10

FILIPINO
UNANG MARKAHAN – MODYUL 5

HUCKLEBERRY MONTESSORI SCHOOL INC.

ARALIN 5
KAYARIAN NG PANGUNGUSAP
1. Payak na Pangungusap – isang pangungusap na nagpapahayag ng isang buong
diwa o kaisipan.

Mga Anyo ng Payak na Pangungusap

a. Payak na simuno at Payak na panaguri

Halimbawa:
 Matalinong bata si Ruby.
 Kumakanta si Rafaela

b. Payak na simuno at Tambalang panaguri

Halimbawa:
 Mabait at masipag si Natalia.
 Si Carmilla ay masayahin at makulit na bata.

c. Tambalang simuno at Payak na panaguri

Halimbawa:
 Kapwa matulungin sina Saber at Selena.
 Sina Vale at Valir ay gumagawa ng saranggola.

d. Tambalang simuno at Tambalang panaguri

Halimbawa:
 Mapagmahal at maalalahanin sina Wanwan at Zilong.
 Sina Mathilda at Lylia ay magagalang at masunuring bata.

2. Tambalang Pangungusap – isang pangungusap na binubuo ng dalawa o higit

pang sugnay na makapag-iisa na pinag-uugnay ng pangatnig na at, ngunit,
datapwat, subalit, habang, samantalang, at o.

Mga Halimbawa:

 Si Yuzhong ay mahilig magbiro samantalang si Fanny ay mapagmahal.

 Naghintay si Hanzo kay Hanabi ngunit si Hanabi ay nasa eskwelahan pa.

3. Hugnayang Pangungusap – ang pangungusap na ito ay binubuo ng isang

sugnay na makapag-iisa at isa o higit pang sugnay na di makapag-iisa.
 Mga halimbawa:
 Hindi malayong umunlad ang Pilipinas kung ang mga mamamayan ay
magtutulong-tulong.
 Gusto kong bumili ng laruan subalit hindi sapat ang aking ipon.

4. Langkapang Pangungusap – ito ay nagtataglay ng dalawa o higit pang malayang

sugnay at ng isa o higit pang di-malayang sugnay.

Mga halimbawa:
 Makinig sa mga pangaral ng guro at mag-aral ng mabuti para sa iyong
sariling kinabukasan.
 Darating ang panahon na kailangan mong mag-isip at magdesisyon ng
wais dahil marami ang umaasa sa iyong desisyon.

QUIZ 1. Ibigay ang tamang sagot sa mga katanungan. Titik lamang ang isulat sa
patlang.

1. Ito ay kayarian ng pangungusap na nagtataglay ng isang sugnay na makapag-

iisa at isa o higit na sugnay na di-makapag-iisa.

a) Hugnayan c)payak
b) langkapan d) tambalan

2. Dali-daling umalis si Migs sa kanilang bahay. Anong uri ng panaguri ay may

salungguhit?

a) panaguring pang-abay c) panaguring pangngalan

b) panaguring pang-uri d) panaguring pandiwa

3. Ang bayan natin ay uunlad. Anong uri ng paksa ang salitang may salungguhit?

a) paksang pawatas c) paksang pangngalan

b) paksang pandiwa d) paksang panghalip

4. Ang sumusunod na mga pangungusap ay nasa kayariang hugnayan maliban sa

isa.

a) Kung nais mong lumigaya sa buhay, matuto kang makuntento.

b) Siya ay isang mabuting mamamayan at mabuting anak.
c) Naglingkod siya nang mabuti sa kanyang amo dahil mabait ito sa kanya.
 d) Nalungkot si Helen nang pumanaw ang kanyang ina.

5. Aling pangungusap ang may paksang pandiwa?

a) Siya ay naghahanda ng pagkain.

b) Huwag mong gambalain ang nananalangin.
c) Naghihintay ng ulan ang magsasalka.
d) Kami ay mga bisita sa kanyang kaarawan.

6. Aling pangungusap ang nagpapakita ng di-karaniwang ayos?

a) Madilim ang kalangitan dahil sa nagbabantang ulan.

b) Kaawa-awa ang mga biktima ng bagyong Yolanda dahil b) nawalan sila
ng tirahan at mga mahal sa buhay.
c) Sila ay mga biktima ng karahasan ngunit nagsisikap silang makabangon.
d) Magtulong-tulong tayong maglinis ng ating kapaligiran.

7. Tinulungan niya ang kanyang guro sa pagdadala ng gamit dahil nakita niyang
nahihirapan ito sa pagbubuhat. Anong kayarian ang pangungusap na ito?

a) Hugnayan c) payak
b) Langkapan d) tambalan

8. Ang mga magulang ko ay aalis papuntang Hagonoy. Anong uri ng panaguri ang
matatagpuan sa pangungusap?

a) panaguring pangngalan c)panaguring pawatas

b) paksang panghalip d) panaguring pandiwa

9. Ito ay bahagi ng pangungusap na nagsasabi tungkol sa paksa..

a) simuno c) sugnay
b) panaguri d) parirala

10. Alin sa sumusunod na mga pangungusap ang nasa kayariang tambalan?

a) Ang ating kinabukasan ay gaganda kung magsisikap tayo sa ating pag-

aaral.
b) Madali ang maging tao ngunit mahirap ang magpakatao.
c) Ang mga magulang ay nagtatrabaho upang matustusan ang mga
pangangailangan ng mga anak.
d) Siya ay huwaran sa kabaitan at katalinuhan.