ADN vòng

trang định hướng Wikimedia

ADN vòng là phân tử ADN hai mạch ở dạng đường cong khép kín, không có hai đầu mút,[1][2]
gọi đầy đủ hơn là "phân tử ADN hình vòng tròn".[3] Đây là khái niệm dịch từ thuật ngữ nước
ngoài: Circular DNA (tiếng Anh), ADN circulaire (tiếng Pháp) dùng để chỉ phân tử ADN không
có hai đầu tự do như ở dạng tuyến tính (mạch thẳng) mà lại khép kín (xem hình bên). Một số
nghiên cứu đã được đang tải trên tạp chí Biomacromolecules.

Mô hình 3D (vi tính) của ADN dạng vòng Borromean, với các ion kẽm mô tả bằng viên cầu màu xám.

Các loại

Có nhiều loại ADN vòng khác nhau, ở các trạng thái khác nhau, nhưng đều có chung đặc
điểm cơ bản là ADN ở dạng đường cong kín (DNA closed).[4] Một số loại ADN vòng thường
gặp là:

Plasmit (plasmid).

Nhiễm sắc thể nhân sơ (circular bacterial chromosomes).

ADN ty thể (Mitochondrial DNA).

ADN lục lạp (Chloroplast DNA).

ADN vòng hoá trị (covalently closed circular DNA).

Thay đổi dạng

Sự thay đổi dạng của ADN vòng tuỳ độ pH.

Sơ đồ ADN vòng và khả năng thay đổi cấu trúc của nó.

ADN vòng trong tế bào sống không có hình dạng cố định, mà thay đổi thuỳ theo môi trường
nội bào và chức năng nó thực hiện.

Chẳng hạn, trong độ pH khác nhau, cùng loại ADN vòng lại có dạng và trạng thái xoắn khác
nhau (hình trái).

Hoặc do thực hiện chức năng hay do tác động của enzym, một ADN có thể được "mở vòng"
thành dạng tuyến tính, bị cắt bớt bởi enzym giới hạn, hoặc được nối lại và "đóng vòng" trở
lại nhờ enzym ligaza (hình phải).

Sự thay đổi dạng này kéo theo biến đổi cấu trúc tôpô của nó, từ đó dẫn đến thay đổi về
chức năng.

Một số ảnh về các loại và trạng thái ADN vòng

Plasmit có thể ở dạng vòng không xoắn (như một đường tròn trên mặt phẳng) hoặc có thể ở
dạng xoắn số 8.

Nhiễm sắc thể vòng (tức ADN-NST vi khuẩn) đang nhân đôi.

Một số bệnh di truyền người có liên quan đến ADN vòng ở ty thể.
Bản đồ gen trên ADN vòng ở lục lạp của cây Arabidopsis thaliana.

Một số dạng siêu xoắn của ADN vòng.

ADN vòng đang phiên mã, tạo cấu trúc lai ADN-ARN.
Xem thêm

ARN vòng.

AMP vòng.

Peptit vòng.

Nguồn trích dẫn

1. ^ “Circular DNA” (https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/circular-dna) .

2. ^ Henrik Devitt Møller et all. “Circular DNA elements of chromosomal origin are common in
healthy human somatic tissue” (https://www.nature.com/articles/s41467-018-03369-8) .

3. ^ Phạm Thành Hổ: "Di truyền học" - Nhà xuất bản Giáo dục, 1998.

4. ^ “Circular DNA” (https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/circular-dna) .

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?
title=ADN_vòng&oldid=64736420”

Sửa đổi lần cuối cùng cách đây 2 tháng bởi Thày Bùi Phúc Trạch - CVA.

Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 3.0 ,

ngoại trừ khi có ghi chú khác.