ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΚΕΙΜΕΝΟ

Καὶ πεμφθεὶς ὁ Τιμησίθεος ἧκεν ἄγων τοὺς ἄρχοντας. Ἐπεὶ δὲ ἀφίκοντο, συνῆλθον οἵ τε τῶν

Μοσσυνοίκων ἄρχοντες καὶ οἱ στρατηγοὶ τῶν Ἑλλήνων· καὶ ἔλεξε Ξενοφῶν, ἡρμήνευε δὲ Τιμησίθεος·

Ὦ ἄνδρες Μοσσύνοικοι, ἡμεῖς βουλόμεθα διασωθῆναι πρὸς τὴν Ἑλλάδα πεζῇ· πλοῖα γὰρ οὐκ ἔχομεν·

κωλύουσι δὲ οὗτοι ἡμᾶς οὓς ἀκούομεν ὑμῖν πολεμίους εἶναι. Εἰ οὖν βούλεσθε, ἔξεστιν ὑμῖν ἡμᾶς

λαβεῖν συμμάχους καὶ τιμωρήσασθαι εἴ τί ποτε ὑμᾶς οὗτοι ἠδίκησαν, καὶ τὸ λοιπὸν ὑμῶν ὑπηκόους

εἶναι τούτους. Εἰ δὲ ἡμᾶς ἀφήσετε, σκέψασθε πόθεν αὖθις ἂν τοσαύτην δύναμιν λάβοιτε σύμμαχον.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ, Κύρου Ανάβασις, Ε, IV, 4-7

Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἀφικνοῦμαι: φτάνω
συνέρχομαι: συγκεντρώνομαι
ἑρμηνεύω: εξηγώ
διασώζομαι: φτάνω ασφαλής
πεζῇ: με πεζοπορία / διά ξηράς
κωλύω: εμποδίζω
ἔξεστιν: είναι δυνατόν
ἀφίημι: αφήνω, ελευθερώνω, επιτρέπω
σκοποῦμαι: εξετάζω, σκέφτομαι, παρατηρώ
αὖθις: πάλι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 1

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. α) «Πλοῖα γὰρ οὐκ ἔχομεν· κωλύουσι δὲ οὗτοι ἡμᾶς οὓς ἀκούομεν πολεμίους εἶναι». Να ξαναγράψετε το
κείμενο αυτό, μεταφέροντας όλους τους κλιτούς τύπους στον ενικό αριθμό.
β. ἀκούομεν, λαβεῖν, συνῆλθον: Να γράψετε το δεύτερο ενικό πρόσωπο της προστακτικής του
ίδιου χρόνου στην ίδια φωνή.
2. α) Να βρείτε τα υποκείμενα των ρημάτων και των απαρεμφάτων του παρακάτω κειμένου: «Ὦ
ἄνδρες Μοσσύνοικοι, ἡμεῖς βουλόμεθα διασωθῆναι πρὸς τὴν Ἑλλάδα πεζῇ· κωλύουσι δὲ οὗτοι ἡμᾶς οὓς
ἀκούομεν ὑμῖν πολεμίους εἶναι».
β) «Εἰ οὖν βούλεσθε, ἔξεστιν ὑμῖν ἡμᾶς λαβεῖν συμμάχους»: Τι δηλώνει το είδος αυτό του υποθετικού
λόγου; Να μετατρέψετε τον υποθετικό αυτό λόγο έτσι, ώστε να δηλώνει την απλή σκέψη του
λέγοντος.
Γ. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________

Δ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Β’ κλίση ουσιαστικών / Ενεστώτας βαρύτονων ρημάτων
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Υποκείμενο ρήματος – μετοχής - απαρεμφάτου
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἄγω, -ομαι, ἔχω, -ομαι, λαμβάνω, -ομαι, ἀκούω, -ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 2

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 2
KEIMENO

Ἅπας ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κἂν μεγάλην πόλιν οἰκῶσι κἂν μικράν, φύσει

καὶ νόμοις διοικεῖται. τούτων δ' ἡ μὲν φύσις ἐστὶν ἄτακτον καὶ κατ' ἄνδρ' ἴδιον τοῦ ἔχοντος, οἱ

δὲ νόμοι κοινὸν καὶ τεταγμένον καὶ ταὐτὸ πᾶσιν. ἡ μὲν οὖν φύσις, ἂν ᾖ πονηρά, πολλάκις φαῦλα

βούλεται· διόπερ τοὺς τοιούτους ἐξαμαρτάνοντας εὑρήσετε. οἱ δὲ νόμοι τὸ δίκαιον καὶ τὸ καλὸν

καὶ τὸ συμφέρον βούλονται, καὶ τοῦτο ζητοῦσιν, καὶ ἐπειδὰν εὑρεθῇ, κοινὸν τοῦτο πρόσταγμ'

ἀπεδείχθη, πᾶσιν ἴσον καὶ ὅμοιον, καὶ τοῦτ' ἔστι νόμος. ᾧ πάντας πείθεσθαι προσήκει διὰ πολλά,

καὶ μάλισθ' ὅτι πᾶς ἐστι νόμος εὕρημα μὲν καὶ δῶρον θεῶν, δόγμα δ' ἀνθρώπων φρονίμων,

ἐπανόρθωμα δὲ τῶν ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁμαρτημάτων, πόλεως δὲ συνθήκη κοινή, καθ' ἣν

πᾶσι προσήκει ζῆν τοῖς ἐν τῇ πόλει.

Δημοσθένους, Κατ' Ἀριστογείτονος Α´ 15-16

Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

οἰκῶ: κατοικώ
διοικῶ: κυβερνώ, ρυθμίζω
πολλάκις: πολλές φορές
διόπερ: γι’αυτό ακριβώς
ἐξαμαρτάνω: αποτυγχάνω, διαπράττω σφάλμα
τὸ πρόσταγμα: η διαταγή
τὸ δόγμα: η άποψη, η απόφαση
ἡ συνθήκη: η συμφωνία

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 3

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. εὑρήσετε, ἑάλωκεν, πείθεσθαι, ζῆν: να αντικαταστήσετε χρονικά τους τύπους.
2. εὑρεθῇ, ἀπεδείχθη: να αντικατασταθούν εγκλιτικά οι τύποι.
3. ἴδιον, ἴσον, ὅμοιον, ῥᾴδιον: να γραφούν οι τρεις βαθμοί των τύπων στο γένος, τον αριθμό και την
πτώση που βρίσκονται.
4. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
φύσει: η κλητική ενικού και οι πλάγιες πτώσεις του πληθυντικού αριθμού
πᾶσιν: πλάγιες πτώσεις ενικού και πληθυντικού και στα τρία γένη
ἄνδρα: η δοτική και κλητικού ενικού, η δοτική και αιτιατική του πληθυντικού
5. Ο υποθετικός λόγος της 3ης περιόδου να χαρακτηριστεί και να μετατραπεί σε όλα τα υπόλοιπα είδη.

Γ. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
Δ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Α’ κλίση ουσιαστικών / Παρατατικός βαρύτονων ρημάτων
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Συνδετικά ρήματα - κατηγορούμενο
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: οἰκῶ /-οῦμαι, εὑρίσκω /-ομαι, πείθω /-ομαι, ζῶ

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 4

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

ΚΕΙΜΕΝΟ

[41] Χαλεπὸν μὲν ἴσως ἐστὶ τοὺς ἐν τοῖς τοιούτοις ὄντας πάθεσι παραμυθεῖσθαι. τὰ γὰρ πένθη οὔτε λόγῳ

οὔτε νόμῳ κοιμίζεται, ἀλλ’ ἡ φύσις ἑκάστου καὶ φιλία πρὸς τὸν τελευτήσαντα <τὸν> ὁρισμὸν ἔχει τοῦ

λυπεῖσθαι. ὅμως δὲ χρὴ θαρρεῖν καὶ τῆς λύπης παραιρεῖν εἰς τὸ ἐνδεχόμενον, καὶ μεμνῆσθαι μὴ μόνον

τοῦ θανάτου τῶν τετελευτηκότων, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀρετῆς ἧς καταλελοίπασιν. [42] οὐ γὰρ θρήνων ἄξια

πεπόνθασιν, ἀλλ’ ἐπαίνων μεγάλων πεποιήκασιν. εἰ δὲ γήρως θνητοῦ μὴ μετέσχον, ἀλλ’ εὐδοξίαν

ἀγήρατον εἰλήφασιν, εὐδαίμονές τε γεγόνασι κατὰ πάντα. ὅσοι μὲν γὰρ αὐτῶν ἄπαιδες τετελευτήκασιν,

οἱ παρὰ τῶν Ἑλλήνων ἔπαινοι παῖδες αὐτῶν ἀθάνατοι ἔσονται. ὅσοι δὲ παῖδας καταλελοίπασιν, ἡ τῆς

πατρίδος εὔνοια ἐπίτροπος αὐτοῖς τῶν παίδων καταστήσεται.

Υπερείδης, Επιτάφιος 41-42

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
παραμυθέομαι, -οῡμαι : 1) συμβουλεύω, παρακινώ, 2) παρηγορώ, 3) ανακουφίζω, μετριάζω κάτι δυσάρεστο
κοιμίζω : καταπραΰνω
τελευτάω, -ῶ : πεθαίνω
παραιρέω, -ῶ : απομακρύνω
μιμνήσκομαι: 1) (απόλυτα) ενθυμούμαι, 2) με αιτιατική = υπενθυμίζω κάτι
εἰς τὸ ἐνδεχόμενον : όσο είναι δυνατόν
καταλείπω: 1) αφήνω, εγκαταλείπω (ιδίως για θανόντες), παραμελώ, 2) αφήνω ως κληρονομιά, κληροδοτώ
πάσχω: 1) απόλυτα = τιμωρούμαι, εκτίω ποινή, 2) + αιτιατική = παθαίνω κάτι, 3) με επίρρημα κακῶς πάσχω =
δυστυχώ, (ὑπό τινος) = κακοποιούμαι, εὖ πάσχω = ευημερώ, ευτυχώ, (ὑπό τινος) = ευεργετούμαι
ἡ εὐδοξία: η καλή φήμη
ὁ ἐπίτροπος: ο κηδεμόνας

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 5

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τις υπόλοιπες πτώσεις:
Ονομαστική
Γενική πατρίδος Ἑλλήνων
Δοτική πάθεσι
Αιτιατική παῖδας
Κλητική

2. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τους υπόλοιπους χρόνους:

Ενεστώτας παραιρεῖν

Παρατατικός
Μέλλοντας
Αόριστος α’
Αόριστος β’
Παρακείμενος καταλελοίπασιν εἰλήφασιν

Υπερσυντέλικος

3. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τους άλλους βαθμούς των επιθέτων:

Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός
ἄξια
εὐδαίμονες
μεγάλων

4. Εἰ δέ γήρως θνητοῦ… κατά πάντα : να αναγνωριστεί το είδος του υποθετικού λόγου και στη
συνέχεια να τραπεί στο είδος του προσδοκώµενου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Γ’ κλίση ουσιαστικών (φωνηεντόληκτα)/Μέλλοντας βαρύτονων ρημάτων
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Απρόσωπη σύνταξη
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: μιμνήσκω/-ομαι, λείπω /-ομαι, εἰμί, πάσχω, γίγνομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 6

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

ΚΕΙΜΕΝΟ

Ἐτελεύτησαν δὲ τὸν βίον, ὥσπερ χρὴ τοὺς ἀγαθοὺς ἀποθνῄσκειν, τῇ μὲν γὰρ πατρίδι

τὰ τροφεῖα ἀποδόντες, τοῖς δὲ θρέψασι λύπας καταλιπόντες. [71] ὥστε ἄξιον τοῖς ζῶσι τούτους ποθεῖν

καὶ σφᾶς αὐτοὺς ὀλοφύρεσθαι καὶ τοὺς προσήκοντας αὐτῶν ἐλεεῖν τοῦ ἐπιλοίπου βίου. τίς γὰρ αὐτοῖς

ἔτι ἡδονὴ καταλείπεται τοιούτων ἀνδρῶν θαπτομένων, οἳ πάντα περὶ ἐλάττονος τῆς ἀρετῆς

ἡγούμενοι αὑτοὺς μὲν ἀπεστέρησαν βίου, χήρας δὲ γυναῖκας ἐποίησαν, ὀρφανοὺς δὲ τοὺς αὑτῶν

παῖδας ἀπέλιπον, ἐρήμους δ’ ἀδελφοὺς καὶ πατέρας καὶ μητέρας κατέστησαν; [72] πολλῶν δὲ καὶ

δεινῶν ὑπαρχόντων τοὺς μὲν παῖδας αὐτῶν ζηλῶ, ὅτι νεώτεροί εἰσιν ἢ ὥστε εἰδέναι οἵων πατέρων

ἐστέρηνται, ἐξ ὧν δ’ οὗτοι γεγόνασιν, οἰκτείρω, ὅτι πρεσβύτεροι ἢ ὥστε ἐπιλαθέσθαι τῆς δυστυχίας

τῆς ἑαυτῶν.

Λυσίας, Επιτάφιος 70-72

Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
τελευτῶ τὸν βίον: πεθαίνω
ἀποθνῄσκω: πεθαίνω (*σχηματίζει παρακείμενο και υπερυντέλικο χωρίς την πρόθεση)
τὰ τροφεῖα: τα έξοδα της διατροφής
τρέφω: ανατρέφω
οἱ προσήκοντες: οι συγγενείς
ὀλοφύρομαι: θρηνώ
ἐλεῶ: λυπάμαι
ἀποδίδωμι: δίνω πίσω, ανταποδίδω, επιστρέφω
οἰκτίρω: λυπάμαι
ἐπιλανθάνομαι: λησμονώ (*απαντά μόνο στη μέση φωνή, ως αποθετικό)
ἡγοῦμαὶ τι περὶ ἐλάσσονος: θεωρώ κάτι κατώτερο

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 7

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. καταλείπεται, ἡγούμενοι, γεγόνασιν : να αντικαταστήσετε χρονικά τους τύπους.
2. ἀπέλιπον, κατέστησαν : να αντικατασταθούν εγκλιτικά οι τύποι.
3. τοὺς ἀγαθοὺς, ἄξιον, ἐλάττονος, πολλῶν, νεώτεροι : να γραφούν οι υπόλοιποι βαθμοί των τύπων,
καθώς και ο τύπος του επιρρήματός τους και στους τρεις βαθμούς του.
4. Να κλιθούν και στους δύο αριθμούς τα παρακάτω ουσιαστικά: πατρίδι, ἀνδρῶν, γυναῖκας, παῖδας,
μητέρας
5. σφᾶς αὐτοὺς : να αναγνωριστεί γραμματικά και να κλιθεί ο παραπάνω τύπος.
6. Να αναγνωριστούν πλήρως συντακτικά οι μετοχές του κειμένου και να δηλωθεί αν είναι
συνημμένες ή απόλυτες.
7. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου και να επισημανθεί ο
συντακτικός τους ρόλος.
Γ. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________
Δ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Γ’ κλίση ουσιαστικών (αφωνόληκτα) / Αόριστος α’
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Αντικείμενο (άμεσο και έμμεσο)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: θάπτω, -ομαι, ἀποθνῄσκω, λανθάνω, -ομαι, τρέφω, -ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 8

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ΚΕΙΜΕΝΟ

Καίτοι λίαν προθύμως οἱ σύμμαχοι συμβεβουλεύκασιν ὑμῖν ὡς χρή Μεσσήνην ἀφέντας ποιήσασθαι τήν

εἰρήνην. Οἷς ὑμεῖς δικαίως ἄν ὀργίζοισθε πολύ μᾶλλον ἤ τοῖς ἐξ ἀρχῆς ἀποστᾶσιν ἡμῶν. Ἐκεῖνοι μέν

γάρ ἀφέμενοι τῆς ἡμετέρας φιλίας τάς αὑτῶν πόλεις ἀπώλεσαν, εἰς στάσεις καί σφαγάς καί πολιτείας

πονηράς ἐμβαλόντες, οὗτοι δ’ ἡμᾶς ἥκουσι κακῶς ποιήσοντες· τήν γάρ δόξαν, ἥν ἡμῖν οἱ πρόγονοι μετά

πολλῶν κινδύνων ἐν ἑπτακτοσίοις ἔτεσι κτησάμενοι κατέλιπον, ταύτην ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ πείθουσιν ἡμᾶς

ἀποβαλεῖν, ἧς οὒτ’ ἀπρεπεστέραν τῇ Λακεδαίμονι συμφοράν οὔτε δεινοτέραν οὐδέποτ’ ἄν εὑρεῖν

ἠδυνήθησαν. Εἰς τοῦτο δ’ ἥκουσι πλεονεξίας καί τοσαύτην ἡμῶν κατεγνώκασιν ἀνανδρίαν, ὣστε

πολλάκις ἡμᾶς ἀξιώσαντες ὑπέρ τῆς αὑτῶν πολεμεῖν, ὑπέρ Μεσσήνης οὐκ οἴονται δεῖν κινδυνεύειν,

ἀλλ’ ἵν’ αὐτοί τήν σφετέραν αὐτῶν ἀσφαλῶς καρπῶνται, πειρῶνται διδάσκειν ἡμᾶς ὡς χρή τοῖς ἐχθροῖς

τῆς ἡμετέρας παραχωρῆσαι.

Ισοκράτης, Ἀρχίδαμος, 11 - 13

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἀφίσταμαι (+ γενική) = αποστατώ από κάποιον, στασιάζω [ἀφίστημι= απομακρύνω, καθαιρώ, εμποδίζω]
ἀφίημι / ἀφίεμαι = αφήνω, ελευθερώνω, απολύω, παραχωρώ
ἡ πολιτεία = το πολίτευμα
ἡ στάσις = η επανάσταση
ἐμβάλλω = εισβάλλω, εισέρχομαι, συγκρούομαι, ρίχνω μέσα
κακῶς ποιέω-ῶ = βλάπτω
καταγιγνώσκω (+γενική +αιτιατική της αιτίας) = κατηγορώ κάποιον για κάτι, καταδικάζω κάποιον για κάτι
διδάσκω = διδάσκω, πληροφορώ, αποδεικνύω, πείθω

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 9

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
2. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τις υπόλοιπες πτώσεις:
Ονομαστική οὗτοι
Γενική ἡμῶν
Δοτική οἷς ἔτεσι
Αιτιατική τὰς πόλεις
Κλητική

3. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τους άλλους βαθμούς των επιθέτων και των επιρρημάτων:
Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός
μᾶλλον
πονηράς
δεινοτέραν
δικαίως

4. ἐμβαλόντες, κατέλιπον : Να γράψετε το β’ ενικό και το γ’ πληθυντικό πρόσωπο όλων των

εγκλίσεων του αορίστου β’ με το απαρέμφατο και τη μετοχή.
Απαρέμφατο -
Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική
Μετοχή

5. Να εντοπιστούν και να χαρακτηριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Γ’ κλίση ουσιαστικών (ημιφωνόληκτα) / Σχηματισμός Αορίστου β’
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Αντικείμενο μονόπτωτων - δίπτωτων ρημάτων
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἀπόλλυμι, ἀπολλύω /-ομαι, γιγνώσκω, βάλλω /-ομαι, διδάσκω /-ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 10

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

ΚΕΙΜΕΝΟ

[6.3.4] Ὦ ἄνδρες Λακεδαιμόνιοι, τὴν μὲν προξενίαν ὑμῶν οὐκ ἐγὼ ἔχω μόνος, ἀλλὰ καὶ πατρὸς πατὴρ

πατρῴαν ἔχων παρεδίδου τῷ γένει. βούλομαι δὲ καὶ τοῦτο ὑμῖν δηλῶσαι, ὡς ἔχουσα ἡ πόλις διατελεῖ

πρὸς ἡμᾶς. ἐκείνη γάρ, ὅταν μὲν πόλεμος ᾖ, στρατηγοὺς ἡμᾶς αἱρεῖται, ὅταν δὲ ἡσυχίας ἐπιθυμήσῃ,

εἰρηνοποιοὺς ἡμᾶς ἐκπέμπει. κἀγὼ πρόσθεν δὶς ἤδη ἦλθον περὶ πολέμου καταλύσεως, καὶ ἐν

ἀμφοτέραις ταῖς πρεσβείαις διεπραξάμην καὶ ὑμῖν καὶ ἡμῖν εἰρήνην· νῦν δὲ τρίτον ἥκω, καὶ ἡγοῦμαι

πολὺ δικαιότατα νῦν ἂν διαλλαγῆς τυχεῖν. [6.3.5] ὁρῶ γὰρ οὐκ ἄλλα μὲν ὑμῖν, ἄλλα δὲ ἡμῖν δοκοῦντα,

ἀλλ’ ὑμᾶς τε ἀχθομένους καὶ ἡμᾶς τῇ Πλαταιῶν καὶ Θεσπιῶν ἀναιρέσει. πῶς οὖν οὐκ εἰκὸς τὰ αὐτὰ

γιγνώσκοντας φίλους μᾶλλον ἀλλήλοις ἢ πολεμίους εἶναι;

Ξενοφώντας, Ελληνικά, ΣΤ', 3, 4

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἡ προξενία: η θέση προξένου, η συνθήκη, η πολιτική φιλία
πατρῷος, -α, -ον: πατρικός, πατροπαράδοτος
ἡ κατάλυσις: η κατάπαυση, το σταμάτημα
διαπράττομαι: κατορθώνω, πετυχαίνω, διαπραγματεύομαι – φιλίαν διαπράττομαι: συνάπτω φιλία
ἡ διαλλαγή: η συμφιλίωση
ἄχθομαι: 1) +δοτική = στεναχωριέμαι , αγανακτώ, 2) με αιτιατική = φορτώνομαι, 3) ως ψυχικού πάθους σημαντικό
με κατηγορηματική μετοχή ή 4) με αιτιολογική πρόταση που εισάγεται με το ὅτι ή με το εἰ
ἡ ἀναίρεσις: η καταστροφή, η κατεδάφιση / περισυλλογή πτωμάτων προς ταφή
εἰκός ἐστι: είναι φυσικό / λογικό

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 11

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

γένει : ίδια πτώση στο άλλο αριθμό
εἰρηνοποιοὺς : κλητική ενικού
δικαιότατα : αιτιατική ενικού θηλυκού γένους στον συγκριτικό βαθμό
ὑμῖν : δοτική πληθυντικού στο γ’ πρόσωπο
μᾶλλον : το επίρρημα στον υπερθετικό βαθμό
ἔχων : γ’ ενικό ευκτικής στον αόριστο β’ της ενεργητικής φωνής
αἱρεῖται : β’ ενικό υποτακτικής στον αόριστο β’ της μέσης φωνής
ἐπιθυμήσῃ : γενική θηλυκού γένους της μετοχής στον ίδιο χρόνο
ἡγοῦμαι : απαρέμφατο παρακειμένου
γιγνώσκοντας : β’ ενικό προστακτικής β’ αορίστου

3. α) Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις-φράσεις: Λακεδαιμόνιοι, μόνος, δηλῶσαι,

στρατηγοὺς, εἰρηνοποιοὺς, διαλλαγῆς , ἀχθομένους, ἀλλήλοις
β) Να βρεθούν οι λανθάνοντες υποθετικοί λόγοι του κειμένου και να αναγνωριστούν ως προς το
είδος τους.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Γ’ κλίση ουσιαστικών (σιγμόληκτα ουδέτερα) / Σχηματισμός συντελικών χρόνων
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ονοματικοί ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί: Επιθετικός - κατηγορηματικός
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: τυγχάνω, ἥκω, βούλομαι, ἄχθομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 12

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 7

ΚΕΙΜΕΝΟ

Εὖ γὰρ ἴστε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅτι τρεῖς εἰσὶ πολιτεῖαι παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις, τυραννὶς καὶ ὀλιγαρχία

καὶ δημοκρατία, διοικοῦνται δ’ αἱ μὲν τυραννίδες καὶ ὀλιγαρχίαι τοῖς τρόποις τῶν ἐφεστηκότων, αἱ δὲ

πόλεις αἱ δημοκρατούμεναι τοῖς νόμοις τοῖς κειμένοις. Μηδεὶς οὖν ὑμῶν τοῦτ’ ἀγνοείτω, ἀλλὰ σαφῶς

ἕκαστος ἐπιστάσθω ὅτι ὅταν εἰσίῃ εἰς δικαστήριον γραφὴν παρανόμων δικάσων, ἐν ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ

μέλλει τὴν ψῆφον φέρειν περὶ τῆς ἑαυτοῦ παρρησίας. Διόπερ καὶ ὁ νομοθέτης τοῦτο πρῶτον ἔταξεν ἐν

τῷ τῶν δικαστῶν ὅρκῳ, “ψηφιοῦμαι κατὰ τοὺς νόμους”, ἐκεῖνό γε εὖ εἰδὼς ὅτι ὅταν διατηρηθῶσιν οἱ

νόμοι τῇ πόλει, σῴζεται καὶ ἡ δημοκρατία.

Αισχίνης, κατά Κτησιφώντος, 6

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἡ πολιτεία : το πολίτευμα, το πολιτικό σύστημα
ὁ τρόπος : ο τρόπος ζωής, ο χαρακτήρας, η διάθεση, η συνήθεια
ἐφίστημι : στήνω, τοποθετώ, διορίζω, καθιερώνω // ἐφίσταμαι : παρουσιάζομαι, στέκομαι κοντά, επιβάλλομαι,
τοποθετούμαι ως επιστάτης, προσέχω - οἱ ἐφεστηκότες : οι άρχοντες
ἐπίσταμαι : γνωρίζω καλά, είμαι έμπειρος
παρρησία: ελευθερία λόγουἡ προξενία: η θέση προξένου, η συνθήκη, η πολιτική φιλία
ἡ γραφὴ : η γραπτή δημόσια καταγγελία
φέρω τὴν ψῆφον : ψηφίζω
διόπερ : γι’ αυτό ακριβώς
ψηφίζομαι : αποφασίζω με την ψήφο μου, εγκρίνω με την ψήφο μου

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 13

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

πᾶσιν : γενική ενικού στο θηλυκό γένος
τυραννὶς : κλητική ενικού
ἐφεστηκότων : δοτική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
σαφῶς : ο υπερθετικός βαθμός του επιρρήματος
εὖ : ο συγκριτικός βαθμός του επιρρήματος
ἴστε : απαρέμφατο στον ίδιο χρόνο
φέρειν : απαρέμφατο μέλλοντα στην ίδια φωνή
ψηφιοῦμαι : γ’ ενικό ευκτικής στον χρόνο που βρίσκεται
ἔταξεν : α’ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα
διατηρηθῶσιν : β’ ενικό προστακτικής στον χρόνο που βρίσκεται

3. α) Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις: πᾶσιν, ὑμῶν, φέρειν, πρῶτον, τῇ πόλει

β) Να βρεθούν οι ειδικές προτάσεις του κειμένου, να καταγραφούν, να αιτιολογηθεί η εισαγωγή
και η συντακτική τους θέση.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Παρακείμενος –Υπερσυντέλικος μέσης φωνής
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ονοματικοί ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί: Παράθεση - Επεξήγηση
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: οἶδα, τάττω /-ομαι, ψηφίζω /-ομαι, σῴζω /-ομαι, ἐπίσταμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 14

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 8

ΚΕΙΜΕΝΟ

[2.11.1] «Ἄνδρες Πελοποννήσιοι καὶ ξύμμαχοι, καὶ οἱ πατέρες ἡμῶν πολλὰς στρατείας καὶ ἐν αὐτῇ

Πελοποννήσῳ καὶ ἔξω ἐποιήσαντο, καὶ ἡμῶν αὐτῶν οἱ πρεσβύτεροι οὐκ ἄπειροι πολέμων εἰσίν· ὅμως δὲ

τῆσδε οὔπω μείζονα παρασκευὴν ἔχοντες ἐξήλθομεν, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ πόλιν δυνατωτάτην νῦν ἐρχόμεθα

καὶ αὐτοὶ πλεῖστοι καὶ ἄριστοι στρατεύοντες. [2.11.2] δίκαιον οὖν ἡμᾶς μήτε τῶν πατέρων χείρους

φαίνεσθαι μήτε ἡμῶν αὐτῶν τῆς δόξης ἐνδεεστέρους. ἡ γὰρ Ἑλλὰς πᾶσα τῇδε τῇ ὁρμῇ ἐπῆρται καὶ

προσέχει τὴν γνώμην, εὔνοιαν ἔχουσα διὰ τὸ Ἀθηναίων ἔχθος πρᾶξαι ἡμᾶς ἃ ἐπινοοῦμεν.

Θουκυδίδης, Ιστορία, Β, 11

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἡ στρατεία : η εκστρατεία
ἡ παρασκευὴ : η προετοιμασία
ἐξέρχομαι : βγαίνω έξω, αναχωρώ, εκστρατεύω
ἡ δόξα : η ιδέα, η γνώμη, η φήμη, η υπόληψη
ἐπαίρομαι : υπερηφανεύομαι, βρίσκομαι σε αναταραχή, αναστατώνομαι
ἡ ὁρμὴ : η ορμή, η επίθεση, η εφόρμηση, η εκστρατεία
τὸ ἔχθος : το μίσος
ἐπινοέω, ῶ : σκέπτομαι, σχεδιάζω

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 15

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

ἄνδρες : αιτιατική ενικού
πολλὰς : ο τύπος στο συγκριτικό βαθμό
μείζονα : δοτική ενικού στο θηλυκό γένος και στον υπερθετικό βαθμό
ἄριστοι : το επίρρημα στο συγκριτικό βαθμό
ἔχθος : δοτική πληθυντικού
ἔχοντες : γ’ ενικό ευκτικής αορίστου στην ενεργητική φωνή
ἐξήλθομεν : β’ ενικό προστακτικής αορίστου
φαίνεσθαι : γ’ πληθυντικό οριστικής υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή
πρᾶξαι : απαρέμφατο παρακειμένου στην ίδια φωνή
ἐπινοοῦμεν : β’ ενικό ευκτικής στο χρόνο που βρίσκεται

3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις – φράσεις : πολέμων, τῆσδε, ἐπί πόλιν, πλεῖστοι,
φαίνεσθαι, τῆς δόξης, πᾶσα, Ἀθηναίων, ἡμᾶς, ἅ.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Παθητικός Μέλλοντας –Αόριστος Α’, Παθητικός Μέλλοντας –Αόριστος Β’
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ονοματικοί ετερόπτωτοι προσδιορισμοί (Α’)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἔρχομαι, φαίνω /-ομαι, αἴρω /-ομαι, πράττω /-ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 16

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 9

ΚΕΙΜΕΝΟ

Καὶ οἱ μὲν πολέμιοι οὕτω πράξαντες ἀπῆλθον, οἱ δε Ἕλληνες πορευόμενοι ἀσφαλῶς τὸ λοιπὸν τῆς

ἡμέρας ἀφίκοντο ἐπὶ τὸν Τίγρητα ποταμόν. Ἐνταῦθα πόλις ἦν ἐρήμη μεγάλη, ὄνομα δ’ αὐτῇ ἦν Λάρισα.

ᾤκουν δ’ αὐτὴν τὸ παλαιὸν Μῆδοι. Τὸ εὖρος τοῦ δὲ τείχους αὐτῆς ἦν πέντε καὶ εἴκοσι πόδες, ὕψος δ’

ἑκατόν· τοῦ δὲ κύκλου ἡ περίοδος δύο παρασάγγαι· ᾠκοδόμητο δὲ πλίνθοις κεραμεαῖς· κρηπὶς δ’ ὑπῆν

λιθίνη τὸ ὕψος εἴκοσι ποδῶν. Ταύτην βασιλεὺς ὁ Περσῶν ὅτε παρὰ Μήδων τὴν ἀρχὴν ἐλάμβανον

Πέρσαι πολιορκῶν οὐδενὶ τρόπῳ ἐδύνατο ἑλεῖν· ἥλιον δὲ νεφέλη προκαλύψασα ἠφάνισε μέχρι ἐξέλιπον

οἱ ἄνθρωποι καὶ οὕτως ἑάλω. Παρὰ ταύτην τὴν πόλιν ἦν πυραμὶς λιθίνη, τὸ μὲν εὖρος ἑνὸς πλέθρου, τὸ

δὲ ὕψος δύο πλέθρων. Ἐπὶ ταύτης πολλοὶ τῶν βαρβάρων ἦσαν ἐκ τῶν πλησίον κωμῶν πεφευγότες.

Ξενοφῶντος, Κύρου Ἀνάβασις, 3, 4

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἔρημος, -η, -ον : ακατοίκητος
τὸ εὖρος : το πλάτος
ἡ περίοδος: η περιφέρεια, η περίμετρος
ἡ πλίνθος: το τούβλο
κεραμεοῦς, -ᾶ, -οῦν: πήλινος
ἡ κρηπὶς: η βάση, το θεμέλιο
ἡ νεφέλη: το σύννεφο

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 17

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

πόδες : ονομαστική ενικού αριθμού
μεγάλη : να γραφούν τα παραθετικά και των τριών γενών στην ονομαστική του ενικού
εὖρος : δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού
οὐδενὶ : να κλιθεί το αρσενικό γένος και στους δύο αριθμούς
ταύτην : να γραφεί η ονομαστική πτώση και στα τρία γένη και στους δύο αριθμούς
πράξαντες : να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των αριθμών και των δύο φωνών
ἐλάμβανον : να κλιθεί η προστακτική ενεργητικής και μέσης φωνής όλων των χρόνων
ἐξέλιπον : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στη φωνή που βρίσκεται
ἑάλω : να γραφεί ο αντίστοιχος ενεργητικός τύπος του ρήματος και να κλιθεί ο Αόριστος σε όλες
τις εγκλίσεις στη φωνή που βρίσκεται ο τύπος που δίνεται
πεφευγότες : να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων και να κλιθεί η μετοχή στο ίδιο γένος

3. Να χαρακτηριστεί συντακτικά και να αναλυθεί σε δευτερεύουσα πρόταση η μετοχή

«προκαλύψασα».
4. «μέχρι ἐξέλιπον οἱ ἄνθρωποι» : να χαρακτηριστεί πλήρως συντακτικά η πρόταση.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Ανώμαλα ουσιαστικά
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ονοματικοί ετερόπτωτοι προσδιορισμοί (Β’)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἀφικνοῦμαι, ἁλίσκομαι, καλύπτω /-ομαι, ἀφανίζω, -ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 18

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 10

ΚΕΙΜΕΝΟ

Ἐγὼ δ’ ἡγοῦμαι ἀξίους εἶναι τούτους μηδὲν πάσχειν ὑφ’ ὑμῶν κακόν, οἳ ὑμῖν μὲν εὖνοι ἦσαν, ἐκείνοις

δὲ οὐκ ἀπηχθάνοντο. Τῶν γὰρ λεγόντων ἐναντία ἐκείνοις οἱ μὲν ἔφευγον, οἱ δε ἀπέθνῃσκον, ὥστ’ εἴ τις

καὶ ἐβούλετο ἐναντιοῦσθαι ὑπὲρ ὑμῶν, τὸ δέος καὶ ὁ φόβος τῶν πεπονθότων ἀπέτρεπε πάντας. Ὥστε οἱ

πολλοὶ πάντα ἀπεγίγνωσκον αὐτῶν· τοὺς μὲν γὰρ αὐτῶν ἐξήλαυνον, τοὺς δὲ ἀπεκτίννυσαν. Οἳ δὲ

ἐκείνων ἔμελλον ἀκροᾶσθαι καὶ μηδὲν ἐπιβουλεύειν μηδὲ ἐξαγγέλλειν, τούτους ἂν καθίσταντο. Ὥστε

οὐκ ἂν ῥᾳδίως μετέστη ὑμῖν ἡ πολιτεία. Οὔκουν δίκαιοί εἰσιν, ὧν ὑμῖν εὖνοι ἦσαν, τούτων δίκην

διδόναι. Δεινὸν δέ μοι δοκεῖ εἶναι, εἰ τοῖς εἰποῦσι περὶ τὸ πλῆθος τὸ ὑμέτερον μὴ τὰ ἄριστα ὁ μηδὲν

εἰπὼν ταὐτὰ πείσεται.

Λυσίας, Υπέρ Πολυστράτου, 8-10

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
πάσχω : παθαίνω
ἀπεχθάνομαι : γίνομαι μισητός
φεύγω : εξορίζομαι
τὸ δέος : ο τρόμος, η ανησυχία
ἐξαγγέλλω : ανακοινώνω, γνωστοποιώ
ἀπογιγνώσκω : βρίσκομαι σε απόγνωση
ἐξελαύνω : διώχνω, εξορίζω
ἀποκτίννυμι : σκοτώνω
ἀκροῶμαι : ακούω, υπακούω
καθίστημι : διορίζω, εκλέγω / μεθίστημι : αλλάζω
οὔκουν : όχι λοιπόν
δίκην δίδωμι : τιμωρούμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 19

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
1. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
ἀξίους : τα παραθετικά του τύπου
τούτους : δοτική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
πολλοί : τα παραθετικά στην αιτιατική ενικού αρσενικού γένους
πλῆθος : οι πλάγιες πτώσεις και των δύο αριθμών
ἄριστα : το επίρρημα και στους τρεις βαθμούς
πείσεται : χρονική αντικατάσταση των απαρεμφάτων στην ίδια φωνή
ἐξήλαυνον : β’ ενικό όλων των εγκλίσεων του μέλλοντα στη φωνή που βρίσκεται
ἐξαγγέλλειν : απαρέμφατο και μετοχή μέλλοντα και αορίστου στην ίδια φωνή
2. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : τούτους, ἀξίους, ἐκείνοις, ἐναντιοῦσθαι, αὐτῶν,
μηδέν, μοι, ἐπιβουλεύειν
3. Να αναγνωριστούν οι μετοχές του κειμένου ως προς το είδος τους και τη συντακτική τους θέση.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Προσωπικές, δεικτικές αντωνυμίες, οριστική ή επαναληπτική αντωνυμία
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Μετοχές (επιθετική - κατηγορηματική)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: λέγω, /-ομαι, -τρέπω /-ομαι, ἐλαύνω /-ομαι, ἡγοῦμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 20

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 11

ΚΕΙΜΕΝΟ

[111] Ἐκεῖνος γὰρ ὁρῶν τὴν Ἑλλάδα πολέμων καὶ στάσεων καὶ πολλῶν ἄλλων κακῶν μεστὴν οὖσαν,

παύσας ταῦτα καὶ διαλλάξας τὰς πόλεις πρὸς ἀλλήλας ὑπέδειξε τοῖς ἐπιγιγνομένοις, μεθ’ ὧν χρὴ καὶ

πρὸς οὓς δεῖ τοὺς πολέμους ἐκφέρειν. ποιησάμενος γὰρ στρατείαν ἐπὶ Τροίαν, ἥπερ εἶχε τότε μεγίστην

δύναμιν τῶν περὶ τὴν Ἀσίαν, τοσοῦτον διήνεγκε τῇ στρατηγίᾳ τῶν πρὸς τὴν αὐτὴν ταύτην ὕστερον

πολεμησάντων, [112] ὅσον οἱ μὲν μετὰ τῆς τῶν Ἑλλήνων δυνάμεως ἐν ἔτεσι δέκα μόλις αὐτὴν

ἐξεπολιόρκησαν, ὁ δ’ ἐν ἡμέραις ἐλάττοσιν ἢ τοσαύταις καὶ μετ’ ὀλίγων στρατεύσας ῥᾳδίως αὐτὴν κατὰ

κράτος εἷλεν. Ισοκράτης, Φίλιππος,111-112

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
μεστός, -ή, μεστόν : γεμάτος
ἐκφέρω πόλεμον : κηρύσσω /κάνω πόλεμο
αἱ στάσεις : οι επαναστάσεις, οι πολιτικές συγκρούσεις
μόλις : με δυσκολία
διαφέρω τινός τινι : διαφέρω από κάποιον σε κάτι
διαλάττω τινά : συμφιλιώνω κάποιον
κατά κράτος : ολοκληρωτικά
οἱ ἐπιγιγνόμενοι : οι μεταγενέστεροι
αἱρῶ : κυριεύω, λεηλατώ
ἐκπολιορκῶ : κυριεύω μετά από πολιορκία

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
4. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 21

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

5. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

στάσεων : κλητική ενικού
οὓς : δοτική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
μεγίστην : ο τύπος στο θετικό βαθμό και στο αρσενικό γένος
ἐλάττοσιν : ο τύπος στον υπερθετικό βαθμό
ῥᾳδίως : ο υπερθετικός βαθμός του επιρρήματος
ὁρῶν : απαρέμφατο μέλλονται στην ίδια διάθεση
διαλλάξας : γ’ ενικό ευκτικής στον χρόνο που βρίσκεται
ἐκφέρειν : απαρέμφατο μέλλοντα στην ίδια φωνή
ἐξεπολιόρκησαν : β’ ενικό προστακτικής στον χρόνο που βρίσκεται
εἷλεν : γ’ πληθυντικό υποτακτικής στον χρόνο που βρίσκεται

6. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις – φράσεις : κακῶν, τῶν περὶ τὴν Ἀσίαν, τῇ
στρατηγίᾳ, μετ’ ὀλίγων
7. Να βρεθούν οι μετοχές του κειμένου και να αναγνωριστούν ως προς το είδος τους και τη
συντακτική τους θέση.
8. ὁρῶν, παύσας : να αναλυθούν οι μετοχές σε δευτερεύουσες προτάσεις.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Ερωτηματικές, αυτοπαθητικές αντωνυμίες
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Επιρρηματικές μετοχές (α’ μέρος – αιτιολογική, χρονική, τελική)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἀλλάττω /-ομαι, φέρω /-ομαι, ὁρῶ /-ῶμαι, αἱρῶ /-οῦμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 22

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 12

ΚΕΙΜΕΝΟ

[169] Ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ’ ἀγγέλλων τις ὡς τοὺς πρυτάνεις ὡς Ἐλάτεια κατείληπται. καὶ μετὰ

ταῦθ’ οἱ μὲν εὐθὺς ἐξαναστάντες μεταξὺ δειπνοῦντες τούς τ’ ἐκ τῶν σκηνῶν τῶν κατὰ τὴν ἀγορὰν

ἐξεῖργον καὶ τὰ γέρρ’ ἐνεπίμπρασαν, οἱ δὲ τοὺς στρατηγοὺς μετεπέμποντο καὶ τὸν σαλπικτὴν ἐκάλουν·

καὶ θορύβου πλήρης ἦν ἡ πόλις. τῇ δ’ ὑστεραίᾳ, ἅμα τῇ ἡμέρᾳ, οἱ μὲν πρυτάνεις τὴν βουλὴν ἐκάλουν εἰς

τὸ βουλευτήριον, ὑμεῖς δ’ εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἐπορεύεσθε, καὶ πρὶν ἐκείνην χρηματίσαι καὶ προβουλεῦσαι

πᾶς ὁ δῆμος ἄνω καθῆτο. [170] καὶ μετὰ ταῦτα ὡς ἦλθεν ἡ βουλὴ καὶ ἀπήγγειλαν οἱ πρυτάνεις τὰ

προσηγγελμέν’ ἑαυτοῖς καὶ τὸν ἥκοντα παρήγαγον κἀκεῖνος εἶπεν, ἠρώτα μὲν ὁ κῆρυξ «τίς ἀγορεύειν

βούλεται;» παρῄει δ’ οὐδείς.

Δημοσθένους, Περί του στεφάνου,169-170

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἐξανίστημι: σηκώνομαι
το γέρρον: η σκηνή, το ξύλινο παράπηγμα
ἐμπί(μ)πρημι: καίω, πυρπολώ
μεταπέμπω: στέλνω και καλώ κάποιον, προσκαλώ
χρηματίζω: συνεδριάζω, συσκέπτομαι
προβουλεύω: αποφασίζω, καταρτίζω προβούλευμα
παράγω: παρουσιάζω
πάρειμι (παρά + εἷμι) : ανεβαίνω στο βήμα
πάρειμι (παρά + εἰμί) : είμαι παρών, παρευρίσκομαι

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 23

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

πρυτάνεις : αιτιατική και κλητική ενικού
πλήρης : κλητική του ενικού στο αρσενικό γένος
οὐδείς : η ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
ταῦθ’ : αιτιατική ενικού και γενική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
ἑαυτοῖς : ο ίδιος τύπος στο α’ και β’ πρόσωπο
ἀγγέλλων : ο ίδιος τύπος στον μέλλοντα
κατείληπται : β’ ενικό προστακτικής αορίστου β’ στην ίδια φωνή
ἐκάλουν : γ’ πληθυντικό οριστικής Ενεστώτα στην ίδια φωνή
παρήγαγον : απαρέμφατο και μετοχή ενεστώτα και αορίστου β’ στην ίδια φωνή
ἠρώτα : το ίδιο πρόσωπο στον αόριστο της ίδιας φωνής

3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις – φράσεις : ἀγγέλλων, τῶν κατὰ τὴν ἀγορὰν,
ἐκείνην, ἑαυτοῖς, ἀγορεύειν
4. Να χαρακτηριστούν πλήρως συντακτικά οι προτάσεις «πρὶν ἐκείνην χρηματίσαι καὶ προβουλεῦσαι».
5. «ὡς τοὺς πρυτάνεις ὡς Ἐλάτεια κατείληπται» : να μεταφερθεί η πρόταση στον ευθύ λόγο.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Αντωνυμίες (αόριστες, αναφορικές)
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Επιρρηματικές μετοχές (μέρος β’)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἀγγέλλω /-ομαι, ἐμπί(μ)πρημι /-αμαι, καλῶ /-οῦμαι, ἐρωτῶ /-ῶμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 24

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 13

ΚΕΙΜΕΝΟ

[8.1.1] Ἐς δὲ τὰς Ἀθήνας ἐπειδὴ ἠγγέλθη, ἐπὶ πολὺ μὲν ἠπίστουν καὶ τοῖς πάνυ τῶν στρατιωτῶν ἐξ

αὐτοῦ τοῦ ἔργου διαπεφευγόσι καὶ σαφῶς ἀγγέλλουσι, μὴ οὕτω γε ἄγαν πανσυδὶ διεφθάρθαι· ἐπειδὴ δὲ

ἔγνωσαν, χαλεποὶ μὲν ἦσαν τοῖς ξυμπροθυμηθεῖσι τῶν ῥητόρων τὸν ἔκπλουν, ὥσπερ οὐκ αὐτοὶ

ψηφισάμενοι, ὠργίζοντο δὲ καὶ τοῖς χρησμολόγοις τε καὶ μάντεσι καὶ ὁπόσοι τι τότε αὐτοὺς θειάσαντες

ἐπήλπισαν ὡς λήψονται Σικελίαν. [8.1.2] Πάντα δὲ πανταχόθεν αὐτοὺς ἐλύπει τε καὶ περιειστήκει φόβος

τε καὶ κατάπληξις μεγίστη δή ἐπὶ τῷ γεγενημένῳ. Ἅμα ἐβαρύνοντο μὲν γὰρ καὶ ἰδίᾳ ἕκαστος καὶ ἡ πόλις

στερόμενοι ὁπλιτῶν τε πολλῶν και ἱππέων καὶ ἡλικίας οἵαν οὐχ ἑτέραν ἑώρων ὑπάρχουσαν.

Θουκυδίδης, Ιστορία, Θ, 1-2

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἀπιστῶ: δεν εμπιστεύομαι, δεν πιστεύω
πάνυ: εντελώς. πολύ
οἱ πάνυ τῶν στρατιωτῶν: οι πιο γνωστοί από τους στρατιώτες
πανσυδὶ: με όλο το στράρευμα
διαφθείρω: καταστρέφω ολοσχερώς
χαλεπός εἰμί τινι: οργίζομαι εναντίον κάποιου
θειάζω: συμβουλεύομαι τα μαντεία
εὐελπίζω τινά: κάνω κάποιον να ελπίζει, δίνω ψεύτικες ελπίδες
πανταχόθεν: από παντού, από όλες τις πλευρές

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 25

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

τῶν ῥητόρων : δοτική ενικού και πληθυντικού αριθμού
τὸν ἔκπλουν : δοτική ενικού και αιτιατική πληθυντικού
μάντεσι : ονομαστική, δοτική και κλητική ενικού αριθμού
ὁπλιτῶν : γενική και κλητική ενικού και ονομαστική πληθυντικού αριθμού
ἱππέων : ονομαστική και κλητική ενικού και δοτική και αιτιατική πληθυντικού
ἠγγέλθη : χρονική και εγκλιτική αντικατάσταση του τύπου στη φωνή που βρίσκεται
διεφθάρθαι : να κλιθεί η οριστική και η προστακτική του παρακειμένου στην ίδια φωνή
διαπεφευγόσι : να γραφεί το απαρέμφατο του Μέλλοντα και του Αορίστου β’
ἔγνωσαν : το ίδιο πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του Αορίστου β’ στην ίδια φωνή
ἐλύπει : το ίδιο πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του Ενεστώτα στην ίδια φωνή
ἑώρων : ο ίδιος τύπος στον Μέλλοντα και Αόριστο β’ της ίδιας φωνής

3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις – φράσεις: τῶν στρατιωτῶν, ψηφισάμενοι, τοῖς

ξυμπροθυμηθεῖσι, μάντεσι, θειάσαντες, μεγίστη, ἐπὶ τῷ γεγενημένῳ
4. Να χαρακτηριστούν πλήρως συντακτικά οι προτάσεις «ὡς λήψονται Σικελίαν, οἵαν οὐχ ἑτέραν
ἑώρων ὑπάρχουσαν».

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Επίθετα δευτερόκλιτα
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Απαρέμφατο
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: στερῶ, /-οῦμαι, ἵστημι, /-μαι, ἐλπίζω, /-ομαι, ἀπιστῶ, /-οῦμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 26

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 14

ΚΕΙΜΕΝΟ

[7.10.1] Τοῦ δ’ ἐπιγιγνομένου χειμῶνος ἥκοντες ἐς τὰς Ἀθήνας οἱ παρὰ τοῦ Νικίου ὅσα τε ἀπὸ γλώσσης

εἴρητο αὐτοῖς εἶπον, καὶ εἴ τίς τι ἐπηρώτα ἀπεκρίνοντο, καὶ τὴν ἐπιστολὴν ἀπέδοσαν. ὁ δὲ γραμματεὺς ὁ

τῆς πόλεως παρελθὼν ἀνέγνω τοῖς Ἀθηναίοις δηλοῦσαν τοιάδε. [7.11.1] «Τὰ μὲν πρότερον πραχθέντα,

ὦ Ἀθηναῖοι, ἐν ἄλλαις πολλαῖς ἐπιστολαῖς ἴστε· νῦν δὲ καιρὸς οὐχ ἧσσον μαθόντας ὑμᾶς ἐν ᾧ ἐσμὲν

βουλεύσασθαι. [7.11.2] κρατησάντων γὰρ ἡμῶν μάχαις ταῖς πλέοσι Συρακοσίους ἐφ’ οὓς ἐπέμφθημεν καὶ

τὰ τείχη οἰκοδομησαμένων ἐν οἷσπερ νῦν ἐσμέν, ἦλθε Γύλιππος Λακεδαιμόνιος στρατιὰν ἔχων ἔκ τε

Πελοποννήσου καὶ ἀπὸ τῶν ἐν Σικελίᾳ πόλεων ἔστιν ὧν. καὶ μάχῃ τῇ μὲν πρώτῃ νικᾶται ὑφ’ ἡμῶν, τῇ

δ’ ὑστεραίᾳ ἱππεῦσί τε πολλοῖς καὶ ἀκοντισταῖς βιασθέντες ἀνεχωρήσαμεν ἐς τὰ τείχη.

Θουκυδίδης, Ιστορία, Η, 10-11

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ὁ ἐπιγιγνόμενος: ο επόμενος
ἀπό γλώσσης: προφορικά
ἀποκρίνομαι: απαντώ
παρέρχομαι: ανεβαίνω στο βήμα
ἀναγιγνώσκω: διαβάζω
καιρός ἐστι: είναι η κατάλληλη στιγμή
οὐχ ἧσσον: περισσότερο
βιάζομαι: πιέζομαι

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 27

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:

ἐπιγιγνομένου χειμῶνος : δοτική ενικού και πληθυντικού της συνεκφοράς
γλώσσης : δοτική ενικού και γενική πληθυντικού
γραμματεὺς : αιτιατική και κλητική ενικού
τείχη : η ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
οἷσπερ : να γραφούν τα τρία γένη στην ονομαστική ενικού και πληθυντικού
εἶπον : ο ίδιος τύπος στον μέλλοντα στην ίδια φωνή
ἴστε : να γραφεί το απαρέμφατο του Μέλλοντα και του Αορίστου β’
ἦλθε : το ίδιο πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του Αορίστου β’ στην ίδια φωνή
ἔχων : ο ίδιος τύπος στον Μέλλοντα και Αόριστο β’ της ίδιας φωνής
νικᾶται : το ίδιο πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του ίδιου χρόνου στην ίδια φωνή

3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις – φράσεις : χειμῶνος, βουλεύσασθαι,

κρατησάντων, Λακεδαιμόνιος, ὑφ’ ἡμῶν, ἱππεῦσι
4. Να χαρακτηριστούν πλήρως συντακτικά οι προτάσεις «ἐν ᾧ ἐσμὲν, ἐν οἷσπερ νῦν ἐσμέν».
5. «Τοῦ δ’ ἐπιγιγνομένου χειμῶνος… ἀπέδοσαν.» : να αναγνωριστεί ο υποθετικός λόγος του χωρίου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Τριτόκλιτα επίθετα
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Επιρρηματικοί προσδιορισμοί
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: δίδωμι /-ομαι, μανθάνω /-ομαι, κρατῶ /-οῦμαι, ἀποκρίνομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 28

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 15

ΚΕΙΜΕΝΟ

[9] δοκεῖ δέ μοι τῆς πενίας τῆς ἐμῆς τὸ μέγεθος ὁ κατήγορος ἂν ἐπιδεῖξαι σαφέστατα μόνος ἀνθρώπων.

εἰ γὰρ ἐγὼ κατασταθεὶς χορηγὸς τραγῳδοῖς προκαλεσαίμην αὐτὸν εἰς ἀντίδοσιν, δεκάκις ἂν ἕλοιτο

χορηγῆσαι μᾶλλον ἢ ἀντιδοῦναι ἅπαξ. καὶ πῶς οὐ δεινόν ἐστι νῦν μὲν κατηγορεῖν ὡς διὰ πολλὴν

εὐπορίαν ἐξ ἴσου δύναμαι συνεῖναι τοῖς πλουσιωτάτοις, εἰ δὲ ὧν ἐγὼ λέγω τύχοι τι γενόμενον,

ὁμολογεῑν τοιοῦτον εἶναι καὶ ἔτι πονηρότερον; [10] Περὶ δὲ τῆς ἐμῆς ἱππικῆς, ἧς οὗτος ἐτόλμησε

μνησθῆναι πρὸς ὑμᾶς, οὔτε τὴν τύχην δείσας οὔτε ὑμᾶς αἰσχυνθείς, οὐ πολὺς ὁ λόγος. ἐγὼ γάρ, ὦ

βουλή, πάντας οἶμαι τοὺς ἔχοντάς τι δυστύχημα τοῦτο ζητεῖν καὶ τοῦτο φιλοσοφεῖν, ὅπως ὡς

ἀλυπότατα μεταχειριοῦνται τὸ συμβεβηκὸς πάθος. ὧν εἷς ἐγώ, καὶ περιπεπτωκὼς τοιαύτῃ συμφορᾷ

ταύτην ἐμαυτῷ ῥᾳστώνην ἐξηῦρον εἰς τὰς ὁδοὺς τὰς μακροτέρας τῶν ἀναγκαίων.

Λυσία, «Υπέρ του αδυνάτου» 9-10

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἐπιδείκνυμι: παρουσιάζω, αποδεικνύω
σαφέστατα: με τον πιο σαφή τρόπο
καθίσταμαι: ορίζομαι, διορίζομαι
ἡ ἀντίδοσις: η ανταλλαγή περιουσίας
αἱροῦμαι: προτιμώ
ἅπαξ: μια φορά
δεινόν ἐστι: είναι φοβερό, παράλογο
σύνειμι: συναναστρέφομαι
ἡ ἱππική (τέχνη): η ικανότητα στην ιππασία
αἰσχύνομαι: ντρέπομαι, φοβάμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 29

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
σαφέστατα : το επίρρημα στο συγκριτικό βαθμό
δεινόν : γενική ενικού στον συγκριτικό και στο θηλυκό γένος
οὗτος : αιτιατική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
ἔχοντας : δοτική πληθυντικού στο θηλυκό γένος
συμβεβηκὸς : αιτιατική πληθυντικού στο αρσενικό γένος
ἕλοιτο : β’ ενικό οριστικής στον ίδιο χρόνο
τύχοι : β’ πληθυντικό στην οριστική του μέλλοντα
μνησθῆναι: β’ ενικό προστακτικής στον χρόνο που βρίσκεται
οἶμαι : γ’ ενικό οριστικής παρατατικού
μεταχειριοῦνται : ο τύπος στην ευκτική και στον ίδιο χρόνο
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : χορηγὸς, ἢ ἀντιδοῦναι, γενόμενον, ζητεῖν
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι υποθετικοί λόγοι του κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Συμφωνόληκτα επίθετα γ’ κλίσης (α’ μέρος)
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Β’ όρος σύγκρισης
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: δείκνυμι /-μαι, πίπτω, βαίνω /-ομαι, δέδοικα ή δέδια

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 30

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 16

ΚΕΙΜΕΝΟ

Σωκράτους δ’ ἐγώ τῶν μέν λόγων οὐκ ἔμπειρός εἰμι, ἀλλά πρότερον, ὡς ἔοικε, τῶν ἔργων ἐπειράθην,

καί ἐκεῖ αὐτόν εὗρον ἄξιον ὄντα λόγων καλῶν καί πάσης παρρησίας. Εἰ οὖν καί τοῦτο ἔχει,

συμβούλομαι τἀνδρί, καί ἥδιστα ἄν ἐξεταζοίμην ὑπό τοῦ τοιούτου, καί οὐκ ἄν ἀχθοίμην μανθάνων,

ἀλλά καί ἐγώ τῷ Σόλωνι, ἕν μόνον προσλαβών, συγχωρῶ· γηράσκων γάρ πολλά διδάσκεσθαι ἐθέλω ὑπό

χρηστῶν μόνον. Τοῦτο γάρ μοι συγχωρείτω, ἀγαθόν καί αὐτόν εἶναι τόν διδάσκαλον, ἵνα μή δυσμαθής

φαίνωμαι ἀηδῶς μανθάνων· εἰ δέ νεώτερος ὁ διδάσκων ἔσται ἤ μήπω ἐν δόξῃ ὤν ἤ τι ἄλλο τῶν

τοιούτων ἔχων, οὐδέν μοι μέλει. Σοί οὖν, ὦ Σώκρατες, ἐγώ ἐπαγγέλλομαι καί διδάσκειν καί ἐλέγχειν

ἐμέ ὅ,τι ἄν βούλῃ, καί μανθάνειν γε ὅ,τι αὖ ἐγώ οἶδα· οὕτω σύ παρ’ ἐμοί διάκεισαι ἀπ’ ἐκείνης τῆς

ἡμέρας, ᾗ μετ’ ἐμοῦ συνδιεκινδύνευσας καί ἔδωκας σαυτοῦ πεῖραν ἀρετῆς, ἥν χρή διδόναι τόν μέλλοντα

δικαίως δώσειν.

Πλάτωνας, Λάχης, XIV 189 a-b

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Ισοκράτους, Πλαταϊκός 1-2

πειρῶ τινος : δοκιμάζω κάτι ή κάποιον
ἡ παρρησία : η ελευθεροστομία, η ελευθερία λόγου
συμβούλομαί τινι : συμφωνώ με κάποιον
ἄχθομαι : στενοχωριέμαι, λυπάμαι
συγχωρῶ : συμφωνώ, συναινώ, παραχωρώ
χρηστός, -ή, -όν : καλός, ενάρετος
μέλει μοί τινος : ενδιαφέρομαι, φροντίζω για κάτι ή κάποιον
ἐπαγγέλλομαι : υπόσχομαι, προτείνω, λέω

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 31

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
δυσμαθής : η αιτιατική και κλητική ενικού και στα τρία γένη
ἕν : η δοτική ενικού στο αρσενικό και στο θηλυκό γένος
πολλά : ο ίδιος τύπος στους άλλους δύο βαθμούς
ἀγαθόν : η ίδια πτώση των άλλων βαθμών και στα τρία γένη
ἀηδῶς : οι άλλοι βαθμοί του επιρρήματος
ἐπειράθην : β’ ενικό πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του ίδιου χρόνου (απαρέμφατο –μετοχή)
εὗρον : η προστακτική του Αορίστου β’ της ίδιας φωνής
μανθάνων : τα απαρέμφατα και οι μετοχές όλων των χρόνων στην ίδια φωνή
φαίνωμαι : η οριστική Παρακειμένου και Υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή
ἔδωκας : χρονική και εγκλιτική αντικατάσταση του τύπου στη φωνή που βρίσκεται
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά όλες οι μετοχές του κειμένου.
4. Να αναγνωριστούν οι υποθετικοί λόγοι του χωρίου: “εἰ δέ νεώτερος ὁ διδάσκων ἔσται ἤ μήπω ἐν
δόξῃ ὤν ἤ τι ἄλλο τῶν τοιούτων ἔχων, οὐδέν μοι μέλει”.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Συμφωνόληκτα επίθετα Γ’ κλίσης (β’ μέρος)
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ποιητικό αίτιο
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: πειρῶ /ῶμαι, ἐλέγχω / -ομαι,ἐξετάζω / -ομαι, ἐθέλω – θέλω / -ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 32

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 17

ΚΕΙΜΕΝΟ

Καί Κορίνθιοι καί Ἀργεῖοι ἤδη ξύμμαχοι ὄντες ἔρχονται ἐς Τεγέαν ἀποστήσοντες Λακεδαιμονίων,

ὁρῶντες μέγα μέρος ὄν καί, εἰ σφίσι προσγένοιτο νομίζοντες ἅπασαν ἄν ἔχειν Πελοπόννησον. Ὡς δέ

οὐδέν ἄν ἔφασαν ἐναντιωθῆναι οἱ Τεγεᾶται Λακεδαιμονίοις, οἱ Κορίνθιοι μέχρι τούτου προθύμως

πράσσοντες ἀνεῖσαν τῆς φιλονικίας καί ὠρρώδησαν μή οὐδείς σφίσιν ἔτι τῶν ἄλλων προσχωρῇ. Ὅμως

δέ ἐλθόντες ἐς τούς Βοιωτούς ἐδέοντο σφῶν τε καί Ἀργείων γίγνεσθαι ξυμμάχους καί τἆλλα κοινῇ

πράσσειν. Τάς τε δεχημέρους ἐπισπονδάς, αἵ ἦσαν Ἀθηναίοις καί Βοιωτοῖς πρός ἀλλήλους οὐ πολλῷ

ὕστερον γενόμεναι τῶν πεντηκοντουτίδων σπονδῶν, ἐκέλευον οἱ Κορίνθιοι τούς Βοιωτούς

ἀκολουθήσαντας Ἀθήναζε καί σφίσι ποιῆσαι, μή δεχομένων δέ Ἀθηναίων ἀπειπεῖν τήν ἐκεχειρίαν καί

τό λοιπόν μή σπένδεσθαι ἄνευ αὐτῶν.

Θουκυδίδης, Ιστορία, Ε, 32, 3-6

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἀφίστημι : απομακρύνω / εμποδίζω / επαναστατώ, στασιάζω
μέγας, μεγάλη, μέγα : μεγάλος / ισχυρός / σημαντικός
προσγίγνομαι : έρχομαι προς, προσέρχομαι / προστίθεμαι
ἀνίημι : αφήνω / χαλαρώνω / σταματώ
ὀρρωδέω, -ῶ : φοβάμαι
προσχωρέω, -ῶ (+ δοτ.) : πλησιάζω / πηγαίνω προς (με) το μέρος κάποιου / συντάσσομαι με κάποιον
δεχήμερος, -ον (<δέκα + ἡμέρα) : αυτός που διαρκεί δέκα ημέρες, ο δέκα ημερών
ἡ ἐπισπονδή (κυρ. στον πληθ.) : η ανακωχή που έχει ανανεωθεί
κελεύω : προστάζω / παρακινώ / παρακαλώ
ἀπαγορεύω : απαγορεύω, δεν επιτρέπω / αποτρέπω, μεταπείθω / εγκαταλείπω
σπένδομαι : συνθηκολογώ

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 33

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
μέγα : η αιτιατική ενικού στα τρία γένη και η ίδια πτώση στους άλλους βαθμούς του επιθέτου
σφίσι : η δοτική πληθυντικού στα άλλα πρόσωπα της αντωνυμίας
τούτου : η ονομαστική και γενική πληθυντικού και στα τρία γένη
δεχημέρους : γενική και δοτική ενικού στο γένος που βρίσκεται
ἀλλήλους : η ίδια πτώση στα άλλα γένη
ὁρῶντες : β’ ενικό πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του Αορίστου β’ (απαρέμφατο –μετοχή)
ἀνεῖσαν : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος
εἰπεῖν : β’ ενικό πρόσωπο Προστακτικής στον ίδιο χρόνο
δεχομένων : τα απαρέμφατα όλων των χρόνων της ίδιας φωνής
ἀπειπεῖν : να κλιθεί η προστακτική όλων των χρόνων στη φωνή που βρίσκεται
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : ξύμμαχοι, σφίσι, ἐναντιωθῆναι, τῶν ἄλλων, αἵ,
Ἀθηναίοις, σπονδῶν
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι μετοχές του κειμένου

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Συμφωνόληκτα επίθετα της Γ’ κλίσης (γ’ μέρος)
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Δοτική προσωπική
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἀπαγορεύω, σπένδω /-ομαι, ἵημι / -μαι, δέχομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 34

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 18

ΚΕΙΜΕΝΟ

[212] Βούλομαι τοίνυν ὑμῖν κἀκεῖνο διηγήσασθαι, ὅ φασί ποτ’ εἰπεῖν Σόλωνα κατηγοροῦντα νόμον τινὸς

οὐκ ἐπιτήδειον θέντος. λέγεται γὰρ τοῖς δικασταῖς αὐτὸν εἰπεῖν, ἐπειδὴ τἆλλα κατηγόρησεν, ὅτι νόμος

ἐστὶν ἁπάσαις, ὡς ἔπος εἰπεῖν, ταῖς πόλεσιν, ἐάν τις τὸ νόμισμα διαφθείρῃ, θάνατον τὴν ζημίαν εἶναι.

ἐπερωτήσας δ’ εἰ δίκαιος αὐτοῖς καὶ καλῶς ἔχων ὁ νόμος φαίνεται, [213] ἐπειδὴ φῆσαι τοὺς δικαστάς,

εἰπεῖν ὅτι αὐτὸς ἡγεῖται ἀργύριον μὲν νόμισμ’ εἶναι τῶν ἰδίων συναλλαγμάτων εἵνεκα τοῖς ἰδιώταις

εὑρημένον, τοὺς δὲ νόμους ἡγοῖτο νόμισμα τῆς πόλεως εἶναι. δεῖν δὴ τοὺς δικαστὰς πολλῷ μᾶλλον, εἴ

τις ὃ τῆς πόλεώς ἐστι νόμισμα, τοῦτο διαφθείρει καὶ παράσημον εἰσφέρει, μισεῖν καὶ κολάζειν, ἢ εἴ τις

ἐκεῖν’ ὃ τῶν ἰδιωτῶν ἐστιν.

Δημοσθένης, Κατά Τιμοκράτους 212-213

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
διηγοῦμαι: διηγούμαι, αφηγούμαι
ἐπιτήδειος, -α, -ον: κατάλληλος, χρήσιμος
τίθημι νόμον: νομοθετώ, θεσπίζω νόμο
ὡς ἔπος εἰπεῖν: για να μιλήσω έτσι
ἡ ζημία: η τιμωρία
τά συναλλάγματα: οι συναλλαγές
εἰσφέρω: εισάγω
παράσημος, -ον: παραποιημένος, κίβδηλος, πλαστός
κολάζω: τιμωρώ

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 35

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
ὅ : η αιτιατική ενικού στα τρία γένη της αντωνυμίας
ἐπιτήδειον : η δοτική πληθυντικού στο ίδιο γένος
ἰδιώταις : κλητική ενικού
ἁπάσαις : γενική πληθυντικού στο αρσενικό και θηλυκό γένος
καλῶς : οι άλλοι βαθμοί του επιρρήματος
ἐπερωτήσας : β’ ενικό πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις του Αορίστου β’ (απαρέμφατο –μετοχή)
φαίνεται : το ίδιο πρόσωπο σε όλους τους τύπους Μέλλοντα και Αορίστου της ίδιας φωνής
εἰπεῖν : β’ ενικό πρόσωπο Προστακτικής στον ίδιο χρόνο
εὑρημένον : β’ ενικό οριστικής στον ίδιο χρόνο
διαφθείρει : τα απαρέμφατα όλων των χρόνων της ίδιας φωνής
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : ὑμῖν, διηγήσασθαι, αὐτοῖς, δικαστάς, ἰδιώταις
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις του
κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Ανώμαλα επίθετα
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Διαίρεση προτάσεων - Εγκλίσεις
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: κατηγορῶ /-οῦμαι, τίθημι / -μαι, κολάζω /-ομαι, φημί

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 36

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 19

ΚΕΙΜΕΝΟ

λόγος δέ, οἷος ὁ Στησιχόρου περὶ Φαλάριδος καὶ ὁ Αἰσώπου ὑπὲρ τοῦ δημαγωγοῦ. Στησίχορος μὲν γὰρ

ἑλομένων στρατηγὸν αὐτοκράτορα τῶν Ἱμεραίων Φάλαριν καὶ μελλόντων φυλακὴν διδόναι τοῦ

σώματος, τἆλλα διαλεχθεὶς εἶπεν αὐτοῖς λόγον ὡς ἵππος κατεῖχε λειμῶνα μόνος, ἐλθόντος δ’ ἐλάφου

καὶ διαφθείροντος τὴν νομὴν βουλόμενος τιμωρήσασθαι τὸν ἔλαφον ἠρώτα τινὰ ἄνθρωπον εἰ δύναιτ’

ἂν μετ’ αὐτοῦ τιμωρήσασθαι τὸν ἔλαφον, ὁ δ’ ἔφησεν, ἐὰν λάβῃ χαλινὸν καὶ αὐτὸς ἀναβῇ ἐπ’ αὐτὸν

ἔχων ἀκόντια· συνομολογήσας δὲ καὶ ἀναβάντος ἀντὶ τοῦ τιμωρήσασθαι αὐτὸς ἐδούλευσε τῷ ἀνθρώπῳ.

«οὕτω δὲ καὶ ὑμεῖς», ἔφη, «ὁρᾶτε μὴ βουλόμενοι τοὺς πολεμίους τιμωρήσασθαι τὸ αὐτὸ πάθητε τῷ

ἵππῳ· τὸν μὲν γὰρ χαλινὸν ἔχετε ἤδη, ἑλόμενοι στρατηγὸν αὐτοκράτορα· ἐὰν δὲ φυλακὴν δῶτε καὶ

ἀναβῆναι ἐάσητε, δουλεύσετε ἤδη Φαλάριδι».

Αριστοτέλους, Ρητορική, 1393b

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ὁ αὐτοκράτωρ: με απόλυτη εξουσία
ἡ φυλακή: φρούρηση, φρούριο, φρουρά, σώμα φυλάκων
διαλέγομαι: συζητώ, ομιλώ
ὁ λόγος: διήγημα, διήγηση, πλαστή (φανταστική) ιστορία
ὁ λειμών: λιβάδι
ἡ νομή: βοσκότοπος / τροφή, βοσκή
τιμωρέω, -ῶ: (+δοτική) βοηθώ / (+αιτιατική) τιμωρώ, λαμβάνω εκδίκηση / τιμωροῦμαί τινα = εκδικούμαι κάποιον
συνομολογέω, ῶ: συμφωνώ, υπόσχομαι
δουλεύω τινι: είμαι δούλος

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 37
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
οἷος : η αιτιατική ενικού και πληθυντικού στα τρία γένη της αντωνυμίας
αὐτοκράτορα : η κλητική ενικού και η δοτική πληθυντικού αριθμού
ἐλάφου : κλητική ενικού και δοτική πληθυντικού αριθμού
τινὰ : να γραφεί η γενική και η δοτική ενικού και η ονομαστική πληθυντικού και στα τρία γένη
ἑλομένων : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στην ίδια φωνή
κατεῖχε : εγκλιτική αντικατάσταση β’ ενικό πρόσωπο του ίδιου χρόνου και του Αορίστου β’
διαφθείροντος : τα απαρέμφατα όλων των χρόνων ενεργητικής και μέσης φωνής
λάβῃ : να κλιθεί ο Μέλλοντας της ίδιας φωνής σε όλες τις εγκλίσεις
ὁρᾶτε : να κλιθεί η προστακτική όλων των χρόνων σε όλες τις φωνές
ἐάσητε : το ίδιο πρόσωπο σε όλες τις εγκλίσεις Ενεστώτα και Παρατατικού της ίδιας φωνής
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : στρατηγὸν, αὐτοκράτορα, μόνος, ἀναβάντος
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ειδικές – Ενδοιαστικές προτάσεις
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: μέλλω / -μαι, φθείρω /- ομαι, ἐῶ /-ῶμαι, διαλέγομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 38

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 20

ΚΕΙΜΕΝΟ

[6] προσήκειν δὲ ἔγωγε νομίζω, ὅταν μὲν νομοθετῶμεν, τοῦθ’ ἡμᾶς σκοπεῖν, ὅπως καλῶς ἔχοντας καὶ

συμφέροντας νόμους τῇ πολιτείᾳ θησόμεθα, ἐπειδὰν δὲ νομοθετήσωμεν, τοῖς νόμοις τοῖς κειμένοις

πείθεσθαι, τοὺς δὲ μὴ πειθομένους κολάζειν, εἰ δεῖ τὰ τῆς πόλεως καλῶς ἔχειν. Σκέψασθε γάρ, ὦ

Ἀθηναῖοι, ὅσην πρόνοιαν περὶ σωφροσύνης ἐποιήσατο ὁ Σόλων ἐκεῖνος, ὁ παλαιὸς νομοθέτης, καὶ ὁ

Δράκων καὶ οἱ κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους νομοθέται. [7] πρῶτον μὲν γὰρ περὶ τῆς σωφροσύνης τῶν

παίδων τῶν ἡμετέρων ἐνομοθέτησαν, καὶ διαρρήδην ἀπέδειξαν, ἃ χρὴ τὸν παῖδα τὸν ἐλεύθερον

ἐπιτηδεύειν, καὶ ὡς δεῖ αὐτὸν τραφῆναι, ἔπειτα δεύτερον περὶ τῶν μειρακίων, τρίτον δ’ ἐφεξῆς περὶ τῶν

ἄλλων ἡλικιῶν, οὐ μόνον περὶ τῶν ἰδιωτῶν, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν ῥητόρων. καὶ τούτους τοὺς νόμους

ἀναγράψαντες ὑμῖν παρακατέθεντο, καὶ ὑμᾶς αὐτῶν ἐπέστησαν φύλακας.

Αισχίνης, Κατά Τιμάρχου, 6-8

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
νομοθετέω, ῶ: ορίζω με νόμο, συντάσσω νόμους / τίθημι νόμον: θεσπίζω νόμον
κολάζω: τιμωρώ
διαρρήδην: ρητά, σαφώς
ἀποδείκνυμι: καθιστώ γνωστό, αποδεικνύω, διορίζω, υποδεικνύω
ἐπιτηδεύω: ασχολούμαι με κάτι, φροντίζω
τό μειράκιον: ο νεανίσκος, ο έφηβος
ἐφεξῆς: στη σειρά /έπειτα
ἀναγράφω: καταχωρίζω κάτι σε επίσημα κείμενα, γράφω πάνω σε πλάκες
παρακατίθεμαι: παραδίνω, εμπιστεύομαι προς φύλαξη
ἐφίστημι: διορίζω, τοποθετώ κάποιον ως κάτι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 39

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
καλῶς : οι άλλοι βαθμοί του επιρρήματος
τοῦθ’ : η ονομαστική ενικού και πληθυντικού και στα τρία γένη
παίδων : κλητική ενικού, γενική και δοτική πληθυντικού αριθμού
ῥητόρων : η κλητική ενικού και η γενική και δοτική πληθυντικού
ἡμετέρων : να γραφούν οι αντωνυμίες του ίδιου είδους για έναν και πολλούς κτήτορες
συμφέροντας : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στο β’ ενικό και γ’ πληθυντικό πρόσωπο
πείθεσθαι : να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στην ίδια φωνή
σκέψασθε : να αντικατασταθεί ο τύπος στον ίδιο χρόνο
τραφῆναι : να γραφεί το β’ ενικό και γ’ πληθυντικό όλων των εγκλίσεων του ίδιου χρόνου
ἐπέστησαν : να αντικατασταθεί χρονικά και εγκλιτικά ο τύπος
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : σκοπεῖν, τοῖς νόμοις, ἃ, ὑμῖν, φύλακας
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Συνηρημένα ρήματα σε -άω, -ῶ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Ευθείες και πλάγιες ερωτήσεις
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: σκοπῶ / οῦμαι, γράφω /- ομαι, χρῶμαι, δεῖ

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 40

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 21

ΚΕΙΜΕΝΟ

ὅστις γε μὴν φανερός ἐστι τοῦ μὲν πλεονεκτεῖν ἀεὶ ἐπιμελόμενος, τοῦ δὲ καλοῦ καὶ τῶν φίλων μηδὲν

ἐντρεπόμενος, πῶς τούτου χρή ποτε φείσασθαι; πῶς δὲ οὐ φυλάξασθαι, εἰδότας αὐτοῦ τὰς μεταβολάς,

ὡς μὴ καὶ ἡμᾶς ταὐτὸ δυνασθῇ ποιῆσαι; ἡμεῖς οὖν τοῦτον ὑπάγομεν καὶ ὡς ἐπιβουλεύοντα καὶ ὡς

προδιδόντα ἡμᾶς τε καὶ ὑμᾶς. ὡς δ᾽ εἰκότα ποιοῦμεν, καὶ τάδ᾽ ἐννοήσατε. καλλίστη μὲν γὰρ δήπου δοκεῖ

πολιτεία εἶναι ἡ Λακεδαιμονίων· εἰ δὲ ἐκείνῃ ἐπιχειρήσειέ τις τῶν ἐφόρων ἀντὶ τοῦ τοῖς πλείοσι

πείθεσθαι ψέγειν τε τὴν ἀρχὴν καὶ ἐναντιοῦσθαι τοῖς πραττομένοις, οὐκ ἂν οἴεσθε αὐτὸν καὶ ὑπ᾽ αὐτῶν

τῶν ἐφόρων καὶ ὑπὸ τῆς ἄλλης ἁπάσης πόλεως τῆς μεγίστης τιμωρίας ἀξιωθῆναι; καὶ ὑμεῖς οὖν, ἐὰν

σωφρονῆτε, οὐ τούτου ἀλλ᾽ ὑμῶν αὐτῶν φείσεσθε, ὡς οὗτος σωθεὶς μὲν πολλοὺς ἂν μέγα φρονεῖν

ποιήσειε τῶν ἐναντία γιγνωσκόντων ὑμῖν, ἀπολόμενος δὲ πάντων καὶ τῶν ἐν τῇ πόλει καὶ τῶν ἔξω

ὑποτέμοι ἂν τὰς ἐλπίδας.

Ξενοφώντα, Ελληνικά, Β, 3, 33-34

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἐπιμέλομαι και ἐπιμελοῦμαι : ασχολούμαι, φροντίζω
ἐντρέπομαι : προσέχω, σέβομαι, αισθάνομαι ντροπή
φείδομαι : λυπάμια, ενδιαφέρομαι
ἡ μεταβολή : η αλλαγή, η μετάπτωση
ὑπάγω : υποτάσσω, καταγγέλλω, οδηγώ κάποιον στο δικαστήριο
δήπου : βέβαια
ἡ πολιτεία : η πολιτεία, το πολίτευμα
πείθομαί τινι : υπακούω
ψέγω : κατηγορώ

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 41

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

μέγα φρονῶ : μεγαλοφρονώ, είμαι αλαζόνας

ὑποτέμνω τήν ἐλπίδα : ματαιώνω την ελπίδα, διαψεύδω την ελπίδα

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
ὅστις : να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις των δύο αριθμών και στα τρία γένη
καλοῦ : να γραφούν οι άλλοι βαθμοί του επιθέτου καθώς και το επίρρημα στους τρεις βαθμούς
φίλων : να γραφούν οι άλλοι βαθμοί του επιθέτου καθώς και το επίρρημα στους τρεις βαθμούς
ἁπάσης : κλητική ενικού, γενική και δοτική πληθυντικού αριθμού και στα τρία γένη
τὰς ἐλπίδας : η αιτιατική και κλητική ενικού και η γενική και δοτική πληθυντικού
φυλάξασθαι : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στο β’ ενικό και γ’ πληθυντικό πρόσωπο
εἰδότας : να κλιθεί ο Ενεστώτας και ο Παρατατικός σε όλες τις εγκλίσεις
πείθεσθαι : να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων σε όλες τις διαθέσεις
γιγνωσκόντων : να γραφεί το β’ ενικό και γ’ πληθυντικό όλων των εγκλίσεων του αορίστου β’
ὑποτέμοι : να αντικατασταθεί χρονικά και εγκλιτικά ο τύπος
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι μετοχές του κειμένου
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Συνηρημένα ρήματα σε -έω, -ῶ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Αιτιολογικές – τελικές προτάσεις
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: ἐπιμέλομαι, φείδομαι, φυλάττω /-ομαι, τέμνω /-ομαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 42

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 22

ΚΕΙΜΕΝΟ

ὅτε γὰρ ἡ πρώτη ἐκκλησία περὶ τῆς εἰρήνης ἐγίγνετο καὶ οἱ παρὰ Λακεδαιμονίων ἥκοντες ἔλεγον ἐφ᾽ οἷς

ἕτοιμοι εἶεν τὴν εἰρήνην ποιεῖσθαι Λακεδαιμόνιοι, εἰ κατασκαφείη τῶν τειχῶν τῶν μακρῶν ἐπὶ δέκα

στάδια ἑκατέρου, τότε ὑμεῖς τε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, οὐκ ἠνέσχεσθε ἀκούσαντες περὶ τῶν τειχῶν τῆς

κατασκαφῆς, Κλεοφῶν τε ὑπὲρ ὑμῶν πάντων ἀναστὰς ἀντεῖπεν ὡς οὐδενὶ τρόπῳ οἷόν τε εἴη ποιεῖν

ταῦτα. μετὰ δὲ ταῦτα Θηραμένης, ἐπιβουλεύων τῷ πλήθει τῷ ὑμετέρῳ, ἀναστὰς λέγει ὅτι, ἐὰν αὐτὸν

ἕλησθε περὶ τῆς εἰρήνης πρεσβευτὴν αὐτοκράτορα, ποιήσει ὥστε μήτε τῶν τειχῶν διελεῖν μήτε ἄλλο

τὴν πόλιν ἐλαττῶσαι μηδέν.

Λυσίας, Κατά Αγοράτου, 8-10

 Α. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
ἕτοιμος (και ἑτοῖμος) : έτοιμος, πρόθυμος
κατασκάπτω : σκάβω, γκρεμίζω, κατεδαφίζω
ἀνίσταμαι : σηκώνομαι, παίρνω το λόγο
ἀντιλέγω : προβάλλω αντίρρηση
ἐπιβουλεύω : σχεδιάζω / σκέφτομαι κακό
αὐτοκράτωρ : με πλήρη εξουσία
διαιρέω, -ῶ : χωρίζω, κατεδαφίζω
ἐλαττόω, -ῶ : μειώνω, ζημειώνω, βλάπτω

 Β. ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να μεταφραστεί το παραπάνω απόσπασμα.
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 43

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
πρώτη : οι άλλοι βαθμοί του επιθέτου στο γένος που βρίσκεται
στάδια : η ονομαστική και αιτιατική πληθυντικού
τῶν τειχῶν : κλητική ενικού, γενική και δοτική πληθυντικού αριθμού
οὐδενὶ τρόπῳ : να κλιθεί η συνεκφορά στον πληθυντικό αριθμό
ταῦτα : να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις του πληθυντικού και στα τρία γένη
αὐτοκράτορα : να γραφεί η κλητική του ενικού και η δοτική του πληθυντικού αριθμού
ἐγίγνετο : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στο β’ ενικό και γ’ πληθυντικό πρόσωπο
κατασκαφείη : να αντικατασταθεί εγκλιτικά ο τύπος (απαρέμφατο – μετοχές)
ἀναστὰς : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος στο γένος που βρίσκεται
ἀντεῖπεν : να γραφεί το β’ ενικό και γ’ πληθυντικό όλων των εγκλίσεων του ίδιου χρόνου
διελεῖν : να αντικατασταθεί χρονικά ο τύπος και να κλιθεί ο Ενεστώτας και ο Παρατατικός στην
ίδια φωνή σε όλες τις εγκλίσεις.
3. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω λέξεις : ποιεῖσθαι, τῶν τειχῶν, ἀκούσαντες, ποιεῖν,
φύλακας, τῷ πλήθει, πρεσβευτὴν, αὐτοκράτορα
4. Να βρεθούν και να αναγνωριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου.

 Γ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ: Συνηρημένα ρήματα σε -όω, -ῶ
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ: Συμπερασματικές (αποτελεσματικές προτάσεις)
ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: σκάπτω /-ομαι, ἀνέχομαι, αἱρῶ / -οῦμαι, ἐλαττῶ /-οῦμαι

Επιμέλεια: Αγγελική Τάκη Σελίδα 44