DETALYADONG BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 3

I. Layunin
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang kinalalagyan ng mga lalawigan sa rehiyon
batay sa mga kalapit na lugar gamit ang pangunahing
direksiyon.
2. Nailalarawan ang lokasyon ng mga lalawigan sa rehiyon batay
sa mga nakapaligid dito gamit ang pangunahing direksyon.
3. Natatalakay ang kahalagahan ng mga pangunahing
direksiyon sa pagtukoy ng lokasyon ng mga lalawigan sa
rehiyon batay sa mga nakapaligid dito.

II. Paksang Aralin

Paksa: Kinalalagyan ng mga lalawigan sa Sariling Rehiyon
Sanggunian: Araling Panlipunan 3 CO_Q1_AP3_Module 2
Kagamitan: Mga larawan, Mapa ng Region 2

III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng mag-aaral
A. Panimulang Gawain
1. Pagbati
Magandang umaga mga bata! Magandang umaga rin po
ma’am
2. Panalangin
Tumayo ang lahat para sa
ating Panalangin.
Opo ma’am ( Sa ngalan ng
________, pangunahan mo ang
Ama, ng Anak at Espirito
ating panimulang panalangin
Santo, Amen………)
sa araw na ito.
3. Pagtatala ng liban
Maupo na ang lahat.

May liban ba sa klase ngayon? Wala po ma’am

Kumusta naman kayo? Masaya po ma’am
Kumusta naman ang
pagsasama-sama niyo ng
inyong mga pamilya, masaya
ba?

Mabuti kung ganoon.

B. Panlinlang na Gawain
1. Pagganyak ( sumunod ang mag-aaral)
_____ maari ka bang pumunta
sa gitna ng klase at humarap
sa pisara

Ngayon, tignan mo ang iyong ( sagot ng mag-aaral)

mga kaklase, ano ano ang mga
bagay na makikita mo sa
kanilang harapan?
( sagot ng mag-aaral)
Sa kanilang likuran? Sa kanan?
Sa kaliwa? Harapan po ma’am
Magaling! Sa anong direksiyon
naroon ang pisara?
Tama! Sa mga direksiyon
natutukoy natin kung nasaan
ang isang bagay.

Batay sa maikling gawain, ano-

ano ang mga salitang ginamit
Harapan po
upang tukuyin ang ibat-ibang
direksyon?

Likuran
Ano pa?

Kanan
 Kaliwa ma’am

Tama!

2. Paglalahad
Alam niyo ba mga bata na
maliban sa mga nabanggit na
direksiyon ay mayroon pang
ibang tawag dito. Yan ang
ating tatalakayin ngayon at
kung paano it ginagamit
upang matukoy ang
kinalalagyan ng mga lalawigan
sa ating Rehiyon.
3. Pagtatalakay
Sa pagtukoy ng mga
kinaroroonan ng mga lugar ay
mainam na gumamit ng mapa,
mga simbolo, at direksiyon.

Alam niyo ba na ang mga

Galyon na ginamit ng mga
manlalayag noon ay
sumusunod sa direksiyon
gamit ang compass upang
marating nila ang kanilang
destinasyon.

Ang Compass Rose ay ang

simbolo na makikita sa itaas na
bahagi ng mapa. Ito ay
tumutukoy sa apat na
pangunahing direksiyon. Ang
Hilaga ( H) ay nakaturo sa
itaas, katapat nito ang Timog
(T) sa ibaba. Sa kanan naman
makikita ang Silangan (S) kung
saan sumisikat ang araw,
Katapat nito ang Kanluran ( K)
sa kaliwa kung saan lumulubog
ang araw.

Sa larawan maari niyo bang

ituro kung nasaan ang
Compass Rose?
Tama! Iyon nga ang compass
rose.
Sa paghahanap gamit ang
mapa, mahalagang alam mo
ang batayan kung saan ang
iyong kinaroroonan o
tinatawag na point of
reference. ( tinuro ng mga bata ang
Compass Rose)
Tignan ang Compass rose sa
ibaba.
Kung inyong nakikita, ang
hilaga ay nakaturo sa itaas. H
ang simbolo nito. Katapat nito
ang Timog.

Ang Timog naman ay nakaturo

sa ibaba. T ang simbolo nito.
Katapat rin nito ang Hilaga.

Habang ang silangan naman

ay nakaturo sa kanan. S ang
simbolo nito na katapat ng
kanluran.

Ang kanluran naman ay

nakaturo sa kaliwa. K ang
simbolo nito na katapat ng
Silangan.

Maliwanag ba mga bata?

Masdan ang halimbawang

mapa ng Barangay Kalinisan.
Gawing batayan ang parke sa
gitna ng mapa bilang point of
reference.
 Opo ma’am

Saang direksiyon makikita ang

simbahan?
Anong estruktura ang nasa
Hilaga ng parke?
Saang direksiyon makikita ang
ospital?

Ang mga kabahayan ay

makikita sa anong direksiyon? Kanluran po ma’am

Tama! Paaralan po

Mapa Region 2 Silangan po ma’am

Timog po

Pagmasdan ng mabuti ang

mapa ng Region 2.
Mapapansin niyo ang ibat
ibang kinaroronan ng bawat
lalawigan sa mapa.

Ano- anong mga lalawigan ang

nakikita niyo sa mapa?

Magaling mga bata!

Anong lalawigan ang nasa Cagayan po

hilaga ng Cagayan?
Isabela po
Tama! Makikita ang batanes sa
Hilaga ng Cagayan. Nueva Vizcaya po

Anong lalawigan ang nasa Quirino po

Kanluran ng Quirino?

Tama!
Batanes po ma’am
Anong lalawigan ang nasa
silangan ng Nueva Vizcaya?

Ano naman ang nasa Hilaga

ng Isabela?
Nueva Vizcaya po
Anong lalawigan ang makikita
sa timog ng Cagayan?
Mahusay mga bata!
Kung inyong napansin, kung Quirino ma’am
paiba-iba ang ating
pinagbabatayan, nagbabago
rin ang pagtukoy ng lokasyon Cagayan po ma’am
ng isang lugar.

Naiintindihan niyo ba mga Isabela po

bata?

Mainam kung ganon.

May mga tanong ba kayo

tungkol sa ating aralin?

Kung ganon, upang malaman

kung mayroon kayong Opo ma’am
natutunan magkakaroon tayo
ng pagsusulit.

Pagsasanay 1
Tukuyin ang mga pangunahing Wala na po ma’am
direksiyon.

Pagsasanay 2
Tignan muli ang mapa ng
Region 2. Tukuyin ang mga
magkakalapit na lalawigan o
lungsod gamit ang mapa ng
Region 2. Isulat ang sagot sa
sagutang papel.
1. Ang Cagayan ay nasa Timog
ng _________ at Hilaga ng ______.
2. Ang Nueva Vizcaya ay nasa
Kanluran ng _________.
3. Ang Quirino ay nasa
Silangan ng _______ at Timog
ng ______.
4. Ang Isabela ay nasa Timog
ng _______ at Hilaga ng _______.
5. Ang Batanes ay nasa gawing
hilaga ng __________.

5. Paglalahat
Ano-ano ang mga
pangunahing direksiyon?

Gaano kahalaga ang inyong

natutuhan ngayon?

Hilaga, Timog, Kanluran,

Silangan

( ang sagot ng mga bata ay

maaring magkakaiba)
IV. Pagtataya
Sagutin ang sumusunod na mga tanong. Isulat ang letra ng
tamang sagot sa sagutang papel.
1. Ano ang ginagamit upang mapabilis ang pagtunton sa
kinalalagyan ng isang lugar o karatig lugar ng isang rehiyon?
a. Pangunahing kulay
b. Pangunahing guhit
c. Pangunahing direksiyon
d. Pangunahing estraktura

Para sa bilang 2-4, gamitin ang mapa ng Davao Region bilang

batayan sa pagsagot sa sumusunod;

2. Kung pagbabantayan ang Nueva Vizcaya, saang direksiyon

ang kinaroroonan ng Quirino?
a. Timog
b. Hilaga
c. Silangan
d. Kanluran

3. Si Jose ay nakatira sa lalawigan ng Cagayan. Gusto niyang

pumunta sa Batanes. Sa anong direksiyon siya tutungo?
a. Timog
b. Hilaga
c. Kanluran
d. Silangan

4. Kung ikaw ay nasa Quirino at nais mong tumungo

pakanluran, anong lalawigan ang mapupuntahan mo?
a. Cagayan
b. Isabela
c. Batanes
d. Nueva Vizcaya
5. Sa iyong palagay, nakatulong ba ang mga direksiyon ng mga
karatig lalawigan sa pagtuntun ng nais mapuntahan na lugar?
a. Opo, upang madaling maiguhit ang lugar
b. Opo, upang madaling marating ang lugar
c. Hindi, dahil nagdudulot lamang ito nga kalituhan
d. Hindi, dahil nag-aaksaya lamang ito ng panahon

V. Kasunduan
Iguhit ang Compass Rose at ilagay ang mga pangunahing
direksiyon at mga pangalawang direksiyon.

DETALYADONG BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 3

I. Layunin
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang mga iba’t - ibang anyong tubig
2. Nailalarawan ang mga iba’t-ibang anyong tubig
3. Nakabubuo ng paraan sa wastong pangangalaga sa mga
anyong tubig
II. Paksang Aralin
Paksa: Mga Anyong Tubig
Sangunian: Araling Panlipunan III, pp. 44
Kagamitan: Mga larawan, Biswal eyd, Video Presentation

III. Pamamaraan
Gawain ng guro Gawain ng mag-aaral
A. Panimulang Gawain
1.Pagbati
Magandang umaga mga bata! Magandang umaga rin po
ma’am
2. Panalangin
Tumayo ang lahat para sa
ating Panalangin.
Opo ma’am ( Sa ngalan ng
________, pangunahan mo ang
Ama, ng Anak at Espirito
ating panimulang panalangin
Santo, Amen………)
sa
araw na ito.
3. Pagtatala ng liban
Maupo na ang lahat.

May liban ba sa klase ngayon? Wala po ma’am

Kumusta naman kayo? Masaya po ma’am

Kumusta naman ang
pagsasama-sama niyo ng
inyong mga pamilya, masaya
ba?

Mabuti kung ganoon

B. Panlinlang na Gawain
1. Pagannyak
Magkakaroon tayo ng
aktibidad, pamilyar ba kayo sa
larong “ 4 pics one word”?
Simple lamang ang gagawin,
kailangan mong hulaan kung
ano ang salita sa pamamagitan
ngpagtingin sa apat na larawan
na may 1 karaniwang salita na
pinapakita. Isusulat lamang ang
sagot sa kahon sa ibaba.
Hahatiin ko kayo sa tatlo ang
unang grupong makakatapos
ang siyang panalo.

Simulan na.

Mahusay , _____ grupo, kayo

ang unang nakatapos. Bigyan
natin sila ng Very Good clap.

2. Paglalahad ( sisimulan ng sagutan ng mga

Sa grupong nanalo ano ang bata)
inyong sagot sa ginawa nating ( Bibigyan ang nanalong grupo
laro? ng Very Good clap)

Tama! Base sa ginawa nating

laro, ano sa tingin niyo ang
tatalakayin natin sa araw na
ito? Tubig po ma’am

Tama! Ano- ano nga ba ang

mga anyong tubig? Tungkol po sa anyong tubig
maa’m
3. Pagtatalakay
Okay, mga bata ating panuorin
ang maikling video tungkol sa
anyong tubig. Panuorin ng
mabuti sapagkat magtatanong
ako pagkatapos nito.

Ayon sa inyong napanood, ( papanuorin ang video

ano-ano ang halimbawa ng tungkol sa anyong tubig)
mga anyong tubig?

Tama! Ano pa?

Karagatan po ma’a

Mahusay. Tunay nga na kayo Dagat

ay nakinig at nanuod ng Look
mabuti. Talon
Ilog
Isa-isahin nating ilarawan ang Lawa
mga anyong tubig. Golpo

Ano ang masasabi niyo sa

karagatan?
 Malaki po ma’am

Bukod sa pinakamalaki, ito rin

ang pinakamalawak at
pinakamalalim na anyong
tubig. Maalat ang tubig nito.

Ang sunod ay ang Dagat ito ay

bahagi rin ng karagatan.

Nakapunta na ba kayo sa
beach?

Kung nakapunta na kayo, ano

ang inyong masasabi tungkol
dito?
( sagot ng mga mag-aaral)
Katulad ng karagatan, ito ay
Maganda, malawak at maalat
malawak na anyong tubig na
po ang tubig ma’am
mas maliit sa karagatan. Maalat
din ang tubig nito ngunit ang
tubig ay mas mainit kaysa sa
karagatan.

Alam niyo ba kung saan ang

daungan ng mga saksakyang
pandagat tulad ng barko?
Dito ang daungan ng mga
sasakyang pandagat. Ang
tawag dito ay look. Maalat ang
tubig sapagkat nakadugtong
ito sa karagatan.

Nakapunta na ba kayo sa ilog?

Ano ang masasabi niyo
tungkol dito?

Mahaba po ma’am

Tama! Ang ilog ay mahaba at

makipot na anyong tubig na
umaagos patungo sa dagat.
Makikita dito sa Cagayan ang
pinakamahabang ilog.

Ito naman ay Golpo. Ito ang

tawag sa malaking look. Isang
bahagi ng karagatan na
makikita sa pagbubukas ng
dagat.
Sino ang pwedeng
makakapaglarawan sa lawa?

Tama! Ang lawa ay anyong

tubig na napapaligiran ng lupa Ang lawa ay napapaligiran ng
at matabang ang tubig nito. lupa ma’am

Ito naman ay talon.

Kung inyong nakikita, ang

talon ay daloy ng tubig sa
isang mataas hanggang sa
mababang bahagi ng pook.
Napakalinis ng tubig at
malamig kaya masarap
paliguan tuwing tag-init.

Nakakita na ba kayo ng bukal

mga bata? Kung oo, ano ang
masasabi niyo sa bukal?
 ( sagot ng mga mag-aaral)

Ang bukal ay anyong tubig na

nagmumula sa ilalim ng lupa.
Malamig ang tubig sa bukal at
malinis.

Ang mga anyong tubig na

nabanggit ay ang mga
pinagkukunan natin ng ating
mga inumin. Likas na yaman
na pinagkaloob ng Panginoon
sa atin. Kaya nararapat lamang
na atin itong ingatan at huwag
abusuhin.

Naiintindihan ba mga bata?

May mga tanong ba kayo

tungkol sa ating aralin?

Mahusay kung ganon.

Pagsasanay
Opo
Upang malaman kung talagang
naintindihan ninyo ang aralin
Wala na po
sa araw na ito, naghanda ako
ng isang activity.

Basahin ang panuto.

Kayo ay mahahati sa tatlong
grupo. Bawat grupo ay
bigbigyan ko ng larawan. Ang
dapat ninyo lamang gawin ay
idikit ito sa dapat nitong
grupo. Mayroon tayong
dalawang grupo: ang wasto o
di-wastong pangangalaga sa
anyong tubig. ( Isinagawa ng mga bata ang
panuto)
Simulan na.

5. Paglalahat
Ano-ano ang mga iba’t ibang
anyong tubig?

Ano pa?

Karagatan po ma’am

Magaling mga bata. Dagat

Palakpakan ninyo ang inyong Ilog
mga sarili. Look
Lawa
Golpo
Talon
Bukal

IV. Pagtataya
Panuto: Piliin sa Hanay B ang tinutukoy sa Hanay A. Isulat ang
titik ng tamang sagot sa patlang.
 Hanay A Hanay b
___1. Mahaba at makipot na A. Look
anyong tubig na umaagos patungo
sa dagat. B. Karagatan
___2. Ito ang nagsisilbing daungan ng
mga sasakyang pandagat C. Talon
___3. Ito ang pinakamalawak at
pinakamalalim na anyong tubig. D. Lawa
___4. Anyong tubig na napapaligiran
ng lupa. E. Dagat
___5. Anyong tubig na nagmumula sa
Ilalim ng lupa. F. Golpo
___6. Ito ang tawag sa malaking look.
___7. Malawak na anyong tubig na G. Ilog
mas maliit sa karagatan.
___8. Ang daloy ng tubig ay mula H. Bukal
sa isang mataas hanggang mababang bahagi
ng isang pook.

V. Kasunduan
Gumupit ng mga larawan ng mga anyong tubig sa ating bansa
at idikit ito sa inyong kwaderno.
DETALYADONG BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 3

I. Layunin
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang konsepto ng kultura
2. Napaghahambing ang materyal at di-materyal na kultura;
3. Napapahalagahan ang kultura ng sariling lalawigan

II. Paksang Aralin

Paksa: Ang Konsepto ng kultura
Sanggunian: Araling Panlipunan 3 Modyul 3 AP3PKR-IIIa-1
Kagamitan: Mga larawan ng sinaunang kagamitan, flascards

III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng mag-aaral
B. Panimulang Gawain
3. Pagbati Magandang umaga rin po
Magandang umaga mga bata! ma’am

4. Panalangin
Tumayo ang lahat para sa
ating Panalangin.

________, pangunahan mo ang Opo ma’am ( Sa ngalan ng

ating panimulang panalangin Ama, ng Anak at Espirito
sa araw na ito. Santo, Amen………)
3. Pagtatala ng liban
Maupo na ang lahat.

May liban ba sa klase ngayon? Wala po ma’am

Kumusta naman kayo? Masaya po ma’am
Kumusta naman ang
pagsasama-sama niyo ng
inyong mga pamilya, masaya
ba?

Mabuti kung ganoon.

B. Panlinlang na Gawain
1. Pagganyak
Bago tayo magsimula sa ating
talakayan, magkakaroon muna
tayo ng isang aktibidad.
Mayroon akong inihandang
pira pirasong mga larawan.
Ang inyo lamang gagawin ay
buuin ito at sabihin kung ano
ang nasa larawan. Hahatiin ko
kayo sa apat at ang unang
makakatapos ang siyang
panalo.

Handa na kayo? Handa na po

Simulan na. (Sinimulan na ng mga mag-

aaral ang pagbuo)

2. Paglalahad
Sa unang grupo ano ang Nagmamano po na bata
inyong nabuo?
Ano naman sa pangalawang Sayaw po
grupo?
Ano naman sa pangatlong Piyesta ma’am
grupo?
Sa panghuling grupo ano ang Bahay Kubo o Tahanan po
inyong nabuo?

Mahusay mga bata! Ang

inyong ginawa ay may
kinalaman tungkol sa ating
tatalakayin ngayon, ito ay ang
Konsepto ng Kultura

3. Pagtatalakay
Alam niyo ba na lahat ng
bagay na nakapaligid sa inyo
ay bahagi ng ating kultura?

Bilang isang pilipino, kailangan

malaman natin at ipagmalaki
ang ibat ibang kultura ng
bansa.
Ano nga ba ang kultura? Ang
kultura ng isang lugar ay
binubuo ng mga katangi
tanging kaugalian, tradisyon at
paniniwala, mga pagdiriwang
kagamitan, kasabihan, awit,
sining at iba pa. Sa kultura
nakikilala ang isang lugar at
ang kanyang mamamayan.

Tignan mo ang mga larawan sa

ibaba. May ganito rin ba sa
inyong tahanan?
 Nahahawakan po ma’am

Nahahawakan ba ang mga ito?

Bahagi ba ito ng ating kultura?

Tama!

Anong ginagawa ng mga bata

sa larawan?

Hindi po ma’am
Tama! Ang awit, sayaw at laro
ba ay nahahawakan?
Opo ma’am
Bahagi rin ba ito ng kultura?

Tama! May dalawang uri tayo

ng kultura. Ito ay ang
kulturang materyal at kulturang
di-materyal.

Ang kulturang materyal ay

Pakibasa nga ang unang uri ng
mga bagay na nakikita,
kultura______.
nahihipo o nahahawakan.

Ang kulturang di- materyal ay

Pakibasa naman ang di-
mga bagay na di-nahahawakan
materyal na kultura________.
 o di nahihipo.
Magaling!

Ito ang mga halimbawa ng

dalawang uri ng kultura.
Kulturang Kulturang Di-
Materyal materyal
Kasuotan, Awit, sayaw,
kasangkapan, sining at
pagkain, panitikan,
tirahan, tradisyon,
palamuti sa kaugalian,
bahay at paniniwala,
katawan at edukasyon,
iba pa. pagpapahalag
a,
pamahaalaan
at iba pa.

Ang dalawang uri ng kulturang

materyal muna ang ating
tatalakayin sa araw na ito. Ang
una ay ang mga kasangkapan.

Bago dumating ang mga

banyagang mananakop, may
mga kasangkapan na ang ating
mga ninuno. Sa pag usad ng
panahon, napaunlad nila ang
paggawa ng ibat ibang uri ng
kagamitan para sa pang-araw
araw nilang pamumuhay.
Ano-ano ang mga nasa
larawan? Pana at palaso, kwintas at
 banga po ma’am

Tama! Ito ang mga ginawang

kagamitan ng ating mga
ninuno na inukit, hinasa,
pinakinis at kanilang nililok.

Ang pana at palaso ay ginamit

sa pangangaso at pakikidigma.

Ang kuwintas naman ay

ginagamit bilang palamuti sa
katawan ng kababaihan

Ang banga naman ay ginamit

ng ating mga ninuno bilang
imbakan ng mga pagkain at
pangreserba.

Maliwanag ba mga bata?

Ngayong, tumungo naman

tayo sa ikalawang materyal na
kultura, ang kasuotan ng ating Opo ma’am
mga ninuno noon.
Kung inyong napapansin,
katangi tangi ang mga
kasuotan ng ating mga ninuno
noon. Magkakaiba ayon sa
kanilang pinagmulan at pag-
aangkop sa klima ng
kapaligiran.
Kangan- pang itaas na damit
Pakibasa______ ang unang na walang kwelyo at manggas.
kasuotan ng mga lalaki noon.
Bahag- kapirasong tela na
Salamat. Pakibasa naman ang ginagamit pang-ibaba
pangalawa_______.
Putong- kapirasong tela na
Magaling. Pakibasa ang iniikot sa ulo.
pangatlo______.
Kamisa de Tsino- pang itaas na
Salamat. Pakibasa naman ang kasuotan o kamiseta na walang
panghuli_______. kuwelyo at may mahabang
manggas.

Magaling! Atin namang

talakaying ang kasuotan ng
mga babae noon.
Baro- pang itaas na damit na
Maari mo bang basahin ang may mahabang manggas
unang kasuotan nga mga
kababaihan noon _______.
Salamat! Pakibasa ang Saya- kapirasong papelo tapis
pangalawang kasuotan______. na iniikot sa baywang na
tumatakip sa bahagi ng mga
hita at binti.
Salamat! Pakibasa ang Malong - isang mahabang tela
panghuli_____. na may disenyong abstract na
tila alon, mga bulaklak at iba
pang disensyo.
Salamat. Alam niyo ba kung
ano ang kasuotan ng ating
mga ninuno noon dito sa ating
lalawigan?

Sa mga kababaihan ang Hindi po ma’am

kanilang kasuotan ay saya at
kimono habang ang
kalalakihan naman ay Kamisa
de Tsino o ang barong
tagalog.

Ginagamit pa ba ito ngayon sa

atin?

Kapag nakakita kayo ng mga Hindi na po masyado ma’am

taong nagsusuot nga ating
mga katutubong damit, inyong
bang pagtatawanan? Hindi po ma’am

Tama! Iresepeto natin ang

ating mga kinagisnang kultura
at huwag kakalimutan.
Sapagkat dito tayo nagsimula
at nakilala.

Naiintindihan niyo ba mga

bata?
Opo
May tanong ba kayo tungkol
sa ating aralin ngayon?
Wala na po ma’am
4. Pagsasanay
Upang malaman kung meron
kayong natutunan,
magkakaroon tayo ng gawain.
Hahatiin ko kayo sa dalawang
grupo. Ang inyo lamang
gagawin ay ilagay ang mga
sumusunod na larawan sa
nararapat nitong grupo kung
ito ba ay Materyal na kultura o
Di materyal na kultura.

Magaling mga bata! ( Ang mga bata ay sasagot)

Palakpakan niyo ang inyong
mga sarili.

5. Paglalahat
Ito ay binubuo ng mga katangi
tanging kaugalian, tradisyon at
paniniwala, mga pagdiriwang
kagamitan, kasabihan, awit,
sining at iba pa

Ano ang dalawang uri ng

kultura? Kultura

Paano natin ipapakita ang

pagpapahalaga natin sa ating
mga kultura gaya na lamang
ng mga sinaunang
kasangkapan at kasuotan?
Kulturang Materyal at Di-
Materyal

( sagot ng mga bata)

IV.Pagtataya
Basahin at unawain ang bawat tanong. Piliin ang angkop na
sagot sa bawat katanungan. Isulat ang letra ng tamang sagot sa
inyong sagutang papel.

_____1. Ginagamit ito ng ating mga ninuno bilang imbakan ng

mga pagkain at pangreserba.
a. Kuwintas b. banga c. pana d. palaso
_____2. Kapirasong tela na iniikot sa ulo.
a.Putong b. kangan c. baro d. saya
_____3. Pang itaas na damit na may mahabang manggas.
a.Baro b. saya c. malong d. kangan
_____4. Ginagamit ito sa pangangaso at pakikidigma ng ating
mga ninuno.
a.Pana at palaso b. kuwintas c. banga d. saya
______5. Pang itaas na damit na walang kuwelyo at manggas
a.Bahag b. kangan c. putong d. baro

V. Kasunduan
Gumuhit ng isang halimbawa ng katutubong kasuotan at
isang halimbawa ng katutubong kasangkapan.

DETALYADONG BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 3

I. Layunin
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakikilala ang iba’t-ibang anyong lupa sa bansa
2. Nailalarawan ang katangian ng mga anyong lupa
3. Nabibigyang halaga ang mga anyong lupa

II. Paksang Aralin

Paksa: Mga Anyong Lupa
Sanggunian: Araling Panlipunan 3 pahina 53-57
Kagamitan: Mga larawan ng anyong lupa

III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng mag-aaral
A. Panimulang Gawain
1. Pagbati Magandang umaga rin po
Magandang umaga mga bata! ma’am

2. Panalangin
Tumayo ang lahat para sa
ating Panalangin.

________, pangunahan mo ang

ating panimulang panalangin Opo ma’am ( Sa ngalan ng
sa araw na ito. Ama, ng Anak at Espirito
3. Pagtatala ng liban Santo, Amen………)
Maupo na ang lahat.

May liban ba sa klase ngayon?

Wala po ma’am
Kumusta naman kayo?
Masaya po ma’am
Kumusta naman ang
pagsasama-sama niyo ng
inyong mga pamilya, masaya
ba?

B. Panlinlang na Gawain
1. Balik-aral
Tungkol po sa anyong tubig
Mga bata, ano ang natalakay
ma’am
kahapon?
Karagatan, dagat, lawa, talon,
Tama! Magbigay nga kayo ng ilog
halimbawa ng ayong tubig

Magaling!

2. Pagganyak opo ma’am

Handa na ba kayong makinig
sa ating bagong aralin?

Bago natin ito talakayin,

Tumayo muna kayo mga bata
at tayo ay kakanta ng isang
awitin.

Pag awit sa “ Mga Anyong

Lupa” sa himig na Leron-Leron
Sinta.
Mga anyong Lupa
Dito sa ‘ting bansa
Lambak, kapatagan
Yaman nitong bayan
Talampas at Bulkan
Kaygandang Pagmasdan
Burol, kabundukan
Ating alagaan Lambak, kapatagan, talampas,
bulkan, burol at kabundukan
Mahusay! Ngayon, anu-anong ma’am
mga anyong lupa ang
nabanggit sa awitin?

Tama!

3. Paglalahad
Sa inyong mga sagot, malinaw
na ating tatalakayin ngayon ay
tungkol sa mga iba’t-ibang
anyong lupa.

4. Pagtatalakay
Kung inyong pagmamasdan
ang ating paligid, tayo ay
napapaligiran ng mga iba’t
ibang anyong lupa.

Ano nga ba ang anyong lupa?

Ang anyong lupa o pisikal na
katangian ay binubuo ng isang
heomorpikal na yunit at
kadalasang nagkakaroon ng
kahulugan sa kanyang anyo sa
ibabaw at lokasyon, tanawin lupa po ma’am
bilang bahagi ng kalupaan.

Saan tayo nakatira mga bata?

Saan tayo nakatayo ngayon?

Tama! Alam niyo bang may Kapatagan

iba’t ibang uri ang anyong Lambak
lupa? Narito ang mga ibat Talampas
ibang anyong lupa. Maari niyo Bundok
bang basahin. Burol
Bulkan
Pulo
Kabundukan

Magaling mga bata!

Ngayon, atin namang talakayin
ang kani kanilang katangian.

Narito ang larawan ng mga

ibat ibang anyong lupa.

Ang kapatagan ay uri ng

anyong lupa na mababa,
malawak at patag na lupain na
maaring taniman.

Maari niyo bang ituro ang

kapatagan?
( tinuro ng mga bata ang
Tama!
kapatagan)

Ang bundok naman ay ang

pinakamataas na anyong lupa.
Isa sa halimbawa nito ay ang
Mt. Apo.

Maari niyo bang ituro ang

bundok sa larawan?
( tinuro ng mga bata ang
Tama!
bundok)

Ang burol ay mataas na

anyong lupa ngunit mas
mababa kaysa sa bundok. Isa
sa halimbawa nito ay ang
chocolate hills ng bohol.
Nasaan ang burol sa larawan?

tama!
( tinuro ng mga bata ang
Ang bulkan naman ay isang uri burol)
ng bundok. Ito ay nagbubuga
ng gas, apoy o mainit na putik
at maaring sumabog. Isa sa
halimbawa nito ay ang Bulkang
Mayon. Nasaan naman ang
bulkan sa larawan?
( tinuro ng mga bata ang
Tama! Ang lambak naman ay bulkan)
mababang lupain sa pagitan
ng bundok or burol. Isa sa
halimbawa nito ay ang lambak
ng Cagayan. Nasaan ang
Lambak sa larawan?

Tama! Ang kabundukan naman ( tinuro ng mga bata ang

ay hanay ng mga bundok na Lambak)
magkakaugnay. Isa sa mga
halimbawa nito ay ang Sierra
madre. Maari niyo bang ituro
ang aking binanggit?

Tama!

Ang panghuli naman ay ang (tinuro ng mga bata ang

pulo o maliliit na anyong lupa kabundukan)
na napaliligiran ng tubig. Maari
niyo bang ituro ang pulo?
Mahusay mga bata!

Naiintindihan niyo ba mga

bata?
(tinuro ng mga bata ang pulo)
May mga katanungan ba kayo?

Mahusay kung ganon.

5. Pagsasanay Opo ma’am

Ngayon naman bigbigyan ko
kayo ng isang gawain,
papangkatin ko kayo sa tatlong Wala na po ma’am
grupo. Ang gawaing ito ay
tinatawag nating “ wor hunt”
tungkol sa mga anyong lupa.

Ang inyo lamang gagawin ay

hanapin ang mga salita sa
kahon at bilugan. Ang unang
pangkat na makakatapos ay
makakakuha ng 20 points. Ang
pangalawa ay 15 points ang
pangatlo naman ay 10 points.
Naiintindihan ba mga bata?

6. Paglalahat
Ano ang mga iba’t ibang
anyong lupa?
Opo
7. Paglalapat
Mga bata saang anyong lupa
tayo nakatira?

Ano ang gagawin niyo kapag

may nagtatapon ng basura sa
kapaligiran? Kapatagan, lambak, bundok,
bulkan, burol, talampas,
Naglilinis ba kayo ng inyong kabundukan, pulo
mga kapaligiran?

Ano ang dapat niyong gawin Kapatagan po ma’am

upang mapangalagaan ang
mga anyong lupa?
Pagsasabihan po ma’am na
Tama! Yan ang dapat gawin bawal magtapon ng basura at
para maipakita natin ang kailangan itapon nila sa
pagpapahalaga natin sa ating wastong basurahan
kapaligiran. Opo ma’am

Magtanim po ng puno at
ipagbawal po ang illegal na
pagpuputol ng kahoy ma’am
IV. Pagtataya
Panuto: Isulat sa patlang ang sagot.
V. Kasunduan
Gumupit ng mga larawan ng anyong lupa at idikit ito sa
inyong kwaderno.

DETELYADONG BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 3

I. Layunin
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy ang pagkakaugnay-ugnay ng mga anyong tubig at
lupa sa mga lalawigan ng sariling rehiyon
2. Napahahalagahan ang pagkakaugnay-ugnay ng mga anyong
tubig at anyong lupa sa sariling lalawigan at rehiyon
3. Naitatala ang mga lalawigang pinag-uugnay ng mga anyong
tubig at anyong lupa sa sariling lalawigan at rehiyon

II. Paksang Aralin

Paksa: Pagkakaugnay-ugnay ng mga Anyong Tubig at Anyong
Lupa sa mga Lalawigan at Rehiyon
Sanggunian: Araling Panlipunan 3 Modyul 5
Kagamitan: Mga larawan
III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng mag-aaral
A. Panimulang Gawain
1. Pagbati Magandang umaga rin po
Magandang umaga mga bata! ma’am

2. Panalangin
Tumayo ang lahat para sa
ating Panalangin.

________, pangunahan mo ang Opo ma’am ( Sa ngalan ng

ating panimulang panalangin Ama, ng Anak at Espirito
sa araw na ito. Santo, Amen………)
3. Pagtatala ng liban
Maupo na ang lahat.

May liban ba sa klase ngayon? Wala po ma’am

Kumusta naman kayo?

Kumusta naman ang Opo ma’am
pagsasama-sama niyo ng
inyong mga pamilya, masaya
ba?
Handa na po!
Handa na ba kayo sa ating
leksyon ngayon?

B. Panlinlang na Gawain
1. Pagganyak
Alam niyo bang maraming
mga natatanging anyong lupa
at anyong tubig na
magkaugnay sa ating lalawigan
at rehiyon?
Bago natin talakayin ang ating
aralin ngayon, atin munang
basahin ang tula na akin
inihanda.
“Pag-ugnayin Natin”
Sa ating lalawigan ay
matatagpuan mga bundok,
burol, talampas at kapatagan
Ilog, lawa, talon at dagat ay
mapaliliguan sapagkat
mayaman ito sa likas na
yaman.

Anyong lupa at anyong tubig

ating pag-ugnayin upang
makilala rehiyong
kinabibilangan natin, ating
alagaan at ganda’y panatilihin
ipagmalaki ito at ating mahalin.

2. Paglalahad
Sa ating ginawa, malinaw na
ang ating tatalakayin ngayon
ay tungkol sa pagkakaugnay-
ugnay ng mga anyong lupa at
tubig sa mga lalawigan at
rehiyon.

3. Pagtatalakay
Ang Davao region ay
biniyayaan ng mga anyong
tubig at anyong lupa na siyang
dahilan ngpagkakaugnay-
ugnay ng mga lalawigan sa iba
pang bahagi ng rehiyon.
Maari niyo bang sabihin ang
mga lalawigan sa mapa?

Magaling!
Davao oriental, Davao de Oro,
Davao del Norte, Davao City,
Ang Davao region ay
Davao del Sur, Davao
biniyayaan ng mga
Occidental
kabundukan.

Alam niyo ba kung ano ito?

Tama!

Ang Mt. Apo ang itinuturing na

pinakamataas na bundok sa Mt. Apo po ma’am
buong pilipinas. Ang Mt. Apo
ay nasa bahaging timog ng
Davao Region.

Ito ang naghihiwalay sa

lalawigan ng Davao del Sur at
North Cotabato sa Rehiyon XII.

Alam niyo ba kung ano ang

kabundukan mga bata?

Tama! Opo ma’am. Ito po ay mga

hanay na bundok na
Sa kanlurang bahagi ng Davao magkakaugnay.
del Norte ay mayroong mga
kabundukan na naghihiwalay
sa karatig na lalawigan ng
Bukidnon na nasa hilagang
bahagi ng mindanao.

Marami pang ibang anyong

lupa na magkakaugnay-ugnay.
Kasama na rito ang
kabundukuan ng Davao de Oro
at Davao del Norte na
naghihiwalay sa lalawigan ng
Agusan del Sur sa Rehiyon III.

Naiintindihan ba mga bata?

Maliban sa mga anyong lupa

na naghihiwalay sa ibang lugar,
ang anyong tubig ay isa ring
dahilan sa pagkakahiwalay ng
mga lalawigan sa iba pang Opo ma’am
rehiyon kagaya ng Davao gulf
o golpo sa tagalog.
Maari niyo bang sabihin kung
ano ang golpo mga bata?

Tama!Ang Davao gulf ay siya

ring nag-uugnay sa limang
lalawigan sa Davao region.

Ito po ang tawag sa malaking

Ang ilog ng Agusan naman at
look ma’am
mga sangay nito ay
sumasaklaw sa kalakhan ng
Caraga Region at ilang bahagi
ng Davao Region.

Naiintindihan ba mga bata?

May mga katanungan ba kayo?

Mahusay kung ganon.

4. Pagsasanay
Itala ang mga lugar na pinag-
uugnayan ng mga anyong
tubig o anyong lupa. Kopyahin Opo ma’am
ang gabay at gawin ito sa
sagutang papel. Wala na po ma’am
pangalan Anyong Anyong
ng lugar
tubig lupa
1. Davao Mt. Apo
city.
Davao
del Sur
at North
Cotabat
o

5. Paglalahat
Anong anyong lupa ang
naghihiwalay sa Davao del Sur
at North Cotabato?

Ano pang uri ng anyong lupa

ang naghihiwalay sa mga
lalawigan ng Davao Region?

Anong uri ng anyong tubig

ang nag uugnay sa limang Mt. Apo
lalawigan ng Davao Region?

Anong ilog naman ang

sumasaklaw sa kalakhan ng Kabundukan ma’am
Caraga Region at ilang bahagi
ng Davao de Oro.

6. Paglalapat Golpo po ma’am

Sa iyong palagay, paano mo
ipakakita ang wastong
pangangalaga sa mga anyong
tubig at lupa na nakapaligid sa
atin? Ilog ng Agusan

( sagot ng mga mag-aaral)

IV. Pagtataya
Piliin at isulat ang letra ng tamang sagot.
______1. Ano-ano ang mga lalawigan na tumatalunton sa Mt.
Apo?
a. Davao de Oro at Davao del Sur
b. Davao del Sur at North Cotabato
c. Davao Oriental at Davao del Norte
d. Davao Occidental at Davao Oriental
_____2. Anong anyong tubig ang nag-uugnay sa limang
lalawigan ng Davao Region?
A. Davao Gulf
B. Ilog ng Agusan
C. Ilog ng Pasig
D. Ilog ng Cagayan
_____3. Anyong tubig na sumasaklaw sa kalakhan ng Caraga
Region at ilang bahagi ng Davao de Oro?
A. Davao Gulf
B. Ilog ng Agusan
C. Ilog ng Pasig
D. Ilog ng Cagayan
_____4. Ano-ano ang naghihiwalay sa Davao del Norte at sa
karatig lalawigan ng Bukidnon?
A. Mga bundok
B. Mga kabahayan
C. Maliliit na baybayin
D. Mga malalalim na ilog
______5. Ito ang nagsisilbing hangganan ng Davao Region
mula sa lalawogan ng agusan del Sur na sakop ng ibang
rehiyon.
A. Kabahayan
B. Kanayunan
C. Kapatagan
D. Kabundukan

V. Kasunduan
Gumupit ng isang larawan ng anyong tubig o anyong lupa
mula sa lumang diyaryo. Idikit ang larawan sa isang malinis
na papel at tukuyin ang lugar o mga lugar na nasasakupan
ng napiling larawan.