¯=Qå K«¥ã≤~k.
Ü«µ∞^°ú~Ö’ =∞O°}˜~z# ÇÍiH˜ HíO°‡Hß~_«Å∞ [O°∞ѨÙ`Œ∞#flǨC_«∞ HíO°∞‚_çx,
`Œe¡`Œ~„_«∞Å¥ L~_ô J<®^ä°Qå Éèßq~K«_«~ ã¨Ç≤Ï~K«ÖËx Hí∞~u J`Œ_«∞ `Œ#
Hí∞=∂O°∞_Ë#x „ǨHí>˜~z~k. P O°Ç¨Ï™®ºxfl HÁxfl ã¨~=`ŒûO®Å∞Qå `Œ#Ö’ ^®K«∞Hí∞#fl
Hí∞~u WHí P q+¨Ü«∂xfl Z~`Œ =∂„`Œ=∞¥ ^®K«∞H’ÖËHíáÈܵ~k. `Œ# ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞xH˜
L`Œ=Î ∞ Ö’HßÅ∞ HíÅQõx ^°∞O°uæ x xÇÍi~K«_ÍxH˜ Hí∞~u P Ǩx Kıã~≤ k. Jܵ`Ë P
42 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
q+¨Ü«µ~ áå~_«=ÙÅ#∞ Z~`ŒQå HíÅzÇıã¨∞Î~^À `Í#∞ TÇ≤Ï~K«xk Hß^°∞. Hßx
J~`ŒHí<®fl P x[~ „^ÒǨkx Z~`ŒQå HíÅzÇıã¨∞Î~^À ¢ã‘ÎQå `Í#∞ J~K«<® ÇıÜ«µÖËxn
Hß^°∞.
„^ÒǨk =∂>Ï¡_«HíáÈ=_«~ K«¥ã≤ Hí∞~u `Í<Ë =∂>Ï¡_ç~k.
<®Hí∞ h=Ù Uq∞ PÖ’zã¨∞Î<®flÇ’ `ˇÅ∞ã¨∞.
„^ÒǨk Hí∞~u"≥·Ñ¨Ù qáåÊi# <Ë„`ÍÅ`À K«¥ã≤~k. P K«¥Ñ¨ÙÅÖ’x fHí∆}`Œ Hí∞~ux
XH˜~`Œ HíÅ=O°Ç¨iz~k.
h=Ù HíO°∞‚_ç Qõ∞i~z PÖ’zã¨∞Î<®fl=#∞Hí∞~@∞<®fl#∞.
O°yeáÈ`Œ∞#fl =∞#óã≤u÷ Ö’ L#flǨÊ>˜H© „^ÒǨk Hí∞~u =∂@ÅHí∞ Pâ◊ÛO°ºáÈܵ~k.
g∞H≥ÖÏ `ˇÅ∞ã¨∞?
'¢ã‘Î =∞#ã¨∞ ¢ã‘ÎHı JO°÷~ J=Ù`Œ∞~k „^ÒǨn... J~^°∞<® h =∞#ã¨∞ <®Hí∞ ÉÏQå
`ˇÅ∞ã¨∞. <Ë#∞ `ŒÇ¨Êxã¨i Ǩiã≤÷uÖ’ HíO°∞‚_«∞ <® Hí∞=∂O°∞_«x K‹Ç¨Ê=Åã≤ =zÛ~k. XHí
Hí∞=∂O°∞_«∞ J<®^ä°Qå =∞O°}˜~K«_«~ U `Œe¡ Jܵ<® ZÖÏ Éèíiã¨∞Î~k „^ÒǨn?—
'g∞O°∞ Z~`Œ>˜ ÉèíÜ«µ~HíO°"≥∞ÿ# ã¨`ͺxfl ^®KÍO’, ^•xx ^®K«HíáÈ`Ë ZÖÏ~>˜
f„="≥∞·# ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞ [iQÕqHßÇ’ g∞O°∞ Z#fl_≥·<® TÇ≤Ï~KÍO® J`ŒÎÜ«∂º...—
'`ˇÅ∞ã¨∞ „^ÒǨn... HíO°∞‚_«∞ <® Hí∞=∂O°∞_«x `ˇeã≤ L~>ı Jã¨Å∞ D<®_«∞ <ˇ`Œ∞Î>˜
Éèí¥q∞Qå L#fl O°}O°~Qõ ã¨fiO°¥Ç¨Çı∞ =∞O˘Hí O°Hí~Qå L~_Ë^°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. Jã¨Å∞
O°}Çı∞ [iQÕk Hß^Õ"≥Ø...—
'=∞i D ã¨`ͺxfl Z~^°∞Hí∞ ^®KÍO°∞?...—
'D PÖ’K«# hHı Hß^°∞, áå~_«=ÙÅ =∞#ã¨∞Ö’¡ Hí∂_Í JÅ¡HíÖ’¡Å~ ã¨$+≤ìã¨∞Î#fl
q+¨Ü«µ~ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ „^ÒǨn... qÇÍǨxH˜ =∞∞~^°∞ [x‡~z# Ѩل`Œ∞_ç Qõ∞i~z U
¢ã‘Î Hí∂_Í K‹Ç¨CH’^°#fl q+¨Ü«µ~ hHí∞ `ˇeÜ«µxk Hß^°∞... XHß<˘Hí ÉÏź Kı+¨ì=Å¡
[x‡~z# HíO°∞‚_ç [##~ XHí ÉèíÜ«µ~HíO° ã¨fiǨfl~Qå <Ë#∞ =∞O°záÈÜ«∂#∞. Hßx P
`ŒO®fi`Œ J`Œ_«∞ áå~_«=ÙÅ qO’kèQå =∂i D ÉèíÜ«∂#Hí Ü«µ∞^®úxH˜ „¿ÑOÕǨHí∞_«∞Qå
=∂O°`Í_«x <Ë#∞ TÇ≤Ï~K«ÖËHíáÈÜ«∂#∞... <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞ <® =∞O’ Hí∞=∂O°∞_ç
KıuÖ’ ^®O°∞}~Qå =^è°Hí∞ Qõ∞O°=Ù`Œ∞<®fl PǨÖËx ^ÒO®ƒùQõ∞ºO®e#=∂‡—... Jx Hí∞~u
„^ÒǨk Éèí∞[~ÃÑ· `ŒÅÇÍeÛ O’k~z~k.
Hí∞~u O’^°#`À „^ÒǨk =∞#ã¨∞Ö’ K‹ÅOÕQ∞õ `Œ∞#fl Jyfl*ÏfiÅÅ∞ LǨâq◊ ∞~z#>ı¡
JxÇ≤~KÍܵ. Hßx P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ „ǨâÍ~`Œ`Œ UO°Ê_«ÖË^°∞. L#fl@∞¡~_ç Hí∞~u `Œ#
^°∞óY~ PѨÙHí∞x „^ÒǨkx „Ǩtfl~z~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 43
'<Ë<˘Hí =∂@ J_«∞Qõ∞`Í#∞ „^ÒǨn... Ug∞ J#∞H’=Ù Hí^®?—
'WHí J#∞H’=_ÍxH©, ^®K«_ÍxH˜ Uq∞ q∞ye~k J`ŒÜ Î ∂« º?—
'HíO°∞‚_«∞ <® Hí∞=∂O°∞_«x `ˇe¿ãÎ áå~_«∞ Hí∞=∂O°∞ÅHí∞ ÉÏ^è° HíÅQåe Hßx h
"≥~^°∞Hí∞ O°yeáÈ`Œ∞<®fl=Ù?... Hı=Å~ Ü«µ∞^®úxfl ^°$+≤Ö ì ’ L~K«∞Hí∞<Ë ÉÏ^èÇ° _¨ ∞« `Œ∞<®flÇÍ...—
'g∞O°∞ <® =∞#ã¨∞#∞ JO°÷~ Kıã¨∞Hí∞<Ë ÇÍO°x <Ë#∞ J#∞Hí∞~@∞<®fl#∞. g∞ ÃÑ^°Ì
Hí∞=∂O°∞_ç ã¨~Qõu =∞∞~^Õ `ˇe¿ãÎ xã¨û~^ÕǨÏ~Qå D Ü«µ∞^°úÇı∞ [iQÕ^Õ Hß^°∞...—
'JÖÏ Jx Z~^°∞Hí∞ J#∞Hí∞<®fl=Ù?—... Jx Hí∞~u Hí∞`Œ¥Ç¨ÏÅ~Qå „Ç¨tfl~z~k.
'g∞ ÃÑ^°Ì HÁ_«∞Hí∞ ã¨Ç¨Ü«µ~, „¿ÑOÕǨ} ÖËHí∞~_Í ^°∞O’º^è°#∞_«∞ Ü«µ∞^®úxHı
kQÕÇÍ_«∞ Hß^°∞ Hí^®...— Jx „^ÒǨk K‹Ç≤Ê~k.
'<® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_çx Z~^°∞Hí∞ „¿ÑOÕÇ≤~Kı ÇÍ_«∞ Hß^°∞—... Jx
Hí∞~u J=∂Ü«µHí~Qå „Ç¨tfl~z~k.
'g∞s „Ǩâ◊fl `ˇeÜ«µHí Çıã¨∞Î<®flO°x <Ë#∞ J#∞H’#∞— Jx „^ÒǨk ã¨Ê+ì̈~Qå K‹Ç≤Ê~k.
'ã¨OÕ `ˇe¿ã Çıã¨∞Î<®fl##∞H’... h [ÇÍ|∞ q<®Åx L#flk.—
'g∞ =∞∞~^°∞ <Ë#∞ Un ^®K«ÖË^°∞... WǨC_«¥ ^®K«ÖË#∞...——
Jܵ`Ë K‹Ç¨C...
'PÜ«µ# g∞ ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«#fl q+¨Ü«µ~ =∞∞~^Õ `ˇe¿ãÎ <Ë#∞ PÜ«µ# ^è°O°‡Ç¨ufl
Jܵ L~_Ë ^ ®xfl... 㨠fi Ü« µ ~=O° ~ Ö’ 㨠∂ `Œ Ñ ¨ Ù „`Œ ∞ _« < Ë Hí ^ ® <Ë # ∞ PÜ« µ ##∞
uO°ã¨¯i~z~k...—
Hí∞~u zO°∞#=Ùfi #qfi~k...
„^ÒǨk W~Hß qâ◊nHíi~z~k.
'##∞fl KıÇ@ ¨ Ö
ì HË áõ ÈÜ«∂##fl ÉÏ^è,Œ <Ë#∞ J==∂x~KÍ#fl „H’^è~° `À PÜ«µ# ##∞fl
x~_«∞ã¨ÉèíÖ’ ǨO®Éèíq~Kı~^°∞Hí∞ ^°∞O’º^è°#∞_çx „¿ÑOÕÇ≤~KÍ_«∞. K‹Ç¨ÊÖËx Éèß+¨Ö’
^°¥+≤~KÍ_«∞... Jܵ#ǨÊ>˜H© J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ `ŒO®fi`Œ =∂ `Œ~„_ç `Œ# ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_çx
Hí$+¨∞‚_ç Hí~>ı =∞∞~^°∞ O®Ü«µÉÏO®xH˜ Ǩ~áå_«∞... ##∞fl hK«~Qå J==∂x~K«_Íxfl
Hí∂_Í áå~_«=ÙÅ∞ ã¨Ç≤Ï~KÍO°x, ÇÍi`À WHí<ˇ·<® ã¨~kè Kıã¨∞H’=_«~ <®ºÜ«µ=∞x =∂
ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞ #K«ÛK‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ ã¨O°fiq^èßÖÏ „Ǩܫµufl~KÍ_«∞. NHí$+¨∞‚_«∞ áå~_«=ÙÅ
"≥·Ñ¨Ù#fl~`Œ=O°Hí∂ ÇÍiH˜ JǨ[Ü«µ~ ÖË^°x, Z~`À HÁ~`Œ O®[º~ Ǩ~z WzÛ
SHí=∞`Œº~QÍ L~>ı LÉèíÜ«µ„`Í „âıÜ«µã¨¯O°=∞x Ç≤Ï`Œ=٠ǨeHß_«∞. JǨC_«¥ HíO°∞‚_«∞
J_«∞¤`Œye PÜ«µ# =∞∞~^Õ cè뮇KÍO°∞ºÅ#∞ J==∂x~KÍ_«∞...—
44 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 'P HíO°∞‚_ç J~_«`À Z=i =∂@Å∞ q<®fl_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_«∞... g∞ ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_Ë
Hß^°∞ NHí$+¨∞‚_ç =∂@Å∞ Hí∂_Í ÃÑ_«K‹q# ÃÑ>Ïì_«∞ Hí^®— Jx Hí∞~u J#flk.
'x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ <®ÃÑ· ÃѶ∞ÏO°Hí$`Œº~ [O°∞ѨÙ`Œ∞#flǨC_«∞ g∞ ÃÑ^°Ì
Hí∞=∂O°∞_ç Híà◊§Ö’ Hí#Ǩ_«¤~`Œ ÃÑ·âÍzHß#~^°~ =∞O˘HíiÖ’ <Ë#∞ K«¥_«ÖË^°∞. <Ë#∞
^®ã≤<ˇ·`Ë PÜ«µ# #<ˇfl~`Œ J==∂<®Å∞ áåÅ∞ Kı¿ãÇÍO’—... „^ÒǨk Qõ^°æ^° ã¨fiO°~`À
=∂>Ï¡_ç~k.
'<®Hí∞ P q+¨Ü«∂Åhfl `ˇÅ∞ã¨∞ „^ÒǨn... =∞m§ P ^°∞O®‡O®æÅ#∞ Qõ∞O°∞Î
`ˇK«∞ÛHí∞<Ë~^°∞Hí∞ Wk ã¨=∞Ü«µ~ Hß^°∞... Jܵ<® hÇÁHí JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°º O®tq
„^ÒǨn... x~_«∞ ã¨fiÜ«µ~=O° ã¨ÉèíÖ’ h=Ù uO°ã¨¯i~z# ÇÍ_«∞ J==∂# ÉèßO°~`À
„=∞QõæHí Uq∞Kı™®Î_«∞... J~^°∞Hı H“O°= ã¨ÉèíÖ’ x#∞fl J==∂x~Kı~^°∞Hí∞ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨Ï
ÖÏ_Í_«∞. Hßh hHÁHí q+¨Ü«µ~ `ˇeÜ«µ^°∞ „^ÒǨn...—
'Uq∞>˜?— Jx „^ÒǨk Pâ◊ÛO°º~`À „Ǩtfl~z~k.
'ÇÍ_«∞ x#∞fl J==∂x~z#~^°∞Hí∞ `Œy# tHí∆#∞ J#∞Éèíq~KÍ_«∞... Hß^°∞ `Œ#Hí∞
`Í#∞ =∞O°} ^°~_«# qkè~K«∞Hí∞<®fl_«∞... ÇÍ_«∞ Hí∞uû`Œ∞Å h_«Ö’ ÃÑiQå_«∞ Hßx
x[~Qå ^°∞O®‡O°∞æ_«∞ Hß_«∞ „^ÒǨn. z=i O’AÖ’¡ ÇÍ_«∞ J#∞Éèíq~z# Çı^°# J~`Í
W~`Í Hß^°∞—... Jx Hí∞~u K‹Ç≤Ê~k.
'=∞O°} ^°~_«# qkè~K«∞Hí∞<®fl_Í... J~>ı g∞O≥=O’, áå~_«=ÙÖˇ=O’, <Ë<ˇ=O’
PÜ«µ#Hí∞ `ˇeã≤~^®...—
'J=Ù#∞ `ˇÅ∞ã¨∞. Jk `ˇeã≤# <®>˜#∞~_ô J`Œ_«∞ Hí∞q∞eáÈx Hí∆}~... ÖË^°∞...
D O°Ç¨Ï㨺~ J`ŒxH˜ `ˇeÜ«µHíáÈ`Ë h ÉèíO°ÎÅÖ’ #Å∞Qõ∞O°¥ q∞yÖË ÇÍO°∞ Hß~°∞... h
#Å∞Qõ∞i ÉèíO°ÎÅHí∂ „áå}aèHí∆ ÃÑ>ì̃ `Œ# „áå}®Å∞ `Í#∞ JiÊ~K«∞Hí∞<®fl_«=∂‡!... Jx
Hí∞~u qÅÇ≤~z~k.
D [ÇÍ|∞‰õΩ „^ÒǨk k„Qåƒù~u K‹~k~k.
'J~>ı... PÜ«µ#Hí∞ g∞O°∞ `Œe¡ Jh, áå~_«=ÙÅ∞ ™È^°O°∞Åh `ˇÅ∞™®?...— Jx
„Ǩtfl~z~k.
'`ˇÅ∞ã¨∞...—
'ZǨC_«∞ `ˇÅ∞ã¨∞... Ü«µ∞^®úxH˜ =∞∞~^Õ g∞O°∞ K‹áåÊO®...—
'J=Ù#∞ „^ÒǨn... D O°Ç¨Ï™®ºxfl K‹Ç≤Ê HíO°∞‚_çx =∞# "≥·Ñ¨ÙHí∞ u¿ÑÊ~^°∞Hí∞ <Ë#∞,
NHí$+¨∞‚_«∞ Kıã≤# „Ǩܫµ`ÍflÅ∞ Ѷ¨e~K«ÖË^°∞.—
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 45
'WHí¯_« Hí∂_Í NHí$+¨∞‚_«∞ 㨥„`Œ^èßOÕ<®...— Jx „^ÒǨk k„Qõƒù=∞`À J#∞Hí∞~k.
'NHí$+¨∞‚_«∞ K‹Ç≤Ê# =∂@Å∞ Hí∂_Í PÜ«µ#ÃÑ· Ǩx KıÜ«µÖË^®...— Jx ÃÑ·H˜ „Ǩtfl~z~k.
'ÖË^°∞ „^ÒǨn... <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞, =∞Ǩâ◊¥O°∞_«∞, gO°∞_Ë Hß_»∞, XHí L#fl`Œ"≥∞·#
=∞Ǩϟ^®`ŒÎ"≥∞·# ǨÏ$^°Ü«µ~ HíÅÇÍ_«x =∂Hí∞ `ˇeã≤áÈܵ~k. Z~`Œ ^°∞+ì̈ ™®~Qõ`Œº~Ö’
L<®fl J`Œ_«∞ XHí ^è°¥o^Œ∂ã¨i`Œ =G~Ö’ ^®y L#fl =∂}˜Híº=∞x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl~.
P JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·# =∂}˜Hߺxfl z#fl`Œ#~Ö’<Ë qã≤i Çıã≤#~^°∞Hí∞ <Ë#∞ <Ë_ô Ѩل`Œâ’Hí~
J#∞Éèíqã¨∞Î<®fl#∞...—
'W^°~`Í qkè "≥·Ç¨s`Œº~ J`ŒÎÜ«∂º... g∞O°∞ PÜ«µ##∞ Ö’Hícèu`À qã≤iÇıâÍO°∞.
Jܵ<® PÜ«µ# =∞O’ Hí∆„uÜ«µ∞_çH˜HßHí 㨥`Œ∞_çH˜ ÅÉèíº~ HßÇÍÅx U=∞∞#flk...
㨠¥ `Œ Ñ ¨ Ù „`Œ ∞ _≥ · # ~^° ∞ Hí ∞ 㨠fi Ü« µ ~=O° ~ Ö’ <Ë # ∞ uO° ã ¨ ¯ i~K« _ « ~ , PÜ« µ # ##∞fl
J==∂x~Kı~^°∞Hí∞ ^°∞O’º^è°<®^°∞Å#∞ „¿ÑOÕÇ≤~K«_«~ Hí∂_Í qkè ed`ŒÇı∞ J`ŒÎÜ«∂º...—
'h=٠㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_«=x J==∂x~K«HíáÈܵ<®... HíO°∞‚_«∞ x#∞fl KıǨ>ÏìÅx qkè
ed~K«ÖË^°∞... „^ÒǨn... Çͺã¨=∞∞x K‹Ç≤Ê# ^®x „ǨHßO°~ hHí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÖË
O®ã≤ L<®flO°∞. =∞O’ÖÏ [iy L~>ı HíO°∞‚_«∞ x#∞fl ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ HßHíáÈܵ<®
Ü«µ∞^®úxH˜ =∞∞~^°∞ =i~z L~_ËÇÍ_Ë...—
'J`ŒÜ Î ∂« º— Jx „^ÒǨk k„Qåƒù~u =ºHí~Î Kıã~≤ k. 'g∞O°∞ Uq∞ =∂>Ï¡_∞« `Œ∞<®flO°∞...—
'U O’*ˇ·`Ë h=Ù áå~_«=ÙÅ ^è°O°‡Ç¨ufl=x `ˇeã≤~^À P O’A #∞~Kı HíO°∞‚_«∞ x#∞fl
J==∂x~z#~^°∞Hí∞ „Hí∞~yáÈÜ«∂_«∞... K«xáÈÜ˵ <®>˜H˜ `Œ# ™È^°O°∞ŠǨufl=#fl
Q“O°=Çı∞ Hßx hÃÑ· J`Œ_çH˜ U q^è°"≥∞·# "≥ØǨÏ~ ÖË^°∞ „^ÒǨn...—
'JÖÏ Jx g∞Ô~ÖÏ K‹Çʨ QõÅO°∞?—
'Ü«µ∞^°ú~Ö’ HíO°∞‚_«∞ „ǨÇıt~K«Hí∞~_Í Kı¿ã~^°∞Hí∞ P #Å¡#Ü«µº Zxfl Z`Œ∞ÎQõ_«Å∞
ÇıâÍ_À... z=O°Hí∞ h=Ù J`Œ_çx PO°= ÉèíO°ÎQå ã‘fiHíi™®Î=#fl Pâ◊ Hí∂_Í K«¥áå_«∞
„^ÒǨn...—
Pâ◊ÛO°º~! =∞Ǩ Pâ◊ÛO°º~!! NHí$+¨∞‚_«ÖÏ J<®fl_Í!!
„^ÒǨk K‹H˜¯à◊∞§ Z„O°|_ͤܵ... `Œ# ǨQõ K«ÖÏ¡OÕÛ~^°∞Hí∞ P NHí$+¨∞‚x O®Ü«µÉÏO®xH˜
Ǩ~Ç≤`Ë J`Œ_«∞ P_ç~k D <®@Hí=∞#fl =∂@... U PÖ’K«<ˇ·`Ë `Œ#Ö’ <Ë_«∞ ÃÑÅ∞¡aH˜~^À
P PÖ’K«##∞ =∞∞~^Õ HßO°ºO°¥Ç¨~ ^®ÖÏÛÅx J`Œ_«∞ „Ǩܫµufl~KÍ_«#fl =∂@...
Jܵ<® HíO°∞‚_«∞ `Œ##∞ Z~^°∞Hí∞ uO°ã¨¯i~KÍ_À `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍÅx „^ÒǨkÖ’
Hí∞`Œ¥Ç¨ÏÅ~ K‹ÅOÕy~k.
„^ÒǨk =∞∫<®xfl „QõÇ≤Ï~z# Hí∞~u `Í<Ë =∂>Ï¡_ç~k.
46 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 'O®Ü«µÉÏO®xH˜ "≥à˧ =∞∞~^°∞ NHí$+¨∞‚_«∞ <® =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞. J`Œ_çx K«¥_«Qå<Ë 'HíO°∞‚_«∞ XHí¯_Ë â◊„`Œ∞ ã¨=∞¥Ç¨xfl ǨÏ`Œ=∂O°ÛQõÅ_«#fl qâÍfiã¨~ ^°∞O’º^è°#∞_çH˜
â’Hí~`À <® Hí~Oî°~ ÃÑQõÅÖË^°∞. Ǩ^°∞<®Å∞QÕà◊∞§ g∞O°∞ ZÖÏ rq~KÍO’ `ˇÅ∞ã¨∞ L#fl^°x `Œ#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ „^ÒǨn... J~^°∞Hı <® ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_çx ÇÍi #∞~z ^°¥O°~
Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ <® =∞#ã¨∞ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨Ï ÖÏ_ç~k. h=Ù <® HÁ_«∞Hí∞Å Hí~>ı „Ç≤Ü«µ"≥∞·# KıÜ«∂Åx Z~`ŒQå<À „Ǩܫµufl~KÍ#∞. Hí$+¨∞‚_«∞ HíO°∞‚_çH˜ #K«ÛK‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~z
^®xq. x~_≥·# O°¥Ç¨ã¨~Ǩ^° QõÅ ^®xq. ã¨ÅHí∆}=Ù. |e+¨µªÖˇ·# ѨÙO°∞+¨ „âı+¨∞ìÅ∞ qѶŨ "≥∞#· `ŒO®fi`Œ Hí∂_Í `ŒeQ¡ å <Ë#∞ K‹¿ÑÊ =∞~z =∂@Å#∞ q~>Ï_«x `ŒÅKÍ#∞.
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ Híey Hí∂_Í h=Ù Z<Àfl Híë®ìÅ∞ Ǩ_ͤ=Ù. x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’ XHí `Œ=∞∞‡ÅHí∞ Ç≤Ï`Œ"≥∞·# ^®xx Kı™®Î_«#∞Hí∞<®fl#∞... J`Œ_«∞ Híhã¨~ áå~_«=ÙÅ#∞
Hí ∆ ∞ „^° ∞ _ç Kı u Ö’ J==∂<®xH˜ Qõ ∞ O° Ü « ∂ º=Ù. <® HÁ_« ∞ Hí ∞ Å∞ Hí ∂ _Í x#∞fl ^Õfi+≤~K«Hí∞~_Í, ÇÍiH˜ H©_«∞ `ŒÅÃÑ@ìHí∞~_Í KıÜ«∂Å#∞Hí∞<®fl#∞.—
O°H˜∆~K«ÖËHíáÈÜ«∂O°∞. ÇÍiH˜ =∞m§ ã¨∞Yã¨~Ǩ^°Å∞ Åaè~Kı O’AÅ∞ ÖËÇÍ Jx <Ë#∞ Hí∞~u =∂@Å#∞ W~`Œ=O°Hí∞ =∞∫#~Qå q~@∞#fl „^ÒǨk ÃÑ^°q qÇ≤Ê~k...
Hí$+¨∞‚_çx Ǩ@∞ìHí∞x U_ÍÛ#∞. 'Hí#fl`Œe¡ =∂@ Hí∂_Í PÜ«µ# q#ÖË^®? Jã¨ÖqË ∞ [iy~k?...—
„^ÒǨn... Hí$+¨∞‚_ç `Í`Œ PO°ºHí∞_«∞ <Ë#∞ P_«∞Hí∞~@∞#fl =Ü«µã¨∞ûÖ’ ##∞fl Hí∞~u '[iy~^Õ q ∞>’ hHí ∞ K‹ Ç ¨ Ê _« ~ J=㨠O ° ~ „^ÒǨ n ... <Ë # ∞ Ö’Hí x ~^°
Éè’AxH˜ ^°`ŒÎ`Œ W=fiHíáÈ`Ë W^°~`Í [iQÕk Hß^Õ"≥Ø... J@∞ <Ë#∞ ÃÑ#∞^°∞óMÏÅ∞ `ŒÇ≤Ê~K«∞H’ÇÍÅ<Ë ™®fiO°÷~H’ã¨~ Hí#fl HÁ_«∞Hí∞#∞ |eKıã¨∞Hí∞<®fl#x, W~`Œ>˜ Ü«µ∞^®úxH˜
J#∞Éèíq~KÍ#∞... <® HÁ_«∞Hí∞Å#∞ Kıã¨∞Hí∞#fl h=Ó J+ì̈Híë®ìÅ∞ Ǩ_ͤ=Ù. <® "≥·^è°=º~ HßO°}=∞Ü«∂º#x, Jk z=O°Hí∞ h Hí∞=∂O°∞Å#∞ Ãã·`Œ~ ǨÏ`Œ=∂iÛ~^°x h=Ù
Hßh, ^®i„^°º~ Hßh <® ǨQõ Hí~>ı HÁ_«∞Hí∞Å#∞, x#∞fl ^°¥O°~ Kıã¨∞Hí∞#fl ^°∞óYÇı∞ J#∞H’Hí∂_«^°=∂‡... U^À q^è°~Qå HíO°∞‚_ç Z^°∞@ Ǩ_ç áå~_«=ÙŠǨ@¡ J`Œ_ç =∞#ã¨∞
##∞fl Jq∞`Œ~Qå HíÅzÇıã≤~k. =∂OÕÛ~^°∞Hí∞ <Ë#∞ Kıã≤# „Ǩܫµ`Œfl~ Ѷ¨e~z~^°x HíÅÖ’ Hí∂_Í TÇ≤Ï~K«ÖË^°∞...—
O®Ü«µÉÏO®xH˜ "≥à˧ =∞∞~^°∞ Hí$+¨∞‚_çH˜ #∞=Ùfi Uq∞ K‹áåÊÇ’ <Ë#∞ Hí∂_Í Hí$+¨∞‚_çH˜ '<Ë#∞ JÖÏ J#∞H’=@~ ÖË^°x W~`ŒHí∞ =∞∞~^Õ g∞Hí∞ K‹áåÊ#∞ Hí^® J`ŒÎÜ«∂º...
J^Õ K‹áåÊ#∞ „^ÒǨn... hHí∞ [iy# J==∂<®xH˜ `Œy# ǨQfõ O°∞ÛH’ÇÍeû# ã¨=∞Ü«µ~ g∞O°∞ g∞ ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_çH˜ Uq∞ K‹áåÊO’ `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍÅx Hí∞`Œ¥Ç¨ÏŠǨ_«∞`Œ∞<®fl#∞...—
=zÛ~^°x K‹áåÊ#∞. W~Hß ^è°O°‡~, J^è°O°‡=∞x =>ì̃ „¿ÑÖÏǨ#Å∞ =^°Ìx ^è°O°‡O®AHí∞
K‹Ç¨Ê=∞x P Ü«µ^°∞#~^°#∞_ç`À Qõ>˜ìQå J<®fl#∞...— 'ã¨OÕ J=∂‡... Jܵ`Ë q#∞...—
„^ÒǨk Hí∞~u "≥·Ñ¨Ù Pâ◊ÛO°º~Qå K«¥ã≤~k. Hí∞~u K‹|∞`Œ∞#fl Hí^ä°#~ „^ÒǨk Híà◊§ =∞∞~^°∞ ^°$â◊º~ÖÏ "≥∞^°ÖÏ_«™®y~k...
'x[~ „^ÒǨn... Hí∆„uÜ«µ ¢ã‘ÎH˜ HÁ_«∞Hí∞Å#∞ ^ÕxH˜ Hí~@∞~^À ^®xH˜ `Œy# HßÅ~
=zÛ~^°x K‹áåÊ#∞... PÜ«µ∞^è° ^èßO°∞Ö’¡ J„QÕã¨O°∞_≥·# JO°∞˚#∞_çx „^ÒǨk =∂O°æ~Ö’
#_«K«∞HÁ=∞‡x K‹Ç¨Ê=Åã≤~kQå <Ë#∞ Hí$+¨∞‚_çH˜ Qõ>ì̃Qå `ˇeáå#∞... O®[º~ HÁÅ¡Q˘@ì_«~,
=∂Ü«µE^°~Ö’ F_ç~K«_«~, <® HÁ_«∞Hí∞Å#∞ ^Õâ◊~ #∞~z "≥à◊§Q˘@ì_«~ Hí∂_Í <®Hí∞
J~`ŒQå ^°∞óY~ Híey~K«ÖË^°∞. h =~>˜ `Ë[ã≤fixx K«¥ã≤ ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ∞ H“O°= ã¨ÉèíÖ’
<®<® HßO°∞Hí∂`ŒÅ∞ Hí∂Ü«µ_«~ ##∞fl Z~`ŒQå<À ^°Ç≤Ï~z Çıã≤~k „^ÒǨn...
##∞fl P O’A Hí$+¨∞‚_«∞ F^®iÛ â◊„`Œ∞=ÙÅ#∞ ǨÏ`Œ=∂OÕÛ O’AÅ∞ `ŒfiO°Ö’
O®#∞<®flÜ«µx O®Ü«µÉÏO®xH˜ "≥à◊§_ÍxH˜ =∞∞~^Õ K‹¿ÑÊ~`Œ=O°Hí∂ <® =∞#ã¨∞
âÍ~u~K«ÖË^°∞ „^ÒǨn...—
Hí∞~u =∂@Å∞ qx „^ÒǨk =∞#ã¨∞ âÍ~u~z~k... Ü«µ∞^°ú~ [iy#~^°∞Hí∞
Hßh, HíO°∞‚_«∞ =∞O°}˜~z#~^°∞Hí∞ Hßh... `Œ#Hí∞ q∞~z# ÉÏ^è° Hí∞~uH˜ ÖË^°x P"≥∞Hí∞
W~`Œ=O°Hí∞ JxÇ≤~z~k. `Í#∞, Hí∞~u XHı q^è°~Qå PÖ’zã¨∞Î<®fl=∞x „^ÒǨk WǨC_«∞
Éèßq~z~k.

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 47 48 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£


7 Hí∞=∂O°∞_«=Ù. HíO®‚... ZÅ¡Ö’HßÅHí∞ "≥Å∞Qõ∞xã¨∞Î#fl D HíO°‡™®H˜∆ 㨥O°º^Õ=Ù_çH©, <®Hí∞
‰õΩOf^Õq JÉèºí ~°#÷
Qõ~Qå #nfO°~Ö’ Qõ~cèO° Hí~Oî°^è°fix`À Çı^®xfl K«^°∞=Ù`Œ¥ HíO°∞‚_«∞ `Œ¥O°∞Ê"≥·Ñ¨Ù
=∞∞Y~ÃÑ>ì̃ Kı`Œ∞Å∞ ÃÑ·H≥uΠ㨥O°ºÉèíQõÇÍ#∞_çx ^èߺxã¨∞Î<®fl_«∞... P Çı^° ^è°fixH˜ „ǨHí$u
ǨO°=t~záÈ`Œ∞#fl@∞¡ h>˜ QõÅQõÅÅ∞, K‹@¡ PHí∞Å Hí^°eHíÅ∞ „Ǩu^è°fixã¨∞Î<®flܵ...
㨥O°∞º_ç ÖË`Œ H˜O°}®Å∞ HíO°∞‚_ç Hí=K«Hí∞~_«ÖÏÅÃÑ· Ǩ_ç "≥∞iã≤áÈ`Œ∞<®flܵ...
HíO°∞‚_çx HíÅ∞ã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ =zÛ# Hí∞~f^Õq Hí∂_Í J`Œ_ç Hí~Oî°~ #∞~z
"≥Å∞=_«∞`Œ∞#fl Çı^° <®^®xH˜ ǨO°=â◊∞O®Öˇ·áÈܵ~k. J`Œ_ç x+¨ìHí∞ Éèí~Qõ~ O®Hí∞~_Í
HÁkÌ ^°¥O°~Ö’ xÅ∞K«∞#flk.
„Hí=∞~Qå Z~_«Çı_çq∞ ÃÑO°Qõ™®y~k... Jܵ<® HíO°∞‚_ç LKÍÛO°}Ö’, x+¨ìÖ’
=∂OÕÊg∞ =zÛ#@∞¡ Hí#Ǩ_«_«~ ÖË^°∞. Hßx Z~_« Hí<ˇflO°Qõx =$+≤ì =~â◊Ѩ٠P_«Ç¨_«∞K«∞
Hí∞~u `Í=∞O° fQõ=Öˇ ÇÍ_çáÈ™®y~k.
P"≥∞ÃÑ· *Ïe `ŒÅ∞ã¨∞Î#fl@∞¡Qå ZHí¯_ç #∞~KÀ K«Å¡>˜ Qåe Qõ~Qå#kÃÑ· #∞~z
HíO°∞‚_çx `ÍH˜~k. HíO°∞‚_ç Éèí∞[~ÃÑ· #∞#fl L`ŒÎsÜ«µ~ P =∞~^° Ǩ=<®ÅHí∞ q~*Ï=∞O°ÖÏ
gÜ«µ™®y~k.
Z~_« Çı_çH˜ `Œ@∞ìH’ÖËx Hí∞~u HíO°∞‚_ç "≥#Hí "≥·Ñ¨ÙHí∞ =zÛ P L`ŒÎsÜ«µÑ¨Ù h_«Ö’
xÅ|_ç ¿ã^° fO°™®y~k.
`Œ# ^èߺ#~ =∞∞y~z# HíO°∞‚_«∞ "≥#H˜¯ uO°QõQå<Ë Hí∞~f^Õqx K«¥ã≤ k„Qõƒù=∞
K‹~^®_«∞. `Œ>ÏÅ∞# =~y P"≥∞ áå^®ÅHí∞ #=∞㨯i~z xÅ∞K«∞x Kı`Œ∞Å∞ "≥Ø_çÛ
WÖÏ „Ǩtfl~KÍ_«∞.
'=∂`Í... <Ë#∞ O®^èıÜ«µ∞_«#∞... JuO°^ä°∞x Ѩل`Œ∞_«#∞. HíO°∞‚_çx. ѨÓAºO®ÖÏ...
<Ë#∞ g∞Hí∞ U ¿ã=Å~k~K«QõÅ#∞...—
Hí∞~u XHí Hí∆}~ Hí∂_Í PÅ㨺~ KıÜ«µHí∞~_Í J~^°∞Hí∞ [ÇÍazÛ~k.
'<®Ü«µ<®... h=Ù Kıã¨∞Î#fl ǨiK«Ü«µ~ ã¨O≥·~k Hß^°∞... h=Ù O®^èıÜ«µ∞_«=Ù Hß=Ù...
h `Œ~„_ç JuO°^ä°∞_«∞ Hß_«∞. h=Ù <® Hí∞=∂O°∞_«=Ù. h=٠㨥`ŒHí∞Å~Ö’ [x‡~K«ÖË^°∞.
<® =∂@ q#∞.—
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 49
P"≥∞ =∂@ÅHí∞ HíO°∞‚_«∞ k„Qõƒù=∞ K‹~k#@∞¡ Hí#Ǩ_«ÖË^°∞... Jܵ<® ÃÑ^°q
qǨÊÖË^°∞...
'`Œ~„_ô... <Ë#∞ Hí#ºQå L#flǨC_«∞ h=Ù <®Hí∞ Hí∞~u Éè’Ax W~@ [x‡~KÍ=Ù...
x#∞fl #==∂™®Å∞ "≥Øã≤ Hí#flk <Ë#∞... h=Ù O®^è° Hí∞=∂O°∞_«=Ù Hß=Ù. h=Ù D Ǩ$^ä°
[x‡~KÍ=Ù. h=Ù P ã¨Ç¨Ï[ Hí=K«Hí∞~_«ÖÏÅ`À<Ë <® Hí_«∞ѨÙ# Ǩ_ͤ=Ù... h=٠ѨÙ>ì̃#ǨC_«∞
Z~`Œ `Ë[ã¨∞û`À L<®flÇ’ J^Õ `Ë[ã¨∞û`À WǨC_«¥ "≥eyáÈ`Œ∞<®fl=Ù... WÖÏ~>˜ ÇÍ_çq
h `Œ=∞∞‡Å#∞ q㨇i~z ^è°$`ŒO®R Hí∞=∂O°∞Å#∞ HÁÅ∞ã¨∞Î<®fl=Ù. J~^°∞Hí∞ <®
ǨÏ$^°Ü«µ~ ^°Ç≤Ï~záÈ`Œ∞#flk...
Hí∞=∂O®... HÁ_«∞Hí∞ g∞^°<Ë „áå}®Å∞ xÅ∞ѨÙHí∞#fl `Œe¡x, `Œ~„_çx, Ç≤`Í=∞ǨïÅ#∞
ã¨~`À+¨ÃÑ@ì_«Çı∞ h ^è°O°‡~. ^è°$`ŒO®R Hí∞=∂O°∞Å∞ HÁÅ¡Q˘>˜ì# áå~_«=ÙÅ ã¨~Ǩ^°#∞
uiy ™®kè~z J#∞Éèqí ~Kı~^°∞Hí∞ hHı JO°›`Œ L#flk... HíO®‚O∞° #˚ ∞Å HíÅܵHí#∞ ^°∞+¨∞Ö ì #·ˇ
H“O°=ÙÅ∞ K«¥ã≤ „Hí∞~yáÈ`ÍO°∞. g∞i^°ÌO°¥ |ÅO®=∞Hí$+¨∞‚Å =Öˇ uO°∞Qõ∞`Œ∞~>ı Ö’Hí~Ö’
™®kè~K«ÖËxk U=∞∞#flk... Ü«µ[˝ÇıkHíÃÑ· ^Õ=`ŒÅ∞ HÁeKı ǨO°„|Ǩχ=Öˇ h=Ù
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ™È^°O°∞Å`À Hí∂_ç â’aèÅ∞¡`Í=Ù.
HíO®‚... h=Ù <® `˘e a_«¤=Ù. ã¨^°∞æ} ã¨~Ǩ#∞fl_çq... hHí∞ 㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_«<Ë ¿ÑO°∞
Hí∂_Í K«i„`Œ #∞~z `˘ÅyáÈ`Œ∞~k... h ¿ÑO°∞ Ǩ$^äß Hí∞=∂O°∞_çQå, áå~_«=ÙÅÖ’
J„QõA_«=ÙQå Jxfl kHí∞¯Å~^°∞ =∂O’‡Qõ∞`Œ∞~k...
Z~_« Çı_çq∞Ö’ "≥∞·#Ѩ٠=∞∞^°Ì=Öˇ HíO°∞Qõ∞`Œ∞#fl Hí∞~f^Õq ǨÅ∞Hí∞ÅHí∞ HíO°∞‚_ç
=∞#ã¨∞ Híiy#@∞¡ Hí#Ǩ_«ÖË^°∞. Hßx QõQõ#`ŒÅ~Ö’ 㨥O°∞º_«∞ HíO°∞‚_ç =∞∫<®xfl
L¿ÑH˜∆~K«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞...
L#fl@∞ì~_ç Z~_« fHí∆}`Œ `Œyæ~k. 㨥O°∞º_«∞ Jq∞`Œ"≥∞·# „ǨHßâ◊~`À#¥
K«Å¡^°<®xfl J~k㨥ΠHí∞~uH©, HíO°∞‚_çH© Pâ◊ÛO°º~ Híey~KÍ_«∞...
'J=∂‡... h=Ù K‹Ç≤Ê#k x[~ Hß=K«∞Û. W^Õ q+¨Ü«µ~ Hí$+¨∞‚_«∞ Hí∂_Í <®Hí∞
K‹áåÊ_«∞... h =∂@Å∞ <Ë#∞ q~>ı ^è°O®‡xfl LÅ¡~Ѷ≤∞~z# ÇÍ_ç#=Ù`Í#∞...
ѨÓAºO®ÖÏ... h=Ù <® Ǩ@¡ Kıã≤# áåǨ~ ÃѶ∞ÏO°"≥∞·#k. `Œb¡... h=Ù ##∞fl J<®^äŒ#∞
KıâÍ=Ù... <Ë#∞ Hí∆„uÜ«µ∞_«<ˇ·`Ë <®Hí∞ Hí∆„uÜ«µ ã¨~™®¯O°~ ZHí¯_« [iy~k... h=Ù <®Hí∞
Kıã≤# H©_«∞ U â◊„`Œ∞=Ó W~`Œ=O°Hí∞ <®Hí∞ KıÜ«µÖË^°∞...
Hí∞~f^Õg... x[~Qå h=Ù <® `ŒeÖ ¡ ÏQå <® Çı∞Å∞H’i =KÍÛ=x <Ë#∞ J#∞H’=_«~
ÖË^°∞. Hı=Å~ h ™®fiO°÷~ H’ã¨Çı∞ <®Hí∞ É’^è° Kıã¨∞Î<®fl=Ù... Ü«µ∞^°ú Çı∞Ѷ¨∂Å∞ „Hí=∞∞‡Hí∞#fl
50 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Çıà◊ <Ë#∞ áå~_«=ÙŠǨHí∆~ Kıi`Ë ##∞fl Ç≤iH˜ÇÍ_«x Ö’Hí~ x~k~K«^®... P q+¨Ü«µ~
hHí∞ `ˇeÜ«µ^®...
<®Hí∞ `Œ=∞∞‡Å∞ ÖËO°x, <Ë#∞ O®^èıÜ«µ∞_ç#h Ö’HßxHí~`Œ>˜H© WǨÊ>˜=O°Hí∞
`ˇÅ∞ã¨∞... WǨC_«∞ Ü«µ∞^°ú~ =∞∞~K«∞Hí∞ =zÛ# `ŒO®fi`Œ `Œ=∞∞‡Å∞#fl@∞¡ „ǨHí>˜~z
áå~_«=ÙÅ`À Híe¿ãÎ ##∞fl Hí∆„uÜ«µ∞_«~>ÏO®...
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç HÁ_«∞Hí∞Å∞ ÇÍO°∞ J#∞Éèíq~z# ã¨∞YÉè’QåÅxfl>˜Ö’ ##∞fl
ÉèßQõ™®fiq∞x KıâÍO°∞... <Ë#∞ Hí+¨ìǨ_«Hí∞~_Í K«¥ã¨∞Hí∞<®flO°∞... ÇÍiH˜ ZÖÏ „^ÀǨÏ~
KıÜ«µQõÅ#∞.
ÇÍO°∞ <® â◊H˜Î`À â◊„`Œ∞=ÙÅÃÑ· q[Ü«µ~ ™®kè~K«QõÅ=∞<Ë JáåO° qâÍfiã¨~`À
L<®flO°∞... =ã¨∞=ÙÅ∞ ^Õ"Õ~„^°∞x HÁez# =∂ki ##∞fl H“O°=ÙÅ∞ PO®kèã¨∞Î<®flO°∞...
##∞fl `ˇÇ¨ÊQå Kıã¨∞Hí∞x ^®@O®x Ü«µ∞^®úxfl ^®@QÀO°∞`Œ∞<®flO°∞. fO°~ ^˘O°Híx ^°â◊Ö’
fO®xfl KıOQ° ÀOÕ ÇÍix <Ë#∞ ZÖÏ =keÇıܵ« QõÅ#∞...
^°∞O’º^è°#∞x LǨCux „|`Œ∞Hí∞`Œ∞#fl <®Hí∞ PÜ«µ# O°∞}~ fO°∞ÛHí∞<Ë ã¨=∞Ü«µ~
=zÛ~k... O®A=Å# Çı∞Å∞á⁄~k `Œy# ã¨=∞Ü«µ~ =zÛ#ǨC_«∞ á⁄~k# Çı∞Å∞
Qõ∞iÎ~K«Hí∞~_Í, J@¥ W@¥ Tyã¨ÖÏ_«∞`Œ¥ hK«~Qå „Ç¨=iÎ~Kı ÇÍiH˜, O®[„^ÀǨïÅHí∞,
„ǨÉèí∞=Ù Hí∂_«∞ Q˘Å¡Q˘>ıì ÇÍiH˜, áåǨHíO°∞‡ÅHí∞ D Ö’Hí~Ö’ Hßh, ǨO°Ö’Hí~Ö’ Hßh
KÀ@∞ÖË^°∞...
Hí∞~f^Õg... <Ë#∞ h`À J|^®úÅ∞ P_«∞@ ÖË^°∞... <® |ÖÏhfl, â◊HÎ̃h Hí∂_«Qõ@∞ìHí∞x
h Hí∞=∂O°∞Å`À áÈO®_ÍÅx Lqfià◊¥§O°∞`Œ∞<®fl#∞... h=Ù K‹ÇÊ≤ #k <®Hí∞ „ǨÜ∂ˇ [#~
KıHí∂O°∞ã¨∞Î~^°#_«~Ö’ ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞. Jܵ#ǨÊ>˜H© h JÉèíºO°÷##∞ =∞xfl~K«ÖË#∞...
Jܵ#ǨÊ>˜H© ^Õg... h=Ù <® =^°ÌHí∞ =zÛ# L^ÕÌâ◊º~ =ºO°÷~ HßHí∞~_Í h=Ù H’O°Hí∞~_Í<Ë
hHÁHí ÇÍQåÌ#~ KıÜ«µ^°ÅK«∞Hí∞<®fl#∞...
^è°O°‡O®A, cè=∞∞_«∞, #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Ü«µ∞^°ú~Ö’ <®Hí∞ Z^°∞O≥·#@¡Üµ`Ë
=∂Ö’ Z=O’ XHíO∞° gO°=∞O°}~ K‹~^®eû~^Õ. Hßx <Ë#∞ =∂„`Œ~ ÇÍix =kè~K«É’#x
=∂@ Wã¨∞Î<®fl#∞. Hßx JO°∞˚#∞x =∂„`Œ~ =^°ÅÖË#∞... ^è°O°‡O®A ¿ã#Ö’ <®Hí∞
ã¨i*’_«∞ JO°∞˚#∞_Ë... ^°∞O’º^è°<®^°∞Å ÉèíÜ«µ=∞~`Í JO°∞˚#∞_çÃÑ·<Ë... Ü«µ∞^°ú~Ö’
JO°∞˚#∞x =kè¿ãÎ <®Hí∞ Ѷ¨Å~ ã≤kú~z#>ı¡. <® „ǨÉèí∞=Ù O°∞}~ fO°∞ÛHí∞#fl>ı¡. J^Õ
ã¨=º™®z KıuÖ’ <Ë#∞ =∞O°}˜~z<® <®Hí∞ H©iÎ ^°Hí∞¯`Œ∞~k. Ü«µâ◊ã≤fih... JO°∞˚#∞_«∞
=∞O°}˜~z<®, <Ë#∞ =∞O°}˜~z<®... hHí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ HÁ_«∞Hí∞Å∞ q∞ye L~>ÏO°∞.
Ǩ~K«áå~_«=ÙÅÖ’ XHíO°∞ `ŒQåæO°#fl ÉÏ^è° hHí∞ L~_«^°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 51
ZÖÏ~>˜ xOÕfi^°~ Hßh... ÉÏ^è° Hßh ÖËHí∞~_Í Çı^®~`Œ ^è’O°}˜Ö’ Jܵ#ǨÊ>˜H©
gO’z`Œ~Qå =∂>Ï¡_«∞`Œ∞#fl HíO°∞‚_çx K«¥ã≤ Hí∞~f^Õq =∞#ã¨∞û ^°∞óY~`À á⁄i¡áÈܵ~k.
HíO°∞‚_çx Qõ>˜ìQå H“ye~K«∞Hí∞x P"≥∞ Hí_«∞Ѩ٠ǨyÖËÖÏ ^°∞ód~z~k. HíO°∞‚_«∞ P"≥∞
"≥#∞fl`Œ>˜ì ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_çÖÏQå F^®O®Û_«∞... HÁkÌ ¿ãǨ>˜H˜ Hí∞~u ^°∞óY~ #∞~z
`ËO°∞Hí∞x HíO°∞‚_çH˜ WÖÏ K‹Ç≤Ê~k...
'HíO®‚... qkè |Å=`ŒÎO°"≥∞·#k... H“O°=ÙÅ∞ #t~K«_«~ WHí Z=O°¥ PǨÖËO°∞. h
`Œ=∞∞‡ÅÖ’ #Å∞Qõ∞ix =kè~K«#x hqzÛ# =∂@ <®H≥~`À ã¨~`À+¨~ Híeyã¨∞#Î flk...
h JÉèíÜ«∂xfl =∞O°záÈ`Í=x <Ë#∞ J#∞H’#∞... WHí <®Hí∞ ÃãÅq=∞∞‡...—
'JÖÏQÕ J=∂‡... Jܵ`Ë g∞O°∞ Hí∂_Í <®Hí∞ XHí =∂@ WÇÍfie— Jx HíO°∞‚_«∞
H’O®_«∞.
Uq∞@x Hí∞~u „Ǩtfl~z~k.
'<Ë#∞ g∞ Hí∞=∂O°∞_ç##fl q+¨Ü«µ~ áå~_«=ÙÅHí∞, „^ÒǨkH˜, J#∞ºÖˇ=iH©
`ˇeÜ«µHí∂_«^°∞. `ˇe¿ãÎ ##∞fl áå~_«=ÙÅ∞ ^Õfi+≤~K«É’O°∞. JǨC_«∞ D Ü«µ∞^°úÇı∞
L~_«HíáÈ=K«∞Û— Jx HíO°∞‚_«∞ J<®flO°∞.
HíO°∞‚_ç ^°¥O®Ö’K«#Hí∞ Hí∞~u Z~`À ã¨~`À+≤~z~k.
'hHí∞ ÉèíQõ=~`Œ∞_«∞ ã¨∞YâÍ~`Œ∞Å∞ „Ǩ™®k~K«∞QåHí— Jx P"≥∞ `Œ# ÃÑ^°Ì
Hí∞=∂O°∞_çx nq~z~k.
'g∞O°∞ Hí∂_Í ã¨∞Y~Qå rq~KÍÅx Ptã¨∞Î<®fl#∞— Jx HíO°∞‚_«∞ Hí∞~u áå^®ÅHí∞
#=∞㨯i~KÍ_«∞...
52 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

8 Hõ$+¨µ‚_»∞ `«##∞ „¿Ñq∞ã¨∞Î<åfl_®... „^ÒѨk D „Ѩâ◊fl ÖˇHõ¯ÖË#xfl™ê~°∞¡ "Õã¨∞‰õΩ#flk...
Hõ$+¨‚bÅ
Hß=∞„H’^èß^°∞Å∞ ZǨC_«∞ HíÅ∞Qõ∞`Íܡ∂, ZǨC_«∞ `˘ÅyáÈ`Íܡ∂ Z=O°¥
K‹Ç¨ÊÖËO°∞. PHßâ◊~ÃÑ· ^°@ì"≥∞·# =∞|∞ƒÅ∞ „Hí=∞∞‡HÁx Hí∞~Éèí=$+≤ì Hí∞iÜ«µ_«~ Z~`Œ
ã¨Ç¨Ï["≥Ø, J^Õ PHßâ◊~ xO°‡Å~Qå â’aèÅ¡_«~ J~`Ë ã¨Ç¨Ï[~. Hß=∞„H’^èß^°∞Å∞ O≥~_Ë
"≥∞∞`Œ~Î =∞x+≤x J^èó° áå`Íà®xH˜ kQõ*ÏOÕÛ~^°∞Hí∞ KÍÅ∞#x, D O≥~_ç~>˜x [ܵ~z#
ÇÍ_Ë =∞∞HÎ̃ ™®kè™®Î_«x ÃÑ^°ÌÅ∞ J~>ÏO°∞. HíO°∞‚_«∞ D O≥~_ç~>˜h [ܵ~KÍ_Í... ÖËHí
`Í#∞ `Œ# ™È^°O°∞Öˇ·# áå~_«=ÙŠǨufl#x `ˇeã≤ `Œ#ÃÑ· "≥ØǨxfl K«~ѨÙHí∞<®fl_Í...
Jx „^ÒǨkH˜ Z~`À Pâ◊ÛO°º~ Çıã≤~k.
Jܵ<® `Œ##∞ PO°= ÉèíO°ÎQå ã‘fiHíi~K«=∞x HíO°∞‚x H’OÕ~^°∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_≥=O°∞
J#fl „Ǩâ◊fl „^ÒǨkÖ’ `ŒÖˇ`ŒÎÖË^°∞. `Œ# Qõ∞i~z# xO°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞Hí∞<Ë JkèHßO°~
Hí$+¨∞‚xH˜ P"≥∞ ZǨC_À WzÛÇıã≤~k. hÅÇı∞Ѷ¨∞ âͺ=∞∞_çx K«¥ã≤# <®>˜ #∞~_ô
`Œ#Hí∞ PǨ^®ƒ~^è=° Ù_«¥, P`Œ‡|~^è∞° =Ó PÜ«µ<Ë##fl Jaè„áåÜ«µ~ `Œ#Ö’ |bÜ«µ~Qå
<®@∞Hí∞áÈܵ~k.
qÇÍǨÏ"≥∞·# `ŒO®fi`Œ W~„^°„Ǩ™®÷<®xH˜ "≥o§# `ŒO®fi`Œ `Œ# W+ì̈ ã¨dx ZǨC_«¥
D Hí$+¨∞‚_≥=O°∞ Jx J_çQÕk. Hí$+¨∞‚x Qõ∞i~z `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍÅ#fl P`Œ∞O°`Œ `Œ#H≥~^°∞Hí∞
HíeQÕ^À `Œ#Hı JO°÷=∞Ü˵ºk Hß^°∞. Hßx `Í#∞ Qõ∞iÎ~K« ÖËHí∞~_Í<Ë PÜ«µ# `Œ#
=∞#ã¨∞û#∞ P„Híq∞~KÍ_«∞. U^À XHí „Ç¨`˺Hí „Ç¨Üˇ∂[#~ H’ã¨~ PÜ«µ# D „ǨǨ~K«~ÃÑ·
J=`Œi~KÍO°x J~^°O°¥ K‹Ç¨CHí∞<Ë ÇÍO°∞. `Œ# qÇÍǨxfl [iÇ≤~z, W~„^°„Ǩã¨÷~Ö’
`Œ=∞`À x=ã≤~z, O®[㨥ܫµ~ [iÇ≤~z# Hí$+¨∞x‚ `À `Œ#Hí∞ [#‡[<®‡~`ŒO° ã¨~|~^è~°
U^À L~^°x „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k.
'hHí∂ <®Hí∂ =∞^è°º ã¨~|~^è°~ Uq∞>˜?— Jx „^ÒǨk XHí O’A Hí$+¨∞‚x `Œ#
=∞<ÀѶ¨ÅHí~Ö’ „Ǩtfl~z~k.
'<Ë#¥ Hí$+¨‚<Ë... h=Ó Hí$+¨‚Çı, =∞# ¿ÑO°¡#∞ |>ì̃ D q+¨Ü«µ~ JO°÷~ Kıã¨∞H’ÖË=Ó—
Jx Hí$+¨∞‚_«∞ zO°∞#=Ùfi`À `Œ##∞ „Ǩtfl~KÍ_«∞. '<Ë#∞ ZHí¯_À ѨÙ>ì̃ ZHí¯_À ÃÑiQå#∞...
h=Ù ZHí¯_À [x‡~z D Éè∞í q# J=`Œi~z# â◊HºÎí ~â◊=Ù— Jx PÜ«µ# J<®fl_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 53
Hí$+¨∞‚x J~^®xfl =i‚~K«x ¢ã‘Î `Œ#Hí∞ Hí#Ǩ_«ÖË^°∞. ¢ã‘ÎÅÖ’ h=Ù Z~`Œ>˜ ™œ~^°O°º
O®tÇ’, ѨÙO°∞+¨∞Ö’¡ Hí$+¨∞‚_«∞ J~`Œ>˜ J~^°Qå_«∞ Jx `Œ#`À `Œ# W+ì̈ ã¨d ^èß„`ËܵHí
XHí O’A K‹Ç≤Ê~k. Hí$+¨∞‚x „¿Ñq∞~K«x Ü«µ∞=u J~@¥ ÖË^°x „ǨHí>˜~z~k. 16 ÇıÅ
=∞~k QÀÇ≤HÖ í Ë Hß^°∞ D Ö’Hí~Ö’ U Ü«µ∞=u J`Œ_xç „¿Ñq∞~K«Ö^Ë ∞° ? Jx „Ǩtfl~z~k.
Jã¨Å∞ „¿Ñq∞OK«_»O JO>Ë Uq∞\˜... „¿Ñ=∞‰õΩ x~°fiK«#"Õ∞q∞\˜... "≥∞∞^°>˜™®i Hí$+¨∞‚_«∞
„^°∞Ǩ^°Ñ¨ÙiH˜ =zÛ#ǨC_«∞ PÜ«µ# Pjã¨∞ûÅ∞ fã¨∞HÁ=∞‡x `Œ~„_ç „^°∞Ǩ^°∞_«∞ `Œ#`À
K‹áåÊ_«∞. Hí$+¨∞‚x K«¥_«_«~ J^Õ "≥∞∞^°>˜™®i. =∞~„`Œ=∞∞QõúÖÏ J`Œ_ç =^°ÌHí∞ =zÛ
KıuÖ’ JǨC_Ë H’ã≤# heHí=∞ÖÏÅ#∞ PÜ«µ# áå^®ÅHí∞ ã¨=∞iÊ~z~k. `Œ#
Kı`Œ∞ÅHí∂, P Hí=∞ÖÏÅHí∂, PÜ«µ# áå^° Hí=∞ÖÏÅHí∂ =∞^è°º ™®^°$â◊ºÇı∞q∞>’ `Œ#Hí∞
JO°÷~HßÖË^°∞. J~`Í hÖÏHßâ◊"≥∞·, he ã¨=∞∞„^°~ J~^°∞Ö’ qb#"≥∞·áÈܵ# „Éèß~u
Híey~k. `ŒÅÃÑ·H≥uÎ ZǨC_«∞ `Í#∞ K«¥ã≤~^À `ˇeÜ«µ^°∞. Hßx `Œ# K«¥Ñ¨ÙÅ∞ Hí$+¨∞‚x
K«¥Ñ¨ÙÖ’¡ KıiáÈܵ =∞m§ `Œ#<Ë K«¥ã¨∞Î<®flÜ«∂ J#fl „Éèí=∞ Híey~k. W^Õq∞\˜...
`å#∞ =â◊O `«Ñ¨C`«∞#flk Jx „ѨtflOK«∞‰õΩ#flk.
D „Ǩâ◊fl `Í#∞ Z<Àfl™®O°∞¡ Çıã¨∞Hí∞#flk. JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# ™œ~^°O®ºxH˜ ѨÓiÎQå
=â◊~HßHí∞~_Í NHí$+¨∞‚_«∞ J`Œ_çx XHí ÅHí∆º™®^è°#Hí∞ LǨܡ∂y~K«∞Hí∞<®fl_Ë"≥Ø J#fl
ã¨=∂^èß#~ „^ÒǨkH˜ J„Ǩܫµ`Œfl~Qå<Ë `Œ>ì̃~k. W^Õ „Ǩâ◊fl `Í#∞ XHí O’A JO°∞˚#∞_çx
Çıã~≤ k. J`Œ_z ç Û# [ÇÍ|∞ `Œ##∞ Pâ◊ÛO°º~Ö’ =∞∞~zÇıã~≤ k.
Çı∞q∞^°ÌO°=∞¥ ÇıO°∞ ÇıO°∞ Hß^°∞ „^ÒǨn. W^°ÌO°=∞¥ XHí>ı. J`Œ_ç „¿Ñ=∞, ¿ãflǨxH˜
<Ë#∞ =â◊=∞Ü«∂º#∞. J`Œ<Ë <®Hí∞ =∂O°æ^°i≈. J`Œ_≥Hí¯_«Hí∞ #_çÇ≤¿ãÎ <Ë#Hí¯_çHı. J`Œ_«∞
ÖËxk <Ë#¥ ÖË#∞.
W^Õq∞>˜ Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk. XHí ѨÙO°∞+¨∞_«∞ =∞O’ ѨÙO°∞+¨∞_çx
=â◊ǨO°K«∞H’=_«~ Uq∞>˜. „¿Ñq∞~K«_«~ Uq∞>˜. ѨÙO°∞+¨∞ÅÃÑ· Hí∂_Í NHí$+¨∞‚_ç =jHíO°}
â◊HÎ̃ Ǩx Kıã¨∞Î~^®... ѨÙO°∞+¨∞_«∞ =∞O’ ѨÙO°∞+¨∞_çx PO®kè™®Î_Í... NHí$+¨∞‚x PO®kè~Kı
q+¨Ü«µ~Ö’ `Œ#Hí∂ JO°∞˚#∞_çH© U=∞~`Œ =º`ͺã¨~ ÖË^°#fl Jaè„áåÜ«µ~ „^ÒǨkH˜
Híey~k.
`Œ# LxH˜ „ǨâÍflO°÷Hí"≥∞·#ǨC_«∞, ^°∞O°ƒùO° Çı^°# J#∞Éèíq~z#ǨC_«∞, qǨ`Œ¯O°
Ǩiã≤÷`Œ∞Å∞ `Œ##∞ K«∞@∞ì=∞∞>˜ì#ǨC_«∞ `Œ#Hí∞ NHí$+¨∞‚_Ë kHí∞¯ JÜ«∂º_«∞. `Í#∞
O°Hí∆}H’ã¨~ Kıܵ *Ïz#ǨC_«ÖÏ¡ ^®xfl J~^°∞Hí∞#fl ÇÍ_«∞ NHí$+¨∞‚_Ë JÜ«∂º_«∞. `Í#∞
H’O°∞Hí∞#fl JO°∞˚#∞_çx `Œ# K«∞@¥ì uǨCHí∞#fl NHí$+¨∞‚_«∞ HíO°∞‚x `Œ# =â◊~ KıÜ«∂Åx
Z~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~KÍ_«∞.
54 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 PÖ’K«#Å`À „^ÒǨk =∞ã≤Î+¨¯~ Çı_≥H˜¯áÈܵ~k. L#fl@∞¡~_ç =∞ÅÜ«µ ã¨g∞O°~
gz~k. XHí J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# Ǩi=∞à◊~ Ǩiã¨O®Å#∞ K«∞@∞ì=∞∞>ì̃~k. â◊sO°=∞~`Í K«~^°#~
JÅ=∞∞Hí∞#fl „Éèß~u Híey~k „^ÒǨkH˜. Hí$뮂... Jx P"≥∞ J„Ǩܫµ`Œfl~Qå Ç≤ez~k.
'Ç≤eKÍÇÍ „^ÒǨn—... Jx Hí$+¨∞‚_«∞ „Ǩtfl~KÍ_«∞.
'Ç≤eKÍ<®... `ŒeKÍ<®— Jx „^ÒǨk uO°∞Qõ∞„Ǩâ◊fl Çıã≤~k.
'U^À XHí>˜... Z~^°∞Hí∞ Ç≤eKÍ=Ù... ^ÕxH˜ `ŒeKÍ=Ù— Jx Hí$+¨∞‚_«∞ zO°∞#=Ùfi`À
J_çQå_«∞...
'g∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^®— Jx „^ÒǨk J_çy~k.
'`ˇe¿ãÎ Z~^°∞Hí∞ J_«∞Qõ∞`Í#∞— Jx Hí$+¨∞‚_«∞ HÁ~>ˇQå J_çQå_«∞.
'`ˇeÜ«µHíáÈ`Ë TÇ≤Ï~K«∞H’=_«~ J~`Œ Hí+ì̈~ Hß^°∞.—
'W`Œ O ° ∞ Å q+¨ Ü « µ ~Ö’ U"≥ Ø Hßh... h q+¨ Ü « µ ~Ö’ TÇ≤ Ï ~K« _ « ~ <®Hí ∞
™®^è°º~Hß^°∞... Jܵ<® ™œ~^°O°ºO®ã¨∞Öˇ·# ¢ã‘ÎÅ =∞#ã¨∞û JO°÷~ Kıã¨∞H’=_«~ KÍÖÏ
Hí+ì̈~ Jx ÃÑ^°ÌÅ∞ J<®flO°∞.—
`Œ#Hí∞ |∞kú ѨÓO°fiHí~Qå<Ë Hí$+¨∞‚_«∞ ^˘iH˜áÈÜ«∂_«x „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k.
'<® =∞#ã¨∞û `ˇe¿ã g∞O°∞ <® ǨH∆ß# xO°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞Hí∞~@∞<®flO®—...
#Å¡#Ü«µº K«Å¡Qå #ÇÍfi_«∞... 'h ǨH∆ß# xO°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ <Ë<ˇ=ifl
„^ÒǨn— Jx J=∂Ü«µHí~Qå „Ç¨tfl~KÍ_«∞.
'P „Ǩâ◊fl <Ë#∞ HíÅÖ’ Hí∂_Í ÇıÜ«µ#∞... J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ `ŒO®fi`Œ g∞O°∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~
Z~^°∞Hí∞ "≥஧O°∞?— Jx „^ÒǨk J_çy~k.
'Z~^°∞Hıq∞>˜... O®Ü«µÉÏO®xH˜ Ǩ~áåO°∞?— Jx Hí$+¨∞‚_«∞ K‹áåÊ_«∞.
'g∞O°∞ O®Ü«µÉÏO° „Ǩܫµ`Œfl~ Z=i`À KıâÍO°∞?—...
'W~H≥=i`À... H“O°=ÙÅ`À...—
'Hı=Å~ ÇÍi`À<Ë<®?—...
'W~H≥=i`À KıâÍ#∞?—... Jx Ü«µ^°∞#~^°#∞_«∞ J=∂Ü«µHí~Qå „Ç¨tfl~KÍ_«∞...
'g∞O°∞ HíO°∞‚_çx HíÅ∞ã¨∞Hí∞x Uq∞ K‹áåÊO°∞?— Jx „^ÒǨk 㨥>˜Qå „Ç¨tfl~z~k.
'J^® h 㨠~ ^Õ Ç ¨ Ï ~... g∞ ÉÏ=Qåix Hí Å ∞㨠∞ H’=_« ~ Ö’ <® P~`Œ O ° º ~
`ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍÅ<Ë Hí^® h L^ÕÌâ◊~. Jܵ`Ë q#∞ „^ÒǨn—... Jx Hí$+¨∞‚_«∞ Qõ~cèO°
=^°#∞_«Ü«∂º_«∞.
'=∞ǨÉèßO°`Œ Ü«µ∞^°ú~ W~`Œ cÉèí`Œû~Qå =∞∞y¿ã~^°∞Hí∞ áå~_«=ÙŠǨH∆ß# h=Ù,
H“O°=ÙŠǨH∆ß# HíO°∞‚_«∞ „Ǩ^èß# HßO°Hí∞Å#fl q+¨Ü«µ~ K«i„`Œ#∞ ѨÙ#O®=Ö’H˜¿ãÎ hHı
`ˇÅ∞ã¨∞Î~k. q∞Qõ`Í ÇÍO°~`Í áå„`Œ^èßO°∞Ö’, xq∞`ŒÎ =∂„`Œ∞Ö’...—
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 55
'g∞O°∞ =∂„`Œ~ 㨥„`Œ^èßi Hí^®— Jx „^ÒǨk J_«∞¤Hí∞~k.
'J~^°∞Hı O≥~_«∞ =ºuOÕHß~âÍÅ#∞ Híe¿Ñ~^°∞Hí∞ XHí „Ç¨Ü«µ`Œfl~ KıâÍ#∞... Jk
qѶ¨Å=∞=Ù`Œ∞~^°#fl q+¨Ü«∞O <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ „^ÒǨn... Hßx Ö’HßxH˜ Wk ã¨Ê+¨ì~
HßÇÍe... <Ë#∞ J#∞ã¨i~z#k Hı=Å~ Ü«µ∞^°úhu =∂„`ŒÇı∞ Hß^°∞... hK«ã¨fiÉèß=~
HíÅÇÍ_«#∞Hí∞~@∞#fl HíO°∞‚_ç L^®`ŒÎ`Œ Hí∂_Í <® „Ǩܫµ`Œfl~Ö’ Ö’HßxH˜ qk`Œ"≥∞·~k.—
„^ÒǨk PÖ’K«#Ö’ Ǩ_ç~k.
'Jܵ<® <® „Ǩܫµ`Œfl~ ѨÓiÎQå qѶ¨Å"≥∞·~^°x <Ë#∞ J#∞H’=_«~ ÖË^°∞ „^ÒǨn.—
P"≥∞ Pâ◊ÛO°ºÇ¨_ç~k.
'g∞O≥=O’ <Ë#∞ K‹ÇÊ≤ # `ŒO®fi`Œ J`Œ_ç =∂#ã≤Hí ã≤u÷ Ö’ Z~`À =∂O°∞Ê =zÛ~k
„^ÒǨn... x#∞fl J==∂x~z# fO°∞ J`Œ_çx ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À ^°Ç≤Ï~zÇıã≤~k. Ü«µ∞^°ú~Ö’
O°^ä°~ „Hí∞~QÕ~^°∞Hí∞ =∞∞~^Õ J`Œ_«∞ =∂#ã≤Hí~Qå „Hí∞~yáÈÜ«∂_«∞... Ü«µ∞^°ú~Ö’
ǨO®[Ü«µ~ `ŒÇ¨Ê^°x, áå~_«=ÙÅ∞ ^è°O°‡q[Ü«µ~ ™®kè™®ÎO°x `ˇeã‘ ¿ãflǨÏ^è°O°‡~ H’ã¨~
=∞$`Œ∞º=Ù#∞ PǨfix~KÍ_«∞... =∞$`Œ∞º=Ù<À, „^ÒǨk<À Z~K«∞H’ÇÍeû# ã¨=∞Ü«µ~Ö’
J`Œ_«∞ =∞O°}®xfl =i~KÍ_«∞.—
Hí$+¨∞‚x =∂@Å#∞ =∞~„`Œ=∞∞QõúQå q~@∞#fl „^ÒǨk =∞#ã¨∞ që®^°~Ö’
x~_çáÈܵ~k.
'<Ë#∞ H“O°=ÙÅ`À O®Ü«µÉÏO®xH˜ "≥o§~k ÇÍiH˜ Ü«µ=∞=∞Ç≤Ï+¨ Ѷ¨∞~>˜Hß<®^°~
qxÇ≤~Kı~^°∞Hı##fl q+¨Ü«µ~ hHí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. "≥à˧ =∞∞~^Õ hHí∞ ÇÍQåÌ#~ KıâÍ#∞ Hí^®
Ü«µ∞^®úxH˜ =∞∞Ǩ˙O°~Î xO°Ü‚ µ~z =™®Î#x... H“O°=ÙÅHí∞ J~u=∞ J=Hßâ◊~ W=fiÖË^x°
áå~_«=ÙÅ#∞ Z=O°¥ q=∞i≈~K«_ÍxH˜ P™®¯O°~ ÖËHí∞~_Í KıâÍ#∞. P O®Ü«µÉÏO°~
Qõ∞i~z g∞Hí∞ =zÛ# "≥~@<Ë q=i~KÍ#∞. HíO∞° _‚ `ç À =∂>Ï¡_#ç "≥#· ~ Qõ∞i~z <Ë#∞
Hí∞~u`À `ŒÇ¨Ê Z=i`À K‹Ç¨ÊÖË^°∞. J~^°∞Ö’ hHí∞ ã¨~|~kè~z# q+¨Ü«µ~ L#flk
Hí#∞Hí h`À ã¨O≥·# ã¨=∞Ü«µ~Ö’ "≥Å¡_ç~KÍÅ#∞Hí∞<®fl#∞.—
'Hí$뮂... g∞O°∞ =∂ Çı∞Å∞ H’O°xk Un KıÜ«µO°#fl q+¨Ü«µ~ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
Ѷ¨e`Íxfl K«¥_«Hí∞~_Í HíO°ÎÇͺxfl PK«i~K«=∞x g∞O°∞ JO°∞˚#∞_çH˜ L^Àƒkè~KÍO°∞.
Ѷ¨e`Œ~ =∞∞~^Õ `ˇeã≤# g∞O°∞ HíO°Î=º~ =∂#ÖË^°∞... g∞O°∞ <®Hí∞ W+¨ìã¨Y∞Å∞. <®
=∞#ã¨∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x =iÎ~K«_«~ g∞Hı ™®^è°º~. áå~_«=ÙÅ J„QõA_ç`À g∞ O®Ü«µÉÏO°~
Qõ∞i~z q#_«~ <®Hí∂ W+ì̈Çı∞—... J#flk „^ÒǨk.
P"≥ ∞ Jcè ë ®ì x H˜ J~wHí i ~z# K« „ Hí ^ è ß i, Hí O ° ∞ ‚ _ ç ` À `Œ # 㨠~ Éè ß +¨ } #∞
q=i~K«™®Qå_«∞.
56 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

9 J„QõA_«∞Qå PO®kè™®ÎO°∞... F@q∞ ZO°∞Qõx ã¨∞Éèí„^° Hí∞=∂O°∞_«∞ Jaè=∞#∞º_«∞ hHí∞
^èŒ~°‡ Ü≥∂y – Hõ~°∞‚_»∞
H“O°=ÙÅ`À O®Ü«µÉÏO°~ qѶ¨Å"≥∞·~k... Hí∞~f^Õq =^°Ì g_À¯Å∞ fã¨∞Hí∞x
Hí∞O°∞=$^°∞úÅ∞ cè+¨‡, „^À}∞ÅHí∞ „Ǩ}®=∂Å∞ Kıã≤ uiy ™®`ŒºH˜`À Híeã≤ LǨáå¡=º~
|Ü«µÅ∞^ÕO®_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞. J~`ŒÖ’ `Œ#Hí∞ g_À¯Å∞ K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ =zÛ# HíO°∞‚x K«¥ã≤
J`Œ_çx ^°QõæiH˜ Ç≤eKÍ_«∞.
'HíO®‚... hHí∞ ÃÑ^°ÌÅ~>ı =∞O®º^°... hHí∞ `ˇeÜ«µx ^è°O°‡~ ÖË^°∞... hHÁHí O°Ç¨Ï㨺~
K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ Ç≤eKÍ#∞. <® O°^ä°~ ZHí∞¯. HÁkÌ ^°¥O°~ <®`À áå@∞ O®—...
'g∞ P[˝— Jx HíO°∞‚_«∞ Hí$+¨∞‚_ç O°^ä°~ ZH߯_«∞. O°^ä°~ "≥∞e¡Qå Híke~k... #QõO°~
^®>˜~k.
'g∞O°∞ U^À O°Ç¨Ï㨺~ K‹|∞`Í#<®flO°∞— J<®fl_«∞ HíO°∞‚_«∞.
Çı∞Ѷ¨∞~ "≥∞`ŒÎQå Liq∞#@∞¡ =∂>Ï¡_Í_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞.
'O®^èıÜ«∂... h=Ù Çı^®Å#∞ Hí_«^®Hß `ŒO°z K«¥ã≤# „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ¿ãq~KÍ=Ù.
xÜ«µ=∞~ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í `Œ`ÍfiO®÷Å∞ J^谺ܫµ#~ KıâÍ=Ù. Çı^®ÅÖ’#∞, ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅÖ’#¥
h=٠Ǩ~_ç`Œ∞_çq. J~^°∞=Å¡ <Ë#∞ K‹¿ÑÊk hHí∞ JO°÷~ J=Ù`Œ∞~^°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞...
x#∞fl <Ë<˘Hí „Ç¨â◊fl Çı™®Î#∞ JÉèíº~`ŒO°~ ÖË^°∞ Hí^®...—
'ÖË^°∞ Hí$뮂...—
'Hí#ºHí∞ ѨÙ>˜ì# ÇÍ_çx Hßh#∞_«x, ã¨Ç¨ÏŸ_è°∞_«x Ǩ~_ç`Œ∞Å∞ J~>ÏO°∞ Hí^®...
J`Œ_çH˜ `Œ~„_ç Z=O°∞...—
'P"≥∞Hí∞ qÇÍǨÏ"≥∞·`Ë P"≥∞ ÉèíOÕÎ J`ŒxH˜ `Œ~„_ç J=Ù`Í_«∞ ÇÍã¨∞^ÕÇÍ...—
'HíO®‚... h=Ù P q^è°~Qå ѨÙ>˜ì# ÇÍ_«Çı. ^è°O®‡xfl |>˜ì h=Ù áå~_«∞O®A
Hí∞=∂O°∞_«=Ù. ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅ xÜ«µ=∂Å#∞ J#∞ã¨i~z h=Ù O®A=Ù... Hí∞~u Hí∞=∂O°∞Å∞
hHí∞ `Œ~„_ç"≥·Ñ¨Ù |~^è°∞=ÙÅ∞. =$+≤ì=~â◊~ ÇÍO≥·# Çı∞=∞∞ `Œe¡"≥·Ñ¨Ù |~^è°∞=ÙÅ~.—
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 57
HíO°∞‚_«∞ k„Qõƒù=∞ K‹~^®_«∞... ÇıQõ~Qå „Ç¨Ü«∂}˜ã¨∞Î#fl O°^ä°~ `ÍH˜_çH’, ÖËHí Hí$+¨∞‚_ç
=„*ÏѶ ¨ ∂ `ÍÅ =~>˜ =∂@ÅH’ Hßx J`Œ _ « ∞ O° ^ ä ° ~ Ö’ P㨠# ~ÃÑ· Hí ∂ eáÈܵ
`Œ=∂ܵ~K«∞Hí∞<®fl_«∞... Hí$+¨∞‚_«∞ J`Œ_ç Éèí∞[~ÃÑ· Kıܵ Çıã≤ J#∞#Ü«µ~Qå K‹áåÊ_«∞.
'ÉÏÇÍ... h=Ù <® "≥~@O®... áå~_«=ÙÅ∞ x#∞fl `Œ=∞ `Œe¡ Ѩل`Œ∞_«∞Qå, `Œ=∞Hí∞
áå^®aè=~^°#~ Kı™®Î_«∞. áå~_«=ÙÖË Hß^°∞ ÇÍi `ŒO°Ñ¶¨Ù# =zÛ# O®AÅ∞, O®[Ѩل`Œ∞Å∞,
J~^è°Hí =~jÜ«µ∞Å∞, =$+≤ì =~jÜ«µ∞Å∞ hHí∞ `ŒÅ=~z #=∞ã¨∞ûÅ~k™®ÎO°∞.—
Hí$+¨∞‚_ç =∂@ÅHí∞ HíO°∞‚_çÖ’ K«Å#~ ÖË^°∞. Jk Qõ=∞x~z# Hí$+¨∞‚_«∞ =∞O’
Ç≤_«∞Qõ∞áå@∞ ÖÏ~>˜ ÇÍHíº~ ǨeHß_«∞.
'hHí∞ O®AÅ∞, O®[Hí#ºÅ∞ Jaè¿+Hí~ Kı™®ÎO°∞. P Jaè¿+Hí ã¨=∞Ü«µ~Ö’ „^ÒǨk
x#∞fl PO°= ÉèíO°ÎQå KıǨ_«∞`Œ∞~k... +¨¿+ì`Ífi~ K« `Œ^äß HßÖË „^ÒǨ^°∞ºÇ¨Qõq∞+¨ºu—...
P =∂@ÅHí∞ HíO°∞‚_«∞ xâıÛ+¨∞ì_«Ü«∂º_«∞... J`Œ_çx =∞i~`Œ „ǨÉèßq`Œ~ Kı¿ã~^°∞Hí∞
Hí$+¨∞‚_«∞ #~^°#=#~ ÖÏ~>˜ Éèíq+¨º`üÃÑ· Pâ◊Q˘Å∞Ê`Œ¥ =∞ixfl ÇÍHߺÅ∞ ǨeHß_«∞...
'áå~_«=ÙŠѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞ ^è“=∞∞º_«∞, áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨk, P"≥∞ Hí∞=∂O°∞Å∞,
O®AÅ∞ x#∞fl Éèí¥Ç¨uQå Jaè¿+H˜™®ÎO°∞... ^è°O°‡Ñ¨Ù„`Œ∞_«∞ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ hHí∞ `ˇÅ¡x
g=# Ǩ@∞ìHí∞x q~*Ï=∞O°Å∞ g™®Î_«∞. J`Œ_«∞ Ü«µ∞=O®AQå x#∞fl ¿ãq™®Î_«∞...
=∞Ǩ |ÖÏ_è°∞º_≥·# cè=∞¿ã#∞_«∞ hHí∞ tO°ã¨∞ûÃÑ· âıfi`ŒKè«„`Íxfl Ǩ_«`Í_«∞. h âıfi`Í„™®ÎÅ
O°^äßxfl JO°∞˚#∞_«∞ ™®O°käQå #_«∞ѨÙ`Í_«∞... #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞, áå~_«∞Ѩل`Œ∞ÖË Hß^°∞
J~^èH° ,í =$+≤ì =~âÍÅ ÇÍO°¥, <Ë#¥ h "≥~@ L~>Ï=∞∞.—
D =∂@ÅHí∞ HíO°∞‚_«∞ Ug∞ |^°∞Å∞ ǨÅHíÖË^°∞... JǨC_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞ HíO°∞‚_çx
'=∞ǨO®*Ï!— Jx ã¨~É’kè~KÍ_«∞.
'=∞ǨO®*Ï, =∞ǨÉÏǨ˙... h `À_«|∞>˜ì# áå~_«=ÙÅ`À Hí∂_ç O®*Ϻxfl
J#∞Éèíq~K«∞. „^°q_«, Hí∞~`ŒÅ ^ÕjÜ«µ∞Å∞, P~„^è°∞Å∞, `ÍÅK«O°∞Å∞, K«¥K«∞=ÙÅ∞,
Çı}∞=ÙÅ∞ h =∞∞~^°∞ #_«∞™®ÎO°∞... =ã¨∞¿+}®... h q[Ü«∂xfl áå~_«=ÙÅ∞ #Å∞kHí∞¯ÖÏ
KÍ>˜™®ÎO°∞. `ÍO°Å =∞^è°º K«~„^°∞x=Öˇ áå~_«=ÙÅ =∞^è°º h=Ù "≥Å∞Q˘~^°∞`Í=Ù. ÇÍiH˜
™È^°O° „¿Ñ=∞#∞ Ǩ~z W=Ùfi... h `Œe¡ Hí∞~ux ã¨~`À+¨ÃÑ@∞ì.
P =∂@Åx Hí$+¨∞‚_«∞ HíO°∞‚_ç =∞∞Y~Ö’H˜ K«¥âÍ_«∞... HíO°∞‚_«∞ `ËO°∞Hí∞x J`Œ_çH˜
|^°∞Å∞ ǨeHß_«∞...
'Hıâ◊ÇÍ... <® g∞^° ¿ãflǨÏ~`À, K‹eq∞`À, <® Çı∞Å∞ H’OÕ `ŒÅѨÙ`À h=Ù <®Hí∞
[#‡ O°Ç¨Ï㨺~ K‹áåÊ=Ù. W~^°∞Ö’ <®Hí∞ ã¨~â◊Ü«µ~ ÖË^°∞... h=Ù K‹Ç≤Ê#>ı¡ <Ë#∞
58 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
^è°O®‡xfl |>ì̃, ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅ#∞ |>ì̃ áå~_«∞O®A Hí∞=∂O°∞_«#=Ù`Í#∞... Hßx [<®O°Ì<®!...
Éèß㨯O°∞x =Å¡ ##∞fl QõO®ƒù# ^èi° ~z# Hí∞~u D ^èO° ‡° ~ `ˇeã≤ Hí∂_Í ##∞fl #kÖ’
=keÇıã≤#k... JuO°^ä°∞_≥·# 㨥`Œ∞_«∞ ##∞fl „¿Ñ=∞Qå W~>˜H˜ `ˇzÛ O®^è°Hí∞ WKÍÛ_«∞...
=∂^è°ÇÍ!... O®^è° <®Hí∞ `Œ# ã¨Î#º~ WzÛ ÃÑ~z#k... <® =∞Å=∞¥„`Í^°∞Å#∞
U=y~K«H∞í ~_Í â◊∞„ÉèÇí O¨ z ° #k... ^èO° ‡° "≥∞iy# ÇÍ_çx, ^èO° ‡° âÍ„™®ÎÅ#∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞
Pã¨HÎ̃ QõÅ <Ë#∞ P"≥∞ ÃÑ>ì̃# u~_ç |∞∞}~ ZÖÏ fO°∞ÛHí∞~>Ï#∞... ##∞fl „¿Ñ=∞Qå
ÃÑ~z# JuO°^ä°∞_çx `Œ~„_ç Hß^°x ZÖÏ J~>Ï#∞... PÜ«µ# <®Hí∞ =ã¨∞¿+}∞_«x
<®=∞HíO°}~ Kıܵ~z <®Hí∞ 㨥`Œ Hí#ºÅ`À qÇÍǨÏ~ [iÇ≤~KÍ_«∞... ÇÍi=Å¡ <®Hí∞
Ѩ Ù „`Œ ∞ Å∞ [x‡~KÍO° ∞ . =∞#∞=∞Å∞ Hí e QåO° ∞ . ÇÍO° ~ ^° i `À <® Ǩ Ï $^° Ü « µ ~
ÃÑ#Çıã¨∞Hí∞áÈܵ~k.
QÀq~^®!... D Éèí¥q∞ J~`Í <®^≥·<®... ã¨∞=O°‚ O®â◊∞Å∞ ÅÉèíº"≥∞·<®... ÇÍi „¿Ñ=∞#∞
<Ë#∞ `Œ∞_çzÇıÜ«µÖË#∞... 㨥`Œ∞Å`À Híeã≤ ÃÑHí∞¯=∂O°∞¡ Ü«µ*Ï˝Å∞ KıâÍ#∞. ÇÍiÖ’
qÇÍǨÅ∞ xO°fiÇ≤Ï~KÍ#∞. Hí∞Å^è°O®‡xfl <ˇO°ÇıO®Û#∞... P Hí∞ÖÏxfl <Ë#∞ ZÖÏ
=^°∞Å∞ÛH’QõÅ#∞.
Hí$뮂!... ^°∞O’º^è°#∞x =Å¡ Ǩ^°=∞¥_«∞ ã¨~=`ŒûO®Å∞ <Ë#∞ U Hí+ì̈~ ZO°∞QõHí∞~_Í
O®*Ϻxfl J#∞Éè í q ~KÍ#∞. ##∞fl K« ¥ ã≤ ^° ∞ O’º^è ° # ∞_« ∞ áå~_« = ÙÅ`À Ǩ Q õ
ÃÑ~K«∞Hí∞<®fl_«∞... JO°∞˚#∞_çx ǨO®[Ü«µ~ áåÅ∞ Kı¿ã~^°∞Hí∞ ##∞fl Z#∞flHí∞<®fl_«∞...
<Ë#∞ Ü«µ∞^°ú~Ö’ =∞O°}˜~Kı~^°∞Hí∞ ã≤^°úÇı∞ Hßx ^°∞O’º^è°#∞xH˜ „^ÀǨÏ~ KıÜ«µÖË#∞...
ǨÏ$+‘HıâÍ!... <Ë#∞ JO°∞˚#∞_ç`À Ü«µ∞^°ú~ KıÜ«µxKÀ Jk =∂ W^°ÌiH© JǨH©iÎÜ˵...
h=Ù <® Çı∞Å∞H’OÕ K‹áåÊ=Ù. h Hí#∞ã¨#flÅÖ’ L#fl áå~_«=ÙÅ∞ h=Ù Uk K‹Ç≤Ê<®
Kı™®ÎO°∞. J~^°∞Ö’ <®Hí∞ ã¨~â◊Ü«µ~ ÖË^°∞. Hí$뮂!... D q+¨Ü«µ~ O°Ç¨Ï㨺~Qå L~K«_«~
Z~`À „âıÜ«µã¨¯O°~... <Ë#∞ `Œ# J„QõA_«#x `ˇeã≤# "≥~@<Ë ^è°O°‡O®A O®[º~
ã‘ fi Hí i ~K« H í ∞ ~_Í <®Hı =keÇı ™ ®Î _ « ∞ ... XHí Çı à ◊ <Ë # ∞ D =∞Ǩ  ™®„=∂*Ϻxfl
ã‘fiHíi~z#ǨÊ>˜H© ^®xx ^°∞O’º^è°#∞xHı ^èßO°áÈÜ«µ=Åã≤ L~@∞~k.
=∂^è°ÇÍ!... Hí#∞Hí P ^è°O®‡`Œ∞‡_≥·# Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_Ë HíÅHßÅ~ O®A HßÇÍÅx <®
JaèÖÏ+¨. ^°∞O’º^è°#∞x =Å¡ =∞Ǩã¨~„Qå=∞~ `ŒÇ¨Ê^°x, J~^°∞Ö’ áå~_«=ÙÅ q[Ü«µ~
`Œ^ä°º=∞x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. D ã¨~„Qå=∞ Ü«µ*Ï˝xH˜ LǨ„^°+¨ìQå P^è°fiO°º~ =Ç≤Ï~Kık
hÇı... P ^è°#~[Ü«µ∞_Ë Ç¨ÏŸ`Œ... J`Œ_ç kÇͺ„™®ÎÅ∞ =∞~„`ÍÅ=Ù`Íܵ. |ÖÏ_è°∞º_«∞
cè=∞∞_«∞, ^è°O®‡`Œ∞‡_«∞ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ O°∞ufiHí∞¯Å=Ù`ÍO°∞. =∞Ǩâ◊H˜Î ã¨~Ǩ#∞flÖˇ·#
=∂„kѨل`Œ∞Å∞ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Ü«µ[˝ Ǩâ◊∞=Ù#∞ ã¨~ǨÏi~Kı HßO°º„Hí=∂xfl
xO°fiÇ≤Ï™®ÎO°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 59
Hí$뮂!... ^°∞O’º^è°#∞_ç „Ç‘uH≥· áå~_«=ÙÅ Qõ∞i~z ǨO°∞+¨~Qå =∂>Ï¡_Í#∞. P
hK«ÑÙ¨ HßO®ºxH˜ <Ë#∞ Z~`À z~uã¨∞<Î ®fl#∞. ##∞fl JO°∞#˚ ∞_«∞ [ܵ~z# <®_«∞ D
Ü«µ*Ï˝xH˜ ѨÙ#tÛuÎ, <®Hí∞ „áåÜ«µtÛ`ŒÎ~ J=Ù`Œ∞~k. ÃѶ∞ÏO°~Qå PO°Î<®^°~ Kı¿ã
^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç O°HíÎ~ cè=∞¿ã#∞_«∞ „`Íy#ǨC_«∞ 㨥ܫµ=∞<Ë HßO°º~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.
áå~KÍÅ O®[Hí∞=∂O°∞Å∞ ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞‡_«∞, tY~_ç „^À}∞x, cè+¨∞‡x Hí∂eÛ#ǨC_«∞
D Ü«µ[˝~ J=™®#~ K‹~^°∞`Œ∞~k. cè=∞∞_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_çx =∞@∞ìÃÑ>˜ì#ǨC_«∞ D
cèHíO° Ü«µ[˝~ Ǩiã¨=∂ǨÎ=∞=Ù`Œ∞~k.
[<®O°Ì<®!... O®AÅ∞, O®[Hí∞=∂O°∞Å∞, ÉèíO°ÎÅ â◊ÇÍÅ=∞^è°º ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç H’_«à◊∞§,
ÇÍi H’_«à◊∞§ Qå~^èßi`À áå@∞ =∞O°∞Éèí¥q∞Ö’ HíhflO°∞ =∞∞hflO≥· ^°∞ód~z#ǨC_«∞ D
Ü«µ[˝~Ö’ JǨÉèí$`Œ ™®fl#=∞=Ù`Œ∞~k... „^ÒǨkH˜ Ü«∂[˝¿ãx J#fl ¿ÑO°∞ ™®O°÷Hí=∞=Ù`Œ∞~k.
ѨÙ~_«sHßH∆ß! D Hí$„u=∞ ã¨=∞∞^®Ü«∂xHí~`Í ã¨fiO®æxfl „Ǩ™®k~KÍÅ<Ë <® PHß~Hí∆.
^®xfl <ˇO°ÇıO°ÛQõeQÕk hÇı! D O°Ç¨Ï™®ºxfl Z=iH© K‹Ç¨ÊHí∞~_Í Hí∞~u Hí∞=∂O°∞_≥·#
JO°∞˚#∞_çx <®`À áÈO®_Ë~^°∞Hí∞ fã¨∞Hí∞ =™®Î=x <® JaèÖÏ+¨.—
HíO°∞‚_ç =∂@Å∞ q#fl NHí$+¨∞‚_«∞ ÃÑ^°ÌQå #ÇÍfi_«∞.
HíO®‚!... h=Ù =∞Ǩ`ͺyq... h=Ù K‹Ç≤Ê#@∞ì áå~_«=ÙÅHí∞ [Ü«µ~ xâ◊ÛÜ«µ~...
ÇÍO°∞ Ü«µ∞^°ú~Ö’ q[$~aè~z# <®_«∞ JigO° ÉèíÜ«µ~HíO°∞Å=Ù`ÍO°∞... <Ë>˜H˜ U_«=
k#~ J=∂ÇÍ㨺... P O’A# Ü«µ∞^®úxH˜ ã≤^°ú~ Hí=∞‡x H“O°=ÙÅHí∞ K‹Ç¨C...
^°∞O’º^è°#∞_çx J#∞ã¨i~z# O®AÅ~^°O°¥ Ü«µ∞^°ú~Ö’ L`ŒÎ=∞ Qõu á⁄~^°∞`ÍO°∞...
Jx HÁkÌ ¿ãѨ٠PQå_«∞.
=∞O°ÖÏ HíO°∞‚x =~Hí K«¥ã¨¥Î - D O®*Ϻxfl ã‘fiHíi~z D Ǩi}®=∂xfl Z~^°∞Hí∞
xÇÍi~K«=Ù?... J<®fl_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞.
Hí$뮂!... g∞Hí∞ x[~ `ˇeã≤ Hí∂_Í ##∞fl "≥ØǨÏ~Ö’ =∞∞~zÇıÜ«∂Åx K«¥_«_«~
<®ºÜ«µ=∂... h=Ù K‹Ç≤Ê# q<®â◊<®xH˜ â◊Hí∞x, <Ë#∞, ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞, ^°∞O’º^è°#∞_«∞
HßO°Hí∞Å=∞=Ù`Í~°#_«~Ö’ ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞... ^°∞O’º^è°#∞_ç ǨH∆ß# Ü«µ∞^°ú~ Kıã≤# ÇÍO°∞
Ü«µ=∞ѨÙiH˜ KıO°∞Hí∞~>ÏO°x <®Hí∞ WǨÊ>˜Hı Ç‘_«HíÅÅ∞, L`ÍÊ`ÍÅ∞ `Àã¨∞Î<®flܵ...
„áå*ÏǨ`ºŒ #Hí„∆ `Íxfl â◊x Ç‘_ãç ∞¨ #Î flk. J~QåO°Hí „QõÇϨ ~ *˺+ª̈ Ü«µ~^°∞ =„Hí~Qå Ǩܵ« x㨥Î
J#¥O®^èß #Hí∆„`Íxfl KıO°∞Hí∞~@∞#flk... <ˇ=∞à◊∞§, ǨÏ~ã¨Å∞, KÍ`ŒHí=∞∞Å∞, "≥<ˇflÅ
Ç≤@ìÅ∞ áå~_«=ÙÅ Hí_« K«Hí¯Qå uO°∞Qõ∞`Œ∞<®flܵ... „Qõ^°ÌÅ∞, O®|~^°∞Å∞, HÁ~QõÅ∞,
_ËQõÅ∞, O°Hí¯ã¨∞Å∞, `À_Ëà◊∞§, DQõÅ Qõ∞~ѨÙÅ∞ H“O°=ÙÅ "≥·Ñ¨Ù =ã¨∞Î<®flܵ... <®Hí∞
F@q∞H˜ ǨÅ∞ ã¨~Hı`ÍÅ∞ HíxÇ≤ã¨∞Î<®flܵ... Hí$뮂! <®Hí∞ ã¨fiǨfl~Ö’ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞
™È^°O°∞Å`À Híeã≤ Çıܵ ã¨Î~ÉèßÅ Éèí=#~Ö’ „ǨÇıtã¨∞Î#fl@∞ì Hí#Ǩ_ç#k... h â◊sO°~
60 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
O°HíÎѨ٠=∞O°HíÅ`À PÜ«µ∞^èßÅ∞ K«∞>ì̃ L#fl@∞¡ Hí#Ǩ_ç#k... Hí$뮂 ZHí¯_« ^è°O°‡~ L#fl^À
JHí¯_« [Ü«µ~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.—
Hí$+¨∞‚_«∞ P =∂@ÅHí∞ x@¥ìO®Û_«∞. 'HíO®‚!... h ǨÏ$^°Ü«µ~ <® =∂@Å#∞
„QõÇ≤Ï~K«_«~ ÖË^°∞... WHí D Éèí¥q∞H˜ q<®â◊#~ `ŒÇ¨Ê^°∞...—
'g∞ =∂@ÅHí∞ <Ë#∞ UH©Éèíqã¨∞Î<®fl#∞. Jܵ<® <Ë#∞ KıÜ«µ^°y#k Ug∞ ÖË^°∞...
Hí$뮂... D =∞ǨÜ«µ∞^°ú~ #∞~z |Ü«µ@Ǩ_ç <Ë#∞ x#∞fl K«¥™®Î##fl Pâ◊ <®Hí∞ ÖË^°∞...
W^Õ =∞# z=i ã¨~Éèß+¨}... =∞m§ ã¨fiO°æ~Ö’ x#∞fl HíÅ∞ã¨∞Hí∞~>Ï#∞— Jx HíO°∞‚_«∞
Hí$+¨∞‚_çx Qå_è°~Qå H“Qõe~K«∞Hí∞x HíhflO°∞ HßO®Û_«∞.
P `ŒO®fi`Œ HíO°∞‚_«∞ Hí$+¨∞‚x O°^ä°~ ky ^®x ##∞ã¨i㨥Π=zÛ# `Œ# |~QåO°∞
O°^ä°~ ZH˜¯ "≥#∞kiQå_«∞... HíO°∞‚_ç =∞#ã¨∞û kQõ∞Å∞`À x~_çáÈܵ#@∞¡ J`Œ_ç =∞∞YÇı∞
K‹|∞`Œ∞#flk...
Hí$+¨∞‚_ç O°^ä°~ Hí∂_Í ÉèßO°~Qå Híke~k...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
10
Hõ~°∞‚_»∞ ‰õΩOfѨل`«∞_®?
HíO°∞‚_«∞ Z~`À J^°$+ì̈=~`Œ∞_«∞... Jx „^ÒǨk ǨÅ∞=∂O°∞¡ `Œ#Ö’ J#∞Hí∞#flk.
K«xáÈHí=∞∞~^°∞ áå~_«=ÙÖ’¡ Z~`Œ ǨQõ#∞ OÕH≥uÎ~KÍ_À =∞O°}˜~z# `ŒO®fi`Œ
J`Œ_«∞ `Œ=∞Ö’ Z#ÖËx që®^®xfl OÕH≥uÎ~KÍ_«∞. J`Œ_˘Hí J^°∞ƒù`Œ"≥∞·#, qt+¨ì"≥∞·#
=ºHÎ̃`Œfi~ HíÅ =ºHÎ̃ J#fl Jaè„áåÜ«µ~ Híey~KÍ_«∞. áå~_«=ÙÅ~^°O°¥ HíO°∞‚_ç =∞O°}~
`ŒÅK«∞Hí∞x Z~`À ÉÏ^è°Ç¨_ͤO°∞. ^è°O°‡O®A Qõ∞i~z ÇıOÕ K‹Ç¨Ê#=ã¨O°~ ÖË^°∞. `Œ#
J„QõA_çx K«~ѨÙHí∞#fl~^°∞Hí∞ PÜ«µ# UHí~Qå rq`Œ~ÃÑ·<Ë qO°H˜Î K‹~k ã¨<®ºã¨~
ã‘fiHíi~K«^°eKÍ_«∞.
W^Õ Hí O ° ∞ ‚ _ ç x K« ~ Ǩ H í ∞ ~_Í Ü« µ ∞^° ú ~ =ke `Œ # #∞ Ǩ O ®=∞i≈~Kı ~ ^° ∞ Hí ∞
=zÛ#~^°∞Hí∞ HÁkÌ O’AÅ „H˜`Œ~ ^è°O°‡O®A JO°∞˚#∞_çÃÑ· qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_ͤ_«∞. `Œ# Qõ∞~_≥Ö’¡
HíO°∞‚_«∞ Qõ>ì̃Qå XHí ÉÏ}~HÁ>ì̃, O°^äßxfl ^è°fi~ã¨~Kıã≤ `Œ# ™®O°käx =kè~K«_«~`À #Hí∞Å
ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ`À taO®xH˜ áåiáÈܵ# ^èO° ‡° O®A PÜ«µ##∞ J<Ëfi+≤㥨 Î taO®xH˜ =KıÛã≤#
Hí$뮂O°∞˚#∞Å#∞ K«¥ã≤ HíO°∞‚_çx K«~Ç≤ L~>ÏOÕ"≥Ø#x ã¨~`À+¨Ç¨_ͤ_«∞.
'^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞‡_«∞, ™®`ŒºH˜, tY~_ô, „^ÒǨk Hí∞=∂O°∞Å∞ W~`Œ=∞~k K«¥ã¨¥Î
L~_«Qå HíO°∞‚_«∞ <® ™®O°käx =kè~KÍ_«∞. <® O°^ä° ^è°fi*Ïxfl qO°QõHÁ>Ïì_«∞. JâÍfiÅ#∞
Hí∂eÛÇıâÍ_«∞. <® â◊sO°=∞~`Í ÉÏ}®Å`À x~Ç≤ÇıâÍ_«∞. cè=∞∞_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_çÃÑ·
^®_çKıÜ«µ_«~ K«¥ã≤ HíO°∞‚_«∞ JHí¯_çH˜ "≥à◊§_«~`À <® „áå}®ÅHí∞ =∞∞ǨC `ŒÇ≤Ê~k. J^Õ
J^°#∞Qå <Ë#∞ taO®xH˜ =KÍÛ#∞. JO°∞˚<®, HíO°∞‚x ZÖÏ F_ç~K«_«~ J#fl „Ǩâıfl
Ǩ^°=∞¥_Ëà◊∞§ ##∞fl O®„u~|=à◊∞§ Çıkè~z~k. J`Œ_ç `ŒÅ~ѨÙ`À<Ë x„^®Ç¨O®Å∞ <®Hí∞
ã¨Ç≤Ï~K«ÖË^°∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ `ˇzÛ# Ü«µ[˝ Ǩâ◊∞=ÙÖÏ ÉèíÜ«µÇ¨_«∞`Œ¥<Ë Wxfl O’AÅ∞
Qõ_çáå#∞. cè+¨‡ „^À}∞Å∞ Hí∂_Í ##∞fl HíO°∞‚x ÖÏQå ǨO®Éèíq~K«ÖË^°∞. J`Œ_ç =^°Ì
âøO°º=∞¥, ™®=∞O°÷º=∞¥, H“â◊Å=∞¥, kÇͺ„™®ÎÅ∞ Jhfl L<®flܵ. J`Œ_çx ZÖÏ
K«~áå=Ù? QõO°fi~`À ZǨC_«¥ `ŒÖˇ`ËÎ P 㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_ç tO°ã¨∞û#∞ ÉÏ}~`À Y~_ç~KÍÇÍ...
61 62 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
J`Œ_ç tO°ã¨∞û O°}Éèí¥q∞ g∞^° ^˘i¡áÈܵ~^®— Jx Z#ÖËx ã¨~`À+¨~`À „Ǩtfl~KÍ_«∞...
Hßx HíO°∞‚_çx K«~ǨHí∞~_Í =KÍÛ#x JO°∞˚#∞_«∞ K‹¿ÑÊã¨iH˜ ^è°O°‡O®A JO°∞˚#∞_çÃÑ·
P„QõǨϟ^°„Qõ∞_«Ü«∂º_«∞.
'HíO°∞‚_çx K«~ǨHí∞~_Í Ü«µ∞^°ú~ #∞~z Z~^°∞Hí∞ =KÍÛ=Ù... <Ë#~>ı ǨÖÏÜ«µ#~`À
=KÍÛ#∞... h=Ù Hí∂_Í Ç¨O®[Ü«µ~ á⁄~k =KÍÛÇÍ... D Hí$+¨∞‚_«∞ Hí∂_Í F_çáÈÜ«∂_Í...
W~`Œ =∂„`ÍxH˜ Ü«µ∞^°ú~ KıÜ«µ_«~ ^ÕxH˜... =∞m§ J_«=ÙÅHí∞ "≥o§ `ŒÇ¨ã¨∞û
Kıã¨∞Hí∞~^®~... ÖËHíáÈ`Ë ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ `ŒÅ=~z J`Œ_«∞ K‹Ç≤Ê# Ǩ#∞Å∞ Kı^®Ì~...
HíO°∞‚_çx K«~ǨÖËHíáÈ`Ë Ü«µ∞^®úxH˜ Z~^°∞Hí∞ ѨÓ#∞Hí∞<®fl=Ù... W^Õ q+¨Ü«µ~ ^≥·fi`Œ=#~Ö’
K‹Ç≤Ê#@¡Üµ`Ë <Ë#∞ Hí∂_Í Ü«µ∞^®úxH˜ XǨCHí∞<Ë ÇÍ_çx Hß^°∞ Hí^®... HíO°∞‚_çx =kè™®Î#x
h=Ù Kıã≤# „Ǩu[˝ U"≥∞·~k... â◊H˜ÎÖËx ÇÍ_«∞ ã¨=∞O®xfl PǨfix~K«_«~ JqÇıHí~...
x#∞fl #=∞∞‡Hí∞x ^°∞O’º^è°#∞_ç`À "≥·O°~ ÃÑ@∞ìHí∞<®fl#∞... Hí$+¨∞‚_ç ™®O°^ä°º~, h Qå~_ô=~
L~_ç Hí∂_Í HíO°∞‚x K«¥_«Qå<Ë ÉèíÜ«µÇ¨_ç "≥#∞fl K«¥áå=Ù... Qå~_ô=~ Hí$+¨∞‚_çH˜ WzÛ
O° ^ ä ° ~ #_ç Ç ≤ L~>ı 㨠i áÈÜË µ k... h=Ù Hí ∞ ~u Hí _ « ∞ Ѩ Ù Ö’ [x‡~K« H í á Èܵ<®,
Ç≤~_«O°¥Ç¨~Ö’<Ë =∞O°}˜~z<® <®H˜~`Œ Çı^°# L~_Ëk Hß^°∞...— Jx ^è°O°‡O®A JO°∞˚#∞x
<®<®q^èßÅ ^°¥+≤~KÍ_«∞.
PO’A Hí$+¨∞‚_«∞ J_«∞¤Ç¨_«HíáÈ`Ë D =∂@ÅHí∞ JO°∞˚#∞_«∞ ^è°O°‡O®A#∞ Y_«æ~`À
#iH˜ K«~¿ÑÇÍ_Ë... ÖË^® J`Œ_ç `ŒÅ Çıܵ „=Hí¯ÅÜ˵º^Õ... Hßx NHí$+¨∞‚_«∞ ^è°O®‡^è°O°‡
qK«Hí∆} K‹Ç≤Ê JO°∞˚#∞_çx âÍ~u~Ǩ*ËâÍ_«∞. Jܵ<® JO°∞˚#∞_«∞ ^è°O°‡O®A#∞ f„=~Qå
^°¥+≤~KÍ_«∞. ^è°O°‡O®A E^°=ºã¨#~ =ÖË¡ `Œ=∞Hí∞ O®[º<®â◊#~, JO°}ºÇÍã¨~,
ÉÏxã¨`Œ#~, ^°∞óMÏÅ∞ =KÍÛÜ«µx, „^ÒǨk J==∂<®Å∞ Éèíi~KÍeû =zÛ~^°x
q=∞i≈~KÍ_«∞. „^ÒǨk =„™®ÎǨǨÏO°} ã¨=∞Ü«µ~Ö’ Hí∂_Í JO°∞˚#∞x <À@ WÖÏ~>˜
ǨO°∞+¨"≥∞·# =∂@Å∞ O®ÖË^°∞. Z<Àfl ã¨~=`ŒûO®Å∞Qå ^è°O°‡O®AÃÑ· JO°∞˚#∞xH˜ L#fl
P„QõǨÏ~ "≥Å∞¡=ÖÏ Lá⁄Ê~y~k... JO°∞˚#∞x =∞#ã¨∞Ö’ `Í<˘Hí¯_ç<Ë „^ÒǨkx qÇÍǨÏ~
Kıã¨∞Hí∞x L~>ı D Ǩiã≤÷`Ë UO°Ê_Ëk Hß^°#fl Jaè„áåÜ«µ~ L#fl^°x ^è°O°‡O®A
„QõÇ≤Ï~KÍ_«∞...
JO°∞˚#∞x =∞∞Å∞Hí∞ÖÏ¡~>˜ =∂@ÅHí∞ ^è°O°‡O®A MË^°~`À JO°}®ºxH˜ "≥o§ `ŒÇ¨ã¨∞û
Kıã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ xO°‚ܵ~KÍ_«∞... =∞m§ Hí$+¨∞‚_«∞ J_«∞¤Ç¨_ç HíO°∞‚x U q^è°~Qå<ˇ·<®
JO°∞˚#∞_«∞ =kè~KıÖÏ K«¥™®Î#x K‹Ç≤Ê ^è°O°‡O®A#∞ ã¨~`À+¨ÃÑ>Ïì_«∞...
P<®_«∞ HíO°∞‚x =kè~K«#~^°∞Hí∞ rq`Œ~ÃÑ· qO°H˜Î K‹~k# ^è°O°‡O®A D O’A
J`Œ_çx ã¨~ǨÏi~z#~^°∞Hí∞ Hí∞q∞eáÈ`Œ∞<®fl_«∞. J`Œ_«∞ `Œ# J„QõA_«x `ˇe¿ãã¨iH˜
^è°O°‡O®A =∞O’™®i O®[º~ =keÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_«_«~ „^ÒǨkH˜ Pâ◊ÛO°º~ Çıã≤~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 63
HíO°∞‚x =kè~K«Hí "≥#∞fl uiy =zÛ#~^°∞Hí∞ JO°∞˚#∞x `Œ# ™È^°O°∞_Ë Hß^°∞ Jx
JkèHı∆Ç≤~z ǨO°=∞ =∞¥O°∞ö_«<ˇ· ã¨Ç¨ÏŸ^°O° ã¨~ǨO° áå`ŒHßxH˜ X_çQõ>Ïì#∞... D „Ǩ[fiÅ
^°∞óMÏyfl *ÏfiÅ Z#fl>˜H<·≥ ® K«ÖÏ¡OQ° Å õ ^®... HíO∞° _‚ ∞« =∂Ö’ #Å∞Qõ∞iH˜ „áå}aèH∆í ÃÑ>Ïì_∞« ...
P gO®„Qõ}˜, Çı∞=∞∞ ™œ„Éèß`Œ$`Œfi~`À, J<Àº#º`Œ`À L~>ı J=∞OÕâ◊fiO°∞ÅH≥·<® „áå}aèHí∆
ÃÑ>ıìÇÍO°=∞∞ Hí^® Jx ^è°O°‡O®A qÅÇ≤~KÍ_«∞. HíO°∞‚_«∞ O°^ä° K«„Hí~ „Hí∞~y =∞O°}˜~z#
q+¨Ü«µ~ Qõ∞O°∞Î `ˇK«∞ÛHí∞x Hí∞q∞eáÈÜ«∂_«∞. ^ÕÇı~„^°∞_«∞ „ÉÏǨχ} O°¥Ç¨~Ö’ =zÛ
HíO°∞‚_ç Hí=K« Hí∞~_«ÖÏÅ∞ ǨÏi~KÍ_«x <®O°^°∞_ç ^®fiO® `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x ^è°O°‡O®A Z~`ŒQå<À
O’k~KÍ_«∞... `Œ# ™®„=∂*ϺaèÖÏ+¨ =ÖË¡ ǨÅ∞ ÃѶ∞ÏO°Hí$`ͺÅ∞ [iQåÜ«µx ^°∞ód㨥Î
`Í#∞ JO°}®ºÅHí∞ "≥o§ =∞∞hâ◊fiO°∞Å ™®xfl^è°º~Ö’ K«O°=∞ rq`Œ~ Qõ_«∞ѨÙ`Í#x
„ǨHí>˜~KÍ_«∞... `Œ#Hí∞ JO°}ºÇÍ㨠rq`ŒÇı∞ #zÛ~^°h... áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨn `Œ##∞
Ü«µ∞^®úxH˜ „¿ÑOÕÇ≤~KÍO°x ÇÍáÈÜ«∂_«∞.
Hí∞~f^Õq HíO°∞‚x Qõ∞i~z O°Ç¨Ï™®ºxfl Hßáå_ç#~^°∞=Å¡<Ë W~`Œ>˜ cèHíO° Ü«µ∞^°ú~
[O°Qåeû =zÛ~^°x ^è°O°‡O®A P"≥∞#∞ x~k~KÍ_«∞... WHíÃÑ· „ǨǨ~K«~Ö’ ¢ã‘ÎÖˇ=iH©
O°Ç¨Ï™®ºxfl ^®K«∞Hí∞<Ë â◊HÎ̃ ÖËHí∞~_«∞QåHí Jx âÍǨ<®O®÷Å∞ ÃÑ>Ïì_«∞. D O®[º~ `Œ#Hí∞
=^°Ìx, g∞OÕ UÅ∞H’~_«x cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅHí∞ K‹Ç≤Ê JO°}®ºÅHí∞
"≥o§áÈÜ˵~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ͤ_«∞.
JO°∞˚#∞_«∞, cè=∞∞_«∞ Z<ˇfl<Àfl q^èßÅ H∆ß„`Œ^è°O°‡~ „Ǩɒkè~z<® ^è°O°‡#~^°#∞_ç
^≥·#º "≥·YiÖ’ =∂O°∞Ê O®ÖË^°∞. Qõ$Ǩϙ®÷„â◊=∞Çı∞ ÇÍ#„Ǩ™®÷„â◊=∞~ Hí~>ı Z<Àfl O≥@∞¡
q∞#fl Jx z=O°Hí∞ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Hí∂_Í #K«ÛK‹áåÊO°∞. Jܵ<® ^è°O°‡O®A `Œ#
Ǩ@∞ì g_«ÖË^°∞.
WHí ^è°O°‡O®A#∞ F^®iÛ Ç¨>Ïìaè¿+HßxH˜ ã¨=∂Ü«µ`ŒÎ~ KıÜ«µ=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ
„^ÒǨ k ÃÑ· Ǩ _ ç ~ k. ^è ° O ° ‡ O®A ^≥ · < ®º=㨠÷ Ö ’ L#flǨ C _« Ö Ï¡ PÜ« µ ##∞ F^®iÛ
HíO°ÎÇ’º#∞‡Y∞_çx Kı¿ã HíO°Î=º~ ZǨC_«¥ „^ÒǨk^Õ. J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ „áåO°~Éèí~Ö’ Hí∂_Í
^è°O°‡O®AHí∞ kâÍxOÕÌâ◊~ Kıã≤~k Hí∂_Í „^ÒǨkÜ˵.
64 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

11
^è~Œ ‡° É’^è#Œ
që®^° ã¨=∞∞„^°~Ö’ =∞∞xy `Ëe#@∞¡ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl ^è°O°‡A_çx ã¨g∞Ç≤~z
„^ÒǨk `Œ# Jaè„áåÜ«µ~ ã¨Ê+ì̈~Qå „Ç¨Hí>˜~z~k.
™®fig∞!... |~^è°∞q∞„`Œ∞Å#∞ ǨÏ`Œ=∂O°Û=Åã≤ =zÛ~^°x â’Hßyfl *ÏfiÅÖ’ Ǩ_ç
„Hí∞~y Hí$tã¨∞#Î fl ™È^°O∞° Å#∞ F^®iÛ XHí =∞Ǩ™®„=∂*Ϻxfl xi‡~KÍeû# g∞Hí∞ D
^°∞O°ƒùO° ^≥·#º ^è’O°}˜ <®ºÜ«µÇı∞<®... JO°}ºÇÍã¨~Ö’ ™È^°O°∞Å∞ J+¨ìHíë®ìÅ∞
Ǩ_∞« `Œ∞#flǨC_«∞ J#∞#ܵ~z# ÇÍO°∞ g∞OÕ Hí^®... JO°}º J*Ï˝`ÇŒ Í™®Å J#~`ŒO~°
㨠∞ ܡ ∂ ^è ° # ∞x 㨠~ Ǩ Ï i~z ™®„=∂*Ϻ Éè ’ Qõ ~ `À J~^° O ° = ∞¥ 㨠∞ d~K« Q õ Å =∞x
TO°_ç~z# =∂@ =∞iKÍO®... J^Õq^è°~Qå â◊„`Œ∞ ã¨~ǨO°~Kıã≤, O®*Ϻxfl, ã¨~Ǩ^°Å#∞
á⁄~k# `ŒO®fi`Œ W@∞=~>˜ =#ÇÍ㨠ã¨~HíÅÊ~ UO°ÊO°K«∞H’=_«~ `ŒQõ∞<®... ã¨`Œº~Ö’,
^è°O°‡xO°‚Ü«µ~Ö’, Lz`Í#∞z`Œ qÇıK«#Ö’ g∞Hí~>ı JkèHí∞Å∞ Ö’Hí~Ö’ Z=O°∞<®flO°∞.
J@∞=~>˜ ÇÍiH˜ D ^è≥·O°º Ç‘Ï#^è’O°}˜ ã¨O≥·#^Õ<®... O®AHí∞ WÖÏ Hí$~yáÈ=_«~
â’ÉèíhÜ«µ~ Hß^°∞... Ö’Hßxfl O°H˜∆™®Î_«<Ë Hí^® P ã¨$+≤ìHíO°Î Ö’HíáåÅ∞O°#∞ ã¨$+≤ì~z~k...
O®A J~>ı #O°O°¥Ç¨~ ã‘fiHíi~z# J=∞O°∞_Ë Hí^®... `ÍH˜# ÇÍ_çx XHí¯_ç<Ë HßÖËÛk
Jyfl... Hßx =~âÍxfl J~`Œ>˜h Éèí㑇Ǩ@Å~ Kıã≤ O°¥Ñ¨Ù =∂Ç≤ Hßx =^°Åxk Hí∆„uÜ«∂yfl.
W^Õq^è~° Qå H“O°=ÙÅ∞ Hí#∞flq∞#∞fl Hß#Hí∞~_Í q∞=∞∞‡Å#∞ J==∂x~z g∞ „H’^èßyfl
*ÏfiÅÅHí∞ Qõ∞O≥· ǨO°Ö’Hí~ KıO°∞Hí∞<®flO°∞. nxH˜ W~`ŒQå z~u~K«<ËÅ...
^°~_«huÃÑ· JkèHßO°~ #$áåÅHí∞_çÃÑ·<Ë L#fl^°x <®ºÜ«µÇı`ŒÎÅ∞ „ǨHí>˜~KÍO°∞.
Uk JǨO®^è°"≥Ø, Uk <®ºÜ«µ"≥Ø ã¨=∞„Qõ~Qå PHío~K«∞Hí∞x tH∆ßqkèx xO°fiiÎ~z#
K«„Hí=O°∞ÎÅHí∞ WǨÏ=∞¥, ǨO°=∞¥ O≥~_«¥ ã≤kú™®Îܵ. „ÉÏǨχ}∞Å∞ ^°∞â◊ÛO°ºÅ∞
PK«i~z<®, ÇÍiH˜ P ^À+¨~ "≥Å¡_ç~z ÇÍix 㨄Hí=∞~Qå #_«K«∞HÁ=∞‡x ÃÇÏK«Ûi~Kı
JkèHßO°~ O®AÅHí∞ L#flk. ^°∞O’º^è°#∞_«∞ UHí=G<ˇ·# ##∞fl x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’H˜
D_çÊ~KÍ_«∞. PÃÑ·# `Œ# TO°∞^°fiܵx K«¥Ç≤ ##flHí¯_« Hí∂O˘Û=∞‡x Ãã·QõKıã≤
ǨO®Éèíq~KÍ_«∞... W~`Œ>˜ JǨO®^èßÅ∞ Kıã≤# ÇÍ_çx ™È^°O°∞_«x Hí∂_Í L¿ÑH˜∆~K«Hí∞~_Í
tH˜∆~z h ^è°O®‡xfl <ˇO°ÇıO®Û=Ù. q+¨„Ǩ^®`Œ, Qõ$ǨÏ^®Ç¨ÏHí∞_«∞, O®[O°Ç¨Ï㨺 qÉèı^°Hí∞_«∞,
=∂#= ǨÏ~`Œ, ǨO®~Qõ<® ǨO°^è°<®Ç¨Ç¨i, |~^è°∞ qÉèí¥u =∞Ǩáåáå`Œ∞‡Åx qA˝Å∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 65
P#uã¨∞<Î ®flO°∞. JÖÏ~>˜ „Hí∂O®`Œ∞‡Å#∞ L#¥‡e~z# #$ǨuH˜ ѨÙ}ºÑ¶e¨ `Œ~ `ŒÇʨ Hí
Åaèã¨∞Î~k. ^°~_«<®O°∞›Öˇ·# ÇÍix tH˜∆~K«Hí∞~_Í L¿ÑH˜∆~z =keÃÑ>ì̃# ^ÕÇı~„^°∞_çH≥·<®
ÃѶ∞ÏO°áå`ŒHí~ `ŒÇ¨Ê^°x ^è°O°‡q^°∞Å∞ P^Õtã¨∞Î<®flO°∞.
¿Ñ^° Å ∞, ™®^è ° ∞ =ÙÅ∞, `ÍǨ ã ¨ ∞ Å∞, ^®fi^° â Ík`Œ ∞ ºÅ∞ J~^° i H© ^° ~ _« h u
=Ù~_«_«~=Å¡<Ë Hí^® ã¨^® â◊∞Éèí~ KıHí∂O°∞`Œ∞#flk. ^®x=Å¡<Ë Çı^°ÇÍ}˜ ã¨O°fi„`Í
J„ǨuǨÏ`Œ"≥∞· =∂O’‡Qõ∞`Œ∞#flk. ã¨=∞∞z`Œ ^°~_«hu`À „Ǩ*ÏǨiáåÅ#~ KıÜ«∂eû#
Éèí¥Ç¨`Œ∞Å∞ â◊=∞^°=∂k ã¨Ç≤Ï`Œ"≥∞·# „ÉÏǨχ} ^è°O°‡~ J=Å~a~K«_«~ Lz`ŒÇı∞<®...
Jx „^ÒǨk ^è°O°‡O®AÃÑ· P„O°Ì^°$+≤ì „Ç¨ã¨i~z ÃÇÏK«Ûi~z~k.
^è°O°‡O®A W~Hß =∞∫#~ áå>˜~K«_«~ K«¥ã≤ ^è°O°‡O®AHí∞ ÃÑ·`Œº~ „ǨH’Ç≤~K«ÖË^°∞
Hí^® J#fl J#∞=∂#~ áå~KÍeH˜ Híey~k. J^Õ Jaè„áåÜ«µ~ ã¨Ê+ì̈~Qå =ºHí~Î Kıã~≤ k.
'^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}®!... Z~^°∞Kı`Œ<ÀQåx x#∞fl D ã¨=∞Ü«µ~Ö’ J#∞z`Œ"≥∞·#
L<®‡^®Çıâ◊~ P„Híq∞~K«∞Hí∞#flk... ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞. hHí∞ =∞Ǩϟ<®‡^° zH˜`Œû
KıÜ«µ=Åã≤#^Õ Hßx h=Ù ™®^èßO°} =∂#=Ù_çq Hß=Ù... Hí#∞Hí WHí<ˇ·<®... ã¨Ç¨ÏŸ^°O°∞ÅÃÑ·
HíO°∞}® Hí>ÏH∆ßÅ∞ „Ǩã¨i~ǨKıÜ«µ_«~ =∞~zk. Ö’Hí~Ö’ <®=Öˇ Ǩ_«O®x Híë®ìÅ∞
Ǩ_ç# Hí∞ÖÏ~Qõ# Öˇ=fiO≥·<® L<®flO®... Jܵ#ǨÊ>˜H© <Ë#∞ Qõ$Ǩϙ®÷„â◊=∞ ^è°O®‡xH˜
qѶ ¨ ∂ `Œ ~ Hí e y~KÍÅx Éè ß q~K« _ « ~ ÖË ^ ° ∞ ... Hí # ∞Hí =∂>˜ = ∂>˜ H © x#∞fl
Çı_«∞Hí∞~@∞<®fl#∞... `Í=∞∞ Kıã≤# ^®O°∞} ^°∞â◊ÛO°ºÅ=Å¡<Ë H“O°=ÙÅ~^°O°¥ #t~z
ǨO°Ö’Hí~ KıO°∞Hí∞<®flO°∞... Hí#∞Hí ã¨~â◊ܵ~K«Hí O®[º~ ã‘fiHíi~z Ü«µ[˝Ü«∂Qå^°∞Å`À
^Õ = `Œ Å #∞ P#~k~Ǩ K ı Ü « µ _« ~ =∞~zk. ^Õ = ^®#= Qõ ∞ O° ∞ =ÙÅ∞ LÉè í Ü « µ ∞Å¥
"≥Åܵ~z# huâÍ„™®Îxfl h=Ù P=∞¥ÖÏ„Qõ=∞¥ PHío~Ѩ٠Kıã¨∞Hí∞<®fl=Ù. W^Õ Ç¨i}`Œ
=∂O®æxfl ã¨Ç¨ÏŸ^°O°∞Å `À_ÍÊ@∞`À J#∞ã¨i~K«~_ç—.
„^ÒǨk, cè=∂O°∞˚#∞Å∞, #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞, z=O°Hí∞ Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ Ǩ^ÕǨ^Õ
É’kè~z# `ŒO®fi`Œ Hßx O®*Ϻxfl KıǨ>ıì~^°∞Hí∞ ^è°O°‡O®A J~wHíi~K«ÖË^°∞. HíO°∞‚_«∞
=∞=∞HßO®Å∞ [ܵ~z J=∞O°∞_«Ü«∂º_«∞. ^è°O°‡O®A Ü«µ∞^°ú~Ö’ [ܵ~z# `ŒO®fi`Œ
=∞=∞HßO®Å∞ [ܵ~KÍÅ#∞Hí∞<®fl_«∞.
Hßx áå~_«=ÙÅHí∞ J~`Œã¨¥û„`Œ~, ÇÍi SHí=∞`ͺxH©, ^è°O®‡^è°O°‡ qK«Hí∆}Hí∂
„ǨfHí ^è°O°‡O®A. ^è°O°‡O®A<Ë g_ç L~_«^°e¿ãÎ PÜ«µ# E^°~Ö’ F_ç#ǨC_Ë ™È^°O°∞Å∞
PÜ«µ# P[˝#∞ LÅ¡~Ѷ≤∞~KıÇÍOÕ. PÜ«µ#<Ë =^°∞Å∞H’^°e¿ãÎ Wxfl Híë®ìÅ∞ Ǩ_«=Åã≤#
J=ã¨O°~ U=∞∞#flk. W^Õ Ü«µ∞^°ú~ ZǨC_À [iQÕk... PÜ«µ# ÇÍ#„Ǩ™®÷xH˜ x„+¨¯q∞~z#
`ŒO®fi`Œ WHí `ŒH˜¯# áå~_«=ÙÅHí∞ XHí =∂@Hí∞ Hí@∞ì|_«=Åã≤# J=ã¨O°~ U=∞∞#flk...
Jx „^ÒǨk x@¥ìiÛ~k.
66 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

12
Ѷe¨ Oz# ã¨fiѨflO
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~Ö’ Ǩ>Ïìaè¿+Hí Ѷ¨∞@ì~ „áåO°~Éèí"≥∞·~k. PO°Î<®^®Å∞, â’HßÅ∞, që®^°
Ѷ¨∞>ÏìÅ∞, â◊‡âÍ# "≥·O®Qõº~ „Hí=∞„Hí=∞~Qå ã¨=∞ã≤áÈÜ«∂ܵ. NHí$+¨∞‚_«∞, ™È^°O°∞Å∞,
„^ÒǨk, Ü«µ∞^°ú~Ö’ q∞ye# |~^è°∞q∞„`Í^°∞Å∞, ^è“=∂ºk ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞Å =∞^è°º ^è°O°‡O®A
`ÍO°Hß„âı}∞Å =∞^è°º "≥Å∞Q˘~^°∞`Œ∞#fl x~_«∞ *Ïae¡ =Öˇ â’aèÖÏ¡_«∞.
^è°O°‡O®A ÇÍ=∞áåO°≈fi~Ö’ ã¨∞=O®‚Å~HßO®Å`À „Ǩ`ŒºHí∆ =∞~Qõà◊ ^Õ=`Œ=Öˇ
XáåÊO°∞`Œ∞#fl áå~KÍe`À Híeã≤ Ǩq„`Íyfl H©ÅÖ’ Ǩϟ=∞ qkèx ™®~QÀáå~Qõ~Qå
xO° fi iÎ ~ KÍ_« ∞ . NHí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞ P#~^° ~ Ǩ @ ì Ö Ë H í â◊ ~ Y~ ^è ° i ~z =∞<À[˝ s uÖ’
^è°fix~Ǩ*ËâÍ_«∞. Ü«µ∞kè+≤ª~° #OÕâ◊fiO®... D Ǩ$käfiH˜ hÇı UH≥·Hí ™®O°fiÉè“=∞∞_çq Jx
=∞~„^° =∞^è°∞O° =∞~„`Œ ÃѶ∞Ï+¨`À =∞Ǩaè¿+Hí~ xO°fiiÎ~KÍ_«∞. ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞, W`ŒO°
O®AÅ∞ áå~_«ÇÍ„QõAxH˜ Jaè¿+Hí~ xO°fiÇ≤Ï~KÍO°∞. â◊~YÉèıs =∞$^°~Qõ =∞~Qõà◊ ÇÍ^®ºÅ
=∞^è°∞O° O®ÇÍÅ∞ Éèí¥#Éè’~`ŒO®à®ÅÖ’ „Ǩu^è°fix~KÍܵ.
„^ÒǨk ã¨fiáåflÅ∞ <ˇO°ÇıO®Üµ. â◊„`Œ∞âı+¨~ ÖË^°∞. áå~_«=ÙÅ∞ [iy#=hfl =∞O°z
`Œ# ã¨xflkèÖ’ TO°@ K‹~^°∞`Œ∞<®flO°∞. Qõ`Íxfl `ŒÅK«∞Hí∞x =Qõz „Ǩܡ∂[#~ Uq∞@x
„^ÒǨk Éèßq~z~k.
`Œ# H’iHíÅ∞ Jhfl <ˇO°ÇıO®Ü«∂... ã¨∞YâÍ~`Œ∞Å =∞^è°º áå~_«=ÙÅ`À ã¨=∂Qõ=∞~
H’O°@"Õ∞ `Í#∞ Pt~z~^®. ÖË^°∞ ÖË^°∞. `Œ# â◊sO°~ W~Hß ã¨∞MÏxfl H’O°∞Hí∞~@∞#flk.
`ŒxqfO® H’O°∞Hí∞~@∞#flk. Z<Àfl [#‡Å ã¨∞MÏxfl Ptã¨∞Î#flk. Z<Àfl Ü«µ∞^®úÅ#∞,
O°HíÎáå`ÍÅ#∞ ^®>˜ D O°ã¨O°=∞º O®*Ϻxfl KıO°∞Hí∞#flk. áå~_«=ÙÅ#∞ ã¨∞Y~Ö’
FÅÖÏ_ç~z, ÇÍi Pe~Qõ#~Ö’ `ŒxqfO® ã¨∞d~K«_Ç» ∞ı `Œ# ǨO=° ∂=kè... D rq`Œ~
W~Hß =∞^è°∞O°"≥∞· ™®yáÈh... <®Ö’ `Œ$+¨‚ K«ÖÏ¡OÕ~`Œ =O°Hí∂ ™®Qõh... 'rq`Œ~ Jxfl
ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞Éèíq~Kı~^°∞Hí∞, JáåO°"≥∞·# *Ï˝<®xfl ã¨=∞∞áåi˚~Kı~^°∞Hí∞ ã¨iáÈHíáÈ`Ë
P rq`Œ~ =∞#H≥~^°∞Hí∞— Jx „^ÒǨk XHí O’A Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_çx J_çy~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 67
Çı^°Çͺ㨠Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ aQõæO°Qå #ÇÍfiO°∞. 'h ¿ÑO°∞ Hí$+¨‚ Jx HßHí∞~_Í
`Œ$+¨‚ Jx L~>ı ÉÏQõ∞~_Ëk. ^®Ç¨Ï~ ÉÏ^è°#∞ Wã¨∞Î~k. Hßx P ^®Ç¨Ï~ fO°∞ÛH’=_«~
Z~`À P#~^°~ Híeyã¨∞Î~k. J#∞ÉèíÇÍÅ H’ã¨~ ^®Ç¨Ï~ ÇıÜ«µ_«~ XHí J#∞Éèí¥u.
™®^èßO°} ^®Ç¨Ï~ hO°∞ „`ÍQõ_«~`À ã¨iáÈ`Œ∞~k. Hßx J#∞Éèí¥`Œ∞Å H’ã¨~, *Ï˝#~H’ã¨~
^®Ç¨Ï~ Z#fl>˜H© fOÕk Hß^°∞. =$^®úǨº~ Hí∂_Í HÁ`ŒÎ J#∞Éèí¥`Œ∞Å#∞ H’O°∞Hí∞~@∞~k.
h=Ù J#∞Éèí¥`Œ∞Å#∞ fO°∞ÛH’=_«~ H’ã¨Çı∞ [x‡~KÍ=Ù. J~^°∞H’ã¨Çı∞ `ŒÇ¨ã¨∞û KıâÍ=Ù.
Jq fOÕ ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl=∞ܵ~k. D [#‡Ö’ Jq fO®Åx Ptã¨∞<Î ®fl#∞.
'x[=∂— Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~z~k.
'x[Çı∞ Hí$뮂. h=Ù, Çı#Çıà◊§ J~^°"≥∞·# J#∞Éèí¥`Œ∞Å O°¥áåxq. K«Å¡>˜ „ǨÇÍǨÏ~
=~>˜ J#∞ÉèíÇÍÅH’ã¨~ Uà◊§ `ŒO°|_ç `ŒÇ≤ã¨∞Î#fl <ËÅ=Ù... D <ËÅ `Œ_çã≤#ǨC_Ë D
ÉèíO°`ŒÉèí¥q∞ âÍ~uã¨∞Î~k. ǨǨHßO®Å∞, PO°Î<®^®Å∞ LO°∞=∞∞Öˇ·# `ŒO®fi`Œ K«Å¡>˜
=O°¬~ Hí∞O°∞ã¨∞Î~k. D <ËÅ~`Í #~^°#=#=∞=Ù`Œ∞~k. ǨzÛHí|Ü«µà◊∞§ UO°Ê_«`Íܵ.
K‹ @ ∞¡ K« Å ¡ Q åex J~k™®Î Ü µ. ÃãÅÜË µ à◊ ¥ §, #^° ∞ Å∞ „Ǩ = Ç≤ Ï ™®Î Ü µ. <ˇ = ∞à◊ ∞ §
ѨÙiqǨCHí∞~>Ïܵ. "≥<ˇflÅ Hß~uÖ’ „¿Ñq∞Hí∞Å∞ qO°Ç¨ÏÇı^°# =∂x O°u „H©_«Ö’
`ËeÜ«∂_«∞`ÍO°∞. h Ü«∞ø=#~ x`Œº~ qHíã≤~KÍe. xO°~`ŒO° Pe~Qõ#~HÀã¨O
Ǩi`ŒÇ≤ã¨∞Î#fl h ÉÏǨï=ÙÖ’¡ „ǨHí$u - ѨÙO°∞+¨∞Å HíÅܵHí ǨiѨÓO°‚"≥∞· áÈÇÍe. JǨC_Ë
D =∞ǨÉèßO°`Œ~ ѨÓO°Îܵ#@∞ì— Jx K‹áåÊ_«∞ Çͺã¨∞_«∞.
'<Ë<ˇ=ifl— Jx „Ǩtfl~z~k „^ÒǨk.
'h=Ù Hß=∂yflq— Jx [ÇÍaKÍÛ_«∞ Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞.
'<Ë#∞ Ü«µ[˝ÇıkHí #∞~z [x‡~KÍ<®...—
'hÇı Ü«µ[˝ ÇıkHí=Ù— Jx J<®fl_«∞ Çͺã¨∞_«∞.
'<Ë#∞ K«ÖÏ¡OÕ^≥ǨC_«∞?—
'h=Ù x`ͺyfl Ǩϟ„`Œ=Ù... W~„kÜ«∂ÅHí∂, =∞#ã¨∞Hí∂ JkèǨuq... J#∞Éèíq~K«_«~
=Å¡ Hß=∞~ LǨâ◊q∞~K«^°∞... ã¨*Ï`Œ∞ Hß=∞ó Hß=∞<®=∞∞ǨÉè’QÕº# Hß=∞ºu... ÇÍqë®
Hí$+¨‚ =OÕ#Î Éè¥í Ü«µ UÇÍaè =O°`ú .Ë .. JyflÖ’ P[º~ áÈã≤#ǨC_«ÖÏ¡ Jk =$kú K‹~^°∞`Œ∞~@¥
L~@∞~k.—
'<® =∞¥ÖÏyfl ZHí¯_ç #∞~z?—
'h=Ù Jܡ∂x[=Ù.—
'J~>ı <Ë#∞ ã‘`Œ<®?—
'J~`ŒHí∞ =∞∞O^Õ h=Ù<®fl=Ù...—
68 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 '<Ë#∞ Çı^°=u<®...—
'W~Hß =∞∞~^Õ h=Ù<®fl=Ù...—
'<Ë#∞ Éèí¥^Õq<®...—
'Hß^°∞ N^Õqq, â◊p^Õqq Hí∂_Í...—
'<® K«i„`Œ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<Ë~`Œ q^°º <®Hí∞ ÖË^°∞... q=i~K«~_ç.—
'hHí∞ q^°º Z~^°∞Hí∞... hÇı q^°º=Ù... K‹·`Œ#º=Ù.—
xQõ ¥ _è ° " ≥ ∞ · # D Éè ß +¨ Çı ^ ° < ®^° ~ =Öˇ Hí $ +¨ ‚ ^≥ · fi áåÜ« µ #∞_ç <À>˜ #∞~z
"≥Å∞=_«∞`Œ∞#fl HÁnÌ „^ÒǨkÖ’ JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·# J#∞Éèí¥u Híey~k. P <®^°~ O°≠~HßO°"≥∞·
`Œ~„f ^è°fixÖÏ qxÇ≤~z~k. 㨥Hí; â◊sO°Üˇµ· „^ÒǨk P ^è°fixÖ’ qb#"≥∞·~k. Jk
kQõ~`ÍÅHí∞ Ǩܫµx~z~k. ÅH˜;ܡµ·, ã¨fiO°¡H˜;ܡµ·, Çı^°=uܡµ·, ã‘`ŒÜˇµ·, <®ÖÏÜ«µxܡµ·,
HßjO®A Hí#ºÜ≥ÿ∞, Ǩ~Kı~„kܡµ· qǨÏi~z~k. P Çı^°<®^°~ XHí Ü«µ[˝Hí∞~_«eÖ’
„Ǩu^è°fix~z~k. Jxfl O°¥áåÅ¥ ^°Qõú"≥∞· HÁ`ŒÎ O°¥Ñ¨Ù`À P"≥∞ P ÇıkHí #∞~z [x‡~z~k.
=∞m§ Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_ç =∞∞~^°∞ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞·~k.
'<Ë#∞ ZHí¯_« L<®fl#∞— Jx P"≥∞ „Ǩtfl~z~k.
'WHí¯_Ë L<®fl=Ù— Jx Çͺã¨∞_«∞ ã¨=∂^èß#~ K‹áåÊ_«∞.
'D J#∞Éè¥í `Œ∞ÖËq∞>˜— Jx J_çy~k.
'P J#∞Éèí¥uÖ’H˜ „ǨÇıt~K«∞ JO°÷=∞=Ù`Œ∞~k— J<®fl_«∞.
„^ÒǨk Çı#ÇıÅ Uà◊§ J#∞Éèí¥u J<Ëfi+¨}Ö’ Ǩ_ç~k. ^®xH˜`À_«∞ `Œ##∞ Qõ∞i~z
`Œ# K‹eHí`ˇÎÅ∞, `Œ# `Œ~„_çx ^°i≈~K«>ÏxH˜ =KıÛ |∞∞+¨∞Å∞, =∞∞#∞Å∞, ǨÅ∞
ã¨~^°O®ƒùÅÖ’ `Œ# [#‡O°Ç¨Ï㨺~ Qõ∞i~z, `Œ# ѨÓO°fi[#‡#∞ Qõ∞i~z K‹Ç≤Ê#
q+¨Ü«∂Å∞ XHí¯™®i „^ÒǨk =∞#óǨ@Å~ÃÑ· ã¨∞_«∞Å∞ uO°∞Qõ™®Qåܵ.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
13
JO`«~O° QÆ =∞^ä#Œ O
F~HßO°~ ^è°#∞+¨ì~HßO°~ÖÏ ^è°fixã¨∞Î#flk.
P"≥∞ =∞#ã¨∞ ™®QõO° =∞^äŒ#~ <®>˜ áåÅHí_«eÖÏ L#flk.
P"≥∞ PÖ’K«#Å∞ cèHíO°~Qå ZÖˇ¡_«ÖÏ qãÎ̈i~z# Pkâı+¨∞x Ǩ_«QõÖÏ¡ |∞ã¨Å∞
HÁ_«∞`Œ∞<®flܵ.
qxÇ≤ã¨∞Î#flk ™®QõO° ÃѶ∞Ï+¨Hß^°∞ `Œ# J~`ŒO°~Qõ =∞^äŒ#~.
=∞käè~z#k Hí_«e<®... `Œ# =∞#ã¨∞û<®...
J#~`Œ =∞^ä#Œ ~Ö’ [x~z# `Œ# D [fiÅ#~ WHí K«ÖÏ¡O<Õ ®... `Œ# J~`ŒO~° Qõ
=∞^ä°#~ `Œ# =∞#ã¨∞ûÃÑ· JÖ“H˜Hí ^°$âͺÅ#∞ Pq+¨¯i™ÈÎ~k.
áå^®Å#∞~z O®*Ëã≤# Jyfl ZÖˇ¡_«ÖÏ „áåH˜ <®aè#∞~_ç qã¨Îi~z â◊sO®xfl
K«∞@∞ì=∞∞>˜ì#@∞ì#flk. Wk â◊sO°=∂... Hß^°∞ Hß^°∞ Jyfl... áå^®Å∞ JyflH©ÅÖˇ·,
ÉÏǨï=ÙÅ∞ Jyfl*ÏfiÅÖˇ· HíxÇ≤~z# „Ǩu^®hfl Pe~Qõ#~ Kıã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ LO°HíÅ∞
Çıã¨∞Î<®flܵ. ã¨∞=O°‚ =O°‚ܡµ·, O°[`Œ ѨÙ+¨Ê^èßi}˜ Jܵ# P"≥∞ #∞~z "≥Å∞=_«∞`Œ∞#fl
*Ï`ŒÇı^°∞_«∞ ã¨=∞ãÎ̈ „ǨHí$ux PÇÍǨÏ#~ Kı¿ã~^°∞Hí∞ ÇͺÇ≤ã¨∞Î<®fl_«∞.
P"≥∞ ÖËz xÅ|_ç~k. =∞Ǩyfl*ÏfiÅÅ∞ HíHí∞¯`Œ∞#fl Pkâı+¨∞=Ù P"≥∞ K«¥Ñ¨ÙÅHí∞
xO®…~`ŒáÈܵ P"≥∞ áå^®Å#∞ =∞∞kÌ_«∞Hí∞<®fl_«∞. áåÅHí_«e J#~`Œ Çı^°#`À
Ѷ¨¸i‚Å∞¡`Œ∞#flk.
P"≥∞ áåÅHí_e« Ö’ „ǨÇtı ~z~k. â◊Oâ° Û◊ ~„^° =^°#ܡµ· K«ÖÏ¡i# ^ÕÇϨ ~`À, ѨÙ+¨ÊÉÏ}
ǨÏã¨Îܡµ·, Ǩ^°‡ ^°à®Üµ`ÍHí∆ܡµ·, Ǩ^®‡ã¨<®xfl ã‘fiHíi~z~k. P"≥∞ "≥∞∞Å#¥Å∞Hí∞
^è°i~z# =∞}∞Å∞ k=ºHß~`Œ∞Å#∞ "≥Å∞=iã¨∞Î<®flܵ. `Œ_çã≤# P"≥∞ â◊sO°~Ö’ P"≥∞
<®aè Ö’`Œ∞Qå ã¨∞_«∞Å∞ uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl@∞¡#flk. P"≥∞ Hí>˜ „Ǩ^Õâ◊~ J"≥ØѶ¨∞~Qå
qã¨Îi~z~k. =∞k~z# Qõ∞#fl U#∞Qõ∞ Hí∞~Éèíã¨÷ÖÏÅ =~>˜ ã¨Î<®Å ÉèßO°~`À P"≥∞
HÁkÌQå =~y#@∞¡ Hí#Ǩ_ç~k. H’>˜ ÉÏÅ㨥O°∞ºÅ Hß~u`À P"≥∞ „ǨHßtã¨∞Î#flk.
69 70 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 P"≥∞ ^èߺ#~Ö’ =∞∞xy~k. P ^èߺ<®xH˜ „Ǩ}= <®^°Çı∞ ǨO°=t~záÈ`Œ∞#flk.
=∞¥ÖÏ^èßO°~Ö’ L#fl Ǩ$käg`Œ`Œfi~, =∞}˜Ñ¨ÓO° K«„Hí~Ö’ L#fl L^°Hí`Œ`Œfi~, ™®fikèë®ì#
K«„Hí~Ö’x Jyfl`Œ`Œfi~, J<®Ç¨Ï`Œ K«„Hí~Ö’x ÇÍÜ«µ∞`Œ`Œfi~, qâ◊∞^°ú K«„Hí~Ö’x
PHßâ◊`Œ`Œfi~, Hí#∞ÉÁ=∞Å =∞^è°ºÖ’x P*Ï˝ K«„Hí~Ö’x =∞#ã¨Î`Ífixfl g_ç ã¨∞+¨∞=∂fl
=∂O°æ~Ö’x ã¨Ç¨Ï„™®O° Hí=∞Å ã¨fiO°æ~Ö’H˜ P"≥∞ „ǨÇıt~z~k.
Hß=∞ǨÏHß=∞Hí$`ü Hß~`Íó Hß=∞ó Hß=∞ „Ǩ^°ó „ǨÉèí∞ó
Hß=∞^Õ=ó Hß=∞áåÅó Hßg∞ Hß~`Í Hí$`ÍQõ=∞ó
P"≥∞ ^èߺ<®xH˜ ǨO°=t~z# „u=∞¥O°∞ÎÅ∞ XHı O°¥Ç¨"≥∞·, qb#"≥∞·, J~`ŒO°¥ƒù`Œ"≥∞·
P"≥∞`À `Í^®`Œ‡º~ K‹~^®O°∞.
P[º~ áÈã≤# Jyfl =∂ki P"≥∞ =∞m§ [fie~K«™®y~k. *ÏfiÖÏ=∂exܡµ·
P"≥∞ kQõ~`ÍÅHí∞ J<Ëfi+≤㨥ΠÇͺÇ≤~z~k.
HÁ^°=∞ `Œ∞"≥∞‡^°Å KèßÜ«µQõÅ =∞∞~Qõ∞O°∞Å`À P=$`Œ"≥∞·# P"≥∞ =^°#~ Ǩ^°‡~
™⁄|Qõ∞#∞ ǨiǨÏã≤ã¨∞Î#flk. zO°∞#Qõ=ÙÅ `Œà◊∞Hí∞Å`À, ÖÏ=}º=∞<Ë "≥<ˇflÅ`À q=∞Åܡµ·
P"≥∞ Éèßã≤ã¨∞Î#flk. P"≥∞ ã≤QõѨÓ=Ù JO°*Ïab, P"≥∞ „Éèí∞‰õΩ@=∞<Ë JO°*Ïab Híeã≤áÈܵ
ã¨∞^èßO°ã¨ ™®~„^°"≥∞·# K«~„^°a~|~Qå Ǩi}q∞ã¨∞Î#flk. P"≥∞ Çı^°=u.
Çı ^ ° = u ^è ß º#~Ö’ =∞∞xyáÈܵ~k. P"≥ ∞ J<Ë fi +¨ } Ѩ Ó iÎ HßÖË ^ ° ∞ .
Ü«µ∞QõÜ«µ∞QåÅ Jyfl*ÏfiÅ Hí#ºHíQå =∞¥sÎÉèíq~z#@∞¡Qå L#flk. =∞∞_«∞K«∞Hí∞#fl
P"≥∞ Ǩϙ®ÎÅ∞ `Í=∞O° `Œ¥_«∞Å=Öˇ â’aèÅ∞¡`Œ∞<®flܵ. P"≥∞ #YHß~u 㨥O’º^°Ü«µ
HßÅ~Ö’ qHíã≤~z# HÁ`ŒÎ `Í=∞O° ѨÙ=Ùfi H≥~*ÏÜ«µ#∞ ǨiǨã¨~ Kıã¨∞Î#flk. Å`Œ∞ÎHí
O°ã~¨ `À P"≥∞ K«O} ° ®Å∞ qO®[=∂#=∞=Ù`Œ∞<®flܵ. P"≥∞ Hí∞K«=∞~_«ÖÏ# JÅ~HßO°~Qå
<ˇÅHÁ#fl HíO°¥ÊO®Éèí"≥∞·# =∞∞`ͺŠǨO°~Ö’ ^˘~_«Ç¨~_«∞ =~>˜ P"≥∞ J^è°O° a~|ѨÙ
Z„O°x Hß~`Œ∞Å∞ „ǨuѶ¨eã¨∞Î<®flܵ.
ǨÏO°∞x „H’^èßyfl *ÏfiÅ`À P=$`Œ"≥∞·# â◊sO°~`À =∞#‡^ä°∞_«∞ P"≥∞ <®aè á⁄H˜¯ex
ã¨O°ã¨∞ûQå Éèßq~z J~^°∞Ö’ ^°¥H˜ `Œ##∞ `Í#∞ O°H˜∆~K«∞Hí∞#fl@∞¡#flk. P ã¨=∞Ü«µ~Ö’
<®aè ã¨O°ã¨∞û #∞~z xǨC Hí}˜HíÅ∞ K«ÖÏ¡O°_«~`À [x~z# á⁄QõÅ∞ #¥QåO°∞Qå
=iúÅ∞¡`Œ∞<®flܵ.
#n `ŒO°~Qõ~ =Öˇ ã¨#flx^≥·# P"≥∞ Hí$â◊ =∞^è°º~Ö’ #¥QåO°∞#∞ K«¥ã≤# U
HíqH≥·<® P"≥∞ Hí∞K«=∞∞Å =∞^è°º L#fl „Ǩ^Õâ◊~ ÇÍ>˜ XiÇ≤_çH˜ `Íà◊ÖËHí #ey „H˜~^°Hí∞
<®aè=O°Hí∞ ã¨#flQå ÅHí¯ÖÏ *Ïi#@∞¡ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#flk. P"≥∞ <®aè K«eã¨∞Î#fl #k h>˜
ã¨∞_çQå, áåe~_«¡<Ë Ñ¨Ó"≥∞∞QõæÅHí∞ P^èßO°"≥∞·# O’=∞O®l fQõ áå^°∞Qå, =∞#‡^ä°∞_ç
`Ë[ã¨û<Ë JyflH˜ Ǩϟ=∞Qõ∞~_«~Qå, =∞O°∞x K‹Å∞= O°f^Õq â◊$~QåO° ã¨^#° ~Qå, =∞Ǩq+¨∞=‚ Ù
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 71
#Ü«µ<®Å `Œ=∞ã≤ûkúH˜ Qõ∞ǨÏ^®fiO°"≥∞·, Jx~°fiK«hÜ«µ"≥∞· Ju ã¨∞~^°O°"≥∞· ã¨O’fi`Œ¯O°¬`À
„ǨHßtã¨∞Î#flk.
P"≥∞ ^èߺ#~ ÉèíQõfl=∞ܵ~k. P"≥∞#∞ uÅH˜ã¨∞Î#fl =∞Ǩq+¨∞‚=Ù #Ü«µ<®Å∞ Hß=Ù.
XHí qâÍÅ"≥∞·# #∞^°∞O°∞ÃÑ· P=i~z# t=`Ë[ã¨∞ûHí∞ P"≥∞ LeH˜¯Ç¨_ç~k. O°f^Õqx
Çı#ÇıÅ ã¨~=`ŒûO®Å `ŒO®fi`Œ K«¥ã≤# =∞#‡^ä°∞_ç â◊sO°~Ö’~z "≥Å∞=_ç# "≥·âÍfi#O°
*ÏfiÅ J`Œ_ç #Ü«µ<®Å #∞~z "≥Å∞=_ç P"≥∞#∞ ^°Ç≤Ï~ǨKıã¨∞Î#flq.
J`Œ_«∞ O®=}∞_«∞. J`Œ_ç <Ë„`ÍÅ∞, K‹=∞@ z`ŒÎ_çÖ’ `Œ_çã≤# Qõ∞`ŒÎѨ٠O°qHí#∞
Ç≤Qõ∞Å∞ÛHí∞x, ÉÏǨï=∞¥Å ã¨g∞Ǩ „Ǩ^ÕâÍÅ#∞ XO°∞ã¨∞Hí∞x |~QåO°∞ HíÅâÍÖÏ¡
XáåÊO°∞`Œ∞#fl Hí∞K«HíÅâÍÅ#∞ K«¥ã≤ J|∞ƒO°Ç¨_«∞`Œ∞<®flܵ. P Hí∞K«ÉèßO°~ #∞~z
P"≥∞ #_«∞=∞∞#∞ Hßáå_Ë~^°∞Hí∞ J_«q Å`ŒÅ#∞ =∞∞¿ÑÊ@Qå Hí>ÏìO® J#fl@∞ì
Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl P"≥∞ #_«∞=∞∞ ÖÏ=}®ºxfl P`Œ_ç <Ë„`ÍÅ∞ ã¨Ê$tã¨∞Î<®flܵ. Qõ[O®*ÏÅ
`˘~_ÍÅ#∞, |~QåO°∞ JO°>˜ ãÎ̈~ÉèßÅ ã¨=∞∞^®Ü«∂Å#∞ `ŒÅ^°<flË @∞ì =O°∞Ö Î ÏÖˇ· |Å~Qå
=∞∞_«∞K«∞Hí∞#fl P"≥∞ "≥ØHßà◊§#∞ J`Œ_ç K«¥Ñ¨ÙÅ∞ ã¨Êi≈ã¨∞Î<®flܵ. J`Œ_ç gHí∆}®Å∞
„Éèí=∞O°~ÖÏ =∂i P JO®à◊Hí∞~`ŒÅ áå^°Ç¨^®‡Å K«∞@¥ì uO°∞Qõ∞`Œ¥ L<®flܵ.
J`Œ_«∞ P"≥∞#∞ ã¨g∞Ç≤~KÍ_«∞. P"≥∞ K«¥Ñ¨ÙÖ’¡ Jyflx [fie~ǨKıã≤~k. Jk
P"≥∞#∞ K«∞@∞ì=∞∞>ì̃~k. Hí∆}~Ö’ P"≥∞ *ÏfiÅQå =∂i~k. q∞O°∞q∞@∞¡ Q˘Å∞ѨÙ`Œ¥,
*Ï[fiź"≥∞·# P „ǨHßâÍxH˜ =∞¥`ŒÇ¨_«¤ J`Œ_ç Híà◊∞§ =∞O°∞Hí∆}~Ö’ `ˇO°∞K«∞Hí∞<®flܵ.
Hßx P"≥∞ JHí¯_« ÖË^°∞. JxÇı∞+¨Üˇµ·, Jâ◊sO°Üˇµ· J~`ŒO®ú#"≥∞·~k.
J`Œ_«∞ xâıÛ+¨∞ì_≥· "≥#∞kiQå_«∞. P"≥∞ =∞O’ â◊sO®xfl J<Ëfi+≤㨥Πã¨∞^°¥O° fO®ÅHí∞
„Ǩܫ∂}˜~z~k.
^°~_«HßO°}º~Ö’ P"≥∞ ã‘`Œ â◊sO°~Ö’ „ǨÇıt~z~k.
Çı^°=uH’ã¨~ `ŒÇ≤ã¨∞Î#fl O®=}∞_«∞ ã‘`ŒÖ’ Çı^°=ux K«¥âÍ_«∞.
`Í#∞ =∂Ü«∂ÖË_çx Ǩ~Ç≤ ã‘`Œ#∞ JǨǨÏi~KÍ#x O®=}∞_«∞ J#∞Hí∞<®fl_«∞.
Hßx `Œ# "≥~@ L#flk =∂Ü«∂ ã‘`Œ Jx Qõ=∞x~K«ÖHË áí ÈÜ«∂_«∞.
O®=} ã¨~ǨO®#~`ŒO°~ Jyfl^Õ=Ù_«∞ Çı^°=ux `Œ#Ö’ W=∞∞_«∞ÛHí∞x Jã¨Å∞
ã‘`Œ#∞ O®=∞∞_çH˜ JǨÊK‹áåÊ_«∞.
Jyfl *ÏfiÅÖ’¡ Çı^°=u ǨÏ$^°Ü«∂yfl *ÏfiÅ=∂„`Œ~ K«ÖÏ¡O°ÖË^°∞...
Jk =∞∫^°æź =∞ǨÏi¬ P„â◊=∞~. O°∞+≤Ǩufl W~„^°¿ã# P„â◊=∞~Ö’x Hí∞>©O°~
#∞~z "≥Å∞ǨeH˜ =zÛ~k.
72 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 PHí∞ǨK«Ûx PHí∞Å∞ P"≥∞Ö’ Jyflx K«ÖÏ¡OÕÛ |^°∞Å∞ =∞i~`Œ O®AHí∞<ËÖÏ
Kıã¨∞Î<®flܵ. ǨO°‚âÍÅ =∞∞~^°∞ ÃÑiy# K‹@¡ #∞~_ç "≥Å∞=_«∞`Œ∞#fl =∞Öˇ¡Ñ¨ÓÅ ã¨∞Qõ~^è°~
P"≥∞#∞ K«∞@∞ì=∞∞>˜ì P"≥∞Ö’x `Íáåxfl kfiQõ∞}©Hí$`Œ~ Kıã¨∞Î<®flܵ. ÖË`Œ ǨzÛHí
|Ü«µà◊§ÃÑ· uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl l~HíÅ [~@Å∞ P"≥∞Hí∞ r=# =∂^è°∞O®ºxfl Qõ∞O°∞Î Kıã¨∞Î<®flܵ.
Ü«µ[˝Hí∞~_«~Ö’ „Ǩ[fiiÅ∞¡`Œ∞#fl JyflÖ’ =∞∫^°æÅ∞º_«∞ =∞~„`Œ ǨOî°#~ Kı㨥Î
P[º~ áÈã≤#ǨC_«ÖÏ¡ P"≥∞ =∞#ã¨∞û Jyfl H©ÅÖÏ¡ ZQõã≤Ǩ_«∞`Œ∞#flk. =$^®úǨº~`À
„‰õΩ~y Hí$t~z# ÉèíO°Î ^ÕǨxfl K«¥ã≤ P"≥∞Hí∞ `Œ#ÃÑ· `Œ#Hí∞ *ÏeÇıã≤~k.
=∞∫^°æÅ∞º_«∞ ѨÓ*Ï Ñ¨Ù#™®¯O®^°∞Å∞ =∞∞y~K«∞Hí∞x ÖË=_«~ K«¥ã≤ W~„^°¿ã#
PÖ’K«#Å #∞~z |Ü«µ@Ǩ_ç xÅ|_ç~k. PÜ«µ# Hí∞>©O~° Ö’ „ǨÇtı ~KÍ_«∞.
'PHíe`À ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞<®fl#∞ ^Õg... PǨO°~ ã≤^°ú~ K‹Üµº— J<®fl_«∞.
'<Ë#∞ ^Õx`À ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞ áÈ`Œ∞<®fl<À g∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞— Jx P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’
J#∞Hí∞~k.
W~„^°¿ã# PÜ«µ# Hí∂O°∞Û<Ë~^°∞Hí∞ KÍǨÇıã≤ áå„`ŒÖ’ =∞~zhà◊∞§ fã¨∞Hí∞x
=zÛ~k. KÍǨ=∞∞~^°∞ Ji>ÏHí∞ ÇıÜ«µQå<Ë PÜ«µ# =zÛ Hí∂O°∞Û<®fl_«∞.
Ji>ÏHí∞Ö’ W~„^°¿ã# =_ç¤~z# PǨ~°O "Õ_ç"Õ_ç á⁄QõÅ∞ „HíHí∞¯`Œ∞#flk...
PÜ«µ# ZǨC_«∞ Éè’[#~ ѨÓiÎ KıâÍ_À, Kı`Œ∞Å∞ â◊∞„Éèí~ Kıã¨∞H’=_ÍxH˜ ZǨC_«∞
ÖËKÍ_À P"≥∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞.
Kı`Œ∞Å∞ â◊∞„Éèí~ Kıã¨∞Hí∞~@¥ =∞∫^°æÅ∞º_«∞ P"≥∞#∞ „Ǩtfl~KÍ_«∞.
'^Õg, Uq∞ PÖ’zã¨∞Î<®fl=Ù...—
P"≥∞ K‹H˜¯à◊∞§ Z„O°|_ͤܵ.
'Hí∆q∞~K«~_ç... <Ë#∞ Qõ=∞x~K«ÖË^°∞— Jx P"≥∞ J`Œ_çH˜ J~Qõ=G~ J~k~z~k.
=∞∫^°æÅ∞º_«∞ zO°∞#=Ùfi #qfi =∞~K«~ÃÑ· ã¨∞MÏã‘#∞_«Ü«∂º_«∞.
Çıà◊ q∞~záÈ`Œ∞#flk... h=Ó Z~yeǨ_∞« Jx PÜ«µ# K‹áåÊ_«∞.
P"≥∞ q#Ü«µ~Qå `ŒÅ TÇ≤ J`Œ_∞« ÖËz# KÍǨg∞^° Hí∂O°∞Û#flk. ÉèOí ΰ =ke#
Éèí∞HíÎâıë®xfl u#É’`Œ¥ L#fl@∞¡~_ç LeH˜¯Ç¨_ç~k.
Ji>ÏHí∞Ö’ =∞∫^°æÅ∞º_ç T_çǨ_ç# Kıu ÇıÅ∞...
P"≥∞Hí∞ Xà◊∞§ [Å^°i~K«ÖË^°∞. PÜ«µ# Kıu "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤~k. `Œ# ÇıÅ∞ T_ç
*ÏiáÈܵ#@∞¡ PÜ«µ# Qõ=∞x~K«ÖË^°∞. Hßx P"≥∞ K«¥¿ãã¨iH˜ PÜ«µ<® `Œ# ÇıÅ∞
"≥·Ñ¨Ù K«¥ã¨∞Hí∞<®fl_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 73
=∞∫^°æÅ∞º_çH˜ Hí∞+¨∞ìO’Qõ=Ú#fl q+¨Ü«µ~ P"≥∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
=∞∫^°æÅ∞º_«∞ Hí~QåO°∞Qå K«¥ã≤ 'W~„^°¿ã<® PQõ∞. ÇıOÕ PHí∞Ö’ Éè’[#~ K‹Üµº—
J<®fl_«∞.
Hßx P"≥∞ JǨÊ>˜Hı P ÇıÅ∞ „ǨHí¯# ÃÑ>ì̃ Ü«µ^ä߄ǨHßO°~ Éèí∞l~z~k... PÜ«µ#
Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞... W^Õq∞>˜ `Œ##∞ P"≥∞ Jã¨Ç≤Ϻ~K«∞H’ÖË^Õq∞>˜... J#∞Hí∞<®fl_«∞.
Éè’[#~ =∞∞y~K«∞Hí∞x =zÛ# W~„^°¿ã# ÉèíO°Î áå^®Å =^°Ì Hí∂O°∞Ûx "≥∞`ŒÎQå
X`ŒÎ_«~ „áåO°~aè~z~k. =∞∫^°æÅ∞º_çH˜ P"≥∞ÃÑ· ZHí¯_»ÖËx „¿Ñ=∞ =∞∞~K«∞Hí∞ =zÛ~k.
W~„^°¿ã# ™®^èßO°} Ü«µ∞=uHß^°∞. J~^°~Ö’ =∞#‡^ä°∞_çx `ŒÅ^°<Ëfl #Å=∞ǨO®A
=∞#∞=∞O®Å∞. W~„^°¿ã#∞_ç =∞∞^°∞ÌÅ Hí∞=∂O≥Î. JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°º=u. `Œ##∞ „¿Ñq∞~z
`Œ# ^°iKıi# W~„^°¿ã# `Œ# ÉèíÜ«µ~HíO°"≥∞·# J<®O’Qåºxfl Éèíi~z `Œ##∞ W~Hß
PO®kèã¨∞Î#flk. P"≥∞ `ŒÇ¨# `Œ#Hí∞ JO°÷~Hßxk Hß^°∞. D `ŒÇ¨# fO°Ûx `Œ# `ŒáÈâ◊HÎ̃
Z~^°∞Híx PÜ«µ# `Œ##∞ `Í#∞ „Ǩtfl~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
'W~„^°¿ã<®— Jx Ç≤eKÍ_«∞.
'T— Jx P"≥∞ ǨeH˜~k.
'hHí∞ <Ë#∞ J<®ºÜ«µ~ Kıã∞¨ <Î ®fl#∞— Jx PÜ«µ# J<®fl_«∞.
'ÖË^°∞... ™®fig∞... <Ë#∞ JÖÏ J#∞H’=_«~ ÖË^°∞.—
'h Ü«∞ø=#~ =$^ä• Hß=_ÍxH˜ <Ë#∞ HßO°}~ Hß^®... h ™œ~^°O°º~ Z=iH≥·<®
=∞`ˇ Î H ˜ ¯ 㨠∞ Î ~ k. Hßx <Ë # ∞ x㨠û Ǩ  Ü« µ ∞_ç x . h J~^° ~ J_« q Hßz# "≥ < ˇ fl Å
JܵáÈ`Œ∞#flk.—
'"≥<ˇflÅ ZHí¯_≥·<® P#~^®xflã¨∞Î~k. J_«"≥·<®, ã¨=∞∞„^°"≥∞·<® ^®xHÁHí¯>ı. g∞Hí∞
LǨÜ∂ˇ QõÇ_¨ x« D ™œ~^°Oº° ~ =$^ä• JܵáÈ`Œ∞~^°x <Ë#∞ Éèßq~KÍÖË Hßx g∞O≥~^°∞Hí∞
ÉÏ^è°Ç¨_«`ÍO°∞. g∞ J<®O’Qõº~ g∞ Kı`Œ∞Ö’¡ ÖË^°∞ Hí^®.—
'ÖË^°∞ ^Õg... ÖË^°∞... D O’A <Ë#∞ JÖÏ J#∞H’=_«~ ÖË^°∞. =∞# rq`ÍÅ∞
=∞#~ Kı*Ë`Œ∞ÖÏO® =$^ä• Kıã¨∞Hí∞~@∞<®flÇı∞"≥Ø.—
'g∞OÕq∞ KıÜ«µQõÅO°∞.—
'KÍÖÏ Kıܵ« QõÅ#∞ ^Õg.—
'K‹Ç¨Ê~_ç.—
'=∞# `ŒÇ¨# fO°∞ÛH’ÖËx <® `ŒáÈâ◊HÎ̃ Z~^°∞Hí∞ ^Õg... rq`Íxfl J#∞Éèíq~K«Hí∞~_Í
ã¨<®ºã≤Qå =∂O°_«~ P rq`ÍxH˜ „^ÀǨÏ~ Kıã≤#>ı¡... <® `ŒáÈâ◊HÎ̃`À <Ë#∞ #=Ü«∞ø=#
O°¥áåxfl á⁄~^®Å#∞Hí∞~@∞<®fl#∞.—
74 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 'Z~`À Hí+ì̈Ǩ_ç ™®kè~K«∞Hí∞#fl P â◊HÎ̃x =$^ä• Kıã¨∞Hí∞~>ÏO®.—
'Jk =$^ä• Jx <Ë#∞ J#∞H’=_«~ ÖË^°∞. `ŒáÈâ◊HÎ̃x =∞m§ ã¨~áåk~K«∞H’=K«∞Û.
Hßx Qõ_«z# HßÖÏxfl "≥#H˜¯ `ˇK«∞ÛH’ÖË=∞∞ Hí^®.—
W~„^°¿ã# zO°∞#=Ùfi #qfi~k. P zO°∞#=Ùfi PÜ«µ#Hí∞ =∞#‡^ä°∞_«∞ Jܵ^°∞
ÉÏ}®Å∞ XHí¯™®i „Ǩܡ∂y~z#@∞¡ JxÇ≤~z~k.
'hHí∞ #zÛ# J~^°"≥∞·# O°¥áåxfl =∞#ã¨∞Ö’ `ŒÅK«∞H’... h=Ù Híà◊∞§ `ˇiKıã¨iH˜
P O°¥Ç¨~Ö’ Hí#Ǩ_«`Í#∞.—
'P"≥∞ PÜ«µ# `Œ# =∂@Å#∞ ѨÓiÎ KıÜ«µHí=∞∞~^Õ `Œ# Híà◊∞§ =∞¥ã¨∞Hí∞~k.
Uk J~^°"≥∞·# O°¥Ç¨~. Z<Àfl O°¥áåÅ∞ P"≥∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ `Œ>˜Å¡`ŒÅ=Öˇ `ŒKÍÛ_Íܵ.
„u=∞¥O°∞ÎÅ∞, W~„^°∞_«∞, =∞#‡^ä°∞_«∞... giÖ’ Z=O°∞ J~^°"≥∞·# ÇÍO’ P"≥∞
`ËÅ∞ÛH’ÖËHíáÈܵ~k. ã¨~=`ŒûO®Å `ŒO°|_ç J}zÃÑ@∞ìHí∞#fl Hß=∂yfl P"≥∞Ö’
ÃÑÅ∞¡aH˜~k. HßÇÍe D Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ `Œ#Hí∞ HßÇÍe... Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ XHí¯™®iQå
`Œ##∞ ã¨∞YÃÑ>Ïìe.
'W~„^°¿ã<® Z~`Œ¿ãѨ٠PÖ’z™®Î=Ù? Híà◊∞§ `ˇO°∞=Ù— J#fl ã¨fiO°~ q#|_ç~k.
Jk XHí¯ ã¨fiO°~ Hß^°∞, Jܵ^°∞ =∞^è°∞O°"≥∞·# ã¨fiO®Å∞. P"≥∞ Híà◊∞§ `ˇiz~k.
„u=∞¥O°∞ÎÅ∞, W~„^°∞_«∞, =∞#‡^ä°∞_«∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ =∞¥sÎÉèíq~z#@∞¡ Hí#|_ͤO°∞.
'Çı∞=∞~`Í =∞∫^°æÅ∞ºÅÇı∞— Jx ÇÍO°∞ J<®flO°∞.
W~„^°¿ã# ǨO°=â◊∞O®Öˇ·~k.
P„â◊=∞~ ã¨fiO°æ^èß=∞~Qå =∂i~k. ÇÍO°∞ P"≥∞#∞ ã¨g∞Ç≤~KÍO°∞. Ǩk Kı`Œ∞Å∞
P"≥∞#∞ K«∞@∞ì=∞∞>Ïìܵ. Z=O°∞ J^è°O° áå#~ Kıã¨∞Î<®flO’... Z=O°∞ `Œ# ãÎ̈#^°fiÜ«∂xfl
=∞iÌã¨∞Î<®flO’... Z=O°∞ `Œ# <®aèx `Œ_«∞=∞∞`Œ∞<®flO’... Z=O°∞ `Œ#`À „H©_çã¨∞Î<®flO’...
Z=O°∞ `Œ# TO°∞=ÙÅ =∞^è°º K«iã¨∞Î<®flO’... P"≥∞Hí∞ `ˇeÜ«µ_«~ ÖË^°∞. Jܵ^°∞
`Œ∞"≥∞‡^°Å∞ XHı ѨÓ=ÙÖ’x =∞HíO°~^®xfl UHíHßÅ~Ö’ „QÀÅ∞`Œ∞<®flܵ.
=∞O°Îº, ^Õ=Ö’HßÖ’¡ ã¨~K«i㨥Î, 㨥O°ºO°^ä°~ ZH˜¯, PHßâ◊ Qõ~QõÖ’ ™®fl#~Kıã≤,
K«~„^°H˜O°}®Ö’¡ =∞∞xy `Ëe, Çı∞O°∞, H≥·ÖÏ㨠ǨO°fi`ÍÖ’¡ „H©_ç㨥ΠP"≥∞ Jܵ^°∞Qõ∞i`À
ã¨∞d~z~k.
ã¨~=`ŒûO®Å∞ Qõ_çKÍܵ. =∞∫^°æÅ∞º_ç `ŒáÈâ◊H˜Î H©∆}˜~K«™®y~k. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
#Å∞Qõ∞O≥·, #Å∞Qõ∞O°∞ =∞∞Qõ∞æO≥·, =∞∞Qõ∞æO°∞ W^°ÌO°¥, W^°ÌO°¥ XHí¯O°Ü«∂ºO°∞. P"≥∞
ÉÏǨï=ÙÖ’¡~z W^°ÌO°∞ =∞∫^°æÅ∞ºÅ∞ J~`ŒO®ú#=∞Ü«∂ºO°∞. P"≥∞ `ËO°∞Hí∞<ËÖ’Qå P"≥∞
áå^®Å#∞ X`Œ∞`Î ∞Œ #fl =∞O’ W^°OÌ ∞° J^°$â◊º=∞Ü«∂ºO°∞. P"≥∞ k„Qåƒù~u`À `Í#∞ Ǩ_∞« Hí∞#fl
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 75
X_çÃÑ· #∞~z `ŒÅZuÎ K«¥ã≤~k. L#fl@∞¡~_ç #==∞#‡^ä°∞_çÖÏ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl
=∞∫^°æÅ∞º_«∞ ѨÓO°fiO°¥Ç¨~ ^®ÖÏÛ_«∞. Hí∞+¨∞ì Çͺkè`À J`Œ_ç =∞∞Y~ =∞i~`Œ
ÉèÜ
í µ« ~HíO~° Qå QÀK«i~z~k. P"≥∞ kQõ∞#æ ÖËz xÅ|_ç~k.
=∞∫^°æÅ∞º_«∞ P"≥∞ "≥·Ñ¨Ù zO°∞#=Ùfi`À K«¥âÍ_«∞.
'<®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ =∞O’ ã¨Ç¨Ï„㨠=`ŒûO®Öˇ·<® h=Ù ã¨∞d~Kı~^°∞Hí∞ KÍÅ=x... hÖ’
Hß=∞ Éè’QÕK«Ûù Z~`Œ JkèHí~Qå L#fl^À W<®flà◊¥§ <®Hí∞ JO°÷=∞ܵ~k. Hßx <Ë#∞ Ug∞
KıÜ«µÖË#∞... <® `ŒÇ¨â◊≈HÎ̃ ǨÏi~z~k. <Ë#∞ =∞O°ÖÏ `ŒÇ¨ã¨∞û „áåO°~aè~K«=Åã≤ L~k.
=∞m§ D â◊H˜Î ZǨC_«∞ ™®kè~K«QõÅ<À <®Hı `ˇeÜ«µ^°∞. h ™®xfl^è°º~Ö’ ã¨∞MÏÅÖ’
FÅÖÏ_Í#∞... WHí <Ë#∞ "≥ØHí∆~H’ã¨Çı∞ `ŒÇ¨ã¨∞û Kı™®Î#∞.—
W~„^°¿ã# =∂>Ï¡_«ÖË^°∞. Çı#ÇıÅ =`ŒûO®Å∞ =O®¬Å∞ ÖËHí `ŒÇ≤ã¨∞Î#fl Éèí¥q∞ÃÑ·
z#∞Hí∞Å∞ Ǩ_ç PyáÈܵ# =∂ki P"≥∞ ^°ÇÏ≤ ~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞#flk.
'hHí∞ D [#‡Ö’ ã¨∞Y~ Åaè~K«^Õ"≥Ø...— Jx =∞∫^°æÅ∞º_«∞ JO°}º~Ö’H˜
#_çKÍ_«∞.
W~„^°¿ã#Ö’ =∞~_«∞`Œ∞#fl *ÏfiÅ P"≥∞ â◊sO®xfl ^°Qõú~ Kıã≤~k.
„^ÒǨk =∞#ó Ǩ@~ÃÑ· =∞O’ ^°$â◊º~...
=∞m§ `ŒÇ¨ã¨∞û „áåO°~Éèí"≥∞·~k. Jk =∞∫^°æÅ∞º_ç `ŒÇ¨ã¨∞û Hß^°∞. W~„^°¿ã# `ŒÇ¨ã¨∞û.
P"≥∞ ¿ÑO°∞ W~„^°¿ã# Hß^°∞. HßjO®[Hí#º J<®q∞Hí.
W~„^°¿ã# HßjO®[ Ѩلuܡµ· [x‡~z~k. Ü«∞ø=#~ zQõ∞iã¨∞Î#fl HÁnÌ J<®q∞HíÖ’
H’iHíÅ∞ "≥∞∞Qõæ `˘_«Qõ™®Qåܵ.
'`Œ~„_ô! <®Hí∞ qÇÍǨÏ~ ZǨC_«∞— Jx P"≥∞ XHí O’A „Ǩtfl~z~k.
HßjO®A Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞... `Œ# Hí∂`Œ∞O°∞ =∞#ã¨∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x =O°∞xH’ã¨~
J<Ëfi+≤~K«™®Qå_«∞. JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·# ÖÏ=}º=u Jܵ# HßjO®[Hí#º *Ï`ŒHí~, U
O®[Hí∞=∂O°∞_ç *Ï`«HõO`À#∂ ã¨iáÈÖË^°∞. ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞Å∞ P"≥∞ ^≥·ÇÍ~â◊ ã¨~Éèí¥`Œ∞O®Åx,
U =∂#= =∂„`Œ∞_«¥ P"≥∞#∞ ã¨∞YÃÑ@ìÖ_Ë x« K‹áåÊO°∞.
HßjO®A `Œ# Hí∂`Œ∞iH˜ D q+¨Ü«µ~ K‹áåÊ_«∞. J<Ëfi+¨} ™®Qõ∞`Œ¥<Ë L#flk.
Hß=∂yfl`À O°yeáÈ`Œ∞#fl P"≥∞ XHíO’A J~`ŒóѨÙO°~ =ke JO°}®ºÅÖ’ „ǨÇtı ~z~k.
"≥∞∞`ŒÎ~ â◊sO®xfl ^°Ç≤Ï~ǨKıã¨∞Î#fl Hß=∂yflx K«ÖÏ¡O°Û_ÍxH˜ `ŒÇ¨ã¨∞û Hí<®fl =∞O’ =∂O°æ~
ÖË^x° P"≥∞ Éèßq~z~k.
J<®q∞Hí ÃѶ∞ÏO°"≥∞·# `ŒÇ¨ã¨∞û Kıã≤~k. x„^®Ç¨O®Å∞ =∂x, X~>˜HßÅ∞ÃÑ· xez,
K«∞@¥ì Jyfl*ÏfiÅÅ∞ O°ye~z ÇÍ>˜ =∞^è°º Kıi `ŒÇ¨ã¨∞ûÖ’ =∞∞xy# P"≥∞ â◊sO°~
76 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
#∞~_ç k=ºHß~`Œ∞Å∞ "≥Å∞=_«™®Qåܵ. Ü«µ=∞∞_«∞, ÇÍÜ«µ∞=Ù, W~„^°∞_«∞, Jtfih
^Õ=`ŒÅ∞ XHÁ¯Hí¯O°¥ „H˜~kH˜ ky =KÍÛO°∞. P"≥∞Hí∞ =KıÛ [#‡Ö’<ˇ·<® ã¨∞MÏxfl
J~k~KÍÅx J#∞Hí∞<®flO°∞.
P"≥∞ `ŒÇ¨ã¨∞û PQõÖË^°∞.
z=O°Hí∞ ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ „Ǩ`ŒºHí∆=∞Ü«∂º_«∞.
ǨO°Çı∞â◊fiO°∞x Ç≤Å∞Ѩ٠q#Qå<Ë J<®q∞Hí Híà◊∞§ `ˇiz~k.
'Hßj O®[Ѩلf... hÇıq∞ H’O°∞Hí∞~@∞<®fl=Ù— Jx t=Ù_«∞ J_çQå_«∞.
'<®Hí∞ Ǩu HßÇÍe... Ǩu... Ǩu— Jx =∞¥_«∞ ™®O°∞¡ LK«Ûi~z~k. t=Ù_«∞
„Ǩuã¨Ê~k~Kı ֒ѨÙQå<Ë =∞O’ O≥~_«∞ ™®O°∞¡ Ǩu, Ǩu Jx ǨeH˜~k.
t=Ù_«∞ zO°∞#=Ùfi #ÇÍfi_«∞. 'h=Ù Jܵ^°∞™®O°∞¡ 'Ǩu— Jx ǨeHß=Ù. hHí∞
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ǩ`Œ∞Å∞ Åaè~`Œ∞O°∞QåHí— Jx K‹áåÊ_«∞.
J<®q∞Hí Pâ◊ÛO°ºáÈܵ~k.
'^Õ=^ÕÇÍ... Wk ™®^è°ºÇı∞<®... XHí ¢ã‘ÎH˜ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ L~_«@~
Ö’HíqO°∞^°ú~ Hß^®—... Jx „Ǩtfl~z~k.
ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ |^°∞Å∞ ǨeHß_«∞. '<® ÇÍHí∞¯Hí∞ uO°∞Qõ∞ÖË^°∞. Jܵ`Ë hHí∞
Jܵ^°∞O°∞ Ǩ`Œ∞Å∞<®fl... ^®xfl ^è°O°‡qO°∞^°ú~Qå Z=O°¥ Éèßq~K«O°x =O°q∞ã¨∞Î<®fl#∞.
hHí∞ =KıÛ [#‡Ö’ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ǩ`∞Œ Å∞ L~>ÏO°∞.—
HßjO®[Hí#º ã¨~`À+≤~z~k. '<Ë#∞ Jܵ^°∞Qõ∞i`À ã¨∞d~Kı~^°∞Hí∞ `ŒQõæ Ü«∞ø=#~,
Hß=∞Éè’QÕK«Ûù, ÇÍix ¿ãq~Kı~^°∞Hí∞ Hß=eû# â◊∞„â◊¥ë®Éèß=~, Hõ<åº`Œfi~, ™œÉèßQõº~
J#∞„QõÇ≤Ï~K«~_ç— Jx H’O°∞Hí∞~k.
ã¨OÕ... J^Õq^è°~Qå [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. h Hß=∞Éè’QÕK«Ûù D [#‡k Hß^°∞... Jk fOÕ~^°∞Hı
hH˜xfl [#‡Å∞... h=Ù Qõ~QåfO®# W~„^°∞_çH’ã¨~ „ǨfH˜∆~K«∞. W~„^°∞_«∞ Hí#Ǩ_ç`Ë <®
=^°ÌHí∞ fã¨∞Hí∞x O®— Jx K‹Ç≤Ê J~`ŒO®ú#=∞Ü«∂º_«∞.
Qõ~QåfO°~...
W~„^°∞_«∞ ^Õ=`ŒÅ`À qǨÏi㨥ΠfO°~ =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞.
JHí™®‡`Œ∞ÎQå #kÖ’ XHí ã¨fiO°‚ Hí=∞Å~ HÁ@∞ìHí∞x =zÛ~k.
W~„^°∞_«∞ P ã¨fiO°‚ Hí=∞ÖÏxfl K«¥ã≤ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞.
'ZHí¯_çn Hí=∞Å~— Jx ^Õ=`«efl „Ǩtfl~KÍ_«∞.
^Õ=`ŒÅ∞ Hí∂_Í |^°∞Å∞ ǨÅ∞HíÖËHíáÈÜ«∂O°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
'g∞iHí¯_Ë L~_«~_ç... <Ë#∞ Jq ZHí¯_ç #∞~z =ã¨∞Î<®flܡ∂ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x
=™®Î#∞—... Jx =∞∞~^°∞Hí∞ ™®Qå_«∞.
^®i á⁄_«=Ù<® =~^°ÖÏk ã¨fiO°‚ Hí=∞ÖÏÅ∞.
W~„^°∞_«∞ ÇÍ>˜ =∂O°æ~ "≥~@ "≥à◊¥Î z=O°Hí∞ PHßâ◊ Qõ~Qõ =∞¥ÖÏxH˜ KıO°∞Hí∞<®fl_«∞.
JHí¯_« XHí JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°ºO®t ^°∞ód㨥ΠHí#Ǩ_ç~k. DÇı∞<® ǨuH’ã¨~ `ŒÇ¨ã¨∞û
Kıã≤# Ü«µ∞=u... J#∞Hí∞<®fl_«∞ W~„^°∞_«∞.
P"≥∞ J<®q∞Hí.
J<®q∞Hí Híà◊§#∞~z *ÏÅ∞ÇÍO°∞`Œ∞#fl HíhflO°∞ h>˜Ö’ Ǩ_ç XH’¯ K«∞Hí¯ XH’¯
ã¨fiO°‚ Hí=∞Å"≥∞· =∞∞~^°∞Hí∞ "≥à◊∞Î<®flܵ...
W~„^°∞_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞...
'h=Ù J<®q∞HíÇı<®... Z~^°∞H˜Hí¯_« O’k㨥ΠL<®fl=Ù... h `ŒÇ¨ã¨∞û <ˇO°Çıi~^®—
Jx „Ǩtfl~KÍ_«∞...
'^Õ Ç ı ~ „^®... <Ë # ∞ JÉè ß Qõ ∞ ºO®Öˇ · # J<®q∞Hí < Ë . .. <® O’^° # Hí ∞ HßO° } ~
`ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍÅ<Ë WK«Ûù L~>ı <® "≥~@ O®— Jx J<®q∞Hí =∞∞~^°∞Hí∞ ™®y~k.
W~„^°∞_«∞ P"≥∞#∞ J#∞ã¨i~KÍ_«∞.
PHßâÍxfl K«∞~aã¨∞#Î fl Ç≤Ï=∂ÅÜ«µ tYO®xfl P"≥∞ KıO∞° Hí∞~k.
P"≥∞ XHí Qõ∞ǨÏÖ’ „ǨÇıt~z~k.
W~„^°∞_«¥ Qõ∞ǨÏÖ’H˜ "≥àϧ_«∞.
Qõ∞Ǩ~`ŒO®ƒùQõ~Ö’ J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# =∞}˜=∞~_«Ç¨~... JHí¯_« ǨÏ~ã¨`Œ¥eHß `ŒÅÊ~ÃÑ·
XHí ™œ~^°O°º~ =∞¥sÎÉèíq~z# ѨÙO°∞+¨∞_«∞, =∞O’ J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# ÖÏ=}º O®t`À ã¨O°ã¨
ã¨ÖÏ¡áåÅ∞ ™®y㨥ΠE^°~ P_«∞`Œ∞<®fl_«∞.
P Ü«µ∞=Hí∞_«∞ gix Qõ=∞x~K«Ö^Ë ∞° . P Ü«µ∞=f gix Qõ=∞x~K«Ö^Ë ∞° . ÇÍi
^°$+≤ì J~`Í XHíiÃÑ· XHíiH˜ L#flk. ÇÍi^°ÌO°¥ ǨO°ã¨ÊO° "≥ØÇ≤Ï`Œ∞Öˇ·, ǨO°ã¨ÊO°
PHíi¬`Œ∞Öˇ·#@∞ì Hí#Ǩ_ͤO°∞.
W~„^°∞_«∞ P„QõÇ≤Ï~KÍ_«∞.
'Z=O°∞ g∞O°∞... WHí¯_Ëq∞ Kıã¨∞Î<®flO°∞... <Ë#∞ ^ÕÇı~„^°∞_çx, D ã¨$+≤ìH˜ JkèǨux.
ã¨=∞ã¨Î [Qõ`Œ∞Î <® Jnè#~Ö’ L#flk. g∞O≥=O’ K‹Ç¨ÊHíáÈ`Ë D =„*ÏÜ«µ∞^è°~ g∞
Hí∞`Œ∞ÎHíÅ#∞ Kèıkã¨∞Î~k— Jx ǨeHß_«∞.
77 78 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 P Ü«µ∞=Hí∞_«∞ JǨC_«∞ #=Ùfi`Œ¥ `Œ# Hí#∞Å∞ ÃÑ·H≥uÎ W~„^°∞_ç "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞.
P K«¥Ñ¨ÙÅHí∞ W~„^°∞_ç â◊sO°~ ãÎ̈~aè~záÈܵ~k... ÇÍi^°ÌO°¥ áåO°fif ǨO°Çı∞â◊fiO°∞Å#fl
q+¨Ü«µ~ J`Œ_çH˜ JǨC_«∞ ã¨∞Êùi~z~k.
'J<®q∞Hß, W~„^°∞_çx W@∞ fã¨∞Hí∞x O®— J<®fl_«∞ t=Ù_«∞.
J<®q∞Hí W~„^°∞_ç =^°ÌHí∞ =zÛ J`Œ_ç Kıܵ Ǩ@∞ìHí∞~k. P ã¨ÊO°≈Hí∞ W~„^°∞_ç
ã¨O®fi~QåÅ¥ |ÅÇ‘Ï#"≥∞· áÈÜ«∂ܵ. xÅ∞K«∞<Ë â◊HÎ̃ Hí∂_Í ÖËHí <ËÅÃÑ· Hí∂ÅǨ_ͤ_«∞.
'W~„^®... h=Ù ã¨$+≤ìH˜ JkèǨuq Hß=Ù. hÇÁHí W~„^°∞_çq =∂„`ŒÇı∞. h=~>˜
W~„^°∞Å∞ Z~^°O’ L<®flO°∞. h |ÖÏxfl LǨÜ∂ˇ y~z D Qõ∞ǨÏ^®fiO°~ `ˇO∞° =Ù— J<®fl_«∞
t=Ù_«∞.
W~„^°∞_«∞ â◊H˜Î Hí∂_«Qõ@∞ìHí∞x ÖËz Qõ∞ǨÏ^®fiO°~ =^°ÌHí∞ "≥o§ ^®xfl JuHí+¨ì~
g∞^° `ˇiKÍ_«∞... JHí¯_« XHíO°∞ Hß^°∞ #Å∞Qõ∞O°∞ W~„^°∞Å∞ L<®flO°∞.
'<Ë<˘Hí¯_ç<Ë W~„^°∞_çx Hß<®—... Jx W~„^°∞_«∞ „Hí∞~yáÈÜ«∂_«∞.
'h=Ù P Qõ∞ǨÏÖ’ „ǨÇıt~K«∞— Jx ǨO°Çı∞â◊fiO°∞_«∞ P*Ï˝Ç≤~KÍ_«∞... 'h QõO®fixH˜
W^Õ tHí∆— Jx K‹áåÊ_«∞.
W~„^°∞_«∞ ÉèíÜ«µHí~Ç≤`Œ∞_≥· J~[e Ѷ¨∞>˜~z `Œ##∞ Hí∆q∞~K«=∞x Çı_«∞Hí∞<®fl_«∞.
'g∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ =∂#= ܡ∂x ^®fiO® xO°æq∞~z# `ŒO®fi`Œ<Ë g∞Hí∞ uiy
ã¨fiO°æÖ’Hí~ „ǨÇıt~Kı JO°›`Œ =ã¨∞Î~k. D J<®q∞Hí H’ã¨Çı∞ q∞=∞‡efl WHí¯_çH˜
O°Ç≤Ê~KÍ#∞. =KıÛ [#‡Ö’ g∞O°∞ P"≥∞#∞ ã¨∞d~Ǩ*Ëã≤# `ŒO®fi`Œ<Ë g∞Hí∞ Éèí¥Ö’Hí~
#∞~z q=∞∞HÎ̃ Åaèã¨∞Î~k... J<®q∞Hß... h=Ù H’i# q^è°~Qå Åaè~Kı Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
Ǩ`Œ∞Å∞ gOÕ...—
J<®q∞Hí ÇÍix `Œ$Ç≤QÎ å K«¥ã¨∞Hí∞x t=Ù_çÖ’ qb#~ Jܵ~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 79
14
<Õ<≥=ix?
„^Ò Ç¨k HíÅ K‹kiáÈܵ~k... J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# J#∞Éèí¥`Œ∞Ö’¡~z P"≥∞
|Ü«µ@Ǩ_ç~k.
Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ zO°∞#=Ùfi #=Ùfi`Œ¥ HíxÇ≤~KÍ_«∞.
'`ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®flÇÍ... h"≥=iÇ’...—
'x[~Qå <®Hí∞ D [#‡Ö’ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Ǩ`Œ∞Å∞ Åaè~Kı~^°∞Hí∞ W~`Œ>˜ K«i„`Œ
L#fl^®...— Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~z~k.
'=∞OÕ=∞#∞Hí∞<®fl=Ù... L#fl^°x JO°÷=∞ܵ#k Hí^®... ÖËHíáÈ`Ë h HÁHí¯iHı
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ Z~^°∞Hí∞ Åaè~KÍO°#∞Hí∞<®fl=Ù...—
'=∂ J`ŒÎÜ«µº Hí∞~uH˜ =∂„`Œ~ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ ÖËO®...—
'ÖËO°∞... ÇÍiÖ’ XHí¯ áå~_«∞O®*Ë P"≥∞ ÉèíO°Î. q∞ye# ÇÍO°∞ ^Õ=`ŒÅ∞— Jx
Çͺã¨∞_«∞ J<®fl_«∞. PÜ«µ# =∂@Ö’¡ P„QõǨÏ~ ^è°fix~z~k. `Œ# k=ºâ◊HÎ̃`À P"≥∞Hí∞
HíeÊ~z# J#∞Éèí¥`Œ∞Å#∞ P"≥∞ W~Hß ã¨~^ÕÇ≤Ï~K«_«~ PÜ«µ#Hí∞ J==∂#~Qå
JxÇ≤~z~k.
'„áåp# HßÅ~Ö’ [>˜Å =∞ǨÏi¬ Hí∞=∂O≥Î ã¨fiH©Ü«µ#∞ U_«∞Qõ∞O°∞ =∞∞#∞Å#∞
=i~z#ǨC_«∞ P"≥∞#∞ Hí∂_Í Ç¨u„=`Í uÅHí=∞x HÁxÜ«∂_ÍO°∞ Hí^®... ^®H∆ßÜ«µ}˜
J<Ë =∞∞xHí#ºHí Ǩ^°HÁ~_«∞ =∞~kx qÇÍǨÏ=∂_ç#k Hí^®... P"≥∞#∞ Qõ$Ç≤Ï}© O°`Œfl=∞x
„Ǩâ◊~ã≤~KÍO°∞ Hí^®...— J#flk „^ÒǨk.
Çͺã¨∞_ç „Éèí∞Hí∞>˜ =∞∞_çǨ_ç~k.
'Jã¨Å∞ D q+¨Ü«∂Å∞ hHí∞ Z=O°∞ K‹áåÊO°∞... x#∞fl qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞
"≥#∞Hß_ç#ǨC_«∞ h ÉèíO°ÎÅHí∞ <Ë<Ë Hí^® g>˜x q=i~z#k...—
'ÇÍi ^®fiO®<Ë Hí^® <®Hí∞ P q+¨Ü«µ~ `ˇeã≤#k =∞ǨÏs¬... =∂ J~`ŒO®`Œ‡Å`À
J~wHíi~ǨKıã≤, `Œ$Ç≤ÎǨO°K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ g∞ÖÏ~>˜ ÇÍO°∞ K‹Ç≤Ê# ^è°O°‡ã¨¥H∆߇ÖË Hí^®
P^èßO°~...—
80 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Çͺã¨∞_«∞ =∞∫#~ =Ç≤Ï~KÍ_«∞...
'Jܵ<® XHí ¢ã‘ Î XHí i Hí ~ >ı ZHí ∞ ¯= =∞~k Ѩ Ù O° ∞ +¨ ∞ Å`À J#∞Éè í = ~
Ǩ~K«∞H’Hí∂_«^°x Z=O°∞ xO°‚ܵ~KÍO°∞ =∞ǨÏs¬... XHí ѨÙO°∞+¨∞_«∞ ÖˇHí¯ÖË#~`Œ =∞~kx
J#∞Éèíq~K«_«~ ÖË^®...—
'Jk D Hí∞@∞~| =º=ã¨÷ ã¨iQå #_çKı~^°∞Hí∞ xO°‚ܵ~z# ^è°O°‡~ „^ÒǨn... D
^è°O®‡xfl „Ǩtfl~K«_«~ ã¨O≥·#k Hß^°∞...—
'Z=s =º=ã¨÷#∞ xO°‚ܵ~KÍO°∞ =∞Ǩ#∞ÉèßÇÍ... nO°…`Œ=∞∞_Ë Hí^®...—
Çͺã¨∞_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞...
'hHí∞ P q+¨Ü«µ~ Hí∂_Í `ˇÅ∞™®...—
'<®Hí∞ =∂ J`ŒÎQåOÕ "≥∞∞^°>˜ Qõ∞O°∞=Ù =∞ǨÏs¬... P"≥∞ ^®fiO® <®Hí∞ `ˇeÜ«µx
q+¨Ü«∂Å∞ ÖË=Ù... nO°…`Œ=∞∞x Hí~>ı =∞∞~^°∞ P =º=ã¨÷ L#fl^®... nO°…`Œ=∞∞x `Œe¡
=∞=∞`Œ `Œ# ™È^°O°∞_ç ÉèßO°º Jx Hí∂_Í `ˇeã≤ |$ǨÏã¨Êu P"≥∞`À ã¨~Qõq∞~K«ÖË^®...
nO°…`Œ=∞∞_«∞ Jq∞`Œ Hß=∞~`À Hí#Ǩ_«¤ ÇÍix J#∞Éèíq㨥Πz=O°Hí∞ XHí QÀ=Ù#∞
q+¨Üµ~K«ÖË^®? ^®xfl „Ǩtfl~z#~^°∞Hı Hí^® J`Œ_«∞ `«# ÉèßO°º „Ǩ^Õfi+≤}˜ÃÑ· P„QõÇ≤Ï~z
¢ã‘ÎÅH’ã¨~ z#fl =º=ã¨÷#∞ UO®Ê@∞KıâÍO°∞ Hí^®...—
Çͺã¨∞_«∞ xO®…~`ŒáÈÜ«∂_«∞...
'h=Ù K‹Ç≤Ê# q+¨Ü«∂Å∞ cè+¨∞‡_«∞ ã¨`Œº=f ^ÕqH˜ K‹Ç≤Ê#q... hHí∞ ZÖÏ
`ˇeâÍܵ...—
'Jhfl `ˇeã≤# g∞Hí∞ D q+¨Ü«µ~ Hí∂_Í `ˇÅ∞ã¨∞H’=_«~ Hí+ì̈~ Hß^°∞ Hí^®... P
nO°…`Œ=∞∞_Ë Hí^® |e J<Ë O®A ÉèßO°º ã¨∞^Õ+¨‚Hí∞ ã¨~`Í#ÉèßQõº~ Híey~z~k. ÇÍOÕ
J~Qõ, =~Qõ, Hío~Qõ O®*ϺÅ∞ ™®÷Ç≤~z#k... PÜ«µ<Ë Hí^® g∞Hí∞ P^°O°≈~...— Jx
„^ÒǨk #=Ùfi`Œ¥ J#flk.
'Uq∞>˜ h L^ÕÌâ◊~— Jx Çͺã¨∞_«∞ H’Ǩ~`À „Ǩtfl~KÍ_«∞...
'<Ë<Ëg∞ q∞=∞‡efl q=∞i≈~K«_«~ ÖË^°∞ =∞ǨÏs¬... nO°…`Œ=∞∞_«∞ ã¨∞^èı+¨‚Hí∞ ã¨~`Œu
Híeæ~KÍO°#fl L^°~`Œ~ cè+¨∞‡_«∞ K‹Ç≤Ê# `ŒO®fi`Œ<Ë Hí^® q∞=∞‡efl ã¨`Œº=f^Õq `Œ#
H’_«à◊§Hí∞ Ѩل`ŒÉèßQõº~ HíeÊ~Kı~^°∞Hí∞ Ç≤eÇ≤~z#k...—
'<Ë#¥ ã¨`Œº=f ^ÕqH˜ Ѩل`Œ∞_ç<Ë... J~^°∞=Å¡ <Ë#∞ Kıã≤#^Õg∞ áåǨ~ Hß^°∞...
J~`ËHßHí XHí =∞Ǩ™®„=∂[º~ J~`Œ~HßHí∞~_Í L~_Ë~^°∞Hí∞ <Ë#∞ ѨÓ#∞H’=Åã≤
=zÛ#k...—
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 81
'<®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ =∞ǨÏs¬... g∞O°∞ HßO°} [#∞‡Å∞... J~^°∞Hı ^è°O®‡xfl xÅɡ>ıì~^°∞Hí∞
^®xfl LÅ¡~Ѷ≤∞~K«_«~ ZǨC_«∞ J=ã¨O°"≥Ø g∞OÕ Hí^® xO°‚ܵ~Kık... g∞ ѨÓxHí
ÖËHí∞~_Í <®Hí∞ áå~_«=ÙÅ`À qÇÍǨÏ~ [iQÕk Hß^°∞ Hí^®... D =∞ǨÉèßO°`Œ HíO°ÎÅ∞
g∞OÕ...—
'J=Ù#∞ „^ÒǨn... J~^°∞Ö’ ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞... J~^°∞Hı hk Hí∂_Í HßO°}[#‡
J#fl q+¨Ü∂« xfl hHí∞ JO°=÷ ∞Ü˵º q^è~° Qå J#∞Éè¥í u HíeÊ~KÍ#∞...—
'Hßx <Ë#∞ Ü«µ[˝ÇıkHí #∞~z [x~K«_«~ XHí =∞Ǩ^°∞ƒù`Œ~Qå JxÇ≤ã¨∞Î#flk
=∞Ǩ=∞∞h...—
'J=Ù#∞ Jk =∞Ǩ^°∞ƒù`ŒÇı∞... h ѨÓO°fi[#‡ ã¨∞Hí$`Œ~ =Å¡ JÖÏ [x‡~KÍ=Ù...—
'Hßx <® `Œ~„_ç „^°∞Ǩ^°∞_«∞ Hı=Å~ „^À}∞_çx =kè~K«_«~ H’ã¨Çı∞ Ü«µ[˝~ KıâÍ_«∞
Hí^®... =∞i ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç`À áå@∞ <Ë<ˇ~^°∞Hí∞ [x‡~KÍ#∞...—
'Ü«µ[˝~ Z=iH’ã¨~ Kıã≤<® Ü«µ[˝Ñ¶¨e`Œ~ =∂„`Œ~ XHí¯>ı... „^À}∞_ç`À áå@∞
H“O°=ÙÅ =^è° [O°Qõ_«~... J~^°∞Hı h=Ù Hí∂_Í [x‡~KÍ=Ù...—
'W^°~`Í U^À =∂Ü«µÖÏQå L#flk =∞ǨÏs¬... „^°∞Ǩ^°∞_ç W~>˜H˜ O®Hí=∞∞~^°∞
<®Hí ∞ Qõ ` Œ ~ L#fl^° h ... U^À HßO° } ~=Å¡ <® Qõ ` Œ 㨠‡ $`Œ ∞ Å∞ H’Ö’ÊÜ« ∂ #h
JxÇ≤ã¨∞Î#flk...—
'JÖÏ Z~^°∞Hí∞ JxÇ≤ã¨∞Î#flk...—
'HÁkÌ O’AÅ „H˜`Œ~ <®Hí∞ XHí HíÅ=zÛ~k =∞ǨÏs¬...—
'Uq∞>Ï HíÅ...—
'<Ë#∞ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂ÅÖ’ ã¨~K«i~Kı *Ï`Œ∞ÅÖ’ [x‡~z# XHí ™œ~^°Oº° =u#h...
<Ë#∞ ã¨~K«iã¨∞Î~_«Qå =∞∫^°æÅ∞º_«<Ë =∞∞x ##∞fl Hßq∞~KÍ_«h... J`Œ_«∞ ##∞fl
ã¨∞YÃÑ@ìÖËHí Qõ~QåfO°~Ö’ x=ã≤ã¨∞Î#fl Ü«µA_«<Ë =∞O’ =∞∞xH˜ JǨÊ*ˇáåÊ_«h...
J`Œ_¥« ##∞fl J#∞Éèqí ~K«ÖHË í „^°∞Ǩ^∞° _«∞ Kıã∞¨ #Î fl Ѩل`ŒHßÇı∞+≤ì Ü«µ*Ï˝xH˜ ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞Qå
=zÛ <Ë#∞ Ü«µ[˝~Ö’ [x‡~z#@∞¡ `ˇeáå_«h... HíÅ =zÛ~k. J~`ŒH∞í =∞∞~^Õ ##∞fl
qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’ÇÍeû L~@∞~^°x Ü«µA_«∞ áå~_«=ÙÅHí∞ K‹|∞`Œ∞#fl ^°$â◊º~ Hí∂_Í
<® HíÅÖ’ "≥∞ke~k...—
'J~>ı <Ë#∞ ^°i≈~Ǩ*Ëã≤# h Qõ`Œ [#‡ ^°$âͺŠHí~>ı h HíÅÖË ÇÍã¨Î==∞x
JxÇ≤ã¨∞Î<®flÜ«∂...— Çͺã¨∞_«∞ Hí∞Ç≤`Œ∞_«Ü«∂º_«∞...
'ÖË^°∞ =∞Ǩ`͇... ÖË^°∞... g∞O°∞ P„QõÇ≤Ï~K«Hí~_ç... <® HíÅÖ’ Hí~>ı J~^°"≥∞·#
J#∞ÉèíÇÍxfl g∞O°∞ „Ǩ`ŒºHí∆~ Kıã≤# J#∞Éèí¥`Œ∞Ö’¡ á⁄~^®#∞... P J#∞Éèí¥`Œ∞Å∞ âÍâ◊fi`Œ~
82 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
HßÇÍÅ<Ë <® JaèÖÏ+¨... HíÅÖˇ·<® J#∞Éèí¥`Œ∞Åܵ<® <® HÁHí¯>ı... O≥~_ç~>˜Ö’#¥ h=Ù Hí∂_Í h"≥=O°#<Ë PÖ’K«# =∞izáÈ... gO°~^°i Hí<®fl <®Hí∞ „Ç≤Ü«µ"≥∞·#
<Ë#∞ J#∞ÉèíÇÍÅH’ã¨~ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨Ï ÖÏ_Í#∞... Jq <® ã¨fi~`Œ=∞Ü«∂ºÜµ...— ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞O®eq h=Ù... gi ã¨~w`Œ #$`ͺ^°∞Å∞ Hı=Å~ ÇÍi rq`ÍÖ’¡ "≥∞O°∞Ѩ٠OÕYÅ∞...
'J@∞=~@ǨC_«∞ D q`ŒO°¯~ ^ÕxH˜... Jܵ^°∞Qõ∞i`À HßѨÙO°~ KıÜ«µ@~ hHí∞ h=Ù ÅÜ«µHßi}˜q... h Ǩ^° ^è°fi#∞Å∞ áå~_«=ÙŠǨÏ$^°Ü«∂ÅÖ’ =ã¨~`ÍÅ#∞ Ǩšq~Ǩ
W+¨ì"≥∞·#^Õ Hí^®...— Kı™®Îܵ... Hßx „Ǩ`ŒºO°∞÷ÅHí∞ Jq =∞O°} =∞$^°~Qõ ÃѶ∞Ï+¨#∞ 㨥z™®Îܵ...
'Hß^°x ZÖÏ J#QõÅ#∞ =∞ǨÏs¬... <® `À>˜ U ¢ã‘ÎH˜ Åaè~K«x J=Hßâ◊~ <®Hí∞ „Ǩ`ŒºO°∞÷ÖÏ? Z=O°∞ ÇÍO°∞?...
Åaè~z#k Hí^®...— =∞∞#∞‡~^°∞ hHı `ˇÅ∞ã¨∞Î~k... J<®fl_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞.
'Wk ™®^èßO°} J=Hßâ◊~ Hß^°∞ „^ÒǨn... =∞ǨÏ`ŒÎO° ÉèßQõº~... ã¨∞MÏxfl á⁄~^°_«Çı∞ =∞m§ Çı}∞Qå#~ „áåO°~Éèí"≥∞·~k. ã¨Î~aè~z# K‹@¡ PHí∞Å∞ K«Å¡>˜ QåeH˜
Hß^°∞... Ǩu„=`Œ=<Ë Q“O°ÇÍxfl, ^è°O®‡xfl LÅ¡~Ѷ≤∞~K«ÖË^°<Ë Q“O°ÇÍxfl Hí∂_Í á⁄~^®=Ù...— Hí^∞° Å∞`Œ∞<®flܵ... QÀÇ≤HÅ
í #$`ŒºQå<®ÅHí∞ ÇÍi áå^®Å „H˜~`Œ `Œ#‡Ü«µ`Œfi~ K‹~^°∞`Œ∞#fl
'J~`Í g∞O°∞ „Ǩ™®k~z# =∞ǨÉèßQõºÇı∞ Hí^® =∞Ǩ=∞∞h...— Éèí¥^Õq =∂ki „^ÒǨk áåO°=â◊º~ K‹~k~k.
'JO°÷=∞ܵ~k Hí^®... „Ǩâ◊flÖ’ ã¨∞Y~ ÖË^°∞... ^è°O®‡xfl „Ǩtfl~K«Hí∞... ^è°O®‡xfl
xO°‚ܵ~z# ÇÍix „Ǩtfl~K«Hí∞... ^è°O®‡xfl LÅ¡~Ѷ≤∞~K«_«~ ^À+¨"≥Ø Hß^À h=Ù Hß^°∞
xO°‚ܵ~Kık... J~`Í P ^≥·"ÕK«Ûù...—
Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ x„+¨¯q∞~KÍ_«∞...
„^ÒǨk Hí$+¨∞‚x 㨇i~z~k...
ã¨=∞∞„^° `ŒO°~QåÅ∞ ã¨fiO®Å∞Qå =∂i `Œ# ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ =∞^è°∞O° Qå#~Qå =∂i#
J#∞Éèí¥u Híey~k „^ÒǨkH˜... NHí$+¨∞‚_«∞ QÀÇ≤HíÅ =∞^è°º Çı}∞Qå#~ PÅÇ≤㨥Π#$`Œº~
Kıã¨∞Î<®fl_«∞... `Í<ˇÇ¨C_«∞ JHí¯_çH˜ "≥o§~k... Hí$+¨∞‚_«∞ #$`ͺhfl, Çı}∞Qå<®hfl Páå_«∞...
QÀÇ≤HíÅ∞ ã¨Î~aè~z#@∞¡ PyáÈÜ«∂O°∞... JO°ú xg∞e`Œ <Ë„`ÍÅ`À ÇÍO°∞ Hí$+¨∞‚x
áåO° = â◊ º ~`À K« ¥ 㨠∞ Î < ®flO° ∞ ... áåO° = â◊ º ~`À x~_ç # P „Ǩ Ç ¨ ~ K« ~ Ö’ „^ÒǨ k
=∞~„`Œ=∞∞Qõ∞úO®Öˇ· „ǨÇıt~z~k...
Z~^°∞HÁKÍÛ=Ù... Jx Hí$+¨∞‚_«∞ J~^°"≥∞·# Hí#∞ÉÁ=∞Å∞ ZQõO°ÇıâÍ_«∞... P
Hí#∞ÉÁ=∞Å =∞^è°º „Éèí∞Hí∞>˜Ö’ `Í#∞ qb#"≥∞·#@∞¡ JxÇ≤~z~k...
„^ÒǨk Ug∞ K‹Ç¨ÊÖË^°∞... Hßx Hí$+¨∞‚xH˜ J~`Í JO°÷"≥∞·~k...
h"≥=O°=<Ë Hí^® h ã¨~^ÕǨÏ~... J<®fl_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞...
J=Ù#∞ Jx „^ÒǨk `ŒÅ TÇ≤~k...
`Œ# K«∞@¥ì #$`Œº~ Kıã¨∞Î#fl QÀÇ≤HíÅ#∞ K«¥ã≤ Hí$+¨∞‚_«∞ J<®fl_«∞...
'WHí¯_çH˜ =zÛ# ÇÍO≥=O°¥ `Í=∞∞ Z=O°=∞<Ë PÖ’K«# =∞izáÈܵ =™®ÎO°∞...
gO≥=fiix J_çy<® `Í"≥∞=O°"≥Ø `ˇb^°<Ë K‹|∞`ÍO°∞...—
'<Ë#ÖÏ Éèßq~K«ÖËHíáÈ`Œ∞<®fl#∞...—

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 83 84 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£


15
Uk r=# ^è~Œ ‡° O?
Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ `Œ# [#‡ O°Ç¨Ï㨺~ Qõ∞i~z `Œ#Hí∞ WǨC_Ë K‹áåÊ_«∞ Hßx
áå~_«=ÙÅHí∞, `Œ# `Œ~„_çH© `Œ# qÇÍǨxH˜ =∞∞~^Õ K‹áåÊ_«∞. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ#∞
qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’=_«~ `Œ#Hí∞ W+¨ìÇı∞<® Jx P<®_«∞ Z=O°¥ J_«QõÖË^°∞. `Í#∞
„ǨuѶ¨∞>˜~K«#¥ ÖË^°∞.
qÇÍǨÏ=∞ܵ# HÁ`ŒÎÖ’ ^è°O°‡O®A`À [iy# ã¨~Éèß+¨} „^ÒǨkH˜ Qõ∞O°∞ÎHí∞ =zÛ~k.
q∞=∞‡efl ^è°O°‡q^è°∞Åx J~>ÏO°∞ Hí^®... g∞O°∞ Uk Kıã≤<® ^®x "≥#∞Hí ^è°O°‡~
L~@∞~^°x J~>ÏO°∞. q∞=∞‡efl „Ǩtfl¿ãÎ ^è°O®‡xfl JQ“O°=Ǩiz#>ı¡. g∞O°∞ Hí∆q∞™®Î#~>ı
XHí „Ç¨âfl◊ J_«∞Qõ∞`Í#∞. XHı ¢ã‘xÎ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ qÇÍǨÏ=∂_«_~« g∞Hí∞ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`ŒÇ∞ı #x
JxÇ≤~z~^®...
^èO° ‡° O®A `Í~|¥Å~ <À>˜#∞~z zÇ≤ÊÖËÖ ¡ Ï #ÇÍfi_«∞. Hßx J~`ŒÖ’<Ë PÜ«µ#
Qõ~cèO° =^°#∞_«Ü«∂º_«∞.
„^°∞Ǩ^° O®[Ѩلf, WǨC_Í D „Ǩâ◊fl J_«Qõ_«~... Jܵ<® K‹|∞`Í#∞... h=Ù
Ü«µ[˝ ÇıkHí #∞~z [x‡~KÍ=x `ˇeã≤#ǨÊ>˜ #∞~p, h J#∞Ǩ=∂# ™œ~^°O°º~
Qõ∞i~z q#flǨÊ>˜ #∞~p h Ǩ@¡ <®Hí∞ "≥ØǨÏ~ Híey~k. h =~>˜ JuÖ’Hí
™œ~^°O°ºO®tx =∂Ö’ U XHí¯O’ qÇÍǨÏ=∂_ç`Ë =∂ =∞^è°º ã¨ÊO°úÅ∞ `ŒÖˇ`ŒÎ=Ó... J~^°∞Hı
J~^°O~° Híeã≤ qÇÍÇ¨Ï =∂_ÍÅx J#∞Hí∞<®fl=∞∞.
<Ë#∞ J_çQÕk g∞ Jaè=∞`Œ~ Qõ∞i~z Hß^°∞... g∞ ^è°O°‡~ Qõ∞i~z...
Hí~K«∞Hí~Ö’~z LaH˜ =ã¨∞Î#fl áå~KÍe =Hí∆^°fiÜ«∂xfl H’iHí`À H≥·ÃÑH˜¯# Híà◊§`À
K«¥ã¨¥Î ^è°O°‡A_«∞ |^°∞eKÍÛ_«∞.
^è°O°‡~ Qõ∞i~z J_çQÕ ã¨=∞Ü«µ=∂ Wk... <ˇK‹Ûb... ã¨OÕ... h H’iHí <Ë#∞ Z~^°∞Hí∞
Hß^°<®e... h=Ù, W`ŒO° PÖ’K«#Å`À L~>ı =∞# „Ǩ}Ü«µ"≥∞ÖÏ <ˇO°ÇıO°∞`Œ∞~k...
K‹Ç¨Ê~_ç... Jx Hí∞`Œ¥Ç¨ÏÅ~Qå J_çy~k „^ÒǨk.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 85
'H’iHí#∞ <®ºÜ«µÑ¨Ói`Œ~Qå fO°∞ÛH’=_«~ Jxfl>˜Hí<®fl =∞∞Yº~. J~`Œ Hí<®fl
^è°O°‡Çı∞n ÖË^°∞. ã¨fiÜ«µ~=O°~ <®_«∞ x#∞fl `˘e™®i K«¥ã≤#<®_Ë Hß^°∞ x#∞fl Qõ∞i~z
q#flǨC_Ë =∂ Jܵ^°∞Qõ∞iÖ’#¥ H’iHí K‹ÅOÕy~k... J~^°∞Hı |ǨïâÍ Çͺã¨
ÉèíQõÇÍ#∞_«∞, =∂ `Œe¡ Hí∞~f^Õq `ŒO°∞}’áåÜ«µ~ PÖ’z~z L~>ÏO°∞... =∂ H’iHı
Hß^°∞... =∂ ÅHí∆º~ Hí∂_Í XHí¯>ı Jk H“O°=ÙÅ#∞ =kè~z O®[º~ KılH˜¯~K«∞H’=_«~...
P O≥~_ç~>˜H© `Œy# ™®^è°#~ hÇı „^ÒǨn... h=Ù ÖËHí∞~_Í ^è°O®‡xfl Hßáå_«ÖË=∞x <®Hí∞
`ˇÅ∞ã¨∞...—
'ã¨fiÜ«µ~ =O®xH˜ =∞∞~^Õ <® Qõ∞i~z q<®flO®... ZǨC_«¥?—
'UHí K « „ Hí Ñ ¨ Ù O° ~ Ö’ Çı ∞ =∞∞ XHí „ÉÏǨ Ï ‡}∞_ç W~@ x=ã≤ ã ¨ ∞ Î # flǨ C _« ∞ XHí
Éèí¥ã¨∞O’`ŒÎ=∞∞_«∞ =∂ =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞. =∂ `Œe¡ Hí∞~f^Õq PÜ«µ#Hí∞ Jukä ã¨`ͯO®Å∞
Kıã≤, JÜ«∂º... g∞O°∞ ^Õâ◊ ã¨~KÍO°~ Kıã¨∞Î~>ÏO°∞ Hí^®... g∞O°∞ K«¥ã≤# „áå~`ÍÅÖ’
qâıë®Å∞ K≥ǨÊ~_ç...— Jx J_çy~k.
JǨC_Í Éèí¥ã¨∞O°∞_«∞ WÖÏ J<®fl_«∞...
'J=∂‡, D Ö’Hí~Ö’ <Ë#∞ ^°i≈~K«x „Ǩã≤^°ú „Ǩ^ÕâÍÖËg ÖË=Ù. J<ËHí O®*ϺÅ∞
uiQå#∞. KÍÖÏ =∞~k O®AÅ#¥, ÇÍi Éè’QõÉßè QåºÅ#¥ K«¥âÍ#∞... ÇÍi K«i„`ŒÅ∞
q<®fl#∞... P O®AÅ Qõ∞}Qõ}®Å∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl#∞... Jxfl O®*ϺÅÖ’ áå~KÍÅ
^Õâ◊~ Jq∞`Œ"≥∞·# „áåÉèí=~`À "≥Å∞Q˘~^°∞`Œ∞#flk. áå~KÍÖÏnèâ◊∞_«∞ „^°∞Ǩ^°∞_çH˜
JyflǨ Ï Ÿ„`Œ *ÏfiÖÏ~[e #∞~z XHí JѨ Ù O° ¥ Ǩ ™œ~^° O ° º =u Jܵ# Hí ∞ =∂O≥ Î
L^°ƒùq~z~k. W~`Œ=O°Hí∞ P ÖÏ=}ºO®tH˜ Jxfl q^èßÖÏ Üˇ∂Qõ∞º_≥·# =O°∞_≥=fi_«¥
Åaè~K«ÖË^°∞. `Œ# Hí∞=∂O≥ΠǨi}Ü«µ~H’ã¨~ P „^°∞Ǩ^° =∞Ç‘Ïâ◊fiO°∞_«∞ ã¨fiÜ«µ~=O°
=∞Ǩϟ`Œû=~ UO®Ê@∞KıâÍ_«∞.—
PÜ«µ# =∂@Å∞ qx, =∂Hí∞ Pâ◊ÛO°º~ Híey~k.
Éèí¥ã¨∞O’`ŒÎ=∂... KÍÖÏ Pâ◊ÛO°ºQå L~k... P ã¨∞~^°i Ǩϟ=∞*ÏfiÅ #∞~_ç
[x~K«_ÍxH˜ HßO°}Çı∞q∞>˜... Wk Híhqh ZO°∞Qõx q~`ŒQå HíxÇ≤ã¨∞Î#flk... P JѨÓO°fi
[#‡ =$`ÍÎ~`Œ~ =∂Hí∞ ã¨q=O°~Qå K‹Ç¨Ê~_ç Jx J_çQå=∞∞.
J=∂‡... ÉèíO°^®fi[ #~^°#∞_≥·# „^À}∞_«¥, =$+¨`Œ =∞ǨO®A `Œ#¥A_≥·#
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ ÉÏź ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞. ÇÍiO°∞=ÙO°∞ JyflÇıâ◊ =∞ǨÏi¬ =^°Ì ^è°#∞ifi^°º
JÉèíºã≤~KÍO°∞. J@∞ Ç≤=∞‡@ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ áå~KÍÅ ^ÕâÍnèâ◊∞_«Ü«∂º_«∞. ^°∞O°ƒùO° ^®i„^°º
Ç‘_ç`Œ∞_≥·# „^À}∞_«∞ `Œ# Hí∞=∂O°∞_«∞ Jâ◊fi`Í÷=∞ PHíe fO°Û_ÍxH˜ O≥~_«∞ =∞¥_«∞ áê_ç
P=ÙÅH’ã¨~ `Œ# ÉÏźq∞„`Œ∞_≥·# „^°∞Ǩ^°∞_çx ã¨~^°i≈~z Ü«∂z~KÍ_«∞. Hßx PÜ«µ#
O®[ºQõO°fi~`À „^À}∞_çx J==∂x~z, q∞„`Œ∞_çQå Qõ∞iÎ~K« xO®Híi~KÍ_«∞. nx`À
86 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
„^À}∞_«∞ d#∞fl_≥· Híi#QõO°~Ö’ „ǨÇıt~z áå~_«= ^èßO°Î O®R Hí∞=∂O°∞Å~^°iH©
^è°#∞ifi^®ºKÍO°∞º_≥· â◊„™®ÎG q^ÀºÇ¨^Õâ◊~ KıâÍ_«∞. q^°º =∞∞yã≤# `ŒO®fi`Œ „^°∞Ǩ^°∞_çx
xO°ƒ~kè~z `Œ# ã¨xflkèH˜ fã¨∞Hí∞x O®=Åã≤#^°x, J^Õ `Í#∞ JaèÅ+≤~Kı Qõ∞O°∞^°H˜∆}
Jx t+¨∞ºÅ#∞ H’O®_«∞. "≥∞∞^°@ H“O°=ÙÅ∞ Qõ∞O°∞^°H˜∆} K‹e¡™®Î=∞x "≥o§ „^°∞Ǩ^°∞x
KıuÖ’ ǨO®Éèí=~ á⁄~^®O°∞. P `ŒO®fi`Œ JO°∞˚#∞x ™®O°^ä°º~Ö’ áå~_«=ÙÅ∞ `Œ=∞
PKÍO®º[˝#∞ <ˇO°ÇıO®ÛO°∞. „^À}®KÍO°∞º_«∞ „^°∞Ǩ^°∞_çx J<ËHí q^èßÅ JkèHı∆Ç≤~z,
J`Œ_ç O®[º~Ö’ HÁ~`ŒÉèßQõ~ fã¨∞Hí∞x z=O°Hí∞ xO°ƒ~^è° q=∞∞HÎ̃ Híey~KÍ_«∞.
Hßx ^°∞O°ƒùO° ǨO®Éèí= *ÏfiÅ`À J@∞ì_çH˜# „^°∞Ǩ^°∞_«∞ O°}O°~Qõ~Ö’ „^À}®KÍO°∞ºx
xi˚~K«QõÅ gO®„Qõ}˜ Jܵ# ã¨∞`Œ∞_«∞, `Œ##∞ F_ç~z# W~„^° ã¨∞`Œ∞_«∞ JO°∞˚#∞xH˜
^ÕÇıi HßQõÅ ™œ~^°O°ºO®t `Œ# =~â’^®úO°Hí∞Öˇ· PqO°ƒùq~KÍÅh ã¨~HíÅÊ~`À HíOî’O°
nHí∆Hí∞ ѨÓ#∞Hí∞<®fl_«∞. „|ǨχÇı`ŒÎÖˇ·# q„Ǩ=O°∞ºÅ#∞ Z~^°i<À P„â◊ܵ~z ÇÍi
J#∞„QõÇ¨Ï ÉèßQõº~ Ji÷~KÍ_«∞.
XHí O’A „^°∞Ǩ^°∞_«∞ Qõ~QåÜ«µ=∞∞#Å ã¨~Qõ=∞ ™®÷#~Ö’ `ŒáÈx+¨∞ìÖˇ· L#fl
=∞ǨÏO°∞¬Å =^°ÌHí∞ "≥஧_«∞. JHí¯_« PÜ«µ#Hí∞ Hßâ◊ºÇ¨QÀ„`Œ∞Å¥, â◊=∞^°=∂kQõ∞}
ã¨~Ǩ#∞flÅ¥, 㨥O®ºO®^è°# `Œ`ŒÊO°∞Å¥ Jܵ# Ü«∂A_«¥, LǨܫ∂A_«¥ J<Ë
J#fl^°=∞∞‡Å∞ Hí#Ǩ_ͤO∞° . ÇÍiÖ’ LǨÜ∂« A_«∞ ZHí∞¯= `ŒáÈ|Å~ HíÅÇÍ_«x „QõÇÏ≤ ~z
HÁ~`ŒHßÅ~ PÜ«µ##∞ ¿ãq㨥ΠQõ_çáå_«∞... `ŒO®fi`Œ XHí<®_«∞ „^°∞Ǩ^°∞_ç H’iHí PÜ«µ#Hí∞
`ˇeã≤~k. WÖÏ~>˜ SÇ≤ÏHí HßO°ºÑ¶¨ÖÏÅ#∞ `Í#∞ <ˇO°ÇıO°ÛÖË#x, J~^°∞Hí∞ `Œ# ™È^°O°∞_«∞
Ü«∂A_Ë `Œy# ÇÍ_«x K‹áåÊ_«∞. JǨC_«∞ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ Ü«∂A_ç =^°ÌHí∞ "≥o§ PÜ«µ#Hí∞
ÇıÅ QÀ=ÙÅ∞ Hß#∞HíQå ã¨=∞iÊ~z `Œ# Jaè=∞`Œ~ `ˇeÜ«µ*ËÜ«µQå Ü«∂A_«∞ ã¨~`Œ∞+¨∞ì_≥·
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ H’i# q^è°~Qå Ѩل`ŒHßÇı∞+≤ì Kıܵ~KÍ_«∞.
Ü« ∂ A_« ∞ `Œ # ™È^° O ° ∞ _« ∞ LǨ Ü « ∂ A_ç ã¨ Ç ¨  Ü« µ ~`À Ü« µ [˝ ~ Kı â Í_« ∞ .
Ü«µ*Ï˝#~`ŒO°~ [x~z# ǨÏqã¨∞û#∞ ã‘fiHíi~K«=∞x „^°∞Ǩ^°∞_ç ÉèßO°º H’H˜ÖÏ^Õqx
H’O®_«∞. P"≥∞ `Í#∞ â◊∞zQå =zÛ Ç¨Ïqã¨∞û#∞ ã‘fiHíi™®Î#x "≥o§~k. P"≥∞ =KıÛ^®Hí
xsH˜~∆ K«ÖxË Ü«∂A_«∞ P ǨÏÇͺxfl JyflÖ’ „¿ÑÖÏÛ_«∞.
P Jyfl Qõ∞~_«~#∞~z â◊sO°~ Ü«∂=`Œ¥Î JyfltYÅ∞ ZQõã≤O®Qå k=ºHí=K«
Hí∞~_«ÖÏÅ`À =∞}˜=∞Ü«µ H˜s>ÏÅ~HßO°∞_≥·, =∞Ǩ^è°#∞O®ú~°∞_≥·, xt`Œ HíO°ÇÍÅ~
Kı`Œ|¥x, Jyfl `Ë[ã¨∞û`À "≥Å∞Q˘~^°∞`Œ¥ XHí Hí∞=∂O°∞_«∞ ã≤~ǨÏ<®^°~ Kı㨥Î
J=`Œi~KÍ_«∞. =∞O’ xÇı∞+¨~Ö’ „Ǩ[fiiÅ∞¡`Œ¥ L#fl P Jyfl #∞~_ç JuÖ’Hí
ÖÏ=}º=u, JO®à◊ qhÅ Hí∞~`ŒÅ, hÖ’`ŒÊÅ âͺ=∞ÖÏ~y Jܵ# XHí =∞<ÀǨÏO°
O°¥Ç≤}˜ L^°ƒùq~z~k. P"≥∞ PqO®ƒù=~`À Ǩiã¨O° „áå~`ÍÖ’¡ #Å¡ HíÅ∞=ѨÓÅ
Ǩi=∞à®Å∞ JÅ=∞∞Hí∞<®flܵ. kq#∞~_ç Éèí∞qH˜ ky=zÛ# JǨûO°ã¨Å `ŒÅ^°<Ëfl P
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 87
qHíã≤`Œ `Í=∞O°Ç¨„`Œ<Ë„`Œ „Ǩã¨#fl =∞~^°ã≤‡`Œ =∂^è°∞O°º~ uÅH˜~z ã¨Éèßã¨^°∞Å~^°O°¥
xiflÇı∞+¨∞Öˇ· z„`Œ„Ǩu=∞ÅÜ«∂ºO°∞.
J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’... D"≥∞ =Å¡ H“O°=ÙÅHí∞ Q˘Ç¨Ê „Ǩ=∂^°~ ã¨~Éèíqã¨∞Î~k...
D"≥∞ J<ËHí O®AÅ q<®âÍxH˜ HßO°}=∞=Ù`Œ∞~k... D"≥∞=Å¡ ^Õ=HßO°º~ <ˇO°ÇıO°∞`Œ∞~k
Jx Jâ◊sO°ÇÍ}˜ Qõ~cèO°ã¨fiO°~`À ǨeH˜~k.
Hí$+¨‚=O°‚~`À L#fl~^°∞=Å¡ P"≥∞Hí∞ Hí$+¨‚ Jx ¿ÑO°∞ ÃÑ>ÏìO°∞. Hí∞=∂O°∞_çH˜
^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ Jx ¿ÑO°∞ ÃÑ>ÏìO°∞. „^°∞Ǩ^°∞_ç Hí∞=∂O≥Î Hí#∞Hí P"≥∞#∞ „^ÒǨk Jh,
Ü«µ[˝Çkı Hí #∞~_ç [x‡~z# HßO°}~Qå Ü«∂[˝¿ãx Jx, áå~KÍÅ O®[ѨلuHí Hí#∞Hí
áå~KÍe Jx Hí∂_Í =º=ǨÏi㨥Π=KÍÛO°∞. P ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ „^À}∞_ç =^ÕÌ JG
q^°º <ËO°∞ÛHí∞<®fl_«∞. „^ÒǨn O®[Hí∞=∂iH˜ qÇÍǨÏܡ∂Qõº„áåÜ«µ~ Pã¨#fl~ Jܵ~k.
Hßx áå~_«=ÙÅ∞ ÖÏH∆ßQõ$ǨÏ~Ö’ ^°Qõ∞úÖˇ· =∞O°}˜~KÍO°x `ˇeã≤ áå~_«=
=∞^è°º=∞∞xH˜ L^ÕÌt~z# `Œ# Hí∞=∂O≥Î#∞ Z=iH˜zÛ qÇÍǨÏ~ Kı¿ãk... Jx „^°∞Ǩ^°∞_«∞
z~`Í„Hß~`Œ∞_«Ü«∂º_«∞... „^ÒǨk Ü«µ[˝ÇıkHí =∞^è°º~Ö’ JyflQõO°ƒù~Ö’ [x‡~z#
k=ºHí # ºHí . .. P 㨠∞ ~^° i x ^Õ Ç ı ~ „^° # ~^° # ∞_« ∞ áåO° ∞ ÷ x H˜ 㨠= ∞iÊ~KÍÅx
xâ◊Ûܵ~K«∞Hí∞<®fl#∞... Hßx <® =∞~Qõà◊ ã¨~HíÖÏÊxH˜ qѶ¨∂`Œ~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^°x
ã¨fiǨfl~Ö’ Hí∂_Í TÇ≤Ï~K«ÖË^°∞... Jx ^°∞ód~KÍ_«∞.
z~`Í„Hß~`Œ ∞ _≥ · # „^° ∞ Ǩ ^ ° ∞ xH˜ JǨ C _˘Hí Ѩ Ù O’Ç≤ Ï `Œ ∞ _« ∞ , áå~_« = ÙÅ∞
=∞O°}˜~K«ÖË^°x, J*Ï˝`Œ „Ǩ^Õâ◊~Ö’ Hı∆=∞~Qå L<®flO°x `Œ#Hí∞ ã¨=∂KÍO°~ J~k#@∞¡
K‹áåÊ_«∞... „^ÒǨkH˜ ã¨fiÜ«µ~=O°~ KÍ>˜~K«~_ç. áå~_«=ÙÅ∞ P L`ŒûÇÍxH˜ =™®ÎO°∞...
Jx K‹Ç≤Ê TO°_ç~Kå_»∞.
JǨ C _« ∞ „^° ∞ Ǩ ^ ° ∞ _« ∞ PHßâ◊ ~ Ö’ Ǩ i „Éè í q ∞~Kı XHí 㨠∞ =O° ‚ = ∞Ü« µ "≥ ∞ · #
=∞`ŒûºÜ«µ~„`Íxfl, Çı∞>˜ ^è°#∞O®úO°∞Å∞ Z=fiO°¥ ZHí∞¯ÃÑ@ìÖËx XHí ^°$_è° HßO°∞‡Hßxfl
UO®Ê@∞Kıã≤ ã¨fiÜ«µ~=O°~ KÍ>˜~KÍ_«∞... O’Ç≤Ï}© #Hí∆„`ŒÜ«µ∞HíΠѨÙ+¨º â◊∞^®ú+ì̈g∞ ukä
â◊∞Éèí=∞∞Ǩ˙O°Î~Ö’ „^ÒǨn ã¨fiÜ«µ~=O°~ [O°∞Qõ#∞#flk. P ã¨fiÜ«µ~=O° =∞Ǩϟ`ŒûÇÍxH˜
ZHí¯_≥Hí¯_ç O®AÅ¥, gO®„QÕã¨∞O°∞Å¥ „^ÒǨn áå}˜„QõǨÏ}’`Œ¯~Oî°`À =∞∞#∞‡~^°∞Qå
Hß~Ç≤ź #QõO®xH˜ KıO°∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ Lqfià◊¥¡O°∞`Œ∞<®flO°∞... Jx Éèí¥ã¨∞O°∞_«∞ =∂Hí∞
K‹áåÊ_«∞.
W~`Œ=O°Hí∂ K‹Ç≤Ê# ^è°O°‡O®A „^ÒǨk`À W~Hß WÖÏ J<®fl_«∞...
h [#‡=$`ÍÎ~`Œ~, h J#∞Ǩ=∂# ™œ~^°Oº° ~ Qõ∞i~z PÜ«µ# =i‚ã∞¨ ~Î >ı =∂
J#fl^°=∞∞‡Å~^°iH© P ã¨fiÜ«µ~=O®xH˜ "≥o§ fO®Å<Ë H’iHí Híey~k áå~KÍb... =∂
Jaè„áåÜ«µ~ „QõÇ≤Ï~z =∂ `Œe¡ Hí∞~f^Õq Hí∂_Í =∞=∞‡efl fã¨∞Hí∞x áå~KÍÅ ^ÕâÍxH˜
88 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
=zÛ~k. =∂O°æ=∞^è°º~Ö’ Çı^°Çͺ㨠=∞∞h~„^°∞_«∞ =∂Hí∞ ^°O°≈#q∞KÍÛ_«∞. Çı∞=∞∞
áå~KÍÅ ^ÕâÍxH˜ "≥à◊∞`Œ∞#fl@∞ì PÜ«µ#Hí∞ K‹áåÊ=∞∞. PÜ«µ# =∞=∞∞‡ PjO°fik~z
WÖÏ J<®flO°∞.
<®Ü«µ#ÖÏO®... g∞HÁHí O°Ç¨Ï㨺~ K‹|∞`Œ∞<®fl#∞... ™®=^èß# z`Œ∞ÎÖˇ· q#~_ç...
ѨÓO°fi~ ™œ~^°O°º=f... Qõ∞}=f Jܵ# XHí =∞∞xHí#º L~_Ëk. P"≥∞Hí∞ `Œy# Ǩu
Åaè~K«ÖË^°x KÍÖÏO’AÅ∞ qKÍi~z ǨO°=∞ t=Ù_çx Qõ∞i~z HíOî’O° `ŒÇ¨ã¨∞û Kıã≤~k.
P"≥∞ `ŒÇ¨ã¨∞ûHí∞ "≥∞zÛ t=Ù_«∞ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞· =O°~ H’O°∞H’=∞<®fl_«∞... JǨC_Í =∞∞xHí#º
ã¨O°fiQõ∞}®Å~HßO°∞_≥·# Ǩu HßÇÍÅx Jܵ^°∞™®O°∞¡ XHı q^è°~Qå Ji÷~z~k. h=Ù
Jܵ^°∞™®O°∞¡ H’O®=Ù Hí#∞Hí hHí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ Åaè™®ÎO°x t=Ù_«∞ P"≥∞Hí∞
=O°~ WKÍÛ_«∞. P Hí#º Pâ◊ÛO°ºáÈܵ XHí ¢ã‘ÎH˜ S^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ L~_«_«~ ^è°O°‡=∂...
XHı ÉèíO°Î#∞ J#∞„QõÇ≤Ï~K«∞... Jx „áåi÷~z~k. `ÍǨã¨Ñ¨Ù„uHß, h=Ù S^°∞™®O°∞¡ Ǩu,
Ǩu Jx H’O®=Ù Hí#∞Hí J^Õq^è°~Qå Hí>ÏH˜∆~KÍ#∞. hHí∞ =KıÛ [#‡Ö’ S^°∞Qõ∞O°∞
ÉèíO°ÎÅ∞ Åaè™®ÎO°∞. `ŒÇ¨Ê^°∞ J~@¥ S^°∞Qõ∞ix qÇÍǨÏ=∂_ç<®, h áåu„=`ͺxH˜
Éè í ~ Qõ ~ Hí Å Qõ ^ ° h , h=Ù x`Œ º Hí # ºQå =∞#Qõ Å =h PjO° fi k~z â◊ ~ Hí O ° ∞ _« ∞
J~`Œi›`Œ∞_«Üµ<®_«∞... P =∞∞xHí#º WǨC_«∞ „^°∞Ǩ^°∞xH˜ Hí∞=∂O≥ÎQå [x‡~z~k.
P"≥∞Hí∞ g∞O°∞ S^°∞Qõ∞O°¥ ÉèíO°ÎÅ=Ù`ÍO°∞. Hß|>ì̃ ã¨fiÜ«µ~=O°~ <ˇÇ¨~`À g∞O°∞ Hß~Ç≤ź
#QõO®xH˜ "≥à§◊ ~_ç... g∞Hí∞ J~`Í â◊∞Éè~í [O°∞Qõ∞`Œ∞~k... Jx Çͺã¨∞_«∞ J^°$â◊º_«Ü∂« º_«∞.
Wn [iy~k „^ÒǨn... x#∞fl S^°∞Qõ∞O°~ qÇÍǨÏ=∂_«_«~ ^è°O°‡=∞x <Ë#∞ K‹Ç¨Ê_«~
ÖË^°∞... Jk ǨO°=∞t=Ù_«∞ hHí∞ ѨÓO°fi[#‡Ö’ WzÛ# =O°~. ^≥·ÇÍ[˝#∞ Z=O≥·<® ^è°O’‡z`Œ~
Hß^°x J#QõÅO®... P Çͺã¨=∞Ǩ=∞∞x Hí<®fl ^è°O°‡~ `ˇeã≤# ÇÍO°∞ L~>ÏO®... Jܵ<®
Çı∞=∞∞ `ˇzÛ# aèHí∆#∞ ã¨=∂#~Qå Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x =∂ =∂`Œ$=∞¥iÎ WzÛ# P^ÕâÍxfl
ZÖÏ LÅ¡~Ѷ≤∞~K«QõÅ=∞∞... Jx ^è°O°‡A_«∞ J<®flO°∞.
„^ÒǨk PÖ’K«#Ö’ Ǩ_ç~k... `Œ# ѨÓO°fi[#‡#∞ Çͺã¨∞_«∞ Hí#∞Q˘#_«Çı∞q∞>˜...
PÜ« µ # `Œ # `Œ ~ „_ç H © , áå~_« = ÙÅHí ∂ J^Õ q+¨ Ü « ∂ xfl K‹ Ç ≤ Ê `Œ # qÇÍǨ  xH˜
XÇ≤Ê~K«_«Çı∞q∞>˜...
^è°O°‡O®A P"≥∞ PÖ’K«#ÅHí∞ J_«∞¤Ç¨_ͤ_«∞.
W~Hß PÖ’K«#ÖËq∞>˜ ^Õg... hH’ã¨~ Z~`Œ¿ãǨx xsH˜∆~K«#∞... h J~^°~ <®
=∞kx K«e~ǨKıã¨∞Î#flk... Un h J^è°O°áå#~`À ##∞fl =∞`ˇÎH˜¯~K«∞... Jx P"≥∞#∞
ay H“yeÖ’ |~kè~KÍ_«∞...
^è°O°‡Ax ã¨O°ã¨, â◊$~QåO° Kı+¨ìÅHí∞ „^ÒǨk ǨO°=t~záÈܵ~k... â◊$~QåO°
O°ã¨„ǨÇÍǨÏ~Ö’ P"≥∞ PÖ’K«#Å∞ =∞∞xyáÈÜ«∂ܵ.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 89
16
^„ ÒѨk g∞‰õΩ Ü«∞[˝"kÕ Hõ
^è°O®‡xfl PK«i~K«_«Çı∞ Hßx „Ǩtfl~K«Hí∂_«^°x Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«¥, ^è°O°‡A_«∞
W^°ÌO°¥ J<®flO°∞. Jã¨Å∞ `Í<ˇ=O°#fl „Ǩâıfl `ŒÖˇ`ŒÎHí∂_«^°x NHí$+¨∞‚_«∞ J<®fl_«∞. HßÖÏxfl
|>©ì, J=ã¨O®xfl |>©ì ^è°O°‡~ =∂O°∞`Œ∞~k. „^ÒǨk qÇÍǨÏ~ áå~_«=ÙÅ`À [O°QåÅx
Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ xOÕÌt~KÍ_«∞. Hí#∞Hí Jk ^è°O°‡~ Jܵ~k. „^ÒǨkx ã¨=∂#~Qå
Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x Hí∞~u P^Õt~z~k Hí#∞Hí Jk ^è°O°‡=∞ܵ~k. NHí$+¨∞‚_«∞ ^è°O°‡~
Qõ∞i~z K‹Ç¨ÊÖË^°∞... "≥ØHí∆~ Qõ∞i~z K‹áåÊ_«∞... ^è°O®‡xH© "≥ØH∆ßxH© =∞^è°º Hß=∂O®÷Å∞
L<®flܵ. P O≥~_«¥ ÖËHí∞~_Í "≥ØH∆ßxH˜ ^°yæO° ^®iÖË^°∞.
`Œ# [#‡ Qõ∞i~z Qõ∞O°∞Î ÖËHíáÈܵ<®... `Œ# ã¨fiÜ«µ~=O°~ „^ÒǨkH˜ Qõ∞O°∞Î#flk...
D =∞ǨÉèßO°`Œ Ü«µ∞^®úxH˜ `Œ# ã¨fiÜ«µ~=O°Çı∞ XHí ÇıkHí Jܵ~k. `Í#∞ áå~_«=ÙÅ`À
XHÁ¯Hí¯i`À Híeã≤ U_Ëã≤ J_«∞Qõ∞Å K˘Ç¨C# #_çz~k... `Œ#k XHí ã¨∞nO°…"≥∞·#
„Ǩܫ∂}~... `Œ# rq`ŒÇı∞ XHí áå^°Ü«∂„`Í ™®Ç≤Ï`Œº~... HíÖϺ} =∞~Qõà◊O®ÇÍÅ
#∞~p Ü«µ∞^°ú ÉèısÅ =O°Hí∂ ™®y# D ™®Ç≤Ï`Œº~ z=iH˜ áå^°Ü«∂„`Œ`À<Ë J~`Œ~
Jܵ~k... „^ÒǨk =∞#ã¨∞ûÖ’ P ™®Ç≤Ï`Œº ѨÙ@Å∞ O≥ǨO≥Ǩ ÖÏ_«™®Qåܵ.
ã¨fiÜ«µ~ =O°~Ö’ „^ÒǨkx Q≥Å∞K«∞Hí∞x, J_«∞¤ K‹Ç≤Ê# â◊„`Œ∞=ÙÅHí∞ |∞kú K‹Ç≤Ê
cè=∂O°∞˚#∞Å∞ |Ü«µÅ∞^ÕO®O°∞. ÇÍiH’ã¨~ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ O°^ä°~ ã≤^°ú~ Kıܵ~KÍ_«∞. Hßx
`Í=∞∞ „ÉÏǨχ}∞Å=∞x, `Í=∞∞ #_çz "≥à◊§_«Çı∞ ã¨O≥·#^°x JO°∞˚#∞_«∞ J<®fl_«∞.
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ =∂>Ï¡_«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞. ÇÍi =∞¥ÖÏ# `Í#∞ Hí∂_Í H“O°=ÙÅ ^®_ç #∞~z
Hßáå_«∞H’QõeQå_«∞... Uk =∂>Ï¡_ç<® ÇÍiH˜ P„QõǨÏ~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^°x Éèßq~KÍ_«∞.
J~^°O°¥ J„ǨuÉèí∞Öˇ· K«¥ã¨∞Î~_«Qå, JO°∞˚#∞_«∞, cè=∞∞_«∞ =∞∞~^°∞Hí∞ #_çKÍO°∞. „^ÒǨk
ÇÍix J#∞ã¨i~z~k.
|¥_ç^° JÅ=∞∞Hí∞#fl â◊sO®Å∞, JHí¯_«Hí¯_Í <ˇ`Œ∞Î>˜ =∞O°HíÅ`À L#fl W^°ÌO°∞
„ÉÏǨχ} gO°∞Å`À Híeã≤ "≥à◊∞`Œ∞~_«_«~ „^ÒǨkH˜ HíÅQå JxÇ≤~z~k. `Í<ˇHí¯_çH˜
"≥à◊∞`Œ∞<®fl<À `Œ#Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞.
90 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 `ˇÅ¡>˜ Çı∞Ѷ¨∂Å#∞ ã¨Ê$tã¨∞Î#fl he PHßâ◊~ =∂ki „^ÒǨk ÇÍi "≥~@ #_çz~k.
X_«∞¤Å#∞ XO°∞ã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ `ŒÇ≤ã¨∞Î#fl „ǨÇÍǨÏ~ÖÏ „^ÒǨk ÇÍi "≥~@ #_çz~k.
=∞>ì̃ z`ŒÎ_ç ÇÍã¨#Hí∞ =∞∞Qõ∞úO®Öˇ·# ÇÍ# z#∞Hí∞ÖÏ „^ÒǨk ÇÍi J_«∞Qõ∞ÅÖ’
J_«∞Qõ∞Å∞ Çıã¨∞Î#flk.
Jyflx J#∞ã¨i~z# ™®fiǨ^ÕqÖÏ, "≥<flˇ Å#∞ J#∞ã¨i~z# O’Ç≤Ï}˜ÖÏ „^ÒǨk
ÇÍix J#∞ã¨i~z~k.
`Œ=∞ O®[º~Ö’<Ë L#flǨÊ>˜H© J@∞=~>˜ „Ǩ^ÕâÍÅ#∞ „^ÒǨk W~`Œ=O°Hí∂
K«¥_«ÖË^°∞. J㨥O°º~Ǩâ◊º Jܵ# P"≥∞ Z~_«Çı_çq∞H˜ `Œ@∞ìH’ÖËHí áÈ`Œ∞~_«_«~
Qõ=∞x~z JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# L`ŒÎsÜ«µ~ P"≥∞Hí∞ h_«ÖÏ Ç¨>Ïì_«∞. K‹=∞@ a~^°∞=ÙÅ`À
"≥∞O°∞ã¨∞Î#fl P"≥∞ =„*ÏÅ =∞∞H≥¯O°#∞ K«¥ã≤ "≥∞∞@ì"≥∞∞^°>˜™®i `Œ# ÉèíO°Î JO°∞˚#∞_çx
J~`Œ ã¨g∞Ǩ~Qå K«¥ã≤# „^ÒǨk `Œ`ŒÎO°Ç¨_çáÈܵ~k. PKÍÛù^°#~ L~_ô ÖË#@∞¡
HíxÇ≤ã¨∞Î#fl P P*Ï#∞ÉÏǨï_ç qâÍÅ"≥∞·# =Hí∆ã¨÷Å~, |e+ª̈"≥∞·# Éèí∞*ÏÅ∞, J~^°"≥∞·#
<Ë„`ÍÅ∞ P"≥∞#∞ "≥ØǨÏǨO°=â◊∞O®ex KıâÍܵ. P"≥∞ â◊sO°~ K‹=∞@`À `Œ_çã≤áÈܵ~k.
D ¿ãfi^°~ Z~_«Hí∞ =∂„`Œ~ Hß^°∞. P"≥∞ â◊sO°~ #∞~z "≥Å∞=_Ë ã¨Ç¨Ï["≥∞·#
#Å¡HíÅ∞=ѨÓÅ ÇÍã¨##∞ áÈÖË ã¨∞Qõ~^è°~`À q∞o`Œ"≥∞· K‹=∞@ÇÍã¨# JO°∞˚#∞_çx
=∞`ˇÎH˜¯~z~k.
'„^°∞Ǩ^°Ñ¨Ù„f... <Ë#∞ x#∞fl KıǨ@ì_«~ <® J^°$+ì̈~— J<®fl_«∞ JO°∞˚#∞_«∞.
„^ÒǨk `Œ#n J^Õ Jaè„áåÜ«µ=∞#fl@∞¡Qå ã≤Qõ∞æ`À `ŒÅ=~K«∞Hí∞#flk.
'hHí∞ JÉèíº~`ŒO°~ ÖËHíáÈ`Ë h=Ù <® Kıux Ǩ@∞ìH’. ZQõ∞_«∞ kQõ∞_«∞Qå L#fl D
„Ǩ^Õâ◊~Ö’ KıÜ«µ¥`Œ ÖËHí∞~_Í #_«=_«~ Hí+ì̈~.—
JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# á⁄_«"≥·# |Å"≥∞·# Kıux KÍKÍ_«∞.
„^ÒǨk Hí∆}~ Hí∂_Í `Œ@Ǩ>Ïܵ~K«Hí∞~_Í JO°∞˚#∞x Kıܵ Ǩ@∞ìHí∞~k. `Œ##∞
gO’z`Œ~Qå Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl D gO°∞_çH˜ `Í#∞ W=fiÖËxk U=∞∞#flk Jx P"≥∞
Éèßq~z~k.
JO°∞˚#∞_ç Kıܵ `ŒQõÅQå<Ë „^ÒǨkÖ’ JÅã¨@ =∞@∞=∂Ü«µ"≥∞· áÈܵ~k. P
ã¨ÊO°≈Ö’ P"≥∞ ã¨=∞ãÎ̈ ã¨∞MÏbfl J#∞Éèíq~z~k. JO°∞˚#∞_«∞ =∂=∞¥Å∞Qå Ǩ@∞ìHí∞<®fl,
J`Œ_«∞ `Œ# Kıux „¿Ñ=∞Qå ã¨Êi≈ã¨∞Î#fl J#∞Éèí¥ux P"≥∞ á⁄~k~k. P Hí∆}~Ö’
W#∞Ǩ O°[#∞#∞ PHíi¬~z# JÜ«µ™®¯~`Œ~ÖÏ „^ÒǨk JO°∞˚#∞_ç â◊sO®xH˜ =∞i~`Œ
^°QõæO°Qå =zÛ~k.
D Ö’Hí~Ö’ ÉèíO°Î ™®xfl^è°º~ Hí<®fl ã¨∞Y~ Híey~Kık U"≥∞·<® L#fl^® Jx
„^ÒǨk `Œ##∞ `Í#∞ „Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk. W~^°∞Hı<Ë"≥Ø ã‘`Œ ã¨=∞ã¨Î ã¨∞MÏÅ∞ `ͺQõ~
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 91
Kıã≤, O®[Éèí=#~ =ke O®=∞∞_ç "≥~@ JO°}®ºÅHí∞ #_çz~k. K«∞@¥ì ^°@ì"≥∞·#
JO°}®ºÅ∞ JÅ=∞∞H’ÇÍÅx, J~^°∞Ö’ `Í=∞∞ ^®i `ŒÇÊ≤ áÈÇÍÅx P"≥∞ Éèßq~z~k.
ÇÍi "≥#∞Hı =ã¨∞Î#fl cè=∞∞_«∞ XHí á⁄_ç^°Qõ∞æ ^°yæ ÇÍO°#∞Éèíqã¨∞Î#fl UHß~`Œ~
x[~Qå UHß~`Œ~ Hß^°#fl q+¨Ü«∂xfl Qõ∞O°∞Î KıâÍ_«∞. HÁkÌQå q_ç=_«¤ „^ÒǨk, JO°∞˚#∞_«∞
#_«Hí =_ç=_çQå ™®y~KÍO°∞. D™®i #_«Hí „^ÒǨkH˜ Hí+ì̈™®^è°º~ JxÇ≤~K«ÖË^°∞, WÖÏ
Z~`Œ ^°¥O°"∞≥ <· ® `Í#∞ #_«=QõÅ#x P"≥∞ J#∞Hí∞#flk.
ÇÍO°∞ O®K«=∂O®æÅ∞ ^®>˜, ã¨~^°∞Å∞, Q˘~^°∞Å∞ uO°∞Qõ∞`Œ¥ ™®=∂#∞ºÅ g^è°∞Ö’¡H˜
„ǨÇıt~KÍO°∞. „^ÒǨk, ÇÍi "≥~@ L#fl „ÉÏǨχ}∞Å Qõ∞i~z O°HíO°HߊѨÙHßO°∞¡ JǨÊ>˜Hı
#QõO°~Ö’ #Å∞=∞¥ÅÖÏ áåHßܵ. „Ǩ[Å∞ Pã¨H˜Î`À, Qõ∞ã¨Qõ∞㨠ÖÏ_«∞`Œ¥ ÇÍi
"≥~@Ǩ_ͤO°∞. cè=∞∞_«∞ ÇÍix Jke~z ^°¥O°~Qå áåO°„^ÀÅ_«~ K«¥ã≤ „^ÒǨkH˜ #=Ùfi
=zÛ~k.
z=O°Hí∞ ÇÍO°∞~@∞#fl xÇÍã¨~ O®<Ë =zÛ~k. Jk XHí Hí∞~ÉèíHßO°∞_ç Qõ$ǨÏ~.
^®xfl Qõ$ǨÏ~Hí<®fl Hí∞>©O°~ J~>ı W~Hß ÉÏQõ∞~@∞~k. J~`Œ z#fl WÅ∞¡#∞ „^ÒǨk
W~`Œ=O°Hí∂ K«¥ã≤ L~_«ÖË^°∞. `Œ# ÃÑ~ѨÙ_«∞ [~`Œ∞=ÙÅHí∞ Hí∂_Í J~`Œ z#fl WÅ∞¡
L~_«^Õ"≥Ø Jx P"≥∞Hí∞ Hí∆}=∂„`Œ~ JxÇ≤~z~k. J~`ŒÖ’<Ë P"≥∞ ÉèßÇÍÅ∞
=∂iáÈÜ«∂ܵ. `Œ#Ö’ O°Qõ∞Å∞`Œ∞#fl =∞Ǩyfl*ÏfiÅHí∞ LǨâ◊=∞#~ Híey~Kık D
zO°∞xÇÍã¨Çı∞ Hß=K«∞Û Jx J#∞Hí∞#flk. W~>˜ P=O°}Ö’ =∞Öˇ¡ fQõÅ∞ QåeH˜
Hí^°ÖÏ_«∞`Œ¥ HÁ`ŒÎ ÃÑo§ Hí∂`Œ∞ix PǨfix~KÍܵ. ѨÓÅ∞ P"≥∞#∞ JÅ~Híi~Kı~^°∞Hí∞
áÈ>© Ǩ_«∞`Œ∞#fl@∞¡Qå `ŒÅťǨ™®Qåܵ.
ÇÍO°∞ "≥à˧ ã¨iH˜ P W~>˜ `ŒÅ∞Ѩ٠=^°Ì „ÉÏǨχ}∞Å Çı+¨~Ö’ L#fl ^è°O°‡O®A,
#Hí∞Å, ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ xsH˜∆㨥ΠL<®flO°∞. gO°∞ O®=_«~ K«¥ã≤ ã¨~`À+≤~z# ^è°O°‡O®A
`ŒÅ∞Ѩ٠`Œ>ì̃ ֒ǨeH˜ „ǨÇıt~KÍ_«∞. PÜ«µ# "≥~@ PÜ«µ# ™È^°O°∞Å¥, „^ÒǨn W~>˜Ö’H˜
„ǨÇıt~KÍO°∞.
Hí∞~u ֒ǨŠ=~@QõkÖ’ U^À Ǩx Kıã∞¨ Hí∞~@∞#flk... gi JeH˜_ç qx =KÍÛO®
<®Ü«µ<® Jx ֒Ǩe #∞~Kı „Ǩtfl~z~k.
cè=∂O°∞˚#∞Å∞ P"≥∞#∞ P@ Ǩ>˜ì~KÍÅ#∞Hí∞<®flO°∞.
J=∂‡ D O’A Çı∞=∞∞ XHí J=∞¥Åº"≥∞·#, J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# aèHí∆#∞ ™®kè~KÍ=∞∞.
ÇÍO°∞ ã¨fiÜ«µ~=O®xH˜ "≥஧O°x, aèHí∆H’ã¨~ "≥à◊§ÖË^°h Hí∞~uH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. Jܵ<®
P"≥∞ ÇÍO°∞ aèHí∆H’ã¨~ "≥஧O°<Ë ^èߺã¨Ö’<Ë L#flk. J^Õ JÅÇÍ@∞`À `ˇzÛ# aèHí∆#∞
ã¨=∂#~Qå Ǩ~K«∞H’~_ç <®Ü«µ<® J#flk.
92 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 JÖÏ J~@¥ |Ü«µ@Hí∞ =zÛ ã¨HÖ í ÏÉèOí }
° Éè¥í +≤`,Œ "≥ØÇ≤Ïh ^Õ=`ŒÖÏQå L#fl
„^ÒǨkx K«¥ã≤ P"≥∞ `Œ`ŒÎO°Ç¨_ç~k. cè=∂O°∞˚#∞Å∞ P"≥∞#∞ Pâ◊ÛO°ºÇ¨iKÍ=∞x P#~k㨥Î
#=fi™®QåO°∞.
Hßx Hí∞~u =∞∞Y~Ö’ Qå~cèO°º~ KÀ@∞Kıã¨∞Hí∞~k, P"≥∞ „^ÒǨk =^°ÌHí∞ =zÛ~k.
„^ÒǨk P"≥∞ áå^®Å#∞ `ÍH˜ „Ǩ}®=∞~ Kıã≤~k.
P"≥∞ Kıܵ Ǩ@∞ìHí∞x ^è°O°‡O®A =^°ÌHí∞ =zÛ~k.
W^Õ<® g∞O°∞ `ˇzÛ# J=∞¥Åº"≥∞·# aèHí∆ Jx „Ǩtfl~z~k.
J=Ù#=∂‡... D"≥∞ „^°∞Ǩ^° =∞ǨO®A Hí∂`Œ∞O°∞ Hí$+¨‚. ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ g∞ =∞¥_«=
Hí∞=∂O°∞_«∞ =∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl Kèık~z D"≥∞#∞ Q≥Å∞K«∞Hí∞<®fl_«∞. g∞ PjO®fi^®Å∞
á⁄~^Õ~^°∞Hí∞ WHí¯_çH˜ fã¨∞Hí∞ =KÍÛ=∞∞. Hßx g∞O°∞ K‹Ç≤Ê#^Õq∞>˜... Jx ^è°O°‡O®A
=∞∫#~Qå L~_çáÈÜ«∂_«∞. JO°∞˚#∞_«∞ Hí∂_Í xâıÛ+¨∞ì_≥·#@∞ì HíxÇ≤~KÍ_«∞. q∞Qõ`Í
™È^° O ° ∞ Å∞ Hí ∂ _Í =∞∫#~Qå ^è ° O ° ‡ Ax "≥ · Ñ ¨ Ù K« ¥ 㨠¥ Î L~_ç á ÈÜ« ∂ O° ∞ . „^ÒǨ k
Jܡ∂=∞Ü«µ~Ö’ Ǩ_çáÈܵ~k. P"≥∞ `Œ# HÁ~Qõ∞#∞ `ŒÅg∞^°∞Qå HíǨCHí∞~k. HÁkÌ¿ãѨÙ
P Hí∞>©O~° Ö’ xâ◊≈|Ì~ `Í~_«q~z~k.
Hí∞~u D xâ◊≈ÉÏÌxfl Éè~í QõÇi¨ z~k.
'Jܡ∂º... <® <À@ ZÖÏ~>˜ ÇÍHߺÅ∞ "≥Å∞=_ͤܵ... g∞O°∞ #=ÙfiÖÏ@Hí∞ J#fl
=∂@Å∞ <Ë#∞ x[Çı∞##∞Hí∞x `ˇzÛ# aèHí∆#∞ ã¨=∂#~Qå Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x K‹áåÊ#∞.
<® <À@ U<®_«¥ Jã¨`Œº~ ǨÅHí^°∞... g∞O°∞ D Hí#º#∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ ZÖÏ
Ǩ~K«∞Hí∞~>ÏO°∞. Jk J^è°O°‡~ J=Ù`Œ∞~k. Hßx <Ë#∞ K‹Ç≤Ê#k KıÜ«µHíáÈ`Ë <®Hí∞
J#$`Œ ^À+¨~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k. g∞O°∞ <® =∂@ LÅ¡~Ѷ≤∞~K«_«~ Hí∂_Í ^è°O°‡~ Hß^°∞.
WǨÊ_«∞ Uq∞ KıÜ«∂e <®Ü«µ<®... h=Ù ^è°O°‡~ `ˇeã≤# ÇÍ_«=Ù... hÇı xO°‚ܵ~K«∞.—
„^ÒǨk xO®…~`Œ∞O®Öˇ·~k. W^°ÌO°∞ HÁ_«∞Hí∞Å∞ P"≥∞#∞ P@Ǩ>ì̃~K«_ÍxH˜ J<®flO°∞.
Hßx Jk ÇÍãÎ̈=~ Hß^°∞. Jk `ˇeÜ«µHí∞~_Í aèHí∆#∞ Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x ÇÍi `Œe¡ K‹Ç≤Ê
L~_«=K«∞Û. Hßx ÇÍã¨Î=~ `ˇeÜ«µHí∞~_Í J#fl ^®xH˜ qÅ∞= U=∞∞~@∞~k.
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ `Œ##∞ Ǩ~K«∞H’=_«~ Uq∞>˜. `Í<Ë"≥∞·<® P@=ã¨∞Î=Ù<®... `Œ##∞
[ܵ~z# ÇÍ_«∞ ™®=∂#∞º_«∞ Hß_«x `ˇÅ∞ã¨∞Î#flk. Hßx WǨC_«∞ K«¥ã¨∞Î~>ı gO°~`Í
q„ѨÙÅ Çı+¨~Ö’ L#fl P@qHí∞ÖÏ¡ `Àã¨∞Î<®flO°∞. gO°∞ P@qHí∞ÖË Jܵ`Ë ^è°O®‡^è°O°‡
qK«Hí∆} KıÜ«µ_«~ ^ÕxH˜. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Hí∞=∂O°∞Å#∞ Hí#fl D `Œe¡ ZǨC_«¥ rq`Œ~Ö’
J|^°~ú P_ç L~_«Ö^Ë ®.
„^ÒǨk PÖ’K«#Å#∞ ÉèíQõfl~Kı㨥Π^è°O°‡O®A =∂>Ï¡_Í_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 93
J=∂‡... h P^ÕâÍxfl áå>˜~K«_~« =∂ HíO=ΰ º~. h =∂@Åhfl ÇÍãÎ̈=~ Jܵ`Ë
Çı∞=∞∞ S^°∞Qõ∞O°~ „^ÒǨkx qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’=Åã≤ L~@∞~k... Jx ^è°O°‡O®A
PQå_«∞... „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞. JǨÊ>˜Hı cè=∞∞_«∞, #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ K«¥Ñ¨ÙÅ∞
Hí∂_Í P"≥∞ â◊sO®xfl xt`Œ~Qå Ǩijeã¨∞Î#fl@∞ì Qõ=∞x~KÍ_«∞. ^è°O°‡O®E „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù
PHíi¬`Œ∞_«Ü«∂º_«∞... Jã¨Å∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’<Ë PÜ«µ#Hí∞ JxÇ≤~z~k. `Í#∞
â◊¥Å„Ǩܡ∂Qõ~ HßHí∞~_Í ^è°#∞ifi^°º <ËO°∞ÛHí∞~>ı ÉÏQõ∞~_Ë^°x...
ÇÍi K«¥Ñ¨ÙÅ∞ =∞#‡^äŒ∞_ç qiÉÏ}®ÖÏ¡ `ŒQõ∞Å∞`Œ∞<®flܵ. P"≥∞ =^°# ™œ~^°O°º~ÃÑ·
XHíi K«¥Ñ¨ÙÅ∞, [Ѷ¨∞# ™œ~^°O°º~ÃÑ· =∞O˘Híi K«¥Ñ¨ÙÅ∞, Z`ŒÎܵ# P"≥∞ =Hí∆ã¨÷Å~ÃÑ·
W~HÁHíi K«¥Ñ¨ÙÅ∞, |e+ª̈"≥∞·# P"≥∞ TO°∞=ÙÅÃÑ· =∞O˘Híi K«¥Ñ¨ÙÅ∞ qǨÏi~K«™®Qåܵ.
„^ÒǨk W|ƒ~kQå Hí^°ÖÏ_«™®y~k.
`Í#∞ `Œ# =∂@Å#∞ PǨ_~« =Å¡ „ǨÜ∂ˇ [#~ Híey~^°x ^èO° ‡° A_«∞ „QõÇÏ≤ ~KÍ_«∞.
Çͺã¨∞x P^Õâ◊~ „ǨHßO°~ Hí∂_Í =∞#~ S^°∞Qõ∞O°~ D Hí#º#∞ qÇÍǨÏ~ P_«_«~
ã¨=∞∞z`Œ~. P =∞ǨÏhÜ«µ∞_ç ÇÍHí∞¯ J"≥ØѶ¨∞~... Jܵ`Ë D Hí#º#∞ [ܵ~z~k
áåO°∞÷_«∞... ^è°O°‡O®A JO°∞˚#∞x L^ÕÌt~z J<®fl_«∞:
'™È^° O ®... D Hí # º#∞ h=Ù Q≥ Å ∞K« ∞ Hí ∞ <®fl=Ù. h=Ù Jyfl™®H˜ ∆ Q å D"≥ ∞ #∞
qÇÍǨÏ=∂_«_«Çı∞ ã¨=∞∞z`Œ~ Jx <Ë#∞ J#∞Hí∞~@∞<®fl#∞.—
JǨÊ>˜Hı `Œ# ™È^°O°∞Å =∞<ÀQõ`Œ~, ^è°O°‡A_ç =∂@Ö’¡ "≥·O°∞^è°º~ JO°∞˚#∞_«∞
„QõÇ≤Ï~KÍ_«∞. „^ÒǨk Qõ∞i~z q#fl <®>˜#∞~p ^è°O°‡O®A P"≥∞ Ǩ@¡ Pã¨HÎ̃ „Ǩ^°i≈㨥Î
=KÍÛ_«∞. ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ P"≥∞#∞ J`Œ_«∞ Hí<®flO°ÊHí∞~_Í K«¥_«_Íxfl JO°∞˚#∞_«∞
Qõ=∞x~K«HíáÈÖË^°∞. „^ÒǨk ™œ~^°O°º~ Qõ∞i~z Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞xH˜ =∞∞~^°∞Qå<Ë
`ˇeã≤ L~@∞~k. P"≥∞#∞ K«¥ã≤# ÇÍO≥=fiO°¥ Hß=∞Ç‘_ç`Œ∞Å∞ HßHí∞~_Í L~_«ÖËO°∞.
|ǨïâÍ Jܵ^°∞Qõ∞ih P"≥∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’ÇÍÅx PÜ«µ# Éèßq~K«_«~Ö’ U^À
J~`ŒO®O°~÷ L~_Ë L~@∞~k. q∞Qõ`Í ™È^°O∞° Å∞ Hí∂_Í „^ÒǨk J~^®Å#∞ K«¥_«_~« ,
`Í#∞ K«¥ã≤#ǨC_«ÖÏ¡ `Œ=∞ Hí#∞Å∞ uǨCH’=_«~ Hí∂_Í JO°∞˚#∞x ^°$+≤ì ^®>˜áÈÖË^°∞.
`Œe¡ =∂@ÅHí∞, Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_ç P^ÕâÍxH˜ qO°∞^°ú~Qå `Í#∞ „^ÒǨkx qÇÍǨÏ~
Kıã¨∞Hí∞<®fl... q∞Qõ`Í ™È^°O°∞Å DO®¬ºyfl *ÏfiÅÅHí∞ Qõ∞iHßHí `ŒÇ¨Ê^Õ"≥Ø Jx JO°∞˚#∞xH˜
JxÇ≤~z~k.
J„Qõ*Ï... g∞O°∞ K‹Ç≤Ê#k <Ë#∞ Hß^°##∞. Hßx ÃÑ^°ÌÅ =∂@Å#∞ kèHí¯i~K«ÖË=∞∞
Hí^®... J~`ËQåHí g∞O°∞ JqÇÍÇ≤Ï`Œ∞Å∞. ÃÑ^°Ì ™È^°O°∞xH˜ qÇÍǨÏ~ HßHí∞~_Í <Ë#∞
qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’=_«~ ^è°O°‡qO°∞^°ú~. J~^°∞Kı`Œ g∞OÕ D"≥∞#∞ qÇÍǨÏ~ P_«~_ç.
94 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 ÖË^°∞ JO°∞˚<®... O≥~_Ë O≥~_«∞ =∂O®æÅ∞ =∞#Hí∞ L<®flܵ. XHí>˜ h=Ù gO’z`Œ~Qå
„^ÒǨ k x [ܵ~KÍ=Ù Hí # ∞Hí hÇı P"≥ ∞ #∞ qÇÍǨ Ï =∂_« _ « ~ ÖË ^ ® `Œ e ¡ P[˝
LÅ¡~Ѷ≤∞~K«Hí∞~_Í L~_ÍÅ~>ı =∞#=∞~`Í P"≥∞#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’=_»O.
JO°∞˚#∞_«∞ PÖ’z~KÍ_«∞. O≥~_À =∂O°æÇı∞ ã¨=∞∞z`Œ~Qå Éèßq~KÍ_«∞. ^è°O°‡Ax
=∞#ã¨∞, q∞Qõ`Í ™È^°O°∞ÅÖ’ „^ÒǨk OÕÇ≤# ÇÍ~Kè« Qõ∞i~z `ˇeã≤ Hí∂_Í „^ÒǨkx
`Í#∞ qÇÍǨÏ=∂_ç ™È^°O°∞Å`À Híeã≤ L~_«_«~ ™®^è°º~ Hß^Õ"≥Ø Jx JO°∞˚#∞_«∞
Éèßq~KÍ_«∞.
J„Qõ*Ï... g∞O°∞ K‹Ç≤Ê#k x[Çı∞... =∞#~ Jܵ^°∞Qõ∞O°~ D"≥∞#∞ qÇÍǨÏ~
P_«_«Çı∞ =∞~zk. D"≥∞#∞ =∞#~ Híeã≤ UÅ∞Hí∞~^®=∞∞. Z~`ˇ·<® =∞#~ ™È^°O°∞ÅÇı∞
Hí^®... =∞#~ U O®[º~ [ܵ~z<® Jk Híeã≤ J#∞Éèíq~KÍeû~^Õ Hí^®... WHí nxÃÑ·
K«O°Û Z~^°∞Hí∞.
`Œ# HßÉ’Ü˵ ÉèíO°Î =∂@ÅHí∞ „^ÒǨk d#∞flO®Öˇ·~k. W^°~`Í U^À Hí∂_«|Å∞Hí∞¯x
[O°∞ѨÙ`Œ∞#fl K«O°ÛÖÏQå JxÇ≤ã¨∞Î#flk. `Í#∞ „^°∞Ǩ^° O®[Hí∞=∂ix [ܵ~z fã¨∞Hí∞
=KÍÛ#x P ^è°#∞ifi^®º áåO°~Qõ`Œ∞_«∞ Z~^°∞Hí∞ =∞∞~^°∞Qå „Ç¨Hí>˜~K«ÖË^°∞. ÇÍO°∞
ZHí¯_ç #∞~z =KÍÛO’ `ˇeã≤#ǨÊ>˜H© Hí∞~u P q+¨Ü«∂Å∞ =∞∞~^°∞Qå Z~^°∞Hí∞
J_«QõÖË^°∞. P"≥∞ ÃÑ^°Ì Hí∞=∂O°∞_«∞ `Œe¡ =∂@Å#∞ ã¨=∞i÷㨥Πq∞Qõ`Í ÇÍO°~^°iH©
`Œ#ÃÑ· HßÇı∞K«Ûù HíeQÕÖÏ Z~^°∞Hí∞ KıâÍ_«∞.
Jã¨Å∞ gO°∞ Z=i Qõ∞i~z =∂>Ï¡_«∞`Œ∞<®flO°∞. `Œ# Qõ∞i~z... `Œ# ã¨=∞Hí∆~Ö’,
`Œ# „ǨÇı∞Ü«µ~ ÖËHí∞~_Í ÇÍO°∞ xO°‚Ü«µ~ fã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞... `Œ# Jaè„áåÜ«∂xfl
Z=O°¥ J_«Qõ_«~ ÖË^Õ... O®[º Éèí¥ÉèßQõ~, `Í#∞ XHí>ı<®... `Í<Ë"≥∞·<® Ѷ¨Å=∂, =∞^è°∞O°
PǨO° Ǩ^®O°÷=∂ Ǩ~K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞... Jܵ<® `Œ##∞ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl =ºH˜ÎH˜ `Œ#ÃÑ·
"≥ØǨÏ~Hßh, =∞=∞HßO°~ Hßh ÖË^®?... Hí∆} =∂„`Œ"≥∞·<® J`Œ_ç ™®xfl^è°º~Ö’ `Í<ˇ~`Œ
ã¨∞MÏxfl J#∞Éèíq~z~n... J`Œ_çH˜ H˜~z`ü Hí∂_Í J#∞Éèí¥u Híey#@∞¡ ÖË^Õ.
L#fl@∞¡~_ç „^ÒǨkH˜ =∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl Kèık~z `Œ##∞ KıǨ>ì̃# gO°∞xÃÑ· J#∞O°HÎ̃
`Œ y æ á È`Œ ∞ #fl@¡ x Ç≤ ~ z~k. `Œ # Ǩ @ ¡ "≥ Ø Ç¨ Ï ~`À K« ¥ 㨠∞ Î # fl q∞Qõ ` Í ÇÍix P"≥ ∞
J„Ǩܫµ`Œfl~Qå "≥∞∞^°>˜™®i „H©Qõ~@ K«¥ã≤~k.
„^ÒǨk =∞#ã¨∞Ö’ K‹ÅOÕQõ∞`Œ∞#fl HíÖ’¡ÖÏxfl Hí∞~u XHí¯`Ë JO°÷~ Kıã¨∞Hí∞#fl@∞¡
HíxÇ≤~z~k. P"≥∞ „^ÒǨkx ã¨g∞Ç≤~z `ŒÅ xq∞i~k. XHí ¢ã‘Î =∞#ã¨∞û#∞ JO°÷~
Kıã¨∞Hí∞<Ëk =∞O’ ¢ã‘ÎÜÕ∞<Ë"≥Ø Jx „^ÒǨkH˜ P Hí∆}~ JxÇ≤~z~k.
O®[Hí∞=∂s... [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl^°~`Í hHí∞ HíÅQå, q~`ŒQå JxÇ≤ã¨∞Î~_«=K«∞Û. h
Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~ `ˇÅ∞ã¨∞H’Hí∞~_Í K«iÛ~K«_«~ hHí∞ P„QõǨÏ~ Híeyã¨∞Î~_«=K«∞Û.
Hßx Çı∞=∞∞ XHí xO°‚Ü«∂xH˜ =zÛ# `ŒO®fi`Œ<Ë Hí^® h Jaè„áåÜ«µ~ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<Ëk. =∂
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 95
xO°‚Ü«∂xfl hÃÑ· Çı∞=∞∞ O°∞^°Ì^°ÅK«∞H’ÖË^°∞. h=Ù `ˇe"≥·#^®x=h, ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅ∞
JÉèºí ã≤~z# ^®x=h q<®fl#∞. J#fl^°=∞∞‡Å∞ SHí=∞`Œº~Qå L~_ÍÅ<Ë <® JaèÖÏ+¨...
hÇı J~u=∞ xO°‚Ü«µ~ fã¨∞H’ÇÍe. PO°ºHí#ºÅHí∞ `Œ=∞ ÉèíO°Î#∞ Z~K«∞Hí∞<Ë Ç¨ÏHí∞¯
L#flk.
Hí∞~u =∂@ÅHí∞ „^ÒǨk PÖ’K«#Ö’¡ Ǩ_~ç k. `Í#∞ ™®^èßO°} ¢ã‘Î Hß^°∞. Ü«µ[˝Çkı Hí
#∞~z [x~z# k=ºHí#º Jx J~^°iH© `ˇÅ∞ã¨∞. `Í#∞ ™®^èßO°} ¢ã‘Ö Î ÏQå Z~^°∞Hí∞
xO°‚Ü«µ~ fã¨∞H’ÇÍe. `Í#∞ U^À XHí xO°‚Ü«µ~ fã¨∞H’HíáÈ`Ë Ç¨iã≤÷u q+¨q∞~KıÖÏ
L#flk. `Í#∞ Z=ix Z~K«∞Hí∞<®fl, J#fl^°=∞∞‡Ö’¡ SHí=∞`Œº~ xeKı J=Hßâ◊~ L~_ËÖÏ
HíxÇ≤~K«_«~ ÖË^°∞. ™®^èßO°}~Qå `Í#∞ qÇÍǨÏ=∂_ç# ¢ã‘Î =∞O˘Híi "≥·Ñ¨Ù Hí<ˇfluÎ K«¥¿ãÎ
=∞QõÇÍO°∞ ã¨Ç≤Ï~K«ÖËO°∞. Hßx gO°∞ qz„`Œ"≥∞·# =ºHí∞ÎÅ∞Qå L<®flO°∞. `Œ##∞ á⁄~^Õ
J=Hßâ◊~ J~^°O°¥ Híeã≤ fã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞. WÖÏ~>˜ J=Hßâ◊~ U ¢ã‘ÎH≥·<® Åaèã¨∞Î~^®.
D PÖ’K«#ÅHí∞ „^ÒǨk â◊sO°~ Hí~Ç≤~záÈܵ~k. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ã¨∞~^°O∞° Å`À
J#∞Éèí=~, HßѨÙO°~ ѨÓO°fi[#‡ ã¨∞Hí$`Œ"≥Ø, ^°∞+¨¯$`Œ"≥Ø JO°÷~ Hß=_«~ ÖË^°∞. ZHí¯_À
ã¨∞^°¥O° Ö’HßÅHí∞, ѨÓO°fi[#‡ 㨇$`Œ∞ÅÖ’ `ËeáÈ`Œ∞#fl@∞¡Qå P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~z~k.
ÉèíQõÇÍ<ü J~@¥<Ë P"≥∞ ã¨Ê$Ç¨Ï `ŒÇ≤ÊáÈܵ~k.
Hí∞~f^Õq „^ÒǨk =∞∞Y~ÃÑ· K«Å¡>˜ hO°∞ K«e¡~k. „^ÒǨk `ËO°∞Hí∞x Híà◊√§ q¿ÑÊã¨iH˜
™È^°O°∞Å∞ Jܵ^°∞Qõ∞i Hí#∞Å∞ P~^Àà◊#`À P"≥∞ "≥·Ñ¨Ù K«¥ã¨∞Î<®flܵ. JHí™®‡`Œ∞ÎQå
XHí k=º Ǩi=∞à◊~ K«∞@∞ì„ǨHí¯Å „áå~`ÍÅÖ’ ÇͺÇ≤~z#@∞¡ JxÇ≤~z~k. `Í#∞
ã¨fiO°æ~Ö’ ÖË#∞ Hí^® Jx P"≥∞ „Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk. P"≥∞ ÖËz xÅ|_ç~k.
P"≥∞ `ŒÖˇ`ËÎ ã¨iH˜ JHí¯_«Hí∞ =∞O’ W^°ÌO°∞ ã¨∞~^°~åHßO°∞Å∞ =KÍÛO°∞. ÇÍiÖ’
XHíO°∞ Hí$+¨∞‚_«∞. O≥~_À =ºHÎ̃ |ÅO®=∞∞_«∞.
Hí$+¨‚ ÉèíQõÇÍ#∞_«∞ WHí¯_« Jx „^ÒǨk Pâ◊ÛO°ºÇ¨_ç~k. hÅÇı∞Ѷ¨∞âͺ=∞∞_«∞ Híà◊§
x~_Í „¿Ñ=∞ x~ѨÙHí∞x P"≥∞ Híà◊§Ö’H˜ K«¥âÍ_«∞. P"≥∞ =∞∞Y~Ö’ PO®^è°<®Éèß=~
ÇͺÇ≤~z~k. `Œ#Hí∂ Hí$+¨∞‚_çH© U=∂„`Œ~ ^°¥O°~ÖË^°x, `Í#∞ J`Œ_çÖ’<Ë L<®fl#x
P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~z~k.
|ÅO®=∞ Hí$+¨∞‚eO°∞=ÙO°¥ Hí∞~f^ÕqH˜ „Ǩ}q∞ÖÏ¡O°∞. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ™È^°O°∞Å∞
ÇÍiH˜ ÉèíHÎ̃`À #=∞㨯i~KÍO°∞. áå~_«∞Ѩل`Œ∞ÅHí∞ JaèÇÍ^°=∞∞Å∞ Jx ÇÍO°∞ zO°∞#=Ùfi`À
Kı`Œ∞Å∞ *’_ç~z #=∞㨯i~KÍO°∞. S^°∞Qõ∞O°∞ ™È^°O°∞Å¥ ÇÍiH˜ ÉèíHÎ̃`À #=∞㨯i~KÍO°∞.
Çı#ÇıÅ Pâ◊ÛO®ºÅ∞ XHí¯™®i „^ÒǨkx =∞∞~K‹u#Î @∞¡ JxÇ≤~z~k. gO°∞ JigO°
ÉèíÜ«µ~HíO°∞Öˇ·# áå~_«∞Ѩل`Œ∞ÖÏ... Hí$+¨‚ ÉèíQõÇÍ#∞_çH˜ J`Œº~`Œ „Ç≤Ü«µ∞Öˇ·# Ö’H’`ŒÎO°
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ gOÕ<®... `Œ~„_ç ÉèíÜ«µÇ¨_ç#@∞¡ ÅHí¯ Qõ$ǨÏ~Ö’ gO°∞ ^°Qõú~ HßÖË^®!!!
96 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 „^ÒǨkH˜ P Hí∞>©O°~ =∞Ǩq+¨∞‚=Ù ^èß=∞~Qå `Àz~k. áå~_«=ÙÅ∞ k=º ѨÙO°∞+¨∞ÖÏ¡
P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~KÍO°∞. ÇÍiÃÑ· W~`Œ=O°Hí∂ UO°Ê_«¤ `Œ¥+‘‚Éèß=~ `˘ÅyáÈ™®y~k. P"≥∞
x„^°Ö’ #_«∞ã¨∞Î#fl@∞¡ "≥o§ |ÅO®=∞Hí$+¨∞‚Å áå^° Ǩ^®‡ÅHí∞ #=∞㨯i~z~k.
NHí$+¨∞_‚ ç K«¥Ñ¨ÙÅ∞ P"≥∞#∞ P^Õt~KÍܡ∂, xOÕtÌ ~KÍܡ∂ `ˇeÜ«µ^°∞ Hßx P"≥∞
P `ŒO®fi`Œ Hí∞~f^ÕqH˜, áå~_«=ÙÅ∞ Jܵ^°∞Qõ∞iH© Hí∂_Í Ü«∂~„uHí~Qå „Ç¨}q∞e¡~k.
XHí QåeÇÍ# =zÛ "≥eã≤áÈܵ „ǨHí$u Híà◊Híà◊ ÖÏ_«∞`Œ¥, ǨHí∆∞Å O®ÇÍÅ`À ѨÙÅHíi~z
áÈ`Œ ∞ #fl@∞¡ Q å áå~_« = ÙÅ∞, Hí ∞ ~u „^ÒǨ k Jaè „ áåÜ« µ ~ JO° ÷ " ≥ ∞ · # @∞¡ TÇ≤ i
Ç‘Å∞ÛHí∞<®flO°∞.
Hí∞~f^Õq „Ǩtfl~K«É’`Œ∞~_«Qå<Ë... Hí$+¨∞‚_«∞ P"≥∞#∞ ÇÍi~KÍ_«∞.
J`ÍÎ... hÇıq∞ J_«QõÉ’`Œ∞<®flÇ’ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. W~`Œ>˜ J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# ™œ~^°O°º
O®tx h H’_«eQå fã¨∞Hí∞ =KÍÛO°x `ˇeã≤ K«¥¿ã~^°∞Hí∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~ #∞~z <ËO°∞Qå
=KÍÛ#∞. W~`Œ J~^°"≥∞·# Hí#ºÇ¨@¡ Z=O°∞ PHíi¬`Œ∞Å∞ HßO°∞. JÖÏ PHíi¬`Œ∞Å∞ HßHíáÈ`Ë
ÇÍi ѨÙO°∞+¨`Ífi<Ëfl ã¨~^ÕÇ≤Ï~K«=Åã≤ L~@∞~k. P"≥∞#∞ K«¥ã≤# ÇÍi =∞#ã¨∞û
„ǨâÍ~`Œ~Qå L~_«QõÅ^®... h=Ù Ü«∂^°$zÛùHí~Qå<À, ^≥·ÇıK«ÛùQå<À P"≥∞#∞ Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x
K‹áåÊ=Ù. ^®x=Å¡ XHí Ü«µ∞^°~ú h=Ù W~>˜Ö’<Ë xÇÍi~KÍ=Ù. gO°∞ Ü«µ∞^°~ú KıÜ∂« eû~k
`Œ=∞Ö’ `Í=∞∞ Hß^°∞.
Hí$+¨∞‚_ç =∞∞Y~ Qõ~cèO°~Qå =∂i~k.
'áå~_«= Ѩل`Œ∞ÖÏO®... "≥∞∞`ŒÎ~ ÉèßO°`Í=xÖ’ Hí$뮂^Õq Qõ∞i~z WǨÊ>˜Hı ÃÑ^°Ì
ã¨~Ѷ¨∞O°¬} „áåO°~Éèí=∞ܵ~k. ^®x `˘eO°¥Ñ¨Ù <Ë_«∞ g∞Hí∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’<Ë
HíxÇ≤~z~k. Wk J~`Œ~Hß^°x, PO°~ÉèÇí ∞ı #x ÃÇÏK«Ûi~Kı~^°∞Hí∞ =KÍÛ#∞. J~^°∞Hí∞
g∞Ö’ g∞Hí∞ SHí=∞`Œº~ J=ã¨O°~. g∞Ö’ SHíº`ŒHí∞ J~`Œã¨¥û„`Œ~ „^ÒǨk. P"≥∞ g∞Hí∞
=∂O°æ^°i≈, „¿ÑOÕǨ}. g∞O°∞ Ǩ~K«Éèí¥`ÍÅ∞. P"≥∞ g∞ ã¨Çı∞‡à◊#~ HßÇÍe. „^ÒǨk
g∞Hí∞ Ü«µ[˝ÇıkHí... g∞O°∞ =∞ǨÜ«µ[˝~ „áåO°~aè~KÍeû# ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl=∞ܵ~k.
'„^ÒǨn... #xflHí h „áå} ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞xQå, ã¨Y∞_«∞Qå Éèßq~K«∞. h=Ù <® ǨÏ$^°Ü∂« xH˜
J`Œº~`Œ PѨÙÎO®Öˇ·# ã¨dq. J^°$+ì̈=~`Œ∞O®eq... hHí∞ „ǨǨ~K«~Ö’ U ¢ã‘ÎH˜ Åaè~K«x
q^è°~Qå =∞Ǩ ǨO®„Hí=∞=~`Œ∞Öˇ·# ÉèíO°ÎÅ∞ Åaè~KÍO°∞. h ѨÙO®Hí$`Œ ѨÙ}º~ <Ë_«∞
Ѷ¨ÖÏÅ~k~K«É’`Œ∞#flk.—
|ÅO®=∞ ÇÍã¨∞^Õ=ÙÅ∞ ÃãÅ=Ù fã¨∞Hí∞x x„+¨¯q∞~KÍO°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 97
17
J`«"
Î åiO\’¡ `˘e~ÀA
Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞Hí∞#fl^°<Ë =∂>ı Hßx „^ÒǨkH˜ x„^°Ç¨@ì_«~ ÖË^°∞.
P Hí∞>©O°~ÖÏ~>˜ W~>˜Ö’ „^ÒǨkHík "≥∞∞^°>˜ O®„u.
Qõ_ç¤Ç¨O°HíÅÃÑ· Hí$뮂l<®Å∞ Çıã≤# Ǩ_«HíÅÃÑ· Hí∞~u, P"≥∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
Hí∞=∂O°∞Å∞, #¥`Œ# =^è°∞=Ù q„â◊q∞~KÍO°∞.
J~`ŒHí∞ HÁkÌ¿ãѨ٠=∞∞~^Õ ÇÍO°∞ Éè’[#~ KıâÍO°∞. P ™®Ü«µ~„`Œ~ cè=∂O°∞˚#
#Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ =∞^è°∞HíO®xH˜ "≥o§ J#fl~ `ˇKÍÛO°∞.
Hí∞~u „^ÒǨkx K«¥ã≤...
„^ÒǨn... D J<®flxfl O≥~_«∞ ÉèßQåÅ∞ Kıã≤ XHí ÉèßQõ~ cè=∞∞_çH˜ ÃÑ@∞ì. `ŒH˜¯#
ÉèßQåxfl Jܵ^°∞ =~`Œ∞Å∞ Kıã≤ <®Å∞Qõ∞ =~`Œ∞Å∞ q∞Qõ`Í #Å∞Qõ∞iH© =_ç¤~K«∞.
âıë®#fl~ =∞#~ WO°∞=ÙO°=∞¥ Éèí∞l^®Ì~...
„^ÒǨk Pâ◊ÛO°º~Qå K«¥ã≤~k.
Hí∞~u #=Ùfi`Œ¥... ã¨Qõ ÉèßQõ~ cè=∞∞_çHı Z~^°∞Hí#∞Hí∞~@∞<®flÇÍ... J`Œ_«∞
=∞ǨHßÜ«µ∞_«∞... Z<Àfl U#∞Qõ∞Å |Å~ HíÅÇÍ_«∞. J`Œ_Hç ˜ XHí =~`Œ∞ Uq∞ ã¨iáÈ`Œ∞~k.
„^ÒǨk cè=∞∞x "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤~k. cè=∞∞_«∞ Hí∂_Í #=Ùfi`Œ¥ P"≥∞ "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞.
Hí~_«Å∞ uiy# J`Œ_ç Kı`Œ∞Å∞, LHí∞¯ÖÏ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl J`Œ_ç =Hí∆ã¨÷Å~ "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤
P"≥∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ =∞O°Å∞ÛH’ÖËHíáÈܵ~k.
Jܵ^°∞Qõ∞iH© P"≥∞ =_ç¤ã¨∞Î~>ı JÅ<®_«∞ "≥ØÇ≤Ïx ^Õ=`ŒÅHí∞ J=∞$`Œ~
Ǩ ~ zÃÑ_« ∞ `Œ ∞ #fl>ı ¡ JxÇ≤ ~ z~k. ÇÍO° ∞ Éè ’ [#~ Kı ã ¨ ∞ Î < ®flO® P"≥ ∞ J~^®xfl
PO°yã¨∞Î<®flO® ÇÍiHı JO°÷~ HßÖË^°∞. „^ÒǨkH˜ Hí∂_Í Wk HÁ`ŒÎ J#∞Éèí=~. áå~_«=ÙÅHÁHí
HÁ`ŒÎ J#∞Éèí¥u. O’E `Œe¡ =_ç¤ã¨∞Î#fl^Õ u~@∞#fl ÇÍiH˜ D O’A Éè’[#~Ö’ Ǩ^®O®÷Å∞
HÁ`ŒÎQå QÀK«i~KÍܵ. Éè’[#~ =_ç¤ã¨¥Î „^ÒǨk J@¥ W@¥ uO°∞Qõ∞`Œ∞~>ı P"≥∞
pO°Å O≥ǨO≥ǨÅ∞, áå^®Å Qõ*ˇ˚Å ^è°fi#∞ÅHí∞ ÇÍi =∞#ã¨∞Å∞ #iÎã¨∞Î<®flܵ. `Œ=∞
Hß"≥ØnÌáåxfl ÇÍO°∞ „Ǩܫµ`Œfl ѨÓO°fiHí~Qå K«ÖÏ¡O°∞ÛHí∞<®flO°∞.
98 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Z~`Œ¿ãѨ٠=_ç¤~z<® P"≥∞Hí∞ `ŒxqfO°_«~ ÖË^°∞. Éè’[#~ Z~`Œ¿ãѨ٠KıâÍ=∞#flk
áå~_«=ÙÅHí∞ Hí∂_Í `ˇeÜ«µÖË^°∞.
Éè’[<®#~`ŒO~° JO°∞#˚ ∞_«∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ `Í#∞ q∞Qõ`Í ÇÍix U J„™®ÎÅ`À
Zki~z~n K‹áåÊ_«∞. cè=∞∞_«∞ `Œ# Qõ^® „Ǩܡ∂Qõ q<®º™®Å#∞ q=i~KÍ_«∞. „Hí=∞~Qå
ÇÍi ã¨~Éèß+¨} Ü«µ∞^°ú =ӺǨÅ "≥·Ñ¨Ù =∞o§~k. â◊„™®ÎG „Ǩܡ∂Qõ, LǨã¨~ǨO°
q^èß<®Å#∞ Qõ∞i~z ÇÍO°∞ K«iÛ~K«∞Hí∞<®flO°∞.
Hí∆„uÜ«µ ¢ã‘Î Jܵ#ǨÊ>˜H© „^ÒǨk JÖÏ~>˜ ã¨~Éèß+¨} Z#fl_«¥ qx L~_«ÖË^°∞.
ÇÍi =∂@ÅHí∞ P"≥∞ â◊sO°~ QõQÆ∞O˘Ê_çz~k. Hí∞>©O°~ XHí Ü«µ∞^°úÉèí¥q∞ Jܵ#@∞¡
JxÇ≤~z~k. W~`Œ>˜ =∞ǨgO°∞Å∞ `Œ#Hí∞ ÉèíO°ÎÅ∞ HßÉ’`Œ∞<®flO°#fl TÇ¨Ï O®=_«~`À<Ë
„^ÒǨkH˜ `ˇeÜ«µHí∞~_Í P"≥∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ Juâ◊Ü«µ~ KÀ@∞Kıã¨∞Hí∞#flk.
ã¨~Éèß+¨}Å J#~`ŒO°~ ÇÍO°∞ x„^°Hí∞ LǨ„Híq∞~KÍO°∞. Hí∞~u"≥·Ñ¨Ù `Œ=∞ `ŒÅÅ∞
L~z Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ x„^®^Õq X_çÖ’H˜ ™®yáÈÜ«∂O°∞. P S^°∞Qõ∞i LKÍÛùfiã¨
xâÍfi™®Å`À Hí∞>©O°~ ZQõã≤Ǩ_«∞`Œ∞#fl@∞¡ JxÇ≤~z~k.
„^ÒǨkH˜ ÇÍi áå^®Å „H˜~^Õ KÀ@∞ q∞ye~k. P"≥∞Hí∞ x„^°Ç¨@ìÖË^°∞.
`Í#∞ ZHí¯_« Ǩ_«∞Hí∞<®fl#x Hßh, ZÖÏ Ç¨_«∞Hí∞<®fl#x Hßh „^ÒǨk PÖ’z~K«_«~
ÖË^°∞. D S^°∞Qõ∞i`À `Í#∞ KıÜ«µÉ’Ü˵ ã¨~™®O°"≥∞ÖÏ L~@∞~^°#fl PÖ’K«#Å∞
P"≥∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ x~_çáÈÜ«∂ܵ. Jܵ^°∞Qõ∞ih `Í#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’#∞<®fl#x
`ˇeã≤ `Œ~„_ç U=∞#∞Hí∞~>Ï_À, ã¨=∂[~ U=∞~@∞~^À##fl PÖ’K«#Å∞ P"≥∞
=∞#ã¨∞Ö’ "≥∞kÖÏܵ.
`Œ# tO’ÉèßQõ~ "≥·Ñ¨Ù x„kã¨∞Î#fl D Jܵ^°∞O°¥ `Œ# ÉèíO°ÎÖË##fl PÖ’K«<Ë P"≥∞Hí∞
q~`ŒQå JxÇ≤~z~k.
Jã¨Å∞ `Œ# ѨÙ@∞ìHı q~`Œ.
Ü«µ[˝ÇıkHí #∞~z `Í#∞ [x~K«_«Çı∞ XHí J^°∞ƒù`Œ~. `Œ# `Œ~„_ç Ѩل`ŒHßÇı∞+≤ì
[iÇ≤`Ë Ñ¨Ù„`Œ∞_ç`Àáå@∞ `Í#∞ Hí∂_Í [x‡~K«_«~ XHí J#¥Ç¨Ïº"≥∞·# q+¨Ü«µ~. Jܵ<®
`Œ# `Œ~„_ç Ѩل`Œ∞Å∞ ÖËO°x Ѩل`ŒHßÇı∞+≤ì [O°Ç¨ÖË^°∞. „^°∞Ǩ^°∞_çH˜ ™œ„`Í=∞}˜ J<Ë
ÉèßO°º^®fiO® ã¨∞q∞„`Œ∞_«∞, „Ç≤Ü«µ^°O°≈Hí∞_«∞, gO°Hı`Œ∞=Ù, â◊„`Œ∞~[Ü«µ∞_«¥, ã¨∞O°^ä°∞_«∞,
^è°fi[Hı`Œ∞=Ù J<Ë PO°∞Qõ∞O°∞ Ѩل`Œ∞Å¥ [x‡~KÍO°∞.
gO≥=fiO°¥ „^À}∞_ç t+¨∞ºÅ#∞ Z^°∞O˘¯#ÖËHíáÈÜ«∂O°∞. „^À}∞_çx =kè~Kı gO°∞_ç
H’ã¨Çı∞ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ „Ǩ^èß#~Qå Ü«∂Qõ~ KıâÍ_«∞. `Œ#H’ã¨~ „Ǩ`˺Hí~Qå PÜ«µ# Ü«µ[˝~
KıÜ«µÖË^°∞. =∞Ǩ=∞∞#∞Öˇ·# Ü«∂*’Ǩܫ∂AÅ∞ ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_ç`À áå@∞ `Œ##¥
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 99
ѨÙ>ì̃~KÍO°∞. `Œ#k ã¨^ÀºQõO°ƒù~. „^°∞Ǩ^°∞_çH˜ Hı=Å~ `Í#∞ ^°`ŒÎѨلuHí. `Œ##∞ JO°∞˚#∞_«∞
=∂„`ŒÇı∞ [ܵ~KÍ_«∞. `Í#∞ JO°∞˚#∞_ç ÉèßO°º Hß#∞#fl@∞¡ qA˝Öˇ·# Ü«∂AÖË
„ǨHí>˜~KÍO°∞. Hßx WǨC_«∞ Jܵ^°∞Qõ∞iH˜ ÉèßO°º#=Ù`Œ∞<®fl#∞. giÖ’ Z=ix Jã¨Å∞
ÉèOí Qΰ å Éèßq~KÍe... `Œ#k JÜ«∂z`Œ~Qå Åaè~z# [#‡. J^Õq^è~° Qå PÜ«∂z`Œ~Qå<Ë
`Œ#Hí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ Åaèã¨∞Î<®flO°∞.
Hßx `Œ##∞ qÇÍÇ¨Ï =∂_ÍÅ#∞Hí∞~@∞#fl ÇÍO°∞ ™®=∂#∞ºÅ∞ Hß^°∞. áå~_«∞
O®[Ѩل`Œ∞Å∞. JigO° ÉèíÜ«µ~HíO°∞Å∞. =∞Ǩ|ÖÏ_è°∞ºÅ∞. ÇÍiÖ’ U XHí¯ix
qÇÍǨÏ=∂_ç<® `Œ# [#‡^è°#º~ Jܵ#>ı¡. áå~_«= =∞^è°º=∞∞_«∞ JO°∞˚#∞_ç Qõ∞i~z
`Œ# `Œe¡^°~„_«∞Å #∞~p ã¨Y∞Å #∞~p Z<Àfl qâıë®Å∞ q#flk. JO°∞˚#∞_ç ã¨∞~^°O°
O°¥Ç¨~ `Œ#H≥<Àfl ™®O°∞¡ HíÅÖ’H˜ =zÛ~k. `Œ##∞ XHí „ÉÏǨχ}∞_«∞ [ܵ~z#ǨC_«∞
Hí∂_Í P ã¨∞~^°OH° ßO°∞_Ë JO°∞#˚ ∞_«Üµ`Ë Z~`Œ ÉÏQå L~_«∞#xÇ≤~z~k.
`Œ# HíÅÅ∞ Ѷ¨e~z J`Œ_«∞ JO°∞˚#∞_Ë JÜ«∂º_«∞. Hßx [iy~^Õq∞>©... JO°∞˚#∞_«∞
`Œ##∞ q∞Qõ`Í #Å∞Qõ∞i`À Ǩ~K«∞H’ÇÍÅ#∞Hí∞~@∞<®fl_«∞... NHí$+¨∞‚_«¥ J~^°∞Hí∞ ÇÍix
„¿ÑOÕ Ç ≤ ~ KÍ_« ∞ . áå~_« = ÙÅ =∞^è ° º 㨠~ Ѷ ¨ ∞ O° ¬ } xÇÍi~Kı ~ ^° ∞ Hí ∞ `Í#∞ ÇÍix
qÇÍǨÏ=∂_«_«~ J=ã¨O°=∞x K‹áåÊ_«∞.
NHí$+¨∞‚_«∞ XHí J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# ѨÙO°∞+¨∞_«∞. P k=º=∞~Qõà◊ q„QõǨÏ~ <À>˜ #∞~z
U =∂@ =zÛ<® Hß^°<Ë ÇÍO°∞~_«O°∞. PÜ«µ# `Œ##∞ ã¨v Jx ã¨~É’kè~KÍ_«∞...
Çı#ÇıÅ Uà◊§ ™®xflÇ≤Ï`Œº~ P Ç≤Å∞ѨÙÖ’ `Œ#Hí∞ QÀK«i~z~k. NHí$+¨∞‚_«∞ K‹¿ÑÊ=O°Hí∂
ÇÍO° ∞ áå~_« ∞ gO° ∞ Åx `Œ # Hí ∞ `ˇ e Ü« µ ^° ∞ . PÜ« µ # =∂@Å#∞ q#Qå<Ë `Í#∞
=∂O°∞=∂>Ï_«Hí∞~_Í ÇÍix ÉèíO°ÎÅ∞Qå J~wHíi~z~k. ÇÍiH˜ „Ǩ}q∞e¡~k.
Wk `Œ# J^°$+¨"ì Ø≥ ... ^°∞O°^$° +¨"ì Ø≥ ... HßÅÇı∞ `ËÅ∞ã¨∞~Î k. P O®„u KÍÖÏ ã¨∞nO°…~Qå
™®Qõ∞`Œ∞#fl@∞¡ JxÇ≤~z~k „^ÒǨkH˜.
„^ÒǨk "≥∞ã¨Å∞`Œ¥ L~_«_«~ K«¥ã≤ Hí∞~f^Õq P"≥∞ =^°ÌHí∞ =zÛ~k. áå~_«=ÙÅ∞
Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ nO°…x„^°Ö’ L<®flO°∞. P Hí∞>©O°~Ö’ x„^°áÈxk W^°ÌO°∞ ¢ã‘ÎÖË. ÇÍi^°Ìi
=∞#ã¨∞ûÖ’ O°HíO°HßÅ PÖ’K«#Å∞ "≥∞^°Å∞`Œ∞<®flܵ. XHíik JǨÊ>˜Hı Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
ѨÙO°∞+¨∞Å ™®~Qõ`ºŒ ~ J#∞Éèqí ~z# rq`Œ~. =∞O˘Híik P J#∞Éè=í ~ K«qK«¥_«É’`Œ∞#fl
rq`Œ~. Hí∞~u „^ÒǨk PÖ’K«#Å#∞ J=bÅQå Ǩã≤Qõ>ì̃~k.
„^ÒǨn... W~Hß x„^°áÈÖË^®...
Hí∞~ux K«¥ã≤ „^ÒǨk `Œ>ÏÅ∞# ÖËz Hí∂O°∞Û~k.
x„^°Ç¨@ì@~ ÖË^°∞ J`ŒÎÜ«∂º...
WÖÏ <®`À O®... Jx Hí∞~u ÃÑO°>’¡H˜ #_çz~k.
100 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 P Hí∞>©O°~ ÃÑO°>’¡ J~^°"≥∞·# ѨÓÅ"≥∞∞Hí¯Öˇ<Àfl L<®flܵ... #~k=O°ú#~ K‹@∞ì
„H˜~^° L#fl Qõ∞~„_«>˜ u<ˇflg∞^° Hí∞~u Hí∂O°∞Ûx „^ÒǨkx `Œ# =^°Ì Hí∂O’Ûɡ@∞ìHí∞~k.
J~^° " ≥ ∞ · # "≥ ∞ ∞Hí ¯ Å∞ QåeH˜ `Œ Å ÖÏ_ç ã ¨ ∞ Î < ®flܵ. "≥ < ˇ fl ŠѨ Ó Å`À „Ǩ } Ü« µ
ã¨O®QåÖÏ_«∞`Œ∞~k. =∞|∞ƒÅ∞ XHí ^®x`À =∞O˘Hí>˜ ^®Qõ∞_«∞ =∞¥`ŒÖÏ_«∞Hí∞~@∞<®flܵ.
P J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# „ǨHí$uH˜, K«Å¡>˜ zO°∞QåeH© „^ÒǨk ¿ã^°ni~k.
'qÇÍǨxH˜ =∞∞~^°∞ =^è°∞=Ù Uq∞ PÖ’zã¨∞Î~^À <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ „^°∞Ǩ^° O®[Ѩلf...
J~^°∞<® h=Ù S^°∞Qõ∞O°∞ O®[Ѩل`Œ∞ÅHí∞ Hí∞Å=^è°∞=Ù HßÉ’`Œ∞<®fl=Ù... h PÖ’K«#ÖˇÖÏ
L~>Ïܡ∂ <Ë#∞ TÇ≤Ï~K«QõÅ#∞... h=Ù ÉèíÜ«µÇ¨_«=Åã≤# J=ã¨O°~ Ug∞ÖË^°∞. <®
Hí∞=∂O°∞Å∞ x#∞fl *Ï„Qõ`ŒÎQå K«¥ã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. x#∞fl ã¨∞YÃÑ_«`ÍO°∞. J~`Í ã¨=º~Qå
[O°∞Qõ∞`Œ∞~k— Jx Hí∞~u „^ÒǨk `ŒÅ xq∞i~k. Hß¿ãûѨ٠Py =∞m¡ K‹Ç≤Ê~k.
<® Qõ∞i~z Hí∂_Í h=Ù q<Ë L~>Ï=Ù... <Ë#∞ Hí∂_Í qÇÍǨÏ~ H’ã¨~ Z<Àfl
HíÅÅ∞ Hí<®fl#∞... g∞ =∂=∞QåO°∞ áå~_«∞O®A#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞#fl `ŒO®fi`Œ <®
rq`Œ~ #~^°#=#~ÖÏ ™®Qõ∞`Œ∞~^°#∞Hí∞<®fl#∞. Hßx PÜ«µ# [|∞ƒ, âÍǨ~`À <®
„|`Œ∞Hí∞ Z_ÍiÖÏ =∂i~k. J~^°∞Hí∞ <Ë<Ë<®_«¥ z~u~K«ÖË^°∞. PÜ«µ#Hí∞ ¿ã=Kı㨥Î
ã¨~`À+¨ÃÑ>ÏìÅ#∞Hí∞<®fl#∞... Hßx =~â◊~H’ã¨~, O®*Ϻxfl Hßáå_«_«~ H’ã¨~ PÜ«µ#
H’iHíÃÑ· <Ë#∞ ^Õ=`ŒÅ^®fiO® =∞ǨgO°∞Öˇ·# =∞∞Qõ∞æO°∞ Hí∞=∂O°∞ÅHí∞ [#‡xKÍÛ#∞...
Ü«µ=∞^è°O°‡O®A, ÇÍÜ«µ∞^Õ=Ù_«∞, W~„^°∞_«∞ gOÕ ÇÍi `Œ~„_«∞Å∞. <® K‹Öˇ¡Å∞ =∂„kH˜
Jtfih ^Õ=`ŒÅ ^®fiO® W^°ÌO°∞ Hí∞=∂O°∞Å∞ HíeQåO°∞. <Ë#∞ Ѩل`Œ∞Å#∞ Hí#fl fO°∞ÃÑ·
ǨÅ∞™®O°∞¡ Z<Àfl J==∂<®Å¥, JǨÇÍ^°∞Å¥ Z^°∞O˘¯<®fl#∞. ÇÍ@xfl>˜h FÇ≤HíQå
Éèíi~KÍ#∞. <Ë#∞ ZÖÏ~>˜ áåáåhfl KıÜ«µÖË^°∞. <Ë#∞ Hı=Å~ ^è°O®‡xfl áå>˜~KÍ#∞.
JÖÏ J<Ë ##∞fl <Ë#∞ F^®O°∞ÛHí∞<®fl#∞. WǨC_«∞ h Ǩiã≤÷u Hí∂_Í J~`Ë. h=Ó
^è°O°‡~H’ã¨~ HÁxfl JǨÇÍ^°∞Öˇ^°∞O≥·<® Éèíi~K«Hí `ŒÇ¨Ê^°∞.
Hí∞~u =∂@Å∞ q~@∞~>ı „^ÒǨkH˜ J#∞=∂#~ =zÛ~k. D"≥∞ `Œ# ÉèíO°Î
JÉèíºO°÷#ÃÑ· ǨO®Üµ ѨÙO°∞+¨∞Å#∞ PǨfix~z ÇÍi^®fiO® ã¨~`Í#~ á⁄~k~k. P
ã¨=∞Ü«µ~Ö’ D"≥∞#∞ ã¨~^ÕǨÏ~, áåǨcèu, ã≤Qõ∞æ "≥~>Ï_ç L~_«=K«∞Û. áå~_«=ÙÅ∞
Z=i Ѩل`Œ∞Åx Z=O≥·<® J_çy#ǨC_«ÖÏ¡ Hí∞~f^Õq =∞#ã¨∞Ö’ ZÖÏ~>˜ J~`ŒO°‡^äŒ#~
á⁄~k~^À... `Œ# H’_«à◊∞§ XHÁ¯Hí¯ ÉèíO°Î#∞ Híey L~>ı... ǨO®Üµ ѨÙO°∞+¨∞Å ã¨~Qõ=∞~`À
`Í#∞ ã¨~`Í<®xfl Hí#fl q+¨Üµ« ~ ÇÍi =∞#ã¨∞ÅÖ’ KÀ@∞Kıã∞¨ Hí∞x `Œ##∞ `ŒH∞í ¯=Qå
K«¥™®ÎO°x Hí∞~f^Õq qKÍi~z~^®... H’_«e =∞∞~^°∞ `Œ# ™®÷ܵ `ŒHí∞¯= HßHí∂_«^°<Ë
L^ÕÌâ◊~`À<Ë D"≥∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Hí∞=∂O°∞Å`À `Œ#Hí∞ qÇÍǨÏ~ KıÜ«∂Åx =∞∞~^°∞Qå<Ë
xO°‚ܵ~z~^®...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 101
`Œ# Hí∞=∂O°∞Å∞ ã¨fiÜ«µ~ =O®xH˜ "≥o§# q+¨Ü«µ~ Hí∞~uH˜ `ˇeÜ«µ^®... `Œe¡H˜
K‹Ç¨ÊHí∞~_Í ÇÍO°∞ ã¨fiÜ«µ~ =O®xH˜ Z~^°∞Hí∞ =™®ÎO°∞? P q+¨Ü«µ~ `ˇeã≤<® aèHí∆Hí∞
"≥஧O°x P"≥∞ ZÖÏ J#∞Hí∞<®flO°∞... Çı∞=∞∞ JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·# aèHí∆ `ˇKÍÛ=∞x ÇÍO°∞
„ǨHí>˜~z#ǨC_«∞... g∞O°∞ ã¨fiÜ«µ~ =O®xH˜ "≥à◊`Í#<®flO°∞ Hí^® J#fl „Ǩâ◊fl P"≥∞ Z~^°∞Hí∞
ÇıÜ«µÖË^°∞... ÖËHí `Œ=∞Hí~>ı =∞∞~^°∞ =zÛ# ^è°O°‡O®A `Í=∞∞ =KıÛ Ö’Ç¨ÖË `Œ##∞
ÃÑ஧_Ë~^°∞Hí∞ `Œe¡`À Híeã≤ Ǩ^ä°Hí~ Ǩ#flÖË^°∞ Hí^®... J#$`Œ áåǨ~ J~@∞Hí∞~@∞~^°x
Hí∞~u J#_«~ qz„`Œ~Qå L#flk... rq`Œ~Ö’ D"≥∞ ZǨC_«¥ Jã¨`ͺÖË Ç¨Å∞Hí ÖË^®...
U^≥·<® Hß=K«∞Û... WǨC_«∞ `Œ#Hí∞ D Jܵ^°∞Qõ∞ix qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’=_«~ qkè
ed`Œ~ÖÏ HíxÇ≤ã¨∞Î#flk. Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ `Œ##∞ K«¥ã≤ PHíi¬`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. ÇÍO°∞ `Œ##∞
Qå_è°~Qå „¿Ñq∞ã¨∞Î#fl@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î~k. Hßx S^°∞Qõ∞iH© `Œ# „¿Ñ=∞#∞ Ǩ~Kı^≥ÖÏ...
„^ÒǨk W~Hß nO®…Ö’K«#Ö’ L~_«@~ K«¥ã≤ Hí∞~u ã¨#flx ã¨fiO°~`À K‹ÇÊ≤ ~k.
Jܵ^°∞Qõ∞i`À Híeã≤ rq~K«_«~ ZÖÏ Jx #∞=Ùfi PÖ’zã¨∞Î<®fl=Ù Hí^®... h
Ǩ@¡ PHíi¬`Œ∞Öˇ·# <® Hí∞=∂O°∞ÖË J~^°∞Hí∞ U^À XHí ^®i PÖ’z™®ÎO°∞... ÖË^® =∂Hí∞
^®i K«¥¿Ñ~^°∞Hí∞ P #Å¡#Ü«µº L~_«<Ë L<®fl_«∞... P q+¨Ü«µ~ Qõ∞i~z h=Ù
z~u~K«Hí∞... „Ǩà◊Ü«µ"≥∞·<®, „Ǩ}Ü«µ"≥∞·<® <® Hí∞=∂O°∞Å =∞^è°º SHí=∞`ͺxfl ÉèíQõfl~
KıÜ«µÖË^°∞.
„^ÒǨk "≥∞∞^°>˜™®i =∞#ã¨∞ qÇ≤Ê Hí∞~u`À =∂>Ï¡_ç~k...
'g∞ Hí∞=∂O°∞Å#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’=_ÍxH˜ <®Hí∞ U=∂„`Œ~ JÉèíº~`ŒO°~ ÖË^°∞
J`ŒÎÜ«∂º... ÇÍO°∞ =∞ǨgO°∞Å∞, hu xÜ«µ=∂Å#∞ #=∞∞‡Hí∞#fl ÇÍO°∞. ÇÍO°∞ ^è°O®‡xfl
LÅ¡~Ѷ≤∞~z U xO°‚Ü«µ"≥∞·<® fã¨∞Hí∞~>ÏO°x Z=O°¥ TÇ≤Ï~K«ÖËO°∞. #<ˇfl=O≥·<®
J==∂#Ǩi¿ãÎ ÇÍO°∞ =∂„`Œ~ ã¨Ç≤Ï~K«QõÅO®... Jܵ^°∞Qõ∞ix XHí ¢ã‘Î qÇÍÇ¨Ï =∂_«_«~
Ö’Hí~Ö’ ™®^èßO°}~Qå W~`Œ=O°Hí∞ ÖËxk. D J™®^èßO°}"≥∞·# rq`Œ~ <®Hı Z~^°∞Hí∞
Z^°∞O°Üµº~^°x PÖ’zã¨∞Î<®fl#∞ q∞#Ǩ `Œá⁄ÊǨCÅ#∞ Qõ∞i~z PÖ’z~K«_«~ ÖË^°∞...
ÇÍ>˜x K«¥ã¨∞H’ÇÍeû# ÇÍO°∞ g∞O°∞...—
Hí∞~u P"≥∞ =∂@ÅHí∞ ã¨~`À+¨Ç¨_ç~k. „^ÒǨk `Œ# PÖ’K«#Å#∞ JO°÷~
Kıã¨∞Hí∞~@∞#fl^°x P"≥∞ „QõÇ≤Ï~z~k.
'U^À HßO°}~ ÖËxk Un [O°Qõ^°∞ „^°∞Ǩ^° O®[Ѩلf... Ǩ^°, O®„u ÉÏQå
á⁄^°∞ÌáÈܵ~k. [O°Qõ=eû# ^®xx HßÅÇı∞ xO°‚ܵã¨∞Î~k.—
Jx Hí∞~u ÖËz Hí∞>©O~° Ö’H˜ #_çz~k. „^ÒǨk P"≥∞#∞ J#∞ã¨i~z~k.
102 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

18
^èŒ~°‡ x~°‚Ü«∞O
P O®„u áå~_«=ÙÅHí∞ „^ÒǨk Éè’[#~ =_ç¤ã¨∞Î#flǨC_«¥, P `ŒO®fi`Œ áå~_«=ÙÅ∞
JGâ◊„™®ÎÅ Qõ∞i~z =∂>Ï¡_«∞Hí∞~@∞#flǨC_«¥ ÇıO˘Hí =ºH˜Î Hí∞>©O°~ `ŒÅ∞Ѩ٠=^°Ì
xÅ∞K«∞x á⁄~z Jhfl Qõ=∞x~KÍ_«∞. J`Œ_«∞ ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞. „^ÒǨk ™È^°O°∞_«∞.
J`Œ_«∞ uiy "≥o§ `Œ# `Œ~„_çx HíÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl_«∞.
„^°∞Ǩ^°∞_ç =∞∞Y~Ö’ ÉÏ^è° `˘ÅyáÈÖË^°∞.
Hí∞=∂O®... =∞# Hí$+¨‚#∞ KıǨ>˜ì# ÇÍO≥=O’ `ˇeã≤~^®... ÇÍO°∞ gO°∞Å∞Qå<Ë
HíxÊã¨∞Î<®flO°∞. Hßx ¿Ñ^° „ÉÏǨχ}∞Å∞ Hí^®... ÇÍi =^°Ì „^ÒǨk ã¨∞YǨ_«∞`Œ∞~^®...
=∞# J=∂‡Üµx áå~_«= =∞^躰 =∞∞xH˜ W^®Ì=∞#fl H’iHí fO°Ö^Ë ∞° Hí^® Jx ÉÏ^èÇ° _¨ ͤ_∞« .
^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ PÜ«µ##∞ ÇÍi~KÍ_«∞.
`Œ~„_ô... g∞OÕg∞ ÉÏ^è°Ç¨_«#=ã¨O°~ ÖË^°∞. ÇÍO°∞ „ÉÏǨχ} Çı+¨^èßO°∞Öˇ· L#fl
gO°Hí∆„uÜ«µ∞Å#fl q+¨Ü«µ~Ö’ <®Hı=∂„`Œ~ ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞. <Ë#∞ ÇıQõ∞Å^®fiO® ÇÍi
Hí∞>©O°~ Qõ∞i~z `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x JHí¯_çH˜ "≥஧#∞... ÇÍO°∞ aèH∆ß@#~ Kıã≤ `ˇzÛ# PǨO°~
Éèí∞l~z ^°O°ƒùÅ â◊Ü«µºÅÃÑ· Hí$뮂l<®Å∞ ǨO°K«∞Hí∞x â◊Ü«µxã¨∞Î<®flO°∞. <® ã¨Ç¨ÏŸ^°i
PQõO°ƒù N=∞~`Œ∞O®Å∞. q∞H˜¯e ã¨∞Hí∞=∂i. Hßx ^°O°ƒùâ◊Ü«µºÃÑ· Ǩ=o~z<® P"≥∞
ÇÍix K« ¥ ã≤ W㨠∞ =∞~`ˇ · < ® U=y~K« ∞ H’ÖË ^ ° ∞ . D zxy# =„™®Î Ö Ë q ∞>˜ ? D
Pl<®ÖËq∞>˜?... Jx O°=fi~`ˇ·<® Dã¨_ç~K«∞H’ÖË^°∞. ÇÍO°~^°iH© ǨO°=∂#~^°~`À
ǨiK«O°ºÅ∞ Kıã≤~k. <® ™È^°iH˜ U=∂„`Œ~ J™œHíO°º~, W|ƒ~k Híey#@∞¡ `Àz<®...
=∞# Ãã·#º~`À Hí∞>©O®xfl K«∞@∞ì=∞∞>˜ì L~_ËÇÍ_çx.
`Œ~„_ô... P `ŒO®fi`Œ P gO°∞Å ã¨~Éèß+¨} qx <Ë#∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂#∞. ÇÍO°∞
Qõ*Ïâ◊fiO°^ä° Ç¨^®u ¿ã<® =$`ÍÎ~`ÍÅ∞, =∞Ǩ=ÓºÇ¨Ï Éèı^®aè„áåÜ«∂Å∞, â◊„™®ÎG „Ǩܡ∂QÀǨ
ã¨~ǨO° O°Ç¨Ï™®ºÅ∞ "≥∞∞^°Öˇ·# =∞Ǩ ã¨~„Qå=∞ qâıë®Å Qõ∞i~z =∂>Ï¡_«∞Hí∞<®flO°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 103
ÇÍO°∞ =∂>Ï¡_«∞Hí∞#fl â◊„™®ÎÅ Qõ∞i~z <Ë#∞ Hí∂_Í W~`Œ=O°Hí∂ q#ÖË^°∞. ÇÍO°∞ Hí∆„uÜ«µ
gO°Hí∞=∂O°∞Å =Öˇ Éèßã≤ã¨∞Î<®flO°∞. ÇÍO°∞ "≥·â◊∞ºÅ∞ Hßx, â◊¥„^°∞Å∞ Hßh, Ç‘Ï#=O°∞‚Å∞
Hßh Hß*ÏÅO°∞.
D =∂@ÅHí∞ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ Z~`À P#~k~KÍ_«∞. `Œ# ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_çx Ç≤eÇ≤~z
„^ÒǨkx fã¨∞Hí∞x "≥o§# gO°∞Å Hí∞ÅQÀ„`ÍÅ∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x O°=∞‡x P^Õt~KÍ_«∞.
ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞ "≥à˧ã¨iH˜ áå~_«=ÙÅ∞ `Œ=∞ Hí∞>©O°~Ö’<Ë L<®flO°∞. `Œ=∞
ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_çx K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨk Z~`À ã¨~`À+≤~z~k. `Í#∞ „^°∞Ǩ^∞° x ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_ç#x
PÜ«µ# ǨiK«Ü«µ~ Kıã¨∞H’Qå<Ë PÜ«µ#Hí∞ JO°…ºáå^®º^°∞Å∞ ã¨=∞iÊ~K«=Åã≤~kQå
^è°O°‡O®A cè=∞∞_çx P^Õt~KÍ_«∞.
ã¨Ç¨O°ºÅ∞ á⁄~k# `ŒO®fi`Œ ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞ ÇÍi`À WÖÏ J<®fl_«∞.
âøO®º„QÕã¨O°∞ÖÏO®... g∞Ö’ ^è°#∞O®úi Jܵ# gO°∞_«∞ J=bÅQå JuH˜¡+¨ì"≥∞·#
=∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl Kèık~z `Œ# Ѩلux [ܵ~z# fO°∞Hí∞ „^°∞Ǩ^° =∞Ç‘ÏǨu =∞ǨϟÖÏ¡ã¨
Éèíi`Œ∞_«Ü«∂º_«∞. Jܵ`Ë g∞ Hí∞ÅQÀ„`ÍÖËq∞>’, g∞ ǨiK«Ü«µÇı∞q∞>’ `ˇeÜ«µHí
PÜ«µ# z~`Í„Hß~`Œ∞_«Ü«∂º_«∞. P q+¨Ü«µ~ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x O°=∞‡x ##∞fl WHí¯_«Hí∞
Ǩ~áåO°∞.
P =∂@Å∞ qx Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ Qõ>ì̃Qå #ÇÍfi_«∞.
=∞`ŒûºÜ«µ~„`Íxfl Kèık~z# ÇÍ_Ë `Œ# `Œ#¥*Ï`ŒHí∞ `Œy# =O°∞_«∞ HßQõÅ_«x
áå~KÍÅ Éèí¥Ç¨u „ǨHí>˜~KÍ_«∞. JǨC_«∞ PÜ«µ# Hí∞ÅQÀ„`Œ <®=∞^èıÜ«∂ÖËg K‹Ç¨Ê=∞x
H’O°ÖË^°∞. Jã¨Ç¨Ü«µ â◊¥O°∞_≥·# =∂ ™È^°O°∞_«∞ g∞O°∞ ÃÑ>˜ì# xÜ«µ=∂#∞™®O°Çı∞
Ü«µ~„`Íxfl Kèık~z D Hí#º áå}˜„QõǨÏ} ÉèßQõº~ ã¨~áåk~K«∞Hí∞<®fl_«∞. WHí WǨC_«∞
=~â◊ q=O®Å∞ `ˇÅ∞ã¨∞H’=Åã≤# J=ã¨O°~ Uq∞>˜? WǨC_«∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl P
=∞ǨO®*Ëq∞ KıÜ«µQõÅ_«∞. |ÅǨO®„Hí=∞ â◊¥#∞º_«∞, JG„Ǩܡ∂Qõ H“â◊Å~ ÖËx
Jã¨=∞O°∞÷_«∞ J<®Ü«∂ã¨~Qå P ÅH∆ߺxfl Kèık~K«QõÅ_Í... , g∞ =∞ǨO®A =∞<ÀO°^ä°~
<ˇO°Çıi#^°x K‹Ç¨C...
P =∂@ÅHí∞ =∞∫#~ áå>˜~z# ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞ ÃãÅ=Ù fã¨∞Hí∞x „^°∞Ǩ^°∞x
=^°ÌHí∞ uiy "≥஧_«∞. ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞x #∞~z q=O®Å∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞#fl „^°∞Ǩ^°∞_«∞ „^ÒǨkx
f㨠∞ Hí ∞ x "≥ o §# gO° ∞ Å#∞ 㨠= ∞∞z`Œ 㨠` ͯO®Å`À `À_« ∞ HÁx O®=eû~kQå
^è$Œ +¨^ì ∞° º=∞∞fl_çx P^Õt~KÍ_«∞. ^è$Œ +¨^ì ∞° º=∞∞fl_«∞ qq^è° O°^ßä Å`À áå~_«=ÙÅ∞#fl Hí∞>©O®xH˜
"≥o§ =∞ǨO®[ Éèí=~uH˜ O®=eû~kQå JÉèíºi÷~KÍ_«∞.
104 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 áå~_«∞ `Œ#¥AÅ∞ `Í=∞∞ ÇıOÕfiO°∞ ã¨fiO°‚ O°^äßÅ#∞ JkèO’Ç≤Ï~KÍO°∞. Hí∞~f^Õqx,
„^ÒǨkx =∞O˘Hí O°^ä°~ÃÑ· Hí∂O°∞Û~_«Kıã≤ ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞flx "≥~@ Ǩܫµx~z áå~KÍÅ
O®[Éèí=#~Ö’ „ǨÇıt~KÍO°∞.
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ ã¨Ç¨iÇÍO°~Qå ÇÍiH˜ Z^°∞O°∞=zÛ PǨfix~KÍ_«∞. ã¨HíÅ q^è°
=∞O®º^°Å`À ã¨`Œ¯i~z Lz`Íã¨<®ÅÃÑ· ÇÍix Hí∂O°∞Û~_«Éˇ>Ïì_«∞. ÇÍO°∞ Pã¨<®ÅÃÑ·
Pã‘#∞Öˇ·# fO°∞, O°¥Ñ¨ÙOÕMÏ qÖÏ™®^°∞Å∞ Qõ=∞x~z# „^°∞Ǩ^°∞_ç =∞#ã¨∞ûÖ’ gO°∞
ã¨∞Hí∆„uÜ«µ∞ÖË#xÇ≤~z~k.
^èO° ‡° O®A`À PÜ«µ# WÖÏ J<®fl_«∞.
'=∞ǨgO®... g∞O°∞ Hí∆„uÜ«µ∞Ö’, =∞~„`Œã≤^°∞úÖˇ·# „ÉÏǨχ}’`ŒÎ=∞∞Ö’, ÖËHí =∂
Hí∞=∂O≥Î#∞ Ǩi„QõÇ≤Ï~K«_ÍxH˜ =zÛ# ^Õ=`Í=∞¥O°∞ÎÖ’ `ˇeÜ«µHí∞~_Í L#flk. g∞O≥=O’
qâ◊^°Ç¨O°z =∂ ã¨~^ÕǨÏ~ fO°Û~_ç. JǨC_Ë Hßx „^ÒǨkxzÛ PKÍO° ã¨Ç≤Ï`Œ~Qå qÇÍǨÏ~
KıÜ«µQõÅ=∞∞.—
^è°O°‡O®A „^°∞Ǩ^°∞_ç ã¨~^ÕǨÏ~ fO°∞㨥Î... '=∞Ç‘ÏǨf Çı∞=∞∞ Hí∆„uÜ«µ∞Å~.
áå~_«∞O®A Ѩل`Œ∞Å~. <Ë#∞ ^è°O°‡O®A#∞— Jx "≥Å¡_ç~KÍ_«∞. `ŒO®fi`Œ `Œ=∞∞‡Å#∞
K«¥Ç≤~z ÇÍix ¿ÑO°∞ ¿ÑO°∞<® ǨiK«Ü«µ~ KıâÍ_«∞. áå~KÍÅ Éèí¥Ç¨u P#~^®xH˜
J=^è∞° Å∞ ÖË=Ù. PÜ«µ# Hí#∞Å #∞~z P#~^° Éßë®ÊÅ∞ O®ÖÏܵ. `Í#∞ Hí$`ÍO°∞_÷ #·≥ @∞¡
„ǨHí>˜~z ÇÍiH˜ ëÈ_«â’ǨKÍO®Å∞ KıâÍ_«∞. ÇÍi q_çkH’ã¨~ „Ǩ`˺Hí Éèí=#~
UO®Ê@∞KıâÍ_»∞.
XHíO’A XHí â◊∞Éèík<®# J~^°O°¥ ã¨=∂Çıâ◊"≥∞· L#fl ã¨=∞Ü«µ~Ö’ „^°∞Ǩ^°∞_«∞
^è°O°‡O®A#∞ K«¥ã≤ JO°∞˚#∞_«∞ =∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl Kèık~z =∂ J=∂‡ÜµH˜ =O°∞_≥·<®_«∞.
Wk <Ë#∞ Kıã¨∞Hí∞#fl ѨÙ}º~. ÇÍi~°∞=ÙiH© qkè ã¨Ç≤Ï`Œ~Qå qÇÍǨÏ~ [iÇ≤~K«∞^®~
J<®fl_«∞.
^è°O°‡O®A J~^°∞Hí∞ |^°∞eKÍÛ_«∞.
'O®*Ï <®Hí∞ qÇÍǨÏ~ HßÖË^°∞. <® `ŒO®fi`Œ ÇÍ_≥·# cè=∞¿ã#∞_çH˜ qÇÍǨÏ~ HßÖË^°∞.
=Ü«µã¨∞ûÖ’ ÃÑ^°Ì ÇÍO°"≥∞·# =∂ WO°∞=ÙiH˜ qÇÍǨÏ~ HßHí∞~_Í JO°∞˚#∞_çH˜ ZÖÏ qÇÍǨÏ~
Kı™®Î=∞∞.—
„^°∞Ǩ^∞° _«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈܵ - áå~_«ÇÍ„Qõ*Ï! JÖÏ Jܵ`Ë „^ÒǨkx hÇı qÇÍǨÏ=∂_«∞
J<®fl_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 105
^è°O°‡#~^°#∞_«∞ x^®#~Qå [ÇÍaKÍÛ_«∞.
Çı∞=∞∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°=∞¥ g∞ Hí∞=∂O≥Î#∞ qÇÍǨÏ=∂_«∞`Í=∞∞. g∞ ѨلuHí ¢ã‘Î
O°`Œfl~. P O°`Íflxfl „QõÇ≤Ï~K«_ÍxH˜ Çı∞=∞∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°=∞¥ ܡ∂Qõ∞ºÅÇı∞. Wk =∂
=∂`Œ$=K«#~. =∂`Œ$=K«# áåÅ# =∂Hí∞ J#∞Å¡~Ѷ¨∞hÜ«µ~.
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ Pâ◊ÛO°º K«H˜`Œ∞_«Ü«∂º_«∞. PÜ«µ#Hí∞ P„QõǨÏ~ Híey~k. „ǨHí¯<Ë L#fl
^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç =∞∞Y~ Hí∂_Í *Ë=Ùi~z~k.
^è°O°‡O®*Ï! g∞O°∞ ã¨`Œºã¨~^è°∞Åx, ^è°O°‡q^°∞Åx Ö’Hí=∞~`Í J~>ÏO°∞. Hßx g∞
<À@ D =∂@Å∞ qx Pâ◊ Û O° º~ Hí Å ∞Qõ ∞ `Œ∞ #flk. XHí Ѩ ÙO° ∞ +¨∞ _ç H˜ ǨŠ∞=ÙO° ∞
ÉèßO°ºÅ∞~_«_«~ =∞#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. Hßx XHí Hí#ºHí∞ J<ËHí =∞~k ÉèíO°ÎÅ∞~_«_«~ ZHí¯_≥·<®
L#fl^®... Wk Ö’Hí qO°∞^°ú~ Hß^®... h=Ù ^è°O®‡xfl Ziy# ÇÍ_«=Ù. ^è°O°‡^Õ=`Œ
=O°„Ǩ™®^®xq. h ǨÅ∞Hí∞Å∞ J^è°O°‡=∞x K‹Ç¨Ê_ÍxHı <Ë#∞ [~Hí=Åã≤ =ã¨∞Î#flk.
W~`Œ=O°H∂í Z=O°=∞¥ Híxqh ZO°∞Qõx D qÇÍǨxfl <Ë#∞ J~wHíi~K«Ö#Ë ∞.
„^°∞Ǩ^°∞_ç =∂@ÅHí∞ ^è°O°‡O®AHí∞ Hí∂_Í P„QõǨÏ~ Híey<® ÃÑ·H˜ Ug∞ J#ÖË^°∞.
J~`Í =∞∫#~Qå L~_«@~Ö’ ÇÍ`Í=O°}~ Çı_≥H˜¯~k. ÇÍO≥~`Œ>˜ =∞ǨgO°∞Ö’
„^°∞Ǩ^°∞_çH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. ÇÍO°∞ Ü«µ∞HíÎ=Ü«µã¨∞ûÖ’ L~_«Qå<Ë ÇÍi Kı`Œ∞Ö’¡ XHí™®i `Í#∞
ǨO®[Ü«µ~ á⁄~^®_«∞. ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ cè=∂O°∞˚#∞ŠǨO®„Hí=∂xfl PÜ«µ# XHíO’A
=∞∞~^Õ K«¥âÍ_«∞. `Œ# Jaè„áåÜ«µ"≥∞·`Ë Qõ>˜ìQå K‹áåÊ_«∞ Hßx ÇÍOÕ=∞~>ÏO’ Jx
PÜ«µ# TÇ≤i aQõ|@∞ìHí∞<®fl_«∞.
L#fl@∞¡~_ç JHí¯_çH˜ Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ =KÍÛ_«∞. PÜ«µ##∞ K«¥_«Qå<Ë J~^°i
=∞∞MÏÅ∞ "≥eyáÈÜ«∂ܵ. „^°∞Ǩ^°∞_«∞ `Œ# P„QõǨxfl „ǨHí¯# ÃÑ>ì̃ PÜ«µ#Hí∞ ™®fiQõ`Œ~
K‹áåÊ_«∞. ^è°O°‡O®A „Ǩ™®Îq~z# J^è°O°‡"≥∞·# H’iHí#∞ Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞xHı `ˇeÜ«µ*Ë¿ãÎ
PÜ«µ<Ë ã¨=∞㨺#∞ Ǩi+¨¯i™®Î_«x „^°∞Ǩ^°∞_çH˜ JxÇ≤~z~k. Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_ç
áå^°Ç¨^®‡ÅHí∞ #=∞㨯i~z PÜ«µ##∞ ã¨∞MÏã‘#∞}˜‚ KıâÍ_«∞. P `ŒO®fi`Œ PÜ«µ#Hí∞
„Ǩ}q∞e¡ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ WÖÏ K‹áåÊ_«∞.
'=∞∞h~„^®... <® Hí∞=∂O≥Î „^ÒǨkx `Í=∞∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ qÇÍǨÏ~ P_«`Í=∞x
Ö’Hí^è°O°‡~, âÍG ^è°O°‡~ `ˇeã≤# ^è°O°‡O®A J~@∞<®flO°∞. g∞O°∞ =∞ǨÏO°∞¬Å∞. g∞Hí∞
`ˇeÜ«µx ^è°O®‡Å∞ ÖË=Ù. XHí ¢ã‘ΠǨÅ∞=Ùix qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞x HßѨÙO°~ KıÜ«µ_«~
ZHí¯_≥·<® L#fl^®... g∞OÕ D q+¨Ü«µ~Ö’ ^è°O°‡xOÕ‚`ŒQå =º=ǨÏi~KÍe... Uq∞
KıÜ«µ=∞~>ÏO°∞?—
Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈܵ#@∞¡ #>˜~KÍ_»∞. „^ÒǨkx qÇÍǨÏ=∂_Ë~^°∞Hí∞
áå~_«=ÙÅ#∞ „¿ÑOÕÇ~≤ z~n, P"≥∞ ѨÓO°fi[#‡ Qå^ä#° ∞ q=i~z~k `Í<Ë##fl q+¨Üµ« ~
106 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
„^°∞Ǩ^∞° _çH˜ `ˇeÜ«µ^°x PÜ«µ#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. Jܵ<® ^èO° ‡° O®A "≥Ñ· Ù¨ PÜ«µ# „ǨâÍflO°H÷ ~í Qå ™®ÖËfiÜ«µ∞_«∞, â◊¥O°¿ã#∞_«∞, „â◊∞`Œ¿ã#∞_«∞, ™®O°∞_«∞, Ju™®O°∞_«∞ J<Ë Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
K«¥âÍ_«∞. Hí∞=∂O°∞Å∞. D Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ Bj#O°Ç¨u Hí∂`Œ∞O°∞ Jl`Œ#∞ qÇÍǨÏ~ P_ÍO°∞.
PÜ«µ# K«¥Ñ¨ÙÖ’¡x J~`ŒO®O°÷~ ^è°O°‡A_çH˜ JO°÷=∞ܵ~k. P"≥∞`À ÇıO°∞ÇıO°∞Qå ã¨~`Í#~ á⁄~^®O°∞. Z=O≥·<® PKÍO°~ Hß^°~>ı D q+¨Ü«µ~
^è°O°‡O®A Hí∂_Í Çͺã¨Éèí>ÏìO°Hí∞xH˜ #=∞㨯i~z =∞Ǩ#∞ÉèßÇÍ... <Ë#∞ K‹Ç¨C... W~Hß ã¨~^ÕǨÏ~ Z~^°∞Hí∞... „^ÒǨkx áå~_«∞Ѩل`Œ∞ÅHí∞ WzÛ qÇÍǨÏ~
Ǩ™®ºxH≥·<® J^è°O®‡xfl É’kè~K«#∞. „^°∞Ǩ^°O®[ ѨلuÃÑ· =∂ Jܵ^°∞Qõ∞i =∞#㨥û KıÜ«µ=Ü«∂º.
ÅQõfl"≥∞·~k. Hß|>ì̃ Çı∞=∞∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°=∞¥ P"≥∞#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞~>Ï=∞∞. =∂ Çͺã¨∞_ç =∂@Å∞ q#fl `ŒO®fi`Œ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ ã¨~â◊Ü«µ~ =keÃÑ>Ïì_«∞. PÜ«µ#
`Œe¡ Hí∂_Í J~^°∞Hí∞ J#∞=∞u~z~k. Ѩل`Œ∞ÅHí∞ J~^°i Hí<®fl ÃÑ^°Ì Qõ∞O°∞=Ù `Œe¡. "≥o§áÈܵ# `ŒO®fi`Œ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ ^è°O°‡O®A =^°ÌHí∞ =zÛ g∞O°∞ K‹Ç≤Ê#>ı¡ g∞
P"≥∞ ǨÅ∞Hí∞ =$^ä• Hß^°∞. Çı∞=∞∞ ^®xfl tO°™®=Ç≤Ï~z fO®e. ѨÓO°fi~ Q“`Œ=∞ =~â◊~Ö’ Jܵ^°∞Qõ∞iH© <® Hí∞=∂O≥Î#∞ WzÛ qÇÍǨÏ~ KıÜ«µ_ÍxH˜ <®Hí∞ JÉèíº~`ŒO°~ Ug∞ÖË^°∞.
[x‡~z# [>˜Å J<Ë =∞∞xHí#º `Œ# `ŒÇó¨ „Ç¨Éßè =~ =Å¡ U_«∞Qõ∞O°∞ =∞∞#∞ÅHí∞ ÉèßO°º W~Hß PÅ㨺"≥∞~^°∞Hí∞. D O’A ѨÙ+¨ºg∞ #Hí∆„`Œ~. D O’*Ë qÇÍǨÏ~ [O°∞ѨÙ^®~
HßÖË^®... ^®H∆ßÜ«µ}˜ J<Ë =∞O’ =∞∞xHí#º „ǨKı`Œã¨∞Åx UHí<®=∞~`À Ç≤Å∞=|_«∞`Œ∞#fl J<®fl_«∞.
Ǩk =∞~k =∞∞#∞ÅHí∞ ^è°O°flǨufl HßÖË^®... ѨÙO®}®ÅÖ’ D Hí^ä°Å∞ =∞#~ q~@∞<®fl=∞∞ ^è°O°‡O®A =∞∞Y~ qHíã≤~z~k. `Œ# `Œe¡, q∞Qõ`Í ™È^°O°∞Å "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞.
Hí^® J<®fl_«∞. ÇÍO°∞ Hí∂_Í qÇÍǨÏ~ Z~`Œ `ŒfiO°Qå [iy`Ë J~`Œ =∞~z^°#fl ܡ∂K«#`À #=Ùfi`Œ¥
^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞ ^è°O°‡A_ç =∂@ÅHí∞ J_«∞¤ =KÍÛ_«∞. J~^°iHí<®fl ^è°O°‡O®A `ŒÅǨ~H˜~KÍO°∞.
=∞#ã¨∞û „^ÒǨkÃÑ· ZHí∞¯=Qå ÅQõfl"≥∞·# q+¨Ü«∂xfl J`Œ_«∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞. 'Çͺã¨
=∞Ǩ=∞∞h... JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# ǨO®„Hí=∞~ „Ǩ^°i≈~z ™®kè~z# „^ÒǨkx J`Œ_ç *˺+ª̈
™È^°O°∞_«∞ ZÖÏ qÇÍǨÏ=∂_«∞`Í_«∞. J~^°iH© Hí$+¨‚ XHí¯`Ë ZÖÏ ÉèßO°º HßQõÅ^°∞. g∞OÕ
^è°O®‡^è°O°‡ qK«Hí∆} KıÜ«µ~_ç— J<®fl_«∞.
JǨÊ>˜=O°Hí∂ =∞∫#~Qå L#fl Hí∞~f^Õq *’Híº~ Kıã¨∞Hí∞#flk.
=∞ǨÏs¬... ^è°O°‡A_ç ǨÅ∞Hí∞ÅÖ’ J^è°O°‡Çı∞g∞ ÖË^°∞. <® =∂@ÅHí∞ Jã¨`Œº^À+¨~
J~@Hí∞~_Í ^è°O°‡xO°‚Ü«µ~ KıÜ«µ~_ç J#flk.
Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ HÁkÌ¿ãѨ٠PÖ’z~KÍ_«∞. O®*Ï... ^è°O°‡O®A K‹Ç≤Ê# =∂@Ö’¡
J^è°O°‡~ Ug∞ ÖË^°∞. Hí∞~f^Õq Hí∂_Í Jã¨`Œº~ ǨÅHí^°∞. Hí#∞Hí áå~_«=ÙÅ∞
Jܵ^°∞Qõ∞iH© h Hí∞=∂O≥Î#∞ WzÛ qÇÍǨÏ~ Kıܵ. W^Õ ^è°O°‡~. nx "≥#∞Hí XHí
=∞ǨÏ`ŒÎO° K«i„`Œ L#flk. hHí∞ K‹|∞`Í#∞ O®... Jx „^°∞Ǩ^°∞_çx Kıܵ Ǩ@∞ìHí∞x
UHß~`Œ ã¨÷ÖÏxH˜ fã¨∞Hí∞ "≥஧_«∞.
PÜ«µ#`À UHß~`Œ~Ö’ =∂>Ï¡_ç# `ŒO®fi`Œ „^°∞Ǩ^°∞_ç =∞#ã¨∞ Hí∞^°∞@Ǩ_ç~k.
ã¨OÕ g∞O°∞ K‹Ç≤Ê#@∞¡ Kı™®Î#∞. Hßx Z=O≥·<® Wk PKÍO°~ Hß^°~>ı Uq∞ KıÜ«∂e...
Jx J_çQå_«∞.
áå~KÍÅǨf... áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨkŠѨÓO°fi[#‡ =$`ÍÎ~`Œ~ K‹Ç≤Ê# `ŒO®fi`Œ
Hí∂_Í hHí∞ ã¨~^ÕǨÏ~ Z~^°∞Hí∞... ѨÓO°fi~ x`Œ~`Œ∞_«<Ë O®[i¬ L<®fl_«∞. J`Œ_çH˜

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 107 108 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

19
áê}˜Q„ Ç
Æ Ï¨ }ÏÅ∞ – ѨOK«~å„`∞« Å∞
xq∞ë®Å g∞^° Hß~Ç≤ź #QõO®xfl â’ÉèßÜ«µ=∂#~Qå JÅ~Híi~KÍO°∞. #QõO~° Ö’
„Ǩu W~>˜ =∞∞~y>Ï K«~^À^°HßÅ∞ K«e¡ HíO°¥ÊO°~`À#¥, =∞∞`ͺÅ`À#¥ =∞∞Qõ∞æÅ∞
fO®ÛO°∞. „^°∞Ǩ^°∞_ç Éèí=#~Ö’ DâÍ#º ÉèßQõ~Ö’ J~^°"≥∞·# qÇÍÇ¨Ï ÇıkHí#∞
UO®Ê@∞KıâÍO°∞. =∞~_«Ç¨~ J~`Œ>Ï k=º Ǩi=∞àÏÅ∞ "≥^°[Å∞¡`Œ∞#fl ѨÙ+¨Ê=∂eHíÅ#∞
JÅ~Híi~KÍO°∞. Qõ~Qå#k ѨÙ}º#n [ÖÏÅ`À x~_ç# ã¨∞=O°‚ HíÅâÍxfl L~KÍO°∞.
ÖÏ[Å¥, Ѷ¨∞$`Œ=∞¥, ^°O°ƒùÅ¥, ã¨q∞^è°Å¥, Hß~K«# HíÅâÍÅ¥, ã¨<ˇflHíÅ¥¡ =∞∞#flQõ∞#q
L~z# P |~QåO°∞ ÇıkHíÃÑ· JyflQõ∞~_«~ UO®Ê@∞KıâÍO°∞.
Jܵ^°∞Qõ∞iH© `Œ# Hí∞=∂O≥ÎxzÛ qÇÍǨÏ~ KıÜ«∂Åx xO°‚ܵ~z#ǨÊ>˜H©
„^°∞Ǩ^°∞_ç =∞#ã¨∞ûÖ’ Z=O≥·<® D UO®Ê@∞x „Ǩtfl™®ÎO°<Ë ÉèíÜ«µ~ áÈ<ËÖË^°∞. `Œ#Hí∞
Ju ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞Öˇ·# ÇÍix `ŒÇ¨Ê Z=sfl PÜ«µ# PǨfix~K«ÖË^°∞. áå~_«= ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_«∞
^è “ =∞∞º_» ∂ , J<Ë H í = ∞~k q^° fi #‡Ç‘ Ï ã¨ ∞ O° ∞ Å =∞^è ° º qÇÍǨ Ï HßO° º „Hí = ∞~
„áåO°~Éèí=∞ܵ~k.
ã¨HíÅ q^è° =∞~Qõà◊ „^°ÇͺÅ`À, â◊∞ÉèßÅ~HßO®Å`À "≥Å∞Q˘~^°∞`Œ¥ L#fl P
qÇÍÇ¨Ï ÇıkHíÃÑ· áå~_«=ÙÅ∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ =∞~Qõà◊ ™®fl<®Å∞ Kıã≤ Çı∞Öˇ·# =„™®ÎÉèíO°}®Å∞
^è ° i ~z =KÍÛO° ∞ . „^ÒǨ k Hí ∂ _Í ã¨ ∞ Qõ ~ ^è ° „^° Ç ÍºÅ`À [ÅHí = ∂_ç , Åe`Œ
=„™®ÎÉèíO°}®Å~Hí$`ŒÜˇµ· `Œ# K‹eHí`Î̌Å`À qÇÍÇ¨Ï =∞~@áåxH˜ qKıÛã≤~k. ^è“=∞∞º_«∞
ѨÙ}®º=ǨÏ~ K‹Ç≤Ê~KÍO°∞. „Ǩw`Œ =∞^è°∞O° O°ÇÍÅ∞, qq^è° `Œ¥O°º Çı}∞ g}®O°ÇÍÅ∞
g#∞Å q~^°∞Qå â’aèÖϡܵ.
"≥∞∞^°@ ^è°O°‡O®A#¥, „^ÒǨkh, ÃÑ~_ç¡ Ç‘@ÅÃÑ· Hí∂O°∞Û~_«Éˇ>˜ì, ^è“=∞∞º_«∞
Éèí¥ã¨∞OÕ~„^° Ǩs=$`Œ∞_≥·, qÇÍÇ¨Ï „Ǩܡ∂HíÎ =∞~„`ÍǨï`Œ∞Å`À „Ǩ^°H˜∆}®=iÎ`Œ
nǨtMÏ#Å~ Kı`Œ Çı^° qÇ≤Ï`Œ~Qå Ǩϟ=∞~ Kıܵ~KÍ_«∞. ^è°O°‡O®A Jyfl™®H˜∆Qå „^ÒǨk`À
áå}˜„QõǨÏ}~ KıâÍ_«∞. P `ŒO®fi`Œ cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ XHíi `ŒO®fi`Œ XHíO°∞
„^ÒǨk „ǨHí¯# ÃÑ~_ç¡ Ç‘@ÅÃÑ· Hí∂O°∞Ûx qÇÍǨÏ~ P_ÍO°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 109
„^ÒǨk áå}˜ XHí¯>ı. Hßx HÁkÌ xq∞ë®Å =º=kèÖ’ Jܵ^°∞Qõ∞i Kı`Œ∞Å∞
=O°∞ã¨Qå P"≥∞#∞ „QõÇ≤Ï~KÍܵ. ^è“=∞∞º_«∞ S^°∞Qõ∞i Kı`Œ∞ÅÖ’ P"≥∞ Kıux L~z
qÇÍǨÏ~ KıâÍ_»∞. „^ÒǨk S^°∞™®O°∞¡ „Ǩ=∂}~ Kıã≤~k. <® â◊sO°~, =∞#ã¨∞, ÇÍHí∞¯
g∞^Õ. <Ë#∞ g∞ ^®<Ëfl. ã¨O°fi^® g∞ ^®x<Ë. <Ë#∞ rq`Œ~Ö’ ZǨC_«¥ q∞=∞‡efl
=~z~K«#∞.
D „Ǩ=∂}~ Kıã¨∞Î#flǨC_«∞ „^ÒǨk =∞#ã¨∞ûÖ’ ǨÅ∞ „Ǩâ◊flÅ∞ `ŒÖˇ`ÍÎܵ. Wk
™®^è°ºÇı∞<®... D „Ǩ=∂}~ <ˇO°ÇıO°Û^°y~^Õ<®... Wk P`Œ‡=~K«# Hß^®... XHÁ¯Hí¯i`À
Híeã≤ P"≥∞ U_«_«∞Qõ∞Å∞ #_çz~k... #_çz, #_çz Hí~k# áå^®Å`À ÃÑo§ Hí∂`Œ∞i
áåO®}˜ q∞o`Œ"≥∞·~k.
Jܵ^°∞Qõ∞iH© „^°∞Ǩ^°∞_«∞ ÇıO°∞ÇıO°∞Qå Hí@flHß#∞HíÅ∞ ã¨=∞iÊ~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
J=∞¥Åº"≥∞·# PÉèíO°}®Å∞, <®<®q^è° =ã¨∞Î x=ǨÅ∞, #¥OÕã≤ |~QåO°∞ O°^äßÅ∞,
"≥Ü˵ºã≤ L`ŒÎ=∂âÍfiÅ∞, =~^°ÖÏk Éèí„^°Qõ*ÏÅ∞, Ǩk ÇıÅ ^®ã‘[#=∞¥, ÖˇHí¯ÖË#xfl
áå_ç P=ÙÅ∞ WzÛ ÇÍix ã¨`Œ¯i~KÍ_«∞. „^°∞Ǩ^°∞_«∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ áå~_«=ÙÅHí∞
Jܵ^°∞ Jukä Qõ$ǨÅ#∞ UO®Ê@∞KıâÍ_»∞. "≥∞∞^°>˜ O®„uH’ã¨~ D Jukä Qõ$ǨÅÖ’
Ǩ_«Hí Qõ^°∞Å#∞ â’ÉèßÜ«µ=∂#~Qå JÅ~Híi~KÍO°∞.
❊ ❊ ❊
"≥∞∞^°>˜ O®„u...
^è°O°‡O®A`À „^ÒǨk HíÅܵHíHí∞ xOÕÌt~z# O®„u.
P ™®Ü«µ~„`Œ~ „^ÒǨk JÅ~HßO°~ „áåO°~Éèí"≥∞·~k. ã¨Y∞Å∞ P"≥∞ HßeQÀ>˜
#∞~z tO°ã¨∞û =O°Hí∞ JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·# *Ï„Qõ`ŒÎ fã¨∞Hí∞x JÅ~Híi~KÍO°∞. Ǩã¨∞ѨÙ
K« ~ ^° < ®Å#∞ Jeq∞, 㨠∞ Qõ ~ ^è ° „^° Ç ÍºÅ`À ™®fl#~ Kı ã ≤ # `Œ O ®fi`Œ P"≥ ∞ #∞
ã¨O®fiÅ~HßO®Å∞, PÉèíO°}®Å`À â’ÉèßÜ«µ=∂#~Qå fiÛk^®ÌO°∞.
Jܵ`Ë „^ÒǨk =∞#ã¨∞ P JÅ~HßO®ÅÃÑ· U=∂„`Œ~ ÖË^°∞. P"≥∞ [O°QõÉ’Ü˵
â’Éèí<®xfl Qõ∞i~Kı PÖ’zã¨∞Î#flk. S^°∞Qõ∞i ã¨∞~^°O° O°¥áåÅ∞ P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’
„Ǩua~aã¨∞<Î ®flܵ. `Œ# Qõà®xfl JÅ~Híi~z# =∂ÅÖ’ Jܵ^°∞ ã¨∞~^°O° ѨÙë®ÊÅ∞,
Wq∞_ç=Ù#fl J#∞Éè¥í ux P"≥∞ á⁄~^°∞`Œ∞#flk.
XHÁ¯Hí¯i`À â’Éè#í ~ ZÖÏ L~@∞~^À J#fl TǨÏÅ`À P"≥∞ ã¨`=Œ ∞`Œ=∞=Ù`Œ∞#flk.
U ¢ã‘ÎH˜ ^°Hí¯x J=Hßâ◊~ `Œ#Hí∞ ^°Hí¯É’`Œ∞#flk. â◊$~QåO®#∞Éèí=~Ö’ `Í^®`͇ºxfl
J#∞Éèqí ~Kı~^°∞Hí∞ ǨÅ∞ J=HßâÍÅ∞ `Œ#Hí∞ Åaè~KÍܵ. `Œ# PÖ’K«#Å xѶ∞¨ ~@=ÙÖ’¡
110 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
ã¨~`Œ$Ç≤Î J#fl Ǩ^®xH˜ ã¨~ѨÓO°‚"≥∞·# JO°÷~ L#flk. Jܵ^°∞Qõ∞i`À qq^è° J#∞Éèí¥`Œ∞Å∞ „^ÒǨk PÖ’K«#Å`À áå@∞ P"≥∞ JÅ~HßO°~ ѨÓiÎ Jܵ~k.
á⁄~^°_ÍxH˜ „^ÒǨk =∂#ã≤Hí~Qå ã≤^°ú=∞=Ù`Œ∞#flk. O®Ü«µ~K«ÖÏ #_«∞㨥Π„^ÒǨk ã¨v[#~ "≥~@ O®Qå J~`ŒóѨÙO° =∞~kO°~Ö’
"≥∞∞^°>’¡ Jܵ^°∞Qõ∞ix qÇÍÇ¨Ï =∂_«_«Çı∞ XHí `ŒÇ¨CQå P"≥∞ Éèßq~z~k. Hßx „ǨÇıt~z~k. L`ŒÎ=∂ã¨#~ÃÑ· ã¨∞M’Ǩq+¨∞ìO®Öˇ· L#fl Hí∞~f^ÕqH˜ ™®ë®ì~Qõ #=∞™®¯O°~
Wk `ŒÇ¨C Hß^°x ^è°O°‡A˝Å∞, Çı^°q^°∞ÖË J~wHíi~z# `ŒO®fi`Œ, `Œ# Hí∞@∞~|Çı∞ Kıã≤~k. Jã¨=∂# ™œ~^°O°º~`À â◊p^Õqx `ŒÅ^°<Ëfl@∞¡ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl P J~^®Å
J~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_«¤ `ŒO®fi`Œ `Í#∞ Z~^°∞Hí∞ `ŒÇ¨CQå Éèßq~KÍÅx P"≥∞ „Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk. O®tx K«¥ã≤ Hí∞~u =∞#ã¨∞ ǨO°=t~záÈܵ~k. „^ÒǨkx K«¥ã≤ P"≥∞ ã¨~`Œ∞+¨∞ìO®Öˇ·
¢ã‘Î ã¨∞YÉè’QåÅ H’ã¨~ `ŒÇ¨C Ǩ#∞Å∞ KıÜ«µ_ÍxH˜ "≥O°∞ã¨∞Î~k. Hßx ã¨=∂[Çı∞ J~^°∞Hí∞ WÖÏ Ç¨eH˜~k.
P"≥Ø^°=∞∞„^° Çı¿ãÎ Jk `ŒÇ¨C Z~^°∞Hí∞ J=Ù`Œ∞~k. H’=∞ÖÏ~w, ã¨∞O°Ç¨uH˜ â◊p^ÕqÖÏ, JyflǨϟ„`Œ∞_çH˜ ™®fiǨ^ÕqÖÏ, Hí∞ÉıO°∞_çH˜
D ã¨=∂[~ ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞, ¢ã‘ÎÅHí∂ ÇıO°∞ ÇıO°∞ ^è°O°‡ã¨¥„`ÍÅ#∞ xO°‚ܵ~z~k. Éèí„^®=uÖÏ, =t+¨µª_çH˜ JO°∞~^è°uÖÏ, K«~„^°∞_çH˜ O’Ç≤Ï}˜ÖÏ, N =∞Ǩq+¨∞‚=ÙHí∞
=∞∞#∞Å∞, „ÉÏǨχ}∞Å∞ xO°‚ܵ~z# ^è°O°‡ã¨¥„`ÍÅ<Ë ã¨=∂[~ ã‘fiHíi~z~k. PkÅH˜;ÖÏ, #Å∞_çH˜ ^°=∞Ü«µ~uÖÏ L<®fl=Ù. ÇÍiÖÏQå h=Ù Hí∂_Í h Ǩ`∞Œ Å Z_«Å
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ Z~`Œ =∞~k<ˇ·<® qÇÍÇ¨Ï =∂_«=K«∞Û. Hßx ¢ã‘ÎÅ∞ XHí¯iHı `Œ# `Œ#∞=Ù#¥, J#∞O°HÎ̃`À, „Ç‘u`À, ÉèíHÎ̃`À "≥∞ÅQåÅ=∂‡... ÇÍO°∞ <® Hí∞=∂O°∞Å∞. ÇÍO°∞ ZÖÏ h`À
=∞#ã¨∞û#¥ J~H˜`Œ~ KıÜ«∂e. ѨÙO°∞+¨∞_«∞ `Œ#`À Éè’y~Kı O’AH’ã¨~ ¢ã‘Î Çız K«¥_Íe. „Ǩ=iΙ®ÎO°#fl q+¨Ü«µ~Ö’ hH≥ÖÏ~>˜ ÉèíÜ«∂Å∞ JHí¯O°ÖË^°∞. x#∞fl ÇÍO°∞ ã¨∞YÃÑ_«`ÍO°∞.
J~`Œ=O°Hí∂ `Œ# H’iHíÅ#∞ J}zÃÑ@∞ìH’ÇÍe. S^°∞Qõ∞iH˜ ÉèßO°ºQå L~_Ë ÉèßQõº~ hHí∞ Híey~k. ÇÍi ÉèßO°ºQå |ÅǨO®„Hí=∂Å¥,
ѨÙO°∞+¨∞_«∞ XHí ¢ã‘Î`À ã¨~`Œ$Ç≤Î K‹~^°_«∞... J`Œ_çH˜ O’AH’ HÁ`ŒÎ ã¨∞Y~ HßÇÍe. nO®…Ü«µ∞=Ù QõŠѨل`Œ∞Å#∞ Hí#∞ `Œb¡... â◊∞Éèß~yܡµ·# hÖÏ~>˜ H’_«ex Hí஧O®
HÁ`ŒÎ J~^®Å#∞ J<Ëfi+≤~K«_~« Ö’, HÁ`ŒÎ Ö’`Œ∞Å#∞ Hí#∞Q˘#_«~Ö’ J`Œ_∞« P#~^°~ K«¥_«_«~ Hí~>ı <®Hí∞ P#~^°Çı∞=∞∞#flk.
á⁄~^°∞`Í_«∞. XHı ѨÙ+¨Ê~ ã¨∞ÇÍã¨##∞ P„Ѷ¨∂}˜~K«_«~ J`Œ_çH˜ ã¨iáÈ^°∞. J`«_çH˜ Hí∞~u ã¨fiÜ«µ~Qå „^ÒǨkx ^è°O°‡O®A â◊Ü«∂ºQõ$ǨÏ~ =^°ÌHí∞ ™®Qõ#~Ç≤ =zÛ~k.
O°~Qõ∞O°~Qõ∞ŠѨÓÅ∞ HßÇÍe. O°HíO°HßÅ ã¨∞ÇÍã¨#Å∞ HßÇÍe. „^ÒǨk ֒ǨeH˜ "≥à˧~`Œ=O°Hí∂ K«¥ã≤ Hí∞~u `Œ# J~`ŒóѨÙO®xH˜ "≥o§áÈܵ~k. P"≥∞
Hßx ¢ã‘Î =∂„`Œ~ XHí¯i`À ã¨~`Œ$Ç≤Î K‹~^®e. J~^°∞<® P"≥∞Ö’ H’iHíÅ∞ ÃÑ^°=ÙÅÃÑ· XHí ã¨~`Œ$Ç≤Î`À Hí∂_ç# =∞~^°Ç¨ã¨~ qiã≤~k.
K‹ÅOÕy#ǨC_«∞ ÉèíO°Î J~^°∞Hí∞ ã≤^°ú~Qå ÖËHíáÈ`Ë ÇÍ>˜x =ºHíÎ~ KıÜ«µHí∂_«^°∞. „^ÒǨkH˜
WǨC_Í Ç¨iq∞`Œ∞Å∞ ÖË=Ù. P"≥∞#∞ Éè’y~ǨKıÜ«µ_ÍxH˜ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ã≤^°ú~Qå L<®flO°∞.
âÍ„™ÈÎHíÎ~Qå P"≥∞#∞ qÇÍǨÏ=∂_ç# Ǩ`Œ∞Å∞ ÇÍO°∞. Z=i`À ZǨC_«∞ Éè’y~z<®,
S^°∞Qõ∞i`À Híeã≤ uiy<® „Ǩtfl~Kı ÇÍO°∞ ÖËO°∞.
`Í#∞ Jܵ^°∞Qõ∞iÖ’ Z=ifl „¿Ñq∞™®Î##fl „Ǩâ◊fl „^ÒǨkÖ’ `ŒÖˇuÎ~k. J~^°∞Hí∞
[ÇÍ|∞ WǨC_Ë `Œ#Hí∞ Åaè~K«^°x `ˇÅ∞ã¨∞. `Œ##∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ [ܵ~z#
JO°∞˚#∞_ç Ǩ@¡ P"≥∞Hí∞ „Ǩ`˺Hßaè=∂#~ L#flk. Z<Àfl ã¨~=`ŒûO®Å #∞~z `Œ#Hí∞
JO°∞˚#∞_Ë =O°∞_«x `Œ# ã¨Y∞Å∞, `Œe¡^°~„_«∞Å∞ K‹|∞`Œ∞<®flO°∞. JO°∞˚#∞_ç z„`Íxfl
z„u~z `Í#∞ =∞^è°∞O’ǨÏÅ`À `ËeáÈܵ~k. JO°∞˚#∞_ç`À áå@∞ S^°∞Qõ∞O°¥
x#fl>˜=O°Hí∂ `Œ#Hí∞ JǨiz`Œ∞ÖË. „¿Ñq∞~K«_ÍxH˜ J=ã¨O°"≥∞·#~`Œ ǨiK«Ü«µ~ ÇÍi`À
`Œ#Ö’ HíÅ∞QõÖË^°∞.
JO°∞˚#∞_çÃÑ· Jaè=∂#~ „¿Ñ=∞Qå =∂O°∞`Œ∞~^®... ÖËHí S^°∞Qõ∞O°¥ `Œ# „¿Ñ=∞#∞
K«¥O°Q˘#_ÍxH˜ „Ǩܫµufl™®ÎO®... Z=iÃÑ· ZHí∞¯= „¿Ñ=∞ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... Wk HßÅÇı∞
xO°‚ܵã¨∞Î~k.

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 111 112 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

20
^è~Œ ‡° Ax P`«‡#∂º#`«
ѨÙ#flq∞ "≥<ˇflÅ â’ÉèßÜ«µ=∂#~Qå "≥eyáÈ`Œ∞#flk.
=∞Öˇ¡Ñ¨ÓÅ∞ K«e¡# ǨHí¯g∞^° âÍ~`Œ~ =∞¥sÎÉèíq~z#@∞¡ zO°∞#=Ùfi`À ^è°O°‡O®A
Hí#Ǩ_ͤ_«∞.
^è°O°‡O®A#∞ K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨkÖ’ L#fl ã¨~H’K«~ =∞@∞=∂Ü«µ"≥∞· áÈܵ~k.
JO°∞˚#∞_«∞ `Œ##∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ [ܵ¿ãÎ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ `Œ##∞ =∞∞~^°∞Qå
á⁄~^°∞`Œ∞<®fl_«#fl P„QõǨÏ~ P"≥∞Ö’ "≥∞∞^°>’¡ Híey~k. `Œ##∞ K«¥ã≤ PHíi¬`Œ∞_«Ü˵º
Hí^® D ^è°O°‡O®A ^è°O°‡Ç¨<®flÅ∞ ǨeHß_«∞.
Jܵ<® Ü«µ∞kè+≤ªO°∞x qÇÍÇ¨Ï =∂_«HíáÈ`Ë `Œ#Hí∞ Ǩ@ìѨÙO®}˜ JÜ˵º J=Hßâ◊~
Åaè~Kı^®... `Í#∞ áå~_«= O®*ϺxH˜ Ǩ@ì=∞Ç≤Ï+≤ Hß#∞#flk. U Ǩ@ìѨ٠O®}˜H≥·<®
K«„Hí=iÎ`À áå@∞ J`Œ_ç ™È^°O°∞Å`À ã¨∞d~Kı J=Hßâ◊~ Åaè~z~^®?
^è°O°‡Ax K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨkH˜ ã≤Qõ∞æ Hí∂_Í HíÅ∞QõÖË^°∞. PÜ«µ# #=Ùfi `Œ#Ö’
¿ãflǨÏÉèßÇÍxfl ѨÙiHÁeÊ~k. PÜ«µ#`À W~`ŒHí∞ =∞∞~^°∞ ZHí∞¯= =∂>Ï¡_«HíáÈܵ<®
`Œ=∞Hí∞ ѨÓO°fi ǨiK«Ü«µ~, K«#∞=Ù L#fl>ı¡ HíxÇ≤ã¨∞Î#flk.
„^ÒǨk "≥o§ PÜ«µ#Hí∞ „Ǩ}q∞e¡~k.
<Ë#~>ı hHí∞ W+ì̈Çı∞<®...
„^ÒǨk Pâ◊ÛO°ºáÈܵ~k. W+ì̈Ǩ_Ë~`Œ Ǩx DÜ«µ<Ëq∞ KıâÍ_«∞.
áÈh H’Ǩ=∂...
„^ÒǨk WHí `ŒÇ¨Ê^°#fl@∞¡ ÖË^°x `ŒÅ TÇ≤~k.
x#∞fl [ܵ~z~k JO°∞˚#∞_≥·`Ë ##∞fl Hí∂_Í qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’ÇÍeû =zÛ~^°x
J#∞Hí∞~@∞<®flÇÍ... ^è°O°‡A_«∞ =∞$^°∞=ÙQå „Ç¨tfl~KÍ_«∞.
D „Ǩâ◊fl WǨC_≥~^°∞Hí∞... <Ë<Ëq∞ J#∞Hí∞<®fl, WǨC_«∞ KıÜ«µQõey~^Õ=∞∞#flk...
Jx =∞#ã¨∞Ö’ J#∞Hí∞#flk „^ÒǨk.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 113
„^ÒǨk =∂>Ï¡_«HíáÈ=_«~ K«¥ã≤ ^è°O°‡O®A =∞∞Y~ z#flɒܵ~k.
HÁkÌ ¿ãǨ>˜H˜ „^ÒǨk K‹Ç≤Ê~k. g∞Hí∞ Jxfl ^è°O®‡^è°~å‡Å∞ `ˇÅ∞ã¨∞. g∞O°~>ı
<®Hí∞ Z~`À Q“O°=~.
D =∂@ÅHı ^è°O°‡O®A Z~`À ã¨~`À+≤~KÍ_«∞... `Œ# =∞#ã¨∞ qÇ≤Ê K‹áåÊ_«∞.
„^ÒǨn... U ¢ã‘Î ##∞fl hÖÏQå PHíi¬~K«ÖË^°∞. JO°∞˚#∞_«∞ x#∞fl Q≥Å∞K«∞Hí∞x
KıǨ>ıì ã¨xflÇıâ◊~ K«¥_«ÖËHí<Ë <Ë#∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~ z=iÖ’ "≥o§áÈÜ«∂#∞. |ǨïâÍ <®
J~`ŒOÕfi^°# P ^è°O°‡Ñ¨ÙO°∞+¨∞_«∞ q<®fl_«∞. x#∞fl qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<Ë ÉèßQõº~ Híey~KÍ_«∞.
g∞ÖÏ~>˜ L`ŒÎ=∞ ѨÙO°∞+¨∞_«∞ ^°Hí¯_«~ <® J^°$+ì̈~ Hí∂_Í... Jx „^ÒǨk =∞#ã¨∞Ö’
J#∞Hí∞~k Hßx ^è°O°‡O®A Z~`Œ>˜ DO®¬ºÇ¨O°∞_À „^ÒǨkH˜ JO°÷~ Jܵ~k... JO°∞˚#∞_«∞
`Œ##∞ Q≥Å∞K«∞H’=_«~ K«¥_«ÖËHíáÈÜ«∂_«@... JO°∞˚#∞x`À `Í#∞ ã¨xflÇ≤Ï`Œ~Qå L~_«_«~
=∂„`Œ~ K«¥_«QõÅ_Í...
„^ÒǨn... <®Hí∞ WǨÊ>˜ =O°Hí∂ E^°=∂_«_«~ XHí¯>ı |ÅÇ‘Ï#`Œ J#∞Hí∞<®fl#∞.
Hßx h=Ù <® O≥~_À |ÅÇ‘Ï#`Œ Jx WǨC_«∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î#flk. ^è°O°‡A_«∞ P"≥∞#∞ ^°yæiH˜
fã¨∞Hí∞<®fl_«∞. „^ÒǨk PÜ«µ# Kı`Œ∞Ö’¡ XkyáÈܵ~k. âÍ~`ŒÑ¨ÙO°∞+¨∞_«∞, x^®#ã¨∞Î_«∞Qå
HíxÇ≤~z# ^è°O°‡O®AHí∞ P"≥∞ ã¨ÊO°≈`À ZHí¯_«ÖËx L^ÕfiQõ~ =zÛ~k. PÜ«µ#Ö’
J~`ŒiflÇ≤Ï`Œ~Qå L#fl Hß~Hí∆ ÖÏÇÍÖÏ ÃÑÅ∞¡aH˜~k.
^è°O°‡A_«∞ P O®„u x„^°áÈÖË^°∞... P"≥∞#¥ x„^°áÈx=fiÖË^°∞.
XHí ѨÙO°∞+¨∞_ç KıuÖ’ „^ÒǨkH˜ Jk "≥∞∞^°>˜ J#∞Éèí=~... P J#∞Éèí=~ H’ã¨~
P"≥∞ Z<Àfl Uà◊§#∞~KÀ `ŒÇ≤~z~k... Hßx ^è°O°‡O®A ã¨ÊO°≈Ö’ "≥K«Û^°#~ P"≥∞Hí∞
`Í^®`͇ºxfl Híey~K«ÖË^°∞... J`Œ_«∞ `Œ# â◊sO°~Ö’ „Ǩ`Œº}∞=Ù#¥ `Œ# Kı`Œ∞Å`À
â’kè~KÍ_«∞. PHíeQ˘#fl ÇÍ_çH˜ Ǩ~K«ÉèíHí∆º ǨO°=∂<®flÅ∞ ^˘iH˜#@∞¡Qå P`Œ∞O°`Œ`À „^ÒǨk
™œ~^°O®ºxfl `Œ# â◊sO°=∞~`Í Hí#∞Å∞ x~ѨÙHí∞x K«¥âÍ_«∞... ^è°O°‡O®AHí∞ Çı#ÇıÅ
Hí#∞Å∞, Çı#ÇıÅ Kı`∞Œ Å∞, Çı#ÇıÅ áå^®Å∞ L#fl@∞¡ „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k.
^è°O°‡O®A P"≥∞ "≥∞∞`ŒÎ~ â◊sO®xfl `Œ#Ö’ W=∞∞_«∞ÛHí∞x qb#~ Kıã¨∞H’ÇÍÅx
K«¥âÍ_«∞. ™®fiO°÷~ PÜ«µ#Ö’ O≥Hí¯Å∞ qǨCHí∞#fl@∞¡ „^ÒǨkH˜ `Àz~k. `Œ#<ˇ~`Œ
P„Híq∞~K«∞Hí∞<®fl... `Œ# â◊sO°~Ö’ U^À XHí ÉèßQåxfl =keÃÑ>ì̃#@∞¡ `Àz~k PÜ«µ#Hí∞.
P ÉèßQåxfl Hí∂_Í =^°ÅHí∞~_Í P„Híq∞~K«∞Hí∞<Ë „Ǩܫµ`Œfl~ KıâÍ_«∞.
â◊sO®#flܵ`Ë P„Híq∞~K«∞H’QõÅ_«∞ Hßx =∞#ã¨∞û#∞ P„Híq∞~K«∞H’QõÅ_Í... J#fl
Jaè„áåÜ«µ~ P"≥∞Ö’ Híey~k.
114 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 `ŒH˜¯# áå~_«=ÙÅ Hí~>ı =∞∞~^°∞Qå, =∞∞Yº~Qå JO°∞˚#∞x Hí~>ı =∞∞~^°∞Qå
`Œ##∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<®fl#<Ë QõO°fi~`À ^è°O°‡O®A q[$~aè~KÍ_«∞... „^ÒǨk ^è°i~z#
„Ǩu #QõÃÑ·, „Ǩu =G~ÃÑ· J`Œ_«∞ J㨥ܫµ „ǨHí>˜~KÍ_«∞. ^è°O°‡O®A qã≤iÇıã¨∞Î#fl
„^ÒǨk PÉèíO°}®Å∞, =„™®ÎÅ∞ <ËÅ~`Í x~_çáÈÜ«∂ܵ. „^ÒǨk JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O®ºxfl
K«¥ã≤ ^è°O°‡O®A Ǩã≤ÇÍ_çÖÏ Hıi~`ŒÅ∞ HÁ>Ïì_«∞.
„^ÒǨn... ##∞fl HíO°∞}˜~K«∞... x#∞fl J~^°iHí<®fl =∞∞~^°∞Qå J#∞Éèíq~Kı J^°$+ì̈~
<®Hí∞ ^°H˜¯~k... ##∞fl ã¨∞d~ǨKıܵ... Jx ^è°O°‡O®A P"≥∞ â◊sO°~ÃÑ· =∞∞^°∞ÌÅ =O°¬~
Hí∞iÇ≤~KÍ_«∞.
`Œ# q[$~Éèí}Hí∞ J#∞=ÙQå „^ÒǨk ã¨Ê~k~K«_«~ ÖË^°<Ë J#∞=∂#~ ^è°O°‡O®AHí∞
Híey~k... ^è°O°‡A_ç „Ç¨u Kı+ì̈Hí∂ „^ÒǨkÖ’ â◊$~QåO° ÇÍ~Kè« OÕQõ∞`Œ∞#flǨÊ>˜H© J`Œ_çx
„¿Ñ=∞Qå ǨÏ`Œ∞ÎH’ÖËHí áÈ`Œ∞#flk... Çı_çQå `ŒQõ∞Å∞`Œ∞#fl ^è°O°‡O®A TÇ≤i P"≥∞Hí∞
TÇ≤ O ®_« x =fi_« ~ ÖË ^ ° ∞ ... `Í#∞ K« ∞ ~a~z#Ǩ C _« ∞ „^ÒǨ k „Ǩ u ã¨ Ê ~k~z
K«∞~a~K«HíáÈ=_«~... `Œ#~`Œ@ `Í#∞ P"≥∞ `Œ##∞ â◊$~QåO° Kı+ì̈Å`À JÅi~K«HíáÈ=_«~
^è°O°‡O®AHí∞ J==∂#~Qå JxÇ≤~z~k.
„^ÒǨn... Jx Ç≤eKÍ_«∞... ^è°O°‡O®A.
Uq∞@x JÅã≤# Hí#∞flÅ∞ `ˇiz~k „^ÒǨk...
##∞fl Qõ>ì̃Qå H“ye~K«∞H’ J<®fl_«∞ ^è°O°‡O®A...
„^ÒǨk PÜ«µ# P[˝#∞ tO°™®=Ç≤Ï~z Qõ>ì̃Qå H“ye~K«∞Hí∞~k... ^è°O°‡O®A P"≥∞
ÃÑ^®Å#∞ Qõ>˜ìQå K«∞~a~KÍ_«∞. `Œ# ÃÑ^®Å#∞ P"≥∞ ÃÑ^®ÅÃÑ· P<®Û_«∞... Hßx
„^ÒǨk uiy J`Œ_çx K«∞~a~K«ÖË^°∞...
T... Jx ^è°O°‡O®A Qõ>ì̃Qå J<®fl_«∞.
„^ÒǨk JO°÷~ Kıã¨∞Hí∞x K«∞~a~z~k.
h=Ù ã≤Qõ∞æǨ_ç`Ë =∞# â◊$~QåO°~ ZÖÏ ™®QÕk... "≥∞∞^°>˜™®i x#∞fl J#∞Éèíqã¨∞Î<®fl
##∞Hí∞<®fl#∞. Hßx Jhfl <ËiÊ~z ã¨∞YǨ_Íeû =ã¨∞Î~^°#∞H’ÖË^°∞... Jx J<®fl_«∞
^è°O°‡O®A. <®Hí∞ ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅ Qõ∞i~Kı Hß^°∞ â◊$~QåO° âÍG~ Qõ∞i~z Hí∂_Í `ˇÅ∞ã¨∞
Jx „ǨQõÖσùÅ∞ ǨeHß_«∞.
ѨÙO°∞+¨∞x "≥∞zÛ# ¢ã‘ÎH˜ â◊$~QåO° âÍG~ Qõ∞i~z <ËO°Ê#Hí¯OÕ¡^°x... 㨥O°∞º_«∞
L^°Üµ~z#@∞¡Qå, "≥<ˇflÅ Hß~u qO°lq∞‡#@∞¡Qå, Å`Œ Hß~_Íxfl JÅ∞¡Hí∞#fl@∞¡Qå,
"≥∞∞Hí¯Å∞ ѨÙ+≤Ê~z#@∞¡Qå ã¨Ç¨Ï[ ã≤^°ú~Qå<Ë ¢ã‘Î ã¨$+≤ì HßO®ºxH˜ ã≤^°úǨ_«∞`Œ∞~^°x
^è°O°‡O®AHí∞ `ˇeÜ«µ^°∞... P"≥∞ â◊sO°=∞~`Í #YHí∆`ÍÅ`À x~áå_«∞ ^è°O°‡O®A.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 115
ã¨Ç¨Ï[~Qå â◊$~QåO°~Ö’ QåÜ«∂Å∞ Hí∂_Í ¢ã‘ÎH˜ Ǩܡµ·# J#∞Éèí¥u Híey™®Îܵ...
<˘Ç≤ÊÖ’x =∂^è°∞O®ºxfl J#∞Éèíq~K«_«~ ¢ã‘ÎHı `ˇÅ∞ã¨∞. Hßx ^è°O°‡O®A Kıã≤# QåÜ«∂ÅHí∞
z~k# <ˇ`Œ∞ÎO°∞ „^ÒǨk<ˇ~`À ÉÏkè~z~k. P"≥∞ ÉÏ^è°`À Kıã≤# =∞¥Å∞Qõ∞Å#∞ q#fl
^è°O°‡O®A J^°~`Í `Œ# ™®=∞O°÷º~ J#∞Hí∞<®fl_«∞.
^è°O°‡O®A â◊sO®xfl „^ÒǨk HÁxfl Hí∆}®Å∞ Éèíi~K«Qõey~k. P Hí∆}®Å∞ Hí∂_Í
^è°O°‡O®A `Í^®`Œ‡º~Ö’ L#flǨC_«∞ =∂„`ŒÇı∞... `Œ# g∞^° Ǩ_«¤ ^è°O°‡O®A#∞ „ǨHí¯Hí∞
`˘Åy~z~k. J`Œ_«∞ XHí¯ Hí∆}~ x"≥fiO°áÈÜ«∂_«∞. J`Œ_«∞ =∞m§ P`Œ‡#¥º#`ŒHí∞
Ö’#=Ù`Í_«x, ÉÏ^è°Ç¨_«`Í_«x „^ÒǨk `Í<Ë J`Œ_çx ǨÏ`Œ∞ÎHí∞x x„k~z~k.
„^ÒǨkx ã¨∞d~ǨKıâÍ#x, q∞Qõ`Í ™È^°O°∞eKıÛ ã¨∞Y~ P"≥∞Hí∞ `ŒÇ¨ÊHí Jã¨~`Œ$Ç≤Îx
HíÅ∞QõKıã¨∞Î~^°h ã¨~`Œ$Ç≤Î K‹~^®_«∞ ^è°O°‡O®A.
W^Õ<® <Ë#∞ H’O°∞Hí∞#fl â◊$~QåO°~ J#∞Hí∞~k „^ÒǨk... Hßx P O®„u ^è°O°‡O®A
Qõ∞i~z P"≥∞H≥<Àfl q+¨Ü∂« Å∞ `ˇeâÍܵ. ^èO° ‡° O®AÖ’ P`Œ‡#¥º#`Œ Z~`Œ ZHí∞¯Ç’
`Œ# Ǩ@¡ P`Œ‡ qâÍfiã¨=∞¥ ZHí∞¯=... ÃÑ·H˜ Z~`Œ ã¨Ç¨Ï#~ =∞¥sÎÉèíq~z#@∞¡ Hí#Ǩ_«`Í_À
J~`Œ Jã¨ÇϨ #~ PÜ«µ#Ö’ ^®y L#flk. PÜ«µ# W`ŒO∞° ÅÖ’ Q˘Ç¨Ê`Œ<®xfl K«¥_«Ö_Ë ∞« ...
¢ã‘Î =∞#ã¨∞#∞ JO°÷~ Kıã¨∞Hí∞<Ë „Ǩܫµ`Œfl~ KıÜ«µ_«∞... ÃÑ^°ÌÅ∞, ™®^è°∞=ÙŠǨ@¡ Q“O°=~
„ǨHí>˜~z ÇÍi "≥∞K«∞ÛH’à◊∞§ á⁄~^°_«~Ö’ J`Œ_«∞ JáåO°"≥∞·# P#~^°~ á⁄~^°∞`Í_«∞...
J~^°i g∞^® `Œ#Hí∞ JkèHßO°~ L#fl^°x Éèßq™®Î_«∞... ^è°O°‡O®A#∞ âÍsO°Hí~Qå
ã¨∞YÃÑ@ì_«~, PÜ«µ# =∞#ã¨∞#∞ ã¨~`À+¨ ÃÑ@ì_«~, ÖË^® PÜ«µ#Hí∞ #zÛ#@∞¡
=º=ǨÏiã¨∞Î#fl@∞¡ #>˜~K«_«~ =Å¡<Ë áå~_«=ÙÅ Hí∞@∞~|~Ö’ âÍ~u L~@∞~^°x
„^ÒǨkH˜ JO°~÷ Jܵ~k.
ã¨~™®O°~Ö’ ¢ã‘Î Kıã¨∞Hí∞<Ë P`Œ‡=~K«# ZÖÏ L~@∞~^À „^ÒǨkH˜ "≥∞∞^°>˜ O®„`Ë
JO°~÷ `ˇeã≤~k.
116 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

21
cè=∞¿ã#∞x ay H“ye
O≥~_«= O’A O®„u...
^è°O°‡O®A HßÅ∞ Qåe# Ç≤e¡ÖÏ `Œ# â◊Ü«∂ºQõ$ǨÏ~Ö’ uO°∞Qõ∞`Œ∞<®fl_«∞. „^ÒǨk
O®HíH’ã¨~ Z^°∞O°∞ K«¥ã¨∞Î<®fl_«∞... W~`ŒÖ’ Hí∞~f^Õq „ǨÇıt~z~k. PÜ«µ# Ǩiã≤÷u
K«¥ã≤ Hí∞~f^Õq #=ÙfiHí∞#flk.
J=∂‡... g∞ H’_«Å∞... ^è°O°‡O®A Jã¨Ç¨Ï#~`À „Ǩtfl~KÍ_«∞.
Hí∞=∂O®... D O’A P"≥∞ cè=∞¿ã#∞x Qõ$ǨxH˜ "≥o§~k. P"≥∞ h XHí¯iHı Ǩufl
Hß^°∞ Hí^®...
^è°O°‡O®AÖ’ L`ÍûǨÏ~ K«ÖÏ¡iáÈܵ~k.
J=∂‡... Çı∞=∞∞ S^°∞Qõ∞O°=∞¥ P"≥∞#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞x `ŒÇ¨C KıâÍ=∂...
ÖË^°∞ <®Ü«µ<®... JÖÏ Z~^°∞Hí#∞Hí∞~@∞<®fl=Ù. „^ÒǨk ™®xfl^è°º~ J~^°O°¥
XHı™®i HßÇÍÅ#∞Hí∞~>ı ^®x=Å¡ =∂Ö’ ã¨ÊO°úÅ∞ `ŒÖˇ`ŒÎÇÍ...
Z~^°∞Hí∞ `ŒÖˇ`ŒÎ=Ù... Jq O®Hí∞~_Í g∞O°∞ K«¥ã¨∞H’ÇÍe... P"≥∞ H’ã¨"≥∞·<®
g∞O°~^°O°¥ Híeã≤Hí@∞ìQå L~_Íe...
J=∂‡... W~^°∞Hí∞ `ŒO°∞}’áåÜ«µ~ PÖ’z~KÍe...
^è°O°‡O®A PÖ’z~K«™®Qå_«∞.
cè=∞∞_«∞ ^è°O°‡O®A Hí~>ı Z~`À aè#fl"≥∞·# ÇÍ_«∞.
Hí~_«Å∞ uiy# J`Œ_çx K«¥ã¨∞Î~>ı<Ë „^ÒǨkH˜ ÉèíÜ«µ~Çıã≤~k. ^è°O°‡O®A H“yeH˜,
J`Œ_«∞ Kıã≤# QåÜ«∂ÅHı `Í#∞ `Œ@∞ìH’ÖËHíáÈܵ~k. "≥Ø@∞Qå L#fl W`Œ_≥~`Œ Qõ>ì̃Qå
H“ye~K«∞Hí∞~>Ï_À... `Œ# Z=∞∞HíÅ∞ qiyáÈ=Ù Hí^®, W`Œ_«∞ `Œ# â◊sO®xH˜ Zxfl
QåÜ«∂Å∞ Kı™®Î_À Jx P"≥∞ â◊~H˜~z~k.
Hßx J~^°∞Hí∞ aè#fl~Qå cè=∞∞_«∞ „Ǩ=iÎ~KÍ_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 117
„^ÒǨkx K«¥_«Qå<Ë J`Œ_«∞ ǨO°∞Qõ∞ ǨO°∞Qõ∞# =KÍÛ_«∞... `Œ#Hí∞ #_çKı „â◊=∞
W=fi^°ÅK«∞H’ÖË^°x J`Œ_«∞ `Œ##∞ O≥~_«∞ Kı`Œ∞Ö’¡ J=∂~`Œ~Qå Z`Œ∞ÎH’=_«~`À<Ë
P"≥∞Hí∞ JO°÷=∞ܵ~k. XHí ѨÙ=Ùfi#∞ k~z#@∞ì P"≥∞#∞ J`Œ_«∞ Ǩ_«HíÃÑ· Ǩ_«∞H’ÃÑ>Ïì_«∞.
P"≥∞ „ǨHí¯# Hí∂O°∞Ûx P"≥∞ â◊sO°~Ö’ „Ǩ`Œº}∞=Ù#¥ K«¥ã¨¥Î XHí qâıë®#∞Éèí¥u`À
`Œ#‡Ü«µ`Œfi~Ö’ =∞∞xyáÈÜ«∂_«∞.
„^ÒǨkH˜ #=Ùfi =zÛ~k. WÖÏQÕ `Œ##∞ PO®kè™®Î_Í... O®„`Œ~`Í WÖÏ `Œ##∞
K«¥ã¨¥Î<Ë HßÅ~ Qõ_«∞ѨÙ`Í_Í Jx J#∞Hí∞#flk. „^ÒǨn... x#∞fl =∞∞@∞ìHí∞~>ı<Ë
Hí~káÈ`Í=x JxÇ≤ã¨∞Î#flk... O®„u J#flQåO°∞ ZHí∞¯=Qå x#∞fl „â◊=∞ ÃÑ@ìÖË^°∞ Hí^®
Jx =∞∞~Qõ∞O°∞Å∞ ã¨=i㨥ΠJ_çQå_«∞. x#fl>˜ O®„u `ŒÅK«∞Hí∞x „^ÒǨk K‹H˜¯à◊∞§
Hí~káÈÜ«∂ܵ.
^è°O°‡A_«∞ `Í<ˇ~`À HßÅ~#∞~z Z^°∞O°∞K«¥ã¨∞Î#fl J~^®xfl J#∞Éèíq~K«Qå<Ë
XHí HßO°º„Hí=∞~ =∞∞y~z# =∂ki „Ǩ=iÎ~KÍ_«∞. JÅÅ∞ JÅÖÏ¡ `Œ#Ö’ ÃÑÅ∞¡|∞H˜#
Hß=∂xfl ã¨~`Œ$Ç≤ΠǨiKı „Ǩܫµ`Œfl~ KıÜ«µÖË^°∞... `Œ# =∞#ã¨∞#¥ JO°÷~ Kıã¨∞H’ÖË^°∞.
Hßx cè=∞∞_«∞ JÖÏ HíxÇ≤~K«_«~ ÖË^°∞. J`Œ_«∞ `Œ#Ö’ „Ǩ`Œº}∞=Ù#¥, `Œ# =∞#ã¨∞#¥
H’O°∞Hí∞~@∞<®fl_«∞. "≥Ø@∞Qå L<®fl P Híà◊§Ö’¡ `Œ# Ǩ@¡ x~_ç# „¿Ñ=∞#∞, PO®^è°##∞
K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨk HíiyáÈܵ~k. J`Œ_ç |e+ª̈"≥∞·# ÉÏǨï=ÙÅ∞ `Œ##∞ K«∞@∞ìHí∞~>ı
ÉÏQõ∞~_«#xÇ≤~z~k. ^è°O°‡A_«∞ `Œ#Ö’ OÕÇ≤# Hß~Hí∆ cè=∞∞_ç ^®fiO®<Ë K«ÖÏ¡O°∞`Œ∞~^°x
P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~z~k.
„^ÒǨn... <Ë#∞ Éè’[# „Ç≤Ü«µ∞_çx. <®Hí∞ HÁ~K‹~ H’Ǩ~ ZHí∞¯=. WÇı <®
|ÅÇ‘Ï#`ŒÅ∞. h Hí~>ı =∞∞~^°∞ Ç≤Ï_ç~|#∞ ÃÑ஧_Í#∞. P"≥∞#∞ <Ë#∞ H’O°∞H’ÖË^°∞.
PÇı∞ ##∞fl H’O°∞Hí∞~k. x#∞fl K«¥ã≤# <®>˜#∞~_ô h=~>ı <®H≥~`À „¿Ñ=∞ Híey~k.
h=Ù ##∞fl qÇÍǨÏ=∂_«`Í=x <Ë#∞ HíÅÖ’ Hí∂_Í J#∞H’ÖË^°∞. h=Ù JO°∞˚#∞_çx
qÇÍǨÏ=∂_ç<® h J~^®xfl ^°¥O°~#∞~z K«¥ã¨¥Î P#~k~Kı ÇÍ_çx. J^°$+ì̈=âÍ`Œ∞Î
J~^°i`À áå@∞ x#∞fl qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’ÇÍeû =zÛ~k. WǨC_«∞ Hí∂_Í |Å=~`Œ~
ÖË^°∞... hq+¨ìǨ_ç`Ë<Ë...
J„Ǩܫµ`Œfl~Qå cè=∞∞_ç Kı`Œ∞Å∞ „^ÒǨk áå^®ÅÃÑ· Ǩ_ͤܵ. O≥~_«∞ áå^®Å#∞
`Œ# X_çÖ’ ÃÑ@∞ìHí∞x ÇÍ>˜x =∞$^°∞=ÙQå ã¨Ê$t~K«™®Qå_«∞... Jk `Œ#Hí∞ ¿ã=ܡ∂,
q#flǨ"≥Ø `ˇbHí „^ÒǨk áå^®Å∞ ÖÏHí∞¯~k. J`Œ_ç Kı`Œ∞Å#∞ `Œ# "≥·Ñ¨ÙHí∞ ÖÏQõ∞Hí∞x
ÇÍ>˜Ö’ `Œ# =∞∞MÏxfl ^®K«∞Hí∞~k. cè=∞∞_«∞ =∞$^°∞=ÙQå P"≥∞ `ŒÅ#∞ ÃÑ·H≥uÎ
=}∞Hí∞`Œ∞#fl ÃÑ^®Å`À P"≥∞ ÃÑ^®Å#∞ ã¨Ê$t~KÍ_«∞. Ü«µ[˝ÇıkHíÖ’ [x~z# „^ÒǨkÖ’
Jyfl O®AHí∞~k. P"≥∞Hí∞ `ˇbHí∞~_Í<Ë P"≥∞ Kı`Œ∞Å∞ cè=∞∞_ç |Å"≥∞·# ^ÕǨxfl
118 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
K«∞@∞ìHí∞<®flܵ. J`Œ_ç =„[ â◊sO°~ P"≥∞ â◊sO°~Ö’ „Ǩ`Œº}∞=Ù#¥ =∞$^°∞=ÙQå
P„Híq∞~K«∞Hí∞~k. ™œO°Éèí Ǩi=∞à◊ „^°ÇͺÅ∞Qå =∂OÕ~^°∞Hí∞ `Í=∞∞ #∞A˚ #∞A˚
Hß=_ÍxH˜ ã¨Ç¨ÏO°¬~Qå ã≤^°ú=∞Ü˵º ѨÓOÕHí∞Å =∂ki „^ÒǨk J~Qõ „Ǩ`Œº~QåÅ∞ Jq∞`Œ
|Åã¨~Ǩ#∞fl_≥·# cè=∞¿ã#∞x ayH“yeÖ’ #eyáÈ=_ÍxH˜ ã≤^°ú=∞Ü«∂ºÜµ. J`Œ_ç
ã¨ÊO°≈Ö’ „^ÒǨk Z#ÖËx ã¨∞MÏxfl J#∞Éèíq~z~k. P OÕܵ x^®#~Qå ™®QåÅx
P"≥∞ Éèßq~z~k.
cè=∞∞_«∞ Z@∞=~>˜ |Å„Ç¨Üˇ∂Qõ~ KıÜ«µHí∞~_Í<Ë „^ÒǨk J`Œ_«∞ Z@∞ uÇ≤Ê`Ë
J@∞ uiy~k. J`Œx Kı`Œ∞Ö’¡ qÅ∞¡ÖÏ =~y~k. =∞$^°∞=ÙQå `Œ# =Hí∆ã¨÷Å~ÃÑ·
`ŒKÍÛ_«∞`Œ∞#fl J`Œx Kı`Œ∞Å#∞ P"≥∞ Qõ>ì̃Qå J^°∞=∞∞Hí∞~k. `Œ# |e+ª̈"≥∞·# Kı`Œ∞ÅÖ’
P"≥∞ =H∆’*ÏÅ∞ #eyáÈÇÍÅx `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨Ï ÖÏ_«∞`Œ∞#fl@∞¡ cè=∞∞_«∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞. Jܵ<®
P"≥∞ ã¨∞d~Kı ™®÷ܵ֒<Ë J`Œ_«∞ `Œ# Kı`Œ∞Å`À P"≥∞ „Ǩ`Œº~Qåxfl ã¨Ê$t~KÍ_«∞.
cè=∞∞_«∞ ÃÑ·H˜ HíxÇ≤ã¨∞Î#fl~`Œ Híiî#∞_«∞ Hß^°x „^ÒǨk JO°÷~ Kıã¨∞Hí∞~k. J`Œ_«∞
`Œ# ™œ~^°O®ºxfl PO®kèã¨∞Î<®fl_«∞. `Œ# =∞#ã¨∞ K«¥O°Q˘<®Åx „Ǩܫµuflã¨∞Î<®fl_«∞. `Í#∞
ã¨Ê~k~K«HíáÈ`Ë J`Œ_«∞ `Œ# â◊sO®xfl ã¨Ê$t~K«_«∞ Hí∂_Í. J`ŒxÖ’ HíǨ@~ ÖË^°∞. `Œ#
„¿Ñ=∞#∞ =ºHíÎ~ Kı㨥Î<Ë Z^°∞>˜ÇÍi #∞~z ã¨Ç¨Ï["≥∞·# „¿Ñ=∞#∞ Ptã¨∞Î<®fl_«`Œ#∞.
cè=∞∞x „¿Ñ=∞Ö’ |Å=~`Œ~ ÖË^°∞. cè=∞∞x „Ǩu K«O°ºHí∂ „^ÒǨk J„Ǩܫµ`Œfl~Qå<Ë
ã¨Ê~k~z~k. P"≥∞ #∞^°∞@ K‹=∞@#∞ `Œ# L`ŒÎsÜ«µ~`À Ǩ^Õ Ç¨^Õ `Œ∞_çKÍ_«∞.
`ˇÅ¡ÇÍO°∞ *Ï=∞∞# ã≤Qõ∞æ`À =∞∞Y~ HíǨCHí∞#fl „^ÒǨkx J`Œ_«∞ J~`ŒóѨÙO°~Ö’x
[ÖÏâ◊Ü«∂xH˜ fã¨∞H≥஧_«∞.
h>˜Ö’ `ËeÜ«∂_«∞`Œ∞#fl ÇÍi z„`Œ qz„`Œ „Ǩua~ÉÏÅ∞ K«¥ã≤ [ÖÏâ◊ܵ« ~Ö’x
ѨÓOÕHí∞Å∞ ã≤yæÖϡܵ.
„^ÒǨkx `Œ# Kı`Œ∞Å`À `Í#∞ JÅ~Híi~z# `ŒO®fi`Œ<Ë cè=∞∞_«∞ P"≥∞#∞ â◊Ü«µºÃÑ·
q„â◊q∞~ǨKıã≤ `Œ# =∞~kO®xH˜ "≥஧_«∞. cè=∞∞x Kı`Œ∞Ö’¡ P"≥∞ â◊sO°~Ö’ „ǨuÉèßQõ~
#ey#ǨÊ>˜H© P"≥∞ Z~`À Ǩܵx J#∞Éèqí ~z~k. O’[~`Í âÍsO°Hí „â◊=∞ Kıã=≤ zÛ
"≥KÛ« x hà◊§`À ™®fl#~ Kıã≤ x„k~z# „âÍq∞Hí∞x =∂ki P"≥∞ P ǨQÅ õ ~`Í x„k~z~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 119
22
J~°∞#˚ ∞x ™œO^Œ~åº~å^è#Œ
=∞¥_À O®„u...
D O®„u JO°∞˚#∞_ç â◊Ü«∂ºQõ$ǨxH˜ "≥à◊∞`Œ∞<®fl#x `ˇeã≤# „^ÒǨk Qõ∞~_≥ ÇıQõ~Qå
HÁ@∞ì H í ∞ #flk. JO° ∞ ˚ # ∞_ç x 㨠fi Ü« µ ~=O° ~ Ö’ K« ¥ ã≤ # O’A P"≥ ∞ =∞#㨠∞
Hí~Ç≤~záÈܵ~k. =∞#‡^ä°∞_«∞ Hí∂_Í W~`Œ J~^°~Qå L~_«_Õ"≥Ø#x P"≥∞Hí∞
JxÇ≤~z~k. JO°∞˚#∞x J~^°~ Hí<®fl, P*Ï#∞ÉÏǨï"≥·# J`Œx O°¥Ç¨~Hí<®fl J`Œx
gO°`Œfi~ „^ÒǨkx PHíi¬~z~k.
J`Œ_∞« O≥~_«∞ Kı`∞Œ Å`À#¥ XHı™®i ѨÙ~MÏ#∞ѨÙ~MÏÅ∞Qå [_çÇÍ#ÖÏ ÉÏ}®Å∞
ÇıÜ«µQõÅ_«x „^ÒǨk q#flk. â◊$~QåO°~Ö’#¥ JO°∞˚#∞xH˜ ™®>˜ÖËO°x Hí∂_Í K‹eHí`Î̌Å
#∞~z P"≥∞ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞~k. `Œ# K‹eHí`ˇÎÅ∞ `Œ#<ˇ~`Œ JÅ~Híi~z<® „^ÒǨkH˜ P
JÅ~HßO°~ KÍÅ^°xÇ≤~z~k. =∂>˜=∂>˜H© P"≥∞ J^°Ì~Ö’ K«¥ã¨∞H’=_«~ K«¥ã≤#
K‹eHí`Î̌Å∞ P"≥∞#∞ =∞i~`Œ JÅ~Híi~Kı „Ǩܫµ`Œfl~ KıâÍO°∞. U JÅ~HßO°=∞¥ „^ÒǨkH˜
ã¨~`Œ$Ç≤Î HíÅQõ#>ı¡ JxÇ≤~z~k.
„^ÒǨk =∞#ã¨∞#∞ „QõÇ≤Ï~z# P"≥∞ „Ç≤Ü«µã¨d P"≥∞#∞ ã¨O®fi~Qõ ã¨∞~^°O°~Qå
JÅ~Híi~z~k. =~>˜x~_Í Çıã≤# #QõÅ#∞ fã≤ „ǨHí¯# ÃÑ>˜ì XHí =∞∞`ͺÅǨO°~
=∂„`Œ~ Çıã≤~k. <®ã≤HíÃÑ· =∞∞H≥¯O°#∞ fã≤Çıã≤~k. K‹eHí`ˇÎÅ∞ ÃÑ>˜ì# Hß@∞Hí#∞
`Œ∞_çzÇıã≤~k. ÃÑ^°=ÙÅHí∞ J~@∞Hí∞#fl Å`Œ∞ÎHí#¥ `Œ∞_çzÇıã≤~k.
„^ÒǨn, JO°∞˚#∞_«∞ ã¨Ç¨Ï[ ã¨~^°O®ºxHı PHíi¬`Œ∞_«=Ù`Í_«∞. ÃÑ·ÃÑ· "≥∞O°∞Qõ∞Å#∞
K«¥ã≤ J`Œ_«∞ =∞∞iã≤áÈ_«∞. D O°~Qõ∞Å∞, ǨÏ~Qõ∞Å¥ J`Œ_çH≥~`Œ W|ƒ~k Híey™®Îܡ∂...
â◊$~QåO®xH© Un J_«∞¤ L~_«Hí∂_«^°∞. Jܵ<® JÅ~HßO®Å∞ `˘Åy㨥Πã¨=∞Ü«µ~
=$^ä• KıÜ«µ_«~ â◊$~QåO° ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ W+¨ì~ L~_«^°∞... J~@¥ JHí¯_ç #∞~z
x„+¨¯q∞~z~k.
JO°∞#˚ ∞x â◊Ü∂« ºQõ$ǨÏ~Ö’x J^°~Ì Ö’ JÅ~HßO®Åhfl fã≤# `Œ# O°¥áåxfl K«¥ã≤
„^ÒǨk `Í<Ë =∞∞Qõ∞úO®Öˇ·~k. JO°∞˚#∞_«∞ `Œ##∞ Qõ∞O°∞ÎǨ_«`Í_À ÖË_À... J#∞Hí∞~@¥
120 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
`ŒÖˇuÎ# „^ÒǨk LeH˜¯Ç¨_ç~k. JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# "≥·Ñ¨Ù K«¥ã¨∞Î<®fl_«∞... „^ÒǨkH˜ ã≤Qõ∞æ
=∞∞~K«∞Hí∞ =zÛ~k. Jܵ<® „H©Qõ~@ J^°Ì~Ö’ J`Œ_ç O°¥áåxfl K«¥ã≤~k.
'Z~`Œ J~^°~Qå L<®fl_«∞!— Jx J#∞H’Hí∞~_Í L~_«ÖËHíáÈܵ~k „^ÒǨk...
á⁄_«=ÙQå, ^°$_è~° Qå, Jxfl J=Ü«µÇÍÅ∞ á⁄~kHíQå L#fl P P*Ï#∞ÉÏǨï_çx K«¥ã≤
P"≥∞ ǨO=° â◊∞O®Öˇ~· k. „ǨHßâ◊=~`Œ"∞≥ #· Híà∞◊ §, qâÍÅ"≥∞#· #∞^°∞O°∞, QåeH˜ JÅ¡ÖÏ_«∞`Œ∞#fl
L~QõO®Å∞Qå uiy# A`Œ∞Î, =∞$^°∞"≥·# ÃÑ^®Å∞ K«¥ã≤ P"≥∞ Híà◊∞§ uǨCH’ÖËHíáÈܵ~k.
^è°O°‡A_«∞, cè=∞∞_«∞ J~`ŒHí∞ =∞∞~^°∞ O≥~_«∞ O®„`Œ∞Å∞ `Œ#`À =Ù<®fl, W^Õ
`˘eO®„u Jx „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k. `Œ# =∞#ã¨∞Ö’ J}∞=}∞=Ó JO°∞#˚ ∞_«∞ x~_ç
L<®fl_«x `Œ#Hí∞ WǨC_«∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î#flk. JO°∞˚#∞_«∞ zO°∞#=Ùfi`À `Œ##∞ K«¥ã¨¥Î
xÅ|_«_Íxfl „^ÒǨk `Œ@∞ìH’ÖËHíáÈܵ~k. W~Hß O®_Ë~... `Œ#`À =∂>Ï¡_«_Ë~... P"≥∞
J}∞=}∞=Ó `ŒÇ≤~záÈܵ~k.
Hí$뮂... Jx JO°∞˚#∞_«∞ P"≥∞#∞ „¿Ñ=∞Qå Ç≤eKÍ_«∞.
P fÜ«µx ã¨fiO®xH˜ „^ÒǨk ѨÙÅHíi~záÈܵ~k. D Ç≤Å∞Ѩ٠`Œ#Hí∞ W+ì̈=∞x
JO°∞˚#∞_çH˜ ZÖÏ `ˇÅ∞ã¨∞...
`Œ##∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl Jã¨Å∞ gO°∞_«∞ =KÍÛ_«∞. J`Œ_ç<Ë `Í#∞
z#flǨÊ>˜ #∞~p „¿Ñq∞~z~k. J`ŒxH˜ ##∞fl <Ë#∞ JiÊ~K«∞Hí∞~>Ï#∞.
Hßx JiÊ~K«∞H’=_ÍxH˜ `Œ# =^°Ì U=∞∞#flk... WǨÊ>˜Hı `Œ# â◊sO®xfl W^°ÌO°∞
J#∞Éèíq~KÍO°∞. JO°∞˚#∞xH˜ `Í#∞ Uq∞=fiQõÅ#∞... XHí¯ =∞#ã¨∞ `ŒÇ¨Ê.
P"≥∞ PÖ’K«#Å#∞ „QõÇ≤Ï~z#@∞¡Qå JO°∞˚#∞_«∞ J#∞#Ü«µ~Qå ǨeHß_«∞...
„^ÒǨn... Wk hHí∞ `˘eO®„u Hß^°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... D q+¨Ü«µ~ <®Hí∞ Hí∂_Í
Jã¨~`Œ$Ç≤Î Híey~Kı^Õ... P O’A x#∞fl <Ë#∞ [ܵ~z fã¨∞Hí∞ "≥à◊∞`Œ∞#flǨC_«∞ h=Ù
<® ^®xÇı#x Lá⁄Ê~yáÈÜ«∂#∞. Hßx ^è°O°‡~ =∞O’q^è°~Qå xO°‚ܵ~z~k. ^è°O°‡~
ÉÏ^è°º`Œ#∞ <ËO°∞Ê`Œ∞~^Õ Hßx ǨÏHí∞¯Å#∞ W=fi^°∞. <Ë#∞ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl ^®xx <®
™È^°O°∞Å`À Ǩ~K«∞H’=_«=∞#fl `Œ$Ç≤Î `ŒÇ¨Ê <®Hıg∞ q∞QõÖË¡^°∞... =∞#=∞~`Í xq∞`ŒÎ
=∂„`Œ∞Å~. D Éèí¥g∞‡^° Z=O°=∞¥ âÍâ◊fi`Œ~Qå L~_«=∞∞. L#fl<®flà◊¥§ Jܵ#
ÇÍà◊§=∞~`Í ã¨∞Y~Qå, ã¨~`À+¨~Qå L~_«@Çı∞.
„^ÒǨk J`Œx "≥·Ñ¨Ù *ÏeQå K«¥ã≤~k. D JO°∞˚#∞_«∞ ã¨fi`Œ~„`Œ∞_«∞ Hß_«∞. `Œe¡,
J#flÅ#∞, ÃÑ^°ÌÅ#∞ Hß^°x J`Œ_Ëg∞ KıÜ«µÖË_«∞... NHí$+¨∞‚_«∞ ÖËx^Õ W`Œ_Ë Ç¨x KıÜ«µ_«x
Hí∂_Í q<®fl#∞. PÜ«µ# Hí∂_Í ##∞fl q∞Qõ`Í ÇÍi`À Híeã≤ Ǩ~K«∞HÁ=∞‡x JO°∞#˚ ∞_çx
P^Õt~KÍ_«∞ Hí^®...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 121
P"≥∞ PÖ’K«#Å#∞ ÉèíQõfl~ Kı㨥ΠJO°∞˚#∞_«∞ J<®fl_«∞...
Hí$뮂... h ¿ÑO°∞, <® „Ç≤Ü«µ ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞_«∞ Hí$+¨∞‚_ç ¿ÑO°∞ XHí>ı Hß=_«~ Hí∂_Í h
=~>ı <®Hí∞ PHíO°¬} Híey~z~k. Hí$+¨‚ J#fl ¿ÑO°∞¡ HíÅ ÇÍi^°ÌO°¥ <® =∞#ã¨∞Hí∞
#zÛ# ÇÍO°∞ Hß=_«~ <® J^°$+ì̈~.
U Hí$+¨‚ J~>ı g∞Hí∞ ZHí∞¯= W+ì̈~? Jx Hí$+¨‚ „Ǩtfl~z~k.
JO°∞˚#∞_«∞ J~^°~Qå #ÇÍfi_«∞.
g∞ W^°Ìsfl ÇıO°∞ÇıO°∞Qå K«¥¿ãÎ Hí^®. XHíi`À XHíix áÈÅÛ_ÍxH˜... <Ë#∞
™œ~^°O®ºO®^è°Hí∞_çx... NHí$+¨∞‚_«∞ <®Hí∞ J^Õ <ËO®Ê_«∞. h ™œ~^°O®ºxfl PO®kè~K«_«~
J`Œ_çH˜+¨ìÇı∞ Hí^®...
PÜ«µ# Hí∂_Í ™œ~^°O®ºO®^è°Hí∞_Ë Hí^®... Jx „^ÒǨk J_çy~k.
J=Ù#∞... PÜ«µ<Ë ™œ~^°O°º~ =∞¥sÎÉèíq~z# =ºHÎ̃... PÜ«µ# Ǩ@¡ PHíi¬`Œ∞Å∞
HßxÇÍO°∞ ÖËO°∞... Hßx x#∞fl K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ ¢ã‘Î ™œ~^°O°º~ J~>ı Uq∞>’ <®Hí∞
`ˇeã≤~k. Jã¨Å∞ Hí$+¨‚ J<Ë ¿ÑOÕ ™œ~^°O®ºxH˜ „ǨfHõ...
JO°∞#˚ ∞_«∞ HÁ~`Œ¿ãѨ٠™œ~^°Oº° ~ Qõ∞i~z, Hí$+¨∞_‚ ç Qõ∞i~p =∂>Ï¡_∞« `Œ¥ Qõ_áç å_«∞.
J`Œ_ç ™®xfl^è°º~Ö’ „^ÒǨkH˜ HßÅ~ ãÎ̈~aè~z#@∞¡ Jܵ~k. JO°∞˚#∞_«∞ `Œ# =∞#ã¨∞#∞
ã¨Ê$t~KÍ_«∞. â◊sO°Ñ¨Ù Ö’`Œ∞Å#∞ J<Ëfi+≤~KÍ_«∞. `Œ# ǨÏ$^°Ü«µ `Œ~„`Œ∞efl XHí J^°∞ƒù`Œ
"≥·}˜Hí∞_«∞ g∞>˜#@∞¡Qå g∞>Ï_«∞. P O®„u P"≥∞ J`Œ_ç`À ѨÓiÎQå Híeã≤áÈܵ~k,
HíiyáÈܵ~k. `Œ# H˜+ì̈"≥∞·# ^®xfl ǨÏ`Œ∞ÎHí∞#fl@∞¡Qå JO°∞˚#∞_çx P"≥∞ Qå_è°~Qå ǨÏ`Œ∞ÎHí∞x
ÃÑ#Çıã¨∞Hí∞#flk.
JO°∞˚#∞_«∞ `Œ#`À =∂>Ï¡_ç<®, â◊$~QåO°~Ö’ áåÖÁæ<®fl P Hí∆}®Å∞ âÍâ◊fi`Œ~ HßÇÍÅx
„^ÒǨk J#∞Hí∞~k. J`Œxx ã¨~`À+¨ÃÑ>ı~ì ^°∞Hí∞ P"≥∞ Z~`À „Ǩܵ« ufl~z~k... ^èO° ‡° O®A,
cè=∞∞x`À P"≥∞ =∞#ã¨∞ qÇ≤Ê =∂>Ï¡_Ö « ^Ë ∞° ... Hßx JO°∞#˚ ∞x`À P"≥∞ Z<Àfl q+¨Ü∂« Å∞
=∂>Ï¡_ç~k... `Œ# HíÅÖ’¡ JO°∞˚#∞_«∞ ZÖÏ =KÍÛ_À... "≥<ˇflÅ O®„`Œ∞ÅÖ’ `Í#∞
qǨÏiã¨∞Î#flǨC_«∞ J`Œx Qõ∞i~z `Œ# ÉèßÇÍÅ#∞ Híq`ŒÅ∞Qå ZÖÏ Je¡~^À „^ÒǨk
q=i~z~k.
JO°úO®„u ^®>ı~`Œ=O°Hí∂ ÇÍO°∞ XHíi Kı`Œ∞Ö’¡ XHíO°∞ XkyáÈܵ Z<Àfl q+¨Ü«∂Å∞
=∂>Ï¡_«∞Hí∞<®flO°∞. P â◊Ü«∂ºQõ$ǨÏ~Ö’ W^°ÌO°∞ „¿Ñq∞Hí∞Å ã¨Ç¨Ï[ ã≤^°ú"≥∞·# â◊$~QåO°~
O®[ºÇı∞e~k... ÇÍi ™®xflÇ≤Ï`Œº~ K«¥ã≤ PHßâ◊~Ö’ "≥<ˇflÅHí∂_Í ã≤Qõ∞æǨ_ç =∞|∞ƒÅ
KÍ@∞Hí∞ "≥o§~k. =∞ÅÜ«µ =∂O°∞`Œ~ QõÇÍHí~∆ #∞~z =zÛ ÇÍi â◊sO®Å#∞ „¿Ñ=∞Qå
ã¨Ê$t~z~k.
122 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Z„O°Qå Ǩ~_ç# ÇÍi ÃÑ^®Å∞ ÃÑ#Çıã¨∞Hí∞x `Œ=∞#∞ `Í=∞∞ =∞i~`Œ Ǩ~_ç~K«∞
Hí∞<®flܵ. JO°∞˚#∞x gѨÙÃÑ·, KèßfÃÑ· „^ÒǨk Kıã≤# #YHí∆`ÍÅ`À J`Œ_«∞ zO°∞Ü«µ∞^°ú~Ö’
áåÖÁæ#fl@∞¡ Éèßã≤ÖÏ¡_«∞... XHíi ¿ãfi^°[ÖÏxfl =∞O˘HíO°∞ `Œ=∞ =„™®ÎÅ`À `Œ∞_«∞K«∞Hí∞<®flO°∞.
XHíi HÁHíO°∞ „^®Hí∆ Ǩà◊§#∞ uxÇ≤~K«∞Hí∞<®flO°∞. â◊Ü«µºÃÑ· Ǩiz# =∞Öˇ¡Ñ¨Ó=ÙÅ#∞ ^Àã≤à◊§
HÁnÌ fã¨∞Hí∞x XHíiÃÑ· XHíO°∞ K«Å∞¡Hí∞<®flO°∞... ÇÍi â◊sO®Å =∞^è°º #Å∞Qõ∞`Œ¥ Ǩi=∞à®xfl
"≥^[° Å∞¡`¥Œ =∞ÖˇÅ ¡ ∞ Z#ÖËx Ǩܵx J#∞Éèqí ~KÍܵ. fQõÅÃÑ· ÇÍ_çáÈ=_«~ Hí<®fl
„¿Ñq∞Hí∞Å â◊sO®Å =∞^è°º #eyáÈ=_«~Ö’x =∂^è°∞O°º~ Uq∞>’ ÇÍ>˜H˜ `ˇeã≤~k.
JO° ∞ ˚ # ∞_« ∞ `Œ # #∞ Qå_è ° ~ Qå „¿Ñq∞㨠∞ Î < ®fl_« h , `Í#¥ J`Œ x x Qå_è ° ~ Qå
„¿Ñq∞ã¨∞Î<®fl#h „^ÒǨkH˜ JO°÷~ Jܵ~k. Hßx JO°∞˚#∞_«∞ HíO°Î=º nH∆ß Ç¨O®Ü«µ}∞_«∞.
Hí∆„uÜ«µ ^è°O°‡~ Ǩ@¡ J`ŒxH˜ J#∞O®Qõ~ ZHí∞¯=. NHí$+¨∞‚xn JO°∞˚xn XHı =∞#ãÎ̈`Œfi~...
¢ã‘ÎÅ`À ÇÍO≥~`Œ „Ǩ}Ü«∂xfl Ǩ~_ç~z<®... Jk `Œ=∞ rq`ÍÅ#∞ âÍã≤~K«Hí∞~_Í
K«¥ã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. `Í=∞O®Hí∞ÃÑ· h>˜ÉÁ@∞ì Hí^°∞Å∞`Œ¥ P PHí∞#∞ P#~k~ǨKıã¨∞Î~k.
Hßx Jk ZǨC_«∞ *ÏiáÈ`Œ∞~^À ^®xHı `ˇeÜ«µ^°∞. ZǨC_«∞ `ˇÅ¡ÇÍi~^À... ZǨC_«∞
JO°∞˚#∞_«∞ `Œ##∞ ã¨∞`ÍO°~Qå q_çÇ≤~K«∞Hí∞x JG q^®ºÉèߺ™®xH˜ "≥o§áÈÜ«∂_À
„^ÒǨk „QõÇ≤Ï~K«ÖËHíáÈܵ~k.
"≥∞ÅHí∞= =zÛ# `ŒO®fi`Œ P"≥∞ ǨÏ$^°Ü«µ~ JO°∞˚#∞_ç H’ã¨~ P„H’t~z~k. =∞m§
x#fl>˜ "≥<ˇflÅ O®„u ZǨC_«∞ =ã¨∞Î~^À Hí^®... Jx P"≥∞ =∞#ã¨∞û ÉÏ^è°`À =∞¥ey~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 123
23
#‰õΩÅ, ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ ™êOQÆ`º« O
#Hí∞Å∞_«∞ J~^°"≥∞·# Ǩã≤ÉÏÅ∞_«∞ÖÏ Hí#Ǩ_ͤ_«∞. "≥∞∞^°>˜ O®„u „^ÒǨkx
K« ¥ _« Q å<Ë Ç¨ ã ≤ Ç Í_« ∞ =∞O’ J~^° " ≥ ∞ · # =㨠∞ Î = Ù#∞ K« ¥ _« Q å<Ë P#~k~z#@∞ì
P#~k~KÍ_«∞. „^ÒǨkx Kıܵ Ǩ@∞ìHí∞x |Ü«µ@Hí∞ fã¨∞Hí∞ "≥஧_«∞. `Œ# JâÍfixfl
|Ü«µ@Hí∞ fã≤ „^ÒǨkx =∞∞~^°∞ Hí∂O’ÛÃÑ@∞ìHí∞x Ãã·Hí`Œ „âı}∞Ö’¡, "≥<ˇflÅ O®„uÖ’
qǨÏi~KÍ_«∞. `Œ# Qõ∞„O°Ñ¨Ù ™êfis <ˇ·Ñ¨Ù}®ºxfl P"≥∞ =∞∞~^°∞ „Ǩ^°i≈~KÍ_«∞.
=∞O°ÖÏ J~`ŒóѨÙO°~Ö’ #Hí∞Å∞_«∞ P"≥∞Hí∞ Z<Àfl Hí|∞O°∞¡ K‹áåÊ_«∞. `Œ# J#flÅ
^è≥·O°º ™®Ç¨Ï™®Å#∞, áÈO®@ Ǩ>˜=∞#∞ q=i~KÍ_«∞. #Hí∞Å∞_çH˜ Hí∂_Í „^ÒǨk =∂kOÕ
J~^°"≥∞·# ǨHí∆∞Å#∞, ÖËà◊§#¥ ÃÑ~K«_«~ W+ì̈Çı∞... ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~ "≥஧Hí `Œ# J~`ŒÑ¨ÙO°~
J~`Í Ç¨Hí∆∞Å Qõ¥à◊§`À x~ѨÙ`Í#x, `Œ# L^®º#=#~Ö’ J~^°"≥∞·# ÖËà◊§#∞
ÃÑ~K«∞`Í#x K‹áåÊ_«∞. O®„`Œ~`Í „^ÒǨkH˜ ¿ã= KıÜ«µ_«~`À<Ë #Hí∞Å∞_çH˜ ã¨iáÈܵ~k.
fÜ«µ>˜ „^®Hí∆ Ǩà◊§#∞ `Œ#Hí∞ uxÇ≤~KÍ_«∞. =∞^è°∞O°"≥∞·# Ѷ¨ÅO°™®Å#∞ `ÍQõ=∞x
|Å=~`Œ~ KıâÍ_«∞. `Œ# ÃÑ^®ÅHí∞ J~>˜# Ǩà◊§ O°™®Å#∞ `Œ∞_çKÍ_«∞... z=O°Hí∞ `Œ#
=H∆’*ÏÅ =∞^è°º P|Qå `ŒÅ ^®K«∞Hí∞<®fl_«∞... „^ÒǨn ##∞fl HíO°∞}˜~K«∞ Jx
Çı_«∞Hí∞<®fl_«∞... z=O°Hí∞ Qõ∞„O®xfl =∞zÛHí Kıã¨∞Hí∞#fl@∞¡ #Hí∞Å∞_«∞ `Œ# J^è°O®Å`À
P"≥∞ â◊sO°=∞~`Í ã¨Ê$t~z "≥∞`ŒÎQå P"≥∞#∞ =∞zÛHí Kıã¨∞Hí∞<®fl_«∞.
#Hí ∞ Å∞_« ∞ áå~_« = ÙÅ~^° i Ö’ J~^° Q å_« ∞ . `Œ # J~^®xfl K« ¥ ã≤ ¢ã‘ Î Å ∞
"≥∞·=∞O°záÈ`ÍO°x #Hí∞Å∞xH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. Hßx ÇÍix =â◊ǨO°K«∞HÁ<Ë~`Œ ™®Ç¨Ïã¨~ J`ŒxH˜
ÖË^°∞... ÃÑ^°Ì ÇÍO°~>ı, =∞∞Yº~Qå ^è°O°‡O®[~>ı J`ŒxH˜ Jq∞`Œ"≥∞·# Q“O°=~...
cè=∞∞_«~>ı ÉèíÜ«µ~... JO°∞˚#∞_«~>ı Jaè=∂#~... `Œ# ™È^°O°∞_«∞ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«~>ı Z~`À
„¿Ñ=∞...
#Hí∞Å∞x ™œ~^°O®ºxfl K«¥ã≤ „^ÒǨn "≥∞·=∞O°záÈܵ~k... #Hí∞Å∞xH˜ P"≥∞
ÉèíÜ«µ~ áÈQ˘>ì̃~k... â◊$~QåO°~Ö’ ÉèíÜ«∂xH˜ `Í=ÙÖË^°x K‹Ç≤Ê~k. „^ÒǨk`À J#∞Éèí=~
`ŒO®fi`Œ #Hí∞Å∞_«∞ P"≥∞ P~`ŒO°~yHí∞_«Ü«∂º_«∞.
124 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ =∞~z Híq... `Í#¥ JǨC_«Ç¨C_«∞ Híq`ŒÅ∞ O®™®Î#x J`Œ_«∞ Z=i
^®fiO®<À `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl_«∞. â’Éèí#~ O®„u J`Œ_«∞ `Œ# ™œ~^°O®ºxfl =i‚㨥ΠJ^°∞ƒù`Œ"≥∞·#
Híq`ŒÅ∞ K‹áåÊ_«∞. „^ÒǨkh `Œ# Híq`ŒÅ#∞ K«^°==∞x |Å=~`Œ~ KıâÍ_«∞.
P"≥∞#∞ K«¥ã≤# Hí} ∆ ~Ö’<Ë J`Œ_ç Hí#∞ÅÖ’, ǨÏ$^°Üµ« ~Ö’ Híq`Œfi~ Lá⁄Ê~y~k.
P"≥∞#∞ O≥Ç¨Ê ÇıÜ«µHí∞~_Í Z~`À¿ãѨ٠K«¥âÍ_«∞. J`Œ_ç <À>˜ #∞~z "≥Å∞=_ç# Híq`Œ
㨥>˜Qå P"≥∞ ǨÏ$^°Ü«∂xfl `ÍH˜~k.
„^ÒǨn... <Ë#∞ J~^°iHí~>ı z=iÇÍ_çx... <Ë#∞ áåÅ∞ `ÍQÕ =Ü«µã¨∞ûÖ’<Ë <®
`Œe¡^°~„_«∞Å∞ <®Hí∞ ^°¥O°=∞Ü«∂ºO°∞. Hí∞~f^Õq <®Hí∞ JáåO°"≥∞·# „¿Ñ=∞#∞ J~k~z~k.
Hßx Jã¨Å∞ `Œe¡^°~„_«∞ÅHí∞ `Œ=∞ z#fl HÁ_«∞Hí~>ı Z~`À „¿Ñ=∞ L~@∞~^°x q<®fl#∞.
J~^° O ° ¥ ##∞fl Hí x +¨ µ ª _ « ∞ Qå K« ¥ ™®Î O ° ∞ . J㨠Š∞ <® Qõ ∞ i~z =∞izáÈ`ÍO° ∞ .
=∞izáÈܵ# `ŒO®fi`Œ =∞m§ Qõ∞O˘Î¿ãÎ<Ë~... "≥∞∞^°>˜™®i ǨÅHíi~z# `Œ$Ç≤Î HíÅQõ^°∞
Hí^®... „^ÒǨn... ^°H˜¯# ^®x`À `Œ$Ç≤Î á⁄~^°_«~ <®Hí∞ ÉÏź~ #∞~p JÅÇÍ>ˇ·~k...
h=Ù <®Hí∞ ^°Hí¯_«Çı∞ =∞ǨÉèßQõº~... h=Ó ##∞fl z=iÇÍ_çQå K«¥_«=Ù Hí^®...
J~^°iHí<®fl z#flÇÍ_≥·# HßO°}~Qå P`Œ‡#¥º#`Œ`À ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ X~@i`Œ#~
J#∞Éèíqã¨∞Î<®fl_«#fl q+¨Ü«µ~ „^ÒǨkH˜ JO°÷=∞ܵ~k. X~@iÇÍ_«∞ `Œ#ÃÑ· `Í#∞
*ÏeǨ_«`Í_«∞... J`Œ_ç Híq`ŒfiÇı∞ J`Œ_çH˜ W<®flà◊¥§ PÅ~|#. WǨC_«∞ P X~@i`Œ<®xfl
áÈQ˘@ì=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ `Œ#ÃÑ· Ǩ_ç~k. g∞O°∞ X~@i Jx ZǨC_«¥ J#∞H’Hí∂_«^°∞.
g∞Hí∞ <Ë#∞<®fl#∞... g∞ ǨÏ$^°Ü«µ Çı^°# Ǩ~K«∞H’=_ÍxH˜ <Ë#∞ ã≤^°ú~Qå =Ù<®fl#∞...
Jx „^ÒǨk K‹Ç≤Ê~k.
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ Lá⁄Ê~yáÈÜ«∂_«∞... P O®„u ÇÍi^°Ìi =∞^èߺ Híq`Œfi~ Qõ∞i~z
K«O°Û [iy~k. „^ÒǨk qxÇ≤~z# Híq`ŒÅ∞ qx J`Œ_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞. J~`Œó
ѨÙO®xHı Ǩiq∞`Œ"≥∞·# ¢ã‘ÎH˜ W~`Œ>˜ ã¨fi`Œ~„`Œ"≥∞·# ÉèßÇÍÅ∞~>ÏÜ«µx J`Œ<ˇÇ¨C_«¥
TÇ≤Ï~K«ÖË^°∞.
¢ã‘ÎH˜ â◊sO°Çı∞ Hß^°∞, =∞#ã¨∞, |∞nú L~>ÏÜ«µx h Híq`ŒÅ`À <®Hí∞ `ˇeã≤~k
„^ÒǨn... <® =∞<À<Ë„`ÍÅ∞ `ˇO°K«∞Hí∞<®flܵ. <Ë#∞ ¢ã‘Î Qõ∞i~z `ˇÅ∞ã¨∞H’Hí∞~_Í<Ë
P"≥∞ ™œ~^°O°º~ Qõ∞i~z, =∞#ã¨∞ Qõ∞i~z O®âÍ#∞. <®Hıg∞ `ˇeÜ«µ^°x WǨC_«∞
JO°÷"≥∞·~k.
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ HíqQå `Œ##∞ JO°÷~ Kıã¨∞H’=_ÍxH˜ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®fl_«∞... `Œ#Hí∞
W~`ŒHí~>ı Hß=eû#^Õq∞>˜... `Œ# =∞<ÀÉèßÇÍefl Ǩ~K«∞H’=_ÍxH˜, `Í#∞ K‹¿ÑÊk
q#_ÍxH˜ XHí =ºH˜Î `Œ#Hí∞ ÉèíO°ÎQå ^˘iHß_«∞. „^ÒǨk Wë®ìܵë®ìÅHí∞ J#∞Qõ∞}~Qå
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ `Œ##∞ `Í#∞ =∞Å∞K«∞Hí∞<®fl_«∞. P O®„u ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç`À „^ÒǨk â◊$~QåO°
™®„=∂*Ϻ<Ëfle~k. J`Œ_çx ÖÏe~z ǨÏ`Œ∞ÎHí∞x â◊$~QåO° áåOîßÅ∞ <ËO°Ê_«~ „^ÒǨk
=~`ˇ·~k. ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ `Œ##∞ `Í#∞ P"≥∞Hí∞ JiÊ~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 125
24
J`«QÎ Íi JO`«~O° QÆO
P Jܵ^°∞ O®„`Œ∞Å¥ „^ÒǨkH˜ HÁ`ŒÎ J#∞ÉèíÇÍÅ#∞ <ËO®Êܵ. XHÁ¯Hí¯O°¥
P"≥∞Hí∞ XH’¯ J#∞ÉèíÇÍxflKÍÛO°∞. XHíO°∞ `Œ##∞ P„Híq∞~K«∞Hí∞~>ı, =∞O˘HíO°∞
=â◊ǨO°K«∞Hí∞<®flO°∞. XHíiH˜ `Œ##∞ `Í#∞ JiÊ~K«∞Hí∞#flk. XHíO°∞ `Œ##∞ ÖÏe~z
áåe¿ãÎ =∞O˘Híifl `Í#∞ ÖÏe~z áåe~K«=Åã≤ =zÛ~k. Wxfl J#∞ÉèíÇÍÅ∞ ^è°O°‡~
`ŒÇ¨ÊHí∞~_Í U ¢ã‘ÎH≥·<® Åaè™®ÎÜ«∂... ѨÙO°∞+¨∞ÅHı `Œ=∞ O°HíO°HßÅ J#∞ÉèíÇÍÅ#∞ á⁄~^Õ
ǨÏHí∞¯#∞ ã¨=∂[~ Qõ∞iÎ~z~k. NHí$+¨∞‚_«∞ Z~`Œ=∞~kx qÇÍǨÏ=∂_Í_À... Z~^°ifl
J#∞Éèíq~KÍ_À... PÜ«µ##∞ Z=O°¥ `ŒÇ¨C Ǩ@ìÖË^°∞... WǨC_«∞ „^ÒǨkx `ŒÇ¨CǨ@ìHí∞~_Í
K«¥ã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ ã¨=∂[Çı∞ =∞∞~^°∞Hí∞ =ã¨∞Î#flk. Jܵ^°∞ J#∞ÉèíÇÍÅHí∂ „^ÒǨk
âÍsO°Hí~Qå, =∂#ã≤Hí~Qå ã≤^°ú"≥∞·~k. O°HíO°HßÅ J#∞ÉèíÇÍÅ~@¥ Híey# `ŒO®fi`Œ â◊sO°~
U XHí¯ J#∞ÉèíÇÍxH© `Œ$Ç≤Î K‹~^°^°∞. "≥∞∞^°>˜™®i „^ÒǨkH˜ `Œ#ÃÑ· `Œ#Hí∞ QõO°fi~
Híey~k. `Œ# J_«∞Qõ∞ÅHí∞ =∞_«∞Qõ∞ÖÁ`ËÎ~^°∞Hí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ã≤^°ú~Qå L<®flO°∞.
ѨÙO°∞+¨∞_çHı ¢ã‘Îx J#∞Éèíq~Kı ™®fi`Œ~„`Œº~ Z~^°∞Hí∞~_Íe. Jܵ^°∞Qõ∞i`À „^ÒǨk
Jܵ^°∞ O®„`Œ∞à◊∞§ Qõ_çÇ≤# `ŒO®fi`Œ „^ÒǨkx Hí∞~u „Ǩtfl~z~k. „^ÒǨn... <® Hí∞=∂O°∞Å∞
x#∞fl ÉÏQå K«¥ã¨∞Hí∞<®flO°∞ Hí^®... Hí∞~u „Ǩâ◊flÖ’ J~`ŒO®O°÷~ „^ÒǨk „QõÇ≤Ï~z~k.
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ `Œ#H˜zÛ# ã¨∞Y~ ZÖÏ L#fl^°x P"≥∞ „Ǩtflã¨∞Î#fl^°x „^ÒǨkH˜
JxÇ≤~z~k.
P PÖ’K«# O®Qå<Ë „^ÒǨk ã≤Qõ∞æǨ_ç~k. „^ÒǨk =∞∞Y~ =∞∞#∞Ǩ>˜ Hí~>ı
J~^°~Qå, Híà◊Híà◊ ÖÏ_«∞`Œ¥ HíxÇ≤~K«_«~ K«¥ã≤# Hí∞~u Z~`À ã¨~`À+¨Ç¨_ç~k. ¢ã‘Î
rq`Œ~ "≥∞∞^°>˜ O®„u J#∞Éèí=~`À<Ë Ç¨iǨHífi=∞=Ù`Œ∞~k. „^ÒǨkH˜ Jܵ^°∞ ÇıOÕfiO°∞
`˘eO®„`Œ∞Å∞. Jܵ^°∞ O°HßÅ J#∞ÉèíÇÍÅ∞. P"≥∞ Z~`Œ ã¨∞YǨ_ç~^À Hí∞~u
TÇ≤Ï~K«xk Hß^°∞.
„^ÒǨkx P"≥∞ J#∞ÉèíÇÍÅ Qõ∞i~z Hí∞~u `ŒO°z `ŒO°z „Ǩtfl~z~k. W~Hß
P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ Jܵ^°∞Qõ∞i`À ã¨∞d~K«_«~ÃÑ· Ѷ¨∞O°¬} [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl@∞¡ Hí∞~uH˜ JO°÷~
Jܵ~k.
126 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 J`ŒÎÜ«∂º... g∞O°¥ <® =∂kiQå<Ë J#∞ÉèíÇÍÅ∞ á⁄~^®O°∞. JǨC_«∞ g∞Hí∞ Ug∞
`ŒÇ¨C Kıã¨∞Î<åfl#xÇ≤~K«ÖË^®?
Hí∞~u #qfi~k. `Œá⁄ÊǨCÅ∞ Z=O°∞ xO°‚ܵ™®ÎO°∞ „^ÒǨn. Jã¨Å∞ ¢ã‘Î XHíi Hí~>ı
ZHí∞¯= =∞~k`À ã¨OÉè’yOK«Hí∂_«^°x xÜ«µ=∞~ =∞^è°ºÖ’<Ë ÃÑ>ÏìO°∞ Hßx „áåp#
HßÅ~Ö’ ZHí¯_«∞#flk? JǨC_«∞ ¢ã‘ÎÅ∞ `Í=∞∞ H’O°∞Hí∞#fl =∞QõÇÍi`À Híeã≤ rq~Kı
ÇÍO°∞ Hß^®.
„^ÒǨk Pâ◊ÛO°ºáÈܵ~k. W^Õq∞>˜ D"≥∞ W~`Œ qâ◊$~YÅ~Qå =∂>Ï¡_∞« `Œ∞#flk
J#∞Hí∞#flk.
Jܵ<® Hí∞~u PǨÖË^°∞. L`ŒÎO° Hí∞O°∞Éèí¥=∞∞ÅÖ’ D<®>˜H© =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ¿ãfiK«ÛùQå
rqã¨∞Î<®flO°∞. D Ǩ^°úux ^è°O°‡ qO°∞^°ú=∞x âıfi`ŒHı`Œ∞=Ù fO®‡x~z# `ŒO®fi`Œ<Ë ¢ã‘Î
ÉèíO°Î`À `ŒÇ¨Ê ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å`À ã¨~Qõq∞~K«Hí∂_«^°x xÜ«µ=∞~ UO°Ê_ç~k.
âıfi`ŒHı`Œ∞ÇÍ... PÜ«µ<ˇ=O°¥... Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~z~k.
âıfi`ŒHı`Œ∞=Ù Hí^ä° <®Hí∞ <® ÉèíOÕÎ K‹Ç≤Ê W`ŒO°∞Å`À ã¨~Qõq∞~Kı~^°∞Hí∞ ##∞fl
„¿ÑOÕÇ≤~KÍ_«∞ „^ÒǨn... L^®ÌÅHí∞_«<Ë =∞∞x Hí∞=∂O°∞_«∞ âıfi`ŒHı`Œ∞=Ù. XHí O’A XHí
„ÉÏǨχ}∞_«∞ L^®ÌÅHí∞x Hí#∞Å =∞∞~^Õ PÜ«µ# ÉèßO°º#∞ Kıܵ Ǩ@∞ìH∞í x fã¨∞Hí∞x
"≥o§ ã¨∞d~K«™®Qå_«∞. L^®ÌÅHí∞_«∞ Jk K«¥ã¨¥Î TO°∞Hí∞<®fl_«∞ Hßx âıfi`ŒHı`Œ∞=Ù
=∂„`Œ~ TO°∞H’ÖËHíáÈÜ«∂_«∞... `Œ~„_ô... W^Õq∞>˜... <® [#x`À =∞O˘HíO°∞ ã¨∞dã¨∞Î~>ı
g∞O°∞ Ug∞ J#_«~ ÖË^qÕ ∞>˜ Jx „Ǩtfl~KÍ_«∞.
L^®ÌÅHí∞_«∞ zO°∞#=Ùfi #ÇÍfi_«∞. <®Ü«µ<® h P„QõǨÏ~ x„QõÇ≤Ï~K«∞H’... ¢ã‘Î
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ XHíi<˘HíO°∞ W+¨ìǨ_ç`Ë ã¨∞d~K«_«~Ö’ `Œ¿ÑÊ=∞∞#flk. Wk ã¨<®`Œ#"≥∞·#
^è°O°‡ Ǩ^°úu. QÀ*Ïu =∂kOÕ =∞#∞+¨∞Å∞ Hí∂_Í ¿ãfiK«ÛùQå =º=ǨÏiã¨∞Î<®flO°∞.
âıfi`ŒHı`Œ∞=Ù D =º=ǨO®xfl U=∂„`Œ~ W+¨ìǨ_«ÖË^°∞. JǨÊ>˜ #∞~z ÉèíO°ÎÅ`À
HßHí ¢ã‘ÎÅ∞ ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å`À ã¨~Éè’y~K«Hí∂_«^°x xÜ«µ=∞~ ÃÑ>Ïì_«∞. JÖÏ ã¨~Éè’y~z#
ÉèßO°ºÅHí∞ „Éèí¥}ǨÏ`ͺk áå`ŒHßÅ∞ K«∞@∞ìHí∞~>ÏÜ«µx âÍã≤~KÍ_«∞. J^Õ WǨC_«∞
t+ì̈[# tO’^èßO°º"≥∞·~k „^ÒǨn... =∞i g∞O°∞... Jx Py~k „^ÒǨn...
âıfi`ŒHı`Œ∞=Ù D xÜ«µ=∞~ ÃÑ>˜ì<®... [iQÕq [O°∞Qõ∞`Œ∞<®flܵ Hí^®... „Ǩu
xÜ«µ=∂xH© XHí ã¨_e« ~Ѩ٠L~@∞~k. =~â’^®úOH° ∞í Å H’ã¨~ ѨÙO°∞+¨∞ÖË xÜ«µ=∂Å#∞
ã¨_«eã¨∞Î<®flO°∞. ÉèíO°Î J#∞=∞u`À ¢ã‘Î W`ŒO°∞Å`À ã¨~Qõq∞¿ãÎ `ŒÇ¨C ÖË^°@. WH∆ßfiHí
O®A, HíÖχ+¨áå^°∞xH˜ ã¨~`Í#~ ÖËHíáÈ`Ë `Œ# ÉèßO°º ^°=∞Ü«µ~ux =t+¨µªx =^°ÌHí∞
Ǩ~áå_«∞. ÇÍi^°ÌiH© Jâ◊fiHí∞_«<Ë Hí∞=∂O°∞_«∞ [x‡OKÍ_«∞. D =∞O®º^°#∞ J#∞ã¨i~Kı
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 127
=∂ J`ŒÎÅ#∞ Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞x =^°ÌHí∞ Ǩ~áåO°∞ Hí^®. „^ÒǨn... =∂ J`ŒÎÅHí∂
ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å`À ã¨~Qõq∞~z# J#∞Éèí=~ L#flk. <®Hí∂ JÖÏ~>˜ J#∞Éèí=~ á⁄~^Õ
J=Hßâ◊~ =zÛ~k. Hßx hHí∞ =∂ Hí<®fl J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# J=Hßâ◊~. <® Ѩل`Œ∞Å∞
Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ hHí∞ ÉèíO°ÎÖË Hßx hHí∞ ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å∞ Hß^°∞ Hí^®... <® Ѩل`Œ∞Å<ˇ·<®
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO° „Ǩ[Å∞ J#∞=∂x~KÍO°∞ Hßh... h Ѩل`Œ∞Å#∞ J#∞=∂x~K«_ÍxHı gÖË¡^°∞
Hí^®... <® Ѩل`Œ∞Å∞ Hı„∆ `ŒAÅ∞. <® K‹ÖÅ¡ˇ ∞ „â◊∞`Œ¿ã# Hí∂_Í ÉèOí `ΰ À Ç≤ÅÅ
¡ ∞ ѨÙ@ìHáí È=_«~`À
=∞O˘Híi`À Hı∆„`ŒAÅ#∞ Hí#flk. Hßx hHí∞ ѨÙ>ıì Ѩل`Œ∞Å∞ BO°ã¨∞ÖË Hí^®. J~>ı Jx
J_çy~k „^ÒǨk. Ѩل`Œ∞Å∞ PO°∞ q^èßÅ∞Qå L~>ÏO°∞ „^ÒǨn... ÉèíO°ÎHı ѨÙ>ì̃# ÇÍ_«∞
BO°ã¨∞_«∞. ÉèíOÕÎ ÉèßO°º#∞ =∞O’ ѨÙO°∞+¨∞_ç =^°ÌHí∞ Ǩ~Ç≤¿ãΠѨÙ>ıì ÇÍ_«∞ Hı∆„`ŒA_«∞. W`ŒO°∞Å
ã¨~`Í<®xfl ÃÑ~K«∞Hí∞~>ı ÇÍ_«∞ ^°`Œ∞Î_«=Ù`Í_«∞. Z=i<ˇ·<® „¿Ñ=∞`À Ѩل`Œ∞xÖÏ Éèßq¿ãÎ
J`Œ_«∞ Hí$uÎ=∞∞_«∞. Hí#flÇÍà◊∞§ =keÃÑ_ç`Ë =zÛ Kıi# ÇÍ_«∞ JǨq^°∞ú_«∞. ÉèíO°ÎHí∞
`ˇeÜ«µHí∞~_Í ÉèßO°ºHí∞ ѨÙ>ì̃#ÇÍ_«∞ Qõ¥_è’`ŒÊ#∞fl_«∞. D PO°∞Qõ∞O°¥ Pã≤ÎH©, |~^è°∞`ÍfixH©
JO°∞›Å∞. gà◊∞§HßHí =∞O’ PO°∞ O°HߊѨل`Œ∞Å∞<®flO°∞. ÃÑo§Hßx Hí#ºHí∞ ѨÙ>ì̃# ÇÍ_«∞
Hßh#∞_«∞. qÇÍÇ¨Ï HßÖÏxHı ÉèßO°º QõO°ƒù~Ö’ L~_ç `ŒO®fi`Œ ѨÙ>ì̃# ÇÍ_«∞ ã¨Ç¨ÏŸ_è°∞_«∞.
HÁx `ˇK«∞ÛHí∞#fl Hí∞=∂O°∞_«∞ „H©`Œ∞_«∞. ÉèíO°Î =keÃÑ>ì̃# ¢ã‘ÎH˜Qåh, q^è°=Hí∞ Qåh ѨÙ>ì̃#
ÇÍ_«∞ áœ#O°ƒù=Ù_«∞. `Í#~`Œ@ `Í#∞ =zÛ ÃÑ~ѨÙ_«∞ HÁ_«∞H≥·# ÇÍ_«∞ ã¨fiÜ«µ~ ^°`Œ∞Î_«∞.
„ÉÏǨχ_çH© â◊¥„^° ¢ã‘ÎH˜ ѨÙ>ì̃#ÇÍ_«∞ áåO°â◊=Ù_«∞. D PO°∞Qõ∞O°¥ |~^è°∞H’>˜Ö’ KıO°`ÍO°∞
Hßx ^®Ü«∂^°∞Å∞ HßÖËO°∞. giH˜ Pã≤ÎÖ’ ǨÏHí∞¯ L~_«^°∞. Wxfl O°HßÅ Hí∞=∂O°∞Å#∞
=∞# <®ºÜ«µã¨¥„`ÍÖË Qõ∞iÎ~KÍܵ. =∂Hí∞ Hı„∆ `ŒAÅ∞ ѨÙ>ÏìO∞° . Hı„∆ `ŒAÅ Hí~>ı L`Œ=Î ∞∞Öˇ#·
ÇÍO°∞ BO°ã∞¨ Å#∞ h=Ù Hí~>Ï=Ù. Hí#∞Hí =∂Hí∞ L#fl ÉèÜ í ∂« ~^Àà◊#Å∞ hHí∞ L~_«>ÏxH˜
gÖË¡^°∞. ZÖÏ~>˜ PÖ’K«#ÅHí∞ `Íq=fiHí∞~_Í ã¨∞YǨ_«∞ „^ÒǨn...
„^ÒǨk ã¨~`À+≤~z~k. U J`ÍÎ `Œ# H’_«e`À W~`Œ J<Àº#º~Qå, JO°=∞iHíÅ∞
ÖËHí∞~_Í L~_«^Õ"≥Ø. `Œe¡`À Hí∂_Í Ç¨~K«∞H’ÖËx O°Ç¨Ï™®ºÅ#∞ Hí∞~u`À Ǩ~K«∞Hí∞<Ë~`Œ
ã¨xflÇ≤Ï`Œ~Qå "≥∞ey~k „^ÒǨk. Hí∞~u #∞~z Z<Àfl <®ºÜ«µ, ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅ#∞ <ËO°∞ÛHí∞~k.
`Í#∞ `Œ# ÉèíO°ÎÅ`À xO°ƒùÜ«µ~Qå JѨÓO°fi"≥∞·# J#∞ÉèíÇÍÅ∞ á⁄~^Õ~^°∞Hí∞ HßO°}"≥∞·#
Hí∞~uǨ@¡ P"≥∞Hí∞ „¿Ñ=∂aè=∂<®Å∞ ÃÑiQåܵ. `Œ# J#∞ÉèíÇÍÅ#∞ „^ÒǨk Híq`ŒÅ∞Qå
=∞ez~k. Jq q#_ÍxH˜ ZǨC_«∞ Ç≤e¿ãÎ JǨC_«∞ O®=_ÍxH˜ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ ã≤^°ú~Qå
L<®fl_«∞ Hí^®...
128 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

25
áêO_»=ÙʼnõΩ ^èŒ$`«~å¢+¨µìx PǨfi#O
áå~_«=ÙÅ¥, „^ÒǨn Hß~Ç≤ź #QõO°~Ö’ ã¨fiO°æã¨∞MÏÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl
`ŒO°∞}~Ö’<Ë Ç¨Ïã≤Î<®Ñ¨ÙO°~Ö’ ÇÍi Qõ∞i~z f„= K«O°Û „áåO°~Éèí"≥∞·~k. =∞`Œûº Ü«µ~„`Íxfl
Ǩ_«Q˘>˜ì# ÇÍ_«∞ áåO°∞÷_«h... â◊Å∞º_çx F_ç~z# ÇÍ_«∞ cè=∞∞_«x, áå~_«=ÙÅ∞
Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ „^ÒǨkx qÇÍǨÏ~ P_ÍO°x, „^°∞Ǩ^°∞_ç #QõO°~Ö’ ÇÍO°∞ ã¨HíÅ Éè’QåÅ∞
J#∞Éèíqã¨∞Î<®flO°h `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x ^°∞O’º^è°#∞_«∞ z~`Í„Hß~`Œ∞_«Ü«∂º_«∞.
„^ÒǨk áå~_«=ÙÅ#∞ qÇÍǨÏ~ P_ç# q+¨Üµ« ~ HíO∞° _‚ ç =∞#ã¨∞ûÖ’#¥ *ÏfiÅÅ∞
OÕÇ≤~k. `Í#∞ 㨥`ŒÑ¨Ù„`Œ∞_≥·# HßO°}~Qå<Ë „^ÒǨkx qÇÍǨÏ=∂_«ÖËHíáÈ=_«~ J`Œ_ç
=∞#ã¨∞#∞ QåÜ«µÇ¨iz~k. ã¨fiÜ«µ~=O°~ #∞~z =zÛ# `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk O°¥áåxfl
`ŒÅK«∞Hí∞x J`Œ_«∞ x„^°ÖËHí∞~_Í Z<Àfl O®„`Œ∞Å∞ Qõ_çáå_«∞. „^ÒǨk XHí „ÉÏǨχ}∞_ç
áåÅ|_ç~^Õ... Jx `ŒÅK«∞Hí∞x ÉÏ^è°Ç¨_ͤ_«∞. J`Œ_«∞ „ÉÏǨχ}∞_Ë HßHíáÈ`Ë Z#fl>˜H≥·<®
J`Œ_çx [ܵ~z „^ÒǨkx `Œ# =â◊~ Kıã¨∞Hí∞<Ë ÇÍ_Ë. Hßx WǨC_«∞ `Œ# zO°HßÅ
„Ǩ`Œºi÷ JO°∞˚#∞_Ë P"≥∞#∞ [ܵ~KÍ_«x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x HíO°∞‚_ç =∞#ã¨∞ Z~`À
=∞~_çáÈܵ~k. „^ÒǨkx XHí¯O°∞ Hß^°∞ WǨC_«∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<®flO°∞.
Jܵ^°∞Qõ∞sfl [ܵ¿ãÎ Hßx „^ÒǨk `Œ# =â◊~ Hß^°∞. P J=Hßâ◊~ ZǨÊ>˜H˜ =ã¨∞Î~^À...
^°∞O’º^è°#∞_«∞, HíO°∞‚_«∞ W^°ÌO°¥ Híeã≤ ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç =^°ÌHí∞ =KÍÛO°∞. JǨÊ>˜Hı
q^°∞O°∞_ç ^®fiO® áå~_«=ÙÅ∞ rq~z L<®flO°x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ XH˜~`Œ
ÉÏ^è°Ç¨_«∞`Œ∞<®fl_«∞.
<®Ü«µ<®... h=Ù ÖÏH∆ßQõ$ǨÏ~Ö’ ÇÍix ^°Qõú~ Kıܵ~KÍ=x `ˇeã≤ Z~`ŒQå<À
ÉÏ^è°Ç¨_ͤ#∞. WǨC_«∞ ÇÍO°∞ rq~z L<®flO°x `ˇeã≤ W~Hß ÉÏ^è° HíÅ∞Qõ∞`Œ∞#flk.
ÇÍO°∞ =∞# g∞^° ǨQõ fO°∞ÛH’=_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_«`ÍO°∞. â◊H˜Î=~`Œ∞_≥·# „^°∞Ǩ^°∞_ç J~_«
ÇÍiH˜ Åaè~z~k. K‹Ç¨Ê~_ç... h=Ù, HíO°∞‚_«∞ Uq∞ PÖ’z~KÍO°∞. ^°∞O’º^è°#∞_«∞ `Œ~„_ç`À
WÖÏ J<®fl_«∞. `Œ~„_ô... „^°∞Ǩ^°O®A J~_« áå~_«=ÙÅHí∞ Åaè~K«_«~ HÁ~`Œ P~^Àà◊#
K‹~^®eû# q+¨Ü«µÇı∞. WǨC_«∞ â◊„`Œ∞=ÙÖˇ·<® áå~_«=ÙÅ#∞ ZÖÏ ^≥|ƒQ˘>ÏìÖ’ =∞#~
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 129
PÖ’z~KÍe. xѨÙ}∞Öˇ#· `Í~„uHí∞Å#∞, =∂Ü«∂=ÙÅ#∞ Hß~Ç≤ź #QõO®xH˜ Ǩ~Ç≤~z,
„^°∞Ǩ^°∞_çH©, áå~_«=ÙÅHí∂ =∞^è°º† ^èŒ$+¨ì^°∞º=∞∞fl_«∞, áå~_«=ÙÅHí∞ =∞^è°º HíÅǨÏ~
ѨÙ>˜ì~KÍe. áå~KÍe Ǩ~K«ÉèíO°Î$Hí Hí#∞Hí P"≥∞Hí∞ `Œ# ÉèíO°ÎÅÃÑ· „¿Ñ=∂#∞O®QåÅ∞
#t~KıÖÏ KıÜ«µ_«~ ã¨∞ÅÉèí~. J~^°∞Hí∞ J=ã¨O°"≥∞·# =∞~^è°O°ÖÏ~>˜ "≥Øã¨Qõ`ˇÎÅ#∞
=∞#~ JHí¯_çH˜ Ǩ~Ǩ=K«∞Û. „^ÒǨkH˜ q+¨~ #¥iáÈã≤ P"≥∞Hí∞ `Œ# ÉèíO°ÎÅÃÑ· =∞#ã¨∞û
qiQÕÖÏ KıÜ«µ=K«∞Û. áå~_«=ÙÅ∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~ =KıÛ~^°∞Hí∞ ZÖÏQõ¥ „Ǩܫµufl™®ÎO°∞.
D ֒Ѩ٠cè=∂O°∞˚#∞Å#∞ J~`Œ"≥∞∞~k¿ãÎ ÇÍO°∞ ѨÓiÎQå |ÅÇ‘Ï#Ǩ_«`ÍO°∞ `Œ~„_ô...
^°∞O’º^è°#∞_ç =∂@ÅHí∞ HíO°∞‚_«∞ J_«∞¤ =KÍÛ_«∞. H“O°ÇÍ„QÕã¨O®... h Ǩ<®flQåÅÖ’ U
XHí¯>© ã¨O≥·#k Hß^°∞. áå~_«=ÙÅ =~>˜ â◊H˜Î=~`Œ∞Öˇ·# ÇÍO°∞ JÅ∞¡à◊∞§Qå á⁄~k#
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ ÇÍix =keÃÑ@ì_«~ [iQÕ Ç¨xHß^°∞. „^ÒǨkH˜ áå~_«=ÙŠǨ@¡ „¿Ñ=∞
`Œyæ~K«_«~ Hí∂_Í Z=O°¥ KıÜ«µÖËO°∞. ã¨~„Ǩ^®Ü«µ |^°ú~Qå, S^°∞Qõ∞i`À J#∞Éèí=~
á⁄~^Õ J=Hßâ◊~ U ¢ã‘ÎH˜ Åaèã¨∞Î~k. P J=HßâÍxfl Z=O≥·<® =^°∞Å∞Hí∞~>ÏO®...
áå~_«=ÙÅ∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ „^ÒǨk J~>ı |^®ú#∞O®Qõ∞Öˇ· L<®flO°∞. ÇÍO°∞ ^°i„^Œ∞Å∞Qå
L#flǨC_Ë, P"≥∞ ÇÍix =i~z~k. WHí `Œ~„_ç J~_«`À ã¨HíÅ O®[Éè’QåÅ∞, â◊$~QåO°
ã¨∞MÏÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞Î~_«Qå ÇÍix =^°∞Å∞H’=_«~ HíÅ¡. áå~_«=ÙÅ#∞ Ü«µ∞^®úxH˜
Ç≤ e z ÇÍi |Å~ ÃÑO° Q õ H í = ∞∞~^Õ xO° ¥ ‡e~KÍe, Hßx ^˘~Qõ K Í@∞# ÇÍix
ǨÏ`Œ=∂OÕÛ~^°∞Hí∞, q_«n¿ã~^°∞Hí∞ Kı¿ã U „Ǩܫµ`ÍflÅ¥ <ˇO°ÇıO°=x hHí∞ WǨÊ>˜
=O°Hí∂ J#∞Éèí=~Ö’H˜ O®ÖË^®? HíO°∞‚_ç =∂@ÅHí∞ ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ `ŒÅǨ~H˜~KÍ_«∞.
^°∞O’º^è°#∞_çÃÑ· Z~`Œ „¿Ñ=∞ L<®fl, ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ áå~_«=ÙÅ#∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO®xH˜
O®Hí∞~_Í xO’kè~K«ÖHË áí ÈÜ«∂_«∞. `Œ# ™È^°O∞° _ç Ѩل`Œ∞Å#∞, #¥`Œ# =^è∞° =Ù#∞ O®*ϺxH˜
Ç≤eÇ≤~z ÇÍi ÉèßQõ~ ÇÍiH˜ W=fi=Åã≤~kQå cè+¨‡„^À}∞Å∞, q^°∞O°∞_«∞, W`ŒO°
|~^è°∞=ÙÅ¥ PÜ«µ#Hí∞ Ç≤Ï`Œ=Ù K‹áåÊO°∞. áå~_«=ÙÅ#¥, Hí∞~f^Õqh, „^ÒǨkh
ã¨Q“O°=~Qå ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO®xH˜ fã¨∞Hí∞x O°=∞‡x q^°∞O°∞_çx P*Ï˝Ç≤~KÍ_«∞.
130 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

26
J„QA
Æ x x~°Ü
‚ ∞« O
W~„^°„Ǩã¨÷~. XHí =∞Ǩ^°∞ƒù`Œ #QõO°~.
NHí$+¨∞‚_«∞ `ŒÅK«∞H’HíáÈ`Ë D #QõO°Çı∞ L~_Ëk Hß^°∞...
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ áå~_«=ÙÅ#∞ ǨÏã≤Î<åѨÙ~åxH˜ Ç≤ez JǨÊy~z# MÏ~_«= „Ǩã¨÷~
Jã¨Å∞ #QõO°Çı∞ Hß^°∞. ^°@ì"≥∞·# J_«=ÙÅ =∞^è°º áå`Œ Wà◊∞§.
`Œ=∞ O®[º~ K«¥ã¨∞H’=_ÍxH˜ áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨk Hí$+¨∞‚x`À Híeã≤ MÏ~_«=
„Ǩ™®÷xH˜ =KÍÛO°∞. P #QõO°~ K«¥ã≤ „^ÒǨk =∞∞Y~ z#flɒܵ~k. W~`ŒHí~>ı `Œ#
`Œ~„_ç #QõO°~Ö’<Ë L~_çáÈ`Ë ÉÏQõ∞~_Ëk Hí^® Jx P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~z~k.
„^ÒǨk =∞#ã¨∞ Ziy~k Hí$+¨∞‚_˘Hí¯_Ë. `Œ# qÇÍǨÏ~ Jܵ# `ŒO®fi`Œ `Œ=∞#∞
K«¥¿ã~^°∞Hí∞ =zÛ# Hí$+¨∞‚_«∞ Jã¨Å∞ ^®fiO°Hí uiyáÈܵ~^≥Hí¯_«. JO°∞˚#∞_çx `Œ#`À
ZǨC_«∞ Qõ_«Ç¨xKÍÛ_«∞. JO°∞˚#∞_«∞ ÖË#ǨC_«∞ „^ÒǨkH˜ Hí$+¨∞‚_ç Ǩ@¡ J㨥ܫµ HíeQÕk.
Hßx Hí$+¨∞_‚ ∞« ã¨=∞∞‡Y~Ö’ L~>ı PÜ«µ# `Œ#`À Z~`Œ¿ãѨ٠L~>ı J~`Œ LÖÏ¡ã~¨ Qå
L~_Ëk.
Hí$+¨∞‚_«∞ `Œ#HÁHí he =∞∞`ͺÅǨO°~ WKÍÛ_«∞. ^®xx xO°~`ŒO°~ "≥∞_«Ö’
^è°i~K«=∞<®fl_«∞.
ZǨC_«¥ Z~^°∞Hí∞ Çıã∞¨ H’ÇÍe? Jx `Í#∞ J_çy~k.
P ǨO°~ L#fl~`Œ¿ãÑ¨Ó <Ë#∞ h`Àáå@∞ L#fl>ıì Hí^® Jx J`Œ_∞« HÁ~>ˇ#=Ùfi
#ÇÍfi_«∞.
`Œ# Qõ∞~_≥Å =∞^è°º `ŒKÍÛ_«∞`Œ∞#fl P ǨO®xfl ™®fl#~ Kıã¨∞Î#flǨC_«∞ Hí∂_Í
fã≤ÇıÜ«µ_ÍxH˜ =∞#㨯i~K«ÖË^°∞. hHí∂ <®Hí∂ =∞^è°º P ǨO°~ Z~^°∞Hí∞? Jx
JO°∞˚#∞_«∞ XHí O®„u J_çQå_«∞. Jk NHí$+¨∞‚_«∞ WzÛ~^Õ#x K‹Ç≤Ê~k. JO°∞˚#∞_«∞
U=∂„`Œ~ Pâ◊ÛO°ºáÈHí∞~_Í JÖÏQå... =∞# =∞^è°º ZǨC_«¥ PÜ«µ# L~_Íeû~^Õ Hí^®
Jx #ÇÍfi_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 131
MÏ~_«= „Ǩ™®÷xfl z#flɒܵ# `Œ##∞ K«¥ã≤ NHí$+¨∞_‚ ∞« nxfl J~^°"∞≥ #· #QõO~° Qå
=∂O°Û<®? Jx J_çQå_«∞.
J~`ŒH~í >ı ÉèßQõº=∂ Jx „^ÒǨk J#flk.
NHí$+¨∞‚_«∞ W~„^°∞_çx `ŒÅK«∞H’=_«~, J`Œ_«∞ qâ◊fiHíO°‡x Ǩ~Ç≤~K«_«~ Hí∆}®Å
g∞^° [iy~k. <ˇÅO’AÖ’¡ J~^°"∞≥ #· #QõO~° ã≤^=ú° ∞ܵ~k. Z`ŒÜ Î µ# „áåHßO®Å`À,
=∞Ǩ„áå™®^®Å`À, #QõO° ^®fiO®Å`À, O°=∞}©Ü«µ"≥∞·# L^®º#=<®Å`À qâ◊fiHíO°‡
#QõO®xfl fiÛk^®Ì_«∞. ^®xH˜ W~„^°„Ǩã¨÷=∞<Ë ¿ÑO°∞ÃÑ>ÏìO°∞.
W~„^°„Ǩã¨÷~ ã≤^°ú"≥∞·# `ŒO®fi`Œ ^è°O°‡O®A, XHí â◊∞Éèí=∞∞Ǩ˙O°Î~Ö’ `Œ# `Œ=∞∞‡Å`À
„ǨÇıt~z, q„áÈ`ŒÎ=∞∞Å â◊∞Éèßjã¨∞ûÅ¥, =∞~Qõà◊ w`ÍÖÏǨ#Å¥, =~k=∂Qõ^è° "≥·`ÍoHí∞Å
™È΄`ŒáåOîßÅ =∞^è°º ã≤~Ǩã¨<® O°¥_è°∞_≥· ^è°O°‡áåÅ# ™®y~K«™®Qå_«∞. NHí$+¨∞‚_«∞ P
`ŒO®fi`Œ ÃãÅ=Ù fã¨∞Hí∞x "≥o§áÈÜ«∂_«∞.
^è°O°‡O®A O®*Ϻaè+≤Hí∞Î_≥·# `ŒO®fi`Œ Ǩ@ìѨ٠O®}˜Qå Jܵ# „^ÒǨkÃÑ· PÜ«µ#
JkèHßO°~ ÃÑiy~k. PÜ«µ# J~`ŒóѨÙO°~Ö’<Ë xO°~`ŒO~° „^ÒǨk L~_«=Åã≤# Ǩiã≤u÷
UO°Ê_ç~k, cè=∞∞_«∞, JO°∞˚#∞_«∞, #Hí∞Å, ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ P"≥∞H’ã¨~ Ǩ~Ç≤# ã¨~^ÕâÍÅ∞
Ǩ~Ç≤#>ı¡ L~_çáÈÜ«∂ܵ. =∞ǨO®AQå Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_ç P^Õâ◊~ áå>˜~KÍÖÏ... ÖËHí
W`ŒO° ÉèíO°ÎÅ Ç≤Å∞ѨÙÅ#∞ =∞xfl~KÍÖÏ...
NHí$+¨∞‚_«∞ D Ǩiã≤÷u Qõ=∞x~KÍ_Ë"≥Ø... <®O°^° =∞∞h~„^°∞_çx áå~_«=ÙÅ =^°ÌHí∞
Ǩ~Ç≤~KÍ_«∞.
„uÖ’Hí ã¨~KÍi Jܵ# <®O°^∞° _çH˜ ^èO° ‡° O®A `Œ# `Œ=∞∞‡Å`À#¥, áå~KÍe`À#¥
Z^°∞O°∞ "≥o§ PǨfix~z fã¨∞HÁx =KÍÛ_«∞. PÜ«µ#Hí∞ ÇÍO°∞ ÉèíHÎ̃`À „Ǩ}q∞ÖÏ¡O°∞.
=∞∞h~„^®... =∂ ÉèßQõº=âÍ# `Œ=∞ ^°O°≈#~ JÜ«∂z`Œ~Qå Åaè~z~k. Çı∞=∞∞
Hí$`ÍO°∞÷Å"≥∞·<®=∞∞... J<®fl_«∞ ^è°O°‡O®A.
g∞ J#fl^°=∞∞‡Å`À UHß~`Œ~Qå =∂>Ï¡_Íe J<®fl_«∞ <®O°^°∞_«∞ „^ÒǨkx K«¥ã¨¥Î...
Jk „QõÇ≤Ï~z „^ÒǨk JHí¯_ç #∞~z x„+¨¯q∞~z~k.
Ü«µ∞kè+≤ªO®... g∞ J#fl^°=∞∞‡Å∞ ^è°O°‡A˝Å∞. g∞O°∞ WǨÊ>˜=O°Hí∂ J<Àº#º~Qå
L<®flO°∞. g∞ S^°∞Qõ∞iH˜ „^ÒǨk ^è°O°‡Ç¨ufl Jܵ~k. WÖÏ~>˜ UO®Ê@∞ =∞∞~^≥ǨC_«¥
[O°QõÖË^°∞. P ã¨∞~^°i HßO°}~Qå g∞Ö’ ã¨ÊO°ú ѨÙ@ìHí∞~_Í K«¥_Íe. ѨÓO°fi~
ã¨∞~^ÀǨã¨∞~^°∞Å∞ uÖ’`ŒÎ=∞H’ã¨~ áÈO®_ç Ü«µ=∞ã¨^°#~ KıO°∞Hí∞#fl ã¨~Qõu g∞Hí∞
`ˇeÜ«µxk Hß^°∞. áå~_«∞ Ѩل`Œ∞ÖÏO®... „^ÒǨk g∞ J~^°iH© Ǩufl. „Ǩu XHí¯O°¥ P"≥∞
132 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
`Œ# K‹~`Œ<Ë L~_ÍÅ#∞H’=_«~ ã¨Ç¨Ï[~. P"≥∞ q+¨Ü«µ~Ö’ g∞Ö’ =∞`ŒûO°~
UO°Ê_«Hí∞~_Í U^≥·<® XHí UO®Ê@∞ Kıã¨∞H’=_«~ =∞~zk... Jx <®O°^°∞_«∞ J<®fl_«∞.
^è°O°‡O®A ÉÏQå PÖ’z~z =∞∞h~„^®... g∞O°#flk x[Çı∞... Çı∞=∞∞ XHÁ¯Hí¯O°=∞¥
XH’¯ U_Ík P"≥∞#∞ UÅ∞Hí∞~>Ï=∞∞. XHíO°∞ P"≥∞`À HßѨÙO°~ Kıã¨∞Î#flǨC_«∞ =∞O˘HíO°∞
P"≥∞ =^°ÌHí∞ áÈHí∞~_Í L~_ÍÅx x|~^è°# ÃÑ@∞ìHí∞~>Ï=∞∞. x|~^è°# Z=O≥·<®
LÅ¡~Ѷ≤∞~z# Z_«Å J`Œ_«∞ Ǩ<ˇfl~_«∞ <ˇÅÅ∞ fO°÷Ü«∂„`ŒÅ∞ Kı㨥Π„|ǨχK«O°º~
áå>˜~KÍe Jx K‹áåÊ_«∞.
J„QõA_«∞ xO°‚Ü«µ~ fã¨∞Hí∞#fl `ŒO®fi`Œ =∞∞x ã¨=∞Hí∆~Ö’ áå~_«=ÙÅ∞ ^®xfl
=ºuOÕH˜~K«ÖËHíáÈÜ«∂O°∞. Çı∞=∞∞ Hí∂_Í nxH˜ |^°∞úÅ"≥∞· L~>Ï=∞∞ =∞∞h~„^® Jx
ÇÍO°∞ K‹áåÊO°∞.
ÇÍi xO°‚Ü«µ~ q#fl <®O°^° =∞ǨÏi¬ ã¨~`À+¨~Qå "≥o§áÈÜ«∂_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 133
27
J~°∞#˚ ∞x f~°Ü
÷ ∂« `„ «
^è°O°‡O®A, q∞ye# áå~_«=ÙÅ∞ `Œ#`À Qõ_ç¿Ñ~^°∞Hí∞ Kıã¨∞Hí∞#fl UO®Ê@∞
K‹eHí`ˇÎÅ^®fiO® `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x Z=ix J_çy D UO®Ê@∞KıâÍO°∞... Jx =∞#ã¨∞Ö’
J#∞Hí∞#flk „^ÒǨk. ã¨~=`ŒûO°~ `ŒHí∞¯= ã¨=∞Ü«µ~ Ug∞ Hß^°∞. O®#∞#fl D O≥~_«∞
ã¨~=`ŒûO®Å∞ `Í#∞ JO°∞#˚ ∞_ç`À HíÅܵHí ÖËH∞í ~_Í L~_«QÅ õ ^®? D ã¨~=`ŒûO°~Ö’
`Œ#Hí∞ QõO°ƒù~ =¿ãÎ =∞O˘Híi`À ã¨~Qõ=∞~ ™®^è°º=∂?
ã¨~=`ŒûO°~ Hí<®fl PO°∞ <ˇÅÅ∞ ÃÑ>ì̃<® ÉÏQõ∞~_«∞##∞Hí∞~k P"≥∞.
PO°∞ <ˇÅÅ∞ Hí∂_Í ã¨∞nO°…Çı∞. <ˇÅ O’AÅ∞ ÖË^® ǨHí∆~ O’AÅ∞ ÖË^® ÇÍO°~
O’AÅ∞ ã¨iáÈ^°¥... `Í#∞ ã¨OÕ... `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ `Œ#`À U_Ík qO°Ç¨xfl Éèíi~K«QõÅO®.
`Œ# `Œ~„_ç #QõO°~Ö’ L#flǨC_«∞ Kıã≤# UO®Ê>ı `Œ#Hí∞ #zÛ~k. „Ǩu O’E
XHíi`À ã¨∞Y~ á⁄~^Õ UO®Ê@∞. JǨC_Ë „Ǩu XHí¯O°¥ <®Å∞Qõ∞ O’AÅ Z_«ÉÏ@∞#∞
ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHíáÈÜ˵ÇÍO°∞. WǨC_«∞ U_Ík ^®Hß ZÖÏ PQõQõÅO°∞.
„^ÒǨk ÉèíÜ«µÇ¨_ç#^°~`Í [iy~k. ^è°O°‡O®A #QõO° ã¨~^°O°≈<®xH˜ "≥o§#ǨC_«∞
XHí O’A cè=∞∞_«∞ =KÍÛ_«∞. Qå_è°~Qå H“ye~K«∞Hí∞<®fl_«∞. J#flQåO°∞ ÖËO°∞ Hí^®...
WǨC_Ëq∞ ÉèíÜ«µ~ Jx Qõ>ì̃Qå K«∞~a~KÍ_«∞. „^ÒǨk J`Œ_çx =ke~K«∞Hí∞x #K«ÛK‹Ç≤Ê
|Ü«µ@Hí∞ Ǩ~Ç≤~z~k. WǨC_«∞ x|~^è°# LÅ¡~Ѷ≤∞¿ãÎ POÕà◊∞§ `Œ##∞ HíÅ∞ã¨∞H’ÖË=x
ÃÇÏK«Ûi~K«_«~`À J`Œ_«∞ xO°∞`ÍûǨÏ~`À |Ü«µ@Hí∞ "≥஧_«∞.
P O®„u ^è°O°‡A_«∞ J_çQå_«∞. cè=∞∞_«∞ =KÍÛ_«@ Hí^®.
J=Ù#∞. Hßx J~^°∞Hí∞ Hß^°∞... Jx „^ÒǨk #qfi~k.
=∞O≥~^°∞Hí∞ Jx ^è°O°‡O®A `Œ# Jã¨Ç¨Ï<®xfl ÃÑ·H˜ Hí#Ǩ_«Hí∞~_Í J_çQå_«∞.
g∞`À U^À =∂>Ï¡_ÍÅ#∞Hí∞<®fl_«∞. g∞O°∞ ÖËO<° Ë ã¨iH˜ "≥o§áÈÜ«∂_«∞ Jx K‹áåÊ_«∞.
134 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Hßx JO°∞#˚ ∞_«∞ O≥~_Ëà§◊ áå@∞ PQõÖHË áí ÈÜ«∂_«∞. Z=i`À<ˇ<· ® D O≥~_Ëà∞◊ § ã¨∞d~z J„Qõ*Ï... <Ë#∞ `ŒÇ¨C KıâÍ#∞. g∞ UHß~`ÍxH˜ Éèí~Qõ~ Híey~KÍ#∞. KÀO°∞Å#∞
=¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞##∞Hí∞<®fl_«∞. Hßx J`Œ_ç =∞#ã¨∞û U ^®ã≤ÃÑ· =∞à◊§ÖË^°∞. „^ÒǨkx tH˜∆~z# `ŒO®fi`Œ <Ë#∞ WzÛ# =∂@ „ǨHßO°~ fO°÷Ü«∂„`ŒÅHí∞ "≥à◊`Í#∞... J<®fl_«∞.
K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ U ^®ã≤ `Œ##∞ PHíi¬~K«QõÅ^°∞. h=Ù |∞kú ѨÓO°fiHí~Qå =∂ UHß~`ÍxH˜ Éèí~Qõ~ Híey~K«ÖË^°∞ Hí^®... Jܵ<®
XHí O’A ^è°O°‡O®A „^ÒǨkH˜ PÜ«µ∞^è°âÍÅ#∞ K«¥Ç≤ã¨∞Î<®fl_«∞. XH’¯ PÜ«µ∞^èßxfl ã¨`ͯO°º~H’ã¨~ =KÍÛ=Ù. PÜ«µ∞^èâ° ÍÅx UHß~`Œ =∞~kO°~ J#∞H’=_«~ =∂ á⁄O°áå@∞.
„^ÒǨk Híà◊∞§ qáåÊiÛ K«¥ã¨∞Î#flk. JO°∞˚#∞_ç ÉÏ}®Å∞, cè=∞∞_ç Qõ^°#∞ K«¥ã≤ P"≥∞Hí∞ J„Qõ*Ï... `ˇeã≤ Kıã≤<®, `ˇeÜ«µHí Kıã≤<® xÜ«µ"≥ØÅ¡~Ѷ¨∞# á⁄O°áå>ı. Jܵ<®
ÇÍO°∞ Qõ∞O°∞ΉõΩ =KÍÛO°∞. ^è°O°‡O®A `Œ# â◊¥ÖÏÜ«µ∞^èßxfl K«¥Ç≤~z ^®xfl `Í<ˇÖÏ fO°÷Ü«∂„`ŒÅ∞ <Ë#∞ Z=iH’ã¨"≥Ø KıÜ«µ_«~ ÖË^°∞. <® H’ã¨~... Jx „^ÒǨkx K«¥ã¨¥Î
„Ǩܡ∂y~K«QõÅ<À q=i~KÍ_«∞. "≥o§áÈÜ«∂_«∞.
^è°O°‡O®A â◊¥ÖÏxfl ÇıQõ~Qå uǨC`Œ∞~>ı Jk `Œ#Hí∞ `ŒQõ∞Å∞`Œ∞~^Õ"≥Ø#x „^ÒǨk
ÉèíÜ«µÇ¨_ç HÁkÌQå ^°¥O°~ [iy~k. ^è°O°‡O®AHí∞ #=Ùfi =zÛ~k. â◊¥ÖÏxfl ǨHí¯# ÃÑ>ì̃
„^ÒǨkx ^°yæiQå fã¨∞Hí∞x P"≥∞#∞ ǨÏ`Œ∞ÎHí∞<®fl_«∞. L#fl@∞ì~_ç PÜ«µ#Hí∞ P"≥∞ÃÑ·
H’iHí Híey~k. WǨC_≥=O°∞ WHí¯_çH˜ =™®ÎO°∞ J#∞Hí∞<®fl_«∞.
WÖÏ O® Jx „^ÒǨkx á⁄kq Ǩ@∞ìHí∞x XHí =∞¥ÅHí∞ fã¨∞Hí∞ "≥஧_«∞. P"≥∞ÃÑ·
=∞∞^°∞ÌÅ =O°¬~ Hí∞iÇ≤~KÍ_«∞. PÜ«µ∞^è°âÍÅÖ’ â◊$~QåO°=∂ J#∞Hí∞#flk. ^è°O°‡O®A
P"≥∞ Ǩq∞@#∞ `˘Åy~z `Œ# =∞∞MÏxfl P"≥∞ =H∆’*ÏÅHí∞ Qõ>˜ìQå O°∞^°∞ÌHí∞<®fl_«∞.
„^ÒǨk Híà◊∞§ `ˇiKı L~k.
L#fl@∞¡~_ç P"≥∞ Híà◊§Hí∞ JO°∞˚#∞_«∞ Hí#Ǩ_ͤ_«∞. J`Œ_«∞ ^°¥O°~ #∞~z D
„H©_«#∞ K«¥ã¨∞Î<®fl_«∞. "≥#H˜¯ "≥à◊§_ÍxH˜ J`Œ_çH˜ Hßà◊∞§ O®ÖË^°∞. J`Œ_ç <Ë„`ÍÅ∞
Hß=∂O°∞}˜=∞#∞ "≥^°[Å∞¡`Œ∞<®flܵ. „^ÒǨk ^è°O°‡O®A#∞ PÇ≤ ^°¥O°~Qå [iy~k.
U~... U~ [iy~k J~@¥ ^è°O°‡O®A „Ǩtfl~KÍ_«∞. „^ÒǨk Ug∞ K‹Ç¨ÊÖË^°∞ Hßx
P"≥∞ Híà◊∞§ K«¥ã¨∞Î#fl "≥·Ñ¨Ù ^è°O°‡O®A K«¥âÍ_«∞. JHí¯_« JO°∞˚#∞_«∞ HíxÇ≤~KÍ_«∞.
^è°O°‡O®A =∞∞Y~Ö’ P„QõǨÏ~ Hí#Ǩ_ç~k. PÜ«µ# =∂>Ï¡_«É’Ü˵ Ö’¿Ñ
JO°∞˚#∞_«∞ J„Qõ*Ï... <Ë#∞ ^è°#∞O®ƒ}®ÅH’ã¨~ =KÍÛ#∞. g∞O°∞ UHß~`Œ~Ö’ L<®flO°x
`ˇeÜ«µ^°∞. ##∞fl Hí∆q∞~K«~_ç... J<®fl_«∞.
ÉÏ}®ÖÏ... WǨC_≥~^°∞Hí∞ Jq?
`Œ# Ǩϟ=∞^èı#∞=ÙÅ#∞ HÁ~^°O°∞ KÀO°∞Å∞ JǨǨÏi~K«∞Hí∞x áÈÜ«∂O°x XHí
„ÉÏǨχ}∞_«∞ ^°∞ód㨥ΠK‹áåÊ_«∞. <Ë#∞ P KÀO°∞Å#∞ tH˜~∆ K«_~« H’ã¨~ ^è#° ∞O®ƒ}®ÅH’ã¨~
=KÍÛ#∞.
ã¨OÕ fã¨∞Hí∞ "≥à◊∞§... Jx ^è°O°‡O®A J<®fl_«∞.
JO°∞˚#∞_«∞ ÉÏ}®Å∞ fã¨∞Hí∞x "≥à◊§É’`Œ¥ XHí¯™®i PQå_«∞. ^è°O°‡O®A#∞, „^ÒǨkx
K«¥ã≤ x@¥ìiÛ WÖÏ J<®fl_«∞...

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 135 136 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

28
ã¨O`å#=u
J#∞Hí∞#fl^°~`Í [iy~k. U_Ík Z_«ÉÏ@∞=Å¡ U^À J#O°~÷ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x
P"≥∞ =∞∞~^°∞Qå<Ë TÇ≤Ï~z~k. JO°∞˚#∞_«∞ `Œ#Hí∞ Híhã¨~ Hí#Ǩ_«Hí∞~_Í fO°÷Ü«∂„`ŒÅHí∞
"≥o§áÈÜ«∂_«∞. P U_Ík P"≥∞Hí∞ Z~`À ã¨∞nO°…~Qå Qõ_çz~k.
JO°∞˚#∞_«∞ x[~Qå „|ǨχK«O°º~ áå>˜™®Î_«#fl #=∞‡Hí~ „^ÒǨkH˜ U=∂„`Œ~ ÖË^°∞.
fO°÷Ü«∂„`ŒÅHí∞ "≥o§ „|ǨχK«O°º~ KıÜ«∂Å#fl^Õ Hí^® x|~^è°#.
^è°O°‡A_ç`À `Œ##∞ J~`Œ ã¨xflÇ≤Ï`Œ~Qå K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ `Œ#ÃÑ· JO°∞˚#∞_ç =∞#ã¨∞û
qiyáÈܵ~^°<Ë JxÇ≤~z~k. P O’A JO°∞˚#∞_«∞ `Œ##∞ K«¥ã≤# K«¥Ñ¨Ù J`Œ_«∞
"≥o§# U_Íkáå@∞ `Œ##∞ Çıkè~z~k.
Hßx J`Œ_Hç ’ã¨~ `Í#∞ J#∞Éèqí ~z# qO°ÇϨ Çı^#° J`Œ_=Ë ∂„`Œ~ á⁄~^°Ö^Ë x°
ã¨Ê+¨ì~Qå `ˇÅ∞ã¨∞Î#flk. x|~^è°##∞ LÅ¡~Ѷ≤∞~z XHí¯ U_ÍkÖ’ Z~`Œ=∞~kx
J#∞Éèíq~KÍ_«∞. <®QõÖ’Hí~Ö’ <®QõHí#º LÅ¥z, =∞}˜Ñ¨ÙO°~Ö’ z„`Í~Qõ^°Å#∞
qÇÍǨÏ=∂_ç#k KÍÅHí ^®fiO°Hí Kıi UHí~Qå NHí$+¨∞‚_ç ™È^°i ã¨∞Éèí„^°<Ë qÇÍǨÏ=∂_Í_«∞.
Ü«µuÇı+¨~Ö’ ã¨∞Éèí„^°`À ã¨Ç¨O°ºÅ∞ Kıܵ~K«∞Hí∞x `Œ##∞ Hí∂_Í =∞izáÈÜ«∂_«@.
WǨC_«∞ UHí~Qå ã¨∞Éèí„^°`À<Ë =∞m§ W~„^°„Ǩã¨÷~ KıO°∞Hí∞<®fl_«∞. JO°∞˚#∞_ç`À `Í#∞
=∂>Ï¡_«Hí∞~_Í L~_ÍÅx „^ÒǨk xO°‚ܵ~K«∞Hí∞#flk.
U_Íkáå@∞ ¿ãfiKÍÛù qǨO°~ Kıã#≤ `Œ#ÃÑ· „^ÒǨkH˜ P„QõÇϨ ~ =ã¨∞~Î ^°x JO°∞#˚ ∞_çH˜
`ˇÅ∞ã¨∞. J~^°∞Hı P"≥∞ Hí~@Ǩ_«_ÍxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_ͤ_«∞.
ã¨∞Éèí„^®... x#∞fl qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<®fl#x „^ÒǨk `ŒÇ¨ÊHí =∞~_çǨ_«∞`Œ∞~k. P"≥∞
H’Ǩ~ K«ÖÏ¡OÕÛ =∂O°æ~ h^Õ... h=Ù "≥o§ P"≥∞Hí∞ „Ǩ}®=∞~ Kıã≤ O®... Jx ã¨∞Éèí„^°#∞
„^ÒǨk =^°ÌHí∞ Ǩ~áå_«∞.
ã¨∞Éèí„^° Ü«∂^°= Ǩ_«∞K«∞Å`À Híeã≤ „^ÒǨk =^°ÌHí∞ "≥o§~k. „^ÒǨk áå^®ÅHí∞
#=∞㨯i~z~k.
Ü«∂^°= Ǩ_«∞K«∞ Çı+¨~Ö’ L<®fl ÃÑo§ Híà◊`À ™œ~^°O°º~ L>ì̃Ǩ_«∞`Œ∞#fl ã¨∞Éèí„^°#∞
K«¥ã≤ Z=O°∞ h=Ù Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~z~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 137
<Ë#∞ NHí$+¨∞‚_ç K‹Öˇ¡Å∞ ã¨∞Éèí„^°#∞. WǨC_«∞ g∞Hí∞ Hí∂_Í K‹Öˇ¡Å∞<Ë. g∞Hí∞
`ˇeÜ«µHí∞~_Í JO°∞˚#∞_çx „¿Ñq∞~z qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<®fl#∞. JH߯ ##∞fl Hí∆q∞~K«∞.
„^ÒǨk x"≥fiO°áÈܵ~k. `Œ# ÉèíOÕÎ ã¨∞Éèí„^°#∞ Ǩ~Ç≤~KÍ_«x P"≥∞Hí∞ JO°÷=∞ܵ~k.
NHí$+¨∞‚_«∞ `Œ#Hí∞ W+ì̈ ã¨Y∞_«∞. J`Œ_ç ã¨fi~`Œ ™È^°ix `Í#∞ ZÖÏ xO®^°iã¨∞Î~k.
„^ÒǨk, h ÉèíO°Î q[Ü«µ∞_«∞ HßÇÍe Jx ã¨∞Éèí„^°#∞ PjO°fik~z~k.
PÜ«µ# q[Ü«µ∞_Ë Jx ã¨∞Éè„í ^° #qfi~k. „^ÒǨk Hí∂_Í #qfi~k.
`Œ# K‹Öˇ¡Å∞ ã¨∞Éèí„^°#∞ WzÛ JO°∞˚#∞_çH˜ qÇÍǨÏ~ Kıܵ~K«_«~ NHí$+¨∞‚_ç
Ǩ<®flQõÇı∞#x „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k. JO°∞˚#∞_ç ^°$+≤ì `Œ# #∞~z =∞o§~K«_ÍxH˜
Kıã≤# „Ǩܫµ`Œflq∞k.
P O®„u „^ÒǨk ã¨∞Éèí„^°#∞ ã¨fiÜ«µ~Qå JÅ~Híi~z~k. Ǩhfl@ ™®fl#~ Kıã≤#
ã¨∞Éèí„^°Hí∞ JO°∞˚#∞xH˜ W+ì̈"≥∞·# suÖ’ ^è°=à◊ =„™®ÎÅ∞ Hí>ì̃~k. ã¨∞Éèí„^®O°∞˚#∞Å â’Éèí#~
UO®Ê@∞¡ „^ÒǨ^Õ ã¨fiÜ«µ~Qå Kıã≤~k.
â◊Ü«∂ºQõ$ǨxH˜ Ǩ~Ç≤~Kı =∞∞~^°∞ „^ÒǨk P"≥∞`À `Œ# =∞#ã¨∞ qÇ≤Ê =∂>Ï¡_ç~k.
ã¨∞Éèí„^®... ÉèßO°º =∞O’ ¢ã‘ÎH˜ U qÅ∞"≥·# =ã¨∞Î"≥·<® W=fi_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_«∞`Œ∞~k
Hßx `Œ# ÉèíO°Î<Ë ^èßO°áÈÜ«µÖË^°∞. JO°∞˚#∞x <Ë#∞ „áå}®ÅHí<®fl q∞#flQå „¿Ñq∞~KÍ#∞.
Hßx g∞ ™È^°O°∞_«∞ NHí$+¨∞‚_«∞ <®Hí∞ PO®^è°º^≥·=~. PÜ«µ# ™È^°iq Hí#∞Hí x#∞fl
ã¨fiǨϙ®ÎÅ`À JÅ~Híi~Kı~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ͤ#∞... Jx K‹Ç≤Ê~k.
â◊Ü«∂ºQõ$ǨÏ~Ö’H˜ ã¨∞Éèí„^°#∞ `Í<Ë ™®Qõ#~Ç≤ „^ÒǨk `ŒÅ∞ѨÙÅ∞ =∞¥ã≤ x@¥ìiÛ
"≥#Hí∞¯ uiy~k.
ã¨∞Éèí„^®O°∞˚#∞Å∞ W~„^°„Ǩã¨÷~ Kıi#@∞¡ `ˇeÜ«µQå<Ë |ÅO®=∞Hí$+¨∞‚Å∞ JáåO°"≥∞·#
=ã¨∞Î ÇÍǨÏ<®Å`À, L`ŒÎ=∞ JâÍfiÅ`À, ǨiKÍiHíÅ`À =KÍÛO°∞. „^ÒǨkH˜ ÃÑ^°ÌZ`Œ∞Î#
#QõÅ∞, ǨiKÍiHíÅ#¥ ã¨=∞iÊ~KÍO°∞. `Œ##∞ ã¨~`À+¨ ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_«∞ Ü«µuflã¨∞Î#fl
q+¨Ü«µ~ „^ÒǨk „QõÇ≤Ï~K«ÖËHíáÈÖË^°∞.
„^ÒǨk`À HßѨÙO°~ KıÜ«µ_ÍxH˜ JO°∞˚#∞_çH˜ W~Hß U_Ík ã¨=∞Ü«µ~ L#flk.
D֒Ѩ٠ã¨∞Éèí„^°Hí∞ JO°∞˚#∞x ^®fiO® Jaè=∞#∞º_«∞ [x‡~KÍ_«∞. P `ŒO®fi`Œ HÁkÌ
HßÖÏxH˜ „^ÒǨk ^è°O°‡O®A ^®fiO® „Ǩuq~^°∞ºxH˜, `ŒO®fi`Œ U_Ík cè=∞∞x ^®fiO®
„â◊∞`Œ™È=∞∞xH˜ [#‡xzÛ~k.
XHí U_Ík HßÅ~ KÍÖÏ ã¨∞nO°…=∞x „^ÒǨkH˜ Wk=O°Hí∞ JxÇ≤~z~k Hßx,
JO°∞˚#∞x ™®xfl^è°º~Ö’ P"≥∞Hí∞ HßÅ~ `ˇeÜ«µÖË^°∞. J^Õ U_ÍkÖ’ P"≥∞Hí∞ JO°∞˚#∞_ç
=Å¡ „â◊∞`ŒH©iÎ [x‡~KÍ_»∞. P `ŒO®fi`Œ U_Ík #Hí∞Å∞_ç =Å¡ â◊`ÍhHí∞_«∞, ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç
=Å¡ „â◊∞`Œ¿ã#∞_«∞ [x‡~KÍO°∞.
138 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

29
Hõ$+¨∞‚xH˜ W+ì̈ã¨d
"≥∞`ŒÎQå `Œ#Hí∞ `ŒQõ∞Å∞`Œ∞#fl K«Å¡QåeH˜ Hí~Ç≤~záÈ`Œ∞#flk „^ÒǨk. P Qåe
`Œ#Ö’ Çı_çx =∞i~`Œ ÃÑ~K«∞`Œ∞#fl@∞¡, `Œ#ÃÑ· JÅ=∞∞Hí∞#fl =∞$Qõ<®aè HíO°∞Qõ∞`Œ¥
<®aèÖ’H˜ kQõ∞`Œ∞#fl@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î#flk.
Çı∞Ѷ∂¨ ÅÃÑ· Hí^∞° Å∞`Œ∞#fl K«~„^°∞_«∞ Hí∂_Í `Œ# =∂kOÕ Jã¨ÇϨ #~Qå HíxÇ≤ã∞¨ <Î ®fl_«∞.
Ǩi=∞à®Å∞ "≥^°[Å∞¡`Œ∞#fl ѨÓÅ∞ x@¥ìO°∞ÊÅ∞ q_«∞ã¨∞Î#fl@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î<®flܵ. qiѨÓÅ
fÜ«µfÜ«µx `Ë<ˇÖÏ™®fik~z# Qõ~_«∞`Œ∞"≥∞‡^°Å∞ qǨÏi㨥ΠKıã¨∞Î#fl ^è°fi#∞Å∞ P"≥∞Ö’
JÅ[_ç ã¨$+≤ìã¨∞Î<®flܵ. Qõ∞#fl =∂q∞_ç Qõ∞|∞O°∞ÅÖ’ HÁ~„Q˘`ŒÎ zQõ∞O°¡#∞ ux =∞`Î̌H˜¯#
H’H˜ÅÅ∞ Kıã¨∞Î#fl Hí∞ǨïHí∞Ǩ˙O°ÇÍÅ∞ P"≥∞ ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ "≥∞·Hí~ OÕH≥uÎã¨∞Î<®flܵ.
ZÖÏ~>˜ K«Å> ¡ ˜ =∞^è∞° O° áåhÜ«µ=∞¥ `Œ# ǨÏ$^°Ü∂« xfl K«ÖÏ¡OÛ° _«~ ÖË^∞° . J^°~Ì Ö’H˜
K«¥ã¨∞Hí∞~k „^ÒǨk. ZQõã≤Ǩ_«∞`Œ∞#fl H≥O°>ÏÖÏ¡ P"≥∞ =H∆’*ÏÅ∞ ZyiǨ_«∞`Œ∞<®flܵ.
HÁǨC =∞∞_ç qÇ≤Ê~k. L"≥fi`Œ∞Î# „H˜~^°Hí∞ Ǩ_«∞`Œ∞#fl [Åáå`Œ~ÖÏ P"≥∞ "≥~„@∞HíÅ∞
g_ç x`Œ~ÉÏÅÃÑ· ǨO°K«∞Hí∞<®flܵ. Híà◊¡Hí∞ k^°∞ÌHí∞#fl Hß@∞Hí Híà◊∞¡ `Œ##∞ K«¥ã≤ `Í<Ë
#=Ùfi`Œ∞#fl@∞¡ `Àz~k. HíÅ∞=ѨÓ=Ù ÖÏ~>˜ <®ã≤Hí „H˜~^° P"≥∞ Z„O°>˜ ÃÑ^®Å∞
Hí~Ç≤ã¨∞Î<®flܵ. â◊~Y~ÖÏ>˜ P"≥∞ Hí~Oî°~ÃÑ· #∞~z K‹=∞@ a~^°∞=ÙÅ∞ ^èßO°Qå =∂i
áåe~_«¡ Ö’Ü«µÖ’H˜ „ǨÇıtã¨∞Î<®flܵ.
JO°∞#˚ ∞_«∞ JHí¯_« MÏ~_«= ^°ÇϨ #~Ö’ x=∞Qõfl=∞Ü«∂º_«∞. D =<®xfl ^°ÇÏ≤ ~KÍÅx
Hí$+¨∞‚_«∞ JO°∞˚#∞x Z~^°∞Hí∞ H’O®_À `ˇeÜ«µ^°∞... WHí¯_« „^ÒǨk qO°Ç¨ÏÇı^°#`À
^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞#flk. JO°∞˚#∞_«∞ <®H˜~Hıg∞ Hß_«∞ J#∞Hí∞#flk „^ÒǨk. JO°∞˚#∞_«∞
`Œ # `À 㨠~ ™®O° ~ Kı ã ≤ ~ ^≥ H í ¯ _« . .. J`Œ x „¿Ñ=∞ H’㨠~ , J`Œ x á⁄~^° ∞ H’㨠~
`ŒÇ≤~záÈܵ~k. Hßx Hí$+¨∞‚_«∞ `Œ#Hí∞ J`Œ_çx ZHí¯_« ^°Hí¯xKÍÛ_«∞. qÇÍǨÏ~ HßQå<Ë
`Í#∞ ^èO° ‡° Ax xÇÍ™®xH˜ J~H˜`=Œ ∞ܵ~k. P `ŒO®fi`Œ cè=∞¿ã#∞_«∞ `Œ##∞ TÇ≤i
ã¨ÅǨx=fiÖË^°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 139
Ǩ<ˇfl~_«∞ <ˇÅÅ∞ „|ǨχK«O°º~ J#∞Éèíq~KÍÅx `ÍÇı∞ ÃÑ@∞ìHí∞#fl x|~^è°##∞
LÅ¡~Ѷ≤∞~z JO°∞˚#∞_«∞ HÁ`ŒÎ ã¨∞MÏÅ H’ã¨~ "≥~ǨO®¡_Í_«∞. Jk KÍÅ^°#fl@∞¡ Hí$+¨∞‚_«∞
`Œ# ™È^Œix WzÛ qÇÍǨÏ~ KıâÍ_«∞. WǨC_«∞ MÏ~_«=^°Ç¨Ï#=∞~@¥ "≥~@ fã¨∞H≥஡_«∞.
P J_«qx ^°Ç≤Ï~zÇıÜ«µ_«~ WǨC_«∞ J=ã¨O°=∂...
ã¨∞Éèí„^°#∞ qÇÍǨÏ=∂_ÍHí `Í#∞ JO°∞˚#∞_çx J_çy~k.
ã¨∞Éèí„^°#∞ K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ ##∞fl K«¥_«|∞kÌ Hß=_«~ÖË^®...
áåÅO®u Hí~>ı #∞#∞ѨÙQå L#fl P"≥∞ K‹H¯˜ eH˜ `Œ# K‹H¯˜ ex O®ã¨¥Î JO°∞#˚ ∞_«∞
„¿Ñ=∞Qå K‹áåÊ_«∞. Hí$뮂... ã¨∞Éèí„^°#∞ h`À áÈÅÛ=^°∞Ì. h J~^°~, Ǩi*Ï˝#~, ã¨Ç¨Ï#~,
^è≥·O°º™®Ç¨Ï™®Ö’¡ ã¨∞Éèí„^° h ™®>˜ O®QõÅ^®... h=Ù <® P`Œ‡x~_Í x~_ç L<®fl=Ù...
LÅ¥Ç≤, z„`Í~Qõ^°, ã¨∞Éèí„^° gO≥=O°¥ <® =∞#ã¨∞ #∞~_ç x#∞fl `˘Åy~K«ÖË~°∞...
g∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_«~>ı „áå}~. J`Œ_ç K‹Öˇ¡Å∞ WǨC_«∞ g∞ ǨÏ$^°Ü«µ ™®„=∂l˝ Jܵ~k.
WǨC_«∞ D Hí$+¨‚ L<®fl ÖËHí∞<®fl `Ë_Í U=∞∞#flk.
Hí$뮂... h=Ù W~„^°„Ǩã¨÷ =∞ǨO®}˜q. ã¨∞Éèí„^° Hı=Å~ JO°∞˚#∞_ç ÉèßO°º.
Jܵ`Ë<Ë~ g∞Hí∞ „Ç≤Ü«µ"≥∞·#k Hí^®...
Hí$뮂 JÖÏ J#Hí∞... Éèíq+¨º`üÖ’ =∞#"≥∞<Àfl JyflǨsHí∆Å∞ Z^°∞O’¯ÇÍeû L#flk.
=∞#Hí<®fl H“O°=ÙÅ∞ ã¨~YºÖ’#¥, |Å~Ö’#¥ JkèHí∞Å∞. =∞#Hí∞ Ü«∂^°=ÙÅ
J~_«^°~_«Å∞ J=ã¨O°~. P |ÅO®=∞∞_«∞ H“O°= ǨHí∆áåu. J~^°∞Hı Ü«∂^°=ÙÅ∞ J@∞"≥·Ñ¨Ù
"≥∞∞Qõ∞æ K«¥Ç¨Hí∞~_Í Hí$+¨∞‚_«∞ ã¨∞Éèí„^°#∞ <®H˜zÛ qÇÍǨÏ~ KıâÍ_«∞.
„^ÒǨkH˜ H’Ǩ~ =zÛ~k.
JO°∞˚<®... =∞# rq`Œ~Ö’ O®[H©Ü«∂Å∞ `ËHí~_ç. ##∞fl Hí∂_Í g∞O°∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
qÇÍǨÏ=∂_«_«~Ö’ O®[H©Ü«µ~ U"≥∞·<® L#fl^®... <® `Œ~„_ç „^°∞Ǩ^° =∞ǨO®A
J~_«H’ã¨~ ##∞fl qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<®flO®... <Ë#∞ =∞#㨥ÊùiÎQå q∞=∞‡efl „¿Ñq∞~KÍ#∞.
Hßx g∞O°∞ <Ë#∞ KıO°∞= HßÇÍÅ#∞Hí∞#fl HÁnÌ ^°¥O°=∞=Ù`Œ∞<®flO°∞...
JO°∞˚#∞_«∞ „^ÒǨkx ã¨=∂^èß#ǨO°K«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞. Hßx Hí$+¨∞‚x 㨇i~KÍ_«∞.
H’Ǩ~ =∞¥sÎÉèíq~z#@∞¡#fl „^ÒǨkx K«¥ã≤ Hí$+¨∞‚_«∞ zO°∞#=Ùfi #ÇÍfi_«∞.
„^ÒǨn Uq∞>˜ KÍÖÏ H’Ǩ~Qå L<®fl=Ù... Hí$+¨∞‚_«∞ J#∞#Ü«µ~Qå J_çQå_«∞.
g∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^®... g∞ ã¨Y∞_«∞ g∞Hí∞ K‹Ç¨ÊÖË^®?... „^ÒǨk qã¨∞O°∞Qå „Ç¨tfl~z~k.
ã¨Y∞_Í... <®Hí∞ J`Œ_«∞ Ug∞ K‹Ç¨Ê#=ã¨O°~ ÖË^°∞... <Ë#∞ JO°÷~ Kıã¨∞H’QõÅ#∞...
h H’Ǩ=∞~`Í <® ™È^°ix JO°∞˚#∞_«∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞#fl~^°∞Hı Hí^®...
140 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Jhfl `ˇeã≤ J_«∞Qõ∞`ÍOÕq∞... O®[H©Ü∂« Å H’ã¨~ qÇÍǨÅ∞ Kıܵ~KÕÇÍO°∞ g∞O°∞...
Hí$뮂... x#∞fl Ç≤Å∞ã¨∞Î~>ı <® H≥~`À ǨܵQå L#flk... Z=iH≥·<® `Œ##∞ `Í#∞
Ç≤Å∞K«∞H’=_«~ Z~`Œ ÉÏQå L~@∞~^À...
=∂@Å∞ =∂O°Û_«~ <®Hí∞ JÅÇÍ@∞ ÖË^°∞... J#flk „^ÒǨk. „^ÒǨn... ã¨Y∞_«∞
K‹Ç≤Ê~k x[Çı∞... <® K‹Öˇ¡Å∞ ã¨∞Éèí„^° JO°∞˚#∞_çx „¿Ñq∞~z~k. J`Œ_çx `ŒÇ¨Ê =∞O˘Híix
qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<À#x K‹Ç≤Ê~k. J@∞ JO°∞˚#∞_«¥ h qO°Ç¨ÏÇı^°#Ö’ „=∞yæáÈ`Œ¥
hHí∞ KıO°∞= HßÖËHíáÈ`Œ∞<®fl_«∞. J~^°∞=Å¡ LÉèíÜ«µ„`Í =∞~z^°x J`Œ_ç =^°ÌHí∞ <®
K‹Öˇ¡Å∞#∞ Ǩ~Ç≤~z~k <Ë<Ë... ^®x=Å¡ áå~_«=ÙŠǨHí∆~ |Å~ ÃÑiy~k. h Ǩu^Õ=ÙÅ∞
|ÅÇ‘Ï#~ Hß=_«~ hH˜+¨ìÇı∞<®?...
W+ì̈~ Hß^°∞. Hßx ÇÍO°∞ <®Hí∞ ^°¥O°~ Hß=_«~ Hí∂_Í <®Hí∞ W+ì̈~ Hß^°∞... g∞O°∞
=∂ W^°Ìi =∞^èߺ ^°¥O°~ ÃÑ~Kı~^°∞Hı ã¨∞Éèí„^°#∞ WzÛ qÇÍǨÏ~ KıâÍO°∞.
x[~ K‹Ç¨Ê=∞~>ÏÇÍ Hí$뮂... Hí$+¨∞‚_«∞ HÁ~>ˇQå J_çQå_«∞...
K‹Ç¨Ê~_ç... g∞ W^°Ìi =∞^èߺ ^°¥O°~ ÃÑ~Kı~^°∞Hí∞ Hß^°∞ =∞# =∞^è°º ^°¥O°~
`ŒQõæHí∞~_Í L~_Ë~^°∞Hí∞ ã¨∞Éèí„^°#∞ JO°∞˚#∞_çH˜zÛ qÇÍǨÏ~ KıâÍ#∞. ã¨∞Éèí„^° WHí¯_«∞~>ı
<® ã¨Y∞_çx h=Ù J~`ŒQå Ǩ>~ì˜ K«∞H’#Hí¯OÕ^¡ ∞° . Híhã¨~ JǨC_≥<· ® ##∞fl Ǩ>~ì˜ K«∞Hí∞~>Ï=Ù
Hí^®...
„^ÒǨk P„QõǨÏ~ Hí∆}~Ö’ =∞@∞=∂Ü«µ"≥∞·áÈܵ~k. P"≥∞ Hí$+¨∞‚x =∂@ÅHí∞
Qõ>˜ìQå #qfi~k. P"≥∞ #=ÙfiHí∞ =ã¨~`Œ~ zyiÛ, Çıܵ H’H˜ÅÅ∞ ^è°fix~z#@∞¡
JxÇ≤~z~k...
Hí$+¨∞_‚ ∞« =∞∞Qõ∞_ú Ü
« ∂« º_«∞. Hí$뮂... h J~^°"∞≥ #· #=ÙfiHí∞ <Ë<~ˇ `À =∞∞Qõ∞_ú #ç Ü«∂º#∞.
<® Çı}∞ ã¨fiO®xH˜ QÀÇ≤HíÅ∞ Hí∂_Í W~`Œ ǨO°=t~K«OÕ"≥Ø...
Hí$뮂... <Ë#∞ q∞=∞‡efl Ǩ>˜ì~K«∞H’=_«~ ÖË^°x Z~^°∞Hí#∞Hí∞<®flO°∞. g∞O°∞ <®
Hí#∞Å =∞∞~^°∞ L<®fl, ÖËHíáÈܵ<® XHí>ı. g∞ PO®^è°<Ë <®Hí∞ J#∞Éèí¥u... Z~^°O°∞
JO°∞˚#∞Å`À J#∞ÉèíÇÍÖˇ·<® D J#∞Éèí¥ux =∞iÇ≤~K«ÖË=Ù... =∞x^°Ìi ¿ÑO°¥¡ XHí¯>ı...
g∞O°∞ <®Ö’<Ë L<®flO°∞...
^°O°Ç¨ã¨~`À â’ÉèßÜ«µ=∂#~Qå L#fl Hí$+¨∞‚x =∞∞Y~ =∞i~`Œ „ǨHßt~z~k.
PÜ« µ # =∞∞Y~ ^Õ n Ǩ º =∂#~Qå "≥ Å ∞Qõ ∞ OÕ Y Å∞ "≥ ^ ° [ Å∞¡ ` Œ ∞ #fl@∞¡ „^ÒǨ k H˜
JxÇ≤~z~k. JǨC_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞ J<®fl_«∞.
„^ÒǨn... h PO®^è#° Uq∞>’ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. ^®x`À h=Ù ##∞fl Hí>Çì˜ _¨ ãË ∞¨ Hí∞<®fl=Ù...
h PHíO°¬} J"≥ØѶ¨∞~... <® K‹Öˇ¡Å∞#∞ JO°∞˚#∞_çH˜ Hí>ì̃ÃÑ>ì̃~k Hí∂_Í W~^°∞Hı...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 141
J^Õq∞>˜... g∞O°#fl^®xH©, ã¨∞Éè„í ^°`À JO°∞#˚ ∞_ç qÇÍǨÏ~ [iÇ≤~K«_ÍxH˜ ã¨~|~^è~°
Uq∞>˜... <® K‹Öˇ¡Å∞#∞ K«¥¿ã <ˇÑ¨~`À<ˇ·<® h =^°ÌHí∞ <Ë#∞ `ŒO°K«¥ O®=K«∞Û Hí^®...
Jx HÁ~>ˇQå J<®fl_«∞ Hí$+¨∞‚_«∞...
Jk <® J^°$+¨ì~... Hßx g∞O°∞ ##∞fl K«¥_«>ÏxH˜ =zÛ<® WHí¯_≥=O°¥ Ug∞
J#∞H’O°∞... <Ë#∞ g∞ ÉèíHí∞ÎO®e#x WHí¯_«~^°iH˜ `ˇÅ∞ã¨∞... Jܵ<® g∞ ã¨Y∞_«∞ <®
™®xfl^è°º~Ö’ Hí∂_Í q∞=Ú‡Å<Ë ^èߺxã¨∞Î~>Ï_«∞ Hí^®...
Hí$+¨∞‚_«∞ =∞∞Qõú=∞<ÀǨÏO°~Qå #ÇÍfi_«∞...
„^ÒǨn... h HÁHí q+¨Ü«µ~ K‹Ç¨Ê<®... JO°∞˚#∞_çH© <®Hí∂ L#flk Qõ∞O°∞t+¨∞ºÅ
ã¨~|~^è°~... <® =∂O°æ^°O°≈Hí`Œfi~ J`Œ_çH˜ xO°~`ŒO°~ J=ã¨O°~... J`Œ_«∞ <® h_«...
<Ë#∞ ÖËxk P h_« ÖË^°∞...
=∞i =∞x^°Ìin?
Jk PÖ’z¿ãÎ hHı `ˇÅ∞ã¨∞Î~k. h=Ù <®Hí∞ W+¨ìã¨dq... <Ë#∞ h ã¨Y∞_çx...
=∞x^°ÌiÃÑ· ǨO°ã¨ÊO° „ǨÉèß=~ L#flk... =∞#q∞^°ÌO°¥ XHíi<˘HíO°∞ PHíi¬~K«∞Hí∞<Ë
„^è°∞ÇÍÅ=∞∞.
„^ÒǨk ã¨~`À+¨~`À Lá⁄Ê~yáÈܵ~k. D hÅÇı∞Ѷ¨∞âͺ=∞∞_«∞ `Œ##∞ Jhfl
=∞O°KıÖÏ Kıã¨∞Î<®fl_«∞. `Œ# ¿ãflǨÏ|~^è°~`À `Œ##∞ Hí>˜ìǨ_Ëã¨∞Hí∞<®fl_«∞. U^À
JxO°fiK«hÜ«µ"≥∞·# PHíO°¬} `Œ##∞ W`Œ_ç =∂Ü«µÖ’ Ǩ_ËÖÏ Kıã¨∞Î#flk...
Hí$뮂... h=Ù K‹¿ÑÊk JHí∆O®Å x[~. x#∞fl `ŒÅK«∞Hí∞#fl =∞O°∞Hí∆}~ h=Ù <®
„ǨHí¯# L#fl@∞¡ HíxÇ≤ã¨∞Î~k. h qâÍÅ"≥∞·# <Ë„`ÍÅ "≥Å∞Qõ∞ OÕYÅ∞ <® K«∞@¥ì XHí
O°Hí∆} =ÅÜ«∂xfl ǨO°z#@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î~k. Hí$뮂 h PHßO°~ <® ǨÏ$^°Ü«µ=∞<Ë
PÅÜ«µ~Ö’ „Ǩu+≤ì~z#@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î~k. Jã¨Ç¨Ï#~ Hí=∞∞‡Hí∞#flǨC_«ÖÏ¡ h zO°∞#=Ùfi#∞
`ŒÅK«∞Hí∞~>ı JáåO°"≥∞·# „ǨâÍ~`Œ`Œ =∞#ã¨∞x~_Í Ç¨O°K«∞Hí∞~@∞~k. Hí$뮂... h ¿ÑOÕ
XHí J^°∞ƒù`Œ~...
„^ÒǨk =∂>Ï¡_«∞`Œ¥ áÈ`Œ∞#flk. L#fl@∞¡~_ç P"≥∞Hí∞ QõkÖ’ Z=O°¥ ÖË#@∞¡
JxÇ≤~z~k. x[~Qå<Ë Hí$+¨∞‚_«∞ P QõkÖ’~z J^°$â◊º=∞Ü«∂º_«∞... `Í#∞ =∂>Ï¡_ç~k
Hí$+¨∞‚_ç`À<Ë<®... Hí$+¨∞‚_«∞ `Œ#`À x[~Qå =∂>Ï¡_Í_Í... QõkÖ’ "≥Å∞Qõ∞`Œ∞#fl nǨHíoHí
Hí$+¨∞‚_ç =∞∞MÏO°q~^®xfl „ǨHßâ◊=~`Œ~ Kıã¨∞Î#flk...
142 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

30
O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~
¢ã‘ÎÅ`À =∞∞K«Û>Ï¡_∞« `Œ¥, ÇÍi „¿Ñ=∞#∞ K«¥O°Q˘~@¥, zO°∞#=ÙfiÅ∞ z~k㨥Î
ÇÍi =∞^è ° º `Œ K ÍÛ_Ë NHí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞ Z=i<ˇ · < ® ZÖÏ ^®™ÈǨ Ï ~ Kı ã ¨ ∞ H’Qõ Å _À
O®[㨥ܫµÜ«∂Qõ~`À „^ÒǨkH˜ JO°÷=∞ܵ~k.
Jã¨Å∞ ^è°O°‡O®A D O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~ `Œ# PkèǨ`Œº~ H’ã¨~ `ŒÅÃÑ>Ïì_Í...
ÖËHí NHí$+¨∞‚_ç PkèǨ`Œº~ xO°¥Ç≤~Kı~^°∞Hí∞ xO°fiÇ≤Ï~KÍ_Í... Jx „^ÒǨk „Ǩâ◊flÅ∞
Çıã¨∞Hí∞#flk...
O®[#flÇÍ_çH˜ O®[ºHß~Hí∆ L~@∞~k... ^è°O°‡O®A O®[º qãÎ̈O°} Hß~Hí∆#∞ NHí$+¨∞‚_«∞
ÉÏQå<Ë LǨܡ∂y~K«∞Hí∞<®fl_«#fl PÖ’K«# P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ "≥∞ke~k. ^è°O°‡O®A
O®[㨥ܫµÜ«∂Qõ~ Kıã¨∂Î ã¨fiO°æ~Ö’ L#fl J`Œ_ç `Œ~„_ç áå~_«∞O®AHí∞ W~„^°Ö’Hí~
„áåÇ≤Îã¨∞Î~^°x <®O°^°∞_«∞ WzÛ# ã¨ÅǨ "≥#∞Hí Hí$+¨∞‚x ǨÏãÎ̈~ L#fl^Õ"≥Ø#xÇ≤~z~k.
`Œ=∞Hí∞ PO®^è°º ^≥·="≥∞·# NHí$+¨∞‚_çH˜ Hí∂_Í â◊„`Œ∞ÉèíÜ«µ~ L#fl^°<Ë q+¨Ü«µ~
^è°O°‡O®A O®[㨥ܫµ~ `ŒÅÃÑ>ì̃#ǨC_«∞ Hßx áå~_«=ÙÅHí∞ JO°÷~ HßÖË^°∞. ^è°O°‡O®A
O®[㨥ܫµ~ xO°fiÇ≤Ï~KÍÅ~>ı `Œ# â◊„`Œ∞"≥·# [O®ã¨~^è°∞_çx ǨÏ`Œ=∂O®ÛÅx Hí$+¨∞‚_«∞
J<®fl_«∞...
g∞Hí∞ Hí∂_Í â◊„`Œ∞=ÙÅ∞<®flO®... Jx áå~_«=ÙÅ∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂O°∞...
J=Ù#∞ [O®ã¨~^è°∞_«~>ı <®Hí∞ ÉèíÜ«µ~ Hí∂_Í... K«~_«H“tHí∞_«<Ë =∞Ǩ `ŒÇ¨ã≤fi
=O°„ǨÉèß=~`À [x‡~KÍ_«∞. <® Çı∞#=∂=∞ Hí~ã¨∞_ç ÉèßO°ºÅ∞ Jã≤Î, „áåÇ≤Î J`Œ_ç
Hí∞=∂O≥ÎÅ∞. Hí~ã¨∞x =kè~z# `ŒO®fi`Œ J`Œ_ç ÉèßO°ºÅ∞ [O®ã¨~^è°∞x =^°ÌHí∞ "≥o¡
"≥∞∞O°ÃÑ@∞ìHí∞<®flO°∞. [O®ã¨~^è°∞_«∞ `˘~Éèˇ· `˘q∞‡k™®O°∞¡ =∞^äŒ∞O®#QõO°~ÃÑ· ^®_çKıã≤
<®<® cÉèí`Œû~ ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. =∞¥_Ëà◊∞¡ Ü«µ∞^°ú~ Kıã≤<® J`Œ_çx [ܵ~K«ÖËHíáÈÜ«∂#∞.
J`Œ_ç ÉèíÜ«µ~ =Å¡<Ë =∞^äŒ∞O®#Qõi #∞~z áåiáÈܵ ã¨=∞∞„^° =∞^è°º~Ö’x nfiǨ~Ö’
O≥·=`ŒHß„kx P^èßO°~Qå Kıã¨∞Hí∞x Hí∞â◊ã¨÷bѨÙO®xfl xi‡~K«∞Hí∞x JHí¯_« Hí∞â◊Å~Qå
L~@∞<®fl#∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 143
g∞OÕ [ܵ~K«ÖËx [O®ã¨~^è°∞_çx Çı∞"≥∞ÖÏ Ç¨Ï`Œ=∂O°ÛQõÅ~... Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞
cèue¡ J_çQå_«∞...
ǨÏ`Œ=∂O°ÛÖËHíáÈ`Ë h=Ù ™®„=∂*Ϻxfl ZÖÏ qãÎ̈i~K«QõÅ=Ù... O®[㨥ܫµ~ ZÖÏ
KıÜ«µQõÅ=Ù Jx Hí$+¨∞‚_«∞ O≥K«ÛQ˘>ì̃#@∞¡ J_çQå_«∞...
Jܵ`Ë O®[㨥ܫµÜ«∂Qõ~ qO°q∞™®Î#∞... Jx ^è°O°‡O®A J<®fl_«∞...
^è°O°‡*Ï... h=Ù W~`Œ Ç≤iH˜ÇÍ_«=x <Ë#∞ J#∞H’ÖË^°∞... cè=∂O°∞˚#∞Åk Hí∂_Í
J^Õ Jaè„áåÜ«µ=∂... Jx Hí$+¨∞‚_«∞ ÇÍih O≥K«ÛQ˘>Ïì_«∞.
cè=∞∞_«∞ x[~Qå<Ë O≥zÛáÈÜ«∂_«∞...
XHí =∞ǨÏ`ͯO°º~ „áåO°~aè~K«x O®A áå=∞∞ ѨÙ@ì=Öˇ #t~záÈ`Í_«∞...
^°∞O°ƒÅ∞_≥·<® Ǩ@∞ì^°Å, LáåÜ«∂Å`À ѨÓ#∞Hí∞~>ı â◊„`Œ∞=Ù#∞ <®â◊#~ KıÜ«µQõÅ_«∞...
Hí$+¨∞‚_ç O®[hu, <® |ÅǨO®„Hí=∂Å∞, JO°∞˚#∞_ç â◊G<ˇ·Ñ¨Ù}º~ D =∞¥_ç~>˜Ö’
[O®ã¨~^è°∞_çx [ܵ~K«=K«∞Û#x <® qâÍfiã¨~... J<®fl_«∞.
JO°∞˚#∞_«¥ J^Õ =∂@ J<®fl_«∞...
cè=∂O°∞˚#∞Å`À yi„=[ѨÙO®xH˜ |Ü«µÅ∞^Õi# Hí$+¨∞‚_«∞ [O®ã¨~^è°∞_ç =^è°
kyfi[Ü«µ~Qå <ˇO°ÇıiÛ Hßx W~„^°„Ǩ™®÷xH˜ uiy O®ÖË^°∞.
[O®ã¨~^è°∞_ç =^è° `ŒO®fi`Œ J`Œ_ç K‹O°Ö’ L#fl #¥>ÁHí¯=∞~k O®AÅ¥
q=∞∞Hí∞ÎÅÜ«∂ºO°∞. ÇÍO°~^°O°¥ ^è°O°‡O®AHí∞ ^®™ÈǨÏ=∞<®flO°∞... áå~_«=ÙÅ∞ |Å~
ѨÙ~AHí∞<®flO°∞. W~^°∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_ç O®[h`Ë HßO°}=∞x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x ÇÍO°∞ O®[㨥ܫµ~Ö’
PÜ«µ##∞ ѨÓl~KÍO°∞... Hí$+¨∞‚_«∞ TÇ≤Ï~z# q^è°~Qå<Ë PÜ«µ##∞ ѨÓl~K«_Íxfl
[O®ã¨~^è°∞_ç q∞„`Œ∞_≥·# tâ◊∞áåÅ∞_«∞ =ºuOÕH˜~KÍ_«∞... P tâ◊∞áåÅ∞_«∞ qÇÍǨÏ~
Kıã¨∞H’ÇÍÅ#∞Hí∞#fl O°∞H˜‡}˜x Hí$+¨∞‚_«∞ JǨǨÏi~K«∞Hí∞áÈܵ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞x J`Œ_çH˜
â◊„`Œ∞=Ü«∂º_«∞.
`Œ # #¥ <®<®q^è ß Å ^° ∞ O®ƒù + ¨ Ö Ï_ç # tâ◊ ∞ áåÅ∞_ç x z=O° H í ∞ NHí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞
O®[㨥ܫµÜ«∂Qõ~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~_«Qå<Ë `Œ# K«„Hí~ „Ǩܡ∂y~z Hí~Oî°~ L`ŒÎi~z
K«~áå_«∞...
Hí$+¨∞_‚ ç OÒ„^°O¥° Ǩ~ Uq∞>’ áå~_«=ÙÅHí∂, „^ÒǨkH©, ã¨ÉÖ
íè ’ L#fl W`ŒO° O®AÅHí∂
JO°÷=∞ܵ~k. ÇÍO°~^°O°¥ J`Œ_çH˜ =â◊=∞Ü«∂ºO°∞... áå~_«=ÙÅ |Å~ Uq∞>’ Hí∂_Í
H“O°=ÙÅHí∞ JO°÷~ Jܵ~k. Ü«∂^°=ÙÅ¥, „^°∞Ǩ^°∞_«¥, [O®ã¨~^è°∞_ç K‹O°#∞~z q=∞∞HÎ̃
Jܵ# O®AÅ¥ áå~_«=ÙÅHí∞ =∞^°Ì`Œ∞Qå xeKÍO°∞. O®[㨥ܫµ~ ¿ÑO°∞`À qq^è°
O®*ϺÅHí∞ "≥o¡# áå~_«=ÙÅ∞ HíáåÊÅ`À uiy =KÍÛO°∞...
tâ◊∞áåÅ∞_ç <ˇ`Œ∞ÎO°∞`À `Œ_çã≤# O®[㨥ܫµÜ«∂Qõ~ =∞O’ =∂O°}Ǩϟ=∂xH˜
HßO°}=∞=Ù`Œ∞~^°x Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ ^è°O°‡O®A#∞ ÃÇÏK«Ûi~KÍ_«∞.
144 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 W~„^°„Ǩã~÷¨ Ö’ Z@∞ K«¥ã≤<® "≥∞O°∞ѨÙfQõÖÏ „^ÒǨk uO°∞Qõ∞`Œ¥ O®[㨥ܫµÜ«∂Qõ~
UO®Ê@∞¡ Jhfl ǨO°ºÇıH˜∆~K«_«~, =zÛ# ÇÍO°~^°iH© q~^°∞ Éè’[<®Å∞ J~^ÕÖÏ K«¥_«_«~
^°∞O’º^è°#∞_çH˜ Hí#∞flHí∞>˜ì~k. „^ÒǨn ã¨Çı∞`Œ~Qå ^è°O°‡O®A q∞Qõ`Í ™È^°O°∞Å`À
ã≤~Ǩã¨<®O°¥_è°∞_≥· L~_«Qå, O®AÅ∞ =∞¥O®Ìaè+≤Hí∞ÎÅ∞ Hß=_«~ ^°∞O’º^è°#∞_ç =∞#ã¨∞#∞
31 J`ŒÖÏHí∞`ŒÅ~ Kıã≤~k. JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°ºO®t Jܵ# „^ÒǨkx KıǨ>˜ì# `ŒO®fi`Œ<Ë
Hí^® áå~_«=ÙÅ ^°â◊ uiy~^Œx J#∞Hí∞<®fl_«∞...
=∞Ü«µã¨Éíè `Œ# Hí<®fl |Å=~`Œ∞Öˇ·# áå~_«=ÙÅ#∞ Ü«µ∞^°ú~Ö’ [ܵ~z ÇÍi ™®„=∂[º~
™®finè#ǨO°∞K«∞H’ÖË#x ^°∞O’º^è°#∞_«∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞... ^°¥º`Œ„H©_« J~>ı J#∞O°HÎ̃ L#fl
O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~ JǨÊ>˜Hı J㨥ܫµQå L#fl H“O°=ÙÅÖ’ =∞i~`Œ J㨥ܫµ#∞ ^è°O°‡O®A#∞ áåzHíÅ ^®fiO® F_ç~K«_«Çı∞ ã¨O≥·# =∂O°æ=∞x Çı∞#=∂=∞ â◊Hí∞x ã¨ÅǨ
OÕÇ≤~k. áå~_«=ÙÅ "≥·ÉèíÇÍxfl K«¥ã≤, ÇÍi ™®„=∂[ºÅH˜;x uÅH˜~z ^°∞O’º^è°#∞_«∞ WKÍÛ_« ∞ ... E^° ~ P_« = ^° Ì ~ @¥ `Œ ~ „_ç , cè + ¨ ∞ ‡_« ∞ , q^° ∞ O° ∞ _« ∞ Zxfl K‹ Ç ≤ Ê <®
=∞`ŒûO°„Qõã¨∞÷_«Ü«∂º_«∞... qxÇ≤~K«∞H’ÖË^°∞... z=O°Hí∞ ^°¥º`Œ„H©_«Hí∞ O®=Åã≤~kQå q^°∞O°∞_ç ^®fiO® ^è°O°‡O®AHí∞
O®[㨥ܫµ Ü«∂QåxH˜ =zÛ# ^°∞O’º^è°#∞_«∞ W~„^°„Ǩã¨÷~Ö’ =∞Ü«∂ã¨∞O°∞_«∞ Hí|∞O°∞ Ǩ~Ç≤~KÍ_«∞ ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞.
xi‡~z# XHí J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# =∞~@Ǩ~ L#fl^°x qx ^®xx K«¥¿ã~^°∞Hí∞ "≥஡_«∞...
MÏ~_«= =# ^°Ç¨Ï# ã¨=∞Ü«µ~Ö’ D =#~Ö’ x=ã≤ã¨∞Î#fl D Jã¨∞O°∞x JO°∞˚#∞_«∞
O°H˜∆~KÍ_«∞. J~^°∞Hí∞ Hí$`Œ[˝`ŒQå J`Œ_«∞ D ã¨Éèß Éèí=<®xfl xi‡~KÍ_«∞. =∞Ü«∂ã¨∞O°∞_«∞
O®Hí∆㨠*ÏuH˜ qâ◊fiHíO°‡. qq^è° tÅÊ Híà® O°Ç¨Ï㨺Çı`ŒÎ. Jã¨∞O° teÊ xi‡~z# JѨÓO°fi"≥∞·#
P ã¨Éèí O®=∞}©Ü«µHí`ŒHí∞ qã≤‡`Œ∞_«=Ù`Œ¥ XHíKÀ@ W~„^°hÅ=∞}∞Å∞ á⁄ky# xO°‡Å
=∞}˜=∞Ü«µ ã¨÷ÖÏxfl K«¥ã≤ z#fl [ÖÏâ◊Ü«µ=∞x „Éèíq∞~KÍ_«∞. `Œ# ^°∞ã¨∞ÎÅ∞ ÃÑ·H˜
ZQõ„^Àã¨∞Hí∞x #_çKÍ_«∞.
=∞O˘Hí KÀ@ x["≥∞·# [ÖÏâ◊Ü«∂xfl K«¥ã≤ ^®xfl =∞}˜=∞Ü«µ ã¨÷Å~ J#∞Hí∞x
J~^°∞Ö’ J_«∞y_ç *ÏiǨ_ͤ_«∞. J`Œ_ç Hí@∞ì|@ìÅhfl `Œ_çã≤áÈÜ«∂ܵ... Jk K«¥ã≤#
áå~KÍb, Éèí@∞Å¥ #ÇÍfiO°∞. ^è°O°‡O®A ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ ÇıOÕ =„™®ÎÅ∞ `ˇÇ≤Ê~KÍ_«∞...
W~HÁHí KÀ@ =∞¥ã≤ L#fl ^®fiO®xfl `ˇOz ° L#fl^®xQå „Éèqí ∞~z P ^®fiO®xH˜
_è©HÁ<®fl_«∞. P `ŒO®fi`Œ `ˇiz L#fl ^®fiO®xfl =∞¥ã≤ L#fl^°#∞Hí∞x `Œ_«∞=∞∞`Œ¥ ^®xfl
^®>Ï_» ∞ ... 㨠= ∞~Qå L#fl „Ǩ ^ Õ â Íxfl q∞@ì < Ë Å Qå „Éè í q ∞~z ÃÑ· H ˜ ZHí ¯ ɒܵ
„H˜~^°Ç¨_ç<®_«∞...
z„`Œqz„`Œ â’aè`Œ"≥∞·# P =∞Ü«µã¨ÉèíÖ’ ^°∞O’º^è°#∞_ç J㨥ܫµHí∞ J==∂<®Å∞
=∞i~`Œ P[º~áÈ™®Üµ. áå~_«=ÙÅ B#fl`Œº~, Sâ◊fiO°º~ Hí#∞flÖÏO® K«¥ã≤ J`Œ_«∞
ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞... ÇÍi "≥·Éèí=~ J`Œ_ç ^°∞O°ƒùO° =∞<ÀÇı^°#Hí∞ ^®ifã≤~k... P
Çı^°# JyflÖÏ J`Œ_çx ^°Ç≤Ï~z Çıã≤~k. =∞Ü«µã¨ÉèíÖ’ „^ÒǨk #qfi# #=Ùfi J`Œ_ç
ǨÏ$^°Ü«∂xfl Kèık~z Çıã≤~k...

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 145 146 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

32
ã¨ÇϨ ^Õ=Ùx ã¨~^ÕÇϨ x=$uÎ
K«i„`Œ ѨÙ@Ö’¡ Z<Àfl J#∞ÉèíÇÍÅ∞ xH˜∆ǨÎ=∞=Ù`Íܵ. U J#∞Éèí==∞¥ XHí
HÁÅ=∂<®xH˜ ÖÁ~Qõ^°∞. Ö’Hí~ H’ã¨~ `Í#∞ Jx XHíO°∞ Éèßq¿ãÎ, Ö’Hí~`À áå@∞
`Í#∞ Ǩܫµxã¨∞Î<®fl#x =∞O˘HíO°∞ J#∞Hí∞~>ÏO°∞. `Œ#H’ã¨~ Ö’Hí=∞x, `Í<Ë Ö’Hí=∞x
J#∞Hí∞<ËÇÍO°∞ Hí∂_Í L~>ÏO°∞. ^è°O°‡~ Hí∂_Í J~`Ë... Z~`À HßÅ~Qå HÁ#™®yã¨∞Î#fl
^è°O®‡xfl J#∞ã¨i㨥Π`Í<Ë huǨO°∞_ç#x J#∞Hí∞<ËÇÍO°∞ XHíO≥·`Ë, HßÖÏ#∞Qõ∞}~Qå
^è ° O ° ‡ ~ =∂O° ∞ `Œ ∞ ~^° x J#∞Hí ∞ <Ë Ç ÍO° ∞ =∞iHÁ~^° O ° ∞ . `Í#∞ J#∞Hí ∞ #fl^Õ
^è°O°‡=∞#∞Hí∞<ËÇÍO°∞ Hí∂_Í KÍÖÏ=∞~k L~>ÏO°∞...
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ Híq. J`Œ_çÖ’ P`Œ‡#¥º#`Œ áåÅ∞ Hí∂_Í ZHí∞¯=... „^ÒǨk `Œ#
^®fiO® ã¨iQå ã¨∞dã¨∞Î~^® ÖË^® J#fl J#∞=∂#~ Hí∂_Í J`Œ_çÖ’ JǨC_«Ç¨C_«¥
HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k.
„^ÒǨn... â◊Ü«∂ºQõ$ǨÏ~Ö’ ÉèßO®ºÉèíO°ÎÅ =∞^è°º O°Ç¨Ï™®ºÅHí∞ KÀ@∞ ÖË^°~>ÏO°∞...
x<˘flHí „Ç¨â◊fl J_«Qõ<®?... J<®fl_«∞ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ K‹=∞@`À `Œ_çã≤# P"≥∞ =∞∞~Qõ∞O°∞Å#∞
ã¨=i㨥Î...
J_«∞Qõ∞... J#flk „^ÒǨk.
<Ë#∞ <® q∞Qõ`Í ™È^°O°∞Å ÖÏQå<Ë hHí∞ âÍsO°Hí ã¨∞Y~ J~kã¨∞Î<®fl<å?... Jx
J_çQå_«∞...
Z„O°>˜ =∞}˜Hß~`Œ∞Å`À "≥∞O°∞ã¨∞Î#fl P"≥∞ K‹H˜¯eÃÑ· #∞^°∞>˜#∞~z Hßi# uÅHí~
*Ïi =∞i~`Œ J~^°~Qå HíxÇ≤ã¨∞Î#flk. „^ÒǨk `Œ# K‹H˜¯ex HÁ~Qõ∞`À `Œ∞_«∞K«∞Hí∞<Ë
„Ǩܵ« `Œfl~ Kı㥨 Î P „Ǩâfl◊ qx ã≤Q∞õ Çæ _¨ ~ç k. nx`À P"≥∞ HíáÈÖÏÅ∞ =∞i~`Œ Z„O°|_ͤܵ...
„^ÒǨk =∞∫#~ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_çH˜ J==∂#~Qå `Àz~k... P"≥∞#∞ Qõ>ì̃Qå `Œ#"≥·Ñ¨ÙHí∞
uǨCHí∞~@¥ K‹Ç¨C „^ÒǨn... J<®fl_«∞...
ã¨Ç¨Ï^ÕÇÍ... Z~^°∞H˜~`Œ `˘~^°O°... h=Ù „Ǩâ◊fl J_çQå=Ù Hí^® ^®xH˜ ã¨=∂^èß#~
PÖ’z~K«∞H’=^®Ì?...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 147
W^Õ"≥∞·<® PÖ’z~K«∞Hí∞x K‹¿ÑÊ ã¨=∂^èß#=∂?...
„^ÒǨk #qfi~k... h=Ù J_«∞Qõ∞`Œ∞#flk ¢ã‘Î J#∞ÉèíÇÍxH˜ ã¨~|~kè~z# „Ǩâ◊fl.
J#∞Éèí=~ Hı=Å~ â◊sO®xH˜ ã¨~|~kè~z~k Hß^°∞... Jk =∞#ã¨∞Hí∞ ã¨~|~kè~z~k...
„¿Ñ=∞Ö’, â◊$~QåO°~Ö’ =∞#â◊≈sO®Å HíÅܵHí L~@∞~k. Hí#∞Hí h „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~
K‹Ç¨Ê_«~ J~`Œ ã¨∞ÅÉèí~ Hß^°∞...
Hßx <® W>© = e J#∞Éè í = ~ =∂„`Œ ~ ¢ã‘ Î Å ∞ âÍsO° H í 㨠∞ MÏxH˜ ZHí ∞ ¯=
„áå^èß#º`Œx™®ÎO°x `ˇeã≤~k.
<Ë#∞ =∂Ç≤Ï+¨‡fѨÙO°~ÃÑ· ^°~_≥uÎ "≥o¡#ǨC_«∞ JHí¯_ç ¢ã‘ÎÅ∞ qkè x¿+^èßÅ∞
Ǩ>ì̃~K«∞H’Hí∞~_Í Ü«µ^äıK«ÛùQå Hß"≥ØǨÉè’QåÖÏ™®fikã¨∞Î<®flO°∞. W^Õq∞@x „Ǩtfl~z#ǨC_«∞
`Œ=∞Hí∞ Jyfl^Õ=Ù_«∞ P O°Hí~Qå =O°~ WKÍÛ_«x JHí¯_ç „Ç¨[Å∞ J~@∞<®flO°∞. g∞
^Õâ◊~Ö’ ѨÙO°∞+¨∞Å∞ ¿ãfiK«ÛùQå qǨÏi¿ãÎ ÖËxk =∂ ^Õâ◊~Ö’ ¢ã‘ÎÅ∞ ¿ãfiK«ÛùQå qǨÏi¿ãÎ
`Œ¿ÑÊq∞@x ÇÍO°∞ „Ǩtfl~KÍO°∞... JHí¯_« =∞^°=`Œ∞Å~`Í `Œ=∞Hí∞ #zÛ# ѨÙO°∞+¨∞Å#∞
Wà◊¡Hí∞ fã¨∞Hí∞"≥o¡ ÉèíO°Î=∞∞~^Õ Ü«µ^äıK«ÛùQå â◊$~QåO° „H©_«Å#∞Éèíqã¨∞Î<®flO°∞. HÁxflKÀ@¡
ÇÍq, =O°∞ã¨Å∞ Hí∂_Í ÖËHíáÈ=_«~ Qõ=∞x~KÍ_«∞... ǨÏ`«qnè... ¢ã‘ÎÅHí∞ ¿ãfiK«Ûùx¿ãÎ
WHí¯_« Hí∂_Í J^Õ Ç¨iã≤÷u `ŒÖˇ`ËÎk Hí^®... JxÇ≤~z~k.
„^ÒǨk qO°Qõ|_ç #qfi~k...
ã¨Ç¨Ï^ÕÇÍ... =∂Ç≤Ï+¨‡fѨÙO°~ÃÑ· ^°~_≥uÎ =zÛ# `ŒO®fi`Œ Hßx ¢ã‘ÎÅHí∞ Hí∂_Í
ÇÍ~KèÅ « ∞~>ÏÜ«µ#fl q+¨Üµ« ~ hHí∞ `ˇeÜ«µÖË^®... ÇÍiH© g∞ÖÏQå O°H=Îí ∂~™®Å∞~>Ïܵ
Hí^®... ã¨∞~^°O°∞Öˇ·# ¢ã‘ÎÅ#∞ K«¥ã≤ g∞O°∞ K«e~z#>ı¡ =∞#‡^ä°∞Öˇ·# ѨÙO°∞+¨∞Å#∞ K«¥ã≤
¢ã‘ÎÅ =∞#ã¨∞ K«e~K«^°x g∞O°∞ ZÖÏ J#∞Hí∞~>ÏO°∞... Jܵ`Ë JHí¯_« P Ǩiã≤÷`Œ∞Å∞
UO°Ê_«_ÍxH˜ Jyfl^Õ=Ù_«∞ „Ǩ^èß# HßO°}~ HßHíáÈ=K«∞Û. ¢ã‘ΠѨÙO°∞+¨∞Å ¿ãfiK«Ûù#∞ Hí∂_Í
HÁxfl ™®=∂lHí Ǩi}®=∂Å∞, Ǩiã≤÷`Œ∞Å∞ xOÕÌt™®ÎÜ«µx <® Jaè„áåÜ«µ~.
h=#flk x[Çı∞ „^ÒǨn... D Hí@∞ìÉÏ@∞¡, ^è°O®‡^è°O®‡Å∞ =∞#~ qkè~K«∞Hí∞#flÇı
Hí^®... ÇÍ>˜x ^è°O°‡~ ¿ÑO°∞ K‹Ç≤Ê LÅ¡~Ѷ≤∞~K«_«~Ö’<Ë P#~^°~Qå L~@∞~^Õ"≥Ø...
=~âÍxfl Hßáå_ÍÅ<Ë ^è°O°‡~`À<Ë Hí^® ã¨`Œº=f^Õq Çͺã¨∞_ç`À `Œ# H’_«à◊¡#∞
ã¨~Qõq∞~ǨKıã≤ H“O°= =~â◊~ xsfiO°º~ HßHí∞~_Í Hßáå_ç~k... =∂ `ŒÅ∞¡Å∞ Hí∞~f^Õq,
=∂„k ^Õ=`ŒÅ ^®fiO® =∂Hí∞ [#‡hÜ«µ_«~ Hí∂_Í J™®^èßO°}"≥∞·# q+¨Ü«µÇı∞ Hí^®...
Çı∞=∞∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°=∞¥ x#∞fl qÇÍǨÏ=∂_«_«~ Hí∂_Í ™®=∂#º"≥∞·# q+¨Ü«µ~ Hß^°∞...
<® L^ÕÌâ◊~Ö’ ^è°O°‡~ J<Ëk xiÌ+ì̈"≥∞·#, Z#fl>˜H© =∂O°x J~â◊~ Hß^°∞ ã¨Ç¨Ï^ÕÇÍ...
=∞# J=ã¨O®Å#∞ |>˜ì =∞#~ =iÎ~Kı~^°∞Hí∞ ^è°O°‡~ ZǨÊ>˜H© J=Hßâ◊~ Wã¨∞Î~k.
148 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
h>˜x áå„`Œ Ǩiq∞`Œ~Qå<Ë |~kèã¨∞Î~k. hO°∞ XeH˜áÈHí∞~_Í áå„`Œ Hßáå_«ÖË^°∞ Hí^®...
Jk =∞# Kı`∞Œ Ö’¡ L#flk.
„^ÒǨn... h=Ù W~`ŒHí∂ <® „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~ K‹Ç¨ÊÖË^°∞... =∂ Jܵ^°∞Qõ∞i`À
ã¨∞d~Kı J=Hßâ◊~ hHí∞ =zÛ~k... hHí∞ Z=i`À ã¨∞Y~ #zÛ~k...
ã¨Ç¨Ï^ÕÇÍ... Jhfl `ˇeã≤# ÇÍ_çq... D „Ǩâ◊fl J_«Qõ_«~ <®ºÜ«µ=∂... HßÅÜ«∂Ǩ# 33
KıÜ«µHí∞... x[~ K‹áåÊÅ~>ı... h=Ù WǨC_«∞ <®Hí∞ Z~`À #KÍÛ=Ù... Jx „^ÒǨk
J`Œ_ç ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ `ŒÅ^®K«∞Hí∞~k.
^°¥º`Œ„H©_«
„^ÒǨk Kı+Å ì¨ Hí∞ ѨÙÅH˜`∞Œ _≥#· ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_«∞ P "≥<flˇ Å O®„ux `Œ$Ç≤QÎ å P™®fik~KÍ_«∞.
ѨÙ@efl "≥#H˜¯ uÇ≤Ê`Ë K«i„`ŒÖ’H˜ J_«∞y_«=K«∞Û. Hßx qkè Uq∞ edã¨∞Î~^°#fl
q+¨Ü«µ~ ѨÙ@ÅHí∞ Hí∂_Í `ˇeÜ«µ^°∞...
㨠fi Ü« µ ~=O° ~ Ö’ `Œ # #∞ [ܵ~z~k XHí „ÉÏǨ Ï ‡}∞_≥ · ` Ë Jܵ^° ∞ Qõ ∞ O° ∞
„ÉÏǨχ}∞Å∞ `Œ##∞ qÇÍǨÏ=∂_«#∞#fl@∞¡ ÇÍi Hí∞>©O°~Ö’ J_«∞Qõ∞ÃÑ>˜ì# `ŒO®fi`Œ
Hßx „^ÒǨkH˜ JO°÷~ HßÖË^°∞. D Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ JǨC_«∞ ÇÍO°∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°
O®Hí∞=∂O°∞Å#fl q+¨Ü«µ~ Hí∂_Í `ˇeÜ«µ^°∞. qÇÍǨxH˜ =∞∞~^°¥ P"≥∞ qkèx
„Ǩtfl~K«ÖË^°∞... qÇÍǨÏ~ `ŒO®fi`Œ Hí∂_Í P"≥∞ qkèx „Ǩtfl~K«ÖË^°∞.
¢ã‘ÎÅ∞ K«i„`Œ#∞ xOÕÌt™®ÎO°x Qõ`Œ~Ö’ [iy# ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞ xO°¥Ç≤ã¨∞Î<®fl...
=∞ǨÉèßO°`Œ K«i„`ŒÖ’ „Ǩ^èß# ÖËYHí∞O®Å∞ `Í<Ë##fl q+¨Ü«µ~ P"≥∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞.
HßjO®[ѨلuHíÅ∞ J~|, J~aHí, J~ÉÏeHíÅ#∞ cè+¨∞‡_«∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~ #∞~z
Z`Œ∞ÎHí∞áÈ=_«~`À ÉèßO°`ÍxH˜ <®~k [iy~k. Hí~ã¨∞_ç ÉèßO°ºÅ H’ã¨~ [O®ã¨~^è°∞_«∞
Hí$+¨∞‚xÃÑ· ^°~_≥`ÍÎ_«∞. O°∞H˜‡}˜ H’ã¨~ NHí$+¨∞‚x tâ◊∞áåÅ∞_«∞ ^Õfi+≤~KÍ_«∞. D "≥·O°~
[O®ã¨~^è°, tâ◊∞áåÅ =^è°Å`À Hßx ѨÓiÎHßÖË^°∞. O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~Ö’ z~k#
tâ◊∞áåÅ∞_ç <ˇ`Œ∞ÎO°∞ <ËÅÖ’ W~H˜áÈHí=∞∞~^Õ ÉèßO°`Íxfl <ˇ`Œ∞Î>˜ „ǨÇÍǨÏ~Ö’ x~¿Ñ
^®O°∞}"≥∞·# Ѷ¨∞@# XHí>˜ [iy~k.
JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°Oº° =u Jܵ# „^ÒǨk ã¨fiÜ«µ~=O°~ P"≥∞#∞ ÇÍ~zè~z# „Ǩu
XHí¯i ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’#¥ Jyfl*ÏfiÅÅ∞ OÕѨÙ`Œ¥<Ë L#flk... „^ÒǨkx KıǨ@ìɒܵ
ǨO®Éèí¥`Œ∞Öˇ·# ÇÍO°~^°O°¥ ã¨∞ܡ∂^è°#∞_ç Ǩ~K«# KıO®O°∞. áå~_«=ÙÅ |ÖÏxH˜ XHí"≥·Ñ¨Ù
Hí$+¨∞‚_«∞ HßO°}=∞ܵ`Ë =∞O˘Hí"≥·Ñ¨Ù „^ÒǨk HßO°}=∞x ÇÍiH˜ `ˇeã≤áÈܵ~k.
=∞Ü«µã¨ÉèíÖ’ „^ÒǨk #qfi# #=Ùfi ã¨∞ܡ∂^è°#∞_ç ǨÏ$^°Ü«∂xfl zè„^°~ Kıã≤~k.
Qõ$ǨÏ=º=ǨO®Å#∞ ã¨∞Éèí„^° K«Hí¯k^°∞Ì`Œ∞~_«Qå, „áåǨ~zHí =º=ǨO®ÅÃÑ·
áå~_«=ÙÅ∞ „^ÒǨk ã¨ÅǨ H’OÕÇÍO°∞. Ju^ä°∞Å∞, „ÉÏǨχ}∞Å Éè’[#~ ѨÓiÎ Kı¿ã=O°Hí∂
„^ÒǨk Éè’[#~ Kı¿ãk Hß^°∞... ã¨∞Éèí„^° Hí∞=∂O°∞_«∞ Jaè=∞#∞º_«∞, `Œ# Jܵ^°∞Qõ∞O°∞

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 149 150 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Hí∞=∂O°∞Å |∞_ç|∞_ç #_«HÅ í ∞, =∂@Å∞ P"≥∞#∞ Z~`À ã¨~`À+¨ÃÑ>ıqì . ã¨Ofi° ã¨∞MÏÅ#∞ Ü«µ∞^®úxH˜ Hí∆„uÜ«µ∞_«∞ ÉèíÜ«µÇ¨_«Hí∂_«^°x... ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ „ǨHí>˜~K«x Ü«µ∞^®úxH˜
J~k~Kı Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞, =∞ǨO®}˜Qå „Ç¨[Å Q“O°=~, NHí$+¨∞‚_ç ¿ãflǨÏ~ g∞O°∞ WǨC_«∞ ÉèíÜ«µÇ¨_«∞`Œ∞<®flO°∞... J~^°∞Hı ^°¥º`Œ„H©_«Hí∞ XǨCHí∞~@∞<®flO°∞.
g@xfl>˜ =∞^è°º P#~^°™®QõO°~Ö’ `ËÅ∞`Œ∞#fl „^ÒǨk HíÅÅ∞ XHíO’A ÉèíQõfl=∞Ü«∂ºÜµ. ^è°O°‡O®A JǨÏ~ ^≥|ƒu#flk... „^ÒǨn <Ë#∞ Ü«µ∞^®úxH© "≥O°=#∞... ^°¥º`Œ„H©_«Hí∂
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~ #∞~z q^°∞O°∞_«∞ =KÍÛ_«∞... ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Hí∂_Í `Œ# Hí∞=∂O°∞_ç "≥O°=#∞. WǨC_«∞ ^°¥º`Œ„H©_«#¥ Z^°∞O˘¯~>Ï#∞. OÕѨ٠ÇÍO°∞ Ü«µ∞^®úxH˜ Ç≤ez<®
H’ã¨~ =∞Ü«µã¨Éèí ÖÏ~>˜ ã¨∞~^°O° Éèí=<®xfl Hí>˜ì~KÍ_«@. ^®x „áåO°~Éè’`ŒûÇÍxH˜ <Ë#∞ Z^°∞O’¯=_ÍxH˜ ã≤^°úÇı∞...
O°=∞‡x q^°∞O°∞_«∞ PǨfi#~`À =KÍÛ_«∞... D =∞Ü«µã¨ÉèíÖ’ ^è°O°‡O®A`À ^°¥º`Œ„H©_« ^è°O°‡O®A <® =∂@ q~>ı ÉÏQõ∞~_Ëk J#∞Hí∞#flk „^ÒǨk... ^è°O°‡O®A, J`Œ_ç
[O°áåÅx ^°∞O’º^è°#∞_«∞ Lqfià◊¥¡O°∞`Œ∞<®flO°@. ™È^°O°∞Å∞, „^ÒǨk, Hí∞~f^Õq, ^è“=∞º=∞∞x`À ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO®xH˜ |Ü«µÅ∞ ^ÕO®O°∞.
„^ÒǨk =∞#ã¨∞ H©_«∞ â◊~H˜~z~k. =∞Ü«µã¨ÉèíÖ’ `Œ#Hí∞ [iy# J==∂<®xH˜ *Ï[fiź=∂# Hß~u pHí>˜=∞Ü«µ~ Hß=_ÍxH˜ ZHí∞¯= ã¨=∞Ü«µ~ Ǩ@ì^°∞...
^°∞O’º^è°#∞_«∞ =∞m¡ JÖÏ~>˜ ã¨ÉèíÖ’<Ë „ǨfHßO°~ fO°∞ÛH’ÇÍÅ#∞Hí∞~@∞<®fl_Í Jx H“O°= O®[=∞~kO°~Ö’ ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ ÇÍiH˜ Ѷ¨∞#™®fiQõ`Œ~ ǨeHßO°∞.
Éèßq~z~k. `Œ# J#∞=∂<®xfl P"≥∞ ^è°O°‡A_ç =^°Ì =ºHíÎ~ Kıã≤~k. ^è°O°‡O®A#∞, J`Œ_ç ™È^°O°∞Å#∞ Qå_èße~Qõ<®^°∞Å`À P^°i~KÍO°∞.
^Õg... ^°¥º`Œ„H©_«, =∞kO°, =∞Qõ∞=, Çı@ Wq O®AHí∞ â◊„`Œ∞=ÙÅÖÏ~>˜=#fl q+¨Ü«µ~ Qå~^èßi J~`ŒóѨÙO°~Ö’ „ǨÇıt~z# „^°∞Ǩ^°O®[Hí∞=∂i ™ÈÜ«µQõ~, J~^°K«~^®Å∞
<®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. Hßx <®Hí∞ PǨfi#~ Ǩ~Ç≤~k =∂ `Œ~„_çQåi ™È^°O°∞_«∞... ÇÍO°~`Í uÅH˜~z ^°∞O’º^è°<®^°∞Å O®}∞Å∞ x"≥fiO°áÈÜ«∂O°∞. „ǨǨ~K«~Ö’x J~^®#fl~`Í
O®[㨥ܫµ Ü«∂QåxH˜ =KÍÛO°∞. WǨC_«∞ ÇÍi PǨfi<®xfl uO°ã¨¯i~K«ÖË#∞. XHí¯KÀ@ KıiÛ D"≥∞#∞ ã¨$+≤~ì z P „|Ǩχ D `ŒO∞° }©=∞}˜x ã¨$l~z L~_«=K«∞Û#x
Hßx ^°¥º`Œ„H©_«#∞ =∂„`Œ~ =∂#∞H’~_ç... Jk J~`Œ =∞~zk Hß^°∞... ÇÍO°∞ Éèßq~KÍO°∞. áå~KÍe =^°# Hí=∞Å qHßã¨~, P"≥∞ O°¥Ñ¨ÙOÕMÏqÖÏ™®^°∞ÅHí∞
^è°O°‡O®AHí∞ áœO°∞+¨~ =∞∞~K«∞Hí∞ =zÛ~k. <® ^°¥º`Œ„H©_Í „áåg}®º<Ëfl ÇÍO°∞ q„Éèí=∞~ K‹~^®O°∞...
â◊~H˜ã¨∞Î<®flÇÍ...
„^ÒǨn... Jܵ<® F@q∞H˜ Hí∆„uÜ«µ∞_«∞ ÉèíÜ«µÇ¨_«Hí∂_«^°∞.
[O°QõÉ’Ü˵k Ü«µ∞^°ú~ Hß^°∞... ^°¥º`Œ„H©_«...
Jܵ`Ë<Ë~... [O°QõÉ’Ü˵k [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. qkè ed`Íxfl Z=O°¥ PǨÖËO°∞...
=∂ ÃÑ^°<®#fl =^°ÌHí∞, PÜ«µ# Hí∞=∂O°∞Öˇ·# =∂ ™È^°O°∞Å =^°ÌHí∂ "≥à◊¡Hí∞~_Í <Ë#∞
L~_«ÖË#∞... Jܵ<® W~^°∞Ö’x O®[hu hHí∞ JO°÷~ Hß^°∞...
Uk O®[hu...
^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ Hí∂_Í =∞#Hí~>ı `ŒHí∞¯= |Å~ HíÅÇÍO°∞ Hß~°∞. ÇÍi =^°Ì
cè+¨‡, „^À}, HíO°‚, Hí$áåk =∞ǨgO°∞Å∞<®flO°∞. Qå~^èßO° O®Hí∞=∂O°∞_«∞ â◊Hí∞x, =∂
Çı∞#=∂=∞ â◊Å∞º_«∞ Hí∂_Í Ü«µ∞^°ú~Ö’ Pi`Ëi# ÇÍOÕ. JÖÏ~>˜ ÇÍi`À ã¨ÊO°ú Hí<®fl
¿ãflǨ Ï ~ =∞~zk Hí ^ ®... ^° ¥ º`Œ „ H© _ « Ѩ Ù }º=∂ Jx =∂ WO° ∞ =O®æ Å =∞^è ° º
¿ãflǨÏã¨~|~^èßÅ∞ |ÅǨ_ç`Ë „ǨǨ~K«~ =∂ "≥·Ñ¨Ù Hí<ˇflufl K«¥_«QõÅ^®...
g∞O°∞ J=∂Ü«µHí∞Å∞... ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ g∞ ¿ãflǨÏ~ H’O°∞H’=_«~ ÖË^°∞. =∞#
|ÖÏxfl K«¥ã≤ ÇÍOÕ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ∞<®flO°∞. =∞∞MÏ=∞∞d Z^°∞O’¯ÖËHí q∞=∞‡efl ^°¥º`Œ„H©_Ö
« ’
ǨO®Éèíq~KÍÅ#∞Hí∞~@∞<®flO°x <® J#∞=∂#~. Jܵ<® WǨC_Ë J<®flO°∞ Hí^®.

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 151 152 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

34
=„™®ÎǨǨÏO°}~
ǨÏã≤Î#Ö’ Q“O°ÇÍxH˜ =∂„`Œ~ Ö’@∞ ÖË^°#∞Hí∞#flk „^ÒǨk... Qå~^èßi. P"≥∞
H’_«à◊∞¡ „^ÒǨk<ˇ~`À P^°i~KÍO°∞. ^°∞O’º^è°#∞_ç ã¨f=∞}˜ Éèß#∞=∞u `Œ# J~`Œó
ѨÙO°=∞~`Í P"≥∞Hí∞ uÇ≤Ê K«¥Ç≤~z~k. HíO°∞‚_ç ÉèßO°º#∞ P"≥∞Hí∞ ǨiK«Ü«µ~ Kıã≤~k...
^°¥º`Œ„H©_« [iQÕ O’A „^ÒǨk Hí∂_Í JHí¯_«Hí∞ "≥஡Å#∞Hí∞#flk. ^è°O°‡O®A
`˘~^°O°Ç¨_ç U"≥∞·<® Ǩ~^≥~ Çı™®Î_Ë"≥Ø#x P"≥∞ ÉèíÜ«µÇ¨_ç~k. Hßx Qå~^èßs ^Õq
`ŒÇ¨Ê O®}∞Öˇ=fiO°¥ JHí¯_çH˜ "≥à◊¡_«~ ÖË^°x `ˇeã≤ P „Ǩܫµ`Œfl~ =∂#∞Hí∞#flk.
ǨÏã≤Î#Ö’ P"≥∞ J~`ŒóѨÙO° xÇÍã¨~Ö’ „^ÒǨk P~`ŒO°~yHí ã¨d qÇ≤Ê# P"≥∞
Hí∞O°∞Å#∞ K«¥ã≤ WÖÏ J#flk.
=∞ǨO®}©... D ã¨∞nO°…"≥∞·# Hí∞O°∞Å#∞ K«¥ã≤# U O®[Hí∞=∂O°∞_≥·<® ÇÍ>˜`À
`Œ=∞Hí∞ Lifã¨∞Hí∞<Ë J=Hßâ◊~ W¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞#x J#∞H’Hí `ŒÇ¨Ê^°∞... ¢ã‘Î<ˇ·# <®Hı
g>˜xK«¥ã≤ J㨥ܫµ Çıã¨∞Î#flk... g>˜x =∞∞_çÇıÜ«µ<®...
Z~^°∞Hí∂ JÖÏQÕ L~>ı<qË ∞?... Jx „^ÒǨk #=Ùfi`Œ¥ J#flk.
JÅÖÏ¡ ǨO°K«∞Hí∞x x`Œ~ÉÏÅ#∞ ^®>˜ áå^®Å#∞ `ÍHı~^°∞Hí∞ LO°HíÅ∞ Çıã¨∞Î#fl
„^ÒǨk HıâÍÅ#∞ K«¥ã¨¥Î ã¨d WÖÏ J#flk... g>˜x K«¥_«x O®[Hí∞=∂O°∞ÅÃÑ· <®Hí∞
*ÏeHíÅ∞Qõ∞`Œ∞#flk...
„^ÒǨkH˜ zO®Hí∞ Çıã≤~k...
ã¨v... Uq∞>Ï =∂@Å∞... D ™œ~^°O°º=∞~`Í <® ÉèíO°ÎÅk Hß^®?... W~H≥=O≥·<®
K«¥_ÍÅx <Ë<ˇ~^°∞Hí#∞Hí∞~>Ï#∞... h =∞#ã¨∞Ö’ JÖÏ~>˜ PÖ’K«#Å∞ Z~^°∞Hí∞
=ã¨∞Î<®flܵ...
ã¨d TO°∞H’ÖË^°∞...
U PÖ’K«<® HßO°}~ ÖËHí∞~_Í O®^°∞ =∞ǨO®}©... ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÖ’ x#∞fl Hí∆}=∂„`Œ~
K«¥ã≤# O®Hí∞=∂O°∞Å~^°O°¥ O®„`Œ∞à◊∞¡ x„^°áÈ=_«~ ÖË^°∞. Ç≤K‹ÛH˜¯#@∞¡ „Ǩ=iÎã¨∞Î<®flO°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 153
XHí JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·# ™œ~^°O°ºO®t Ǩ@¡ ѨÙO°∞+¨∞_«∞ PHíi¬`Œ∞_«∞ Hß=_«~ ã¨Ç¨Ï[~... P ¢ã‘Î
ã¨HíÅ q^®ºáåO°~Qõ`Œ∞O®Åx `ˇeã≤# `ŒO®fi`Œ Z=i =∞#ã¨∞ ã¨Ê~k~K«^°∞... q∞=∞‡efl
™œ~^°O®ºxH˜ „ǨfHíQå =∞ez~k q^èß`Œ... Jܵ`Ë Ñ¨ÙO°∞+¨∞_ç Hí#∞Å#∞ Hí∂_Í
™œ~^°O°º^®Ç¨Ï~`À x~Ç≤~k Hí∂_Í P q^èß`Ë Hí^®... ÇÍO°~^°O°¥ x#∞fl K«¥_ÍÅx
Ǩi`ŒÇ≤ã¨∞Î<®flO°∞...
Z=O°∞ ÇÍO°∞?...
XHí¯O°x Uq∞ K‹Ç¨Ê#∞... ^°∞O’º^è°#∞_«∞, J`Œ_ç #¥O°∞Qõ∞O°∞ ™È^°O°∞Å∞, HíO°∞‚_«∞,
â◊ Å ∞º_« ∞ , â◊ H í ∞ x =∂„`Œ Ç ı ∞ Hß^° ∞ ... cè + ¨ ‡ „^À}®^° ∞ Å∞ Hí ∂ _Í g∞ ™œ~^° O ®ºxfl
uÅH˜~Kı~^°∞Hí∞ Lqfià◊¥¡O°∞`Œ∞<®flO°#_«~Ö’ Juâ◊ܡ∂H˜Î ÖË^°∞. ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Hí∂_Í
`Œ#Hí∞ Hí#∞Å∞ ÖË#~^°∞Hí∞ ÉÏ^è°Ç¨_«∞`Œ∞<®flOÕ"≥Ø...
WHí PѨ ٠㨠v ... h =∂@Å∞ <®Hí ∞ #K« Û _« ~ ÖË ^ ° ∞ . Z=O’ K« ¥ _ÍÅx
<Ë<ˇ~^°∞Hí#∞‰õΩ~>Ï#∞... ^°¥º`Œ„H©_«Ö’ Uq∞ [iy~^À `ˇÅ∞ã¨∞H’.
W~`ŒÖ’ `ŒÅ∞Ѩ٠=^°Ì K«Ç¨C_«∞ qxÇ≤~z~k.
^°¥º`Œ„H©_«Ö’ q[Ü«µ~ ™®kè~z Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ O®ÖË^°∞ Hí^®...
ã¨v Z=O°∞ =KÍÛO°∞... "≥o¡ K«¥_«∞...
ã¨d "≥o¡ uiy =zÛ~k.
„áåuHßq∞ =KÍÛ_«∞ =∞ǨO®}©... ã¨Éèí #∞~z U^À ã¨=∂KÍO°~ fã¨∞Hí∞x =KÍÛ_«@.
ã¨OÕ O°=∞‡#∞. Jx „^ÒǨk `ˇO°KÍ@∞Hí∞ "≥o¡~k. ã¨d Hí∂_Í P"≥∞ „ǨHí¯Hí∞ Kıi~k.
„áåuHßq∞ =KÍÛ_«∞...
K‹Ç¨C „áåuHßg∞... Uq∞>© ã¨=∂KÍO°~?...
^°∞O’º^è°# =∞ǨO®A q∞=∞‡efl ã¨ÉèíHí∞ fã¨∞Hí∞O°=∞‡<®flO°∞...
<Ë # ∞ K‹ Ç ¨ Ê ÖË ^ ®... J~^° O ° ¥ ã¨ É è í Ö ’ q∞=∞flefl K« ¥ ¿ã~^° ∞ Hí ∞
`ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨ÏÖÏ_«∞`Œ∞<®flO°x... ã¨d „^ÒǨk K‹qÖ’ Q˘}˜y~k.
„^ÒǨk Hí∞Ç≤`Œ∞O®Öˇ·~k.
^°∞O’º^è°#∞_≥=O°∞... ##∞fl O°=∞‡#_ÍxH˜... <Ë<Ëg∞ PÜ«µ# ^®ã≤x Hß^°∞... <®
ÉèíO°Î Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ Hí∂_Í XHí K«„Hí=iÎ J#fl q+¨Ü«µ~ PÜ«µ# =∞iz#@∞¡<®fl_«∞...
„^ÒǨk D =∂@Å∞ ã¨d`À J#flǨÊ>˜H© Jq „áåuHßq∞H˜ qxÇ≤~KÍܵ. J`Œ_∞«
"≥~@<Ë [ÇÍaKÍÛ_«∞.
154 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 „^ÒǨn ^Õg... ##∞fl Hí∆q∞~K«~_ç... <Ë#∞ XHí ^®ã¨∞_çx... ^°∞O’º^è°# =∞ǨO®A
ZÖÏ K‹Ç≤`Ë <Ë#∞ JÖÏ #_«∞K«∞H’ÇÍe... g∞O°∞Hí∞~@∞#fl@∞¡ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ WǨC_«∞
K«„Hí=iÎ Hß_»∞... ^°¥º`Œ„H©_«Ö’ PÜ«µ# ã¨O°fiã¨fi~ X_ç¤ Ç¨O®[Ü«µ~ á⁄~^®O°∞... z=O°Hí∞
q∞=∞‡efl Hí∂_Í Ç¨~^≥~Ö’ X_ͤO°∞... g∞O°∞ Hí∂_Í <® =Öˇ<Ë ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ ^®ã≤
ÖÏ~>˜ÇÍO°∞... J~^°∞Hı q∞=∞‡efl fã¨∞Hí∞x O°=∞‡<®flO°∞.
„^ÒǨkH˜ Híà◊∞¡ uiQåܵ. J~`ŒóѨÙO° Éèí=#~ y„O°∞# uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl@∞¡, „Ǩà◊Ü«µ~
ã¨~Éèíq~z#@∞¡ JxÇ≤~z~k... JǨÊ>˜=O°Hí∂ P"≥∞`À ǨiǨã¨=∂_«∞`Œ∞#fl ã¨d Hí∂_Í
k„Qåƒù~`Œ∞O®Öˇ·~k.
„^ÒǨkx =∞¥iÛùÅ¡Hí∞~_Í P"≥∞#∞ Ǩ@∞ìHí∞~k.
Hí∆}®Å∞ Ü«µ∞QåÖÏ¡ Qõ_çzáÈ`Œ∞<®flܵ... J~`ŒóѨÙO°~ J~`Œ>Ï xâ◊≈|Ì~ <ˇÅHÁx
L#flk. [O°∞Qõ∞`Œ∞#flk XHí ^°∞ã¨ûfiǨfl~ Hß^°x JO°÷=∞Ü˵º~^°∞Hí∞ „^ÒǨkH˜ HÁ~`Œ¿ãѨÙ
Ǩ>ì̃~k. `Œ##∞ ã¨~ÉÏo~K«∞Hí∞x „áåuHßq∞`À WÖÏ K‹Ç≤Ê~k...
„áåuHßg∞... h=Ù K‹Ç≤Ê#k <®Hí∞ JO°÷=∞ܵ#k... Hßx U Ü«µ∞Qõ~Ö’<ˇ·<® ÉèßO°º#∞
Ǩ}~Qå ÃÑ>ì̃ ǨO®l`Œ∞_≥·# ÉèíO°Î L<®fl_Í... Wk <®H≥~`À Pâ◊ÛO°º~Qå JxÇ≤ã¨∞Î#flk...
g∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÖ’ ¢ã‘Î Hí∂_Í Ñ¨ÙO°∞+¨∞_ç Pã≤ÎÜ˵<®... Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_ç =^°Ì Ǩ~^≥~ ÃÑ>ì̃
P_Ë~^°∞Hí∞ W`ŒO° ^è°#~ Un ÖË^®... ÖËHí J`Œ_«∞ E^°Ñ¨Ù "≥∞·Hí~Ö’ =∞u H’ÖÏÊÜ«∂_Í...
Jx „Ǩtfl~z~k...
O®[Hí∞=∂s... E^°~Ö’ Ǩ~^≥~ ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ W`ŒO° ^è°#~ Un ÖË#~^°∞=ÖË¡
PÜ«µ# "≥∞∞^°@ `Œ# ™È^°O°∞Å#∞, `ŒO®fi`Œ `Œ##∞, z=O°Hí∞ q∞=∞∞‡Å#∞ Hí∂_Í
Ǩ~^≥~ ÃÑ>ì̃ ǨO®l`Œ∞_«Ü«∂ºO°∞... Jx „áåuHßq∞ [ÇÍ|∞ K‹áåÊ_«∞.
„^ÒǨk Pâ◊ÛO°ºáÈܵ~k... ^è°O°‡O®AHí∞ `Œ##∞ Ǩ}~Qå ÃÑ@ì_ÍxH˜ Uq∞
ǨÏHí∞¯#flk?... XHíÇıà◊ ǨÏHí∞¯ L~^°x PÜ«µ# J#∞Hí∞~>ı PÜ«µ<Ë Ç¨O®l`Œ∞_≥·# `ŒO®fi`Œ
`Œ##∞ ZÖÏ Ç¨~^≥~Ö’ ÃÑ_«`ÍO°∞... Jx „Ǩtfl~K«∞Hí∞#flk.
„áåuHßg∞... ^è°O°‡O®A ^°¥º`Œ„H©_«Ö’ =∞∞~^°∞Qå `Í#∞ F_çáÈÜ«∂O®. ÖËHí ##∞fl
X_ç¤ Ç¨O®[Ü«µ~ áåÅÜ«∂ºO®... . D „Ǩâ◊flHí∞ <®Hí∞ ã¨=∂^èß#~ HßÇÍe... PÜ«µ#
#∞~z ã¨=∂^èß#~ Åaè~z# `ŒO®fi`Œ<Ë <Ë#∞ h`À áå@∞ =KıÛ~^°∞Hí∞ ã≤^°ú~... Jx
„^ÒǨk [ÇÍ|∞ K‹Ç≤Ê~k.
<®Hí∞ P q+¨Ü«µ~ `ˇeÜ«µ^°∞ „^ÒǨn^Õg...
Jܵ`Ë D q+¨Ü«µ~ ^è°O°‡O®A#∞ J_çy `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞xO®... P `ŒO®fi`Œ h qkè
h=Ù xO°fiiÎ~K«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 155
„áåuHßq∞ "≥o¡áÈÜ«∂_«∞...
„=∂#Ê_çáÈܵ# „^ÒǨkx PÖ’K«#Å∞ K«∞@∞ì=∞∞>Ïìܵ. ^è°O°‡O®A Z~`Œ Ǩx
KıâÍ_«∞... `Í#∞ =∞∞~^Õ PÜ«µ##∞ D ^°¥º`Œ„H©_«Ö’ áåÖÁæ#=^°Ìx ÃÇÏK«Ûi~z~k...
Hßx PÜ«µ# q#ÖË^°∞... Jã¨Å∞ ##∞fl PÜ«µ# Ǩ~^≥~Qå Z~^°∞Hí∞ X_«¤=Åã≤ =zÛ~k...
ã¨d J#fl@∞¡ `Œ#ÃÑ· Hí#∞fl Çıã≤# ã¨∞ܡ∂^è°#∞_«∞ W~^°∞Hí∞ PÜ«µ##∞ O≥K«ÛQ˘>Ïì_Í...
O≥KÛ« Q˘_ç`Ë =∂„`Œ~ ##∞fl Ǩ~^≥~Ö’ ÃÑ@ì_ÍxH˜ ^èO° ‡° O®AHí∞ Uq∞ ǨÏHí∞¯#flk... `Í<Ë"∞≥ <· ®
=ã¨∞Î=Ù<® Ǩ~^≥~Ö’ X_«¤_ÍxH˜... ##∞fl ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl JO°∞˚#∞_«∞,
cè=∞, #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Uq∞ Kıã¨∞Î<®flO°∞... ZǨÊ>˜=Öˇ<Ë ÇÍO°∞ Hí∂_Í ™È^°O°∞_çH˜
^®™ÈǨÏ~ JÜ«∂ºO®...
P"≥∞ PÖ’K«#Å#∞ ÉèíQõfl~ Kı㨥Π=∞m¡ „áåuHßq∞ =KÍÛ_«∞...
`Œb¡... <Ë#∞ g∞O°_çy# „Ǩâ◊fl Qõ∞i~z ^è°O°‡#~^°#∞_çH˜ K‹áåÊ#∞. Hßx PÜ«µ#
xâ◊ÛÅ tÖÏ „Ǩu=∞=Öˇ ã¨Î~aè~záÈÜ«∂O°∞. g∞O°∞ ã¨ÉèíÖ’<Ë `Œ=∞ ^è°O°‡ ã¨~^ÕǨÏ~
J_çy `ˇÅ∞ã¨∞H’=K«∞Û#x ^°∞O’º^è°# =∞ǨO®A J<®flO°∞. q∞=∞‡efl j„Ѷ¨∞Çı∞ JHí¯_çH˜
fã¨∞Hí∞O°=∞‡x ##∞fl P*Ï˝Ç≤~KÍO°∞ ^Õg. g∞O°∞ g∞ „Ǩâ◊fl#∞ J~^°i ã¨=∞∞Y~Ö’<Ë
^è°O°‡A_çx J_çy „Ǩtfl~K«=K«∞Û. PÅã≤~K«Hí <®`À =¿ãÎ =∞~zk...
„áåuHßq∞ [ÇÍ|∞ q#fl „^ÒǨkH˜ ã¨∞ܡ∂^è°#∞_ç P™®÷#~Ö’ Ǩiã≤÷u Z~`Œ
q+¨q∞~z~n JO°÷=∞ܵ~k. ^è°O°‡#~^°#∞_«∞, J`Œ_ç ™È^°O°∞Å∞ WǨC_«∞ ^®ã¨∞Å∞...
ÇÍO°∞ Uq∞ =∂>Ï¡_«_ÍxH˜ gÅ∞ÖË^°∞... Jܵ<® =∞O’ „Ǩܫµ`Œfl~ KıÜ«∂Åx P"≥∞
J#∞Hí∞#flk...
„áåuHßg∞... [iQÕ^®xfl Z=O°¥ PǨÖËO°∞... Hßx ™®^è°º"≥∞·#~`Œ=O°Hí∂ =∞#~
^è°O®‡xfl Hßáå_Ë~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~KÍe... <Ë#∞ <® ^è°O®‡xfl LÅ¡~Ѷ≤∞~K«ÖË#∞... <Ë#∞
D Ǩiã≤`÷ ∞Œ ÅÖ’ Uq∞ KıÜ∂« Å#fl^®xfl ã¨ÉÖ íè ’ ÃÑ^°Ö
Ì #·ˇ Hí∞O°∞=~jÜ«µ∞ÖË xO°Ü
‚ µ~KÍe...
J~^°O°¥ <Ë#∞ ã¨ÉèíHí∞ O®=_«~ `ŒÇ¨Ê^°~>ı =™®Î#∞... g∞ ã¨ÉèíÖ’ ^è°O®‡`Œ∞‡Å∞, huǨO°∞Å∞,
„âı+¨∞ìÅ∞ L<®flO°x <®H˜~Hß #=∞‡Hí~ L#flk...
„áåuHßq∞ =∞m¡ "≥o¡áÈÜ«∂_«∞...
HÁkÌ¿ãǨ>˜H˜ ^è°O°‡O®AHí∞ ÉÏQå ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞_≥·# XHí ^°¥`Œ =KÍÛ_«∞... J`Œ_çx
K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨkH˜ HÁ~`Œ TO°@ Híey~k... P ^°¥`Œ P"≥∞Hí∞ Hí∂_Í ÉÏQå `ˇeã≤#ÇÍ_Ë...
^è°O°‡O®A U"≥∞·<® ã¨~^Õâ◊~ Ǩ~áåO® Jx „^ÒǨk J`Œ_çx J_çy~k.
J=Ù#∞ ^Õg... E^°~ =∞`Œ∞ÎÖ’ ™È^°O°∞Å#¥, q∞=∞∞‡Å#¥ Ǩ}~Qå X_ç¤#~^°∞Hí∞
PÜ«µ# =∂#ã≤H~í Qå „Hí∞~yáÈÜ«∂O°∞... WǨC_«∞ q∞=∞∞‡Å#∞ ã¨ÉHíè ∞í Ç≤eÇ≤~z Uq^è~° Qå
156 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
J==∂x™®Î O Õ " ≥ Ø Jx ÉÏ^è ° Ç ¨ _ « ∞ `Œ ∞ <®flO° ∞ . XHí ™ ®i ^®ã¨ ∞ Å=∞Ü« ∂ ºHí `Í=∞∞
q∞=∞∞‡Å#∞ Uq^è°~Qå#∞ O°H˜∆~K«ÖË=∞x PÜ«µ#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. g∞O°∞ ã¨ÉèíHí∞ O®Hí `ŒÇ¨Ê^°∞.
ã¨ÉèíÖ’ ÇÍO°∞ q∞=∞∞‡Å#∞ Uq∞ Kı™®ÎO’ Hí∂_Í `ˇeÜ«µ^°∞... WHí q∞q∞‡efl g∞O°∞
O°H˜∆~K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ U q^è°"≥∞·# LáåÜ«∂<ˇ·fl<® PÖ’z~K«∞H’=Åã≤~^°x g∞Hí∞
K‹Ç¨Ê=∞<®flO°∞. g∞O°∞ UHí=GQå L<®fl=x ^°∞ód㨥ΠK‹Ç¨Ê_«~ =Å¡ J==∂#~
`ŒÇ¨C`Œ∞~^Õ"≥Ø#x J#∞Hí∞~@∞<®flO°∞.
^è°O°‡O®A U Ǩiã≤÷uÖ’ P ã¨~^Õâ◊~ Ǩ~áå_À P ã¨~^Õâ◊~ q#fl `ŒO®fi`Œ „^ÒǨkH˜
JO°÷~ Jܵ~k... „^ÒǨk `ŒÅ Z`ËÎã¨iHı P =∂@Å~@∞#fl ^°¥`Œ JHí¯_ç #∞~z
=∂Ü«µ=∞Ü«∂º_»∞... J=Ù#∞, ^è°O°‡O®A WǨÊ_«∞ ^®ã¨∞_«∞. ^®ã¨∞xH˜ ^°¥`ŒQå ǨxKıâÍ_«x
`ˇe¿ãÎ H“O°=ÙÅ∞ `Œ##∞ Hí∆q∞~K«O°x J`Œ_çH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. H“O°= ã¨ÉèíÖ’ ^®ã¨∞Å∞Qå Ǩ_ç
L#fl ^è°O°‡O®A Hßh, q∞Qõ`Í áå~_«=ÙÅ∞ Hßh `Œ##∞ Uq^è°~Qå#¥ O°H˜∆~K«∞H’ÖËO°#fl
q+¨Ü«µ~ „^ÒǨkH˜ JO°÷=∞ܵ~k. W~`Œ=∞~k â◊„`Œ∞=ÙÅ =∞^è°º XHí ¢ã‘Î `Œ##∞ `Í#∞
ZÖÏ Hßáå_«∞H’QõÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... JHí™®‡`Œ∞ÎQå `Í#∞ X~@i#Ü«∂º##fl Jaè„áåÜ«µ~
„^ÒǨkH˜ Híey~k... ^è°O°‡O®A `Œ#<ˇ~`Œ xã¨ûǨÜ«µ ã≤÷uÖ’ Ǩ_«ÇıâÍ_«∞...
D™®i „áåuHßq∞ =¿ãÎ H“O°=ã¨ÉèíHí∞ "≥à◊¡_ÍxHı „^ÒǨk =∂#ã≤Hí~Qå ã≤^°ÌǨ_ç~k...
Hßx `Í#∞ J_çy# „Ǩâ◊flHí∞ „áåuHßq∞ U ã¨=∂^èß#~ `ˇ™®Î_«∞... P"≥∞Hıg∞ É’^è°Ç¨_«ÖË^°∞...
Hßx D™®i „áåuHßq∞ O®ÖË^°∞... ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ <ËO°∞Qå „^ÒǨk =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞...
J`Œ_çx K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨk ÉèíÜ«µ„Éèß~`Œ∞O®Öˇ·~k... ¢ã‘ÎÅ J~`ŒóѨÙO®xH˜ ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å∞
O®=_«~ ã¨~„Ǩ^®Ü«µ~ Hß^°∞... Jܵ<® J`Œ_«∞ =KÍÛ_«∞... =zÛ# ÇÍ_«∞ Z=O’ Hß^°∞...
`Œ=∞ ã¨xflÇ≤Ï`Œ |~^è°∞=Ù... `Œ#Hí∞ =∞ik...
„^ÒǨkx J~`Œ ã¨xflÇ≤Ï`Œ~Qå K«¥_«_«~ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çH˜ W^Õ "≥∞∞^°>˜™®i... P"≥∞
JxO°fiK«hÜ«µ=∞ܵ# ™œ~^°O°º~ K«¥ã≤ J`Œ_çH˜ ÉèíÜ«µ~ Çıã≤~k... „ǨǨ~K«~Ö’ W~`Œ
J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# J~^°~ L~@∞~^®... J#fl J#∞=∂#~ Çıã≤~k... D"≥∞ `Œ=∞Hí∞ ^®ã≤
J#fl PÖ’K«# J`Œ_Ö ç ’ ã¨~`Àë®xfl, ^èO·≥ ®ºxfl Híey~z~k...
áå~KÍb... hqǨC_«∞ =∂ ^®ã≤q... E^°~Ö’ Çı∞=∞∞ x#∞fl Q≥Å∞K«∞Hí∞<®fl=∞∞...
H“O° = ÙÅHí ∞ ¿ã= Kı Ü « µ _« ~ h Hí O ° Î = º~. WǨ C _Ë O®[ã¨ É è í H í ∞ O®... WǨ Ê >˜ H ı
PÅ㨺=∞ܵ~k... J<®fl_«∞...
^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ „^ÒǨkx ã¨g∞Ç≤~KÍ_«∞... J`Œ_çx K«¥ã≤# „^ÒǨk ǨiKÍiHí
JHí¯_ç#∞~z ǨO°∞Qõ∞Å∞ fã≤~k. ÃÑ^°ÌÇÍi =∞^è°º Q˘_«=Ö’¡ `ŒÅ^°¥i¿ãÎ Uq∞
[O°∞Qõ∞`Œ∞~^À P"≥∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 157
„^ÒǨk ÉèíÜ«µHí~Ç≤`Œ∞O®Öˇ· ÇıQõ~Qå ^è°$`ŒO®„+¨∞ìx ÉèßO°ºÅ∞#fl J~`ŒóѨÙO°~ "≥·Ñ¨Ù
ǨO°∞Qõ∞# |Ü«µÅ∞^Õi~k. P"≥∞ `ŒÅ^®K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ KÀ@∞H’ã¨~ "≥^°∞Hí∞`Œ∞#fl^°x
„QõÇ≤Ï~z# ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞... PQõ∞ ZHí¯_çH˜ "≥à◊`Í=Ù... ^®ã‘ J~@¥ P"≥∞ "≥~@
ǨO°∞Qõ∞e_«∞`Œ¥ =zÛ P"≥∞ nO°… tO’*ÏÅ#∞ Qõ>ì̃Qå Ǩ@∞ìHí∞<®fl_«∞...
Ǩ^° x#∞fl O°=∞‡x =∞O®º^°Qå Ç≤Å∞=#~Ç≤`Ë uO°ã¨¯i™®ÎÇÍ... JHí¯_« h Ǩ`Œ∞Å
Qõu U q^è°~Qå L#fl^À K«¥^°∞Ì=Ù Hßx... J~@¥ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ P"≥∞#∞ XHí
=∞ǨÇÍÜ«µ∞=Ù JO°>˜K‹@∞ì#∞ D_çÛ#@∞¡ D_«∞ÛHí∞x ã¨ÉèíÖ’H˜ fã¨∞Hí∞áÈÜ«∂_«∞...
tO’*ÏÅ∞ ÖÏQõ _ « ~ `À Hí e y# <˘Ç≤ Ê x `Íà◊ Ö Ë H í „^ÒǨ k â◊ s O° ~ qÅ∞¡ Ö Ï
=~yáÈܵ~k... =∞¥O°∞ö_Í... ^°∞âÍ≈ã¨<®... <Ë#∞ h =k##∞. O°[ã¨fiÅ#∞... UHí=G#∞.
##∞fl ã¨ÉèíHí∞ fã¨∞Hí∞áÈ=_«~ J#∞z`Œ~... Jx O’k~z~k.
^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ Jk qx Hí∂_Í P"≥∞ HıâÍÅ#∞ =^°ÅHí∞~_Í =∞i~`Œ Qõ>˜ìQå
Ǩ@∞ìHí∞x <À>˜H˜ =zÛ#@∞¡ =kO®_«∞...
„^ÒǨn... h=Ù O°[ã¨fiÅ"≥·<®... UHí =G"≥·<®... z=O°Hí∞ kQõ~|iQå L<®fl ã¨OÕ...
h=Ù =∂ ^®ã≤q. E^°~Ö’ x#∞fl Çı∞=∞∞ Q≥Å∞K«∞Hí∞<®fl=∞∞... Hí#∞Hí h=Ù =∂
WKÍÛù#∞™®O°~Qå ^®ã‘ [#~`À L~_Íe... Jx ã¨ÉèíÖ’H˜ fã¨∞Hí∞=zÛ =kÖÏ_«∞...
„^ÒǨk HıâÍÅ∞ K‹ÖÏ¡ K‹^°∞O°Ü«∂ºÜµ... ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ D_«Û_«~ =Å¡ P"≥∞ ^°∞ã¨∞ÎÅ∞
ã¨Qõ~ ã¨_«e „H˜~^° Ǩ_ͤܵ... ã≤Qõ∞æ`À `Œ# â◊sO®xfl HíǨCHí∞<Ë~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl㨥Î
„^ÒǨk #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ K«¥ã≤~k...
JHí¯_« áå~_«=ÙÅ∞ ^°¥º`Œ„H©_Í ÇıkHí =^°Ì H˜s>ÏÅ∞ <ËÅÃÑ· ÃÑ>˜ì `ŒÅ =~z
Hí∂O°∞Û<®flO°∞. ÇÍO≥=O°¥ P"≥∞ =~Hí K«¥_«_«~ ÖË^°∞... XHí¯ cè=∞¿ã#∞_«∞ =∂„`Œ~ Ǩà◊∞¡
Ǩ@Ǩ@ HÁO°∞Hí∞`Œ¥ #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ K«¥ã¨∞Î<®fl_«∞...
"≥∞∞`ŒÎ~ Hí∞O°∞ã¨ÉèíÖ’ =~^°ÖÏk Híà◊∞¡ „^ÒǨkx K«¥ã¨∞Î<®flܵ... ÇÍiÖ’ HÁ~^°i
Hí#∞Å∞ *ÏeQå L<®flܵ. JkèHí∞Å <Ë„`ÍÅ∞ P"≥∞ JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O®ºxH˜ J|∞ƒO°Ç¨_ç
^®xfl P™®fik~Kı~^°∞Hí∞ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®flܵ. Jq Hí#∞Å∞ Hß=Ù, Hí`Œ∞ÎÖÏ¡ P"≥∞ â◊sO°~Ö’
J}∞=Ù#∞ Hí∂_Í =^°ÅHí∞~_Í zè„^°~ Kıã¨∞Î<®flܵ.
„^ÒǨk ÇÍix ǨiH˜ã¨¥Î ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç „Ç¨Hí¯# Pã‘#∞Öˇ·# cè+¨‡, „^À}∞Å ã¨=∞∞‡MÏ#
xez~k. `Œ# ÉèíO°ÎÅ ã≤÷uH˜, `Œ# ^°Ü«µhÜ«µ ã≤÷uH˜ P"≥∞ „Hí∞~yáÈܵ~k. P"≥∞
K‹H˜¯à◊∞¡ HíÇ’+¨‚ ÉÏ+¨Ê ^èßO°Å`À `Œ_çã≤áÈÜ«∂ܵ. cè+¨‡„^À}∞Å∞ P"≥∞ O°¥Ñ¨ÙOÕYÅ#∞
Qõ=∞xã¨∞Î<®flO°∞ Hßh Ug∞ =∂>Ï¡_«Hí∞~_Í L<®flO°∞...
^°∞O’º^è°#∞_«∞ ã¨ÉèíÖ’ <ˇÅHÁ#fl xâ◊≈ÉèßÌxfl Éèí~QõǨO°∞㨥ΠWÖÏ J<®fl_«∞...
158 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 ^°∞âÍ≈ã¨<®... áå~_«=ÙeǨC_«∞ <® ^®ã¨∞Å∞. P"≥∞ Hí∂_Í <® ^®ã≤. P"≥∞#∞ <®
=^°ÌHí∞ fã¨∞Hí∞xO®...
"≥~@<Ë ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ „^ÒǨk`À =∞i~`Œ ǨO°∞+¨ Qõ~cèO° ã¨fiO°~`À =∂>Ï¡_Í_«∞.
áå~KÍb... WHí h"≥Hí¯_« áÈQõÅ=Ù... ^°¥º`Œ~Ö’ Çı∞=∞∞ x#∞fl Q≥Å∞K«∞Hí∞<®fl=∞∞...
^°∞O’º^è°# ã¨OÕfiâ◊fiO°∞_Ë hH˜Hí Jnèâ◊fiO°∞_«∞... =∂O°∞ =∂>Ï_«Hí ã¨Éèß~Qõ}~Ö’xH˜ O®...
â◊¥ÖÏ„QåÅ =~>˜ P =∂@Å∞ qx „^ÒǨk ÉèíÜ«µHí~Ç≤`Œ∞O®Öˇ·~k. ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞
P"≥∞#∞ Ǩ@∞ìH’=_ÍxH˜ J#fl@∞¡Qå Kıܵ *Ïáå_«∞... nx`À „^ÒǨk Qå~^èßi "≥·Ñ¨ÙHí∞
"≥o¡~k. Hõà◊§Hí∞ Qõ~`ŒÅ∞ Hí@∞ìHí∞#fl Qå~^èßi <À@=∂@ O®#@∞¡Qå L~_çáÈܵ~k.
Hßx ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ P"≥∞ "≥~@Ǩ_«_«~ PǨÖË^°∞...
„^ÒǨk HıâÍÅ#∞ J`Œ_«∞ =∞m¡ Ǩ@∞ìHí∞<Ë~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~K«_«~`À L`Œ∞Î~Qõ
`ŒO°~QåÖÏ¡ P Hıâ◊áåâÍÅ∞ q[$~aè~z ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç =∞∞MÏxfl HíÇ≤ÊÇıâÍܵ. J`Œ_«∞
k„Qåƒù~`Œ∞_≥· `ËO°∞Hí∞x P"≥∞ HıâÍÅ#∞ J~k#~`ŒÇı∞O°Hí∞ Ǩ@∞ìHí∞x D_«∞ÛHí∞~@¥
^°∞O’º^è°#∞_ç ã¨=∞∞‡MÏxH˜ fã¨∞Hí∞=KÍÛ_«∞. ã¨ÉèíÖ’ L#flÇÍO°~`Í P ^°∞ã¨û~Ѷ¨∞@#Hí∞
x"≥fiO°áÈܵ z„`Œ„Ǩu=∞ÅÜ«∂ºO°∞.
=∞∞_çg_ç K‹ÖÏ¡K‹^°∞O≥·# #∞#∞™ÈQõ "≥~„@∞HíÅ`À, q=O°‚"≥∞· z#flɒܵ# =^°#~`À,
Å*Ï˚„H’^èßÅ`À P „^°∞Ǩ^°O®A ѨلuHí ÃÑ#∞QåeÖ’ Ǩ`ÍHí~ =Öˇ ã¨~K«e~z~k. P"≥∞#∞
^°∞O’º^è°#, HíO°‚, â◊Hí∞x, Ãã·~^è°ÇÍk ^°∞ë®ì`Œ∞‡Å∞ qÖÏã¨~`À ǨiH˜~KÍO°∞. ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç
Kıu#∞~_ç `Œ# HıâÍÅ#∞ q_çÇ≤~K«∞Hí∞x P"≥∞ „ǨK«~_« „ǨÉèí~[<®xH˜ Hí~Ç≤ã¨∞Î#fl Çı∞Ѷ¨∞~
=Öˇ Liq∞~k.
D =∞Ǩã¨ÉèíÖ’ ÇıOÕfiO°∞ âÍ„™®ÎÅÖ’ q^®fi~ã¨∞Å∞, PKÍO°ºÇ¨O°∞Å∞, Qõ∞O°∞`Œ∞Å∞ºÅ∞
L<®flO°∞... WÖÏ~>˜ ã¨ÉèíÖ’ XHí O®[Hí∞=∂ix WÖÏ D_«∞ÛHí∞O®=_«~ <®ºÜ«µÇı∞<®...
D áåáå`Œ∞‡_«∞ W~`Œ=∞~k Hí∞~°∞gO° =OÕ}∞ºÅ ã¨=∞Hí∆~Ö’ #hflq^è°~Qå |ÖÏ`ͯO°~Qå
fã¨∞Hí∞=zÛ J==∂xã¨∞Î~>ı XHí¯O°∞ Hí∂_Í D ^°∞â◊ÛO°º ¿ÇÏÜ«µ=∞x Qõi›~K«_«~ ÖË^Õ...
g∞O°~^°O¥° Wk ã¨O#·≥ ^°x J~wHíiã¨∞<Î ®flO°#fl=∂@. ÉèOí `° =Œ ~jÜ«µ∞Å ^èO° ‡° Ǩ^uú° W^Õ<®...
ã¨∞Hí∆„uÜ«µ =∞O®º^° xâı≈+¨"≥∞· O°¥Ñ¨Ù=∂ã≤#^®... cè+¨‡„^À}®KÍO°∞ºÅ∞, =∞Ǩ ^è°O°‡Çı`ŒÎ
q^°∞O°∞_«∞ â◊H˜ÎÇ‘Ï#∞ÅÜ«∂ºO®... O®AÖÏO® =∂>Ï¡_«OÕq∞... <® „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~
W=fi~_ç... ^è°O®‡#∞™®O°~Qå ##∞fl gO°∞ Q≥Å∞K«∞Hí∞<®flO®... K‹Ç¨Ê~_ç...
„^ÒǨk P„H’t~z ã¨Éèß=∞^è°º~Ö’ Hí∂Å|_ç~k. `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ =∂>Ï¡_«HíáÈ=_«~
P"≥∞#∞ J==∂x~z~k. ÇÍi =∞∫<®xfl K«¥ã≤# ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞... ÖË ^®ã‘... W~Hß
WHí¯_Ë Hí∂O°∞Ûx L<®flÇı~... Z=O°¥ h O°Hí∆}Hí∞ O®ÖËO°∞... Jx =∞m¡ `ŒÅHí@∞ì#∞
Qõ>˜ìQå ÖÏQå_«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 159
^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç =∂@ÅHí∞ HíO°∞‚_«∞ qO°Qõ|_ç #qfi Éèíà®! ^°∞âÍ≈ã¨<®! J~@¥
Jaè#~k~z P#~k~KÍ_«∞. â◊Hí∞x Hí∂_Í #=Ùfi`Œ¥ ^°∞âÍ≈ã¨#∞x Jaè#~k~KÍO°∞.
D ã¨=∞Ü«µ~Ö’ cè+¨∞‡_«∞ ÖËz xÅ|_«_«~ K«¥ã≤ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ HÁ~`Œ "≥#H˜¯ `ŒQåæ_«∞.
HíÖϺ}©... h=Ù ã¨=∞∞z`Œ"≥∞·# „Ǩâıfl J_çQå=Ù... J~^°∞Hí∞ ã¨=∂^èß#~ <®Hí∞
Hí∂_Í `Œ@ì_«~ ÖË^°∞. ^è°O°‡ 㨥Hí;~ K‹Ç¨Ê_«~ HÁ~K‹~ Hí+ì̈~. Jܵ^°∞Qõ∞iH˜ ^è°O°‡Ç¨ufl"≥·#
x#∞fl ^è°O°‡O®A E^°~Ö’ X_«¤O®^°∞. Jܵ<® ¢ã‘ÎÅ∞ ÉèíO°Î Jnè#~Ö’ L~_«=Åã≤#
ÇÍO°∞. ÇÍiH˜ ÇıOÕ ™®fi`Œ~„`Œº~ ÖË^°∞. ^è°O°‡O®A ÖÏ~>˜ ÇÍ_«∞ ^è°O®‡xfl =ke
„Ǩ=iÎ~K«QõÅ_«x <Ë#∞ J#∞H’=_«~ ÖË^°∞. â◊Hí∞x ^°¥º`Œ q^°ºÖ’ <ˇ·Ñ¨Ù}º~ HíÅÇÍ_«∞...
W`Œ_Ë Ü«µ∞kè+≤ªO°∞x „áÈ`ŒûÇ≤Ï~z x#∞fl Ǩ~^≥=∞∞ ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ J`Œxx O≥K«ÛQ˘>Ïì_«∞...
Wk â◊Hí∞x HíǨ@=∞x ^è°O°‡A_çH˜ `ˇeÜ«µ^°∞... Hí#∞Hí Uk Qõ∞}"≥Ø, Uk ^À+¨"≥Ø <Ë#∞
K‹Ç¨ÊÖË#∞ `Œb¡... Jx PÇı^°# =ºHíÎ~ KıâÍ_«∞.
¢ã‘Å
Î ™®fi`Œ~„`Œº~ Qõ∞i~z cè+∞¨ ‡_ç #∞~z <®ºÜ«∂xfl ZÖÏ Pt™®Î~ J#∞Hí∞#flk
„^ÒǨk... J~ÉÏ, J~aHí, J~ÉÏeHíÅ#∞ ÇÍi W+ì̈ „ǨHßO°Çı∞ cè+¨∞‡_«∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~
#∞~z Z`Œ∞ÎHí∞ O®ÖË^°∞ Hí^®... Jx P"≥∞ x@¥ìiÛ~k. Jܵ<® P"≥∞Ö’ Pâ◊ KÍ=ÖË^°∞.
^°¥º`Œ xѨÙ}∞Å∞, HíǨ@∞Öˇ·# ^è°¥O°∞ÎÅ∞ Ü«µ∞kè+≤ªO° =∞ǨO®A#∞ ã¨ÉèíHí∞ Ç≤ez
E^°~ P_ÍO°∞. ^°¥º`Œ „H©_«Ö’ PÜ«µ#Hí∞ „áåg}º~ L<®fl "≥Øã¨~ KıÜ«µ_«~ PÜ«µ#Hí∞
`ˇeÜ«µ^°x J~^°iH© `ˇÅ∞ã¨∞... JÖÏ~>˜ =ºHÎ̃x „Ǩ֒ÉèíÃÑ>ì̃, PÜ«µ# J=∂Ü«µHí`Ífixfl
LǨܡ∂y~K«∞Hí∞x ##∞fl Ǩ~^≥~ ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ „áÈ`ŒûÇ≤Ï~KÍO°∞... WÖÏ~>˜ HíǨ@ ^°¥º`Œ~
P_«Hí∂_«^°x, ÉèßO°ºÅ#∞ Ǩ}~Qå ÃÑ@ìHí∂_«^°x ÃÑ^°ÌÅ∞Qå Hí∂_Í g∞Ö’ Z=O°¥
K‹Ç¨ÊÖË^®... g∞ ã¨~`Í<®xH˜ g∞O°∞ „Hí=∞tHí∆}, hu xÜ«µ=∂Å¥ <ËO°ÊÖË^®... D
ã¨ÉèíÖ’ L#fl Hí∞O°∞gO°∞Å~^°iH© HÁ_«∞Hí∞Å∞, H’_«à◊∞¡ L<®flO°∞. ÇÍiH˜ W^Õ <ËO°∞Ê`ÍO®...
ZHí¯_« =$^°ú ѨÙO°∞+¨∞Å∞ ÖËO’ Jk ã¨Éèí Hß^°∞... Z=O°∞ ^è°O°‡~ K‹Ç¨ÊO’ ÇÍO°∞ =$^°∞úÅ∞
HßO°∞... Uk ã¨`Œº~ Hß^À Jk ^è°O°‡~ Hß^°∞... ^ÕxÖ’ =~K«# L#fl^À Jk ã¨`Œº~
Hß^°∞ Jx ÃÑ^°ÌÅ∞ K‹Ç¨ÊÖË^®... Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~z~k...
A@∞ì K‹ki, pO° K‹ki O’k㨥ΠHí∂_Í ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅ∞ =∂>Ï¡_«∞`Œ∞#fl „^ÒǨkx
K«¥ã≤ ã¨ÉèíÖ’ ǨÅ∞=Ùi Qõ∞~_≥ Híiy~k. cè=∞∞_ç =∞#ã¨∞û Hí^°eáÈܵ~k...
cè=∞∞_«∞ WHí ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHí ^è°O°‡O®A#∞ K«¥ã≤ WÖÏ J<®fl_«∞.
J„Qõ*Ï... E^°O°∞ÅHí∞ Hí∂_Í ÉèßO°ºÅ∞~>ÏO°∞. Hßx U E^°s `Œ# ÉèßO°º#∞
Ǩ~^≥~ ÃÑ@ì_«~ <Ë#∞ W~`Œ=O°Hí∞ K«¥_«ÖË^°∞... ÉèßO°º ZÖÏ~>˜^≥·<® E^°~Ö’ Z=O°¥
Ǩ}~Qå ÃÑ@ìO°∞... h=Ù =∞# O®*Ϻxfl Ǩ}~Qå ÃÑ>ì̃ P_Ë~`Œ =O°Hí∂ J~wHíi~K«=K«∞Û.
Hßx D áåáå`Œ∞‡ÅHí∞ ÉèßO°º#∞ ^®ã≤Qå =∂OÕÛ~^°∞Hí∞ Ǩ}~Qå ÃÑ@ì_«~ J<Ëk ÃѶ∞ÏO°~...
160 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
„^ÒǨk =∞##∞ #=∞∞‡Hí∞x =∞# W~@ J_«∞Qõ∞ÃÑ>ì̃~k. P"≥∞ =∞# ÉèßO°º Jܵ#~^°∞Hí∞
WÖÏ J==∂<®Å∞ á⁄~^° _ « ~ `Œ Q õ ^ ° ∞ . â◊ H í ∞ x`À Hí ∂ _ç ^° ∞ O° fi ºã¨ < ®ÅHí ∞ Ö’<ˇ ·
E^°=∂_Í=Ù... h =Å¡ D"≥∞#∞ hK«∞Å∞, „Hí∂O°∞Öˇ·# D H“O°=ÙÅ∞ J==∂xã¨∞Î<®flO°∞...
„^ÒǨkH˜ ã¨~Éèíq~z# D ^°∞O°Ìâ◊Hí∞ hÇı HßO°}~... Hí#∞Hí =∞∞~^°∞ x<Ëfl tH˜∆™®Î#∞...
P"≥∞#∞ Ǩ~^≥~Qå X_ç¤# h ÉÏǨï=ÙÅ#∞ ^°Qõú~ Kı™®Î#∞... h=Ù áåǨ~ KıâÍÇ’ ÖË^À
`ËÅ∞`Œ∞~k... Jx ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤ ã¨Ç¨Ï^ÕÇÍ Jyflx fã¨∞Hí∞O® J<®fl_«∞...
JO°∞˚#∞_«∞ D =∂@ÅHí∞ f„=~Qå ã¨Ê~k~KÍ_«∞...
cè=∞¿ã<®... „^ÒǨkx Ǩ}~Qå ÃÑ>ıì=∞∞~^°∞ =∞#=∞~`Í =∞∫#~Qå L<®fl~...
J~>ı JǨC_≥·<® =∞# J#flQåO°∞ E^°~Ö’ q[Ü«µ~ ™®kè™®ÎO°<Ë Pâ◊ =∞#Ö’ KÍ=ÖË^°<Ë
Hí^® JO°÷~... W^°~`Í HíǨ@ E^°=∞x =∞#~ JO°÷~ Kıã¨∞H’ÖËHíáÈÜ«∂~. O®[^è°O°‡~
„ǨHßO°Çı∞ =∞# ™È^°O°∞_«∞ E^°=∂_Í_«∞. P =ºã¨#~ =∞`Œ∞ÎÖ’ „Ǩ`ŒºHí∆~Qå PÜ«µ<Ë
Hß^°∞ =∞#~ Hí∂_Í Ç¨O’Hí∆~Qå =∞∞xy L<®fl~ Hí#∞Hí<Ë PÜ«µ##∞ ÇÍi~K«ÖËHíáÈÜ«∂~...
WǨC_«∞ PÜ«µ# Kı`Œ∞Å#∞ Hße¿ãÎ Z=iH˜ #+¨ì~... =∞# â◊„`Œ∞=ÙÅ∞ ã¨~`À+≤™®ÎO°∞
Hí^®... J<®fl_«∞...
nx`À cè=∞∞_«∞ H’Ǩ~ J}K«∞Hí∞x Hí∂O°∞Û<®fl_«∞.
W~`ŒÖ’ ^°∞O’º^è°#∞_ç ™È^°O°∞ÅÖ’ XHíO≥·# qHíO°∞‚_«∞ ÖËKÍ_«∞...
ã¨Éèßã¨^°∞ÖÏO®... =∞# ã¨ÉèíÖ’ Qõ∞}^Àë®Å∞ `ˇeã≤# ÃÑ^°ÌÖËÖËO®... „^ÒǨn^Õqx
^è°O°‡O®A Ǩ~^≥~Ö’ X_«¤_«~ `ŒáåÊ Hß^® Z=O°¥ K‹Ç¨ÊÖËO®... Hí∞O°∞=$^°∞úÖˇ·# cè+¨‡
^è°$`ŒO®„+¨∞ìÅ¥, Qõ∞O°∞=O°∞ºÖˇ·# „^À}®KÍO°º, Hí$áåKÍO°∞ºÅ¥, ã¨ÉèíÖ’ L#fl `ŒH˜¯#
O®AÅ¥ Z~^°∞Hí∞ xO°∞`ŒÎO°∞Öˇ· L<®flO°∞... Ü«µ∞HßÎÜ«µ∞HßÎÅ∞ `ˇeã≤ Hí∂_Í =∞∫#~Qå
Hí∂O°∞Û<ËÇÍO°∞ #O°Hí~ J#∞Éèíq™®ÎO°∞... J<®fl_«∞.
qHíO°∞‚x =∂@ÅHí∞ Hí∂_Í ã¨ÉèíÖ’ Z=O°¥ ã¨=∂^èß#~ K‹Ç¨ÊÖËHíáÈÜ«∂O°∞... J~`Í
=∞∫#~Qå L<®flO°∞. ^°∞ódã¨∞Î#fl J^°∞ƒù`Œ ™œ~^°O°ºO®t „^ÒǨkÃÑ· #∞~z ã¨Éèßã¨^°∞Öˇ=fiO°¥
`Œ=∞ Hí#∞Å∞ uǨCH’ÖËHíáÈ`Œ∞<®flO°∞... P"≥∞Hí∞ <®ºÜ«µ~ K‹áåÊÅ#fl PÖ’K«<Ë ÇÍO°∞
=∞O°záÈÜ«∂O°∞...
W~`ŒÖ’qHíO°∞‚_«∞ `Í<Ë =∞m¡ =∂>Ï¡_Í_«∞.
g∞O°~^°O¥° <®ºÜ«µ~ `ˇeÜ«µHí =∂>Ï¡__« ~« ÖË^x° <Ë#∞ J#∞H’#∞... ÉèOí ÎÕ E^°~Ö’
ÉèßO°º#∞ F_ÍHí K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ Çı∞"≥∞=O°=∞x g∞O°∞ J#∞Hí∞~@∞<®flO°∞... g∞O°∞
K‹Ç¨ÊHí∞<®fl... <®Hí∞ `Àz# <®ºÜ«µ~ <Ë#∞ K‹|∞`Í#∞... q#~_ç... ¢ã‘Î, Çı@, E^°~,
=∞^°ºáå#~... D <®Å∞Qõ∞ =ºã¨<®ÅÖ’ zHí∞¯#fl O®A ^è°O®‡xfl `Œºl™®Î_«∞... P
ã¨=∞Ü«µ~Ö’ J`Œ_«∞ Kı¿ã Ǩ#∞Å#∞ ^è°O°‡ HßO®ºÅ∞Qå Z=O°¥ ǨiQõ}˜~K«É’O°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 161
^è°O°‡O®A ^°¥º`Œ =ºã¨# Ç‘_ç`Œ∞_≥· ã¨HíÅ ã¨~Ǩ^°Å#¥ Ǩ}~Qå ÃÑ>ì̃ F_çáÈÜ«∂_«∞...
`ŒO®fi`Œ `Œ# `Œ=∞∞‡Å#¥, `Œ##¥, z=O°H∞í ÉèßO°º#¥ X_ç¤ Ç¨O®l`Œ∞_«Ü∂« º_«∞. `Œ##∞
`Í#∞ Ǩ}~Qå ÃÑ>ì̃ F_ç# `ŒO®fi`Œ ÉèßO°º#∞ Ǩ}~Qå ÃÑ>ıì JkèHßO°~ J`Œ_çH≥Hí¯_çk...
J~`ËHßHí „^ÒǨk ^è°O°‡O®A XHí¯i ÉèßO°º Hß^°∞. Jܵ^°∞Qõ∞i ÉèßO°º... Hí#∞Hí P"≥∞ÃÑ·
J`Œ_çHÁHí¯_çHı JkèHßO°~ ÖË^°∞... J~`ËHßHí =∞# Hí∞@∞~| ¢ã‘Îx ã¨ÉèíHí∞ |ÖÏ`ͯO°~Qå
fã¨∞Hí∞O®=_«~ J<®ºÜ«µ~. ÃÑ·Qå P"≥∞ UHí=GQå L#flk... J<®fl_«∞.
D „Ǩâ◊flHí∞ ã¨ÉèíÖ’ ǨÏO°¬^èßfi<®Å∞ qxÇ≤~KÍܵ. ã¨Éèí „^ÒǨk ǨH∆ßxH˜ =∂O°_«~
K«¥ã≤ ^°∞O’º^è°#∞_«∞ HíO°∞‚x "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞...
HíO°∞‚_«∞ Z„O°Ç¨_«¤ Hí#∞Å`À „^ÒǨkx K«¥ã¨¥Î WÖÏ J<®fl_«∞... qHíO®‚... h=Ù ÉÏÅ∞_çq
hHıq∞ `ˇÅ∞ã¨∞. JO°}˜#∞~z ѨÙ>˜ì# Jyfl JO°}˜<Ë ^°Ç≤Ï~z#@∞¡ XHÁ¯Hí¯_«∞ `Œ#
Hí∞ÖÏxHı q<®â◊#~ Híey™®Î_«∞. â◊sO°~ #∞~_ç ѨÙ>ì̃# O’Qõ~ P â◊sO®<Ëfl #t~ǨKıã¨∞Î~k.
Ǩâ◊∞=ÙÅ∞ `Í=∞∞ Çı∞ã≤# Qõ_ç¤x `ÍÇı∞ Hßà◊¡ „H˜~^° „`˘Hí∞¯`Íܵ. h=Ù Hí∂_Í Hí∞O°∞Hí∞Å~Ö’
ѨÙ>ì̃ P ǨH∆ß<Ëfl „Ǩtflã¨∞Î<®fl=Ù. ã¨ÉèíÖ’ L#fl ^è°O°‡Çı`ŒÎÅ Hí~>ı h=Ù ÃÑ^°ÌÇÍ_çq Hß^°∞
Hí^®... cè+¨‡, „^À}, Jâ◊fi`Í÷=∞, q^°∞O°, Qå~^èßs, ^è°$`ŒO®„+¨∞ìÅ∞ h Hí~>ı JkèHí~Qå
|∞kÌâÍÅ∞O°∞. „^ÒǨk =∂>˜=∂>˜H˜ J_çy<® ÇÍO≥~^°∞Hí∞ =∞∫#~ áå>˜~KÍO°∞... „^ÒǨkx
^è°O®‡#∞™®O°~Qå<Ë [ܵ~z#@∞¡ ÇÍO°∞ Éèßqã¨∞Î<®flO°∞. Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ ^°¥º`Œ~Ö’ `Œ#
ã¨O°fiã¨fi~ Ǩ~^≥~Qå ÃÑ>ì̃ F_ç#ǨC_Ë „^ÒǨk`À áå@∞ áå~_«=ÙÅ~^°O°¥ ^®ã¨∞Åܵ#>ı¡...
^èO° ‡° ~ Qõ∞i~Kı =∂>Ï¡_`ç .Ë .. Jã¨Å∞ Jܵ^°∞Qõ∞ix XHí ¢ã‘Ü
Î µË qÇÍǨÏ=∂_«_~« ^èO° ‡° =∂...
¢ã‘ÎH˜ XHí_Ë ÉèíO°Î... Hßx D"≥∞Hí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞... J<ËHí=∞~k ÉèíO°ÎÅ∞#fl ¢ã‘Îx
ã¨=∂[~Ö’ |~^è°H˜ J~>ÏO°∞... JÖÏ~>˜ ¢ã‘Î UHí=GQå<Ë Hß^°∞ q=GQå ã¨ÉèíHí∞
fã¨∞Hí∞=zÛ<® J^è°O°‡~ Hß^°∞... Jx J<®fl_«∞...
HíO°∞‚_«∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç"≥·Ñ¨Ù uiy WÖÏ J<®fl_«∞.
^°∞âÍ≈ã¨<®... D qHíO°∞‚_«∞ Ju =∞¥O°∞ö_≥·<®, q^®fi~ã¨∞x =Öˇ =∂>Ï¡_«∞`Œ∞<®fl_«∞.
áå~_«=ÙÅ`À áå@∞ „^ÒǨk Hí∂_Í H“O°=ÙÅHí∞ ^®ã≤... ÇÍO°~^°i ^°∞ã¨∞ÎÅ∞ Xez
fã¨∞Hí∞xO®...
HíO°∞‚x =∂@Å∞ q#Qå<Ë ^è°O°‡O®A `Œ#ÃÑ· L#fl =„™®ÎÅ∞ fã≤ „H˜~^° ÃÑ>Ïì_«∞...
Jk K«¥ã≤ q∞Qõ`Í ™È^°O°∞Å∞ Hí∂_Í `Œ=∞ ÃÑ· =„™®ÎÅ∞ fã≤ „ǨHí¯# ÃÑ>ÏìO°∞. D
^°$â◊º~ K«¥ã≤ „^ÒǨk d#∞flO®Öˇ·~k... `Œ# ÉèíO°ÎÅ L^ÕÌâ◊Çı∞q∞... `Í#∞ Hí∂_Í `Œ#
=„™®ÎÅ∞ qÇ≤ÊÇıÜ«µ=∞<Ë Hí^®...
„^ÒǨk k„Qåƒù~`Œ∞O®Öˇ· L~_«Qå<Ë ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ P"≥∞ pO° HÁ~Qõ∞ Ǩ@∞ìHí∞x
ÖÏQå_«∞... „^ÒǨk P HÁ~Qõ∞#∞ Ǩ@∞ìHí∞x HÁkÌ¿ãѨ٠ÃÑ#∞Qõ∞ÖÏ_ç~k... áå~_«=ÙÅ∞
162 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
`ŒÅ =~K«∞Hí∞x J@∞"≥·Ñ¨Ù K«¥_«Hí∞~_Í Hí∂O°∞Û<®flO°∞... "≥∞∞`ŒÎ~ H“O°= ã¨Éèí J~`Í
„^ÒǨk =„™®ÎǨǨÏO°} ^°$âͺxfl uÅH˜~Kı~^°∞Hí∞ ã≤^°ú"≥∞·~k...
=~>˜x~_Í HßO°∞`Œ∞#fl ¿ãfi^°[Å~Ö’ `Œ_çã≤áÈܵ# „^ÒǨk =O°¬Ñ¨Ù z#∞Hí∞Å
=∞^è°º heÇı∞Ѷ¨∞~ÖÏ QÀK«i~z~k. `Œ_çã≤# P"≥∞ =„™®ÎÅ∞ ֒֒Ǩe J~^®efl |Ç≤ÏO°æ`Œ~
Kı ã ¨ ∞ Î < ®flܵ. "≥ Ø Hßà◊ ¡ =O° H í ∞ Ǩ O ° K « ∞ Hí ∞ #fl P"≥ ∞ tO’*ÏÅ∞... ÃÑ· @ *ÏiáÈQå
Hí~K«∞Hí~#∞~_ç |Ü«µ@Hí∞ =KıÛ~^°∞Hí∞ Lá⁄Ê~Qõ∞`Œ∞#fl P"≥∞ =H∆’*ÏÅ∞... #_«∞=∞∞
#∞~_ç P"≥∞ pO° =∞∞_ç g_«_«~`À Ö’`ˇ·# P"≥∞ <®aè... "≥∞eHíÅ∞ uiy# HÁ~_«
Ö’Ü«µÖÏ~>˜ P"≥∞ #_«∞=∞∞... „^ÒǨk #Qõfl ™œ~^°O®ºxfl K«¥¿ã~^°∞Hí∞ ã¨ÉèíÖ’ ã≤^°ÌǨ_«x
Hí#∞flÖË ÖË=Ù... ã¨Éèí~`Í xâ◊≈|Ì~ ǨO°K«∞Hí∞~k...
J~^°~ „ǨHí$u WzÛ# =O°~... ™œ~^°O®ºxfl PO®kè~K«_«~, P™®fik~K«_«~ J~^°iH©
™®^躰 ~ Hß^°∞... „^ÒǨkx J==∂x~K«_~« `ŒÇC¨ J#∞Hí∞#fl ÇÍO°∞ Hí∂_Í P"≥∞ ™œ~^°O®ºxfl
P™®fik~Kı~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ͤO°∞. ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Hí∂_Í „^ÒǨk ™œ~^°O°º~ Qõ∞i~z qx
L<®fl_«∞. P"≥∞#∞ K«¥_«ÖËHíáÈܵ#~^°∞Hí∞ J`Œ_«∞ `Œ# J~^è°`Ífixfl x~k~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
„^ÒǨk `Œ=∞H˜Ç¨C_«∞ ^®ã≤ J#fl PÖ’K«# J`Œ_ç =∞#ã¨∞Ö’ U^À =∞¥Å ã¨~`Àë®xfl
Híey~K«HíáÈÖË^°∞.
`Œb¡... Çı^°Çͺã¨∞_«∞ x#∞ ^°iKıi#ǨC_«∞ Hí#∞Å∞ Z~^°∞Hí∞ =∞¥ã¨∞Hí∞<®fl=Ù...
<®H© J~^è°`Ífixfl Z~^°∞Hí∞ „Ǩ™®k~KÍ=Ù... Jx ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ `Œ# =∞#ã¨∞ûÖ’ `Œe¡x
„Ǩtfl~K«∞Hí∞<®fl_«∞... J~`ŒÖ’<Ë `Œ# PÖ’K«#‰õΩ `Í#∞ x~k~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
„^ÒǨkH˜ Ѷ¨∞_çÜ«µ „H˜`Œ~ `Œ# K‹eHí`Î̌ J#fl =∂@Å∞ Qõ∞O°∞ÎHí∞ =KÍÛܵ. "≥∞∞`ŒÎ~
O®K«Hí∞@∞~cHí∞Å~^°O°¥ `Œ# J~^®xfl K«¥¿ã~^°∞Hí∞ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨ÏÖÏ_«∞`Œ∞<®flO°∞... P"≥∞
=∂@Å∞ Z~`Œ x["≥Ø WǨC_«∞ JO°÷=∞=Ù`Œ∞#flk... „^ÒǨkx q=GQå Kı¿ã „Ǩܫµ`Íflxfl
ÇÍi~Kı~^°∞Hí∞ áå~_«=ÙÅ∞ Hí∂_Í „Ǩܫµufl~K«_«~ÖË^°∞... "≥∞∞`ŒÎ~ ã¨aèHí∞Å∞ P"≥∞#∞
#Qõfl~Qå K«¥¿ã~^°∞Hí∞ L`Œ¯~Oî°Qå L<®flO°∞...
ã¨ÉèíÖ’x ÃÑ^°ÌÅ∞... `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞... K«∞@¥ì q<À^°~ uÅH˜ã¨∞Î#fl O®[Hí∞=∂O°∞Å∞
J~`Í „^ÒǨkH˜ P Hí∆}~Ö’ JÅ∞ÊÅ∞Qå HíxÇ≤~KÍO°∞... gO≥=fiO°¥ `Œ##∞ O°H˜∆~K«ÖËO°∞...
O°H˜∆~K«_ÍxH˜ gO≥=fiO°∞... Z=i O°Hí∆}® `Œ#Hí∞ JHí¯O°ÖË^°∞... `Œ##∞ O°H˜∆~Kı~^°∞Hí∞ P
ÉèíQõ=~`Œ∞_Ë L<®fl_«∞...
P PÖ’K«# O®Qå<Ë „^ÒǨkH˜ ZHí¯_«ÖËx ^è≥·O°º~ =zÛ~k... `Œ##∞ #Qõfl~Qå
K«¥ã≤ gOÕq∞ KıÜ«µQõÅO°∞... ÇÍOÕq∞ Kıã≤<® `Œ# â◊sO®xHı Hßx P`Œ‡Hí∞ Hß^°∞... „Ǩu
=∞x+‘ ѨÙ@∞ìHí`À #Qõfl~Qå<Ë [x‡™®Î_«∞. Hßx `Œ# [#‡ ã¨Ç¨Ï[~Qå [iy~^À ÖË^À
Hí∂_Í `Œ#Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞... Uk #Qõfl`Œfi~... `Œ# â◊sO°~ #∞~_ç ^°∞ã¨∞ÎÅ∞ ÇıO°=_«~
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 163
#Qõfl`Œfi=∂... `Œ##∞ K«¥ã¨∞#Î fl ÇıÖÏk =∞~k =∞#ã¨∞ÅÖ’~z ã¨~™®¯O®Å∞ J^°$â◊º~
Hß=_«~ #Qõfl`Œfi=∂... `Œ##∞ ÇÍO°∞ #Qõfl~Qå K«¥_«>ÏxH˜ =∞∞~^Õ `Í#∞ ÇÍix
x[ã¨fiO°¥áåÅ#∞ K«¥ã≤~k... ^°∞O’º^è°#∞_«∞, ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞, HíO°∞‚_«∞... J~^°O°¥
kQõ~|O°~Qå =∂i `Œ=∞ Pk=∞ O°¥áåÅ`À qHí>Ï@ìÇ¨ ã¨~ Kıã∞¨ #Î fl@∞¡ Hí#Ǩ_∞« `Œ∞<®flO°∞...
Çı#ÇıÅ Uà◊¡ <®QõiHí`Œ XHí¯™®i =∂Ü«µ"≥∞·#@∞¡ P"≥∞Hí∞ JxÇ≤~z~k. ¢ã‘Î q+¨Ü«µ~Ö’
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ ZǨC_«¥ J<®QõiHí∞ÖË... HßÅ~ Z~`Œ =∂i<® „Ǩu ¢ã‘ÎH˜ `Í<˘Hí P@qHí
ã¨=∂[~Ö’ L#fl@∞¡ ã¨Ê$Ç¨Ï ZǨC_«¥ L~_Íe...
L#fl@∞¡~_ç „^ÒǨk „ǨuѶ¨∞>˜~K«_«~ =∂xÇıã≤~k... ÃÑ#∞Qõ∞ÖÏ_«∞`Œ∞#fl P"≥∞
Kı`Œ∞Å∞ HÁ~Qõ∞#∞ =keÇıâÍܵ... P"≥∞ Kı`Œ∞Å∞ =kÖËã≤ Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞Hí∞#flk...
P"≥∞ ÃÑ^®Å #∞~z Hí$뮂 J#fl Ǩ^®Å∞ J„Ǩܫµ`Œfl~Qå "≥Å∞=_ͤܵ... P"≥∞ pO°
ÖÏQõ∞`Œ∞#fl ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ Hí∂_Í „^ÒǨk ã¨`ͺ„QõǨÏ~ K«¥ã≤ ãÎ̈~aè~záÈÜ«∂_«∞.
P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ XHí heÇı∞Ѷ¨∞~ ǨO°K«∞Hí∞#flk... K«∞@¥ì L#fl „ǨǨ~K«~
heã¨=∞∞„^°"≥∞· ǨO°=à◊√§ „`˘Hí∞¯`Œ¥ HíxÇ≤~z~k... P heã¨=∞∞„^°~ H“O°= ã¨Éèí J<Ë
[<®O°}º~Ö’ „ǨÇıt~z~k... H“O°=ÙÅ~`Í P „ǨÇÍǨÏ~Ö’ HÁ@∞ìHí∞áÈ™®QåO°∞... ^°¥O°~
#∞~z K«„Hí~ÖÏ uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl XHí "≥Å∞Qõ∞ =ÅÜ«µ~ #∞~z he Hß~u ѨÙ~*ÏÅ∞
P"≥∞ÃÑ· „Ǩã¨i~K«™®Qåܵ... P Hß~`Œ∞Å∞ J#~`Œ"≥∞·# =„™®ÎÖÏ¡ QåeÖ’ `ËeÜ«∂_«∞`Œ¥
P"≥∞ â◊sO®xfl J}∞=}∞=Ó HíÇ≤ÊÇıÜ«µ™®Qåܵ. XHí ã¨∞=∞^è°∞O°"≥∞·# Çı}∞Qå#~ P"≥∞Hí∞
g#∞Å q~^°∞Qå `ÍH˜~k... P"≥∞ â◊sO°~ÃÑ· K‹=∞@Å∞ PiáÈÜ«∂ܵ... K«Å¡x QåeH˜
P"≥∞ Hí#∞Å∞ qÇ≤Ê~k...
Wk HíÅ Hß^°∞... Hßx P Hí∆}~Ö’ P"≥∞Hí∞ Uq∞ [iy~^À P"≥∞Hı `ˇeÜ«µ^°∞...
ã¨Éèßã¨^°∞ÅHı `ˇeÜ«µ^°∞... pO°ÖÏQÕ~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~z# ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx xã¨û`Œ∞Î=
„Híq∞‡#@∞¡ „Híq∞‡ „H˜~^° Hí∂Å|_ͤ_«∞... `Í<Ëq∞ KıâÍ<À... Z~^°∞Hí∞ P"≥∞ pO°ÖÏQõÖËHí
áÈÜ«∂<À J`Œ_çH˜ JO°÷~ HßÖË^°∞... =∞O°∞Hí∆}~ P"≥∞ pO°ÖÏQåÅ#fl PÖ’K«# Hí∂_Í
J`Œ_«∞ =∞O°záÈÜ«∂_«∞... J`Œ#∞ xâıÛ+¨∞ì_≥· JHí¯_Ë xÅ|_ͤ_«∞...
H“O°=ÙÅ∞ Hí∂_Í `ËO°∞Hí∞<®flO°∞... Jã¨Å∞ [iy~^Õ"≥Ø ÇÍiHı `ˇeÜ«µ^°∞... „^ÒǨkx
ã¨Éèß =∞^è°º~Ö’ K«¥_«Qå<Ë `Í=∞∞ P"≥∞#∞ ÇÍix ã¨ÉèíHí∞ Ç≤eÇ≤~z#@∞¡ Qõ∞O°∞ÎHí∞=zÛ~k.
P Hí∆}~Ö’ cè=∞¿ã#∞_«∞ ÖËz ã≤~ǨÏ~ Qõi˚~KıÖÏ =∂>Ï¡_ç# =∂@ÅHí∞ ÇÍO°∞
„`Œ∞o¡Ç¨_ͤO°∞...
D ã¨ÉèíÖ’ L#fl Hí∆„uÜ«µ∞ÖÏO® q#~_ç W^Õ <® „Ǩu[˝... WÖÏ~>˜ „Ǩu[˝#∞
W~`Œ=O°H∞í Z=O°¥ Kıã≤ L~_«O∞° ... Kıܵ« ÖËO∞° Hí∂_Í... ^°∞~°∞ƒkú Jܵ# D ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞
Hí∞O°∞ =~âÍxH˜ Híà◊~Hí„áåÜ«µ∞_«∞... W`Œ_çx <Ë#∞ Ü«µ∞^°ú~Ö’ F_ç~z, g_ç Z^°#∞
164 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
peÛ O°HíÎ~ Ç‘eÛ „`ÍQõ∞`Í#∞... <Ë#∞ JÖÏ KıÜ«µHíáÈ`Ë <®Hí∞ <® `Œ~„_ç, `Í`ŒÅ ã¨^°æu
Åaè~K«^°∞.
O’=∂~K«HíO°"≥∞·# cè=∞¿ã#∞_ç D ÉèíÜ«µ~HíO° „Ǩu[˝Hí∞ ã¨ÉèíÖ’ „Ǩu XHí¯i Çı∞#¥
QõQõ∞O˘Ê_çz~k...
cè=∞∞_ç „Ç¨u[˝`À ã¨ÉèíÖ’ ÇÍ`Í=O°}~ Çı_≥H˜¯~k. ^®xfl K«Å¡|O°K«_ÍxHß J#fl@∞¡
q^°∞O°∞_«∞ `Œ# Pã¨#~ #∞~_ç ky ã¨Éèß =∞^è°º~Ö’H˜ =KÍÛ_«∞.
ã¨aèHí∞ÖÏO®... „^ÒǨk ^è°O°‡~åA `Í<À_ç #<Àfl_≥<®... #<Àfl_ç `Í<À_≥<® Jx ã¨Éèí#∞
„Ǩtfl~z~k. nxH˜ Z=O°¥ ã¨=∂^èß#~ K‹Ç¨ÊÖËHíáÈÜ«∂O°∞... qHíO°∞‚_«∞ XHí¯_Ë P „Ǩâ◊flHí∞
ã¨=∂^èß#~ K‹áåÊ_«∞... |∞kÌѨÓO°fiHí~Qå ã¨`ͺxfl „ǨHí>˜~K«x ÇÍiH˜ Jã¨`Œº ^À+¨~
J~@∞Hí∞~@∞~k. ã¨aèHí∞ÖÏO®... g∞O°∞ Hß=∞ „H’^è•^°∞Å#∞ q_çz „^ÒǨk ^è°O°‡ ã¨~^ÕǨÏ~
fO°Û~_ç... P"≥∞Hí∞ <®ºÜ«µ~ KıHí∂O°Û~_ç... Jx q^°∞O°∞_«∞ Kıã≤# q#uH˜ ã¨ÉèíÖ’
Z=O°¥ ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_ç =∂>Ï¡_«ÖË^°∞. W~`ŒÖ’ HíO°∞‚_«∞ ^°∞âÍ≈ã¨<®... Uq∞>©
PÅ㨺~... D ^®ã≤x W~>˜H˜ fã¨∞Hí∞x "≥à◊∞¡... Jx K‹áåÊ_«∞...
^°∞âÍ≈ã¨#∞_çÖ’ =∞m¡ [~`Œ∞ ÅHí∆}®Å∞ „ǨÇıt~KÍܵ. „^ÒǨk #Å¡>˜ Hıâ◊áåâÍÅ∞
P"≥∞ =∞∞Y ™œ~^°O®ºxfl HíÇ≤ÊÇıã¨∞Î#fl ^°$âͺxfl K«¥ã¨∞Î~>ı J`Œ_çÖ’ =∞$Qõ~ Çı∞Å∞Hí∞~k...
P"≥∞ J}∞=}∞=Ó `ÍHßÅx J`Œ_«∞ `ŒÇ≤~záÈ`Œ∞<®fl_«∞... =∞∞~^°∞ P"≥∞ J==∂#~
ѨÓiÎHßh... „^ÒǨkx A@∞ì Ǩ@∞ìHí∞x D_«∞ÛHí∞x áÈ™®Qå_«∞... „^ÒǨk =}˜H˜áÈ`Œ¥
Ål˚`Œ Jܵ =∞m¡ P„H’t~z~k...
ã¨Éèß ã¨^°∞ÖÏO®... ##∞fl Hí∆q∞~K«~_ç. ã¨ÉèíÖ’H˜ O®Qå<Ë g∞Hí∞ <Ë#∞ „Ǩ}®=∞~
Kıܵ« ÖË^∞° ... D ^°∞O®`Œ∞‡_«∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ D ã¨ÉHíè ∞í ##∞fl WÖÏ Ç¨â∞◊ =ÙÖÏQå D_«∞ÛHí∞x
=ã¨∞Î~>ı g∞Hí∞ „Ǩ}®=∞~ KıÜ«µÖËHíáÈÜ«∂#∞... D ã¨ÉèíÖ’ L#fl Hí∞O°∞=~jÜ«µ∞Å~^°iH©
<Ë#∞ „Ǩ}®=∞~ Kıã¨∞Î<®fl#∞... ã¨Éèßã¨^°∞ÖÏO®... <Ë#∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ O®[Hí∞=∂O°∞
Å~^°sfl K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ #∞~p WǨÊ>˜=O°Hí∂ =∞m¡ W~`Œ=O°Hí∂ JÖÏ~>˜ ã¨ÉèíHí∞
O®ÖË^°∞... áå~_«=ÙÅ O°Hí∆}Ö’ <Ë#∞ J㨥O°º~Ǩâ◊ºQå L<®fl#∞... D O’A D
^°∞O®‡O°∞æ_«∞ ##∞fl WÖÏ Ç¨O®Éèíq㨥ΠL~>ı ÇÍO°∞ HßÅáåâ◊|^°∞ÌÖˇ· `ŒÅÅ∞ ÇÍeÛ
L<®flO°∞. Hí∞=∂O≥Î`À ã¨=∂#"≥∞·# W~>˜ H’_«Å∞#∞ WÖÏ Ç¨O®Éèíqã¨∞Î~>ı H“O°=ÙÅ~`Í
K«¥ã¨¥Î TO°∞Hí∞<®flOÕq∞... HßÅ~ Z~`Œ qǨs`Œ~Qå =∂iáÈܵ~k... D ã¨ÉèíÖ’ H“O°=
O®[^èO° ‡° =∞~`Í J_«∞Qõ~>˜áÈܵ~k... áå~_«=ÙÅ ^èO° ‡° Ǩuflx... ^è$Œ +¨^ì ∞° º=∞∞fl_ç ™È^°ix...
áå~_«∞=∞Ç‘ÏáåÅ∞_ç H’_«ex, NHí$+¨∞‚x ã¨dx... Jܵ<® ##∞fl D<®_«∞ ã¨ÉèíHí∞ WÖÏ
D_«∞ÛHí∞x =KÍÛO°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 165
Hí∞O°∞=~â◊ Hí∆„uÜ«µ∞ÖÏO®... g∞ H©iÎH˜ Híà◊~Hí~ `ˇKıÛ Ç¨x D ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞
Kıã¨∞Î<®fl_«∞... <Ë#∞ KÍÖÏ¿ãѨ٠nxfl ã¨Ç≤Ï~K«*ÏÅ#∞... <® „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~ W=fi~_ç...
<Ë#∞ ^®ã‘`Œ#~ KıÜ«µ^°y# ^®x<À... ÖË^À K‹Ç¨Ê~_ç... g∞ xO°‚Ü«∂#∞™®O°Çı∞
#_»∞K«∞Hí∞~>Ï#∞...
q^°∞O°∞_«∞ cè+¨∞‡x "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞. cè+¨∞‡_«∞ Wk=O°Hí∞ ǨeH˜# =∂@ÖË Ç¨eHß_«∞...
J=∂‡... ^è°O°‡ã¨¥Hí;~ `ˇÅ∞ã¨∞H’=_«~ Z=iH≥·<® Hí+¨ì™®^è°º=∞x <Ë#∞ =∞∞~^Õ
K‹áåÊ#∞... x#∞fl J==∂x~z# D ^°∞O®`Œ∞‡Å∞ =∂„`Œ~ #t~záÈ`ÍO°x =∂„`Œ~
<Ë#∞ K‹Ç¨ÊQõÅ#∞... W~`Œ Hí+ì̈~Ö’ L~_ç Hí∂_Í h=Ù ^è°O®‡<Ëfl =∂>Ï¡_«_«~ <®H≥~`À
ã¨~`Àë®xfl Híey~z~k... ^è°O°‡~ `ˇeã≤# „^À}®k Qõ∞O°∞=ÙÅ∞ Hí∂_Í ^°∞óY~`À OÕyáÈ`Œ¥
L<®flO°∞... ã¨HíÅ ^è°O°‡Çı`ŒÎ Jܵ# Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_Ë h „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~ K‹Ç¨Ê_ÍxH˜
JO°∞›_«∞ J<®fl_«∞.
^°∞O°ƒùO° ^°∞óMÏyfl Kı`Œ HßeáÈ`Œ¥ L#fl áå~KÍe „Ǩâ◊flHí∞ ^è°O°‡O®A ã¨=∂^èß#~
K‹Ç¨ÊÖËHíáÈÜ«∂_«∞. ^è°O°‡O®A "≥·Ñ¨Ù =∞∫#~Qå K«¥ã¨¥Î L#fl ã¨Éèßã¨^°∞Å∞ Hí∂_Í xâ◊≈|Ì~Qå
L~_çáÈÜ«∂O°∞... W~`ŒÖ’ ^°∞O’º^è°#∞_«∞ zO°∞#=ÙfiÅ∞ #=Ùfi`Œ¥ „^ÒǨk`À WÖÏ
J<®fl_«∞...
„^ÒǨn... h „Ǩâ◊flHí∞ ã¨=∂^èß#~ K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ ^è°O°‡O®A JO°∞›_«∞ Hß_«∞... PÜ«µ#
`Œ=∞Hí∞ „ǨÉèí∞=Ù Hß_»h... x#∞fl `Œ=∞#¥, Ǩ~^≥~Qå X_ˤ~^°∞Hí∞ PÜ«µ#Hí∞ ǨÏHí∞¯
ÖË^°h cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ K‹Ç≤Ê#@¡Üµ`Ë g∞Hí∞ ^®ã¨º~ `˘ÅyáÈ`Œ∞~k
Hí^®... x#∞fl Ǩ~^≥~ ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ `Œ#Hí∞ JkèHßO°~ ÖË^°x ^è°O°‡O®A P =∂@ `Í<Ë
K‹Ç≤Ê<® ã¨iáÈ`Œ∞~k... h ÉèíO°ÎÅHí∞ Ѩ>˜ì# ^ÒO®ƒùQõº ã≤÷u K«¥ã≤ ã¨aèHí∞Å~^°O°¥ ^°∞ó
d㨥ΠL<®flO°∞. áå~_«=ÙÅ∞ Uq∞ |^°∞Å∞ K‹|∞`ÍO’ Jx ÇÍO°∞ xsH˜∆ã¨∞Î<®flO°∞.
J~`ŒÖ’ cè=∞∞_«∞ ^è°O°‡O®A Kı`Œ∞Å∞ Ǩ@∞ìHí∞<®fl_«∞... 'DÜ«µ# =∂ ™È^°O°∞_«∞.
=∂ ѨÙ}®ºÅHí∞ `ŒÇ¨ã¨∞ûÅHí∞, „áå}®ÅHí∞ „ǨÉèí∞=Ù... =∂Hí∞ Ç≤`Œ$`Œ∞Å∞º_«∞... Qõ∞O°∞^Õ=Ù_«∞.
D =∞Ǩ`Œ∞‡_«∞ =∞=∞‡efl Ǩ~^≥~ ÃÑ>ì̃ F_çáÈܵ#~^°∞Hí∞ Çı∞=∞∞ TO°∞Hí∞<®fl~ Hßx
ÖËHíáÈ`Ë D ^°∞O®`Œ∞‡Å ^°∞+ì̈„Ǩ=O°Î##∞ W~`Œ=O°Hí∞ FO°∞ÛHí∞x L~_ËÇÍO°=∂... áå~KÍe
tO’*ÏÅ∞ `ÍH˜# ^°∞âÍ≈ã¨#∞x D ã¨ÉèíÖ’<Ë ã¨~ǨÏi~KıÇÍ_çx Hí^®... W#∞Ǩ
Qõ∞kÜ«µÖÏ¡~>˜ <® ÉÏǨï=ÙÅ =∞^è°º zH˜¯ P ^ÕÇı~„^°∞_≥·<® „|uH˜ |Ü«µ@Ǩ_«QõeQÕ
ÇÍ_Í... ^è°O°‡áåâ◊=¸... JO°∞˚#∞x x„QõǨÏ~ g@xfl>˜h áå>˜~z ǨÏ^°∞Ìg∞O°ÖËHí∞~_Í
L<®fl#∞... J#flQåO°∞ J#∞[˝ W¿ãÎ KÍÅ∞ D ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ~^°sfl <ËÅQ˘>˜ì HßÅO®z
L~_ËÇÍ_«#∞...— Jx „H’^èßO°∞} <Ë„`Œ∞_≥· ǨeHß_«∞...
166 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 <®Ü«µ<® cè=∞¿ã<®! âÍ~u~K«∞... Jx cè+¨‡ „^À} Hí$Ǩ q^°∞O®^°∞Å∞ cè=∞∞xH˜
#K«Û*ˇÇ≤Ê âÍ~`ŒÇ¨iKÍO°∞.
J~`ŒÖ’ HíO°∞‚_«∞ „^ÒǨkx K«¥ã¨¥Î =∂>Ï¡_Í_«∞.
... „^ÒǨn, ^®ã¨∞_«∞, Ѩل`Œ∞_«∞, ã¨O°fi^® ǨO®nè#∞O®Öˇ·# ¢ã‘Î D =∞∞Qõ∞æO°¥ ^è°<®xH˜
JkèHßO°∞Å∞ Hß~°∞... ^è°#Ç‘Ï#∞_≥·# ^®ã¨∞_ç ǨuflÃÑ· P ^®ã¨∞_ç Ü«µ[=∂xH˜ Hí∂_Í
JkèHßO°~ L~@∞~k. J~^°O°∞ ^®ã‘Å =∂kOÕ h=Ù Hí∂_Í ^°∞O’º^è°#∞_ç ™⁄`Œ∞Î. Hí#∞Hí
`ŒO°∞}©... WHí#∞~z h=٠ǨiKÍiHíÅ`À Híeã≤ hHí∞ K‹Ç≤Ê# Ǩ#∞Å∞ Kı㨥ΠL~_«∞...
D O’A "≥∞∞^°Å∞ ã¨∞ܡ∂^è°<®^°∞ÖË hHí∞ Ü«µ[=∂#∞Å∞ Hßx áå~_«=ÙÅ∞ Hß~°∞
ã¨∞=∂... E^°~Ö’ ǨO®l`Œ∞Öˇ·# Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ Hí~>ı ǨO®l`Œ∞_«∞ Hßx XHí
ÉèíO°Î Çı∞Å∞. JÖÏ~>˜ â◊¥O°∞_«∞ XHí_çx `ŒfiO°Ö’ ǨuQå Z#∞flH’... ^®x =Å¡ hHí∞
E^°~Ö’ W`ŒO°∞ÅHí∞ =∞O°Å ^®ã≤ JÜ˵º J=Hßâ◊~ L~_«^°∞... JǨC_«∞ h W+¨ì~
=zÛ#@∞¡ ¿ãfiK«ÛùQå L~_«=K«∞Û. ^®ã‘`Œfi~Ö’<Ë ¢ã‘ÎÅHí∞ ¿ãfiK«Ûù Åaèã¨∞Î~k... D ã¨ÉèíÖ’
„^°∞Ǩ^°O®[Hí∞=∂i Jܵ# x#∞fl Ǩ~^≥~ ÃÑ>˜ì# Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_çH˜ `Œ# rq`Œ~Ö’
ǨO®„Hí=∞~, ѨÙO°∞ë®O°÷=∞∞ J<Ëk ÖË^°x Éèßq~KÍ_Ë"≥Ø... Jx #=Ùfi`Œ¥ J<®fl_«∞.
D =∂@ÅHí∞ cè=∞∞_«∞ =∞i~`Œ [fie~záÈÜ«∂_«∞. ^è°O°‡*Ï, <®Hí∞ HíO°∞‚xÃÑ·
H’Ǩ~ O®=_«~ÖË^°∞... h=Ù E^°~ P_«_«~ =Å¡<Ë =∞#Hí∞ D ^®ã¨º~ ^®Ñ¨Ùi~z~k...
â◊„`Œ∞=ÙŠǨiǨ™®Å∞ Éèíi~K«=Åã≤ =ã¨∞Î#flk... Jx ^è°O°‡O®A#∞ K«¥ã≤ K‹áåÊ_«∞.
cè=∞¿ã#∞x =∂@Å∞ qx Hí∂_Í JKı`Œ<®=ã¨÷Ö’ L#fl Ü«µ∞kè+≤ªO°∞x K«¥ã≤
^°∞O’º^è°#∞_Ë J`Œ_ç`À =∂>Ï¡_Í_«∞.
Ü«µ∞kè+≤ªO®... h `Œ=∞∞‡Å∞ h P[˝Hí∞ |^°∞ÌÖˇ· L<®flO°∞. Hí#∞Hí hÇı „^ÒǨk „Ǩâ◊flHí∞
U"≥∞·<® ã¨=∂^èß#~ K‹Ç¨C... „^ÒǨk ǨO®l`Œ Jܵ~^® ÖË^®...
^è°O°‡O®A JǨÊ>˜H© =∞∫#~ áå>˜~KÍ_«∞... nx`À ^°∞O’º^è°#∞_«∞ `Œ#Hí∞
Z^°∞O°∞ÖË^°x xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®fl_»∞... =∞O’"≥·Ñ¨Ù, q∞„`Œ=∂... ! Uq∞ W~Hß PÅ㨺~...
h ^®ã‘^®xfl h =^°ÌHí∞ O°Ç≤Ê~K«∞H’... Jx HíO°∞‚_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_çx „áÈ`ŒûÇ≤Ï~KÍ_«∞.
^°∞O’º^è°#∞_«∞ „^ÒǨkx K«¥ã¨¥Î Hí#∞fl w>˜, O®! J~@¥ `Œ# Z_«=∞ `˘_«ÃÑ·
=„™®Îxfl `˘Åy~z zO°∞#=Ùfi`À Hí∂O’Û=∞x Ãã·Qõ KıâÍ_«∞... JO°>˜ ãÎ̈~Éèí~ =Öˇ ÖÏ=ÙQå,
Qõ[ `Œ∞~_«~ =Öˇ, =„[~ =Öˇ HíOî’O°~Qå L#fl P `˘_«#∞ J`Œ_«∞ „^ÒǨkH˜ K«¥Ç≤~KÍ_«∞.
D K«O°º#∞ K«¥ã≤ cè=∞∞_«∞ L„Qõ∞_«Ü«∂º_«∞... J`Œ_ç Hí#∞flÅ∞ „H’^è°~`À JO°∞}
=O°‚~ ^®ÖÏÛܵ. J`Œ_«∞ `Œ# Éèí∞*ÏÅ∞ K«O°∞㨥Π^°∞O’º^è°#∞x K«¥ã≤ â◊Ǩ^ä°~ KıâÍ_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 167
„^ÒǨkx `Œ# `˘_«ÃÑ· Hí∂O’Û=∞x Ç≤ez# D ^°∞O®`Œ∞‡_çx, D =∞^°Qõifi`Œ∞_çx
Ü«µ∞^°ú~Ö’ <® Qõ^°`À `˘_«Å∞ qO°QõHÁ>˜ì K«~ǨHíáÈ`Ë D cè=∞∞xH˜ ѨÓO°∞fiÅ
ѨÙ}ºÖ’HßÅ∞ Åaè~K«Hí∞~_«∞QåHí... Jx Qõi˚~KÍ_«∞.
„H’^è° q=â◊∞_≥· cè=∞∞_«∞ Kıã≤# „Ǩu[˝`À ã¨Éèí ^°^°Ìie¡~k... J`Œ_ç O’=∂Å #∞~_ç
JyflHíà®Å∞ [fieã¨∞Î#fl@∞¡ `Àz~k... nx`À ã¨ÉèíÖ’ ÃÑ^°ÌÅ~^°O°¥ H“O°= áå~_«=ÙÅ
=∞^è°º ^®O°∞}"≥∞·# Ü«µ∞^°ú~ [O°QõHí `ŒÇ¨Ê^°x xO®úi~K«∞Hí∞<®flO°∞...
Z=O°∞ Zxfl „Ǩu[˝Å∞ Kıã≤<® D áå~_«=ÙÅ∞ „Ǩã¨∞Î`Œ~ xã¨ûǨÜ«µ∞Öˇ·, xsfiO°∞ºÖˇ·
Ǩ_ç L<®flO°∞... "≥∞∞`ŒÎ~ H“O°= ã¨Éèí Kıã≤# Hí∞„@Hí∞ ÇÍO°∞ |e JÜ«∂ºO°∞... ÇÍi ã¨=∞ãÎ̈
™®„=∂[º~, ¿ã#Å∞ WǨC_«∞ H“O°=ÙÅ =â◊~ JÜ«∂ºÜµ... ÇÍ@xfl~>˜h ^è°O°‡O®*Ë
`Œ# Kı`Œ∞Å`À ^èßO°áÈâÍ_»∞... ÇÍix ѨÓiÎQå |ÅÇ‘Ï#∞Å#∞ Kıã≤# `ŒO®fi`Œ<Ë H“O°=ÙÅ∞
`Œ##∞ J==∂x~K«QõÅ∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞... H“O°=ÙÅ É’#∞Ö’ ã≤~ǨÖÏ¡ uO°∞Qå_«_«~ `ŒÇ¨Ê
ÇÍOÕg∞ Kıܵ« ÖËO∞° ... ÇıÖÏk =∞~k H“O°= ¿ã#ÅÖ’ D Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Z~`Œ=∞~k#x
ǨÏ`Œ=∂O°ÛQõÅO°∞... „^ÒǨk x@¥ìiÛ~k... áå~_«=ÙÅ q=∞∞HıÎ `Œ# q=∞∞HÎ̃ Jx P"≥∞Hí∞
JxÇ≤~z~k...
„^ÒǨ k J==∂# Ѷ ¨ ∞ >Ïì x H˜ `ˇ O ° k ~KÍÅx P Hí ∆ } ~Ö’ q^° ∞ O° ∞ _« ∞
xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®fl_«∞... ^®ã‘Ѩل`Œ∞_«∞Qå ^®ã¨∞ŠǨiã≤÷u ZÖÏ L~@∞~^À q^°∞O°∞xH˜
`ˇÅ∞ã¨∞... `Œ# `Œe¡ Wë®ìܵë®ìÅ`À ǨxÖËHí∞~_Í P"≥∞#∞ Çı^°Çͺã¨∞x =^°ÌHí∞ Ǩ~áåO°∞
W^Õ Hí∞O°∞=~jHí∞Å∞...
^®ã‘ ¢ã‘ÎÅHí∞ ѨÙO°∞+¨∞Å O°¥áåÅ`À ǨxÖË^°∞... `Œ##∞ `Í#∞ JiÊ~K«∞H’=_«Çı∞
`ŒÇ¨Ê `Í#∞ H’O°∞Hí∞<Ëk Ug∞ P"≥∞Hí∞ Åaè~K«^°∞... q^°∞O°∞x `Œe¡ Çͺã¨∞x PHßO°~
K«¥ã≤ Jã¨Ç¨Ïº~`À Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞HÁ#ÖË^°∞... P"≥∞ Xà◊∞¡ QõQõ∞~˘Ê_«K«ÖË^°∞... `Í#∞
^®ã‘x... Z=O≥·<® J#∞Éèíq~Kı~^°∞Hí∞ [x‡~z# ^®xx... D „ÉÏǨχ}∞_«∞ `Œ##∞
O®[Hí∞=∂i J#∞Hí∞x `Œ##∞ J#∞Éèíq~Kı~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞... P Hí∆}~Ö’ P"≥∞
Çͺã¨∞xÃÑ· *Ïe Híey~k... O®Hí∞=∂s... ##∞fl HíO°∞}˜~K«∞ J~@¥ `Œ# X~>˜ÃÑ·
#QõÅhfl XezÇı㨥Π`Œ# â◊sO°~Ö’ J}∞=}∞=Ó ã¨Ê$tã¨∞Î#fl PÜ«µ#Ö’ `Í#∞
XkyáÈܵ~k...
q^°∞O°∞x `Œe¡ Çͺã¨∞x Qå_èße~Qõ#~`À, â◊$~QåO° „H©_«Ö’¡ FÅÖÏ_ç~z~k.
=∞#㨥ÊùiÎQå PÜ«µ# „Ǩu K«O°ºHí∂ ^®™ÈǨÏ~ J~k. PÜ«µ#Hí∞ ã¨~ѨÓO°‚ ã¨~`Œ$Ç≤Îx
Híey~z~k... `ˇÅ¡ÇÍO°∞ O°≠Ï=∞∞# Çı^°Çͺã¨∞_«∞ P"≥∞ =H∆’*ÏÅ`À P_«∞Hí∞~@¥
J<®fl_«∞... O®Hí∞=∂s... h=Ù <®ÃÑ· JáåO°"≥∞·# „¿Ñ=∞#∞ =i¬~KÍ=Ù... ##∞fl K«¥ã≤
168 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Jã¨Ç≤Ϻ~K«∞Hí∞~>Ï=#∞Hí∞<®fl#∞... H“O°= =~âÍxfl xã¨û~`Œ∞=Ù HßHí∞~_Í Hßáå_«=∞x
=∂ `Œe¡ x#∞fl H’i#ǨC_«∞ J㨥O°º~Ǩâ◊ºÖˇ·# O®K«Hí#ºÅ#∞ J#∞Éèíq~Kı J=Hßâ◊~
=zÛ~^°x ֒֒ǨŠã¨~`À+¨Ç¨_ͤ#∞... <® `Œe¡ Hí∂_Í qÇÍǨxH˜ =∞∞~^°∞ =∂ `Œ~„_ç
ǨO®â◊O°∞x W^Õq^è°~Qå ǨO°=â◊∞_çx Kıã≤ L~@∞~k... Hßx P"≥∞ â◊sO°=∞~`Í â◊$~QåO°~
=∞¥sÎÉèíq~z# XHí *ÏÅO°¡ Hí#º... =∞`Œûº Qõ~kè... Hßx O®Hí∞=∂i"≥· h=Ù <®Hí∞ ã¨O°fiã¨fi~
JiÊ~K«∞H’=_«Çı∞ <®Hí∞ Pâ◊ÛO°º~Qå L#flk...
q^°∞O°∞x `Œe¡ XHí¯ Hí∆}~ PÖ’z~z~k... D =∞∞xH˜ x[~ K‹¿ÑÊÜ«µ_«Çı∞
=∞~z^°#∞Hí∞#flk... `ŒO®fi`Œ `ˇe¿ãÎ Z~`Œ P„QõÇ≤Ï™®Î_À...
=∞∞x=O®º... x[~ K‹Çʨ =∞~>ÏO®... Jx P"≥∞ Çͺã¨∞x =Híã∆ Ö ÷¨ Ïxfl `Œ# =∞$^°∞"≥#·
Kıu`À x=∞∞O°∞`«∂ „Ǩtfl~z~k...
K‹Ç¨C Jx Çͺã¨∞_«∞ P"≥∞ K«∞|∞Hßxfl ÃÑ·H≥uÎ Híà◊¡Ö’H˜ K«¥ã¨¥Î J<®fl_«∞...
<Ë#∞ O®Hí∞=∂ix Hß#∞. ^®ã‘x... D J#∞Éèí=~ <®Hí∞ HÁ`ŒÎ Hß^°∞... O®Hí∞=∂i
J~aHí g∞ =^°ÌHí∞ O®ÖËHí ##∞fl Ǩ~Ç≤~k... ##∞fl Hí∆q∞~K«∞...
Çͺã¨∞_«∞ xO®…~`ŒáÈÜ«∂_«∞... Jhfl `ˇÅ∞ã¨∞##∞Hí∞#fl `Í#∞ XHí ^®ã‘ Hí#º
=∞∞~^°∞ ǨO®l`Œ∞_«Ü«∂º_«∞... P"≥∞ g∞^° J`ŒxH˜ H’Ǩ~ O®ÖË^°∞. ÃÑ·ÃÑK«∞Û JáåO°"≥∞·#
J#∞O®Qõ~ Híey~k... `Œ#"≥·Ñ¨Ù ɡ^°∞O°∞`Œ∞#fl ÖË_çHíà◊¡`À K«¥ã¨∞Î#fl P"≥∞#∞ „ǨQå_è°~Qå
K«∞~a~KÍ_«∞... Qõ>˜ìQå ǨÏ`Œ∞ÎHí∞<®fl_«∞...
h=٠ǨiKÍiHí=Ù Hß=Ù... JK«ÛO°Å#∞ q∞~z# =∞K‹ÛHí~>˜q. Z_ÍiÖ’ „"≥Ø_«∞ÖÏ
Ǩ_ç L#fl <®ÃÑ· h „¿Ñ=∂=∞$`Œ =O°¬~ Hí∞iÇ≤~KÍ=Ù Éèßq∞h... H’iHíÅ∞ K«~ѨÙHí∞x
r=K«Ûù=~ÖÏ rqã¨∞Î#fl <® r=<®_«∞efl g∞>Ï=Ù. h „Ǩu K«O°ºHí∂ <® â◊sO°~Ö’x „Ǩu
J}∞=Ó Ñ¨ÙÅHíi~záÈܵ~k... O®K«iHí~Ö’ x`Œº~ „=∞QÕÇæ ÍiH˜ ã¨∞Y~ qÅ∞= Uq∞
`ˇÅ∞ã¨∞... Jk ã¨Ofi° ã¨fi~ W`ŒO∞° ÅHí∞ ^èßO°áÈ¿ã hHí∂, ã¨Ofi° ã¨~Qõ Ǩi`ͺyQå Éèßq~K«∞Hí∞<Ë
<®Hí∂ ^®x qÅ∞= `ˇÅ∞ã¨∞Î~k...
Çı^°Çͺã¨∞_«∞ J_«=ÙÅHí∞ Ǩܫµ#=∞Ü˵º=O°Hí∂ q^°∞O°∞x `Œe¡`À<Ë ã¨∞d~KÍ_«∞...
`Œ# =∞#ã¨∞ "≥∞Ç≤Ê~z# P ^®ã‘ Hí#ºHí∞ J~`ŒóѨÙO°~Ö’ JáåO°"≥∞·# Q“O°=~ HíeÊ~KÍ_«∞
Çͺã¨∞_«∞... P"≥∞ ^®ã‘`ÍfixHı q=∞∞H˜Î Åaè~z~k... ^®ã‘Ѩل`Œ∞_≥·<® q^°∞O°∞_«∞
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞, áå~_«∞O®AÅ`À ã¨=∂#~Qå ÃÑiQå_«∞...
H“O°= ã¨ÉèíÖ’ „^ÒǨkx ^®ã‘Qå Éèßq~z H“O°=ÙÅ∞ Kıã¨∞Î#fl J==∂<®xfl
ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞ q^°∞O°∞_«∞... „^ÒǨk ÖÏ~>˜ J~^°"≥∞·# ^®ã≤ H“O°=ÙÅ =∞^è°º
L~>ı P"≥∞ „|`Œ∞Hí∞ Hí∞Hí¯Å∞ z~Ç≤# qãÎ̈i J=Ù`Œ∞~^°x J`Œ_«∞ TÇ≤Ï~K«QõÅ_«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 169
J=∂‡... <® `Œe¡H˜ Çı^°Çͺã¨∞_«∞ q=∞∞H˜Î HíeÊ~KÍ_«∞... P O°∞}~ WǨC_«∞
fO°∞ÛHí∞~>Ï#∞... hHí∞ ^®ã‘`Ífi#∞fl~_ç q=∞∞H˜Î HíeÊ™®Î#∞... J#∞Hí∞<®fl_«∞ q^°∞O°∞_«∞
=∞#ã¨∞ûÖ’...
q^°∞O°∞_«∞ ã¨ÉèíÖ’ Qõ>ì̃Qå Qõi˚~KÍ_«∞... Z#fl_«¥ ã¨~Éèíq~K«x J^è°O°‡~ D O’A
ÉèíO°`Œ Hí∞Å~Ö’ ã¨~Éèíq~z~k... Jx qã¨Ê+ì̈~Qå „Ç¨Hí>˜~KÍ_«∞.
cè=∞∞_ç =Å¡ ã¨∞ܡ∂^è°#∞_ç =∞O°}®xfl qkè <Ë_«∞ ed~z~k... J`Œ_ç ÉèíÜ«µ~HíO°
„Ǩu[˝ =∞##~^°sfl ÉèíÜ«µHí~Ç≤`Œ∞Å#∞ Kıã≤~k... xâ◊ÛÜ«µ~Qå<Ë Ñ¨ÙO®Hí$`Œ „¿ÑO°} =Å¡
ÉèíO°`Œ =~jÜ«µ∞Å ã¨=∞Hí∆~Ö’ ÃѶ∞ÏO°"≥∞·# ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞ <Ë_«∞ ã¨ÉèíÖ’ [iQåܵ.
xÜ«µ=∂Å∞, Hí@∞ìÉÏ@∞¡ LÅ¡~Ѷ≤∞~z E^°~ P_«_«~ ÃѶ∞ÏO°~... x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’
áå~KÍex tO’*ÏÅ∞ Ǩ@∞ìH∞í x D_«∞ÛHí∞x =zÛ J==∂x~K«_~« Jxfl>˜H<í ®fl q∞~z#
ÃѶ∞ÏO°~... D ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞ ^èßO°Î O®„+¨∞ìÅ q<®â◊<®xH˜ ^®if™®Îܵ... Wk J^è°O°‡~
Jx `ˇeã≤<® ÃÑ^°ÌÅ∞ q∞#flHí∞<®flO°∞... Kı@∞ HßÅ~ ^®Ñ¨Ùi~z#ǨC_«∞ J^è°O°‡"≥∞·<®
^è°O°‡~ÖÏ HíxÇ≤ã¨∞Î~^°~>ÏO°∞... ^°¥º`Œ~Ö’ ^è°O°‡O®A F_çáÈÜ«∂_«<Ë J#∞Hí∞~^®~...
F_ç# ÇÍ_ç Ǩ~^®xH˜ Uq∞ qÅ∞= L~@∞~k... g∞O°∞ â◊Hí∞x =∂@Å∞ qx
^è°O°‡„Éèí+¨∞ìÅÜ«∂ºO°∞. F_ç<®, F_«HíáÈܵ<® „^ÒǨkx Ǩ}~Qå ÃÑ@∞ìHí∞<Ë Ç¨ÏHí∞¯
^è°O°‡O®AHí∞ ZHí¯_«∞~k... „^ÒǨk ã¨O°fiã¨fi`Œ~„`Œ... P"≥∞Hí∞ =∞#~^°i Hí~>ı ZHí∞¯=Qå
|∞nÌ *Ï˝#=∞¥ L<®flܵ...
q^°∞O°∞_ç QõO°˚#Hí∞ ã¨Éèí Hí~Ç≤~záÈܵ~k... q^°∞O°∞_«∞ `Œ##∞ ™È^°O°∞_«∞Qå
Jaè=∂xã¨∞Î#flǨÊ>˜H©... J`Œ_«∞ P„QõÇ≤Ï¿ãÎ ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Éèíi~K«ÖË_«∞... q^°∞O°∞xH˜ H’Ǩ~
=¿ãÎ Çı^°Çͺã¨∞xH˜ H’Ǩ~ =zÛ#>ı¡##fl q+¨Ü«µ~ PÜ«µ#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... q^°∞O°∞_«∞
Çı^° Çͺã¨∞x Hí∞=∂O°∞_Ë Hß_«∞... ã¨`Œº=u „¿Ñ=∞#∞ K«¥O°Q˘#fl ᜄ`Œ∞_«∞... ã¨=∞ã¨Î
^®ã¨ ^®ã‘ [<®xH˜ „Ǩuxkè...
`Œ# `ŒO°Ñ¶¨Ù# cè+¨‡ „^À}®^°∞Å∞ Hí∂_Í <ÀO°∞ qǨÊx Ǩiã≤÷uÖ’ XHí ^®ã‘Ѩل`Œ∞_«∞Qå
q^°∞O°∞_«∞ =∂>Ï¡_«_«~ „^ÒǨkH˜ Pâ◊ÛO°º~ Híey~z~k... P Hí∆}~Ö’ q^°∞O°∞_«∞ ^®ã‘
Ѩل`Œ∞_«∞Qå HßHí `Œ# q=∞∞H˜Î „Ǩ^®`ŒQå HíxÇ≤~KÍ_«∞ „^ÒǨkH˜... Çı# ÇıÅ Uà◊∞¡Qå
W~>Ï |Ü«µ>Ï J==∂<®ÅHí∞ Qõ∞O°=Ù`Œ∞#fl ¢ã‘Î =∞<ÀÉèßÇÍÅ#∞ PHío~Ѩ٠Kıã¨∞Hí∞#fl
=∞Ǩ#∞Éèß=Ù_«∞Qå HíxÇ≤~KÍ_ÍÜ«µ#. Híà◊¡ hà◊¡ ǨO°º~`Œ"≥∞· P"≥∞ q^°∞O°∞x "≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤
Kı`Œ∞Å∞ *’_ç~z~k... q^°∞O°∞_«∞ HíkeáÈܵ P"≥∞Hí∞ „Ǩu#=∞㨯i~KÍ_«∞... ÇÍO°∞
=∂>Ï¡_«∞H’Hí∞~_Í<Ë ÇÍi K«¥Ñ¨ÙÅ =∞^è°º Éèß= ™®O°¥Ç¨º`Œ QÀK«i~z~k.
q^°∞O°∞x =∂@Å`À ^°∞O’º^è°#∞_«¥ HíkeáÈÜ«∂_«∞... `Œ# `Œ~„_çH˜ q^°∞O°∞_«~>ı
Z~`Œ Q“O°="≥Ø ^°∞O’º^è°#∞_«∞ `Œ# ÉÏź~ #∞~_ô K«¥ã¨¥Î<Ë L<®fl_«∞... q^°∞O°∞_«∞
170 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
<ÀO°∞ qÇ≤Ê# `ŒO®fi`Œ Qå~^èßi PÜ«µ##∞ fã¨∞Hí∞x ^è°$`ŒO®„+¨∞ìx =^°ÌHí∞ fã¨∞Hí∞"≥à◊¡_«~`À
^°∞O’º^è°#∞_«∞ "≥#H˜¯ `ŒQåæ_«∞...
„^ÒǨn... x#∞fl E^°~Ö’ F_çáÈܵ~k ^è°O°‡A_«∞... J~^°∞Ö’ <® ^À+¨~
U=∞∞#flk... ^è°O°‡O®A `Œ=∞Hí∞ „ǨÉèí∞=Ù Hß^°x cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ K‹Ç≤`Ë
hHí∞ ^®ã¨º q=∞∞HÎ̃ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... Jx <Ë#∞ K‹|∞`Œ¥<Ë L<®fl#∞ Hí^®... J<®fl_«∞...
^°∞O’º^è°#∞_ç Hí∞„@ Qõ=∞x~KÍ_«∞ JO°∞˚#∞_«∞... `ŒáÈÊ, XáÈÊ... E^°~ P_ç,
`Œ=∞#∞ Ǩ}~Qå X_ç¤# ™È^°O°∞x =^°∞Å∞H’=_«~ J~>ı ™È^°O°∞Å =∞^è°º ã¨fiÜ«µ~Qå
zK«∞Û O°ye~K«∞H’=_«Çı∞... xã¨ûǨÜ«µ∞_≥·<®... ^è°O°‡O®AHí∞ L#fl Q“O°=~ D ÉèíO°`Œ
Y~_«~Ö’ =∞O≥=fiiH© ÖË^°∞...
^°∞O’º^è°#∞_ç =∂@ÅHí∞ JO°∞˚#∞_«∞ [ÇÍaKÍÛ_«∞...
Ü«µ∞kè+≤ªO° =∞ǨO®A `˘Å∞`Œ =∞=∞∞‡Å#∞ Ǩ~^≥~ ÃÑ>ıì~^°∞Hí∞ PÜ«µ#Hí∞
JkèHßO°~ L#flk. Hßx PÜ«µ# F_ç# `ŒO®fi`Œ Hí∂_Í Z=iH˜ „ǨÉ∞íè =Ù J#fl q+¨Üµ« ~
H“O°=ÙÅ∞ PÖ’z~K«∞H’ÇÍe Hí^®... J<®fl_«∞.
W~`Œ Ö ’ Qå~^è ß s, q^° ∞ O° ∞ _« ∞ ^è ° $ `Œ O ®„+¨ ∞ ì x `À [iÇ≤ # 㨠= ∂Ö’K« # Å∞
ѨÓO°ÎÜ«∂ºÜµ...
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ ã¨ÉèíÖ’ "≥∞∞@ì"≥∞∞^°>˜™®i `Œ# fO°∞Ê K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ ÖËz xÅ|_ͤ_«∞...
ã¨Éèí J~`Í xâ◊≈|Ì~ P=i~z~k... ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ ^°∞O’º^è°#∞x x~k~K«_«~
„áåO°~aè~KÍ_«∞...
^°∞O°∞ƒnÌ... ^°∞O’º^è°<®... h=Ù rq~z Hí∂_Í =∞O°}˜~KÍ=Ù... Z~`À Ѷ¨∞# K«i„`Œ
HíÅ D Hí∞O°∞ã¨ÉèíÖ’H˜ Hí∞Å¢ã‘Îx, áå~_«=ÙÅ ^è°O°‡Ç¨uflx `ˇzÛ áåǨ~ KıâÍ=Ù... P"≥∞`À
W+¨ì~ =zÛ#@∞¡ =∂>Ï¡_«∞`Œ∞<®fl=Ù... h =Å¡ "≥∞∞`ŒÎ~ H“O°= =~â◊~ q<®â◊=∞Ü˵@∞¡
Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#flk... Ñ≤^ŒÑ¨ „^ÒǨk`À =∂>Ï¡_Í_«∞.
J=∂‡... „^ÒǨn... h=Ù <® H’_«à◊¡ Hí~>ı „âı+ª̈"≥∞·# ^®x=x <®Hí∞ JO°÷~ Jܵ~k...
h=Ù ^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}∞O®eq. Ǩu„=`Œ=Ù h W+¨ì~ =zÛ# =O®Å∞ H’O°∞... [iy#=hfl
=∞i WHí =∞#ã¨∞Ö’ ÃÑ@∞ìH’Hí∞... Jx TO°_ç~KÍ_«∞.
„^ÒǨk `ˇÇ¨Êie¡~k... q^°∞O°∞x ѨÙ}º=∂ Jx Hí#∞Å∞ ÖËx D J~^è°∞_ç
=∞<À<Ë„`ÍÅ∞ `ˇO°∞K«∞Hí∞<®flܵ... Jx P"≥∞ „QõÇ≤Ï~z~k... ^è°$`ŒO®„+¨∞ìxH˜ P"≥∞
#=∞㨯i~z~k.
=∞ǨO®*Ï... g∞O°∞ <®Hí∞ =O°~ W=fi^°e¿ãÎ D Ü«µ∞kè+≤ªO° =∞ǨO®A#∞ ^®ã¨º~
#∞~_ç q=∞∞Hí∞Î_çx KıÜ«µ~_ç. =∂ W^°ÌiH© ѨÙ>ì̃# Ѩل`Œ∞_«∞ „Ǩuq~^°∞ºx ^®ã‘ Ѩل`Œ∞_«∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 171
Jx Ö’Hí~Ö’ Z=O°¥ J#Hí∞~_Í KıÜ«µ~_ç... O®[Hí∞=∂O°∞_«∞Qå L~_ç ^®ã‘ Ѩل`Œ∞_≥·#
ÇÍO≥=fiO°¥ D Ö’Hí~Ö’ ÖËO°∞...
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞... J~`Ë<® h=Ù H’O°∞Hí∞#flk. HíÖϺ}©... hHí∞
O≥~_«= =O°~ W™®Î#∞... <® =∞#ã¨∞û h=Ù H’i#^°~`Í WKıÛ~^°∞Hí∞ ã≤^°Ì~Qå L#flk...
h=Ù XHí =O°~ á⁄~^Õ~^°∞Hí∞ =∂„`ŒÇı∞ ܡ∂Qõ∞ºO®eq Hß=Ù...
O®*Ï... cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞ ÇÍi ^è°#∞O®ƒ}®Å`À áå@∞ ^®ã¨ºÉèß=~
ÖËHí∞~_Í ã¨fi`Œ~„`Œ∞Å#∞ KıÜ«µ~_ç... Jx „^ÒǨk H’i~k...
™œÉèßQõº=f... h=Ù D Hí∞ÖÏxHı O°`Œfl~ÖÏ L<®fl=Ù... h=Ù H’i#>ı¡ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k...
h=~>˜ ã¨∞Qõ∞}®Å O®t =∂ H’_«à◊¡Ö’ Hí∂_Í Z=fiO°¥ ÖËO°∞... h=Ù ^è°O°‡áåÅHí∞O®eq...
O≥~_«∞ =O®Å∞ hHí∞ KÍÅ=Ù... hHí∞ =∞O’ =O°~ W™®Î#∞...
=∞ǨO®*Ï, Ö’Éèí~ ^è°O®‡xfl #t~ǨKıã¨∞Î~k. <®Hí∞ =∞¥_À =O°~ H’OÕ L`ÍûǨÏ~
ÖË^°∞. JkèHßO°=∞¥ ÖË^°∞. "≥·â◊∞º_ç ÉèßO°º XHí =O°~, Hí∆„uÜ«µ∞x ÉèßO°ºHí∞ O≥~_«∞ =O®Å∞,
„ÉÏǨχ} ¢ã‘Î #¥O°∞ =O®Å∞ H’OÕ~^°∞Hí∞ JkèHßO°~ L#flk. <® Ǩ`Œ∞Å∞ ^®ã¨º~ #∞~z
q=∞∞HÎ̃ K‹~^°_«~ Hí<®fl <®Hí∞ Hß=eû~k Ug∞ ÖË^°∞... WHíÃÑ· ÇÍO°∞ ѨÙ}ºHíO®‡#∞ë®ì<®Å
^®fiO® „âıÜ«µã¨∞û#∞ á⁄~^°∞`ÍO°∞.
„^ÒǨk =∂>Ï¡_«∞`Œ∞#fl~`Œ ¿ãѨ٠P"≥∞#∞ HíO°∞‚_«∞ Hí#∞O≥ǨÊÅ∞ ÇÍÅÛHí∞~_Í
K«¥âÍ_«∞... ã¨ÉèíÖ’ =zÛ#ǨÊ>˜ #∞~p P"≥∞ O’kã¨∞Î#flǨÊ>˜H© „ǨuѶ¨∞>˜ã¨∞Î#fl fO°∞
J`Œ_çH≥~`À #zÛ~k... „^ÒǨk ^è°O°‡âÍ„™®ÎÅÖ’x ÇÍHߺÅ#∞ L@~H˜ã¨¥Î =∂>Ï¡_«_«~
Qõ=∞x~z HíO°∞‚_«∞ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞. P"≥∞#∞ J==∂x~z#~^°∞Hí∞ `Œ##∞ `Í#∞
u@∞ìHí∞<®fl_«∞... D áå~_«=ÙÅ∞ „^ÒǨkx KıǨ>ıì~^°∞Hí∞ JO°∞›Å∞ HßO°x HíO°∞‚xH˜
JxÇ≤~z~k... J`Œ_«∞ =∞~„^° Qõ~cèO° ã¨fiO°~Ö’ ǨeHß_«∞...
ã¨Éßè ã¨^∞° ÖÏO®... <Ë#∞ K«¥ã≤# =∂#= =∞¥O°∞Ö Î #·ˇ ¢ã‘Å
Î Ö’ Z=O°∞ Hí∂_Í W@∞=~>˜
J^°∞ƒù`Œ HßO®ºxfl KıÜ«µÖË^°∞. áå~_«=-^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ~^°O°¥ ǨO°ã¨ÊO°~ „H’^è°Éèíi`Œ∞Öˇ·
J<®Ö’z`Œ~Qå =º=ǨÏi~KÍO°∞. Hßx D „^ÒǨk `Œ# ÉèíO°ÎÅ#∞ q=∞∞H˜Î KıÜ«µ_«Çı∞
^èıºÜ«µ~Qå ÃÑ@∞ìHí∞#flk... P"≥∞ áå~_«=ÙÅ#∞ D ã¨~H∆’Éèßxfl ^®>˜~z# <ÒHíQå
=∂i~k... JQå^è° ™®QõO~° Ö’ =∞∞#∞Qõ∞`Œ∞#fl áå~_«=ÙÅ#∞ L^°iú ~z# Ѷ∞¨ #`Œ „^ÒǨk^Õ...
P"≥∞H˜Çı <® xÇÍà◊∞Å∞...
ã¨ÉèíÖ’ „^ÒǨkx „Ǩâ◊~ã≤㨥ΠHíO°`Íà◊ ^è°fi#∞Å∞ qxÇ≤~KÍܵ... cè=∞∞_«∞ W^°~`Í
Jã¨Ç¨Ï#~`À K«¥âÍ_«∞...
J„Qõ*Ï... HíO°∞‚_«#flk x[Çı∞... „^ÒǨ^Õ =∞##∞ L^°úi~z~k. WǨC_«∞ =∞#~
^®ã¨º q=∞∞Hí∞ÎÅÜ«∂º~. WHí h=Ù P[˝ W¿ãÎ WHí¯_ç â◊„`Œ∞=ÙÅ~^°sfl ã¨=∞¥Å~Qå
172 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
=kè™®Î#∞... WHí WǨC_«∞ qÇÍ^®xH˜ P™®¯O°~ ÖË^°∞. gO°~^°sfl Ü«µ=∞ѨÙiH˜ Ǩ~Ç≤ D
ã¨=∞ãÎ̈ Éèí¥=∞~_«Å O®*ϺxH˜ x#∞fl Jaè+≤Hí∞Îx Kı™®Î#∞...
D =∂@Å~@¥<Ë cè=∞¿ã#∞_«∞ Qõ^®^°~_Íxfl Éèí∞*Ï# Çıã¨∞Hí∞x ã≤~ǨÏ~
=∞$QåÅ#∞ K«¥ã≤#@∞¡ â◊„`Œ∞=ÙÅ "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞... „Ǩà◊Ü«µ HßÅ Ü«µ=∞∞x =Öˇ HíxÇ≤~z#
cè=∞∞x =∞∞Y~ „Ǩ`ŒºO°∞÷Å Qõ∞~_≥Ö’¡ ^°_« ѨÙ>ì̃~KıÖÏ L#flk... J`Œx <Ë„`ÍÅ∞ „H’^è°~`À
O° H í Î ~ x~_ç # @∞¡ Hí x Ç≤ ~ KÍܵ... ^è ° O ° ‡ O®A, JO° ∞ ˚ # ∞_« ∞ Kı ` Œ ∞ Å∞ *’_ç ~ z
âÍ~u~K«=Åã≤~kQå cè=∞∞x „áå^èıÜ«µÇ¨_ͤO°∞...
^è°$`ŒO®„+¨∞ª_«∞ ^è°O°‡O®A#∞ Ç≤ez ™È^°O°∞Å#∞ âÍ~u~ǨKıÜ«µ=Åã≤~kQå
H’O®_«∞...
^è ° O ° ‡ *Ï... 㨠` Œ ∞ ÊO° ∞ +¨ ∞ Å∞ W`Œ O ° ∞ Å∞ Kı ã ≤ # 㨠` Œ ¯ O° ‡ Å<Ë Hßx ^Õ fi ë®xfl
Qõ∞O°∞Î~K«∞H’Hí∂_«^°∞... hK« ѨÙO°∞+¨∞Å∞ ™®=∂#º ã¨~Éèß+¨}Ö’ Hí∂_Í Hí@∞=ÙQå
=∂>Ï¡_«`ÍO°∞. =∞^è°º=∞∞Å∞ ã¨fiÜ«µ~Qå Hí@∞=K«<®Å∞ P_«Hí∞~_Í W`ŒO°∞Å∞ Hí@∞=ÙQå
=∂>Ï¡_ç#ǨC_Ë Ç¨O°∞+¨~Qå ã¨=∂^èß#~ K‹|∞`ÍO°∞. nèO°∞Öˇ·# „âı+ª̈ѨÙO°∞+¨∞Å∞ W`ŒO°∞Å∞
`Œ # #∞ Hí i î # ~Qå =∂>Ï¡ _ ç < ®, =∂>Ï¡ _ « H í ∞ <®fl ZǨ C _« ¥ Hí i î # ~Qå, JÇ≤ Ï `Œ ~ Qå
=∂>Ï¡_«É’O°∞... Ü«µ∞kè+≤ªO®... H“O°= áå~_«=ÙÅ~^°iÖ’ h=Ù „âı+¨ªÑ¨ÙO°∞+¨∞_«=Ù...
^°∞O’º^è°#∞x Híiî# „Ǩ=O°Î##∞ =∞#ã¨∞Ö’ L~K«∞H’Hí∞... h `Œe¡ Qå~^èßix, =$^°∞ú_«#∞,
J~^è°∞_«#∞ Jܵ# ##∞fl K«¥_«∞... h Ü«µ~^°∞ ^è°O°‡~, JO°∞˚#∞x Ü«µ~^°∞ ^è≥·O°º~,
cè = ∞¿ã#∞x Ü« µ ~^° ∞ Ǩ O ®„Hí = ∞~, #Hí ∞ Å ã¨ Ç ¨ Ï ^Õ = ÙÅ Ü« µ ~^° ∞ „â◊ ^ ° Ì , Ǩ q „`Œ
Qõ∞O°∞¿ãÇÍÉèß=~ L<®flܵ... hHí∞ „âıÜ«µã¨∞û HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... h=Ù H’Ö’Êܵ#
ã¨~Ǩ^°#~`å W™®Î#∞... h=Ù W~„^°„Ǩ™ê÷xH˜ "≥à◊∞¡... Ü«µ^äßqkèQå rq~K«∞...
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ J#∞#ܵ~z# `ŒO®fi`Œ ^è°O°‡O®A, `Œ=∞∞‡Å∞, „^ÒǨk`À Híeã≤
W~„^°„Ǩã¨÷ #QõO®xH˜ "≥o¡áÈÜ«∂_«∞... `Œ=∞ ã¨~Ǩ^° J~`Í `Œ=∞Hí∞ uiy =zÛ#ǨÊ>˜H©...
x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’ [iy# J==∂<®yfl`À ÇÍO°∞ ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈÜ«∂O°∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 173
35
=∞~°Å ^Œ∂º`«„H©_»
W~„^°„Ǩ™®÷xH˜ uiy =zÛ# `ŒO®fi`Œ ^è°O°‡O®A `ŒÇ¨Ê q∞Qõ`Í áå~_«=ÙÅ∞ [iy#
J==∂<®xH˜ „ǨfHßO°~ fO°∞ÛHí∞<Ë~^°∞Hí∞ ã¨<®flǨÅ∞ „áåO°~aè~KÍO°∞. `Œ=∞ q∞„`Œ∞Öˇ·#
Hí∆„uÜ«µ O®AÅHí∞ ã¨~^ÕâÍÅ∞ Ǩ~áåO°∞. "≥∞∞`ŒÎ~ ¿ã#Å#∞ ã¨∞tH˜∆`Œ∞Å∞Qå Kı¿ã~^°∞Hí∞
K«O°ºÅ∞ "≥∞∞^°Å∞ÃÑ>ÏìO°∞.
„^ÒǨk `Œ# J~`ŒóѨÙO°~Ö’ L~@¥<Ë [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl ã¨<®flǨÅ#∞ Qõ=∞x~z~k.
J==∂#~`À ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞#fl „^ÒǨk áå~_«=ÙÅ ã¨=∞∞‡MÏxH˜ O®=_ÍxHı
ã≤^°úǨ_«ÖË^°∞. áå~_«=ÙÅÖ’ U XHí¯O°¥ P"≥∞Hí∞ `Œ=∞ =∞∞Y~ K«¥Ç¨_ÍxH˜ W+ì̈Ǩ_«ÖË^°∞.
XHí O’A ^è≥·O°º~Kıã≤ cè=∞∞_«∞ „^ÒǨk =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞.
„^ÒǨk ZǨÊ>˜=Öˇ J`Œ_çx P^°i~K«ÖË^°∞. J`Œ_çH˜ =∞∞Y~ K«¥Ç¨Hí∞~_Í
uǨCHí∞~k. cè=∞∞_«∞ P"≥∞ =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞. q_ç=_ç# P"≥∞ HıâÍÅ#∞ ã¨=i~Kı~^°∞Hí∞
J`Œ_«∞ Kıܵ ÇıâÍ_«∞.
<® tO’*ÏÅÃÑ· Kıܵ ÇıÜ«µHí∞... Jx „^ÒǨk Qõi˚~z~k. P"≥∞ Hí~Oî°~Ö’x
f„=`ŒHí∞ cè=∞∞_«∞ x"≥fiO°áÈÜ«∂_«∞.
U"≥∞~· k h „Ǩu[˝... ##∞fl J==∂x~z# P hK«∞_çx =kè~z# `ŒO®fi`Œ Hßx
<® =^°ÌHí∞ O®Hí∞. ÇÍ_ç O°HíÎ~`À D HıâÍÅ#∞ `Œ_çÇ≤# <®_Ë ÇÍ>˜H˜ q=∞∞HÎ̃. <®H© O®[º=∞¥
=^°¥Ì, ã¨~Ǩ^® =^°∞Ì. P ^°∞O’º^è°#, ^°∞âÍ≈ã¨#∞Å =^è° HßÇÍe.
cè=∞∞_«∞ P =∂@Å∞ qx J}∞=}∞Ñ¨Ó „Ǩ[fiie¡áÈÜ«∂_«∞.
J=Ù#∞ P J~^è∞° _ç ^°Ü∂« ^®H˜} ∆ ®ºÅ`À =zÛ# D O®[º~ =∞#H≥~^°∞Hí∞. `Œ#
Hí∞=∂O°∞Å#∞ =kè™®Î=∞x ÉèíÜ«µÇ¨_Ë PÜ«µ# =∞#Hí∞ O®*ϺxflKÍÛ_«∞. ÇÍix =kè¿ãÎ
Hßx =∞#Hí∞ =∞#âÍ≈~u ÖË^°∞... Jx Q˘}∞Hí∞¯~@¥ cè=∞∞_«∞ „^ÒǨk J~`ŒóѨÙO®#∞~z
"≥o§áÈÜ«∂_«∞.
áå~_«=ÙÅ∞ |ÖÏxfl ã¨g∞Híiã¨∞Î<®flO°x `ˇeã≤ ^°∞O’º^è°#∞_«∞ „Hí∞~yáÈÜ«∂_«∞.
`Œ# `Œ~„_ç =^°ÌHí∞ "≥஧_«∞.
174 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 K«¥âÍÇÍ `Œ~„_ô... h=Ù ÇÍix HíO°∞}˜~z ÇÍi O®*Ϻxfl ÇÍiH˜KıÛâÍ=Ù. ÇÍO°∞
¿ã#Å#∞ ã¨=∞Hí∂O°∞ã¨∞Î<®flO°x `ˇeã≤~k. ÇÍO°∞ =∞=∞∞‡Å#∞ Hí∆q∞~K«É’O°∞. Çı∞=∞∞
„^ÒǨkH˜ Kıã≤# J==∂<®xfl ÇÍiÖ’ Z=O°∞ ã¨Ç≤Ï~z TO°∞Hí∞~>ÏO°∞. „^ÒǨkx
J==∂#~ Kıã≤#~^°∞Hí∞ P"≥∞#∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl JO°∞˚#∞_«∞ =∞=∞‡efl
=^°ÅÉ’_«∞. J~^°iHí~>ı <®Hí∞ JO°∞˚#∞_«~>ı<Ë ÉèíÜ«µ~. <®Hí∞ HíÅÖ’ áåâ◊^èßi Jܵ#
Ü«µ=∞∞x =Öˇ Qå~_ô=^è°O°∞_≥·# JO°∞˚#∞_«∞ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞<®fl_«∞.
=∞i Uq∞ Kı^®Ì=∞∞... Jx ^è°$`ŒO®„+¨∞ª_«∞ ÉèíÜ«µ~`À J_çQå_«∞.
=∞Ǩ  O®*Ï... Çı ∞ =∞∞ áå~_« = ÙŠ㨠~ Ǩ ^ ° # ∞ Ǩ Ï i~z# `Œ O ®fi`Œ „^ÒǨ k x
=â◊ǨO°K«∞Hí∞~^®=∞<Ë Pâ◊`À P"≥∞#∞ J==∂x~KÍ=∞∞. ^®x=Å¡ =∞##∞ =∞#
|~^è°∞=ÙÅ~^°O°¥ ֒֒ǨŠ^Õfi+≤ã¨∞Î<®flO°x `ˇeã≤~k. D™®i =#ÇÍ™®xfl Ǩ~^≥~Qå
ÃÑ>˜ì áå~_«=ÙÅ`À =∞m§ E^°~ P_ÍÅ#∞Hí∞~@∞<®fl=∞∞. E^°~Ö’ Z=O°∞ F_ç`Ë
ÇÍO°∞ =∞$QõK«O°‡~ ^è°i~z Ǩ<ˇfl~_Ëà◊∞§ =#ÇÍã¨~, Ǩ^°=∞¥_«= U_«∞ J*Ï˝`ŒÇÍã¨~
KıÜ«µ=Åã≤ L~@∞~k. Ǩ^°=∞¥_«= U@ XHí Çıà◊ ÇÍi LxH˜ `ˇeã≤#KÀ =∞O°ÖÏ
Ǩ<flˇ ~_Ëà∞◊ § =#ÇÍã¨~ Kıܵ« =Åã≤ L~@∞~k. `Œ~„_ô... â◊H∞í x =∂=∞ áåzHíÅ∞ P_«∞@Ö’
ã≤^°úǨÏã¨∞Î_«∞. =∞=∞‡efl z=i™®i E^°=∂_Ë~^°∞Hí∞ J#∞=∞u~K«~_ç. D™®i Çı∞=∞∞
ã¨ÉèíÖ’ J#∞z`Œ HßO®ºÅHıg∞ áåÅÊ_«É’=∞∞.
=∂Hí∞ q[Ü«µ~ ã≤kú~z# `ŒO®fi`Œ Çı∞=∞∞ J<ËHí =∞~k q∞„`Œ∞Å#∞ KıHí∂O°∞ÛHí∞x,
J<ËHí =∞~k ™®^è°∞=ÙÅHí∞ ã¨`ͯO®Å∞ Kıã≤ O®[º~Ö’ J~^°i ã¨Ç¨ÏHßO°~`À Ǩ>˜+¨ì~
J=Ù`Í=∞∞... áå~_«=ÙÅ∞ Ǩ^°=∞¥_Ë~_«∞¡ [Ü«µ„Ǩ^°~Qå =#ÇÍã¨~ Kıã≤#ǨÊ>˜H© ÇÍix
Ãã·#ºã¨~ǨuÎ`À Ü«µ∞^°ú~Ö’ [ܵ~K«QõÅ=∞∞... WǨC_«∞ K‹Ç¨Ê~_ç... áå~_«=ÙÅ KıuÖ’
Çı∞=∞∞ WǨC_«∞ =∞O°}˜~K«_«~ g∞Hí∞ HßÇÍÖÏ... ÖËHí Ǩ^°=∞¥_Ëà◊§ `ŒO®fi`Œ Çı∞=∞∞
ÇÍix [ܵ~K«_«~ ÉÏQõ∞~@∞~^®...
ÇÍi`À ¿ãflǨÏ~Qå L~_«_«~ Hí∞^°O°^®... Jx ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ J_çQå_«∞.
ZÖÏ Hí∞^°∞O°∞`Œ∞~k =∞ǨO®*Ï... ÇÍO°∞ O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~ `ŒO®fi`Œ D
Éèí¥=∞~_«Å~Ö’ uO°∞Qõ∞ÖËx O®AÅÜ«∂ºO°∞... WǨC_«∞ „^ÒǨk J==∂#~ `ŒO®fi`Œ
ÇÍO°∞ ǨQõ`À O°yeáÈ`Œ∞<®flO°∞... â◊„`Œ∞=Ù#∞ Ü«µ∞^°ú~ KıÜ«µHí Hßh, Ü«µ∞^°ú~ ^®fiO®
Hßh ã¨~ǨÏi~KÍÅx |$ǨÏã¨Êu W~„^°∞#Hí∞ LǨ^Õt~z# hu g∞Hí∞ `ˇeã≤#^Õ Hí^®...
q+¨^O°è ° ã¨O®ÊÅ∞ Hß@∞Çı¿ã~^°∞Hí∞ ã¨#fl^°~ú Qå L#flǨC_«∞ ÇÍ>˜x "≥∞_«Ö’ Çıã∞¨ Hí∞<Ë~^°∞Hí∞
Z=O°∞ W+¨ìǨ_«`ÍO°∞...
^°∞O’º^è°#∞_ç ÇÍ^°#Hí∞ J~wHíi~z# ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ =∞m§ E^°=∂_Ë~^°∞Hí∞
O°=∞‡#=Åã≤~kQå ^è°O°‡O®AHí∞ „áåuHßq∞ ^®fiO® ã¨~^Õâ◊~ Ǩ~áåO°∞... D E^°~
=^°Ìx Qå~^èßi, q^°∞O°∞_«∞, cè+¨‡ „^À}®^°∞Å∞ Z=O°∞ K‹Ç≤Ê<® ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ q#ÖË^°∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 175
^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç ã¨~^Õâ◊~ J~^°∞Hí∞x ^è°O°‡O®A =∞m§ E^°~ P_Ë~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ͤ_«∞.
ã¨O°fi„áå}∞ÅHí∞ ^≥·=„¿ÑO°} Kı`Œ<Ë â◊∞Éèßâ◊∞ÉèßÅ∞ HíÅ∞Qõ∞`Íܵ. Z=O°¥ ÇÍxx
`˘Åy~K«*ÏÅO°∞. <®Hí∞ =∞m§ E^°=∂_Ë Üˇ∂Qõº~ L#fl@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î#flk... . =$^°∞ú_≥·#
^è°$`ŒO®„+¨∞ª_«∞ =∞m§ Ǩ~Ç≤# D PǨfi#~ =∞m§ =∞# Hí∞ÖÏxHı q<®â◊ HßO°}~Qå
HíxÇ≤ã∞¨ #Î flk... Jܵ<® <Ë#∞ PÜ«µ# P[˝#∞ LÅ¡~Ѷ∞≤ ~K«Ö#Ë ∞... Jܵ<® D ã¨~Ǩ^#° ∞
ÇÍO°∞ Wk=O°Hı Q≥Å∞K«∞Hí∞<®flO°∞... Wq „^ÒǨk=Å¡ =∞#Hí∞ ^°H˜¯#q... ÇÍ>˜`À rq~K«_«~
Hí<®fl JO°}º~Ö’ rq~K«_«Çı∞ Çı∞Å∞.
cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞, „^ÒǨk E^°~ P_«=^°Ìx Z~`ŒQå<À K‹áåÊO°∞...
Hßx ^èO° ‡° O®A ÇÍi =∂@ q#ÖË^∞° .
=∞#~ ÇÍiÃÑ· U HßO°}~`À Ü«µ∞^°ú~ Kı^®Ì~... ÇÍO°∞ =∞# O®[º~ =∞#Hí∞
WKıÛâÍO°∞... „^ÒǨkx J==∂x~z#~^°∞Hí∞ =∞# ÃÑ^°`Œ~„_ç Hí∆=∂Ǩ} H’O®O°∞... PÜ«µ<Ë
=∞##∞ E^®xH˜ O°=∞‡x P*Ï˝Ç~≤ KÍO°∞... D™®i E^°~Ö’ =∞#=∞∞ `ËÅ∞ÛH’ÇÍeû~k
XHí¯>ı ÇÍi ^°Ü«∂^®H˜∆}®º^°∞Å`À Åaè~z# ã¨~Ǩ^°#∞ J#∞Éèíq~K«@=∂... ÖËHí
JO°}ºÇÍã¨~ KıÜ«µ_«=∂...
^è°O°‡O®A =∞m§ ™È^°O°∞Å`À, „^ÒǨk`À W~„^°„Ǩ™®÷xH˜ "≥஧O°∞... D™®i `Í#∞
F_çáÈ`Í#x `ˇe¿ã ^è°O°‡O®A E^®xH˜ ã≤^°úǨ_ͤ_«∞...
^è°O°‡O®A Z^°∞@ Hí∂O°∞Û#fl â◊Hí∞x D™®i ^°¥º`Œ„H©_« xÜ«µ=∂Å∞ „ǨHí>˜ã¨¥Î...
^è°O°‡O®*Ï... =∂ =^°Ì Z~`Œ ã¨~Ǩ^° L<®fl... D™®i =#ÇÍã¨Çı∞ Çı∞=∞∞ Ǩ~^≥~Qå
ÃÑ@ì^°eKÍ=∞∞... g∞O°∞Qåh, Çı∞=∞∞Qåh F_çáÈ`Ë Ç¨<ˇfl~_«∞ ã¨~=`ŒûO®Å∞ J_«=ÙÅÖ’
áÈܵ =Ù~_Íe. Ǩ^=° ∞¥_«= U@ =∂„`Œ~ Z=O°¥ Qõ∞iÎ~K«x q^è~° Qå J*Ï˝`ÇŒ Íã¨~Ö’
L~_Íe... XHíÇıà◊ J*Ï˝`ŒÇÍ㨠Éèí~Qõ~ [iy`Ë =∞O°ÖÏ Ç¨<ˇfl~_Ëà◊∞§ JO°}ºÇÍã¨~,
=∞O’ U_«∞ J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ KıÜ«∂e. D xÜ«∞=∞~`À E^°~ P_«∞^®=∞∞... XHí™®i
=∂„`ŒÇı∞ áåzHíÅ∞ ÇıÜ«µ_«~=Å¡ ^°¥º`Œ„H©_« =∞∞Qõ∞ã¨∞Î~k J<®fl_«∞.
^è°O°‡O®A J~^°∞Hí∞ J~wHíi~KÍ_«∞... =∞∞~^°∞Qå â◊Hí∞x áåzHíÅ∞ ÇıâÍ_«∞...
áåzHíÅ∞ â◊Hí∞xH˜ J#∞Hí∂Å~Qå Ǩ_«_«~`À ^è°O°‡O®A F@q∞ J~wHíi~KÍ_«∞.
=#ÇÍ㨠nHí∆Hí∞ ã≤^°ú"≥∞·# áå~_«=ÙÅ∞ =∞$QõK«O®‡xfl L`ŒÎsÜ«µ =„™®ÎÅ∞Qå ^è°i~z
J_«qH˜ |Ü«µÅ∞^ÕO®O°∞. ÇÍix K«¥ã¨¥Î ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ ÇͺMϺx~KÍ_»∞.
g∞Hí∞ WǨC_«∞ ZHí¯_Í xÅ∞= h_» ÖË^°∞. =∂ ™È^°O°∞_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_«∞ ã¨=∞ãÎ̈
Éèí¥=∞~_«ÖÏxH˜ UHíK«Ûù„`ÍkèǨ`Œº~ =Ç≤Ïã¨∞Î~_«Qå g∞O°∞ J_«=ÙÅÖ’ uO°Qõ=Åã≤ =zÛ~k.
g∞Hí~>ı Çı∞=∞∞ Z<Àfl q^èßÅ „âı+¨∞ªÅ~... ^è°#=∞^°~ Kı`Œ O®[㨥ܫµ~Ö’ =∞=∞∞‡Å#∞
176 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
K«¥ã≤ ǨiǨÏã≤~z# g∞O°∞ ǨO®l`Œ∞Öˇ· ^°∞O°ƒùO° Híë®ìÅ∞ Ǩ_«É’`Œ∞<®flO°∞... ã¨∞Y~ g∞
`ŒÅ „ÇÍ`ŒÖ’ ÖË^°∞... g∞ =~>˜ ѨÙO°∞+¨∞Å∞ Ö’Hí~Ö’ ÖËO°∞ Jx J#∞Hí∞<®flO°∞ Hí^®...
g∞iǨ C _« ∞ 㨠` Œ Î fi Ç‘ Ï #∞Å∞Qå L<®flO° ∞ . =∞$Qõ K « O ®‡Å∞ ^è ° i ~z P@qHí ∞ Å∞Qå
Hí#|_«∞`Œ∞<®flO°∞. „^°∞Ǩ^° =∞ǨO®A g∞Hí∞ „^ÒǨkx WzÛ =∞~z Ǩx KıÜ«µÖË^°∞.
„^ÒǨn... h Ǩ`Œ∞Öˇ·# áå~_«=ÙÅ∞ ǨiѨÓO°‚~Qå #ѨÙ~ã¨Hí∞Å∞... xO°ú#∞Öˇ·, J„Ǩu+ª̈
áåÖˇ·# D áå~_«=ÙÅ#∞ K«¥ã≤ hHí∞ Uq∞ ã¨~`À+¨~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... Hí#∞Hí h=Ù
H’i# =∞O˘Hí ѨÙO°∞+¨∞x ǨuQå Kıã¨∞H’... H“O°=ÙÅ~^°O°¥ FO°∞Ê, W~„kÜ«µ x„QõǨÏ~,
L`ŒÎ=∞ ^è°# "≥·Éèí= ã¨~ǨuÎ HíÅÇÍO°∞... giÖ’ XHíix ǨuQå Z~K«∞H’... ^®x=Å¡ h=Ù
^°i„^®=ã¨÷ #∞~_ç |Ü«µ@Ǩ_«`Í=Ù. áå~_«=ÙÅ rq`Œ~ xO°O°÷Hí"≥∞·#k.
D =∂@Å#∞ HÁkÌ¿ãѨ٠=O°Hí∂ =∞∫#~Qå q~@∞#fl cè=∞∞_«∞ P„QõǨÏ~`À
^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç =^°ÌHí∞ "≥஧_«∞. hK« ^°∞âÍ≈ã¨<®... h=Ù =∞=∞‡efl =∂@Å`À Ç≤Ï~ã≤ã¨∞Î<®fl=Ù.
Ü«µ∞^°ú~Ö’ h Z^° peÛ#ǨC_«∞ D =∂@Åhfl hHí∞ Qõ∞O°∞Î =KıÛÖÏ Kı™®Î#∞... x#∞fl h
|~^è°∞=ÙÅ`À áå@∞ Ü«µ=∞Ö’HßxH˜ Ǩ~ѨÙ`Í#∞.
^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ cè=∞∞x ÖˇHí¯KıÜ«µÖË^°∞... áÈO® Ǩâ◊∞ÇÍ... Jx ǨiǨÏã≤㨥Π#$`Œº~
KıâÍ_«∞. cè=∞∞_«∞ ã≤~ǨÏ~ÖÏQå ^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx ã¨~ǨÏi~Kı~^°∞Hí∞ =∞∞~^°∞Hí∞ "≥஧_«∞.
Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ PǨHíáÈ`Ë ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç`À J`Œ_«∞ `ŒÅǨ_ËÇÍ_Ë.
^°∞âÍ≈ã¨#∞x =ke "≥à∞◊ `Œ∞#fl áå~_«=ÙÅ#∞ ^°∞O’º^è#° ∞_«∞ Hí∂_Í J==∂x~KÍ_«∞.
ã≤~ǨÏ~ =Öˇ =∞^°Qõ=∞#~`À áÈ`Œ∞#fl cè=∞∞x ǨiǨÏã≤㨥ΠJ`Œxx J#∞Híi㨥Î
#_çKÍ_«∞... cè=∞∞_«∞ J`Œ_ç"≥·Ñ¨Ù K«¥ã≤ =∞¥O°∞ö_Í... Hı=Å~ ^°∞âÍ≈ã¨#∞x O°HíÎ~
„`ÍQõ_«~`À<Ë <® HíO°Î=º~ <ˇO°ÇıO°^°∞... x#∞fl „Hí∂O°~Qå =kè™®Î#∞.
ã¨Éèßã¨^°∞ÖÏO® q#~_ç... <Ë#∞ ^°∞O’º^è°#∞x, JO°∞˚#∞_«∞ HíO°∞‚x, ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞
â◊Hí∞xx K«~ѨÙ`Í=∞∞. ^°∞O’º^è°#∞x Qõ^°`À HÁ>ì̃ ã¨~ǨÏi~z J`Œx `ŒÅ#∞ <® Hßà◊§`À
`˘Hí∞¯`Í#∞... ^°∞âÍ≈ã¨#∞x O°HßÎxfl ã≤~ǨÏ~ O°HíÎ~ „`Íy#@∞¡ „`ÍQõ∞`Í#∞.
cèHíO° „Ǩu[˝Å∞ Kıã¨∞Î#fl cè=∞∞x JO°∞˚#∞_«∞ ÇÍi~KÍ_«∞. ™È^°O®... =∞#~
Kı Ü « µ ^° y # HßO®ºxfl =∂@Å`À 㨠¥ z~K« = ^° ∞ Ì . .. Ǩ ^ ®flÅ∞QÕ à ◊ § `Œ O ®fi`Œ [iQÕ
ã¨~Ѷ¨∞@#Å#∞ „Ǩ[Å∞ „Ǩ`ŒºHí∆~Qå K«¥™®ÎO°∞.
cè=∞∞_«∞ J~^°∞Hí∞ J~wHíi~K«ÖË^°∞. JO°∞˚<®... ÇÍi áåáåÅ∞ „Ǩ[Å∞ „Ǩ`ŒºHí∆~Qå
K«¥âÍO°∞. ÇÍix =∞#~ =kè™®Î=∞x „Ǩ[Å =∞∞~^°∞ „ǨHí>˜~K«_«~Ö’ `Œ¿ÑÊq∞>˜.
gO°∞_«∞ â◊„`Œ∞=Ù#∞ K‹Ç≤Ê =kè™®Î_«∞.
JO°∞˚#∞_«∞ cè=∞∞x ÇÍ^°#`À UH©Éèíq~KÍ_«∞. JǨÊ>˜=O°Hí∂ ™œ=∞º~Qå L#fl
JO°∞˚#∞_«∞ Hí∂_Í cèHíO° „Ǩu[˝ KıâÍ_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 177
™È^°O®... =∞# ^Àë®Å<Ë ã¨O°fi^® "≥^°∞Hí∞`Œ¥, =∞# ^°∞óY~ K«¥ã≤ ã¨~`Œã≤㨥Î,
H“O°=ÙÅHí∞ ^°∞O’ƒ^è°Å∞ Kı㨥Î, „^ÒǨkx J==∂x~K«=∞x ÇÍix O≥K«ÛQ˘>˜ì# HíO°∞‚x,
J`Œx J#∞K«O∞° Å#∞ <Ë#∞ =kè™®Î#∞... Ç≤Ï=∂ÅÜ«µ~ K«e~z<®, 㨥O°º„ǨÉíè #t~z<®,
K«~„^°∞_«∞ K«ÖÏ¡i<® <® „Ǩu[˝ <ˇO°ÇıiÛ fO°∞`Í#∞. <Ë>˜#∞~z Ǩ^°∞<®Å∞QÕà◊§Hí∞
^°∞O’º^è°#∞_«∞ =∞# O®[º~ =∞#Hí∞ uiy Q“O°=~Qå DÜ«µHíáÈ`Ë HíO°‚ã¨~ǨO°~ `ŒÇ¨Ê^°∞.
JO°∞˚#∞x =∂@Å`À „áÈ`åûÇ≤Ï`Œ∞_≥·# ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ Éèí∞*ÏÖˇuÎ „H’^è°O°HíÎ <Ë„`Œ∞_≥·
â◊Hí∞xx L^ÕÌt~z „Ǩu[˝ KıâÍ_«∞.
Hí∆„uÜ«∞ Hí∞Å Híà◊~Hß... â◊Hí∞h... h=Ù áåzHíÅ#∞Hí∞#flq Ü«µ∞^°ú~Ö’ fHí∆} ÉÏ}®Öˇ·
x#∞fl peÛ K‹~_Í_«∞`Íܵ... h O°Hí∆}Hí∞ h=Ù fã¨∞H’=Åã≤# *Ï„Qõ`ŒÎÅhfl fã¨∞H’...
hHí∂, h |~^è°∞=ÙÅHí∂ <® KıuÖ’ KÍ=Ù `ŒÇ¨Ê^°∞.
#Hí∞Å∞_«∞ Hí∂_Í TO°∞H’ÖË^°∞.
Ü«µ∞^°ú~Ö’ <® KıuH˜ zH˜¯# ^èßO°ÎO®„+¨∞ªÅ~^°sfl =kè™®Î#∞... „^ÒǨk J==∂<®xH˜
`Œy# „ǨfHßO°~ fO°∞ÛHí∞~>Ï#∞... Wk `ŒfiO°Ö’ [iy fO°∞`Œ∞~k... Jx ÃÇÏK«Ûi~KÍ_«∞.
áå~_«=ÙÅ∞ „Ǩu[˝Å∞ Kıã≤ =#ÇÍ™®xH˜ |Ü«µÅ∞^ÕO°∞`Œ∞#flǨC_«∞ Hí∞~u Hí∂_Í
ÇÍi "≥~@ |Ü«µÅ∞^Õi~k... q^°∞O°∞_«∞ P"≥∞#∞ ÇÍi~KÍ_«∞...
áå~_«∞ Hí∞=∂O°∞ÖÏO®! Hí∞~f^Õq =$^°∞úO®Å∞. J_«qÖ’ L~_«ÖË^°∞... <Ë#∞ ^®ã‘
Ѩل`Œ∞_«#<Ë JÉèíº~`ŒO°~ ÖËHíáÈ`Ë, P"≥∞Hí∞ W+¨ì"≥∞·`Ë <® W~@ ã¨`ͯO° ѨÓO°fiHí~Qå
L~K«∞Hí∞~>Ï#∞.
áå~_«=ÙÅ∞ ã¨~`À+≤~KÍO°∞. ^è°O°‡O®A q^°∞O°∞xH˜ #=∞㨯i~KÍ_«∞.
q^°∞O®... h=Ù =∂Hí∞ Ç≤#`Œ~„_çq. h P[˝ =∂Hí∞ tO’^èßO°º~... g∞O°∞ P^Õt~z#
„ǨHßO°~ #_«K«∞Hí∞~>Ï=∞∞.
q^°∞O°∞_«∞ ÇÍix K«¥ã¨¥Î WÖÏ J<®fl_«∞.
^è°O°‡O®*Ï... J^è°O°‡=∂O°æ~Ö’ ǨO®l`Œ∞Öˇ·# ÇÍO≥=O°¥ P F@q∞H˜ ÉÏ^è°
Ǩ_«Hí∂_«^°∞... h=Ù ^è°O°‡A˝_«=Ù... JO°∞˚#∞_«∞ q[Ü«µ∞_«∞. cè=∞∞_«∞ â◊„`Œ∞ q<®â◊
ã¨=∞O°÷Hí∞_«∞. #Hí∞Å∞_«∞ xO®fiǨÏHí∞_«∞... ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ ã¨~Ü«µ=∞#~ HíÅÇÍ_«∞... x`Œº~
g∞ "≥~@ L~_Ë ^è“=∞∞º_«∞ „|ǨχÇı`ŒÎ. Jxfl>˜Hí<®fl q∞~z g∞ ÉèßO°º „^ÒǨk
^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}∞O®Å∞... ^è°O®‡O®÷Å ã¨~áå^°#Ö’ Hí∞â◊Å∞O®Å∞... g∞ =∞^è°º J<Àº#º`Œ
Z~`À L#flk. g∞Ö’ â◊„`Œ∞=ÙÅ∞ Éè^ı ~° Híey~K«*ÏÅO°∞.
„^ÒǨk Hí∞~u =^°ÌHí∞ "≥o§ g_À¯Å∞ fã¨∞Hí∞#flk... `Œ#Hí∞ J_«=ÙÅHí∞ "≥à˧~^°∞Hí∞
J#∞=∞u H’O°∞`Œ¥ Hí~@ `Œ_ç ÃÑ@∞ìHí∞#flk... „^ÒǨkx K«¥ã≤ Hí∞~u ^°∞óMÏxfl
PѨÙH’ÖËHíáÈܵ~k.
178 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 „^ÒǨn... D =∞Ǩã¨~Hí@~Ö’ hÇı O’k¿ãÎ áå~_«=ÙÅ#∞ Z=O°∞ F^®O°∞™®ÎO°∞...
hHí∞ ¢ã‘Î ^è°O°‡~ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞... ÇÍi`À U q^è°~Qå L~_ÍÖ’ hHí∞ <Ë#∞ Ug∞
K‹Ç¨Ê#Hí¯O°ÖË^°∞... Hßx XHí¯ =∂@... ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ J~^°iHí<®fl z#flÇÍ_«∞... J`Œ_ç
ܡ∂QõHı∆=∂Å∞ K«¥ã¨∞H’ `Œb¡... J`Œ_«∞ Híë®ìÖ’¡ Ǩ_«Hí∞~_Í K«¥_«∞...
„^ÒǨk J~^°∞Hí∞ `ŒÅ=ÓÇ≤ P"≥∞Hí∞ „Ǩ}q∞e¡~k. J~`ŒóѨÙO°~Ö’ L#fl ¢ã‘ÎÅ~^°sfl
„^ÒǨk H“ye~K«∞Hí∞x g_À¯Å∞ K‹Ç≤Ê~k. ^°$`ŒO®„+¨∞ìx H’_«à◊§~^°O°¥ „^ÒǨkx K«¥ã≤
qÅÇ≤~KÍO°∞.
Hí~>˜hO°∞#∞ `Œ∞_«∞K«∞Hí∞~@¥ "≥à◊∞`Œ∞#fl „^ÒǨk "≥~@ Hí∞~f^Õq Hí∂_Í
HÁ~`Œ^°¥O°~ =zÛ~k. =∞$QõK«O®‡Å∞ ^è°i~z "≥à◊∞`Œ∞#fl `Œ# Hí∞=∂O°∞Å#∞ K«¥ã≤
P"≥∞Ö’ ^°∞óY~ LaH˜ =zÛ~k.
XHÁ¯Hí¯ih Qõ>ì̃Qå H“ye~K«∞Hí∞x qÅÇ≤~z~k. q^°∞O°∞_«∞ Hí∞~f^ÕqH˜ ^è≥·O°º~
K‹Ç≤Ê P"≥∞#∞ `Œ# W~>˜H˜ fã¨∞Hí∞x "≥஧_«∞.
áå~_«=ÙÅ∞ „^ÒǨk`À áå@∞ J_«qH˜ "≥à◊∞`Œ∞#flǨC_«∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO° ÇÍã¨∞Å~`Í
^°∞óY~`À `Œ=∞ Éèí=<®ÅÃÑ·, W~>˜ HíǨCÅÃÑ·, QÀѨÙO®ÅÃÑ·, K‹@¡ÃÑ· ZH˜¯ ÇÍix ^è≥·O°º~Qå
K«¥âÍO°∞. ™®^èßO°}~Qå Z=iHí~>Ï Ç¨_«x „^ÒǨk WǨC_«∞ O°Ç¨Ï^®iÃÑ· ™®=∂#º
¢ã‘ÎÖÏQå #_çz "≥à◊§_«~ K«¥ã≤ ¢ã‘ÎÅ∞ Hí~@`Œ_ç ÃÑ@∞ìHí∞<®flO°∞. „^ÒǨk â◊sO°~ #∞~_ç
"≥Å∞=_«∞`Œ∞#fl Ǩi=∞à®xfl, P"≥∞ â◊sO®xH˜ JÅ=∞∞Hí∞#fl O°HíÎ K«~^°<®xfl K«¥ã≤ ÇÍO°∞
xiflÇı∞+¨∞Öˇ· K«¥_«™®QåO°∞.
áå~_«=ÙÅHí∞ ÃÑ^°Ì ã¨~YºÖ’ [#~ g_À¯Å∞ K‹áåÊO°x `ˇeã≤# ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞
Hí Å =O° Ç ¨ _ ͤ _ « ∞ . q^° ∞ O° ∞ x Ç≤ e z... Uq∞ [O° ∞ Qõ ∞ `Œ ∞ #flk... áå~_« = ÙÅ∞ ZÖÏ
"≥o§áÈ`Œ∞<®flO°∞... Jx „Ǩtfl~KÍ_«∞... q^°∞O°∞_«∞ [iy#^°~`Í q=i~KÍ_«∞...
=∞ǨO®*Ï... ÅHí∆ÖÏk =∞~k „Ǩ[Å∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO° g^è°∞Ö’¡ áå~_«=ÙÅ#∞ K«¥ã¨¥Î
^°∞ód㨥Πg_À¯Å∞ K‹áåÊO°∞. Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ Z=i"≥·Ñ¨Ù K«¥_«Hí∞~_Í =G~ HíǨCHí∞x
#_çKÍ_«∞. cè=∞∞_«∞ `Œ# Éèí∞*ÏÅ∞ K«¥ã¨∞Hí∞~@¥ "≥஧_«∞. JO°∞˚#∞_«∞ Wã¨∞Hí
K«Å∞¡Hí∞~@¥ áÈÜ«∂_«∞... #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ â◊sO°=∞~`Í ^°∞=∞∞‡ O®ã¨∞Hí∞<®flO°∞...
„^ÒǨk `Œ# =∞∞MÏxfl Z=O°¥ K«¥_«Hí∞~_Í tO’*ÏÅ`À =∞∞MÏxfl HíǨCHí∞#flk...
^è“=∂ºKÍO°∞º_«∞ KıuÖ’ ^°O°ƒùÅ∞ Ǩ@∞ìHí∞x, O°∞„^° ^Õ=`ŒÅHí∞, Ü«µ=∞ ^Õ=`ŒHí∂
ã¨~|~kè~z# ™®=∞Çı^° =∞~„`Íxfl Qå#~ Kı㨥Π"≥஧_«∞.
D =∂@Å∞ qx ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ P~^Àà◊#`À... Z~^°∞Hí∞ ÇÍO°∞ JÖÏ "≥à◊∞`Œ∞<®flO°∞
Jx „Ǩtfl~KÍ_«∞... q^°∞O°∞_«∞ PÜ«µ#Hí∞ ã¨=∂^èß#~ WKÍÛ_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 179
=∞ǨO®*Ï! h Ѩل`Œ∞Å∞ HíǨ@ ^°¥º`Œ~`À áå~_«=ÙÅ O®*Ϻxfl, ã¨~Ǩ^°Å#∞
ǨÏi~KÍO°∞... Jk `ˇeã≤<® ^è°O°‡O®A =∞#ã¨∞û ^è°O°‡~ #∞~z `˘ÅyáÈÖË^°∞... `Œ#
„H’^èßxfl LǨâ◊q∞~ǨKıã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ J`Œ_«∞ =∞∞Y~ÃÑ· Qõ∞_«¤ HíǨCHí∞x "≥஧_«∞...
cè=∞∞_«∞ `Œ# ÉÏǨï|Å~`À â◊„`Œ∞=ÙÅÃÑ· „ǨfHßO°~ fO°∞ÛHí∞~>Ï#x ã¨~Hı`~Œ Ǩ~áå_«∞...
JO°∞˚#∞_«∞ Wã¨∞Hí OÕ}∞=ÙÅ∞ [Å[ÖÏ O®e#@∞¡Qå â◊„`Œ∞=ÙÅÃÑ· ÉÏ}®Å∞ ѨÙ~MÏ#∞
ѨÙ~MÏÅ∞Qå „Ç¨Ü∂ˇ y™®Î#x 㨥z~KÍ_«∞... `Œ# =∞∞MÏxfl D ^°∞iÌ#~ O’A Z=O°¥
Qõ ∞ iÎ ~ K« O ®^° x ã¨ Ç ¨ Ï ^Õ = Ù_« ∞ =∞∞MÏxH˜ =∞>˜ ì O®ã¨ ∞ Hí ∞ <®fl_« ∞ ... Ö’Hßf`Œ " ≥ ∞ · #
O°¥Ç¨™œ~^°O°º~ HíÅ #Hí∞Å∞_«∞ „`À=Ö’ `Í#∞ ¢ã‘ÎÅ z`ÍÎxfl PHíi¬~K«Hí∂_«^°#∞Hí∞~@¥
â◊sO°=∞~`Í ^è°¥o O®ã¨∞Hí∞<åfl_«∞.
O®*Ï... „^ÒǨk tO’*ÏÅ∞ =∞∞Y~ÃÑ· qO°É’ã¨∞Hí∞x áÈ=_ÍxH˜ HßO°}~ L#flk.
Z=i J<®ºÜ«µ~ Kı`Œ `Œ#Hí∞ D ^°∞O°Ìâ◊ Híey~^À, ÇÍi ¢ã‘ÎÅ∞ Hí∂_Í `Œ=∞ Ǩu, Ѩل`Œ,
ÉÏ~^è°=ÙÅ∞ =^è°Hí∞ Qõ∞iHßQå, ÇÍi â◊ÇÍÅÃÑ· A@∞ì qO°É’ã¨∞Hí∞x ^°∞ód™®ÎO°x „^ÒǨk
ã¨~^ÕâÍxfl Ǩ~Ç≤~k...
^è$° `ŒO®„ë®ì... ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_≥#· ^è“=∞∞º_«∞ áå~_«=ÙÅ =∞∞~^°∞ ÉèßQõ~ <ˇO· ∞° u =∞¥Å"≥Ñ· Ù¨
Ü«µ=∞^Õ=`ŒHí∞ ã¨~|~kè~z# ™®=∞Çı^° =∞~„`ÍÅ∞ Qå#~ Kıã¨∞Î<®fl_«∞... Ü«µ∞^°ú~Ö’
H“O°=ÙÅ∞ =∞O°}˜~z# `ŒO®fi`Œ ÇÍi ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞Å∞ Hí∂_Í W^Õ q^è°"≥∞·# Qå#~ Kı™®ÎO°x
PÜ«µ# 㨥zã¨∞Î<®fl_«∞...
=∞ǨO®*Ï... áå~_«=ÙÅHí∞ „Ǩ[Å =∞^°Ì`Œ∞ qǨs`Œ~Qå L#flk. ÇÍO°∞ `ŒÅK«∞Hí∞~>ı
=∞# O®[º~Ö’ uO°∞Qõ∞ÉÏ@∞ ÖËǨQõÅO°∞... ^è°O®‡`Œ∞‡_≥·# Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞, J`Œx ™È^°O°∞Å∞
xO°̊# =#~Ö’ ZÖÏ L~>ÏO°∞... ã¨∞Y~ J#∞Éèqí ~Kı~^°∞Hí∞ ܡ∂Qõ∞ºO®Öˇ#· ã¨∞Hí∞=∂i
„^ÒǨk =#ÇÍ㨠Hı¡âÍxfl ZÖÏ Éèíiã¨∞Î~k... Jx ÇÍO°∞ ÇÍáÈ`Œ∞<®flO°∞. ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~Ö’
„Ǩ[Å∞, „ÉÏǨχ}∞Å∞ ÃÑ^°Ì ã¨~YºÖ’ áå~_«=ÙÅ#∞ J#∞ã¨i㨥Π"≥஧O°∞. ^è°O°‡A_Ë
ÇÍiH˜ #=∞㨯i~z uiy "≥#H˜¯ Ǩ~áå_«∞.
O®*Ï... „^ÒǨk ™®=∂#º ¢ã‘Î Hß^°∞. P"≥∞#∞ J==∂x~z H“O°=ÙÅ∞ q<®âÍxfl
`ˇzÛ ÃÑ@∞ìHí∞<®flO°∞. P"≥∞ L`ŒÎ"≥Ø`ŒÎ=∞ ÅH˜;... ^Õ=`ŒÅ P[˝`À<Ë P"≥∞ áå~_«=ÙÅ#∞
¿ãq㨠∞ Î # flk... áå~_« = ÙÅ∞ „^ÒǨ k H˜ [iy# J==∂<®xfl ã¨ Ç ≤ Ï ~z =∞∫#~Qå
L~>ÏO°#∞H’Hí∞...
Hí#∞Å∞ `ˇiz q^°∞O°∞_ç =∂@Å∞ q~@∞#fl ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞ [iQÕk TÇ≤Ï~K«∞H’ÖËHí
Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞Hí∞<®fl_«∞... pHí>˜H˜ JÅÇÍ@∞Ǩ_«¤ J`Œ_ç Hí#∞Å =∞∞~^°∞ =∞i~`Œ
^°∞O°ƒùO°"≥∞·# J~^è°HßO°~ P=i~z~k.
180 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

36
áêO_»= =#"åã¨O
Hß=∞ºHí=#~...
JǨÊ>˜H˜ =∞¥_«∞ ǨQõà◊∞§, =∞¥_«∞ O®„`Œ∞à◊∞§ xO°~`ŒO° „Ǩܫ∂}~ Kı㨥Î
JÅã≤ á Èܵ# áå~_« = ÙÅ∞, „^ÒǨ k , ÇÍi "≥ ~ @ L#fl „ÉÏǨ Ï ‡}∞Å∞ JHí ¯ _ç H ˜
KıO°∞Hí∞<®flO°∞.
#QõO®Å∞, Ǩ֡¡Å¥ ^®>˜# `ŒO®fi`Œ qâÍÅ"≥∞·# ǨzÛHí |Ü«µà◊∞§, Ö’Ü«µÅ∞,
ǨK«Ûx K‹@¡#∞ K«¥ã≤, PHí∞Å QõÅQõÅÅ∞, ǨHí∆∞Å H˜ÅH˜ÖÏ O®ÇÍÅ∞ qx „^ÒǨk
ã¨~`À+≤~z~k. áå~_«=ÙÅ`À P"≥∞ JǨÊ>˜ =O°Hí∂ XHí¯ =∂@ Hí∂_Í =∂>Ï¡_«ÖË^°∞.
Hßx P"≥∞ JÅã≤áÈܵ „H˜~^° Hí∂Å|_çáÈܵ#ǨC_«ÖÏ¡ ÇÍO°∞ PQåO°∞. P"≥∞#∞
J_«QõHí∞~_Í<Ë cè=∞∞_«∞ P"≥∞#∞ Z`Œ∞ÎHí∞x =∞∞~^°∞Hí∞ #_çKÍ_«∞.
`Œ=∞ "≥~@ =ã¨∞Î#fl „ÉÏǨχ}∞Å#∞ K«¥ã≤ "≥∞∞^°@ P"≥∞ gO°~`Í `Œ=∞`À Z~^°∞Hí∞
JO°}®ºÅÖ’H˜ =ã¨∞Î<®flO°xÇ≤~z~k. Hßx ÇÍO°~`Í W~„^°„Ǩã¨÷~Ö’ ^è°O°‡O®A#∞
J~>˜ÃÑ@∞ìHí∞#fl q^èıÜ«µ∞Å∞. `Œ=∞ "≥~@ O®=^°Ìx ^è°O°‡A_«∞ Z~`Œ K‹Ç≤Ê<® ÇÍO°∞
q#ÖË^°∞. `Œ=∞Hí∞ Híë®ìÅ∞ XHí ÖˇHí¯Ö’xq Hß=x, `Œ=∞#∞ P^°i~z# ÇÍi Hı∆=∞~
`ŒÇ¨Ê `Œ=∞Hí∞ Un J=ã¨O°~ ÖË^°x ǨeHßO°∞. Ǩ֡¡Ö’¡ Hí∞>©O®Ö’¡ |ã¨KıÜ«µ_«~, Hí>˜Hí
<ËÅÃÑ· x„k~K«_«~, L^°Ü«µÇı∞ ^è“=∞º =∞ǨÏi¬ ™®=∞Çı^°Qå#~`À "≥∞ÅHí∞= O®=_«~
áå~_«=ÙÅHí∞ HÁ`ŒÎ J#∞Éèí=~.
`Œ=∞#∞ K«¥ã≤ `ŒÅťѨÙ`Œ¥ PǨfixã¨∞#Î fl@∞ì#fl P Hß=∞ºHí =#~Ö’x =$H∆ßÅ#∞
K«¥ã≤ „^ÒǨk `Œ# JÅã¨@ =∞O°záÈܵ~k. ÃãÅÜ˵à◊§ QõÅQõÅÅ∞, J~^°"∞≥ #· ÖËà∞◊ §
ǨO°∞Qõ∞e_«_«~ K«¥ã≤# P"≥∞ =∞#ã¨∞ ǨO°=t~z~k. P xO°̊<®O°}º Éèí¥q∞Ö’ "≥<ˇflÅ
O®„`Œ∞Ö’¡ ^Õ=`ŒÅ∞ ã¨~K«i™®ÎOÕ"≥Ø#x P"≥∞ J#∞Hí∞#flk. P J_«q P"≥∞HÁHí ã¨fiǨfl
„ǨǨ~K«~ÖÏ HíxÇ≤~z~k. =ã¨~`Œ~ `˘e O’AÖ’¡ qHíã≤~Kı O°HíÎǨÖÏâ◊ ѨÙë®ÊÅ∞ P"≥∞
Híà◊§Ö’¡ â’aèÖϡܵ. K‹@¡ PHí∞Å tO’*ÏÅÖ’ qO°É’ã≤#@∞ì#fl ѨÙ=ÙfiÅ∞. O®à◊§ÃÑ·<®,
ÃãÅÜ˵>˜ X_«∞¤<® ǨO°z#@∞ì#fl ѨÙ=ÙfiÅ∞. =∞$^°∞=∞^è°∞O°"≥∞·# =#ѨÙ+¨Ê Ǩi=∞à◊~
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 181
P"≥∞Hí∞ =∞`ˇÎH˜¯~KıÖÏ L~k. „ǨHí$u O°¥Ç¨"≥·Éèí=~Ö’ „^ÒǨk qb#"≥∞·~k. Zxfl
Ü«µ∞QåÅ#∞~z D JO°}º~, ǨOfi° `Œ „áå~`ÍÅ¥ W^Õ suÖ’ L<®flܡ∂...
HÁkÌ ¿ãǨ>˜ `ŒO®fi`Œ `ËO°∞Hí∞#fl „^ÒǨk `Œ# "≥~@ #_«∞ã¨∞Î#fl ^è“=∞∞º_çx K«¥ã≤
'=∞ǨÏs¬— Jx Ç≤ez~k.
^è“=∞∞º_«∞ PQå_«∞. áå~_«=ÙÅ¥ PQåO°∞. P =∞¥_«∞ O’AÅ `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk
<À>˜#∞~_ç "≥Å∞=_ç# "≥∞∞^°>˜ =∂@ Jk.
'D =#~ =∞#~ x=ã≤~K«_ÍxH˜ ܡ∂QõºÇı∞<® =∞ǨÏs¬...—
^è“=∞∞º_«∞, áå~_«=ÙÅ∞ P =∂@ÅHí∞ Z~`À ã¨~`À+≤~KÍO°∞. ^è“=∞∞º_«∞
áå~_«=ÙÅ "≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞.
D =#~ „^°∞Ǩ^°O®[ ѨلuH˜ #zÛ#@∞¡ Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#flk. =∞#~ WHí¯_« xÇÍã¨~
UO°ÊO°K«∞Hí∞~^®=∞∞ J<®fl_«∞.
^è°O°‡O®A PÖ’z~KÍ_«∞.
'D J_«qÖ’ H˜g∞‡O°∞_«<Ë O®Hí∆ã¨∞_«∞ x=ã≤ã¨∞Î<®fl_«x q<®fl#∞. ÇÍ_«∞ =∞#Hí∞
Uq∞ JǨHßO°~ Kı™®Î_À...—
„^ÒǨk x@¥ìiÛ~k. O®Hí∆ã¨∞Å Hí~>ı ÃѶ∞ÏO°"≥∞·# =∞#∞+¨∞Å=Å¡ D JO°}ºÇÍã¨~
KıÜ«µ=Åã≤ =ã¨∞Î#flk. Hßx WHí¯_« Hí∂_Í O®Hí∆ã¨∞Å ÉÏ^è° `ŒÇ¨Ê^®... J#∞Hí∞~k.
cè=∞∞_«∞ „^ÒǨk =∞#ã¨∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞.
'=∞#~ D J_«qÖ’ ÇÍ_çHgı ∞ JǨHßO°~ Kıܵ« É’=∞x K‹|∞^®~. Hß^°~>ı ÇÍ_çx
xO°¥‡e^®Ì~. „Hí∂O°=∞$QåÅ∞, O®Hí∆ã¨∞Å∞ ÖËx =#„áå~`ÍÅ∞ L<®flÜ«∂... „^ÒǨkH˜ D
„áå~`Œ~ #zÛ~k. =∞#~ WHí¯_Ë |㨠Kı^®Ì~.—
cè=∞∞_ç =∂@ÅHí∞ J~^°O°¥ ã¨=∞‡u~KÍO°∞. ÃãÅÜ˵>˜H˜ ^°QõæO°Ö’<Ë JǨÊ>˜HíǨC_«∞
ǨO°‚âÍÅÅ∞ `ŒÜ«∂O°Ü«∂ºÜµ. ™®Ü«µ~„`ÍxH˜ Jk J~^°"≥∞·# xÇÍ㨠„Ǩ^Õâ◊~Qå
=∂iáÈܵ~k. Ѷ¨ÅǨO®Å `ŒO®fi`Œ ÇÍO°∞ q„âÍ~uH˜ LǨ„Híq∞~KÍO°∞.
ÉÏQå JÅã≤<®, „^ÒǨkH˜ "≥~@<Ë x„^° O®ÖË^°∞.
`Œ# rq`Œ~ Uq∞>˜ WÖÏ =∞Å∞ѨÙÅ∞ uO°∞Qõ∞`Œ∞#flk. `Íh Ö’Hí~Ö’ Z~^°∞Hí∞
„ǨÇıt~z~k. WÖÏ Híë®ìÅ∞ Ǩ_«_ÍxHı<®... Híë®ìÅ∞ Ǩ_Ë~^Œ∞Hí∞ `Í<ˇÇ¨C_«¥ "≥#∞Hß_«ÖË^°∞.
`Œ##∞ ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ Q≥Å∞K«∞Hí∞#fl ÇÍ_«∞ XHí „ÉÏǨχ}∞_«x `ˇeã‘ J`Œx "≥~@
g^è°∞Ö’¡ #_«=_ÍxH˜, J`Œx`À rq`Œ~ Ǩ~K«∞H’=_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_ç~k. `Œ# XHí¯^®x
rq`Íhfl Jܵ^°∞Qõ∞iH˜ Ǩ~z WzÛ, ÇÍi Wë®ìܵë®ìÅHí∞ J#∞Qõ∞}~Qå `Œ# =∞#ã¨∞#∞
=∞ÅK«∞Hí∞#flk. Jܵ^°∞Qõ∞ih Híe¿Ñ J~`Œã¨¥û„`Œ~Qå =∂i~k.
182 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Hßx ÇÍOÕ q ∞ Kı â ÍO° ∞ ... ÃѶ ∞ ÏO° " ≥ ∞ · # J==∂#~ [O° ∞ Qõ ∞ `Œ ∞ <®fl =∞∫#~Qå
uÅH˜~KÍO°∞... `Œ##∞ XHí =ã¨∞Î=ÙQå Éèßq~z E^°~Ö’ X_ͤO°∞... x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’ `Œ#
„Ǩâ◊flÅHí∞ ã¨=∂^èß#~ WKıÛ ÇÍO≥=O°¥ ÖËHíáÈÜ«∂O°∞... Jã¨Å∞ `Œ#Hí∞ D Ö’Hí~Ö’
Z=O°∞<®flO°∞... ÉèíO°ÎÅ∞<®fl ÖËx ÇÍiHí~>ı ã¨=∂#~Qå =∂i~k. `Œ# [<ˇ qz„`Œ"≥∞·#k.
`Œ# `Œ~„_ç, ™È^°O°∞_«∞ Hí∂_Í `Œ# ÇÍO’ Hß^À `ˇeÜ«µ^°∞. Jܵ^°∞Qõ∞iH˜zÛ qÇÍǨÏ~
KıÜ«µ_ÍxH˜ „^°∞Ǩ^°∞_«∞ U=∂„`Œ~ ã¨~^ÕÇ≤Ï~K«ÖË^°∞. `Œ#Hí∞ `Œ~„_ô, ™È^°O°∞_«∞, ÉèíO°ÎÅ∞
Z=O°¥ ÖËO°∞. `Í#∞ X~@i^®xfl... „^ÒǨkH˜ ^°∞óY~ =∞∞~K«∞Hí∞ =zÛ~k.
P JO°}º ÇÍ`Í=O°}~ K«¥¿ãÎ „^ÒǨkH˜ `Œ# „|`Œ∞Hí∞ Hí∂_Í ã‘`Í^Õq rq`Œ~ÖÏ
=∂i~^°xÇ≤~z~k. ã‘`ŒHí∞ XHí_Ë ÉèíO°Î. `Œ#Hí∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ∞ J~`Ë =º`ͺã¨~.
O®=∞∞_«∞ `Œ~„_ç =∂@ [=^®@ÖËHí JO°}®ºÅHí∞ "≥஧_«∞. ^è°O°‡O®A =ºã¨<®xH˜
ÉÏxÃã· J_«=ÙÅ áåÅÜ«∂º_«∞. U O°Hí~Qå <ˇ·`Ë<Ëq∞ ѨÙO°∞+¨∞Å |ÅÇ‘Ï#`ŒHí∞ ¢ã‘ÎÅ∞
|eHß=_«~ U Ü«µ∞Qõ~Ö’#¥ =∂O°Ö^Ë ∞° .
ÃÑ^°Ì ÃÑ^°Ì =$H∆ßÅ HÁ=∞‡Å¥, PHí∞Å¥ ^°@ì~Qå „Híq∞‡Çıã≤ P J_«qÖ’ pHí>˜
h_«Å∞ =∞i~`Œ ^°@~ì Qå ÇͺÇ≤~KÍܵ. ã¨g∞Ǩ~Ö’ L#fl ÃãÅÜ˵>˜ QõÅQõÅ ^èfi° #∞Å
=Å¡ P =∞ǨO°}º~Ö’x xãÎ̈|Ì`Œ K‹kiáÈ`Œ∞#flk.
ã‘`Í^Õq Hí∂_Í WÖÏ~>˜ J_«=ÙÖ’¡ ZÖÏ rq`Œ~ Qõ_çÇ≤~^À J#∞Hí∞~k „^ÒǨk.
ã‘`Œ Híë®ìÖ’¡ Hí∂_Í P"≥∞ `Œ~„_ç [#Hí∞_«∞ U=∂„`Œ~ áåÅ∞Ǩ~K«∞H’ÖË^°∞. `Œ# `Œ~„_ç
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ `Œ# J==∂#~ Qõ∞i~z qx Hí∂_Í Ug∞ KıÜ«µÖËx xã¨ûǨÜ«µ ã≤÷uÖ’
L<®fl_«∞. ^°∞O’º^è°<®^°∞Å#∞ PÜ«µ# Zki~K«QõÅ_Í.
L#fl@∞¡~_ç „^ÒǨkH˜ J#∞=∂#~ =zÛ~k. ã‘`#Œ ∞ O®=}∞_çÖÏQå `Œ##∞ Z=O≥<· ®
Z`Œ∞ÎHí∞áÈ`Ë. O®=}∞_Ëq∞ YO°‡... J=Hßâ◊~ Åaè¿ãÎ `Œ##∞ Z`Œ∞ÎHí∞áÈ=_ÍxH˜ Z~^°O’
O®AÅ∞ ã≤^°ú~Qå L<®flO°∞. Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ`À HßѨÙO°~ Kıã¨∞Î<®fl, Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
Ç≤Å¡Å#∞ Hí<®fl... `Œ# ÖÏ=}º~ U=∂„`Œ~ K‹Hí∞¯ K‹^°O°ÖË^°∞. Wk=O°Hí∞ `Œ# â◊sO°
™œ~^°Oº° ~ `Œ#Hí∞ =O°~ÖÏ Éèßq~z~k. WǨC_«∞ J^Õ `Œ# áåe>˜ âÍǨ~Qå =∂i~k.
XHíÇıà◊ Z=O≥·<® `Œ##∞ Z`Œ∞ÎHí∞áÈܵ<® O®=}∞_çÖÏQå J#∞Éèíq~K«Hí∞~_Í *Ï„Qõ`ŒÎQå
K«¥ã¨∞Hí∞<Ë~`Œ =ºHÎ̃`Œfi~ HíÅÇÍO°∞ WǨC_≥=O°¥ ÖËO°∞. HßÅ~ =∂i~k. ã¨ÉèíÖ’<Ë `Œ##∞
J==∂x~z<® `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ Ug∞ KıÜ«µÖË^°∞. gO≥=fiO°¥ O®=∞∞_çÖÏQå UHíǨffl „=`Œ∞Å∞
HßO°∞. `Œ#Hı"≥∞·áÈܵ<® ÇÍiH˜ [iQÕ #+ì̈~ Ug∞ ÖË^°∞. ÇÍi ÉèßO°ºÅ∞ ÇÍiHí∞<®flO°∞.
J=ã¨O°~ J#∞Hí∞~>ı =∞iHÁ~`Œ =∞~kx qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. áå~_«=ÙÅ q∞Qõ`Í
ÉèßO°ºÅ~`Í ÇÍi ÇÍi ѨÙ>ì̃à◊§Hí∞ "≥஧O°∞. Jܵ^°∞Qõ∞ih qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞#fl~^°∞=Å¡
`Í#∞ ÇÍix J#∞ã¨i~K«=Åã≤ =zÛ~k. =∞ǨO®l˝x Hí^® =∞i.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 183
„^ÒǨkH˜ #=Ùfi =zÛ~k. PÖ’K«#Å =∞^è°º P"≥∞Hí∞ x^°∞O°Ç¨_«∞`Œ∞~_«Qå<Ë
ÉèíÜ«µ~HíO°"≥∞·# ^è°fi#∞Å∞ q#Ǩ_ͤܵ. ÉèíÜ«µ~`À P"≥∞ Hí∞>©O°~ #∞~_ç |Ü«µ@Hí∞
=zÛ~k. áå~_«=ÙÅ∞ `Œ=∞ Hí∞>©O®Å K«∞@¥ì "≥ey~z# <ˇQõà◊§ =∞^è°º XHí cèHíO®HßO°~
P"≥∞Hí∞ HíxÇ≤~z~k. K«¥_«_ÍxH˜ P@qHí∞_çÖÏ HíxÇ≤ã¨∞Î<®fl ÇÍ_«∞ O®Hí∆ã¨∞_çÖÏ
HíxÇ≤ã¨∞Î<®fl_«∞. ÇÍ_ç â◊sO°~ K«∞@¥ì "≥~„@∞HíÅ∞ "≥∞∞ez L<®flܵ. Z„O°>˜ q∞_ç„Qõ∞_«∞¡,
xHí¯ á⁄_«∞K«∞Hí∞#fl `ŒÅ "≥~„@∞HíÅ∞, HíO°ÇÍÖÏÖÏ¡ L#fl Kıu QÀà◊¥§ K«¥_«Qå<Ë „^ÒǨk
cè u e¡ á Èܵ~k. ÇÍ_« ∞ #_« ∞ 㨠∞ Î ~ >ı P Ǩ ^ ° ^è ° fi #∞ÅHí ∞ K‹ @ ¥¡ , Å`Œ Å ¥
Hí~Ç≤~záÈ`Œ∞<®flܵ.
J#∞Hí∞#fl~`Í [iy~k. `Œ##∞ g_«∞ `ŒÇ¨Êxã¨iQå Z`Œ∞ÎHí∞áÈ`Í_«∞... Jx „^ÒǨk
Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞Hí∞~k. Hßx P"≥∞ Éèí∞[~ÃÑ· JÉèíÜ«µÇ¨ÏãÎ̈~ Ǩ_ç~k. <ˇ=∞‡kQå Hí#∞Å∞
`ˇiz K«¥ã≤~k. cè=∞¿ã#∞_«∞ P"≥∞Hí∞ ^è≥·O°º~ K‹áåÊ_«∞. „^ÒǨn... <Ë#∞~_«Qå x#∞fl
Z=O°¥ Ug∞ KıÜ«µÖËO°∞... Jx K‹Ç≤Ê P O®Hí∆ã¨∞_ç`À `ŒÅǨ_«_ÍxH˜ "≥஧_«∞.
Z=O°∞ h=Ù... Jx J_çQå_«∞ cè=∞∞_«∞. J~^°∞Hí∞ [ÇÍ|∞Qå XHí ÉèíÜ«µ~HíO°"≥∞·#
Q˘~`Œ∞ qxÇ≤~z~k.
P =∂@ <Ë#∞ J_«Qåe... <Ë#∞ H˜g∞‡O°∞_çx. D Hß=∞ºHí=#~ <®k... <® J#∞=∞u
ÖËH∞í ~_Í Z=O°¥ D =#~Ö’ x=ã≤~K«H∂í _«^∞° .
Çı∞=∞∞ áå~_«=ÙÅ~. <® ¿ÑO°∞ cè=∞∞_«∞. D"≥∞ =∂ ÉèßO°º „^ÒǨk... Çı∞=∞∞
O®[º~ H’Ö’Êܵ =#ÇÍã¨~ Kıܵ« _ÍxH˜ =KÍÛ=∞∞. D =#~ =∂Hí∞ #zÛ~k.
áå~_«=ÙÖÏ... Jܵ`Ë g∞O°∞ =∂Hí∞ q∞„`Œ∞Å∞ HßO°∞. hÇı<® cè=∞∞_«=Ù. x#∞fl
K«~áåÅx ZǨÊ>˜#∞~KÀ xsH˜∆ã¨∞Î<®fl#∞. h=Ù <® ™È^°O°∞_«∞ |Hí∞_çh, <® ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞_«∞
Ç≤Ï_ç~|∞h =kè~KÍ=Ù. h <ˇ`Œ∞ÎO°∞`À ÇÍiH˜ `ŒO°Ê}~ q_«∞™®Î#∞ J~@¥ ÇÍ_«∞ cè=∞∞_çx
XHí¯ K«O°∞Ѩ٠K«iKÍ_«∞.
cè=∞∞_«∞ JkiǨ_ç "≥#Hí∞¯ `ŒQåæ_«∞. ÇÍ_çÃÑ· XHí K‹@∞ìHÁ=∞‡ qiz qã≤O®_«∞.
H˜g∞‡O°∞_«∞ ^®xfl Ǩ@∞ìHí∞x ѨÙÅ¡ÖÏ ^°¥O°~Qå áå_ËâÍ_«∞. cè=∞∞_«∞ ÇÍ_çÃÑ· O®à◊∞§
qã≤O®_«∞. ÇÍ>˜ #∞~z `ŒÇ≤Ê~K«∞Hí∞x H˜g∞‡O°∞_«∞ cè=∞∞_ç`À `ŒÅǨ_ͤ_«∞. ÇÍi^°Ìi
=∞^è°º cèHíO° Ü«µ∞^°ú~ [iy~k. z=O°Hí∞ cè=∞∞_«∞ ÇÍ_çx Qõ^°`À "≥Øk K«~áå_«∞.
"≥Ø^°∞Qõ∞ ѨÓ=ÙÖÏ <ˇ`Œ∞Î>˜`À `Œ_çã≤ =ã¨∞Î#fl cè=∞∞_«∞ `ˇÇ¨Êie¡# „^ÒǨk`À WÖÏ
J<®fl_«∞...
„^ÒǨn... Wk PO°~Éèí~ =∂„`ŒÇı∞. x#∞fl J==∂x~KÍÅ#∞Hí∞#fl ÇÍix Z=sfl
=^°Å#∞. Ǩ^°=∞¥_Ëà◊§ `ŒO®fi`Œ ^°∞O’º^è°#, ^°∞âÍ≈ã¨#∞Å#¥, ÇÍi ™È^°O°∞Å#¥ WÖÏQÕ
184 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
=kè™®Î#∞. h"≥ǨC_«¥ X~@i ^®x=x Éèßq~K«=^°∞Ì... Jx J~QõÅ∞ Çı㨥Π`Œ# â◊sO°~
â◊∞„Éèí~ Kıã¨∞H’=_ÍxH˜ ÃãÅÜ˵O°∞ =^°ÌHí∞ "≥஧_«∞.
„^ÒǨk K«∞@¥ì K«¥ã≤~k. `Œ#Hí∞ O°Hí∆}Qå â◊¥Å^èßiܡµ· ^è°O°‡A_«¥, Qå~_ô=~
^èi° ~z JO°∞#˚ ∞_«¥, HíOÇ° ÍÖÏÅ`À #Hí∞Å, ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ¥ JigO° ÉèÜí µ« ~HíO∞° ÖÏ¡ Hí#Ǩ_ͤO∞° .
„^ÒǨn... WǨÊ>˜=O°H∂í h=Ù =∂ ã¨ÇϨ #Çı∞ K«¥âÍ=Ù. WHí g∞^°@ =∂ L„Qõãfi¨ O°¥Ç¨~
K«¥™®Î=Ù... Jx JO°∞˚#∞_«∞ J<®fl_«∞.
„^ÒǨk Ug∞ =∂>Ï¡_«ÖË^°∞... =∞∫#~Qå Hí∞>©O°~Ö’H˜ #_çz~k.
H˜g∞‡O°∞_ç =^è°`À ÇÍi JO°}ºÇÍã¨~ „áåO°~Éèí"≥∞·~k. Z<Àfl =^è°Å∞ [iy, Z~`À
O°HíÎ~ „Ǩ=Ç≤Ï¿ãÎ `ŒÇ¨Ê áå~_«=ÙÅHí∞ ã¨∞MÏÅ∞ ^°Hí¯=<Ë~^°∞Hí∞ Wk ã¨~Hı`Œ~. ÉÏÅÉèß#∞_«∞
Z„O°>˜ Çı∞Ѷ∂¨ Å#∞~z |Ü«µ@Ǩ_ç `Œ# JO°∞} Hß~`Œ∞Å`À ǨOâ‚° ÍŠǨiã¨O®efl =∞i~`Œ
â’ÉèßÜ«µ=∂#~Qå KıâÍ_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 185
37
Hõ$+¨µ‚x JÉèíÜ«∞O
Qõ`Íxfl Qõ∞i~z Hí∞q∞eáÈ`Œ¥, J==∂<®Å#∞ `ŒÅK«∞Hí∞x ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ¥,
`Œ# ^≥·#º ã≤÷uH˜ qÅÇ≤㨥ΠxO°~`ŒO°~ |`ŒHí_«~ =∂#=ÙÅHí∞ ™®^è°º~Hß^°∞. L#fl
Ǩiã≤÷`Œ∞Å<Ë ã¨$[<®`Œ‡Hí~Qå =∞ÅK«∞Hí∞x Åaè~z# rq`Í<Ëfl ã¨~`Œ$Ç≤ÎHíO°~Qå
=∞ÅK«∞Hí∞<Ë =∞#ãÎ̈`Œfi~ =∞x+≤H˜ ã¨Ç¨Ï[~Qå L~@∞~k. K‹O°™®ÅÖ’ L#flÇÍ_«∞ Hí∂_Í
P K‹O°™®Å#∞ „ǨǨ~K«~Qå =∞ÅK«∞Hí∞x J~^°∞Ö’ rq~K«_ÍxH˜ JÅÇÍ@∞ Ǩ_«`Í_«∞.
[<®O°}º~Ö’ #∞~z |Ü«µ@Ǩ_ç x["≥∞#· JO°}º~Ö’H˜ „ǨÇtı ~z# áå~_«=ÙÅ∞,
„^ÒǨk JHí¯_Ë Ç¨^°=∞¥_Ëà◊∞§ Qõ_«Ç¨_ÍxH˜ =∂#ã≤Hí~Qå ã≤^°ú=∞Ü«∂ºO°∞. Qõ`Œ~ Z~`Œ
Çıkèã¨∞Î<®fl, ^®xfl =∞O°záÈÜ˵~^°∞Hí∞ `Œy# ÇͺǨHßÅ#∞ UO°ÊO°K«∞Hí∞<®flO°∞. H˜g∞‡O°∞_çx
=kè~z# `ŒO®fi`Œ J_«qÖ’ P@qHí∞Å∞ ÇÍiH˜ ^®™ÈǨÏ=∞Ü«∂ºO°∞. ÇÍi ã¨Ç¨Ü«µ~`À
áå~_«=ÙÅ∞ J_«qÖ’<Ë XHí Ǩ֡¡ UO°ÊO°∞K«∞Hí∞<®flO°∞. xO°~`ŒO° Ü«µ[˝Ü«∂Qå^°∞Å`À,
Çı^°=∞~„`ÍŠǨOî°#~`À P Ǩ֡¡ =∂O°∞„"≥ØQÕk. áå~_«=ÙÅHí∞ P JO°}º~Ö’
âÍHÍǨO®xH©, =∂~™®Ç¨O®xH˜ HÁ^°= ÖË^°∞.
„^ÒǨkH˜ Qõ`Œ~ Qõ∞i~z PÖ’z㨥ΠqÅÇ≤~Kı fiHı ÖË#~`ŒQå ǨxÖ’ =∞∞xy
áÈܵ~k. ã‘`ÍO®=∞∞Å∞ qÇÍǨ#~`ŒO°~ `Œ=∞ „Ǩ}Ü«∂xH˜ ÇıkHíQå =#ÇÍ™®xfl
=∞ÅK«∞Hí∞<®flO°∞. Hßx „^ÒǨk J_«qÖ’ L<®fl =∞ǨO®l˝. `Œ# ÉèíO°ÎÅHıHßHí `Œ=∞ K«∞@¥ì
L#fl „ÉÏǨχ}∞Å, =∞∞#∞ŠǨiÇÍO®Å ܡ∂QõH=∆ı ∂Å#∞ qKÍi~Kı ÉÏ^躰 `Œ P"≥∞k.
^è°O°‡O®A =∞∞#∞Å ã¨Ç¨Ü«µ~`À xO°fiiÎ~Kı Ü«µ[˝Ü«∂Qå^°∞ÅHí∞ J=ã¨O°"≥∞·# ™®=∞„y
ã¨=∞Hí∂OÕÛ ÉÏ^è°º`Œ Hí∂_Í P"≥∞^Õ. WHí „Ç¨}Ü«∂xH˜ ã¨=∞Ü«µ~ ZHí¯_çk.
`Œ#`Àáå@∞ Híë®ìÅ∞ Ǩ_«∞`Œ¥ Hí>˜Hí <ËÅÃÑ·, ^°O°ƒùâ◊Ü«µºÅÃÑ· Ǩ=oã¨∞Î#fl ÉèíO°ÎÅ#∞
K«¥ã≤ P"≥∞ =∞#ã¨∞ ÉÏ^è°Ç¨_ͤ... Wk ÇÍi ã¨fiÜ«µ~Hí$`ÍǨO®^è°~ HßHí =∞OÕq∞@#fl
Jaè„áåÜ«µ~ P"≥∞Ö’ Híey "≥~@<Ë P ÉÏ^è° Ç¨Ïi~K«∞Hí∞áÈÜ˵k. ^è°O°‡A_«∞ Kıã≤~k
Hí∆q∞~K«^°Qõæ ǨxHß^°∞ J#fl Jaè„áåÜ«µ~ P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’ <®@∞Hí∞áÈܵ~k. J~^°∞Hí∞
`ŒQõæ@∞ìQå P"≥∞#∞ K«¥ã≤ áå~_«=ÙÅ∞ JǨO®^è° Éèß=~`À "≥∞eQÕÇÍO°∞. J=ã¨O°"≥∞·#ǨC_«∞
186 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
[iQÕ =∞∞HíÎã¨i ã¨~Éèß+¨}ı Hßx „^ÒǨk, áå~_«=ÙÅ =∞^è°º ZHí∞¯= ¿ãѨ٠xâ◊≈|Ì~
`Í~_«q~Kık.
P =∞∫<®xfl ÉèíQõfl~ Kıã¨∞Î#fl@∞ìQå XHí O’A Hí$+¨∞‚_«∞ =KÍÛ_«∞.
=∞~_«∞>ˇ~_«Ö’ L#fl ÇÍiH˜ =∞ÅÜ«µ ã¨g∞O°~ `ÍH˜, [Å^®Å∞ K«Å¡>˜ Q˘_«∞Qõ∞
Ǩ>ì̃#@∞ìQå áå~_«=ÙÅHí∞, „^ÒǨkH˜ Hí$+¨∞‚_çx K«¥_«Qå<Ë „áå}~ ÖËz=zÛ#@¡Üµ~k.
Hí$+¨∞‚x O®Hí`À Hß=∞ºHí=#~ ÇÍ`Í=O°}Çı∞ =∂iáÈܵ~k. ÇÍ_ç# ѨÓÅ∞
qHíã≤~z#@∞¡Qå, Å`ŒÅ∞ „¿Ñ=∞`À K‹@¡#∞ Qå_èße~Qõ#~ Kıã¨∞Hí∞#fl@∞¡Qå, ǨHí∆∞Å
H˜ÅH˜ÖÏ O®ÇÍÖ’¡ JǨÊ>˜=O°Hí∂ ÖËx fÜ«µ^°#~ „ǨÇıt~z#@∞¡Qå JxÇ≤~z~k.
=>ì̃áÈܵ# <ËÅÖ’~z K˘K«∞ÛHí∞ =KıÛ~^°∞Hí∞ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨Ï ÖÏ_«∞`Œ∞#fl h>˜ =∂ki
áå~_«=ÙÅ Qõ∞~_≥Ö’¡~z ^°∞óY~ á⁄~Qõ∞Hí∞ =zÛ~k. [iy# J==∂#~, „^ÒǨk
=∞∫#~`À ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞#fl ÇÍO°∞ Hí$+¨∞‚x K«¥_«Qå<Ë Z_ÍiÖ’ HíxÇ≤~z#
ÃãÅÜ˵O°∞ÖÏQå Lá⁄Ê~yáÈÜ«∂O°∞. áå~_«=ÙÅÖ’ HíxÇ≤~z# P L^ÕfiQõ~, ã¨∞xfl`Œ`fiŒ ~
„^ÒǨkx Hí∂_Í HíkeÛÇıã≤~k.
xO°~`ŒO° =∞~^°Ç¨ã¨~`À "≥<ˇflÅ "≥Å∞Qõ∞Å∞ qO°lÇı∞‡ Hí$+¨∞‚_«∞ Hí∂_Í áå~_«=ÙÅ#∞
K«¥ã≤ HíiyáÈÜ«∂_«∞. ZÖÏ~>˜ =∞ǨgO°∞ÅHí∞ ZÖÏ~>˜ ^°∞ã≤÷u ã¨~Éèíq~z~^Œx
J#∞Hí∞<®fl_«∞. A@∞ì qO°É’ã¨∞Hí∞x n#~Qå qÅÇ≤ã¨∞Î#fl „^ÒǨkx K«¥_«Qå<Ë [iy#
ã¨~Ѷ¨∞@#~`Í PÜ«µ# =∞#óѶ¨ÅHí~Ö’ "≥∞ke~k.
L#fl@∞¡~_ç Hí$+¨∞‚_ç =∞∞Y~Ö’ OÒ„^°O°¥Ç¨~ HíxÇ≤~z~k.
Hí∞„@`À q∞=∞‡efl =~z~z# áåáå`Œ∞‡Öˇ·# ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞, HíO°‚ â◊Hí∞#∞Å
O°HíÎ^èßO°Å∞ D ѨÙ_«q∞ÃÑ· „Ǩ=Ç≤Ï™®Îܵ. P ^°∞+¨∞ìÅ~^°sfl =kè~z g∞Hí∞ =∞m§ O®[º~
^°Hı¯ÖÏ Kı™®Î#∞. ^°∞O’º^è°#∞_«∞ ã¨O°fiq^èßÖÏ =kè~K«^°y# ÇÍ_«∞... Wk ã¨<®`Œ# ^è°O°‡~...
Jx „Ǩà◊Ü«µHßÅ O°∞„^°∞_ç=Öˇ PÇıâ◊ǨO°∞_≥· q[$~aè~KÍ_«∞.
Hí$+¨∞‚x PǨHíáÈ`Ë PÜ«µ# JǨÊ>˜HíǨC_Ë H“O°=ÙÅ g∞^°Hí∞ ^°~_≥uÎ "≥à˧@∞¡Qå
HíxÇ≤~z~k. L„QõO¥° áåxfl K«¥ã≤ JO°∞#˚ ∞_«∞ PÜ«µ##∞ âÍ~u~K«=Åã≤~kQå „áåO°#÷ Å∞
KıâÍ_«∞. Hí$+¨∞‚_«∞ âÍ~u~z „Ǩã¨#∞fl_«Ü«∂º_«∞.
J~^°i`À =∂>Ï¡_ç# `ŒO®fi`Œ Hí$+¨∞‚_«∞ „^ÒǨk =^°ÌHí∞ =KÍÛ_«∞. W~`ŒHßÅ=∞¥
`Œ#Ö’<Ë ^®K«∞Hí∞#fl J==∂#~`À ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞#fl „^ÒǨk Hí$+¨∞‚_«∞ `Œ# =^°ÌHí∞
O®Qå<Ë ÃÑ^°Ì ÃÑ@∞ì# O’k~z~k. HÁ~_«ÇÍQõ∞ #∞~z ^˘i¡ =ã¨∞Î#fl h>˜ =∂ki P"≥∞
Hí#∞Å #∞~z Híhflà◊∞§ „Ǩ=Ç≤Ï~KÍܵ.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 187
Hí $ 뮂 . .. h O®Hí ` À <®Hí ∞ „áå}~ ÖË z #@¡ x Ç≤ ~ z~k. <®Ö’ r=~
zQõ∞i~z#@¡xÇ≤~z~k. <® =∞<ÀÇı^°# Ǩ~K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ Z=fiO°¥ ÖËO°∞. <®Hí∞ Z~`À
Éèí„^°`Œ HíeÊ™®ÎO°#∞Hí∞#fl <® ÉèíO°ÎÅ#∞ K«¥¿ãΠǨO®Üµ ÇÍà◊§ÖÏQå HíxÇ≤ã¨∞Î<®flO°∞.
ÇÍO°~^°O°¥ K«¥ã¨∞Î~_«Qå P ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ <® tO’*ÏÅ#∞ Ǩ>˜ì H“O°= ã¨ÉèíHí∞ D_çÛ
`ˇKÍÛ_«∞. <® ^°∞O°=ã¨÷ K«¥ã≤ ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ ǨiǨÏã≤~KÍO°∞. ##∞fl ^®ã≤Qå
ǨiQõ}˜~KÍO°∞. ##∞fl ÇÍO≥~`Œ J==∂x~z<® <® Ǩ`Œ∞Å∞ `ŒÅÅ∞ =~K«∞Hí∞x
Hí∂O°∞Û<®flO°∞. ÇÍOÕ =∞∫#~ =Ç≤Ï~z`Ë cè+¨‡„^À}®^°∞Å∞ Uq∞ =∂>Ï¡_«`ÍO°∞. cè=∞∞_ç
ÉÏǨï|Å~, JO°∞˚#∞_ç ^è°#∞ifi^®º H“â◊Å~ ##∞fl O°H˜∆~K«ÖË^°∞... ÉèßO°º O°Hí∆} ÉèíO°ÎÅ
HíO°Î=º=∞x, ã¨<®`Œ# ^è°O°‡~ Jx J~>ÏO°∞. Hßx qǨ`Œû=∞Ü«µ~Ö’ <® Ǩ`Œ∞Å∞
L¿ÑH˜∆~KÍO°∞. <® Hí∞=∂O°∞Å∞ Ǩã≤ÇÍO≥·#~^°∞=Å¡ ÇÍO°∞ Ug∞ KıÜ«µQõey# ã≤÷uÖ’
ÖËO°∞. gO°∞Öˇ·# áå~_«=ÙÅHí∞ Ǩufl<ˇ· , ã¨pÛùÅ∞_«xÇ≤~K«∞Hí∞#fl áå~_«∞O®AHí∞ H’_«e<ˇ·,
â◊HÎ̃=~`Œ∞_≥·# „^°∞Ǩ^° =∞ǨO®AHí∞ Hí∞=∂O≥Î<ˇ·, ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç K‹Öˇ¡Å∞<ˇ·# <®Hí∞ WÖÏ~>˜
ǨO®Éèí=~ [iy`Ë Z=O°¥ Uq∞ KıÜ«µÖËHíáÈÜ«∂O°∞. Hıâ◊ÇÍ... J~^°O°¥ L~_ç Z=O°¥
ÖËx^®xfl JÜ«∂º#∞... Z~`Œ Çı_«∞Hí∞<®fl, Z~`Œ HíhflO°∞ HßiÛ<® P ã¨ÉèíÖ’ Z=O°¥ <®
"≥∞∞O° PÅH˜~K«Ö^Ë ∞° ... <® =„™®ÎÇǨ Ϩ O°}®xH˜ „¿ÑOÕÇ~≤ z# HíO∞° x‚ ǨiǨã¨~, ^°∞O’º^è#° ∞_«∞
##∞fl K«¥ã≤ `˘_«ÃÑ· Hí∂O˘Û=∞‡x Ãã·QõKıÜ«µ_«~ ##∞fl W~Hß ^°Ç≤Ï~z Çıã¨∞Î#flk. Jhfl
`ˇeã≤# ÇÍ_çq... áå~_«=ÙÅHí∞ Jxfl q^èßÖÏ =∂O°æ^°O°≈Hí`Œfi~ =Ç≤Ï~Kı ÇÍ_çq... ^è°O°‡Ax
^°¥º`Œ„H©_« #∞~z xÇÍi~Kı~^°∞Hí∞ h "≥~^°∞Hí∞ O®ÖË^°∞. ##∞fl J==∂#~ #∞~z
Z~^°∞Hí∞ `ŒÇ≤Ê~K«ÖË^°∞?... Jx „^ÒǨk HíhflO°∞ =∞∞hflO≥· qÅÇ≤~z~k.
Hí$+¨∞‚_«∞ „^ÒǨk `ŒÅxq∞i P"≥∞#∞ âÍ~`ŒÇ¨iKÍ_«∞.
„^ÒǨn... <Ë#∞ ™®Å∞fi_ç`À Ǩk <ˇÅÅ∞Qå Ü«µ∞^°ú~ Kı㨥ΠL<®fl#∞. ÖËHíáÈ`Ë
<Ë#∞ W~„^°„Ǩã¨÷~Ö’ h ã¨xfl^èß#~Ö’<Ë L~_ËÇÍ_çx Hí^®. <Ë#∞ L~>ı D ÃѶ∞ÏO°HßO®ºÅ∞
[iQÕq Hß=Ù. [iy# ÇÍ>˜ Qõ∞i~z WHí PÖ’z~K«H∞í . h ã¨fiÜ«µ~=O°~ [iy# <®_Ë
K‹áåÊ#∞. áå~_«=ÙÅ∞ Jܵ^°∞Qõ∞i`À qÇÍǨÏ~ [O°Qõ_«~ "≥∞∞`ŒÎ~ ÉèíO°`Œ Y~_«~Ö’
zK«∞ÛOÕ¿Ñ Ñ¶¨∞@ì=∞x... x#∞fl =i~K«ÖËHíáÈܵ# ÇÍO°~`Í UHí=∞Ü«∂ºO°∞. x#∞fl
ǨO®Éèíq~z h „H’^èßyflH˜ áå„`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞. Ü«∂[˝¿ãh... ^°∞+¨∞ìÅ#∞ =kè~Kı Ü«µ[˝~Ö’
h J==∂#~ XHí P[º=∞ܵ~k. ÇÍix U suQå =kè~z<® WǨC_«∞ ^®xfl `ŒÇC¨
Ǩ>ıìÇÍO°∞~_«O°∞. P ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ∞ JO°∞˚#∞_ç Qå~_ô=~ #∞~z "≥Å∞=_Ë ÃѶ∞ÏO° â◊O®ÅHí∞
PǨïu J=Ù`ÍO°∞. `ŒfiO°Ö’<Ë ÇÍi ÉèßO°ºÅ∞ n<®un#~Qå qÅÇ≤~Kı Ǩiã≤÷u
UO°Ê_«∞`Œ∞~k. áå~_«=ÙÅHí∞ Çı∞Å∞ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k. ÇÍO°∞ O®*Ïkè O®AÅ∞Qå, h=Ù
Ǩ@ìѨ٠^ÕqQå =∞O°ÖÏ "≥Å∞Q˘~^°∞`ÍO°∞. <® =∂@ #=∞∞‡. Wk ã¨`Œº~. Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å∞
„|^°úÖˇ·<®, kHí∞¯Å∞ Ǩye<®, ã¨=∞∞„^°~ W~H˜<®, <® =∂@Å∞ Jã¨`Œº~ Hß<ËO°=Ù.
188 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 P =∂@Å∞ qx JO°∞#˚ ∞_«∞ Hí∂_Í ã¨~`À+≤~KÍ_«∞.
„^ÒǨn... h=Ù Hí$+¨∞‚xH˜ <® Hí~>ı „Ç≤Ü«µ"≥∞·# ^®x=x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. =∂^è°=Ùx
=∂@ `ŒÇ¨Ê^°∞. Hí$+¨∞‚_«∞ =∞#~^°iH© qǨ`Œû=∞∞„^°~ ^®@_ÍxH˜ `ˇÇ¨ÊHÁÜ«µº =~>˜ÇÍ_«∞.
qKÍi~K«Hí∞... Jx TO°_ç~KÍ_«∞.
Hí$+¨∞‚_«∞ Hß=∞ºHí=#~Ö’ L~_«Qå<Ë ^èŒ$+¨ì¨^°∞º=∞∞fl_«∞ =KÍÛ_«∞.
™È^°iH˜ [iy# J==∂#~ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x J`Œ_∞« xÅ∞"≥ÖÏ¡ ^°ÇÏ≤ ~K«∞Hí∞ áÈ`Œ∞<®fl_«∞.
™È^°s... ^°∞O’º^è°#, ^°∞âÍ≈ã¨#∞Å#∞ cè=∞∞_«¥, x#∞fl ǨiǨÏã≤~z# HíO°∞‚x
JO°∞˚#∞_«¥, L¿ÑH˜∆~z# „^À}∞x <Ë#¥ `ŒÇ¨ÊHí ã¨~ǨÏi™®Î~. W~^°∞Hí∞ `ŒQõæ ã¨<®flǨÅ∞
„áåO°~Éèí=∞=Ù`Œ∞<®flܵ. <Ë#∞ |Åã¨g∞HíO°}Ö’ L<®fl#∞... Jx F^®O®Û_«∞.
Hí$+¨∞‚x ™®xfl^è°º~, ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞flx ™®~`Œfi#`À „^ÒǨkH˜ =∞<À|Å~ KıHí∂i~k.
`Œ# =∞<À|ÅÇı∞ áå~_«=ÙÅ P`Œ‡qâÍfiã¨=∞x P"≥∞ „QõÇ≤Ï~z~k. áå~_«=ÙÅ`À P"≥∞
=∞∞#∞Ǩ>˜ =Öˇ =º=ǨÏi~K«™®y~k. ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞ `Œ#`Àáå@∞ `ˇzÛ# ^èß„`ËܵHí
J<Ë Ç¨iKÍiHí#∞ „^ÒǨk ã¨Ç¨Ü«∂O°÷~ L~z "≥o§áÈÜ«∂_«∞.
Z=i HÀã¨O D =∞Ǩ ã¨O„QÍ=∞O?
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 189
38
Z=i HÀã¨O D =∞Ǩã¨OQ„ Í=∞O?
NHí$+¨∞‚_«∞ L#fl~`Œ HßÅ=∞¥ ã¨=∞O’#∞‡Y~ Hß=_ÍxH˜ ã¨#fl^°ú~Qå Hí#Ǩ_«¤
^è°O°‡O®A P `ŒO®fi`Œ =∞m§ Ü«µ[˝Ü«∂Qå^°∞Å xO°fiǨÏ}Ö’ Ǩ_ͤ_«∞. Hß=∞ºHí=#~Ö’
ÃÑ^°ÌQå Hí+≤ì~K«Hí∞~_Í<Ë PǨO°~ ã¨=∞Hí∂O°∞`Œ∞#flk. P@qHí∞Å∞ Q“O°=~`À áå~_«=ÙÅHí∞
Hß=eû#=hfl ã¨=∞Hí∂O°∞ÛHí∞<®flO°∞.
=∞∞#∞Å ã¨=∞Hí∆~Ö’ [Ǩ`Œáå^°∞Å∞ xO°fiÇ≤Ï~K«_«~ JÅÇÍ>ˇ·# ^è°O°‡O®A `Í#¥
XHí `ÍǨã≤ÖÏ =∂iáÈÜ«∂_«∞. Jã¨Å∞ `Í<˘Hí O®[=~jHí∞_ç##fl q+¨Ü«µ~ =∞O°z
áÈÜ«∂_«∞. ™È^°O°∞_ç fO°∞ K«¥ã≤ q∞Qõ`Í #Å∞Qõ∞O°¥ z~u~K«™®QåO°∞. ^è°O°‡A_çÖ’
áœO°∞+¨~ OÕH≥uÎ~Kı ^è≥·O°º~ ÇÍiÖ’ ÖËHíáÈܵ~k.
XHí O’A áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨk Wë®ìQÀ+≤ªQå ã¨~Éèß+≤㨥ΠL#fl ã¨=∞Ü«µ~Ö’ „^ÒǨk
Ü«µ∞kè+≤ªO°∞x`À WÖÏ J#flk...
^è°O°‡*Ï... =$^°∞ú_≥·# ^è°$`ŒO®R =∞ǨO®A ^°∞+¨∞ìÖˇ·# Hí∞=∂O°∞Å =∂@Å∞ qx
J<®ºÜ«µ~Qå =∞##∞ O®[º~ #∞~z "≥_«ÅQ˘>ÏìO°∞ Hí^®... ã¨=∞ã¨Î O®[Éè’QåÅ∞
J#∞Éèíq~z# g∞O°∞ WǨC_çÖÏ J_«qÖ’ n#~Qå uO°∞Qõ∞`Œ¥ L~_«_«~ <Ë#∞
K«¥_«ÖËHí∞~_Í L<®fl#∞. HÁÅ∞=Ù Hí∂@~Ö’ #=O°`Œfl Yz`Œ ã≤~Ǩã¨#~ÃÑ· Pj#∞Öˇ·
L~_ç, ™®=∞~`Œ [# ǨiÇı+≤ì`Œ∞Å∞Qå L#fl g∞O°∞ WǨC_«∞ J_«qÖ’ ^°O®ƒùã¨#~ÃÑ·
Hí∂O°∞Ûx L~_«_«~, Hí>˜Hí <ËÅÃÑ· g∞O°∞ ã¨~O°Hí∆} ÖËx áå^®Å`À #_«=_«~ K«¥ã¨∞Î~>ı
<® =∞#ã¨∞û `ŒO°∞Hí∞¯áÈ`Œ∞#flk. x`Œº~ =∞$ë®ì#fl~ Éèí∞l~Kı JÅÇÍ@∞#fl g∞O°∞ WǨC_«∞
Hí~^°=∞¥ÖÏÅ`À `Œ$Ç≤ÎǨ_«∞`Œ¥ „H’^è°~ q_çz âÍ~`Œz`Œ∞ÎÖˇ· Qõ_«∞ѨÙ`Œ¥ L~_«_«~ Lz`Œ~
Hß^°∞. Wk g∞Hí∞ `ŒQõ^°∞ O®*Ë~„^®... Ǩk ÇıÅ U#∞Qõ∞Å |Å~ HíÅ cè=∞¿ã#∞_«∞
HßO°_«qÖ’ uO°∞Qõ∞`Œ¥ HßÜ«µHíã¨∞O°∞Å∞ u~@¥ L~_«_«~, ^è°#∞ifi^®º qâÍO°^°∞_≥·#
JO°∞˚#∞_«∞ n#∞_≥· =#=∞$Qå=o =^°Ì ã¨~K«i㨥ΠL~_«_«~, ã¨∞Hí∞=∂O°∞Öˇ·# #Hí∞Å
ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ ã¨∞Y~ J<Ëk ÖËHí JO°}®ºÅÖ’ x=ã≤~K«=Åã≤ O®=_«~... W^°~`Í ZÖÏ
ã¨Ç≤Ïã¨∞Î<®flO°∞. h ™È^°O°∞Å∞ â◊„`Œ∞=ÙÅ#∞ ã¨~ǨÏi~K«QõŠǨO®„Hí=∞=~`Œ∞Öˇ· Hí∂_Í h
P[˝Hí∞ |^°∞úÖˇ· L~@∞<®flO°∞. WÖÏ [iy#~^°∞Hí∞ hHí∞ „H’^è°~ O®=_«~ ÖË^®... O’+¨~
190 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
ÖËx Hí∆„uÜ«µ∞_«∞ Ö’Hí~Ö’ L~_«_«x ÃÑ^°ÌÅ∞ K‹Ñ¨Ù`ÍO°∞. O®*ˇ·# ÇÍ_çH˜ ZÅ¡Çıà◊ÖÏ Hí∆=∞
`ŒQõ^°x, ^®x=Å¡ Éèí$`Œ∞ºÅ∞ Hí∂_Í J`Œ_çx ÖˇHí¯KıÜ«µO°x, JkèHí∞Öˇ·# ÇÍO°∞ q[$~aè~z
ã¨HíÅ ã¨~Ǩ^°Å∞ ǨÏi™®ÎO°x „ǨǨ¡^°∞_«∞ `Œ# =∞#∞=∞_«∞ |e K«„Hí=iÎH˜ K‹Ç≤Ê# q+¨Ü«µ~
g∞Hí∞ `ˇe¿ã L~@∞~k. XHí¯ JǨO®^è°~ Kı¿ãÎ Hí∆q∞~K«=K«∞Û. J<ËHí JǨO®^èßÅ∞
Kıã¨∞Î#fl áåáå`Œ∞‡Å∞ H“O°=ÙÅ#∞ Hí∆q∞~K«_«~ ^ÕxH˜. h=Ù „H’^è°~ =Ç≤Ï¿ãÎ KÍÅ∞, h
`Œ=∞∞‡Å∞ L„Qõ∞Öˇ· ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ#∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞™®ÎO°∞.
^è°O°‡O®A P =∂@ÅHí∞ d#∞fl_«Ü«∂º_«∞. „^ÒǨk `Œ##∞ WÖÏ „Ǩtflã¨∞Î~^°x
PÜ«µ# U =∂„`Œ=∞¥ TÇ≤Ï~K«Ö^Ë ∞° . „^ÒǨk J_çy# =∂@Å∞ cè=∂O°∞#˚ ∞ÅHí∞, #Hí∞Å
ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅHí∞ ã¨~`À+¨~ Híey~KÍܵ. `Í=∞∞ J_«QõÖËx =∂@Å∞ „^ÒǨk J_çy#~^°∞Hí∞
ÇÍO°∞ ֒֒ǨŠ„^ÒǨkx „Ǩâ◊~ã≤~KÍO°∞. ^è°O°‡A_«∞ Uq∞ K‹|∞`Í_À#x PÜ«µ#
™È^°O°∞Å∞ O≥Ç¨Ê ÇÍÅÛHí∞~_Í K«¥ã¨∞Î<®flO°∞. ^è°O°‡O®A HßãÎ̈ PÖ’z~z „^ÒǨkH˜ |^°∞Å∞
K‹áåÊ_«∞.
áå~KÍb... „H’^è°~ áåǨ ¿ÇÏ`Œ∞=Ù. P „H’^è°~ =Å¡<Ë ^è°O®‡O°÷ Hß=∂ÅHí∞ Ǩx
HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k. H’Ç≤+≤ª Jܵ#ÇÍ_«∞ Qõ∞O°∞=Ù#∞ Hí∂_Í ÖˇHí¯KıÜ«µ_«∞. xO°Ç¨O®^è°∞Å#∞
Ãã·`Œ~ =kè™®Î_«∞. Fiq∞ HíÅÇÍ_ç^Õ ZǨC_«¥ q[Ü«µ~. J`Œ_çHı ã¨O°fiHßO°ºã≤kú. „H’^è°~
=∂#=ÙÅ#∞ <®â◊#~ Kıã¨∞Î~k. ã¨∞Y^°∞óMÏÅ∞ „H’^è°~=Å¡<Ë Ñ¨Ù_«`Íܵ. gO°∞_çH˜ <ËO°∞Ê,
O’+¨~, âøO°º~, K«∞O°∞Hí∞^°#~ D <®Å∞Qõ¥ J=ã¨O°~. H’Ǩ~ QõÅÇÍ_«∞ D <®Å∞y~>˜H©
^°¥O°=∞=Ù`Í_«∞. H’Ǩ~ g_ç# ÇÍ_çHı „Ǩ`ÍǨ~ ÃÇÏK«∞Û. H’Ç≤+≤ì Hí<®fl ã¨fi^è°O°‡ Ǩi`ͺy
Jܵ<® Çı∞Åx ÃÑ^°ÌÅ∞ J~>ÏO°∞. Çı^®Å∞, Ü«µ*Ï˝Å∞, ã¨`Œº~, âøK«~, ^è°O°‡~, q^°º,
D K«O®K«O° [Qõ`Œ∞Î W=hfl Hí∆=∞Ü«µ~^Õ x~_ç L<®flܵ. Fiq∞ÖËx ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ~^°iH©
Kı@∞HßÅ~ ã¨~„áåǨÎ~ Hß#∞#flk.
„^ÒǨkH˜ P„QõǨÏ~ Híey~k. Jܵ<® ^®xx ÃÑ·H˜ Hí#Ǩ_« hÜ«µHí∞~_Í =∞m§
WÖÏ J#flk.
^è°O°‡#~^°<®... g∞Hí∞ „áå}~Hí<®fl ^è°O°‡Çı∞ ZHí∞¯=. ^è°O°‡~H’ã¨~ g∞O°∞ O®[ºÇı∞
Hß^°∞, J=ã¨O°"≥∞·`Ë h ™È^°O°∞Å#¥, ##¥fl Hí∂_Í q_«<®_«QõÅ=Ù. Hßx ^è°O°‡~ J~>ı
J<®ºÜ«µ~Qå J_«=ÙÅ áåÖˇ· J+ì̈Híë®ìÅ∞ Ǩ_«_«=∂... PO°∞ºÅHí∞ Híë®ìÅ¥, J<®O°∞ºÅHí∞
B#fl`Œº~... W^Õ<® q^èß`Œ xO°‚ܵ~z# ^è°O°‡~... Jx P"≥∞ PHı∆Ç≤~z~k.
áå~KÍb... <®ã≤ÎHí∞Å =Öˇ ^è°O®‡xfl â◊~H˜~z ^≥·=^°¥+¨} Kıã¨∞Î<®fl=Ù. ^è°O®‡xfl
JkèHı∆Ç≤~Kı ÇÍiH˜ „áåÜ«µtÛ`ŒÎ~ ÖË^°∞. ^è°O°‡~ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í rqã¨∞Î#fl Çͺã¨, =t+¨ª,
<®O°^°, "≥∞·„`ËÜ«µ, =∂O°¯~_ËÜ«∂k ǨO°=∞ =∞∞#∞Å∞ Hí∂_Í ##∞fl ^è°O°‡Ç¨O°∞_«<Ë J~>ÏO°∞.
<Ë<ˇ~^°∞Hí∞ ^è°O°‡~ `ŒáåÊe. `ŒÇ¨™®û^èߺܫµ, „|ǨχK«O°º, ^®#^è°O°‡, Ü«µ*Ï˝k ѨÙ}ºHíO°‡Å∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 191
Ѷ¨Åâ◊¥#º"≥∞·`Ë =∞ǨÏO°∞¬Å∞ ÇÍ>˜<ˇ~^°∞Hí∞ J#∞+≤ªã¨¥Î L~>ÏO°∞. h [#‡, ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç
[#‡ ѨÙ}ºHíO°‡ Ѷ¨e`Œ~ Hß^®... q^èß`Œ xܡ∂Qõ~=Å¡ áåǨ ѨÙ}º Ѷ¨ÖÏÅ∞ ã¨~„áåÇ≤Ι®Îܵ.
P q^èß`Œ J#∞„QõǨÏ~ =Å¡<Ë Ñ¨Ù}ºHíO°‡Å∞ Ѷ¨e~z =∞O°∞κÅHí∞ J=∞O°`Œfi~ ã≤kúã¨∞Î~k.
JǨC_«∞ „^ÒǨk, ^è°O°‡A_çH˜ Ѷ¨∂@∞Qå ã¨=∂^èß#~ K‹Ç≤Ê~k.
O®*Ï... g∞O°∞ K‹¿ÑÊk x[Çı∞. <Ë#∞ ^è°O®‡xfl uO°ã¨¯i~K«_«~ ÖË^°∞. ^è°O®‡xfl,
^≥·ÇÍxfl x~k~K«_«~ ÖË^°∞. g∞O°∞ J*Ï`Œâ◊„`Œ∞=Ù. Hßh [x‡~z# „Ǩu [~`Œ∞=Ó
HíO‡° Å∞ Kıã≤ fO®Å#fl q+¨Üµ« ~ g∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^°x Hß^°∞. „Ǩܵ« `Œfl~ ÖËH∞í ~_Í =∂#=ÙÅHí∞
Un ã≤kú~K«^°∞. #∞=ÙfiÅ #∞~z `ˇ·Å=∞¥, QÀ=ÙÅ #∞~z áåÅ∞, Hß+¨ì=∞∞Å #∞~z
Jwfl... g@xfl>˜h „Ǩܵ« `Œfl ѨÓO°fiHí~Qå á⁄~^°∞`Œ∞<®fl_«∞ =∂#=Ù_«∞... „Ǩܵ« `Œfl~ ÖËH∞í ~_Í
Jq Åaè~K«=Ù Hí^®... HíO°¬Hí∞_«∞ Hí+ì̈Ǩ_ç á⁄ÖÏxfl ^°∞xfl q`ŒÎ#~ Çı™®Î_«∞. =O°¬~ Hí∞i¿ãÎ
K«Hí¯Qå Ǩ~_«∞`Œ∞~k. =O°¬~ ÖËHí∞~_Í á⁄Å~ Ǩ~_«HíáÈ`Ë <ËO°~ HíO°¬Hí∞_çk J=Ù`Œ∞~^®...
„Ǩã¨=ÉÏ^è° J#∞Éèíq~K«Hí∞~_Í U `Œe¡ Jܵ<® a_«¤Hí∞ [#‡xã¨∞Î~^®... Hí#∞Hí <®
=∂@Å∞ q#~_ç... g∞ ™È^°O°∞Å∞ ǨO®„Hí=∞=~`Œ∞Å∞... ÇÍi ã¨Ç¨Ü«µ~`À Qõ>ì̃ „Ǩܫµ`Œfl~
Kıã≤ h ѨÓO°fiѨ٠B#fl`ͺxfl uiy á⁄~^°∞. |$ǨÏã¨Êu huÖ’ Hí∂_Í W^Õ K‹áåÊO°∞.
„^ÒǨk K‹Ç≤Ê# =∂@ÅHí∞ ^è°O°‡A_«∞ xO®…~`Œ∞_≥· ã¨=∂^èß#~ H’ã¨~ PÖ’z㨥Î
L~_«Qå cè=∞∞_«∞ ^è≥·O°º~Qå <ÀO°∞ qáåÊ_«∞. „^ÒǨk =∂@Å∞ J`Œ_çH˜ ™È^°O°∞x „Ǩtfl~Kı
™®Ç¨Ï™®xflKÍÛܵ.
J„Qõ*Ï! ^°∞O’º^è°#∞_«∞ =∞# O®*Ϻxfl hu`À Hßh, ^è°O°‡~`À Hßh ǨO®„Hí=∞~`À
Hßh =â◊ǨO°K«∞H’ÖË^°∞. Hı=Å~ =~K«#`À JǨǨÏi~KÍ_«∞. h âÍ~u =K«<®ÅHí∞
Çı∞=∞~`Í Hí@∞ì|_ç J+¨ìHíë®ìÅ∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<®fl=∞∞. h P*Ï˝|^°∞úÖˇ· ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ#∞
q_çzÃÑ>Ïì=∞∞ Hßx cèO°∞Å∞ x=ã≤~Kı D =#ÇÍã¨~ Hí$+¨∞‚_çH˜ Hßh, JO°∞˚# #Hí∞Å
ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅHí∞ Hßh W+¨ì~ ÖË^°∞. =∞# FÇ≤Hí#∞ |ÅÇ‘Ï#`ŒQå, Ç≤iH˜`Œ#~Qå Éèßq~z
ÇÍO°∞ =∞i~`Œ q[$~aèã¨∞Î<®flO°∞. „ÉÏǨχ}∞ÅHí∞ âÍ~u ǨO°=∞ ^è°O°‡~... Hí∆„uÜ«µ∞ÅHí∞
Hß^°∞. „Ǩ[Å~^°O°¥ h ǨiáåÅ# H’O°∞`Œ∞<®flO°∞. Hí#∞Hí ã¨O®fiÜ«µ∞^èßÅ`À O°^ä°~
Jkè O ’Ç≤ Ï ~z Ǩ Ï ã≤ Î < ®Ñ¨ Ù O®xH˜ q[Ü« µ Ü« ∂ „`Œ ™®y~K« ∞ ... ÇÍO° ∞ |Å=~`Œ ∞ Åx
qKÍi~K«Hí∞... <Ë#¥ JO°∞˚#∞_«¥ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ¥ O°}O°~Qå# xez H“O°=ÙÅ#∞
peÛ K‹~_Í_«QõÅ~. O®[º~ KılH˜¯# `ŒO®fi`Œ h W+¨ì"≥∞·#@∞¡ Ü«µ[˝Ü«∂Qå^°∞Å∞,
^®#^è°O®‡Å¥ PK«i~K«=K«∞Û.
cè=∞∞_ç =º~QåºxH˜ ^è°O°‡A_«∞ ÉÏ^è°Ç¨_ͤ_«∞.
cè=∞¿ã<®... h ÇÍQåƒ}®Å`À ##∞fl x~kã¨∞Î<®fl=Ù. J~^°∞Hí∞ <Ë<Ëg∞ ÉÏ^è°Ç¨_«#∞.
P„QõÇ≤Ï~K«#∞ Hí∂_Í. x*ÏxH˜ <® ^°∞sflu =Å¡<Ë g∞ J~^°iH© D Hí_«Qõ~_«∞¡
192 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Z^°∞O°Ü«∂ºÜµ. E^°=∂_«_«~ <® `ŒÇ¨C. P â◊Hí∞x "≥Øã¨~`À Ǩ~^≥~ Q≥Å∞K«∞Hí∞<®fl_«x
`ˇeã≤<® O’+¨~`À =∞m§ P_Í#∞. P O’+¨Çı∞ #hfl QõuH˜ `ˇzÛ~k. h ǨÅ∞Hí∞ÅHí∞
<®Hí∞ O’+¨~ O®=_«~ ÖË^°∞. Hßx XHí¯>˜ PÅH˜~K«∞ ™È^°O®... E^°~Ö’ F_ç JO°}º,
J*Ï˝`Œ ÇÍ™®Å∞ Kı™®Î=∞x #Å∞Qõ∞i Z^°∞>Ï J~wHíi~KÍ=∞∞. WǨC_«∞ P =∂@#∞
`ŒÇ≤Ê O®[ºÖ’Éèí~ Kı`Œ ã¨=∞ܡ∂Å¡~Ѷ¨∞# KıÜ«µ_«~ Z~`Œ=∂„`Œ=∞¥ Lz`Œ~ Hß^°∞.
HíO°¬Hí∞_«∞ <®O°∞ <®>˜ Ѷ¨ÖÏÅH’ã¨~ xsH˜∆~z#@∞¡ =∞~z HßÅ~H’ã¨~ =∞#~ xsH˜∆~KÍe.
P ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅ áåǨ~ Ǩ~_«h... JǨC_«^Õ „|^°ÌÅ=Ù`Œ∞~k, <Ë#∞ ã¨`Œº „ǨuA˝_«#∞.
^®xx `ŒÇ¨ÊÖË#∞. „^°∞Ǩ^° O®[Ѩلu „^ÒǨk WÖÏ J_«=ÙÖ’¡ Híë®ìÅ∞ Ǩ_«_«~ <®Hí∞
Hí∂_Í Z~`À MË^°~ Híeyã¨∞Î#flk. Jܵ<® `ŒÇ¨Ê^°∞. cè=∞¿ã<®... O®[º~, Ѩل`Œ∞Å∞,
H©iÎ, ^è°#~, W=hfl ã¨`Œºã¨~^è°`ŒÖ’ #¥O’=~`Œ∞ Hí∂_Í ã¨iáÈÅ=Ù. |∞kú=∞~`Œ∞_≥·#
ÇÍ_«∞ HßÅ~ H’ã¨~ xsH˜∆ã¨∞Î~_Íe.
Jܵ<® cè=∞¿ã#∞_«∞ âÍ~u~K«ÖË^°∞.
J„Qõ*Ï... =∞#~ D Ǩ^°=∞¥_Ëà◊¥§ ѨÓiÎ Kı¿ãã¨iH˜ =∞# PÜ«µ∞+¨∞¬ `ŒiyáÈ`Œ∞~k.
`Œ∞^°Hí∞ =∞O°}~ ã¨~Éèíqã¨∞Î~k. =∞O°}~ O®Hí=∞∞~^Õ =∞#~ O®[º~ ™®kè~KÍe.
=~K«Hí∞_≥·# â◊„`Œ∞=Ù#∞ K«~Ç≤# O®A #O°Hí~ á⁄~k<® Jk ã¨fiO°æ `Œ∞źÇı∞. O’+¨~=Å¡
=KıÛ ^°∞óY~ Jyfl*ÏfiÅ Hí~>ı ZHí∞¯=. JÖÏ~>˜ |_«ÉÏ#Å~ ÖÏ~>˜ ^°∞óY~`À <Ë#∞
O®„u~|=à◊¥§ x=ã≤㨥ΠL<®fl#∞. ^è°#∞~åú~°}Ö’ Çı∞>˜ Jܵ# JO°∞˚#∞_«∞ Qõ∞ǨÏÖ’
|~n Jܵ# ã≤~ǨÏ~ =Öˇ L<®fl_«∞. HíO°ÇÍÅ~`À â◊„`Œ∞¿ã#Å Hí∞`Œ∞ÎHíÅ#∞ #iH˜
ÇıÜ«µQõÅ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ¥, J==∂<®xfl ã¨Ç≤Ï~K«ÖËx `Œe¡ Hí∞~f^Õg h „Ç≤Ü«µ~
H’i [_«∞Å=Öˇ L<®flO°∞. =∞# |~^è∞° =ÙÅ¥, <Ë#¥, D „^ÒǨk J~^°O¥° D ^°∞óY~
Hí~>ı Ü«µ∞^°ú~ [O°Ç¨_«~ =∞~z^°x JaèÅ+≤ã¨∞Î<®fl=Ú. PHßâÍ# ^ÕnǨº=∂#~Qå
"≥ Å ∞Q˘~^®eû# 㨠¥ O° ∞ º_« ∞ =∞O° ∞ Qõ ∞ # Ǩ _ ç L~_« Ö Ë # @∞¡ Q å, =∞#~ JigO°
ÉèíÜ«µ~HíO°∞Å"≥∞· Hí∂_Í =<®ÅÖ’ Ǩ_ç L~_«ÖË=∞∞. O®É’Ü˵ O’AÅÖ’ â◊„`Œ∞=Ù =∞##∞
TiHı =^°Å_«∞. WǨÊ>˜Hı Ǩ^°=∞¥_«∞ =∂™®ÅÜ«∂ºÜµ. Ü«µ*Ï˝ÅÖ’ ™È=∞Å`ŒHí∞
|^°∞Å∞Qå `Œ$}®Å#∞ ǨiQõ}˜™®ÎO°∞ Ǩ~_ç`Œ∞Å∞. =∞#~ Hí∂_Í <ˇÅ#∞ XHí ã¨~=`ŒûO°~Qå
Éèßq~z Ü«µ∞^®úxH˜ ã≤^°ú=∞=Ù^®=∞∞ J<®fl_«∞.
JǨC_«∞ Ü«µ∞kè+≤ªO°∞_«∞ `Œ# =∞#ã¨∞Ö’x =∂@ K‹áåÊ_«∞.
cè=∞¿ã<®... JÅÊHßO®ºÅ∞ Hí∂_Í ™®Ç¨Ïã¨~ Kı`Œ |Å=~`Œ=∞=Ù`Íܵ. J^Õq^è°~Qå
=∞ǨHßO®ºÅ∞ Hí∂_Í ™®Ç¨Ïã¨~=Å¡ ÉèíQõfl=∞=Ù`Íܵ. Hí#∞Hí |ÅQõifi`Œ∞Å"≥∞· =∞#~
™®Ç¨Ï™®xH˜ X_çQõ@ìO®^°∞. ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ Hı=Å~ ^°∞O®‡O°∞æÖË Hß~°∞. JGq^®º
xѨÙ}∞Å∞. Ãã·~^è°=, HíO°‚, â◊Hí∞x, Jâ◊fi`Í÷=∞Å∞ â◊¥O°∞Å∞. O®[㨥ܫµ HßÅ~Ö’ =∞#
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 193
Kı`Œ ǨO®l`Œ∞Öˇ·# O®AÅ~^°O°¥ ^°∞O’º^è°#∞_çH˜ ã¨Ç¨Ü«µ Ǩ_«`ÍO°∞. cè+¨‡, „^À},
Hí$ѨÙÅ~`Í H“O°=ÙÅ J~_«# L<®flO°∞ Hí#∞Hí ÇÍi ǨHí∆Çı∞ =Ç≤Ï™®ÎO°∞. JÉèı^°º Hí=KÍÅ¥,
ã¨Ç¨Ï[ Hí∞~_«ÖÏÅ¥ HíÅ HíO°∞‚_«∞ JáåO° âøO°º=~`Œ∞_«∞... <Ë#∞ Ü«µ[˝Ü«∂Qå^°∞Å∞
Kıã¨∞Î#flk Hı=Å~ âÍ~u H’ã¨Çı∞Hß^°∞ =∞#Ö’ `Ë[ã¨∞û k#k<®aè=$kú HÁO°Hí∞. JO°∞˚#∞_«∞
kÇͺ„™®ÎÅ∞ ã¨~áåk~KÍeû# ã¨=∞Ü«µ~ Wk. J~^°∞Hí∞ áåO°∞÷_«∞ tÇ’áåã¨# KıÜ«∂e.
J`Œ_«∞ [Ç≤~KÍeû# „Ǩu㨇$u =∞~„`Íxfl <®Hí∞ Hí$+¨‚^≥·fiáåÜ«µ#∞_«∞ x#fl<Ë Ü«µ[˝
ã¨=∞Ü«µ~Ö’ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞· É’kè~KÍ_«∞. P =∞~„`Œ „ǨÉèß=~`À cè뮇k gO°∞Å#∞
[ܵ~K«QõÅ kÇͺ„™®ÎÅ∞ ã≤kú™®Îܵ. Jã¨Å∞ Ü«µ[˝~ =∞O’ Ǩ^°=∞¥_Ëà◊§ `ŒO®fi`Œ
™®Qõ#∞#flk. Jk ™®^èßO°} Ü«µ[˝~ Hß^°∞. O°∞kèO° Ü«µ[˝~.
^è°O°‡A_ç =∂@ÅÖ’ OÒ„^°~ K«¥ã≤# áå~_«=ÙÅ¥, áå~KÍe ǨÏ`Íâ◊∞ÅÜ«∂ºO°∞...
=∞∫#~ áå>˜~KÍO°∞.
JO°∞˚#∞_«∞ ^è°O°‡O®AHí∞ #=∞㨯i~KÍ_«∞. ^è°O°‡A_«∞ J`Œ_çH˜ „Ǩu㨇$u =∞~„`Íxfl
LǨ^tÕ ~KÍ_«∞. L`ŒOÎ ®aè=∞∞Y~Qå Ǩܵ« x~z Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å∞, Qõ~^è=° ∂^°# ǨOfi° `Œ~
^®>˜ W~„^°H©ÖÏ„kH˜ "≥à◊§=∞x P^Õt~KÍ_«∞.
JO°∞˚#∞_«∞ ™È^°O°∞_ç P[˝ tO°™®=Ç≤Ï~z „Ǩܫ∂}®xH˜ ã≤^°ú=∞Ü«∂º_«∞.
"≥o§áÈÜ˵ =∞∞~^°∞ J`Œ_«∞ „^ÒǨk Hí∞>©O°~Ö’H˜ „ǨÇıt~KÍ_«∞.
„^ÒǨk qÅÇ≤㨥ΠL#flk.
WÖÏQÕ<® <®Hí∞ g_À¯Å∞ K‹Ç¨Ê_«~... Jx JO°∞˚#∞_«∞ d#∞fl_≥· P"≥∞#∞ „Ǩtfl~KÍ_«∞.
„^ÒǨk áåO°∞÷_çx H“ye~K«∞Hí∞#flk.
JO°∞˚<®... h=Ù "≥à◊§Hí `ŒÇ¨Ê^®...
^Õg... hÇı Hí^® J<®fl=Ù. H“O°=ÙÅ#∞ [ܵ~Kı~^°∞Hí∞ ã¨=∂Ü«µ`ŒÎ~ HßÇÍÅx.
ÇÍix ™®^èßO°} J„™®ÎÅ`À [ܵ~K«_«~ ™®^è°ºÇı∞<®...
Jk x[Çı∞... Hßx h=Ù <® K‹~`Œ L~_«=x JxÇ≤~z#ǨC_«∞ Ü«µ∞^°~ú Hí<®fl h
™®xfl^è°ºÇı∞ Çı∞ÅxÇ≤ã¨∞Î#flk. gO°∞_çHí<®fl q„ѨÙ_çÖÏ rq~K«_«Çı∞ =∞~z^°xÇ≤ã¨∞Î#flk.
h qܡ∂Qõ~ <®Hí∞ ^°∞O°ƒùO°~... h =~>ı <®Hí∞ Jq∞`Œ"≥∞·# „¿Ñ=∞ Jx hHí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
Hßx =∂>˜=∂>˜H© h=Ù ^°¥O°~ J=Ù`Œ∞<®fl=Ù. ã¨OÕ h=Ù ™®^è°º"≥∞·#~`Œ `ŒfiO°Qå uiy
O®=_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~K«∞. J~`Œ=O°Hí∂ h O°¥Ç¨Çı∞ <® ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ „Ǩu+≤ì~K«∞Hí∞x
h Hı=∆ ∂xfl H’O°∞`Œ¥ L~>Ï#∞... hHí∞ ã¨HÅ í ã¨∞MÏÅ¥ HíÅQåe... Jx áå~KÍe `Œ#
=∞#ã¨∞ûÖ’ W+¨ì^Õ=`ŒÅ#∞ 㨇i~K«∞Hí∞#flk. JO°∞˚#∞_«∞ "≥o§áÈ`Œ∞<®fl_«#fl Çı^°#`À
P"≥∞ =∞i~`Œ Hí∞q∞eáÈܵ~k.
194 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

39
JO°∞#˚ qܡ∂Qõ~
Ü«µ∞^°~ú , Ü«µ∞^°~ú Jx HíÅ=i~z#~^°∞Hí∞ `Œ#Hí∞ `Œy# âÍ¿ãÎ [iy~^°#∞Hí∞~k
„^ÒǨk... `Í#∞ O≥K«ÛQ˘>˜ì#~^°∞Hí∞ |^°∞Å∞Qå ^è°O°‡O®A `Œ#Hí∞ „Ç≤Ü«µ"≥∞·# JO°∞˚#∞x
^°¥O°~Qå Ǩ~áå_Ë"≥Ø Jx P"≥∞Hí∞ J#∞=∂#~ Híey~k. JO°∞˚#∞_«∞ "≥o¡áÈÜ«∂Hí
P"≥∞ =∞<ÀÇı^°# =∞i~`Œ ÃÑiy~k... JO°∞˚#∞x`À uiy# „Ǩ^ÕâÍÅ¥... =<®Å¥ K«¥ã¨¥Î
P"≥∞ L~_«ÖËHíáÈܵ~k... JO°∞˚#∞x =∞iKıÖÏ P"≥∞#∞ "≥∞Ç≤Ê~Kı~^°∞Hí∞ ^è°O°‡O®A,
cè=∞, #Hí∞Å, ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Zxfl „Ǩܫµ`ÍflÅ∞ Kıã≤<® Ѷ¨e~K«ÖË^°∞. O’AÅ∞ Ü«µ∞QåÅ∞Qå
^˘O°¡™®Qåܵ...
^è°O°‡A_«∞ P"≥∞ =∞#ã¨∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞...
„^ÒǨn... JO°∞˚#∞_«∞ ÖËx KÀ@ L~_«_«~ hHí∞ W+ì̈~Qå ÖË^°∞ Hí^®... J<®fl_«∞...
„^ÒǨk `Œ# =∞#ã¨∞Ö’ PÖ’K«##∞ ^®K«∞H’ÖËHí B#x `ŒÅ TÇ≤~k...
„^ÒǨn... =∂Hí∞ Hí∂_Í JO°∞˚#∞_«∞ "≥o¡# `ŒO®fi`Œ D „Ǩ^Õâ◊~Ö’ "≥euQå
JxÇ≤ã¨∞Î#flk... XHıKÀ@ L~_«_«~ Hí∂_Í =∞#Hí∞ Hı∆=∞HíO°~ Hß^°∞. WǨÊ>˜Hı ÇıQõ∞Å
ÇÍi JeH˜_ç HíxÇ≤ã¨∞Î#flk... =∞#~ fO°÷Ü«∂„`ŒÅ∞ Kı^®Ì=∂... Jx J_çQå_«∞.
„^ÒǨk J~wHßO°~Qå `ŒÅ TÇ≤~k...
^è°O°‡O®A ^è“=∞∞º_ç ã¨ÅǨ J_çQå_«∞.
^è“=∞∞º_«∞ ÉèíO°`Œ Y~_«~Ö’x O°HíO°HßÅ fO°÷Ü«∂„`ŒÅ qâıë®Å∞ q=iã¨∞Î~>ı
O’=∞â◊∞_«<Ë =∞ǨÏi¬ JHí¯_«Hí∞ =KÍÛ_«∞.
O’=∞â◊∞_ç ^®fiO® `ˇeã≤# ã¨=∂KÍO°~ qx „^ÒǨk Lá⁄Ê~yáÈܵ~k.
JO°∞˚#∞_«∞ t=Ùx "≥∞Ç≤Ê~z áåâ◊∞Ǩ`ÍG~ ã¨~áåk~KÍ_«x, W~„^°∞_«∞ J`Œ_çx
`Œ#Ö’Hí~ PǨfix~KÍ_«x O’=∞â◊∞_«∞ K‹áåÊ_«∞. `Í#∞ "≥àË¡ã¨iH˜ JO°∞˚#∞_«∞ W~„^°∞x`À
áå@∞ ã≤~Ǩã¨#~ÃÑ· Jkè+≤ì~z Hí#Ǩ_ͤ_«x PÜ«µ# J<®fl_«∞.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 195
„^ÒǨkÃÑ·<Ë Ñ¨ÓiÎQå =∞#ã¨∞ L#fl JO°∞#˚ ∞_«∞ W~„^°Ö’Hí~Ö’ JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°Oº° O®t
Jܵ# TO°fit „¿Ñ=∞#∞ Hí∂_Í uO°ã¯¨ i~KÍ_«x Hí∂_Í O’=∞â◊∞_«∞ `ˇeáå_«∞... `Í#∞
^Õ=Ö’Hí~Ö’ JO°∞˚#∞x K«¥âÍ#x, J`Œ_«∞ áåâ◊∞Ǩ`Œ~, kHßÊÅHí∞Å∞ „Ǩ™®k~z#
kÇͺ„™®ÎÅ`À `ŒfiO°Ö’ uiy O®#∞<®fl_«#fl K«Å¡x ÇÍO°Î qx „^ÒǨk =∞#ã¨∞ L`ÍûǨÏ~`À
LO°HíÅ∞ Çıã≤~k. JO°∞˚#∞_«∞ uiy =KıÛÖ’Qå fO°÷Ü«∂„`ŒÅ∞ ѨÓiÎKı^®Ì=∞x „^ÒǨk
K‹Ç≤Ê~k. O’=∞â◊∞_«∞ ÇÍi "≥~@ L~_Ë~^°∞Hí∞ J~wHíi~KÍ_«∞.
Hß=∞ºHí=#~ #∞~z ^è°O°‡O®A cè=∞ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞, „^ÒǨk O’=∞â◊∞x`À
Híeã≤ <ˇ·q∞âÍO°}®ºxH˜ "≥஡_«∞. ÇÍO°∞ QÀ=∞f fO®# QõŠѨÙ}ºfO®÷Åhfl ^°i≈~KÍO°∞.
ÉÏǨï^°, „Ǩܫ∂QõÅÖ’ ™®fl#~ KıâÍO°∞. QõÜ«µÖ’ KÍ`Œ∞O®‡ã¨º „Hí`Œ∞=ÙÅ∞ KıâÍO°∞.
Qõ~Qõ U_«∞áåÜ«µÖˇ·# „Ǩ^ÕâÍxfl K«¥âÍO°∞. JHí¯_ç#∞~z O’=∞â◊∞_ç`À Híeã≤ k=º#^°∞Å¥,
ã¨O’=O®Å¥, ^°∞O°æ=∞ ǨO°fi`Œ Hß#<®Å`À x~_ç# H≥·ÖÏ㨠ǨO°fi`ÍxH˜ |Ü«µÅ∞^ÕO®O°∞.
HÁ~`Œ^°¥O°~ "≥஡Hí XHí „Ç¨K«~_« ÇÍÜ«µ∞=Ù gz~k. ^è°¥o J~`Œ>Ï Hí=∞∞‡Hí∞x
Híà◊∞¡ HíxÇ≤~K«x J~^è°HßO°~ P=i~z~k. P `ŒO®fi`Œ ÉèíÜ«µ~HíO°"≥∞·# ÃѶ∞Ï+¨`À
ÃÑ#∞Qåe`À =O°¬~ Hí∞iã≤~k. =O°¬~ `ŒQåæHí ^°∞O°æ=∞"≥∞·# tÖÏã¨~Hí@ Ǩ^ä°~Ö’ ÇÍO°∞
„Ǩܫ∂}~ ™®y~KÍO°∞. WHí #_«Hí ™®y~K«ÖËHí „^ÒǨk JÅã≤áÈܵ ã¨Ê$Ç¨Ï `ŒÇ≤Ê~k.
„^ÒǨk ã≤÷u K«¥ã≤ ^è°O°‡A_«∞ ^°∞ód~KÍ_«∞. cè=∞∞_«∞ „^ÒǨk HßeH˜ Qõ∞K«∞ÛHí∞#fl =∞∞à◊¡#∞
fã≤Çıã≤ Z~`À ^°¥O°~ P"≥∞#∞ Z`Œ∞ÎHí∞x #_çKÍ_«∞.
U^ÀO°Hí~Qå ÇÍO°∞ |^°s=#~ KıO°∞Hí∞<®flO°∞. ÇÍO°∞ Qõ~QõÖ’ ™®fl#~ Kıã≤
"≥∞·<®Híâ‹·Å~, Ç≤ÏO°}ºtYO°~, a~^°∞ ã¨O’=O°~ K«¥âÍO°∞. z=iH˜ ÇÍO°∞ Qõ~^è°=∂^Œ#
ǨO°fi`Œ~ KıO°∞Hí∞<®flO°∞.
196 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

40
cè=∞¿ã#∞x O°H}
ƒ
cè=∞∞_«∞ `Œ##∞ Z`Œ∞ÎHí∞x #_çz# `ŒO®fi`Œ „^ÒǨkH˜ J`Œ_«~>ı Z~`À J#∞O®Qõ~
Híey~k. K«¥_«_ÍxH˜ |e+ª̈OQå, "≥∞∞O°@∞Qå HíxÇ≤~Kı cè=∞∞_ç ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ =∂O°Ì=~,
`Œ#~>ı Jq∞`Œ"≥∞·# „¿Ñ=∞ HíxÇ≤~z P"≥∞ Lá⁄Ê~yáÈܵ~k. `Œ#Hí∞ [iy#
J==∂<®xH˜ J~^°iHí~>ı ZHí∞¯=Qå O°yeáÈ`Œ∞#flÇÍ_«∞ cè=∞∞_«x P"≥∞ „QõÇ≤Ï~z~k.
^°∞O’º^è°#, ^°∞âÍ≈ã¨<®^°∞Å#∞ =kè™®Î#x cèHíO° „Ǩu[˝ Kıã≤#ÇÍ_«∞, H˜g∞‡O°∞_çx =kè~z#
ÇÍ_«∞ cè=∞∞_Ë Hí^®...
JѨÓO°fi"≥∞·# Qõ~^è°=∂^°# ǨO°fi`Œ~ÃÑ· cè=∞∞_ç`À „^ÒǨk qǨÏi~K«™®y~k.
JO°∞˚#∞_«∞ ÖËx Ö’@∞#∞ cè=∞∞_«∞ fO°∞㨥ΠP"≥∞#∞ LÖϡ㨠Éèíi`Œ~Qå L~Kı~^°∞Hí∞
„Ǩܫµuflã¨∞Î<®fl_«∞.
XHíO’A Qõ~^è°=∂^°= ǨO°fi`Œ~ÃÑ· ѨÙ+¨Êã¨∞Qõ~^è° Éèíi`Œ j`ŒÅÇÍÜ«µ∞=ÙÅ∞
=∞<ÀǨÏO°~Qå gKÍܵ. ã¨Ç¨Ï„㨠^°à®Å`À Hí∂_ç# XHí Z„O°x HíÅ∞= ѨÙ=Ùfi ÇÍi =∞^è°º
Ǩ_ç~k. „^ÒǨk ^®xx fã¨∞Hí∞x ^®x J^°∞ƒù`Œ Ǩi=∞à®xH˜ =∞∞Qõ∞úO®Öˇ·~k...
cè=∞¿ã<®... WÖÏ~>˜ ѨÓÅ∞ Hß=∞ºHí=<®xH˜ fã¨∞Hí∞áÈÇÍÅx <® H’iHí... hHí∞
x[~Qå <®g∞^° „¿Ñ=∞ L~>ı D ѨÙë®ÊÅ∞ =∞iHÁxfl `ˇzÛ <®Hí∞ W=Ùfi... Jx
„|uq∞ÖÏ_ç~k...
„^ÒǨk H’O°_«=∞¥, cè=∞¿ã#∞_«∞ Hß^°#_«=∂... "≥~@<Ë J`Œ_«∞ PÜ«µ∞^èßÅ∞
^è°i~z P Ǩi=∞à◊ ÇÍÜ«µ∞=Ù =zÛ# kHí∞¯Hí∞ "≥஡_«∞. ^°∞O°æ=∞"≥∞·# =∞ǨO°}º~Ö’H˜
„ǨÇıt~KÍ_«∞...
Ѩ Ù ë®ÊÅ H’㨠~ cè = ∞∞_ç x „^ÒǨ k Ǩ ~ Ç≤ ~ k Hßh J`Œ _ « ∞ Z~`Œ H © uiy
O®HíáÈ=_«~`À Z~`À P~^Àà◊# K‹~k~k... ^èO° ‡° O®A Hí∂_Í q+¨Üµ« ~ `ˇeã≤ Z~`À
P~^Àà◊# K‹~^®_«∞... cè=∞∞_çH˜ Uq∞ JáåÜ«µ~ ÇÍ>˜Å∞¡`Œ∞~^À Jx cèuÅ∞¡`Œ¥ ^è“=∞º
O’=∞âÍ^°∞Å`À DâÍ#º kHí∞¯Hí∞ |Ü«µÅ∞^ÕO®_«∞... ÇÍO°∞ P ѨÓÅ =#~ KıOÕã¨iH˜
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 197
JǨÊ>˜Hı cè=∞∞_«∞ P =<®xfl Hßáå_«∞`Œ∞#fl O®Hí∆ã¨∞Å#∞ [ܵ~z Hí∞ÉıO°∞_ç =∞#ã¨∞û
"≥∞Ç≤Ê~z ѨÙëêÊÅ∞ H’Ü«µ_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_ͤ_«∞...
cè=∞∞x ™®Ç¨Ïã¨H$í `ͺxH˜ J~^°O¥° Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂O°∞. J`Œ_∞« áå~KÍeH˜ Qõ∞Ç≤Êà◊H¡ ÁnÌ
ѨÙë®ÊÅ∞ H’ã≤ `ˇzÛ WzÛ P"≥∞#∞ ã¨~`À+¨Ç¨iKÍ_«∞... W~`Œ PÅ㨺~ Z~^°∞Hí∞
[iy~^°x áå~KÍe „¿Ñ=∞`ÀJ`Œ_çx „Ǩtfl~z~k.
`Í#∞ ™œQõ~kèHß=<®xH˜ =ã¨∞Î~_«Qå =∂O°æ=∞^è°º~Ö’ `Œ#Hí∞ ǨÏ#∞=∞~`Œ∞_«∞
HíeâÍ_«x, `Í#∞ J`Œ_≥=O’ „QõÇ≤Ï~K«Hí `Œ# |ÅǨsHí∆Hí∞ ѨÓ#∞Hí∞x qѶ¨Å=∞Ü«∂º#x
K‹áåÊ_«∞. z=O°Hí∞ J`Œ_Ë gO°Ç¨Ï#∞=∞~`Œ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x „áåi÷~KÍ#x, J`Œ_«∞
`Œ#Hí∞ qâ◊fiO°¥Ç¨~ „Ǩ^°i≈~KÍ_«x `ˇeáå_«∞. ǨÏ#∞=∞~`Œ∞_ç ã¨ÊO°≈=Å¡ `Œ#Hí∞
=∂O®æÜ∂« ã¨~ `˘ey HÁ`ŒÎ L`ÍûǨÏ~ Híey~^°x cè=∞∞_«∞ q=i~KÍ_«∞.
Ü«µ∞^°ú~Ö’ cè=∞∞_«∞ ^°∞O’º^è°#∞_çx [ܵ™®Î_«x, `Í#∞ áåO°∞÷x O°^ä° ^è°fi[~ÃÑ·
Kıi ã≤~ǨÏ<®^®Å∞ Kı㨥Πáå~_«=ÙÅHí∞ |Å=$nú, â◊„`Œ∞=ÙÅHí∞ =∞¥O°Ûù HíeQÕÖÏ Kı™®Î#x
ǨÏ#∞=∞~`Œ∞_«∞ PjO°fik~KÍ_«x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x „^ÒǨk ã¨~`À+≤~z~k. `Í#∞ cè=∞∞x
ѨÙë®ÊÅ H’ã¨~ Ǩ~Ǩ@~ =∞~z^Õ Jܵ~^°x P"≥∞ J#∞Hí∞#flk...
cè=∞∞xÃÑ· „^ÒǨk „¿Ñ=∞ =∞i~`Œ ÃÑiQÕÖÏ Kı¿ã =∞O’ Ѷ¨∞@# [iy~k.
Qõ~^è°=∂^è°# ǨO°fi`ÍxH˜ JO°∞˚#∞_«∞ uiy =™®Î_«x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x áå~_«=ÙÅ∞ Z^°∞O°∞
K«¥ã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«µ~Ö’ [>Ïã¨∞O°∞_«<Ë O®Hí∆ã¨∞_«∞ „^ÒǨkh, ^è°O°‡O®A#∞, #Hí∞Å∞_çx
Z`Œ∞ÎHí∞x áåiáÈÜ«∂_«∞... ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ O®Hí∆ã¨∞_ç "≥~@ ǨO°∞Q≥`ŒÎ™®Qå_«∞.
JHí™®‡`Œ∞ÎQå [iy# D Ѷ¨∞@#Hí∞ „^ÒǨk cèue¡~k... cè=∞¿ã<®... Jx PO°Î<®^°~
Kıã≤~k. P PO°Î<®^°~ ã¨g∞Ǩ~Ö’ L#fl cè=∞∞_çH˜ qxÇ≤~z~k. cè=∞∞_«∞ [>Ïã¨∞O°∞_çH˜
J_«∞¤xez J`Œ_çx _è©HÁ<®fl_«∞.
[>Ïã¨∞O°∞_«∞ „^ÒǨk, ^è°O°‡O®A, #Hí∞Å∞Å#∞ „H˜~^° k~Ç≤ cè=∞∞_ç`À Ü«µ∞^®úxH˜
kQå_«∞. cè=∞∞_«∞ J`Œ_çx =∞∞+≤ìѶ¨∂`ÍÅ`À á⁄_çz Z=∞∞HíÅ∞ qiz K«~Ç≤ÇıâÍ_«∞...
=∞¥iÛùe¡# „^ÒǨk =∞∞Y~ÃÑ· hO°∞ K«e¡ cè=∞∞_«∞ P"≥∞#∞ ÖËáå_«∞...
„^ÒǨk `ˇÇ¨Êie¡ `Œ# =∞∞Y~Ö’H˜ P`Œ∞O°`Œ`À K«¥ã¨∞Î#fl cè=∞∞x K«¥ã≤ ÖËz
xÅ|_ç~k...
ã‘`Œ#∞ O®=}∞_çÖÏ J`Œ_«∞ ##∞fl Z`Œ∞ÎHí∞x "≥o¡#ǨC_«∞ <®H≥~`Œ ÉèíÜ«µ~ Çıã≤~^À
`ˇÅ∞™®...
D cè=∞¿ã#∞_«∞ L~_«Qå hÃÑ· KıܵÇıã≤#ÇÍ_«∞ O®=}∞_≥·<® |uH˜ |@ìHí>ıì<®...
Jx cè=∞∞_«∞ J<®fl_«∞...
198 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 „^ÒǨk #qfi cè=∞∞_ç ^°i Kıi~k. J=Ù#∞... W~„^°Ö’Hí~Ö’ TO°fitx Hí∂_Í g∞O°∞ uO°ã¨¯i~KÍO°@ Hí^®... O’=∞â◊
JHí¯_ç #∞~z =∂ź=~`Œ=∞<Ë âıfi`ŒÇ¨O°fi`Œ „áå~`ÍxH˜ ÇÍO°∞ KıO°∞Hí∞<®flO°∞. =∞ǨÏi¬ K‹áåÊO°∞... Jx „^ÒǨk „¿Ñ=∞`À J_çy~k...
™œQõ~kèHß Ñ¨Ùë®ÊÅHı Z~`À ǨO=° t~záÈܵ# „^ÒǨkH˜ =∂ź=~`Œ „áå~`Œ~Ö’ =~^° TO°fiâ◊∞Öˇ·<®, h ™œ~^°O®ºxH˜ ã¨=∂#~ HßÖËO°∞ „^ÒǨn... Hßx TO°fitx
=∞iHÁxfl J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# ѨÙë®ÊÅ∞ Hí#Ǩ_ͤܵ. Jq ã¨∞=O°‚=∞Ü«µ"≥∞· k=ºÇ¨i=∞à®xfl uO°ã¨¯i~z#~^°∞Hí∞ P"≥∞ ##∞fl â◊Ç≤~z~k...
"≥^°[Å∞¡`Œ¥ L<®flܵ. U=∞x... Jx „^ÒǨk P~^Àà◊#`À „Ǩtfl~z~k.
„^ÒǨk cè=∞∞x "≥`Œ∞Hí∞`Œ¥ "≥àË¡ ã¨iH˜ J`Œ_«∞ UHß~`Œ~Ö’ XHí K«~„^°Hß~`Œ XHí U_Ík áå@∞ <Ë#∞ ¢ã‘ÎQå#¥, ѨÙO°∞+¨∞_«∞Qå#¥ HßHí #ѨÙ~ã¨Hí∞_çQå L~_Íe...
tÖÏ`ŒÅ~ÃÑ· Hí∂O°∞Ûx JÖÏ~>˜ =∞O’ ѨÙë®Êxfl P„Ѷ¨∂}˜ã¨∞Î<®fl_«∞. #ѨÙ~ã¨Hí∞_«∞Qå<å... Jx „^ÒǨk q„Éèí=∞~`À J_çy~k.
„^ÒǨk Kı`Œ∞Ö’¡ ѨÙë®ÊÅ#∞ K«¥ã≤# cè=∞∞_«∞ hHí∞ WÖÏ~>˜ ѨÓÅ∞ Hí∂_Í J=Ù#∞...
`ˇzÛ=fi<® Jx „¿Ñ=∞`À J_çQå_«∞... XHí U_Ík q∞=∞‡efl q_çz L~_«QõÅ<®...
cè=∂... ™œQõ~kèHß Hí#Hí Hí=∞ÖÏÅ Hí~>ı D ã¨∞=∂Å∞ Z~`À ã¨∞Hí∞=∂O°~Qå, `Œ Ç ¨ Ê ^° ∞ „^ÒǨ n ... Hßh W~„^° ∞ _« ∞ P âÍǨ ~ <®Hí ∞ W+¨ ì ~ =zÛ#Ǩ C _« ∞
k=ºã¨∞Qõ~^èßÅ∞ "≥^°[Å∞¡`Œ¥ L<®flܵ. WÖÏ~>˜ ѨÙë®ÊÅ∞ HßÇÍÅx U ¢ã‘ÎH˜ LǨܡ∂y~K«∞<ËÖÏ =O°~ WKÍÛ_«∞... =∞#~ ZÖÏQõ¥ XHí ã¨~=`ŒûO°~ J*Ï˝`ŒÇÍã¨~
JxÇ≤~K«^°∞... J#flk. KıÜ«∂e Hí^®... JǨC_«∞ LǨܡ∂y~K«∞Hí∞~>Ï#∞...
Jk qx cè=∞∞_«∞ |Ǩï`Íà◊ ã¨=∞∞#fl`Œ"≥∞·# XHí HÁ~_« tYO°~ ZH˜¯ Ü«µHí∆O®Hí∆㨠K‹ki# =∞#ã¨∞`À „^ÒǨk JO°∞˚#∞x ǨÏ`Œ∞ÎHí∞~k...
¿ã#Å#∞ ǨÏ`Œ=∂iÛ JHí¯_« L#fl ѨÙë®ÊÅ#∞ H’ã¨∞Hí∞x „^ÒǨkH˜ WzÛ ã¨~`À+¨
ǨiKÍ_«∞... P O®„u áå~KÍb áåO°∞Å ÷ q_çkÖ’ O°f=∞#‡^ä∞° Å∞ q[$~aè~KÍO°∞.
^è°O°‡O®A, cè=∞, #Hí∞Å, ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞, „^ÒǨk, W`ŒO° =∞∞#∞Å∞ Híeã≤ z=O°Hí∞
Çı∞O°∞#QÕ~„^°"≥∞·# =∞~^°O° yiH˜ KıO°∞Hí∞<®flO°∞... =∞Ǩ^°∞ƒù`Œ~Qå qÅã≤Å∞¡`Œ∞#fl P
ǨO°fi`Œ „áå~`Œ~ÃÑ· ÇÍO°∞ <ˇÅ O’AÅ∞ Qõ_çáåO°∞...
XHíO’A X J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# O°^ä°~ÃÑ· JO°∞˚#∞_«∞ JHí¯_çH˜ =KÍÛ_«∞. O’=∞â◊, ^è“=∞º,
^è°O°‡[, cè=∞¿ã#∞Å K«O°}®ÅHí∞ ÉèíH˜Î`À „Ǩ}q∞e¡, #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞ Pe~Qõ#~
Kıã¨∞Hí∞<®fl_«∞. „^ÒǨk ǨÏ$^°Ü«µ #Ü«µ<®O°q~^®ÅHí∞ P#~^°~ Híey~KÍ_«∞...
JO° ∞ ˚ # ∞_« ∞ =∞∞#∞Ǩ > ˜ Hí ~ >ı Z~`À J~^° ~ Qå, kÇͺÅ~HßO° â’aè ` Œ ∞ _≥ ·
HíxÇ≤~KÍ_«∞... P O®„u JO°∞˚#∞_«∞ „^ÒǨkH˜ `Œ#Hí∞ Z^°∞O≥·# qâıë®Å#∞, `Í#∞ Kıã≤#
™®Ç¨Ï™®Å#¥ q=i㨥ΠQõ_çáå_«∞. `Œ# kÇͺ„™®ÎÅ „ǨÉèßÇÍxfl q=i~KÍ_«∞...
„^ÒǨn... WHí Ü«µ∞^°ú~Ö’ ##∞fl Z=O°¥ ǨO®[Ü«µ~ áåÅ∞ KıÜ«µÖËO°∞. J„QõA_«∞
##∞fl t=Ùx `ŒÇ¨ã¨∞ûHí∞ Ǩ~Ç≤ =∞#Hí∞ Z#ÖËx Çı∞Å∞ KıâÍ_»∞. cè+¨‡, „^À}, Hí$Ǩ,
Jâ◊fi`Í÷=∞, HíO®‚k gO°∞Å~^°O°¥ Ü«µ∞^°ú~Ö’ <® KıuÖ’ ǨO®l`Œ∞Å∞ HßHí `ŒÇ¨Ê^°∞...
Jx JO°∞˚#∞_«∞ K‹áåÊ_«∞.
„^ÒǨn... D =∂O°∞ <Ë#∞ =∞O˘Hí ¢ã‘Îx HíÅÖ’ Hí∂_Í `ŒÅ=ÖË^°∞... hÇı <®
=∞#ã¨~`Í x~_ç L<®fl=Ù...

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 199 200 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

41
^„ ÒǨk ™œ~^°Oº° O°ÇϨ 㨺~
ã¨`ŒºÉèß=∞‰õΩ LǨ^Õâ◊~
áå~_«=ÙÅ~^°O°¥ Híeã≤ Hß=∞ºHí=<®xH˜ uiy KıO°∞Hí∞<Ë ã¨iH˜ =O°¬O°∞`Œ∞=Ù
Qõ_çz PǨ¡^°HíO°"≥∞·# â◊O°^°$`Œ∞=Ù „ǨÇıt~z~k.
P â◊O°^°$`Œ∞=ÙÖ’ ™œQõ~kèHß Ñ¨ÙëêÊŠǨi=∞à®Å =∞^è°º áå~KÍe ™œ~^°O°º~
kfiQõ∞}©Hí$`Œ~ Jܵ~k.
Jq∞`Œ"≥∞·# ã¨~`À+¨~`À LÖÏ¡ã¨~Qå Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#fl áå~KÍe K«∞@¥ì áå~_«=ÙÅ∞
Kıi P"≥∞#∞ P#~^°Ç¨O°=â◊∞O®ex Kı¿ã „Ǩܫµ`ÍflÅÖ’ Ǩ_ͤO°∞.
Qõ`Íxfl =∞O°z# „^ÒǨk Ǩ`Œ∞Å#∞ "≥∞Ç≤Ê㨥ΠÇÍix „Éèí=∞O®ÖÏ¡ `Œ# K«∞@¥ì
uǨCH’™®y~k.
áå~_«=ÙÅ∞ Hß=∞ºHí=<®xH˜ =KÍÛO°x `ˇeã≤ Hí$+¨∞‚_«∞, ã¨`ŒºÉèß=∞`À Híeã≤ JHí¯_çH˜
=KÍÛ_«∞.
`Œ# Ѩل`Œ∞Å∞ ZÖÏ L<®flO°x „^ÒǨk P`Œ∞O°`Œ`À „Ǩtfl~z~k.
„^ÒǨn... h=Ù h Ѩل`Œ∞Å#∞ Z=i ã¨~O°Hí∆}Ö’ L~KÍ##∞Hí∞<®fl=Ù. <® K‹Öˇ¡Å∞
ã¨∞Éèí„^° ã¨~O°Hí∆}Ö’... Jaè=∞#∞º_ç Hí<®fl P"≥∞Hí∞ h Ѩل`Œ∞ÅÃÑ·<Ë „¿Ñ=∞. P"≥∞ h=Ù
ÖËx Ö’@∞ K«Hí¯Qå fO°∞ã¨∞Î#flk... ÇÍO°∞ ^®fiO°HíÖ’ Z~`À ǨܵQå L<®flO°∞.
„Ǩ^°∞º=∞∞fl_ç ǨO°ºÇıHí∆}Ö’ k=ºâ◊„™®Î„™®ÎÅ∞ á⁄~^®O°∞...
Hí$+¨∞‚x =∂@Å`À „^ÒǨk TO°_çe¡~k.
„^ÒǨk J~^°~ =∞∞<ˇfl#fl_«¥ ÖË#~`ŒQå O≥>˜ì~Ѩ٠Jܵ# q+¨Ü«µ~ ã¨`ŒºÉèß=∞
„QõÇ≤Ï~z~k. áå~_«=ÙÅ∞ XHí¯ Hí∆}~ Hí∂_Í P"≥∞#∞ q_çz L~_«ÖËHíáÈ`Œ∞<®flO°∞.
W~^°∞Ö’ O°Ç¨Ï㨺Çı∞q∞>’ Hí#∞H’¯ÇÍÅ#fl Pã¨HÎ̃ ã¨`ŒºÉèß=∞Ö’ UO°Ê_ç~k.
XHíO’A „^ÒǨk`À UHß~`Œ~Ö’ Wë®ìQÀ+≤ª [O°∞ѨÙ`Œ∞~_«Qå K«¥ã≤ ã¨`ŒºÉèß=∞
J_çy~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 201
áå~KÍb... h ™œ~^°O°º O°Ç¨Ï㨺~ Uq∞>˜...
=∞#ã¨∞ P#~^°~Qå L~>ı O°¥Ç¨ ™œ~^°O°º~ Hí∂_Í W#∞=∞_çã¨∞Î~^°@. <ËxǨC_«∞
Z~`À P#~^°~Qå L<®fl#∞. <® Ǩ`∞Œ Å∞ J~`Í <® =^°Ì L<®flO°∞. #<ˇfl~`À „¿Ñ=∞Qå
K«¥ã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞.
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ¥ x#∞fl Jq∞`Œ~Qå ZÖÏ „¿Ñq∞~KıÖÏ KıÜ«µQõÅ∞Qõ∞`Œ∞<®fl=Ù
„^ÒǨn... ÇÍO°∞ ZÅ¡Çıà◊ÖÏ =â◊∞ºÖˇ·, „Ç≤Ü«µ∞Öˇ· ѨÓ=Ù K«∞@¥ì „Éèí=∞O®Å =Öˇ
uO°∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞... h =∞#ã¨∞ <˘Ç≤Ê~K«Hí∞~_Í #_«K«∞Hí∞~@∞<®flO°∞. Ö’Hí~Ö’ ѨÙO°∞+¨∞Å∞
Z~`Œ =∞~k ÉèßO°ºÅ#∞ Kıã¨∞Hí∞<®fl... ÇÍix ÖˇHí¯KıÜ«µHí∞~_Í L~>ÏO°∞... NHí$+¨∞‚<Ë
K«¥_«∞... PÜ«µ# O°∞H˜‡}˜ =^°ÌHí∞ ZǨC_«∞ "≥à◊`ÍO’, ÖËHí =∞O’ ™œ~^°O°ºO®t =∞#ã¨∞
ZǨC_«∞ K«¥O°Q˘~>ÏO’ `ˇeÜ«µHí <Ë#∞ ã¨`Œ=∞`Œ=∞=Ù`Œ∞~>Ï#∞... Hßx h=Ù XHı™®i
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ#∞ ZÖÏ =â◊ǨO°K«∞H’QõÅ∞Qõ∞`Œ∞<®fl=Ù... ÇÍiH˜ W`ŒO° ÉèßO°ºÅ∞
L#flǨÊ>˜H© XHí¯™®i Hí∂_Í ÇÍix `ŒÅz#@∞¡ Hí#Ǩ_«^°∞... h =^°Ì Uq∞ PHíO°¬}
L#flk... U"≥∞·<® =∞~„`Œ`Œ~„`ÍÅ∞ ã¨~áåk~KÍÇÍ... ÖËHí h ÉèíO°ÎÅHí∞ =∞~^°∞Å∞,
=∂Hí∞Å∞ U"≥∞·<® ÃÑ>ÏìÇÍ... [ǨǨϟ=∂^°∞Å∞ KıâÍÇÍ... P O°Ç¨Ï㨺~ Uq∞>’ K‹Ç¨C...
Pq^è~° Qå <Ë#∞ Hí∂_Í <® Ǩux Jnè#~Ö’ L~K«∞Hí∞~>Ï#∞... Jx J#flk.
D =∂@Å∞ q#Qå<Ë áå~KÍeH˜ H’Ǩ~ =zÛ~k. Hßx D „Ǩâfl◊ J_çy~k Hí$+¨∞x‚
ÉèßO°º ã¨`ŒºÉèß=∞ Jx P"≥∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. J~^°∞Hı H’Ǩ~ J}K«∞Hí∞x zO°∞#=Ùfi #qfi~k.
™®„`Ílf... Ö’Hí Ñ ¨ Ó Aº_≥ · # P Hí $ +¨ ∞ ‚ x 㨠f =∞}˜ " ≥ · # h=Ù ##∞fl JÖÏ
J_«Qõ=K«∞Û<®... `ŒÇ¨C... Z=O≥·<® q~>ı #qfiáÈ`ÍO°∞. |∞kú=∞~`Œ∞O®e"≥·# hHí∞ WÖÏ~>˜
PÖ’K«# `ŒQõ^°∞. =∞~^°∞Å∞, =∞~„`Œ`Œ~„`ÍÅ`À ѨÙO°∞+¨∞Å#∞ =â◊ǨO°K«∞H’=_ÍxH˜
¢ã‘ÎÅ∞ „Ǩܫµufl¿ãÎ JÖÏ~>˜ ¢ã‘ÎÅ~>ı ÇÍiH˜ ÉèíÜ«µ=∞¥, Jã¨Ç¨Ïº=∞¥ UO°Ê_«`Íܵ...
Jܵ<® ѨÙO°∞+¨∞Å∞ =∞~^°∞Å`À, =∞~„`Í^°∞Å`À =â◊~ HßO°∞... áå~_«∞Ѩل`Œ∞Å∞ ÖÏ~>˜
gO°∞Å∞ JÖÏ Hß=_ÍxH˜ J=Hßâ◊Çı∞ ÖË^°∞...
=∞i h ÉèíO°ÎÅ∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ h Ǩ@¡ J~`Œ „Ç‘u`À L~_«>ÏxH˜ HßO°}~
Uq∞>˜?...
K«¥_«∞ ã¨`ŒºÉèß=∂... ÉèßO®ºÉèíO°ÎÅ ã¨~|~^è°~ J#flk ǨO°ã¨ÊO° qâÍfiã¨~`À
Hí∂_«∞Hí∞#flk. P qâÍfiã¨~ ÖË#ǨC_«∞ P ã¨~|~^èßxH˜ qÅ∞= ÖË^°∞. <Ë#∞ P qâÍfi™®xfl
ZǨC_«¥ Ju„Híq∞~K«ÖË^°∞... ÇÍi<ˇÇ¨C_«¥ <Ë#∞ ÖËxáÈx H’iHíÅ∞ H’O°ÖË^°∞... <Ë#∞
H’O°Hí∞~_Í<Ë <®Hí∞ JáåO°"≥∞·# âÍsO°Hí ã¨∞MÏxfl J~kã¨∞Î<®flO°∞ ÇÍO°∞... ÇÍiH˜ Hí∂_Í
J^Õ=∂ki ã¨∞MÏ#fl~k~Kı~^°∞Hí∞ <Ë#∞ „Ǩܫµuflã¨∞Î~>Ï#∞. <®Hí∂, <® ÉèíO°ÎÅHí∞ =∞^è°º
qǨs`Œ"≥∞·# âÍsO°Hí PHíO°¬} L#flk... D âÍsO°Hí PHíO°¬} Hı=Å~ H’iHíÅ`À
202 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
L`ŒÊ#fl=∞Ü˵ºk Hß^°∞... =∞#ã¨∞ ^®xH˜ ã¨Ç¨ÏHíi~KÍe... J~^°∞H’ã¨~ =∞#ã¨∞Å∞
=∞∞~^°∞Qå PǨ¡^°~Qå L~_Íe... J~^°∞Hí∞ `ŒQõæ ÇÍ`Í=O°}~ UO°ÊO°∞K«∞H’ÇÍe...
ZǨC_«¥ XHíi<˘HíO°∞ J#∞=∂x㨥Î, J==∂x~K«∞Hí∞~@¥ L~>ı =∞#ã¨∞Å∞ ZÖÏ
PǨ¡^°~Qå L~>Ïܵ... W^°Ì~°∂ ǨO°ã¨ÊO° Q“O°= Éèß=~`À, ǨO°ã¨ÊO°~ „¿Ñ=∂#∞O®QåÅ∞
Híey L#flǨC_Ë ã¨~™®O°~ ™®Qõ∞`Œ∞~k. Wk "≥∞∞^°>˜ O°Ç¨Ï㨺~...
¢ã‘ÎÅ∞ `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ W`ŒO° ¢ã‘ÎÅ#∞ „Ǩâ◊~ã≤¿ãÎ, ÇÍi Ǩ@¡ PHíi¬`Œ∞Öˇ·`Ë U=∂„`Œ~
ã¨Ç≤Ï~K«ÖËO’... ѨÙO°∞+¨∞Å∞ Hí∂_Í ¢ã‘ÎÅ∞ W`ŒO°∞ŠǨ@¡ PHíi¬`Œ∞Å=Ù`Œ∞#fl@∞¡ `ˇe¿ãÎ
ã¨Ç≤Ï~K«ÖËO°∞... ǨO° ѨÙO°∞+¨∞_«∞ Z~`Œ J~^°~Qå L<®fl, ^è°#=~`Œ∞_≥·<®, z=O°Hí∞
^Õ=Qõ~^è°O®fi^°∞Öˇ·<® =∞#~ K«¥ã‘ K«¥_«#@∞¡~_Íe... `Œ# ÉèßO°º `Œ#<Ë `ŒÇ¨Ê
ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞_çx HíÅÖ’ Hí∂_Í ã¨‡i~K«^°<Ë Jaè„áåÜ«µ~ ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ L~@∞~k.
J~^°∞Hí∞ `ŒQ@ æõ ∞¡Qå =∞#~ L~>ı áÈÜ˵^Õ=∞∞#flk... W~^°∞Ö’ P`Œ‡=~K«# L#fl^°x
g∞O°∞ J#=K«∞Û... Hßx P P`Œ‡=~K«# ¢ã‘Î, ѨÙO°∞+¨∞e^°ÌO°¥ Kıã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞... Hßx
x`Œºrq`Œ~Ö’ xO°~`ŒO° ã¨∞Y~ H’ã¨~ Z=O≥·<® P`Œ‡=~K«# Kıã¨∞Hí∞~>ı `Œ¿ÑÊq∞>˜...
Wk O≥~_«= O°Ç¨Ï㨺~...
ã¨`ͺ... ÉèíO°ÎÅ∞ |Ü«µ@ Zxfl O®K«HßO®ºÅ∞ Kıã≤<®... W~>˜H˜ uiy O®=_ÍxH˜
„Ǩ`˺Hí PHíO°¬} ÉèßO°ºÜ˵ Hí^®... P ÉèßO°ºÜ˵ `Í#~>ı z„O°∞|∞„O°∞ÖÏ_«∞`Œ¥, `Œ#
ÇÍix J==∂x㨥ΠL~>ı U ÉèíO°Î W+ì̈Ǩ_«`Í_«∞... ÉèíO°Î Wë®ìܵë®ìÅ∞, JaèO°∞K«∞Å∞
ÉèßO°º `ŒÇ¨Ê =∞O˘HíO°∞ „QõÇ≤Ï~z J~^°∞Hí∞ `ŒQõæ@∞¡ =iÎ~K«QõÅO®... W^°ÌO°¥ XHíiHÁHíO°∞QÍ
rqã¨∞Î#flǨC_«∞ ǨO°ã¨ÊO° Wë®ì#∞™®O°~ #_«K«∞Hí∞~@¥ L~_«_«~Ö’ `Œ¿ÑÊq∞>˜... <®
ÉÏ^è°º`ŒÖËq∞>’ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... Jukä JÉèߺQõ`Œ∞Å K«¥_«_«~, ÇÍi O®K«HßO®ºÅHí∞
J#∞Qõ∞}"≥∞#· ã¨ÇϨ HßO®xfl J~k~K«_~« , P^®Ü«∂xH˜ `ŒQ@ æõ ∞¡Qå =ºÜ«∂Å#∞ J^°∞ѨÙÖ’
L~K«_«~ U ÉèíO°Î W+ì̈Ǩ_«_«∞... ™œ~^°O®ºxH˜ `ŒQõæ JÅ~HßO°~ =∞$^°∞`Œfi~... J~^®xfl
D =∞$^° ∞ `Œ fi ~, H’=∞Å`Œ fi ~ kfiQõ ∞ }© H í $ `Œ ~ Kı ™ ®Î Ü µ... =∞#~ =∞$^° ∞ =ÙQå,
ã¨∞Hí∞=∂O°~Qå, ã¨∞xfl`Œ"≥∞·# ÇÍO°=∞xÇ≤¿ãΠѨÙO°∞+¨∞_«∞ ™®^è°º"≥∞·#~`Œ Çı∞O°Hí∞ =∞##∞
QåÜ«µÇ¨O°K«_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~K«_«∞... =∞# =∞$^°∞`ŒfiÇı∞ „Ǩ^èß# PHíO°¬} ã¨`ͺ... =∞#Hí∂
H’Ǩ~, ^°∞O°aè=∂#~, "≥∞∞O°@∞^°#~ L<®flÜ«µx `ˇe¿ãÎ... ÉèíO°ÎÅ∞ Hí∂_Í HíO°¯â◊~Qå
=º=ǨÏi™®ÎO°∞... PHíO°¬} xÅ∞ѨÙHí∞~@¥, ÉÏ^è°º`ŒÅ#∞ Qõ∞iÎ㨥Î, =∞$^°∞=ÙQå =iÎ~K«_«~
J=ã¨O°~. ã¨`ͺ... Wk =∞¥_«= O°Ç¨Ï㨺~. ã¨`ͺ... ÉèíO°Î Híq Jܵ`Ë ÉèßO°º P Híq`ÍfixH˜
„¿ÑO°} HßÇÍe. ÉèíO°Î ã¨~w`Œ „Ç≤Ü«µ∞_≥·`Ë ÉèßO°º J`Œ_çH˜ W+ì̈"≥∞·# O®Qõ~ HßÇÍe. ÉèíO°Î
z„`ŒHßO°∞_≥·`Ë ÉèßO°º PÜ«µ#Hí∞ W+¨ì"≥∞·# ^°$â◊º~ HßÇÍe. ÉèíO°Î „ǨHí$u PO®^è°Hí∞_≥·`Ë
ÉèßO°º J`Œ_«∞ P„Ѷ¨∂}˜~K«_ÍxH˜ W+ì̈"≥∞·# ѨÓŠǨi=∞à◊~ HßÇÍe. <ËÅ ÇÍ#z#∞Hí∞
H’ã¨~ `ŒÇ≤ã¨∞Î~k. ÉèßO°º <ËÅÃÑ· #iÎ~Kı ÇÍ#z#∞Hí∞ HßÇÍe. JǨC_Ë ã¨Ç¨Ï["≥∞·#
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 203
=∞>˜ìÇÍã¨# ZÖˇ¡_«ÖÏ ÇͺÇ≤ã¨∞Î~k... QõÅQõÖÏ „Ǩ=Ç≤Ï~Kı „ǨÇÍǨÏ~ X_«∞¤#∞ „¿Ñ=∞Qå
XO°∞ã¨∞Hí∞~@∞~k... ZÖÏ~>˜ JÅܵ<® fO®xfl `ÍHı~^°∞Hí∞ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨ÏÖÏ_«∞`Œ∞~k.
D ã¨Ç¨Ï[ ÅHí∆}®xfl =∞#~ „QõÇ≤Ï~KÍe ã¨`ͺ...
„^ÒǨk =∂@Å∞ q#fl ã¨`ŒºÉèß=∞Hí∞ *Ï˝<À^°Ü«µ=∞ܵ~k.
„^ÒǨn... hÇıq∞>’ `ˇeÜ«µHí ÉèíO°ÎÅÃÑ· U^À =jHíO°} â◊H˜Î „Ǩܡ∂y~KÍ=x
J#∞=∂x~KÍ#∞... ##∞fl Hí∆q∞~K«∞... Hßx hÇıg∞ J#∞H’#~>ı x#∞fl XHí „Ç¨â◊fl
J_«∞Qõ∞`Í#∞...
Ug∞ J#∞H’#∞... J_«∞Qõ∞...
NHí$+¨∞‚_«∞ h=~>ı „Ǩ`˺Hí Jaè=∂#~`À L~>Ï_«∞... XH’¯™®i HíÅÖ’ Hí∂_Í h
¿ÑO°∞ 㨇i™®Î_«∞... h ã¨=∞Hí∆~Ö’ ZHí∞¯=¿ãѨ٠Qõ_ç¿Ñ~^°∞Hí∞ W+¨ìǨ_«`Í_«∞... HßO°}~
Uq∞>˜...
„^ÒǨk #qfi~k... D „Ǩâ◊fl PÜ«µ#<Ë J_«QõÖËHíáÈÜ«∂ÇÍ...
J_çQå#∞... „^ÒѨk<Ë J_«∞Qõ∞... J~@¥ WHí¯_«Hí∞ fã¨∞Hí∞=KÍÛ_«∞...
FǨϟ h=Ù =zÛ# HßO°}~ J^®... Jܵ`Ë K‹Ñ¨Ù`Í#∞ q#∞. NHí$+¨∞‚_«∞ xÅ∞"≥ÖÏ¡
„¿Ñ=∞`Œ`Œfi~ =∞¥sÎÉèíq~z# =ºHÎ̃... <Ë#∞ PÜ«µ##∞ PO®kè™®Î#∞... NHí$+¨∞‚_«∞ hÇÍ_«∞
J#∞Hí∞~>Ï=Ù h=Ù... <Ë#∞ NHí$+¨∞‚x ã¨dx J#∞Hí∞~>Ï#∞ <Ë#∞... PÜ«µ##∞
`ŒÅK«∞Hí∞#flǨC_«ÖÏ¡ <® =∞#ã¨∞û PÜ«µ# Jnè#=∞=Ù`Œ∞~k. Hí$+¨∞‚_ç Ǩ@¡ <® „¿Ñ=∞
Hß=∂xH˜ ã¨~|~kè~z~k Hß^°x =∂ WO°∞=ÙiH© `ˇÅ∞ã¨∞. Jܵ<® =∂ W^°iÌ Ç¨>Ï¡
ǨO°ã¨ÊO° PHíO°¬} L#flk. <Ë#∞ PÜ«µ#Hí∞ ÉèíHí∞ÎO®e##fl q+¨Ü«µ~ <® ÉèíO°ÎÅHí∞ Hí∂_Í
`ˇÅ∞ã¨∞. <® ÉèíHÎ̃H˜ Hí$+¨∞‚_«∞ =â◊~ Hß=_«~ `Œ=∞ J^°$+ì̈=∞x ÇÍO°∞ Éèßq™®ÎO°∞... Hßx
PÜ«µ# ##∞fl ÉèíHí∞ÎO®eQå =∂„`ŒÇı∞ K«¥_«O°∞... ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞O®eQå K«¥™®ÎO°∞. ##¥fl `Œ##∞
¿ãflÇ≤Ï`Œ∞xQå K«¥_«=∞x J~>ÏO°∞...
W~`ŒÖ’ ã¨`ͺ J~@¥ NHí$+¨∞‚_«∞ JHí¯_çH˜ =KÍÛ_«∞...
ÇÍix K«¥ã≤ g∞Ö’ g∞OÕ^À f„=~Qå K«iÛ~K«∞Hí∞~@∞<®flO°∞?... Jx J_çQå_«∞...
g∞ Qõ∞i~Kı Jx ã¨`ºŒ Éèß=∞ J~k...
<® Qõ∞i~KÍ... Uq∞ K«iÛ~K«∞Hí∞~@∞<®flO°∞?... Jx „Ǩtfl~KÍ_«∞ NHí$+¨∞‚_«∞.
„^ÒǨk, ã¨`ŒºÉèß=∞ XHíi =∞∞MÏÅ∞ XHíO°∞ K«¥ã¨∞Hí∞x ã≤Qõ∞æǨ_ͤO°∞.
<Ë#∞ ã¨`ŒºÉèß=∞#∞ WHí¯_çH˜ fã¨∞Hí∞=zÛ# L^ÕÌâ◊~ <ˇO°Çıi~k... J#∞Hí∞<®fl_«∞
NHí$+¨∞‚_«∞.
204 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 „^ÒǨk J~>ı `Œ#Hí∞ Z~`Œ Jaè=∂#"≥Ø Hí$+¨∞‚_«∞ P `ŒO®fi`Œ HÁkÌO’AÅHı ã¨d ^èߺx~z# `ŒO®fi`Œ ã¨Y∞_«∞ O®Hí∞~_Í L~>Ï_Í...
xO°¥Ç≤~KÍ_«∞. NHí$+¨∞‚_«∞ O®<Ë =KÍÛ_«∞... =㨥Î<Ë ã¨v PHíe Çıã¨∞Î~k J#fl~ ÃÑ@∞ì J<®fl_«∞...
Hß=∞ºHí=#~ #∞~z ^≥·fi`Œ=#~ =KÍÛO°∞ áå~_«=ÙÅ∞. JHí¯_« „^ÒǨn ã¨Çı∞`Œ~Qå „^ÒǨk d#∞flO®Öˇ·~k. `Í<Ë ^°∞O®fiã¨=∞∞x âÍǨ~ `ŒÇ≤Ê~K«∞H’=_ÍxH˜ Hí$+¨∞‚x
ã¨^°ºã¨¯~ J<Ë Ü«µ*Ï˝xfl `ŒÅÃÑ>Ïì_«∞ ^è°O°‡A_«∞. XHí ã¨∞~^°O° ã¨O’=O°~ fO°~Ö’ P â◊O°}∞ H’i`Ë PÜ«µ<Ëq∞>˜ `Œ##∞ ǨsH˜∆ã¨∞Î<®fl_«∞... J#∞Hí∞~k.
Ü«µ[˝~ ™®Qõ∞`Œ∞#flk. Uq∞ „^ÒǨn... PHíe ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞~>ı h =∞∫#~ Uq∞>˜... Jã¨Å∞ Uq∞
J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ áå~_«=ÙÅHí∞ `Œ=∞ ã¨~Ǩ^°#∞, J+¨ì Sâ◊fiO®ºÅ#∞ K«¥Ç≤~z =~@ KıâÍÇ’ K«¥™®Î#∞... Jx K«∞@¥ì K«¥âÍ_«∞ JHí¯_« MÏm y<ˇfl `ŒÇ¨Ê =∞OÕg∞
ÇÍix, „^ÒǨkx =∞m§ J==∂x~KÍÅ<Ë L^ÕÌâ◊~`À ^°∞O’º^è°#∞_«∞ `Œ# ã¨Ç¨ÏK«O°∞Å∞, Hí#Ǩ_«ÖË^°∞...
ǨiÇÍO°~`À =zÛ ã¨O’=O°~ P=eQõ@∞ì# q_çkKıâÍ_«∞. Hßx ÇÍiÃÑ· z„`Œ¿ã#∞_«<Ë D áå„`ŒÖ’ U=∞∞#flk K«¥^®Ì~ Jx K«¥âÍ_«∞. J~^°∞Ö’ XHí "≥∞`Œ∞Hí∞,
Qõ ~ ^è ° O ° ∞ fi_« ∞ `Œ # Ãã· # º~`À ^®_ç K ı ã ≤ ÃѶ ∞ ÏO° ~ Qå Ǩ O ®Éè í q ~z |~nÅ∞Qå ^®xHí~@∞Hí∞#fl Hí∂O° PHí∞ `ŒÇ¨Ê =∞OÕg∞ ÖË^°∞...
Ǩ@∞ìHí∞áÈÜ«∂_«∞. H“O°= ¿ã#Ö’ HÁ~`Œ=∞~k áåiáÈܵ ^è°O°‡O®A =^°ÌHí∞ =zÛ `Œ=∞#∞ u#_ÍxH˜ XHí "≥∞`Œ∞H≥·<® ^˘iH˜~k J~@¥ Hí$+¨∞‚_«∞ P "≥∞`Œ∞Hí∞#¥, PHí∞#¥
O°H˜∆~K«=∞x K‹Ç≤Ê „áåi÷~KÍO°∞... ^è°O°‡A_«∞ cè=∂O°∞˚# #Hí∞Åã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞ H“O°=ÙÅ <À>’¡ Çıã¨∞Hí∞<®fl_«∞... ã¨∞+¨µªQå Éè’[#~ Kıã≤#@∞¡ „`Ë<®Û_«∞...
O°Hí∆}Hí∞ Ǩ~áå_«∞. ÇÍi ^èß>˜H˜ `Œ@∞ìH’ÖËHí Qõ~^è°O°∞fiÅ∞ ÖÁ~yáÈÜ«∂O°∞. z„`Œ¿ã#∞_«∞
PHíe fi~k „^ÒǨn. =∞i <Ë#∞ "≥o§O®<®...
^°∞O’º^è°<®^°∞Å#∞ `ˇzÛ ^è°O°‡O®A =∞∞~^°∞ Ǩ_«ÇıâÍ_«∞... J~`ŒóѨÙO° ¢ã‘ÎÅ∞, ǨiÇÍO°~`À
=zÛ# ^°∞O’º^è°#∞_çx Hí∆q∞~z =keÇıÜ«µ_«Çı∞ =∞~z^°x „^ÒǨk K‹Ç≤Ê~k. ^è°O°‡O®A J~@¥ Hí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞ "≥ o §áÈÜ« ∂ _« ∞ . xâı Û +¨ ∞ ì O ®Öˇ · # „^ÒǨ k JÖÏ K« ¥ 㨠¥ Î < Ë
^°∞O’º^è°<®^°∞Å#∞ |~^è°q=∞∞Hí∞ÎÅ#∞ KıâÍ_«∞. L~_çáÈܵ~k.
J==∂<®yfl`À ^°Ç≤Ï~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞#fl ^°∞O’º^è°#∞_«∞ áå~_«=ÙÅ#∞ ǨsH˜∆~Kı~^°∞Hí∞ ™®fl<®xHíx "≥o§# ^°∞O®fiã¨∞_«¥, J`Œ_ç t+¨ºQõ}~ =∞m§ uiy O®<ËÖË^°∞... ÇÍi
^°∞O®fi㨠=∞Ǩ=∞∞xx t+¨º ã¨Çı∞`Œ~Qå Ǩ~Ç≤~KÍ_«∞. J~`ŒHí∞ =∞~^Õ ^°∞O’º^è°#∞_ç PHíb fi~k. ÇÍO°∞ "≥o§áÈÜ«∂O°#fl ã¨=∂KÍO°~ `ŒO®fi`Œ áå~_«=ÙÅHí∞ J~k~k...
#∞~z ã¨HíÅ =∞O®º^°Å∞ J~^°∞Hí∞#fl ^°∞O®fiã¨∞_«∞ J`Œ_ç =∂@ Hß^°#ÖËHíáÈÜ«∂_«∞... Hí$+¨∞‚x PHíe fi`Ë KÍÅ∞ J~^°i PHíe fO°∞`Œ∞~^°x „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k.
áå~_«=ÙÅ ^°QõæO° ^°∞O®fiã¨∞_çH˜ ÃÑ@ì_ÍxH˜ Ug∞ L~_«^°x, nx`À ÇÍix ^°∞O®fiã¨∞_ç
âÍǨ~ `ŒÇ¨Ê^°x ^°∞O’º^è°#∞_«∞ ^°∞O®Ö’K«# KıâÍ_«∞.
J#∞Hí∞#fl@∞¡Qå<Ë ^°∞O®fiã¨∞_«∞ =KıÛ ã¨=∞Ü«∂xH˜ áå~_«=ÙÅ =^°Ì ÇÍiH˜ ÃÑ@ì_ÍxH˜
Ug∞ q∞QõÖË¡^°∞. JǨÊ>˜Hı áå~_«=ÙÅ¥, ÇÍi =^°Ì L#fl =∞∞#∞Å¥, „^ÒǨn Éèí∞l~KÍO°∞.
`Í=∞∞ ™®fl<®xH˜ #n fO®xH˜ "≥o§ =™®Î=∞x, JǨÊ>˜=O°Hí∂ Éè’[<®Å∞ ã≤^°ú~ Kıã≤
L~K«=∞x ^°∞O®fiã¨∞_«¥ J`Œ_ç t+¨ºQõ}=∞¥ "≥o§áÈÜ«∂O°∞.
ÇÍO°∞ =KıÛ֒Ѩ٠=~_ç ÇÍO°Û_«~ U =∂#= =∂„`Œ∞_çH© ™®^è°º~ Hß^°∞. `Œ=∞Hí∞
âÍǨ~ `ŒÇ¨Ê^°x áå~_«=ÙÅ∞ J#∞Hí∞~@∞<®flO°∞. „^ÒǨn... h^Õ ÉèßO°~ Jx ^è°O°‡O®A
ÉèßO°=∞~`Í P"≥∞ÃÑ· "≥Øáå_«∞.
W~>’¡ U=∞∞<®flܡ∂ K«¥_«Hí∞~_Í W~>˜ WÖÏ¡Å∞ÃÑ· ÉèßO°~ "≥ØÇ≤`Ë P"≥∞ =∂„`Œ~
Uq∞ Kıã¨∞Î~k... „^ÒǨkH˜ Ug∞ áåÅ∞áÈÖË^°∞... Jxfl>˜H© P Hí$+¨∞‚_Ë L<®fl_«∞ Jx
Hí$+¨∞‚x ^èߺx~z~k.

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 205 206 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

42
J*Ï˝`ŒÇÍã¨~
Hí$+¨∞‚_«∞ Z~`Œ O°H˜∆™®Î_«x `ˇeã≤<®, áå~_«=ÙÅ∞ |Åã¨~Ǩ#∞flÅx `ˇeã≤<®...
„^ÒǨk J~^®xH˜ PHíi¬`Œ∞Å∞ HßHí∞~_Í ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞ L~_«ÖËHíáÈÜ«∂O°∞.
^°∞O’º^è°#∞_ç ǨHí∆~Ö’ Ãã·~^è°=Ù_«∞ JÖÏ~>˜ ÇÍiÖ’ XHíO°∞... J`Œ_«¥ „^ÒǨkx
qÇÍǨÏ=∂_Ë~^°∞Hí∞ P"≥∞ ã¨fiÜ«µ~=O®xH˜ =zÛ Éèí~QõǨ_ͤ_«∞. `ŒO®fi`Œ ^°∞O’º^è°#∞_ç
K‹Öˇ¡Å∞ ^°∞ã¨ûÅ#∞ qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<®fl_«∞...
Hß=∞ºHí=#~Ö’ `Œ$}a~^°∞_«<Ë =∞∞x P„â◊=∞~Ö’x =#~Ö’ „^ÒǨk `Œ#
ǨiKÍiHí ^èß„`ËܵHí`À qǨÏi㨥ΠL#flk... áå~_«=ÙÅ∞ Çı@Hí∞ "≥஧O°∞... ^è“=∞º=∞∞x
`ŒáÈnHí∆Ö’ L<®fl_«∞...
W~`ŒÖ’ ã¨∞~^°s Jx Ç≤Å∞Ѩ٠qxÇ≤~z~k.
„^ÒǨk `ŒÅ ZuÎ K«¥ã≤~k... JHí¯_« XHí O®[Hí∞=∂O°∞_«∞...
Z=O°∞ g∞O°∞ Jx „^ÒǨk „Ǩtfl~z~k.
ã¨∞~^°s... <Ë#∞ ã¨∞O°^ä°∞_«<Ë O®[ Hí∞=∂O°∞_çx. <® ¿ÑO°∞ H’>˜Hßã¨∞º_«∞... =∞i
HÁ~`Œ =∞~k O®Hí∞=∂O°∞Å∞ ^°¥O°~Ö’ `Œ=∞ O°^äßÅÃÑ· L<®flO°∞. ÇÍiÖ’ ã≤~^è°∞™œgO°
<®^ä°∞_≥·# Ãã·~^è°=Ù_«∞ Hí∂_Í L<®fl_«∞... D J_«qÖ’ h=~>˜ J~^®Å O®tx K«¥ã≤
Pâ◊ÛO°ºáÈܵ WHí¯_« PQå=∞∞... x*ÏxH˜ Çı∞=∞∞ ™®à◊fiO®A Hí∞=∂O≥Î ã¨fiÜ«µ~=O®xH˜
"≥à◊∞`Œ∞<®fl=∞∞... Hßx Çı∞=∞∞ JHí¯_çH˜ "≥à◊§#=ã¨O°~ ÖË^°x x#∞fl K«¥_«Qå<Ë
JxÇ≤~z~k. ǨÏi`ËHí∆}®... Z=O°∞ h=Ù... h=Ù ^Õ=Hí#ºÇÍ... Ü«µH∆ß~Qõ#ÇÍ... <®QõHí#ºÇÍ,
â◊p^ÕqÇÍ... `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞x O°=∞‡x Ãã·~^è°=Ù_«∞ ##∞fl Ǩ~áå_«∞.
J`Œ_ç =∂@Å∞ „^ÒǨkH˜ qz„`Œ~Qå JxÇ≤~KÍܵ. J`Œ_ç =∞∞Y~ K«¥_«Hí∞~_Í
[ÇÍ|∞ K‹Ç≤Ê~k.
O®[Ѩل`Í... XHí ¢ã‘Î Qõ∞i~z `ˇeÜ«µHí∞~_Í P"≥∞`À WÖÏ =∂>Ï¡_«_«~ ã¨O≥·#k
Hß^°∞... <Ë#∞ qÇÍÇ≤Ï`Œ<À Hß^À Hí∂_Í `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<Ë „Ǩܫµ`Œfl~ KıÜ«µÖË^°∞ g∞O°∞. <Ë#∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 207
áå~KÍÅǨu Jܵ# „^°∞Ǩ^°∞x Hí∞=∂O≥Î#∞... áå~_«∞#~^°#∞Öˇ·# ^è°O°‡[, cè=∂O°∞˚#,
#Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ <® ÉèíO°ÎÅ∞. ÇÍO°∞ Çı@H≥· "≥஧O°∞... `ŒfiO°Ö’ uiy O®#∞<®flO°∞.
g∞O°∞ ã¨g∞Ǩ~Ö’ Çız =Ù~>ı ÇÍO°∞ =zÛ g∞Hí∞ Jukä ã¨`ͯO®Å∞ Kı™®ÎO°∞... Jx `Œ#
Hí∞>©O°~Ö’H˜ "≥o§áÈܵ~k...
H’>˜Hßã¨∞º_«∞ uiy "≥஧_«∞. J`Œ_«∞ K‹Ç≤Ê#k qx Ãã·~^è°=Ù_«∞ `Œ>ÏÅ∞# O°^ä°~
ky P„â◊=∞~Ö’H˜ „ǨÇıt~z Hí∞>©O°~Ö’H˜ "≥஧_«∞...
"≥ØǨÏ<®~w... <Ë#∞ Ãã·~^è°=Ù_çx... ##∞fl Qõ∞iÎ~KÍÇÍ... h=Ó, áå~_«=ÙÅ¥
Hı∆=∞Çı∞<® Jx P^°O°~`À „Ǩtfl~KÍ_«∞...
g∞O≥=O’ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... Çı∞=∞∞ Hí∞â◊Å~Qå<Ë L<®fl=∞∞... g∞O°∞ ã¨g∞Ǩ~Ö’
q„âÍ~u fã¨∞H’~_ç. áå~_«=ÙÅ∞ O®Qå<Ë ÇÍi Jukä ã¨`ͯO®Å∞ Q≥·HÁx "≥à◊§~_ç... Jx
K‹Ç≤Ê~k...
Ãã·~^è°=Ù_«∞ P =∂@Å∞ qx „Hí∂O°~Qå #ÇÍfi_«∞.
ã¨∞~^°s... h =∞$^°∞ÇÍHí∞¯ =ÖË¡ =∂Hí∞ Ju^ä°º~ Åaè~z#@¡Üµ~k... x#∞fl
W~`Œ 㨠g ∞Ǩ ~ Ö’~z K« ¥ _« _ « ~ W^Õ "≥ ∞ ∞^° > ˜ ™ ®i... <Ë # ∞ Qõ ` Œ ~ Ö’ x#∞fl
qÇÍǨÏ=∂_ÍÅ#∞Hí∞x „Ǩܵ« ufl~z qѶŠ¨ =∞Ü«∂º#∞... WǨÊ>˜H© q∞~záÈܵ~k Ug∞
ÖË^°∞... WǨC_»∞ Hí∂_Í <Ë#∞ J~^°∞Hí∞ ã≤^°úÇı∞... <® O°^ä°~ ZH˜¯ <® "≥~@O®... <®
ÉèßO°º"≥· hHí∞ W+¨ì~ =zÛ# Éè’QåÅ∞ J#∞Éèíq~K«∞... O®[º„Éèí+¨∞ìÖˇ·# áå~_«=ÙÅ =Å¡
hH© JO°}ºÇÍã¨~ `ŒÇ¨Ê ã¨∞Y~ ZHí¯_« Åaèã¨∞Î~k... h J~^°~, Ü«µ∫=#~ =$^ä•
Hß=_«~ ÖË^®... ^è°#Ç‘Ï#∞Öˇ·# ѨÙO°∞+¨∞Å#∞ Éèßq∞#∞Å∞ P^°i™®ÎO®... áå~_«=ÙÅ#∞
q_«<®_ç <®Hí∞ O®}˜"≥· ã≤~^è°∞, ™œgO° O®[º Éè’QåÅ∞ Ü«µ^äıK«ÛùQå J#∞Éèíq~K«∞...
J<®fl_«∞...
„^ÒǨk Ãã·~^è°=Ù_çH˜ ^°¥O°~Qå `˘Åy~k. fHí∆} gHí∆}®Å`À J`Œ_çx K«∞O°K«∞O®
K«¥ã≤~k...
áåÇ‘... WÖÏ~>˜ =∂@Å∞ =∂>Ï¡_«_ÍxH˜ hHí∞ ÖËâ◊"≥∞·# ã≤QÆ∞æÖË^®... Q˘Ç¨Ê =~â◊~Ö’
ѨÙ>ì̃# hHí∞ WÖÏ~>˜ |∞kú ZÖÏ =zÛ~k... áå~_«=ÙÅHí∂, ^èßO°ÎO®„+¨∞ìÅHí∂ K‹Öˇ¡Öˇ·#
^°∞ã¨ûÅ ÉèíO°Î=Ù h=Ù. <®Hí∞ ™È^°O° ã¨=∂#∞_«=Ù. WÖÏ~>˜ hK« „Ǩ=$uÎ hHí∞ `Œy~k
Hß^°∞... "≥à◊∞§ WHí¯_ç #∞~z... Jx ǨO°∞+¨~Qå =∂>Ï¡_ç~k.
Ãã·~^è°=Ù_«∞ ǨHíǨHß #ÇÍfi_«∞... =#*ÏH©∆... O®[^è°O°‡~ hHí∞ `ˇeÜ«µ^°∞ HßÉ’Å∞...
O®AÅHí ∞ =∞Qõ ∞ =Å q+¨ Ü « µ ~Ö’ ÇÍq =O° ∞ 㨠Š∞ ÖË = Ù. =x`ÍO° ` ÍflÅ∞ ÇÍiH˜
Éè’Qõ=ã¨∞Î=ÙÅ∞. h`Œ∞Å∞ =keÃÑ>ì̃ <® "≥~@O® Qõ[Qõ=∞<®... J<®fl_«∞.
208 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 „^ÒǨkx „H’^è°~ K«∞@∞ì=∞∞>ì̃~k. Ãã·~^è°=Ù_çx ÃÇÏK«Ûi~K«Hí `ŒÇ¨Ê^°x „QõÇ≤Ï~z~k.
Ãã·~^è°ÇÍ... h=Ù WÖÏ HßO°∞Hí∂`ŒÅ∞ Hí∂ã≤#@∞¡ `ˇe¿ãÎ <® ÉèíO°ÎÅ∞ x#∞fl
ǨÏ`Œ=∂O°∞™®ÎO°∞... h „áå}®Å∞ Hßáå_«∞H’^°e¿ãÎ "≥~@<Ë WHí¯_ç #∞~z "≥à◊∞§. ÇÍO°∞
H’Ǩ~`À Híà‹§„O° Kı¿ãÎ<Ë h=Ù Éèí㨇=∞=Ù`Í=Ù... ##∞fl h=Ù H’O°_«~ #Hí¯ <®QõÖ’Hßxfl
H’O°_«~ÖÏ~>˜k. hHí∞ áÈQåÅ~ ^®Ñ¨Ùi~z D ^°∞O°∞ƒkú ѨÙ>˜ì~k... "≥~@<Ë "≥à◊∞§...
Jx ÉèíÜ«µÃÑ>˜ì~k.
Hß=∞~`À Hí#¥flq∞#¥fl Qå#Hí L#fl Ãã·~^è°=Ù_çH˜ P"≥∞ =∂@Å∞ K‹q# ÃÑ@ìÖË^°∞...
h=Ù =∞O®º^°Qå K‹a`Ë O®=Ù Jx P"≥∞ ÃÑ·@ K‹O°Qõ∞ Ǩ>ì̃ ÖÏQå_«∞... „^ÒǨk J`Œ_çx
`ŒÇÊ≤ ~K«∞Hí∞x H’áÈ„^ÕH~í `À „`Àã≤Çãı ~≤ k. Ãã·~^è=° Ù_«∞ „H˜~^°Ç_¨ ç "≥~@<Ë ÃÑ·HÖ
˜ z
Ë „^ÒǨkx
J=∂~`Œ~Qå Z`Œ∞ÎHí∞x Éèí∞*ÏÅg∞^°∞Qå Çıã¨∞Hí∞x P„â◊=∞~ |Ü«µ@Hí∞ #_çKÍ_«∞.
„^ÒǨk HıHíÅ∞ qx `ŒáÈx+ª̈ #∞~z ÖËz# ^è“=∞∞º_«∞ J`Œx "≥~@Ǩ_ͤ_«∞. áå~KÍe
`Œ##∞ O°H˜∆~K«=∞x =∞∞xH˜ Kı`Œ∞ÖˇuÎ "≥∞∞Hí∞¯`Œ¥ #=∞㨯iã¨∞Î~_«Qå<Ë Ãã·~^è°=Ù_«∞
O°^ä°~ =^°ÌHí∞ =zÛ P"≥∞#∞ O°^ä°~Ö’H˜ |ÖÏ`ͯO°~Qå ZH˜¯~z ÇıQõ~Qå O°^ä°~ áÈxKÍÛ_«∞.
Ãã·~^è°ÇÍ... P"≥∞#∞ =keÃÑ@∞ì. áå~_«=ÙÅ∞ =¿ãÎ x#∞fl Hí∆q∞~K«O°∞... Jx
^è“=∞∞º_«∞ JO°∞㨥ΠO°^ä°~ "≥~@Ǩ_ͤ_«∞... Hßx Ãã·~^è°=Ù_«∞, J`Œ_ç ¿ã#Å O°^äßÅ∞
^°∞=∞∞‡ OÕѨÙHí∞~@¥ Hí#∞=∞O°∞QõÜ«∂ºÜµ.
áå~_«=ÙÅ∞ HÁkÌ¿ãǨ>˜Hı P„â◊=∂xH˜ uiy =KÍÛO°∞. ÇÍO°∞ =KıÛã¨iH˜ ǨO°‚âÍÅ
Hí=∞ÖÏÅ∞ ÖËx ã¨O’=O°~ÖÏ HíxÇ≤~z~k. áå~KÍe ǨiKÍiHí ^èß„`ËܵHí <ËÅÃÑ· Ǩ_ç
U_«∞㨥ΠHíxÇ≤~z~k. P„â◊=∞~ J~`Í K‹ÖÏ¡K‹^°∞O°Üµ#@∞¡#flk. áå~KÍe Z~`Œ
„ǨuѶ¨∞>˜~z<® q#Hí∞~_Í Ãã·~^è°=Ù_«∞ P"≥∞#∞ O°^ä°~ÃÑ·H˜ ZH˜¯~z fã¨∞Hí∞áÈÜ«∂_«x
K‹Ç≤Ê~k...
^è°O°‡O®A Hí∆}~ Hí∂_Í PÅ㨺~ KıÜ«µHí∞~_Í, JO°∞˚<®! "≥~@<Ë Ãã·~^è°= Ãã·<®ºxfl
K«∞@∞ì=∞∞@∞ì... Jx P^Õt~KÍ_«∞...
áå~_«=ÙÅ∞ Jܵ^°∞Qõ∞O°¥ <®Qõ∞ÉÏ=∞∞Å =Öˇ |∞ã¨Q˘_«∞`Œ¥ Ãã·~^è°=Ù_«∞ "≥o§#
=∂O®æ# JuÇıQõ~`À "≥஧O°∞. O°^ä°~Ö’~z ZÅ∞Q≥uÎ „^ÒǨk JO°∞ã¨∞Î#fl JO°∞ѨÙÅ∞
ÇÍiH˜ qxÇ≤~KÍܵ. Ãã·~^è°=Ù_ç Ãã·<®ºxfl xÅ∞=i~Kı~^°∞Hí∞ ÇÍiH˜ ZHí∞¯= ã¨=∞Ü«µ~
Ǩ@ìÖË^°∞.
^°∞O®‡O°∞æ_Í... h=Ù WHí „áå}®Å`À q∞QõÅ=Ù... Jx J~@∞#fl „^ÒǨk =∂@Å#∞
ÖˇHí¯ KıÜ«µHí∞~_Í Ãã·~^è°=Ù_«∞ áå~_«=ÙÅ#∞ Z^°∞O˘¯<®fl_«∞. cè=∂O°∞˚# #Hí∞Å
ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ ÃÑ^°Ì Z`Œ∞Î# ÉÏ}®Å∞ Çıã≤ Ãã·~^è°= Ãã·<®ºxfl K‹ÖÏ¡K‹^°∞O°∞ KıâÍO°∞. cè=∞∞_«∞
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 209
`Œ# Qõ^®^°~_«~`À H’>˜Hßã¨∞ºx, ǨÅ∞=ÙO°∞ Ãã·xHí∞Å#∞ ǨÏ`Œ=∂iÛ ã≤~ǨÏ<®^°~ KıâÍ_«∞.
^è°O°‡O®A `Œ# HßO°∞‡Hí qÖÏã¨~Ö’ #¥O°∞Qõ∞O°∞ ™œgO°∞Å#∞ ã¨~ǨÏi~KÍ_»∞. #Hí∞Å∞_«∞
`Œ# HíO°ÇÍÅ~`À Hí#Ǩ_«¤ ÇÍix #O°Hí™®Qå_«∞. JO°∞˚#∞_«∞ =~^°ÖÏk ÉÏ}®Å∞ XHı™®i
Çıã≤ Ãã·~^è°= Ãã·xHí∞Å `ŒÅÅ#∞ K‹@¡#∞~_ç Ǩ~_«∞¡ O®eÛ#@∞¡ O®ÖÏÛ_«∞. „uQõO®Înèâ◊∞_«∞
ã¨∞^è°#∞fi_«∞ ^è°O°‡O®A JâÍfiÅ#∞ Hí∂eÛÇıÜ«µQå ^è°O°‡O®A ã¨∞^è°#∞fi_ç =Hí∆ã¨÷ÖÏxfl Kèık~z
Ü«µ=∞ѨÙiH˜ Ǩ~áå_«∞... ^è°O°‡O®A ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç O°^ä°~ ZH˜¯ ™È^°O°∞_ç`À Híeã≤
â◊„`Œ∞Ãã·xHí∞ÅÃÑ· q[$~aè~KÍ_«∞... #Hí∞Å∞_ç O°^äßxfl ã¨∞O°^ä°∞_«∞ Ǩ_«Q˘@ìQå #Hí∞Å∞_«∞
ã¨∞O°^ä°∞_çx ã¨~ǨÏi~z cè=∞∞_ç O°^ä°~ ZH߯_«∞... JO°∞˚#∞_çÃÑ· J~QåO°Hí, Hí∞~[O°,
ã¨$~[Ü«µ, â◊„`Œ∞~[Ü«µ, ã¨∞ÇÎ̈Hí, ã¨∞„Ǩ|∞^°ú, â◊∞Éèí~HíO°, „Éèí=∞~HíO°, â◊¥O°, O°^ä°, Qõ∞ǨÏHí,
|ÖÏ_è°∞ºÖˇ·# Ǩ<ˇfl~_«∞=∞~k ™œgO°∞Å∞ XHı™®i ^®_çKıÜ«µQå áåO°∞÷_«∞ „H’^è°~`À
=∞~_çǨ_«∞`Œ¥ Ǩ<ˇfl~_«∞ =∞~k `ŒÅÅ#¥ `Œ# ÉÏ}®Å`À #iH˜ÇıâÍ_«∞...
J~`Œ>˜ cèHíO° Ü«µ∞^®úxfl „^ÒǨk ZǨC_«¥ K«¥_«ÖË^°∞... ã¨fiÜ«µ~=O°~ O’A
cè=∂O°∞˚#∞Å „Ǩ`ÍǨ~, cè=∞∞_ç O®Hí∆㨠ã¨~ǨO°~ K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ "≥∞∞`ŒÎ~ Jܵ^°∞Qõ∞O°∞
áå~_«=ÙÅ âøO°º~ ZÖÏ =Ù~@∞~^À K«¥_«_«~ P"≥∞Hí∞ W^Õ "≥∞∞^°>˜™®i. Hı=Å~
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÇıÖÏk=∞~kx ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~, O°}Éèí¥q∞x Ç‘#∞Qõ∞Å =∞Ü«µ~ Kıã≤
<ˇ`Œ∞ÎO°∞>ıO°∞Å∞ áåi~K«_«~ K«¥ã≤~k. P"≥∞ `ËO°∞HÁ<ËÖ’Qå<Ë Ãã·~^è°=Ù_«∞ `Œ# O°^ä°~
#∞~z P"≥∞#∞ „H˜~kH˜ k~z ÇıQõ~Qå O°^ä°~ `Àe ǨÖÏÜ«µ#~ z`ŒÎy~KÍ_«∞...
J„Qõ*Ï... g∞O°∞ #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ#∞, „^ÒǨkx fã¨∞Hí∞x P„â◊=∂xH˜ "≥à◊§~_ç.
<Ë#¥, JO°∞˚#∞_«∞ "≥o§ P Ãã·~^è°=Ù_çx ǨÏ`Œ=∂iÛ =™®Î=∞∞... Jx cè=∞∞_«∞ ^è°O°‡O®A`À
J<®fl_«∞...
P ^°∞O®‡O°∞æ_çx =kè~K«=^°∞Ì... ÇÍ_«∞ =∞# K‹Öˇ¡Å∞ ÉèíO°Î. K‹Öˇ¡e =ÚYO K«¥ã≤
Jܵ<® ÇÍ_ç XHí `ŒÇ¨C#∞ =∞#~ =∞xfl~KÍe... `Œe¡ Qå~^èßiH˜ ^°∞óY~ `ˇzÛÃÑ@ì_«~
^è°O°‡~ Hß^°∞... Jx ^è°O°‡O®A J<®fl_«∞.
JǨÊ>˜=O°H∞í ^èO° ‡° O®A `Œ#H’ã¨~ Ü«µ∞^°~ú Kıã#≤ fO°∞ Qõ=∞x~z Lá⁄Ê~yáÈܵ#
„^ÒǨkH˜ J`Œ_«∞ =∂>Ï¡_ç# fO°∞Hí∞ =∞~_çǨ_ç~k.
##∞fl W~`Œ J==∂x~z# Ãã·~^è°=Ù_çx Hí∆q∞~K«_«=∂... P áåáå`Œ∞‡_ç Ѩ@¡
^°Ü«µ K«¥Ç¨=^°∞Ì. J=â◊º~ g∞O°∞ J`Œ_çx =kè~z <®Hí∞ „Ç≤Ü«µ~ KıHí∂O°Û~_ç... JÖÏ~>˜
„^ÀǨïÅ∞ ZǨC_«¥ =^è°∞ºÖË... Jx cè=∂O°∞˚#∞ÅHí∞ K‹Ç≤Ê ^è°O°‡*Ï^°∞Å`À P„â◊=∂xH˜
|Ü«µÅ∞^Õi~k.
cè=∂O°∞˚#∞ÅHí∞ Ãã·~^è°=Ù_çx Ǩ@∞ìH’=_ÍxH˜ ZHí∞¯= ã¨=∞Ü«µ~ Ǩ@ìÖË^°∞.
JO°∞˚#∞_«∞ Ãã·~^è°=Ù_ç O°^äßâÍfiÅ∞ Hí∂eÛÇıâÍ_«∞. Ãã·~^è°=Ù_«∞ ÉèíÜ«µ~`À O°^ä°~ ky
210 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
áåiáÈÜ«∂_«∞. cè=∂O°∞˚#∞Å∞ J`Œ_ç "≥~@Ǩ_ͤO°∞. XHí á⁄^°Ö’ ^®Hí∞¯#fl Ãã·~^è°=Ù_çx
cè=∞∞_«∞ A@∞ìǨ@∞ìHí∞x ÖÏy „H˜~^° Ǩ_«Çıã≤ "≥∞_«ÃÑ· HßÅ∞Çıã≤ `˘H߯_«∞... Ç≤_çH˜à◊§`À
á⁄_çKÍ_«∞. ÇÍ_ç Xà◊§~`Í Ç≤~_ç Kıã≤ J`Œ_çx yO°yO® „uÇ≤Ê „H˜~^° Ǩ_«ÇıâÍ_«∞. =∞∞Y~
g∞^°, `ŒÅg∞^° Ç≤_çQõ∞^°∞ÌÅ∞ Qõ∞^®Ì_«∞... Ãã·~^è°=Ù_«∞ q=â◊∞_≥· P„H’t㨥ΠL~_«Qå J`Œ_çx
K«~Ǩ=^°Ìx JO°∞˚#∞_«∞ cè=∞∞x ÇÍi~KÍ_«∞...
JO°∞˚<® ZǨC_«¥ HíO°∞}, ^°Ü«∂^®H˜∆}®ºÅ∞ J~@¥ =∂>Ï¡_Ë J„QõA_ç =∂@ÅHí∞
h=Ù `Íà◊~ Çıã¨∞Î~>Ï=Ù. D ^°∞O®`Œ∞‡_«∞ Kıã≤# ǨxH˜ g_çx =ke ÃÑ@ì=K«∞Û<®...
J~@¥ HíuÎfã≤ Ãã·~^è°=Ù_ç `ŒÅ#∞ Jܵ^°∞ áåÜ«µÅ∞Qå HÁiy qHßO°O°¥Ñ¨Ù_çx KıâÍ_«∞.
Fs O®*Ï^è°=∂... h=Ù „|`ŒHí^°ÅK«∞Hí∞~>ı áå~_«=^®ã¨∞_ç=x K‹Ç¨CHí∞x „|`Œ∞Hí∞...
J<®fl_«∞.
<Ë#∞ g∞ ^®ã¨∞_«#∞... ^°Ü«µKıã≤ ##∞fl K«~ǨHí∞... Jx Ãã·~^è°=Ù_«∞ „áå^èıÜ«µÇ¨_ͤ_«∞.
cè = ∂O° ∞ ˚ # ∞Å∞ J`Œ _ ç x ÃÑ_« O ≥ H í ¯ Å∞ qizHí > ˜ ì O° ^ ä ° ~ Ö’ Ǩ _ « Ç ı ã ≤ P„â◊ = ∂xH˜
fã¨∞Hí∞"≥஧O°∞...
g_«∞ áå~_«=^®ã¨∞_«∞Qå „|`Œ∞Hí∞`Í#x K‹áåÊ_«x „^ÒǨkH˜ K«¥Ç≤~KÍO°∞... „^ÒǨk
Ãã·~^è°=Ùx K«¥ã≤ ǨHíǨHß #=Ùfi`Œ¥ D áåáå`Œ∞‡_«∞ g∞Hí∞ ^®ã¨∞_≥·<®_«∞ Hß|>˜ì
q_çzÃÑ@ì~_ç Jx J`Œ_çx |~^è°q=∞∞Hí∞Î_çx Kıܵ~z~k. Ãã·~^è°=Ù_«∞ áå~_«=ÙÅHí∞,
„^ÒǨkH˜, =∞∞#∞ÅHí∞ q#Ü«µ~Qå „"≥∞∞H߯_«∞...
Ãã·~^è°ÇÍ... Z~`Œ xHí$+¨∞ì_≥·<® WÖÏ~>˜ ǨxKıÜ«µ_«∞... hHí∞ Hß=∂~^è°HßO°~`À
JÅ∞Ê_«"≥· „Ǩ=iÎ~z áåáåxH˜ X_çQõ>Ïì=Ù... WHí |∞kúQå „|`Œ∞Hí∞... Jx ^è°O°‡O®A
J`Œ_çx Ǩ~Ç≤~zÇıâÍ_«∞.
Ãã·~^è°=Ù_ç Kıu#∞~_ç `Œ##∞ O°H˜∆~z# áå~_«=ÙÅ∞ `Œ#ÃÑ· DQõHí∂_Í ÇÍÅx=fiO°x
„^ÒǨkH˜ JO°÷=∞ܵ~k. Hßx `ŒfiO°Ö’ =∞O˘Hí J==∂#~ ã¨~Éèíq~K«#∞#fl@∞¡ P"≥∞
HíÅÖ’ Hí∂_Í TÇ≤Ï~K«ÖË^°∞.
Ãã·~^è°= ǨO®Éèí=~ [iy# HÁkÌO’AÅHı áå~_«=ÙŠǨ<ˇfl~_Ëà◊§ JO°}ºÇÍã¨~
=∞∞yã≤~k. ÇÍO°∞ XHí U_Ík J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ KıÜ«µ=Åã≤# ã¨=∞Ü«µ~ Jã¨#fl=∞ܵ~k...
qO®@ѨÙi LǨáå¡=º~Ö’ J*Ï˝`Œ ÇÍã¨~ Qõ_«áåÅx áå~_«=ÙÅ∞ z=iH˜ xO°‚ܵ~KÍO°∞...
=∞∞#∞Å#¥, „^ÒǨ k Ǩ i KÍiHí ^è ß „`Ë Ü µHí # ¥ ÇÍO° ∞ Ǩ ~ Ç≤ ~ zÇı â ÍO° ∞ . `Œ = ∞
PÜ«µ∞^èßÅ#∞ #QõO°~ á⁄eÇı∞O°Ö’¡x â◊‡âÍ#~Ö’ XHí [q∞‡ K‹@∞ìÃÑ· ^®KÍO°∞.
=∞#~ #QõO~° Ö’ rq¿ãÎ HÁ`ŒÇÎ ÍO°=∞x J~`Í HíxÃÑ>ıì J=Hßâ◊~ L#flk... O®A
HÁÅ∞=ÙÖ’<Ë U^À XHí L^ÀºQõ~Ö’ Kıi`Ë =∞#Hí∞ O°H} ∆í ® L~@∞~k W`ŒO∞° Å∞ HíxÃÑ>ıì
J=Hßâ◊=∞¥ L~_«^°∞... J<®fl_«∞ ^è°O°‡O®A...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 211
qO®@O®AHí∞ E^°~ P_Ë JÅÇÍ@∞#flk... <Ë#∞ PÜ«µ# ã¨ÅǨ^®O°∞Qå L~@¥
E^°~ P_«∞`Œ∞~>Ï#∞... Hßx â◊„`Œ∞¿ã#Å#∞ Qõ_«Qõ_«ÖÏ_ç~Kı g∞O°∞, ã¨∞Hí∞=∂i Jܵ#
áå~KÍb ZÖÏ O®K«HÁÅ∞=ÙÖ’ rq~K«QõÅO°∞... Jx ÉÏ^è°Ç¨_«∞`Œ¥ J<®fl_«∞.
`Í#∞ =ÅÅ∞_ç ¿ÑO°∞`À =~@Å ÇÍ_çQå KıO°`Í#x cè=∞∞_«∞, `Œ#∞ TO°fit
WzÛ# âÍáåxfl LǨܡ∂y~K«∞Hí∞x |$ǨÏ#flÅ ¿ÑO°∞`À O®Hí∞=∂iH˜ P@áå@Å∞
<ËO°∞Ê`Í#x JO°∞˚#∞_«∞, „Qõ~käHí∞_ç ¿ÑO°∞`À Jâ◊fiâÍÅÖ’ KıO°`Í#x #Hí∞Å∞_«∞,
`Œ~„fáåÅ∞_ç ¿ÑO°∞`À QÀâÍÅÖ’ KıO°∞`Í#x ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ K‹áåÊO°∞. ^è°O°‡O®A áå~KÍe
"≥·Ñ¨Ù K«¥âÍ_«∞.
<Ë#∞ =∞ǨO®}˜ ǨiKÍiHíQå KıO°`Í#∞...
ǨiKÍiHíQå<®... Jx J~^°O°¥ k„Qåƒù~`Œ∞Öˇ· K«¥âÍO°∞.
J=Ù#∞. W+¨ìã¨dQå <®Hí∞ Hí∂_Í ^èß„`ËܵHí L~_Ëk Hí^®... ^èß„`ËܵHí #∞~_ç
HıâÍÅ∞ =∞∞_«=_«~, O°~Qõ∞O°~Qõ∞ŠѨÓÅ=∂eHíÅ∞ JÅ¡_«~ <Ë#∞ <ËO°∞ÛHí∞<®fl#∞...
Ãã·O°~„kè ¿ÑO°∞`À Ç≤eKı WÖÏ~>˜ W+¨ìã¨Y∞Å∞Qå L`ŒÎ=∞*Ïu ¢ã‘ÎÅ<Ë ÃÑ@∞ìHí∞~>ÏO°∞
Hí^®... =∂ex ¿ÑO°∞`À J~`ŒóѨÙO°~Ö’ „ǨÇıt™®Î#∞... Jx „^ÒǨk J#flk.
J~`ŒHí<®fl Kı¿ãk ÖËHí J~^°O°¥ „^ÒǨk „Ǩuáå^°#Hí∞ J~wHíi~KÍO°∞.
Hßx Z=O≥·<® x#∞fl =Åz |ÖÏ`Œ¯i~K«_ÍxH˜ „Ǩܫµufl¿ãÎ... Jx ^è°O°‡O®A
J#∞=∂#~ =ºHíÎ~ KıâÍ_«∞...
g∞O°∞ ã¨g∞Ǩ~Ö’<Ë L~>ÏO°∞ Hí^®... =∂O°∞Çı+¨~Ö’ =zÛ ##∞fl O°H˜∆~K«∞H’ÖËO®...
Jܵ<® <® ÉèíO°ÎÅ∞ Qõ~^è°O°∞fiÅx, ÇÍO°∞ ##∞fl ZÅ¡Çıà◊ÖÏ HíxÃÑ>˜ì L~>ÏO°x
K‹|∞`Í#∞... Jx „^ÒǨk J#flk.
=~@ÅÇÍ_«∞ =ÅÅ∞_«∞ Jã¨Å∞ Qõ~^è°O°∞fi_«∞... Jx cè=∞∞_«∞ `Œ# Hí~_«Å∞
K«¥Ç≤㨥ΠJ<®fl_«∞...
J~^°O°¥ #ÇÍfiO°∞.
áå~_«=ÙÅ∞ XHÁ¯Hí¯O°¥ qO®@#QõiÖ’ „ǨÇıt~z J#∞Hí∞#fl@∞¡Qå<Ë ÇıOÕfiO°∞
L^ÀºQåÅ#∞ ã¨~áåk~KÍO°∞... P `ŒO®fi`Œ „^ÒǨk #QõO°~Ö’ „ǨÇıt~z~k.
212 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

43
ÃãO· ~° k„ è
Hí∞_ç Éèí∞[~ #∞~_ç HıâÍÅ∞ Çıã¨∞Hí∞x, =∂ã≤# pO°Hí@∞ìHí∞x „^ÒǨk #QõO°~Ö’
„ǨÇıt~K«Qå<Ë #QõO°~Ö’ J~^°i Ǩ#∞Å¥ ã¨Î~aè~záÈÜ«∂ܵ... „^ÒǨk J_«∞Qõ∞Å
H≥~^®=∞~° "≥Å∞Qõ∞Å`À LǨáå¡=º Éèí¥`Œe „ǨHßt~z~k. P"≥∞ â◊sO° Hß~u`À
Éèí=~`Œ∞Å∞ qO®lÖϡܵ. P JǨO°~l Hí#∞^Àܵ "≥∞O°∞ѨÙÅ#∞ K«¥¿ã~^°∞Hí∞
heÇı∞Ѷ¨∂Å∞ qO®@#QõiÃÑ· P=i~KÍܵ.
P"≥∞ â◊~Y~ÖÏ~>˜ "≥∞_«#¥, Hí∞_çã¨Î<®xfl HíÇ≤Ê [Ѷ¨∞#~ÃÑ· rO®_«∞`Œ¥, Hí∞_ç
`˘_«#∞ ^®>˜, =O°∞ÎÅ"≥∞·# "≥ØHßeÃÑ· HıâÍÅ∞ #O°Î#=∂_«™®Qåܵ. =∂O°∞Çı+¨~Ö’ L#fl
XHí ^Õ=Hí#º #QõO°~Ö’ „ǨÇıt~z~^°x HíÅHíÅ~ K‹ÅOÕy~k.
P"≥ ∞ â◊ s O° ~ #∞~_ç "≥ Å ∞=_« ∞ `Œ ∞ #fl ã¨ Ç ¨ Ï [ Ǩ i =∞à◊ ~ K« ¥ Ǩ O ° ∞ Å#∞
xO®…~`Œ Ç ¨ i z~k. Ѩ Ù O° ∞ +¨ ∞ ÖË Hß^° ∞ ¢ã‘ Î Å ∞ Hí ∂ _Í P"≥ ∞ ÃÑ· #∞~z K« ¥ Ѩ Ù Å∞
uǨCH’ÖËHíáÈÜ«∂O°∞...
XHí JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°ºO®t #QõO°~Ö’ „ǨÇıt~z~^°x HíO®‚Híi‚Qå qx =∞ǨO®}˜
ã¨∞^èı+¨‚ `Œ# J~`ŒóѨÙO° QõÇÍHí∆~Ö’#∞~z Pã¨HÎ̃Qå K«¥ã≤~k. "≥∞O°∞ѨÙfQõÖÏ =zÛ `Œ#
„áå™®^°~ =∞∞~^°∞ Py# „^ÒǨkx K«¥ã≤ P"≥∞ `Œ# ǨiKÍiHíÅ#∞ Ǩ~Ç≤ ÃÑ·H˜
Ç≤eÇ≤~K«∞Hí∞#flk...
ã¨∞~^°s Z=O°∞ h=Ù... h J~^®xfl K«¥ã≤ <® Hí#∞flÖË K‹kiáÈ`Œ∞<®flܵ... U
O®[=~jHí∞O®eq... U"≥∞·<® Hí_«Qõ~_«¡ áåÅÜ«∂ºÇÍ... Jx ã¨∞^èı+¨‚ „Ǩtfl~z~k.
=∞ǨO®}©... <Ë#∞ =∂=∞¥Å∞ ǨiKÍiHí#∞... <® ¿ÑO°∞ =∂ex... Ãã·O°~„kèQå g∞
=^°Ì ǨxKı¿ã~^°∞Hí∞ =KÍÛ#∞...
ã¨∞^èı+¨‚ Pâ◊ÛO°ºáÈܵ~k... „^ÒǨkx P"≥∞ #YtYǨO°º~`Œ=∞¥ Ǩije~z~k.
h=٠ǨiKÍiHí =$uÎ Kı¿ã^®x=~>Ë <Ë#∞ #=∞‡#∞. h=Ù `ŒÇʨ Hí L#fl`Œ =~âÍxH˜
K‹~k# ^®#=Ù... L#fl`Œ =~âÍxH˜ K‹~k# ¢ã‘Î ÅHí∆}®Åhfl hÖ’ L<®flܵ. h
pÅ=∞~_«Å∞ Z`Œ∞ÎQå L<®flܵ... h Hí~Oî°ã¨fiO°~ H’=∞ÅQõ~cèO°~Qå L#flk... h <®aè
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 213
Ö’`Œ∞Qå HíxÇ≤ã¨∞Î#flk. h qâÍÅ"≥∞·# #∞^°∞O°∞ h |∞kÌ <ˇ·t`ͺxfl 㨥zã¨∞Î#flk...
ÃÑ^°Å
Ì ∞ ÅH©; Ǩ~K«H=í ∞x Ç≤eKı O°¥Ç¨ÖÏ=}®ºÅ∞ hÖ’ L<®flܵ. h =∞∞Y=∞~_«Å~,
h Hí#∞ÉÁ=∞Å =∞^躰 Ö’Ü«µ, h <®ã≤Hß HíO®‚Å∞, h #MÏÅ∞, x`Œ~ÉÏÅ∞, ãÎ̈#Ü«µ∞Qõà~◊
K«¥¿ãÎ h=Ù L`ŒÎ=∞*Ïu ã¨∞~^°i=x J=bÅQå K‹Ç¨ÊQõÅ#∞... h=Ù <® =Öˇ<Ë
=∞ǨO®}˜q... ã¨~^ÕǨÏ~ ÖË^°∞. x[~ K‹Ç¨C.
ã¨∞^èı뮂^Õg... g∞O°#flk x[Çı∞... <Ë#∞ ™®=∂#º Ü«µ∞=ux Hß#∞. <® Ǩ`Œ∞Å∞
Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ Qõ~^è°O°∞fiÅ∞. D O°¥Ç¨ÖÏ=}®ºÅ∞ ÇÍi J#∞„QõǨÏ~ =Å¡ „áåÇ≤Î~z#Çı...
ÇÍO°∞ HÁxfl ã¨~=`ŒûO®Å∞Qå âÍǨ„Qõã¨∞ÎÖˇ· J^°$â◊ºO°¥Ç¨~Ö’ ã¨~K«iã¨∞Î<®flO°∞... <Ë#∞
NHí$+¨∞‚x ã¨f=∞}˜ ã¨`ŒºÉèß=∞ =^°Ì ǨiKÍiHíQå =Ù<®fl#∞... áå~_«=ÙŠǨufl „^ÒǨkH˜
W+ì̈ã¨dQå L<®fl#∞... <®Hí∞ O°~Qõ∞O°~Qõ∞Å =∂eHíÅ∞ Hí@ì_«~ =K«∞Û... ã¨~w`Œ~ =K«∞Û...
g∞O°∞ <® JÉèºí ~°#÷ #∞ =∞xfl~z g∞ J~`ŒóѨÙO°~Ö’ Ãã·O~° „kèQå ##∞fl xÜ«µ∞Hí∞OÎ ®ex
Kı™®ÎO°x Ptã¨∞Î<®fl#∞...
J~`Œ Q˘Ç¨ÊÇÍi =^°Ì ǨxKıã≤# hÖÏ~>˜ ™œ~^°O°ºO®tx <®Hí∞ W+¨ìã¨dQå
ÃÑ@∞ìH’=_«~ <®Hí∞ QõO°fi~ Híey~Kı q+¨Ü«µÇı∞... Hßx <® Ǩu qO®@ =∞ǨO®A
x#∞fl K«¥ã≤ "≥ØÇ≤Ï¿ãÎ... D =$^®úǨº~Ö’ <®Hí∞ J<®ºÜ«µ~ Kı¿ãÎ ã¨Ç≤Ï~K«QõÅ<®...
„^ÒǨk #qfi~k...
JÖÏ~>˜^Õg∞ [O°Qõ^°∞ =∞ǨO®}©... <® Ǩu^Õ=ÙÅ∞ Qõ~^è°O°∞fiÅ∞ ##∞fl x`Œº~
Hßáå_»∞`Œ∞~>ÏO°∞ Hí^®... qO®@ =∞ǨO®AHí∞ JÖÏ~>˜ PÖ’K«# O®x=fiHí∞~_Í
K«¥ã¨∞Hí∞~>ÏO°∞... Jx K‹Ç≤Ê~k.
ã¨OÕ... <Ë>˜ #∞~p h=Ù <® W+ì̈ã¨dq...
^è°#∞ºO®ex ^Õg... Hßx <®^˘Hí q#flǨ~...
K‹Ç¨C =∂eh...
<Ë#∞ LzÛùë®ìxfl Éèí∞l~K«#∞... áå^°¿ã=#~ KıÜ«µ#∞... J#∞z`Œ HßO®ºÅHí∞
##∞fl qxܡ∂y~K«=^°∞Ì...
JÖÏQÕ... h =~>˜ L`Œ=Î ∞ *Ïu ¢ã‘xÎ JÖÏ~>˜ Ǩ#∞Å∞ Kıܵ« =∞x <Ë<<·ˇ ® ZÖÏ
K‹|∞`Í#∞... hH≥ÖÏ~>˜ ã¨~^ÕǨÏ~ =^°∞Ì... Jx „^ÒǨk K‹Ç≤Ê~k.
qO®@ =∞ǨO®A HÁÅ∞=ÙÖ’ áå~_«=ÙÅHí∞ Jhfl ã¨=º~Qå [iyáÈ`Œ∞<®flܵ...
ÇÍO°∞ gÅ∞ K«¥ã¨∞Hí∞x O°Ç¨Ï㨺~Qå „^ÒǨkx HíÅ∞ã¨∞Hí∞x P"≥∞ ܡ∂QõHı∆=∂Å∞
`ˇÅ∞ã¨∞Hí∞~@∞<®flO°∞...
214 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 qO®@∞_ç`À x`Œº~ E^°=∂_«∞`Œ¥ ^è°O°‡O®A O®AHí∞ ã¨xflÇ≤Ï`Œ~Qå =∂O®_«∞...
O®A`À Híeã≤ Éè’[#~ Hí∂_Í KıÜ«µ™®Qå_«∞. JO°∞˚#∞_«∞ |$ǨÏ#flÅQå O®[Hí∞=∂i
L`ŒÎO°Hí∞ ã¨~w`Œ #$`ͺÅ∞ <ËO°∞Ê`Œ¥, O®}©ÇÍ™®xH˜ ã¨xflÇ≤Ï`Œ~Qå =∂O®_«∞. cè=∞∞_«∞
O®„u~|Qõ à ◊ ¥ § Hí + ¨ ì Ç ¨ _ « ∞ `Œ ¥ O’AH’ HÁ`Œ Î =~@Hí ~ Kı ã ≤ O®K« H í ∞ @∞~cHí ∞ Å#∞
"≥∞Ç≤Ê~K«™®Qå_«∞.
`Œ# Ǩ`Œ∞Å n<®=ã¨÷ K«¥ã≤ „^ÒǨk, „^ÒǨk Ǩiã≤÷u K«¥ã≤ áå~_«=ÙÅ∞ ֒֒ǨÅ
Hí∞q∞eáÈ™®QåO°∞... JO°∞˚#∞_«∞ "≥∞eHíÅ∞ uiyáÈ`Œ¥ L~>ı ¿ã=Hí∞Å∞ ǨiǨÏã≤~K«_«~
K«¥ã≤ P"≥∞ =∞~_çáÈÜ˵k... `Í#∞ „¿Ñ=∞Qå =_ç¤~Kı cè=∞∞_«∞ J~^°iH© =~@ KıÜ«µ_«~,
¿ã=Hí∞Å`À Híeã≤ Éè’[#~ KıÜ«µ_«~ P"≥∞ ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHíáÈÜ˵k... cè=∞∞_«∞ Éè’[#~
Kıã¨∞Î#fl ^°$âͺxfl K«¥ã≤ `À>˜ÇÍO°∞ ǨiǨÏã≤~Kı ÇÍO°∞. áåǨ~ O®K«Hí∞@∞~cHí∞Å Éè’[#~
=ÅÅ∞_«∞ ZǨC_«¥ u#ÖË^Õ"≥Ø J#∞Hí∞<Ë ÇÍO°∞. J~`ŒóѨÙO°~ #∞~z |Ü«µ@Hí∞
=zÛ#ǨC_«ÖÏ¡ „^ÒǨkH˜ `Œ##∞ K«¥ã≤ ¿ã=Hí∞Å∞ Jã¨Éèíº~Qå =∂>Ï¡_«_«~, `Œ=∞`À
O°=∞‡x ã¨~Hı`ÍÅ∞ Ǩ~Ǩ_«~ Qõ=∞x~z<® Ǩ>˜ì~K«∞Hí∞<Ëk Hß^°∞.
=∞ǨO®}˜ W+¨ìã¨d Jx `ˇeã≤# ÇÍO°∞ J~`ŒHí<®fl ZHí∞¯= ™®Ç¨Ïã≤~K«ÖËHí
áÈÜ˵ÇÍO°∞. ^®ã‘Å rq`Œ~ W~`Œ K«∞ÅHí#Qå L~@∞~^°x „^ÒǨkH˜ J#∞Éèí=~Ö’H˜
=zÛ~k.
U^À XHíO°Hí~Qå áå~_«=ÙÅ∞ qO®@ѨÙiÖ’ Ǩ^°HÁ~_«∞ <ˇÅÅ∞ ѨÓiÎKıâÍO°∞.
Ǩ<ˇfl~_«= <ˇÅ „ǨÇıt~z~k. WHí `ŒfiO°Ö’ `Œ=∞ J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ =∞∞yÜ«µ#∞#fl^°x ÇÍO°∞
ã¨~`Œ$Ç≤Î K‹~^°™®QåO°∞.
O≥~_«= ǨHí∆~Ö’ ѨÙ#flq∞ ã¨g∞Ç≤ã¨∞Î~_«Qå J#∞H’x ã¨~Ѷ¨∞@# XHí>˜ [iy~k...
qO®@ =∞ǨO®A ¿ã<®kèǨf, ã¨∞^èı뮂^Õq ™È^°O°∞_«∞ H©K«Hí∞_«∞ `Œ# ™È^°i J~`Œó
ѨÙO°~Ö’ „ǨÇıt~z „^ÒǨkx K«¥âÍ_«∞.
„^ÒǨkx K«¥ã≤# =∞O°∞Hí∆}Çı∞ ™œ~^°O°ºÇ≤áåã≤ Jܵ# H©K«Hí∞_ç =∞#ã¨∞û
K«e~z~k...
P ã¨=∞Ü«µ~Ö’ ã¨∞nO°…"≥∞·# „^ÒǨk HıâÍÅ∞ Hßj‡O° `Œ∞O°~QåÖÏ¡ P"≥∞ x`Œ~ÉÏÅÃÑ·
#iÎã¨∞Î<®flܵ. P"≥∞ ѨÓÅfQ≥ÖÏQå #=#=ÖÏ_«∞`Œ∞#flk. HíÅ∞= OÕHí∞ÖÏ¡~>˜ P"≥∞
<Ë„`Œ^°fiÜ«µ~, aQõ∞"≥·# |~`Œ∞ÖÏ¡~>˜ ãÎ̈<®Å ÉèßO°~`À Hí$t~z# P"≥∞ #_«∞=∞¥, P"≥∞
â◊sO°~ #∞~_ç "≥Å∞=_«∞`Œ∞#fl <ˇ`ÍÎq Ǩi=∞à◊~`À H©K«Hí∞_«∞ ãÎ̈~aè~záÈÜ«∂_«∞...
"≥~@<Ë `Œ# ™È^°i ã¨∞^èı+¨‚ =^°ÌHí∞ "≥o§... Z=s #¥`Œ# ǨiKÍiHí... <®Hí∞
ǨiK«Ü«µ~ KıÜ«µÇÍ Jx JÉèíºi÷~KÍ_«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 215
ã¨∞^è+ı ‚¨ P =∂@Å∞ qh q##@∞¡, W`ŒO° q+¨Ü∂« Å∞ =∂>Ï¡_™« ®y~k.
H©K«Hí∞_«∞ WHí PQõÖËHí `Í<Ë „^ÒǨk =^°ÌHí∞ "≥஧_«∞...
ã¨∞~^°s... <Ë#∞ ã¨∞^èëı ®‚^qÕ ™È^°O∞° _çx. <® ¿ÑO°∞ H©KH« ∞í _«∞... D ^ÕâÍxH˜ O°HH∆í ∞í _«#∞
<Ë<Ë... Z~^°O’ ã¨∞~^°O°∞Å∞ <® á⁄~^°∞H’ã¨~ `ŒÇ≤ã¨∞Î~>ÏO°∞... Hßx WǨC_«∞ h ™œ~^°O°º~
K«¥ã≤ <® =∞#ã¨∞ LO°HíÖËã¨∞Î#flk... h=٠ǨiKÍiHíQå <®Hí∞ Hí#Ǩ_«_«~ ÖË^°∞. W~„^°Ö’Hí~
Ö’x J~^°=∞~`Í Éèí¥Ö’HßxH˜ =zÛ XHıO°¥Ñ¨Ù ^®eÛ#@∞¡<®fl=Ù. h=٠ǨiKÍiHíQå
`ŒQõ=Ù... =zÛ <® J~`ŒóѨÙO°~Ö’ ##∞fl ǨO°=t~ǨKıܵ.
=∞∞~^°∞Qå 㨥K«# ÖËHí∞~_Í =zÛ# D `Œ∞á¶å#∞Hí∞ „^ÒǨk `Œ`ŒÎO°Ç¨_ç~k. Jܵ<®
ã¨~ÉÏo~K«∞Hí∞x K‹Ç≤Ê~k.
g∞O°∞ gO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å∞... <Ë<˘Hí ^®ã≤x. =∞e#"≥∞·# =„™®ÎÅ`À ã¨~K«i~Kı ^®xx.
<®ÖÏ~>˜ ^®xfl H’O°_«~ g∞Hí∞ â’Éèíx=fi^°∞... HíÅÊ=$Hí∆ =#~Ö’ ã¨~K«i~KÍeû# `Œ∞"≥∞‡^°
J_«qѨÓÅ#∞ P„Ѷ¨∂}˜~K«ÖË^°∞... ##∞fl Hí∆q∞~K«~_ç.
h J~^°~ Qõ∞i~z hHí∞ `ˇeÜ«µ_«~ ÖË^°∞ Ãã·O°~„nè... h=Ù HßO°∞=∞|∞ƒÖ’¡ ^®y#
<ˇÅ=~HíÖÏ L<®fl=Ù... `ˇe=∞~K«∞ [_çÖ’ =ã≤ÇÍ_ç# `Í=∞O°ÖÏ L<®fl=Ù... ÃÑ~^è°¥oÖ’
=∞O°∞Qõ∞#Ǩ_ç# ѨÓÅfQõ=Öˇ L<®fl=Ù... Dâ◊fiO°∞x P„QõǨxH˜ `Œ@∞ìH’ÖËx =∞#‡^äŒ∞_ç
â◊sO°~ #∞~_ç |Ü«µÅ∞^Õi ÃãQõ`À [fie~záÈ`Œ∞#fl O°f^Õq=Öˇ <® =∞#ã¨∞û#∞
PHíi¬ã¨∞Î<®fl=Ù... h=Ù ^®ã≤Qå L~_«`Œy#^®xq Hß=Ù... h=Ù <® J~`ŒóѨÙO®xH˜ O®...
<® K‹Å∞Å#~^°ih h K‹eHí`Î̌Å#∞ Kı™®Î#∞...
<Ë #∞ qÇÍÇ≤Ï `Œ#∞... <® Ǩ u ^Õ =ÙÅ∞ Jܵ^° ∞ Qõ ∞ O°∞ Qõ ~^è° O° ∞ fiÅ∞... ÇÍO°∞
J^°$â◊ºO°¥Ç¨~Ö’ L<®flO°∞... ÇÍO°∞ <Ë#∞ =∞O˘Híi`À K«i¿ãÎ ã¨Ç≤Ï~K«ÖËO°∞...
J^® h ÉèíÜ«µO... D H©K«Hí∞_ç |Å~ ã¨~Qõu hHí∞ `ˇeÜ«µ^°∞... "≥∞∞`ŒÎ~ ÉèíO°`Œ
Y~_«~Ö’ <®ÖÏ~>˜ gO°∞Å∞ ÖËO°∞... <®Hí∞ #¥O°∞Qõ∞O°∞ gO°∞Öˇ·# ™È^°O°∞Å∞ L<®flO°∞.
<® =Å¡<Ë D qO®@ #QõO°~ÃÑ· Z=O°¥ Hí<ˇfluÎ K«¥_«_«~ ÖË^°∞... Qõ~^è°O°∞fiÖË Hß^°∞...
W~„^°∞_Ë ky=zÛ<® Z^°∞O’¯QõÅ â◊HÎ̃ <®Hí∞#flk... <®Hí∞ ã≤~ǨÏ|Å∞_«<Ë ¿ÑO°∞ L#flk
hHí∞ `ˇÅ∞™®... ã¨∞~^°s... ##∞fl HíO°∞}˜~K«∞... h Hí#∞O≥ǨÊÅ∞ ÃÑ·H≥uÎ K«¥ã≤ <®
ǨÏ$^°Üµ« g}#∞ g∞@∞... h zO°∞#=ÙfiÅ `ŒO~° QåÅ`À <® =∞#ã¨∞#∞ #iÎ~ǨKÜ ı µ. h
<ˇ"≥؇=∞∞ ÃÑ·H≥uÎ <®`À ã¨O°™®ÖÏ_«∞... <®`À O®...
<Ë#∞ O®ÖË#∞... Hí∆q∞~K«~_ç. <Ë#∞ ã¨∞^èı뮂^Õq ǨiKÍiHí<Ë Hßx g∞ ǨiKÍiHí#∞
Hß#∞... <®Hí∞ =∞ǨO®}˜ K‹Ç≤Ê# Z<Àfl Ǩ#∞Å∞<®flܵ... Jx „^ÒǨk Hí@∞=ÙQå K‹Ç≤Ê
JHí¯_ç #∞~z |Ü«µÅ∞^Õi~k...
216 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 FǨϟ... ã¨∞^èı뮂^Õq K‹a`Ë Qåx O®=#fl=∂@. Jx H©K«Hí∞_«∞ =∞m§ ã¨∞^èı+¨‚ =^°ÌHí∞
"≥஧_«∞...
™È^°s... P ã¨∞~^°i hHí∞ ^®ã≤<Ë Hßx <®Hí∞ ^®ã≤x Hß#x K‹Ç≤Ê~k... P"≥∞ <®
=∞#ã¨∞#∞ ǨO°=t~ǨKıã≤~k. P HíÅHí~iî Qõà◊ ã¨fi#~ g}®ã¨fiO®ÅHı J~^®Å∞
k^°∞Ì`Œ∞#flk. P"≥∞ ÖËxk <Ë#∞ rq~K«ÖË#∞ <® "≥~@ Ǩ~ѨÙ... Jx „áå^èıÜ«µÇ¨_ͤ_«∞.
ã¨∞^èı+¨‚ J`Œ_çH˜ =∞#ã¨∞ =∞o§~KÍÅx Z~`À „Ǩܫµ`Œfl~ Kıã≤~k... Hßx H©K«Hí∞_«∞
q#ÖË^°∞... Ãã·O°~„kèx `Œ# =^°ÌHí∞ Ǩ~ǨHíáÈ`Ë `Œ# J~_«^°~_«Å`À =∞#∞Qõ_« ™®yã¨∞Î#fl
qO®@ =∞ǨO®A#∞ Qõ^≥Ì k~K«∞`Í#x ÃÇÏK«Ûi~KÍ_«∞...
Ǩiã≤÷u q+¨q∞ã¨∞Î#fl^°x „QõÇ≤Ï~z# ã¨∞^èı+¨‚ Ãã·O°~„kèx J`Œ_ç J~`ŒóѨÙO®xH˜
Ǩ~ѨÙ`Í#x =∂@ WzÛ~k... H©K«Hí∞_«∞ `ŒÅ Ǩ~H˜~z "≥o§áÈÜ«∂_«∞...
ã¨∞^èı+¨‚ Ãã·O°~„kèx Ç≤ez~k...
=∂eh... <®Hí∞ ^°Ç≤ÊHíQå L#flk... <® ™È^°O°∞_ç =^°Ì J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# =∞^°º~
L#fl^°x K‹áåÊ_«∞... "≥o§ fã¨∞HÁx O®...
„^ÒǨk q„Éèß~`Œ∞O®Åܵ~k...
^Õg... g∞ ™È^°O°∞_«∞ <® ÃÑ· =∞O°∞Å∞ Q˘<®fl_«∞... J`Œ_ç =^°ÌHí∞ g∞O°∞ ##∞fl
Ǩ~Ç≤~K«_~« Ö’ J~`ŒO®O°Ç÷ ∞ı q∞>˜... J#∞z`Œ HßO®ºÅHí∞ ##∞fl qxܡ∂y~K«#x g∞O°∞
<®Hí∞ =∂@ WKÍÛO°∞...
ã¨∞^èı+¨‚ P„QõǨÏ~ #>˜~z~k.
x#∞fl Z=O°¥ Uq∞ KıÜ«µÖËO°x J<®fl=Ù Hí^®... Ãã·O°~„nè... <® ™È^°O°∞_Ëq∞ Kı™®Î_«∞...
J`Œ_«∞ <® ™È^°O°∞_«∞, D O®*ϺxH˜ O°Hí∆Hí∞_«∞... J~`Œ „Ǩ^èß#"≥∞·# =ºHÎ̃ =^°ÌHí∞ x#∞fl
Ǩ ~ Ǩ _ « ~ J#∞z`Œ ~ ZÖÏ J=Ù`Œ ∞ ~k... <®Hí ∞ ^° Ç ≤ Ê Hí ^° Ç ≤ Ï ~z Çı ã ¨ ∞ Î # flk...
PÖ’z~K«Hí∞~_Í "≥~@<Ë "≥o§O®... Jx P*Ï˝Ç≤~z~k...
„^ÒǨk Kı¿ã^Õq∞ ÖËHí H©K«Hí∞_ç J~`ŒóѨÙO®xH˜ "≥o§~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 217
44
H©K«Hõ =^è°
ã¨∞^èı+¨‚ J~`ŒóѨÙO°~ #∞~_ç =zÛ#ǨÊ>˜ #∞~_ç H©K«Hí∞_«∞ qO°Ç¨Ï Çı^°#`À
[fie~záÈ`Œ∞<®fl_«∞... =∞kO° Z~`Œ ¿ãq~z<® J`Œ_çÖ’ `ÍǨ~ K«ÖÏ¡O°_«~ ÖË^°∞...
=∂ex ã¨∞~^°O° O°¥Ç¨~ J`Œ_çx J@∞ì_çH˜~ǨKıã¨∞Î#flk...
=∂exx Uq^è ° ~ Qå O° u Hı o Ö’ `Ë e áÈÜË µ ÖÏ Kı Ü « ∂ ÖÏ... Jx J`Œ _ « ∞
J#∞Hí∞~@∞<®fl_«∞... â◊$~QåO° ™®„=∂[º~Ö’ `Œ# q[$~Éè} í K«¥ã≤# `ŒO®fi`Œ =∂ex
`Œ##∞~z ÇıO°Ü˵º „Ǩã¨HÎ̃ ÖË^°x J`Œ_«∞ Éèßq~KÍ_«∞...
™œ~^°O®ºxfl KılH˜¯~K«∞Hí∞x J#∞Éèíq~K«_«~Ö’ `Œ#Hí∞ ™®>˜ÖË^°#∞Hí∞~@∞#fl
H©K«Hí∞_çÖ’ =∂ex =∞∞<ˇfl#fl_«¥ ÖËx =∞#‡^ä° `Íáåyfl „Ǩ[fiiÅ¡ Kıã≤~k. P"≥∞ O°¥áåxfl
`ŒÅK«∞Hí∞x J`Œ_«∞ ǨiǨiq^èßÖÏ TÇ≤Ï~K«∞Hí∞~@∞<®fl_«∞...
Uq∞ O°¥Ç¨~ P"≥∞k! JǨC_Ë qHíã≤~z# `Í=∞O° ѨÓOÕHí∞Å#hfl XHıKÀ@
KıiÛ#@∞¡#fl^® ™œ~^°O°ºO®t... K«„HíÇÍHí qǨÏ~QåÅ ÖÏ=}º~`À O°¥á⁄~k~z# P
K«#∞^Àܵ <® =∞u „Éèíq∞~ǨKıã¨∞Î#flk... Qõ~_«∞`Œ∞"≥∞‡^°Å =~>˜ P"≥∞ =∞∞~Qõ∞O°∞ÅÖ’
<® =∞#ã¨∞ zHí∞¯Hí∞x |Ü«µ@Hí∞ O®ÖË#~@∞#flk... x~_«∞ *Ïae¡<Ë Ç¨iǨÏã≤~Kı
P"≥∞ =∞∞Ya~ÉÏxfl q„â◊q∞~Ǩ Kı¿ã~^°∞Hí∞ <® qâÍÅ =Hí∆ã¨÷Å~ LO°HíÅ∞ Çıã¨∞Î#flk...
`Í=∞O°`Œ¥à◊¡=Öˇ =∞$^°∞"≥·# P Å`Í~y HıÅ∞^Àܵ ##∞fl Z~`ŒHßÅ~ |~kè~z<®
=^°Å=∞x K‹¿ÑÊ~^°∞Hí∞ <® =∞#ã¨∞ ã¨Ç¨ÏHíiã¨∞Î~^®... P ǨšÇÍ^è°O®Å#∞ K«∞~a~z
A~>˜ `Ë<ˇ#∞ „QÀÖË~^°∞Hí∞ `ŒÇ¨Ï`ŒÇ¨ÏÖÏ_«∞`Œ∞#fl <® J^è°O®Å∞ Hí~Ç≤~záÈ`Œ∞<®flܵ...
„^ÒǨk XH’¯ J=Ü«µ= O°¥Ñ¨ÙOÕMÏ^°∞Å∞ `ŒÅK«∞Hí∞x `ŒÇ≤~záÈ`Œ∞#fl H©K«Hí∞_ç
Híà◊∞§ K‹kOÕÖÏ „^ÒǨk „Ǩ`ŒºHí∆=∞ܵ~k.
=∞ǨO®}˜ =∞kO° `ˇ=∞‡x K‹áåÊO°∞... J#flk „^ÒǨk J`Œ_ç "≥·Ñ¨Ù K«¥_«Hí∞~_Í...
P =∂@Å∞ q#Hí∞~_Í<Ë „^ÒǨk ÇıѨ٠Kı`Œ∞Å∞ *Ïz =∞∞~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞
H©K«Hí∞_«∞...
218 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 =∂eh... =KÍÛÇÍ... ##∞fl `Œi~ǨKı¿ã~^°∞Hí∞ J=`Œi~z# ^Õ=Hí#ºÖÏ L<®fl=Ù...
ǨÏ~ã¨^è°fix O®Qõ~ÖÏ~>˜ h =∂@Å∞ qx <Ë#∞ ^è°#∞º_«#Ü«∂º#∞... O®. x["≥∞·#
â◊$~QåO° ã¨∞Y~ Uq∞>’ hHí∞ K«qK«¥Ç≤™®Î#∞... D ^®ã¨∞_çx HíxHíi~K«∞... hHí∞ #QõÅ¥,
PÉè í O ° } ®Å¥, px p<®~|O®Å∞, ^®ã¨ ^ ®ã‘ [<®Å<Ë Hß^° ∞ ... D O®*Ϻxfl
^èßO°áÈÜ«µ=∞<®fl áÈ™®Î#∞... XHí¯™®i x#∞fl Qõ>˜ìQå H“ye~K«∞H’x=Ùfi... Jx P"≥∞Hí∞
ѨÓiÎQå ã¨g∞Ǩ~Qå =KÍÛ_«∞...
H©K«Hí∞_«∞ W~`Œ f„=~Qå =∞^À#‡`Œ∞Î_≥· L~>Ï_«x TÇ≤Ï~K«x „^ÒǨk ÉèíÜ«µ~`À
J`Œ_çx Qõ>ì̃Qå „`Àã≤Çıã≤ |Ü«µ@Hí∞ ǨiQ≥uÎ~k. =∞kO° ѨÓiÎQå ¿ãq~z# H©K«Hí∞_«∞ P
`ÍѨÙHí∞ `Œ¥e Ǩ_ͤ_«∞... "≥~@<Ë ÖËz „^ÒǨk "≥~@Ǩ_ͤ_«∞...
J~`ŒóѨÙO°~Ö’ Z=O°¥ `Œ##∞ O°H˜∆~K«ÖË~° x `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞#fl „^ÒǨk qO®@
=∞ǨO®A P™®÷#~Ö’H˜ „ǨÇtı ~z~k. JHí¯_« =ÅÅ∞_ç O°¥Ç¨~Ö’ L#fl cè=∞∞_«∞ `Œ#
=∞Å¡Ü«µ∞^°ú „áåg}®ºxfl q=iã¨∞Î<®fl_«∞... Hí~Hí∞Éèí@∞ìQå =∂i# ^è°O°‡O®A JHí¯_Ë
L<®fl_«∞...
O®A P™®÷#~Ö’<Ë H©K«Hí∞_«∞ „^ÒǨk HıâÍÅ#∞ Ǩ@∞ìHí∞x ÖÏQå_«∞. J`Œ_ç #∞~z
`ŒÇ≤Ê~K«∞Hí∞<Ë „Ǩܫµ`Œfl~Ö’ „^ÒǨk „H˜~^°Ç¨_ç~k...
<Ë#∞ O°=∞‡~>ı J~`Œ JǨÏ~HßO°=∂... ZÖÏ O®Ç’ K«¥™®Î#∞... Jx H©K«Hí∞_«∞
P„QõǨÏ~`À „^ÒǨkx Hße`À `Œ<®fl_«∞... P"≥∞#∞ Z`Œ∞ÎHí∞x "≥à˧~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~KÍ_«∞...
D P™®÷#~Ö’ =∞ǨO®AHí∞ qÅ∞= ÖË^®... XHí ¢ã‘Îx J==∂x¿ãÎ O°H˜∆~Kı ÇÍO°∞
ÖËO®... Jx „^ÒǨk qÅÇ≤~z~k...
qO®@∞_«∞ „^ÒǨk "≥·Ñ¨Ù *ÏeQå K«¥âÍ_«∞... H©K«Hß... Wk O®*Ï™®÷#~... Híhã¨~
WHí¯_≥·<® <® =∞O®º^° Hßáå_«∞ Jx „áå^èıÜ«µÇ¨_ͤ_«∞...
ã¨OÕ... WǨÊ>˜H˜ nxfl =^°∞Å∞`Œ∞<®fl#∞... =∂eh... JO°÷=∞ܵ#^®... x#∞fl O°H˜∆~Kı
ÇÍO°∞ D ™®„=∂[º~Ö’<Ë ÖËO°x... Z=O’ Qõ~^è°O°∞fiÅ∞<®flO°x ##∞fl ÉèíÜ«µÃÑ>ÏìÅx
K«¥âÍ=Ù... Us ÇÍO°∞... ™®Ü«µ~„`ÍxH˜ =∞#ã¨∞ =∂O°∞ÛHí∞x ã≤^°ú~Qå L~_«∞... uO°™®¯O°~
Kı¿ãÎ |Å`ͯO°~ `ŒÇ¨Ê^°∞... Jx PÇıâ◊~`À J~QõÅ∞ Çıã¨∞Hí∞~@¥ JHí¯_ç #∞~z
"≥o§áÈÜ«∂_«∞...
D ^°$â◊º~ K«¥ã≤# cè=∞∞_ç â◊sO°~Ö’ O°HíÎ~ =∞iy~k. H©K«Hí∞_çx `ŒHí∆}Çı∞
ã¨~ǨÏi~KÍÅx xO°Ü ‚ µ~K«∞Hí∞x Ǩ@Oì ®x P„QõÇϨ ~`À P™ê÷#~ P=O°}Ö’ L#fl XHí
K‹@∞ì#∞ ^®x "≥∞∞^°à◊§`À ã¨Ç¨ ÃÑHíe~Kı~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~K«™®Qå_«∞...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 219
[iy# Ѷ¨∞@#Hí∞ ^è°O°‡O®A Hí∂_Í q„Éèß~`Œ∞_«Ü«∂º_«∞... J`Œ_çÖ’ Hí∂_Í P„QõǨÏ~
ÃÑÅ∞¡aH˜~k. Hßx J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ ã¨g∞Ç≤ã¨∞Î~_«Qå `Œ=∞ LxH˜ |Ü«µ@Ǩ_«_«~ =∞~zk
Hß^°#∞Hí∞<®fl_«∞... cè=∞∞_çx Hí∂_Í ÇÍi~KÍ_«∞... =ÅÖÏ... =~@K‹O°∞Hí∞ H’ã¨~ J_«qÖ’
`ŒO∞° =ÙÖˇ<Àfl L~_«Qå, P„t`Œ∞ÅHí∞ h_«xKıÛ L^®º#=#~Ö’x ѶŠ¨ =$H∆ßxfl <ËÅHí∂ÅÛ_«~
ã¨O≥·~k Hß^°∞... Jx ÇÍi~KÍ_«∞. =ÅÅ∞_«∞ P =∂@Ö’¡x JO®÷xfl „QõÇ≤Ï~z „^ÒǨk
=~Hí xã¨ûǨÜ«µ~Qå K«¥ã≤ Hí∂O°∞Û~_çáÈÜ«∂_«∞.
„^ÒǨk `Œ# ÉèíO°ÎÅ∞ =∞∫#~Qå H©K«Hí∞_«∞ `Œ#Hí∞ Kıã≤# J==∂#~ K«¥ã¨∞Î~_«_Íxfl
Éèíi~K«ÖËHíáÈܵ~k... =∞ǨO®*Ï... g∞ O®[º~Ö’ ¢ã‘ÎÅ Qõu W~`Ë<®... x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’
¢ã‘Îx J==∂x~z<® O°H˜∆~Kı ÇÍO°∞ ÖËHíáÈÜ«∂O°∞... <® ÉèíO°ÎÖˇ·# Qõ~^è°O°∞fiÅ∞ ##∞fl
ZÅ¡Çıà◊ÖÏ Hßáå_«`Í=∞x =∂@ WKÍÛO°∞. Hßx g∞ O®[º~Ö’ „ǨÇıt~K«Qå<Ë ÇÍO°∞
xsfiO°∞ºÖˇ·#@∞¡<®flO°∞... E^°O°∞Å∞, =ºã¨#ǨO°∞Öˇ·#@∞¡<®flO°∞... Jã¨=∞O°∞÷Öˇ·# ÉèíO°ÎÅ∞#fl
¢ã‘ÎH˜ J_«∞Qõ_«∞Qõ∞<® J==∂#~ `ŒÇ¨Ê^®... ÉèßO°ºÅ#∞ O°H˜∆~K«ÖËx ѨÙO°∞+¨∞Å∞ Híhã¨~
`Œ=∞ ÉèßO°ºÅ#∞ P`Œ‡Ç¨Ï`Œº Kıã∞¨ H’=_ÍxH˜ J#∞=∞uxÇÍfie Jx P„H’t~z~k...
P =∂@Å∞ `Œ##∞ L^ÕÌt~z J#fl@∞¡ ^è°O°‡O®A „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞...
=∂eh... x~_«∞ã¨ÉèíÖ’ XHí L`ŒÎ=∞ *Ïu ¢ã‘Î `Œ# ÉèíO°ÎÅ#∞ ^°¥+≤~K«_«~ ã¨O≥·~k
Hß^°∞. O®*Ï™®÷#~Ö’ WÖÏ~>˜ q+¨Ü«∂Å#∞ K«iÛ~K«ÖË=∞∞... h ÉèíO°ÎÅ∞ Qõ~^è°O°∞fiÅx
K‹Ç¨C`Œ∞<®fl=Ù... ÇÍO°∞ W^°~`Í K«¥¿ã L~>ÏO°∞... „ǨfHßO®xH˜ Wk `Œy# ã¨=∞Ü«µ~
Hß^°x q∞#flHí∞~_ç L~>ÏO°∞. ÇÍOÕ x#∞fl PǨ^° #∞~z O°H˜∆~K«QõÅO°∞... WHí¯_ç #∞~z
hqǨC_«∞ "≥à◊§_«~ =∞~zk. =ÅÖÏ... "≥à◊∞§ =~@Hí∞ Jxfl UO®Ê@∞¡ Kıܵ... Jx
L^Àƒkè~KÍ_«∞...
„^ÒǨk P„QõǨÏ~`À JHí¯_ç #∞~z x„+¨¯q∞~z~k. Hßx ^è°O°‡O®A =∂@Ö’¡
ã¨~Hı`Œ~ P"≥∞Hí∞ „Hí=∞~Qå É’^è°Ç¨_ç~k. P =∞^èߺǨÏfl~ „^ÒǨk áåHíâÍÅHí∞ "≥o§~k...
=~@Å∞ ѨÓiÎKıã≤ ã¨∞+¨∞ªQå Éè’[#~ Kıã≤# cè=∞∞_«∞ Qå_è°x„^°Ö’ L<®fl_«∞...
LKßÛùfi㨠xâÍfi™®ÅHí∞ P áåHíâÍÅ Hí~Ç≤~záÈ`Œ∞#flk.
„^ÒǨkH˜ H’Ǩ~ =∞∞~K«∞Hí∞=zÛ~k. `Œ#Hí∞ [iy# J==∂#~ K«¥ã≤ Hí∂_Í
xtÛ~`ŒQå x„kã¨∞Î#fl cè=∞∞_çx P"≥∞ Qõ>ì̃Qå `Œ>ì̃ ÖËÇ≤~k. cè=∞∞_«∞ x„^°ÖËz P"≥∞#∞
K«¥ã≤ Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂_«∞...
cè=∞¿ã<®... hHí∞ x„^° ZÖÏ Ç¨>ì̃~k... x~_«∞ ã¨ÉèíÖ’ P H©K«Hí∞_«∞ ##∞fl `Œxfl#
`Œ O ®fi`Œ Hí ∂ _Í h=Ù xtÛ~`Œ Q å x„k㨠∞ Î < ®flÇÍ... ÇÍ_ç x =kè ~ K« H í ∞ ~_Í
=keÃÑ>ÏìÅ#∞Hí∞<®flÇÍ... Jx „Ǩtfl~z~k.
220 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 K‹@∞ì "≥∞∞^°Å∞#∞ ѨÓÅfQõ=Öˇ, ѨÙO°∞+¨ ã≤~Ǩxfl P_« ã≤~ǨÏ~ =Öˇ, Qõ[O®A#∞,
P_« U#∞Qõ∞=Öˇ K«∞@∞ìHí∞x ^°∞ód~z~k...
ÉèßO°º#∞ Hßáå_«ÖËx g∞ áœO°∞+¨~ áœO°∞+¨Çı∞<®... H©K«Hí∞_çH˜ ##∞fl JǨÊy~z
g∞O°∞ J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ ѨÓiÎ Kıã¨∞H’ÇÍÅ#∞Hí∞~@∞<®flO®... |Hßã¨∞O°∞x, Ç≤Ï_ç~|∞x,
H˜g∞‡O°∞x, [O®ã¨~^è°∞_çx =kè~z# h |Å~ gyáÈܵ~^®... ^è°#∞ifi^®º áåO°~Qõ`Œ∞_≥·#
JO°∞˚#∞_«∞ q∞=∞‡Åfl~^°sfl |$ǨÏ#flÅQå =∂iÛÇıâÍ_Í... Jx J_çy~k...
„^ÒǨk „Ǩâ◊flŠǨO°~ǨO°Hí∞ cè=∞∞_«∞ #ÇÍfi_«∞...
„^ÒǨn... x#∞fl H©K«Hí∞_ç ÉÏi#∞~_ç Hßáå_«_ÍxH˜ J#flQåO°∞ J#∞[˝ WKÍÛO°∞...
P xO°Ü ‚ µ« ~ [iy# `ŒO®fi`Œ<Ë <Ë#∞ xtÛ~`ŒQå x„kã¨∞<Î ®fl#∞... hHí∞ [iy# J==∂<®xH˜
Çı∞=∞~`Í O°yeáÈ`Œ∞<®fl~... Hßã¨Î FÇ≤HíǨ@∞ì. ã‘`Í^Õq, Ö’áå=∞∞„^° ÖÏ~>˜ ¢ã‘ÎÅ∞
JO°}®ºÅ áåÅܵ<® `ŒO®fi`Œ ã¨∞d~K«ÖË^®... =∞#Hí∂ J*Ï˝`ŒÇÍã¨~ ѨÓiÎ Hß=ã¨∞Î#flk...
H©K«Hí =^è°`À =∞#~ H“O°=ÙÅÃÑ· ã¨=∞O°â◊~Y~ ѨÓi~K«É’`Œ∞<®fl~... P ^°∞O®‡O°∞æ_çx
OÕѨ٠O®„u #O°Î#âÍÅHí∞ O°Ç≤Ê~K«∞... ǨQõÅ~`Í #$`ͺÅ`À ã¨~^°_çQå L~_Ë #O°Î#âÍÅ
O®„uѨÓ@ xâ◊≈|Ì~Qå L~@∞~k... P #O°Î#âÍÖË ÇÍ_ç =^è°ºâÍÅ...
„^ÒǨk =∞#ã¨∞ TO°_çe¡~k... g∞ Q˘Ç¨Ê`Œ#~ <®Hí∞ `ˇeÜ«µHí Hß^°∞... =∞ǨO®AQå
|`ŒHßeû# ^è°O°‡A_«∞ D<®_«∞ XHí O®A P™®÷#~Ö’ J<®=∞Hí∞_«∞Qå Ǩ_ç L<®fl_«∞.
|ÖÏ_è°∞º_≥·# h=Ù =~@Å∞ Kıã¨∞Hí∞x „|`Œ∞Hí∞`Œ∞<®fl=Ù... W~„^° ã≤~Ǩã¨<®xfl Jkè+≤ª~z#
JO° ∞ ˚ # ∞_« ∞ P@áå@ÅÖ’ ¢ã‘ Î Å `À #$`ͺÅ∞ Kı ã ¨ ¥ Î TÇ≤ Ï ~K« Ö Ë x rq`Œ ~
Qõ_«∞ѨÙ`Œ∞<®fl_«∞... #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Jâ◊fi, QÀâÍÅÖ’¡ Ǩâ◊∞=ÙÅ =∞^è°º Ǩ_ç L<®flO°∞...
JO°}®ºÅHí∞ "≥à˧=∞∞~^°∞ z#flÇÍ_≥·# ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_çx *Ï„Qõ`ŒÎQå K«¥ã¨∞H’=∞x Hí∞~f^Õq
<ÀO°∞ `ˇiz K‹Ç≤Ê~k... Hßx D Ǩiã≤÷uÖ’ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_çx Uq^è°~Qå K«¥ã¨∞H’QõÅ#∞...
„^ÒǨn... =∞#ÃÑ· =∞#~ *Ïe Ǩ_«Hí∂_«^°∞... =∞#h ã≤÷uH˜ `ˇzÛ# â◊„`Œ∞=Ù#∞
=kè~Kı~^°∞Hí∞ =∞#~ H’O°∞Hí∞#fl Ǩiã≤÷u Wk... h=Ù "≥o§ H©K«Hí∞_çx O°Ç≤Ê~Kı =∂O°æ~
K«¥_«∞... J<®fl_«∞...
„^ÒǨk `ËeHíǨ_ç# ǨÏ$^°Ü«µ~`À uiy "≥o§~k...
„^ÒǨkx K«¥ã≤ ã¨∞^èı+¨‚ `Œ#Hıg∞ `ˇeÜ«µ#@∞¡ J_çy~k...
=∂eh... hHí∞ [iy# J==∂#~ `ˇeã≤ <® =∞#ã¨∞ ÉÏkèã¨∞Î#flk... <® ™È^°O°∞_çx
tH˜∆~K«=∞x <Ë#∞ =∞ǨO®AHí∞ K‹|∞`Í#∞.
=∞ǨO®}©... g∞O°∞ P q+¨Ü«µ~ =∞izáÈ~_ç... g∞ ™È^°O°∞_ç ã¨~Qõu <® ÉèíO°ÎÅ∞
Qõ~^è°O°∞fiÅ∞ K«¥ã¨∞Hí∞~>ÏO°∞... Jx „^ÒǨk K‹Ç≤Ê~k. P"≥∞ Hí~Oî°~Ö’ `˘}˜H˜#
P`Œ‡qâÍfiã¨~ K«¥ã≤ ã¨∞^èı+¨‚ ÉèíÜ«µÇ¨_ç~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 221
P ™®Ü«µ~„`Œ~ L^®º#=#~Ö’ ѨÓÅ"≥∞∞Hí¯Å =∞^è°º qǨÏiã¨∞Î#fl Ãã·O°~„kè ^°QõæiH˜
H©K«Hí∞_«∞ =∞m§ =KÍÛ_«∞...
=∂eh... =∞^°º~ `ŒÅ ZH˜¯ x#∞fl x~_«∞ã¨ÉèíÖ’ J==∂x~KÍ#∞... ##∞fl
Hí∆q∞~K«∞... h=Ù uO°ã¨¯i™®Î=x <Ë#∞ J#∞H’ÖË^°∞. ^®x`À <® JǨÏ~ ^≥|ƒu#flk...
¢ã‘ΊǨ@¡ ã¨∞xfl`Œ~Qå =º=ǨÏi~KÍÅx <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... h J~^°~`À "≥∞·=∞O°záÈܵ#
<®Hí∞ O®„u U^À, ǨQõÖË^À `ˇeÜ«µ_«~ ÖË^°∞... x#∞fl á⁄~^°x <® rq`Œ~ =ºO°÷~...
x#∞fl ã¨=∞ã¨Î ã¨∞MÏÅÖ’ FÅÖÏ_ç™®Î#∞... ^°Ü«µKıã≤ ##∞fl HíO°∞}˜~K«∞... Jx
„áå^èıÜ«µÇ¨_ͤ_«∞.
„^ÒǨk zO°∞#=Ùfi #qfi~k...
H©K«Hß... h Ǩiã≤÷u K«¥¿ãÎ <®Hí∞ *Ïe Çıã¨∞Î#flk... h =~>˜ gO®kègO°∞_«∞ <®
=∞∞~^°∞ WÖÏ „áå^èıÜ«µÇ¨_«_«~ ã¨O≥·~k Hß^°∞... h=Ù <® J~^®xfl "≥∞K«∞ÛHÁ~@∞#fl
HÁnÌ <® =∞#ã¨∞û Lá⁄Ê~yáÈ`Œ∞#flk... Hßx <Ë#∞ qÇÍÇ≤Ï`Œ#∞... <Ë<Ëq∞ Kıã≤<® <®
Ǩ`Œ∞Å∞ K«¥™®ÎO°x ÉèíÜ«µ~... <Ë#∞ g∞`À =¿ãÎ <Ë#∞ =ºaèKÍi}x Ö’Hí~ J#∞H’Hí
`ŒÇ¨Ê^°∞... g∞ÖÏ~>˜ ™œ~^°O°ºÇ≤áåã¨∞Å∞ ã¨Ç¨Ï#~Qå „Ç¨=iÎ~KÍe... g∞O°∞ „¿Ñq∞ã¨∞Î#fl
¢ã‘ÎH˜ g∞ =Å¡ U^≥·<® W|ƒ~k =ã¨∞Î~^® J#fl q+¨Ü«µ~ PÖ’z~KÍe... <Ë#∞ g∞ =^°ÌHí∞
=zÛ<® Z=iH© `ˇeÜ«µHí∂_«^°∞.
H©K«Hí∞_«∞ ã¨~„Éèí=∞~Ö’ =∞∞xyáÈÜ«∂_«∞... `Í#∞ q~@∞#flk x[Çı∞<®, ÖËHí
Wk HíÖÏ Jx `ËÅ∞ÛH’ÖËHíáÈÜ«∂_«∞...
=∂eh... á⁄O°áå@∞ <®^Õ... x#∞fl Ǩk=∞~kÖ’ J==∂x~K«Hí∞~_Í... UHß~`Œ~Ö’
x#∞fl J_çy L~>ı J~wHíi~Kı^®xÇı... h ã¨=∞㨺Å∞ Uq∞>’ JO°÷~ Kıã¨∞H’ÖËHí
áÈÜ«∂#∞... ##∞fl =∞xfl~K«∞... h=Ù HíO°∞}˜~K«HíáÈ`Ë <Ë#∞ L<®‡k<ˇ· =∞O°}˜~KıÖÏ
L<®fl#∞. K‹Ç¨C D ^®ã¨∞_çx ZǨC_«∞ HíO°∞}˜™®Î=Ù... h=Ù K‹Ç≤Ê# KÀ@∞H˜ =™®Î#∞...
ÖË^® P UHß~`Œ „Ǩ^ÕâÍxfl UO®Ê@∞ Kı™®Î#∞... J<®fl_«∞...
H©K«Hß... OÕѨ٠™®Ü«µ~„`Œ~ =∞#~ #O°Î#âÍÅÖ’ HíÅ∞ã¨∞Hí∞~^®=∞∞... JHí¯_« O®„u
ѨÓ@ Z=O°¥ L~_«O°∞... Jk =∂ J~`ŒóѨÙO®xH˜ ^°QõæO°Ö’<Ë Hí#∞Hí <Ë#∞ O®=_«~
ã¨∞ÅÉèí~Qå L~@∞~k... g∞O°¥ UHß~`Œ~Qå JHí¯_çH˜ O°~_ç...
Z@∞=~\˜ PÖ’K«# ÖËHí∞~_Í H©K«Hí∞_«∞ XǨCHí∞<®fl_«∞... =∞O’ WO°"≥· <®Å∞Qõ∞
Qõ~@Ö’¡ D J^°∞ƒù`Œ ™œ~^°O°ºO®tx P"≥∞ WKÍÛù#∞™®O°~ J#∞Éèíq~K«É’`Œ∞<®fl#<Ë
PÖ’K«#`À J`Œ_Ëg∞ PÖ’z~K«ÖË^°∞...
UHß~`Œ~Qå ã¨∞=∂... Jx =∞∞Qõú=∞<ÀǨÏO°~Qå #=Ùfi`Œ¥ „^ÒǨk J`Œ_çÃÑ· XHí
ѨÓ=Ù qã≤i~k... "≥#∞uiy „H©Qõ~@ K«¥ã¨¥Î JHí¯_ç #∞~z x„+¨¯q∞~z~k.
222 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 P ѨÓ=Ù `ÍH˜_ç`À „^ÒǨ^Õ `Œ#ÃÑ· Ǩ_«¤@∞¡Qå J#∞Éèí¥u K‹~^®_«∞ H©K«Hí∞_«∞...
`Œ#∞=~`Í x~_ç# `Œ#‡Ü«µ`Œfi~Ö’ P ѨÓ=Ù#∞ P„Ѷ¨∂}˜ã¨¥Î, ÃÑ^®ÅHí∞ `ÍH˜~K«∞Hí∞~@¥
Çı∞Ѷ¨∂ÅÖ’ Ǩܫµxã¨∞Î#fl@∞¡ JHí¯_ç #∞~z "≥o§áÈÜ«∂_«∞...
`Œ=∞ =∞^è°º ã¨~Éèß+¨}#∞ „^ÒǨk P `ŒO®fi`Œ cè=∞∞_çH˜ q=i~z~k... H©K«Hí∞_ç
Ǩiã≤÷uH˜ ÇÍi^°ÌO°¥ #=ÙfiHí∞<®flO°∞... #O°Î#âÍÅHí∞ =∞∞~^°∞Qå =zÛ `Œ##∞ ¢ã‘ÎQå
JÅ~Híi~K«=∞x cè=∞∞_«∞ „^ÒǨkx H’O®_«∞...
=∞O°∞<®_«∞ „^ÒǨk, cè=∞∞_«∞ #O°Î#âÍÅHí∞ ™®Ü«µ~„`ŒÇı∞ KıO°∞Hí∞<®flO°∞... cè=∞∞_çx
ÉÏQå JÅ~Híi~z~k „^ÒǨk...
K«Hí¯Qå L<®fl=Ù Jx „^ÒǨk #=Ùfi`Œ¥ J`Œ_çH˜ =∞∞^°∞ÌÅ∞ ÃÑ>ì̃~k...
hqÖÏ Kı¿ãÎ H©K«Hí∞_«∞ =KıÛã¨iH˜ Jã¨Å∞ ã¨~„Qå=∂xfl =kÖËã≤ J#~Qõ ã¨~QõO°~Ö’
L~>Ï#∞... Jx cè=∞∞_«∞ P"≥∞Hí∞ K‹áåÊ_«∞... „^ÒǨk ã≤Qõ∞æǨ_ç~k...
„^ÒǨkx XHí ã¨Î~Éèí~ KÍ@∞# ^®y L~_«=∞x K‹Ç≤Ê cè=∞∞_«∞ ¢ã‘Î Çı+¨~Ö’
=∞∞ã¨∞Qõ∞ HíÇC¨ Hí∞x #O°#Î âÍÅÖ’ XHí â◊ܵ« ºÃÑ· Hí∂O°∞Û<®fl_«∞... „^ÒǨk #O°#Î âÍÅ náåÅhfl
PiÊÇıã≤~k...
pHí>˜ Ǩ_«Qå<Ë H©K«Hí∞_«∞ #O°Î#âÍÅÖ’ „ǨÇıt~KÍ_«∞... =∂eh... Jx Ç≤Å∞㨥Î
"≥^°Hí™®Qå_«∞... JHí¯_« XHí â◊Ü«µºÃÑ· ¢ã‘Î PHßO°~ HíxÇ≤~z~k.
=∂eh Z~`Œ K«H¯í x ã¨Å ÷ ~ K«¥áå=Ù... WHí „Ç¨uO’E #O°#Î âÍÅ =∞# â◊$~QåO®xH˜
O°~Qõã¨÷Å~ J=Ù`Œ∞~k... XHí¯ nǨ"≥∞·<® L~K«ÖËHíáÈÜ«∂ÇÍ... h JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°º~
K«¥¿ãÇÍ_çx... Jx H©K«Hí∞_«∞ cè=∞∞_çÃÑ· Kıܵ Çıã≤ ^°QõæO°Hí∞ ÖÏHí∞¯<®fl_«∞...
JѨÙO°¥Ç¨ ™œ~^°O°º=∂... K«¥_«∞ J~@¥ cè=∞∞_«∞ `Œ# HíO°¯â◊ =Hí∆ã¨÷e`À H©K«Hí∞_ç
=Hí∆ã¨÷ÖÏxfl _è©HÁ<®fl_«∞... |e+ª̈"≥∞·# Kı`Œ∞Å`À J`Œ_çx Qå_èße~Qõ#~ Kıã≤ LH˜¯iaH˜¯i
KıâÍ_«∞...
H©K«Hí∞_«∞ xâıÛ+¨∞ì_«Ü«∂º_«∞... =∂exx O°H˜∆~Kı~^°∞Hí∞ Qõ~^è°O°∞fi_«∞ =KÍÛ_«x
J#∞Hí∞<®fl_«∞...
FǨϟ Qõ~^è°O®fi^è°=∂... h ÉèßO°º`À <Ë#∞ ã¨∞d~K«_«~ K«¥_«ÖËHí =KÍÛÇÍ... K«¥_«∞
x#∞fl Ü«µ=∞ѨÙiH˜ Ǩ~Ç≤, <Ë#∞ J#~QõѨÙiH˜ "≥à◊`Í#∞... Jx cè=∞∞_ç Kı`Œ∞Å∞
=ke~K«∞Hí∞x J`Œ_çx <ËÅHıã≤ HÁ>Ïì_«∞.
H©KH« ∞í _ç |Å~ ™®=∂#º"≥∞#· k Hß^°x „QõÇÏ≤ ~z# cè=∞∞_«∞ Lá⁄Ê~y# áœO°∞+¨~`À
`Œ# |Å=∞~`Í qxܡ∂y~z O≥~_«∞Kı`∞Œ Å∞ ay~z Qõ^Ö ° Ï =∂iÛ J`Œ_Ãç Ñ· „ǨÇ¨ O°~
KıâÍ_«∞... Qõ~^è°O°∞fi_ç |Å=∞¥ JkèHí"≥∞·#^°x H©K«Hí∞_«∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞... ÇÍi^°Ìi =∞^èߺ
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 223
cèHíO°"≥∞·# áÈO°∞ [iy~k. `Œ=∞ =∞^è°º Ü«µ∞^°ú~ [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl q+¨Ü«µ~ |Ü«µ@Hí∞
`ˇeÜ«µHí∞~_Í L~_Ë~^°∞Hí∞ WO°∞=ÙO°¥ *Ï„Qõ`ŒÎǨ_«™®QåO°∞. `Œ#`À ã¨=∂#~Qå XHí
Qõ~^è°O°∞fi_«∞ Ü«µ∞^°ú~ Kıã¨∞Î<®fl_«x `ˇe¿ãΠǨO°∞=Ù áÈ`Œ∞~^°x H©K«Hí∞_«∞, J*Ï˝`ŒÇÍã¨~
Qõ ∞ @∞ì O° @ ì = Ù`Œ ∞ ~^° x cè = ∞∞_« ∞ Éè í Ü « µ Ǩ _ ç , â◊ É ÏÌ Å ∞ O®Hí ∞ ~_Í Ç≤ _ ç Q õ ∞ ^° ∞ Ì Å ∞
Qõ∞^°∞ÌH’™®QåO°∞... cè=∞∞_«∞ q[$~aèã¨∞Î#fl HÁnÌ H©K«Hí∞_ç |Å~ `ŒyæáÈ™®y~k...
KÍÖÏHßÅ~Qå Kı`Œ∞ÅHí∞ ǨxÖËHí∞~_Í áÈܵ# cè=∞∞_«∞ ÇÍ>˜x LHí∞¯ ã¨Î~ÉèßÅ∞Qå
=∂iÛ H©K«Hí∞_ç XH’¯ â◊sO°=Ü«µÇÍhfl zè<®flaè#fl~ KıâÍ_«∞. z=iH˜ J`Œ_ç Kı`Œ∞Å`À
J`Œ_ç Hßà◊§<Ë |~kè~z `ŒÅ#∞ Hßà◊§ =∞^è°º KıiÛ <ËÅHıã≤ HÁ>ì̃ XHí =∂~ã¨Ñ¨Ù =∞∞^°ÌÖÏ
=∂iÛ K«~áå_«∞...
H©K«Hí =^è° Ñ¨ÓiÎ Jܵ# `ŒO®fi`Œ cè=∞∞_«∞ XHí nǨ~ "≥ey~z „^ÒǨkx Ç≤ez
ÇÍ_ç â◊ÇÍxfl K«¥áå_«∞... „^ÒǨn... D q+¨Ü«µ~ <Ë#∞ "≥o§# `ŒO®fi`Œ |Ü«µ@
`ˇeÜ«µ*Ëܵ... Jx áåHíâÍÅ "≥·Ñ¨Ù "≥o§áÈÜ«∂_«∞. áåHíâÍÅÖ’ ã¨∞Y~Qå x„k~KÍ_«∞...
„^ÒǨk #O°#Î âÍÅ #∞~_ç |Ü«µ@Hí∞ =㨥<Î Ë Ç¨iKÍiHíÅ#∞ Ç≤ez~k.
K«¥âÍO®... ##∞fl J==∂x~z# H©K«Hí∞_çx <® ÉèíO°ÎÅ∞ ZÖÏ K«~Ç≤ÇıâÍO’...
K«¥ã¨¥Î L~_«Qå<Ë H©K«Hí∞_ç â◊=~ K«∞@¥ì J~`ŒóѨÙO° [#~ =∞¥QåO°∞... J`Œ_çx
J~`Œ ^®O°∞}~Qå =kè~z# Qõ~^è°O°∞fi_ç ǨO®„Hí=∞~ Qõ∞i~z TÇ≤Ï~K«™®QåO°∞... „^ÒǨkx
K«¥ã≤# ÇÍO≥=fiO°¥ P"≥∞ ^°iH˜ O®=_ÍxHı ÉèíÜ«µÇ¨_ͤO°∞... P"≥∞ ™œ~^°O®ºyflÖ’ `Í=∞∞
Hí∂_Í ã¨q∞^è°Å=Ù`Í=∞x ÉèíÜ«µÇ¨_ͤO°∞.
H©K«Hí∞_ç =^è° ÇÍO°Î HßiÛK«∞ÛÖÏ ÇͺÇ≤~z J`Œ_ç #¥O°∞Qõ∞O°∞ ™È^°O°∞Å∞ #O°Î#âÍÅHí∞
=KÍÛO° ∞ ... =∂~ã¨ Ñ ¨ Ù =∞∞^° Ì Ö Ï =Ù#fl ™È^° O ° ∞ _ç x K« ¥ _« Q å<Ë ÇÍiH˜ ^° ∞ óY~
á⁄~Qõ∞Hí∞=zÛ~k... W~^°∞Hí∞ HßO°}"≥∞·# „^ÒǨkÃÑ· ÇÍi ÉèíQõ∞æ# =∞~_çǨ_ͤO°∞... O°~_ç...
P ^®ã≤H˜ |∞kú K‹|∞^®~ Jx ÇÍO°∞ „^ÒǨkÃÑ· ^®_çKıã≤ P"≥∞#∞ |~kè~KÍO°∞. H©K«Hí∞_ç
â◊=~`À áå@∞ P"≥∞#∞ â◊‡âÍ<®xH˜ TOÕy~ѨÙQå fã¨∞Hí∞"≥஧O°∞.
=∂ ™È^°O°∞x`À áå@∞ P"≥∞#∞ ã¨r= ^°Ç¨Ï#~ Kı™®Î=∞∞... Z=O°∞ J_«∞¤=™®ÎO’
K«¥^®Ì~... Jx ÇÍO°∞ ÃÇÏK«Ûi~KÍO°∞...
#QõO° g^è°∞Å #∞~_ç `Œ##∞ TOÕy~ѨÙQå fã¨∞Hí∞"≥à◊∞`Œ∞~>ı „^ÒǨk HíhflO°∞
=∞∞hflO°∞Qå qÅÇ≤~z~k. P"≥∞ PO°Î<®^®Å∞ #QõO° g^è°∞Ö’¡ „Ǩu^è°fix~KÍܵ...
„^ÒǨkx |~kè~z fã¨∞Hí∞"≥à◊∞Î#fl ã¨~Qõu áåHíâÍÅÖ’ =Ù#fl cè=∞∞_çH˜ `ˇeã≤~k.
J`Œ_«∞ =∞∞~^°∞Qå<Ë â◊‡âÍ<®xH˜ KıO°∞Hí∞<®fl_«∞... â◊‡âÍ<®xH˜ =zÛ# H©K«Hí∞_ç ™È^°O°∞ÅÃÑ·
^®_çKıâÍ_«∞... J`Œ_«∞ XHÁ¯Hí¯ K‹@∞ì#¥ qiz ÇÍiÃÑ· qã≤iÇıâÍ_«∞... K‹@¡ HÁ=∞‡Å
224 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
=∞^è°º zHí∞¯Ç¨_ç# ÇÍix Qõ^°`À "≥Øk Ü«µ=∞ѨÙiH˜ Ǩ~Ç≤~KÍ_«∞... áåiáÈ`Œ∞#fl ÇÍix
"≥~|_ç~z XHí¯_«∞ Hí∂_Í q∞QõÅHí∞~_Í Ç¨Ï`Œ=∂O®Û_«∞... „^ÒǨkx Hí@∞¡ qÇ≤Ê J~`Œó
ѨÙO®xH˜ Ǩ~áå_«∞...
`ˇÅ¡ÇÍi~k...
Hßx qO®@ѨÙiÖ’ HíÖ’¡Å~ K‹ÅOÕy~k... XHí O®„uÖ’<Ë Qõ~^è°O°∞fiÅ∞ H©K«Hí∞}©‚,
J`Œ_ç #¥O°∞Qõ∞O°∞ ™È^°O∞° Å#¥ =kè~KÍO°#fl ÇÍO°`Î À#QõO° áœO°∞Å∞, qO®@ =∞ǨO®A,
ã¨∞^èı뮂 ^Õq k„Qåƒù~u K‹~^®O°∞... #QõO°~ #QõO°=∞~`Í â◊‡âÍ#~ÖÏ =∂i~k... H©K«Hí∞_«∞,
J`Œ_ç ™È^°O°∞Å ÉèßO°ºÅ O’^°#Å`À qO®@ѨÙi ^°^°Ìie¡~k...
ã¨∞^èı뮂 ^ÕqH˜ Hí∂_Í „^ÒǨkx K«¥¿ãÎ ÉèíÜ«µ~ Çıã≤~k... `Œ# J~`ŒóѨÙO°~Ö’
„^ÒǨk XHí =∞$`Œ∞º^Õ=`ŒÖÏ K«iã¨∞Î#fl@¡xÇ≤~z~k...
„^ÒǨkx Ç≤ez~k... Kı`Œ∞Å∞ *’_ç~z~k...
=∂eh... x#∞flK«¥¿ãÎ <®Hí∞ ÉèíÜ«µ~ Çıã¨∞Î#flk... h ™œ~^°O°º~ =Å¡ hHí∞ =∞∞ǨC
=ã¨∞Î~^Õ"≥Ø#x <Ë#∞ =∞∞~^°∞Qå ÉèíÜ«µÇ¨_ͤ#∞... Hßx =∂Hı =∞∞ǨC =ã¨∞Î~^°x JǨC_«∞
„Qõ Ç ≤ Ï ~K« Ö Ë ^ ° ∞ ... =∂ #Qõ O ®xH˜ J~_« Q å L#fl <® ™È^° O ° ∞ Å~`Í XHí ¯ O®„u
ǨÏ`Œ=∞Ü«∂ºO°∞... #QõO°~Ö’ =∞$`Œ∞º^Õ=`Œ `Í~_«= #$`Œº~ Kıã¨∞Î#fl@∞¡#flk... ^°Ü«µKıã≤
h=Ù WHí¯_ç #∞~_ç "≥o§áÈ... h =Å¡ W~H≥xfl ^®O°∞}®Å∞ [O°∞Qõ∞`ÍÜ˵"≥Ø#x ÉèíÜ«µ~Qå
L#flk...
„^ÒǨk #qfi~k...
=∞ǨO®}©... h ™È^°O°∞Å =^è°Hí∞ <Ë#∞ HßO°}~ Hß^°∞... ÇÍOÕ HßO°}~. <Ë#∞
Z~`Œ ÃÇÏK«Ûi~z<® ÇÍO°∞ q#ÖË^°∞... <® =Å¡ JÖÏ~>˜ ^°∞O®‡O°∞æÅ Ç‘_« =ke~^°x
g∞O°∞ ã¨~`À+≤~KÍe Hßx ÉÏ^èÇ° _¨ @ « ~ ^ÕxH˜... <®Hí∞ O°H}
∆í xzÛ# <® ÉèOí Ö
ΰ #·ˇ Qõ~^èO° ∞° fiÅ∞
D O®*Ϻxfl =∂„`Œ~ O°H˜∆~K«O®... <®‰õΩ =∞O’ Ǩ^°=∞¥_«∞ O’AÅ∞ WHí¯_« L~_«_ÍxH˜
J#∞=∞ux=fi~_ç... P `ŒO®fi`Œ <® ÉèíO°ÎÅ∞ g∞ =∞∞~^°∞Hí∞ =™®ÎO°∞... Çı∞=∞∞ WHí¯_ç
#∞~z "≥o§áÈ`Í=∞∞... Çı∞=∞∞ ÖËHíáÈܵ<® g∞ O®*ϺxH˜ ZÖÏ~>˜ =∞∞ǨC ÇÍ>˜Å¡^°∞...
J#flk...
ã¨∞^èı+¨‚ P =∂@ÅHí∞ TO°_çe¡~k... P q+¨Ü«µ~ qO®@ =∞ǨO®AHí∞ K‹Ç≤Ê
PÜ«µ##∞ ™®~`Œfi# Ǩiz~k.
qO®@ #QõO°~Ö’ H©K«Hí∞_ç =^è° [iy~^°x q+¨Ü«µ~ `ˇeÜ«µ_«~`À JHí¯_«
áå~_« = ÙÅ∞ L<®flOÕ " ≥ Ø #x H“O° = ÙÅ∞ J#∞=∂x~KÍO° ∞ ... áå~_« = ÙÅ∞ JHí ¯ _«
ÖËHíáÈܵ<® H©K«Hí∞_ç =∞O°}~ `ŒO®fi`Œ |ÅÇ‘Ï#"≥∞·# qO®@ #QõO®xfl ™®finè#
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 225
ǨO°K«∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ Wk ã¨O≥·# ã¨=∞Ü«µx ÇÍO°∞ Éèßq~KÍO°∞... #QõO°~ O≥~_«∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ
ÇÍO°∞ =∞∞@ì_ç~KÍO°∞...
Hßx ÇÍO°∞ qO®@ѨÙO®xH˜ =KıÛã¨iHı áå~_«=ÙÅ J*Ï˝`ŒÇÍ㨠HßÅ~ ѨÓO°Îܵ~k...
qO®@∞x`À Hí e ã≤ ^è ° O ° ‡ [, cè = ∞, #Hí ∞ Å, ã¨ Ç ¨ Ï ^Õ = ÙÅ∞ XHí " ≥ · Ñ ¨ Ù â◊ „ `Œ ∞ =ÙÅ#∞
Z^°∞O˘¯<Ë~^°∞Hí∞ "≥஧O°∞... O≥~_«= "≥Ñ· Ù¨ ^®_ç [iy#ǨC_«∞ #QõO~° Ö’ qO®@ Hí∞=∂O°∞_«∞
L`ŒÎO°∞_«∞ =∂„`ŒÇı∞ L<®fl_«∞... O°^ä°™®O°kä Hí∂_Í ÖËHíáÈ=_«~`À J`Œ_«∞ |$ǨÏ#flÅ#∞
O°^ä° ™®O°käQå fã¨∞Hí∞x "≥஧_«∞... J`Œ_Ë JO°∞˚#∞_«x L`ŒÎO°∞_çH˜ =∂O°æ=∞^è°º~Ö’
`ˇeã≤~k. áå~_«=ÙÅ ã¨Ç¨Ü«µ~`À qO®@∞_«∞ H“O°= ¿ã#Å#∞ [ܵ~KÍ_«∞... `Œ=∞
|Å~ xO°¥Ç≤~K«∞H’=_ÍxH˜, kÇͺ„™®ÎÅ#∞ ǨsH˜∆~K«∞H’=_ÍxH˜ áå~_«=ÙÅHí∞ D
Ü«µ∞^°ú~ LǨܡ∂QõǨ_ç~k...
`Œ# HÁÅ∞=ÙÖ’ L#flk áå~_«=ÙÅx, Ãã·O~° „kèÜµË „^ÒǨk Jx `ˇeã≤# `ŒO®fi`Œ
qO®@∞_«∞, ã¨∞^èı+¨‚ P#~^°Éèíi`Œ∞ÅÜ«∂ºO°∞... áå~_«= =∞^è°º=∞∞_«∞ JO°∞˚#∞_ç
Hí∞=∂O°∞_«∞ Jaè=∞#∞º_çx `Œ# JÅ∞¡_çQå Kıã¨∞Hí∞~>Ï#x „Ǩuáåk~KÍ_«∞...
O®Hí∞=∂i L`ŒÎO° =∞#ã¨∞#∞ Jaè=∞#∞º_ç"≥·Ñ¨Ù =∞o§~Kı~^°∞Hí∞ Ãã·O°~„kèQå „^ÒǨk
Kıã≤# „Ǩܫµ`Œfl~ Ѷ¨e~z~k... áå~_«=ÙÅHí∞ =∞O’|Å"≥∞·# O®A J~_«Qå xeKÍ_«∞...
L`ŒÎO®aè=∞#∞ºÅ qÇÍǨÏ~ áå~_«=ÙÅ |ÅǨsHí∆Hí∞ ÇıkHí Jܵ~k... qO®@∞x
PǨfi#~ Çı∞O°Hí∞ „^°∞Ǩ^°∞_«∞, ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_ç`À áå@∞ Z~^°O≥~^°O’ O®AÅ∞ =KÍÛO°∞...
NHí$+¨‚ |ÅO®=∞∞Å∞ `Œ=∞ ÉèßO°ºÅ`À, „^ÒǨk Hí∞=∂O°∞Å#∞ "≥~@ fã¨∞Hí∞x =KÍÛO°∞.
qÇÍǨ#~`ŒO°~ LǨáå¡=º~ Ü«µ∞^®úxH˜ =∞∞~^°∞ K«O°ÛʼnõΩ ÇıkHí Jܵ~k...
=∂@ „ǨHßO°~ W~„^°„Ǩã¨÷~ áå~_«=ÙÅHí∞ uiy W=fiHíáÈ`Ë Ü«µ∞^®úxH˜ ã¨#fl^°ú~HßHí
`ŒÇ¨Ê^°x K«O°ÛÅÖ’ `Ëe~k. Ü«µ∞^®úxH˜ =∞∞~^°∞ âÍ~u „Ǩuáå^°#Å∞ fã¨∞Hí∞x "≥o`Ë
O°HíÎáå`Œ~ [O°QõHí∞~_Í PǨQõÅ=∞x ǨÅ∞=ÙO°∞ 㨥z~KÍO°∞...
„^°∞Ǩ^°∞_«∞ =∞∞~^°∞Qå `Œ# ѨÙO’Ç≤Ï`Œ∞_çx H“O°=ÙÅ =^°ÌHí∞ Ǩ~áå_«∞...
áå~_«=ÙÅHí∞ W~„^°„Ǩã¨÷~ WKıÛk ÖË^°x ÇÍO°∞ K‹áåÊO°∞... ÃÑ·Qå ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_ç =∞~„u
ã¨~[Ü«µ∞_«∞ =zÛ W~„^°„Ǩã¨÷~ H’O°=^°Ìx, W<®flà◊¥§ U^ÀO°Hí~Qå rq~KÍO°∞ Hí#∞Hí
J^Õq^è°~Qå „Ç¨âÍ~`Œ~Qå ZHí¯_À XHõKÀ@ rq~K«=∞x áå~_«=ÙÅHí∞ ã¨ÅǨ WKÍÛ_«∞...
z=i „Ǩܫµ`Œfl~Qå `Í<Ë ã¨~kèH˜ "≥à˧~^°∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_«∞ xO°‚ܵ~KÍ_«∞...
226 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

45
NHõ$+¨‚O®Ü«µÉÏO°~
J#∞Hí∞#fl „ǨHßO°~ JO°}º, J*Ï˝`Œ ÇÍ™®Å∞ ѨÓO°Îܵ# `ŒO®fi`Œ Hí∂_Í H“O°=ÙÅ∞
`Œ=∞ O®*Ϻxfl `Œ=∞Hí∞ uiy W=fiHíáÈ=_«~, áå~_«=ÙÅ∞ âÍ~u Qõ∞i~z ܡ∂zã¨∞Î~_«_«~
„^ÒǨkH˜ P„QõǨxfl Híey~z~k...
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiH˜ "≥à˧=∞∞~^°∞ Hí$+¨∞‚_«∞ áå~_«=ÙÅ∞, „^ÒǨk`À ã¨=∂Çıâ◊=∞Ü«∂º_«∞...
Hí$뮂... h=Ù ã¨~kèH˜ "≥à◊∞`Œ∞<®fl=#fl q+¨Ü«µ~ =∞izáÈHí∞... H“O°=ÙÅ#∞
O≥K«ÛQ˘>ıìÖÏ =∂>Ï¡_«Hí∞... J#∞#Ü«µ~Qå ÇÍiH˜ #K«Û*ˇÇ¨C... Ü«µ∞^°ú „Ǩ™®Î=<Ë Z`ŒÎHí∞...
Z~`ˇ·<® ÇÍO°∞ =∂ ™È^°O°∞Å∞... =∂ O®[º~ =∂H˜¿ãÎ ÇÍi`À Ü«µ∞^°ú~ ^ÕxH˜... J<®fl_«∞
^è°O°‡O®A.
cè=∞∞_«∞ Hí∂_Í Pâ◊ÛO°ºHíO°~Qå ^è°O°‡O®A#∞ ã¨=∞i÷~KÍ_«∞.
Hí$뮂... Ü«µ∞^°ú~=Å¡ O°HíÎáå`Œ~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k... ÇıÖÏk =∞~k =∞O°}˜™®ÎO°∞. Jk
WǨC_«∞ J=ã¨O°=∂... h=Ù Ü«µ∞^°ú~ Qõ∞i~z =∂>Ï¡_ç ÇÍix ÉèíÜ«µÃÑ@ì=^°∞Ì. =∞∞Yº~Qå
^°∞O’º^è°#∞_ç`À ™œ=∞º~Qå =∂>Ï¡_«∞... JO°∞˚#∞x Jaè„áêÜ«∞O Hí∂_Í W^Õ...
Hí$+¨∞‚_«∞ f„=~Qå ã¨Ê~k~KÍ_«∞.
cè=∞¿ã<®... hÇı<® WÖÏ =∂>Ï¡_∞« `Œ∞#flk... ^°∞O’º^è#° ∞x `˘_«Å∞ qO°QQõ ˘_«`Í#x,
^°∞âÍ≈ã¨#∞x O˘=∞∞‡ peÛ O°HíÎ~ „`ÍQõ∞`Í#x h=Ù Hí∞O°∞ã¨ÉèíÖ’ Kıã≤# „Ǩu[˝Åhfl
„ǨQõÖσùÖË<®... g∞ ÉèßO°º#∞ g∞ Hí#∞Å =∞∞~^°∞ q=G#∞ Kı¿ã~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~z#
q+¨Ü«µ~ =∞izáÈÜ«∂ÇÍ. hÖ’ W~`Œ Ç≤iH˜O°HíÎ~ „Ǩ=Ç≤Ïã¨∞Î#fl^°x <Ë#∞ TÇ≤Ï~K«ÖË^°∞...
Ü«µ∞^°ú~ ã¨g∞Ç≤ã¨∞Î#fl^°#Qå<Ë h Qõ∞~_≥Å∞ Qõ∞ÉèıÅ∞=∞~@∞<®flÜ«∂...
Hí$+¨∞‚x =∂@Å#∞ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞i÷~KÍ_«∞...
Hí$뮂... h=Ù ã¨~kè =∂@ `ŒÅǨ=^°∞Ì... XHíÇıà◊ ÇÍO°∞ ã¨~kè „Ç¨uáåk~z<®...
=∞#~ Ü«µ∞^°ú~ [i¿Ñ fO®e. „^ÒǨkH˜ ÇÍO°∞ Kıã≤# J==∂#~ ##∞fl ^°Ç≤Ï~z
Çıã¨∞Î#flk...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 227
D K«O°Û JǨÊ>˜=O°Hí∂ q~@∞#fl „^ÒǨk WHí PQõÖËHí Hí$+¨∞‚x =∞∞~^°∞ =zÛ~k...
Hí$뮂... gO°∞ z=i =O°Hí∞ =KıÛã¨iH˜ JG ã¨<®ºã¨~ Kı™®ÎO°x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞...
giH˜ áœO°∞+¨~ ÖË^°∞... L~>ı P O’*Ë <®Hí∞ [iy# J==∂<®xH˜ „ǨfHßO°~ fO°∞ÛHí∞<Ë
ÇÍO°∞... ^°∞O’º^è°#, ^°∞âÍ≈ã¨<®^°∞Å#∞ gO°∞ Hí∆q∞¿ãÎ áåO°∞÷x ^è°#∞O®úi`ŒfiÇı∞Å... cè=∞∞_ç
Qõ^° Z~^°∞Hí∞... P PÜ«µ∞^èßÅ#∞ `Œºl~z qO°@∞x HÁÅ∞fiÖ’ =∞∞#∞Ǩ>˜ =∂ki
L~_«=K«∞Û Hí^®... Hí$뮂 gO°∞ =∞izáÈܵ<®... h <À>˜ #∞~_ç ã¨~kè =∂@
"≥Å∞=_Ë@ǨC_«∞ <® D HıâÍÅ Qõ∞i~z PÖ’z~K«∞... ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ g>˜x Ǩ>ì̃ ÖÏy#
q+¨Ü«µ~ hHí∞ P ã¨ÉèíÖ’ „ǨÇıt~K«Qå<Ë Qõ∞O°∞ÎHí∞ O®ÇÍe... Ü«µ∞^°ú~Ö’ `ˇyáÈܵ#
ÇÍ_ç Éèí∞*ÏÅ#∞ K«¥¿ã~`Œ=O°Hí∂ <®Hí∞ =∞#âÍ≈~u Åaè~K«^°∞...
J~@¥ „^ÒǨk O’k~z~k...
„^ÒǨk =∂@Å∞ áå~_«=ÙÅ =∞#ã¨∞ûÖ’ zK«∞Û#∞ OÕáåܵ... P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’
Z~`Œ ǨQõ O®AHí∞~@∞#fl^À ÇÍiH˜ JO°÷~ Jܵ~k. Hí$+¨∞‚x`À WHí ã¨~kè Qõ∞i~z
=∂>Ï¡_«_ÍxH˜ ÇÍO°∞ "≥iKÍO°∞... P ã¨=∂Çıâ◊~Ö’ ^°∞O°ƒùO°"≥∞·# xâ◊≈|Ì~ <ˇÅHÁ~k...
„^ÒǨk ã¨#flQå O’kã¨∞Î#fl â◊|Ì~ =∂„`Œ~ ÇÍi Qõ∞~_≥Å#∞ O°~Ǩ~ÖÏ H’ã¨∞Î#flk...
Hí$+¨∞‚_Ë z=O°Hí∞ xâ◊≈ÉÏÌxfl ÉèíQõfl~ KıâÍ_«∞...
„^ÒǨn... <Ë#∞ ã¨~kè H’ã¨~ "≥à◊∞`Œ∞<®fl... [iQÕk Ü«µ∞^°úÇı∞##fl q+¨Ü«µ~ <®Hí∞
`ˇÅ∞ã¨∞... XHí =∞Ǩ cèHíO° ã¨~„Qå=∞~ [O°∞Qõ#∞#flk... O°HíÎ~ UO°∞Öˇ· „Ǩ=Ç≤Ï~K«#∞#flk...
P ^°∞O®‡O°∞æÅ∞ `ÍÇı∞ `Œ=∞ =∞$`Œ∞º=Ù#∞ PǨfix~KıÖÏ Kı¿ã~^°∞Hı "≥à◊∞`Œ∞<®fl#∞...
W^Õ <® „Ǩu#. hHí∞ =∞#âÍ≈~u Híey~K«_«=∞~>ı D Éèí¥^ÕqH˜ áåǨÉèßO°~ `Œyæ~K«_«~...
h=Ù HÁ<®flà◊∞§ x„QõÇ≤Ï~K«∞... Jx „^ÒǨkx F^®O®Û_«∞...
Hí$+¨∞‚x F^®O°∞ÊHí∞ PÇıâ◊~ `Œyæ# „^ÒǨk HíhflO°∞ `Œ∞_«∞K«∞Hí∞~k... Z„O°|_«¤ P"≥∞
Híà◊§Ö’x O°HíÎѨ٠rO°Å∞ P ã¨~^èߺã¨=∞Ü«µ~Ö’ „Qõ∞~Hí∞`Œ∞#fl JO°∞}a~ÉÏxfl Ãã·`Œ~
[~HıÖÏ KıâÍܵ.
228 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£

46
‰õΩO°∞Hı∆„`Œ~
Hí$+¨∞_‚ ∞« TÇ≤Ï~z#@∞¡Qå<Ë H“O°=ÙÅ∞ ã¨~kèH˜ uO°ã¯¨ i~KÍO°∞... Jܵ^°∞ Tà‹§· <®
W=∞‡x Hí$+¨∞‚_«∞ J_çQå_«∞. Hßx 㨥k"≥Ø¿Ñ~`Œ <ËÅ Hí∂_Í W=fi#x ^°∞O’º^è°#∞_«∞
„ǨHí>˜~KÍ_«∞... ã¨~kèH’ã¨~ =zÛ# Hí$+¨∞‚x Ãã·`Œ~ |~kè~Kı~^°∞Hí∞ H“O°=ÙÅ∞ Ǩ<®flQõ~
Ǩ<®flO°∞... Hßx ã¨=∞∞„^®xfl ÇÍO°∞ Ç≤_çH˜@ |~kè~K«QõÅO®... PHßâÍxfl K‹O°™®ÅÖ’
Çı Ü « µ Qõ Å O®... NHí $ +¨ ∞ ‚ _ « ∞ H“O° = ÙÅHí ∞ qâ◊ fi O° ¥ Ǩ ~ K« ¥ áå_« x `ˇ e ã≤ „^ÒǨ k
k„Qåƒù~`Œ∞O®Öˇ·~k. Hí$뮂... <Ë#∞ h ã¨dx... <ˇK‹Ûex... h=Ù Z<Àfl™®O°∞¡ ##∞fl J==∂<®Å
áåÅ∞ HßHí∞~_Í Hßáå_Í=Ù... <®Hí∞ h qâ◊fiO°¥Ç¨~ K«¥Ç¨ÖË^Õ...
Hí$+¨∞‚_«∞ "≥ØǨÏ#~Qå #ÇÍfi_«∞... „^ÒǨn... D O°¥Ç¨~Ö’ ##∞fl h=Ù PO®kè~K«_«~
ÖË^®... hHí∞ <® O°¥Ç¨~ =∞∞Yº=∂... Jã¨Å∞ ##∞fl U O°¥Ç¨~Ö’ h=Ù W<®flà◊¥§
`ŒÅK«∞Hí∞<®fl=Ù?... x[~ K‹áåÊÅ~>ı h ¿ÑO°∞ `ŒÅK«∞H’Qå<Ë <® =∞#ã¨~`Í PO®^è°#`À,
ÉèíH˜ÎÉèß=~`À x~_çáÈ`Œ∞~k. XHí qâÍÅ"≥∞·# he PHßâ◊~ <® ǨÏ$^°Ü«µ=∞~`Í
x~_ç á Èܵ#@∞¡ JxÇ≤ ã ¨ ∞ Î ~ k. h=Ù <® â◊ s O° ~ Ö’x J}∞=}∞=ÙÖ’#¥
„ǨÇtı ~z#@∞¡~@∞~k. <Ë<Ë hÖ’ qb#=∞ܵ#@∞¡ JxÇ≤ã∞¨ ~Î k. Jã¨Å∞ <Ë#∞ ÖË#∞...
<Ë<Ë h"≥· x#∞fl 㨇iã¨∞Î#fl@∞¡~@∞~k. XHí JxO°fiK«hÜ«µ"≥∞·# Éèß=~, XHí J^°∞ƒù`Œ"≥∞·#
J#∞Éè í = ~ Jk... P J#∞Éè í ¥ ux q=i~K« Ö Ë # ∞... „^ÒǨ k `Œ # ‡Ü« µ `Œ fi ~Ö’
=∂>Ï¡_«∞`Œ∞~>ı Hí$+¨∞‚_«∞ P"≥∞#∞ ã¨Ê$t~KÍ_«∞... HíÅÖ’~z Çı∞Å∞Hí∞#fl@∞¡ P"≥∞
LeH˜¯Ç¨_ç~k.
„^ÒǨn... h J#∞Éèí¥ux q∞~z J^°∞ƒù`Œ"≥∞·#^Õg∞ Hß^°∞ <® qâ◊fiO°¥Ç¨~... h=Ù
<® qâ◊fiO°¥áåxfl JkèQõq∞~z ##∞fl KıO°∞Hí∞<Ë ™®÷ܵH˜ ZkQå=Ù... ÇÍO°∞ <® qâ◊fiO°¥Ç¨~
K«¥ã≤<® Hí∆}~Ö’ =∞izáÈÜ«∂O°∞... h=Ù `ŒÅK«∞Hí∞~>ı<Ë ã¨fiO°¥Ç¨~ ÖËx ǨO°„|Ǩχ#∞
K«¥_«QõÅ∞Qõ∞`Œ∞<®fl=Ù... h=Ù á⁄~k# J#∞Éèí¥u Z<Àfl Uà◊∞§ `ŒÇ¨ã¨∞û Kıã≤# ÇÍiH˜
Ãã·`Œ~ Åaè~K«ÖË^°∞, O®^°∞... „^ÒǨn! ÇÍO°∞ Ü«µ∞^®úxfl H’O°∞`Œ∞<®flO°∞... h=Ù Ü«µ∞^®úxfl
H’O°∞`Œ∞<®fl=Ù... Jܵ<® `Ë_Í L#flk... ÇÍO°∞ ™®„=∂[º Hß~Hí∆`À Ü«µ∞^®úxfl
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
H’O°∞`Œ∞<®flO°∞... h Ü«µ∞^°ú Ç≤áåã¨Hí∞ U Hß~H∆ß ÖË^°∞... XHí Ü«µ∞Qå~`Íxfl h=Ù
H’O°∞`Œ∞<®fl=Ù... <Ë#∞ H’O°∞`Œ∞#flk Hí∂_Í J^Õ... <ˇ`Œ∞ÎO°∞>ıO°∞¡ „Ǩ=Ç≤Ï~K«Hí∞~_Í D
Ü«µ∞Qå~`Œ~ [O°∞Qõ^°∞...
Hí$+¨∞‚_«∞ K‹Ç≤Ê#>ı¡ Ǩ^°∞<ˇxq∞k O’AÅ∞ cèHíO° Ü«µ∞^°ú~ [iy~k... Ü«µ∞^°ú=∞<Ë
zK«∞Û#∞ O°yeÛ =∂O°}Ǩϟ=∞~ ã¨$+≤ì~Kı~^°∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_«∞, „^ÒǨk HßO°}=∞Ü«∂ºO°∞...
=∞=∞HßO®Å LK«∞ÛÖ’ Ǩ_«Hí∞~_Í TK«H’`Œ [i¿Ñ~^°∞Hí∞ Hí$+¨∞‚_«∞ HßO°}=∞Ü«∂º_«∞.
HíO°ÇÍÅ ^è°fi#∞Å∞, ǨǨHßO®Å∞, Ü«µ∞^°úÉèısÅ∞ „^ÒǨkH˜ Hí^°# Hí∞`Œ¥Ç¨ÏÅ O®Qõ~Qå
qxÇ≤~z~k.
XHíO’A ^Àã≤à◊§x~_Í "≥K«Ûx <ˇ`Œ∞ÎO°∞`À taO°~Ö’H˜ „ǨÇıt~KÍ_«∞ cè=∞∞_«∞...
J`Œx Híà§◊ Ö’ ÃÑ·âÍzHß#~^°~ QÀK«i~z~k... J`Œ_ç ÃÑ^®Å #∞~z <ˇ`∞Œ OÎ ∞° HßO°∞`Œ∞#flk.
^°∞âÍ≈ã¨#∞_çx =kè~KÍ... ÇÍ_ç O˘=∞∞‡x peÛ <ˇ`Œ∞ÎO°∞ `ˇKÍÛ#∞... ÇÍ_ç Éèí∞*ÏÅ#∞
`ˇQõQ˘>Ïì#∞... <® „Ǩu[˝ fi~k J~@¥ O°HßÎxfl „^ÒǨk `ŒÅÃÑ· Qõ∞=∞‡i~KÍ_«∞...
Z„O°>˜, "≥K«Ûx ǨzÛ O°HíÎ~ „^ÒǨk `ŒÅÃÑ· #∞~z =∞∞Y~, HıâÍÅ#∞ `Œ_çÇ≤Çıã≤~k...
P"≥∞ HıâÍÅÖ’ „Ǩu "≥~„@∞Hß <ˇ`Œ∞Î>˜x ÃÑ#Çıã¨∞Hí∞#flk... O°HíΠǨi=∞à®xfl P„Ѷ¨∂}˜ã¨¥Î
„^ÒǨk Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞Hí∞#flk... P O®„u cè=∞¿ã#∞_ç`À áå@∞ "≥o§ P"≥∞ ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç
`ˇyǨ_ç# Éèí∞*ÏÅ#∞ K«¥ã≤~k... D Éèí∞*ÏÖË<® `Œ##∞ A@∞ì Ǩ@∞ìHí∞x x~_«∞ã¨ÉèíÖ’H˜
ÖÏy `ˇzÛ~k... D Éèí∞*ÏÖË<® `Œ# pO°#∞ ÖÏy q=G#∞ Kı¿ã~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~z~k...
Ǩ^°=∞¥_Ëà◊§ „H˜~^°>˜ ^°$â◊º~ P"≥∞ =∞<ÀѶ¨ÅHí~Ö’ "≥∞ke~k... J~`ŒHí∞ =∞∞~^Õ
=^è°Hí∞ Qõ∞O≥·# HíO°∞‚_ç =∞$`Œ^ÕǨxfl Hí∂_Í P"≥∞ xâ◊ÛÅ xi‡Çı∞+¨ ^°$Hí∞¯Å`À K«¥ã≤~k...
=∞x+≤Ö’x [~`Œ∞=Ù#∞ „^ÒǨk `Œ# rq`Œ~Ö’x XH’¯ ^°âÖ ◊ ’ K«¥ã¨¥Î =zÛ~k...
^°∞O’º^è°# ^°∞âÍ≈ã¨#∞Å∞, Ãã·~^è°=Ù_«∞, â◊Hí∞x, HíO°∞‚_«∞, H©K«Hí∞_«∞ P"≥∞#∞ J==∂x~z#
XHÁ¯Hí¯O°¥ Çı>Ï_«|_ç# [~`Œ∞=ÙÖÏ¡ <ËÅO®eáÈÜ«∂O°∞...
Jaè=∞#∞º_ç <ˇ`Œ∞Î>˜ ÇÍã¨#Hí∂, ^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç <ˇ`Œ∞Î>˜ ÇÍã¨#Hí∂ `Ë_Í ÖË^°∞...
Hßx Jaè=∞#∞º_ç <ˇ`Œ∞ÎO°∞ `Œ##∞ xÅ∞"≥ÖÏ¡ ^°Ç≤Ï~zÇıã≤~k... `Œ# =∂`Œ$ ǨÏ$^°Ü«∂xfl
O° ~ Ǩ Ñ ¨ Ù H’`Œ H’ã≤ ~ k... Hßx ^° ∞ âÍ≈㨠# ∞_ç <ˇ ` Œ ∞ Î O ° ∞ `Œ # Ö’x Jyflx
K« Ö Ï¡ i Û#@¡ x Ç≤ ~ z~k... O° H í Î = O° ‚ Ѩ Ù ë®ÊÅ`À `Œ # Hí ∞ cè = ∞∞_« ∞ Jaè ¿ +Hí ~
Kıã¨∞Î#fl@¡xÇ≤~z~k... Hßx ^°∞âÍ≈ã¨#∞_«∞ =∞O°}˜~z# HÁkÌO’AÅHı x„kã¨∞Î#fl „^ÒǨk
Hí∞=∂O°∞Å#∞ ÃѶ∞ÏO°~Qå #iH˜ =kè~KÍ_«∞ Jâ◊fi`Í÷=∞... Hí$뮂... Jaè=∞#∞º_«∞ U áåǨ~
KıâÍ_«∞... <® Hí∞=∂O°∞Å∞ „Ǩuq~^°∞º_«¥, „â◊∞`Œ™È=∞∞_«¥, „â◊∞`ŒH©iÎ, â◊`ÍhHí∞_«∞,
„â◊∞`ŒHíO°∞‡_«∞ Uq∞ áåǨ~ KıâÍO°∞... =∞O°}˜~z<® ÇÍi ÃÑ^®ÅÃÑ· Ǩã≤ zO°∞#=ÙfiÅ∞
=ã≤ÇÍ_«ÖË^°∞... ÇÍi P@áå@Å P#~^®xfl <Ë#∞ U<®_«¥ J#∞Éèíq~K«ÖË^°∞... ÇÍO°¥
229 230 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
`Œ=∞ `Œe¡H˜ [iy# J==∂<®xH˜ „ǨfHßOÕK«Ûù`À O°yeáÈÜ«∂O°∞... z=O°Hí∞ ÇÍO°¥
^°∞âÍ≈ã¨#∞_ç =Öˇ Ü«µ∞^°ú~Ö’ „Hí∂O°~Qå =∞O°}˜~KÍO°∞... cè=∞¿ã#∞x Hí∞=∂O°∞_«∞
Ѷ¨∞>’`Œ¯K«∞_«∞, <® `Œ~„_ç „^°∞Ǩ^°∞_«∞, ^èŒ$+ì̈^°∞º=∞∞fl_«∞, ÇÍi Ѩل`Œ∞Å¥, =∂Hí∞ P„â◊Ü«µ~
WzÛ# qO®@∞_«∞ Z=O°¥ ÖËO°∞... <Ë#∞ H’O°∞Hí∞#fl âÍ~u W^Õ<®...
㨠v ... Wk Ü« µ ∞^° ú ~ ܡ µ ∞Hí ¯ cè H í O ° Ǩ O ° º =™®<®Ö’¡ XHí > ˜ . .. Ü« µ ∞^° ú ~
„áåO°~aè~KıO^°∞Hí∞ =∞∞~^Õ J~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ç L~_Íe. `ͺQåÅ∞ ÖËHí∞~_Í Ü«µ∞^°ú~Ö’
âÍ~u L~_«^°∞... J=∞O°gO°∞Å |e^®#~`À D <ËŠѨÙh`Œ=∞=Ù`Œ∞~k... ^°∞O®‡O°∞æÅ
<ˇ`Œ∞Î\˜`À W~H˜# D <ËÅ P gO°∞Å `ͺQåÅ`À Ǩi=∞oã¨∞Î~k... Jaè=∞#∞º_çx, h
Hí ∞ =∂O° ∞ Å#∞ ÃÑ~z áÈ+≤ ~ z~k <Ë # ∞... ^®fiO° H í Ö ’ ÇÍiH˜ `Œ ~ „_ç Q å, `Œ e ¡ Q å,
Láå^èߺܫµ∞_»∞Qå, ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞_»∞Qå =º=ǨÏi㨥ΠJG q^®º <ˇ·Ñ¨Ù}º~Ö’ ÇÍix
gO°∞Å∞Qå fiÛkkÌ~k <Ë#∞... <® „Ç≤Ü«∂u„Ç≤Ü«µ"≥∞·# JO°∞˚#∞_ç Hí∞=∂O°∞_«∞
Jaè=∞#∞º_«∞. r=#‡O°}®Å∞ XHí =ÅÜ«µ~ ÖÏ~>˜q... J=∞O°Îº"≥∞·#k, J=∞O°"≥∞·#n
P`Œ‡ =∂„`ŒÇı∞... P`Œ‡ J=∞O°Îº"≥∞·#^≥·#ǨC_«∞ â◊sO°~ =∞O°}˜~z# `ŒO®fi`Œ â’Hí~ ^ÕxH˜...
„^ÒǨn... <˘Ç≤Ê ÉÏ^è°#∞ Hí_çyÇıã¨∞Î~k... QåÜ«∂xfl =∂#∞Ê`Œ∞~k... HíhflO°∞ ǨÏ$^°Ü«∂xfl
Hí_çyÇıã¨∞Î~k... =∞#ã¨∞#∞ „ǨH∆ßà◊#~ Kıã¨∞Î~k... *Ï˝Ç¨HßÅ∞ JѨÙO°¥Ç¨"≥∞·#q... ÇÍ>˜x
ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ JѨÙO°¥Ç¨~Qå ^®K«∞H’ÇÍe... ÇÍ>˜x xO°~`ŒO°~ `Œ_«∞=∞∞`Œ¥ "≥o§áÈܵ#
"≥<ˇflÅ#∞ ã¨Ê$t~Kı „Ǩܫµ`Œfl~ KıÜ«µHí∞... OÕǨ>˜ 㨥O’º^°Ü«µ~`À zQõ∞i~Kı ѨÓÅ
Qõ∞i~z HßHí "≥o§áÈܵ# =ã¨~`ÍÅ#∞ `ŒÅK«∞Hí∞~>ı ÖÏÉèí~ Uq∞>˜... h=Ù <ËÅ=Ù.
h=Ù "≥∞∞ÅH≥`ËÎ "≥∞∞Hí¯Å Qõ∞i~z, „Ǩ=Ç≤Ï~Kı „ǨÇÍǨÅ Qõ∞i~z ܡ∂z~KÍe Hßx
<ËÅO®e# Ǩ~_«∞>ÏHí∞Å#∞, Ѷ¨ÖÏÅ#∞ Qõ∞i~z ^°∞ód~K«Hí∂_«^°∞... Ü«µ∞^°ú~ ѨÓiÎQå
=∞∞yã≤# O®„u L`ŒÎO°Hí∞ <˘Ç¨CÅ∞ =ã¨∞Î<®flÜ«µ#fl ÇÍO°Î taO®xH˜ Kıi~k... =∞$`Œ∞º=Ù
rq`Íxfl PǨfix~z~k... „^ÒǨk Ü«µ∞^°ú taO°~ #∞~_ç uiy LǨáå¡ÇͺxH˜
|Ü«µÅ∞^Õi~k.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 231
47
*ˇ·„`ŒÜ«∂„`Œ
â◊ ‡ âÍ#~Ö’ JyflH©ÅÅ∞ K«ÖÏ¡i# `ŒO®fi`Œ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÖ’ Ǩϟ=∂Qõ∞flÅ∞
„Ǩ[fiiÖϡܵ... ǨǨHßO®Å∞, PO°Î<®^®Å∞ ã¨=∞ã≤áÈܵ# `ŒO®fi`Œ Çı^°=∞~„`ÍŠǨOî°#~,
=∞~Qõà◊ ÇÍܵ^®ºÅ∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO®xfl JÅi~KÍܵ... <ˇ`Œ∞Î>˜ ÇÍã¨# QåeÖ’ „Hí=∞~Qå
qb#"≥∞·# `ŒO®fi`Œ Ǩϟ=∂yflx „Ǩ[fiiÅ¡ Kı¿ã <ËuÇÍã¨#Å¥, ǨK«Û>˜ Ǩ~kà◊∞§, `ÀO°}®Å
#∞~z, ¢ã‘Å Î tO’*ÏÅ#Å~Híi~z# =∞e¡HÅ í #∞~z "≥Å∞=_Ë Ç¨i=∞à®Å∞ áå~_«=ÙÅ
=∞#ã¨∞#∞ PǨ¡^°Ç¨iKÍܵ.
W~„^°„Ǩã¨÷Çı∞ Hß^°∞, ǨÏã≤Î<®Ñ¨Ùi Hí∂_Í áå~_«=ÙÅ =â◊"≥∞·~k... ^è°O°‡O®AHí∞
O®[㨥ܫµ Ü«∂Qõ~Ö’ =â◊"≥∞·# O®AÅ~^°O°¥ uiy ^®™ÈǨÏ=∞Ü«∂ºO°∞... Jܵ<®
O®[º qã¨ÎO°}Hí∞ J`Œ_«∞ Jâ◊fiÇı∞^è°Ü«∂Qõ~ KıâÍ_«∞. =∞m§ JO°∞˚#∞_«∞ *ˇ·„`ŒÜ«∂„`ŒHí∞
|Ü«µÅ∞^ÕO®_«∞...
JO°∞˚#∞_«∞ "≥o§áÈܵ# "≥·Ñ¨ÙHí∞ K«¥ã¨¥Î J~`ŒóѨÙO° O®[„áå™®^°~Ö’ xÅ|_ç
=Ù#fl „^ÒǨkx cè=∞¿ã#∞_«∞ "≥#∞Hí #∞~z =zÛ Pe~Qõ#~ Kıã¨∞Hí∞<®fl_«∞... „^ÒǨkx
`Œ# "≥·Ñ¨ÙHí∞ uǨCHí∞<®fl_«∞, P"≥∞ HíhflO°∞ `Œ∞_çz Qå_è°~Qå K«∞~a~KÍ_«∞...
hHí∞ "≥o§áÈܵ# JO°∞˚#∞x Qõ∞i~Kı Hßx WHí¯_«∞#fl cè=∞¿ã#∞_ç Qõ∞i~z
PÖ’K«# ÖË^®...
h =~>ı <®Hí∞ JáåO°"≥∞·# „¿Ñ=∞ cè=∞¿ã<®... <® rq`Œ~Ö’<®Hí∞ [iy#
J==∂<®Åxfl>˜H© „ǨfHßO°~ fO°∞ÛHí∞~k h=Ù... <® H’iHíÅhfl fiÛ~k h=Ù. Hßx
JO° ∞ ˚ # ∞_« ~ >ı <®Hí ∞ Jq∞`Œ " ≥ ∞ · # W+¨ ì ~ . h=Ù <®„Ǩ H í ¯ # L~>ı <®Hí ∞ Éè í „ ^° ` Œ
L#fl^°xÇ≤ã∞¨ ~Î k... Hßx JO°∞#˚ ∞_«∞ L~>ı <® =∞#ã¨∞ûHí∞ JxO°fiK«hÜ«µ"≥∞#· P#~^°~
HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k... h=Ù ÖËHíáÈܵ<® <Ë#∞ Éèíi~K«ÖË#∞...
<®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞ „^ÒǨn... JO°∞˚#∞xH˜ ¢ã‘ÎÅ =∞#ã¨∞ ZÖÏ K«¥O°Q˘<®Ö’ ÉÏQå
`ˇÅ∞ã¨∞. NHí$+¨∞‚x t+¨∞º_Ë Hí^® J`Œ_«∞... <®Hí∞ JÖÏ~>˜ Híà◊ÖËg∞ `ˇeÜ«µ=Ù... Jã¨Å∞
h g∞^° „¿Ñ=∞ ZÖÏ „Ǩ^°i≈~KÍÖ’ Hí∂_Í <®Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞... h=Ù H’i`Ë<Ë h H’iHí
232 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
fOÕÛ~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl™®Î#∞ Hßx h =∞#Ããiy „Ǩ=iÎ~K«#∞... h=Ù JO°∞˚#∞x Jq∞`Œ~Qå
W+ì̈Ǩ_«∞`Œ∞#fl~^°∞Hí∞ <®Hıg∞ J㨥ܫµ ÖË^°∞... h=Ù ã¨~`À+¨~Qå L~>ı<Ë <® =∞#ã¨∞û
<ˇ=∞‡kã¨∞Î~k.
„^ÒǨk „¿Ñ=∞Qå cè=∞∞x qâÍÅ"≥∞·# =Hí∆ã¨÷ÖÏxfl `Œ# Kı`Œ∞Å`À xq∞i~k.
h`À `ŒÇ¨Ê <® Wë®ìxfl Z=i`À K‹Ç¨CH’QõÅ#∞ K‹Ç¨C... <Ë<Ëk H’i<® h=Ù h
Qõ∞i~z PÖ’z~K«Hí∞~_Í fO°ÛQõÅ=x <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞. Hßx <® rq`Œ~Ö’ <Ë#∞
W+¨ìǨ_ç#^Õn <®Hí∞ ^°Hí¯_«~ ÖË^°∞... <Ë#∞ JO°∞˚#∞xH˜ KıO°∞=Ü˵º ã¨=∞Ü«µ~
=zÛ#ǨC_«ÖÏ¡ J`Œ_«∞ ÇıOÕ HßO®ºÅÃÑ· ##∞fl g_ç "≥à◊§_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞#flk... g∞ J„QõAxH˜
JO°∞˚#∞_«∞ <® ™®xfl^è°º~Ö’ L~_«_«~ W+ì̈~ ÖË^Õ"≥Ø JxÇ≤ã¨∞Î~k...
<®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... ^è°O°‡A_«∞ ^è°O°‡A˝_«x J~>ÏO°∞ Hßx PÜ«µ# ÃÑ·H˜ HíxÇ≤~Kı~`Œ
xO°‡Å"≥∞·# =ºHÎ̃ Hß^Õ"≥Ø Jx XH’¯™®i <®Hí∂¯_Í JxÇ≤ã¨∞Î~k... W~HÁHí™®i PÜ«µ#Hí∞
`ˇeã≤#~`Œ ^è°O°‡*Ï˝#~ =∞O≥=iH© ÖË^°xÇ≤ã¨∞Î~k... `Í=∞∞ K‹Ç≤Ê#@∞¡ q~>Ï_«x
=∞∞#∞ÅHí∞ Hí∂_Í ^è°O°‡A_«~>ı<Ë W+ì̈~...
cè=∞∞_ç J=∂Ü«µHíѨ٠=∂@ÅHí∞ „^ÒǨk #qfi~k...
^è°O°‡O®A ã¨~Qõ`Ë"≥Ø Hßx hÖÏQå x+¨¯Å‡+¨"≥∞·# =ºHÎ̃ W~HÁHí_«∞ ÖË_«∞... Jx
„^ÒǨk J`Œ_çx Pe~Qõ#~ Kıã¨∞Hí∞#flk...
*ˇ·„`ŒÜ«∂„`ŒHí∞ "≥o§# JO°∞˚#∞_«∞ X~@iQå uiy O®ÖË^°∞... Qõ`Œ~Ö’ `Í#∞
qÇÍǨÏ=∂_ç# LÅ¥z, z„`Í~Qõ^°Å#∞, ÇÍi Hí∞=∂O°∞Å#∞ Hí∂_Í fã¨∞Hí∞=KÍÛ_«∞...
ã¨∞Éèí„^°, LÅ¥z, z„`Í~Qõ^°Å∞ =∞∞Qõ∞æO°¥ JO°∞˚#∞x Hí∆}~ Hí∂_Í =^°Å_«~ ÖË^°∞...
D JO°∞#˚ ∞x`À rq`Í~`Œ~ `Í<˘Hí¯^®<Ëfl ã¨∞Y~Qå Qõ_Ç« _¨ ~« `Œ#Hí∞ D rq`Œ~Ö’
™®^è°º~ Hß^Õ"≥Ø... Jx „^ÒǨk x@¥ìiÛ~k...
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 233
48
O®[=∂`Œ x„+¯¨ =∞}
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙO°~ áå~_«=ÙÅ =â◊=∞Ü«∂ºHí Ǩk¿ÇÏ#∞ ã¨~=`ŒûO®Å∞ Qõ_çKÍܵ...
D Ǩk¿ÇÏ#∞ ã¨~=`ŒûO®Å∞ Ǩk¿ÇÏ#∞ =ã¨~`ÍÖÏ¡ Qõ_çKÍܵ... ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞, Qå~^èßi,
Hí∞~u Qõ`Œ~ =∞izáÈÜ˵ÖÏ „^ÒǨk ÇÍiH˜ ¿ã=Å∞ Kıã≤~k... ǨsH˜∆`Œ∞Î =∞∞^°∞Ì =∞∞^°∞Ì
=∂@Å`À, P@áå@Å`À J~`ŒóѨÙO°~ JÅi~záÈܵ~k...
Qå~^èßi, ^è°$`ŒO®„+¨∞ìÅ#∞ ^è°O°‡O®A `Œe¡^°~„_«∞ÅHí~>ı q∞#flQå K«¥ã¨∞Hí∞<®fl...
cè=∞∞_çH˜ =∂„`Œ~ ÇÍix K«¥ã≤#ǨC_«ÖÏ¡ Qõ`Œ~ Qõ∞O°∞ÎHí∞ =KıÛk... Z=O°¥ ÖË#ǨC_«∞
^è°$`ŒO®„+¨∞ìx =º~Qõº ÉÏ}®Å`À ^≥Ç≤Êá⁄_çKıÇÍ_«∞... Ǩk¿ÇÏ#∞ ã¨~=`ŒûO®Å `ŒO®fi`Œ
`Œ#Hí∞ ÇÍ#„Ǩ™®÷„â◊=∞~ ã‘fiHíi~KÍeû# ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl"≥∞·~^°x ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞
„QõÇ≤Ï~KÍ_«∞... ^è°O°‡O®A Z~`ŒK‹Ç≤Ê<® q#Hí∞~_Í ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞, Qå~^èßi JO°}®ºÅHí∞
"≥à˧~^°∞Hí∞ ã≤^°úǨ_ͤO°∞... ÇÍi`À áå@∞ "≥à◊`Í#x Hí∞~u K‹Ç≤Ê~k. ã¨~[Ü«µ∞_«¥,
q^°∞O°∞_«¥ Hí∂_Í ÇÍ#„Ǩã¨÷~ ã‘fiHíi~Kı~^°∞Hí∞ ã≤^°ú=∞Ü«∂ºO°∞... "≥o§áÈÜ˵ =∞∞~^°∞
Hí∞~u ^è°O°‡A_çH˜ K‹Ç≤Ê~k... <®=~>˜ ^°∞O°^°$+¨ì=~`Œ∞O®Å∞ ÖËO°∞ ^è°O®‡... ѨÙ>˜ì#
ÃÑ^°ÌHÁ_«∞Hí∞#∞ h>˜áåÅ∞ Kıã≤ ÇÍ_çH˜ `Œe¡ „¿Ñ=∞ ÖËHí∞~_Í J<®ºÜ«µ~ KıâÍ#∞...
J@∞ g∞ PÅ<®áåÅ<® K«¥ã¨∞H’ÖËHíáÈÜ«∂#∞... rq`Œ~Ö’ ã¨QõÉèßQõ~ ¿Ñ^°iHßxfl,
Ѩل`Œ qܡ∂Qõ ^°∞óMÏxfl, ÉÏ^è°#∞ J#∞Éèíq~KÍ#∞... WǨC_«∞ =$^°ú O®[=∂`ŒQå L<®fl
<®Hı =∂„`Œ~ `Œ$Ç≤Î ÖË^°∞... <Ë#∞ Kıã≤# `ŒÇ¨CÅ =ÖË¡ XHí =∞ǨÜ«µ∞^°ú~ [iy~^Õ"≥Ø##fl
ÉÏ^è° ##∞fl Ç‘_çã¨∞Î#flk... <®Hí∞ O≥~_Ë H’iHíÅ∞ ^è°O®‡... <® ÃÑ^°ÌHí∞=∂O°∞x g∞Ö’
ÉèßQõ~Qå Éèßq~z J`Œ_çH˜ „Ǩu U_Ín „âÍ^°ú HíO°‡Å∞ KıÜ«µ_«~ =∂#Hí∞... „^ÒǨk =~>˜
™œ~^°O°ºO®t, ã¨∞Qõ∞}=u ÉèßO°ºQå Åaè~K«_«~ g∞ J^°$+¨ì~... `Œ##∞ „¿Ñq∞~z#
ÇÍix P"≥∞ Çıܵ O≥@∞¡ „¿Ñq∞ã¨∞Î~k... P"≥∞Hí∞ U Ö’@¥ O®x=fiHí∞... „^ÒǨkH˜ Hí∂_Í
P"≥∞ Z<Àfl Ç≤Ï`Œ=K«<®Å∞ K‹Ç≤Ê~k... „^ÒǨn... rq`ŒÑ¨Ù K«O°=∂~Hí~Ö’ =∞x+≤ `Œ#
`ŒÇ¨CÅ#∞ ã¨g∞H˜∆~K«∞H’ÇÍÅx J~>ÏO°∞... WǨC_«∞ <®H≥ÖÏ~>˜ H’iHíÅ∞ ÖË=Ù... <Ë#∞
rq`Œ ~ Ö’ Z<Àfl `Œ Ç ¨ C Å∞ Kı â Í#∞. ÇÍ>˜ x hHí ∞ K‹ Ç ≤ Ê <® Ǩ Ï $^° Ü « ∂ xfl
Hí_çQÕã¨∞H’ÇÍÅ#∞~k. ¢ã‘Î ã¨Ç¨Ï["≥∞·# J㨥ܫµ ##∞fl `ŒÇ¨CÅHí∞ áåÅÊ_ËÖÏ Kıã≤~k...
234 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
<Ë#∞ <® ã¨=u =∂„k <®Hí<®fl ™œ~^°O°º=u Jx Z~`À J㨥ܫµÇ¨_ͤ#∞... <Ë#∞
=∞∞Qõ∞æO°∞ Ç≤Å¡Å#∞ Hí#fl `ŒO®fi`Œ<Ë =∂„kH˜ ^Õ=`ŒÅ#∞ PǨfix~Kı =∞~„`ÀǨ^Õâ◊~
KıâÍ#∞. Qõ_«∞ã¨∞^≥·# =∂„k XHı™®i W^°ÌO°∞ ^Õ=`ŒÅ#∞ PǨfix~z Hí=ÅÅHí∞
[#‡xzÛ~k... <®Hí~>ı ZHí∞¯= Ç≤Å¡Å#∞ Hí<®Å#∞Hí∞~@∞#fl^°x Éèßq~z P"≥∞`À
^°∞O°∞ã¨∞Qå =º=ǨÏi~KÍ#∞ Hí∂_Í... Hßx P"≥∞ `Œ# Ç≤Å¡Å#∞ <®Hí∞ JǨÊy~z
ã¨Ç¨ÏQõ=∞#~ Kıã≤# `ŒO®fi`Œ <Ë<ˇ~`Œ `ŒÇ¨C KıâÍ<À JO°÷=∞ܵ~k... <Ë<Ë ã¨Ç¨ÏQõ=∞#~
Kıã≤ L~>ı Wxfl ÉÏ^è°Å∞ Ǩ_Ë^®<Ëfl Hß^°∞... „^ÒǨn... h=Ù Jܵ^°∞Qõ∞O°∞ ÉèíO°ÎÅ#∞
qÇÍǨÏ~ P_Ë~^°∞Hí∞ Hí∂_Í HßO°}~ <Ë<Ë. h ™œ~^°O°º~ <® Ѩل`Œ∞ÅÖ’ ã¨ÊO°úHí∞
^®ifã¨∞Î~^°<Ë P ǨxKıâÍ#∞. Jܵ^°∞Qõ∞i`À ã¨∞d~z# J#∞Éèí=~ <®Hí∞#flǨÊ>˜H©
Jk âÍâ◊fi`Œ~ HßÖË^°∞... hHí∞ âÍâ◊fi`Œ~ Jܵ#~^°∞Hí∞ <®H≥~`À ã¨~`À+¨~Qå L#flk...
JO°}ºÇÍã¨~ "≥à˧ =∞∞~^°¥ hHí∞ K‹áåÊ#∞... WǨC_«∞ <Ë#∞ =#ÇÍã¨~ "≥à◊∞`Œ∞#flǨC_«¥
K‹|∞`Œ∞<®fl#∞... ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ J~^°iHí<®fl z#flÇÍ_«∞... ÇÍ_çx ÉÏQå K«¥ã¨∞H’ `Œb¡...
D =∂@Å~@¥ Hí∞~u Éè’O°∞# ^°∞ód㨥Π„^ÒǨkx H“Qõe~K«∞Hí∞~k... „^ÒǨk `Œe¡ÖÏ
Hí∞~ux F^®iÛ~k... J`ŒÎÜ«∂º... g∞O≥ǨC_«¥ ##∞fl H’_«eQå K«¥ã¨∞H’ÖË^°∞... g∞
¿ãflÇ≤Ï`Œ∞O®eQå K«¥âÍO°∞... g∞ =∂O°æ^°O°≈Hí`Œfi~ ÖËHíáÈ`Ë <Ë#∞ Jܵ^°∞Qõ∞i`À ã¨~™®O°~
KıÜ«µQõeQÕ^®<®fl... <® ã¨~™®O®xH˜ <ˇ·uHí ѨÙ<®k HíeÊ~z~k g∞O°∞... qÇÍǨ#~`ŒO°~
g∞O°∞ ##∞fl P^°i~z# fO°∞ <Ë#∞ rq`Í~`Œ~ =∞izáÈÖË#∞... Jx Hí∞~u HíhflO°∞
`Œ∞_çz~k... =$^°∞úÅ∞ =#ÇÍã¨~ |Ü«µÅ∞^ÕO®O°∞... x#fl>˜=O°Hí∂ HíxÇ≤~z# XHí qâÍÅ
=$Hí∆~ L#fl@∞¡~_ç J^°$â◊º"≥∞·#@∞¡ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÖ’ áå~_«=ÙÅ =∞#ã¨∞Ö’ "≥eu KÀ@∞
Kıã¨∞Hí∞~k... XHß<˘Hí O’A JO°}º~Ö’ HßiÛK«∞Û ÇͺÇ≤~z =$^°∞úÅ~`Í Jyfl^Õ=Ù_çH˜
PǨï`ŒÜ«∂ºO°x `ˇeã≤ áå~_«=ÙÅ∞ ǨÏ`Íâ◊∞ÅÜ«∂ºO°∞... XHí `ŒO°~ "≥o§áÈܵ~k...
=∞O’ `ŒO°~ Ǩi}®=∞ ^°â◊Ö’ L#flk... ÇıO˘Hí `ŒO°~ `ŒÇ¨Ê@_«∞Qõ∞Å∞ Çıã¨∞Î#flk... =∞O’
O≥~_«∞ ^°âÍÉÏÌÅ∞ ÉèßO°~Qå Qõ_çKÍܵ.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 235
49
=∞Ǩ„Ǩ™®÷#~
Z~_«∞>ÏHí∞ÅÃÑ· HßÅ~ Ǩ^°^è°fi#∞Å∞ x^®#~Qå ™®Qõ∞`Œ∞<®flܵ... áå~_«=ÙÅÖ’
=$^®úǨºÑ¨Ù heh_«Å∞ „ǨÇıt~KÍܵ... „HÁ`ŒÎ ã¨=∂[Ѩ٠ÖËÖË`Œ Z~_«Å∞ ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiÃÑ·
ǨO°K«∞Hí∞~@∞<®flܵ... `ŒÇ¨Ê@_«∞Qõ∞Å∞ Çıã≤# `ŒO°~ ã≤÷O°~Qå J_«∞Qõ∞Å∞ Çı㨥Π`Œ=∞^≥·#
rq`Íxfl H’O°∞Hí∞~@∞#flk...
ã¨=∂[~Ö’ `Œ=∞ J=ã¨O°~ fiáÈ`Œ∞#fl^Õ"≥Ø... Jx „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k... U
O®*Ϻxfl J#∞Éèíq~Kı~^°∞Hí∞ áå~_«=ÙÅ∞ Ü«µ∞^°ú~ KıâÍO’ P J#∞Éèí=~ WHí
KÍÅ∞#xÇ≤~z~k... JO°}ºÇÍã¨~Ö’ Hß=∞ºHí=#~Ö’ J#∞Éèqí ~z# ã¨∞MÏÅ =∞∞~^°∞
D ã¨∞MÏÅ∞ "≥Qõ@∞ Híeyã¨∞Î<®flܵ... ^è°O°‡O®A JǨC_«∞ K‹Ç≤Ê~^Õ x[Çı∞<Ë"≥Ø...
^è°O°‡O®AÖ’ L#fl JǨÊ>˜ =∞#óã≤÷u WǨC_«∞ `Œ#Hí∞ Híey#@∞¡ JxÇ≤ã¨∞Î#flk.
=∞# rq`Œ Ç ı ∞ =∞#Hí ∞ K« i „`Œ Q å JxÇ≤ ~ z#Ǩ C _« ∞ P rq`Í#∞fl~z
x„+¨¯q∞~K«_«Çı∞ =∞~z^°x „^ÒǨkH˜ JxÇ≤~z~k... =∞i NHí$+¨∞‚_Ë=∞#∞Hí∞~@∞<®fl_«∞...
`Œ# K«O°=∞ rq`Œ=∞~`Í Hí$+¨∞‚x ™®xfl^è°º~Ö’ Qõ_çÇ≤`Ë Z~`Œ ÉÏQõ∞~_«∞#∞... J#∞Hí∞~k.
NHí$+¨∞‚x ^èߺ#~Ö’ =∞∞xy~k „^ÒǨk... L#fl@∞¡~_ç P"≥∞Hí∞ D „ǨǨ~K«~Ö’
NHí$+¨∞‚_«∞ ÖË_Ë"≥Ø#xÇ≤~z~k... NHí$+¨∞‚x ¿ÑO°∞QõÅ J^°∞ƒù`Œ =∞¥iÎ P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’
™®H∆ß`Œ¯i~K«ÖË^°∞... `ŒÅK«∞Hí∞#fl^Õ `Œ_«=ÙQå `Œ# K‹~`Œ L~_Ë P O°¥Ç¨~ `Œ# =^°ÌHí∞
O®ÖË^°∞... Hí$+¨‚ Éèß=~ `ŒÇ¨Ê P Éèß=~`À áå@∞ QÀK«i~Kı O°¥Ç¨~ WHí ÖË^°x „^ÒǨkH˜
JxÇ≤~z~k...
„^ÒǨkH˜ J#∞Hí∞#fl>ı¡ [iy~k... NHí$+¨∞‚_«∞ xO®º}O K‹~^®_«∞... Ü«∂^°=ÙÅ∞
XHíi<˘HíO°∞ ã¨~ǨÏi~K«∞Hí∞<®flO°∞... O°∞H˜‡}˜, ÃÇÏ·=∞=u, *Ï~|=f Jyfl „ǨÇıâ◊~ KıâÍO°∞.
ã¨`ŒºÉèß=∞ ÇÍ#„Ǩ™®÷„â◊=∞~ ã‘fiHíi~z Hí$+¨∞‚x ^èߺ#~Ö’ =∞∞xy~k.
Hí$+¨∞‚x =∂@Å∞ `Œ#H˜Hí qxÇ≤~K«=Ù... P „¿Ñ=∞=∞Ü«µ ÇÍHí∞¯Å∞ WHí ^è°fix~K«=Ù...
P JÖ“H˜Hí"≥∞·# =∞<ÀǨÏO° ™œ~^°O®ºxfl WHõ `Í#∞ K«¥_«ÖË^°∞... P "≥Å∞Qõ∞ "≥<ˇflÅ
H≥O°@~ `Í##∞Hí∞#flǨC_«ÖÏ¡ ™®H∆ß`Œ¯i~K«ÖË^°∞...
236 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
 Hí$+¨∞‚x ã¨f=∞}∞Å#∞, ^®fiO°HíÖ’x ¢ã‘Î [<®xfl fã¨∞Hí∞=KıÛ~^°∞Hí∞ "≥o§#
JO°∞˚#∞_«∞ ^®iÖ’ KÀO°∞Å#∞ Hí∂_Í F_ç~K«ÖËHíáÈÜ«∂_«∞... `Œ# Híà◊§=∞∞~^Õ ¢ã‘ÎÅÃÑ·
J`ͺKÍO®Å∞ [O°∞Qõ∞`Œ∞~>ı xã¨ûǨÜ«µ~Qå L~_çáÈÜ«∂_«∞... J`Œ_ç kÇͺ„™®ÎÅ∞
XHí¯\© ǨxKıÜ«µÖË^°∞...
Hí$+¨∞‚_Ë JO°∞˚#∞x â◊H˜Î Jx „^ÒǨkH˜ JO°÷=∞ܵ~k... JO°∞˚#∞x `Í#∞ J~`ŒQå
Z~^°∞Hí∞ „¿Ñq∞~z~^À P"≥∞ „QõÇ≤Ï~z~k. JO°∞˚#∞_«∞ Hí$+¨‚ ã¨fiO°¥Ñ¨Ù_«∞... Hí$+¨∞‚x
O°¥Ç¨~`À áå@∞ JO°∞˚#∞x â◊HÎ̃ Hí∂_Í Ç¨Ïi~K«∞Hí∞áÈܵ~k... K«i„`Œ`À áå@∞ ^®fiO°Hí
Hí∂_Í [Åã¨=∂kè Jܵ~k...
Qõ_çzáÈ`Œ∞#fl K«i„`ŒHí∞ z=i J^èߺܫµ~ `ÍÇı∞#x áå~_«=ÙÅ∞ „QõÇ≤Ï~KÍO°∞.
`Œ=∞ ѨÙ@Å#∞ `ÍÇı∞ uÇ≤Ê Çı¿ã~^°∞Hí∞ ã≤^°ú=∞Ü«∂ºO°∞...
„^ÒǨn... =∞m§ fO°÷Ü«∂„`ŒÅ∞ Kı^®Ì=∂... Jx ^è°O°‡O®A J_çQå_«∞...
ZHí¯_ç =O°Hí∂ Jx „^ÒǨk J_çy~k...
ã¨fiO°æѨÙ@~K«∞Å =O°Hí∂... Jx ^è°O°‡O®A K‹áåÊ_«∞.
J~`Œ=O°Hí∂ "≥à◊§QõÅ=∂...
Z~`Œ=O°Hí∞ Z=O°∞ "≥à◊§Qõey`Ë J~`Œ=O°Hí∂...
áå~_«= =~â◊~Ö’ ǨsH˜∆`Œ¥Î, Ü«∂^°= =~â◊~Ö’ =„A_«¥ q∞yÖÏ_«∞... XHíix
ǨÏã≤Î<®Ñ¨ÙiH©, =∞O˘Híix W~„^°„Ǩ™®÷xH˜ O®AÅ∞Qå KıâÍO°∞.
=∞Ǩ„Ǩ™®÷#~ "≥∞∞^°Öˇ·~k... K«i„`ŒÖ’ z=i ¿ÑrÅ∞ O≥ǨO≥ǨHÁ@∞ìHí∞~@∞<®flܵ.
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 237
50
"Õ}∞Qå#~Ö’ b#~
PǨO°~, x„^°, ÉèíÜ«µ~, "≥∞·^ä°∞#~, J#∞|~^è°~ =∞#∞+¨∞ÅHí∂ Ǩâ◊∞=ÙÅHí∂
ã¨=∂#~Qå L~>Ïܵ. QÀ=Ù ÖËQ^õ ¥° _«#∞ <®Hí∞`Œ¥ áåeã¨∞~Î @∞~k... D <®Å∞y~>˜H©
Jf`Œ"≥∞·# rq`Íxfl `Í<Ë"≥∞·<® J#∞Éèíq~KÍ<®...
=$^®úǨº~Ö’ "≥∞·^ä°∞#~ Ǩ@¡ Pã¨HÎ̃ `ŒyæáÈܵ~^Õ"≥Ø Hßx... áå~_«=ÙÅHí∂ `Œ#Hí∂
PǨO°, x„^°, ÉèÜí µ« ~, J#∞|~^èßÅ∞ W~Hß `Œyáæ ÈÜ«∂Ü«∂...
ÇÍ@xfl~>˜ #∞~p Jf`Œ~Qå L~_Ë~^°∞Hí∞ áå~_«=ÙÅ∞ „Ǩܫµuflã¨∞Î<®flO°∞...
=∞∞~^°∞ K«¥¿Ñ Hßx ÇÍiH˜ "≥#Hí_«∞Qõ∞ ÖË^°∞... XHí¯ cè=∞¿ã#∞_«∞ `ŒÇ¨Ê `Í#∞ =ã¨∞Î<®fl<À
ÖË^À Z=O°¥ Qõ=∞x~K«_«~ ÖË^°∞... cè=∞∞_«∞ JǨC_«Ç¨C_«¥ `Í#∞ ÇÍix J#∞ã¨iã¨∞Î#fl^À
ÖË^À K«¥ã¨∞Î<®fl_«∞...
^è°O°‡O®A Ǩ@ì=∞Ç≤Ï+≤x <Ë#∞... PÜ«µ# Hí+ì̈ã¨∞MÏÖ’¡ `Í#∞ áåÅ∞Ǩ~K«∞Hí∞#flk...
=∞ǨO®}˜Qå PÜ«µ#Hí∞ O®K«HßO®ºÅÖ’ ã¨Ç¨Ü«µÇ¨_ç~k... PÜ«µ#`À áå@∞ Ü«µ[˝
Ü«∂Qå^°∞Ö’¡ áåÖÁæ#flk... PÜ«µ# „Hí∞~yáÈܵ#ǨC_«∞ F^®iÛ~k... PÜ«µ# xã¨û`Œ∞Î=Qå
L#flǨC_«∞ áœO°∞ë®xfl O≥K«ÛQ˘>ì̃ HßO®ºi÷x Kıã≤~k... JO°∞˚#∞x Ǩ@¡ „¿Ñ=∞ „Ǩ^°i≈¿ãÎ
PÜ«µ<ˇ~`Œ ÉÏ^è° Ç¨_«`Í_À J#∞Hí∞x P „¿Ñ=∞#∞ Hí∂_Í Hí#Ǩ_«hÜ«µHí∞~_Í ^è°O°‡Ax
â◊$~QåO° O°ã¨„ǨÇÍǨÏ~Ö’ FÅÖÏ_ç~z~k... â◊$~QåO°~Ö’ ^è°O°‡A_«∞ `Œ# Ǩiq∞`Œ∞Å∞
`Í#∞ Qõ∞iÎ~K«hÜ«µHí∞~_Í J`Œ_ç P`Œ‡qâÍfiã¨~ K‹Hí∞¯ K‹^°O°Hí∞~_Í Hßáå_ç~k...
`Œ# Qõ∞i~z q#flǨC_Ë `Œ##∞ "≥ØÇ≤Ï~KÍ#x K‹áåÊ_«∞ ^è°O°‡A_«∞. Jk
"≥ØǨÏÇı∞#x PÜ«µ<Ë J~wHíi~KÍ_«∞. ã¨fiÜ«µ~=O°~Ö’ ™È^°O∞° _«∞ `Œ##∞ [ܵ~KÍ_«x
`ˇeã≤<® `Œ##∞ qÇÍǨÏ=∂_Ë~^°∞Hí∞ =∞∞~^°∞Hí∞ =KÍÛ_«∞... `Œ# =∂@Å#∞ `Œ#
`Œ=∞∞‡Å∞ [=^®@O°x PÜ«µ#Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞... ÇÍi |ÅÇ‘Ï#`Ë ^è°O°‡O®AHí∞ |Å~...
`Œ=∞∞‡Å∞ =∞∞~^°∞Qå qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞Hí∞<Ë ã¨~„Ǩ^®Ü«µ~ WǨC_«∞ ÉèíO°`ŒY~_«~Ö’
ÖË^°∞... J#fl ÉèßO°ºÃÑ· `Œ=∞∞‡ÅHí∞ JkèHßO°~ L#flk Hßx, `Œ=∞∞‡_ç ÉèßO°ºÃÑ· ÖË^°∞...
J^Õ hu =iÎ~ǨKıã≤ `Œ##∞ =∞∞~^°∞Qå ^è°O°‡O®A qÇÍǨÏ~ P_Í_«∞... Hßx `Œ#Hí~>ı
`Œ=∞∞‡_«∞ =∞∞~^°∞Qå qÇÍǨÏ~ Kıã¨∞H’Hí∂_«^°#fl hu ^è°O°‡O®A cè=∞∞_ç q+¨Ü«µ~Ö’
238 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
Z~^°∞Hí∞ áå>˜~K«ÖË^°∞... Ç≤Ï_ç~| O®Hí∆㨠*Ïu Hí#º J<®... áå~_«=ÙÅ#∞ SHí=∞`Œº~`À
L~_ËÖÏ Kı¿ã~^°∞Hí∞ ^è°O°‡O®A`À `Í#∞ =∞#㨥ÊùiÎQå HßHíáÈܵ<® ã¨~™®O®xH˜
J~wHíi~z~k... Hßx ^è°O°‡O®AHí∞ `Œ#Ǩ@¡ XH˜~`ˇ·<® „¿Ñ=∞ L#fl@∞¡ ÖË^Õ... XHí¯™®O≥·<®
`Œ#"≥·Ñ¨Ù K«¥_«_«~ ÖË^°∞...
^è°O°‡O®A ZǨC_«∞ ##∞fl Ǩ>˜ì~K«∞Hí∞<®fl_«x... `Œ# Wë®ìܵë®ìÅ#∞ U<®_«¥
J`Œ_«∞ Ǩ>˜ì~K«∞H’ÖË^°∞... "≥∞∞^°>’¡ `Í<Ë q∞Qõ`Í ™È^°O°∞ÅHí~>ı ##∞fl ZHí∞¯=
ã¨∞YÃÑ>Ïì_«x „Éèí=∞Ǩ_ͤ_«∞... Hßx `ŒO®fi`Œ cè=∂O°∞˚#∞ŠǨ@¡ <® „¿Ñ=∞#∞ „QõÇ≤Ï~KÍ_«∞...
^è°O°‡O®A Ǩ@¡ Z~`Œ Jܵ+¨ì`Œ L<®fl Jk ÃÑ·H˜ =ºHíÎ~ KıÜ«µHí∞~_Í L~_Ë~^°∞Hí∞
`Í<ˇ~`À „Ǩܫµ`Œfl~ Kıã≤~k... ¢ã‘ÎÅ <À>˜Ö’ O°Ç¨Ï㨺~ ^®QõHí∂_«^°x â◊Ç≤~KÍ_«∞ PÜ«µ#...
Hßx <®HßÜ«µ#~>ı J~`Œ W+¨ì~ ÖË^°<Ë Jã¨Å∞ O°Ç¨Ï™®º<Ëfl ^®z L~KÍ#∞ Hí^®...
Ǩ_«Hí QõkÖ’ PÜ«µ# ǨeH˜# „ǨQõÖσùÅ#∞ Z=iH≥·<® K‹áåÊ<®?
x~_«∞ã¨ÉèíÖ’ PÜ«µ# <®Hí∞ [iy# J==∂<®xfl ã¨Ç≤Ï~z TO°∞Hí∞<®fl_«∞...
^è°O°‡O®A =ÖË¡ Hí^® ##∞fl ^°∞O’º^è°<®^°∞Å∞, H©K«Hí∞_«∞, Ãã·~^è°=Ù_«∞ J==∂x~z~k...
cè=∞∞_«∞ ÖËHíáÈ`Ë `Œ# Qõu U=∞Ü˵ºk?
„^ÒǨk cè=∞∞_ç =~Hí K«¥ã≤~k... cè=∞∞_«∞ J^Õ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ „^ÒǨk =~Hí
K«¥âÍ_«∞... ÇÍi Hí#∞Å∞ HíÅ∞ã¨∞Hí∞<®flܵ. cè=∞∞_ç Hí#∞ÅÖ’ `Œ# Ǩ@¡ JáåO°"≥∞·#
„¿Ñ=∞ Qõ=∞x~z~k „^ÒǨk... =∞∞~^°∞Hí∞ ™®QåÅ#fl xÜ«µ=∞~ ÖËHíáÈ`Ë `Œ#`À D
=<®ÅÖ’ qǨÏi~KıÇÍ_Ë"≥Ø... `Í#∞ H’i~k cè=∞∞_«∞ `ˇzÛÃÑ@ìx^≥#fl_«∞... â◊$~QåO°~Ö’
q[$~aè~K«Qõey Hí∂_Í `Œ# â◊sO°~ ZHí¯_« Hí~^°∞`Œ∞~^À J#fl ÉèíÜ«µ~`À =∞$^°∞=ÙQå
ã¨Ê$t~Kı~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~Kı ÇÍ_«∞... J`Œ_ç =∞$^°∞`Œfi~Ö’<Ë `Œ#Hí∞ "≥∞∞O°@∞^°#~
HíxÇ≤~Kık. Hßx J`Œ_«∞ `Œ# ã¨O°fiã¨fi~ `Œ#Hí∞ ã¨=∞iÊ~K«_ÍxH˜ ã≤^°ú~Qå L<®fl_«x
„QõÇ≤Ï~z J`Œ_ç |Å"≥∞·# H“yeÖ’ "≥∞·#Ѩ٠=∞∞^°ÌÖÏ HíiyáÈÜ˵k... Qõ~^è°=∂^°#
ǨO°fi`Œ~ÃÑ· J`Œ_«∞ `Œ#<ˇ~`Œ ã¨~`À+¨ÃÑ>Ïì_«x... PO’AÅ∞ =∞m§ uiy O®ÇÍ...
JO°∞˚#∞_«∞ Hí∂_Í `Œ#=~Hí K«¥_«_«~ ÖË^°∞... x*ÏxH˜ JO°∞˚#∞_çǨC_«∞ =∞x+≤
Hß^°∞... ™®O°~ ÖËx O°¥Ç¨~... Hí$+¨∞‚x xO®º}~ `ŒO®fi`Œ JO°∞˚#∞xÖ’ `Ë[ã¨∞û
L_çyáÈܵ~k... ÉèßO°~Qå J_«∞Qõ∞Å∞ Çıã¨∞Î<®fl_«∞... `Œ#"≥·¿Ñ Hß^°∞ Z@¥ K«¥_«_«~
ÖË^°∞... x[~Qå JO°∞˚#∞x K«¥¿ãÎ XHíǨC_«∞ Hí$+¨∞‚x K«¥ã≤#>ı¡ JxÇ≤~Kık... JO°∞˚#∞x
Ǩ=ÉèßÇÍÅ∞, =∂@Å∞ Hí$+¨∞‚x áÈe#>ı¡ L~_Ëq. `Œ#`À â◊$~QåO° ™®„=∂[º~Ö’
`ËeÜ«∂_«∞`Œ∞#flǨC_«∞ Hí∂_Í JO°∞˚#∞_«∞ Hí$+¨∞‚x „Ç≤Ü«µ ã¨Y∞_«#fl q+¨Ü«µ~ `Í#∞
=∞O°záÈÜ˵k Hß^°∞... . U"≥∞·`Ë<Ë~. JO°∞˚#∞x`À „Ǩu HíÅܵHß `Œ#Hí∞ XHí =∞^è°∞O°
J#∞Éèí¥uxKıÛk... JO°∞˚#∞_ç Kı`Œ∞Ö’¡ `Í#∞ ^è°#∞ã¨∞ûÖÏ =~yáÈÜ˵k... J`Œ_«∞
^è°#∞+¨ì~HßO°~ Kıã≤#@∞¡Qå `Œ# â◊sO®xfl g∞>Ï_«∞... Hßx JO°∞˚#∞_«∞ `Œ#`À Híeã≤
L#fl O’AÅ∞ `ŒH∞í ¯=... P O’AÅ J#∞Éè¥í u ZHí∞¯=... x*ÏxH˜ XH’¯™®i q∞Qõ`Í
„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 239
áå~_«=ÙÅ H“yà◊§Ö’ `Í#∞ ã¨∞dã¨∞Î#flǨC_«∞ Hí#∞Å∞ =∞¥ã¨∞Hí∞<Ëk... JO°∞˚#∞_Ë `Œ##∞
J#∞Éèíqã¨∞Î#fl@∞¡ J#∞Éèí¥u K‹~^Õk...
Hí$+¨∞‚x`À áå@∞ JO°∞˚#∞_«∞ Hí∂_Í xO®º}~ K‹~k#@∞¡<®fl_«∞... WǨC_«∞
#_«∞ã¨∞Î#flk J`Œ_ç â◊sO°~ =∂„`ŒÇı∞... J`Œ_«∞ `Œ# Qå~_ôÇÍxfl Hí∂_Í JyflH˜ PǨïu
KıâÍ_«∞... PÜ«µ∞^èßÅ∞ ^è°i~K«x JO°∞˚#∞_«∞ ã¨O°fiã¨~Qõ Ǩi`ͺyÖÏ HíxÇ≤ã¨∞Î<®fl_«∞...
JO°∞˚#∞_«∞ K«¥_«HíáÈ`Ë<Ëq∞... #Hí∞Å ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞ Hí∂_Í `Œ#"≥·Ñ¨ÙHí∞ K«¥_«_«~
ÖË^°∞... ÇÍix `Í#∞ x[~Qå ÉèíO°ÎÅ∞Qå<Ë K«¥_«ÖË^°∞... ÇÍO°∞ `Œ# Ǩ@¡ „¿Ñ=∞ Éèß=~Hí<®fl
¿ãÇÍÉèß=~`À =º=ǨÏi~KÍO°∞... ÉèßO°ºQå HßHí∞<®fl J#flÅ ÉèßO°ºQå `Œ##∞ Q“O°q~KÍe
Hí^®... ÃÑ·Qå `Í#∞ =∞ǨO®}˜x... ÇÍO°∞ Híë®ìÖ’¡ L#flǨC_«∞ `Œ#=^°ÌHí∞ =KıÛÇÍO°∞.
`Í#∞ ÇÍix ÖÏe~z, =∞∞iÇ≤~z, ^èO·≥ ®ºxflzÛ Ç¨~Ç≤~Kık... #Hí∞Å∞_«∞ `Œ# X_çÖ’
¿ã^°fOÕ~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~KıÇÍ_«∞... x*ÏxH˜ J~^°iHí~>ı J~^°Qå_«∞ #Hí∞Å∞_«∞...
J*Ï˝`ŒÇÍã¨~`À #Hí∞Å∞xH˜ ¢ã‘Î Çı+¨~ Çı¿ãÎ JO°∞˚#∞xHí<®fl ZHí∞¯= O®}˜~KıÇÍ_Ë"≥Ø...
J`ŒQå_çH˜ `Œ# ™œ~^°O°º~ K«¥¿ãÎ DO°¬º ZHí∞¯=.
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞ ™œ~^°O°ºÇ≤áåã≤. Híq... `Œ##∞ K«¥¿ãÎ<Ë J`Œ_çÖ’ â◊$~QåO° Éèß=~Hí<®fl
Híq`Œfi~ ZHí∞¯= Lá⁄Ê~QÕk. `Œ# â◊sO°~Ö’x „Ǩ`Œº~Qåxfl =i‚㨥ΠHíq`Œfi~ O®âÍ_«∞
ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_«∞... J~^°iHí<®fl z#flÇÍ_«∞... J`Œ_ç =∞#ã¨∞#∞ <˘Ç≤Ê~K«H∞í ~_Í K«¥ã¨∞H’=∞~k
Hí∞~f^Õq. `Í#∞ J`Œ_ç Híq`Ífixfl „¿Ñq∞~Kık. `Œ# Híq`Œfi~ qx "≥∞K«∞ÛHí∞~>ı KÍÅ∞
J`Œ_«∞ â◊$~QåO®xfl Hí∂_Í =∞O°záÈÜ˵ÇÍ_«∞... XHí™®i `Œ# Híq`ŒÅ∞ K«¥Ç≤~K«=∞<®fl_«∞
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_«∞... K«¥Ç≤~z# `ŒO®fi`Œ ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç =∞∞Y~ q=O°‚=∞ܵ~k... `Œ# Éèß=ÙHí`Œ
ã¨Ç¨Ï^Õ=Ù_ç Éèß=ÙHí`Œ#∞ q∞~záÈܵ~k... `Œ#k Jã¨Ê+ì̈ Híq`Œfi~ J<®fl_«`Œ#∞... `Œ#∞
#=ÙfiHí∞~k... `Œ# Híq`Œfi~ Hí$+¨∞‚xH˜ JO°÷=∞ܵ`Ë KÍÅ∞##∞Hí∞~k...
Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂ÅHí∞ KıO°∞Hí∞<®flO°∞ áå~_«=ÙÅ∞... WHí¯_Ë Hí∞~u, ^è°$`ŒO®„+¨∞ì_«∞,
q^°∞O°∞_«∞ `Œ=∞ K«O°=∞ rq`Íxfl Qõ_çáåO°∞. Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å#∞ K«¥ã¨∞Î~>ı `Í#∞ WHí¯_Ë
[x‡~z~^®... JxÇ≤ã¨∞Î~k... Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å∞ `Œ# ѨÙ>ì̃xÅ∞¡... Hßx „^°∞Ǩ^°∞x ѨلuHíQå
J=`Œi~z# `ŒO®fi`Œ `Œ#Hí∞ Qõ`Œ [#‡ Qõ∞O°∞ÎHí∞ O®<ËÖË^°∞... Hí$+¨‚ ^≥·fiáåÜ«µ#∞_Ë `Œ#Hí∞
XHí™®i Qõ`Œ [#‡ 㨇$`Œ∞Å∞ Híey~KÍ_«∞... Hßx Jk Qõ`Œ[<®‡... ÖËHí W^Õ [#‡Ö’
ÉèßQõ=∂... J#fl ã¨~^ÕǨÏ~ `Œ#<ˇÇ¨C_«¥ Ǩ>ì̃ Ç‘_çã¨∞Î#flk... `Œ##∞ Jܵ^°∞ O°¥áåÅ`À
J#∞Éèíq~z# =∞∫^°æÅ∞º_«∞ `Œ#H© [#‡Ö’ Hí∂_Í Ç¨iK«Ü«µ~ JxÇ≤ã¨∞Î~k... Qõ`Œ
[#‡Üµ<®... „Ǩã∞¨ `Î Œ [#‡ Jܵ<®... Jܵ^°∞Qõ∞i`À `Í#∞ ã¨∞d~K«_~« XHí J^°∞ƒù`ÇŒ ∞ı ...
™œ~^°O°º O®â◊∞Å~^°iH© Hß=∞~ JkèHí~Qå L~@∞~^®... `Œ#Ö’ Hß=∞~ JkèHí~Qå
L~_«_«~ =Å¡<Ë Jܵ^°∞Qõ∞i`À ã¨~™®O®xfl =∞∫#~Qå J~wHíi~z~^®...
ÇÍ#„Ǩã¨÷ ^°â◊Ö’ WǨC_ç^Õq∞ PÖ’K«#Å∞ Jx `ŒÅ q^°∞Å∞ÛHí∞~k „^ÒǨk...
Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å∞ ^®>˜# `ŒO®fi`Œ Çıã¨∞Î#fl XH’¯ J_«∞Qõ¥ ÉèßO°~Qå L#flk... XHíǨC_«∞
240 „^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£
J=bÅQå ZO`« ^Œ∂~°"≥∞ÿ<å #_çz# `Œ# Hßà◊∞§ `Œ_«|_«∞`Œ∞<®flܵ... Hßà◊§ „H˜~^°
=∞~K«∞ HíiyáÈ`Œ∞#flk... *ÏiáÈ`Œ∞#fl Hßà◊§Ö’ |ÖÏxfl `ˇK«∞ÛHí∞~@¥ XH’¯ J_«∞Qõ¥
=∞∞~^°∞Hí∞ Çıã¨∞Î#flk...
`Œ#"≥·Ñ¨Ù Z=O°¥ K«¥_«_«~ ÖË^°∞... áå~_«=ÙÅ∞ Hí#∞=∞O°∞Qõ=Ù`Œ∞<®flO°∞... gOÕ<®
`Œ# ÉèíO°ÎÅ∞... `Œ##∞ z=i =O°Hí∂ Hßáå_«=Åã≤# ÇÍO°∞ WÖÏ =∂Ü«µ=∞=Ù`Œ∞<®flOÕ~...
Híà◊∞§ ɡ·O°∞¡ Hí=∞∞‡`Œ∞<®flܵ... *Ïi „H˜~^°Ç¨_ç~k... =∞m§ "≥ØHßà◊§ g∞^° Hí∂O°∞Ûx ÖËz
xÅ|_ç~k... ǨO°fi`Í„Qå# Çı∞Ѷ¨∂Å∞ KıÜ«µ¥`Œx™®ÎÜ˵"≥Ø#x „^ÒǨk Kı`Œ∞Å∞ *Ïz~k...
heÇı∞Ѷ¨∂Å∞ P"≥∞#∞ K«¥ã≤ #=Ùfi`Œ∞<®flܵ... peHíÖˇ·# P"≥∞ =„™®ÎÅ∞ QåeH˜
O≥ǨO≥ǨHÁ@∞ìHí∞~@∞<®flܵ... T_çáÈ`Œ∞#fl =„™®ÎÅ#∞ Ǩ@∞ìHí∞<Ë ã¨`Œ∞Î= Hí∂_Í ÖË^°∞
„^ÒǨkH˜. `Œ# â◊sO°~ÃÑ· P"≥∞Hí∞ =∞=∞HßO°~ áÈ`Œ∞#fl@∞¡ JxÇ≤~z~k. Çı∞Ѷ¨∂Å #∞~z
NHí$+¨∞‚_«∞ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞· `Œ#Hí∞ =„™®ÎÅ∞ W™®Î_«#fl Pâ◊ Hí∂_Í ÖË^°∞...
XHí J_«∞Qõ∞ =∞∞~^°∞Hí∞ Çıã≤~k... =∞O’ J_«∞Qõ∞ =∞∞~^°∞Hí∞ Ǩ_«_«~ ÖË^°∞...
K«∞@¥ì „ǨǨ~K«~ y„O°∞# uO°∞Qõ∞#fl@∞¡#flk... â◊sO°~ #∞~z =∞#㨥, P`Œ‡ ÇıO≥·#@∞¡
Hí#Ǩ_«∞`Œ∞#flk... Híà◊∞§ uiy „^ÒǨk „H˜~^° Ǩ_ç~k... JܵáÈܵ~k `Œ# =∞O°}®xfl
`Í<Ë J#∞Éèíq~Kı ^°â◊Hí∞ KıO°∞Hí∞<®fl##∞Hí∞#flk...
bÅQå UÇ’ =∂@Å∞ q#Ǩ_ͤܵ... J#flÜ«∂º... „^ÒǨk „H˜~^° Ǩ_ç~k...
=∞O°}˜ã¨∞Î#flk... Jk cè=∞¿ã#∞_ç ã¨fiO°~...
=∞O°}˜~K«h... P"≥∞Hí∞ JO°∞˚#∞xÃÑ· „¿Ñ=∞ ZHí∞¯=... J~^°O°∞ ÉèíO°ÎÅ#¥
ã¨=∂#~Qå K«¥_«ÖË^°∞... J~^°∞Hı =∞∞~^°∞Qå =∞O°}˜~z~k...
Wq ^è°O°‡Ax =∂@Ö’, `Œ#Ö’ „Ǩu^è°fix~z# J`Œ_ç J~`ŒO°~Qõ"≥Ø P"≥∞Hí∞
JO°÷~ HßÖË^°∞... =∞$`Œ∞º=Ù#∞ P"≥∞ H“Qõe~K«∞Hí∞~@∞#fl Çıà◊ `Œ##∞ Z=O’ ã¨Ê$t~z#@∞¡
JxÇ≤~z „^ÒǨk |Å=~`Œ~Qå Hí#∞Å∞ `ˇiz~k... Jk cè=∞¿ã#∞_ç ã¨ÊO°≈. J`Œ_«∞
`Œ##∞ `Œ# X_çÖ’H˜ fã¨∞Hí∞<®fl_«∞... `Œ# <À>’¡ hO°∞ áÈâÍ_«∞... rq`ÍxH© =∞O°}®xH˜
=∞^è°º L#fl z=i xq∞+¨~Ö’ „^ÒǨk J`Œ_çx „¿Ñ=∞Qå ǨÏ`Œ∞ÎHí∞~k... cè=∞¿ã#∞_ç
ÃÑ^®Å∞ K«Å¡Qå =∂O°∞`Œ∞#fl `Œ# ÃÑ^®Å#∞ ã¨Ê$t~K«_«~ =O°Hı P"≥∞Hí∞ Qõ∞O°∞Î...
ã¨ÊO®≈*Ï˝#~ J~`Œiã¨∞Î#fl Çıà◊ P"≥∞ K‹=ÙÅHí∞ Çı}∞Qå#~ qxÇ≤~z~k... P
Qå#~ J~`Œ>Ï ÇͺÇ≤~z~k... ã¨=∞ã¨Î „ǨHí$u `Œ#‡Ü«µ`Œfi~Ö’ =∞∞xy#@∞¡#flk...
J^°∞ƒù`Œ"≥∞·# P Çı}∞Qå#~ `Œ# â◊sO°~ ã¨=∞ã¨Î <®_«∞Ö’¡H˜ „ǨÇıt~z#@∞¡#flk...
J#~`ŒÇÍÜ«µ∞=ÙÖ’¡ b#=∞=Ù`Œ∞#fl P Çı}∞Qå#~Ö’ „^ÒǨk „áå}®Å∞ b#=∞Ü«∂ºÜµ...
PyáÈ`Œ∞#fl P"≥∞ Qõ∞~_≥ z=i ÅÜ«µÖ’ ^è°fix~z~k XHí¯Ç¨^°Çı∞...
Hí$뮂...

„^ÒѨk ❖ _®II Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©∆‡„Ѩ™ê^£ 241

M
C

K
Y

DRAUPADI Prof. Yarlagadda Lakshmi Prasad

❏ 1972 PO„^èÀ^Œº=∞OÖ’#∂, 1975 J`«º=ã¨~° Ѩiã≤÷u HÍÅOÖ’#∞ q^•ºi÷

<åÜ«∞‰õΩ_»∞QÍ PO`«~°OyHõ Éèí„^Œ`å K«@ìO H˜O^Œ x~°ƒO^è•xH˜ QÆ∞Ô~·# _®.
Ü«∂~°¡QÆ_»¤ ÅH©;„Ѩ™ê^£ =¸_»∞ ^ŒâßÉÏÌÅ∞QÍ q^•º~°∞÷Å qâı+¨ P^Œ~åaè=∂<åÅ#∞
K«∂~°Q˘#fl J^蕺Ѩ‰õΩ_»∞.
❏ Ç≤ÏOn, `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Å∞ Ô~O_çO\˜Ö’ _®Hõìˆ~\ò Ѩ\ÏìÅ∞ á⁄Ok# x`«º
Ѩiâ’^茉õΩ_»∞. =¸_»∞ Ѩ^Œ∞ʼnõΩ ÃÑ·QÍ „Ѩã≤^Œú „QÆO^ä•Å#∞ ~°zOz Ñ≤#fl =Ü«∞ã¨∞û
Ö’<Õ ˆHO„^Œ ™êÇ≤Ï`«º JHÍ_»g∞ J#∞"å^Œ ѨÙ~°™ê¯~åxfl á⁄Ok# ~°K«~Ú`«.
❏ J"≥∞iHÍ, „a@<£, [áê<£, ǨOHÍOQ∑, ɡe˚Ü«∞O, =∂i+¨ãπ, =∞ÖË+≤Ü«∂, ^ä•Üü∞
ÖÏO_£, ÔH#_®,ÃãÊ~Ú<£, ~°ëêº, L„ÔH~Ú<£, DlÑπì, J~°Éò Zq∞ˆ~\òû "≥Ú^ŒÖˇ·#
^ÕâßÖ’¡ Ѩ~°º\˜Oz =O^ŒÖÏk ã¨=∂"ÕâßÖ’¡ ã¨ÉèÏ~°O[HõOQÍ „Ѩã¨OyOz
q^Œfi[˚#∞Å =∞#fl#ÅO^Œ∞‰õΩ#fl =HõÎ.
❏ ~å[ºã¨Éèí ã¨Éèí∞º_»∞QÍ L<åfl, ~°K«<å "åºã¨OQÆO =∂#x"å_»∞. ~å[ºã¨Éèí Ѩ^Œg
q~°=∞} J#O`«~°O ‰õÄ_® J^蕺ѨHõ=$uÎx ZOK«∞‰õΩ#fl É’^èŒ<å ~°OQÆ
„¿Ñq∞‰õΩ_»∞.
❏ áê~°¡"≥∞O@s JkèHÍ~° ÉèÏëê ã¨OѶ¨∞ Láê^茺‰õ∆Ω_»∞QÍ, ˆHO„nÜ«∞ Ç≤ÏOn ã¨q∞u
ã¨Éèí∞º_»∞QÍ, ~åR Ç≤ÏOn JHÍ_»g∞ Kè≥·~°‡<£QÍ, qâ◊fiÇ≤ÏOn ã¨^Œã¨∞û x~åfiǨωõΩ_»∞QÍ
Ç≤ÏOn ÉèÏ+¨ J=∞Å∞‰õΩ HõOHõ}O Hõ@∞ì‰õΩx Ç≤ÏOn „áêOfÜ«ÚʼnõΩ J|∞ƒ~°áê@∞
HõeyOz# *ÏfÜ«∞"åk.
❏ `≥Å∞QÆ∞‰õΩ „áêp# ÉèÏ+¨ ǨÏ∏^• HÀã¨O Hõ$+≤ KÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ „ѨÉèí∞`«fiO xÜ«∞q∞Oz#
\Ïãπ¯á¶È~üû ã¨Éèí∞º_»∞QÍ, „Ѩ^äŒ=∞ „ѨѨOK« `≥Å∞QÆ∞ ~°K«~Ú`«Å =∞Ǩã¨ÉèíÅ
x~åfiǨÏHõ ã¨OѶ¨∞ J^茺‰õ∆Ω_»∞QÍ, ѨÅ∞=Ù~°∞ „Ѩã≤^Œ∞úÅ ~°K«#Å∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’
J#∞=kOz# ~°K«~Ú`«QÍ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨#∞ „¿Ñq∞OKÕ `≥Å∞QÆ∞ a_»¤.
C
M
Y
K