Professional Documents
Culture Documents
Bài Giảng Kỹ Thuật Phân Tích Vật Liệu Rắn - Phân Tích Cấu Trúc Tinh Thể Bằng Phương Pháp Nhiễu Xạ Tia X - 1055033
Bài Giảng Kỹ Thuật Phân Tích Vật Liệu Rắn - Phân Tích Cấu Trúc Tinh Thể Bằng Phương Pháp Nhiễu Xạ Tia X - 1055033
Bài Giảng Kỹ Thuật Phân Tích Vật Liệu Rắn - Phân Tích Cấu Trúc Tinh Thể Bằng Phương Pháp Nhiễu Xạ Tia X - 1055033
Tia X
Töû ngoaïi ñeán hoàng ngoaïi
Soùng cm
Kế hoạch học môn : Kỹ thuật phân tích vật liệu rắn
2. Lê Công Dưỡng . Kỹ thuật phân tích cấu trúc bằng tia Rontghen
Chương I : Kỹ thuật Rontghen .
Chương II : Phân tích cấu trúc đơn tinh thể .
Chương III : Phân tích cấu trúc đa tinh thể .
3. Lê khắc Bình . Ứng dụng phổ học biến điệu để nghiên cứu tính chất
quang của Chất rắn. Bài giảng ở lớp học Quang học và Quang phổ. Nha Trang
2000.
Tài liệu tham khảo môn : Kỹ thuật phân tích vật liệu rắn
4. Lê Khắc Bình . Xác định các hằng số quang và độ dày của màng mỏng
bằng phương pháp quang. Bài giảng ở lớp học Quang học và Quang phổ. Nha
Trang 2001.
5. W. Orton . Electron Paramagnetic Resonance .
Chương I : Introduction.
6. Semiconductors and Semimetals. Vol 9 : Modulation Techniques.
Edited by R. K. Willardson and Albert C. Beer. Academic Press . New-York . London . 1972.
Chương 1. Electroreflectance
Chương 3. Electroabsorption
Chương 4. Thermal and Wavelength Modulation Spectroscopy
Chương 6. Electric-Field Effects on the Dielectric Function of
Semiconductors and Insulators.
7. Harland G. Tompkins . William A. McGahan . Spectroscopic
Ellipsometry and Reflectometry : A User’s Guide. John Wiley & Sons
Inc.,1999.
Mở đầu
Nhiễu xạ tia X là một kỹ thuật mạnh để đồng nhất
các vật thể kết tinh.
Phương pháp này còn cho các thông tin khác như
* Kích thước của hạt trong vật liệu đa tinh thể
a1 , a2 , a3 - vectơ tịnh tiến cơ sở
có thể chọn tùy ý
Tn n1a1 n2a2 n3a3
vectơ tịnh tiến của mạng tinh thể
Mạng tinh thể
Tn n1a1 n2a2 n3a3
Tùy cách chọn a1 ,a2 , a3
n1 , n2 và n3 có thể là số nguyên hoặc số phân
Yếu tố đối xứng : phép biến đổi không gian làm cho mạng
tinh thể trùng lại với chính nó.
Tam tà C1 ( không )
Đơn tà C2 hoặc ( C2 + I )
Trực thoi 3 trục C2 hoặc ( C2 + I )
Ba phương C3 hoặc ( C3 + I )
Bốn phương C4 hoặc ( C4 + I )
Sáu phương C6 hoặc ( C6 + I )
Lập phương 4 trục C3
Các mạng tinh thể cơ bản . Mạng Bravais
Hệ đơn tà a 1 a 2 a3 ;
= = 90o
Hệ trực thoi a 1 a 2 a3 ;
= = = 90o
Hệ ba phương a1 = a 2 = a3 ;
= = < 120o,90o
Hệ bốn phương a1 = a 2 a3 ;
= = 90o ; = 120o
Hệ sáu phương a 1 = a 2 a3 ;
= = = 90o
Hệ lập phương a 1 = a 2 = a3 ;
= = = 90o
Ô nguyên tố Wigner-Seitz
Ô Wigner-Seitz của
mạng lập phương I
Cách vẽ ô Wigner-Seitz
Một họ mặt song song và cách đều nhau được biểu thị bằng
các chỉ số Miller như nhau.
Khoảng cách dhkl giữa họ mặt (hkl) cho các hệ tinh thể
Khoảng cách giữa các mặt ( hkl )
Họ mặt có chỉ số Miller càng nhỏ có khoảng cách giữa hai mặt kế
nhau càng lớn và có mật độ các nút mạng càng lớn
Tinh theå = Maïng Bravais + cô sôû
ClCs
000 & ½½½
ClNa
000 & ½00
Kim cương
000 & ¼¼¼
Lục giác xếp chặt
Mạng Bravais : lục giác P
Cơ sở : gồm 2 nguyên tử như nhau ở ( 0,0,0 ) và ( 2/3,1/3,1/2 )
Hệ số lấp đầy ( bởi các quả cầu ) : 0,74 .
Tỷ số a3/a1 = ( c / a ) = 1,633
Số phối trí : k = 12.
Hằng số mạng của một số tinh thể
Mạng đảo : Cách vẽ
[120] [210]
a2
a1
(210)
M = 1 hoặc 2.
Cách vẽ mạng đảohể
a3
Hệ thức giữa các vectơ
của mạng thuận và mạng
đảo a2
a1
1 A
d 001 V
M = 1 hoặc 2.
Mạng đảo
Để đi đến một nút của mạng
đảo hk0 ( điểm này thể hiện
Ghk0
cho sự định hướng và
khoảng cách giữa các mặt
của các mặt (hk0) ta phải đi [120] [210]
a1
(210)
a3 b3
3/a
a2 b2
a 2
2
a
a1
a b1
LP P LP P
LP I LP F
LP F LP I
LG P LG P
Mạng thuận F
MATLAB 6.5.lnk
a3= 0.5*[1 -1 1]
Mỗi cấu trúc tinh thể có 2 mạng tương ứng với
nó :
mạngtinh thể được biểu diễn bằng các
vectơ a1 , a2 , a3
ø mạng đảo bởi các vectơ b1 , b2 , b3
Hai mạng này liên hợp với nhau và có cùng đối
xứng điểm nhưng , nói chung, có nhóm không
gian khác nhau.
• Chúng tôi đã dịch được một số chương
của một số khóa học thuộc chương trình
học liệu mở của hai trường đại học nổi
tiếng thế giới MIT và Yale.
• Chi tiết xin xem tại:
• http://mientayvn.com/OCW/MIT/Vat_li.html
• http://mientayvn.com/OCW/YALE/Ki_thuat_y_sinh.html