‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬

‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان‬

ISIRI Islamic Republic of Iran
390 ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد وﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ 390
1st. revision Institute of Standards and Industrial Research of Iran ‫ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ اول‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﺎ‬-‫ﺳﻴﻤﺎن‬

‫روشﻫﺎي آزﻣﻮن‬-‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا‬

Cement- Determination of the fineness of

hydraulic cement by air-permeability
apparatus-Test methods

ICS:91.100.10
 ‫ﺑﻪﻧﺎم ﺧﺪا‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻨﺪ ﻳﻚ ﻣـﺎدة ‪ 3‬ﻗـﺎﻧﻮن اﺻـﻼح ﻗـﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘـﺮرات ﻣﺆﺳﺴـﺔ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد و‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦﻣﺎه ‪ 1371‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺟﻊ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ‪ ،‬ﺗـﺪوﻳﻦ و ﻧﺸـﺮ اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬
‫ﻣﻠﻲ )رﺳﻤﻲ( اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد‪.‬‬
‫*‬
‫ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﺣﻮزهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﺮﻛﺐ از ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺻـﺎﺣﺐﻧﻈـﺮان ﻣﺮاﻛـﺰ و ﻣﺆﺳﺴـﺎت‬
‫ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﭘﮋوﻫﺸﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪي و اﻗﺘﺼﺎدي آﮔﺎه و ﻣﺮﺗﺒﻂ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد وﻛﻮﺷﺸﻲ ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﻲ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺗﻮﻟﻴـﺪي‪،‬‬
‫ﻓﻨﺎوري و ﺗﺠﺎري اﺳﺖ ﻛـﻪ از ﻣﺸـﺎرﻛﺖ آﮔﺎﻫﺎﻧـﻪ و ﻣﻨﺼـﻔﺎﻧﺔ ﺻـﺎﺣﺒﺎن ﺣـﻖ و ﻧﻔـﻊ‪ ،‬ﺷـﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨـﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺼـﺮفﻛﻨﻨـﺪﮔﺎن‪،‬‬
‫ﺻﺎدرﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و واردﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺮاﻛﺰ ﻋﻠﻤﻲ و ﺗﺨﺼﺼﻲ‪ ،‬ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﻏﻴﺮدوﻟﺘﻲ ﺣﺎﺻـﻞ ﻣـﻲﺷـﻮد‪ .‬ﭘـﻴﺶﻧـﻮﻳﺲ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺑﺮاي ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ذيﻧﻔﻊ و اﻋﻀﺎي ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ارﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ‬
‫ﻧﻈﺮﻫﺎ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ در ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن رﺷﺘﻪ ﻃﺮح و در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ )رﺳﻤﻲ( اﻳﺮان ﭼﺎپ و‬
‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺲ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ و ذيﺻﻼح ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﺿﻮاﺑﻂ ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺷـﺪه ﺗﻬﻴـﻪ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ‬
‫درﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ ﻃﺮح و ﺑﺮرﺳﻲ و درﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠـﻲ اﻳـﺮان ﭼـﺎپ و ﻣﻨﺘﺸـﺮ ﻣـﻲﺷـﻮد‪ .‬ﺑـﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎﻳﻲ ﻣﻠﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻔﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠـﻲ اﻳـﺮان ﺷـﻤﺎرة ‪ 5‬ﺗـﺪوﻳﻦ و در ﻛﻤﻴﺘـﺔ ﻣﻠـﻲ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺮﺑﻮط ﻛﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان از اﻋﻀﺎي اﺻـﻠﻲ ﺳـﺎزﻣﺎن ﺑـﻴﻦاﻟﻤﻠﻠـﻲ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد )‪ (ISO‬ﻛﻤﻴﺴـﻴﻮن ﺑـﻴﻦاﻟﻤﻠﻠـﻲ‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﺗﻜﻨﻴﻚ )‪ 2(IEC‬و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ اﻧﺪازهﺷﻨﺎﺳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ )‪ 3(OIML‬اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻬﺎ راﺑـﻂ‪ 4‬ﻛﻤﻴﺴـﻴﻮن ﻛـﺪﻛﺲ‬
‫ﻏﺬاﻳﻲ )‪ 5(CAC‬در ﻛﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ ﻛﻠـﻲ و ﻧﻴﺎزﻣﻨـﺪيﻫـﺎي‬
‫ﺧﺎص ﻛﺸﻮر‪ ،‬از آﺧﺮﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﻓﻨﻲ و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺟﻬﺎن و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮازﻳﻦ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه در ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪،‬‬
‫ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ و اﻳﻤﻨﻲ ﻓﺮدي و ﻋﻤﻮﻣﻲ‪ ،‬ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻣﻼﺣﻈﺎت زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄـﻲ و اﻗﺘﺼـﺎدي‪ ،‬اﺟـﺮاي‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮﻟﻴﺪي داﺧﻞ ﻛﺸﻮر و‪ /‬ﻳﺎ اﻗﻼم وارداﺗﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﻮرايﻋﺎﻟﻲ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد‪،‬‬
‫اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻔﻆ ﺑﺎزارﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﻮر‪ ،‬اﺟﺮاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺎﻻﻫﺎي ﺻﺎدراﺗﻲ‬
‫و درﺟﻪﺑﻨﺪي آن را اﺟﺒﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎدهﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ﺧﺪﻣﺎت ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻓﻌﺎل‬
‫در زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺸﺎوره‪ ،‬آﻣﻮزش‪ ،‬ﺑﺎزرﺳﻲ‪ ،‬ﻣﻤﻴﺰي و ﺻﺪورﮔﻮاﻫﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎهﻫﺎ‬
‫و ﻣﺮاﻛﺰ ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن )واﺳﻨﺠﻲ( وﺳﺎﻳﻞ ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت را ﺑﺮاﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ ﻧﻈﺎم ﺗﺄﻳﻴﺪ‬
‫ﺻﻼﺣﻴﺖ اﻳﺮان ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و در ﺻﻮرت اﺣﺮاز ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم‪ ،‬ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﺔ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺑﻪ آنﻫﺎ اﻋﻄﺎ و ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﻧﻈـﺎرت‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺮوﻳﺞ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﻳﻜﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن )واﺳﻨﺠﻲ( وﺳﺎﻳﻞ ﺳﻨﺠﺶ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻴﺎر ﻓﻠﺰات ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ و اﻧﺠـﺎم ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت‬
‫ﻛﺎرﺑﺮدي ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎي ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان از دﻳﮕﺮ وﻇﺎﻳﻒ اﻳﻦ ﻣﺆﺳﺴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫* ﻣﻮﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬

‫‪1- International Organization for Standardization‬‬
‫‪2 - International Electrotechnical Commission‬‬
‫)‪3 - International Organization of Legal Metrology (Organization International de Metrology Legal‬‬
‫‪4 - Contact point‬‬
‫‪5 - Codex Alimentarius Commission‬‬

‫ب‬
‫ج‬
 ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫" ﺳﻴﻤﺎن ‪-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا‪-‬روشﻫﺎي آزﻣﻮن "‬
‫)ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ اول(‬

‫ﺳﻤﺖ و ‪ /‬ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ‬ ‫رﺋﻴﺲ‪:‬‬

‫ﻣﺪﻳﺮ ﻛﻞ دﻓﺘﺮ ﭘﮋوﻫﺶ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻤﻲ‬ ‫اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻃﺎﻫﺮي‪ ،‬ﻣﺤﺴﻦ‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎدر ﺗﺨﺼﺼﻲ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻓﻨﻲ و ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺧﺎك‬ ‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫دﺑﻴﺮ‪:‬‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎس دﻓﺘﺮ ﭘﮋوﻫﺶ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻤﻲ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲﻓﺮ‪ ،‬اﻟﻬﺎم‬

‫ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎدر ﺗﺨﺼﺼﻲ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻓﻨﻲ و ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺧﺎك‬ ‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫اﻋﻀﺎء‪) :‬اﺳﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺣﺮوف اﻟﻔﺒﺎ(‬

‫اﻣﻴﻨﻴﺎن‪ ،‬ﻧﻴﻤﺎ‬
‫اﻧﺠﻤﻦ ﺑﺘﻦ اﻳﺮان‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫ﺗﺎﺟﻴﻚ‪ ،‬ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻴﻤﺎن آﺑﻴﻚ‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﺗﺮك ﻗﺸﻘﺎﺋﻲ‪ ،‬ﺳﻴﻤﻴﻦ‬

‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫زﻧﮕﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺣﺎﻣﺪ‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫ﺳﺎزور‪ ،‬رﺳﻮل‬
‫اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻔﻲ ﻛﺎرﻓﺮﻣﺎﻳﺎن ﺻﻨﻌﺖ ﺳﻴﻤﺎن ﻛﺸﻮر‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫ﺳﻴﺎهﭘﻮش‪ ،‬ﺳﻬﻴﻼ‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫ﺧﺪاﭘﺮﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺘﻦ‬ ‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫دج‬
 ‫ﺷﺮﻗﻲ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﻌﻠﻲ‬
‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎت ﻋﻠﻤﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ‬
‫)دﻛﺘﺮي ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان(‬

‫ﻓﺘﺤﻲﭘﻮر‪ ،‬اﺣﻤﺪ‬
‫ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﺗﻬﺮان‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﻴﻤﻲ (‬

‫ﻓﻴﺮوزﻳﺎر‪ ،‬ﻓﻬﻴﻤﻪ‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻮي‪ ،‬ﺑﻴﺘﺎ‬
‫ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‬
‫)ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ ﺷﻴﻤﻲ(‬

‫هد‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬

‫ج‬ ‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬

‫د‬ ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ح‬ ‫ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﺎر‬
‫‪1‬‬ ‫ﻫﺪف و داﻣﻨﺔ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﻲ‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫روش آزﻣﻮن ‪-A‬روش ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ‬ ‫‪1-3‬‬

‫‪4‬‬ ‫واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪2-3‬‬

‫‪7‬‬ ‫روش اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ‪A‬‬ ‫‪3-3‬‬

‫‪8‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬ ‫‪4-3‬‬

‫‪11‬‬ ‫ﺑﻴﺎن ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫‪5-3‬‬

‫‪11‬‬ ‫دﻗﺖ و اﻧﺤﺮاف‬ ‫‪6-3‬‬

‫‪12‬‬ ‫روش آزﻣﻮن ‪-B‬دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪4‬‬

‫‪12‬‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه‬ ‫‪1-4‬‬

‫‪12‬‬ ‫واﺳﻨﺠﻲ‬ ‫‪2-4‬‬

‫‪12‬‬ ‫روش اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ‪B‬‬ ‫‪3-4‬‬

‫‪13‬‬ ‫اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺮاﻳﻲ )ﺷﺮاﻳﻂ( ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻠﻴﻦ‬ ‫‪4-4‬‬

‫‪14‬‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي‬ ‫‪5-4‬‬

‫‪14‬‬ ‫ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺠﺪد روش آزﻣﻮن‬ ‫‪6-4‬‬

‫‪14‬‬ ‫دﻗﺖ و اﻧﺤﺮاف‬ ‫‪7-4‬‬

‫‪15‬‬ ‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬ ‫‪5‬‬

‫وه‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻨﺪرﺟﺎت‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬

‫‪16‬‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ )اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ( ﺗﺸﺮﻳﺢ روﺷﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ ‪b‬‬

‫‪17‬‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ب )اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ( ﻣﺤﺪودة ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮﻧﻪ‬

‫وز‬
 ‫ﭘﻴﺶﮔﻔﺘﺎر‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد »ﺳﻴﻤﺎن – ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا‪-‬روشﻫﺎي آزﻣﻮن« ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬
‫ﺑﺎر در ﺳﺎل ‪ 1349‬ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاﺳﺎس ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي رﺳﻴﺪه و ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎدر‬
‫ﺗﺨﺼﺼﻲ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻓﻨﻲ و ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺧﺎك )ﺳﻬﺎﻣﻲ ﺧﺎص( و ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮنﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦﺑﺎر ﻣﻮرد‬
‫ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و در دوﻳﺴﺖ و ﭼﻬﻞ و ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ اﺟﻼس ﻛﻤﻴﺘﺔ ﻣﻠﻲ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺼﺎﻟﺢ و‬
‫ﻓﺮآوردهﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﻣﻮرخ ‪ 1388/4/27‬ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻚ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺎده ‪ 3‬ﻗﺎﻧﻮن‬
‫اﺻﻼح ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﻮﺳﺴﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺼﻮب ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه ‪ ،1371‬ﺑﻪﻋﻨﻮان‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ء‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻫﻤﮕﺎﻣﻲ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻت و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ﺟﻬﺎﻧﻲ در زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ‪ ،‬ﻋﻠﻮم و ﺧﺪﻣﺎت‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﻳﺮان در ﻣﻮاﻗﻊ ﻟﺰوم ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻫﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺑﺮاي اﺻﻼح و ﺗﻜﻤﻴﻞ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد اراﺋﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ در ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻫﻤﻮاره از آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎرة ‪ :390‬ﺳﺎل ‪ 1370‬ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺒﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﺔ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ASTM C204-07, 2008: Standard Test Methods for Fineness of Hydraulic Cement by Air-‬‬
‫‪Permeability Apparatus.‬‬

‫زح‬
 ‫ﺳﻴﻤﺎن ‪-‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻔﻮذ ﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا –روشﻫﺎي آزﻣﻮن‬

‫ﻫﺪف و داﻣﻨﺔ ﻛﺎرﺑﺮد‬ ‫‪1‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ 1-1‬ﻫﺪف از ﺗﺪوﻳﻦ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا »ﺑﻠﻴﻦ«‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس روشﻫﺎي آزﻣﻮن زﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺮﻣﻲ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺳﻄﺢ ﻛﻞ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ‬
‫ﮔﺮم ﻳﺎ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬دو روش آزﻣﻮن ﻣﻌﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ؛‬
‫روش آزﻣﻮن "‪ "A‬ﻛﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻴﻦ دﺳﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد روش ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ روش "‪ "B‬اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻠﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ روش آزﻣﻮن ﻋﻤﻞﻛﺮد ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬را ﻣﺠﺎز ﻣﻲداﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ روش آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺪازه ﻧﺮﻣﻲ اﻧﻮاع ﻣﺼﺎﻟﺢ دﻳﮕﺮ ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮرﻛﻠﻲ‬
‫ﻧﺮﻣﻲ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﺮﻣﻲ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-1‬اﻳﻦ روش آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از ﻗﻀﺎوت در‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮدن اﻳﻦ روش ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎ ﺑﺎ ﭼﮕﺎﻟﻲﻫﺎ ﻳﺎ ﺗﺨﻠﺨﻞﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻨﺪ ‪ 4-2‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻫﺸﺪار ‪ -‬اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺗﻤﺎم ﻣﻮارد اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ روش را ﺑﻴﺎن ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ ﻛﺎرﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻮارد اﻳﻤﻨﻲ و اﺻﻮل ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ را رﻋﺎﻳﺖ و ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ آﻧﺮا ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ اﻟﺰاﻣﻲ‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﺪارك اﻟﺰاﻣﻲ زﻳﺮ ﺣﺎوي ﻣﻘﺮراﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺘﻦ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ آنﻫﺎ ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ آن ﻣﻘﺮرات ﺟﺰﺋﻲ از اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪرﻛﻲ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر ارﺟﺎع داده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺻﻼﺣﻴﻪﻫﺎ و ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮﻫﺎي ﺑﻌﺪي آن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬
‫اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد ﻣﺪارﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون ذﻛﺮ ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ارﺟﺎع داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻮاره‬
‫آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ و اﺻﻼﺣﻴﻪﻫﺎي ﺑﻌﺪي آنﻫﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺮاﺟﻊ زﻳﺮ ﺑﺮاي اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻟﺰاﻣﻲ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪2-1 ASTM A582/A 582M-05, 2008, Standard Specification for Free-Machining Stainless Steel‬‬
‫‪Bars.‬‬
‫‪2-2 ASTM C670-03, 2008, Standard Practice for Preparing Precision and Bias Statements for Test‬‬
‫‪Methods for Construction Materials.‬‬
‫‪2-3 ASTM E832-81(2008), Standard Specification for Laboratory Filter Papers.‬‬
‫‪2-4 No. 114, National Institute of Standards and Technology Standard Reference Material.‬‬
‫‪2-5 BS 4359: 1971, British Standard Method for the Determination of Specific Surface of Powders:‬‬
‫‪Part 2: Air Permeability Methods.‬‬
‫‪2-6 AASHTO T153-07, 2007, Standard Method of test for Fineness of Hydraulic Cement by Air‬‬
‫‪Permeability Apparatus.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Blaine‬‬

‫‪1‬‬
 ‫روش آزﻣﻮن ‪-A‬روش ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪3‬‬

‫‪ 1-3‬وﺳﺎﻳﻞ‬

‫دﺳﺘﮕﺎه اﺻﻠﻲ‬ ‫‪1-1-3‬‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻴﻦ اﺳﺎﺳﺎً ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮاي ﻣﻜﺶ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻴﻨﻲ ﻫﻮا از ﻣﻴﺎن ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ‪ 1‬آﻣﺎده ﺷﺪه از ﺳﻴﻤﺎن ﻛﻪ‬
‫ﺗﺨﻠﺨﻞ آن ﻣﻌﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﺪاد و اﻧﺪازه روزﻧﻪﻫﺎ در ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ آﻣﺎده ﺑﺎ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻌﻲ از اﻧﺪازة ذرات و‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮخ ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا از ﻣﻴﺎن ﺑﺴﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬دﺳﺘﮕﺎه اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﻳﮋه ﺷﺎﻣﻞ ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻴﺎن ﺷﺪه در‬
‫ﺑﻨﺪﻫﺎي ‪ 2-1-3‬ﺗﺎ ‪ 8-1-3‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -1‬دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا ﺑﻠﻴﻦ‬

‫‪1‬‬
‫‪-Bed‬‬

‫‪2‬‬
 ‫اﺳﺘﻮاﻧﺔ ﻧﻔﻮذ ﭘﺬﻳﺮي )ﺳﻠﻮل(‬ ‫‪2-1-3‬‬
‫ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ )‪ (12/70± 0/10‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ از ﻧﻮع ﻓﻮﻻد ﺿﺪ زﻧﮓ ﺳﺨﺖ‪ 1‬ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻳﺪ داراي ﭘﺮداﺧﺖ‪ 0/81‬ﻣﻴﻜﺮوﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﻲ آن زاوﻳﺔ ﻗﺎﺋﻤﻪ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﺋﻴﻨﻲ ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻧﺘﻬﺎي ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ‪ 2‬ﭼﻔﺖﺷﺪﮔﻲ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮذ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻫﻮا ﺑﻪوﺟﻮد‬
‫آورد‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ ﻧﺸﺖ ﻫﻮا ﺑﻴﻦ ﺳﻄﻮح اﺗﺼﺎل وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻟﺒﺔ ‪ 0/5‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ دور ﺗﺎ دور‬
‫داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚﭘﺎرﭼﻪ از ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن آن ﻳﺎ ﺣﻠﻘﻪاي ﭼﻔﺖ ﺷﺪه در ﻓﺎﺻﻠﻪ )‪ (55 ± 10‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ از‬
‫ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﺑﺮاي ﻧﮕﻪداري ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﮔﻠﻮﻳﻲ ﺑﺮآﻣﺪه ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺧﺎرج ﻛﺮدن آن از ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ آﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻓﻮﻻد ﺿﺪ زﻧﮓ ﻧﻮع ‪ 303‬ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ ‪ 1-2‬ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻠﻮل و ﭘﻴﺴﺘﻮن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ‬ ‫‪3-1-3‬‬

‫ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ ﺑﺎﻳﺪ از ﻓﻠﺰ ﻏﻴﺮﺧﻮرﻧﺪه ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ )‪ (0/9 ± 0/1‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬داراي ‪ 30‬ﺳﻮراخ ﺗﺎ‪ 40‬ﺳﻮراخ ﺑﻪ‬
‫ﻗﻄﺮ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ آن ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻨﻈﻢ ﭘﺨﺶ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﻲ داﺧﻞ آن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﺮﻛﺰ ﻳﻚ ﻃﺮف ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻋﻼﻣﺖ ﻳﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ آن را داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﮕﺬارد ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ وﺟﻪ را ﺑﻪﻃﺮف ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﻳﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮي در اﺑﻌﺎد ﺳﻮراخﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺮاﻣﻮﻧﺸﺎن ﺑﺮﺳﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪاي از ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ ﻛﻪ‬
‫روي ﻟﺒﺔ ﺳﻠﻮل ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫ﭘﻴﺴﺘﻮن‬ ‫‪4-1-3‬‬
‫ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺑﺎﻳﺪ از ﻓﻮﻻد ﺿﺪ زﻧﮓ و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﺎ ﻟﻘﻲ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 0/1‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻧﺘﻬﺎي‬
‫ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺳﻄﻮح اﻓﻘﻲ ﺗﻤﺎس ﻛﺎﻣﻞ و ﺑﺎ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﻲ زاوﻳﺔ ﻗﺎﺋﻤﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ وﺟﻪ ﻣﺴﻄﺢ ﺑﻪ ﻋﺮض‬
‫)‪ (3/0 ± 0/3‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺑﺮاي ﻋﺒﻮر ﻫﻮا روي ﻳﻚ ﻃﺮف ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﻻي ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻼﻫﻜﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺴﺘﻮن درون ﺳﻠﻮل ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪،‬ﻛﻼﻫﻚ ﺑﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل در ﺗﻤﺎس ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ اﻧﺘﻬﺎي‬
‫ﭘﻴﺴﺘﻮن و ﺑﺎﻻي ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ )‪ (15 ± 1‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 5-1-3‬ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ‬
‫ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮع ﻳﻚ‪ ،‬درﺟﺔ ‪ ،B‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ ‪ 3-2‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺻﻔﺤﺎت ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫داﻳﺮهاي ﺑﺎ ﻟﺒﻪﻫﺎي ﺻﺎف و داراي ﻗﻄﺮي ﺑﻪ اﻧﺪازة داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬اﮔﺮ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ دﻳﻮاره داﺧﻞ ﺳﻠﻮل واﻗﻊ در ﺑﺎﻻي‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺴﺒﻴﺪه‪ ،‬ﻫﺪر رود‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺧﻢ ﺷﺪن داﺷﺘﻪ و ﺳﺒﺐ ﭘﺮاﻛﻨﺪﮔﻲ در ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ‬ ‫‪6-1-3‬‬
‫ﻟﻮﻟﻪ ‪ U‬ﺷﻜﻞ ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﺮﺣﻲ ﻛﻪ در ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻮﻟﻪ ﺷﻴﺸﻪاي ﺑﺎ ﻗﻄﺮ‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ اﺳﻤﻲ ﻧﻪ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ و دﻳﻮارة اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎزوي ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ )ﻟﻮﻟﺔ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﻠﻮل( ﺑﺎﻳﺪ اﺗﺼﺎﻟﻲ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬

‫‪1‬‬
‫‪-Austenitic‬‬
‫‪2‬‬
‫‪- Manometer‬‬
‫‪3‬‬
‫‪-Plunger‬‬

‫‪3‬‬
‫ﻧﻔﻮذ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا ﺑﺎ ﺳﻠﻮل اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎزوي ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻮل ﻣﺘﺼﻞ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺧﻄﻲ ﺣﻚ ﺷﺪه ﭘﻴﺮاﻣﻮن‬
‫ﻟﻮﻟﻪ در ﻓﺎﺻﻠﺔ ‪ 125‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺗﺎ ‪ 145‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ در زﻳﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺠﺮاي ﺧﺮوﺟﻲ )ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (4‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻻي‬
‫اﻳﻦ ﺧﻂ‪ ،‬ﺧﻄﻮط دﻳﮕﺮي در ﻓﻮاﺻﻞ )‪ (15 ± 1‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ )ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (70 ± 1) ،(3‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ )ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (2‬و‬
‫)‪ (110±1‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ )ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (4‬ﻗﺮار دارد‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺗﺎ ﻣﺠﺮاي ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺎﻳﺪ در ‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺗﺎ‬
‫‪ 305‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺠﺮا ﺑﺮاي ﻣﻜﺶ در ﺑﺎزوي ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﻠﻮل در ﺑﺎﻻي آن ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻚ‬
‫ﺷﻴﺮ ﺳﺎده ﻳﺎ ﮔﻴﺮة ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮذ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا در ﻛﻨﺎر ﻣﺠﺮاي ﺧﺮوﺟﻲ در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮي از ﺑﺎزوي‬
‫ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ ﺑﺎزوﻫﺎ ﻋﻤﻮدي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻳﻊ ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ‬ ‫‪7-1-3‬‬
‫ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﻘﻄﺔ ﻣﻴﺎﻧﻲ )ﺧﻂ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺷﻤﺎرة ‪ (4‬ﺑﺎ ﻣﺎﻳﻊ ﻏﻴﺮ ﻓﺮار‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﺟﺎذب رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺎ ﭼﮕﺎﻟﻲ و ﮔﺮاﻧﺮوي ﻛﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫دي ﺑﻮﺗﻴﻞ ﻓﺘﺎﻻت )دي ﺑﻮﺗﻴﻞ ‪ 1‬و ‪-2‬ﺑﻨﺰن دي ﻛﺮﺑﻮﻛﺴﻴﻼت( ﻳﺎ ﻳﻚ روﻏﻦ ﻣﻌﺪﻧﻲ درﺟﺔ ﺳﺒﻚ ﭘﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻋﺎري از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺧﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺎنﺳﻨﺞ‬ ‫‪8-1-3‬‬
‫زﻣﺎنﺳﻨﺞ ﺑﺎﻳﺪ داراي روشﻛﺎر ﺳﺎده ﺑﺮاي آﻏﺎز و ﺗﻮﻗﻒ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻧﺶ ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ‪0/5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ را داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬زﻣﺎنﺳﻨﺞ ﺑﺎﻳﺪ دﻗﺖ ‪ 0/5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺮاي ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﺗﺎ ‪ 60‬ﺛﺎﻧﻴﻪ و دﻗﺖ ‪ 1%‬ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺮاي ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ‬
‫‪ 60‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺗﺎ ‪ 300‬ﺛﺎﻧﻴﻪ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 2-3‬واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫‪1-2-3‬‬

‫واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻠﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻨﺪ ‪ 4-2‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ در زﻣﺎن آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ دﻣﺎي اﺗﺎق را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ‪ 1‬ﭘﻮدر ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﺪه‬ ‫‪2-2-3‬‬
‫ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ ﭘﻮدر ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﺪه را ﺑﺎ روش ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺳﺎزي ﺟﻴﻮه ﻃﺒﻖ روش زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ 1-2-2-3‬دو ﺻﻔﺤﺔ ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ را در ﺳﻠﻮل ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻟﺒﻪﻫﺎي ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﻗﻄﺮش‬
‫ﻛﻤﻲ از ﺳﻠﻮل ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺻﻔﺤﺎت ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻄﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ روي ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ‬
‫ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺳﻠﻮل را ﺑﺎ ﺟﻴﻮهاي ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﭘﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺣﺒﺎبﻫﺎي ﻫﻮاي ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ دﻳﻮاره ﺳﻠﻮل را ﺧﺎرج‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﺳﻠﻮل در دﺳﺖ از اﻧﺒﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺳﻠﻮل از ﻣﺎدهاي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻴﻮه آﻣﻴﺨﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از رﻳﺨﺘﻦ ﺟﻴﻮه داﺧﻞ آن ﺑﺎ ﻻﻳﺔل ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎزﻛﻲ از روﻏﻦ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﻓﺸﺮدن آرام ﺻﻔﺤﺔ‬
‫ﺷﻴﺸﻪاي ﻛﻮﭼﻚ روي ﺳﻄﺢ ﺟﻴﻮه‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﺟﻴﻮه را ﺑﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﺗﺮاز ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ وﻗﺘﻲﻛﻪ ﺷﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺟﻴﻮه و ﻟﺒﺔ‬
‫ﺳﻠﻮل ﺗﺮاز ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﺒﺎب ﻫﻮا ﻳﺎ ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﺟﻴﻮه و ﺻﻔﺤﺔ ﺷﻴﺸﻪاي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﺟﻴﻮه را‬
‫از ﺳﻠﻮل ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﺪ و ﺟﺮم آﻧﺮا اﻧﺪازه ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲﻫﺎ را از اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از‬
‫ﻣﻘﺪار آزﻣﺎﻳﺸﻲ ‪ 2/80‬ﮔﺮم ﺳﻴﻤﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ )ﻳﺎدآوري ‪ 1‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬آنرا ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 5-4‬در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﻏﺬ‬
‫ﺻﺎﻓﻲ ﺑﺎﻻ و ﻳﻜﻲ زﻳﺮ آن اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ )ﻳﺎدآوري ‪ 2‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل را ﺑﺎ ﺟﻴﻮه ﭘﺮ و ﻫﻮاي‬

‫‪1‬‬
‫‪-Bulk‬‬

‫‪4‬‬
‫ﻣﺤﺒﻮس ﺷﺪه را ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﻄﺢ ﺟﻴﻮه را ﺑﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻧﭽﻪ ﻗﺒﻼ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺗﺮاز ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺟﻴﻮه را از ﺳﻠﻮل‬
‫ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﺪ و ﺟﺮم آﻧﺮا اﻧﺪازه ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -1‬ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ از ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻴﻠﻲ ﺳﺴﺖ اﺳﺖ و ﻳﺎ اﻳﻦﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮان آنرا ﺗﺎ ﺣﺠﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪار آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺳﻴﻤﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه را ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-2-2-3‬ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ اﺷﻐﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻴﻤﺎن را ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ‪ 0/005‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺎدﻟﺔ )‪ (1‬ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬
‫‪V = (W A − WB ) / D‬‬ ‫)‪(1‬‬

‫ﻛﻪ در آن‪:‬‬
‫‪ V‬ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ؛‬
‫‪ WA‬ﺟﺮم ﺟﻴﻮه ﻻزم ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﺳﻠﻮل ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪ ﺳﻴﻤﺎن در آن ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮم؛‬
‫‪ WB‬ﺟﺮم ﺟﻴﻮه ﻻزم ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻗﺴﻤﺖ اﺷﻐﺎل ﻧﺸﺪه ﺑﺎ ﺑﺴﺘﺮ آﻣﺎده ﺷﺪه ﺳﻴﻤﺎن در ﺳﻠﻮل ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮم؛‬
‫‪ D‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺟﻴﻮه در دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﻦ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ )ﺟﺪول ‪ 1‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬
‫‪ 3-2-2-3‬ﺣﺪاﻗﻞ دوﺑﺎر ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ ﺳﻴﻤﺎن را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ از ﺗﺮاﻛﻢ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار‬
‫ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺑﻌﺪي ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دو ﻣﻘﺪاري ﻛﻪ ﺗﻔﺎوﺗﺸﺎن در ﺣﺪود ‪±0/005‬‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ‪ ،‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ را اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ دﻣﺎ را در ﻣﺠﺎورت ﺳﻠﻮل در اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎي آزﻣﻮن‬
‫ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -1‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺟﻴﻮه‪ ،‬ﮔﺮاﻧﺮوي ﻫﻮا ) ‪ (η‬و ‪ η‬در دﻣﺎﻫﺎي داده ﺷﺪه‬

‫دﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂ‬ ‫ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺟﻴﻮه‬ ‫ﮔﺮاﻧﺮوي ﻫﻮا ) ‪( η‬‬

‫‪3‬‬
‫‪η‬‬
‫‪ºC‬‬ ‫‪g/cm‬‬ ‫‪µPa.S‬‬
‫‪18‬‬ ‫‪13/55‬‬ ‫‪17/98‬‬ ‫‪4/24‬‬
‫‪20‬‬ ‫‪13/55‬‬ ‫‪18/08‬‬ ‫‪4/25‬‬
‫‪22‬‬ ‫‪13/54‬‬ ‫‪18/18‬‬ ‫‪4/26‬‬
‫‪24‬‬ ‫‪13/54‬‬ ‫‪18/28‬‬ ‫‪4/28‬‬
‫‪26‬‬ ‫‪13/53‬‬ ‫‪18/37‬‬ ‫‪4/29‬‬
‫‪28‬‬ ‫‪13/53‬‬ ‫‪18/47‬‬ ‫‪4/30‬‬
‫‪30‬‬ ‫‪13/52‬‬ ‫‪18/57‬‬ ‫‪4/31‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪13/52‬‬ ‫‪18/67‬‬ ‫‪4/32‬‬
‫‪34‬‬ ‫‪13/51‬‬ ‫‪18/76‬‬ ‫‪4/33‬‬

‫‪5‬‬
 ‫آﻣﺎده ﺳﺎزي ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪3-2-3‬‬
‫ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت ﻳﻚ آﻣﭙﻮل ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد را در ﻳﻚ ﻇﺮف ﺷﻴﺸﻪاي اﺳﺘﻮاﻧﻪاي دربدار ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ‪120‬‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺑﻪ ﻣﺪت دو دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﻜﺎن دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻧﺮم و ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ذرات ﻣﺘﺮاﻛﻢ و ﻛﻠﻮﺧﻪ ﺷﺪه از‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺟﺎزه دﻫﻴﺪ ﻇﺮف ﺷﻴﺸﻪاي ﺑﻴﺸﺘﺮ از دو دﻗﻴﻘﻪ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ درب آن ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺎﻛﻦ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‬
‫درب را ﺑﺮدارﻳﺪ و ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪﻫﻢ ﺑﺰﻧﻴﺪ ﺗﺎ اﺟﺰاي رﻳﺰ ﻛﻪ روي ﺳﻄﺢ ﭘﺲ از ﻧﺮم ﻛﺮدن ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺮم ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫‪4-2-3‬‬
‫ﺟﺮم ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ ﻛﻪ ﺑﺮاي آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود و ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺗﺨﻠﺨﻞ )‪ (0/500 ± 0/005‬اﻳﺠﺎد‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ را ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺎدﻟﺔ )‪ (2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬

‫) ‪W = ρV (1 − ε‬‬ ‫)‪(2‬‬
‫ﻛﻪ در آن‪:‬‬
‫‪ W‬ﺟﺮم ﺳﻴﻤﺎن ﻻزم ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮم؛‬
‫‪ ρ‬ﭼﮕﺎﻟﻲ آزﻣﻮﻧﻪ )ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ‪ 3/15‬ﺗﻦ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻳﺎ ‪ 3/15‬ﮔﺮم ﺑﺮ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد(؛‬
‫‪ V‬ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 2-3‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد؛‬
‫‪ ε‬ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن )‪) (0/500 ± 0/005‬ﻳﺎدآوري اﻳﻦ ﺑﻨﺪ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺠﻢ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺧﺎﻟﻲ در ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﻛﻞ ﻳﺎ ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮﻫﻲ ﺑﺴﺘﺮ )‪.(V‬‬

‫ﺗﻬﻴﺔ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫‪5-2-3‬‬

‫ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ را در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻃﺮف ﻋﻼﻣﺖدار آنرو ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ‪ ،‬روي ﻟﺒﻪ در داﺧﻞ ﺳﻠﻮل ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ را‬
‫روي ﺻﻔﺤﺔ ﻣﺸﺒﻚ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺑﺎ ﻣﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ﻗﻄﺮش ﻛﻤﻲ از ﻗﻄﺮ ﺳﻠﻮل ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﺸﺎر دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺮم ﻣﻘﺪار ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 4-2-3‬ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ‪ 0/001‬ﮔﺮم ﺗﻮزﻳﻦ ﻛﺮده‪ ،‬در ﺳﻠﻮل ﻗﺮار دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫اﻃﺮاف ﺳﻠﻮل آﻫﺴﺘﻪ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﺰﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺴﻄﺢ ﺷﻮد‪ .‬روي ﺳﻴﻤﺎن ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﻗﺮار دﻫﻴﺪ و ﺳﻴﻤﺎن را ﺑﺎ‬
‫ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻼﻫﻚ ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺑﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﺗﻤﺎس ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭘﻴﺴﺘﻮن را ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ اﻧﺪﻛﻲ‬
‫ﺑﺎﻻ آورده‪ ،‬ﺣﺪود ‪ 90‬درﺟﻪ ﺑﭽﺮﺧﺎﻧﻴﺪ‪ ،‬و دوﺑﺎره ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ و آنرا ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ ﺑﺮدارﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﺎر اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬
‫ﺑﻠﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ ﺟﺪﻳﺪ اﻟﺰاﻣﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻧﻔﻮذ ﭘﺬﻳﺮي‬ ‫‪6-2-3‬‬
‫‪ 1-6-2-3‬ﺳﻠﻮل را ﺑﻪ ﻟﻮﻟﺔ ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﻫﻮاﺑﻨﺪي ﺷﺪه اﺳﺖ )ﻳﺎدآوري ‪ 1‬را‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﻟﺮزش و ﺗﻜﺎن ﻧﺨﻮرد‪.‬‬
‫‪ 2-6-2-3‬ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ ﻫﻮاي داﺧﻞ ﻳﻚ ﺑﺎزوي ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ را ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻳﻊ داﺧﻞ آن ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ‬
‫)ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (1‬ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬و ﺳﭙﺲ ﺷﻴﺮ را ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲﻛﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﻮس ﻣﺎﻳﻊ درون ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ دوم‬
‫)ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (2‬رﺳﻴﺪ زﻣﺎنﺳﻨﺞ را ﺑﻜﺎر ﺑﻴﻨﺪازﻳﺪ و زﻣﺎﻧﻲﻛﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﻮس ﻣﺎﻳﻊ درون ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻮم‬
‫)ﺧﻂ ﺷﻤﺎرة ‪ (3‬رﺳﻴﺪ آﻧﺮا ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﺔ زﻣﺎﻧﻲ را اﻧﺪازهﮔﻴﺮي و ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻳﺎدداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬دﻣﺎي اﻧﺠﺎم‬
‫آزﻣﻮن را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺟﺔ ﺳﻠﺴﻴﻮس ﻳﺎداﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪6‬‬
‫‪ 3-6-2-3‬در واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺑﺎر زﻣﺎن ﻋﺒﻮر را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺴﺘﺮ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪاي از ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن‬
‫ﻣﺮﺟﻊ آﻣﺎده ﻛﻨﻴﺪ )ﻳﺎدآوري ‪ 2‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬واﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﺎن آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮي اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻛﻪ آزﻣﻮن ﻧﺮﻣﻲ را اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ – 1‬ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﻛﻤﻲ روﻏﻦ ﺗﺮﻣﺰ ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل را ﭼﺮب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﺗﺼﺎل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺪﻳﻦﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﺪ؛ ﺳﻠﻮل را ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ وﺻﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻮب ﭘﻨﺒﻪ آنرا ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت ﺟﺰﺋﻲ ﻋﻤﻞ ﺗﺨﻠﻴﻪ را از ﻳﻚ ﺑﺎزوي ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺷﻴﺮ را ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻓﺖ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ در ﻓﺸﺎر ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﻧﺸﺘﻲ در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ – 2‬ﻣﺠﺎز ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ را ﻣﺠﺪداً ﻧﺮم و ﺑﺮاي آﻣﺎده ﺳﺎزي ﺑﺴﺘﺮ آزﻣﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ اﻳﻦﻛﻪ آن را‬
‫ﺧﺸﻚ ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ و ﺗﻤﺎم آزﻣﻮنﻫﺎ را در ﻣﺪت ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺑﺎز ﻛﺮدن ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫واﺳﻨﺠﻲ دوﺑﺎره‬ ‫‪7-2-3‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺎره واﺳﻨﺠﻲ ﺷﻮد )ﻳﺎدآوري اﻳﻦ ﺑﻨﺪ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري – ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪاي ﺑﺎ ﻧﺮﻣﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﺮاي وارﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺑﻴﻦ واﺳﻨﺠﻲﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 1-7-2-3‬در ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺘﻨﺎوب‪ ،‬ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 2/5‬ﺳﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﻓﺮﺳﻮدﮔﻲ در ﭘﻴﺴﺘﻮن ﻳﺎ‬
‫ﺳﻠﻮل ﻳﺎ ﺷﻮاﻫﺪي ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ دادهﻫﺎي آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ دﻗﺖ و اﻧﺤﺮاف ﺑﻨﺪ ‪ 6-3‬ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﺻﻼﺣﺎت ﻻزم را اﻧﺠﺎم‬
‫دﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-7-2-3‬در ﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺎﺳﺘﻲ در ﻣﻘﺪار ﺳﻴﺎل ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﭘﻴﺶ آﻳﺪ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮي در ﻧﻮع ﻳﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ‬
‫ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در آزﻣﻮنﻫﺎ رخ دﻫﺪ‪ ،‬واﺳﻨﺠﻲ دوﺑﺎره را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 5-2-3‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-3‬روش اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ‪A‬‬

‫دﻣﺎي ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫‪1-3-3‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن در زﻣﺎن اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ دﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار آزﻣﻮﻧﻪ‬ ‫‪2-3-3‬‬
‫وزن آزﻣﻮﻧﻪاي ﻛﻪ ﺑﺮاي آزﻣﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ وزن ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد در آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎن ﻧﻮع ﺳﻪ ﻳﺎ دﻳﮕﺮ اﻧﻮاع ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﺎ ﻧﺮﻣﻲ زﻳﺎد ﻛﻪ ﺣﺠﻢ آنﻫﺎ ﺑﺮاي ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺮﻣﻲ آنﻗﺪر زﻳﺎد‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺸﺎر ﺷﺴﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻟﺒﺔ ﭘﻴﺴﺘﻮن را ﺑﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﻠﻮل ﺗﻤﺎس دﻫﺪ‪ ،‬در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ وزن ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻪ‬
‫ﻣﻘﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ ﺑﺎ ﺗﺨﻠﺨﻞ )‪ (0/530 ± 0/005‬اﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺑﺮاي ﻣﻮادي ﻏﻴﺮ‬
‫از ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪي ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﺮاي آن ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﻪدﺳﺖ آورد‪ ،‬ﺑﻪﻛﺎر‬
‫ﻣﻲرود‪ .‬ﺟﺮم ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازهاي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺮاﻛﻢ ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺑﻪدﺳﺖ آﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‬
‫در ﻫﻴﭻ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺸﺎر ﺑﻴﺶ از ﺷﺴﺖ دﺳﺖ ﻳﺎ ﻓﺸﺎري ﻛﻪ ﭘﺲ از آن ﭘﻴﺴﺘﻮن ﺑﻪﻃﺮف ﺑﻴﺮون ﺟﻬﺶ ﻛﻨﺪ اﻋﻤﺎل‬
‫ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺗﻬﻴﺔ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫‪3-3-3‬‬
‫ﺑﺴﺘﺮ آزﻣﻮن ﺳﻴﻤﺎن را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 5-2-3‬ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي‬ ‫‪4-3-3‬‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻨﺪ ‪ 6-2-3‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎء اﻳﻦﻛﻪ در اﻳﻦ آزﻣﻮن ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣﺎن‬
‫ﻋﺒﻮر ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 4-3‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص را ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪:‬‬ ‫‪1-4-3‬‬

‫‪SS T‬‬ ‫)‪(3‬‬

‫=‪S‬‬
‫‪TS‬‬
‫‪Ss η s T‬‬ ‫)‪(4‬‬
‫=‪S‬‬
‫‪Ts η‬‬

‫=‪S‬‬
‫‪Ss (b − ε s ) ε 3 T‬‬ ‫)‪(5‬‬
‫‪ε‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪s‬‬ ‫)‪Ts (b − ε‬‬
‫‪Ss (b − ε s ) ε 3 η T‬‬ ‫)‪(6‬‬
‫=‪S‬‬
‫)‪ε 3s Ts η (b − ε‬‬

‫=‪S‬‬
‫‪Ss ρs (b s − ε s ) ε 3 T‬‬ ‫)‪(7‬‬
‫‪ρ(b − ε) ε s‬‬
‫‪3‬‬
‫‪Ts‬‬
‫‪Ss ρ s (b s − ε s ) ηs ε 3 T‬‬ ‫)‪(8‬‬
‫=‪S‬‬
‫‪ρ(b − ε) ε s‬‬ ‫‪Ts η‬‬
‫‪3‬‬

‫ﻛﻪ در آنﻫﺎ‪:‬‬
‫‪ S‬ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص آزﻣﻮﻧﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم؛‬
‫‪ Ss‬ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﻪ در واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم )ﻳﺎدآوري‬
‫‪ 1‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ T‬زﻣﺎن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ ﻧﺸﺎﻧﻪ )‪ 2‬و ‪ (3‬ﻛﻪ اﻓﺖ ﺳﻴﺎل ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺮاي آزﻣﻮﻧﻪ رخ دﻫﺪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ‬
‫)ﻳﺎدآوري‪ 2‬راﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ Ts‬زﻣﺎن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﻴﻦ دو ﺧﻂ ﻧﺸﺎﻧﻪ )‪ 2‬و ‪ (3‬ﻛﻪ اﻓﺖ ﺳﻴﺎل ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ در‬
‫واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه رخ دﻫﺪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ )ﻳﺎدآوري‪ 2‬راﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ η‬ﮔﺮاﻧﺮوي ﻫﻮا در دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن روي آزﻣﻮﻧﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮوﭘﺎﺳﻜﺎل ﺛﺎﻧﻴﻪ )‪) (µPa.S‬ﻳﺎدآوري‪ 2‬راﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ ηs‬ﮔﺮاﻧﺮوي ﻫﻮا در دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن روي ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ در واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮوﭘﺎﺳﻜﺎل‬
‫ﺛﺎﻧﻴﻪ )‪) -(µPa.S‬ﻳﺎدآوري‪ 2‬راﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ є‬ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﺮ آﻣﺎده ﺷﺪة آزﻣﻮﻧﻪ )ﻳﺎدآوري‪ 2‬راﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ єєs‬ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﺮ آﻣﺎده ﺷﺪة ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه )ﻳﺎدآوري‪ 2‬راﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(؛‬
‫‪ ρ‬ﭼﮕﺎﻟﻲ آزﻣﻮﻧﻪ ) ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪار ‪ 3/15‬ﺗﻦ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻳﺎ ‪ 3/15‬ﮔﺮم ﺑﺮ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﺑﻪﻛﺎر رود(؛‬
‫‪ ρs‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ در واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه )‪ 3/15‬ﺗﻦ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻳﺎ ﮔﺮم ﺑﺮ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﻓﺮض‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد(؛‬

‫‪8‬‬
 ‫‪ b‬ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻌﻴﻦ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آزﻣﻮﻧﻪ )ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎن ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﻣﻘﺪار ‪ 0/9‬ﺑﻪﻛﺎر رود(؛‬
‫‪ ،0/9 bs‬ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪-1‬در ﮔﻮاﻫﻲﻧﺎﻣﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﺟﻊ ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ ‪ ،4-2‬ﻣﻘﺪار ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص ﻣﻨﺎﺳﺐ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫و ‪ T‬را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﺟﺪولﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 3‬ﺑﻪدﺳﺖ آورد‪.‬‬ ‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ε 3 , η‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -2‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎن‬

‫ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﺮ‬ ‫ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺑﺴﺘﺮ‬

‫‪ε3‬‬ ‫‪ε3‬‬
‫‪ε‬‬ ‫‪ε‬‬
‫‪0/496‬‬ ‫‪0/349‬‬ ‫‪0/509‬‬ ‫‪0/363‬‬
‫‪0/497‬‬ ‫‪0/350‬‬ ‫‪0/510‬‬ ‫‪0/364‬‬
‫‪0/498‬‬ ‫‪0/351‬‬ ‫‪0/525‬‬ ‫‪0/380‬‬
‫‪0/499‬‬ ‫‪0/352‬‬ ‫‪0/526‬‬ ‫‪0/381‬‬
‫‪0/500‬‬ ‫‪0/354‬‬ ‫‪0/527‬‬ ‫‪0/383‬‬
‫‪0/501‬‬ ‫‪0/355‬‬ ‫‪0/528‬‬ ‫‪0/384‬‬
‫‪0/502‬‬ ‫‪0/356‬‬ ‫‪0/529‬‬ ‫‪0/385‬‬
‫‪0/503‬‬ ‫‪0/357‬‬ ‫‪0/530‬‬ ‫‪0/386‬‬
‫‪0/504‬‬ ‫‪0/358‬‬ ‫‪0/531‬‬ ‫‪0/387‬‬
‫‪0/505‬‬ ‫‪0/359‬‬ ‫‪0/532‬‬ ‫‪0/388‬‬
‫‪0/506‬‬ ‫‪0/360‬‬ ‫‪0/533‬‬ ‫‪0/389‬‬
‫‪0/507‬‬ ‫‪0/361‬‬ ‫‪0/534‬‬ ‫‪0/390‬‬
‫‪0/508‬‬ ‫‪0/362‬‬ ‫‪0/535‬‬ ‫‪0/391‬‬

‫‪9‬‬
 ‫ﺟﺪول ‪ – 3‬زﻣﺎن ﻋﺒﻮر ﻫﻮا‬
‫زﻣﺎن ﻋﺒﻮر ﻫﻮا ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ = T ،‬ﻓﺎﻛﺘﻮر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﻌﺎدﻟﻪ‬

‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪T‬‬
‫‪26‬‬ ‫‪5/10‬‬ ‫‪51‬‬ ‫‪7/14‬‬ ‫‪76‬‬ ‫‪8/72‬‬ ‫‪101‬‬ ‫‪10/05‬‬ ‫‪151‬‬ ‫‪12/29‬‬ ‫‪201‬‬ ‫‪14/18‬‬
‫‪26 1 2‬‬ ‫‪5/15‬‬ ‫‪51 1 2‬‬ ‫‪7/18‬‬ ‫‪76 1 2‬‬ ‫‪8/75‬‬ ‫‪102‬‬ ‫‪10/10‬‬ ‫‪152‬‬ ‫‪12/33‬‬ ‫‪202‬‬ ‫‪14/21‬‬
‫‪27‬‬ ‫‪5/20‬‬ ‫‪52‬‬ ‫‪7/21‬‬ ‫‪77‬‬ ‫‪8/77‬‬ ‫‪103‬‬ ‫‪10/15‬‬ ‫‪153‬‬ ‫‪12/37‬‬ ‫‪203‬‬ ‫‪14/25‬‬
‫‪27 1 2‬‬ ‫‪5/24‬‬ ‫‪52 1 2‬‬ ‫‪7/25‬‬ ‫‪77 1 2‬‬ ‫‪8/80‬‬ ‫‪104‬‬ ‫‪10/20‬‬ ‫‪154‬‬ ‫‪12/41‬‬ ‫‪204‬‬ ‫‪14/28‬‬
‫‪28‬‬ ‫‪5/29‬‬ ‫‪53‬‬ ‫‪7/28‬‬ ‫‪78‬‬ ‫‪8/83‬‬ ‫‪105‬‬ ‫‪10/25‬‬ ‫‪155‬‬ ‫‪12/45‬‬ ‫‪205‬‬ ‫‪14/32‬‬
‫‪28 1 2‬‬ ‫‪5/34‬‬ ‫‪53 1 2‬‬ ‫‪7/31‬‬ ‫‪78 1 2‬‬ ‫‪8/86‬‬ ‫‪106‬‬ ‫‪10/30‬‬ ‫‪156‬‬ ‫‪12/49‬‬ ‫‪206‬‬ ‫‪14/35‬‬
‫‪29‬‬ ‫‪5/39‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪7/35‬‬ ‫‪79‬‬ ‫‪8/89‬‬ ‫‪107‬‬ ‫‪10/34‬‬ ‫‪157‬‬ ‫‪12/53‬‬ ‫‪207‬‬ ‫‪14/39‬‬
‫‪29 1 2‬‬ ‫‪5/43‬‬ ‫‪54 1 2‬‬ ‫‪7/38‬‬ ‫‪79 1 2‬‬ ‫‪8/92‬‬ ‫‪108‬‬ ‫‪10/39‬‬ ‫‪158‬‬ ‫‪12/57‬‬ ‫‪208‬‬ ‫‪14/42‬‬
‫‪30‬‬ ‫‪5/48‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪7/42‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪8/94‬‬ ‫‪109‬‬ ‫‪10/44‬‬ ‫‪159‬‬ ‫‪12/61‬‬ ‫‪209‬‬ ‫‪14/46‬‬
‫‪30 1 2‬‬ ‫‪5/52‬‬ ‫‪55 1 2‬‬ ‫‪7/45‬‬ ‫‪80 1 2‬‬ ‫‪8/97‬‬ ‫‪110‬‬ ‫‪10/49‬‬ ‫‪160‬‬ ‫‪12/65‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪14/49‬‬
‫‪31‬‬ ‫‪5/57‬‬ ‫‪56‬‬ ‫‪7/48‬‬ ‫‪81‬‬ ‫‪9/00‬‬ ‫‪111‬‬ ‫‪10/54‬‬ ‫‪161‬‬ ‫‪12/69‬‬ ‫‪211‬‬ ‫‪14/53‬‬
‫‪31 1 2‬‬ ‫‪5/61‬‬ ‫‪56 1 2‬‬ ‫‪7/52‬‬ ‫‪81 1 2‬‬ ‫‪9/03‬‬ ‫‪112‬‬ ‫‪10/58‬‬ ‫‪162‬‬ ‫‪12/73‬‬ ‫‪212‬‬ ‫‪14/56‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪5/66‬‬ ‫‪57‬‬ ‫‪7/55‬‬ ‫‪82‬‬ ‫‪9/06‬‬ ‫‪113‬‬ ‫‪10/63‬‬ ‫‪163‬‬ ‫‪12/77‬‬ ‫‪213‬‬ ‫‪14/59‬‬
‫‪32 1 2‬‬ ‫‪5/70‬‬ ‫‪57 1 2‬‬ ‫‪7/58‬‬ ‫‪82 1 2‬‬ ‫‪9/08‬‬ ‫‪114‬‬ ‫‪10/68‬‬ ‫‪164‬‬ ‫‪12/81‬‬ ‫‪214‬‬ ‫‪14/63‬‬
‫‪33‬‬ ‫‪5/74‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪7/62‬‬ ‫‪83‬‬ ‫‪9/11‬‬ ‫‪115‬‬ ‫‪10/72‬‬ ‫‪165‬‬ ‫‪12/85‬‬ ‫‪215‬‬ ‫‪14/66‬‬
‫‪33 1 2‬‬ ‫‪5/79‬‬ ‫‪58 1 2‬‬ ‫‪7/65‬‬ ‫‪83 1 2‬‬ ‫‪9/14‬‬ ‫‪116‬‬ ‫‪10/77‬‬ ‫‪166‬‬ ‫‪12/88‬‬ ‫‪216‬‬ ‫‪14/70‬‬
‫‪34‬‬ ‫‪5/83‬‬ ‫‪59‬‬ ‫‪7/68‬‬ ‫‪84‬‬ ‫‪9/17‬‬ ‫‪117‬‬ ‫‪10/82‬‬ ‫‪167‬‬ ‫‪12/92‬‬ ‫‪217‬‬ ‫‪14/73‬‬
‫‪34 1 2‬‬ ‫‪5/87‬‬ ‫‪59 1 2‬‬ ‫‪7/71‬‬ ‫‪84 1 2‬‬ ‫‪9/19‬‬ ‫‪118‬‬ ‫‪10/86‬‬ ‫‪168‬‬ ‫‪12/96‬‬ ‫‪218‬‬ ‫‪14/76‬‬
‫‪35‬‬ ‫‪5/92‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪7/75‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪9/22‬‬ ‫‪119‬‬ ‫‪10/91‬‬ ‫‪169‬‬ ‫‪13/00‬‬ ‫‪219‬‬ ‫‪14/80‬‬
‫‪35 1 2‬‬ ‫‪5/96‬‬ ‫‪60 1 2‬‬ ‫‪7/78‬‬ ‫‪85 1 2‬‬ ‫‪9/25‬‬ ‫‪120‬‬ ‫‪10/95‬‬ ‫‪170‬‬ ‫‪13/04‬‬ ‫‪220‬‬ ‫‪14/83‬‬
‫‪36‬‬ ‫‪6/00‬‬ ‫‪61‬‬ ‫‪7/81‬‬ ‫‪86‬‬ ‫‪9/27‬‬ ‫‪121‬‬ ‫‪11/00‬‬ ‫‪171‬‬ ‫‪13/08‬‬ ‫‪222‬‬ ‫‪14/90‬‬
‫‪36 1 2‬‬ ‫‪6/04‬‬ ‫‪61 1 2‬‬ ‫‪7/84‬‬ ‫‪86 1 2‬‬ ‫‪9/30‬‬ ‫‪122‬‬ ‫‪11/05‬‬ ‫‪172‬‬ ‫‪13/11‬‬ ‫‪224‬‬ ‫‪14/97‬‬
‫‪37‬‬ ‫‪6/08‬‬ ‫‪62‬‬ ‫‪7/87‬‬ ‫‪87‬‬ ‫‪9/33‬‬ ‫‪123‬‬ ‫‪11/09‬‬ ‫‪173‬‬ ‫‪13/15‬‬ ‫‪226‬‬ ‫‪15/03‬‬
‫‪37 1 2‬‬ ‫‪6/12‬‬ ‫‪62 1 2‬‬ ‫‪7/91‬‬ ‫‪87 1 2‬‬ ‫‪9/35‬‬ ‫‪124‬‬ ‫‪11/14‬‬ ‫‪174‬‬ ‫‪13/19‬‬ ‫‪228‬‬ ‫‪15/10‬‬
‫‪38‬‬ ‫‪6/16‬‬ ‫‪63‬‬ ‫‪7/94‬‬ ‫‪88‬‬ ‫‪9/38‬‬ ‫‪125‬‬ ‫‪11/18‬‬ ‫‪175‬‬ ‫‪13/23‬‬ ‫‪230‬‬ ‫‪15/17‬‬
‫‪38 1 2‬‬ ‫‪6/20‬‬ ‫‪63 1 2‬‬ ‫‪7/97‬‬ ‫‪88 1 2‬‬ ‫‪9/41‬‬ ‫‪126‬‬ ‫‪11/22‬‬ ‫‪176‬‬ ‫‪13/27‬‬ ‫‪232‬‬ ‫‪15/23‬‬
‫‪39‬‬ ‫‪6/24‬‬ ‫‪64‬‬ ‫‪8/00‬‬ ‫‪89‬‬ ‫‪9/43‬‬ ‫‪127‬‬ ‫‪11/27‬‬ ‫‪177‬‬ ‫‪13/30‬‬ ‫‪234‬‬ ‫‪15/30‬‬
‫‪39 1 2‬‬ ‫‪6/28‬‬ ‫‪64 1 2‬‬ ‫‪8/03‬‬ ‫‪89 1 2‬‬ ‫‪9/46‬‬ ‫‪128‬‬ ‫‪11/31‬‬ ‫‪178‬‬ ‫‪13/34‬‬ ‫‪236‬‬ ‫‪15/36‬‬
‫‪40‬‬ ‫‪6/32‬‬ ‫‪65‬‬ ‫‪8/06‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪9/49‬‬ ‫‪129‬‬ ‫‪11/36‬‬ ‫‪179‬‬ ‫‪13/38‬‬ ‫‪238‬‬ ‫‪15/43‬‬
‫‪40 1 2‬‬ ‫‪6/36‬‬ ‫‪65 1 2‬‬ ‫‪8/09‬‬ ‫‪90 1 2‬‬ ‫‪9/51‬‬ ‫‪130‬‬ ‫‪11/40‬‬ ‫‪180‬‬ ‫‪13/42‬‬ ‫‪240‬‬ ‫‪15/49‬‬
‫‪41‬‬ ‫‪6/40‬‬ ‫‪66‬‬ ‫‪8/12‬‬ ‫‪91‬‬ ‫‪9/54‬‬ ‫‪131‬‬ ‫‪11/45‬‬ ‫‪181‬‬ ‫‪13/45‬‬ ‫‪242‬‬ ‫‪15/56‬‬
‫‪41 1 2‬‬ ‫‪6/44‬‬ ‫‪66 1 2‬‬ ‫‪8/15‬‬ ‫‪91 1 2‬‬ ‫‪9/57‬‬ ‫‪132‬‬ ‫‪11/49‬‬ ‫‪182‬‬ ‫‪13/49‬‬ ‫‪244‬‬ ‫‪15/62‬‬
‫‪42‬‬ ‫‪6/48‬‬ ‫‪67‬‬ ‫‪8/19‬‬ ‫‪92‬‬ ‫‪9/59‬‬ ‫‪133‬‬ ‫‪11/53‬‬ ‫‪183‬‬ ‫‪13/53‬‬ ‫‪246‬‬ ‫‪15/68‬‬
‫‪42 1 2‬‬ ‫‪6/52‬‬ ‫‪67 1 2‬‬ ‫‪8/22‬‬ ‫‪92 1 2‬‬ ‫‪9/62‬‬ ‫‪134‬‬ ‫‪11/58‬‬ ‫‪184‬‬ ‫‪13/56‬‬ ‫‪248‬‬ ‫‪15/75‬‬
‫‪43‬‬ ‫‪6/56‬‬ ‫‪68‬‬ ‫‪8/25‬‬ ‫‪93‬‬ ‫‪9/64‬‬ ‫‪135‬‬ ‫‪11/62‬‬ ‫‪185‬‬ ‫‪13/60‬‬ ‫‪250‬‬ ‫‪15/81‬‬
‫‪43 1 2‬‬ ‫‪6/60‬‬ ‫‪68 1 2‬‬ ‫‪8/28‬‬ ‫‪93 1 2‬‬ ‫‪9/67‬‬ ‫‪136‬‬ ‫‪11/66‬‬ ‫‪186‬‬ ‫‪13/64‬‬ ‫‪252‬‬ ‫‪15/87‬‬
‫‪44‬‬ ‫‪6/63‬‬ ‫‪69‬‬ ‫‪8/31‬‬ ‫‪94‬‬ ‫‪9/70‬‬ ‫‪137‬‬ ‫‪11/70‬‬ ‫‪187‬‬ ‫‪13/67‬‬ ‫‪254‬‬ ‫‪15/94‬‬
‫‪44 1 2‬‬ ‫‪6/67‬‬ ‫‪69 1 2‬‬ ‫‪8/34‬‬ ‫‪94 1 2‬‬ ‫‪9/72‬‬ ‫‪138‬‬ ‫‪11/75‬‬ ‫‪188‬‬ ‫‪13/71‬‬ ‫‪256‬‬ ‫‪16/00‬‬
‫‪45‬‬ ‫‪6/71‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪8/37‬‬ ‫‪95‬‬ ‫‪9/75‬‬ ‫‪139‬‬ ‫‪11/79‬‬ ‫‪189‬‬ ‫‪13/75‬‬ ‫‪258‬‬ ‫‪16/06‬‬
‫‪45 1 2‬‬ ‫‪6/75‬‬ ‫‪70 1 2‬‬ ‫‪8/40‬‬ ‫‪95 1 2‬‬ ‫‪9/77‬‬ ‫‪140‬‬ ‫‪11/83‬‬ ‫‪190‬‬ ‫‪13/78‬‬ ‫‪260‬‬ ‫‪16/12‬‬
‫‪46‬‬ ‫‪6/78‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪8/43‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪9/80‬‬ ‫‪141‬‬ ‫‪11/87‬‬ ‫‪191‬‬ ‫‪13/82‬‬ ‫‪262‬‬ ‫‪16/19‬‬
‫‪46 1 2‬‬ ‫‪6/82‬‬ ‫‪71 1 2‬‬ ‫‪8/46‬‬ ‫‪96 1 2‬‬ ‫‪9/82‬‬ ‫‪142‬‬ ‫‪11/92‬‬ ‫‪192‬‬ ‫‪13/86‬‬ ‫‪264‬‬ ‫‪16/25‬‬
‫‪47‬‬ ‫‪6/86‬‬ ‫‪72‬‬ ‫‪8/49‬‬ ‫‪97‬‬ ‫‪9/85‬‬ ‫‪143‬‬ ‫‪11/96‬‬ ‫‪193‬‬ ‫‪13/89‬‬ ‫‪266‬‬ ‫‪16/31‬‬
‫‪47 1 2‬‬ ‫‪6/89‬‬ ‫‪72 1 2‬‬ ‫‪8/51‬‬ ‫‪97 1 2‬‬ ‫‪9/87‬‬ ‫‪144‬‬ ‫‪12/00‬‬ ‫‪194‬‬ ‫‪13/93‬‬ ‫‪268‬‬ ‫‪16/37‬‬
‫‪48‬‬ ‫‪6/93‬‬ ‫‪73‬‬ ‫‪8/54‬‬ ‫‪98‬‬ ‫‪9/90‬‬ ‫‪145‬‬ ‫‪12/04‬‬ ‫‪195‬‬ ‫‪13/96‬‬ ‫‪270‬‬ ‫‪16/43‬‬
‫‪48 1 2‬‬ ‫‪6/96‬‬ ‫‪73 1 2‬‬ ‫‪8/57‬‬ ‫‪98 1 2‬‬ ‫‪9/92‬‬ ‫‪146‬‬ ‫‪12/08‬‬ ‫‪196‬‬ ‫‪14/00‬‬ ‫‪272‬‬ ‫‪16/49‬‬
‫‪49‬‬ ‫‪7/00‬‬ ‫‪74‬‬ ‫‪8/60‬‬ ‫‪99‬‬ ‫‪9/95‬‬ ‫‪147‬‬ ‫‪12/12‬‬ ‫‪197‬‬ ‫‪14/04‬‬ ‫‪274‬‬ ‫‪16/55‬‬
‫‪49 1 2‬‬ ‫‪7/04‬‬ ‫‪74 1 2‬‬ ‫‪8/63‬‬ ‫‪99 1 2‬‬ ‫‪9/97‬‬ ‫‪148‬‬ ‫‪12/17‬‬ ‫‪198‬‬ ‫‪14/07‬‬ ‫‪276‬‬ ‫‪16/61‬‬
‫‪50‬‬ ‫‪7/07‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪8/66‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪10/00‬‬ ‫‪149‬‬ ‫‪12/21‬‬ ‫‪199‬‬ ‫‪14/11‬‬ ‫‪278‬‬ ‫‪16/67‬‬
‫‪50 1 2‬‬ ‫‪7/11‬‬ ‫‪75 1 2‬‬ ‫‪8/69‬‬ ‫‪100 1 2‬‬ ‫‪10/02‬‬ ‫‪150‬‬ ‫‪12/25‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪14/14‬‬ ‫‪280‬‬ ‫‪16/73‬‬

‫‪10‬‬
‫‪ 1-1-4-3‬ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي ‪ 3‬و ‪ 4‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﺘﺮاﻛﻤﻲ ﻛﻪ داراي ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﺔ‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن روي آزﻣﻮﻧﻪ در ﻣﺤﺪوده ‪ ±3‬درﺟﻪ ﺳﻠﺴﻴﻮس دﻣﺎي اﻧﺠﺎم‬
‫آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻌﺎدﻟﺔ ‪ 3‬و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﻣﻌﺎدﻟﺔ ‪ 4‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-1-4-3‬ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي ‪ 5‬و ‪ 6‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﻣﺘﺮاﻛﻤﻲ ﺑﺎ ﺗﺨﻠﺨﻠﻲ ﻏﻴﺮ از ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫در آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن روي آزﻣﻮﻧﻪ در ﻣﺤﺪودة ‪ ±3‬درﺟﺔ ﺳﻠﺴﻴﻮس دﻣﺎي‬
‫اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻌﺎدﻟﻞ ‪ 5‬اﺳﺘﻔﺎده و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﻣﻌﺎدﻟﺔ ‪ 6‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-1-4-3‬ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي ‪ 7‬و ‪ 8‬ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﻣﻮادي ﻏﻴﺮ از ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ﺑﻪﻛﺎر روﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن‬
‫ﺑﺮ روي آزﻣﻮﻧﻪ در ﻣﺤﺪودة ‪ ±3‬درﺟﺔ ﺳﻠﺴﻴﻮس دﻣﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻌﺎدﻟﺔ ‪ 7‬اﺳﺘﻔﺎده و در ﻏﻴﺮ‬
‫اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﻣﻌﺎدﻟﺔ ‪ 8‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 4-1-4-3‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد ﻣﻘﺎدﻳﺮ ‪ b‬روي ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﭼﻬﺎر ﺗﺨﻠﺨﻞ‬
‫ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﺤﺪودة ﺗﺨﻠﺨﻞ ‪ 0/06‬ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد‪ .‬ﺿﺮاﺋﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ‪ 0/9970‬ﺑﺮاي ارﺗﺒﺎط ‪ ε 3 T‬در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ ε‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬
‫‪ 2-4-3‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص از‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﮔﺮم ﺑﻪ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ آن را در ﺿﺮﻳﺐ ‪ 0/1‬ﺿﺮب ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-4-3‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﮔﺮم را ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ده واﺣﺪ و ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم را‬
‫ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﻳﻚ واﺣﺪ ﮔﺮد ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل‪ 3447 :‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﮔﺮم ﺑﻪ ‪ 3450‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﮔﺮم ﻳﺎ ‪ 345‬ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﮔﺮد ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ 5-3‬ﺑﻴﺎن ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫‪ 1-5-3‬ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ و ﻣﻮادي ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ‪ ،1‬ﻧﺘﻴﺠﺔ آزﻣﻮن را ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺮ روي ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ‬
‫ﮔﺰارش ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-5-3‬ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﺑﺎ ﻧﺮﻣﻲ ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد و ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﻧﺮﻣﻲ دو آزﻣﻮن ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي را‬
‫ﮔﺰارش ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺮوط ﺑﺮاﻳﻦﻛﻪ اﺧﺘﻼف دو ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 2%‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻘﺎدﻳﺮ را در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ و‬
‫آزﻣﻮن را ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ اﺧﺘﻼف دو ﻣﻘﺪار ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 2%‬ﺑﺎﺷﺪ )ﻳﺎدآوري را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻋﺪم ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻧﺘﺎﻳﺞ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﻟﺰوم ﺑﺮرﺳﻲ در روش ﻛﺎر و دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ‪» .‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ آزﻣﻮن ﺳﻴﻤﺎن« را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-3‬دﻗﺖ و اﻧﺤﺮاف‬

‫دﻗﺖ ﻳﻚ آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ‬ ‫‪1-6-3‬‬

‫اﻧﺤﺮاف از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﻚ آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ‪ 1/2%‬ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ )ﻳﺎدآوري را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ دو آزﻣﻮن ﺻﺤﻴﺢ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 3/4%‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﺷﺎن‬
‫اﺧﺘﻼف داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Portland cement-based material‬‬

‫‪11‬‬
 ‫دﻗﺖ ﭼﻨﺪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‬ ‫‪2-6-3‬‬
‫اﻧﺤﺮاف از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﭼﻨﺪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﺎنﻫﺎي ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ ‪ 2/1%‬ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ )ﻳﺎدآوري را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ دو آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻳﻜﺴﺎن ﻳﻚ ﻣﺎده ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 6/0%‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﺷﺎن ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺧﺘﻼف‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪-‬اﻳﻦ اﻋﺪاد اراﺋﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺤﺪودهﻫﺎي ‪ 1S%‬و ‪ d2s%‬ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ ‪ 2-2‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻧﺤﺮاف‬ ‫‪3-6-3‬‬
‫از آنﺟﺎﻳﻲﻛﻪ ﻣﻮاد ﻣﺮﺟﻊ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺤﺮاف اﻳﻦ روش آزﻣﻮن وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬اﻧﺤﺮاف ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫روش آزﻣﻮن ‪ -B‬دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر‬ ‫‪4‬‬

‫‪ 1-4‬دﺳﺘﮕﺎه‬
‫روش آزﻣﻮن ﺧﻮدﻛﺎر را ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﺳﺎس اﺻﻮل روش ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا »ﺑﻠﻴﻦ« )ﻳﺎدآوري ‪ 1‬را ﺑﺒﻴﻨﻴـﺪ( ﻳـﺎ‬
‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا روش ﻟﻲ و ﻧﺮس‪) 1‬ﻳﺎدآوري ‪ 2‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪﻛﺎر ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -1‬دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﻳﻚ رﻳﺰﭘﺮدازﻧﺪه ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‪ ،‬ﭘﺮدازش و ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن را دارد‪ ،‬ﻣﺠﻬﺰ اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﺗﺠﺎري ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺧﺘﻼف ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ در اﺑﻌﺎد ﻣﺎﻧﻮﻣﺘﺮ و ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ روشﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪ -2‬ﻧﺮخ ﺟﺮﻳﺎن ﺛﺎﺑﺖ روش ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي ﻫﻮا »ﻧﻠﻲ و ﻧﺮس« ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ ‪ 5-2‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 2-4‬واﺳﻨﺠﻲ‬
‫ﺑﺮاي واﺳﻨﺠﻲ دﺳﺘﮕﺎه از دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻴﺪ )ﻳﺎدآوري را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ‬
‫ﺳﻠﻮل ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﻠﻮل ﻻزم اﺳﺖ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ واﺳﻨﺠﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ روش ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺴﺘﺮ و ﮔﺎمﻫﺎي ﻻزم‬
‫ﺑﺮاي ﺷﺮوع اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺧﻮدﻛﺎر را ﺑﻪ ﺗﻔﻀﻴﻞ ﺷﺮح دﻫﺪ‪ .‬ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ ،‬روش ﻛﺎر ﺑﻴﺎن ﺷﺪه دﻗﻴﻖ و ﺑﺪون ﻛﻢ و‬
‫ﻛﺎﺳﺖ ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ آزﻣﻮنﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري‪ -‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪاردي را ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺮاي واﺳﻨﺠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ 3-4‬روش اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ‪B‬‬

‫دﻣﺎي ﺳﻴﻤﺎن‬ ‫‪1-3-4‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن در ﻫﻨﮕﺎم آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ دﻣﺎي ﻣﺤﻴﻂ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار آزﻣﻮﻧﻪ‬ ‫‪2-3-4‬‬
‫ﺟﺮم آزﻣﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺟﺮم ﻧﻤﻮﻧﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪارد آزﻣﻮن واﺳﻨﺠﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻦﻛﻪ ﺳﻴﻤﺎنﻫـﺎﻳﻲ ﺑـﺎ ﭼﮕـﺎﻟﻲ ﻳـﺎ ﺗﺨﻠﺨـﻞ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت از راﻫﻨﻤﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺮم ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-Lea and Nurse method‬‬

‫‪12‬‬
 ‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي‬ ‫‪3-3-4‬‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎي ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻤﺎن روﺷﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي آزﻣﻮنﻫﺎي واﺳﻨﺠﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﻓﻘـﻂ ﻳـﻚ‬
‫ﺑﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣﺎن ﻋﺒﻮر ﺑﺮ روي ﻫﺮ ﺑﺴﺘﺮ آﻣﺎده ﺷﺪه ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 4-4‬اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺮاﻳﻲ )ﺷﺮاﻳﻂ( ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻠﻴﻦ‬

‫ﻫﺪف‬ ‫‪1-4-4‬‬
‫وﻗﺘﻲﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻮدﻛﺎر ﺑﻠـﻴﻦ ﺑـﺮاي ﭘـﺬﻳﺮش ﻳـﺎ ﻋـﺪم ﭘـﺬﻳﺮش ﺳـﻴﻤﺎن‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬روش اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺮاﻳﻲ اﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روش ﻣﻄـﺮح ﺷـﺪه ﺷـﺎﻣﻞ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه وﻳﮋه و روش آزﻣﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و از روش ﻣﺘﺪاول ﻛـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﻳـﻚ آزﻣﺎﻳﺸـﮕﺎه‬
‫ﻣﺸﺨﺺ اراﺋﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‬ ‫‪2-4-4‬‬
‫دو ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص و ﭼﮕﺎﻟﻲ آنﻫﺎ در ﻣﺤﺪودة ﻣﻄﻠﻮب آزﻣﻮن ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺤﺪوده‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺼﻮص ﻧﺒﺎﻳﺪ از ‪ 2000‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ ﺑـﺮ ﮔـﺮم )‪ 200‬ﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ ﺑـﺮ ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮم( و ﭼﮕـﺎﻟﻲ از ‪ 0/06‬ﮔـﺮم ﺑـﺮ‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ) ‪ 60‬ﺗﻦ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ( ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎ‬ ‫‪3-4-4‬‬
‫ﻧﺮﻣﻲ ﻫﺮ ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺳﻴﻤﺎن را ﻃﺒﻖ روش آزﻣﻮن ‪) A‬روش ﻣﺮﺟﻊ( ﺳﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬دوﻣﻴﻦ ﻧﻮﺑﺖ از ﺳﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻧﺮﻣﻲ را ﻃﺒﻖ روش آزﻣﻮن ‪ B‬و ﺑﻪ اﻧﻀﻤﺎم ﻣﻌﺎدﻟﺔ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺑﻴﺎن ﺷﺪه در ﺑﻨﺪ ‪ 5-4‬در ﻳﻚ روز اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺴﺘﺮ‬
‫ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻬﻴﻪ و ﻫﻤﺔ ﮔﺎمﻫﺎي اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ را ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ را ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ‪ 10‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ‬
‫ﺑﺮ ﮔﺮم )ﻳﻚ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم( ﮔﺰارش ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‬ ‫‪4-4-4‬‬
‫ﻣﺤﺪوده و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺗﻜﺮار آزﻣﻮن را ﺑﺮاي ﻫﺮ روش و ﻫﺮ ﺳﻴﻤﺎن ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬روﺷﻲ ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي ﻻزم‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد ﻛﻪ اﺧﺘﻼف ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ روش آزﻣﻮن ‪ A‬و ﻣﻘﺪار ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ آن ﺑﺎ روش آزﻣﻮن ‪B‬‬
‫)ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﺎ ﺳﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺗﻜﺮار( ﺑﺰرگﺗﺮ از ‪ 2/7%‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ روش آزﻣﻮن ‪ A‬ﻧﺒﺎﺷﺪ )ﻳﺎدآوري ‪ 1‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ( و ﻣﺤﺪوده ﺑﺮاي‬
‫ﻫﺮ ﺳﻪ آزﻣﻮن ﺗﻜﺮار ﺷﺪه ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 4/0%‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ )ﻳﺎدآوري ‪ 2‬را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ(‪ .‬روﺷﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ دو‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎن ﻃﺒﻖ اﻟﺰاﻣﺎت ﻳﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﭘﻴﻮﺳﺖ ب ﻣﺜﺎﻟﻲ از دادهﻫﺎي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻳﺎدآوري ‪-1‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻣﻬﻢ )‪ (1sd‬ﺑﺮاي ‪ 95‬درﺻﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻪﻛﺎر رﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ ‪) 1/2%‬دﻗﺖ ﻳـﻚ‬
‫آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ( ﺑﺮاي روش آزﻣﻮن ‪ A‬ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ 6-3‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (9‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫([‬ ‫])‬ ‫)‪(9‬‬

‫‪1‬‬
‫‪1sd (95%) = t0.05,df 2CV 2 / n‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻛﻪ در آن‪:‬‬
‫‪ ،df=4‬درﺟﻪ آزادي‪ ،‬دو از ﻫﺮ دو دﺳﺘﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ؛‬
‫‪ ،n=3‬ﺗﻌﺪاد ﺗﻜﺮارﻫﺎ؛‬
‫‪ ،CV=1/2%‬دﻗﺖ ﻳﻚ آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ؛‬
‫‪ ،t0.05, df =2/776‬آﻣﺎر ﺑﺮاي ‪ 5%‬اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺎ ‪.df=4‬‬

‫‪13‬‬
‫ﻳﺎدآوري ‪-2‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ‪ d2s%‬ﺑﺮاي ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ﻃﺒﻖ ﺟﺪول‪ 1-‬اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﻨﺪ ‪ 2-2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬و ﺿﺮﻳﺐ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ‪1/2%‬‬
‫)دﻗﺖ ﻳﻚ آزﻣﺎﻳﺶ ﮔﺮ( ﺑﺮاي روش آزﻣﻮن ‪ A‬ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ ‪ 6-3‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪﻛﺎر ﻣﻲرود‪.‬‬

‫‪ 5-4‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي‬
‫‪ 1-5-4‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺳـﺎزﮔﺎري ﺑـﻴﻦ دو روش "‪ "A‬و "‪ "B‬ﻻزم اﺳـﺖ‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻛﺮدن دﺳﺘﮕﺎه را ﻃﺒﻖ روش زﻳﺮ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ 2-1-5-4‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻮع ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺮﺟﻌـﻲ ﻛـﻪ ﭼﮕـﺎﻟﻲ‬
‫آنﻫﺎ در ﻣﺤﺪودة ‪ 0/06‬ﮔﺮم ﺑﺮ ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ) ‪ 60‬ﺗﻦ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ( ﺳﻴﻤﺎن ﻣﻮرد آزﻣﻮن ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-1-5-4‬ﺑﺮاي ﻫﺮ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﺮﻣﻲ در ﻣﺤﺪودة ‪ 800‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﮔـﺮم )‪80‬‬
‫ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم( و ﺣﺪاﻗﻞ اﺧﺘﻼف ‪ 50‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﮔﺮم ) ‪ 5‬ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺮ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم( ﺑـﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧـﻪﻫـﺎ اﻧﺘﺨـﺎب‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮيﻫﺎي ﺟﺪﻳـﺪ‬
‫را ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬از روش ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﻤﺔ ﮔﺎمﻫـﺎي‬
‫آن را ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارﺳﺎزي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﻳﺎﺿﻲ اﺳﺘﺨﺮاج و ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 6-4‬ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺠﺪد روش آزﻣﻮن‬

‫‪ 1-6-4‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚﺑﺎر در ﺳﺎل و ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺮ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺻﺤﺖ روش را دوﺑﺎره ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 1-1-6-4‬ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-1-6-4‬ﺗﻌﻤﻴﺮات اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-1-6-4‬ﺷﻮاﻫﺪ ﺑﺎرزي ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻛﻪ روش آزﻣﻮن‪ ،‬دادهﻫﺎﻳﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت اﺟﺮاﻳﻲ را ﻧﻤﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ 4-1-6-4‬ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻣﺮﺟﻊ ﺳﻴﻤﺎن و ﺑﺘﻦ )‪ 1(CCRL‬از ﻣﻘﺪار ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺎ روش آزﻣﻮن ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬
‫‪ 6%‬اﺧﺘﻼف داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 7-4‬دﻗﺖ و اﻧﺤﺮاف‬

‫دﻗﺖ‬ ‫‪1-7-4‬‬

‫دادهﻫﺎي دﻗﺖ در اﻳﻦ زﻣﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس اﻟﺰاﻣﺎت ﻛﻴﻔﻴﺘﻲ‪ ،‬دﻗﺖ روش ﻧﺒﺎﻳﺪ از روش ‪ A‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺤﺮاف‬ ‫‪2-7-4‬‬

‫از آﻧﺠﺎﻳﻲﻛﻪ ﻣﻮاد ﻣﺮﺟﻊ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺤﺮاف اﻳﻦ روش آزﻣﻮن وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬اﻧﺤﺮاف ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺸﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن‬ ‫‪5‬‬

‫ﮔﺰارش آزﻣﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﻠﻲ اﻳﺮان ﺷﻤﺎره ‪390‬؛‬ ‫‪1-5‬‬

‫‪1‬‬
‫‪- Cement and Concrete Referee Laboratory‬‬

‫‪14‬‬
 ‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه؛‬ ‫‪2-5‬‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن؛‬ ‫‪3-5‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﺔ ﻣﺤﺼﻮل )ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﻧﺎم ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ و …(؛‬ ‫‪4-5‬‬
‫ﻣﺤﻞ اﻧﺠﺎم آزﻣﻮن؛‬ ‫‪5-5‬‬
‫ذﻛﺮ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد؛‬ ‫‪6-5‬‬
‫ﻧﺎم‪ ،‬ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و اﻣﻀﺎي آزﻣﺎﻳﺶﮔﺮ؛‬ ‫‪7-5‬‬
‫ﻧﺎم‪ ،‬ﻧﺎمﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و اﻣﻀﺎي ﺗﺎﻳﻴﺪﻛﻨﻨﺪه‪.‬‬ ‫‪8-5‬‬

‫‪15‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ اﻟﻒ‬
‫)اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ(‬
‫ﺗﺸﺮﻳﺢ روﺷﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ ‪b‬‬

‫ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ ‪ :‬ﭘﻮدر ﺳﻴﻠﻴﺲ‬

‫‪ ρ‬ﭼﮕﺎﻟﻲ آزﻣﻮﻧﻪ ‪ 2/65‬ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫‪ε‬‬ ‫‪W‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪ε 3T‬‬ ‫‪ V‬ﺣﺠﻢ ﺗﻮده ﻻﻳﺔ ﻧﻤﻮﻧﻪ ‪ 1/887‬ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ‬
‫‪0/530‬‬ ‫‪2/350‬‬ ‫‪29/0‬‬ ‫‪2/078‬‬ ‫‪ є‬ﺗﺨﻠﺨﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺴﺘﺮ آزﻣﻮن‬
‫‪0/500‬‬ ‫‪2/500‬‬ ‫‪42/0‬‬ ‫‪2/291‬‬ ‫) ‪W = ρV (1 − ε‬‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫ﺑﺮﺣﺴﺐ‬ ‫‪ W‬ﺟﺮم ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫ﺷﻤﺎره ‪1‬‬
‫‪0/470‬‬ ‫‪2/650‬‬ ‫‪57/5‬‬ ‫‪2/443‬‬ ‫‪ T‬ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﻧﻴﻪ‬

‫‪0/440‬‬ ‫‪2/800‬‬ ‫‪82/5‬‬ ‫‪2/651‬‬

‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ‪ b‬ﺗﻮﺳﻂ رﮔﺮاﺳﻴﻮن ﺧﻄﻲ‪:‬‬
‫‪0/530‬‬ ‫‪2/350‬‬ ‫‪39/0‬‬ ‫‪2/410‬‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ ) b=0/863 1‬ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ‪(0/9980‬‬
‫‪0/500‬‬ ‫‪2/500‬‬ ‫‪55/5‬‬ ‫‪2/610‬‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ ) b=0/869 2‬ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ‪(0/9993‬‬
‫ﺷﻤﺎره ‪2‬‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﺔ ﺷﻤﺎرة ‪ ) b=0/879 3‬ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ‪(0/9973‬‬
‫‪0/470‬‬ ‫‪2/650‬‬ ‫‪79/0‬‬ ‫‪2/846‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ‪b=0/870‬‬
‫‪0/440‬‬ ‫‪2/800‬‬ ‫‪108/5‬‬ ‫‪3/040‬‬
‫‪0/530‬‬ ‫‪2/350‬‬ ‫‪51/5‬‬ ‫‪2/769‬‬
‫‪0/500‬‬ ‫‪2/500‬‬ ‫‪73/0‬‬ ‫‪3/021‬‬
‫ﺷﻤﺎره ‪3‬‬
‫‪0/470‬‬ ‫‪2/650‬‬ ‫‪104/0‬‬ ‫‪3/286‬‬
‫‪0/440‬‬ ‫‪2/800‬‬ ‫‪141/5‬‬ ‫‪3/472‬‬

‫ﺷﻜﻞ اﻟﻒ‪ 1-‬ﺗﺸﺮﻳﺢ روﺷﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ ‪) b‬ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻧﺮﻣﻲ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺳﻴﻤﺎن ﭘﺮﺗﻠﻨﺪ(‬

‫‪16‬‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺖ ب‬
‫)اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ(‬

‫ﻣﺤﺪودة ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮﻧﻪ‬

‫ﺟﺪول ب ‪ 1-‬ﻣﺤﺪودة ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮﻧﻪ‬

‫روش آزﻣﻮن"‪"B‬‬ ‫روش آزﻣﻮن "‪"A‬‬

‫اﺧﺘﻼف‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺷﻤﺎرة ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﺳﻴﻤﺎن‬
‫)‪cm /g (m /g‬‬ ‫)‪cm2/g (m2/g‬‬
‫)‪3130 (313‬‬ ‫)‪3120 (312‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اﻟﻒ‬
‫)‪3160 (316‬‬ ‫)‪3130 (313‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اﻟﻒ‬
‫)‪3140 (314‬‬ ‫)‪3090 (309‬‬ ‫‪3‬‬ ‫اﻟﻒ‬
‫‪30‬‬ ‫)‪3143 (314/3‬‬ ‫)‪3113 (311/3‬‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬
‫)‪30 (3‬‬ ‫)‪40 (4‬‬ ‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﺤﺪودة‬
‫)ﻋﺒﻮري( ‪1/0%‬‬ ‫)ﻋﺒﻮري( ‪1/3%‬‬ ‫‪ 4/0%‬از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫=‪(30×100)/3113‬‬ ‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺧﺘﻼف‬

‫ﻳﺎ‬ ‫‪ 2/7%‬از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ روش آزﻣﻮن ‪A‬‬
‫)ﻋﺒﻮري( ‪0/9%‬‬ ‫=‪(3×100)/311/3‬‬
‫)‪4160 (416‬‬ ‫)‪4180 (418‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ب‬
‫)‪4150 (415‬‬ ‫)‪4030 (403‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ب‬
‫)‪4210 (421‬‬ ‫)‪4060 (406‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ب‬
‫‪83‬‬ ‫)‪4173 (417/3‬‬ ‫)‪4090 (409/0‬‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬
‫‪60‬‬ ‫‪150‬‬ ‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﺤﺪودة‬
‫)ﻋﺒﻮري( ‪1/4%‬‬ ‫)ﻋﺒﻮري( ‪3/7%‬‬ ‫‪ 4/0%‬از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ‬

‫)ﻋﺒﻮري( ‪2/0%‬‬ ‫=‪(83×100)/4090‬‬ ‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺧﺘﻼف‬

‫ﻳﺎ‬ ‫‪ 2/7%‬از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ روش آزﻣﻮن ‪A‬‬
‫=‪(8/3×100)/409‬‬

‫‪17‬‬