KOMFIL- KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO
WIKA iba-ibang wikang katutubo.
Integral na bahagi ng tao pagkapanganak niya. Katulong ito ng: ⮚ Pambansang watawat “Maraming iba’t ibang wika sa daigdig at bawat isa’y may kahulugan. Ngunit kung hindi ako marunong ng wikang ginagamit ng aking kausap, ⮚ Pambansang awit hindi kami magkakaunawaan.” ⮚ At ibang pambansang sagisag sa pagtatatag ng isang -1 Korinto 14: 10-11 pambansang pamahalaan. *Ang wika ay sadyang napakahalaga sa buhay ng tao. Ito ang kaniyang Mga bansa sa Timog Amerika at Aprika na nagpanaitili ng wika ng instrumento o kasangkapan sa pagbabahagi ng kaniyang nadarama at kanilang manananakop. opinyon. Sa pamamagitan din ng ng wika ay nasasalamin ang kultura ng Espanyol- Mexico, Cuba, Bolivia, Argentina, Chille at iba pa. tao na gumagamit nito. Portuges- wikang pambansa ng Brazil pagkatapos palayain ng *Ang wika ay isang uri ng pakikipagtalastasan na nagbabahagi sa kultura Portugal Pranses- wikang pambansa ng Algeria at paniniwala ng isang tao at pakikisalamuha sa komunidad. *Ang wika ay gamit ng komunikasyon na binubuo ng simbolo o letra at Ingles – Wikang pambansa ng Timog Africa mga panuntunang (rules) sinusunod . Sa kabilang dako, ang mga bansang ito ang hindi yumakap sa wika ng mananakop. *Ang wika ay masining at malikhain. Hindi tayo basta nagsasalita na walang nais ipahayag. Ang bawat mensahe ay may kahulugan at bawat • Indonesia- X Dutch pagpapakahulugan ay dumaraan sa masalimuot na proseso. *Ang wika • Malaysia- X Ingles ay isang pamamaraang ginagamit sa pagpapaabot ng kaisipan at • Filipinas- X Kastila, Espanyol at iba pa. damdamin sa pamamagitan ng pagsasalita at pagsulat. AYON KAY B. MGA ISYUNG PANGWIKA HENRY GLEASON, ang wika ay isang masisitemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang UNA magamit ng taong kabilang sa isang kultura. Ang napapagkaisahang pasya sa 1934 Kumbensiyong Konstitutional na a.Masisitemang balangkas pumili ng isang katutubong wika upang pagbatayan ng Wikang Pambansa . - Nagsisimula sa tunog o ponema Ayon kay Felipe R. Jose, Agosto 13, 1934, tagalog na ang liyamadong hal. /a.s.o/ katutubong wika. Sa pagsama-sama ng tunog nakabubuo tayo ng salita o Ngunit sinalungat ito ng mga delegadong nagnanais na wika nila ang morpema. hal. ASO maiproklama. Pangunahing naging kalaban ng mga tagalista ang mga Tuloy-tuloy na pahayag o pangungusap na nangangailangan ng tamang deegadong nagpasok ng Sebwano at Ilokano. sintaksis. IKALAWA Ang aso ay kumakahol. Ang paglapastangang ginawa ni Gng. Arroyo sa Wikang Filipino. * Pansinin kung tama ang sumusunod na mga Executive Oder Blg. 210 Establishing the Policy to Strengthen pangungusap. Ingles the Use of English as a Second Language in the System of Education” The baby swallowed the black ant. * Kinwestiyon ng Korte Suprema noong Abril 27,2007 The black ant swallowed the baby. Isinasaad ng EO 210 Filipino …ang wikang Ingles ay ituturo bilang pangalawang wika sa lahat ng antas Nilunok ng sanggol ang itim na langgam. ng Sistema ng edukasyon, simula sa unang baitang. Nilunok ng itim na langgam ang sanggol. … ang wikang Ingles ay nararapat gamitin bilang midyum sa asignaturang b.inasalitang tunog English, Math at science hanggang sa ikatlong baitang. - Ang lahat ng titik sa salitang binibigkas at binabasa natin ay may kanya … ang wikang Ingles ay gagamitin bilang pangunahing wika sa pagtuturo kanyang tunog at estilo ng pagpapatunog. sa lahat ng institusyong pampubliko sa antas sekundarya. ….at bilang Hal. Seven- pito /pito?/ pangunahing midyum sa pagtuturo, ang bilang ng oras na ilalaan sa mga asignaturang ituturo sa Ingles sa antas ng sekundarya ay hindi bababa ng whistle- pito /pi.toh/ 70% ng kabuoang oras na inilaan sa lahat ng larangan ng pagkatuto ( c.Pinili at isinaayos learning areas) - Nakapagbibitaw tayo ng salitang may ibang mensahe subalit hindi … ang wikang Filipino ay mananatiling midyum ng pagtuturo sa direktang nakasasakit o kaya minsa’y gusto nating umiwas na tayo’y asignaturang Filipino at Araling Panlipunan. gawing katatawanan. IKATLO Halimbawa: Pag-uusap nila Tarzan at Jane sa pelikula Ang panukalang pagpaslang ng Commission on Higher Education Jane: Tarzan, saan ikaw punta? (CHED) sa Filipino, Panitikan at Philippine Government and Constitution Tarzan: Jane, ako punta ilog hugas itlog. bilang mga asignatura sa kolehiyo. d.arbitraryo ► CHED Memo No. 20, s. 2013 -Ang pagkasunduan ng isang grupo upang may tiyak na pantawag sa isang ► bagay. B. VARYASYON AT REHISTRO NG WIKA Hal. Ayon sa Ethnologue: Language of the World , 15th ed. (2005) at CIA FEET EGG World Fact Book, Papua New Guinea 820 Tagalog Paa Itlog Indonesia 742 Ilokano Saka Iklug Nigeria 516 Ibanag Takki Illug Itawes Taka Ilug Filipinas mahigit kumulang na 180 Ifugao Huki Itlog Kalinga suki iplog ANG PAPEL NG WIKANG PAMBANSA SA GITNA NG PAGKAKAIBA-IBA NG WIKA SA BANSA * Nakbatay ang pagkakaroon ng varayti at varyasyon ng wika sa paniniwala ng mga linggwist ng pagiging heterogeneous o pagkakaiba ng wika. Ang Wikang Pambansa - Sausure 1916 Ayon kay Virgilio S. Almario * Hindi kalianman pagkakatulad o uniformidad ng anumang ► Iba’t ibang nasyonalidad at iba-ibang wikang katutubo. ► wika. - Bloomfield, 1918 Mabisang bigkis sa pagkakaisa at pagkakaunawaan. Maaaring ang pagkakaiba ay; ► Ang pagkakaroon ng wikang pambansa, sa gayon ay, para sa a. Bigkas pambansang pagkakaunawaan. b. Tono ► Sumibol ang damdamin ng pagkakaisa ng mga mamamayang may c. Uri at anyo ng wika //rhgastonKSU KOMFIL- KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO Uri ng varayti ng wika ayon kay Clafford (1965) ayon sa sitwasyon o okasyon. 1. Permanente- Para sa mga tagapagsalita/ tagabasa Haliimbawa : Usapan ng mga kabataan na nag-aaral sa Hal. Diyalekto at Idyolek . 2. Pansamantala- Nagbabago kung may pagbabago sa sitwasyon. a. kolehiyo Register- Kaugnay ng panlipunang papel na “ it’s so hard naman to make pila pila here” ginagampanan ng tagapagsalita sa oras ng pagpapahayag b. Estilo- Kaugnay ng relasyon ng nagsaslita sa kausap. c. Mode- “ hoy, nagets mo ba sabi ko sa text ko?” Kaugnay sa midyum na ginagamit sa pagpapahayag tulad ng “ Oh, how sungit naman our teacher in Filipino” pasalita o pasulat. ∙ Sa pangkat-wika o speech community makikita ang varyasyon ng wika sa pamamagitan ng; b. Paghihiram (lexical borrowing) a. Mga taong bumubuo nito b. Pakikipagkomunikasyon - Sa paraang ito , ang isang salita o higit pa ay hinihiram c. Interaksyon ng mga tao dahil wlang katumbas ang mga ito sa varayting ginagamit d. Sa mga katangian ng pananalita ng mga tao ng nagsasalita. Sa sosyal na katangian ng mga tao. Hal. Hamburger, pizza, CD, Internet, World Wide Web
MGA TEORYA AT PANANAW NG
2. Teoryang Akomodasyon VARAYTI NG WIKA Kaugnay ito ng mga teorya sa pag-aaral/ pagkatuto ng 1. Teoryang Sosyolinggwistiko panagalawang wika sa linguistic convergence at linggwistic - Sa palagay ang wika ay panlipunan at ang speech ay pang divergence. Nakapokus ito sa taong kasangkot sa sitwasyong indibidwal pangwika. - Ang wika ay hindi kumpleto sa sinumang indibidwal o -Howard Giles (1982) nagsasalita , nagagawa lamang ito sa loob ng isang kolektibo a. LINGGWISTIC CONVERGENCE (tagpo) o pangkat, gayundin makikita ang paghahalo-halo ng varayti Ipinapakita na sa interaksyon ng mga tao, nagkaroon ng wika, diyalekto at register sa dalawang paraan. * Ang ng tendensya na gumaya o bumagay sa pagsasalita wika ay isang kasangkapan ng sosyalisasyon na ang ng kausap para bigyang-halaga ang pakikiisa, relasyong sosyal ay hindi matutupad kung wala ito. -Sapir pakikipaglagayang loob, pakikisama o kaya’y (1949) pagmamalaki sa pagiging kabilang sa grupo. b. LINGGWISTIC DIVERGENCE (pagkakalayo) a. Code Switching o palit koda Pilit na iniiba ang pagsasalita sa kausap para ipakita - Ang isang nagsasalita ay gumagamit ng iba’t ibang varayti o iphayag ang pagiging iba at di-pakikiisa at pagkakaroon ng sariling identidad. //rhgastonKSU