Furier Serisi ve spektrum ile ilgili çözümlü problemler

Bu dosyada ceşitli konularda çözümlü problemler verilmiştir. İlgili problemleri inceleyerek

yararlanabilirsiniz.

Çözümlü Problemler
135)cos(at) fonksiyonunun periyodunu bulun
Çözüm:

----------------------------------- -----------------------------------------------------------
137) cos7t, cos 0.5t, cos13t, cos(t/3), 10+ cos7t, sin7t fonksiyonlarının periyodunu bulun.
problem 135 den
------------------------------------------ ----------------------------------------------------------
141) g(t) = cos at + cos bt fonksiyonunun periyodunu bulunuz.
Çözüm: problem 137 den
cos(at)=cos(at+T1)
eşitliğini sağlayan T1 değeri, k tamsayı olmak üzere

------------------------------------- ---------------------------------------------------------
143) g(t) = cos4t + cos5t fonksiyonunun periyodunu bulun.
Çözüm problem 141 den
 T1=2x4π/4=2π, T2=2x3π/3=2π

-------------------------------- -------------------------------------------------------------------
147) g(t)= 22cos(4t)+ 15sin(10t + 110)+ 4.5sin(13t + 30) + 8cos(25t+ 40)
işaretinin tek taraflı spektrumunu çizin.
Çözüm:

haline getirilir.

149) g(t)= -33sin(10t) − 19cos(23t + 30) − 6sin(37t – 60) − 11cos(58t – 10)

işaretinin tek taraflı spektrumunu çizin.
Çözüm:
bağıntıları kullanılarak

elde edilir.

151)Örnek problem g(t)= 2cos(10t + 30)+ 3cos(10t – 45)+ 5sin(10t – 80)

ifadesini tek terime indirgeyiniz.

------------------------------ ------------------------------------------------------------------
153) w0=2π/T0, ve k,n birer tamsayı olduğuna göre aşağıdaki integralleri hesaplayın.
Çözüm
k tamsayı olmak üzere cos(2k π )= 1 ve sin(2k π )=0 olduğu göz önüne alınırsa M1 integralini
kolayca hesaplayabiliriz.

(r101)

olarak bulunur. Ayni şekilde

(r103)
olduğu kolayca gösterilebilir.
M2 integali için cos(A) cos(B)=0.5[cos(A+B)+cos(A-B)] bağıntısı ve yukarıdaki
tanımlar göz önüne alınırsa,
 (r54)
w0T0 = 2π ve k tamsayı olmak üzere sin(X + 2kπ)= sin(X) olduğu dikkate alınırsa

elde edilir. Benzeri yöntemle

olduğu da gösterilebilir. Dolayısıyla (r54) un iki terimi de sıfır olduğundan k ≠ m hali için
M2= 0 olarak bulunur.
k= m için M2 entegrali

haline gelir. cos2X=0.5(1+cos2X) bağıntısını kullanarak ve yukarıdaki işlemlere benzer

işlemlerle
bulunur.

-------------------------------------------------------------------------------- --------------
155) k,p birer tamsayı w0= 2π/T0 olduğuna göre

integralinin değerini hesaplayın.

Çözüm:
k ≠ p ve k=p halleri ayrı ayrı ele alınacaktır. Önce k ≠ p halini ele alalım.

Not k = p olsa idi bu entegral alma işlemi geçersiz olurdu. w0T0 = 2π ve k − p tamsayı
j(k−p)2π
olmak üzere e = 1 olduğunu göz önüne alarak köşeli parantez içindeki ilk terimi
hesaplayalım.

olur. Bu değer yukarıda yerine konursa köşeli parantezin ici sıfır olur. Dolayısıyla k ≠ p
için M =0 olur.

Simdi k = p veya k − p = 0 durumunu göz önüne alalım. Bu durumda M entegrali

Sonuç olarak

----------------------------------------------------------------------------------------------- --
157) g(t)= cos3(t) fonksiyonunun Furier serisi katsayılarını komplex Furier serisi katsayılarını
hesaplayın.
Çözüm: Problem normal yollarla çözülebilir. Yani a0 ap bp için gerekli integralleri yazılır
integralleri hesaplanır ve a0 ap bp katsayıları bulunur. Ancak Burada daha kolay bir yol
izlenecektir.

bağıntıları kullanılarak g(t) fonksiyonu

haline getirilir. yukarıdaki eşitliği (K21) eşitliği ile karşılaştırdığımızda açıkça görüldüğü gibi
|p|>3 için cp=0

------------------------------------------------------------------------------------------ -----
159) Sekil deki impuls darbe katarının kompleks Furier serisi katsayılarını hesaplayın.
g(t)

-3T0 -2T0 -T0 T0 2T0 3T0 4T0

Çözüm:

impuls tanımı gereği

olacaktır. Dolayısıyla
--------------------------------------------------------------------------------- ----------
161) şekilde gösterilen üçgen dalganın Furier serisi katsayılarını hesaplayın.

açıkça görüldüğü gibi g(t) işaretinin periyodu T0=q dur. g(t) işareti analitik olarak

seklinde ifade edilebilir. Furier serisi katsayıları bilinen yöntemle hesaplanır.

Benzer şekilde
(r103) eşitliği gereği birinci entegral sıfıra eşittir. öte yandan

bağıntısından faydalanarak ikinci parantezin icindeki integralleri hesaplanırsa.

bulunur. bp katsayısı benzeri yöntemler kullanılarak ve

bağıntısından faydalanılarak bp =0 olduğu kolayca gösterilebilir. kompleks Furier katsayıları da

olarak hesaplanır.
------------------------------------------------------------------- --------------
3) Şekildeki alttan ve üstten kırpılmış kosinüs dalgası görülüyor.
a) Verilen işaretin Furier serisi katsayılarını hesaplayın.
b) β=0.6, T0 =4, A =5 için ap katsayılarının nümerik değerlerini hesaplayın.
c) p >8 için ap katsayılarını ihmal ederek g(t) işaretini sinüzoidal terimlerin toplamı
cinsinden yazınız.
d) Elde ettiğiniz g1(t) işareti ile asil g(t) işaretini karsılaştırın.

a)Şekildeki dalga açıkça görüldüğü gibi

özelliklerini sağlamaktadır. O halde (r26,r27) gereği Furier serisi katsayıları

bağıntıları yardımıyla hesaplanabilir. a0 katsayısı normal yolla hesaplanır. g(t), simetrik

olduğundan a0 = 0 olur. öte yandan 0 − T0/4 aralığında g(t) fonksiyonu

seklindedir ve Q =Acos(w0β)’dir. O halde

burada

yazalım. yukarıdaki eşitlik

öte yandan w0T0= 2π ve p = 1, 3, 5, 7, . . . için

olduğu göz önüne alınırsa, p=1,3,5,7... için

olarak hesaplanır. p=1 için a1 katsayısı limit alarak bulunur.

b) Bulunan bağıntıda

değerleri konularak

bulunur. Dolayısıyla g(t) işareti

seklinde yazılır.
---------------------------------------------------------------------------- ----------------
165) Kompleks Furier Serisi katsayıları

seklinde verilen bir işaretin spektrumunu çizin.

Çözüm: n=0 için
----------------------------------------------------------------- -------------------------
167) Kompleks Furier Serisi katsayıları

seklinde verilen ve periyodu T = 0.1 saniye olan bir f(t) işaretinin zamana bağlı
ifadesini yazın. t = 0, t = 1, t = 1.01 için f(t) nin değerini bulun.
Çözüm:
İşaretin acısal frekansi

olacaktır. (r7) bağıntısı gereği.

yazılabilir. Benzer terimler ayni parantezde toplanırsa

olarak yazılabilir. gerekli sadeleştirmeler yapılırsa.

elde edilir. w0 = 62.8 konulursa.

elde edilir.

------------------------------------------------------------- --------------- ---------------

Sorular

------------------------------------------------------------------------------- -----------------

-------------------------------------- -------------------------------------------------------------

g(t)

-T0/2 T0/2 T0
t
Cevap

----------------------------------------------------------------- ------ -------------------

Şekildeki g(t)=t işaretinin Furier serisi katsayılarını ve kompleks Furier serisi katsayılarını
hesaplayın.

Cevap
---------------------------- ----------------------------------------------------------
Şekildeki g(t)=t2 işaretinin Furier serisi katsayılarını ve kompleks Furier serisi katsayılarını
hesaplayın.

Cevap:

---------------------------- ------------------------------------------------
Şekildeki g(t)=|Asin(w0t)| işaretinin Furier serisi katsayılarını ve kompleks Furier serisi
katsayılarını hesaplayın.
Cevap:

------------------------------------ --------------------------------------------------
cos7t cos5t, sin7t cos5t, sin7t sin5t deki harmonikleri bulun.
tek taraflı spektrumu ve çift taraflı spektrumu çizin.