03/10/2021

Chapter

6
THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN
HOÀN TOÀN

NỘI DUNG
Nguyên nhân của độc quyền
Ra quyết định về sản xuất và giá cả
Độc quyền và cạnh tranh
Tối đa hóa LN & Doanh thu của DNĐQ

1
 03/10/2021

NGUYÊN NHÂN CỦA ĐỘC QUYỀN

KHÁI NIỆM
Độc quyền hoàn toàn là người bán hàng hóa duy nhất và
không có sản phẩm thay thế gần gũi, gọi là doanh nghiệp
độc quyền
Độc quyền về nguồn lực
 Một nguồn lực quan trọng cần thiết cho quá trình sản
xuất được sở hữu bởi một DN duy nhất
 THÍ DỤ: Công ty khai thác kim cương DeBeers sở hữu
80% sản lượng kim cương trên thế giới
 Mặc dù không sở hữu 100% sản lượng kim cương
nhưng DeBeers chi phối rất lớn giá của kim cương
3

NGUYÊN NHÂN CỦA ĐỘC QUYỀN

Các quy định của chính phủ
Chính phủ bảo hộ cho một DN duy nhất
quyền được sản xuất một vài loại hàng hóa &
dịch vụ như bằng sáng chế, luật bản quyền
Độc quyền được hình thành từ sự cho phép
của một sức mạnh chính trị tuyệt đối
THÍ DỤ: Nhà vua cấp cho đồng minh Giấy
phép kinh doanh độc quyền khai thác các
quặng mỏ
4

2
 03/10/2021

NGUYÊN NHÂN CỦA ĐỘC QUYỀN

Quy định sản xuất
Một doanh nghiệp có khả năng sản xuất hàng
hóa với CPSX thấp hơn so với phần lớn các
NSX khác
THÍ DỤ: Công ty cấp nước thủy cục, công ty
điện lực…

RA QUYẾT ĐỊNH VỀ SẢN XUẤT VÀ GIÁ CẢ

ĐỘC QUYỀN & CẠNH TRANH
 Khác nhau giữa DNCT và DNĐQ là khả năng ảnh hưởng
lên giá cả hàng hóa:
o DNCT thể không kiểm soát được sản lượng, họ là
người chấp nhận giá “PRICE TAKER”
o DNĐQ là NSX duy nhất, họ có thể thay đổi sản lượng
để kiểm soát giá bán
 Hình (a), sản phẩm của các DNCT là đồng nhất nên
đường cầu co giãn hoàn toàn (đường cầu nằm ngang)
 Hình (b), DNĐQ là NSX duy nhất trên thị trường nên
đường cầu DN là đường cầu thị trường
6

3
 03/10/2021

RA QUYẾT ĐỊNH VỀ SẢN XUẤT VÀ GIÁ CẢ

DOANH THU CỦA DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN

4
 03/10/2021

ĐƯỜNG CẦU & ĐƯỜNG DOANH THU BIÊN

ĐƯỜNG CẦU & ĐƯỜNG DOANH THU BIÊN

Khi DNĐQ tăng sản lượng bán ra, hành vi này
gây ra hai hiệu ứng như sau:
HIỆU ỨNG SẢN LƯỢNG: Sản lượng bán ra
nhiều hơn, đồng nghĩa Q cao hơn, dẫn đến xu
hướng tổng doanh thu tăng
HIỆU ỨNG GIÁ: Giá giảm, đồng nghĩa P thấp
hơn, dẫn đến xu hướng tổng doanh thu giảm

10

5
 03/10/2021

TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN

11

TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN

ĐIỀU KIỆN TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN
MR = MC
CÔNG THỨC TÍNH LỢI NHUẬN

[1] π = TR – TC

[2] π = (P – ATC)*Q

12

6
 03/10/2021

LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN

13

TỔN THẤT DO ĐỘC QUYỀN GÂY RA

14

7
 03/10/2021

TÍNH KHÔNG HIỆU QUẢ CỦA ĐỘC QUYỀN

15

PHÂN TÍCH HÀNH VI PHÂN BIỆT GIÁ

16

8
 03/10/2021

PHÂN TÍCH HÀNH VI PHÂN BIỆT GIÁ

ĐỘC QUYỀN MỘT GIÁ
Hình (a), doanh nghiệp độc quyền bán một
mức giá giống nhau cho tất cả khách hàng
Thặng dư DNĐQ = DT tam giác màu xanh
ĐỘC QUYỀN PHÂN BIỆT GIÁ HOÀN TOÀN
Hình (b), doanh nghiệp phân biệt giá theo
từng mức sản lượng
Thặng dư DNĐQ = DT tam giác màu vàng
17

ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN

18

9
 03/10/2021

ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN

Định giá tại chi phí biên: P = MC < ATC =>
Lỗ
Lỗ = DT tam giác màu hồng

19

Chapter

THANK YOU!

10