Mieszaniny

Jednorodne (homogeniczne) Niejednorodne (heterogeniczne)

 Składników mieszaniny nie  Składniki mieszaniny

można odróżnić „gołym - można odróżnić „gołym -
nieuzbrojonym” okiem nieuzbrojonym” okiem

 Przykłady: mieszanina wody z  Przykłady: mieszania

cukrem, solą lub kwasem wody z olejem, piaskiem
octowym, mieszania powietrza lub mąką, siarka z
opiłkami żelaza, cukier i
mak

Rozdzielanie mieszanin niejednorodnych

Rozdzielanie mieszaniny siarki i opiłków żelaza:

 różnice we właściwościach magnetycznych składników mieszaniny

Rozdzielanie mieszaniny wody i kredy(ciecz i ciało stałe, które w tej cieczy się nie
rozpuszcza):

 wykorzystanie nierozpuszczalności kredy w wodzie:

 dekantacja – oddzielenie ciała stałego i cieczy przez zlanie klarownej cieczy z

nad osadu

 sedymentacja – proces opadania na dno drobin ciała stałego w cieczy pod

wpływem siły ciężkości

 filtracja (sączenie) – przepuszczenie mieszaniny ciała stałego i cieczy prze filtr

(sączek) przepuszczający ciecz ale zatrzymujący osad

Rozdzielanie mieszaniny wody i oleju (dwie niemieszające się ciecze)

 wykorzystanie nierozpuszczalności cieczy w sobie

i różnej gęstości substancji w mieszaninie

 użycie rozdzielacza – naczynie z kranikiem do spuszczania cieczy o większej

gęstości

 Pozostałe metody rozdzielania mieszanin:

 Odwirowanie (np. rozdzielenie mleka od śmietany)

 Przesiewanie na sicie (np. rozdzielenie mąki i maku)

  Odparowanie cieczy od ciała stałego (np. woda i piasek)

Rozdzielanie mieszanin jednorodnych

Rozdzielanie mieszaniny wody i soli kuchennej, wody i cukru (ciecz i ciało stałe
które się w tej cieczy rozpuszcza)

 wykorzystanie bardzo dużej różnicy wrzenia substancji - woda 100oC , sól –

610oC

 odparowanie – ogrzanie mieszaniny cieczy

i rozpuszczonej w niej ciała stałego (sól, cukier)
w celu odparowaniu cieczy – rozpuszczalnika

 krystalizacja – wydzielenie substancji stałej

w postaci kryształów w wyniku obniżenia temp.
lub częściowego odparowania rozpuszczalnika

 w roztworze nasyconym – roztwór przechodzi

w przesycony i substancja stała w nadmiarze ulega krystalizacji

Rozdzielenie mieszaniny dwóch cieczy lub gazów wzajemnie się rozpuszczających:

 Wykorzystanie różnić temp. wrzenia: woda – 100oC + ocet – 118oC, woda +

alkohol – 78oC, ropa naftowa),
gazów: tlen (-182oC) azot (-195oC), wodór (-253oC)

 Destylacja frakcjonowania – rozdzielenie mieszaniny cieczy lub skroplonych

gazów różniących się temp. wrzenia:

 składnik o niższej temp. wrzenia odparowuje

w pierwszej kolejności, przeprowadzony w pary po schłodzeniu ulega
skropleniu

 Chromatografia bibułowa lub cienkowarstwowa – wykorzystanie różnych

szybkości przemieszczania się składników mieszaniny z rozpuszczalnikiem np.
w bibule
 Mieszaniny

Jednorodne (homogeniczne) Niejednorodne (heterogeniczne)

 Składników mieszaniny nie  Składniki mieszaniny

można odróżnić „gołym - można odróżnić „gołym -
nieuzbrojonym” okiem nieuzbrojonym” okiem

 Przykłady: mieszanina wody z  Przykłady: mieszania

cukrem, solą lub kwasem wody z olejem, piaskiem
octowym, mieszania powietrza lub mąką, siarka z
opiłkami żelaza, cukier i
mak

Rozdzielanie mieszanin niejednorodnych

Rozdzielanie mieszaniny siarki i opiłków żelaza:

 różnice we właściwościach magnetycznych składników mieszaniny

Rozdzielanie mieszaniny wody i kredy(ciecz i ciało stałe, które w tej cieczy się nie
rozpuszcza):

 wykorzystanie nierozpuszczalności kredy w wodzie:

 dekantacja – oddzielenie ciała stałego i cieczy przez zlanie klarownej cieczy z

nad osadu

 sedymentacja – proces opadania na dno drobin ciała stałego w cieczy pod

wpływem siły ciężkości

 filtracja (sączenie) – przepuszczenie mieszaniny ciała stałego i cieczy prze filtr

(sączek) przepuszczający ciecz ale zatrzymujący osad

Rozdzielanie mieszaniny wody i oleju (dwie niemieszające się ciecze)

 wykorzystanie nierozpuszczalności cieczy w sobie

i różnej gęstości substancji w mieszaninie

 użycie rozdzielacza – naczynie z kranikiem do spuszczania cieczy o większej

gęstości

 Pozostałe metody rozdzielania mieszanin:

 Odwirowanie (np. rozdzielenie mleka od śmietany)

 Przesiewanie na sicie (np. rozdzielenie mąki i maku)

  Odparowanie cieczy od ciała stałego (np. woda i piasek)

Rozdzielanie mieszanin jednorodnych

Rozdzielanie mieszaniny wody i soli kuchennej, wody i cukru (ciecz i ciało stałe
które się w tej cieczy rozpuszcza)

 wykorzystanie bardzo dużej różnicy wrzenia substancji - woda 100oC , sól –

610oC

 odparowanie – ogrzanie mieszaniny cieczy

i rozpuszczonej w niej ciała stałego (sól, cukier)
w celu odparowaniu cieczy – rozpuszczalnika

 krystalizacja – wydzielenie substancji stałej

w postaci kryształów w wyniku obniżenia temp.
lub częściowego odparowania rozpuszczalnika

 w roztworze nasyconym – roztwór przechodzi

w przesycony i substancja stała w nadmiarze ulega krystalizacji

Rozdzielenie mieszaniny dwóch cieczy lub gazów wzajemnie się rozpuszczających:

 Wykorzystanie różnić temp. wrzenia: woda – 100oC + ocet – 118oC, woda +

alkohol – 78oC, ropa naftowa),
gazów: tlen (-182oC) azot (-195oC), wodór (-253oC)

 Destylacja frakcjonowania – rozdzielenie mieszaniny cieczy lub skroplonych

gazów różniących się temp. wrzenia:

 składnik o niższej temp. wrzenia odparowuje

w pierwszej kolejności, przeprowadzony w pary po schłodzeniu ulega
skropleniu

 Chromatografia bibułowa lub cienkowarstwowa – wykorzystanie różnych

szybkości przemieszczania się składników mieszaniny z rozpuszczalnikiem np.
w bibule