11. SINIF 2.

ÜNİTE: GAZLAR
1. Gerçek gazlar için, 7. İdeal ve gerçek gazlarla ilgili,
I. Molekül kütlesi ihmal edilebilir. I. Gerçek gazlarda moleküller arasındaki çekim kuvvetleri da-
II. Sıcaklık düştükçe ideal hale yaklaşır. ha büyüktür.
III. Molekülleri arasındaki etkileşim basınç ve hacim değerlerini II. Gerçek gaz moleküllerinin kap çeperlerine yapacağı kuvvet-
etkiler. ler daha zayıftır.
yargılarından hangileri doğrudur? III. İdeal gaz moleküllerinin öz hacimleri gerçek gaz molekülle-
rininkinden daha fazladır.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II yargılarından hangileri yanlıştır?
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III

2. Gerçek gazlarla ilgili,

I. Tanecikler arası etkileşim yoktur.
II. Moleküllerin hacimleri ihmal edilemez. 8. Gazların genel özellikleri ile ilgili,
III. Tanecikleri öteleme hareketi yapamazlar. I. Sıkıştırdıklarında daha ideal olurlar.
yargılarından hangileri doğrudur? II. Sabit sıcaklıkta hacimleri artırılırsa ideallikten uzaklaşırlar.
III. Aynı şartlarda apolar moleküllerde molekül kütlesi küçük o-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III lan gaz daha idealdir.
D) I ve II E) I, II ve III yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

3. Gerçek gazlarla ilgili,

I. Moleküller birbirlerinden bağımsız hareket ederler.
II. Moleküller arası boşluk çok fazladır.
III. Moleküller arasındaki etkileşimler ideal gazlara göre daha 9. He gazı, O2 gazına göre daha idealdir.
fazladır. Bunun nedeni,
yargılarından hangileri doğrudur? I. He atomunun atom hacmi daha küçüktür.
II. O2 molekülleri arasındaki çekim kuvvetleri daha büyüktür.
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III III. O2 gazı moleküllerden, He gazı atomlardan oluşur.
D) II ve III E) I, II ve III yukarıdakilerden hangisi olamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III

4. Moleküllerinin öz hacimlerinin molekülleri arasındaki

boşluklar yanında ihmal edildiği ve moleküller arasındaki
etkileşimin en az bulunduğu gazlar aşağıdakilerden hangi-
sidir? 10. CO2 molekülleri apolar, NH3 molekülleri polardır.
Buna göre,
A) Su molekülleri B) Sıvılaştırılmış gaz
I. NH3 gazı ideale daha yakındır.
C) Buhar molekülleri D) Sıkıştırılmış gaz II. Hacim ve mol sayıları eşit ise aynı sıcaklıkta CO2 nin ölçü-
len basıncı, NH3 ün ölçülen basıncından daha küçük olur.
E) İdeal gaz III. Normal koşullarda NH3 gazının gerçek molar hacmi 22,4
L den büyüktür.
yargılarından hangileri doğru olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
5. Gerçek gazlar ve ideal gazlar ile ilgili aşağıdaki yargı-
lardan hangisi yanlıştır? D) II ve III E) I, II ve III

A) İdeal gaz moleküllerinin öz hacimleri ihmal edilir.

B) Gerçek gaz molekülleri arasında çekim kuvveti vardır.
C) İdeal gazların çarpışmaları sonucunda enerji kaybı olmaz.
D) Gerçek gazların ölçülen basıncı, ideal gaz denkleminden 11. I. Hızla genleştirilen gazlar genellikle soğur.
hesaplanan basıncından küçüktür. II. Moleküller arası etkileşimi küçük olan gazlar daha i-
E) Gerçek gazlar düşük sıcaklık ve yüksek basınç koşulların- dealdir.
da idealliğe yaklaşır. III. Sabit sıcaklıkta sıkıştırılarak sıvılaşan gazların kinetik
enerjisi azalır.
Yukarıdaki yargılardan hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
6. Aşağıda sıcaklık, basınç ve molekül kütlesi verilen
D) I ve II E) II ve III
gazlardan hangisi ideale en yakın davranış gösterir?
Sıcaklık Basınç (atm) Mol kütlesi
A) T 0,5 80
B) T 1 80 12. Aşağıdaki gazlardan hangisi diğerlerine göre gerçeğe
C) 3T 0,2 64 daha yakın davranış gösterir? (1H, 6C, 7N, 8O, 17CI, 18Ar)
D) 3T 0,5 44
E) 3T 0,2 44 A) Cl2 B) C4H8 C) CO2 D) NH3 E) Ar

1
13. 17. Gaz Kritik sıcaklık (°C)
CH4 -82,4
Cl2 144
CO2 31,2

Yukarıdaki tabloda bazı gazların kritik sıcaklık değerleri veril-

miştir.
Buna göre,
I. Kaynama noktası en büyük olan Cl2 dir.
II. Aynı sıcaklıktaki gazlar soğutulduğunda sıvı hale geçiş sıra-
Yukarıdaki grafikte bazı gazların PV/RT oranının basınçla sı CH4, CO2, Cl2 şeklindedir.
değişimi ve ideal gaz denkleminde hesaplanan değerlerden III. Tanecikler arası etkileşimleri en zayıf olan CH4 gazıdır.
yargılarından hangileri doğrudur? (CH4:16, Cl2:71, CO2:44)
sapmaları verilmiştir.
Buna göre, A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
I. Basınç arttıkça H2 gazı ideallikten uzaklaşır.
II. İdeallikten sapma CO2 gazında daha fazladır. D) I ve III E) I, II ve III
III. CO2 gazı her sıcaklık ve basınçta PV/RT=1 eşitliğini sağlar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
18. Molekül Moleküller arası etkileşim
D) II ve III E) I, II ve III
X Hidrojen bağı
Y Dipol dipol etkileşimi
Z London kuvvetleri
14.
Yukarıdaki tablodan X, Y ve Z molekülleri arasındaki etkin
çekim kuvvetleri verilmiştir.
Buna göre yoğuşma sıcaklıklarının karşılaştırılmasının
aşağıdakilerden hangisi gibi olması beklenir?
A) X > Y > Z B) Y > X > Z C) Z > Y > X
D) X = Y > Z E) X = Y = Z

Yukarıdaki grafikte 1 mol X gazının farklı sıcaklıklardaki PV/RT 19. Kaynama Kritik
oranının basınçla değişimi ve ideal gaz denkleminde Madde
noktası (°C) Sıcaklık (°C)
hesaplanan değerden sapması verilmiştir.
Buna göre, I. F2 -188 -129
I. T1 K sıcaklığında X gazı ideallikten en çok sapar. II. NH3 -33 132
II. Sıcaklıklar arasındaki ilişki T3 > T2 > T1 şeklindedir. III. CH4 -164 -82,4
III. X gazı sıcaklık arttıkça ideallikten uzaklaşmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
Yukarıdaki tabloda kritik sıcaklığı ve normal kaynama
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II noktası verilen maddelerden hangileri 100°C de basınç uy-
gulanarak sıvılaştırılabilir?
D) I ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

15. Gerçek gazlarla ilgili,

I. Gerçek gazlarda gaz basıncı PV= nRT bağıntısı ile doğru o-
larak bulunamaz. 20. Gerçek bir gaz aşağıda verilen koşullardan hangisin-de
II. Gerçek gazların ideal davrandıkları varsayılarak basınçları ideal gaz davranışına en çok yaklaşır?
ideal gaz denkleminden hesaplanır.
III. Gerçek gazlarda, moleküller arasındaki etkileşimler nedeni Sıcaklık Basınç
ile ideal gaz denklemi gerçek sonuç vermez. A) 0°C 1 atm
yargılarından hangileri doğrudur? B) 273°C 0,5 atm
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II C) 273 K 2 atm
D) 546 K 1 atm
D) I ve III E) I, II ve III E) 273°C 2 atm

16. Aşağıdaki gaz moleküllerinden hangisi diğerlerine gö- 21. Aynı koşullarda aşağıdaki gaz moleküllerinden hangi-
re daha kolay sıvılaşabilir? (H:1, He:4, F:19, Cl:35, Br:80) si daha idealdir? (H:1, He:4, F:19, Cl:35, Br:80)
A) H2 B) He C) F2 D) Cl2 E) Br2 A) H2 B) He C) F2 D) Cl2 E) Br2

2
22. I. CO2 26. Joule-Thomson olayı ile ilgili,
II. He I. Gaz moleküllerinin hacimlerinin artırılması sırasındaki de-
III. NH3 ğişmelerin gözlemlenmesidir.
Yukarıdaki gazların yoğuşma sıcaklıklarının karşılaştırıl- II. Buzdolabının çalışma prensibini oluşturur.
ması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? III. Sıkıştırılma sırasında gaz molekülleri enerjilerini azaltırlar,
(1H, 2He, 6C, 7N, 8O) genişleme sırasında ise bu ısıyı tekrar alarak çevreyi soğu-
turlar.
A) III > I > II B) II > III > I C) I > II > III yargılarından hangileri doğrudur?
D) III = I = II E) I = II > III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III

23.

27. Hızla genişletilen ve sıkıştırılan gazlarla ilgili,

I. Gazlar sıkışma sırasında çevreye ısı verirler.
II. Sıkıştırılan gazların hacimlerinin hızla genişletilmesi sıra-
sında gaz molekülleri öz ısılarını kaybederek soğurlar.
III. Gaz moleküllerinin sürekli sıkıştırılma-genişletilme olayı
ticari soğutucuların yapımında kullanılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Saf bir maddenin faz diyagramı yukarıdaki gibidir. D) I ve III E) I, II ve III
Buna göre madde ile ilgili aşağıda verilen yargılardan han-
gisi yanlıştır?
A) P2 atmosfer basıncı ve t°C sıcaklığında maddenin katı, sıvı
ve gaz fazları denge halindedir. 28. I. Sıkıştırılmış bir gaz, hızlıca genleştirilirse genellikle
B) P2 atmosfer basınçta t°C nin üstündeki tüm sıcaklıklarda soğuma eğilimindedir.
madde gaz halindedir. II. Sıkıştırdığında sıvılaşabilen gazlar ideallikten daha u-
C) P1 atmosfer basıncın altında katı halden gaz hale geçebilir. zaktır.
D) Madde ikinci bölgede katı halindedir. III. Buzdolabı ve klimaların mekanizmasında kullanılan
E) P1 atmosfer basınçta ve t°C sıcaklıkta madde gaz haldedir. gazlara soğutucu akışkankanlar denir.
Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
24.

29. I. Gaz moleküllerinin zor sıvılaştırılabilir olması

Saf X maddesinin basınç ve sıcaklığa bağlı olarak katı, sıvı ve
gaz halleri yukarıdaki grafikte gösterilmiştir.
Buna göre X in fiziksel hali ile ilgili,
I. 5,11 atm basınç, -50°C sıcaklık koşullarında katı
II. 1 atm basınç -78°C sıcaklık koşullarında sıvı
III. 1 atm basınç -56°C sıcaklık koşullarında gaz
yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
II. Gazın kritik sıcaklığının çok düşük olması
III. Bulunduğu sıcaklığın kritik sıcaklıktan düşük olması
Bir gazın soğutucu yapımında kullanılabilmesi için yukarı-
dakilerden hangilerine sahip olması gereklidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
30. Soğutucu yapımında kolay sıvılaştırılabilen gazlar kulla-
C) I ve III nılır. Bir gazın sıcaklığı kritik sıcaklığının üstündeyse, basınç
uygulanarak sıvılaştırılamaz. Bazı gazların kritik sıcaklıkları
aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Kritik
Gaz
Sıcaklık (°C)
He - 268
25. I. Kritik sıcaklığın altındaki hiçbir sıcaklıkta maddenin
gaz hali yoktur. Ne - 229
II. Bulundukları sıcaklıkta, basınç etkisi ile sıvılaştırılan O2 -118
akışkanlara buhar denir. N2 -147
III. Bulunduğu sıcaklıkta sıkıştırılarak sıvılaştırılamayan
akışkanlara gaz denir. NH3 132
Yukarıdaki yargılardan hangileri yanlıştır?
Buna göre aşağıdaki gazlardan hangisi soğutucu yapı-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III mında kullanılabilir?
D) I ve II E) II ve III A) He B) Ne C) NH3 D) O2 E) N2