Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 137

Nr Temat Liczba Dział Zagadnienia i umiejętności Temat Zakres

lekcji lekcji z podstawy podstawowy /


programowej rozszerzony

Semestr 1. Młoda Polska

1–2 Młoda Polska – wprowadzenie do 2 WPROWADZENIE  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
epoki  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2
[podręcznik: O epoce, s. 10] w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.2
 konwencje literackie i ich cechy w utworach ZR I.1.4
 założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych I.1.3
epok I.1.5
 podstawy genologii I.1.9
 treści alegoryczne i symboliczne I.1.13
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.15
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.1
I.2.5
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
I.2.6
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
III.2.4
i różne
III.2.10
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
IV.2
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów,
np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia

1
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

3 Główne motywy i wątki sztuki 1 MŁODA POLSKA  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9 podstawowy
modernizmu – ćwiczenia z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
w czytaniu ze zrozumieniem historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
[podręcznik, czytanie  pojęcie motywu literackiego i toposu; podstawowe motywy i toposy I.1.14
ze zrozumieniem: Artur Hutnikiewicz, oraz ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych I.1.15
Główne motywy i wątki sztuki  porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.2.1
modernizmu (fragm.), s. 28] i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.2
i różne I.2.5
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście I.2.6
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji II.1.2
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, II.2.1
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, II.2.2
egzystencjalny) III.1.1
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, III.2.4
np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych III.2.10
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 zróżnicowanie składniowe zdań wielokrotnie złożonych i ich funkcje
w tekście oraz wykorzystanie ich w budowie wypowiedzi o różnym
charakterze
 pojęcia stylu i stylizacji oraz ich znaczenie w tekście
 style funkcjonalne polszczyzny i zasady ich stosowania
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

2
4 Malarska synteza polskich losów 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach oraz ich rola ZR I.1.2 podstawowy
[podręcznik: Jacek Malczewski, w budowaniu wartości uniwersalnych ZR I.1.3
Melancholia, s. 30]  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych I.1.5
 treści alegoryczne i symboliczne I.2.6
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki ZR I.2.5
 główne style w architekturze i sztuce III.1.1
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego III.2.1
danej dziedzinie sztuki III.2.4
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy III.2.10
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych IV.1
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

5–6 ZR Ludzka wola jako siła życia 2 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach oraz ich rola ZR I.1.2 rozszerzony
[podręcznik: Artur Schopenhauer, w budowaniu wartości uniwersalnych ZR I.1.4
Świat jako wola i przedstawienie  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych I.1.9
(fragm.), s. 33; Friedrich Nietzsche, epok ZR I.1.12
Tako rzecze Zaratustra (fragm.), s. 35;  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.13
Henri Bergson, Wstęp do metafizyki z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
(fragm.), s. 37] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznawanie aluzji literackich w utworach I.2.2
i określanie ich znaczenia w interpretacji utworów I.2.5
 związek wartości poznawczych, etycznych i estetycznych w utworach ZR 1.2.6
literackich II.1.3
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście ZR II.2.5
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.1.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, III.2.1
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, II.2.10
mitologiczny, biblijny, egzystencjalny)

3
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście; wykorzystanie ich w budowie własnych wypowiedzi
 właściwości języka jako nośnika i przekaźnika treści kulturowych
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

7–8 Publicystyka młodopolska – obraz 2 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
stanu duchowego nowego pokolenia w budowaniu wartości uniwersalnych ZR I.1.3
[podręcznik: s. 39, Wacław  cechy i funkcje prądów literackich oraz artystycznych ZR I.1.4
Nałkowski, Forpoczty ewolucji  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych I.1.9
psychicznej i troglodyci (fragm.), epok I.1.14
s. 40; Artur Górski, Młoda Polska  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.15
(fragm.), s. 41; Zenon Przesmycki, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
Walka ze sztuką (fragm.), s. 43] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście I.2.2
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji I.2.3
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, I.2.5
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, II.2.7
egzystencjalny) II.3.9
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich III.1.2
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania III.2.1
własnego systemu wartości III.2.2
III.2.4
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów,
IV.2
np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych
IV.6
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
IV.7
wywodu, argumentacja (arystokratyczny charakter publicystyki
młodopolskiej)

4
 specyfika tekstów publicystycznych (artykuł)
 środki językowe i ich funkcje zastosowane w tekstach
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 słownictwo o charakterze wartościującym
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 zasady etykiety językowej odpowiedniej do sytuacji w wypowiedziach
ustnych i pisemnych
 cele perswazyjne w wypowiedzi literackiej i nieliterackiej
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi
 pozajęzykowe środki komunikacji

9 Cyganeria krakowska 1 MŁODA POLSKA  rozwój sztuki teatralnej I.2.4 podstawowy


[podręcznik: infografika, s. 46]  główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki I.2.5
 główne style w architekturze i sztuce ZR I.2.5
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6
danej dziedzinie sztuki II.2.5
 aforyzmy obecne w polskim dziedzictwie kulturowym i ich ZR II.2.5
funkcjonalne wykorzystanie ZR II.3.4
 właściwości języka jako nośnika i przekaźnika treści kulturowych II.3.5
 rola języka w budowaniu obrazu świata IV.2
 różne odmiany polszczyzny w zależności od sytuacji komunikacyjnej
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

10– ZR Poeci przeklęci: Charles 2 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach I.1.2 rozszerzony
11 Baudelaire, Paul Verlaine, Arthur  podstawy genologii I.1.3
Rimbaud  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3
[podręcznik: s. 48, Charles Baudelaire,  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4

5
Padlina, s. 49; Arthur Rimbaud,  przemiany konwencji i ich przenikanie się w utworach literackich ZRI.1.7
Statek pijany (fragm.), s. 50; Paul  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
Verlaine, Sztuka poetycka (fragm.), z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
s. 53; nawiązanie: Rafał Wojaczek, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.11
Ojczyzna (fragm.), s. 55]  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie ZR I.1.11
 pojęcie motywu literackiego i toposu w utworach literackich oraz ich I.1.13
rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych I.1.14
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.1.15
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.1.16
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.5
i różne I.2.6
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście I.2.7
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji ZR II.2.2
ZR II.2.4
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
ZR II.2.6
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
II.2.7
egzystencjalny); kontrkultura
II.3.9
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
III.1.1
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
III.2.1
własnego systemu wartości
III.2.4
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki III.2.10
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego IV.1
danej dziedzinie sztuki
 dzieła kultury wysokiej a teksty kultury popularnej
 kryteria pozwalające odróżnić arcydzieło od kiczu
 prozodyczne elementy stylu: akcent, intonacja, dynamika, rytmizacja
i ich funkcje w tekście
 rozpoznanie obecności tabu językowego w wypowiedziach
 styl indywidualny (dzieła literackiego, autora) oraz styl typowy
(gatunku literackiego, prądu literackiego, epoki)
 porównanie koncepcji „poety przeklętego” i „kaskaderów literatury”
 słownictwo o charakterze wartościującym
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 zasady etykiety językowej odpowiedniej do sytuacji w wypowiedziach
ustnych i pisemnych
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się

6
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

12 Moulin Rouge! Między sztuką 1 MŁODA POLSKA  konwencja baśniowa, oniryczna, postmodernistyczna w filmie Moulin ZR I.1.2 podstawowy
a życiem Rouge ZR I.1.3
[podręcznik: s. 57]  cechy musicalu i melodramatu w filmie ZR I.1.6
 świat artystycznej bohemy przełomu wieków ukazany w filmie I.1.9
 teatr w teatrze jako zabieg artystyczny I.1.10
 funkcja piosenek w konstruowaniu opowieści filmowej I.2.4
 Baz Luhrmann jako reżyser postmodernistyczny I.2.5
 styl filmowy Baza Luhrmanna I.2.6
I.2.7
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek
II.2.1
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi,
ZR II.2.6
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji
III.2.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
III.2.4
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej); ich interpretacja
i wartościowanie
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 dzieła kultury wysokiej a teksty kultury popularnej
 kryteria pozwalające odróżnić arcydzieło od kiczu
 pojęcia stylu i stylizacji oraz ich znaczenie w tekście
 styl indywidualny (autora)
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji

13– Poeta – kapłan sztuki 2 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (symboliczna, I.1.2 podstawowy

7
14 [podręcznik: s. 61, Stanisław realistyczna, naturalna) ZR I.1.2
Przybyszewski, Confiteor (fragm.),  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.3
s. 62; Charles Baudelaire, Albatros, w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.4
s. 64; Kazimierz Przerwa-Tetmajer,  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.4
Eviva l’arte!, s. 65]  środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej i ich I.1.5
funkcje I.2.5
 treści alegoryczne i symboliczne ZR I.2.5
 założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych ZR I.1.7
epok I.1.9
 przemiany konwencji; przenikanie się konwencji w utworach I.1.11
literackich I.1.13
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.2.6
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.2.6
II.1.1
 pojęcie motywu literackiego i toposu oraz ich rola w tworzeniu
II.4.2
znaczeń uniwersalnych
III.1.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
III.2.10
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
IV.1
i różne
IV.6
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 style w sztuce
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach
 postulowana i negowana wizja sztuki i artysty
 młodopolska wizja artysty a koncepcja poety romantycznego i twórcy
pozytywistycznego
 poetycki obraz filistra a jego wizerunek malarski
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 uwypuklenie sensów redagowanego przez siebie tekstu dzięki
wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego charakteru interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych

8
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

15 ZR Moralność Pani Dulskiej jako 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 rozszerzony
tragifarsa i dramat obyczajowo-  konwencje literackie i ich cechy w utworach (naturalistyczna) I.1.2
psychologiczny  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach oraz ich rola ZR I.1.2
[lektura uzupełniająca: Gabriela w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.3
Zapolska, Moralność pani Dulskiej;  podstawy genologii (tragifarsa, dramat obyczajowo-psychologiczny) ZR I.1.3
podręcznik: s. 67]  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych I.1.6
 wartościujący charakter komizmu, tragizmu, humoru, patosu i ich I.1.9
funkcja w tekście I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.16
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.2.4
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji IV.2
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wpływ starożytnego teatru greckiego na rozwój sztuki teatralnej
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

16 ZR Czym jest dulszczyzna? 1 MŁODA POLSKA  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9 rozszerzony
[lektura uzupełniająca: Gabriela z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
Zapolska, Moralność pani Dulskiej; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.1.11
podręcznik: s. 69; nawiązanie: Maryla  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.13
Szymiczkowa, Tajemnica Domu wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.14
Helclów (fragm.), s. 78]  różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.1.16
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.2.2
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (Zofia Szczupaczyńska a Aniela Dulska) I.2.4

9
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście ZR I.2.4
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji II.2.7
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich II.3.5
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania II.3.7
własnego systemu wartości II.3.8
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia II.3.9
wywodu, argumentacja III.1.5
 teatralne środki wyrazu i ich funkcje III.2.4
 różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury III.2.10
 słownictwo o charakterze wartościującym IV.2
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 różne odmiany polszczyzny w zależności od sytuacji komunikacyjnej
 zasady etyki wypowiedzi
 wartościowanie wypowiedzi językowych według kryteriów: prawda –
fałsz, poprawność – niepoprawność
 rozpoznanie w tekstach zjawisk: manipulacji, dezinformacji,
stereotypu; ich charakterystyka
 zasady etykiety językowej odpowiedniej do sytuacji w wypowiedziach
ustnych i pisemnych
 rozróżnienie typów argumentów, w tym argumentów
pozamerytorycznych
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

17 ZR Portret filistra 1 MŁODA POLSKA  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9 rozszerzony
[lektura uzupełniająca: Gabriela z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
Zapolska, Moralność pani Dulskiej; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.1.11
podręcznik: s. 80]  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.2.2
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście II.2.7
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.2.1

10
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich III.2.10
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 słownictwo o charakterze wartościującym
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

18 ZR Dola służącej 1 MŁODA POLSKA  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6 rozszerzony
[lektura uzupełniająca: Gabriela  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
Zapolska, Moralność pani Dulskiej; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
podręcznik: s. 84] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście ZR II.2.3
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji ZR II.2.5
 kontekst w interpretacji utworów literackich (kulturowy) II.2.7
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich II.3.8
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania III.1.1
własnego systemu wartości III.1.2
 socjolekt i jego funkcje komunikacyjne ZR III.1.3
III.2.1
 właściwości języka jako nośnika i przekaźnika treści kulturowych
III.2.4
 słownictwo o charakterze wartościującym
III.2.10
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 rozpoznanie w tekstach zjawisk: manipulacji, stereotypu i ich
charakterystyka
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 cele perswazyjne w wypowiedzi literackiej i nieliterackiej
 wywód o charakterze demagogicznym oraz metoda pytań
podchwytliwych i sugerujących

11
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

19 ZR Gabriela Zapolska, Moralność 1 MŁODA  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.8 rozszerzony
pani Dulskiej POLSKA  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
[lektura uzupełniająca; podręcznik: z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
Zadania do całej lektury, s. 92; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.1.13
nawiązanie: Sławomir Shuty,  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.13
Odwiedziny, s. 93] wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.14
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.1.15
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.1.16
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.2
i różne (model rodziny w utworze Gabrieli Zapolskiej i opowiadaniu I.2.6
Sławomira Shuty) II.1.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście II.2.7
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji II.4.2
 kontekst kulturowy w interpretacji utworu literackiego III.2.1
III.2.2
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
III.2.6
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
III.2.10
własnego systemu wartości
IV.1
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
IV.2
wywodu, argumentacja
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (spektakl Teatru Telewizji)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 słownictwo o charakterze wartościującym
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 uwypuklenie sensów redagowanego przez siebie tekstu dzięki
wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego charakteru interpunkcji

12
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej
 tworzenie spójnych wypowiedzi
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

20 Zażalenie i opinia 1 SZTUKA PISANIA  tworzenie form użytkowych: opinii, skargi, zażalenia III.2.5 podstawowy
[podręcznik: Budowa zażalenia  wskazywanie elementów typowych dla tych form I.2.2
i przykładowe zażalenie, s. 95;  stosowanie zwrotów adresatywnych, etykiety językowej II.1.3
Budowa opinii i przykładowa opinia,  wskazywanie dominującej funkcji językowej II.2.1
s. 96]  określanie cech stylu pisma II.2.2
 określanie funkcji słownictwa wartościującego w opinii II.2.7
II.3.3
II.3.7
III.2.2

21– Poezja inspirowana filozofią 2 MŁODA POLSKA  podstawy genologii I.1.3 podstawowy
22 [podręcznik: Kazimierz Przerwa-  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
Tetmajer, Hymn do Nirwany, s. 97;  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.8
Leopold Staff, Kowal, s. 100; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.9
Bolesław Leśmian, Przemiany, s. 101; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.10
nawiązanie: Herman Hesse,  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.11
Siddhartha, s. 103]  pojęcie motywu literackiego i toposu; żywotność motywów I.1.13
antycznych w utworach literackich i ich rola w tworzeniu znaczeń I.1.14
uniwersalnych I.1.15
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.1.16
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.5
i różne ZR I.2.6
I.2.6

13
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.2.1
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.2.10
 kontekst w interpretacji utworów literackich (kulturowy, filozoficzny, IV.1
biograficzny, egzystencjalny) IV.2
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki (dekadentyzm,
katastrofizm; koncepcja artysty ponad tłumem)
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach
 odczytanie pozaliterackiego tekstu kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (krótkometrażowy film rysunkowy)
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

23 „Nie wierzę w nic…”. Dekadentyzm, 1 MŁODA POLSKA  podstawy genologii (sonet) I.1.3 podstawowy
czyli zwątpienie i rozpacz. Poezja  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych (obecność ZR I.1.3
Kazimierza Przerwy-Tetmajera dekadentyzmu jako elementu światopoglądu twórców Młodej Polski I.1.4
[podręcznik: s. 105; Kazimierz w poezji K. Przerwy-Tetmajera i malarstwie epoki) I.1.9
Przerwa-Tetmajer, Koniec wieku XIX,  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.10
s. 106; Kazimierz Przerwa-Tetmajer,  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.11
(Nie wierzę w nic…), s. 107; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
nawiązanie: Edward Hopper, Biuro historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.14
w małym mieście, s. 109]  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.15
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.1.16
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.2.5
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.1.6
i różne ZR I.2.6
II.1.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
II.4.1
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
III.2.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
III.2.4
historyczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
III.2.10

14
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich IV.2
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki (pokoleniowy
charakter utworu)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

24– Pejzaż duszy w poezji 2 MŁODA POLSKA  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje; synestezja I.1.4 podstawowy
25 modernistycznej  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.8
[podręcznik: Charles Baudelaire, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.9
Spleen (fragm.), s. 110; Leopold Staff, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.10
Deszcz jesienny, s. 112; nawiązanie: (spleen) I.1.13
Kora, Krakowski spleen, s. 112]  sposoby kreowania wątków, motywów, sytuacji lirycznej; ich I.1.14
interpretacja i wartościowanie I.1.15
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.1.16
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.6
i różne II.1.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście II.2.7
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji II.4.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (kulturowy, filozoficzny, II.4.2
egzystencjalny) III.1.1
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich III.2.1
III.2.4

15
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania III.2.6
własnego systemu wartości III.2.10
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego IV.1
danej dziedzinie sztuki (pejzaże Ferdynanda Ruszczyca i Egona IV.2
Schielego) IV.10
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 słownictwo o charakterze wartościującym
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 uwypuklenie sensów redagowanego przez siebie tekstu dzięki
wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego charakteru interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych – notatka syntetyzująca
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska (odwołanie do
różnych tekstów kultury)
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 gromadzenie i przetwarzanie informacji

26– Przeciw rozpaczy – franciszkańska 2 MŁODA POLSKA  podstawy genologii (cechy gatunkowe sonetu) I.1.3 podstawowy
27 filozofia nadziei  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
[podręcznik: s. 116; Leopold Staff,  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
Sonet szalony, s. 117; Leopold Staff, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
O miłości wroga, s. 118; Jan historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.11

16
Kasprowicz, Księga ubogich, s. 120;  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.13
nawiązanie: Anna Kamieńska,  pojęcie motywu literackiego i toposu; żywotność motywów biblijnych I.1.14
Modlitwa do św. Franciszka, s. 122] w utworach literackich i ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych I.1.15
(motyw wędrówki, szaleństwa) I.1.16
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.2.5
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.6
i różne (św. Franciszek, franciszkanizm; wizerunek Boga, relacje ze II.1.1
Stwórcą) II.1.2
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.1.4
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.2.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, III.2.4
kulturowy, filozoficzny, biblijny, egzystencjalny) III.2.10
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich IV.1
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania IV.6
własnego systemu wartości
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (grafika)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 zróżnicowanie składniowe zdań wielokrotnie złożonych i ich funkcje
w tekście
 świadomość oddziaływania na odbiorcę użytych środków retorycznych
(np. powtórzeń)
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

28 Harmonia cnoty – klasycyzm w liryce 1 MŁODA POLSKA  podstawy genologii I.1.3 podstawowy
Leopolda Staffa  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
[podręcznik: s. 123; Leopold Staff,  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych ZR I.1.4

17
Curriculum vitae, s. 124; Leopold epok (klasycyzm) I.1.9
Staff, Estetyka, s. 125; nawiązanie:  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
Igor Mitoraj, rzeźby, s. 127] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.1.13
(klasyczna koncepcja sztuki) I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego sytuacji lirycznej; jej I.1.16
interpretacja i wartościowanie I.2.6
 związek wartości poznawczych, etycznych i estetycznych w utworach II.2.5
literackich III.2.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje III.2.4
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne IV.1
i różne (klasycystyczna, franciszkańska, dekadencka koncepcja świata IV.6
i człowieka)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
kulturowy, filozoficzny, mitologiczny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (rzeźby Igora Mitoraja)
 sentencje, aforyzmy obecne w polskim dziedzictwie kulturowym i ich
funkcjonalne wykorzystanie
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

29 Miłość w ujęciu poetów 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
młodopolskich w budowaniu wartości uniwersalnych (talmudyczna, biblijna, legendy I.1.3
[podręcznik: Kazimierz Przerwa- arabskie) I.1.4
Tetmajer, Lubię, kiedy kobieta…,  podstawy genologii (erotyk) I.1.9
s. 128; Antoni Lange, Lilith, s. 130]  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14

18
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
 sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.16
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.2.6
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.2.7
i różne (wizerunek kobiety w sonetach Petrarki, w literaturze III.2.1
romantycznej, w poezji młodopolskiej) III.2.4
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.2.10
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.2.12
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, IV.1
kulturowy, filozoficzny, biblijny, egzystencjalny) IV.2
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich IV.3
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania IV.8
własnego systemu wartości IV.10
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (Szał uniesień Władysława Podkowińskiego)
 słownictwo podkreślające zmysłowość poetyckiego opisu
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 wykorzystanie wiedzy o języku w pracy redakcyjnej nad tekstem
własnym
 korekta tekstu własnego
 kryteria poprawności językowej
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska (różne ujęcia
tematyki miłosnej)
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 korzystanie z literatury naukowej lub popularnonaukowej
 słownik mitów i tradycji kultury
 gromadzenie i przetwarzanie informacji

19
30 Impresjonizm. Postimpresjonizm 1 MŁODA POLSKA  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3 podstawowy
[podręcznik: infografika, s. 132]  różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury ZR I.2.4
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki I.2.5
 główne style w sztuce ZR I.2.5
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6
danej dziedzinie sztuki IV.2
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

31 Ekspresjonizm 1 MŁODA POLSKA  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3 podstawowy
[podręcznik: infografika, s. 134]  różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury ZR I.2.4
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki I.2.5
 główne style w sztuce ZR I.2.5
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6
danej dziedzinie sztuki IV.2
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

32– Impresjonistyczne kolekcjonowanie 2 MŁODA POLSKA  podstawy genologii (impresjonistyczny charakter fragmentu powieści I.1.3 podstawowy
33 wrażeń Stefana Żeromskiego) ZR I.1.3
[podręcznik: Kazimierz Przerwa-  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.8
Tetmajer, Melodia mgieł nocnych  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (m.in. synestezja) I.1.9
(Nad Czarnym Stawem  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
Gąsienicowym), s. 136; Stefan z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
Żeromski, Ludzie bezdomni (fragm.), historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
s. 138; Claude Monet, Most Charing  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
Cross. Mgła nad Tamizą, s. 140] wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.2.5
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje ZR I.2.5
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.6
i różne ZR I.2.7
II.1.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
III.1.1
kulturowy, filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
III.2.1
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
III.2.4
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
III.2.10
własnego systemu wartości
IV.2
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki

20
 główne style w sztuce
 odczytanie pozaliterackiego tekstu kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (obraz Moneta – reprezentatywny dla
impresjonizmu tekst kultury)
 pojęcie syntezy sztuk, jej cechy i ewolucja od romantyzmu do
współczesności (związek literatury, malarstwa, muzyki)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

34– „Krzyk zgłuszonego bólu” 2 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (realistyczna, naturalna) I.1.2 podstawowy
35 w Dies irae Jana Kasprowicza  podstawy genologii (hymn) I.1.3
[podręcznik: s. 141; Jan Kasprowicz,  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych (ekspresjonizm, ZR I.1.3
Dies irae (fragm.), s. 143; nawiązanie: naturalizm, realizm, katastrofizm, dekadentyzm) I.1.4
Tadeusz Różewicz, Unde malum?,  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (kontrast, hiperbola, ZR I.1.7
s. 149] oksymoron) I.1.9
 przemiany konwencji i ich przenikanie się w utworach literackich I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.11
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.1.12
 sposoby kreowania świata przedstawionego sytuacji lirycznej; jej I.1.13
interpretacja i wartościowanie I.1.14
I.1.15
 pojęcie motywu literackiego i toposu; podstawowe motywy i toposy,
I.1.16
żywotność motywów biblijnych i mitologicznych w utworach
I.2.2

21
literackich i ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych (motywy ZR I.2.5
apokaliptyczne, unde malum; prometeizm) I.2.6
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego II.1.1
 rozpoznanie aluzji literackich w utworach i określenie znaczeń II.2.7
w interpretacji utworów II.4.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje III.1.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.1
i różne (porównanie losu ludzkości w Apokalipsie i w hymnie III.2.4
J. Kasprowicza; biblijny opis stworzenia człowieka i rola, jaką III.2.10
wyznaczył człowiekowi Stwórca a obraz T. Różewicza) III.2.11
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.2.4
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji IV.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, IV.6
kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 główne style w sztuce
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 słownictwo o charakterze wartościującym
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia

22
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 stosowanie zasad poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu
własnego tekstu;
 weryfikowanie własnych decyzji poprawnościowych
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi (wywód argumentacyjny)
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

36 Symbolizm 1 MŁODA POLSKA  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3 podstawowy
[podręcznik: infografika, s. 150]  treści symboliczne I.1.5
 różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury ZR I.2.4
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki I.2.5
 główne style w sztuce ZR I.2.5
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6
danej dziedzinie sztuki IV.2
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

37 Secesja 1 MŁODA POLSKA  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3 podstawowy
[podręcznik: infografika, s. 152]  różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury ZR I.2.4
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki I.2.5
 główne style w sztuce ZR I.2.5
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6
danej dziedzinie sztuki IV.2
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

38– W lesie symboli – próby dotarcia do 2 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (symboliczna) I.1.2 podstawowy
39 istoty istnienia [podręcznik: s. 154;  podstawy genologii (sonet) I.1.3
Charles Baudelaire, Oddźwięki, s. 155;  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
Jan Kasprowicz, Krzak dzikiej róży  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych ZR I.1.4
w Ciemnych Smreczynach, s. 156; epok I.1.5
nawiązanie: Józef Mehoffer, Dziwny  synestezja a symbol ZR I.1.8

23
ogród, s. 159; Urszula Zajączkowska,  symbol (dzikiej róży i limby, ważki) I.1.9
Patyki, badyle (fragm.), s. 160]  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
 sposoby kreowania świata przedstawionego, sytuacji lirycznej; ich I.1.14
interpretacja i wartościowanie (obraz poetycki jako wieloznaczny I.1.15
symbol) I.1.16
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.2.5
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje ZR I.2.5
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.6
i różne III.2.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.2.4
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji IV.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, IV.6
kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 główne style w sztuce
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 przekład intersemiotyczny
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

40 ZR Między indywidualnością 1 NAUKA O JĘZYKU  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3 rozszerzony
a typowością – o stylach wypowiedzi  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych ZR I.1.4
artystycznej epok ZR I.1.13
[podręcznik: s. 161]  związek wartości poznawczych, etycznych i estetycznych w utworach I.2.5
literackich II.2.1
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki ZR II.2.5

24
 pojęcia stylu i stylizacji oraz ich znaczenie w tekście ZR II.2.6
 właściwości języka jako nośnika i przekaźnika treści kulturowych ZR II.3.4
 styl indywidualny (dzieła literackiego, autora) oraz styl typowy III.2.2
(gatunku literackiego, prądu literackiego, epoki) III.2.4
 wykorzystanie wiedzy w interpretacji utworu literackiego III.2.10
 rola języka w budowaniu obrazu świata IV.1
 związek między cechami stylu a założeniami światopoglądowymi IV.2
i filozofią epoki
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

41– Szkic interpretacyjny 2 SZTUKA PISANIA  tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach III.2.6 podstawowy
42 [podręcznik: s. 163] gatunkowych – szkic interpretacyjny I.1.4
 cechy szkicu interpretacyjnego (podmiotowość, erudycyjność) I.1.10
 kompozycja szkicu interpretacyjnego I.1.13
 etapy pracy nad szkicem interpretacyjnym I.1.14
 kontekst w szkicu interpretacyjnym I.1.15
 wyróżniki językowe podmiotowości I.1.16
 analiza i interpretacja wiersza I.2.2
II.1.1
 formułowanie wniosku interpretacyjnego
II.1.3
 zebranie materiału źródłowego i poddanie go selekcji
III.1.1
III.1.3
III.2.2
III.2.8

25
III.2.10
IV.1
IV.2

43 Stefan Żeromski, Rozdziobią nas 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
kruki, wrony…  czas i okoliczności powstania utworu I.1.3
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  podstawy genologii I.1.6
s. 169]  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.8
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości

44 Szymon Winrych – bohater czy ofiara 1 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworze (naturalistyczna) I.1.2 podstawowy
sprawy narodowej?  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście (tragizm I.1.6
[lektura obowiązkowa: Stefan powstańca) I.1.8
Żeromski, Rozdziobią nas kruki,  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
wrony…; podręcznik: s. 170] programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.11
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.15
 pojęcie motywu literackiego i toposu; ich rola w tworzeniu znaczeń I.1.16
uniwersalnych (etos rycerski, motyw śmierci) II.2.7
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego ZR III.2.1
III.2.1

26
(tekst Pauliny Małochleb o ocenie schyłku powstania i postawie III.2.4
powstańców) III.2.10
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje IV.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne IV.2
i różne (śmierć Winrycha a śmierć Rolanda) IV.6
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
(polemika z romantycznym modelem postawy patriotycznej)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 słownictwo o charakterze wartościującym
 różne typy dowodzenia w wypowiedzi (sylogizmy)
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

45 Nędza ludzkiego losu... 1 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (naturalistyczna) I.1.2 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Stefan  treści symboliczne (opis rozdziobywania zwłok) I.1.5
Żeromski, Rozdziobią nas kruki,  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w opowiadaniu I.1.6
wrony…; podręcznik: s. 175]  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13

27
 polemika Żeromskiego z romantyczną i pozytywistyczną koncepcją I.1.15
bohatera z ludu I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.2.7
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie; III.2.1
komentarz narratora III.2.4
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego III.2.10
(przynależność do sfery kultury w działaniu chłopa a naturalistyczna IV.1
walka o byt) IV.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, kulturowy, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 słownictwo o charakterze wartościującym
 heroizacja/deheroizacja losów Winrycha
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

46 Stefan Żeromski, Rozdziobią nas 1 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (naturalistyczna) I.1.2 podstawowy
kruki, wrony…  treści symboliczne I.1.5
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
Zadania do całej lektury, s. 178; programowej jako lektury obowiązkowe ZR I.1.8
nawiązanie: Anna Świrszczyńska,  środki wyrazu artystycznego w tekście literackim (m.in. gradacja) i ich I.1.9

28
Budując barykadę, s. 179] funkcje I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(m.in. obraz powstania styczniowego) I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.2.7
(ustalenie najważniejszego bohatera spośród: Winrycha, chłopa, II.4.1
tytułowych kruków i wron) II.4.2
 obrazowanie naturalistyczne III.1.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje III.2.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.4
i różne (porównanie sposobu ukazania dwóch powstańców III.2.6
styczniowych: Winrycha i Tarłowskiego, bohatera opowiadania Gloria III.2.10
victis Elizy Orzeszkowej; bohaterowie wiersza Świrszczyńskiej III.2.11
a Winrych) IV.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście IV.2
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji IV.3
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 słownictwo o charakterze wartościującym
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 uwypuklenie sensów redagowanego przez siebie tekstu dzięki
wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego charakteru interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 głos w dyskusji (temat: Żyć czy umierać dla ojczyzny?)

29
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat
(temat: Różne obrazy powstania styczniowego w literaturze polskiej)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 stosowanie zasad poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu
własnego tekstu; weryfikowanie własnych decyzji poprawnościowych
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska (prezentacja
multimedialna na temat: Obraz powstania styczniowego w różnych
tekstach kultury)
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 korzystanie z literatury naukowej lub popularnonaukowej

47– Stanisław Wyspiański – artysta 2 MŁODA POLSKA  Stanisław Wyspiański: artysta totalny, człowiek renesansu, czwarty I.1.15 podstawowy
48 [podręcznik: infografika, s. 180–183] wieszcz (poeta, dramatopisarz, malarz, ilustrator, dekorator, witrażysta, ZR I.2.5
projektant mebli i wnętrz, reformator sztuki drukarskiej, inscenizator, I.2.6
kostiumolog) ZR II.2.6
 nurty tematyczne w twórczości Wyspiańskiego: powstanie III.2.4
listopadowego, odwołanie do romantyzmu, wizje legendarnych IV.2
początków narodu polskiego, nawiązania do mitologii
 kontekst w interpretacji utworów literackich (biograficzny,
historyczny, historycznoliteracki, kulturowy)
 główne style w sztuce
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 styl indywidualny (dzieła literackiego, autora) oraz styl typowy
(gatunku literackiego, prądu literackiego, epoki)
 wykorzystanie wiedzy w interpretacji utworu literackiego
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji

30
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

49 Wesele Stanisława Wyspiańskiego 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  czas i okoliczności powstania utworu (Wesele jako uniwersalny dramat I.1.3
s. 184] o Polsce i Polakach, o różnych wizjach Polski i społeczeństwa I.1.5
polskiego) I.1.6
 podstawy genologii; nowatorska kompozycja dramatu I.1.8
 treści symboliczne w dramacie I.1.9
 wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.10
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.11
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.12
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
II.2.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
II.2.5
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie;
II.2.6
współistnienie świata realnego i fantastycznego
II.2.7
 mity narodowe i polemika z nimi: mit chłopa-Piasta, mit racławicki,
III.2.4
romantyczny mit wspólnej walki o wolność, pozytywistyczna idea
III.2.10
pracy organicznej
IV.2
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym: IV.6
Pana Tadeusza Adama Mickiewicza (ściany bronowickiego dworku
niczym Soplicowo)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 pojęcia stylu i stylizacji oraz ich znaczenie w tekście
 aforyzmy obecne w polskim dziedzictwie kulturowym i ich
funkcjonalne wykorzystanie (wypowiedzi bohaterów dramatu)
 rodzaje stylizacji (archaizacja, dialektyzacja, kolokwializacja,

31
stylizacja środowiskowa) oraz ich funkcje w tekście
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

50 „Wyście sobie, a my sobie” – dramat 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
o braku porozumienia w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.8
[lektura obowiązkowa: Stanisław  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
Wyspiański, Wesele; podręcznik: programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
s. 187]  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.12
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(relacje między inteligencją a chłopami) I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie; II.1.3
reprezentatywni przedstawiciele swoich grup społecznych (chłopstwa ZR II.3.4
i inteligencji) III.2.4
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackich w utworach III.2.10
i określenie znaczeń w interpretacji utworów (fraza z Pieśni IV.2
świętojańskiej o Sobótce Jana Kochanowskiego)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych

32
wypowiedzi
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście; wykorzystanie ich w budowie własnych wypowiedzi
 rola języka w budowaniu obrazu świata
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen, redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

51 „My jesteśmy jak przeklęci…” – 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
dramatyczna diagnoza polskiego w budowaniu wartości uniwersalnych ZR I.1.3
inteligenta  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.4
[lektura obowiązkowa: Stanisław  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych I.1.8
Wyspiański, Wesele; podręcznik: epok I.1.9
s. 190]  I.1.10
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.11
programowej jako lektury obowiązkowe ZR I.1.12
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(chłopomania, ludomania jako fascynacja środowiskiem chłopskim, I.1.16
życiem na wsi, kulturą ludową) II.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.2.6
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie (Poeta II.2.7
jako dekadent; ocena chłopów w ujęciu Gospodarza; charakterystyka II.3.5
Czepca na podstawie opisu bójki z Żydem; charakterystyka III.1.1
inteligencji, chłopstwa; przejawy chłopomanii w zachowaniu Pana III.1.7
Młodego) III.2.1
III.2.4
 zerwanie przez Stanisława Wyspiańskiego z mitami romantycznymi
III.2.6
i ideami pozytywistycznymi (romantyczną ideą jedności narodowej
III.2.10
wyrażoną w Psalmach przyszłości Zygmunta Krasińskiego,
IV.1
pozytywistyczną koncepcją programu organicystycznego i powinności
IV.2

33
inteligencji wobec warstw niższych)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 rodzaje stylizacji
 słownictwo o charakterze wartościującym
 różne odmiany polszczyzny w zależności od sytuacji komunikacyjnej
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 dyskusja a spór i kłótnia
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 redagowanie notatki, przygotowanie mapy myśli
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

52 Historia rzuca cień... 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Stanisław w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.6
Wyspiański, Wesele; podręcznik:  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.8
s. 194]  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9

34
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
(rabacja galicyjska – 1846; doświadczenie historyczne jako brzemię) II.2.7
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, ZR II.3.4
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.4.1
(różnica w stosunku bohaterów do wydarzeń z przeszłości, II.4.2
interpretowanie wypowiedzi bohaterów; rozdźwięk pomiędzy III.1.1
przeszłością a teraźniejszością w relacjach inteligencji pochodzenia III.2.2
szlacheckiego i chłopstwa) III.2.4
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.2.6
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.2.10
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, kulturowy) IV.1
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich IV.2
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości IV.6
 słownictwo o charakterze wartościującym IV.10
 rola języka w budowaniu obrazu świata
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 uwypuklenie sensów redagowanego przez siebie tekstu dzięki
wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego charakteru interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi (rola historii w życiu narodu w
Weselu i innych tekstach kultury)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie

35
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi
 gromadzenie i przetwarzanie informacji

53– „A to Polska właśnie” 2 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (m.in. fantastyczna, I.1.2 podstawowy
54 [lektura obowiązkowa: Stanisław symboliczna) ZR I.1.2
Wyspiański, Wesele; podręcznik:  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola I.1.5
s. 197] w budowaniu wartości uniwersalnych (Stańczyk, Zawisza Czarny, I.1.8
Wernyhora) I.1.9
 treści alegoryczne i symboliczne (np. symboliczne znaczenie I.1.10
kaduceusza i innych rekwizytów) I.1.11
 wartościujący charakter ironii i tragizmu i ich funkcja w tekście ZR I.1.11
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.13
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.14
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.15
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.1
(stosunek bohaterów do sprawy narodowej: tradycji sarmackiej, I.2.3
kwestii romantycznej walki o wolność, pozytywistycznej idei I.2.6
organicyzmu) II.2.7
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.1.4
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.1
(okoliczności pojawienia się Chochoła na weselu, interpretacja III.2.4
charakteru zapowiadanych wydarzeń, postrzeganie bronowickiej chaty III.2.10
przez Stańczyka, rozmowy bohaterów o Polsce i historii, funkcja IV.1
postaci błazna w dramacie) IV.2
IV.6
 pojęcie motywu literackiego i toposu oraz ich rola w tworzeniu
znaczeń uniwersalnych (np. motyw snu)
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(np. tekst ekspercki Dariusza Kosińskiego)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji

36
(interpretacja sceny wręczenia Dziennikarzowi kaduceusza, analiza
skierowanego do Poety wezwania Rycerza, funkcja odwołań Rycerza
do świetności Polski, określenie misji przybycia Wernyhory na wesele,
uzasadnienie wyboru bronowickiej chaty i Gospodarza, reakcja
Gospodarza na przybycie gościa, zlecenie zadań Gospodarzowi przez
Wernyhorę)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 rola publicystów w społeczeństwie; ocena Dziennikarza
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (malarska realizacja postaci błazna a Stańczyk
wykreowany przez Wyspiańskiego, Stańczyk Leona Wyczółkowskiego
i Jana Matejki; plakat Andrzeja Pągowskiego do spektaklu Wesele)
 słownictwo o charakterze wartościującym
 oddziaływanie na odbiorcę użytych środków retorycznych (np. pytań
retorycznych, wyliczeń, wykrzyknień, powtórzeń, apostrof)
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

55 „Miałeś, chamie, złoty róg…” – 1 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (m.in. fantastyczna, I.1.2 podstawowy

37
symboliczny finał dramatu symboliczna) ZR I.1.3
[lektura obowiązkowa: Stanisław  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych (ostatnie sceny I.1.5
Wyspiański, Wesele; podręcznik: Wesela kwintesencją symbolizmu w dramacie) I.1.8
s. 208]  treści symboliczne (interpretacja symbolicznego znaczenia tańca I.1.9
uczestników Wesela) I.1.10
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie ZR I.1.11
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.13
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.2.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.1.1
(okoliczności zrozumienia przez Gospodarza sensu powierzonej mu II.2.6
misji, reakcja Jaśka na zaistniałą sytuację, wiara bohaterów w cud i ich II.2.7
gotowość do podjęcia walki, charakterystyka Chochoła) ZR II.3.2
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego II.4.1
(rola przypisana Chochołowi przez Anielę Łempicką i Ewę III.2.1
Miodońską-Brookes) III.2.4
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje III.2.10
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne IV.1
i różne (związek pojęć pisanych wielką literą w Weselu z postaciami IV.2
Strachu i Imaginacji występującymi w Kordianie Juliusza IV.6
Słowackiego) IV.8
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, np.
publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 rodzaje stylizacji (archaizacja, dialektyzacja, stylizacja środowiskowa)

38
oraz ich funkcje w tekście
 słownictwo o charakterze wartościującym
 funkcje tekstu (magiczna – magiczny i rytualny charakter poleceń
kierowanych przez Chochoła do Jaśka)
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji (rzeczowniki wypowiadane
przez Chochoła pisane wielką literą – rola zabiegu językowego)
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi, rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi
 redagowanie własnej wersji hasła „Chochoł”

56 Wesele Stanisława Wyspiańskiego 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Zadania do  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2
całej lektury, s. 213; nawiązanie: w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.5
Bronisław Wojciech Linke, Autobus,  treści alegoryczne i symboliczne (postacie, rekwizyty i wydarzenia ZR I.1.7
s. 215] w dramacie symbolicznym; Autobus Linkego jako symboliczne I.1.8
wyobrażenie powojennej Polski) I.1.9
 przemiany konwencji i ich przenikanie się w utworach literackich I.1.10
(fantastycznej, symbolicznej, onirycznej, turpistycznej) I.1.11
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.12
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.13
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
(np. fascynacja wsią, jej mieszkańcami i życiem na wsi) I.2.6
II.1.1

39
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.1.3
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja II.2.6
i wartościowanie (wykreowana w didaskaliach przestrzeń metaforą II.2.7
Polski, różnorodny obraz chłopów, kreacje wybranych postaci II.4.2
kobiecych) III.1.1
 pojęcie motywu literackiego i toposu oraz ich rola w tworzeniu III.2.1
znaczeń uniwersalnych (motyw snu i jego funkcje) III.2.4
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej (do III.2.6
Dziadów cz. II Adama Mickiewicza) III.2.10
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje IV.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne IV.2
i różne (nawiązania do tradycji wiejskiej, romantycznej, sarmackiej, IV.6
sztuki młodocianej; nawiązania w Weselu do utworów romantycznych;
porównanie duchów przybywających do świata żywych w II części
Dziadów i w Weselu; stosunek do ludu i kultury ludowej w II części
Dziadów i w Weselu; kierowca autobusu z obrazu B.W. Linkego jak
Chochoł z Wesela)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (np. epizody z historii
Polski przywołane w dramacie)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (obraz Linkego pesymistyczną diagnozą
społeczeństwa polskiego czasów PRL-u oraz jako komentarz do
współczesnej rzeczywistości)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście; wykorzystanie ich w budowie własnych wypowiedzi
 przykłady dialektyzacji i poetyzacji
 słownictwo o charakterze wartościującym
 uwypuklenie sensów redagowanego przez siebie tekstu dzięki
wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego charakteru interpunkcji

40
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, opis
obrazu (tematy: Wesele to obraz społeczeństwa polskiego czasów
Wyspiańskiego czy uniwersalna prawda o Polsce i Polakach?;
Funkcje połączenia w literaturze świata realnego ze światem fantastyki
– rozważenie problemu w odwołaniu do Wesela i innych tekstów
literackich; opis dzieła Jacka Malczewskiego Błędne koło – związek
dramatu Wyspiańskiego z obrazem)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

57 Narodowy horror. Wesele 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
w Teatrze Telewizji w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.5
[lektura obowiązkowa: Stanisław  treści symboliczne I.1.8
Wyspiański, Wesele; s. 216]  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
programowej jako lektury obowiązkowe ZR I.1.11
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego I.2.4
(np. spektakl Wawrzyńca Kostrzewskiego jako komentarz do I.2.6
współczesnej rzeczywistości) III.1.1
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście III.2.1
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji III.2.4
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, III.2.10
IV.2

41
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, IV.7
egzystencjalny) IV.9
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wpływ starożytnego teatru greckiego na rozwój sztuki teatralnej;
pojęcie katharsis i jego rola w kształtowaniu odbioru dzieła
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (rozwiązania inscenizacyjne i kompozycyjne
w spektaklu; przedstawienie wybranej kreacji aktorskiej; kreacja
Chochoła – wygląd, sposób poruszania się, wpływ na zachowanie
gości weselnych; napięcie budowane w spektaklu – wykorzystanie
muzyki i motywu tańca; analiza przestrzeni scenicznej
i scenograficznej; sposób przedstawienia spotkania bohaterów
z duchami; interpretacja sceny poszukiwania przez Jaśka zagubionego
rogu; rozwiązania uwspółcześniające wizję Wyspiańskiego)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 pozajęzykowe środki komunikacji
 wykorzystanie multimedialnych źródeł informacji oraz ich krytyczna
ocena

58 ZR Stanisław Wyspiański, Noc 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 rozszerzony
listopadowa  geneza utworu ZR I.1.2
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola I.1.3
s. 220] w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.5

42
 podstawy genologii (cechy tragedii antycznej i dramatu romantycznego ZR I.1.5
w utworze Noc listopadowa) ZR I.1.7
 treści symboliczne (wątek symbolicznego umierania i odradzania się –
nawiązanie do mitu o Demeter i Korze) I.1.8
 uniwersalny charakter mitologizacji w utworach literackich i jej rola I.1.9
w interpretacji I.1.10
 przemiany konwencji i ich przenikanie się w utworach literackich; ZR I.1.11
odmiany synkretyzmu (gatunkowego) oraz interpretacja jego znaczenia I.1.13
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.15
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.16
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.2.4
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, IV.2
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
(dwupłaszczyznowy świat przedstawiony – wydarzeniom
historycznym towarzyszą zdarzenia mitologiczne; bohaterowie
historyczni i mityczni)
 pojęcie motywu literackiego i toposu; podstawowe motywy i toposy;
żywotność motywów antycznych i ich rola w tworzeniu znaczeń
uniwersalnych (motyw teatru w teatrze)
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(początek powstania listopadowego i reakcja na zryw narodowy
w środowisku rosyjskim i polskim; heroiczne postawy ludzi
uwikłanych w historię; wątki mitologiczne jako komentarz
historiozoficzny i metafizyczny – ukazanie ponadczasowego wymiaru
dzieła)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (Noc listopadowa jako dialog z Dziadami Adama Mickiewicza)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
mitologiczny, egzystencjalny; np. odniesienie się do wydarzeń z nocy
29 na 30 listopada 1830 r. w Warszawie)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości

43
 wpływ starożytnego teatru greckiego na rozwój sztuki teatralnej (cechy
tragedii antycznej i cechy dramatu romantycznego)
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

59 ZR „We światło przez mieczów 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 rozszerzony
zbrodnie”. Literacki obraz początku w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.5
powstania listopadowego  treści symboliczne (np. egida – symbol panowania Zeusa, wawrzyn – ZR I.1.5
[lektura obowiązkowa: Stanisław symbol zwycięstwa i chwały) I.1.8
Wyspiański, Noc listopadowa;  pozajęzykowe, teatralne środki wyrazu: światło i dźwięk I.1.9
podręcznik: s. 225]  uniwersalny charakter mitologizacji w utworach literackich i jej rola ZR I.1.11
w interpretacji (rola Pallas, trzy Nike: Napoleonidów, spod Termopil, ZR I.1.12
spod Salaminy i ich poglądy na temat walki) I.1.15
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.16
programowej jako lektury obowiązkowe ZR I.2.4
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.2.6
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, II.2.7
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji III.1.1
(zachęcanie powstańców do walki przez Pallas i Wysockiego, powody III.1.5
wybuchu powstania podane przez Wysockiego; interpretacja czynu III.2.4
powstańczego przez Pallas) IV.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, IV.2
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie (np. IV.6
funkcje postaci mitologicznych w scenach, obraz Wysockiego
i podchorążych wykreowany przez Wyspiańskiego
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackich
w utworach i określenie znaczeń w interpretacji utworów
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
mitologiczny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (np. interpretacja czynu powstańczego
przez Pallas)
 różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach

44
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rozróżnienie typów argumentów w tym argumentów
pozamerytorycznych (np. argumenty logiczne i emocjonalne
w wypowiedzi Wysockiego)
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi
(np. słowa Nike spod Cheronei, słowa Pallas)

60 ZR Ci, którzy „stoją 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 rozszerzony
na narodu czele”. Portrety w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.8
przywódców powstania  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
[lektura obowiązkowa: Stanisław programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
Wyspiański, Noc listopadowa;  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.11
podręcznik: s. 231] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.12
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
(postawy przedstawicieli polskich elit wobec powstania listopadowego: I.1.16
Józefa Chłopickiego, Joachima Lelewela, Stanisława Potockiego, ZR I.2.4
Wincentego Krasińskiego) I.2.4
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.2.5
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego II.2.7
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackich w utworach III.1.1
i określenie znaczeń w interpretacji utworów (próba odpowiedzi na III.2.1
pytanie, czy w dramacie Wyspiańskiego da się odnaleźć potwierdzenie III.2.4
wypowiedzi Wysockiego z III części Dziadów Mickiewicza: „Nasz III.2.10
naród jak lawa”) IV.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje IV.2
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne IV.3
i różne (obraz przywódców powstania w Kordianie Juliusza IV.6
IV.9

45
Słowackiego – w Przygotowaniu)
 podobieństwa i różnice w sposobie przedstawienia polskich elit przez
Słowackiego i Wyspiańskiego
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (analiza obrazu Wojciecha Kossaka Starcie
belwederczyków z kirasjerami rosyjskimi na moście w Łazienkach)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 mitologizmy obecne w polskim dziedzictwie kulturowym i ich
funkcjonalne wykorzystanie
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji (ocena prezentowanych
postaw, stosunek do powstania żołnierzy ze Szkoły Podchorążych,
ocena postawy polskich elit przez księcia Konstantego)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 korzystanie z literatury naukowej lub popularnonaukowej
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi
 wykorzystanie multimedialnych źródeł informacji oraz ich krytyczna

46
ocena

61 ZR „Umierać musi, co ma żyć”. 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 rozszerzony
Wyspiański o wartości i znaczeniu w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.5
czynu powstańczego  treści symboliczne (Walerian Łukasiński jako symbol) ZR I.1.5
[lektura obowiązkowa: Stanisław  uniwersalny charakter mitologizacji w utworach literackich i jej rola I.1.6
Wyspiański, Noc listopadowa; w interpretacji I.1.8
podręcznik: s. 236]  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście (tragizm I.1.9
losów Polski, perspektywy wyzwolenia) I.1.10
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.11
programowej jako lektury obowiązkowe ZR I.1.11
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
(sens bytu jednostki i narodu, źródła siły i powody klęski) I.2.4
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, ZR I.2.6
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.1.1
(kreacja Waleriana Łukasińskiego w kontekście mitu eleuzyjskiego III.2.1
i wypowiadanej przez niego modlitwy) III.2.4
III.2.10
 pojęcie motywu literackiego i toposu; podstawowe motywy i toposy,
IV.1
żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich
IV.2
i ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych (funkcja motywu ziaren
i plew w wypowiedziach Kory)
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(powrót do Hadesu z perspektywy Kory i z perspektywy Demeter –
spojrzenie Marii Prussak; motyw zmagania się w duszy polskiej siły
i słabości – perspektywa Artura Hutnikiewicza; antynomie duszy
polskiej, na które według Hutnikiewicza zwraca uwagę Wyspiański
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (pytania, na jakie zdaniem Artura Hutnikiewicza szukał
odpowiedzi Wyspiański w swoich dramatach Wesele, Noc
listopadowa)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
mitologiczny, biblijny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich

47
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wpływ starożytnego teatru greckiego na rozwój sztuki teatralnej;
pojęcie katharsis i jego rola w kształtowaniu odbioru dzieła (rola
misterium eleuzyjskiego przywoływanego w dramacie Wyspiańskiego)
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

62– ZR Stanisław Wyspiański, Noc 2 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 rozszerzony
63 listopadowa w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.5
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  treści symboliczne (symboliczny sens sceny, w której Pallas ZR I.1.5
Zadania do całej lektury, s. 241; i Chłopicki grają w karty) I.1.6
nawiązanie: Sławomir Mrożek, Polska  uniwersalny charakter mitologizacji w utworach literackich i jej rola I.1.8
w obrazach, s. 243] w interpretacji (działania mitologicznych bóstw inspiracją do działań I.1.9
powstańczych) I.1.10
 wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście (tragizm I.1.11
powstańców) ZR I.1.11
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.12
programowej jako lektury obowiązkowe ZR I.1.12
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.2.1
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.2
(m.in. krytyka historii a jej gloryfikacja, okoliczności zawiązania ZR I.2.4
I.2.6

48
spisku i wybuchu powstania; tworzenie mitu powstania czy dokonanie ZR I.2.6
rozrachunku z tym wydarzeniem historycznym) II.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.1
(kreacje bohaterów biorących udział w powstaniu; kreacja księcia III.2.4
Konstantego, jego stosunek do cara, żony, podwładnych, Polaków; III.2.6
postać Joanny, jej stosunek do męża oraz do sprawy polskiej; III.2.10
charakterystyka postaci mitologicznych: Pallas, Nike, Aresa, Hermesa IV.1
i ich rola w rozwoju akcji IV.2
 motyw teatru w teatrze i jego funkcja (nawiązanie do Fausta)
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(Noc listopadowa jako tekst dotyczący sensu historii, procesów
dziejowych – ujęcie historiozoficzne; jako dramat o kondycji
człowieka w zniewolonym świecie)
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym do
Dziadów cz. II Adama Mickiewicza
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackich i określenie ich
znaczenia w interpretacji utworów (aluzje do II i III części Dziadów
zawarte w dramacie Wyspiańskiego)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (wydarzenia z historii Polski przedstawione na rysunkach
Sławomira Mrożka; funkcja komentarzy umieszczonych obok
rysunków; ocena Polaków przez Mrożka; stosunek do historii Polski
Mrożka i Wyspiańskiego; porównanie stanowisk twórców)
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów,
np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych (wskazanie
tezy interpretacyjnej w wypowiedzi Marii Prussak)
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (rysunki Sławomira Mrożka)
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi

49
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnej wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym (temat:
Czy ojczyzna jest wartością ważniejszą niż wierność złożonej
przysiędze?)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

64 Władysław Stanisław Reymont, 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
Chłopi  czas i okoliczności powstania utworu I.1.2
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  konwencje literackie i ich cechy w utworach (symboliczna, ZR I.1.2
s. 244] realistyczna, naturalna) I.1.3
 elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.3
w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.8
 podstawy genologii (cechy epopei) I.1.9
 cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych I.1.10
 modernistyczne obrazowanie: ekspresjonizm, symbolizm, ZR I.1.13
impresjonizm I.1.14
I.1.15
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie
I.1.16
programowej jako lektury obowiązkowe
I.2.7
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek
II.2.1
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi,
II.2.6
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji
II.2.7
(życie na wsi – życie zgodne z rytmem pór natury – czteroczęściowa
III.2.10
kompozycja odzwierciedlająca cztery pory roku; społeczny,
IV.2
obyczajowy obraz wsi zgodny z estetyką realizmu; nawiązanie do

50
naturalizmu; biologiczne aspekty egzystencji)
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
(panorama życia wiejskiego na przykładzie losów rodziny Borynów;
mieszkańcy Lipiec – bohaterowie zbiorowi; różne sposoby narracji:
„realistyczny obserwator”, „wsiowy gaduła”, „stylizator młodopolski”;
bogate źródło informacji o polskim folklorze)
 związek wartości poznawczych, etycznych i estetycznych w utworach
literackich (status arcydzieła z uwagi na wielość estetycznych
odniesień)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 kryteria pozwalające odróżnić arcydzieło od kiczu
 pojęcia stylu i stylizacji oraz ich znaczenie w tekście
 dialektyzacja
 słownictwo o charakterze wartościującym a słownictwo neutralne
(wyraz „chłopi” od XIX w. nazwa neutralna)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

65 Rytm życia na wsi 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Władysław w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.8
Stanisław Reymont, Chłopi;  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie ZR I.1.8
podręcznik: s. 247] programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
 środki wyrazu artystycznego w tekście literackim (m.in. synestezja) I.1.10
ZR I.1.11
I.1.12

51
i ich funkcje I.1.13
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.14
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.1
(stosunki rodzinne, międzypokoleniowe, społeczne panujące na wsi; I.2.2
realizacja założeń impresjonizmu poprzez opisy przyrody zawarte w II.2.6
powieści; rytm natury a życie bohaterów) III.2.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.4
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie IV.2
(zachowanie Jagustynki i księdza; obraz natury zaprezentowany we
fragmencie utworu; czas zdarzeń, kolorystyczne określenia w opisie
przyrody i ich funkcje; typy narratora i cechy charakterystyczne tych
narracji)
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(analiza tekstu Kazimierza Wyki Próba nowego odczytania Chłopów
Reymonta w odniesieniu do porządku czasowego w Chłopach (tok,
rytm obyczajowo-obrzędowo-religijny, wewnętrzny – zgodny
z przebiegiem fabularnym powieści)
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym do
Pana Tadeusza Adama Mickiewicza
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie pracy na polu w podanym fragmencie powieści
z Pieśnią świętojańską o Sobótce Jana Kochanowskiego i Ks. I –
Gospodarstwo z Pana Tadeusza Adama Mickiewicza: relacja
pomiędzy pracą a odpoczynkiem, życie w zgodzie z naturą, zgodność
ludzkiej egzystencji z porządkiem dnia i pór roku)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, np. naukowych,
publicystycznych, popularnonaukowych
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 dialektyzacja

52
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

66 Myślenie religijne w Chłopach 1 MŁODA POLSKA  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Władysław w budowaniu wartości uniwersalnych (sposób obchodzenia obrządku I.1.5
Stanisław Reymont, Chłopi; niedzielnego przez chłopów; ich przygotowania do uczestnictwa I.1.8
podręcznik: s. 253] w nabożeństwie; postrzeganie Boga i Matki Boskiej przez Kubę; I.1.9
funkcja księdza w społeczności wiejskiej; zachowanie wiejskiej I.1.10
społeczności po skończonej mszy; obrzędy towarzyszące Zaduszkom; I.1.12
chłopskie wyobrażenia związane z wiarą w zaświaty) I.1.13
 treści symboliczne I.1.14
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.15
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.16
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek II.2.6
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, II.2.7
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji III.2.2
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.4
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie IV.2
(analiza zachowania Kuby – przykład myślenia religijnego chłopów;
emocje Kuby po spotkaniu z plebanem; miejsce Kuby w społeczności
Lipiec i w przestrzeni kościoła; zachowanie Kuby podczas
nabożeństwa)
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym do
Dziadów cz. II Adama Mickiewicza
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie obrzędu ukazanego w Chłopach z obrzędem
znanym z Dziadów cz. II Adama Mickiewicza; formułowanie
wniosków na temat obrzędowości społeczności wiejskiej)
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji
(np. mechanizmy kulturowe i związane z nimi procesy społeczne)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,

53
historyczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, biblijny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 dialektyzacja, stylizacja mityczna
 słownictwo o charakterze wartościującym
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

67 Jagna – w sidłach namiętności 1 MŁODA POLSKA  przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście I.1.2 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Władysław miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji ZR I.1.3
Stanisław Reymont, Chłopi; (np. konsekwencje zderzenia seksualności z tradycyjnymi wartościami I.1.6
podręcznik: s. 260] wspólnoty) I.1.8
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, I.1.9
historyczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, biblijny, I.1.10
egzystencjalny) I.1.11
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich I.1.14
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania I.1.15
własnego systemu wartości I.1.16
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia I.2.2
wywodu, argumentacja II.2.6
 dialektyzacja II.2.7
 słownictwo o charakterze wartościującym III.1.1
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy III.2.1
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych III.2.4
III.2.10
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
IV.2
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu

54
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

68 Pierwotne instynkty w Chłopach 1 MŁODA POLSKA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Władysław programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
Stanisław Reymont, Chłopi;  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 265] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(m.in. zachowanie kobiet i mężczyzn w konflikcie z uwzględnieniem I.1.16
tradycyjnego, patriarchalnego podziału ról społecznych; konsekwencje I.2.1
walki ojca z synem w kontekście tradycyjnych wartości wyznawanych I.2.2
przez wiejską społeczność) II.2.6
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.2.7
wątków, motywów), narracji: ich interpretacja i wartościowanie II.3.5
(powód konfliktu między Maciejem Boryną a jego dziećmi; reakcja na III.1.4
wzajemne ataki; ujawnienie się instynktów w starciu ojca z synem; III.1.5
reakcja organizmu w chwili zagrożenia w opisie bójki Macieja III.1.7
z Antkiem) III.2.1
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego III.2.3
(np. odwołanie do tekstu Kazimierza Dobrowolskiego) III.2.4
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny, III.2.10
kulturowy, filozoficzny, biblijny, egzystencjalny, społeczny) IV.1
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich IV.2
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, np.
publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 dialektyzacja
 słownictwo o charakterze wartościującym
 różne odmiany polszczyzny w zależności od sytuacji komunikacyjnej
 oddziaływanie na odbiorcę użytych środków retorycznych

55
 rozróżnienie typów argumentów, w tym argumentów
pozamerytorycznych (argumenty Boryny, argumenty jego dzieci)
 dyskusja a spór i kłótnia
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 odpowiednie reagowanie na przejawy agresji językowej
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

69 Między życiem a śmiercią 1 MŁODA POLSKA  konwencje literackie i ich cechy w utworach (naturalistyczna) I.1.2 podstawowy
[lektura obowiązkowa: Władysław  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2
Stanisław Reymont, Chłopi; w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.6
podręcznik: s. 268]  wartościujący charakter tragizmu, humoru i ich funkcja w tekście I.1.8
 znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.11
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.2.6
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.2.7
(zwyczaje weselne, charakter zabaw i przyśpiewek ludowych, III.1.1
zachowania i emocje weselników towarzyszące im podczas zabawy, III.2.1
analiza sceny śmierci Kuby, interpretacja zachowania psa Kuby III.2.4
w kontekście nadchodzącej śmierci jego pana – naturalizm, wierzenia III.2.10
wpisane w scenę śmierci Kuby; zmiana narracji w scenie umierania IV.1
parobka, cel wplecenia sceny śmierci Kuby w opis wesela Boryny, IV.2
funkcja dla społeczności muzyki opisanej przez Reymonta)

56
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, filozoficzny, biograficzny, biblijny, egzystencjalny,
społeczny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 dialektyzacja, stylizacja mitologiczna
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

70– Władysław Stanisław Reymont, 2 MŁODA POLSKA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
71 Chłopi programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
Zadania do całej lektury, s. 273; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
nawiązanie: Andrzej Muszyński, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
Podkrzywdzie (fragm.), s. 275]  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
(charakterystyka zbiorowości wiejskiej; rola najważniejszych osób we I.2.6
wsi; konflikty pomiędzy grupami bohaterów i poszczególnymi II.1.1
postaciami; sposób kreacji losu kobiet na wsi; sytuacja Hanki II.1.3
a sytuacja Jagny w kontekście lipieckiej moralności i zasady życia ZR II.2.5
gromady; przestrzeń wsi i zależność jej struktury od statusu osób ją II.2.6

57
zamieszkujących; rola karczmy i kościoła w przestrzeni wiejskiej; II.2.7
rozbudowany wątek erotyczny; obrzędy wiejskie; rola Rocha w historii III.1.1
wydarzeń wiejskiej społeczności; funkcja wykorzystania przez III.2.1
Reymonta różnych typów narratorów; relacje rodzinne w kreacji III.2.4
bohatera) III.2.6
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego IV.1
(m.in. spojrzenie na Jagnę z perspektywy Heleny trojańskiej) IV.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie postawy dziadka z fragmentu utworu
Podkrzywdzie z postawami bohaterów Chłopów w kontekście ich
stosunku do ziemi; sakralizacja ziemi i prac polowych; porównanie
opisu ziemi we fragmentach obu utworów literackich)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
biblijny, egzystencjalny, społeczny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (np. funkcjonowanie wielopokoleniowych
rodzin chłopskich; patriarchalny model rodziny; moralność
mieszkańców wsi; zasady odwołujące się do ich kodeksu
postępowania; związek życia wiejskiego z uprawianą ziemią)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (musical jako gatunek wypowiedzi scenicznej)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście
 wykorzystanie różnych konstrukcji składniowych we własnych
wypowiedziach
 właściwości języka jako nośnika i przekaźnika treści kulturowych
 różne rodzaje stylizacji
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się

58
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym (rola relacji
rodzinnych w kreacji bohatera, wpływ natury na życie człowieka, życie
wiejskie ukazane w Chłopach i w innych tekstach kultury)
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

72 Dialektyzacja na przykładzie Chłopów 1 NAUKA O JĘZYKU  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
Reymonta programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
[podręcznik: s. 277]  sposoby kreowania narracji, jej interpretacja i wartościowanie I.1.13
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje II.2.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.2.6
i różne (różnice między zakresem a sposobem funkcjonowania III.2.4
stylizacji we fragmencie Chłopów i fragmencie powieści Edwarda IV.1
Redlińskiego Konopielka) IV.2
 pojęcia stylu i stylizacji oraz ich znaczenie w tekście IV.8
 rodzaje stylizacji (dialektyzacja – stylizacja gwarowa) oraz jej funkcje IV.12
w tekście
 dialekt a gwara
 funkcje stylizacji gwarowej w Chłopach
 rodzaje dialektyzmów (fonetyczne, leksykalne, fleksyjne)
 różnice między językiem narracji a językiem dialogów
 ogólnopolska odmiana lub forma dialektyzmów pochodzących
z fragmentu powieści Chłopi
 elementy dialektyzacji we współczesnym tekście kultury i funkcje tego
zabiegu
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

59
 słownik gwarowy
 odmiany języka mieszkańców regionu (realizacja projektu: Pokaż mi
swój język. Odmiany języka w naszym regionie.

73 Joseph Conrad, Lord Jim 1 MŁODA POLSKA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
[lektura uzupełniająca; podręcznik:  geneza utworu I.1.3
s. 281]  podstawy genologii (kompozycja powieści Conrada) I.1.9
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
(subiektywizm i relatywizm w podejściu do świata i ludzkich IV.2
poczynań)
 konstrukcja świata przedstawionego i kreacji głównego bohatera;
wielopiętrowa narracja – przyjrzenie się bohaterowi z wielu
perspektyw
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, kulturowy,
filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (ocena moralna postępowania głównego
bohatera)
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

74 Między ambicją a słabością 1 MŁODA POLSKA  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6 podstawowy
[lektura uzupełniająca: Joseph Conrad,  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
Lord Jim; podręcznik: s. 283] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji ZR I.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
(przedstawienie tytułowego bohatera z uwzględnieniem jego wyglądu, I.2.2
pochodzenia, marzeń, systemu wartości; uczucia głównego bohatera II.2.7
w chwili zagrożenia; Jim jako romantyk; zrelacjonowanie ukazanych III.2.1
wydarzeń; odtworzenie sytuacji na Patnie z uwzględnieniem III.2.4
warunków atmosferycznych, postawy i decyzji bohatera, zachowania III.2.6
pozostałych członków załogi; porównanie reakcji Jima z reakcją IV.1
innych członków załogi w konieczności ratowania ludzkiego życia; IV.2
charakterystyka Jima z perspektywy Marlowa)

60
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(Maya Jasanoff, Zdzisław Najder)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, kulturowy,
filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (konflikt wewnętrzny podmiotu
moralnego, jakim jest człowiek jako jednostka; obowiązujące normy
moralne)
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 słownictwo o charakterze wartościującym
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji (m.in. ocena postawy
bohaterów w obliczu zagrożenia i w kontekście odpowiedzialności za
pasażerów)
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych: notatka syntetyzująca (zapisanie wniosków odnoszących
się do postawy Jima w formie notatki syntetyzującej)
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

75 Joseph Conrad, Lord Jim 1 MŁODA POLSKA  podstawy genologii (Lord Jim jako powieść psychologiczna) I.1.3 podstawowy
[lektura uzupełniająca; podręcznik:  wartościujący charakter ironii, tragizmu i ich funkcja I.1.6
Zadania do całej lektury, s. 294; w tekście (historia Jima jako ironia losu, Jim – bohater tragiczny) I.1.9
nawiązanie: Hanna Krall, Pola  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
(fragm.), s. 295] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.13
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
(modernistyczny charakter powieści) I.1.15
 wymagania Conrada względem czytelnika I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.2.6
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.1.1
(charakterystyka porównawcza Jima i Browna; funkcje przypisane II.2.7
III.1.1

61
postaci Marlowa w powieści; historia miłości Jima i Klejnotu; cechy III.2.1
romantyczne w kreacji głównego bohatera; postawa bohatera wobec III.2.4
wyzwań losu; rekonstrukcja przebiegu wydarzeń; postawy etyczne we III.2.6
fragmencie tekstu Hanny Krall) III.2.10
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego IV.1
(np. Lord Jim jako tragedia honoru według Zdzisława Najdera) IV.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie postaw Poli Machczyńskiej i Henryka
Machczyńskiego z postawą tytułowego bohatera powieści Conrada)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, kulturowy,
filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (wartości i postawy, które tworzą etykę
conradowską; problemy moralne poruszane w powieści)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (odczytanie przesłania powieści zawartego
w okładce przez projektanta)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, tematy:
uzasadnienie tezy Zdzisława Najdera; uzasadnienie opinii w odwołaniu
do słów Marlowa i innych tekstów kultury
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia

62
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

76 Wybrane zasady polskiej ortografii 1 NAUKA O JĘZYKU  stosowanie zasad ortografii (pisownia zakończeń rzeczowników II.4.1 podstawowy
(cz. 2) żeńskich z końcówką -ją, -ja w dopełniaczu, celowniku i II.4.3
[podręcznik: s. 297] miejscowniku; pisownia przedrostków wz-, weź-, ws-, wes-, roz-, bez-; II.3.10
pisownia przyimków złożonych; pisownia samogłosek ą, ę oraz III.1.1
połączeń om, on, em, en; pisownia skrótów i skrótowców) III.2.10
 zmiany w komunikacji językowej związane z rozwojem jej form IV.1
 konsekwencje uproszczenia zasad polskiej ortografii IV.2
 stylistyczna funkcja zamierzonego błędu ortograficznego w tekście
artystycznym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 konstruowanie logicznego wywodu w celu uprawomocnienia
formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

77 Zadania sprawdzające 1 ZADANIA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


SPRAWDZAJĄCE
[podręcznik: Jan Pieszczachowicz,  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZRI.1.2
Koniec wieku, s. 303; Krzysztof w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.4
Varga, Pełzająca zgroza, czyli  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.9
czytajcie Miłosza, s. 304]  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów; kontynuacje I.2.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.2
i różne ZR I.2.3
ZR I.2.4

63
 przedstawianie propozycji interpretacyjnych; wskazywanie w tekście II.2.5
miejsc, które mogą stanowić argumenty na poparcie tych propozycji II.3.7
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich III.1.1
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania III.1.2
własnego systemu wartości III.2.1
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, np. naukowych, III.2.2
publicystycznych, popularnonaukowych III.2.4
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia III.2.6
wywodu, argumentacja III.2.10
 nawiązania do tradycji biblijnej i antycznej w kulturze współczesnej III.2.12
 różnorodne konteksty w porównywanych tekstach kultury IV.1
 biblizmy obecne w polskim dziedzictwie kulturowym i ich IV.2
funkcjonalne wykorzystanie
 wartościowanie wypowiedzi językowych według kryteriów: prawda –
fałsz, poprawność – niepoprawność
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 cele perswazyjne w wypowiedzi literackiej i nieliterackiej
 rzeczowe uzasadnianie własnego zdania w sytuacji zgadzania się
z cudzymi poglądami lub polemizowania z nimi
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytań, odpowiedzi, ocen; redagowanie informacji,
uzasadnień, komentarzy, głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi w następujących formach
gatunkowych: notatka syntetyzująca (temat: Zjawiska ujawniające się
w sytuacji zbliżającego się schyłku w ujęciu Jana Pieszczachowicza
i Krzysztofa Vargi)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 wykorzystanie wiedzy o języku w pracy redakcyjnej nad tekstem
własnym
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

64
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

78– Powtórzenie wiadomości – literatura 2 PODSUMOWANIE  tło polityczne (I wojna światowa, odzyskanie przez Polskę I.1.1 podstawowy
79 i kultura Młodej Polski niepodległości) I.1.2
[podręcznik: Powtórzenie wiadomości  filozofia (pesymizm, nihilizm, nadczłowiek, intuicjonizm, élan vital) I.1.3
o epoce. Podsumowanie, s. 306]  koncepcja sztuki i artysty (synteza sztuk, artysta kapłanem sztuki) I.1.8
 światopogląd (dekadentyzm, franciszkanizm) I.1.9
 sztuka (impresjonizm, ekspresjonizm, symbolizm, secesja) I.1.10
 wielka reforma teatru I.1.11
 literatura (liryka, epika, dramat; publicystyka, styl młodopolski; prądy I.1.12
literackie, motywy) I.1.13
I.1.14
 synteza poznanych treści
I.1.15
 hierarchizacja informacji
I.1.16
 doskonalenie umiejętności tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej I.2.4
i umiejętności stosowania różnorodnych form prezentacji własnego I.2.5
stanowiska I.2.6
 tworzenie spójnych wypowiedzi pisemnych ZR I.2.7
II.1.1
II.2.1
II.2.5
II.2.6
ZR II.2.6
ZR II.3.4
III.1.1
III.2.1
III.2.2
III.2.4
III.2.6
III.2.10
IV.1
IV.2
IV.3
IV.5
IV.6 IV.9
IV.10
IV.11

65
80 Sprawdzian wiadomości – Młoda 1 SPRAWDZIAN  usystematyzowanie treści 1.1.8 podstawowy
Polska  hierarchizacja problemów I.2.1
 rewizja poglądów, teorii IV.2
 sprawdzenie wiadomości IV.10

Semestr 2. Dwudziestolecie międzywojenne. Literatura wojny i okupacji

1–2 Dwudziestolecie międzywojenne – 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
wprowadzenie do epoki  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: O epoce, s. 10] w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.2
 konwencje literackie i ich cechy w utworach ZR I.1.4
 założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach różnych I.1.3
epok I.1.5
 podstawy genologii I.1.9
 treści alegoryczne i symboliczne I.1.13
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.15
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.1
I.2.5
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
I.2.6
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
III.2.4
i różne
III.2.10
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
IV.2
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów,
np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych
 główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu

66
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

3 Ćwiczenia w czytaniu 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
ze zrozumieniem  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik, czytanie  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
ze zrozumieniem: Jerzy Kwiatkowski, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
Dwudziestolecie międzywojenne, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
s. 21]  kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki, I.2.1
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, I.2.2
mitologiczny, biblijny, egzystencjalny) I.2.3
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich II.1.1
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania II.4.1
własnego systemu wartości III.1.1
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, III.2.4
np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych III.2.10
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia IV.2
wywodu, argumentacja IV.6
 specyfika tekstów publicystycznych (artykuł, felieton, reportaż),
retorycznych, popularnonaukowych i naukowych
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

67
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

4 Obrazy Renégo Magritte’a – 1 DWUDZIESTOLECI  konwencje i ich cechy (nadrealistyczna) ZR I.1.6 podstawowy
E
nierzeczywiste, nieoczywiste,  główne style w architekturze i sztuce (styl malarski Margritte’a) ZR I.2.5
MIĘDZYWOJENNE
niejednoznaczne  odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6
[podręcznik: René Magritte, Kondycja danej dziedzinie sztuki III.2.4
ludzka, s. 25]  motyw okna w dziele Margritte’a i w Melancholii Malczewskiego IV.1
 formułowanie odpowiedzi, uzasadnienia IV.2
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

5–6 ZR U źródeł nowoczesnej wiedzy 2 DWUDZIESTOLECI  przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów naukowych I.1.9 rozszerzony
E
o człowieku (rozprawa) I.2.1
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: William James, Co to  analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia I.2.2
znaczy pragmatyzm (fragm.), s. 27; wywodu, argumentacja I.2.5
Zygmunt Freud, Ego i id (fragm.),  główne prądy filozoficzne i ich wpływ na kulturę epoki (model III.2.4
s. 29; Zygmunt Freud, Zarys pragmatyczny) III.2.7
psychoanalizy (fragm.), s. 30; John  formułowanie odpowiedzi, redagowanie informacji, uzasadnienia III.2.10
Broadus Watson, Psychologia, jak  streszczenie anegdoty IV.2
widzi ją behawiorysta, s. 32]  przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 porównanie koncepcji naukowych sformułowanych przez Jamesa,
Freuda, Watsona
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

7 Skamander 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
[podręcznik: infografika, s. 33]  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach ZR I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
literackich różnych epok (poeci grupy Skamander) I.1.15
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. I.2.6
historycznoliteracki, kulturowy, mitologiczny)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki

68
8–9 „A wiosną – niechaj wiosnę, nie 2 DWUDZIESTOLECI  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2 podstawowy
E
Polskę zobaczę”. Skamandryci wobec w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
przeszłości i niepodległości  środki wyrazu artystycznego (m.in. elipsa) i ich funkcje; poezja 1.1.6
[podręcznik: Jan Lechoń, Herostrates, apelatywna I.1.9
s. 36; Antoni Słonimski, Czarna  wartościujący charakter ironii i jej funkcja w tekście I.1.10
wiosna (fragm.), s. 39; Julian Tuwim,  tematyka i problematyka poznanych tekstów, ich związek I.1.11
Do krytyków, s. 41] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.12
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.14
 sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja I.1.15
i wartościowanie; stosunek podmiotu lirycznego do tradycji I.1.16
i przeszłości II.1.1
 motyw wiosny w twórczości poetów Skamandra; rola poety II.2.7
 żywotność motywów antycznych w utworach literackich i ich rola II.3.5
w tworzeniu znaczeń uniwersalnych III.2.1
III.2.4
 rozpoznanie aluzji literackich i określenie znaczeń w interpretacji
III.2.6
utworów (nawiązanie w wierszu Herostrates J. Lechonia m.in. do
IV.1
dramatu Noc listopadowa S. Wyspiańskiego)
IV.6
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(rodowód poezji skamandrytów według J.M. Rymkiewicza)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, mitologiczny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji (odnośnie partykuły)
w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 słownictwo potoczne a słownictwo oficjalne
 różne odmiany polszczyzny w zależności od sytuacji komunikacyjnej
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi; rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 formułowanie odpowiedzi, oceny, redagowanie informacji,
uzasadnienia
 tworzenie referatu (koncepcja artysty od epoki romantyzmu po czasy
skamandrytów)
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie

69
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

10 „Poezjo, na ulicę!” Codzienność 1 DWUDZIESTOLECI  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4 podstawowy
E
i zwyczajność w poezji skamandrytów  wartościujący charakter ironii, komizmu, humoru i ich funkcja I.1.6
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: s. 44; Julian Tuwim, w tekście I.1.9
Ranyjulek, s. 45; Kazimierz  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Wierzyński, *** [„Hej! Świat się z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
kręci!”], s. 46; nawiązanie: Sylwia historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (sztuka egalitarna, I.1.14
Chutnik, Cwaniary, s. 48] popularna); poddanie ich refleksji I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.2.6
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja II.1.1
i wartościowanie II.2.6
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje II.2.7
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.4
i różne III.2.10
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.2
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 rodzaje stylizacji (m.in. kolokwializacja, stylizacja środowiskowa) oraz
ich funkcje w tekście
 słownictwo potoczne i jego funkcje w poezji skamandrytów
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

70
11– Niezwyczajna zwyczajność w poezji 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
E
12 Kazimiery Iłłakowiczówny i Marii  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (anafora, powtórzenie, I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej metafora, wyliczenie, epitet, elipsa) I.1.9
[podręcznik: Kazimiera  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
Iłłakowiczówna, Jak sobie niektóra z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
biedota wyobraża niebo, s. 50; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (poetyzacja I.1.13
Kazimiera Iłłakowiczówna, Ostatnia codzienności); poddanie ich refleksji I.1.14
próba, s. 52; Maria Pawlikowska-  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.15
Jasnorzewska, Robota anioła stróża,  rola motywów w tworzeniu znaczeń uniwersalnych (doświadczanie I.1.16
s. 53; Maria Pawlikowska- codzienności, motyw miłości, obraz zaświatów i Anioła Stróża) II.1.1
Jasnorzewska, Ciotki, s. 54;  porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje II.2.6
nawiązanie: Wisława Szymborska, i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.2.7
Śmiech, s. 56] i różne (obraz kobiety w wierszach W. Szymborskiej, III.1.4
M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej oraz K. Iłłakowiczówny) III.2.4
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które III.2.10
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej IV.1
IV.8
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in.
historycznoliteracki, historyczny, kulturowy, filozoficzny,
biograficzny, egzystencjalny, biblijny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny m.in. fleksji w analizie
i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych wypowiedzi (funkcja
partykuł)
 prozaizmy i ich funkcje w tekście
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu emocjonalnym
 nacechowanie wyrazu
 oddziaływanie na odbiorcę użytych środków retorycznych
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 rozwijanie umiejętności pracy ze słownikiem języka polskiego

71
13– Futuryzm – w stronę eksperymentu 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
E
14 i prowokacji  podstawy genologii (cechy hymnu jako gatunku) I.1.3
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: s. 58; Filippo Tommaso  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach ZR I.1.4
Marinetti, Manifest futuryzmu literackich różnych epok I.1.9
(fragm.), s. 59; Stanisław  manifest futuryzmu I.1.10
Młodożeniec, XX wiek, s. 61; Tytus  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
Czyżewski, Hymn do maszyny mojego z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
ciała, s. 62; nawiązanie: Damien Hirst, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (związek treści i I.1.16
Hymn, s. 64] formy utworu z założeniami futuryzmu); poddanie ich refleksji I.2.6
 sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie II.1.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje ZR II.2.6
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.3.6
i różne (wizja świata i człowieka w wierszu XX wiek S. Młodożeńca II.4.1
i Koniec wieku XIX K. Przerwy-Tetmajera) II.4.3
III.2.10
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
IV.1
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 idee, wartości i postawy odrzucane i propagowane przez futurystów
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 interpretacja graficznego zapisu wiersza Tytusa Czyżewskiego
 futurystyczny eksperyment poetycki
 zamierzona innowacja językowa a błąd językowy
 funkcje innowacji językowej w tekście
 stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
 stylistyczna funkcja zamierzonego błędu ortograficznego w tekście
artystycznym
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

15 Pogromcy polskiej ortografii 1 NAUKA O JĘZYKU  stosowanie zasad ortografii i interpunkcji II.4.1 podstawowy

72
[podręcznik: Bruno Jasieński,  stylistyczna funkcja zamierzonego błędu ortograficznego w tekście II.4.3
Mańifest w sprawie ortografji artystycznym III.1.1
fonetycznej, s. 65, Bruno Jasieński,  funkcje błędu ortograficznego w tekście artystycznym (ortograficzne III.2.4
Foot-ball wszystkih świętyh (fragm.), postulaty polskich futurystów dotyczące ortografii) III.2.10
s. 67]  formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

16 Sztuka awangardowa 1 DWUDZIESTOLECI  główne kierunki sztuki okresu międzywojnia (kubizm, futuryzm, ZR I.2.5 podstawowy
E
[podręcznik: infografika; Kubizm, abstrakcjonizm, dadaizm, surrealizm) I.2.6
MIĘDZYWOJENNE
s. 68; Futuryzm, s. 69;  odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
Abstrakcjonizm, s. 70; Dadaizm, s. 70; danej dziedzinie sztuki
Surrealizm, s. 71]

17– Awangardowy „skok w teraz” 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
E
18 [podręcznik: s. 72; Tadeusz Peiper,  cechy i funkcje prądów literackich i artystycznych ZR I.1.3
MIĘDZYWOJENNE
Punkt wyjścia, s. 73; Tadeusz Peiper,  założenia programowe grup i pokoleń literackich w utworach ZR I.1.4
Miasto, masa, maszyna, s. 74; Julian literackich różnych epok (m.in. hasło „trzech M”) I.1.4
Przyboś, Dachy, s. 76; Julian Przyboś,  cechy języka poetyckiego postulowane przez Awangardę Krakowską I.1.9
Gmachy, s. 78; nawiązanie: Umberto (m.in. stosowanie peryfraz, faworyzowanie metafory) I.1.10
Boccioni, Wizje symultaniczne, s. 80;  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.13
Władysław Strzemiński, Pejzaż łódzki, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
s. 80] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(obraz miasta; miejsce człowieka w przestrzeni miejskiej, ulica; rola I.1.16
poety) I.2.1
 sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.2.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje I.2.6
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.1.1
i różne (literackie wizje Warszawy i Paryża w Lalce, Paryża w Ojcu II.1.2
Goriot, Petersburga w Zbrodni i karze; koncepcja poezji romantycznej, ZR II.2.2
neoromantycznej i awangardowej) III.1.1
III.2.2
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
III.2.4
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
III.2.10

73
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich IV.1
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich IV.6
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów,
np. publicystycznych (artykuł programowy)
 analiza struktury tekstu (postulaty Peipera)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (twórczość Władysława Hasiora; porównanie
przedstawienia miast na obrazach Boccioniego i Strzemińskiego)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 zróżnicowanie składniowe zdań wielokrotnie złożonych i ich funkcje
w tekście
 prozodyczne elementy stylu: akcent, intonacja, dynamika, rytmizacja
i ich funkcje w tekście
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

19 Stefan Żeromski, Przedwiośnie 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
[lektura obowiązkowa, podręcznik:  podstawy genologii (powieść społeczna) I.1.3
MIĘDZYWOJENNE
s. 81]  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
 geneza utworu, budowa powieści I.1.10

74
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.15
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji IV.2
(m.in. diagnoza społeczeństwa polskiego, wymowa polityczna utworu)
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in.
historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

20 W cieniu rewolucji 1 DWUDZIESTOLECI  wartościujący charakter ironii i jej funkcja w tekście I.1.6 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa: Stefan  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
Żeromski, Przedwiośnie; podręcznik: programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
s. 83]  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(porównanie poglądów Cezarego, jego matki i ojca na temat rewolucji; I.1.16
wpływ rewolucji na życie Cezarego i kształtowanie się jego I.2.6
osobowości; stosunek Żeromskiego do rewolucji) III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów), III.2.1
narracji; ich interpretacja i wartościowanie (zachowanie Cezarego na III.2.2
początku rewolucji, poglądy Jadwigi Barykowej, relacje między matką III.2.4
a synem; losy Cezarego po śmierci matki) III.2.10
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.1
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
historycznoliteracki, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego

75
danej dziedzinie sztuki (obraz S.I. Witkiewicza Walka jako ilustracja
rewolucji opisanej przez S. Żeromskiego)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi; rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

21 Między mitem 1 DWUDZIESTOLECI  konwencje literackie i ich cechy w utworze I.1.2 podstawowy
E
a rzeczywistością  mitologizacja w powieści i jej rola w interpretacji (cechy mitu ZR I.1.5
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa: Stefan w historii o szklanych domach) I.1.8
Żeromski, Przedwiośnie; podręcznik:  porównanie koncepcji Auroville z koncepcją szklanych domów I.1.9
s. 91]  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.10
programowej jako lektura obowiązkowa I.1.11
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.16
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.2.6
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji II.1.3
(rewolucja technologiczna inżyniera Baryki) III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.2
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4
(nastawienie Cezarego do opowieści ojca; zachowanie ludzi III.2.10
przekraczających granice Polski; opis miejskiej przestrzeni; IV.1
wyobrażenia Cezarego o Polsce a rzeczywistość zastana IV.2
w przygranicznym miasteczku)
 motyw Przedwiośnia
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (np. wartości obowiązujące w cywilizacji

76
szklanych domów)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (osiągnięcia architektoniczne Le Corbusiera,
koncepcja Auroville)
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście; wykorzystanie ich w budowie własnych wypowiedzi
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

22 „Radość z odzyskanego śmietnika” – 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
E
obraz społeczeństwa polskiego programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa: Stefan  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
Żeromski, Przedwiośnie; podręcznik: z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
s. 97] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.12
(problemy, przed którymi stanęło młode państwo polskie) I.1.13
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie (życie I.1.15
mieszkańców Nawłoci, postawa służącego wobec mieszkańców I.1.16
Nawłoci, warunki życia komorników, los starych ludzi; warunki życia II.1.1
mieszkańców Nawłoci i chłopów w Chłodku II.2.6
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego III.2.4
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym: do III.2.10
Pana Tadeusza Adama Mickiewicza IV.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje

77
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
historycznoliteracki, polityczny)
 wartości ważne dla mieszkańców Nawłoci
 zdrobnienia i spieszczenia oraz ich funkcje we fragmencie tekstu
 funkcje zastosowanych elementów gwarowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

23 Za Polską i przeciw Polsce 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa: Stefan programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Żeromski, Przedwiośnie; podręcznik:  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
s. 100] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(m.in. trudności, z którymi boryka się Polska; stosunek do państwa I.1.16
polskiego i państwa rosyjskiego; reakcja rządu polskiego w sytuacji II.1.3
zagrożenia ze strony bolszewików; różnice między poglądami II.3.4
Gajowca a poglądami komunistów; opozycyjne propozycje na temat III.1.1
przyszłości Polski) III.1.6
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4
(stosunek Szymona Gajowca do poglądów szlacheckich demokratów; III.2.10
program Szymona Gajowca; charakterystyka Antoniego Lulka – ocena IV.1
stosunku narratora do bohatera; postawa Lulka wobec Polski; działanie IV.6
Lulka przeciw Rzeczpospolitej; sprzeczności i absurdy
w przekonaniach Lulka; analiza wypowiedzi lekarki na zebraniu
komunistów; problemy klasy robotniczej)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które

78
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
polityczny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście; wykorzystanie ich w budowie własnych wypowiedzi
 jasność i precyzja komunikatu (błąd logiczny w argumentacji lekarki,
który wytknął Cezary)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 logika i konsekwencja toku rozumowania w wypowiedziach
argumentacyjnych i stosowanie ich we własnych tekstach
 przedstawienie argumentów za Polską i przeciw niej, które pojawiły się
w dyskusji Cezarego z komunistami
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

24 „Ja nie jestem z parafii. Ani 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
E
z tej, ani z żadnej”. Cezary Baryka, programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
bohater nowych czasów  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
[lektura obowiązkowa: Stefan z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.11
Żeromski, Przedwiośnie; podręcznik: historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.14
s. 108] (m.in. krystalizowanie się postawy Baryki wobec Polski, zarzuty I.1.15
formułowane przez Barykę wobec działań rządu; program działań I.1.16
Cezarego jako alternatywa dla propozycji Gajowca; przyczyny II.1.3
manifestacji warszawskich robotników) III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.2
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4

79
(poglądy Cezarego na temat ojczyzny podczas pobytu w Baku i po III.2.10
przybyciu do Polski, postawa Baryki wobec Polski a poglądy Lulka; IV.1
sposób prowadzenia polemiki Cezarego z Gajowcem; analiza
i interpretacja zachowania bohatera podczas manifestacji warszawskich
robotników; poszukiwania ideowe Cezarego; wewnętrzne dylematy
Baryki)
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego
(Przedwiośnie jako nowoczesny moralitet)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
polityczny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (kształtowanie się światopoglądu Baryki na
temat Polski)
 argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich
funkcje w tekście; wykorzystanie ich w budowie własnych wypowiedzi
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

25– Stefan Żeromski, Przedwiośnie 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy genologii (cechy powieści inicjacyjnej i powieści politycznej I.1.3 podstawowy
E
26 [lektura obowiązkowa: Stefan w Przedwiośniu) I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Żeromski, Przedwiośnie; podręcznik:  interpretacja symbolicznego tytułu powieści S. Żeromskiego – jako ZR I.1.6
Zadania do całej lektury, s. 113; utworu o Polsce i kształtowaniu się osobowości bohatera I.1.8
nawiązanie: Andrzej Maciej  konwencja hiperrealistyczna I.1.9

80
Łubowski, Tor I, s. 115]  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.10
programowej jako lektura obowiązkowa I.1.11
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek ZR I.1.11
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.12
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.15
(proces dojrzewania bohatera, postaci kobiet w Przedwiośniu; portret I.1.16
społeczeństwa polskiego w powieści a wizja szklanych domów) I.2.6
 rola motywu wędrówki podczas podróży Cezarego i jego ojca przez III.2.2
rewolucyjną Rosję III.2.4
 różnorodne propozycje odczytania tego samego utworu literackiego III.2.6
 odwołanie się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym: III.2.10
do Pana Tadeusza Adama Mickiewicza (funkcje nawiązań IV.1
w kreowaniu portretu polskiego społeczeństwa) IV.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie drogi ku dojrzałości Kordiana, bohatera dramatu
J. Słowackiego z drogą ku dojrzałości Cezarego Baryki; porównanie
sposobu przedstawienia rewolucji w Nie-Boskiej komedii
Z. Krasińskiego i Przedwiośniu S. Żeromskiego
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(m.in. Przedwiośnie jako utwór rozrachunkowy; interpretacja utworu
w kontekście motta z Szekspira)
 rola kontekstów w interpretacji utworów literackich
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (koncepcja patriotyzmu zawarta
w powieści S. Żeromskiego)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (hiperrealistyczny sposób obrazowania
Andrzeja Łubowskiego w dziele Tor I; zestawienie treści obrazu
z sytuacją Cezarego Baryki)
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki

81
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 tworzenie wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym (będącej próbą
odpowiedzi na pytanie, czy wynalazki mogą zmienić ludzi pod
względem moralnym – w odwołaniu do Lalki Bolesława Prusa,
Przedwiośnia Stefana Żeromskiego, wybranych kontekstów oraz
własnych deklaracji; porównanie postawy Polaków w czasie niewoli
i w czasie wolności – w odwołaniu do Przedwiośnia i wybranego
przykładu literackiego; odpowiedź na pytanie, jaki wpływ na
człowieka ma doświadczenie życiowe – w odwołaniu do Przedwiośnia,
innego utworu literackiego i wybranych kontekstów)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

27– Szkic krytyczny 2 SZTUKA PISANIA  szkic krytyczny jako rozbudowana wypowiedź mająca cechy I.1.8 podstawowy
28 [podręcznik: s. 116] wypowiedzi argumentacyjnej I.1.9
 budowa i cechy szkicu krytycznego I.1.10
 stosowanie słów i sformułowań pozwalających zachować spójność I.1.13
między akapitami oraz wewnątrz nich; znajomość sformułowań I.1.14
porządkujących rozumowanie I.1.15
 analiza przykładowego szkicu krytycznego Tadeusza Boya- I.1.16
Żeleńskiego Prus w perspektywie czasu (wyjaśnienie tytułu, ustalenie I.2.2
podejmowanych zagadnień, określenie tematu, analiza kontekstów, II.1.1
wskazanie części kompozycyjnej szkicu i lejtmotywu, sporządzenie II.1.2
planu dekompozycyjnego szkicu, udowodnienie, że tekst jest II.1.3
wypowiedzią subiektywną, analiza stylu i języka pracy) II.1.4
 napisanie szkicu krytycznego na temat wsi – miejsca cierpienia czy III.1.1
ukojenia – w odwołaniu do Przedwiośnia Stefana Żeromskiego, innego III.1.6
utworu oraz wybranych kontekstów III.2.2
III.2.6
III.2.8
III.2.10

82
III.2.11

29– „Żniwa huku i blasków..”. 2 DWUDZIESTOLECI  cechy poezji katastrofistów I.1.1 podstawowy
E
30 Katastrofizm w poezji dwudziestolecia  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (metafora, epitet, elipsa, I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
międzywojennego zdrobnienie, onomatopeja, instrumentacja głoskowa, synestezja, ZR I.1.8
[podręcznik: Józef Czechowicz, na anafora) I.1.9
wsi, s. 121; Józef Czechowicz, żal,  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
s. 124; Władysław Sebyła, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
Bezsenność, s. 125; nawiązanie: historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (poczucie zagrożenia, I.1.13
Zdzisław Beksiński, AA80, s. 128; świadomość nadciągającej katastrofy); poddanie ich refleksji I.1.14
Zdzisław Beksiński, S-2255, s. 128]  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.15
(gra światła, ciemności; obrazy sielskie, niepokojące; obrazowanie I.1.16
apokaliptyczne; nastrój utworów) I.2.1
 pojęcie motywu literackiego i toposu; żywotność motywów I.2.2
w utworach literackich i ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych I.2.6
(motyw snu) II.1.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje II.4.1
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.4.2
i różne (porównanie kreacji podmiotu lirycznego w wierszach żal III.1.1
J. Czechowicza i Bezsenność W. Sebyły; porównanie sposobów III.1.4
kreowania katastroficznej wizji w omawianych utworach Czechowicza III.2.2
i Sebyły) III.2.4
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które III.2.6
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej III.2.10
(profetyczny charakter utworów; postawy człowieka wobec IV.1
nadchodzącego zagrożenia) IV.2
IV.8
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów, np. naukowych
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu, argumentacja
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (obrazy Zdzisława Beksińskiego: AA80, S-
2255)

83
 wykorzystanie wiedzy m.in. z dziedziny fleksji w analizie
i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych wypowiedzi
 stosowanie zasad interpunkcji
 uwypuklenie sensów dzięki wykorzystaniu składniowo-znaczeniowego
charakteru interpunkcji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 oddziaływanie na odbiorcę użytych środków retorycznych (np.
wyliczeń, wykrzyknień, powtórzeń, apostrof, inwersji)
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; zabieranie głosu w dyskusji
 tworzenie referatu na temat katastrofizmu w literaturze Młodej Polski
i międzywojnia
 tworzenie wypowiedzi argumentacyjnej o przeczuciu katastrofy –
artystycznej wizji czy uzasadnionym lęku w odwołaniu do wybranego
wiersza J. Czechowicza lub W. Sebyły, dowolnej lektury
obowiązkowej i wybranych kontekstów
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 doskonalenie umiejętności korzystania ze słownika języka polskiego

31 Zofia Nałkowska, Granica 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
[lektura uzupełniająca; podręcznik:  podstawy genologii (powieść psychologiczna) I.1.3
MIĘDZYWOJENNE
s. 129]  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
 geneza utworu, budowa powieści I.1.10
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.15
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16

84
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji IV.2
(problematyka moralna, społeczna, filozoficzna ukazane przez pryzmat
życia wewnętrznego bohaterów)
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły – inwersja
czasowa fabuły, retrospekcja, bohaterów, akcji, wątków, motywów),
narracji; ich interpretacja i wartościowanie
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
polityczny, kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

32 „Zenon pragnął rzeczy bardzo prostej: 1 DWUDZIESTOLECI  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9 podstawowy
E
żyć uczciwie” z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
MIĘDZYWOJENNE
[lektura uzupełniająca: Zofia historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
Nałkowska, Granica; podręcznik:  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
s. 131; nawiązanie: Zbigniew Herbert, wątków, motywów, narracji, sytuacji lirycznej); ich interpretacja I.1.15
Głos wewnętrzny, s. 139] i wartościowanie (dzieje Zenona Ziembiewicza, stosunek bohatera do I.1.16
rodziców, rola Elżbiety i Justyny w życiu bohatera; refleksje bohatera; II.3.8
powielanie boleborzańskiego schematu przez Zenona; credo życiowe III.2.4
Zenona Ziembiewicza; głos wewnętrzny podmiotu lirycznego III.2.10
w wierszu Z. Herberta) IV.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje IV.7
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (wykazanie związku wiersza Z. Herberta z wymową powieści
Z. Nałkowskiej)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(m.in. idealistyczne postanowienia a rzeczywistość; przekraczanie
granic; postrzeganie zdrady)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. kulturowy,
społeczny, filozoficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 rozpoznawanie w tekstach zjawiska manipulacji i jego charakterystyka

85
(manipulacja stosowana przez Ziembiewicza)
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 pozajęzykowe środki komunikacji (ukazanie emocji bohaterów
powieści Z. Nałkowskiej za pomocą gestów i mowy ciała)

33 „Świat podzielony na piętra, na front 1 DWUDZIESTOLECI  tematyka i problematyka powieści oraz ich związek z programami I.1.9 podstawowy
E
i od podwórza, na strych i sutereny” epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, I.1.10
MIĘDZYWOJENNE
[lektura uzupełniająca: Zofia egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie jej refleksji (obraz I.1.13
Nałkowska, Granica; podręcznik: społeczeństwa polskiego lat 30. XX wieku) I.1.14
s. 140]  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje III.2.2
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.4
i różne (porównanie kamienicy Kolichowskiej z pensjonatem pani III.2.10
Vauquer, bohaterki powieści Honoriusza Balzaca Ojciec Goriot) IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.6
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(związek omawianej problematyki z tytułem powieści)
 rola kontekstu w interpretacji utworu literackiego (m.in. społeczny,
kulturowy, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (wrażliwość społeczna Elżbiety)
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych

86
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

34 Zofia Nałkowska – znawczyni 1 DWUDZIESTOLECI  konwencja oniryczna (sny Justyny) ZR I.1.6 podstawowy
E
ludzkiej psychiki  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.10
MIĘDZYWOJENNE
[lektura uzupełniająca: Zofia wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.11
Nałkowska, Granica; podręcznik: (funkcje zastosowanej mowy pozornie zależnej; stan emocjonalny I.1.13
s. 143] Justyny; cechy lamentacji w opisie przeżyć Justyny; wiarygodność I.1.14
kreacji Bogutówny) I.1.16
 pojęcie motywu literackiego i toposu i ich rola w tworzeniu znaczeń III.1.1
uniwersalnych (motywy oniryczne) III.2.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje III.2.4
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.10
i różne (porównanie Justyny z bohaterkami ballad A. Mickiewicza IV.1
Rybka oraz A. Osieckiej Oczy tej małej…; motyw kary za doznane
przez nie krzywdy)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(waga i wieloznaczność wątku Justyny w powieści Z. Nałkowskiej)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie

87
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

35– Zofia Nałkowska, Granica 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy genologii (powieść psychologiczna) I.1.3 podstawowy
E
36 [lektura uzupełniająca: Zofia  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście (tragizm I.1.6
MIĘDZYWOJENNE
Nałkowska, Granica; podręcznik: Elżbiety Bieckiej jako córki, żony, matki, inteligentki) I.1.9
Zadania do całej lektury, s. 147]  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; refleksja nad I.1.14
problemami zawartymi w tekście (dylematy moralne związane ze I.1.15
sprawowaniem władzy; problemy filozoficzne; problem biedy I.1.16
i wykluczenia społecznego; ruch robotniczy i bunt społeczny; los III.1.1
służących w przedwojennej Polsce; obraz elit społecznych czasów III.2.2
sanacji; problem odpowiedzialności) III.2.4
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.6
wątków, motywów, narracji, sytuacji lirycznej); ich interpretacja III.2.10
i wartościowanie (portrety matek i ich relacje z dziećmi; stosunki IV.1
między Cecylią Kolichowską a Elżbietą Biecką; powielanie
schematów rodzinnych przez: Zenona, Elżbietę, Justynę; losy Karoliny
Bogutowej; opis zachowania psów; charakterystyka Czechlińskiego
i jego rola w życiu Zenona Ziembiewicza)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (analiza sceny konfrontacji Zenona Ziembiewicza
z manifestującymi robotnikami i porównanie jej z podobną sceną
w Przedwiośniu Żeromskiego)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(problemy psychologiczne, które Z. Nałkowska podejmuje w powieści)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, społeczny, filozoficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki

88
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; przygotowanie głosu w dyskusji
 tworzenie spójnej wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym
odnośnie do tego, co kształtuje nasze życie – w odwołaniu do powieści
Z. Nałkowskiej, innego tekstu literackiego i wybranych kontekstów
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

37– Niepokoje społeczne międzywojnia 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy genologii (poemat) I.1.3 podstawowy
E
38 w poezji Juliana Tuwima  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: Julian Tuwim,  tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.9
Do generałów, s. 149; Julian Tuwim, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
Do prostego człowieka, s. 151; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie tekstu I.1.13
Julian Tuwim, Bal w Operze (fragm.), refleksji (niesprawiedliwość społeczna; obraz władzy; stosunek władzy I.1.14
s. 153; nawiązanie: Kazik, Hej, wy nie do prostego człowieka) I.1.15
wiecie, s. 160]  sposoby kreowania sytuacji lirycznej; jej interpretacja i wartościowanie I.1.16
(funkcje kontrastowych obrazów, klamra kompozycyjna; argumenty II.1.1
i metody podważane przez podmiot liryczny; karykatura jako sposób ZR II.2.2
przedstawienia postaci literackiej) II.2.7
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje II.3.5
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne II.3.8
i różne (porównanie obrazu elit ukazanych w wierszach Juliana III.1.1
Tuwima i w piosence Kultu) III.1.4
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które ZR III.1.5
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej III.2.4
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny, III.2.10
kulturowy, społeczny, biograficzny, egzystencjalny) IV.1
IV.6
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi

89
 prozodyczne elementy stylu: akcent, intonacja, dynamika, rytmizacja
i ich funkcje w tekście
 słownictwo o charakterze wartościującym; wulgaryzm jako celowy
środek ekspresji; słownictwo potoczne
 rozpoznanie w tekście zjawiska manipulacji
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 oddziaływanie na odbiorcę użytych środków retorycznych (np.
wyliczeń, wykrzyknień, paralelizmów, powtórzeń, apostrof, przerzutni)
 satyryczne elementy poematu Bal w Operze
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

39 Witold Gombrowicz, Ferdydurke 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
[lektura obowiązkowa:  konwencje literackie i ich cechy w utworze (groteska) I.1.2
MIĘDZYWOJENNE
Witold Gombrowicz, Ferdydurke;  poetyka Ferdydurke I.1.3
podręcznik, s. 161]  wartościujący charakter ironii i jej funkcja w tekście I.1.6
 artystyczny i wartościujący charakter groteski w powieści I.1.7
 znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; czas i okoliczności I.1.16
powstania utworu (relacje międzyludzkie i pojęcie formy) III.2.10
IV.2
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
 rola kontekstu w interpretacji utworu literackiego (m.in. historycznego,
społecznego, politycznego, kulturowego, egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania

90
własnego systemu wartości
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

40 Kim jestem? 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa: programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Witold Gombrowicz, Ferdydurke;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 161] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.12
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; refleksja nad tekstami I.1.16
(rola innych ludzi w kształtowaniu się tożsamości Józia; manifestacja III.2.2
wolności bohatera w świecie) III.2.4
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.10
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie IV.1
(charakterystyka bohatera fragmentu utworu; znaczenie aluzji w
kreacji bohatera; znaczenie sobowtóra w ustaleniu tożsamości Józia)
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackiej w utworze
i określenie znaczeń w interpretacji utworu (wskazanie aluzji do
Boskiej komedii Dantego
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

91
41 Nadchodzi profesor 1 DWUDZIESTOLECI  cechy konwencji groteskowej w powieści I.1.2 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa:  symboliczne znaczenie w powieści pospolitych słów (gęba, pupa) I.1.5
MIĘDZYWOJENNE
Witold Gombrowicz, Ferdydurke;  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
podręcznik: s. 167] programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
 tematyka i problematyka poznanego tekstu oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie utworu I.1.16
refleksji II.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4
(wygląd i wypowiedzi profesora; różnica poglądów między profesorem III.2.10
a Józiem; cechy groteski w kreacji bohaterów, sytuacjach IV.1
i zdarzeniach oraz na poziomie języka)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

42 Szkoła upupiania 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa: programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Witold Gombrowicz, Ferdydurke;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 170] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(kształtowanie osobowości i postaw młodych ludzi; stosunek młodych I.1.16

92
ludzi do literatury i wybitnych twórców) III.1.7
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.2
(typowe szkolne zachowania uczniów, reakcja nauczycieli, cechy III.2.10
i przebieg lekcji prowadzonej przez Bladaczkę; bunt Gałkiewicza IV.1
przeciw poglądom nauczyciela; wpływ recytacji Pylaszczkiewicza na
uczniów; satyryczne ukazanie szkoły)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola kontekstu w interpretacji utworu literackiego (społecznego,
kulturowego, historycznego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (szkoła jako miejsce kształtowania
osobowości i postaw młodych ludzi; rola współczesnej szkoły
w rozwoju człowieka)
 dyskusja a spór i kłótnia
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi, rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

43 U Młodziaków: w sidłach 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
E
nowoczesności programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa:  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Witold Gombrowicz, Ferdydurke; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
podręcznik: s. 174] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
(nowoczesność w ujęciu Gombrowicza – zagrożenia dostrzegane III.2.2
przez pisarza; schemat funkcjonowania nowoczesnej rodziny) III.2.4
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.10
IV.1

93
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie
(sposób wychowywania Zuty przez rodziców i jego konsekwencje;
forma pensjonarki, forma nowoczesnych rodziców; wygląd zewnętrzny
bohaterów, ich zachowanie, tematy rozmów; relacje panujące
w rodzinie Młodziaków)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (poglądy i wartości państwa Młodziaków)
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

44 Wieś: państwo i chamstwo 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie 1.1.8 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa: programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Witold Gombrowicz, Ferdydurke;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 178] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.10
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji II.3.8
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.2
(określenie sytuacji, w której znaleźli się Józio i Miętus; III.2.4
charakterystyka reprezentantów polskiego ziemiaństwa; obraz III.2.10
ziemiaństwa wyłaniający się z opowieści służby)
 stereotypowe zachowania polskiego ziemiaństwa sparodiowane przez
Gombrowicza
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji

94
językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad
retoryki
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

45 Witold Gombrowicz, Ferdydurke 1 DWUDZIESTOLECI  powieść Gombrowicza jako groteska I.1.2 podstawowy
E
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
Zadania podsumowujące, s. 182; programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
nawiązanie: Leszek Żebrowski, plakat  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
do Ferdydurke, s. 184] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.13
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.14
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.15
(wędrówka Józia i jego samoświadomość) I.1.16
 pojęcie motywu literackiego i toposu oraz ich rola w tworzeniu I.2.6
znaczeń uniwersalnych (theatrum mundi) III.2.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje III.2.4
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.10
i różne (porównanie wykorzystanego w Ferdydurke toposu teatru IV.1
świata z koncepcjami przedstawionymi we fraszkach Jana IV.2
Kochanowskiego i w Lalce Bolesława Prusa
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(koncepcja Gombrowiczowskiego człowieka; sytuacja człowieka
w świecie)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
społeczny, kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (związek zdjęcia Mitcha Griffithsa z powieścią
Ferdydurke; interpretacja plakatu Leszka Żebrowskiego eksponującego
treści Ferdydurke)

95
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarze; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

46 Muzyczność literatury 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


E
[podręcznik: s. 185;  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (powtórzenie, wyliczenie, I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
Julian Tuwim, Scherzo, s. 186; eufonia, paronomazja, aliteracja, synestezja) ZR I.1.8
Konstanty Ildefons Gałczyński,  tematyka poznanych tekstów oraz ich związek z programami epoki I.1.9
Melodia, s. 188; literackiej, zjawiskami społecznymi; poddanie ich refleksji I.1.10
Leopold Staff, Nokturn, s. 189] (muzyczność literatury, piosenka satyryczna) I.1.14
 sposoby kreowania sytuacji lirycznej; ich interpretacja I.1.15
i wartościowanie (emocje towarzyszące bohaterowi wiersza; wyrażenie I.2.6
emocji i pragnień podmiotu lirycznego i bohaterki lirycznej; nastrój ZR II.2.2
uzyskany za pomocą odniesień muzycznych; czas i miejsce opisanej III.1.1
sytuacji lirycznej) III.2.2
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które III.2.10
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej IV.1
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny, IV.7
polityczny, kulturowy, społeczny)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (związek obrazu J.M. Whistlera Nokturn
w czerni i złocie z wierszem L. Staffa Nokturn; sposób wyrażania
emocji i budowania nastroju w wierszu J. Tuwima Scherzo i utworze
muzycznym F. Chopina Scherzo b-moll)
 prozodyczne elementy stylu: akcent, intonacja, dynamika, rytmizacja
i ich funkcje w tekście
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy

96
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 pozajęzykowe środki komunikacji

47 Tanecznym krokiem w nazizm. 1 DWUDZIESTOLECI  kontekst w interpretacji tekstów kultury (historyczny, polityczny, I.1.15 podstawowy
E
Kabaret Boba Fosse’a kulturowy) I.2.6
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: s. 191]  odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego III.2.2
danej dziedzinie sztuki (kabaret Boba Fosse’a; rola muzyki w filmie) III.2.4
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej IV.7
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, redagowanie informacji, uzasadnienia
 pozajęzykowe środki komunikacji

48 Stanisława Ignacego Witkiewicza 1 DWUDZIESTOLECI  Stanisław Ignacy Witkiewicz: pisarz, malarz, filozof, teoretyk sztuki, I.1.15 podstawowy
E
portret wielokrotny reżyser teatralny, fotograf ZR I.2.5
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: infografika, s. 194]  kontekst w interpretacji utworów literackich (biograficzny, I.2.6
historyczny, historycznoliteracki, kulturowy) ZR II.2.6
 główne style w sztuce III.2.4
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego IV.2
danej dziedzinie sztuki
 styl indywidualny Stanisława Ignacego Witkiewicza
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

49 Stanisław Ignacy Witkiewicz – artysta 1 DWUDZIESTOLECI  Stanisław Ignacy Witkiewicz: filozof i katastrofista, teoretyk sztuki, I.1.15 podstawowy
E
[podręcznik: infografika, s. 196] malarz i fotograf, pisarz i twórca teatru ZR I.2.5
MIĘDZYWOJENNE
 cechy dzieła zgodnego z ideą czystej formy I.2.6
ZR II.2.6

97
 kontekst w interpretacji utworów literackich (biograficzny, III.2.4
historyczny, historycznoliteracki, kulturowy) IV.2
 główne style w sztuce
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki
 styl indywidualny Stanisława Ignacego Witkiewicza
 formułowanie odpowiedzi; redagowanie informacji, uzasadnienia
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

50 ZR Stanisław Ignacy Witkiewicz, 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 rozszerzony


E
Szewcy  konwencja groteskowa I.1.2
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  artystyczny i wartościujący charakter groteski w tekście I.1.7
s. 198]  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.12
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; refleksja nad tymi I.1.14
tekstami (zanik indywidualizmu człowieka; pierwiastki katastroficzne); I.1.15
geneza dramatu I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego; ich interpretacja III.2.2
i wartościowanie III.2.10
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackich w utworze IV.2
i określenie znaczeń w interpretacji utworów
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola kontekstu w interpretacji dramatu
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

98
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

51 ZR „Zagadać pustkę i zagłuszyć 1 DWUDZIESTOLECI  konwencja groteskowa I.1.2 rozszerzony


E
nudę”. Udręka szewskiej egzystencji  artystyczny i wartościujący charakter groteski w tekście I.1.7
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa:  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy; programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
podręcznik: s. 200]  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (np. estetyka nudy) I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego; jego interpretacja I.1.16
i wartościowanie (określenie miejsca akcji, określenie tematyki III.2.2
rozmowy Sajetana z Czeladnikami; elementy realistyczne III.2.10
i nierealistyczne) IV.2
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(diagnoza dotycząca ludzkości)
 rola kontekstu w interpretacji dramatu
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

52 ZR „jak przejdziecie tę linijkę, 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 rozszerzony
E
będziecie tacy sami jak my”. programowej jako lektura obowiązkowa dla poziomu rozszerzonego I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Rozważania o władzy  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
[lektura obowiązkowa: z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.15
podręcznik: s. 204]  sposoby kreowania świata przedstawionego; jego interpretacja I.1.16
II.2.7

99
i wartościowanie (powody pustki odczuwanej przez Scurvy’ego; III.1.1
miejsce Scurvy’ego w hierarchii społecznej; obraz elit władzy; reakcja III.2.2
Sajetana na odpowiedź prokuratora; refleksje bohaterów wywołane III.2.4
nową sytuacją życiową; różnice w postawach między Czeladnikiem III.2.10
a Sajetanem; zarzuty Czeladników wobec mistrza szewskiego; plan IV.1
Czeladników wobec Sajetana)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(miejsce na idee i idealistów w polityce)
 rola kontekstu w interpretacji dramatu
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; zabieranie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

53 ZR Konwulsje ginącego świata 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 rozszerzony
E
[lektura obowiązkowa: programowej jako lektura obowiązkowa dla poziomu rozszerzonego I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 210] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (człowiek i świat I.1.16
wobec przyszłości) I.2.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego; jego interpretacja II.1.1
i wartościowanie (wyobrażenie Hiper-Robociarza na podstawie II.2.1
wypowiedzi Fierdusieńki i samego bohatera; wielkość człowieka II.2.7
III.2.2

100
według Sajetana; interpretacja sceny wejścia Księżnej na piedestał; III.2.4
analiza rozmowy Towarzyszy X i Abramowskiego – ich zachowanie, III.2.10
plany, podejmowane decyzje, stosunek do pozostałych bohaterów) IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstu naukowego
(interpretacja finału dramatu przez Marię Janion)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi (retoryka języków rewolucji)
 znaczenie stylizacji w tekście
 słownictwo o charakterze wartościującym
 słownictwo neutralne a słownictwo o zabarwieniu potocznym
 słownictwo oficjalne a słownictwo potoczne
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

54– ZR Szewcy Stanisława Ignacego 2 DWUDZIESTOLECI  konwencja groteskowa w dramacie Witkacego (kreacje postaci, I.1.2 rozszerzony
E
55 Witkiewicza wydarzenia, w których uczestniczą, język dramatu) I.1.6
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.7
Zadania do całej lektury, s. 218;  artystyczny i wartościujący charakter groteski w tekstach I.1.8
nawiązanie: Sławomir Mrożek,  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.9
Rewolucja, s. 220] programowej jako lektura obowiązkowa dla poziomu rozszerzonego I.1.10
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek ZR I.1.12
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13

101
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (jednostka w starciu ZR I.1.13
z systemami społecznymi i politycznymi) I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego; jego interpretacja I.1.15
i wartościowanie (kreacje wybranych postaci i ich karykaturalny I.2.6
charakter; przykłady zachowań bohaterów – funkcja ukształtowania III.1.1
postaci; charakterystyka dialogów bohaterów; analiza kolejnych III.2.1
rewolucji w dramacie Witkacego: I, II, III) III.2.4
 pojęcie aluzji literackiej; rozpoznanie aluzji literackiej w dramacie III.2.6
i określenie znaczeń w interpretacji utworów (aluzje Witkacego do III.2.10
współczesnej sobie rzeczywistości) IV.1
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje IV.2
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie sposobu ukazania rewolucji w Szewcach z wizją
rewolucji w Nie-Boskiej komedii Z. Krasińskiego i obrazem rewolucji
w Przedwiośniu S. Żeromskiego; funkcja nawiązań Witkacego do
Wesela S. Wyspiańskiego; nawiązania do tradycji sarmackiej w kreacji
Puczymordy; obraz rewolucji wyłaniający się z Szewców i z
opowiadania Rewolucja S. Mrożka; literackie obrazy nudy w dramacie
Witkacego i w opowiadaniu Mrożka)
 związek wartości poznawczych, etycznych i estetycznych w utworach
literackich
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(przewroty rewolucyjne jako potrzeba przełamania pustki
egzystencjalnej; obnażenie dwóch systemów totalitarnych przez
Witkacego: faszyzmu i komunizmu; Szewcy jako dramat
historiozoficzny)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, kulturowy, społeczny, filozoficzny,
biograficzny, egzystencjalny)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (odczytanie dramatu Witkacego sugerowane
przez Andrzeja Pągowskiego, autora plakatu do spektaklu Szewcy)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi, rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania

102
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; zabieranie głosu w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym
(udzielenie odpowiedzi na pytanie, jak twórcy kultury ukazują
konfrontację indywidualnych dążeń człowieka z procesem przemian
społecznych i rozwojem cywilizacji – w odwołaniu do Szewców
Witkacego, innego utworu literackiego oraz wybranych kontekstów;
rozważenie problemu: groteska jako sposób kreowania świata
przedstawionego)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

56 ZR Michaił Bułhakow, Mistrz 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 rozszerzony


E
i Małgorzata  konwencje literackie i ich cechy w utworach (m.in. fantastyczna, I.1.2
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik: groteskowa) I.1.8
s. 221]  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.9
programowej jako lektura obowiązkowa dla poziomu rozszerzonego I.1.10
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.11
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; geneza powieści I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.16
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie II.3.4
 pojęcie motywu literackiego i toposu; żywotność motywów biblijnych III.2.2
w utworze literackim i ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych III.2.10
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.2
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(metafora zachowań ludzi w totalitarnym państwie)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, biblijny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich

103
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 język ezopowy
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

57 ZR „[…] tchórzostwo to słabość 1 DWUDZIESTOLECI  symboliczne znaczenie pocierania rąk przez Piłata I.1.5 rozszerzony
E
najstraszniejsza!” Rozważania  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
moralne w Mistrzu i Małgorzacie programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
[lektura obowiązkowa: Michaił  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
podręcznik: s. 223] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; geneza powieści I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.1.16
(przesłuchanie bohatera podejrzanego o spisek przeciwko cezarowi; III.2.2
interpretacja wypowiedzi Ha-Nocri z punktu widzenia Jeszui III.2.10
oraz Piłata; Jeszua – ofiara zdrady; stan emocjonalny Piłata) IV.1
 pojęcie motywu literackiego i toposu; żywotność motywów biblijnych IV.2
w utworze literackim i ich rola w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
motyw jaskółki; motyw oniryczny
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(metafora zachowań ludzi w totalitarnym państwie)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (m.in. historyczny,
polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, biblijny,
egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (system wartości, którym kieruje się Jezus;
refleksja Piłata na temat tchórzostwa)

104
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu
 formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

58– ZR „[…] ludzie przepadali stamtąd 2 DWUDZIESTOLECI  przykłady zastosowania w powieści M. Bułhakowa konwencji I.1.2 rozszerzony
E
59 bez śladu, jeden po drugim”. O życiu realistycznej, fantastycznej, groteskowej I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
w sowieckiej Rosji  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.9
[lektura obowiązkowa: Michaił programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.10
Bułhakow, Mistrz i Małgorzata;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.13
podręcznik: s. 228; nawiązanie: z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
Ryszard Kapuściński, Imperium, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; geneza powieści; I.1.16
s. 233] temat tekstu R. Kapuścińskiego; życie w sowieckiej Rosji III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.2
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4
(historia mieszkania numer 50 znajdującego się w kamienicy przy III.2.10
ulicy Sadowej; okoliczności zniknięcia żon Berlioza i Stiopy IV.2
Lichodiejewa; celowość zastosowania mowy ezopowej; Woland i jego
świta; stan i zachowanie Stiopy Lichodiejewa; związek przedstawionej
sytuacji z mottem utworu)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie sposobu ukazania problemu konfiskaty mienia
przez władze sowieckie w Przedwiośniu Żeromskiego i w powieści
Bułhakowa; podobieństwa i różnice w sposobie ukazania nadużyć
władzy wobec człowieka w powieści M. Bułhakowa i reportażu
R. Kapuścińskiego)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej

105
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

60 ZR „i po kolei rzucałem wszystko 1 DWUDZIESTOLECI  wieża jako symbol I.1.5 rozszerzony


E
w ogień”. Dramat artysty i człowieka  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
w powieści Bułhakowa programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
[lektura obowiązkowa: Michaił  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Bułhakow, Mistrz i Małgorzata; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
podręcznik: s. 236; nawiązanie: historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (niszczenie człowieka I.1.14
Jarosław Kisiński, Wieża radości, przez system totalitarny) I.1.16
wieża samotności, s. 243]  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, II.1.1
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja III.1.1
i wartościowanie (historia życia Mistrza; rola Małgorzaty na III.2.10
poszczególnych etapach życia Mistrza; duchowy stan osoby mówiącej IV.1
w piosence Wieża radości, wieża samotności) IV.8
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (podobieństwo pomiędzy wymową utworu z repertuaru zespołu
Sztywny Pal Azji a sytuacją Mistrza z powieści Bułhakowa)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania

106
własnego systemu wartości
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 doskonalenie umiejętności korzystania ze słownika symboli

61– ZR Mistrz i Małgorzata Michaił 2 DWUDZIESTOLECI  elementy satyryczne, komiczne i groteskowe w powieści I.1.6 rozszerzony
E
62 Bułhakow M. Bułhakowa I.1.7
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
Zadania do całej lektury, s. 244] programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego; I.1.9
kompozycja powieści I.1.10
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.13
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (dobro i zło I.1.16
w świecie; sowiecka rzeczywistość lat 30. XX wieku) III.2.2
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.4
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja III.2.6
i wartościowanie (najważniejsze wątki fabularne w powieści; funkcja III.2.10
wprowadzenia do świata przedstawionego powieści bohaterów IV.1
i wydarzeń historycznych; groteskowość świata przedstawionego;
relacja między Piłatem a Jeszuą; analogia między losami Jeszui
i Mistrza; charakterystyka Wolanda i jego świty; wątek balu
zorganizowanego przez Wolanda; charakterystyka wybranych
bohaterów reprezentujących środowisko moskiewskich artystów lat 30.
XX w.; sytuacja artystów skupionych wokół Domu Gribojedowa;
charakterystyka Małgorzaty jako ukochanej Mistrza; okoliczności
śmierci Mistrza i Małgorzaty; Moskwa – jeden z bohaterów powieści

107
czy tylko przestrzeń, w której rozgrywa się akcja)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie sposobu przedstawienia despotycznej władzy
w III części Dziadów A. Mickiewicza i Mistrzu i Małgorzacie
M. Bułhakowa)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(sztuka jako ucieczka od świata totalitarnego i ratunek)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 tworzenie spójnych wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym
(rozważanie problemu, czy wierność prawdzie warta jest swojej ceny –
w odwołaniu do powieściowej postaci Jeszui Ha-Nocri, Mistrza
oraz tekstu eksperckiego R. Nęcek; rozważanie tematu miłości jako
antidotum przeciw nieprzyjaznemu światu; podjęcie tematu miasta
jako przestrzeni przyjaznej czy wrogiej człowiekowi – w odwołaniu do
powieści M. Bułhakowa, innych tekstów literackich oraz wybranych
kontekstów)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

63 ZR Franz Kafka, Proces 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 rozszerzony


E
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  konwencja groteskowa i nadrealistyczna, oniryczna I.1.2
MIĘDZYWOJENNE
s. 246]  podstawy genologii (parabola) ZR I.1.6
 znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.3
programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.8
I.1.9

108
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (sens egzystencji, I.1.15
wolność człowieka) I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.2
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4
(obrazowanie realistyczne połączone z poetyką snu; naruszanie III.2.10
związków przyczynowo-skutkowych między zdarzeniami; partie IV.1
mowy pozornie zależnej, narracja trzecioosobowa, monolog bohatera)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, filozoficzny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

64 ZR Co się przytrafiło Józefowi K.? 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 rozszerzony
E
[lektura obowiązkowa: Franz Kafka, programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
Proces; podręcznik: s. 248]  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.1.6
(reakcja Józefa K. na aresztowanie i przyczyny tej reakcji; absurd III.2.1
aresztowania Józefa K.; postawa bohatera według słów strażnika; III.2.4
III.2.10

109
metaforyczne znaczenie sceny aresztowania Józefa K.) IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 logika i konsekwencja toku rozumowania w wypowiedziach
argumentacyjnych i stosowanie ich we własnych tekstach
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi, rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

65 ZR Przed nieznanym trybunałem 1 DWUDZIESTOLECI  symbolika labiryntu I.1.5 rozszerzony


E
[lektura obowiązkowa: Franz Kafka,  konwencja nadrealistyczna w utworze ZR I.1.6
MIĘDZYWOJENNE
Proces; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
s. 252] programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.16
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie I.2.6
(sposób traktowania oskarżonego Józefa K. przez reprezentantów sądu; III.1.1
stosunek Józefa K. do sądu i oskarżenia; sytuacja kafkowska III.2.1
w Procesie; przestrzeń publiczna a prywatna; porównanie sposobu III.2.4
przedstawienia sądu w Procesie z rzeczywistym sądem) III.2.10
 motyw labiryntu IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej

110
(bezsilność człowieka wobec niezrozumiałych mechanizmów
rządzących światem)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (akwaforta Giovanniego Battisty Piranesiego
jako ilustracja sytuacji człowieka przedstawionej w Procesie Kafki)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi, rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

66– ZR Everyman przed sądem własnego 2 DWUDZIESTOLECI  cechy przypowieści w Procesie I.1.3 rozszerzony
E
67 sumienia  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa: Franz Kafka, programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
Proces; podręcznik: s. 258; Zadania  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podsumowujące, s. 267; nawiązanie: z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
Tadeusz Różewicz, To się złożyć nie historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.14
może, s. 269]  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja I.1.16
i wartościowanie (życie Józefa K. i jego postawa wobec ludzi; świat I.2.6
wartości Józefa K.; Józef K. jako everyman; postawa, jaką reprezentuje II.1.1
bohater wobec ciążącego na nim wyroku; interpretacja sytuacji, III.1.1
w której znalazł się Józef K.; scena przygotowań do wykonania III.2.1
wyroku i samej egzekucji; myśli i uczucia, które towarzyszą Józefowi III.2.4
K. przed śmiercią; różne interpretacje śmierci Józefa K. w zależności III.2.10
od odczytania instytucji sądu; wyjaśnienie znaczenia tytułu; IV.1
niejednoznaczność postaci Józefa K.; charakterystyka postawy

111
człowieka przedstawiona w wierszu To się złożyć nie może
T. Różewicza)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (wiersz T. Różewicza To się złożyć nie może jako komentarz do
historii Józefa K.)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej (np.
instytucja sądu jako: istoty boskiej, losu, opresyjnego świata, sumienia
bohatera, systemu zniewalającego człowieka)
 rola kontekstu w interpretacji utworu literackiego (m.in.
biograficznego, egzystencjalnego, kulturowego, społecznego,
filozoficznego, politycznego, historycznego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (sytuacja egzystencjalna człowieka na
rysunkach Franza Kafki)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji w analizie i interpretacji
utworu
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 zgodność z cudzymi poglądami lub polemika z nimi, rzeczowe
uzasadnianie własnego zdania
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

68 ZR Bruno Schulz, Sklepy 1 DWUDZIESTOLECI  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 rozszerzony


E
cynamonowe  uniwersalny charakter mitologizacji w opowiadaniach B. Schulza i ich ZR I.1.5
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik: rola w interpretacji ZR I.1.6

112
s. 271]  konwencja oniryczna I.1.8
 znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.9
programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego ZR I.1.9
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi III.2.4
 pojęcie archetypu w utworach literackich i jego rola w tworzeniu III.2.10
znaczeń uniwersalnych IV.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji,
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja
i wartościowanie (subiektywizm narracji; poetyka oniryzmu; mityzacja
świata przedstawionego; odwołanie do archetypów; niezwykłe
obrazowanie; główne motywy w opowiadaniach B. Schulza: ojciec,
labirynt, miasto, kobieta)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

69 ZR W republice marzeń Brunona 1 DWUDZIESTOLECI  uniwersalny charakter mitologizacji w opowiadaniach Schulza; rola ZR I.1.5 rozszerzony
E
Schulza mitów w ich interpretacji ZR I.1.6
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa: Bruno Schulz,  konwencja oniryczna (czas, przestrzeń, wydarzenia) I.1.8
Sklepy cynamonowe; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.9
s. 273] programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.10
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.11
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.15
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja I.1.16
i wartościowanie (perspektywa narratora i bohatera; doświadczenia ZR II.2.6
III.1.1

113
i emocje z okresu dzieciństwa poddane mityzacji; obraz miasta III.2.4
ukazany w opowiadaniu; porównanie obrazów przestrzeni wewnątrz III.2.10
i na zewnątrz budynku; cechy przestrzeni miejskiej wyeksponowane IV.1
w opowiadaniu)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (porównanie fragmentu opowiadania Schulza z fragmentem
wspomnień Waltera Benjamina na temat dzielnicy Berlina Tiergarten)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 styl indywidualny Brunona Schulza
 wykorzystanie wiedzy w interpretacji utworu literackiego
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

70 ZR Człowiek – samozwańczy 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 rozszerzony
E
demiurg? programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa: Bruno Schulz,  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Traktat o manekinach albo Wtóra z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
Księga Rodzaju, podręcznik: s. 278] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi (np. Schulzowska I.1.14
koncepcja Demiurga) I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.2.6
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja III.1.1
i wartościowanie (rola Demiurga w świecie; możliwości kreacyjne III.2.4
człowieka według ojca; status tytułowych manekinów; wizerunek ojca III.2.10

114
ukazany w opowiadaniu; interpretacja imienia ojca w kontekście tytułu IV.1
i tematu wystąpienia; zachowanie dziewcząt podczas wykładu; rola IV.2
Adeli)
 nawiązania biblijne w analizowanym fragmencie opowiadania
o manekinach
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (interpretacja grafik Brunona Schulza;
porównanie przedstawionej relacji kobiety i mężczyzny z sytuacją
zaprezentowaną w opowiadaniu)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

71 ZR Bruno Schulz, Traktat 1 DWUDZIESTOLECI  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 rozszerzony
E
o manekinach. Dokończenie programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
s. 283] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.16
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja I.2.6
i wartościowanie (analiza rzeczywistości przedstawionej we ZR I.2.6
fragmencie opowiadania; postawa Jakuba wobec stworzenia) ZR II.2.6
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które III.2.4

115
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (kulturowy, filozoficzny,
biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych w utworach literackich i ich związek
z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego
systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (rozstrzyganie, czy motyw stworzenia został
tak samo ujęty we fragmentach Traktatu o manekinach i na obrazach
artystów awangardowych XX w. – G. Braque’a i Witkacego)
 poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach (élan vital)
 styl indywidualny Brunona Schulza
 formułowanie odpowiedzi, uzasadnienia

72 ZR Bruno Schulz, Sklepy 1 DWUDZIESTOLECI  symboliczne znaczenie Adeli I.1.5 rozszerzony


E
cynamonowe  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8
MIĘDZYWOJENNE
[lektura obowiązkowa; podręcznik: programowej jako lektura obowiązkowa dla zakresu rozszerzonego I.1.9
Zadania do całej lektury, s. 285;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
nawiązanie: Tomasz Różycki, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, ZR I.1.9
Cynamon i goździki, s. 286] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.16
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja III.2.2
i wartościowanie (kreacje postaci kobiecych w literackiej twórczości III.2.4
Schulza; wskazanie podmiotu lirycznego wiersza Cynamon i goździki) III.2.6
 pojęcie archetypu w utworach literackich i jego rola w tworzeniu III.2.10
znaczeń uniwersalnych (kobiece bohaterki Schulza jako realizacja IV.1
archetypu kobiecości)
 rozpoznanie aluzji literackich w utworach i określenie znaczeń
w interpretacji utworów (aluzje do prozy Schulza w wierszu Cynamon
i goździki Różyckiego
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem

116
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; przygotowanie głosu w dyskusji
 tworzenie referatu odnośnie człowieka jako demiurga, jego marzeń
i ograniczeń – w odwołaniu do prozy Schulza oraz innych tekstów
podejmujących temat wchodzenia w rolę Boga i stwarzania człowieka
(np. mitu o Pigmalionie, Frankensteinie Mary Shelley)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów,
w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej m.in. przez przygotowanie
różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

73– Bolesław Leśmian i jego świat 2 DWUDZIESTOLECI  podstawy genologii (cechy Leśmianowskich ballad; erotyk) I.1.3 podstawowy
E
74 „wywiedziony z nicości”  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje I.1.4
MIĘDZYWOJENNE
[podręcznik: s. 287; Bolesław  wartościujący charakter humoru i jego funkcja w tekście Trupięgi I.1.6
Leśmian, Ballada dziadowska, s. 288;  sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.10
Bolesław wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja I.1.13
Leśmian,*** [„W malinowym i wartościowanie (wygląd i zachowanie bohaterów sytuacji lirycznej I.1.14
chruśniaku…”], s. 290; Bolesław w utworze Ballada dziadowska; czas, miejsce i okoliczności I.1.16
Leśmian, Trupięgi, s. 292] towarzyszące spotkaniu bohaterów wiersza W malinowym chruśniaku; I.2.6
sposób ukształtowania wypowiedzi lirycznej w wierszu Trupięgi; II.1.1
stosunek podmiotu lirycznego do Boga i ziemskiego życia; obraz ZR II.2.2
zaświatów) III.2.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje III.2.4
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne III.2.10
i różne (porównanie ballady Leśmiana z wybraną balladą romantyczną IV.1
Mickiewicza; porównanie wizji zaświatów ukazanej w wierszu IV.6
Leśmiana z wyobrażeniami zaświatów znanymi z II części Dziadów
Mickiewicza, Boską komedią Dantego)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworze literackim i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości

117
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (obejrzenie filmu Jańcio Wodnik w reżyserii
Jana Jakuba Kolskiego i porównanie kreacji świata przedstawionego
w filmie i wierszu Leśmiana; wysłuchanie wiersza Leśmiana
w wykonaniu Krystyny Jandy i Marka Grechuty – rola głosów:
męskiego i żeńskiego)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi (funkcje zastosowanych neologizmów)
 prozodyczne elementy stylu: rytmizacja i jej funkcja w poezji
Leśmiana
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia; przygotowanie głosu w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 wybór odpowiednich cytatów z tekstu i stosowanie ich w wypowiedzi

75 Dwudziestolecie międzywojenne – 1 PODSUMOWANIE  tło polityczne (zakończenie I wojny światowej, wojna polsko- I.1.1 podstawowy
podsumowanie bolszewicka, początek rządów sanacyjnych, początek kryzysu I.1.2
[podręcznik: s. 294] ekonomiczno-społecznego, wybuch II wojny światowej) I.1.3
 filozofia (fenomenologia, pragmatyzm, psychoanaliza, psychologia I.1.4
głębi, behawioryzm) I.1.5
 ideologie totalitarne (komunizm, faszyzm, nazizm) I.1.6
 sztuka awangardowa (futuryzm, surrealizm, konstruktywizm, kapizm, I.1.7
kubizm, dadaizm, formizm, abstrakcjonizm) I.1.8
 literatura (liryka: Skamander, futuryści, Awangarda Krakowska, I.1.9
indywidualne style w poezji; epika; dramat; literatura obca) I.1.10
 synteza poznanych treści I.1.11
 hierarchizacja informacji I.1.13
I.1.14
 doskonalenie umiejętności tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej
I.1.15

118
i umiejętności stosowania różnorodnych form prezentacji własnego I.1.16
stanowiska I.2.1
 tworzenie spójnych wypowiedzi pisemnych I.2.5
I.2.6
ZR II.2.6
III.1.1
III.2.1
III.2.2
III.2.4
III.2.6
III.2.10
IV.1
IV.2
IV.6

76 Dwudziestolecie międzywojenne – 1 SPRAWDZIAN  usystematyzowanie treści 1.1.8 podstawowy


sprawdzian wiadomości  hierarchizacja problemów I.2.1
 rewizja poglądów, teorii IV.2
 sprawdzenie wiadomości IV.10

77– Literatura wojny i okupacji – 2 LITERATURA  chronologia literatury wojennej i okupacyjnej I.1.1 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
78 wprowadzenie do epoki  tło społeczno-polityczne I.1.3
[podręcznik: O epoce, s. 302]  kultura literacka (pokolenie Kolumbów; literatura faktu; literatura ZR I.1.4
łagrowa) I.1.8
 życie literackie i kulturalne w czasie okupacji; propaganda, cenzura I.1.9
 edukacja i nauka (tajne komplety) I.1.10
 sztuka I.1.14
 teatr (teatry jawne, tajne grupy teatralne) I.1.15
I.1.16
 piosenka i satyra
I.2.1
I.2.4
I.2.6
II.2.7
III.2.1
III.2.4

79 Ćwiczenia w czytaniu ze 1 LITERATURA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy


WOJNY I OKUPACJI
zrozumieniem  elementy tradycji literackiej i kulturowej w utworach i ich rola ZR I.1.2

119
[podręcznik: czytanie ze w budowaniu wartości uniwersalnych I.1.9
zrozumieniem: Stanisław Stabro,  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.15
Twórczość pokolenia Kolumbów, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
s. 306] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.2.1
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich II.1.1
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich II.2.7
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania III.2.4
własnego systemu wartości III.2.7
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstów naukowych
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie odpowiedzi
 pisanie streszczenia

80 Polska w czasie wojny i okupacji 1 LITERATURA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
[podręcznik: infografika, s. 308]  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.9
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 rola kontekstu historycznego, politycznego biograficznego, I.2.3
egzystencjalnego w interpretacji utworów literackich (Akcja Specjalna II.2.7
„Kraków”, zbrodnia katyńska, okupacyjna codzienność, ruch oporu, III.1.1
Holocaust, obozy koncentracyjne, Powstanie Warszawskie) III.2.10
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich IV.2
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 specyfika tekstów retorycznych (przemówienie)
 słownictwo o charakterze wartościującym
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

120
81– Tragizm pokolenia Kolumbów 2 LITERATURA  podstawy periodyzacji literatury; pokolenie Kolumbów I.1.1 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
82 w poezji Baczyńskiego i Gajcego  podstawy genologii (poezja tyrtejska) I.1.3
[podręcznik: Krzysztof Kamil  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (anafora, metafora) I.1.4
Baczyński, Pokolenie, s. 310;  wartościujący charakter tragizmu, komizmu i ironii oraz ich funkcja I.1.6
Rodzicom, s. 312; Tadeusz Gajcy, w tekście; czarny humor I.1.9
Wczorajszemu, s. 314; nawiązanie:  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Hubert Dobaczewski, Wojenka, z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
s. 317] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie I.1.14
ich refleksji I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji, sytuacji I.1.16
lirycznej; ich interpretacja i wartościowanie (obrazowanie I.2.6
apokaliptyczne; wizja przyszłości pokolenia przedstawiona przez II.1.1
podmiot liryczny; status osoby mówiącej; oczekiwania matki i ojca II.1.2
względem syna; źródłosłów imienia Krzysztof; słowa podmiotu III.1.1
lirycznego jako dialog z samym sobą w wierszu Wczorajszemu III.1.4
T. Gajcego – konfrontacja dwóch postaw; sposób ukazania wojny III.2.2
w piosence Wojenka) III.2.6
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje III.2.10
i nawiązania w porównywanych utworach i ich cechy wspólne i różne IV.1
(porównanie ujęć relacji przeszłość – teraźniejszość w poezji
Baczyńskiego i Gajcego; związek pomiędzy tekstem piosenki Wojenka
Lao Che a omawianymi wierszami wojennymi)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(źródłosłów imienia Krzysztof – niosący Chrystusa)
 rola kontekstu w interpretacji utworu literackiego (m.in.
historycznoliterackiego, historycznego, biograficznego,
egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (wysłuchanie piosenki Lao Che – wpływ
warstwy muzycznej na subiektywny odbiór wiersza)
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi

121
 zróżnicowanie składniowe zdań wielokrotnie złożonych i ich funkcje w
tekście wykorzystanie ich w budowie wypowiedzi o różnym
charakterze
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 oddziaływanie na odbiorcę środków retorycznych (np. wyliczeń,
wykrzyknień, paralelizmów, powtórzeń, apostrof)
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 redagowanie wypracowania na temat: Jaki wpływ na człowieka mają
doświadczenia ekstremalne?
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

83– Miłość bez jutra. Wiersze miłosne 2 LITERATURA  środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (służące eksponowaniu I.1.4 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
84 Baczyńskiego i Gajcego toposu Erosa i Tanatosa) I.1.6
[podręcznik: Krzysztof Kamil  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście (tragizm I.1.9
Baczyński, Ten czas, s. 319; bohaterów wierszy Baczyńskiego i Gajcego) I.1.10
*** [Niebo złote ci otworzę…],  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.11
s. 320; Tadeusz Gajcy, Miłość bez z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
jutra, s. 321] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji, sytuacji I.1.16
lirycznej; ich interpretacja i wartościowanie (obrazowanie III.1.1
o charakterze wizyjnym; forma wypowiedzi podmiotu lirycznego, III.2.2
określenie typu liryki; relacje uczuciowe bohaterów) III.2.4
 pojęcie motywu literackiego i toposu i ich rola w tworzeniu znaczeń III.2.10
uniwersalnych (topos Erosa i Tanatosa) IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich (zwłaszcza:
historycznego, biograficznego, egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich

122
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarze; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

85 Tadeusz Borowski, Ludzie, którzy szli; 1 LITERATURA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
Proszę państwa do gazu  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
s. 322] programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.16
refleksji; geneza powstania opowiadań III.2.2
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i III.2.10
wartościowanie (narracja pierwszoosobowa, subiektywizm; kreacja IV.2
artystyczna; ukazywanie zachowań bohaterów, odtwarzanie dialogów
bez analizy psychologicznej postaci – behawioryzm)
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich (zwłaszcza:
historycznego, biograficznego, egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (człowiek zlagrowany)
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem
zasad retoryki
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu

123
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

86 „[…] a ludzie szli i szli...”. Obozowe 1 LITERATURA  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
memento mori  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
[lektura obowiązkowa: Tadeusz programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
Borowski, Ludzie, którzy szli, s. 324]  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.16
refleksji; geneza powstania opowiadań (mechanizm masowego III.1.1
zabijania ludzi w obozie) III.2.4
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i III.2.10
wartościowanie (obóz kobiecy widziany z perspektywy mężczyzn – IV.1
więźniów Auschwitz; wpływ zmiany perspektywy widzenia obozu na
relacje między więźniami i więźniarkami; dehumanizujące traktowanie
więźniarek przez władze obozu; postawa blokowej; obozowe memento
mori)
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich (zwłaszcza:
historycznego, biograficznego, egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (człowiek zlagrowany)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

87 „Czy my jesteśmy ludzie dobrzy?” 1 LITERATURA  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI

124
Etyczne wątpliwości więźnia obozu  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
koncentracyjnego programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
[lektura obowiązkowa: Tadeusz  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek
Borowski, Proszę państwa z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.10
do gazu, podręcznik: s. 329] historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.15
refleksji; geneza powstania opowiadań (uprzedmiotowienie człowieka I.1.16
w obozie) III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i III.2.4
wartościowanie (rekonstrukcja wydarzeń ukazanych w tekście; funkcja III.2.10
transportów w życiu obozu; charakterystyka więźniów i esesmanów; IV.1
stosunek Tadka do rzeczywistości obozowej)
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich (zwłaszcza:
historycznego, biograficznego, egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych; dzielenie się wrażeniami
i przemyśleniami po lekturze fragmentu opowiadania Proszę państwa
do gazu
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

88– Tadeusz Borowski, Ludzie, którzy szli; 2 LITERATURA  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście (tragizm I.1.6 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
89 Proszę państwa do gazu więźniów Auschwitz) I.1.8
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.9
Zadania do całej lektury, s. 336; programowej jako lektury obowiązkowe I.1.10
nawiązanie: Mikołaj Grynberg,  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.15
Oskarżam Auschwitz, s. 338] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.16
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich II.2.6
refleksji; geneza powstania opowiadań (wejście więźniów w rolę II.2.7
III.1.1

125
oprawców; tworzenie rzeczywistości obozowej na zasadzie kontrastu; III.2.4
portret człowieka zlagrowanego)
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i III.2.10
wartościowanie (warunki życia w obozie; charakterystyka Tadka – IV.1
narratora opowiadań, ocena postaci; wojenne doświadczenia rodziców IV.2
Dahlii)
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich (zwłaszcza:
historycznego, biograficznego, egzystencjalnego)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 język opowiadań Borowskiego (żargon obozowy, kolokwializmy,
wulgaryzmy, zdrobnienia i ich funkcje)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej przy użyciu
odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie pytania, odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji (wartość literatury
obozowej dla współczesnego czytelnika)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

90 Hanna Krall, Zdążyć przed Panem 1 LITERATURA  podstawy genologii (literatura faktu) I.1.3 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
Bogiem  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
[lektura obowiązkowa; podręcznik: programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
s. 341]  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
(opis likwidacji getta warszawskiego przez Niemców i powstania) I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i I.2.3
wartościowanie (bohater-rozmówca: Marek Edelman) III.2.10
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.2

126
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 specyfika tekstów publicystycznych (artykuł, felieton, reportaż)
 cechy reportażu w utworze Hanny Krall; wiadomość i komentarz
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

91 Zwyczajni niezwyczajni 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
[lektura obowiązkowa: Hanna Krall, programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
Zdążyć przed Panem Bogiem;  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 342] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.14
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i I.1.15
wartościowanie (obraz Marka Edelmana wyłaniający się z tekstu; I.1.16
stosunek bohatera do siebie i tamtych wydarzeń; przedstawienie III.2.10
Anielewicza przez Edelmana; celowość budowania przez Marka IV.2
Edelmana odmiennego od tradycyjnego wizerunku bohatera; powody,
dla których Marek Edelman został lekarzem; stosunek Edelmana do
Boga; interpretacja tytułu reportażu Hanny Krall w kontekście
opisanych wydarzeń)
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach i ich cechy wspólne i różne
(porównanie ukazania powstańców we wspomnieniach Marka
Edelmana z obrazami powstańców w innych utworach literackich, np.
w Glorii victis Elizy Orzeszkowej; postawy wobec Boga w kontekście
doświadczenia Holocaustu opisane przez Adama Bonieckiego
w artykule Czy Bóg umarł w Auschwitz?; interpretacja tytułu tekstu
Bonieckiego w odniesieniu do treści artykułu )
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które

127
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

92 Postawy Żydów wobec śmierci 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
[lektura obowiązkowa: Hanna Krall, programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
Zdążyć przed Panem Bogiem,  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 348] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i I.1.16
wartościowanie (postawy prezentowane przez personel szpitala wobec III.2.10
prowadzonej przez Niemców masowej eksterminacji; zestawienie III.2.4
przez Marka Edelmana dwóch rodzajów umierania) IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.2
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

128
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

93 „Nie dać się wepchnąć na beczkę” 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
[lektura obowiązkowa: Hanna Krall, programowej jako lektury obowiązkowej I.1.9
Zdążyć przed Panem Bogiem,  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
podręcznik: s. 350] z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.15
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego, narracji; ich interpretacja i I.2.6
wartościowanie (obraz umierania) III.2.4
 rola kontekstu w interpretacji utworu literackiego III.2.10
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (interpretacja tytułu obrazu Jerzego Krawczyka
Przesyłka bez wartości w kontekście przedstawionych fragmentów
Zdążyć przed Panem Bogiem)
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

94 Hanna Krall, Zdążyć przed Panem 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
Bogiem programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
Zadania do całej lektury, s. 353; z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.13
nawiązanie: Czesław Miłosz, Campo historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie I.1.14
di Fiori, s. 355] ich refleksji (różne wizje śmierci i bohaterstwa w Zdążyć przed Panem I.1.15
Bogiem; funkcja przeplatania wątku historycznego z wątkiem I.1.16
współczesnym; rola poezji i poety wyznaczona przez Czesława I.2.6
Miłosza w wierszu Campo di Fiori (sposoby kreowania świata III.2.6
przedstawionego, narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja III.2.10
i wartościowanie (przedstawienie historii Jurka Wilnera; funkcja IV.2
Umschlagplatzu w okresie poprzedzającym powstanie; plan czasowy
i plan przestrzenny, w których rozgrywa się akcja wiersza Campo di

129
Fiori; opis wesołego miasteczka sąsiadującego z gettem)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historyczny, polityczny,
kulturowy, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości (przykłady sytuacji i postaw, które
Edelman deheroizuje)
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (obejrzenie filmu Bogowie w reżyserii Łukasza
Palkowskiego; porównanie przedstawionej w filmie postawy
Zbigniewa Religi z postawą Marka Edelmana wobec
m.in. obowiązujących procedur medycznych)
 redagowanie pracy pisemnej na temat „Człowiek jest ludzki
w ludzkich warunkach” w odwołaniu do tekstu Hanny Krall, wybranej
lektury obowiązkowej i dowolnych kontekstów
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

95 „Kto ratuje jedno życie – ratuje cały 1 LITERATURA  odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego I.2.6 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
świat”. Pianista Romana Polańskiego danej dziedzinie sztuki (sposób przedstawienia w filmie Pianista III.1.1
[podręcznik: s. 357] w reżyserii Romana Polańskiego eksterminacji Żydów w czasie III.2.2
okupacji; losy rodziny Szpilmanów i ich postawy wobec działań III.2.4
Niemców; analiza sceny oczekiwania Żydów na Umschlagplatzu; opis III.2.6
przestrzeni, w których ukrywa się Szpilman; sposób ukazania przez IV.1
Polańskiego niemieckiego oficera Wilma Hosenfelda, który pomaga
Szpilmanowi w walce o przetrwanie; rola przypisana muzyce w filmie
przez reżysera)
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 budowanie wypowiedzi w sposób świadomy, ze znajomością jej
funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem

130
zasad retoryki
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji
 tworzenie wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym odnoszącej się
do zagadnienia, czy wątek historii zagłady Warszawy „prowadzony
jest w filmie równolegle, tak jakby miasto było drugim – obok
Władysława Szpilmana – głównym bohaterem utworu”
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska

96 Gustaw Herling Grudziński, Inny 1 LITERATURA  podstawy periodyzacji literatury I.1.1 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
świat  podstawy genologii (autobiografia; literatura faktu) I.1.3
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  wartościujący charakter tragizmu i jego funkcja w tekście I.1.6
s. 360]  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
 tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.15
refleksji; geneza powstania utworu I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.10
(narrator-bohater; ranga perspektywy, z której snuje się opowieść) IV.2
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej (np.
bezsilność jednostki wobec opresyjnego systemu; mechanizmy
odczłowieczania ludzi)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów

131
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

97 „Zło, przed którym nie można się 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
obronić”. Bezsilność wobec machiny programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
przemocy  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
[lektura obowiązkowa: Gustaw z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
Herling Grudziński, Inny świat; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.15
podręcznik: s. 362] refleksji; geneza powstania utworu I.1.16
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.1.1
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.4
(okoliczności i przyczyny aresztowania Grudzińskiego, wyrok i kara III.2.10
zasądzona Grudzińskiemu, status „przestępców” sowieckich więzień; IV.2
przedstawienie Żyda, którego Herling spotkał w witebskim więzieniu,
opis zachowania bohatera; analiza sceny z udziałem „biezprizornego”;
sposób przedstawiania bohaterów przez Grudzińskiego; biezprizorny”,
stary szewc, narrator – ofiary systemu)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej (np.
bezsilność jednostki wobec opresyjnego systemu; mechanizmy
odczłowieczania ludzi)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

98 „I tak dzień po dniu – tygodniami, 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy

132
miesiącami, latami – bez radości, WOJNY I OKUPACJI programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
bez nadziei, bez życia”  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
[lektura obowiązkowa: Gustaw z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.11
Herling Grudziński, Inny świat; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.13
podręcznik: s. 366] refleksji; geneza powstania utworu (kondycja człowieka zniewolonego I.1.15
przez system polityczny w sowieckiej Rosji; utrata lub zachowanie I.1.16
człowieczeństwa w sytuacji zniewolenia) III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.4
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie III.2.10
(organizacja życia w łagrze) IV.1
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które IV.2
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje
i nawiązania w porównywanych utworach i ich cechy wspólne i różne
(podobieństwo realiów życia obozowego w opowiadaniach
T. Borowskiego i Innym świecie Herlinga-Grudzińskiego)
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

99 „[…] nigdy już nie będę 1 LITERATURA  znajomość i zrozumienie treści utworu wskazanego w podstawie I.1.8 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
dla nich pracował”. Misza Kostylew – programowej jako lektura obowiązkowa I.1.9
niezłomny czy złamany?  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10

133
[lektura obowiązkowa: Gustaw z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
Herling Grudziński, Inny świat; historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich I.1.15
podręcznik, s. 372] refleksji; geneza powstania utworu (próba bohaterów ocalenia w sobie I.1.16
człowieczeństwa) III.1.1
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, III.2.4
wątków, motywów), narracji; ich interpretacja i wartościowanie (dzieje III.2.10
Kostylewa do momentu przybycia do Jercewa; odkrycie tajemnicy IV.1
Kostylewa przez Grudzińskiego; powody samookaleczania się nowego IV.2
więźnia; historia przyjaźni bohaterów; postawa Kostylewa; rola
literatury w życiu Kostylewa)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
 kontekst w interpretacji utworów literackich (historycznoliteracki,
historyczny, polityczny, biograficzny, egzystencjalny)
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji (Misza Kostylew niezłomny
czy złamany)
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia

100– Gustaw Herling Grudziński, Inny 2 LITERATURA  Inny świat jako utwór autobiograficzny i literatura faktu I.1.3 podstawowy
WOJNY I OKUPACJI
101 świat  anioł jako symbol I.1.5
[lektura obowiązkowa; podręcznik:  tragizm kobiet w łagrze I.1.6
Zadania do całej lektury, s. 376;  znajomość i zrozumienie treści utworów wskazanych w podstawie I.1.8
nawiązanie: Zbigniew Herbert, programowej jako lektury obowiązkowe I.1.9
Przesłuchanie anioła, s. 377]  tematyka i problematyka poznanych tekstów oraz ich związek I.1.10
I.1.13

134
z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, I.1.14
historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddanie ich refleksji I.1.15
 sposoby kreowania świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, I.1.16
wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; ich interpretacja III.1.1
i wartościowanie (rekonstrukcja losów autora Innego świata i innych III.2.4
wybranych bohaterów; hierarchia panująca w obozie; funkcja kultury III.2.6
w życiu bohaterów; ekstremalne formy łagrowego terroru: trupiarnia, III.2.10
karcer, etap; status tytułowego anioła z wiersza Zbigniewa Herberta; IV.1
proces łamania bohatera lirycznego) IV.2
 porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje IV.6
i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne
i różne (przesłanie wiersza Przesłuchanie anioła Zbigniewa Herberta
a wymowa Innego świata Gustawa Herlinga-Grudzińskiego)
 propozycje interpretacji utworu; wskazanie w tekście miejsc, które
mogą stanowić argumenty na poparcie propozycji interpretacyjnej
(łagier jako miniatura państwa sowieckiego; bezsilność bohaterów
wobec mechanizmów przemocy; utrata lub zachowanie
człowieczeństwa w sytuacji zniewolenia)
 rola kontekstu w interpretacji utworów literackich
 rola wartości uniwersalnych i narodowych w utworach literackich i ich
związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania
własnego systemu wartości
 formułowanie tez i argumentów w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy
użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych
 formułowanie odpowiedzi, oceny; redagowanie informacji,
uzasadnienia, komentarza; głos w dyskusji (jakiej wiedzy o człowieku
dostarcza Inny świat)
 tworzenie wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym o funkcjach,
jakie w życiu człowieka może pełnić literatura, oraz o ludzkich
postawach, jakie ujawniają się w sytuacjach ekstremalnych –
w odwołaniu do Innego świata, innych utworów literackich
i wybranych kontekstów
 przedstawienie propozycji odczytania tekstu
 formułowanie argumentów na podstawie tekstu oraz znanych
kontekstów, w tym własnego doświadczenia
 logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów
 rozwijanie umiejętności pracy samodzielnej, w tym m.in. przez

135
przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska
 hierarchizacja informacji i synteza treści wokół problemu, tematu,
zagadnienia
 cytat z utworu jako punkt wyjścia do rozmowy o utracie lub
zachowaniu człowieczeństwa

102 Zjawiska mogące powodować 1 NAUKA O JĘZYKU  zjawiska językowe mogące powodować niejednoznaczność II.3.4 podstawowy
niejednoznaczność wypowiedzi wypowiedzi (homonimia, anakolut, elipsa, paradoks) II.3.6
[podręcznik: s. 378]  jasność i precyzja komunikatu II.1.1
 zamierzona innowacja językowa a błąd językowy
 funkcje innowacji językowej w tekście
 wykorzystanie wiedzy z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii
i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz w tworzeniu własnych
wypowiedzi

103 Zadania sprawdzające 1 ZADANIA  porównanie utworów literackich lub ich fragmentów, kontynuacje I.1.13 podstawowy
SPRAWDZAJĄCE
[podręcznik: Stanisław Mrożek, i nawiązania w porównywanych utworach oraz ich cechy wspólne I.2.1
Wesele w Atomicach, s. 380] i różne (podobieństwa i różnice w ukazaniu bohaterów w utworach: I.2.2
Pokolenie K.K. Baczyńskiego i Oda do młodości A. Mickiewicza) I.2.6
 przetwarzanie i hierarchizacja informacji z tekstu naukowego
 analiza struktury tekstu: sens, główna myśl, sposób prowadzenia
wywodu
 odczytanie pozaliterackich tekstów kultury według kodu właściwego
danej dziedzinie sztuki (elementy łączące rysunek Baczyńskiego
z fragmentem wiersza Pokolenie)

104 Powtórzenie wiadomości – literatura 1 PODSUMOWANIE  tło polityczne (atak Niemców na Polskę, obrona Westerplatte, początek I.1.1 podstawowy
wojny i okupacji II wojny światowej, atak sowieckiej Rosji na Polskę, powołanie we I.1.3
[podręcznik: Powtórzenie wiadomości Francji rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie, wybuch I.1.6
o epoce. Podsumowanie, s. 382–384] powstania w getcie warszawskim, zbrodnia katyńska, kapitulacja I.1.8
Niemiec I.1.9
 realia życia (konspiracja, tajne nauczanie, mały sabotaż, terror, I.1.10
egzekucje, obozy koncentracyjne, łagry, Holocaust, łapanki) I.1.11
 sztuka I.1.14
 literatura (liryka, epika) I.1.15
 motywy (pokolenie Kolumbów, poeta-żołnierz, człowiek zlagrowany, I.1.16
apokalipsa spełniona, miłość w czasie wojny) I.2.1
 synteza poznanych treści I.2.3

136
 hierarchizacja informacji III.1.1
 doskonalenie umiejętności tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej III.2.1
i umiejętności stosowania różnorodnych form prezentacji własnego III.2.2
stanowiska III.2.4
 tworzenie spójnych wypowiedzi pisemnych III.2.6
III.2.10
IV.1
IV.2
IV.6

105 Sprawdzian wiadomości – literatura 1 SPRAWDZIAN  usystematyzowanie treści 1.1.8 podstawowy


wojny i okupacji  hierarchizacja problemów I.2.1
 rewizja poglądów, teorii IV.2
 sprawdzenie wiadomości IV.10

Siatka godzin:
Zakres podstawowy 4 godziny (80 jednostek)
Zakres rozszerzony 6 godzin (80+25 jednostek)

137

You might also like