Ag Temelleri14.04.2014

AĞ TEMELLERİ DERS NOTU
Bilgisayar Ağı Nedir?

Sezgin ATAÇ 1
1Dokuz Eylül Üniversitesi Bergama Meslek Yüksekokulu
A. Bilgisayar Ağı Nedir? B. Bilgisayar Ağı (Computer Network)

Bir bilgisayar Ağı (Computer Network), iki veya daha fazla bilgisayarın bir
iletişim aracı üzerinden (kablolu veya kablosuz) tüm iletişim, yazılım ve
donanım bileşenleri ile birlikte bağlanarak meydana getirilen sistem olarak
tanımlanabilir. Bilgisayar ağı en az bir sunucu bilgisayar (server) ve bir istemci
(client) bilgisayar (terminaller), modem veya ethernet (network) kartı, iletişim
protokolü vb. iletişim araçlarını bünyesinde bulundurur. Böyle bir ağa bağlı
kullanıcılar birçok yazılım ve donanımı paylaşabilirler (1).
Şekil 2. Bilgisayar Ağı (Network)
Şekil 1. Bilgisayar Ağı Bileşenleri.
Bilgisayar ağları da bir veri ağıdır. Ağ sistemi ise iki kişisel bilgisayardan
oluşabileceği gibi binlerce iş istasyonundan da oluşabilir.
C. Bilgisayar Ağ Sistemi ve Bileşenleri
'Ağ' terimi konusunda dikkat edilecek bir nokta, genelde bağımsız makinelerin
bağlantısından oluşan sistem olarak kullanılmasıdır. Bilgisayar ağında, dağıtık
işleme kuraldır ve ağın kendisi bilgisayar gibi görülebilir. Özetlemek gerekirse,
bilgisayar ağlarının karakteristikleri aşağıdaki gibidir:
• Entegre sistemler
• Evrensel bilgi erişimi
• Hazır veya özel yapım yazılımlar
• Hiyerarşik yönetim ve kaynak sahipliği
• Çoklu-üretici ortamları (2).
Ağ, birbirine iletişim aygıtları ve iletim ortamları aracılığıyla, çoğunlukla

kablosuz olarak bağlı olan bilgisayarların ve aygıtların bir araya gelerek
oluşturduğu yapıdır. Ağlar sayesinde bilgisayarlar donanım, yazılım, veri ve
bilgi gibi kaynakları kolayca paylaşabilir (4).
Network Tasarımındaki Amaçlar

• Basitlik (Değiştirme/Taşıma)
• Yönetim Maliyetini Azaltma
• En iyi Broadcast control
• Yüksek Güvenlik
• Güvenirlik (Reliability)
Şekil 4. Basit Bir Bilgisayar Ağı Gösterimi.
• Ölçeklenebilirlik (Scalability)
• Kaliteli Yönetim (Managebility)
Ölçeklenebilirlik (Scalability): Bir uygulama veya ürünün, değişik boyutlardaki

kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayabilmesi.
D. Ek Kaynaklar
• M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Güvenirlik (Reliability): Bir bağlantıdan sürekli alınması beklenen hız. Bu hız
yüksekse hattın güvenilir olduğundan bahsedilebilir. Bir yönlendirme ölçüsü • M.E.B. Açıköğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
olarak kullanılır.
• Tütüncü E. Ağ Temelleri Dersi Notları
Kaliteli Yönetim (Managebility): Network izleme ve yönetimi kolay olmalıdır.
Adaptability: Network tasarlanırken geleceğin teknolojileri göz önüne alınarak • Hesapmakinesi.biz Sayı Çevirici (URL)
tasalanmalıdır.
Mini Sözlük Referanslar

AĞ BAĞLANTISI: Birbirine kablolu veya kablosuz olarak ve bir iletişim protokolü 1. M.E.B. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (EğiTek) Açık Öğretim Lisesi Kitap ve Ders Notları Bilgi ve İletişim
ile bağlanmış sunucu, yazıcı, kişisel bilgisayar, modem gibi birçok Teknolojileri 1 Ders Notu
haberleşme donanımının ve çevre birimlerinin dosya paylaşımı, 2. M.E.B. MEGEP BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ, AĞ TEMELLERİ DERS NOTU, ANKARA 2008
haberleşme, ortak uygulama programları ve veri bankalarını kullanma
amacı ile oluşturdukları bağlantı sistemini ifade eder (5). 3. Bayramoğlu H., Bilgisayar Donanımı Ders Notu, ITEC115 Bilgisayara Giriş / ITEC190 Hukuk Dersleri için Doğu Akdeniz
Üniversitesi
AĞ DONANIMI: Ağ bağlantısına sahip tüm elektronik, elektromekanik ve
mekanik aksamına denir (5). 4. Bilgisayara Giriş, Bölüm 1, Bilişim Teknolojileri Temelleri 2011, Dijital Dünyada Yaşamak Ders Notu, Çizgi Tagem
5. MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu), Ağ Teknolojileri Elemanı, Seviye 5, Ankara 2012
A. İletişim, Veri ve Bilgi B. Bilgisayar Ağın Ortak Kullanımı
İletişim (communications) bilgi paylaşımıdır ve “yüz yüze” yüze ve “uzaktan” Bilgi İşlem Süreci:
olmak üzere iki şekilde yapılır. Uzaktan yapılan iletişim “telecommunication” Bilgi işlem sürecinde de işlenen malzemeye veri, sürecin sonunda elde edilen ürüne
olarak adlandırılır ve telefon, telgraf, televizyon gibi uygulamaları içerir. de bilgi denir. Verinin bilgi haline dönüşebilmesi için, bilgi işlem sürecinin adımlarının
birkaçından geçmesi yeterli olabilir. Bilgi bir karar vermekte anlam taşıyan, karar vericiye
• Veri (data) bilgiyi paylaşan taraflar arasında kurallarla belirlenmiş formda gerektiği zamanda ve gereken biçimde ulaştırılan ve doğru olan, işlenmiş veridir (4).
bilginin ifade edilmesidir.
Bilgi İşlem Süreci Adımları:
• Veri iletişimi (data communications) bilginin herhangi bir ortam (hava, • Kaydetme
kablo vb.) kullanılarak iki cihaz arasında transfer edilmesidir (1). • Sınama
• Sınıflandırma
Veri –Bilgi- Karar Süreci : • Özetleme
• Sıralama
• Hesaplama
• Çoğaltma
• Saklama
• Erişim
• İletme
C. Bilgisayar Sistemi ve Bileşenleri
Şekil 1. Verinin Karar Bilgisine Dönüşüm Süreci (2).
Şekil 1’ den de görülebileceği gibi, önce çeşitli kaynaklardan veriler

toplanmakta, toplanan veriler, belirli bazı bilimsel işlemlerden geçirilerek bilgi
biçiminde çıktıya dönüşmektedir. En sonunda da bilgi, karar sürecinin girdisini
oluşturmaktadır. Başka bir deyişle, karar alırken veri değil, verilerin
süreçleşmesi sonunda elde edilen bilgi kullanılmaktadır. Veri, bilgiye ulaşmak
amacıyla yapılan gözlemlerin sonucudur. Bu anlamda da veri, bilginin
hammaddesi olmaktadır. Verilerin yalnızca sayısal değerler olması gerekmez.
Deneylerle elde edilen ya da gözlemlerin sonucu olan, sayısal olmayan
değerler de veri olarak kullanılabilir. Örneğin; bir ses, simge, kod, renk, ışık ve
benzerleri de duruma göre veri olarak nitelendirilebilir.
Diğer taraftan, her türlü veriyi sayıya dönüştürerek ifade etmek de

mümkündür. Bunun en güzel örneği de illeri 06, 26, 55 gibi sayılarla ifade
etmektir. Aynı şekilde, işletmecilik açısından, genellikle, bir işletmenin günlük
işlemleriyle ilgili kayıtları veri olarak kabul edilebilir. Örneğin, müşteri bilgi
formunu doldururken yazılanlar, çek veya faturaların ayrıntıları ve benzerleri Video 1. Bilgisayar Kasası Toplama - Hardware Install
tek tek birer anlamlı veri niteliğindedir. Bilgi ise, bir iş veya bir konu üzerinde
bilinen genellemeler olarak tanımlanabilir. Bilgi, verilerin, belirli bir veri
süreçleme yöntemiyle yararlı ve anlamlı duruma gelmeleridir. Bilgi sistemleri
açısından veri, belli başlı iki aşamadan geçerek bilgiye dönüşür ve kullanıcıya
ulaşır. Bu aşamalardan birincisi, verinin yaratılması (toplanması); ikincisi, Şekil 4. Bilgisayar Sistemi ve Bileşenleri
verinin işlenmesidir. İşleme sonucu oluşan bilgi, iletişim süreciyle kullanıcıya
iletilir. Verilerin toplanması ve bilgiye dönüştürülmesi, işletmelere planlama,
uygulama ve denetim yapma olanağı sağlar (2).
D. Ek Kaynaklar
Özetle; Veri (data), birbiri ile ilişkilendirilmemiş ham kayıtlardır. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Enformasyon (malûmat, information), işlenmiş veya anlam kazanmış
verilerdir. Bilgi (knowledge) ise, değer kazanmış enformasyondur ve • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
enformasyonun amaca yönelik olarak bir araya getirilmesidir.
• MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu
Veri’ye (data) şöyle bir örnek verilebilir: Ankara nüfusu 2013′te şudur.
Malumat (Information): Ankara yıllara bağlı olarak nüfusunun artış hızı, • Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
kadı/erkek oranıdır. Tüm buna benzer veri (data) ve bilgilerden hareketle bir
yorum yapmanız; mesela; Ankara’da doğurganlık oranının düştüğü; bu • Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları
durumun evliliklerin alması ve inşaat sektöründeki etkilerini bir makalede
tartışırsanız, bu bilgi (knowledge) olur (3). • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi

1. Özdemir S. Veri İletişimi Data Communications. Giriş Ders Notu, Gazi Üniversitesi, 2013
Boot / Start: Bilgisayarı Başlatmak
Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak 2. Not Oku, Veri ve Bilgi İlişkisi
Reset Atmak: Çalışan Bilgisayarı “Reset” Düğmesine Basarak Yeniden Başlatmak.
3. Yegül S. Veri (Data), Malûmat (Information), Bilgi (Knowledge) kelimeleri arasındaki farklar nelerdir?, 2011
CTRL-ALT-DEL: “Soft Reset” ya da Sisteme Giriş Ekranını Getirmek.
Setup: Bir Programın Kurulması İçin Gerekli Dosya. 4. Yuvka A. ITEC115 Bilgisayara Giriş, ITEC190 Hukuk İçin Bilgisayar Ders Notu, Doğu Akdeniz Üniversitesi
Install: Setup Dosyasını Kullanarak Bir Program Kurulumu Yapmak.
Unınstall: Bilgisayara Önceden Kurulmuş Bir Programı Kaldırmak. 5. Bilgisayarların Keşfi 2010: Dijital Dünyada Yaşamak, Bölüm 10, Çizgi TAGEM
Kaynak:Adnan Menderes Üni Temel Bilgi Teknolojileri
A. Veri (Data) Aktarımı B. Bit (Binary Digit), Byte
İki nokta arasında; elektronik veri gönderme ve alma işlemine iletişim Bir bilgisayar devresi, bir elektriksel yükün varlığı ya da yokluğuna göre elektronik
diyoruz. İletişim, iletişim kanalları üzerinde geçekleşir. İletişim kanalları, olarak 0 veya 1 ile gösterilir. Bir araya gelerek grup oluşturan sekiz bite, bir byte denir.
mesajları bir noktadan başka bir noktaya geçtiği yollardır. Byte bilgisayarda tek bir karakteri temsil eder.
İletişimde, bir kaynak göndereceği mesajı elektrik sinyalleri olarak şifreler ve

alıcıya iletişim kanalları üzerinden gönderir.
İletişimde, analog ve dijital sinyaller verileri iletişim kanalları üzerinden

gönderir.
Analog sinyaller; verileri alır ve bunu sürekli bir dalga formuna çevirerek
Şekil 1. Bit (Binary Digit) Gösterimi (4).
iletişim kanalları üzerinden gönderilebilmesini sağlar. Bu sinyallerin veri taşıma
kapasitesi çok yüksektir. Bir araya gelerek grup oluşturan sekiz bite, bir byte denir. Byte bilgisayarda tek bir
karakteri temsil eder.
Dijital sinyaller, verileri sürekli olmayan pulse’lara dönüştürürler. Elektronik bir
pulse eksikliği 0, elektronik bir pulse olması ise 1 ile gösterilir. 0 ve 1 diskrete
olduğu için gelen veri çok daha açık bir formatta gelir. Böylece alici veriyi
yeniden yapılandırıp orijinal haline nasıl dönüştüreceğini bilir.
Dijital sinyaller, analog sinyallerine göre çok daha fazla veriyi çok daha hızlı bir
şekilde transfer eder (1).
Şekil . Bit ve Byte Gösterimi (4).
Analog sinyaller süreklidir ve büyüklük ve kalite bakımından değişiklik gösterir.
Sayısal sinyaller iki durumdan birisine sahiptir: Açık veya kapalı. Çoğu
bilgisayarlar sayısaldır. İkilik sistemde, iki adet sayı kullanılır (0 ve 1) (Cizgi)
C. İkili Sayı sistemi
Bilgisayarda veri, ikili sayı sistemi kullanılarak ifade edilir. İkili sayı sisteminde sadece iki
sayı kullanılabilir: 0 ve 1. Bilgisayar dünyasındaki en küçük veri bit ile ifade edilir ve
sadece 0 ya da 1 değerini alabilir (3).
Sekiz bit’in yan yana gelmesi ile bir bayt (byte) oluşur. 1 bayt = 8 bit
Bilgisayar dünyasında bir modem’in veri aktarım hızı bir saniyede transfer edilen bit sayısı
(bps - bits per second) birimi ile ifade edilir.
Şekil 1. Analog ve Sayısal İşaretlerin Zamana Bağlı Değişimi
Örneğin: 100Mbps, 1Gbps
Bilgisayarın Verileri İşleyiş Şekli Depolama kapasitesi ise bayt (byte) birimi ile ifade edilir.
• 1 Byte : 8 Bit
Bir çokluğun miktarını belirtmek için, günlük hayatta kullandığımız sayma • Kilo Byte (KB) : 1024 Byte
sistemi onlu sayma sistemidir. Bilindiği gibi bu sistemde 0’ dan 9’ a kadar olan • Mega Byte (MB) : 1024 KB
10 adet sayı sembolü kullanılmaktadır. İkili sayma sisteminde ise sayılar 2 adet • Giga Byte (GB) : 1024 MB
sembolden yani 1’ ve 0 ‘dan oluşmaktadır. • Tera Byte (TB) : 1024 TB
• PetaB yte (PB) : 1024 TB
Bilgisayarın içerisinde, verilen bilgilerin çözümlenip sonucun dış ortama
aktarılabilmesi için birçok elektronik devre kullanılmaktadır. Çok uçlu olan bu İkili sayı sistemini oluşturan sembollerin (0 ve 1) her birine bit adı verilir. Biz sayıları 0 ile 9
devrelerin çalışabilmesi için bazı uçlarına 5 V, bazılarına ise 0 V luk gerilim arasındaki on farklı sembolle yazarız. 9’dan sonra gelen sayı için ayrı bir sembol
uygulanması gerekir. Mikrochip denilen bu elektronik devrelerin uçlarına kullanmak yerine 10 kullanırız. Bilgisayarlar ise sadece 0 ve 1 sayılarını kullanırlar. İkili sayı
uygulanan bu gerilimler chip içinde bulunan transistörleri çalıştırır. Böylece sisteminde 2 sayısını ifade edebilmek için 10 yazılır. İkilik sayı sisteminin mantığı ondalık
veriler elektronik olarak çözümlenir ve çıkış uçlarında yine 5 veya 0 V luk sayı sistemi ile aynıdır. Ancak küçük sayıları ifade edebilmek için bile bir çok basamak
gerilimler olarak verilir. kullanılması gerekir (5).
İşte, bilgisayara uygulanan bu iki farklı gerilim değeri yerine 1’ ve 0’ sayı
sembolleri kullanıldığında, bilgisayarın karakterleri (harfler veya değişik
sembolleri) ve onlu sayma sisteminde kullandığımız rakamları algılayabilmesi
sağlanmış olur. 5V --> 1 ile ifade edilir. 0V --> 0 ile ifade edilir.
D. Ek Kaynaklar
1. M.E.B. MEGEP İç Donanım Birimleri 481BB0091 Modülü (E-Kitap)
2. M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
3. MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)

Böylece, bilgisayara girilecek tüm veri ya da komutlar işlenmeden önce makine
diline kodlanması gerekir. Aslında işlemciler sayılardan anlamaz, sadece 4. Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
elektrik akımın var yada yok olması temeline göre çalışırlar. İşte elektrik
akımları yukarda bahsettiğimiz gibi transistorlar aracılığı ile kontrol edilir. 5. Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
Transistor yarı iletken bir elektronik devre elemanıdır ve her modern
elektronik cihazın içinde bulunur. Birçok kullanım alanı olan transistorlar 6. Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
bilgisayarlarda anahtarlama elemanı olarak kullanılırlar (3). Şekil 4. Ondalık Sayı sistemi ve İkili Sayı sistemi (5)

1. Babagil M.(2007). BILG101 Ders Notu, Ünite 11, Doğu Akdeniz Üniversitesi
DONANIM (HARDWARE): Ağ, bilgisayar veya çevre birimlerinin elektronik,
elektromekanik ve mekanik aksamınına denir. 2. Bayramoğlu H., Bilgisayar Donanımı Ders Notu, ITEC115 Bilgisayara Giriş / ITEC190 Hukuk Dersleri için Doğu
Akdeniz Üniversitesi
YAZILIM (SOFTWARE): Ağ donanımlarının ve bilgisayar sistemini oluşturan 3. a) http://okul.selyam.net/, b)nuriural.net/mikro1.doc
donanım birimlerinin yönetimini ve kullanıcıların işlerini yapmak için
gerekli olan programlarına denir.
4. Bilgisayarların Keşfi 2010: Dijital Dünyada Yaşamak, Bölüm 4, Çizgi TAGEM
5. Yuvka A. ITEC115 Bilgisayara Giriş, ITEC190 Hukuk İçin Bilgisayar Ders Notu, Doğu Akdeniz Üniversitesi
A. Verinin İkili Gösterimi B. 2 Tabanlı Sayı Sistemi
Bilgisayarlar aç-kapa mantığıyla çalışan anahtarlamalı çoklayıcılar, çalışır
ve bu şekilde bilgi depolar. Bilgisayarlar sadece bu iki durumu anlar ve ona
göre çalışır. “1” açık olarak algılanır ve “0” da kapalı olarak algılanır. 1 ve 0
bilgisayarın elektronik komponentin de bu iki durumu açıklamak için kullanılır.
Bu durumlar, ikili basamaklar veya bit olarak oluşturulur.
Bilgisayardaki alfa-nümerik bilgi sistemini dönüştürmek için çoğunlukla ve

yaygın olarak “Bilgi değişimi için Amerikan Standart Kodlama sistemi” (ASCII)
kullanılır. ASCII klavyede yazılan sembolleri dönüştürmek için ikilik sayı sistemi
kullanır. Bilgisayar aç/kapa durumlarından bir tanesini gönderdiğinde 1 ve 0
komutlarının anlaşılması için elektriksel, Işıksal veya radyo dalgaları kullanılır.
Unutmamalıdır ki her karakterin sadece kendine ait olan ve kendini
tanımlaması için kullanılan 2'li sayı sisteminde 8 basamaklı bir karşılığı vardır.
Bilgisayarlar aç/kapa mantığına göre düzenlendiği için 2'li sayı sistemi onlar
için çok uygundur. İnsanlar 2'li sayı sistemine göre çok kolay olduğu için 10'luk
sayı sistemini kullanırlar ve bu yüzden bu sayılar bilgisayarın anlamsı için 2'li
sayı sistemine çevrilmelidir.
İkili sayı sistemleri bazen çok uzun olduğu için 16'lık sayı sistemine çevrilir. Bu
çevirim işlemleri daha kolaylaştırır ve bilgisayarın bu veriyi hafızaya almak daha
kolay.
Bitler ve Bytelar
•İkili sistemde sıfır demek elektriksel olarak sıfır volt demektir. ( 0 = 0 volt)
•İkili sistemde bir demek elektriksel olarak +5 volt demektir. ( 1 = +5 volt) C. Boole Mantığı ve İkilik Sayı Sistemi
Boole mantığı bir veya iki adet gelen voltajı kabul etme tabanı üzerine kurulmuştur. Gelen
Bilgisayarlar 8 bitlik grupların kullanılması mantığıyla dizayn edilmiştir. Bu voltaj tabanı oluşturur ve çıkan voltaj ise gelen voltaja göre değişir. Bu voltaj değişimi
8 bitlik gruplara bayt adı verilir. 1 bayt adreslenebilen en küçük depolama yeri bilgisayarın çalışmasında kapalı veya açık anlamına gelir. Bu durumlar ikili sayı sisteminde
olarak bilinir. Bu depolama yerleri bir ASCII kodları gibi bir değer veya tek bir olduğu gibi 1 ve 0 olarak algılanır.
karakter olarak algılanır. Açılan ve kapanan 8'li anahtarların toplam
kombinasyonun sayısı 256 dır. Baytların aralıkları 0 ile 255 arasındadır. Bu Boole mantığı ikilik tabana göre sayıları karşılaştırma ve seçme yöntemiyle çalışan ikili bir
yüzden bayt çalışan bilgisayarları ve ağ sistemlerini anlamak için çok önemli mantıktır. Bu mantıksal seçimler “VE”, “VEYA”, ve “DEĞİL” dir. DEĞİL fonksiyonu hariç
içerikli bir konudur. Boole mantığının fonksiyonları ikili mantık fonksiyonlarıyla aynıdır. Mantık kurallarına
bağlı olarak sadece 1 ve 0 sayılarını kabul eder ve ona göre işlem yaparlar.
10 Tabanlı Sayı Sistemi
“DEĞİL” işlemi 1 veya 0 değerini birbirine çevirebilir. Unutmayalım ki; mantık kapıları özel
Nümerik sistemler kendi sembollerini kullanmak için bazı sembol ve kurallar olarak bu işlemler için geliştirilmiştir. Mantık kuralı ne olursa olsun girdi ve çıktı zıt
içerirler. En çok kullanılan nümerik sistemler, onluk sayı sistemi veya temel 10 karakterli olur.
sayı sistemidir. 10 tabanlı sayı sistemi 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 sembollerini kullanır.
Bu sembollerin kombinasyonlarıyla birlikte bütün nümerik değerler yazılabilir. “VE” işlemi, iki girdi değeri alır. Eğer bu girdilerin ikisi de 1 değerini alıyorsa çıktı 1 olarak
Onluk sayı sistemi 10'nun kuvvetleri üzerine kurulmuştur. Soldan sağa doğru değerlendirilir. Diğer durumlarda çıktı 0 olarak değerlendirilir. Bu ihtimaller için farklı 4
her pozisyondaki değer 10 ile çarpılır ve bu çarpım değere üs olarak yansır. tane kombinasyon vardır. Bu kombinasyonların üçünde çıktı değeri 0 sadece bir tanesinde
Çarpılan bu 10 değerin pozisyonuna bağlı olarak yükselir. Bir değer onluk sayı çıktı değeri 1 olarak değerlendirilir.
sisteminde sağdan sola doğru okunduğunda sağdan ilk değer 100 yani 1 olur ve
ikinci değer is 101 (10x1=10) olur. Üçüncü pozisyon ise 102 (10 x 10 = 100) olur. “VEYA” işlemi de iki girdi alır. Eğer bu girdilerden en az bir tanesi 1 değerini sağlıyorsa çıktı
Yedinci pozisyon 106 ile gösterilir ( 10 x 10 x10 x 10 x 10 x 10 = 1.000.000). değeri 1 olarak değerlendirilir. Yine bu işlemde de 4 farklı kombinasyon bulunmasına
karşın “VE” işleminden farklı olarak bu kombinasyonların üçünde 1 değeri olur sadece bir
Numaranın ne kadar kolonu olduğuna bakılmaksızın hep bu yöntem uygulanır. tanesinde 0 değeri olur.
Boole mantık işlemleri alt ağ ve özel sembol maskeleme operasyonlarında kullanılır. Özel
Örnek: 2134 = (2x103) + (1x102) + (3x101) + (4x100) sembol maskeleme operasyonu bizim adresleri filtrelememizi sağlar. Adresler ağlardaki
aygıtlar tarafından belirlenir ve bu adreslerin bir grup olmasına veya başka bir ağ
Bu örnekte 4 birle pozisyonunda, 3 onlar pozisyonunda, 1 yüzler operasyonu tarafından kontrol edilmesine izin verir. (1).
pozisyonunda, 2 ise binler pozisyonundadır. Bu örnek 10'luk sayı sisteminin
kullanıldığını açıkça gösteriyor.
Bu sistemin nasıl çalıştığını görmek çok önemlidir, çünkü bu, diğer iki sayı
sistemini, 2 tabanlı ve 16 tabanlı sayı sistemini anlamak için gereklidir. Bu D. Ek Kaynaklar
sistemlerde 10 tabanlı sayı sitemiyle aynı metodu kullanırlar (1). • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
• M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
• Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
• Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları
• Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi

1. Atay S. CISCO Ağ Akademisi Sömestr-1 Bitirme Ödevi. Fırat Üniversitesi, 2006
Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak 2. Bayramoğlu H., Bilgisayar Donanımı Ders Notu, ITEC115 Bilgisayara Giriş / ITEC190 Hukuk Dersleri
Reset Atmak: Çalışan Bilgisayarı “Reset” Düğmesine Basarak Yeniden Başlatmak. için Doğu Akdeniz Üniversitesi
3. a) http://okul.selyam.net/, b)nuriural.net/mikro1.doc
Setup: Bir Programın Kurulması İçin Gerekli Dosya.
5. Yuvka A. ITEC115 Bilgisayara Giriş, ITEC190 Hukuk İçin Bilgisayar Ders Notu, Doğu Akdeniz
Unınstall: Bilgisayara Önceden Kurulmuş Bir Programı Kaldırmak.
Üniversitesi
A. Veri İletişimi B. Veri İletim Ortamları / Yöntemleri
Data Communications (Veri İletişimi) verinin kablo gibi bir ortam kullanılarak Veri İletimi İçin Kullanılan Ortamlar:
iki cihaz arasında iletilmesidir. Veri iletimi ortamları için, bakır tel, cam lifler, hava olarak sıralayabiliriz. Bakır teller
kullandığımızda veri elektrik akımı kullanarak, cam lifler üzerinde ışık yardımı ile, hava da
Veri iletişiminin etkinliği 4 parametreyle ifade edilir: ise radio dalgaları, mikrodalga ya da kızılötesi ışınlar ile aktarılır. Doğal olarak, her ortamda
o ortamın özelliklerine uygun bir kodlama yapılması gerekir (2).
1. Delivery (Doğru Hedef) : Verinin sadece doğru hedefe ulaşmasıdır.
2. Accuracy (Doğruluk) : Verinin kaynağından çıktığı şekliyle iletilmesidir. Sayısal Sayısal Çevirme:
3. Timeliness (Zaman) : Verinin zamanında hedefe ulaşmasıdır. Gerçek Bilginin iki nokta arasında iletilmesi için analog veya dijital (sayısal) sinyale çevrilmesi
zamanlı iletişimde (audio, video) çok önemlidir. gerekir. Sayısal sayısal çevirmede sayısal veri sayısal sinyale dönüştürülür. Analog sayısal
4. Jitter (Gecikme Değişimi) : Paketlerin hedefe ulaşma süresindeki çevirmede analog veri sayısal sinyale dönüştürülür. Çevirme işleminden elde edilen sinyal
değişimdir. paralel veya seri olarak iki nokta arasında iletilir (5).
Veri iletişim sistemi 5 elemandan oluşur:
1. Message (Mesaj): iletilen bilgidir (ses, görüntü, metin, sayı, resim)

2. Sender (Gönderici): veriyi ileten cihazdır (pc, workstation, video camera)
3. Receiver (Alıcı): veriyi alan cihazdır (pc, workstation, televizyon)
4. Transmission medium (İletim Ortamı): verinin gönderen ve alan cihaz
arasında iletilmesini sağlayan fiziksel yoldur (twisted pair wire, coaxiel
cable, fiber optic cable, radio waves)
5. Protocol (Protokol): veri iletişimini başlatır, yönetir, sonlandırır.
C. Elektromanyetik Spectrum
Şekil 1. Veri İletişim Sistemi
Veri Formları
Günümüzde bilgi çeşitli şekillerde ortaya çıkmaktadır.
1. Text: Veri iletişiminde text bit dizileri halinde ifade edilir. Çeşitli bit dizileri
(code) text sembollerini ifade eder. “Unicode coding system” her
sembolü 32 bitlik bir kod ile ifade eder.
2. Number: Veri iletişiminde sayılar bit dizileri halinde ifade edilir.
3. Images: Bir image pixel matrisi ile ifade edilir. Matris içindeki her bir
nokta bir bit dizisidir.
4. Audio ve video: Diğerlerinden farklı olarak sürekli verilerdir, elektiriksel
sinyal veya resimler dizisi olarak ifade edilebilirler.
Veri akışı 3 şekilde olabilir:
1. Simplex: iletişim tek yönlüdür (televizyon, keyboard, monitor)

2. Half-duplex: iki cihazda veriyi hem gönderebilir hem de alabilir. Ancak iki
cihaz sırayla veri alıp gönderebilir. (telsiz, walkie-talkies)
3. Full-duplex: iki cihaz eşzamanlı veri gönderebilir veya alabilir. (telefon,
ADSL modem) (5). Şekil 3. Elektromanyetik Spectrum ve Haberleşmede Kullanımı
D. Ek Kaynaklar

Şekil 1. Veri Akışı (5).

1. MEGEP (Millî Eğitim Bakanlığı Bilişim Teknolojisi İşlemciler (CPU) 481bb0009 Ders Notu. Ankara 2012
Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak 2. Oktuğ, S. İTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, BLG433-Bilgisayar Haberleşmesi Ders Notları
3. Uğurlu B. BM-307 Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar Ders Notu. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
5. Özdemir S.(2013). Veri İletişimi, Data Communications Ders Notu, Gazi Üniversitesi
A. Paralel ve Seri İletişim B. Paralel İletişim
Veri İletimi İçin Kullanılan Ortamlar:
Veri iletimi için pek çok ortam kullanılır. Bu ortamları, bakır tel, cam lifler, hava
olarak sıralayabiliriz. Bakır teller kullandığımızda veri elektrik akımı kullanarak,
cam lifler üzerinde ışık yardımı ile, hava da ise radio dalgaları, mikrodalga ya da
kızılötesi ışınlar ile aktarılır. Doğal olarak, her ortamda o ortamın özelliklerine
uygun bir kodlama yapılması gerekir (1).
PARALEL İLETİŞİM SERİ İLETİŞİM
Paralel veri iletimi, bir veri içindeki Seri veri iletimi, bir veri içindeki
bitlerin aynı anda gönderilmesidir. bitlerin aynı hat üzerinden ard arda
Paralel veri iletiminde gönderilecek gönderilmesidir.
bilginin her biti için ayrı bir kablo
bağlantısı bulunur. Bilgisayar ağlarında kullanılan
iletişim seri iletişimdir.
Paralel veri iletiminde, bir karakterin Seri veri iletiminde, bir kerede bir
tüm bitleri aynı anda iletildiği için karakterin sadece bir biti iletilir. Alıcı
başla-bitir bitlerine ihtiyaç yoktur. makine, doğru haberleşme için Şekil. Paralel İletişim (5).
Dolayısıyla doğruluğu daha karakter uzunluğunu, başla-bitir
yüksektir. Paralel veri iletimi, bilginin (start-stop) bitlerini ve iletim hızını
tüm bitlerinin aynı anda iletimi bilmek zorundadır (1).
sebebiyle çok hızlıdır (1).
Aynı anda n bit gönderilir. Maliyet Aynı anda 1 bit gönderilir. Maliyet
C. Seri İletişim
yüksektir, hızlıdır. Kısa mesafelerde
Şekil 3. Elektromanyetik Spectrum düşüktür, yavaştır.
ve Haberleşmede Uzun mesafelerde
Kullanımı
kullanılır (5). kullanılır (5).
Seri iletişim asenkron seri iletişim ve senkron seri iletişim olmak üzere iki
çeşittir:
Asenkron Seri İletişim:

Herhangi bir zamanda veri gönderilebilir. Veri gönderilmediği zaman hat boşta
kalır. Senkron seri iletişimden daha yavaştır. Her veri grubu ayrı olarak
gönderilir. Gönderilen veri bir anda bir karakter olacak şekilde hatta bırakılır.
Karakterin başına başlangıç ve sonunda hata sezmek için başka bir bit eklenir.
Başlangıç için başla biti (0), veri iletişimini sonlandırmak için ise dur biti (1)
kullanılır (1). Bilgi gruplar halinde gönderilir. Bir grupta genellikle 8 bit olur. Bir
grubun geldiğini alıcıya start biti, bittiğini stop biti gösterir. Byte seviyesinde
asenkrondur, ama bit seviyesinde senkron yapmak gerekir. Keyboard, mouse
örnektir (5).
Şekil 4. Seri İletişim (5).
Şekil 4. Asenkron Seri İletişim (5).
Senkron Seri İletişim:

Senkron iletişim alıcı ve vericinin eş zamanlı çalışması anlamına gelir. Önce
gönderici taraf belirli bir karakter gönderir. Bu her iki tarafça bilinen iletişime D. Ek Kaynaklar
başlama karakteridir. Alıcı taraf bu karakteri okursa iletişim kurulur. Verici • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
bilgileri gönderir. Transfer işlemi veri bloku tamamlanana ya da alıcı verici
arasındaki eşleme kayboluncaya kadar devam eder (1). Start ve stop biti • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
olmadan bitler ardarda gönderilir. Bitleri gruplara ayırmak ve zamanlama
işlemleri alıcı tarafından yapılır. Asenkrona göre daha hızlıdır (5). • MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu

Şekil 4. Senkron Seri İletişim (5).

1. Oktuğ, S. İTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, BLG433-Bilgisayar Haberleşmesi Ders Notları
Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak 2. MEGEP (Millî Eğitim Bakanlığı Bilişim Teknolojisi Ağ Temelleri (481BB0089) Ders Notu. Ankara 2011
A. İnternete Bağlanmak B. Temel Elektronik Parçalar
İnternet Bağlantısı İçin Ne Gerekli?
Dünya üzerindeki en büyük veri ağı İnternettir. İnternet irili ufaklı çok
sayıda ağları içerir. Bu devasa ağların son noktaları bireysel tüketicilerdir. Bu
büyük ağa bağlı olan son kullanıcıların bağlantıları fiziksel ve mantıksal
bağlantıların kopması veya bilgisayar üzerindeki uygulamaların bozulmasından
kaynaklanan sorunlardan dolayı kesilebilir. Özetle, İnternet bağlantısı için;
1. Fiziksel Bağlantı
2. Mantıksal Bağlantı
3. Uygulamalar gereklidir.
Bilgisayar ile İnternet ağı arasındaki fiziksel bağlantı özel olarak bu iş için
hazırlanmış modem veya ağ arabirim kartı (NIC) sayesinde sağlanır. Fiziksel
bağlantı, lokal ağdaki bilgisayar ile İnternet üzerindeki herhangi bir cihazla
arasındaki sinyal transferini sağlar.
Mantıksal bağlantı ise, protokol denilen standartlarda kullanılır. Ağ üzerinde

cihazların haberleşmesi için tanımlanan kurallar bütününe protokol diyoruz.
İnternet bağlantılarında genellikle çoklu protokoller kullanılır. İnternet
üzerinde kullanımı en yaygın olan protokol Aktarım Kontrol Protokolü/İnternet
Protokolüdür (TCP/IP). TCP/IP veri aktarımında kullanılan protokol takımıdır.
Şekil 2. Temel Elektronik Parçalar (Devam).
Bağlantının son parçası olan uygulamalar ise verileri tercüme ederek anlaşılır
bir halde kullanıcıya sunar. Uygulamalar İnternet üzerindeki veri alış verişlerini
protokoller yardımı ile yapar. En büyük örnek olarak bir ağ tarayıcısı (web
browser) HTML kodlarını kullanıcıya görsel olarak göstermesini verebiliriz. Aynı C. Temel Elektronik Parçalar
şekilde İnternet üzerinden dosyaları bilgisayarımıza indirmekte kullandığımız
Dosya Transfer Protokolü’nü de (FTP) çok kullanılan protokoller arasında
gösterebiliriz. Ağ tarayıcıları ise tescilli plug-in uygulamalarını kullanarak film
veya flash animasyonları gibi özel veri tiplerini görsel hale getirebilirler (Atay).
Bilgisayarın Temel Parçaları (Bileşenleri):

1-Temel Elektronik Parçalar:
Transistor: Bu devre elemanı sinyali kuvvetlendiren veya devreyi açıp
kapatmaya yarayan elemandır.
Bütünleşik devreler: Özel görevler yapılan, birçok transistor ve yarı iletken
materyal içeren cihaz.
Resistor: Elektrik akımına karşı koymak için üretilen devre elemanıdır.
Kapasite (Kondansatör) : Yalıtkan bir materyal ile ayrılmış iki iletken metal
plakadan oluşan ve enerjiyi elektrostatik alan formunda depolayan elektronik
komponenttir.
Konektör: Kablonun bir porta veya arabirim girişlerine bağlanan parçasıdır.
Işık Yayan Diyot: Akım geçerken ışık yayan yarı iletken eleman (Atay).
Şekil 3. Temel Elektronik Parçalar (Devam).
D. Ek Kaynaklar

Şekil 1. Temel Elektronik Parçalar.

A. Kişisel Bilgisayarın Temel Bileşenleri B. Anakart Bileşenleri
Bilgisayarın Temel Parçaları (Bileşenleri):
2-Kişisel Bilgisayarların Parçaları (Bileşenleri, Alt Sistemleri):
• Baskı devre kartlar (PCB) : Çiplerin, elektronik elemanların ve entegre

devreleri üzerinde bulunduran ince kart.
• CD Sürücü: Okunabilir hafıza olan kompakt diskteki veriler okuyabilen

cihazlar.
• Merkezi İşlem Birimi (CPU) : Tüm hesaplamaların yapıldığı bilgisayarın

beyidir.
• Disket Sürücü: Diskete veri yazıp okuyabilen disket sürücü.
• Hard disk sürücü: Hard disk üzerine veri yazılabilen veya okunabilen cihaz.
• Mikroişlemci: Merkezi işlem birimini içeren silikon çip.
• Ana kart: Mikrobilgisayarın ana devre kartı.

Şekil 1. Anakart ve Bileşenleri
• Veri Yolu: Bilgisayar içerisindeki parçalar arasındaki veri akışını sağlayan
iletken yığını.
• Rasgele Erişilebilir Bellek (RAM) : Yeni veriyi yazan ve depolayan,

gerektiğinde kullanabildiğimiz cihaz. Ancak RAM’lar işlevlerini sürdürebilmeleri C. Kişisel Bilgisayarın Bileşenleri
için sürekli elektrik enerjisine ihtiyaç duyarlar. Eğer enerjisi kesilirse depoladığı
tüm veriler kaybedilir.
• Sadece Okunabilen Bellek (ROM) : Bir defaya mahsus olmak üzere üzerine
veri yazılan ve sadece önceden yazılmış verinin okunabildiği parça.
• Sistem Ünitesi: Bilgisayarın işlemcisini, şasisini, ana hafızasını veri yollarını ve

portlarını içeren ana parçadır. Sistem ünitesi klavye, monitör veya diğer harici
olarak bağlanan parçaları içermez.
• Genişleme Slotu: Ana kartın üstünde bulunan ve bilgisayara farklı yetenekler

ilave etmek için kullanılan, üzerine kartların takıldığı soketlerdir.
• Güç Kaynağı: Bilgisayara güç sağlayan parçadır.
• Arka düzlem Parçaları
• Arka düzlem: Genişleme kartları için gerekli soketleri barındıran büyük devre
kartıdır.
• Ağ Ara yüz Kartı: Bilgisayara takılan bir panodur. Bu pano ile bilgisayar ağa
bağlanabilir.
• Video Kartı: Bilgisayara görüntü ile ilgili yetenekleri kazandıran bilgisayarın

ana kartının üzerine takılan karttır.
• Ses Kartı: Bilgisayara ses ile ilgili yetenekleri kazandıran, bilgisayarın ana
kartının üzerine takılan karttır. Şekil 4. Kişisel Bilgisayar Sistemi ve Bileşenleri
• Paralel Bağlantı Noktası (Port) : Yazıcı gibi harici aygıtları bağlamak için
kullanılan, aynı anda 1 bitten fazla transfer yeteneğine sahip ara yüzdür.
D. Ek Kaynaklar
• Seri Bağlantı Noktası: Birim zamanda sadece 1 bit gönderebilen ve seri • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
bağlantılar için kullanılan ara yüzdür.
• Fare (Mouse) Bağlantı Noktası: Farenin bilgisayara bağlanması için
tasarlanmış bağlantı noktasıdır. • MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu
• Güç Kablosu: Aygıta güç vermesi için elektriksel aygıttan üretilen gücün söz • Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
konusu aygıta elektriksel gücün iletilmesini sağlaması için gerekli olan
kablodur. • Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları
Düşünce olarak bilgisayar birbirlerine veri yolları ile bağlanmış bir küçük ağ • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi
sistemidir. Böyle düşünme bilgisayar yapısını anlamamızı kolaylaştırır (Atay).

A. Ağ Bağlantı Terimleri B. RJ-11 ve RJ-45 Portu
Port: Bilgisayarla dış aygıtlar arasındaki kablo ile iletişimi sağlayan veri RJ-11 Modem Port: Telefon / Modem portudur. Telefon hattı üzerinden internet
kanallarına port adı verilir. Portlar, seri (COM) ve paralel (LPT) olmak üzere iki bağlantısı kurmak için kullanılır.
temel kısımda incelenir. SCSI, USB, PCMCIA gibi aynı anda birden fazla dış
aygıtın bilgisayara bağlanabilmesine olanak tanıyan portlar bulunmaktadır. RJ-45 Ethernet Port: LAN bağlantısı için kullanılır. 10 Mbps ile 1GB arasında veri transfer
hızı sağlar.
Port, bir aygıtın bağlandığı veya sistem ile iletişim kurduğu noktadır (bazen jak
olarak adlandırılır). Konnektör, bir kablonun ucundaki, porta giren parçadır
(Tagem).
Seri Port: Her seferinde içeriye veya dışarıya doğru bir bit bilgi taşıyan fiziksel
bir ara yüzdür. Kişisel bilgisayarların tarihi boyunca terminaller veya modemler
gibi cihazlar ile bilgisayarlar arasındaki veri transferi çoğunlukla seri bağlantı
noktaları üzerinden sağlanmıştır. Fare, klavye, diğer çevre birimleri de bu yolla
bilgisayara bağlanmaktadır (1).
Şekil 3. Modem RJ-11 Portu ile RJ-45 Ethernet Kartı Portu (1)
Şekil 3. Anakart Üzerinde Yer Alan Seri (Com) Portu ve Kablosu (1)
C. Bilgisayar Sistemi ve Bileşenleri
Portlar ve konnektörler, anakartın dış birimlerle bağlantı kurduğu özel yapılardır.
Paralel Port: Bilgisayarın kasasının arkasında bulunan 25 pinlik D şeklindeki
konektördür. Genellikle yazıcıyı bağlamak için kullanılır. Seri porta göre hızlı
olmasına rağmen aynı kararlılığı sağlayamaz. Bu bağlantı noktasına aynı
zamanda LPT ( Line Print Terminal) de denilmektedir (1).
Şekil 4. Sistem Ünitesi LPT Portu ve Kablosu
Modem: Standart telefon hatlarını kullanarak ayrı yerlerdeki bilgisayarlar

arasında bağlantı yapılmasını sağlayan araçlardır. Bu şekilde, bir bilgisayardan
diğerine veri aktarımı yapılabilir ya da özel bazı protokollerle internet servisleri
kullanılabilir. Telefon hatları, normal şartlarda, sadece ses iletebilir. Modemler,
bilgisayarlardaki dijital bilgiyi öncelikle ses sinyallerine dönüştürdükten sonra
sinyalleri alan karşı taraftaki modem ise, analog sinyalleri ters dönüşümle
Şekil 4. Sistem Ünitesi (Kasası) Bağlantı Portları
bilgisayarların kullandığı dijital bilgiye dönüştürür (1).
D. Ek Kaynaklar
• Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu

Şekil 5. Modem Türleri

1. MEGEP (Millî Eğitim Bakanlığı Bilişim Teknolojisi Ağ Temelleri (481BB0089) Ders Notu. Ankara 2011
Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak 2. Bayramoğlu H., Bilgisayar Donanımı Ders Notu, ITEC115 Bilgisayara Giriş / ITEC190 Hukuk Dersleri için Doğu
Reset Atmak: Çalışan Bilgisayarı “Reset” Düğmesine Basarak Yeniden Başlatmak. Akdeniz Üniversitesi
CTRL-ALT-DEL: “Soft Reset” ya da Sisteme Giriş Ekranını Getirmek. 3. Uğurlu B. BM-307 Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar Ders Notu. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Install: Setup Dosyasını Kullanarak Bir Program Kurulumu Yapmak. 4. Parlar, T. Bilgisayar Donanımı Ders Notu, Donanım Kartları. Antakya MYO, 2012
Unınstall: Bilgisayara Önceden Kurulmuş Bir Programı Kaldırmak. 5. Çukurova Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Donanım Ders Notu, 2012
A. NIC (Network Interface Card) B. Sistem Ünite Türleri
Ağ Arabirim Kartı (NIC-Network Interface Cart) Windows İşletim Sisteminde Başlat/Çalıştır (Kısayol: Win+R) cmd yazıp entere basın.
Komut satırına getmac yazıp entere basın.
Bilgisayarların ve diğer cihazların bir ağa bağlanmasını sağlayan
donanımlara ağ arabirim kartı (NIC- network interface kart) denir. Bilgisayarın
özelliklerine göre anakartla bütünleştirilmiş hâlde olabilir ya da anakart
üzerindeki herhangi bir çevresel yuvaya takılı olabilir. ISA, PCI, USB, PCMCI gibi
bağlantı yuvalarını kullanan ağ arabirim kartları vardır. Bunlardan en sık
kullanılanı PCI bağlantı noktasını kullanan kartlardır. Ağ arabirim kartlarının
kendine özgü başka bir kartta olmayan 48 bitlik fiziksel bir adresi vardır. Bu
adrese MAC (Media Access Control) adresi denir. MAC adresi kullanıcılar için
ağ üzerindeki veri akışını kontrol etmekte kullanılır.
Şekil 2. Bilgisayarın IP / MAC Adresini Öğrenmek
C. Uygulama Videosu
Bilgisayarın MAC Adresini öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. Ağ Arabirim Kartları (NIC- Network Interface Cart)
Video 1. Mac Adresi Nasıl Öğrenilir?
Şekil 1. Ağ Arabirim Kartları (NIC- Network Interface Cart)

D. Ek Kaynaklar
MAC Adress (Media Access Control-Ortama Erişim Adresi) • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
MAC adresi, bilgisayarların ağ kartının ya da benzer ağ cihazlarının içine
değiştirilemez bir şekilde yerleştirilmiş olan bir adrestir. 0020AFF8E771 • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
örneğinde olduğu gibi on altılık düzende (hexadecimal) rakamlardan oluşur.
MAC adresi yerine donanım adresi ya da fiziksel adres terimleri de kullanılabilir • MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu
(1).
MAC Adresi (Fiziksel Adres,Donanım Adresi), ağ donanımının tanımlanmasını
sağlar. MAC adresi, bilgisayarın ethernet kartına üretici tarafından kodlanan bir • Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu
bilgidir. Her donanım için özel bir adresi vardır. Aynı MAC adresine sahip birden
fazla ağ cihazı yoktur. MAC adresi 6 oktetten oluşur. İlk 3 oktet donanımı • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi
üreten firmayı işaret eder. Son 3 oktet donanımı işaret eder. MAC adresi,
sadece yerel ağlarda haberleşmeyi sağlar. Ağın dışına taşınabilecek bir adres • Bartın Üniversitesi Network Ders Notları
değildir. Sadece aynı ağ üzerindeki bilgisayarların birbirlerini bulmalarını
sağlar. Aynı ağda iki ağ cihazının birbiriyle haberleşmesi MAC adresiyle • Güler B. Bilgisayar Ağları Ders Notları - Fatih Üniversitesi
mümkündür. MAC adresinin kullanıldığı protokollerden bazıları şunlardır:
Ethernet, Token ring, Wi-fi, Bluetooth, FDDI, SCSI’dir (3). • Tan, S.O. Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

1. MEGEP (Millî Eğitim Bakanlığı Ağ Güvenliği Ve Ağ Protokolleri 481bb0007,Elektrik-Elektronik
Teknolojisi, Ders Notu Ankara, 2011
Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak
Reset Atmak: Çalışan Bilgisayarı “Reset” Düğmesine Basarak Yeniden Başlatmak. 2. Bayramoğlu H., Bilgisayar Donanımı Ders Notu, ITEC115 Bilgisayara Giriş / ITEC190 Hukuk Dersleri için Doğu
Akdeniz Üniversitesi
Setup: Bir Programın Kurulması İçin Gerekli Dosya. 3. Vikipedia, MAC Adresi, 30.01.2014
Unınstall: Bilgisayara Önceden Kurulmuş Bir Programı Kaldırmak. 4. Parlar, T. Bilgisayar Donanımı Ders Notu, Donanım Kartları. Antakya MYO, 2012
Kaynak:Adnan Menderes Üni Temel Bilgi Teknolojileri 5. Çukurova Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Donanım Ders Notu, 2012
A. MODEM B. MODEM TÜRLERİ
Modem:
Bilgisayarınızın telefon hatlarını kullanarak iletişim kurmasını sağlar. Standart
telefon hatlarında sadece ses transferi yapılabilir. Bu durumda verileri sese ve
sesi de veriye dönüştürmek gerekir. Bu dönüştürme işleminin çok yüksek bir
hızla yapılması gerekir. Fakat telefon hatlarının kalitesi çok yüksek hıza izin
vermemektedir. Bu nedenle her şey modemlerin kendi özelliklerine bağlıdır.
Kısaca modemin görevi, bilgisayardan aldığı digital (sayısal) veriyi analog veriye
çevirerek göndermek ve aynı şekilde karşı taraftaki bilgisayardan gelen analog
veriyi tekrar digital veriye çevirerek bilgisayara iletmektir. Modem terimi,
MODodulation-DEModulation kelimelerinin kısaltılması ile oluşturulmuştur
(1).
Şekil 4. Modem İletişimi
‘Dial Up’ Modemler:

Normal bir telefon hattı, ‘Dial Up modem ve bir internet erişim kodu, bu Şekil 4. Modem Türleri
bağlantı şeklini kullanabilmek için yeterlidir. Bağlantı kurulurken Türk
Telekomun Internet Servis Sağlayıcı’lar (ISS) için sağladığı özel bir erişim
numarası modem tarafından çevrilir, servis sağlayıcının modemi ile irtibat
kurulur, kullanıcı adı ve şifre kontrol edilir ve veri alışverişi gerçekleşir. Dial Up, C. ADSL MODEMLER
telefon hattını kullandığından, aynı anda hem internete bağlanıp hem de ADSL Modemler: Asymmetric Digital Subscriber Line – Asimetrik Sayısal Abone Hattı)
telefon görüşmesi yapamazsınız. Dial Up modemler 2400, 9600,14400, 28800, Mevcut telefon hattınız üzerinden yüksek veri, ses ve görüntü iletişimini aynı anda
33600, 56000 bps hızlarına ulaşabilir. Günümüzde en çok kullanılan Dial Up sağlayan, hızlı ve güvenli, sabit modem teknolojisidir. Bu teknolojide bağlantı
modemler 56 Kbps hızındadır. Bu modemler dâhilî (Internal) ve harici sağlandığında ayırıcı (splitter) adlı cihaz sayesinde telefon hattı meşgul edilmez. Aynı anda
(External) olmak üzere iki çeşittir: hem internet erişimi hem de telefon iletişimi kullanılabilir. ADSL modemler bağlantı
şekillerine göre dört grupta incelenir:
Dâhil (Internal) Modemler:
Dâhilî modemler, bilgisayara takılan diğer kartlar gibi kasa içinde bir yuvaya Ethernet Modemler: Bilgisayarla olan bağlantılarını üzerinde bulunan Ethernet portları ile
takılır. Modem kartının üzerindeki iki çıkıştan biri telefon hattına, diğeri ise sağlar. Bu sebeple bilgisayarınızda ‘Ethernet’ kartı bulunmalıdır.
telefon cihazına bağlanır. Gücünü cihazın güç kaynağından dâhilî olarak temin
eder. USB Modemler: Bilgisayarın USB portundan bağlanan bu tip modemler bilgisayarın
kasasının dışında bulunur. Bazı modeller güç beslemesi gerektirirken bazıları USB
portundan aldığı elektrikle yetinir.
PCI Modemler: Bu tip modemler bilgisayarın PCI slotuna takılır, ‘driver’ yüklendikten
sonra bir çevirmeli bağlantı olarak kurulumu yapılır.
Kablosuz Modemler: Yapısı itibariyle kablosuz (wireless) modemler, aynı anda hem kablo
ile bilgisayarlara bağlanarak ağ oluşturuyor ve interneti dağıtıyor hem de aynı ortamdaki
kablosuz ağ kartına sahip bilgisayarları da bu ağa dahil ederek bu bilgisayarların ağa
girmesini sağlıyor. RF (radyo frekansı) teknolojisini kullanan bu modemlerde internet
erişimi modemin konumuna göre farklılıklar gösterebilmektedir. Kapalı alanlarda sinyal
gücünün zayıf olması performansın azalmasına sebep olmaktadır. Günümüzde kullanılan
kablosuz modemlerden birisi de 3G mobil modemlerdir. 3G mobil internet ile GPRS/EDGE
destekli 3G uyumlu 3G mobil modeminizle kablosuz, kolay ve hızlı bir şekilde her yerden
internete bağlanabilirsiniz. 3G mobil modem ile epostalarınıza hareket hâlindeyken
ulaşabilir, SMS gönderebilir, telefonunuzu meşgul etmeden kablosuz, kolay ve hızlı bir
Şekil 3. Dahili (Internal) Modem şekilde her yerden internete bağlanabilirsiniz.
Harici (Enternal) Modemler:
Harici modemler ise ayrı bir cihaz şeklindedir. Bu nedenle, bilgisayara seri D. Ek Kaynaklar
çıkışların birinden ara kablo yardımı ile bağlanır. Bilgisayarın dışında • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
olduklarından elektriği bilgisayardan alamaz. Bu nedenle bir adaptörleri vardır.
Bağlantı işlemi, telefon hattının modeme ve modemden de telefon cihazına • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
bağlanma yoluyla gerçekleşir.
VDSL Modemler:
Very High Data Rate Digital Subscriber Line telefon hatları üzerinden çok • Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
yüksek hızlarda veri alışveriş hızı sunabilen bir DSL teknolojisidir. 13 ile 52
Mbps arası indirme (download), 1.5 ile 2.3 Kbps gönderme (upload) hızlarına • Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu
erişilebilir. Çok geniş bant genişliği imkanı sunmasına rağmen, VDSL ‘de
maksimum 1200 m gibi bir maksimum mesafe mahzuru vardır. Daha kısa • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi
hatlar üzerinde asimetrik bir veri iletimi sağlar (1).

1. MEGEP (Millî Eğitim Bakanlığı Bilişim Teknolojisi İşlemciler (CPU) 481bb0009 Ders Notu. Ankara 2012
CTRL-ALT-DEL: “Soft Reset” ya da Sisteme Giriş Ekranını Getirmek. 3. Uğurlu B. BM-307 Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar Ders Notu. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
A. Ağ Terminolojileri B. Son Kullanıcı ve Ağ Cihazları
Ağ Cihazları
Genel olarak ağ segmentlerine bağlanmamızı sağlayan cihazların tümüdür. Bu

cihazlar iki ana gruba ayrılırlar.
İlki son kullanıcı cihazlarıdır. Bilgisayarlar, tarayıcılar, yazıcılar ve kullanıcıya

direkt hizmet verebilen cihazlar son kullanıcı cihazları olarak adlandırılırlar.
İkinci grup cihazlar ise ağ cihazlarıdır. Son kullanıcı cihazlarının tamamının

birbirleriyle haberleşmesini sağlayan cihazların tamamına da ikinci grup
cihazlar denilir.
Son kullanıcı cihazları son kullanıcının ağa bağlı herhangi bir kullanıcıya
bağlanmasını sağlar. Bu cihazlar kullanıcıların bilgiyi paylaşmasını, yaratmasını
ve sahip olmasını sağlar. Son kullanıcı cihazları ağa bağlanmadan da
kullanılabilirler ancak yapılabilinecek işlerin sayısında büyük ölçüde azalma
olur. Son kullanıcı cihazları ağa, ağ arabirim kartı kullanarak fiziksel yolla
bağlanırlar. Bu bağlantıyı elektronik postalarını okumak, raporların dökümünü Şekil 2. Son Kullanıcı Cihazları ile Ağ Cihazları (1).
almak veya herhangi bir veri tabanına erişmek için kullanırlar (1).
C. Ağ Cihazları Videosu
Ağ cihazları hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. Geleneksel LAN (Yerel Alan Ağı) Segmentleri (Bölümleri)
Ağ arabirim kartı (NIC) ana kart üzerindeki genişleme slotu üzerinde veya ana
kart dahil olan bir çeşit baskı devre kartıdır. Genellikle ağ adaptörü olarak
adlandırılır. Dizüstü bilgisayarlarınki de PCMCIA kart olarak adlandırılır. Her ağ
arabirim kartının (NIC) kendisine ait Medya Erişim Kontrol (MAC) adresi
denilen özel bir kodu bulunur. Bu adres kullanıcılar için ağ üzerindeki veri
akışını kontrol etmekte kullanılır (1). Video 1. Ağ Cihazları
D. Ek Kaynaklar
Şekil 2. Ağ Arabirim Kartı ve PCMCIA Kartı (1). • Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
Ağ cihazları birbirleri arasında veri transferi yapacak olan iki son kullanıcının • Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu
arasındaki bağlantıyı sağlarlar. Ağ cihazlarının, kablo mesafelerini uzatmak,
bağlantıları güçlendirmek, veri tiplerini dönüştürmek ve veri akışını kontrol • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi
etmek gibi görevleri vardır.
• Tekrarlayıcılar (repeater), • Bartın Üniversitesi Network Ders Notları
• Çoklayıcılar (hub),
• Köprüler (bridges), • Güler B. Bilgisayar Ağları Ders Notları - Fatih Üniversitesi
• Anahtarlamalı çoklayıcılar (switch)
• Yönlendiriciler (router) bu ağ cihazlarına örneklerdir (1). • Tan, S.O. Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

CTRL-ALT-DEL: “Soft Reset” ya da Sisteme Giriş Ekranını Getirmek. 3. Vikipedia, MAC Adresi, 30.01.2014
A. Ağ Cihazları B. Hub ve Switch Bağlantısı
Ağ Cihazları
Tekrarlayıcılar (repeater) sinyali kuvvetlendirmeye yararlar. Tekrarlayıcılar

iletişim sırasında analog veya dijital sinyal seviyelerini düzelterek sinyallerin
kaybolmasını veya bozulmasını engellerler. Ancak köprüler (bridges) veya
yönlendiriciler (router) gibi yönlendirme yapamazlar.
Şekil 3. Hub ve Switch Bağlantı Örneği
Şekil 4. Hub (Çoklayıcı)

Şekil 1. Tekrarlayıcı (Repeater) (1).
Kablonun kapasitesinden daha fazla mesafelere bağlantı kurulması

gerektiğinde araya bir yükseltici konularak sinyalin güçlendirilmesini sağlayan
cihazdır. OSI’nin 1. katmanında çalıştığı için verinin içeriğine bakmaz, sadece C. Hub / Switch Videosu
sinyalleri güçlendirir. Ağ trafiğini yönetmez (2). Hub ve Switch hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
Çoklayıcılar (Hubs):
Ağ elemanlarını birbirine bağlayan çok portlu bir bağdaştırıcıdır. En basit ağ
elemanıdır. Hub kendisine gelen bilgiyi gitmesi gerektiği yere değil, portlarına
bağlı bütün bilgisayarlara yollar. Bilgisayar gelen bilgiyi analiz ederek kendisine
gelmişse kabul eder.
Hublar, 4, 8, 12, 16, 24 portlu olarak üretilirler. Huba UTP kablo ile bağlanılır ve
her bir bağlantı 100 metreden daha uzun olamaz. Hub çalışırken herhangi bir
portundan kablo çıkartmanız veya takmanız herhangi bir sorun çıkarmaz.
Ağ kuruduktan sonra ortaya çıkan problemlerden biri de ağın genişlemesidir.

Ağ genişledikçe mevcut hubın port sayısı yeterli olmayabilir. Böyle durumlarda
ya daha çok porta sahip bir hub alınır ya da başka bir hub ile mevcut hub
birbirine bağlanır. Hublar birbirine bağlanarak ağın daha da genişlemesi Video 1. Switch Nedir?
sağlanabilir. Hubların birbirine bağlanması için hubların çoğunluğunda bulunan
uplink portu kullanılır. Eskiden hublar çapraz kablo ile bağlanırlardı.
Günümüzde ise hublarda normal portların yanında, üzerinde crossover, uplink,
out, MDI/X gibi ibarelerin bulunduğu portlar görebilirsiniz.
D. Ek Kaynaklar
Birbirine bağlanacak iki hubdan birinin uplink portuna düz kablonun bir ucunu,
diğer hubın ise normal bir portuna kablonun diğer ucunu takın. Ancak daha • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
sonra karıştırmamanız amacıyla birinci porta takmanızı öneririz. Ayrıca uplink
portunun yanında bir düğme bulunuyorsa bu düğmeye basılmalıdır. • MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu
İşlevsel olarak hublar kendi aralarında aşağıdaki gibi ayrılırlar: • Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
Pasif (Passive) Hub: Hubın portlarına gelen sinyal herhangi bir
kuvvetlendirmeye tabi tutulmadan direk gönderilir. • Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu
Aktif (Active) Hub: Yönlendirici benzeri çalışırlar, gelen sinyal güçlendirilerek • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi
gönderilir. Bu hublar bazen multiport repeater olarak da adlandırılırlar. Ayrıca
Akıllı (Intelligent) hub adıyla isimlendirilen cihazlarda mevcuttur. Bu hublar • Bartın Üniversitesi Network Ders Notları
köprü görevini de üslenirler ve ağ trafiğini yönetirler. Bunlara çok portlu bridge
deme de mümkündür. En son geliştirilen ve switch teknolojisini kullanan yine • Güler B. Bilgisayar Ağları Ders Notları - Fatih Üniversitesi
trafik filtreleme özelliğini sağlayan Switching Hublarda bu kategoriye girer.
• Tan, S.O. Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

AKTİF AĞ DONANIMI: Ağ omurgasını oluşturmak ve uç ağ donanımları için
fiziksel bağlantı noktaları oluşturmak için kullanılan özel donanımları 2. Karadeniz Ş. Ağ Donanımları Cihazlar Ders Notu
ifade eder (3).
3. MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu), Ağ Teknolojileri Elemanı, Seviye 5, Ankara 2012
A. Ağ Cihazları B. Yönlendirici (Router)
Ağ Cihazları Yönlendirici (Router): Temel olarak yönlendirme görevi yapar. LAN-LAN ya da LAN-WAN
arasında bağlantı kurmak amacıyla kullanılır. Üzerinde LAN ve WAN bağlantıları için ayrı
Köprüler (bridges) ağ içerisindeki verilerin temel sinyaller halinde iletilmesini port bulunur ve şaseli olarak da üretilebilir. Bu portlara gerektiğinde LAN veya WAN
sağlarlar. Köprü demek yerel alan ağları (LANs) arasındaki bağlantıyı sağlamak portları eklenebilir. Yönlendiriciler sahip oldukları işletim sistemleri ile programlanabilir ve
anlamına gelir. Lokal alan ağlarını birbirine bağlamanın yanında verileri gerekli ayarlamalar yapıldığında uzak bir ağa erişmek için mevcut birden fazla yol
sınırlandırarak köprüden geçip geçmediklerini kontrol ederler. Buda ağın her arasından kullanabilecekleri en iyi seçimi yapabilir (2).
parçasının daha verimli olmasını sağlar (1).
Yönlendiriciler, yukarıda bahsi geçen cihazların tüm özelliklerini barındırırlar {
Tekrarlayıcılar (repeater), çoklayıcılar (hub), köprüler (bridges), anahtarlamalı çoklayıcılar
(switch) }. Yönlendiriciler, sinyalleri güçlendirir, çoklu bağlantıları ağ içerisinde ayırabilir,
veri iletim formatlarını dönüştürebilir ve veri iletimini yönetebilirler. Uzak mesafelerle
ayrılmış olan lokal alan ağlarını (LANs) birbirlerine bağlarlar. Buna geniş alan ağları (WAN)
adı verilir. Başka hiçbir cihaz bu tip bağlantıyı sağlayamaz (1).
Şekil 1. Köprüler (Bridges) (1)
Şekil 4. Yönlendirici (Router)

Anahtar / Dağıtıcı / Anahtarlı Çoklayıcılar (Switch):
Anahtar (Switch) ağ sistemlerinde, ağ içindeki aygıtların ortak kullanım veya
paylaşım için birbirine bağlanmasını sağlayan ve diğer bilgisayarlardan gelen
verileri filtreleyerek sadece ilgili bilgisayara gönderen cihazdır. Klasik C. Yönlendirici (Router) Videosu
hub’lardan farkı; gelen veriyi sadece istenilen aygıta gönderir, hub ise gelen Router hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
veriyi tüm aygıtlara gönderir ve sadece ilgili aygıt veriyi alır.
Günümüzde hub’ların yerine anahtar (dağıtıcı) cihazları kullanılmaktadır.

Anahtar cihazının günümüzde 4-5-8-16-24-26-48 portlu olanları
bulunmaktadır. Anahtar cihazı portlarına bağlanan bilgisayarları MAC
adreslerine bakarak tanır. Dağıtım işlemini gerçekleştirmek için MAC
adreslerini yapısında bulunan tablolarda tutar. Kendisine ulaşan veri
paketlerinin MAC adreslerini inceleyerek sadece hedef MAC adresine sahip
bilgisayarın bağlı olduğu porta gönderir. Böylece ağdaki çakışmalar
engellenmiş olur (2).
Şekil 2. Anahtar / Dağıtıcı (Switch) (2)
Anahtarlamalı çoklayıcılar (switch) veri transfer yönetimini çok daha iyi

yaparlar. Sadece lokal ağ üzerinde veri transferini sağlamazlar bunun yanında Video 1. Router Nedir?
bağlı olan kullanıcılardan hangisinin veri transferine ihtiyacı varsa bağlantıyı o
yönde o kullanıcıya verir. Köprüyle olan bir diğer farkı ise anahtarlamalı
çoklayıcılar veri iletim formatlarını dönüştürmezler (1). D. Ek Kaynaklar
• Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu
• Bartın Üniversitesi Network Ders Notları
• Güler B. Bilgisayar Ağları Ders Notları - Fatih Üniversitesi

Şekil 3. Anahtar / Dağıtıcı (Switch) (1)
• Tan, S.O. Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

YÖNETİLEBİLİR AĞ ANAHTARI: Ağ donanımlarının birbirlerine bağlanmasına olanak 1. Atay S. CISCO Ağ Akademisi Sömestr-1 Bitirme Ödevi. Fırat Üniversitesi, 2006
veren ve veri iletişimini yazılımsal olarak kurallara bağlanabilen aktif ağ 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
donanım bağlantı noktalarıdır.
YÖNLENDİRME: Bir ağa gelen ve bir ağdan giden paketlerin sabit veya dinamik 3. MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu), Ağ Teknolojileri Elemanı, Seviye 5, Ankara 2012
kurallar ile hangi ağ arayüzleri arasında hareket edeceğini belirleme
işlemlerine denir.
YÖNLENDİRME PROTOKOLÜ: Yönlendirme işleminde veri paketlerinin gideceği
noktaların dinamik olarak tespit edilmesini sağlayan kurallar bütününü
ifade eder (3).
A. Ağ Topolojileri B. Ağ Protokolleri
Ağ topolojileri ağın yapısını tanımlamada kullanılır. Topolojinin bir kısmı Ağ Protokolleri: Ağ içerisindeki bir kullanıcıdan başka ağ içerisindeki bir diğer kullanıcıya
kablolama arabirimlerinden bahis eden fiziksel topoloji kısmıdır. Diğer kısmı ise veri iletilebilmesi için protokol uyumluluğu aranır. Protokoller ağ içerisindeki cihazların
medyanın veri gönderiminde nasıl kullanıldığından bahis eden mantıksal birbirleriyle nasıl haberleşeceğini gösteren ve yöneten kuralların tümüdür. Protokoller veri
kısmıdır. Fiziksel topoloji genel olarak Şekil-1/2’deki şekillerde kullanılır.(1). haberleşmesinde veri formatı, zamanı, sırasını ve hata kontrolün sınırlarlar. Protokoller
olmadan bilgisayarlar diğer bilgisayarlardan bit seviyelerinde gelen veri akışın kontrol
edemez ve yapılandıramazlar (1).
Şekil 1. Fiziksel Topolojiler (1)

Şekil 4. Ağ Protokolleri (1)
C. Ağ Topoloji Türlerini Karşılaştırma

Ağ topolojileri hakkında daha fazla özet bilgi için aşağıdaki tablo incelenebilir (4).
Şekil 2. . Birçok Farklı Ağ Topolojiler (1)
•Tek yol topolojisi (bus) uçları kapatılmış tek bir omurga hattan oluşur. Tüm
kullanıcılar bu omurgaya direkt bağlıdırlar.
•Halka topolojide (Ring) bir kullanıcı bir diğerine bağlıdır, diğer kullanıcıda
diğerine ve son kullanıcı ilk kullanıcıya bağlıdır. Tablo 1. Ağ Topolojileri (4).
•Yıldız (Star) topolojide tüm kullanıcılar tek bir merkezi noktaya bağlıdır.
•Genişletilmiş yıldız topolojide(Extended Star) her kullanıcı merkezi bir

noktaya bağlı ve birden fazla bulunan merkezi noktada başka bir merkeze
bağlıdır. D. Ek Kaynaklar
•Hiyerarşik topoloji genişletilmiş yıldız topolojiye benzer bir yapıya sahiptir. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Birbirlerine bağlı çoklayıcı veya anahtarlamalı çoklayıcılar yerine bilgisayarlar
mevcuttur ve bu bilgisayarların içinde bulunduğu ağ topolojinin en tepesindeki • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
bilgisayar tarafından yönetilir.
•Örgü topoloji (Mesh) diğer topoloji tiplerine göre en sağlıklı çalışan ve
sağlamlığı en iyi olan topoloji tipidir. • Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.
Ağların mantıksal topolojileri ise iki kullanıcın birbirleriyle haberleşmesini
sağlar. En önemli iki mantıksal topoloji genele yayın (Broadcast) ve jeton • Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Ağ Sistemleri (BTEP208) Ders Notu
geçirme (Token passing) topolojileridir.
İkinci mantıksal topoloji ise jeton geçirme sistemidir. Jeton geçirmede • Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi
elektronik bir jeton mevcuttur. Bu jeton sırayla tüm kullanıcıları sırayla dolaşır
ve jetonu elinde bulunduran kullanıcı ağın içerisine veri gönderir. Eğer kullanıcı • Bartın Üniversitesi Network Ders Notları
veri göndermezse jeton bir diğer kullanıcıya geçer ve uygulama bu şekilde
devam eder. Bu sisteme en güzel iki örnekten birincisi TOKEN RİNG ve diğeri • Güler B. Bilgisayar Ağları Ders Notları - Fatih Üniversitesi
ise FDDI (Fiber distributed Data Interface) ‘dır. Arcnet Token ring ve FDDI’ nın
farklı bir varyasyonudur. Arcnet tek yol (bus) topoloji üzerinde jeton geçirme • Tan, S.O. Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları
sisteminin kullanılmış halidir (1).

Ağ Topolojileri: Bir ağdaki bilgisayarların nasıl yerleşeceğini, nasıl bağlanacağını,
veri iletiminin nasıl olacağını belirleyen genel yapıdır. 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
3. Vikipedia, MAC Adresi, 30.01.2014

Topoloji: Bilgisayar ağını oluşturan bileşenlerin, uç ve ara düğümlerin birbirlerine
bağlanmasını gösteren bir çeşit “ağ haritası” dır. Ağ Topoloji Türleri;
4. Parlar T. Ağ Temelleri_1 Ders Notu, Topolojileri Antakya MYO, 2012
Yerel Alan Ağları (LAN): 1.Doğrusal (Bus Topology) 2.Halka (Ring Topology)
5. Çukurova Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Donanım Ders Notu, 2012
3.Yıldız (Star Topology)
Geniş Alan Ağları (WAN) 1.Ağaç (Tree Topology) 2.Örgüsel (Mesh Topology) (4).
A. Ağ Topolojileri B. Ağ Topolojileri
Ağ topolojileri Topoloji bilgisayarların birbirine nasıl bağlandıklarını tanımlayan Ağaç (Tree) Topolojisi: Genellikle yıldız topolojisindeki ağları birbirine bağlamak için
genel bir terimdir. Topolojinin bir kısmı kablolama arabirimlerinden bahseden kullanılır. Böylece ağlar büyütülebilir. Bir ağacın dalları farklı topolojilerdeki ağları temsil
fiziksel topoloji kısmıdır. Diğer kısmı ise medyanın veri gönderiminde nasıl eder, ağacın gövdesi ile de bunlar birbirine bağlanabilir.
kullanıldığından bahseden mantıksal topoloji kısmıdır.
Halka (Ring) Topolojisi: Mantıksal olarak bir daire şeklinde tüm düğümlerin birbirine
Yol (Bus) Topolojisi bağlandığı topoloji çeşididir. Hatta gönderilen sinyal hedefe ulaşıncaya kadar tüm
Bütün terminaller tek bir doğrusal kablo ile birbirlerine bağlanmışlardır. terminallere uğrar. Düğümlerden herhangi birindeki hatanın ya da kablodaki bir sorunun
Burada hatta gönderilen sinyal tüm terminallere gider. Sinyal bir hedefe tüm sistemi etkilemesi bu topolojinin en önemli dezavantajıdır.
ulaşana ya da bir sonlandırıcıya gelene kadar hatta dolaşır. Hattaki bilgi akışı
çift yönlüdür. Kaynak istasyon bilgiyi hatta bırakır. Bilgi her iki yönde ilerleyerek
hatta yayılır. Ancak bu topolojide birden fazla istasyonun bilgi göndermesi
durumunda ağ trafiğinde aksamalar meydana gelir. Bunu önlemek için hat
paylaşımını düzenleyen ağ protokolleri kullanılmalıdır. Bus topolojisi
kullanılarak kurulan ağlarda koaksiyel kablo kullanılır, ağdaki her istasyona ise
T-konnektör takılır. Bus topolojisinde verileri sonlandırmak için mutlaka
kablonun iki ucuna sonlandırıcı (terminatör) adı verilen ağı sonlandıran
parçalar takılmalıdır (2).
Şekil 3. Ağaç ve Halka Ağ Topolojileri (2)
C. Ağ Topolojileri Videosu
Ağ topolojileri hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. Yol (Bus) Topolojisi (2).
Bus topolojisinin;
Avantajları (+)
• Ucuz ve kurulumu kolay bir çözümdür.
• Kablo yapısı güvenlidir.
• Merkezi birime ihtiyaç duyulmaz.
Dezavantajları (-)
• En büyük dezavantajı bir istasyonda oluşan hatanın (temassızlık, kopukluk,
kısa devre vs.) tüm sistemi etkilemesidir.
• Arıza tespiti zordur.
• Maksimum 30 istasyon bağlanabilir.
Yıldız (Star) Topolojisi

En yaygın kullanılan topoloji tipidir. Bu topolojisinde her bilgisayar ağ
iletişiminin gerçekleşmesi için merkezi birim (switch, hub, vs ) dediğimiz
cihazlara bağlanır. Hatta gönderilen sinyal önce merkezi birime ulaşır, buradan
hedefe yönlendirilir (2).
Video 1. Genel Fiziksel Ağ Topolojileri
D. Ek Kaynaklar
• M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
• MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)

Şekil 2. Yıldız (Star) Topolojisi (2).
• Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Yıldız topolojisinin; • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)

Avantajları (+)
• Bir istasyonun arızalanması ağı etkilemez. • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
• Ağa yeni bir istasyon eklemek kolaydır.
• Arıza tespiti kolaydır.
Dezavantajları (-)
• Merkezi birimin devre dışı kalması tüm sistemi etkiler.
• Çok fazla kablo kullanıldığı için diğer topolojilere göre masraflıdır.

Reboot / Reset / Restart: Bilgisayarı Kapatıp, Yeniden Başlatmak 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
4. Parlar, T. Bilgisayar Donanımı Ders Notu, Donanım Kartları. Antakya MYO, 2012
A. Ağ Sınıflamaları B. Mimariye Göre Ağ Sınıflaması
Mimariye göre;
• İstemci – Sunucu mimarisi (Client-Server)
• Türdeş mimari
Ölçeğe göre;
• LAN
• MAN
• WAN
İstemci-Sunucu mimarisi (Client-Server)

Üzerindeki herhangi bir kaynağı paylaşan bilgisayara sunucu (server), bu
kaynağa erişen cihaza da istemci (client) adı verilir. Bir bilgisayarı sunucu yapan
unsur, üzerindeki donanım miktarı, hatta özel bir donanım olup olmaması
değil, üzerindeki bir kaynağı paylaştırmasıdır. Doğal olarak üzerindeki kaynağı
paylaştıran ve bir çok kullanıcının hizmetine sunan bir bilgisayar, talebi
karşılamak için daha "güçlü" olmalıdır (4).
İstemci/sunucu anlaşması, ağ üzerindeki bilgisayarın bir tanesinin sunucu

olmasıyla başlar. Sunucu istemcinin isteklerine cevap verir. Sunucu istemcinin
oysa baskı işlemi veya diğer servislerini sürekli cevaplayacak olan merkezi
bilgisayardır. Birçok ağ istemci/sunucu modeline göre ayarlanmaktadır.
Genellikle masaüstü bilgisayarları istemci durumunda olup, birbirine bağlı ve
Şekil 1. Mimariye Göre Ağ Sınıflaması (1)
büyük hafızalara sahip olan bilgisayarlar sunucu olarak görev yapar.
Sunucular birçok istemcinin isteğini aynı anda karşılayabilmek için

tasarlanmıştır. İstemci sunucu kaynaklarına ulaşamadan önce sunucu
tarafından tanınmalı ve sunucunun istemciye izin vermesi gerekmektedir. Bu C. Ağ Temelleri Videosu
bir kimlik denetleme servisi sayesinde kullanıcılara bir hesap isim ve şifre Ağ temelleri hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
verilmesi yoluyla yapılabilir. Kimlik denetleme servisi ağın koruma görevlisi
olarak davranır.
Kullanıcı hesaplarının merkezleştirilmesi, büyük ağalardaki ağ yöneticileri için

güvenliği çok kolay hale getirir. Ağ kaynaklarının dosya, yazıcı veya diğer
uygulamalara yoğunlaşması yedeklenmesi gereken veriler meydana getirir. Bu
kaynakları ayrı bilgisayarlara yaymaktansa bu iş için özel olarak tasarlanmış
bilgisayarlar kullanılır. Birçok istemci/sunucu sistemleri aynı zamanda ağa yeni
servisler ekleyerek ağı daha kullanışlı hale getiriyorlar.
İşlevlerin dağıtılması istemci/sunucu sistemine çok tatmin edici avantajlar

getirir fakat aynı zamanda maliyeti de arttırır. Kaynakların bir sunucuda
toplanması mükemmel bir güvenlik, kolay ulaşılabilirlik ve koordine kontrol
getirmesine rağmen, sunucu ağ üzerindeki bir hatayla karşılaşabilir. İşlevsel bir
sunucu olmadan bir ağ tam anlamıyla çalışmaz. Sunucular, deneyimli eğitimli
personel ve yönetici isterler. Bu ağın çalışma süresini arttırır. Aynı zamanda
sunucu sistemleri ek olarak özel donanımlar ve yazılımlar ister, bunlar da
maliyet olarak yansır (1).
Noktadan Noktaya Bağlantı (Peer-to-Peer):

Noktadan-noktaya ağlar için ağa bağlanmış olan bilgisayarlar eşit ortak olarak
veya bir görevdeş olarak davranır. Bu bilgisayarlar görevdeş olduğunda bazıları Video 1. Ağ Temelleri
sunucu görevini üstelenir bazıları da istemci görevini üstlenir . Örnek olarak B
bilgisayarında olan bir bilgiyi A bilgisayarı isterse A bilgisayarı istemci olarak
davranmış olur ve B bilgisayarı da sunucu olarak davranmış olur. Daha sonra bu
roller A ve B arasında değişkenlik gösterebilir.
D. Ek Kaynaklar
Noktadan noktaya ağlarda bireysel kullanıcı kendi kaynaklarını kontrol edebilir.
Kullanıcı hangi dosyaları paylaşıp paylaşmayacağına karar verebilir. Ayrıca • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
kaynak kullanıcısı diğer kullanıcıların kaynak bilgiye ulaşması için şifre
isteyebilir. Bu durumda böyle bir ağda merkez bir yönetici olmadığını her • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
kullanıcının bireysel olarak bir yönetici gibi davrandığını görürüz. Ek olarak
kullanıcı kendi verilerini bir kayıp ihtimaline karşı yedeklemelidir. Eğer • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
bilgisayar sunucu olarak davranırsa, bu bilgisayarın performansını oldukça
düşürür. Noktadan noktaya ağ kurulumu kolay ve kullanması basit bir ağ tipidir. • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
Her bilgisayara yüklü bir işletim sisteminden farklı olarak ek bir donanım veya
ekipman istemez. Çünkü ağı yöneten bir yönetici yoktur, bireysel kullanıcılar • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
kendi kaynaklarını kontrol eder. Ağ büyüdükçe noktadan noktaya bağlantı
zorluğu gittikçe artmaktadır. Noktadan noktaya ağlar 10 veya daha az
bilgisayarla yapılır. Noktadan noktaya bağlantı etkinliği ağ üzerindeki bilgisayar
sayısı arttıkça azalır. Ayrıca her kullanıcı kendi kaynağını kendi kontrol
ettiğinden ağdaki güvenliğin kontrol edilmesi zordur. İstemci/sunucu modeli
ağlar noktadan noktaya ağlardaki kısıtlamaları çözmek için kullanılabilir (1).

A. Ölçeğe Göre Ağ Türleri B. Metropol Alan Ağları (MANs)
Lokal-Yerel Alan Ağları (Local Area Network-LANs) Metropol Alan Ağları (MANs)
Lokal alan ağları aşağıdaki parçaları içerir. Şehir veya şehrin belli bölgelerindeki ağlara MAN denir. Genellikle ortak coğrafik alanda
iki yada daha fazla LAN’ı ihtiva eder. Örneğin birçok şubesi bulunan büyük bankalar . Tipik
• Bilgisayarlar servis sağlayıcıların iki yâda daha fazla LAN'a bağlanmak için kullandıkları özel haberleşme
• Ağ arabirim kartı hatlarını da örnek olarak verebiliriz. Ayrıca kablosuz köprü teknolojisi kullanılarak ta sinyal
• Ağ medyaları yaymayı MAN’a örnek olarak verebiliriz.
• Ağ cihazları
Lokal alan ağları sınırlı bir alan içerisinde bilgisayar teknolojisi kullanarak
verimli bir şekilde dosya ve yazıcı paylaşımını ve iç haberleşmeyi mümkün hale
getirdi. Bu teknolojiye en önemli örnek e-postalardır. Bazı temel LAN
teknolojileri aşağıdaki gibidir.
• Ethernet
• Andaçlı halka (Token Ring)
• FDDI
Geniş Alan Ağları (Wide Area Network-WANs)
WAN’lar farklı bölgelerde olan ve bilgisayar veya sunucuları içeren LAN’ların

birbirlerine bağlanmış halleridir. Çünkü WAN’lar geniş coğrafi alanlar Şekil 2. Metropol Alan Ağları (1)
üzerindeki ağları birbirlerine bağlar, buda uzak mesafelerdeki merkezlerin
haberleşmesi açısından çok önemlidir . WAN’ları kullanarak LAN’lar
içerisindeki bilgisayarlar, yazıcılar ve diğer cihazlar uzaktaki kullanıcılar
tarafından paylaşılmak suretiyle kullanılabilirler. WAN’lar dünyanın herhangi
bir noktasındaki herhangi bir kullanıcıya aynı ofis içerisindeymiş gibi eş zamanlı C. Ağ Temelleri Videosu
mesaj gönderilmesini sağlarlar. Bu özellik sayesinde “Telecommuters” diye Ağ temelleri hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
adlandırılan yeni bir işçi sınıfı bile oluşmuştur. Bu sınıf bürolarında gitmeden
işlerini evlerinden halledebilmektedir (1).
Şekil 1. . WANs ve Kullanılan Cihazlar (1)
Video 1. Ağ Temelleri
WAN’lar şu nedenlerden dizayn edilir;
•
•
Geniş coğrafik bir alana yayılmış ağları yönetmek için.
Kullanıcılara diğer kullanıcılarla eş zamanlı haberleşme sağlamak için.
D. Ek Kaynaklar
• Lokal kullanıcıların kesintisiz uzak kaynaklardan faydalanması için. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
• E-posta, dosya transferi, e-alış veriş ve internet kullanmak için.
Bazı temel WAN teknolojileri;
• Modemler
• Entegre dijital ağ servisi (Integrated Services Digital Network (ISDN)) • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
• Dijital kiralık hat (Digital Subscriber Line (DSL))
• Çerçeve Aktarıcı (Frame Relay) • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
• A.B.D (T) ve Avrupa (E) Taşıyıcı serileri- T1, E1, T3, E3
• Senkronize optik ağ (Synchronous Optical Network (SONET)) • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)

A. Ölçeklerine Göre Ağ Türleri (SAN, VPN) B. Internet-Intranet-Extranet
Depolama Alanı Ağları (SANs) Internet-Intranet-Extranet
Sunucular ve depo kaynaklar arasında yüksek performanslı veri iletimi için İnternet, birçok bilgisayar sistemini birbirine bağlayan, dünya çapına yayılmış olan bir
adanmış olan sisteme SAN (Storage-Area Network) denir. Bu sistemde ayrılmış iletişim ağıdır. Bu ağ sadece herhangi bir kuruluşa, gruba ya da ülkeye ait değildir.
olan özel ağ içerisinde sunucular ile kullanıcılar arasında veri alışverişinden İnternet’in çıkış noktası, ABD Savunma Bakanlığı bünyesindeki “İleri Araştırma Projeleri
kaçınılır . SAN teknolojisi yüksek hızda sunucu-depolayıcı, sunucu-sunucu, Ajansı” (ARPA – Advanced Research Projects Agency) nın 1969 yılında kurduğu ARPANET
depolayıcı-depolayıcı bağlantılarına olanak sağlar. Normal ağ altyapısında ağıdır (4).
oluşan problemlerden etkilenmemesi için bu metot diğer altyapıdan ayrılmış
özel ağ altyapısıyla kullanılır. Lokal alan ağlarının temel konfigürasyonlarına intranet denir. İntranet web sunucuları
genel web sunucularından farklı olarak sadece lokal kullanıcılara açık olup şifre
karşılığında giriş izini vermektedir. İntranetler, kuruluşların lokal ağlarına imtiyazlı
kullanıcıların girişine izin verecek şekilde dizayn edilir. Bununla beraber web sunucuları
intranetin içinde kurulur ve tekst tabanlı tarayıcı teknolojisi kullanılarak sunucu üzerinde
depolanmış bilgiye erişilmesini sağlar.
Extranetler, intranet tabanlı uygulamalar ve servisleri içinde barındıran daha geniş

alanlarda kullanılan ve dış kullanıcılara güvenli erişim sağlayan ağlardır. Genellikle bu tarz
sistemlerde dış kullanıcı, kullanıcı adı şifre ve hatta daha yüksek güvenlik seviyelerinde
güvenlik uygulamaları ile muhatap olur. Akabinde extranetler iki veya daha fazla
intranetin güvenli bir şekilde birleşiminden meydana gelir (1).
C. Ağ Türleri ve Kıyaslanmaları
Şekil 1. .Storage-Area Network (1)
SAN’lar aşağıdaki özellikleri sağlar;

• Performans
• Erişilebilirlilik
• Ölçülendirilebilirlilik
Özel Sanal Ağlar (Virtual Private Network-VPN)
VPN genel internet alt yapısı gibi altyapı kullanan ancak genelden bağımsız
olan özel bir internet ağıdır. “Telecommuter” lar VPN kullanarak şirketlerinin
VPN yönlendiricilerine (router) kendi bilgisayarlarından güvenli bir tünel
yardımı ile bağlanabilirler.
Şekil 3. Ölçeklerine Göre Ağlar ve Ağların Kıyaslanması (4).
D. Ek Kaynaklar

Şekil 2. Özel Sanal Ağlar-VPN (1)
• Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
VPN ‘nin Faydaları • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
VPN genel olarak normal ağlardan daha fazla güvenlik ve bağlantı sürekliliği
sağlayan bir alt yapıya sahip özel bir ağdır. VPN ‘ler sürekli zamanda aynı
güvenlik ve yönetim özelliklerini korur. Ancak noktadan noktaya bağlantılarda
en pahalı yöntem VPN yöntemidir (1).

A. LAN Kablolaması B. Köprüler (Bridges)
Lokal-Yerel Alan Ağları (Local Area Network-LANs) Kablolaması Köprüler (Bridges)
Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Bazı zamanlar vardır ki; büyük yerel ağların daha küçük parçalara bölünmesi
gerekmektedir. Bu bölünme büyük yerel ağ üzerindeki trafiği azaltır . Küçük ağ
• Repeater (Tekrarlayıcı), parçacıklarını birbirine bağlamak için köprüler, anahtarlı çoklayıcılar, yönlendiriciler ve ağ
• Hub, geçitleri kullanılır. Anahtarlı çoklayıcılar ve köpüler, OSI modelinin veri zinciri katmanında
• Bridge (Köprü), işlem yaparlar. Köprülerin işlevi ağın hangi kısmına sinyalin geçip hangi kısmına
• Switch (Anahtar), geçmeyeceği konusunda zekice kararlar verir.
• Access Point (WireLess) [Erişim Noktası]
• Router (Yönlendirici). Köprü ağ üzerinden bir çerçeve aldığında çerçevenin gideceği MAC adresine köprünün
tablosundan bakılır ve bu tabloya göre köprü o çerçevenin diğer segmente
Tekrarlayıcılar-Yenileyici (Repeater) kopyalanmasına, akışının izin verilmesine veya filtrelenmesine karar verir. Bu işlem
aşağıda anlatıldığı gibi olur:
Kablonun kapasitesinden daha fazla mesafelere bağlantı kurulması
gerektiğinde araya bir yükseltici konularak sinyalin güçlendirilmesini sağlayan • Eğer hedef aynı kesimde ise köprü çerçevenin diğer kesimlere geçmesine izin vermez
cihazdır. OSI Referans modelinde Fiziksel Katman-Layer-1 (Katman-1) ağ ve bloklar. Bu işlemin adı filtreleme olarak bilinir.
cihazıdır. • Eğer hedef aygıt farklı bir kesimde ise köprü bu çerçeveyi alır ve uygun olan kesime
1. Verinin içeriğine bakmaz, sadece sinyalleri güçlendirir. Ağ trafiğini iletir.
yönetmez. • Eğer köprü tablosunda hedef aygıtın MAC adresi bulunmuyor ise köprü bağlı olduğu
2. Ağ kablosunun erişebileceği maksimum mesafeyi uzatırlar. tüm kesimlere çerçeveyi gönderir ve bunlardan bir tanesinin almasını bekler. Bu
3. Ağdaki maksimum düğüm sayısını arttırır. işleme taşırma işlemi denir.
4. Farklı kablo tipleri kullanan ağları birleştirebilir (4). • Eğer köprü stratejik bir yere bağlanmış ise ağın işleyişini önemli ölçüde iyileştirir (1).
Telgraf, telefon, mikrodalga ve optik iletişim sinyali uzun mesafelere aynı güçte
iletmek için tekrarlayıcı kullanır. Tekrarlayıcı sinyali alır onu tekrar yükseltir ve
gönderir. Tekrarlayıcı sinyali aldığında gidebilecek en uzun mesafeye gitmesi C. Ağ Temelleri Videosu
için sinyal değerini yükseltir. Yerel ağ genişlemesinde 10Mbps lik Ethernet için Ağ temelleri hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
dört tekrarlayıcı kuralı standart olarak kabul edilir. Bu kural yerel ağdaki iki
kullanıcı arasında en fazla dörtten fazla tekrarlayıcı olmaması gerektiğini söyler.
Bu kural her tekrarlayıcı tarafından oluşturulan gecikme süresini kısıtlamak için
kullanılır. Lokal ağ üzerinde çok fazla gecikme ağ üzerideki çakışmaların sayısını
arttırır ve bu da yerel ağın daha etkisiz çalışmasına neden olur (1).
Hub (Çoklayıcılar)
Aslında çoklayıcılar çok portlu tekrarlayıcılardır. Bazı durumlarda bu iki ayıtın

arasındaki fark destekledikleri port sayısı olarak görülür. Genellikle tekrarlayıcı
iki porta sahipken çoklayıcılar 4 porttan 24 porta kadar çıkabilirler . Çoklayıcılar
genellikle 10BASE-T veya 100BASE-T tipi ağlarda kullanılır. Aynı zamanda bazı
özel ağ mimarilerinde de kullanılmaktadır (1).
Herhangi lineer bir veri yolunu nerde olursa olsun bir çoklayıcıya bağlarsak ağ
topolojimiz bir yıldıza dönüşür. Veri kablolar aracılığı ile çoklayıcının portlarına
ulaştığı zaman çoklayıcının portları gelen veri elektriksel olarak tekrarlar ve
verinin geldiği port hariç aynı segment içinde bulunan diğer portlara gönderir.
Çoklayıcılar üç farklı şekilde bulunurlar:
• Pasif – Pasif çoklayıcı sadece fiziksel bağlantı noktası sağlar. Ağ trafiğini Video 1. Ağ Temelleri
elle kontrol edemeyiz veya mevcut trafiği göremeyiz. Sinyali güçlendirmez
veya temizlemez. Pasif çoklayıcı sadece fiziksel medyayı paylaşmak için
kullanıldığı gibi pasif çoklayıcının elektrik enerjisine ihtiyacı yoktur. D. Ek Kaynaklar
• Aktif – Aktif çoklayıcılar, gelen sinyali kuvvetlendirmek için dışarıdan bir • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
elektrik enerjisine ihtiyacı vardır.
• Zeki – Bu çoklayıcı fonksiyon olarak temelde aktif çoklayıcıyla aynı işleve
sahiptir. Ancak bu çoklayıcı mikro işlemcisi vardır ve hata kontrolü • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
yapabilir. Zeki çoklayıcılar, aktif çoklayıcılardan daha pahalıdır ancak sorun
giderme özelliği vardır. • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Cihazlar çoklayıcılara bağlandığında tüm trafik çoklayıcı üzerinde meydana • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
gelir. Daha fazla cihaz bağlandığında daha fazla çakışma (Collision) meydana
gelir. İki yada daha fazla çalışma istasyonu çoklayıcıya aynı anda veri gönderirse • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
çakışma meydana gelir. Çakışma oluştuğunda tüm veriler zarar görür. Tüm
cihazlar aynı segmente bağlandıkları zaman bu oluşuma çakışma grubu
(collision domain) denir. Çoklayıcılara yoğunlaştırıcıda denir çünkü çoklayıcılar
ethernet ağları için merkezi bağlantı noktası sunar (1).

Collision (Çarpışma): Bir Ethernet ağında, aynı anda veri iletmek isteyen iki
cihazın yol açtığı sonuç. Veri paketlerinin çarpıştığını tespit eden ağ 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
her ikisini de iptal eder. Çarpışma, Ethernet ağının doğal bir
sonucudur.
Domain (Alan): Bir isimle belirlenen bilgi alanı. Internet'te ağ adresleri dizisini
içerir.
Segment (Bölüm): Köprüler (bridge), router'lar veya anahtarlarla sınırlanmış
olan ağın bir bölümü.
A. LAN Kablolaması B. Yönlendirici (Router), WAP ve Gateway
Anahtarlamalı Çoklayıcılar (Switch) Yönlendirici (Routers)
Ağlar arası (LAN-LAN, LAN-WAN, WAN-WAN) haberleşmenin yapılabilmesi için ara
Anahtarlamalı çoklayıcılar (switch) bazen çok portlu köprüler olarak ifade bağlantıyı sağlar.Gelen paketin başlığından ve yönlendirme tablosu bilgilerinden
edilebilir. Tipik bir köprünün sadece iki bağlantı yeri olmasına karşın yararlanarak yönlendirme kararlarını verme yeteneğine sahiptir. Routerin bir işlemcisi,
anahtarlamalı çoklayıcılar kaç porta sahip ise o kadar ağ kesimini EPROM (hafızası) ve üzerinde bir işletim sistemi IOS (Internal Operating System) vardır.
bağlayabilirler. Köprülere benzer olarak, anahtarlamalı çoklayıcılar da gelen OSI Katman 3 te çalışır.
verinin ağ üzerindeki hangi bilgisayardan geldiğini kesin olarak bilirler.
Anahtarlamalı çoklayıcılar bu bilgiyi verinin hangi bilgisayardan gelip hangi Erişim Noktası -WAP (Wireless Access Point)
bilgisayara gittiğini yönetmek için bir tablo yapmada kullanır. Bir yönlendirici (router) değildir. WAP bir köprüdür (bridge). Kablolu bir ağı kablosuz ağa
genişletir. OSI katman 2 de çalışır.
Gateway (Ağ Geçidi)

Ağ geçidi, farklı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin
iletimini sağlayan ağ donanımıdır. Bir başka deyişle aynı dili konuşamayan iki ağ arasında
tercüman vazifesi görür. İletişimi sağlayabilmek için ağ geçidi iletişim kurallarını
dönüştürme işlemini gerçekleştirir. Dönüştürme işlemi OSI yedi katman modelinin yedisi
için de geçerlidir. Genellikle bu iş için özel üretilmiş donanımlar varsa da, birden çok
arayüzü olan ve bünyesinde farklı iletişim kurallarını barındıran bilgisayarlar da ağ geçidi
görevini üstlenebilirler. Her ne kadar günlük yaşamda ve bazı işletim sistemlerinde ağ
geçidi ve yönlendirici aynı anlamda kullanılıyorsa da, ağ geçidi daha çok OSI yedi katman
modelinin dördüncü ve yukarısındaki katmanlarında uygulama bulur. Yönlendirici ise OSI
yedi katman modelinin üçüncüsü olan ağ katmanı kullanılır (4).
C. Ağ Temelleri Videosu
Ağ temelleri hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. . Anahtarlamalı Çoklayıcı-Switch (1)
Bu her ikisinin arasında benzerlikler olmasına rağmen, anahtarlamalı çoklayıcı

köprülerden daha sofistike bir aygıttır. Köprüler, hedef MAC adresine göre,
verinin diğer ağ kesimlerine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verirken
anahtarlamalı çoklayıcılar verinin hangi ağ kesimine gideceğine de karar verir
ve gideceği portu da aktif hale getirir. Eternet anahtarlamalı çoklayıcıları
bağlantı sorunlarının çözümü için çok popüler olmaya başladı çünkü
anahtarlamalı çoklayıcı kullanılan ağlar bant genişliği ve hız bakımından
oldukça iyi performans sağlıyorlar.
Anahtarlamalı çoklayıcı teknolojisi yerel ağ trafiğini azaltıp bant genişliğini

yükselterek tıkanmaları azaltan bir teknolojidir. Anahtarlamalı çoklayıcılar,
çoklayıcıların yerine rahatlıkla kullanılabilir çünkü aynı anda çoklayıcıların
işlevini de yaparlar. Bu durum minimum sızmalarla birlikte ağın performansını
geliştirir.
Bugünün veri iletiminde bütün anahtarlamalı çoklayıcılar iki temel işlem

üzerinde çalışırlar. İlk işlemin adı “veri çerçevesi anahtarlaması” dır. Veri
çerçevesi anahtarlaması işlemi, verinin hangi medyadan gelip hangi medyaya Video 1. Ağ Temelleri
gideceğinin belirlenmesi işlemidir. İkinci işlem ise yapılan anahtarlamanın
kontrol edilmesi işlemidir. Bu işlemde bir tablo oluşturulur ve bir döngü aranır.
Anahtarlamalı çoklayıcılar yüksek hızları destekler ve sanal ağ gibi bazı yeni

D. Ek Kaynaklar
fonksiyonlarda da kullanılır. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Ethernet anahtarlamalı çoklayıcılarının birçok yararı vardır. Bunlardan bir • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
tanesi, kullanıcıları sanal devre kullanarak paralel olarak haberleşmesini ve
ağın bu sanal devreyi tanınmasını sağlamasıdır . Bu ayrılan medya içindeki • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
bant genişliğini maksimum kullanma çıkarır. Diğer bir yararı ise bu
anahtarlamalı çoklayıcıların tekrar kullanılması nedeniyle çok ucuz maliyetli • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
olarak algılanır (1).
• Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
Şekil 2. . Anahtarlamalı Çoklayıcı-Switch (1)

Collision (Çarpışma): Bir Ethernet ağında, aynı anda veri iletmek isteyen iki
cihazın yol açtığı sonuç. Veri paketlerinin çarpıştığını tespit eden ağ 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
her ikisini de iptal eder. Çarpışma, Ethernet ağının doğal bir
sonucudur.
Domain (Alan): Bir isimle belirlenen bilgi alanı. Internet'te ağ adresleri dizisini
içerir.
Segment (Bölüm): Köprüler (bridge), router'lar veya anahtarlarla sınırlanmış
olan ağın bir bölümü.
A. Kablolama B. UTP Kablo
Kablo elektriksel bir devredir. Kablo genellikle çevresi koruyucu tabakalar ile UTP (Unshielded Twisted – Pair / Koruyucusuz Dolanmış Çift)
kaplanan, iletimin mümkün olduğunca az veri kayıpla gerçekleşmesini sağlayan UTP birbirine dolanmış çiftler hâlinde ve en dışta da plastik bir koruma olmak üzere
araçlardır. Günümüzde internetten, araba motoruna, ev aletlerine birçok üretilir. Kablonun içinde kablonun dayanıklılığını arttırmak ve gerektiğinde dıştaki plastik
alanda kullanılmaktadır. Veri, enerji, sinyal taşır. Günümüzde kablosuz kılıfı kolayca sıyırmak için naylon bir ip bulunur. Günümüzde en yaygın olarak kullanılan
cihazların gittikçe yaygınlaşması ve popülerliğinin yanı sıra kablolu iletişim kablo standardıdır. Tel çiftlerinin birbirine dolanmış olmaları hem kendi aralarında hem de
uzun mesafelerde, yüksek frekanslı iletişimlerde vazgeçilmez durumdadır (2). dış ortamdan oluşabilecek sinyal bozulmalarının önüne geçmek için alınmış bir tedbirdir
(2).
Bakır kablolar nerdeyse tüm LAN’ larda kullanılıyor. Farklı tipte bulunan bakır
kabloların avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Kablolama ağın işlemesi
açısından çok önemli bir noktadır. Çünkü bakır bilgiyi elektriksel sinyallerle
taşır ve bunun anlaşılması için temel elektrik kaidelerinin bilinmesi gerekir.
Fiber optik kablo uzak mesafeler, yüksek bant genişliği, noktadan notaya
haberleşme ve LAN omurgaları ile WAN’ lar için en uygun kablo tipidir. Optik
medyada veri ya ince cam kesitten ya da plastik fiberden ışık yardımıyla iletilir.
Elektriksel sinyal optik sinyale dönüştürülür ve daha sonrada medya üzerinden
gönderilir. Dolayısıyla fiber kabloda herhangi bir elektriksel sinyal
olmadığından çok iyi bir yalıtkan ve çok güvenli bir taşıma aracıdır.
Fiziksel bağlantı sayesinde yazıcı, sunucu ve yazılımlar paylaşılarak

üretkenliğinin artmasına olanak sağlar. Şekil 2. Koaksiyel Kablo ve RJ-45 Konnektör (1)
Kablosuz iletişimde ise tamamen sabit bir yerde kalma ve kablolama dan
kurtulmuş oluyoruz. Ancak, çok yüksek hızlarda veri akışı, güvenlik veya
sürekliliği kablolu ağlar gibi sağlayamıyoruz. Bu nedenlerden dolayı kablosuz
teknolojinin kullanımı sınırlı halde kalıyor (1). C. Kablolama Videosu
Kablolama hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Kablo Standartları:
Koaksiyel (coaxial)
Koaksiyel kablo içi boş silindirik iletken metalden yapılmıştır. Etrafında iki
iletken elementten yapılmış iç kablo vardır. Bu elementlerden bakır kablonun
tam ortasından geçer ve kablonun esnek olmasını sağlar. Diğer element ise
kablonun etrafında kabloya kalkan vazifesi görür. Bu kalkan kabloyu etrafındaki
elektromanyetik dalgalara ve kemirgen haşerelere karşı korur (1).
Koaksiyel kablo elektromanyetik kirliliğin yoğun olduğu ortamlarda düşük

güçte sinyalleri iletmek için geliştirilmiş bir kablodur. Ses ve video iletiminde
kullanılır.
Video 1. Kablolama
D. Ek Kaynaklar

Şekil 1. Koaksiyel Kablo (1)

Lokal ağlar (LAN) için koaksiyel kablonun birkaç avantajı vardır. Bunlardan ilki
kalkanlı (STP) ve kalkansız (UTP) olması fark etmeksizin tekrarlayıcıya • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
(repeater) ihtiyaç duymadan uzun mesafelerde kullanılabilmesi. Koaksiyel
kablo fiber optik kabloya göre daha ucuz olması ve teknolojisinin uzun
yıllardan beri bilinmesi nedeniyle genel olarak daha fazla kullanılmaktadır.
Farklı alanlarda kullanılmasına rağmen yaygın olarak her çeşit veri transferinin
yapıldığı yerler ve kablolu televizyon dağıtım şebekesi (1).

Protocol (Protokol): Bir ağ üzerindeki cihazların aralarında nasıl iletişim
kuracağını belirleyen kurallar dizisi. 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
3. MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu

Segment: (Bölüm): Köprüler, router'lar veya anahtarlarla sınırlanmış olan ağın
bir bölümü.
4. Güler B. Bilgisayar Ağları Ders Notları - Fatih Üniversitesi
Topology (Topoloji): Bir kurumsal ağda, ağ noktalarının ve ortamın fiziksel olarak

düzenlenmiş hali.
A. UTP Kablo B. UTP Kablo Renk Şeması ve Standartları
UTP (Unshielded Twisted – Pair)
(Koruyucusuz Dolanmış Çift / Kalkansız Bükümlü Kablo Çifti)
Kalkansız bükümlü kablo çifti (UTP) bazı ağlarda kullanılan ve dört parçadan
oluşan kablo çeşididir. UTP kablosunu oluşturan 8 tane kablodan her birinin
etrafı bir yalıtkan malzemeyle kaplıdır. Buna ilaveten her kablo çifti diğer çift
üzerine bükülüyor. Bu tip kablolarda EMI veya RFI dan kaynaklanan sinyal
kesim etkileri kolaylıkla önlenebiliyor. UTP kablolarının arasındaki sinyal
kesimini azaltmak kabloların büküm sayısına bağlıdır. STP kablolarına benzer
olarak UTP kablolarının da bir adımdaki büküm sayısı kablonun değişik
özellikler sergilemesini sağlar (1).
UTP kablolar dış görünümleri bakımından birbirlerine çok benzer. Ancak her
UTP kablonun üzerinde hangi kategoride oldukları belirtilir. CAT (category)
kategori anlamına gelmektedir. Kablonun kategorisi, o kablonun göstermiş
olduğu performansa göre belirlenmiştir. Piyasada şu anda en çok CAT5 kablo
kullanılmaktadır (2).
• Cat1: Kullanım alanı telefon iletişimi ve zil teli gibi zayıf akım sistemleridir.
• Cat2: 4 Mbit/s hızında işlev görecek ağ sistemlerinde kullanılır.
• Cat3: 16 MHz’lik bir frekans geçişi sağlayabilir. Saniye de 10 Mbit’lik bir Şekil 2. UTP Kablo Renk Şeması ve Standartları
veri gönderebilir. Günümüzde Cat 1’in yerini almıştır ve IP telefon olmayan
hatlarda telefon kablosu olarak kullanılır.
• Cat4: 20 MHz’lik bir frekans geçişine elverişlidir. Saniyede 16 Mbit’lik veri
taşır.
• Cat5: Günümüzde en çok kullanılan UTP kablo türüdür. 100 MHz’lik bir C. Kablolama Yapısı Videosu
frekans geçişine elverişlidir. Saniyede 100 Mbit’lik veri taşır. Kablolama hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
• Cat5e: Cat 5’e göre daha dayanıklı ve uzun ömürlüdür.110 m ‘ye kadar
kullanılabilir.
• Cat6: 250 MHz’lik bir frekans geçişine elverişlidir. Günümüzde cat5 ve
cat5e’nin yerini almaktadır. Saniyede 1 gb’lik bir veri taşıma özelliğine
sahiptir.
• Cat6a: 500 MHz’lik bir veri geçişine elverişlidir. 1 gb ve daha üstü veri
iletiminde tercih edilir. Kablo kesiti cat 5 ve cat 6’ya göre daha kalındır.
• Cat7: Aslında STP (shielded twisted pair)olarak üretilen bu kablo
teknolojik gelişme ve ihtiyaçlara göre UTP olarak da üretilmeye
başlanmıştır. Ancak kullanım alanları çok düşüktür. Gerek kesit kalınlığı
gerekse çok güç gerektiren durumlarda topraklama gerekliliği bu kablonun
UTP olarak kullanım alanlarını kısıtlamıştır (2).
Kalkansız bükümlü kablo çifti (UTP) kabloların bazı avantajları vardır. Kolanımı
kolay ve diğer ağ medyalarına göre daha ucuzdur. Aslında UTP kablolarının
metresi diğer yerel ağ kablolarının metre birim fiyatından daha azdır. Fakat
gerçek avantajı bu kablonun esas avantajlı olduğu yer boyutudur. UTP
kablosunun çapı daha küçük olduğundan tam olarak kılavuzu doldurmaz. Bu
özellik eski bir binaya bir ağ döşerken çok büyük yarar sağlar. Ayrıca, RJ–45 tipi
bağlayıcı ile birlikte kullanılan UTP kabloları ve böylece potansiyel ağ
kaynaklarının gürültü düzeyi önemli ölçüde azaltılır ve çok sağlam bir iletim
sağlanır. UTP kablolarının bazı dezavantajları da vardır. UTP kablolarında Video 1. Kablolama Yapısı
elektriksel olarak gürültü ve sinyal kesilmesi gerçekleşir. Bunun için kısa
mesafelerde UTP kablolarının yerine fiber optik kablolar kullanılır.
Bir iletişimi oluştuğu zaman, merkez kaynaktan iletilen sinyalin gideceği yere
D. Ek Kaynaklar
olan uzaklığı hesaba katılmalıdır. Bu koşul hem fiziksel perspektifte hem de • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
yazılımsal olarak doğrudur. Gönderilen sinyal bağlantı devresi tarafından alıcı
sinyal olarak çevrilir. Kaynağın gönderici pini hedefin alıcı piniyle birbirine • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
bağlanmalıdır.
Yerel ağ anahtarlamalı çoklayıcıyı (switch) bilgisayara bağlarken kullandığımız
kablo şekline düz kablo denir. • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Bir anahtarla (switch) portunu diğer anahtar portuna bağlayan kabloya çapraz • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
kablo denir.
Bilgisayarın üzerindeki RJ–45 adaptörünü yönlendirici (router) veya anahtarın
(switch) konsol portuna bağlayan kabloya rollover kablo denir (1).

bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. STP Kablo B. Kablolama Malzemeleri
STP (Shielded Twisted – Pair)
(Koruyuculu Dolanmış Çift / Kalkanlı Bükümlü Kablo Çifti)
Korumalı çift bükümlü (STP – shielded twisted pair) kablo koaksiyel kablodan,
çift bükümlü kabloya geçiş aşamasında kullanılsa da günümüzde fazla tercih
edilmemektedir. Kullanımının zor olması, maliyetinin daha yüksek olması ve
dıştaki tel zırhın yarardan çok zarar vermesi gibi etkenler bu kablonun
kullanılmamasının başlıca sebeplerindendir. STP kablo kullanılırken dıştaki tel
zırhın topraklanması gerekir. Aksi takdirde zırh elektromanyetik dalgaları
toplayan anten vazifesi görür. En dıştaki tel zırhın zarar görmemesi
topraklamanın tamamlanması sebebiyle önemlidir (2).
Kalkanlı çift bükümlü kablo kalkanlama, bozma ve bükümleme tekniklerinin bir

karışımıdır . Her kablo çifti metal kılıf içerisine yerleştirilmiştir. Metal kılıf
içerisine yerleştirilen dört çift kablonun tamamı ayrıca bir metal kılıf içine daha
yerleştirilmiştir. 150 ohm luk bir kablodur. Ethernet ağlarında kullanılan STP,
elektriksel gürültülerden etkilenmezler. Örnek olarak elektromotor kuvvetin
yaratmış olduğu elektromanyetik dalgalar veya radyo frekansları verilebilinir.
STP kablo her ne kadar dış etkenlerden daha az etkilense de UTP kablodan
hem daha pahalı hem de kurulumu UTP’ ye göre daha zor (1).
Şekil 3. Kablolama Malzemeleri
C. UTP Kablo Yapımı Videosu

UTP kablo yapımı hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 2. STP Kablo (2).
Yeni oluşan bir teknoloji olan ScTP kablo FTP olarak ta bilinir, UTP ve ATP
kablonun iyi yanlarını almış ve ayrıca 100–120 ohm luk bir değere sahiptir.
Konnektör
Çift bükümlü kabloları sonlandırmak için RJ (registered jack) serisi

konnektörler kullanılır. RJ serisi konnektörlerden RJ-12 telefon sistemlerinde
kullanılırken RJ-45 konnektörü ise UTP ve STP kablolarını sonlandırmak için
kullanılır. Fiber optik kabloları sonlandırmak için ise ST-SC konnektörleri
kullanılır.
Video 1. RJ-45 ile UTP Kablo Yapımı
D. Ek Kaynaklar

Kablo Hazırlama
Bir bilgisayar ağı kablosu hazırlamak için ihtiyacımız olan malzemeler UTP veya
STP kablo, RJ-45 konnektör ve kablo sıkma pensesidir (2).
• Kablo sıkma pensesi

• Kablo temizleme, soyma ve kesme aletleri
• Yalıtkan konnektör kapakları

bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Kablo Hazırlama ve Fiber Kablo B. Fiber Kablo
Kablo Hazırlama
Ağ (network) için kablo hazırlarken öncelikle dikkat etmeniz gereken şey

kullanacağınız kablo standardıdır. Cat5 kablolar için genel olarak kullanılan iki
standart vardır: 586-A ve 586-B. Bu standartlar kullanılan kablonun üzerinde
yazmaktadır (2).
Şekil 2. Fiber Kablo ve Kabinet Bağlantı Paneli
Şekil 1. Cat5 Standartları (2).
Bilgisayarlar ‘hub’ ya da ‘switch’ gibi merkezi birim kullanarak birbirine C. Fiber Kablo Çeşitleri Videosu
bağlanacak ise kabloların aynı standarda göre bağlanması gerekmektedir (düz Fiber kablo çeşitleri hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
bağlantı) . Yani kablonun her iki ucunun da kablonun üzerindeki standarda
göre ya 586-A ya da 586-B’ye göre bağlanması gerekmektedir (568A ↔568A
ya da 568B ↔568B) .
İki bilgisayarı birbirine bağlamak için kabloların farklı standarda göre yapılması
gerekmektedir (çapraz bağlantılı) . Bunun için de kablonun bir ucunu 586-A’ya
göre bir ucunu da 586-B’ye göre bağlanması gerekmektedir (568A ↔ 568B ya
da 568B ↔ 568A) (2)
Optik Medya:
Elektromanyetik Spektrum
Optik fiber ağlarında kullanılan ışık bir nevi elektromanyetik enerjidir. Elektrik
yük bir yerden bir yere hareket ettiğinde veya ivmeli bir hareket kazandığında
elektromanyetik güç oluşur. Dalga olarak şekillenen bu enerji çeşidi bir vakuma
doğru yol alır. Bu dalga enerjisinin bu özelliğine dalga boyu denir.
Radyo, mikrodalga, radar, görünür ışık, x-ışınları ve gama ışınları çok farklı
şeyler olarak algılanır. Fakat hepsi elektromanyetik enerjisinin çeşitleridir. Eğer
bu enerjilerin dalga boyları en yüksek seviyeden en düşük seviyeye doğru
sürekli bir değişim yapıyorsa bu periyoda elektromanyetik spektrum denir.
Video 1. Fiber Kablo Çeşitleri
Elektromanyetik dalga boyu bir elektrik yükünün ne kadar sıklıkta dışarı ve
içeri doğru hareket yapması olarak tanımlanır. Elektrik yükünün hareketini su
üzerinde olan bir yapışkana benzetebiliriz. Eğer bu yapışkan yavaş bir şekilde
hareket ederse dalga boyu uzun olacaktır. Ama bu işlem daha ani ve hızlı bir
D. Ek Kaynaklar
şekilde olursa iki dalga tepesi arasındaki mesafe daha kısa olacaktır. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Elektromanyetik dalgalar aynı yöntemle uygulandığı için çoğu aynı özelliklere • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
sahip olurlar. Bir vakum merkezine doğru saniyede 300.000 kilometre hızla
gidebilirler. İnsan gözleri sadece 700 ile 400 nanometre arasındaki dalga • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
boyuna sahip olan elektromanyetik dalgaları hissedebilir. 700 nanometredeki
dalga boyu insan gözüne kırmızı olarak gözükür. 400 nanometre olan ise insan • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
gözüne mor olarak gözükür. Bu aradaki elektromanyetik spektrum insan
gözüyle gökkuşağı olarak görülür. • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
İnsan gözüyle görülmeyen dalga boyları fiber optik veri transferinde kullanılır. • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
Bu dalga boylarının uzunluğu kırmızı dalga boylarının uzunluğundan daha
fazladır ve bu yüzden kızıl ötesi ışık diye adlandırılırlar. Kızıl ötesi ışıklar
televizyonların uzaktan kumandalarında kullanılır. Optik fiber veri transferinde
kullanılan dalgaların boyları 850,1310 veya 1550 nanometredir. Bu dalga
boylarının seçilme sebebi, veri iletiminde diğer dalga boylarına nazaran daha
iyi performans sağlamasıdır (1)

bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Fiber Kablo B. Fiber Kablo Özelikleri
Çok Modlu Fiber (Multimode)
Işığın fiberin içerisinde hareket ettiği kısıma çekirdek adı verilir . Işık ışınlarının
açısı sayısal aralık içerisindeyse ışınlar çekirdek içerisine girebilirler. Görüldüğü
gibi ışınlar açıdan dolayı fiber içerisinde sınırlı sayıda yolda hareket edebilirler.
Bu optik yollara “mod” adı verilir. Eğer fiberin çapı yeteri kadar geniş ise ışık
çok sayıda yolda hareket edebilir. Bu tip fibere “Çok Modlu (Multimode) Fiber”
denilir. Tek modlu (singlemode) fiberin çekirdeği sadece tek mod da ışığın
hareket etmesine müsaade eder (1)
Şekil 3. Fiber Kablo Özelikleri
C. Fiber Kabloya Ek Yapımı Videosu

Fiber kabloya ek yapımı hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. Fiber Kablo (1)
Ağlarda kullanılan tüm fiber optik kablolar, ayrılmış kılıflar içerisinde iki cam
fiber içerirler. Fiberlerden biri, veriyi A cihazından B cihazına taşırken, diğeri
veriyi B cihazından A cihazına taşırlar. Fiberler ters yönlere giden tek yönlü
yollara benzerler. Bu bize tam iki yönlü (full-duplex) haberleşme sağlar. Çift
bükümlü kabloların veri alımı ve iletiminde farklı kablo çiftleri kullanıldığı gibi
fiber devrelerde de bir kablo gönderici bir kablo alıcı olarak kullanılır. Tipik
olarak fiber kablo bağlantı noktalarına ulaşana kadar ortak bir dış kılıfın
içerisinde beraber bulunurlar. Bağlayıcılar takılana kadar kabloların
bükülmesine veya kalkanlaşmasına ihtiyaç duyulmaz. Çünkü ışık fiberin
içindeyken hiçbir yere kaçamaz. Bu fiber ile herhangi bir veri karışması
olmaması anlamına geliyor. Çoklu fiber kablo çiftlerini genel olarak aynı kablo Video 1. Fiber Kabloya Ek Yapımı
içerisinde görürüz. Buda tek bir kablo ile katlar veya binalar arası geçiş
yapmamızı sağlar. Tek bir kablo 2 ile 48 arası veya daha fazla ayrılmış fiber
içerir. Bakır kablolarda ise her bir bağlantı için farklı bir UTP kablo çekmemiz
gerekir. Ayrıca fiber kablo bakıra göre saniyede daha fazla biti daha uzak
D. Ek Kaynaklar
mesafeye taşıyabilir. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Genellikle fiber optik kablo beş parçadan oluşur. Çekirdek, kılıf, tampon, direnç • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
elemanı ve dış kılıftan oluşur (1).
Şekil 1. Fiber Optik Kablo Parçaları (1)

bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Fiber Optik Kablo Parçaları B. Tek Modlu Fiber Kablo
Fiber Optik Kablo Parçaları
Şekil 1. Fiber Optik Kablo Parçaları (1)
Çekirdek (Core) fiber optiğin merkezindeki ışık iletim elemanıdır. Tüm ışık Şekil 3. Tek Modlu Fiber Kablo –Single Mode (1)
sinyalleri çekirdek boyunca harekete ederler. Çekirdek genel olarak silikon
dioksit ile diğer elementlerin birleşiminden meydana gelen bir çeşit camdan Tek modlu fiber yüksek veri iletim kapasitesi ve daha uzak mesafeye iletilebilme yetisine
yapılır. Çok modlu fiberin çekirdeğinde, cam indeksi artırılmış cam kullanılır. sahiptir. 3000 metreye kadar iletim yapılabilinir. Ancak lazer ile tek modlu fiber kullanımı
Dolayısıyla, çekirdeğin dış alanının merkeze göre optik yoğunluğu daha az diyot ile çok modlu fiber kullanımına göre daha pahalıdır. Bu karakteristik özelliklerden
olduğu için ışık çekirdeğin dış yüzeyinde daha hızlı hareket eder. Fiberde ışık dolayı tek modlu fiber kablo çoğunlukla bina içerisinde kullanılır (1).
ışını çekirdeğin merkezinden aşağıya doğru giden yolda, çekirdeğin dış sınırda
giden yoldaki kadar hızlı hareket edemediklerinden bu tasarım kullanılıyor.
Çoklu mod fiberde gönderilen tüm ışınlar hedef beraber ulaşmalıdırlar.
Çekirdeğin etrafı giydirilmiştir (Cladding). İç taraftaki malzemede silikondan C. Fiber Kablo Ucu Yapımı Videosu
yapılmıştır ancak kırılma indeksi çekirdeğe göre çok düşüktür. Işık fiber Fiber kablo ucu yapımı hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
çekirdek boyunca hareket ederken kılıf ve çekirdek arasındaki yansımalar bize
toplam iç yansımayı verir. LAN’ lar içerisinde genellikle standart fiber optik
kablo tipi kullanılır. Fiber optik kabloda 62,5 veya 50 mikron çekirdeği ve 125
mikron çapında kılıftan meydana gelir. Genel olarak 62.5/125 veya 50/125
fiber optik kablo diye adlandırılır. Mikronun bir metrenin milyonda biri olduğu
unutulmamalıdır. (1μ)
Kılıfın etrafındaki tampon (Buffer) malzemesi genellikle plastiktir. Tampon

malzemesi çekirdek ve kılıfı dış darbelerden korur. İki tip teme kablo dizayn
çeşidi vardır. İlki gevşek-kılıflı kablo ve ikincisi sıkı tamponlu kablodur. Gevşek-
kılıflı kablo bina dışında, sıkı kılıflı kablo ise bina içlerinde kullanılır.
Direnç elemanı tamponun etrafında sarılıdır (Aramid Yann). Kullanıcı kabloyu

kullanırken kabloyu çekmeleri sırasında oluşacak hasarları engeller. Malzeme
olarak genellikle kevlar kullanılır. Bu malzeme su geçirmez yelek yapımında
kullanılan malzemenin aynısıdır.
Son element ise dış cekettir (Jacket). Kablonun en dış katmanı olan dış ceket
kabloyu aşınma, kimyasal maddeler ve diğer kablo için zararlı olan etkenlere
karşı korur. Genellikle dış ceketin rengi turuncu olur. Bazen farklı renklerde de
üretilebilir.
Video 1. Fiber Kablo Ucu Yapımı
LED’ ler veya VCSEL’ ler çok modlu fiberlerde genellikle kullanılan ışık
kaynağıdır. LED’ ler daha ucuz ve kurulum sırasında ekstra güvenlik
önlemlerine ihtiyaç duyulan maddedir. Ancak LED’ ler sinyali lazer kadar uzağa
gönderemez. Çok modlu fiber optik kablolar (62,5/125) veriyi yaklaşık olarak
D. Ek Kaynaklar
2000 metre mesafeye taşıyabilirler. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Tek Modlu Fiber (Single Mode) • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
Tek modlu fiber kablo çok modlu fiber kablo ile aynı parçalardan meydana • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
gelir. Tek modlu fiberin dış ceketinin rengi genellikle sarı olur. Çok modlu fiber
kablo ile tek modlu fiber kablonun arasındaki en temel farklılık, tek mod fiber • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
kablonun adından da anlaşılacağı gibi tek modda iletim yapmasıdır. Tek modlu
fiberin çekirdek yarıçapı 8-10 mikron yarıçapındadır. 9 mikronluk çekirdek çok • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
yaygındır. Kablo ceketinde yazan 9/125 olarak tanımlanan tek modlu fiber
kablonun çekirdek yarıçapı 9 ve dış kılıf yarıçapının 125 mikron olduğu anlaşılır. • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
Tek modlu fiberde ışık kaynağı olarak lazer kullanılır. Işık ışını çekirdeğe 90
derecelik açı yaparak girer. Sonuç olarak veri ışın dalgalarında ve çekirdeğin
tam ortasında düz bir hat üzerinde taşınır . Böylece hem iletim hızın hem de
iletim mesafesini artırmış oluruz (1).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Diğer Fiber Parçaları B. Fiber Kablo Konnektörleri
Diğer Fiber Parçalar
LAN’ lar içerisinde çoğu bilgi iletişimi elektriksel sinyaller halinde olurlar. Ancak
optik fiber hatlarda veri ışık ile iletilir. Bu nedenle elektriksel sinyalleri ışığa ve
diğer tarafta ışığı elektriksel sinyale çevirmek için parçalara ihtiyacımız vardır .
Şekil 1. Fiber Parçaları (1)
Gönderici veriyi anahtardan veya yönlendiriciden alır. Bu veri elektriksel sinyal

şeklindendir. Gönderici bu elektronik sinyali aynı değere eş ışık sinyallerine
çevirir. Elektronik sinyali ışığa çevirmek için iki tip araç kullanılır. Şekil 2. Fiber Optik Kablo Konnektörleri
• Işık yayan diyot (LED) 850ve 1310 nanometre değerinde kızıl ötesi ışık
üretir. Daha sonra bu ışık lensler sayesinde yansıtılarak kablonun sonuna
kadar gönderilir.
C. Fiber Kablo Nasıl Çalışır Videosu
• Tahrik edilmiş emisyon radyasyonundan üretilen yüksen ışık (LAZER) Fiber kablo hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
1310nm veya 1550 nm değerinde yoğun kızıl ötesi ışık yayan bir kaynaktır.
Lazerler daha çok uzun mesafeler için kullanılır. Fakat insan gözüne zarar
vermemesi için dikkatli olmak gerekmektedir.
Bu ışık kaynakları veriyi çok kısa sürede ve çok hızlı bir şekilde iletebilirler.
Optik kablonun diğer ucundaki gönderici, alıcı pozisyonunda olur. Alıcı
fonksiyonu güneş enerjisiyle çalışan hesap makinesinin içindeki fotoelektrik
hücresinin fonksiyonu gibi bir fonksiyona sahiptir. Işık alıcıya çarptığında alıcı
elektrik üretir. Alıcının ilk işi bu ışık demetinin hangi sıklıkta vuruş yaptığıdır.
Daha sonra alıcı bu ışık sinyallerini başlangıçta çevrilmiş olan orijinal elektronik
sinyallere çevirir ve bu sinyaller voltaj değişikliği yaratmaya başlar. Daha sonra
bu sinyalleri bakır kablo aracılığıyla bilgisayar, yönlendirici veya anahtar gibi
elektronik aygıtlara gönderir. Yarı iletken aygıtlar çoğunlukla alıcı olarak
kullanılır ve bunlara PIN foto diyotları denir. PIN foto diyotlar göndericinin
ürettiği 850,1310 veya 1350nm lik ışıklara duyarlıdır. Eğer makul dalga
boylarında üretilen ışık demetlerinin vuruşları bu değerler arasında ise foto
diyotlara vuruştan sonra foto diyotlar çabuk bir şekilde ve uygun bir voltajda
elektrik üretir. Işık vuruşları kesildiği anda PIN diyotları da voltaj üretmeyi ani
şekilde keserler. Bu durum voltaj değişikliklerine neden olur ve bakır kablolar
üzerinde 1 ve 0 olarak nitelendirilir.
Video 1. Fiber Optik Kablo Nasıl Çalışır?
Bağlayıcılar fiberin sonuna bağlanırlar ve böylece fiberle alıcıyı veya
göndericiyi birbirine bağlarlar. Çok modlu fiberler için kullanılan bağlayıcının
adı abone bağlayıcısıdır. (SC konektör). Tek modlu fiberler için kullanılan
bağlayıcılar için ise düz uç bağlayıcı (ST konektör) denir.
D. Ek Kaynaklar
Göndericiler, alıcılar, bağlayıcılar ve fiberler haricinde optik bir ağın mutlak
olarak tekrarlayıcılara ve fiber patch panellere ihtiyaç vardır. • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
Tekrarlayıcılar uzun mesafelerde zayıflayan ışınları yükseltip orijinal şekillerine • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
dönüştüren bir optik yükselticidir. Bu sayede optik sinyaller uzun mesafelere
rahatça gönderilebilir. • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Fiber patch panelleri normal patch panellerine benzemekle birlikte bakır • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
kablolar için kullanılır. Bu paneller optik ağlardaki iletimin enekliğini arttırarak
daha hızlı bir iletim sağlar (1). • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. UTP Kablosunun RJ-45 Konektörüne Takılması
Şekil 1. Aşama 1 (2) Şekil 2. Aşama 1 Devamı (2)

Hız aşımı (Overclock): işlemcinin üreticinin etikette belirlediği hız değerinden 1. Atay S. CISCO Ağ Akademisi Sömestr-1 Bitirme Ödevi. Fırat Üniversitesi, 2006
yüksek değerlerde çalıştırılması işlemidir. Anakartta ayar 2. M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
değişiklikleriyle işlemcinin hızı artırılabilir. Sistem hızı (FSB), çarpan ve
voltaj değerlerinde yapılan değişikliklerle işlemci hızı artırılabilir (1). 3. MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu
Program:İşlemciye gönderilen ve ona ne yapması gerektiğini söyleyen komutlara
denir.
A. Tek Modlu /Çok Modlu Fiber Kablo Yapımı ve Konektör Türleri
Şekil 2. Çok Modlu Fiber Kablo Yapımı (2)
Şekil 1. Tek Modlu Fiber Kablo Yapımı (2)

yüksek değerlerde çalıştırılması işlemidir. Anakartta ayar 2. M.E.B. MEGEP Optik Kablolama Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)
denir.
A. Kablosuz Ağ Türleri B. Kablolu ve Kablosuz Ağ Bağlantı Türü
Ağ Bağlantı Tipleri
1. Kablolu (Koaksiyel, UTP, STP, Fiber Kablo)
2. Kablosuz (Home RF, IrDA, BlueTooth, Wi-Fi, WiMAX, 3G +)
Wireless (Kablosuz) Ağlar
Kablosuz ortamlar; radyo dalgalarını (HomeRF), kızılötesi ışınları(Infrared Data

Association-IrDA) mikro dalgaları (BlueTooth) kullanarak veri iletirler ve alırlar.
Bu ortamda fiziksel bağlantıya ihtiyaç yoktur. Kablolu network sisteminin
uygun olmadığı (kablolamanın zor olduğu yerlerde) durumlarda bu ortamı
kullanmak iyi bir seçenektir.
Kablosuz Ağların Avantajları

• Esneklik
• Kolay Kurulum
• Zaman
• Maliyet
• Sağlamlık
Kablosuz Ağların Dezavantajları

• Güvenlik Şekil 1. Kablolu ve Kablosuz Ağların Ortak Kullanımı (2)
• İletişim Hızı
• Standartlara Uyma Zorunluluğu
Kızılötesi- (Infrared Data Association-IrDA)

Çok düşük frekanslı kızılötesi ışık dalgaları yoluyla birbirini gören iki nokta C. Fiber Kablo Nasıl Çalışır Videosu
arasında iletişim sağlar. Bir kaç metreyi aşmayan kısa uzaklıklar için kullanılır. Fiber kablo hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Taşınabilir bilgisayarlarda veri iletişimi, kişisel bilgisayarlarda fare, yazıcı gibi
aygıtları kullanmak amacıyla kullanılır. 1-4 Mbps veri iletişim hızlarındadır.
Bluetooth
Bluetooth, kablosuz kısa-mesafeli, ses ve veri haberleşmesini sağlamak için
oluşturulmuş bir sistemdir. Cep telefonları, PDA'lar, bilgisayarlar ve çevre
birimlerini birbirine bağlamak için kullanılan kısa mesafe standardıdır.
Bluetooth sistemi farklı dijital sistemler arasında kısa mesafede bilgi alışverişini
sağlar. Temel olarak aygıtları birbirine bağlayan kablolardan kurtulma amacıyla
çıkarılmıştır. Küresel olarak yaklaşık 10m ye kadar bilgi iletebilir. Veri iletim hızı
1 Mbps'dir.
Wi-Fi (Wireless Fidelity - Kablosuz Bağlantı)-WLAN

LAN düzeyinde internet erişimi sağlayan kablosuz bağlantı tipidir. 150m ye
kadar bağlantı sağlayabilir. Bilgisayarların yüksek hızda ve geniş bir menzilde
bilgisayar ağı oluşturması amacıyla çıkarılmıştır. IEEE 802.11b olarak da bilinir.
Bluetooth dan 10 kat daha hızlı ve menzili 10 kat daha fazladır.
Kapsama alanına göre veri transfer hızları
• 150 m de 1 Mbit/s
• 100 m de 5.5 Mbit/s
• 80 m de 8 Mbit/s
• 50 m de 11 Mbit/s Video 1. Fiber Optik Kablo Nasıl Çalışır?
Kablosuz İletişimde Yeni Trendler (Wimax, 3G +, LTE)
WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access), IEEE 802.16

D. Ek Kaynaklar
standartlarını kullanan aletler için bir sertifika işaretidir. Verici antenden • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
yaklaşık 50 km mesafeye kadar bir etki alanı ve 75 Mbps indirme hızı olması
planlanan bir çeşit kablosuz bağlantı sistemidir. • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
WiMAX / Hot-spot: • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)

İngilizce bir sözcük olan “Hot-spot”, kablosuz hızlı internet bağlantısının
yapılabildiği belirli bir bölgeye verilen bir terimdir. • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Hot-spot’lar havaalanı, kafe, restaurant vb. kapalı alanlar veya kampüs
alanlarında kullanılabilir. • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
3G + • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)

Son 10 yıldır hücresel şebeke endüstrisi artan bant genişliği ile birlikte sadece
ses şebekesinden ses ve veri şebekesine doğru sürekli gelişmektedir. Bu zaman
periyodunda mobil telefonlar kablosuz bir telefon olmaktan çıkmış olup;
konuşma, yazışma, fotoğraf gönderme, video izleme, müzik indirme, oyun
oynama ve hesap yapma gibi işlevlerle evrensel bir cihaz haline dönüşmüştür.
Sistem kapasitesi DSL ve kablo internetten az değildir (5).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Ağ Protokolleri B. OSI Referans Modeli
Protokoller veri haberleşmesinde aşağıda görülenleri kontrol ederler. ISO (International Organization for Standardization) 1984 yılında OSI ( The Open System
Interconnection) referans modelini geliştirmiştir. OSI modeli 7 katmandan oluşur. Bu
• Fiziksel ağlar nasıl yapılır. model ağ tasarımı, uygulama ve sorun çözme aşamlarında kuramsal bir temel
• Bilgisayarlar ağlara nasıl bağlanır. oluşturmaktadır. Bu modelde verinin nasıl iletileceği ve biçimini (format) belirleyen Veri
• İletim için verinin formatı nasıldır. İletişim Protokolleri tanımlanmaktadır. Bu model ile katmanların işlevlerinin öğrenilmesi
• Veri nasıl gönderilir. ve öğretilmesi kolaylaşmış, farklı donanım ve yazılım ürünlerinin birbirleriyle uyumlu
• Hatalar nasıl giderilir. çalışması sağlanmış, katmanlar arası iş birliği, görev paylaşımı, problem çözümü gibi
kolaylıklar gelmiştir (2).
Bu ağ kuralları birçok organizasyon ve komite tarafından oluşturulmuştur. Bu
organizasyon ve komiteler arasında Elektrik Elektronik Mühendisleri Enstitüsü
(Institute of Electrical and Electronic Engineers (IEEE)), Amerikan ulusal
standartları enstitüsü (American National Standards Institute (ANSI)),
Telekomünikasyon endüstri ortaklığı (Telecommunications Industry Association
(TIA)), Elektronik endüstrileri birliği (Electronic Industries Alliance (EIA)) ve
Uluslar arası Telekomünikasyon birliği (the International Telecommunications
Union (ITU)) bu kuruluşların arasındadır. (1).
Ağ Modelleri
Veri Haberleşmesinde Neden Katmanları Kullanırız?

Şekil 2. OSI Referans Modeli (1)
Verinin ağ içerisinde bir yerden başka bir yere hareket etmesi için ağ
içerisindeki tüm cihazların aynı dili konuşması veya protokolü kullanması çok
önemlidir. Protokol, ağ içerisindeki iletişimi sağlıklı bir şekilde yapmak için
gereken kuralların tümüdür. Bir pilotun uçağını uçururken diğer uçaklar ile
veya hava kontrol kulesiyle iletişim sağlaması için kullandığı özel bir dil gibi. C. Ağ Temelleri Videosu
Ağ temelleri hakkında daha fazla bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
Veri haberleşmesinde protokol, verinin iletimini ve formatını sınırlamak için
oluşturulan kurallar veya varılan anlaşmadır. Kaynak bilgisayardaki katman 4
hedef bilgisayardaki katman 4 ile haberleşir . Kullanılan bu kurallara katman 4
protokolü denilir. Veri bir katmandan diğer bir katmana geçerken her katman
kendi protokollerine göre veriyi düzenler (1).
Video 1. Ağ Temelleri
Şekil 1. . Katmanlar (1)
Bir paket gönderildiği hedef bilgisayara ulaştığında, hedef bilgisayarda kaynak

bilgisayarda yapılan işlemlerin tamamen tersi gerçekleşir ve veri orijinal
D. Ek Kaynaklar
durumuna getirilir. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Haberleşme ağlarında ortamın fiziksel olarak oluşturulması, paketlerin • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
oluşturulması, veri aktarımı sırasında oluşan tıkanıkların giderilmesi, paketlerin
varış noktasına yönlendirilmesi, ağdaki bir hattın bozulması durumunda • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
alternatif yolların bulunması, hataların fark edilmesi, hataların düzeltilmesi,
verinin bir uygulama protokolü aracılığı ile kullanıcıya sunulması gibi pek çok • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
karmaşık işlemin yapılması gerekmektedir. Katmanların kullanılması bu tarz
karmaşık işlerin yapılmasında kolaylıklar sağlamaktadır (2). • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)

A. OSI Referans Modeli Katmanları B. OSI Referans Modeli
7.Katman: Application Layer (Uygulama Katmanı): Kullanıcı tarafından
çalıştırılan tüm uygulamalar bu katmanda tanımlıdırlar. Bu katmanda çalışan
uygulamalara örnek olarak, FTP (File Transfer Protocol), SNMP (Simple
Network Management Protocol), e-mail uygulamalarını verebiliriz.
6.Katman: Presentation Layer (Sunuş Katmanı): Bu katman adını amacından

almıştır. Yani bu katman verileri uygulama katmanına sunarken veri üzerinde
bir kodlama ve dönüştürme işlemlerini yapar. Ayrıca bu katmanda veriyi
sıkıştırma/açma, şifreleme/şifre çözme, EBCDIC’dan ASCII’ye veya tam tersi
yönde bir dönüşüm işlemlerini de yerine getirir. Bu katmanda tanımlanan bazı
standartlar ise şunlardır;PICT ,TIFF ,JPEG ,MIDI ,MPEG.
5.Katman: Session Layer (Oturum Katmanı): İletişimde bulunacak iki nokta

arasındaki oturumun kurulması, yönetilmesi ve sonlandırılmasını sağlar. Bu
katmanda çalışan protokollere örnek olarak NFS (Network File System), SQL
(Structured Query Language), RPC (Revate Procedure Call), ASP (AppleTalk
Session Protocol) ,DNA SCP (Digital Network Arcitecture Session Control
Protocol) ve X Window verilebilir.
4.Katman: Transport Layer (İletişim Katmanı): Bu katman iki düğüm arasında

mantıksal bir bağlantının kurulmasını sağlar. Ayrıca üst katmandan aldığı
verileri segment’lere bölerek bir alt katmana iletir ve bir üst katmana bu Şekil 2. OSI Referans Modeli ve Protokoller (4)
segment’leri birleştirerek sunar. Bu katman aynı zamanda akış kontrolü (flow
control) kullanarak karşı tarafa gönderilen verinin yerine ulaşıp ulaşmadığını
kontrol eder. Karşı tarafa gönderilen segment’lerin karşı tarafta gönderenin
gönderdiği sırayla birleştirilmesi işinden de bu katman sorumludur. C. Genel Ağ Protokolleri Videosu
Genel ağ Protokolleri hakkında bilgi öğrenmek için aşağıdaki video izlenebilir.
3.Katman: Network Layer (Ağ Katmanı): Bu katman , veri paketlerinin ağ
adreslerini kullanarak bu paketleri uygun ağlara yönlendirme işini yapar.
Yönlendiriciler (Router) bu katmanda tanımlıdırlar. Bu katmanda iletilen veri
blokları paket olarak adlandırılır. Bu katmanda tanımlanan protokollere örnek
olarak IP ve IPX verilebilir. Bu katmandaki yönlendirme işlemleri ise
yönlendirme protokolleri kullanılarak gerçekleştirilir. Yönlendirme
protokollerine örnek olarak RIP,IGRP,OSPF ve EIGRP verilebilir. Burada dikkat
edilmesi gereken önemli bir nokta da yönlendirme protokolleri ile
yönlendirilebilir protokollerin farklı şeyler olduğudur. Bu katmanda kullanılan
yönlendirme protokollerinin görevi ,yönlendirilecek paketin hedef’e
ulaşabilmesi için geçmesi gereken yolun hangisinin en uygun olduğunu
belirlemektir. Yönlendirme işlemi yukarıda bahsettiğimiz yönlendirme
protokollerini kullanarak dinamik bir şekilde yapılabileceği gibi
,yönlendiricilerin üzerinde bulunan yönlendirme tablolarına statik olarak kayıt
girilerek de paketlerin yönlendirilmesi gerçekleştirilebilir.
2.Katman: Data Link Layer (Veri Bağı Katmanı): Network katmanından aldığı
veri paketlerine hata kontrol bitlerini ekleyerek çerçeve (frame) halinde fiziksel
katmana iletme işinden sorumludur. Ayrıca iletilen çerçevenin doğru mu yoksa
yanlış mı iletildiğini kontrol eder ,eğer çerçeve hatalı iletilmişse çerçevenin
yeniden gönderilmesini sağlamak da bu katmanın sorumluluğundadır. Bu
katmanda ,iletilen çerçevenin hatalı olup olmadığını anlamak için CRC ( Cyclic Video 1. Genel Ağ Protokolleri
Redundancy Check) yöntemi kullanılır. Switch’ler ve Bridge’ler bu katmanda
tanımlıdırlar.
1.Katman: Physical Layer (Fiziksel Katman): Verilerin fiziksel olarak

D. Ek Kaynaklar
gönderilmesi ve alınmasından sorumlu katmandır. Hub’lar fiziksel katmanda • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
tanımlıdırlar. Bu katmanda tanımlanan standartlar taşınan verinin içeriğiyle
ilgilenmezler. Daha çok işaretin şekli ,fiziksel katmanda kullanılacak konnektör • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
türü , kablo türü gibi elektiriksel ve mekanik özelliklerle ilgilenir. Örneğin V.24
,V.35, RJ45 ,RS-422A standartları fiziksel katmanda tanımlıdırlar. • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
Şekil 1. OSI Referans Modeli Katmanları ve Fonksiyonları


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. OSI Referans Modeli B. OSI Referans Modeli Nasıl Çalışır?
Bilginin ağ üzerinde nasıl hareket ettiğini anlamanın en etkili yolu OSI referans
modelini iyi anlamaktan geçer. Ağ üzerinde farklı cihazlar arasında farklı ağ
medyaları üzerinden iletilen bilginin nasıl hareket etiğini bize en iyi OSI
referans modeli açıklar. OSI referans modelinde aşağıda görüldüğü gibi 7
katman mevcuttur. (Şekil-1)
Şekil 2. OSI Referans Modeli Nasıl Çalışır? (4)
Ağ temelleri, topolojiler hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. OSI Referans Modeli Katmanları ve Görevleri (1)
OSI Referans Modeli;

• Ağ haberleşmesini kolay yönetilebilen ufak parçalara böler.
• Ağda kullanılan farklı üreticilerin cihazlarını birlikte kullanılabilir hale
dönüştürür.
• Farklı tipteki donanım ve yazılımın birbirleriyle haberleşmesine olanak
sağlar.
• Bir katmanda meydana gelen hatanın diğer katmanlara iletilmesini önler.
• Ağ haberleşmesini ufak parçalara bölerek anlaşılmasını kolaylaştırır (1).
Video 1. Network Eğitimi Ağ Nedir, Ağ Temelleri
D. Ek Kaynaklar
OSI Katmanı Cihazlar • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
7. Uygulama (Application) Ağ geçidi (Gateway)
6. Sunum (Presentation) Ağ geçidi (Gateway)
5. Oturum (Session) Ağ geçidi (Gateway)

4. Taşıma (Transport) Ağ geçidi (Gateway)
3. Ağ (Network)
Yönlendirici (Router) • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
Katman 3 Switch
Köprü (Bridge)
2. Veri İletim (Data Link)
Katman 2 Switch
Ağ Kartı (NIC) , Yineleyici (Repeater)
1. Fiziksel (Physical)
Hub, MAU (Multistation Access Unit), Kablo, Alıcı ve verici
Şekil 1. OSI Referans Modeli Katmanları ve Ağ Cihazları (3).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Ağ Modelleri B. OSI Referans Modeli Nasıl Çalışır?
Bir kaynaktan hedefe iletilen veri, hedefte ve kaynakta da sırasıyla aynı
katmanlarda işlem görmelidir. Haberleşmenin bu türüne eşten eşe haberleşme
adı verilir. (Peer-to-peer) Bu işlem boyunca her katmanında yapılan protokol
düzenlemelerine Protokol Veri Üniteleri denir (PDU - protocol data units). Her
katmanda kaynak bilgisayarın katmanları hedef bilgisayardaki eş katmanları ile
özel PDU’ lar sayesinde haberleşir. (Şekil-1)
Şekil 3. OSI Referans Modeli ve Veri Giydirme

Ağ üzerinde veri paketleri kaynak bilgisayarda oluşur daha sonra hedefe

gönderilir. Her katman veriyi aşağıdaki katmana gönderirken servis
fonksiyonuna ihtiyaç duyar. Bu servisi sağlamak için; aşağıdaki katman
yukarıdan aldığı PDU’ yu veriye giydirir (“encapsulation”) ve kendiside kendi C. Ağ Temelleri Videosu
hizmetini vermek için veriye “header” yada “trailers” ekler. 7, 6 ve 5. Ağ temelleri, topolojiler hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
katmanlar veriye eklemelerini yaptıktan sonra katman 4 daha farklı ve fazla bir
ekleme yapar. Katman 4’ün PDU’ suyla veri gruplanır ve buna da “segment”
adı verilir (1).
Şekil 2. OSI Referans Modeli Veri Türleri (1)
Network katmanı veriyi transport katmanı için hazırladıktan sonra transport

katmanına gönderir. Transport katmanına gelen veri artık iç bağlantının alt
sistemindedir. Network katmanının asıl görevi iç bağlantıda iletime hazır hale
getirmektir. Bu işlemde giydirme ve header eklemelerden sonra biter ve paket
hazır hale gelir (Katman 3 PDU’ su). İletim için header’ in kaynak ve hedefin Video 1. Network Eğitimi Ağ Nedir, Ağ Temelleri
mantıksal adresleri gibi bilgilere ihtiyacı kalıyor.
Data Link kamanı network katmanı için servis sağlar. Network katmanının
bilgisini çerçeve “Frame” içerisine yerleştirir (Katman 2 PDU’ su). Frame
D. Ek Kaynaklar
Header data link fonksiyonunu tamamlayıcı bilgiyi içerir. Network katmanının • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
bilgisini frame içerisine giydiren data link katmanı network
katmanı için servis sağlamış olur. • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
Fiziksel katman sadece data link katmanına servis sağlar. Fiziksel katman data • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
link katmanından aldığı veri paketini “encode” ederek 1 ve 0 lara dönüştürerek
medya üzerinden iletimi gerçekleştirir (1). • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Tablo 1. OSI Referans Modeli Veri Türleri (3)


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Ağ Modelleri B. OSI Referans Modeli Nasıl Çalışır?
Giydirme (Encapsulation) İşlemi
Ağ içersinde tüm haberleşmeler hedef ve kaynak arasında gerçekleşir. Bilgi ya
veri ya da veri paketleri olarak iletilir. Eğer bir bilgisayar diğer bir bilgisayara bir
veri göndermek istiyorsa veri ilk önce giydirilme (encapsulation) işlemine tabi
tutularak paketlenir ve sonra gönderilir.
Giydirme (encapsulation) işlemi sayesinde veri gönderilmeden önce gerekli

protokol kuralları ile sarılır daha sonra iletilir. Dolayısıyla veri OSI katmanları
arasında hareket ederek “header”, “trailers” ve diğer bilgiler eklenerek iletime
sokulur.
Şekil 3. OSI Referans Modeli Katman ve Görevleri (3)

Öncelikle gönderilmek istenen veri uygulama “Application” katmanından Ağ temelleri, topolojiler hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
aşağıya doğru diğer katmanlara doğru hareket eder. Bu işlem sırasında her
katman kendi işlemini yürütür ve veri gönderileceği yere kadar bu şekilde gider
ve hedef bilgisayarda işlemlerin tersi gerçekleşir. Şekil-2 de ve aşağıda ağın
işlemesi için yapması gereken beş adımdan oluşan giydirme (encapsulation)
işlemelerini görebiliriz (1).
• Veri hazırlanması.
• Kullanıcı bir e-posta gönderiyor olsun, öncelikle alfa nümerik karakterler
ağ içerisinde hareket edebilecek veriler haline dönüştürülür.
• Noktadan noktaya transfer için verinin paketlenmesi
• Veri ağdaki transferi için paketlenir. Bu paketleme güvenli bir haberleşme
sağlamak amacıyla segmentler kullanılarak yapılır.
• Başlığa (Header) ağ IP adresinin eklenmesi
• Veri kaynak ve hedef mantıksal adreslerini içeren paket başlığına sahip
olan paketler içerisine konulur.
• Veri hattı başlığı ve treylerinin eklenmesi
• Tüm ağ cihazları paketleri bir çerçeve içerisine koyar. Çerçeveler ağ
içerisindeki bir sonraki cihaza direkt bağlanmayı sağlar. Her cihaz ağ
içerisindeki kendinden sonraki cihazın ihtiyacı olan çerçevelemeyi yapar.
• Verinin iletim için bitlere dönüştürülmesi
Video 1. Network Eğitimi Ağ Nedir, Ağ Temelleri
D. Ek Kaynaklar

Şekil 2. OSI Modelinde Giydirme (Encapsulation) Adımları (1)
Çerçeve yapısı veriyi 1 ler ve 0 lara dönüştürürler. Daha sonra cihazların saat
frekanslarının da yardımıyla gönderilmek istenen yere bu şekilde taşınır ve
hedef bilgisayarın veya cihazın uygulama katmanında veri orijinal haline geri
döner (1).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. TCP / IP Modeli (Ağ Modelleri) B. OSI Referans Modeli Nasıl Çalışır?
İnternetin tarihsel ve teknik standartları TCP/IP [ Transmission Control Uygulama katmanında kullanılan bazı temel protokoller gösterilmektedir:
Protocol (TCP)/ Internet Protocol (IP) ] referans modelidir. Bu model Birleşik
Devletler savunma bölümü tarafından üretilmiş bir modeldir. Tasarlanışının • Dosya Transfer Protokolü (FTP-File Transfer Protocol)
nedeni ise nükleer savaş dahil her türlü şartta sürekli ayakta durabilen bir ağ • Hiper Yazı Transfer Protokolü (HTTP-Hypertext Transfer Protocol)
yapısının istenmesiydi. Birleşik Devletler savunma bölümü dünya üzerinde • Basit Posta Transfer Protokolü (SMTP-Simple Mail Transfer Protocol)
bulunan bakır kablo, mikrodalga, optik kablo ve uydu hattı kullanan farklı • Alan İsim Sistemi (DNS-Domain Name System)
iletişim medyaları ile her şartta haberleşmeyi sağlayabilmek istiyorlardı. Bu • Sıradan Dosya Transfer Protokolü (TFTP)
şarlar TCP/IP modelinin tasarısını oldukça güçleştirdi.
Temel transport katmanı protokolleri:
TCP/IP açık standartları olan bir buluştu. Bunun anlamı isteyen herkes
kullanmakta özgürdü. Buda TCP/IP standartlarının geliştirilmesini hızlandırdı. • Taşıma Kontrol Protokolü (TCP-Transmission Control Protocol)
• Kullanıcı Veri Protokolü (UDP-User Datagram Protocol)
TCP/IP modeli aşağıdaki dört katmandan oluşur:
Birincil internet katmanı protokolü:
• Uygulama (Application) katmanı
• Taşıma (Transport) katmanı • İnternet protokolü (IP-Internet Protocol)
• İnternet (Internet) katmanı
• Ağ erişim (Network Acess) katmanı Ağa erişim katmanı özel ağlarda partiküler teknoloji kullanımını yönetir. Hangi ağ
uygulaması veya hangi transfer protokolünün kullanıldığına bakmaz. Burada sadece bir
tane internet protokolü vardır, IP. IP tüm dünyada kullanılan ve herhangi bir bilgisayarın
herhangi bir zamanda internete erişmesini sağlar (1).
Ağ temelleri, topolojiler hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. TCP / IP Modeli (1)
Görüldüğü gibi TCP/IP modelindeki bazı katmanlarla OSI referans modelindeki

bazı katmanların isimleri aynı. Ancak bu iki modelin katmanları kesinlikle
birbirlerine uymazlar. Her iki modelde en çok dikkat çeken farklılıklara sahip
olan katmanda uygulama yani “Application” katmanıdır.
Tasarımcılar TCP/IP modelinin uygulama katmanın OSI modelinin oturum ve

sunum katman ları gibi tasarladılar. Tasarlanan uygulama katmanı sunum,
kodlama ve diyalog kontrol servislerini sağlayabilmekteydi.
Transport katmanı ise akış güvenliğinin servis kalitesi, akış kontrolü ve hata
düzeltme mekanizmalarını sağlıyor. Protokollerden biri, yani iletim kontrol
protokolü (TCP), ağ haberleşmesinde mükemmel ve esnek güvenlik, iyi veri
akışı ve düşük hata oranını sağlamakta.
TCP bağlantı yönlü bir protokoldür. Bu protokol segment denen uygulama Video 1. Network Eğitimi Ağ Nedir, Ağ Temelleri
katman bilgilerini paketlerken kaynak ve hedef arasındaki diyalogu sürdürebilir.
Bağlantı yönlü haberleşen bilgisayarlar arasında kapalı bir çevre bulunması
anlamına gelmiyor. Bu iki bilgisayar arasında 4. katmanlarda herhangi bir
zamanda bağlantı kurulabileceği anlamına geliyor.
D. Ek Kaynaklar
İnternetin amacı TCP segmentlere bölmek ve parçaları başka bir ağa
göndermek. Hiçbir bozulmaya uğramadan hedefe ulaşan paketler IP denen • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
özel bir protokolü kullanırlar. IP ve TCP arasındaki ilişki çok önemlidir. IP
paketlerin yönünü gösterirken TCP paketlere güvenli bir yolculuk sağlar. • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
Ağa erişim katmanı ise genel olarak çok karışık ve kafa karıştırıcı bir yapıya • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
sahiptir. Kullanıcı - ağ katmanı olarak ta bilinir. Bu katman hem mantıksal hem
de fiziksel tüm bileşenlerle ilişkilidir. Tüm ağ teknolojileri ayrıntıların ve OSI • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
modelinin “physical” ve “data link” katmanlarını içerir (1).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. TCP / IP ile OSI Referans Modeli B. TCP / IP Referans Modeli Katmanları
OSI referans modeli ile TCP/IP referans modelini karşılaştırdığımızda bazı
benzerlikler ve farklılıklar gözümüze çarpar :
Benzerlikler:
• Her ikisi de katanlı yapıda.

• Her ikisinin de farklı görevleri olan uygulama katmanı var.
• Her ikisi de iletim ve ağ katmanlarına sahip.
• Her ikisi de ağ profesyonelleri tarafından bilinmelidir.
• Her ikisi de paket anahtarlamalı yapıya sahiptir. Yani paketler aynı hedefe
birden fazla yol kullanarak gidebilirler.
Farklılıkları:
• TCP/IP sunum ve oturum katmanlarını beraber uygulama katmanında

bulundurur.
• TCP/IP veri hattı ve fiziksel katmanlarını beraber ağ erişim katmanında
bulundurur.
• TCP/IP aynı gözükmesine rağmen daha az katmanı vardır (1).
Şekil 4. TCP / IP Referans Modeli Katmanları (1)
TCP / IP Referans Modeli hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
Şekil 1. TCP / IP ile OSI Referans Modeli (1)
Video 1. Genel Ağ Protokolleri TCP IP
D. Ek Kaynaklar
Şekil 2. TCP / IP Referans Modeli ve Veri İletimi • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
Şekil 3. TCP / IP ile OSI Referans Modeli


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Ağ Protokolleri B. Ağ Protokolleri
Genel olarak internet protokol ailesi olarak adlandırılır.
Şekil 1. TCP / IP , OSI ve Ağ Protokolleri (1)
Bağlantı Katmanı (Network Access) Protokolleri

A.ARP-Adres Çözümleme Protokolü
ARP-Address Resolution Protocol
Fiziksel katmanda, IP adresten fiziksel adrese dönüşüm işinin yapılması gerekir. Şekil 2. TCP / IP ile OSI Referans Modeli
Bunun için sistemlerde adres çözümleme protokolü olan ARP (Address
Resolution Protocol ) ve ARP tabloları kullanılır. Bir paketin yerel ağda bir
sisteme gönderilebilmesi için IP adresinin yanında donanım adresinin de
bilinmesi gerekir. IP, bu fiziksel adresi öğrenebilmek için yerel ağdaki tüm
bilgisayarlara özel bir sorgulama paketi yollar. ARP istek paketi ( ARP request
packet) olarak anılan bu pakette alıcı sistemin IP adresi vardır ve bunun C. Ağ Temelleri Videosu
karşılığı olan fiziksel adresin gönderilmesi istenir. Ağ üzerindeki ARP’ leri etkin TCP / IP Referans Modeli hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
olan tüm düğümler bu istek paketlerini görürler. Kendilerini ilgilendiriyorsa
istek paketini gönderen yere fiziksel adreslerini gönderirler.
İnternet Katmanı (Internet ) Protokolleri

A.ICMP-Internet Kontrol Mesajı İletişim Kuralı-Protokolü
ICMP-Internet Control Message Protokol
ICMP-Internet Kontrol Mesajı İletişim Kuralı, hata mesajları ve TCP/IP

yazılımının kendi mesaj trafiği amaçları için kullanılır. Kontrol amaçlı bir
protokoldür. Genel olarak sistemler arası kontrol mesajları ICMP üzerinden
aktarılır.ICMP TCP/IP' nin işlemesine yardımcı olan bir protokoldür.Her hostta
mutlaka ICMP protokolü çalışır. Hata durumunda host tarafından geri
bilgilendirmeyi sağlar. ICMP ağ hakkında bazı bilgileri toplamak amacı ile de
kullanılır. ICMP paketleri ortamda bir geri besleme sağlarlar. Bu yolla ciddi
sorunları, haberleşen birimlere bildirerek bir hata bildirim mekanizması
oluştururlar. ICMP mesajı, IP paketinin veri bölümünde taşınır. Bu yüzden ICMP
paketlerinin dağıtım güvenilirliği, IP paketlerinin dağıtım güvenilirliği ile sınırlı
kalmaktadır. ICMP kullanan komutlara örnek olarak ping ve traceroute
verilebilir.
B.IGMP-Internet Grup Yönetim Protokolü

IGMP-Internet Group Management Protokol Video 1. Genel Ağ Protokolleri TCP IP
• TCP/IP'de çoklu dağıtım (multicast) üyelerini yönetmek için kullanılan bir

iletişim protokolüdür.
• Tekli dağıtım(unicast) bağlantılardaki ICMP ye benzerdir.
D. Ek Kaynaklar
• IGMP online streaming videolarda ve oyunlarda kullanılabilir. • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
• Bu tip uygulamaları desteklerken kaynaklarının daha verimli şekilde
kullanılmasını sağlar. • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
IGMP Temel Mesajları • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)

• Yayın alma isteği
• IGMP Subscribe: üyelik/ abonelik • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
• Yayın almayı kesme isteği • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)

• IGMP Unsubscribe: üyelik/abonelik iptali (5).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Ağ Protokolleri B. Uygulama Katmanı Protokolleri
İletim-Aktarım (Transport ) Katmanı Protokolleri DNS- Domain Name Server
A.TCP- İletim Kontrol Protokolü İnternet ağını oluşturan her birim sadece kendine ait bir IP adresine sahiptir. Bu IP
TCP-Transport Control Protocol adresleri kullanıcıların kullanımı için www.site_adı.com gibi kolay hatırlanır adreslere
karşılık düşürülür. DNS sunucuları, internet adreslerinin IP adresi karşılığını kayıtlı
Gelişmiş bilgisayar ağlarında paket anahtarlamalı bilgisayar iletişiminde tutmaktadır. Alan Adı Sistemi'nin yarattığı ilişkiler 1e1 olmak zorunda değildir. Bir alan
kayıpsız veri gönderimi sağlayabilmek için TCP protokolü adına birden fazla IP numarası atanabilir. Bu yoğun talep olan hallerde geçerlidir.
yazılmıştır.HTTP,HTTPS, POP3, SMTP ve FTP gibi internet'in kullanıcı açısından Wikipedia.org, yahoo.com, google.com gibi adreslerde bu çok olur. Ama daha yaygını,
en popüler protokollerinin veri iletimi TCP vasıtasıyla yapılır. birçok alan adı tek bir IP'ye atanabilir. Buna da "Sanal Evsahipliği" (Virtual Hosting) denir.
TCP, gönderilen veriler için özel bir TCP kabul ( TCP ACK ) paketi gönderir. Bu NTP-Network Time Protocol
paket, gelmiş olan paketlerden hangi byte'a kadar olan kısmının doğru olarak Ağ Zaman Protokolü, NTP, değişken gecikmeye sahip paket anahtarlamalı ağlar üzerindeki
alındığını gösterir. Gönderen taraf, kabul gelmediği sürece paketi arka arkaya bilgisayarların saatlerinin eş zamanlanmasının sağlanması için kullanılan bir protokoldür.
birkaç kez yollar (belli bir süre sonra da pes eder). NTP, 123 no'lu port üzerinden, Kullanıcı Datagram Protokolü (UDP)'nü kullanır. Otomatik
olarak saati senkronize eder.
B.UDP - Kullanıcı Veri Bloğu İletişim Kuralları
UDP -User Datagram Protocol Simple Network Management Protocol: "Basit Ağ Yönetimi Protokolü" adı verilen bu
teknoloji, bilgisayar ağları büyüdükçe bu ağlar üzerindeki birimleri denetlemek amacıyla
UDP (Kullanıcı Veribloğu İletişim Kuralları), TCP/IP protokol takımının iki tasarlanmıştır. SNMP, ağ cihazlarında yönetimsel bilgi alışverişinin sağlanması için
aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı kurmadan yollar. oluşturulmuş bir uygulama katmanı protokolüdür. Ağ aygıtlarından istatistiksel bilgiler
Gelişmiş bilgisayar ağlarında paket anahtarlamalı bilgisayar iletişiminde bir toplar. Aygıta bağlı kullanıcılar, internet bağlantı hızı, sıcaklık, sistem çalışma süresi gibi
datagram modu oluşturabilmek için UDP protokolü yazılmıştır. Bu protokol çeşitli bilgiler SNMP'de tanımlanmış ağaç yapısı içinde tutulurlar. Üç adet sürümü vardır.
minimum protokol mekanizmasıyla bir uygulama programından diğerine mesaj SNMP v1, SNMP v2, SNMP v3. 3. sürüm SNMP'ye pek çok güvenlik özelliği getirmiştir.
göndermek için bir prosedür içerir. Ayrıca bu protokol 'transaction'
yönlendirmelidir. Paketin teslim garantisini isteyen uygulamalar TCP
protokolünü kullanır.
Geniş alan ağlarında (WAN) ses ve görüntü aktarımı gibi gerçek zamanlı veri TCP / IP Referans Modeli hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
aktarımlarında UDP kullanılır. UDP bağlantı kurulum işlemlerini, akış kontrolü
ve tekrar iletim işlemlerini yapmayarak veri iletim süresini en aza indirir. UDP
ve TCP aynı iletişim yolunu kullandıklarında UDP ile yapılan geçek zamanlı veri
transferinin servis kalitesi TCP'nin oluşturduğu yüksek veri trafiği nedeniyle
azalır. UDP'yi kullanan protokollerden bazıları DNS, TFTP, ve SNMP
protokolleridir. Uygulama programcıları birçok zaman UDP'yi TCP'ye tercih
eder. UDP ağ üzerinde fazla bant genişliği kaplamaz. UDP güvenilir olmayan
bir aktarım protokolüdür. Ağ üzerinden paketi gönderir ama gidip gitmediğini
takip etmez ve paketin yerine ulaşıp ulaşmayacağına onay verme yetkisi
yoktur. UDP üzerinden güvenilir şekilde veri göndermek isteyen bir uygulama
bunu kendi yöntemleriyle yapmak zorundadır.
Uygulama (Application) Katmanı Protokolleri

A. Yönetim (management) Protokolleri
• BOOTP, DNS, SNMP, NTP
B. Uzak İletişim (remote communications) Protokolleri
• Telnet, SSH
C. Dosya (File) Transfer Protokolleri
• FTP, TFTP
D. İleti Uygulama (Mail Application) Protokolleri
• SMTP, POP3, IMAP4
E. Tarayıcı (Browser) Protokolleri Video 1. Genel Ağ Protokolleri TCP IP
• HTTP, HTTPS, TLS/SSL
F. IP üzerinden Ses (Voice over IP) Protkolleri
• SIP, RTP D. Ek Kaynaklar
BOOTP- Bootstrap Protokolü • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
BOOTP bir bilgisayar açılıyorken önyükleme işlemi esnasında kullanılır. BOOTP
yapılandırma sunucusu bir adres havuzundan herbir istemciye bir IP adresi • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
tahsis eder.DHCP aynı amaç için daha gelişmiş bir protokoldür ve BOOTP
kullanımının yerini almıştır. Birçok DHCP sunucusu BOOTP desteği de • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
sunmaktadır.
DHCP-Dynamic Host Configuration Protocol
DHCP, basit olarak sistemdeki bilgisayarlara IP adreslerini atamak için • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
kullanılan servistir. DHCP’nin temel özelliği sistemi kuran kişilerin tek tek tüm
makineleri gezip aynı veya benzer parametreleri defalarca eliyle girmesini • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
engellemek, böylece zaman kazanmak ve sistem yöneticisinin işini
kolaylaştırmaktır. DHCP protokolü ile TCP/IP ağında bulunan bilgisayarların IP,
subnet, gateway, domanin, DNS sunucu adresleri gibi yapılandırmaları
otomatik alınır. Çoğu zaman son kullanıcılardan statik olarak IP adresi
girmelerini istemek sorunlara sebep olur, bunun yanında tüm kullanıcılara
statik IP verilecek kadar bir IP adresi bloğunuz olmayabilir (5).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Uygulama Katmanı Protokolleri B. Uygulama Katmanı Protokolleri
Uygulama (Aplication) Katmanı Protokolleri IMAP4 (Internet Message Access Protocol)
Remote Communication Protocols IMAP ( İnternet Mesaj Erişim Protokolü ), bir e-posta iletişim protokolüdür. IMAP ve
Telnet-Telecommunication Network POP3 kullanımı arasındaki temel fark IMAP ile E-Posta sunucusuna bağlantı kurulduğunda,
kutuda birikmiş e-postaların sadece başlık bilgilerini istemciye getirir. POP3 ise bütün
Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir mesajları istemciye çeker. Genel prensip olarak kullanıcı ve e-posta sayısının çokluğuyla
makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan doğru orantılı olarak kullanılır. Uygulamada web postası kullanan neredeyse bütün
programlara verilen genel isimdir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için sunucularda IMAP protokolü kullanılır.
orada bir kullanıcı isminizin (username) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için
bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Tarayıcı Uygulama Protokolleri: HTTP, HTTPS
HTTP (Hypertext Transfer Protocol; Hipermetin Aktarım İletişim Kuralı), ağ üzerinden
Telnet güvensiz bir protokoldür. Telnet protokolü kullanıcı adı (username) ve web sayfalarının alışverişi ve görüntülenmesi için kullanılan iletişim kuralıdır.
şifrenizi (password) bağlı bulunduğunuz ağda kolaylıkla görebilecek bir format
olan PLAIN TEXT (düz metin) düzeninde göndermektedir. Bu kullanıcı isminizin HTTPS-Güvenli Hiper Metin Aktarım İletişim Kuralı
ve şifrenizin ağı dinleyen herhangi biri tarafından kolaylıkla görülebileceği HTTPS- Secure Hypertext Transfer Protocol
anlamına gelir.
HTTP nin güvenli ağ protokolü ile birleştirilmiş olanıdır. Klasik HTTP protokolüne SSL
SSH(Secure Shell/Güvenli Kabuk) protokolünün eklenmesi ile elde edilir. Bankacılık işlemleri için banka siteleriyle bağlantı
kurulduğunda ya da kredi kartıyla ödeme yapılan sistemlerde kredi kartı bilgileriniz
SSH ağ üzerinden başka bilgisayarlara erişim sağlamak, uzak bir bilgisayarda doğrulanırken, tarayıcınızdaki adres çubuğunun başında "http" yerine "https" yazdığını
komutlar çalıştırmak ve bir bilgisayardan diğerine dosya transferi amaçlı görürsünüz."https" yazılan adreslerle bağlantı kurduğunuzda, bilgiler sadece karşı taraf ve
geliştirilmiş bir protokoldür. Güvensiz kanallar (internet vs) üzerinden güvenli sizin tarafınızdan okunabilecek şekilde şifrelenir. https, bilgi güvenliği gereken zamanlarda
haberleşme olanağı sağlar. Bir iletişimde SSH aşağıda belirtilen temel unsurları uygulanan bir güvenli iletişim protokolüdür (5).
sağlar.
• Authentication /Kimlik denetimi
• Encryption /Şifreleme
• Integrity /Bütünlük. C. Ağ Temelleri Videosu
TCP / IP Referans Modeli hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki video izlenebilir.
SSH, Telnet ve rlogin gibi ağ üzerindeki başka bir sunucuya uzakta bulunan bir
başka makineden bağlantı sağlayan birprotokoldür. Telnet ve rlogin kullanıcı
şifreleri dahil tüm iletişim şifrelenmeden gerçekleştirilirken, SSH iletişimi
kriptografik yöntemle şifreler.
File Transfer Protocol
FTP, bir veri yığınının bir uç aygıttan diğerine iletimi için kullanılmaktadır. Bir
dosyayı FTP kullanarak başka bir TCP/IP ağı üzerindeki kullanıcıya yollamak için
o ağdaki bilgisayarda geçerli bir kullanıcı ismi ve şifresi gerekmektedir.Bir çok
FTP sunucusu, kullanıcı ismi ve parola olmadan erişim için "anonim FTP"
(anonymous FTP) desteği verir. http://filezilla-project.org/
TFTP- Trivial File Transfer Protocol

TFTP, 1980 yılında tanımlanmış, FTP' nin temel fonksiyonel şekli olarak ifade
edilen basit dosya transfer protokolüdür. Basit yapısından dolayı kullanılması
esnasında çok az bellek tüketilmektedir. Bu özelliğinden dolayı, yeterli yığın
bellek cihazı (mass storage device) olmayan yönlendirici (router) bilgisayarların
önyüklemesinde kullanılırdı. Halen ağ üzerinde bulunan host makineler
arasında küçük dosyaların transferi için kullanılır.
İleti Uygulama Protokolleri Video 1. Genel Ağ Protokolleri TCP IP

SMTP- Simple Mail Transfer Protocol
SMTP, bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini
belirleyen protokoldür. Sadece e-posta yollamak için kullanılan bu protokolde,
basitçe, istemci bilgisayar SMTP sunucusuna bağlanarak gerekli kimlik
D. Ek Kaynaklar
bilgilerini gönderir, sunucunun onay vermesi halinde gerekli e-postayı • M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri 481BB0089 Modülü, 2011, Ankara (E-Kitap)
sunucuya iletir ve bağlantıyı sonlandırır. E-posta almak için POP3 ya da IMAP
protokolü kullanılır. • M.E.B. Açık Öğretim Okulları Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 Ders Notu (E-Kitap)
POP ve IMAP (Internet Message Access Protocol - İnternet İleti Erişim • MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)
Protokolü) günümüzde en çok kullanılan iki e-posta protokolüdür. Tüm güncel
e-posta alıcıları ve sunucuları iki protokolü de destekler. POP3 (Post Office • Bilgisayar Eğitim Videosu - Donanım Rehberi (Youtube Video)
Protokol 3), OSI referans modelinin uygulama katmanında çalışan bir E-posta
iletişim protokolüdür. POP protokolü birkaç versiyon olarak geliştirilmiştir ve şu • Bilişim Teknolojileri-Temel Kavramlar (Youtube Video)
anda standart olarak kullanılanı 3. versiyonudur. Bu yüzden POP3 adı kullanılır.
Bu protokol yerel E-posta alıcıları tarafından uzak sunucudan E-postaları • Microsoft Windows İşletim Sisteminde Bilgisayarınızın İşlemci Hızını Öğrenme (URL)
indirmek için kullanılır ve bu işlem TCP/IP bağlantısı üzerinden gerçekleştirilir.
E-posta gönderilirken SMTP protokolü kullanılır. Söz konusu e-posta, e-posta
sunucuları arasında aktarılırken de SMTP kullanılır. Alıcı e-postayı okumak
istediğinde bilgisayarına indirmek için arka planda POP3 protokolü kullanılır.
POP3, yalnızca e-postayı almak için ve son kullanıcılar tarafından kullanılır (5).


bir bölümü.

düzenlenmiş hali.
A. Bilgisayar Ağı
C. Uygulama Videosu 1 C. Uygulama Video 2

Ağ Araçları hakkında temel bilgilere erişmek için bilgilendirici video izlenebilir. Kablo özelikleri hakkında temel bilgilere erişmek için bilgilendirici video izlenebilir.
Video 1. Ağ Araçları Video 1. Kablo Özelikleri

denir.
A. Bilgisayar Ağı
Test: MEGEP Ağ Temelleri
A. İkili Say Sistemi Videosu B. Ağ Aygıtları Bilgilendirici Video

İkili Sayı Sistemi hakkındaki bilgilere erişmek için bilgilendirici video izlenebilir. Genel Ağ Aygıtları hakkında temel bilgilere erişmek için bilgilendirici video izlenebilir.
Video 1. İkili Sayı Sistemi Video 2. Genel Ağ Aygıtları

denir.
A. Bilgisayar Ağı
Test: MEGEP Ağ Temelleri
C. Ağ Sorunlarını Giderme Videosu D. OSI Referans Modeli Videosu

Ağ sorunlarını gidermek için bilgilendirici video izlenebilir. Genel Ağ Aygıtları hakkında temel bilgilere erişmek için bilgilendirici video izlenebilir.
Video 1. Ağ Sorunlarını Giderme Video 2. OSI Referans Modeli

denir.

Ag Temelleri14.04.2014

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Ag Temelleri14.04.2014

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ag Temelleri14.04.2014

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

AĞ TEMELLERİ DERS NOTU

Bilgisayar Ağı Nedir?

A. Bilgisayar Ağı Nedir? B. Bilgisayar Ağı (Computer Network)

Şekil 2. Bilgisayar Ağı (Network)

Şekil 1. Bilgisayar Ağı Bileşenleri.

Ağ, birbirine iletişim aygıtları ve iletim ortamları aracılığıyla, çoğunlukla

Network Tasarımındaki Amaçlar

Ölçeklenebilirlik (Scalability): Bir uygulama veya ürünün, değişik boyutlardaki

Mini Sözlük Referanslar

C. Bilgisayar Sistemi ve Bileşenleri

Şekil 1. Verinin Karar Bilgisine Dönüşüm Süreci (2).

Şekil 1’ den de görülebileceği gibi, önce çeşitli kaynaklardan veriler

Diğer taraftan, her türlü veriyi sayıya dönüştürerek ifade etmek de

Mini Sözlük Referanslar

İletişimde, bir kaynak göndereceği mesajı elektrik sinyalleri olarak şifreler ve

İletişimde, analog ve dijital sinyaller verileri iletişim kanalları üzerinden

3. MEGEP İşlemciler (CPU) 481BB0009 Modülü (E-Kitap)

Mini Sözlük Referanslar

Bilgisayardaki alfa-nümerik bilgi sistemini dönüştürmek için çoğunlukla ve

• M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)

• MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu

• Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.

• Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

• Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi

Mini Sözlük Referanslar

Veri iletişim sistemi 5 elemandan oluşur:

1. Message (Mesaj): iletilen bilgidir (ses, görüntü, metin, sayı, resim)

Şekil 1. Veri İletişim Sistemi

Veri akışı 3 şekilde olabilir:

1. Simplex: iletişim tek yönlüdür (televizyon, keyboard, monitor)

• M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)

• MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu

• Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.

• Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

Mini Sözlük Referanslar

PARALEL İLETİŞİM SERİ İLETİŞİM

Asenkron Seri İletişim:

Şekil 4. Seri İletişim (5).

Şekil 4. Asenkron Seri İletişim (5).

Senkron Seri İletişim:

• Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.

• Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

• Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi

Mini Sözlük Referanslar

Mantıksal bağlantı ise, protokol denilen standartlarda kullanılır. Ağ üzerinde

Bilgisayarın Temel Parçaları (Bileşenleri):

Şekil 3. Temel Elektronik Parçalar (Devam).

• M.E.B. MEGEP Ağ Temelleri Modülü, 2008, Ankara (E-Kitap)

• MKÜ Antakya Meslek Yüksekokulu Ağ Temelleri Ders Notu

• Academytech-CCNA-Türkçe Eğitim Notu.

• Tan, S.O.Karabük Üniversitesi, KBT 115 Ağ Temelleri Ders Notları

• Korkmaz S. Bilgisayar Ağ Sistemleri, Ağ Temelleri (Network). Kırklareli Üniversitesi

Mini Sözlük Referanslar

2-Kişisel Bilgisayarların Parçaları (Bileşenleri, Alt Sistemleri):

• Baskı devre kartlar (PCB) : Çiplerin, elektronik elemanların ve entegre

• CD Sürücü: Okunabilir hafıza olan kompakt diskteki veriler okuyabilen

• Merkezi İşlem Birimi (CPU) : Tüm hesaplamaların yapıldığı bilgisayarın

• Disket Sürücü: Diskete veri yazıp okuyabilen disket sürücü.