MODYUL SA BARAYTI

AT BARYASYON NG
WIKA
 INTRODUKSYON

Sumasaklaw sa komparatibong sarbey ng iba’t ibang relasyunal, sosyal,

antropolohikal, akademik, okupasyunal na barayti at baryasyon ng wika. Makatutulong
ang kursong ito upang makagamit din ng Unang Wika, Filipino, at Ingles sa pagtuturo
at pagkatuto.
 PAGKILALA
Ang pagpapa-abot ng taos-pusong pasasalamat sa lahat ng may-akda ng mga
sanggunian at manunulat ng mga halimbawa ng iba’t ibang mga impormasyon na
ginamit sa modyul na ito. Ang kanilang mga kakayahan at katangitanging kaalaman sa
pagsulat at paglikha ay lubos na nakatulong sa pagpapayaman sa Literaturang Filipino.

Kaalinsabay ng pasasalamat na ito ang paghingi ng paumanhin sa mga hindi

pormal ng paghingi ng kapahintulutan na gamitin ang mga akda at mga pangalan,
gayunpaman, isang taos na pasasalamat.

Sa ating Poong Maykapal sa pagbibigay ng kalakasan at kakayahan, sa aking

mga kasamahan sa Departamento ng Kolehiyo na walang sawang nagbibigay ng
motibasyon at tiwala, sa aking pamilya, kaibigan kasama kayo sa tagumpay na ito.

Maraming Salamat po!

Mabuhay!

IHNA DUAY BUCU, LPT

 TALAAN NG NILALAMAN

MGA LAYUNIN

KABANATA 1: BARAYTI AT BARYASYON NG WIKA

 Barayti
 Baryasyon
 Barayti ng Wika
 Kahalagahan ng barayti ng wika.

KABANATA 2: URI NG BARAYTI

 Permanente
 Pansamantala

KABANATA 3: MGA TEORYA SA BARAYTI NG WIKA

 Teoryang Sosyolinggwistiko
 Teoryang Heterogenous
 Teorya ng Akomodasyon
 Teoryang Interference at InterLanguage

KABANATA 4: SALIK NG BARYASYON NG WIKA

 Heograpikal
 Sosyal, at
 Okyupasyunal

KABANATA 5: BARAYTI NG WIKA

 Idyolek
 Pidgin
 Creole
 Ekolek
 Dayalek
 Register ng Wika

TALASANGGUNIAN
MGA LAYUNIN

Pagkatapos ng kurso, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

A. Naipakikita ang kaalaman sa barayti at baryasyon ng Wika;

B. Nagagamit ang Unang Wika, Filipino, at Ingles na nakatutulong sa pagtuturo at
pagkatuto ng barayti at baryasyon ng wika;
C. Naipakikita ang pag-unawa sa saklaw ng berbal at di-berbal na komunikasyon sa
pag-aaral ng barayti at baryasyon ng Wika; at
D. Naipakikita ang kaalaman sa iba’t ibang estratehiya na nakatutugon sa mga mag-
aaral sa linggwistika, kultural , sosyoekonomik at paniniwalang kinabibilangan sa
pagtuturo at pagkatuto sa heograpikal, sosyal at okupasyunal.

MGA NILALAYONG KAALAMAN

Pagkatapos ng kurso, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

A. Naipakikita ang kaalaman sa kahalagahan at kahulugan ng Barayti, Barayti ng Wika

at Baryasyon ng Wika
B. Naipakikita ang kaalaman sa pagkakaiba sa dalawang uri ng barayti ng wika: ang
permanente at pansamantala
C. Naipakikita ang kaalaman sa pananaliksik sa na may kaugnay sa teoryang
sosyolinggwistiko.
D. Naipakikita ang kaalaman sa pananaliksik sa heterogenous na wika.
E. Naipakikita ang kaalaman sa teoryang linguistic divergence at convergence sa SLA o
Second Language Acquisition
F. Nagagamit ng Unang Wika, Filipino at Ingles pa pagtuturo/pagkatuto kaugnay sa
teoryang interference at interlanguague.
G. Naipakikita ang kaalaman sa iba’t ibang estratehiya na nakatutugon sa mga mag-
aaral sa linggwistika, kultural , sosyoekonomik at paniniwalang kinabibilangan sa
pagtuturo at pagkatuto sa heograpikal, sosyal at okupasyunal.
H. Naipakikita ang kaalaman sa ICT sa pagtalakay ng idyolek na isa sa barayti ng wika.
I. Nagagamit ang kaalaman sa pananaliksik sa pagtalakay kahulugan at pagkakaiba ng
Pidgin at Creole bilang barayti ng wika.
J. Naipakikita ang kaalaman sa pagggamit ng Unang Wika, Filipino at Ingles na
ginagamit na komunikasyon sa tahanan na tinatawag na ekolek.
K. Nagagamit ang Unang Wika, Filipino at Ingles sa pagtuturo at pagkatuto ng dayalek
na mga salita
L. Naipakikita ang kaalaman sa pagbuo ng word list ng mga register sa iba’t ibang
larangan o disiplina.
 KABANATA 1: BARAYTI AT BARYASYON NG WIKA

KATANUNGAN

1. Ano ang ibig sabihin ng barayti?

2. Ano ang ibig sabihin ng baryasyon?
3. Paano nagkaroon ng barayti ng wika?
4. Ano-ano ang kahalagahan ng barayti ng wika?
5. Sa iyong palagay, bakit natin kailangang pag-aralan ang iba’t ibang barayti ng wika?

TALAKAYAN

May iba-ibang uri ng wika kaya nga sinasabing may barayti ng wika.
Nagkakaroon ng iba-ibang uri dahil may pagkakaiba o baryasyon sa mga aytem na
pangwika. Maaaring ang baryasyon ay nasa tunog, mga salita o bokabolaryo at sa
estrukturang gramatikal o sa lahat ng ito. Ang mga ito ay eksternal na paktor na
maaaring heyograpikal o grupong sosyal.

Barayti at Baryasyong Heyograpikal

Nagkakaroon ng pagkakaiba sa wika o barayti ng wika batay sa lugar o
lokasyong kinaroroonan ng tagagamit ng wika.

BARAYTI
Tinutukoy nito ang iba’t ibang barayti ng wika na ginagamit ng iba’t ibang bansa na
mula sa iba’t ibang pamilya ng wika. Maaari namang tinutukoy nito ang ibat ibang uri
ng wika sa loob ng isang bansa na nabibilang sa isang pamilya at ginagamit ng iba’t
ibang linggwistikong grupo.

BARYASYON
Ito ay ang pagkakaiba sa pagbigkas, grammar o pagpili ng salita sa loob ng
wika. Ang baryasyon sa wika ay maaaring may kaugnayan saa rehiyon, sa uring sosyal
at/o sa uri ng edukasyon, o sa digri ng pormalidad ng isang sitwasyon na pinaggamitan
ng wika ( Richards, Plaatt aat Platt,1992)
BARAYTI NG WIKA BARYASYON NG WIKA

Tinutukoy nito ang iba’t ibang Sa pagdaan ng panahon, nagiging

barayti o uri ng wika na ginagamit ng ispesyalisado gawain at tungkulin ng tao at
iba’t ibang bansa. ito ay nagreresulta ng pagkakaiba-iba ng
kultura na siyang nagiging panukat sa
progreso ng tao

GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN

Ang wika ay napakaimportante sa buhay ng bawat tao. Isipin mo ang isang

lipunan o pamayanan na walang wikang gamit. Hindi ba’t ang mga mamamayan ay
magmimistulang mga hayop na nagsisipag-iyakan lamang. Bahagi ng paghubog at
paglinang ng ating pagkatao ang wika.
Wika ang siyang unang lumabas sa ating bibig mula ng tayo ay unang magka-
isip. Sa paglipas ng mga panahon at pagsibol ng iba’t-ibang uri ng henerasyon, ang
wika ay nananatiling parte ng kasaysayan kultura at pamumuhay ng bawat indibidwal.

Ang Halaga Ng Wika

Napakahalaga ng wika sa ating pang araw-araw na pamumuhay. Bata,
matanda, lalaki o babae, lahat ay may karapatang sibil upang maipahayag ang kani-
kanilang mga saloobin. Wika ang siyang ating paraan para masabi natin kung gaano
natin iniirog ang ating mga mahal sa buhay. Gamit din natin ito sa pakikipagsalamuha
sa kapwa, sa kapaligiran at sa buong lipunang nasasakupan ng alta sosyedad.
Sa larangan ng musika, sining, at iba pang pagbibigay aliw sa kapwa, ang wika
ang ating ginagamit na instrumento upang maipaabot ang ating mensahe para sa
nakararami. Sa pagbibigay balita at impormasyon, wika rin ang ating gamit sa anumang
larangan ng pang interaksyong sosyal.
 Mundo man ito ng telebisyon, radyo, sosyal medya at maging ang mga
pahayagan, ito ang ating natatanging lenggwahe ng pagkakaintindihan. Ang ugnayang
pangkomunikasyon ay nagiging di imposible saang lugar ka man mapadpad.
Gabay natin ang wika ano mang antas at uri ng kinatatayuan mo sa buhay. Sa
paaralan, tayo ay nagtatalastasan at nagpapalitan ng mga kuro-kuro gamit ang wika.
Sa pagkamit ng hustisya at pagtatanggol sa karapatang pantao, wika rin ang ating
armas upang ito ay ating makamtan.
Sa paghikayat ng turismo, negosyo at komersiyo ito rin ang ating panghalina
mapalokal man o mapadayuhan. Wika ang ating gamit para ilarawan natin ang
kagandahan ng ating kapaligiran.
Sa gitna ng digmaan na kung saan ang armas ay baril, kanyon, bomba at iba pa,
wika pa rin ang pinakamalakas na sandata. Napahuhupa ang maingay, napakakalma
ang di mapakali at napagkakaaayos ang mga may hidwaan. Simpleng away man o
gusot, mayaman man o mahirap, walang bagay na hindi nadadaan sa mabubuting
usapan. Instrumento ngang tunay ang wika, maging sa pinakamasalimuot man o
pinakamasayang kaganapang nangyayari sa ating buhay.
Magkaroon man ng iba’t-ibang dimensiyon, uri at barayti ang ating wika, habang
buhay itong magiging simbolo at tatak ng ating pagkatao na laging magpapaalala na
lahat tayo ay pantay sa pag-gamit ng ating wika.

KAHALAGAHAN NG BARAYTI NG WIKA

Ang paggamit ng mga magagandang salita ang nagbibigay ng galak, kulay, pag-
ibig at kapayapaan sa buong sanlibutan.
Napakalaki ng papel na ginagampanan ng wika sa anumang larangan ng
kabuhayan at katauhan ng bawat indibidwal. Mula sa mga musmos na kaisipan
ang wika ang humubog at ginamit upang gabayan ang henerasyon ng mga kabataan.
Maraming mga halimbawa ng barayti ng wika, sa hangarin na ma-iangat ang
kabuhayan at magkaroon ng mapagkakakitaan, ang wika pa rin ang gamit na sandata.
Ang pagiging matatas sa paggamit ng anumang uri ng wika ay napakahalaga sa sektor
ng paggagawa.
Upang maihatid ng mga mamamahayag ang mga balita at kaganapan sa saan
mang panig ng mundo, tayo rin ay gumagamit ng wika. Ipinapahayag ng mga tao ang
kanilang mga saloobin sa radyo, telebisyon, pahayagan at maging sa social media. Wika
rin ang ginagamit sa paglimbag ng anumang uri ng mga babasahin sa libro, magasin at
mga eBook.
GAMIT NG WIKA SA SINING AT MUSIKA
Bukod pa sa mga nabangit sa taas, ang wika ang nagbibigay ng buhay sa saliw
ng mga musika na binubuo ng mga kompositor. Ang liriko ng mga kanta ang
naghahawi ng lumbay at lungkot lalo sa mga pusong mayroong dinaramdam at
pinagdadaanan sa buhay.
Maging sa larangan ng pinilakang tabing, wika ang ginagamit ng mga alagad ng
sining para makapaghatid ng aliw at kurot sa puso sa bawat manunuod. Ang wika rin
ang gamit upang maiparating ang mga kubling aral na nais ipahiwatig ng pelikula.

MGA IBA PANG GAMIT NG ATING WIKA

Ang wika ay hindi lamang ginagamit na pangkomunikasyon sa kapwa tao,
maging sa mga alagang hayop ito rin ang ginagamit upang maturuan ang mga alagang
aso, pusa at iba pa.
Ang wika ay hindi lamang mahalagang pamana mula sa mga ninuno, bagkus ito
ay isang napakagandang regalo mula sa Maylikha. Ito rin ay kasing halaga ng hangin,
tubig at pagkain sa buhay ng tao. Ang mundo na walang wika kailanman ay hindi
magkakaroon ng kapayapaan at kalayaan.
Tunay nga na napakahalaga at napakalaki ang ginagampanang papel ng wika sa
buhay ng sangkatauhan. Nararapat lamang na ito ay pangalagaan, patuloy na saliksikin
at paunlarin lalo na ang mga wikang katutubo at wikang Pambansa.
 PAGSASANAY 1
A.
GRAPIKONG PAGLALARAWAN
Panuto: Paghambingin ang barayti at baryasyon ng wika gamit ang isang
organisadong grapiko.

Pagsusuri:
________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_____________________________________________________
Rubriks:
Kaayusan ng Nilalaman – 5, Pagkamalikhain- 5

Pagpapasa sa Itinakdang Oras- 5, Kalinisan- 5,

B. Pumili ng limang bansa at magsalisik at humanap ng iba’t-ibat barayti ng

wika na matatagpuan sa loob ng mga bansang ito, ilagay sa kung saan ang eksaktong
pinagmulan ng wikang ito.