Professional Documents
Culture Documents
Podrecznik Do J. Japonskiego
Podrecznik Do J. Japonskiego
日本語
JĘZYK JAPOŃSKI
część I
私たち は
日本語 を 勉強
します。
Opracowała: Basak Katarzyna
SPIS TREŚCI
Wstęp..........................................................................................................................................3
2
WSTĘP
Podstawowe informacje o Japonii
Japonia (日本 Nihon lub Nippon) oficjalnie Państwo Japonia (日本国 Nihon-koku lub
Nippon-koku);
- składa się z ponad 6 800 wysp, których całkowita powierzchnia wynosi 362 222 km²
(powierzchnia Polski - 322 575 km²).
- cztery główne wyspy - Honshū (Honsiu), Kyūshū (Kiusiu) , Shikoku (Sikoku) oraz
Hokkaidō (Hokkaido).
- stolica Tōkyō 東京都 (liczba ludności -13 161 751, Warszawa - liczba ludności
1 726 581)
- jest położona na styku płyt tektonicznych na Pacyfiku (trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów
i fale tsunami).
3
Polityka
Język
Ponad 99% mieszkańców Japonii posługuje się językiem japońskim. Pochodzenie języka
japońskiego jest nieznane. Znaki kanji wywodzą się z języka chińskiego a gramatyka jest
zbliżona do języka koreańskiego.
Religia
Buddyzm - narodził się w Indiach i przybył do Japonii przez Chiny i Koreę około połowy VI
wieku. Wiara ta szybko znalazła uznanie wśród wyższych warstw społecznych. Obecnie
buddyzm współgra z shintoizmem i Japończycy utożsamiają się z obydwoma tymi religiami.
4
Chrześcijaństwo wyznaje 1% mieszkańców Japonii. Zostało sprowadzone do Japonii
w XVI w. przez portugalskich zakonników ( pierwszym misjonarzem był jezuita Franciszek
Ksawery ).
Sport
W Japonii wielką popularnością cieszą się tradycyjne sztuki walki. Są to między innymi
karate, judo, aikido. Sportem narodowym są za to zapasy sumo. Do najpopularniejszych gier
zespołowych należy baseball.
Symbole Japonii
5
Zwroty grzecznościowe
Pierwsze spotkanie
6
[どうぞ]よろしく[おねがいします] [Dōzo]yoroshiku[onegaishimasu] – Polecam się na
przyszłość, miło mi poznać.
Smacznego
Tak Nie
はい Hai - Tak
Przyrostki do imion
- さん -san
- さま -sama
7
Lekcja 1. Romaji - wymowa.
Pismo – podstawy
Język japoński składa się łącznie z 4 alfabetów.
Rōmaji (alfabet łaciński np. a, ka, ta), hiragana (pismo sylabiczne, dawniej używane tylko
przez kobiety, każdemu znakowi hiragana przypada znak katakana np. あ, か, た),
katakana (pismo sylabiczne, dawniej używane przez mężczyzn, obecnie stosuje się je do
zapisywania nazw własnych obcego pochodzenia np. ポーランド - Polska)oraz kanji
(znaki logograficzne chińskiego pochodzenia 車 学 人 ).
Język japoński oparty jest na sylabach, gdzie po każdej spółgłosce musi wystąpić samogłoska
(jeden wyjątek – sylaba „n”).
Istnieje kilka sposobów zapisu japońskich tekstów fonetycznie alfabetem łacińskim – rōmaji.
- a i u e o
k ka ki ku ke ko
s sa shi su se so
g ga gi gu ge go
t ta chi tsu te to
z za ji zu ze zo
n na ni nu ne no
h ha hi fu he ho d da ji zu de do
m ma mi mu me mo b ba bi bu be bo
y ya - yu - yo p pa pi pu pe po
r ra ri ru re ro
w wa - - - wo
n
8
ZASADY:
- n jest jedyną samodzielną spółgłoską, która w języku japońskim także jest sylabą
9
Lekcja 2. Hiragana
a i u e o
- あa いi うu えe おo
k か ka き ki く ku け ke こ ko
s さ sa し shi す su せ se そ so
t た ta ち chi つ tsu て te と to
n な na に ni ぬ nu ね ne の no
h は ha ひ hi ふ fu へ he ほ ho
m ま ma み mi む mu め me も mo
y や ya ゆ yu よ yo
r ら ra り ri る ru れ re ろ ro
w わ wa を wo
n んn
10
a i u e o
g が ga ぎ gi ぐ gu げ ge ご go じ ji ず zu jest
częściej używane
z ざ za じ ji ず zu ぜ ze ぞ zo niż ぢ ji づ zu.
ぢ ji づ zu – są
d だ da ぢ ji づ zu で de ど do stosowane bardzo rzadko, np.
w tradycyjnych, archaicznych
b ば ba び bi ぶ bu べ be ぼ bo słowach, nazwach własnych.
p ぱ pa ぴ pi ぷ pu ぺ pe ぽ po
Sylaby zmiękczone
ya yu yo
k きゃ kya きゅ kyu きょ kyo
s しゃ sha しゅ shu しょ sho
t ちゃ cha ちゅ chu ちょ cho
n にゃ nya にゅ nyu にょ nyo
h ひゃ hya ひゅ hyu ひょ hyo
m みゃ mya みゅ myu みょ myo
r りゃ rya りゅ ryu りょ ryo
g ぎゃ gya ぎゅ gyu ぎょ gyo
p ぴゃ pya ぴゅ pyu ぴょ pyo
b びゃ bya びゅ byu びょ byo
j じゃ ja じゅ ju じょ jo
11
12
Ćwiczenie 1.
Zapisz hiraganą:
e (obraz) _______________________
au (spotykać) ___________________
ai (miłość) ______________________
ie (dom) ________________________
13
14
Ćwiczenie 2.
Zapisz hiraganą:
ka (komar) _____________________
ki (drzewo) _____________________
15
Ćwiczenie 3.
Zapisz hiraganą:
sushi __________________________________
16
kaze (wiatr) _____________________________
17
Ćwiczenie 4.
Zapisz hiraganą:
te (ręka) ___________________________
18
19
Ćwiczenie 5.
Zapisz hiraganą:
20
ぶ
Ćwiczenie 6.
Zapisz hiraganą:
21
hito (osoba, człowiek) _________________
22
Ćwiczenie 7.
Zapisz hiraganą:
me (oko) _______________________
23
Ćwiczenie 8.
Zapisz hiraganą:
24
25
Ćwiczenie 9.
Zapisz hiraganą:
26
Ćwiczenie 10.
Zapisz hiraganą:
Wyjątek!! Podwójnie występująca głoska „n” nie może zostać podwojona w powyższy
sposób. Jest to jedyna spółgłoska która może występować samodzielnie.
27
こんにち konnichi | こんな konna |
Ćwiczenie 11.
Zapisz hiraganą:
Przedłużenie
Wszystkie sylaby mogą być przedłużone – wymawia się je wtedy dwa razy dłużej. Nie
przedłużamy tylko samodzielnego „n” ん.
W romaji pozioma kreska nad samogłoską oznacza podwójną długość tej samogłoski.
Wyjątek stanowi „ii”
Przykłady: kā かあ kii きい kū くう kē けえ kō こう
Zapis długich sylab w hiraganie polega na dopisaniu drugiej tak samo brzmiącej samogłoski,
która kończy poprzednią sylabę. Wyjątek stanowią również długie sylaby zakończone na –o,
prawie zawsze przedłuża się je poprzez dodanie „u” う.
28
Ćwiczenie 12.
Czytanie partykuł
Samodzielne znaki は ha, へ he, を wo występują w japońskim zdaniu jako partykuły. Wtedy
czytamy je jako は – wa (ła) , へ – e, を – o.
Ćwiczenie 13.
__________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
29
Henohenomoheji へのへのもへじ
Znak ten jest rysowany przez dzieci w przedszkolu i w podstawówce. Występuje również w
popkulturze i filmie japońskim, aby przedstawić twarz kogoś, kogo się nie zna lub twarz
osoby, której się dawno nie widziało.
Ćwiczenie 14.
Zadanie:
30
Użyte znaki:
31
Lekcja 3 – Konstrukcja zdania japońskiego
☆ W języku japońskim czasownik zawsze znajduje się na końcu zdania. Na początku zdania
wprowadza się temat, a w dalszej części się go rozwija i wprowadza ważne informacje.
☆ Części mowy występują zazwyczaj z partykułami, które modyfikują słowa stojące za lub
przed nimi.
tematu] pytajna]
Partykuła は WA wprowadza temat zdania, czyli pokazuje nam o czym jest dane zdanie.
Określa podmiot.
Partykuła か KA jest niczym innym jak znakiem zapytania – tworzy zdanie pytające.
Regułka:
A は B です。 - A to B / A jest B.
32
Regułka:
Przykład:
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
33
Odpowiadanie na pytanie
Regułka:
Przykład:
Ćwiczenie 3.
34
1. Watashi wa gakusei desu ka. わたし は がくせいです か。
+_________________________________________________________________
- ________________________________________________________________
+_________________________________________________________________
- _________________________________________________________________
+_________________________________________________________________
- _________________________________________________________________
Zaimki osobowe
JA TY ON ONA
Bardzo formalny watakushi omae
Grzeczny watashi anata kanojo kare
Nieformalny boku (男) kimi
anta
Niegrzeczny ore (男)
35
Lekcja 4 - Partykuła „no” – przynależność oraz partykuła „to” – i, oraz.
わたし の ほん。
あなた の いぬ。
わたし の なまえ。
これ は にほん の ねこ です。
Regułka
A の B. B przynależy do A.
36
Ćwiczenie 1.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
わたし と ともだち。
はは と ねえさん。
Inu to neko to uma to tori to sakana to nezumi. Pies i kot i koń i ptak i ryba i mysz.
いぬ と ねこ と うま と とり と さかな と ねずみ。
Regułka
A と B. A i B. / A razem z B.
[A] やま と [B] かわ。 Góry i rzeki.
góra rzeka
37
だいち くん と はな ちゃん は ちゅうがっこう に います。
[A] Daichi-kun i [B] Hana-chan gimnazjum są/być
Ćwiczenie 2
1. ほん ( ) えんぴつ。
2. あなた ( ) ねこ ( ) ぎゅうにゅう/mleko/。
5. これ ( ) あなた ( ) ほん ( ) かぎ です ( )。
Ćwiczenie 3
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
38
Lekcja 5 - Hiragana – powtórzenie wiadomości
Zadanie 1.
Uzupełnij hiraganą brakujące miejsca
あa いi うu えe おo
か ka き ki く ku け ke こ ko
さ sa し shi す su せ se そ so
た ta ち chi つ tsu て te と to
な na に ni ぬ nu ね ne の no
は ha ひ hi ふ fu へ he ほ ho
ま ma み mi む mu め me も mo
や ya ゆ yu よ yo
ら ra り ri る ru れ re ろ ro
わ wa を wo
んn
Zadanie 2.
Zapisz w Rōmaji
1. おはようございます。_____________________________
2. いただきます。____________________________________________
3. すみません。______________________________________________
5. これ は ねこです。________________________________________
6. おんあ の こ _____________________________________________
39
7. おとこ の こ _______________________________________________
8. はな ______________________________________________________
9. おかあさん _______________________________________________
Zadanie 3.
Zapisz zdania hiraganą
Zadanie 4.
40
Zadanie 5.
___________________________________________________________________________
あたたかくなかったから、あたたかい ふく を つかった
________________________________________________________________
Zadanie 5.
1. watashi (ja)
2. anata (ty)
3. kare (on)
4. kanojo (ona)
5. Nihon (Japonia)
7. hon (książka)
8. enpitsu (ołówek)
9. neko (kot)
41
Lekcja 6 – Katakana
Używamy katakany:
a i u e o
- アa イi ウu エe オo
k カ ka キ ki ク ku ケ ke コ ko
s サ sa シ shi ス su セ se ソ so
t タ ta チ chi ツ tsu テ te ト to
n ナ na ニ ni ヌ nu ネ ne ノ no
h ハ ha ヒ hi フ fu ヘ he ホ ho
m マ ma ミ mi ム mu メ me モ mo
y ヤ ya - ユ yu - ヨ yo
r ラ ra リ ri ル ru レ re ロ ro
w ワ wa - - - ヲ wo
n ンn - - - -
Nigoryzacja:
a i u e o
g ガ ga ギ gi グ gu ゲ ge ゴ go
z ザ za ジ ji ズ zu ゼ ze ゾ zo
d ダ da ヂ ji ヅ du デ de ド do
b バ ba ビ bi ブ bu ベ be ボ bo
p パ pa ピ pi プ pu ペ pe ポ po
42
Sylaby zmiękczone
ya yu yo
k キャ kya キュ kyu キョ kyo
s シャ sha シュ shu ショ sho
t チャ cha チュ chu チョ cho
n ニャ nya ニュ nyu ニョ nyo
h ヒャ hya ヒュ hyu ヒョ hyo
m ミャ mya ミュ myu ミョ myo
r リャ rya リュ ryu リョ ryo
Przedłużania:
ā aa アー
ii イー
ū uu ウー
ē ee エー
ō oo オー
Zasada jest taka sama jak w przypadku hiragany, tylko zamiast małego „っ” używamy ッ w
katakanie.
43
44
45
Ćwiczenie 1
Zapisz katakaną:
4. Kā (samochód) _____________________________
46
Ćwiczenie 2
Zapisz katakaną:
47
4. Kōsu (kurs) ___________________________
48
Ćwiczenie 3
Zapisz katakaną:
49
Ćwiczenie 4
Zapisz katakaną:
1. Nōto (zeszyt)_______________________________
50
3. Nyūsu (wiadomości, aktualności) _______________________
51
Ćwiczenie 5
Zapisz katakaną:
52
53
Ćwiczenie 6
Zapisz katakaną:
54
Ćwiczenie 7
Zapisz katakaną:
3. Yahhō (Yahoo)____________________________
55
Ćwiczenie 8
Zapisz katakaną:
56
Ćwiczenie 9
Zapisz katakaną:
57
Ćwiczenie 10
1. レストラン
2. スマイル
3. テレビ
4. アニメ
5. バイバイ
6. イメージ
7. インターネット
Zapamiętaj!
✿ wyrazy obce posiadają dźwięki i sylaby, które nie występowały w języku japońskim
dlatego dodano do katakany nowe znaki (stworzono je z już istniejących).
イェ ye
ウィ wi ウェ we ウォ wo
ヷ va ヺ vo
ヴァ va ヴィ vi ヴ vu ヴェ ve ヴォ vo
シェ she
ジェ je
チェ che
ティ ti トゥ tu
テュ tyu
ディ di ドゥ du
58
デュ dyu
ツァ tsa ツィ tsi ツェ tse ツォ tso
ファ fa フィ fi フェ fe フォ fo
フュ fyu
Ćwiczenie 11
Ćwiczenie 12
Uzupełnij tabelkę.
59
Ćwiczenie 13
Narodowości.
60
Lekcja 7 – Kore, Sore, Are – zaimki wskazujące.
To と
No の
Wa は
Ka か
2. Co onzaczają zdania:
Watashi no tomodachi.
Watashi to tomodachi.
Tomodachi no ringo.
________________________________________________________________
61
Kore wa dare no ringo desu ka? これ は だれ の りんご です か。
jabłko
________________________________________________________________
1. Kore これ
これ は ほん です。
To jest książka.
62
3. Are あれ
あれ は はな です。
63
Ćwiczenie 1.
1. かさ - parasolka
64
3. まど - okno
65
Ćwiczenie 2.
1. これ / りんご / ポーランド
................................................................................................................................
2. あの / せんせい /くるま
..................................................................................................................................
3. わたし / その / かさ
.................................................................................................................................
4. かぎ(klucz) / あれ / フランス
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
6. カメラ / あれ / だれ
.................................................................................................................................
7. カメラ / あの / だれ
..................................................................................................................................
8. はな / その / わたし / ともだち
.................................................................................................................................
9. ちゅうがくせい / これ / ほん
.................................................................................................................................
10. それ / すし / だれ
..................................................................................................................................
66
Lekcja 8 Liczebniki / kanji cz. 1
1 一 ichi
2 二 ni
3 三 san
4 四 shi / yon/ yo
5 五 go
6 六 roku
7 七 shichi / nana
8 八 hachi
9 九 kyū /ku
10 十 jū
67
八
Ćwiczenie 1
Uzupełnij brakujące liczby
11 十一 jūichi
12 十二 jūsan
13
14 十四 jūyon
15
16 jūroku
17
18
19 十九 jūkyū
20 二十 nijū
21 二十一 nijūichi
22
23 二十三 nijūsan
24 二十四 nijūyon
25
30
40 四十 yonjū
50
60
70 七十 shichijū
80
90 kyūjū
100 百 hyaku
68
Ćwiczenie 2
27
91
79
55
32
46
68
87
Ćwiczenie 3
1. 十八
2. 七十二
3. 三十六
4. 五十三
5. 四十一
6. 八十九
7. 六十
8. 二十八
9. 九十四
10. 百五十一
69
Lekcja 9 Dni tygodnia, miesiące / Kanji cz. 2
人 - człowiek
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
ジン ひと
ニン
Złożenia:
!! 々 - znak powtórzenia – zamiast dwa razy zapisywać ten sam znak, np. 人人
々 - jest mniejszy od znaków kanji
Zapisz zdania:
Ano hito wa watashi no okāsan.
70
日 – dzień, słońca
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
ニチ ひ
ジツ び
か
Złożenia:
Zapisz zdania:
1. Hi wa ōkii desu.
71
月- miesiąc, księżyc
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
ガツ つき
ゲツ
Złożenia:
Zapisz zdania:
1. Tsuki wa utsukushii.
3. Nihon no shōgatsu.
72
火 – ogień
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
カ ひ
Złożenia:
Zapisz zdania:
水 – woda
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
スイ みず
Złożenia:
kanji rōmaji znaczenie
水 mizu woda
水泳 suiei pływanie
73
Zapisz zdania:
1. Mizu to jūsu.
木 – drzewo
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
モク き
ボク こ
Złożenia:
kanji rōmaji znaczenie
木 ki drzewo
木の葉 konoha Liście drzew
Zapisz zdania:
74
金 – złoto, pieniądze
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
キン かね
コン かな
Złożenia:
kanji rōmaji znaczenie
金 kin złoto
金 kane pieniądze
金持ち kanemochi bogacz
Zapisz zdania:
1. Kanemochi ni naritai.
2. Okane ga arimasen.
土 – ziemia
Czytania:
On'yomi Kun'yomi
ド つち
ト
Złożenia:
kanji rōmaji znaczenie
土 tsuchi Ziemia
75
土地 tochi grunt
Zapisz zdania:
1. Tsuchi ni ki ga arimasu.
DNI TYGODNIA
76