“ORTAÖĞRETİM KİMYA DENEYLERİ LABORATUVARI” ÖĞRETMEN ADAYI DERS PLANI

Öğretmen Adayı Adı Soyadı: Numarası: 140530011

Sümeyye KARABUDAK

A) ÜNİTE ADI : 11.5. KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ

B) YIL İÇİNDE ÖNCEDEN İŞLENEN ÜNİTELER :
1.ÜNİTE Modern Atom Teorisi
2.ÜNİTE Gazlar
3.ÜNİTE Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük
4 .ÜNİTE Kimyasal Tepkimelerde Enerji
5.ÜNİTE Kimyasal Tepkimelerde Hız
->11.5.1.1. Kimyasal tepkimeler ile tanecik çarpışmaları arasındaki ilişkiyi açıklar.
->11.5.1.2. Kimyasal tepkimelerin hızlarını
->11.5.2.1. Tepkime hızına etki eden faktörleri işlenir etkisi üzerinde durulur.

ARAŞTIRMA SORUM : REAKSİYON HIZINA SICAKLIĞIN ETKİSİ NEDİR?

C) KONU : 11.5.2.1. Tepkime hızına etki eden faktörler

D) KAVRAMLAR/TERİMLER
Kinetik teori , aktivasyon enerjisi, hız sabiti, inhibitör, katalizör, ortalama tepkime hızı
E) ÖNERİLEN SÜRE :25 DK.

F) ÖĞRETİM PROGRAMINDA HEDEFLENEN KAZANIMLAR : Tepkime hızına etki eden faktörleri açıklar. - c. Madde cinsi, derişim,
sıcaklık, katalizör (enzimlere girilmez) ve temas yüzeyinin tepkime hızına etkisini açıklar.

G) DERSİN KAZANIMLARI
a. Bilimin Doğası Öğrencilere hipotez kurmaları için sorulan soru karşısında
(reaksiyon hızına sıcaklığın etkisi nedir?) öğrenciler tarafından bir
fikir öne sürülür ve öğrenciler hipotezlerini kanıtlamak için çeşitli
yollardan tartışma şeklinde grup ortamında nasıl ilerleyeceklerine
karar verirler. Bununla beraber bilime çok uzak olmadıklarını
kendileri de aktif olarak bir deney sürecini yönettiklerini
yeterliklerini görebildikleri için bizde yapabiliriz düşüncesi
öğrencilerin zihnine yerleşecektir.

b. Bilimsel bilgiyi anlama Öğrencilerin ezbere gitmeden anlamlı ve kalıcı öğrenmenin

gerçekleşeceği kendi hipotezlerinin doğruluğunu ispat
edebilecekleri bir süreç olacaktır.(hipotez kurmaları ve bunu ispat
edecek deney tasarlamaları)

c. Bilimsel Süreç Becerileri Hipotez kurma ,Gözlemleme, ispat, ölçme değerlendirme

 d. Yaşam Becerileri Bilgileri kullanma (öğrencilere dersin başında sütün ekşimemesi
için ne yapabiliriz sorusuyla alacağımız muhtemel cevap sütü
buzdolabında muhafaza ederiz olacaktır bununla beraber
öğrenciler ,olaylara bilinçli yaklaşma ve sorgulama sorunlar
karşısında çözüm geliştirme becerileri kazandığını gördüğümüz bir
aşama olacaktır. Sorumluluk alma ,iş birliği içinde çalışma ,iletişim
becerisinin kazanılacağı bir süreç olacaktır. İlk olarak öğrenci hazır
bilgiyi alma değil de bir sorun ya da bir düşünme süreci içinde bu
neden böyle olmuş , bunun sebebi ne olabilir gibi soruları sıklıkla
yaşantılarında kullanarak bir öğrenme süreci oluşacaktır.

e. Bilim Teknoloji Toplum Çevre ve Ekonomi Simülasyon ve sanal laboratuvar sayesinde öğrenci teknoloji ile iç
içe bir durumda öğrenme sağlayacaktır. Ek N2.2

f. Tutum ve Değerler

g. Psikomotor becerisi Öğrencilerin aktif olarak bir deney sürecini tasarlama ve

gerçekleştirmeleri bu kazanımı elde etmelerini sağlayacaktır.

h. Diğer kazanımlar… Öğrencilere sosyal platformlarda ya da televizyonda izledikleri dizi

filmleri göz önüne alarak organ\doku nakli sırasında transfer
edilecek organ ya da dokunun neden özel bir çanta içinde
taşındığını ,bu çantanın özelliğinin ne olduğunu sorarak hem diğer
bilimlerle arasında bağlantı kumalarını sağlayıp olaylara çok yönlü
yaklaşımlar ile bakmalarını sağlayacağım disiplinler arası tıp bilimi
ile bağlantı sağladığımı düşünüyorum organ doku nakli sorusunda.

H) DERSİN AMACI VE ÖNEMİ : Bu sunumda sıcaklığın tepkime hızına etkileri işlenmektedir.Öğrencilerin günlük hayat ve
disiplinler arası bağlantı kurması hedeflenmektedir.
I) ÖĞRETİM YÖNTEMİ: REHBERLİ INQUIRY
J) DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ:

Açık uçlu sorular ve aşağıda belirttiğim çoktan seçmeli sorular benim değerlendirmem olacak

1) Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?(B)

A)Sıcaklığın artmasıyla tepkime hızı ters orantılı değişir
B)Bir kimyasal tepkimede sıcaklığın artması taneciklerin kinetik enerjisini artırır.
C)Sıcaklık tepkime hızını etkilemez
D)sıcaklığın artması eşik enerjisini değiştirir

2)Bir tepkimede sıcaklık arttığında aşağıdakilerden hangileri gerçekleşir?(A,C,D)

A)taneciklerin ortalama kinetik enerjisi artar
B)Etkin çarpışma sayısı azalır.
C)Aktifleşme eşik enerjisi değişmez.
D)Etkin çarpışma sayısı artar

Gaz fazında gerçekleşen bir tepkimenin iki farklı sıcaklıktaki tanecik sayısı - kinetik enerji dağılımı grafikte verilmiştir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (B)
A)T2 sıcaklığı T1 sıcaklığından fazladır
B)T1 sıcaklığında tepkime hızı daha fazladır
C)T2 sıcaklığında etkin çarpışma sayısı fazladır
D)Her iki sıcaklıkta da tepkimenin eşik enerjisi aynıdır.

4) 1889 yılında kimyasal tepkimelerin hız sabitlerinin sıcaklıkla değiştiğini gösteren bilim insanı kimdir? ( Arrhenius )
K) DENEY MALZEMELERİ ☺ Deney tasarımını ve malzemelerini Ek N1 de bulunan çalışma kağıdında belirtilen grup üyeleri not
tutacaktır .

L) DERSİN PLANI:

İzleyeceğim aşamalar

☺1: Ders başlangıcında öğrencilere izleyeceğim aşama şu şekilde; ‘’günlük yaşantımızda izlediğiniz dizi filmleri göz önüne
alarak organ\doku nakli sırasında transfer edilecek organ ya da dokunun neden özel bir çanta içinde taşındığını ,bu
çantanın özelliğinin ne olduğunu soracağım. Daha sonra , evlerimizde çabuk bozulan süt gibi besinlerin bozulmaması için
neler yapıyoruz? ‘’ sorusu ile ilerleyecek .

☺2: öğrencilere sorduğum süt örneğinde sıcaklık ile bağlantı kurmaları sonrasında , ikinci aşama olarak araştırma sorusu
olarak reaksiyon hızına sıcaklığın etkisinin ne olduğunu soracağım. Öğrencilerin yanlış kavramalarını tespit edeceğim .

☺3:öğrencilerin fikirlerini alıp, ek N1.1 de ilk önce her öğrenci için ayrı ayrı tablo haline getirdiğim öğrenci hipotez
kısmını doldurmalarını isteyeceğim daha sonra ortak hipotezde buluşanları aynı grup altında toplayacağım . sıcaklık
arttığında artar,azaldığında azalır ya da değişmez fikirlerini aldığımda öğrencileri 3 grup haline getireceğim yıne N1 eki
2.sayfasında kurdukları hipotezleri test edebilecekleri bir deney planlamalarını isteyeceğim. Bu deneyleri tasarlarken
malzemelere kendilerinin karar verebileceğini, Grupların tasarladıkları deneyleri dinlerken “hangi değişkeni kontrol altına
aldınız, hangi değişkeni değiştirdiniz” gibi soruların üzerinde duracağım. Öğrencilerden aldığım yanıtları değerlendirip
muhtemel farklı iki sıcaklıkta iki madde örneğin biri oda sıcaklığında diğeri ısı vererek gözlemleyeceğimiz deneyler
olacaktır. Bu aşamada elbet bulunduğumuz durum ele alınıp değerlendirildiğinde deneyi o an gerçekleştirmemiz mümkün
olmayacaktır. bu yüzden öğrencilerin tasarladıkları deneyleri takdir edip kendi deney tasarımlarına en yakın uygun
simülasyonu ek N2.2 de öğrencilere göstereceğim.

☺4: Öğrencilerin Hipotezlerinin doğru olup olmadığını izledikleri simülasyon sonrasında ne çıkarımlara ulaştıklarını
soracağım.
☺ 5:Ek N1.1 de sayfa 3 de Öğrencilere ne gözlemlediniz, grafiği nasıl yorumlarsınız, sıcaklık artışı neyi değiştirdiği için
reaksiyon hızını arttırdı” gibi sorular sorarak çıkarımda bulunmalarını sağlayacağım .

☺ 6:Daha sonra kendim şu açıklamada bulunacağım

1889 yılında Arrhenius kimyasal tepkimelerin hız sabitlerinin sıcaklıkla değiştiğini gösteren bir sabit bulduğunu;
Bir kimyasal tepkimede sıcaklığın artması taneciklerin kinetik enerjisini artırdığını kinetik enerjisinin artması eşik
enerjisini geçen tanecik sayısını artırdığını. Bu durum daha düşük sıcaklığa göre birim zamanda gerçekleşen etkin çarpışma
sayısını artırır, bu durum tepkime hızını artırır. Tepkime hızının artması her zaman daha fazla ürün oluşacağı anlamına
gelmez. Sadece aktifleşme enerjisini (eşik enerjisini) geçen tanecik sayısını ve birim zamanda harcanan madde miktarını
artıracağını söyleyip değerlendirme kısmına geçeceğim

☺7:Quızız uygulamasını kullanacağım. Değerlendirme kısmında kendim oluşturduğum çoktan seçmeli ve acık uçlu
sorulara 5dk ayırıp dersi bitireceğim.

M) KAYNAKLAR
1☺ http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812102955190-
19.01.2018%20Kimya%20Dersi%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1.pdf

2☺ https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/304278
 3☺ https://www.eokultv.com/tepkime-hizini-etkileyen-faktorler-11-sinif-kimya/21487

4☺ PETRUCCI HERRING MADURA BISONETTE - GENEL KİMYA KİTABI CİLT 2

4☺ http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/TTKB/Lise/11/Kimya/c2_kimya-11.pdf

N) EKLER :

N1:
https://docs.google.com/document/d/1F1wSXLOonf27w2WFAaszSc13Drdi_FCSAuL95WOPUII/edit?usp=sharing

N2:
N2.2: https://www.edumedia-sciences.com/en/media/564-rate-of-reaction

N3:

https://quizizz.com/join/quiz/5fb7cf20943016001b4acdac/start

N4: EKRAN PAYLAŞIMI YAPACAĞIM SUNUMUM :