MODYUL 5

Pagdalumat sa mga Saliksik na may kaugnayan sa

Gender and Development/ Indigenous People (GAD/ IP’s)
Pamagat ng Gawain GAWAING PAGKATUTO BILANG 5
1. Magagawa kong tukuyin ang mga mapagkakatiwalaan, makabuluhan at kapaki-
pakinabang na sanggunian sa pagdadalumat at pananaliksik;
2. Magagawa kong linangin ang Filipino bilang daluyan ng inter/multidisiplinaring
pagdadalumat pananaliksik na nakaugat sa realidad ng Pilipino;
Mga Layunin
3. Magagawa kong gumawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon
ng impormasyon at analisis na akma sa iba’t ibang konteksto; at
4. Magagawa kong isaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan
sa pagsasagawa ng pananaliksik.
 CHED Memo. No. 57, Series of 2017 at MGA SILABUS SA FILIPINO SA
KOLEHIYO (Nobyembre 2017).
Sanggunian
 Quijano, Ma.Lourdes R. et al. 2020. DalumatFil: Diskurso sa Araling Filipino.
Cabanatuan City: Nueva Ecija University of Science and Technology Printing

LEKTURA:

Mabusisi ang pagbuo at pagsuri ng isang pananaliksik. Kakikitaan ito ng iba’t ibang larawan, ideya,
paglalahad, pagpapatunay, pagpapaliwanag nang may kaugnay na ebidensiya higit ang mapagkakatiwalaang
hanguan – na hindi lamang nakakulong sa isang isyu na maaaring masagot batay sa tanong lamang na Ano,
Sino, Saan, Bakit, at kaylan bagkus kailangan pagsama-samahin para makamit ang nagkakaisa at
mapagkakatiwalaang resulta.

Pananaliksik
- lohikal na proseso ng paghahanap ng sagot sa mga tanong ng mananaliksik na nakabatay sa problema
at metodo ng pag-aaral tungo sa produksyon ng kaalaman at kasanayan upang makatugon sa
pangangailangan ng tao at lipunan.

May tatlong pangunahing layunin ang pagbuo ng isang pananaliksik:

1. Balidasyon ng kaalaman
2. Pagpapasubali ng kaalaman
3. Pagtuklas ng bagong kaalaman

Mga Bahagi ng Pananaliksik

a. Introduksyon at Paglalahad ng Tesis
b. Paglalahad ng Suliranin
c. Rebyu ng Kaugnay na Literatura at Pag-aaral (RRL at RRS)
d. Saklaw at Limitasyon
e. Metodolohiya
f. Dalumat
g. Daloy ng Pag-aaral
h. Pagtalakay sa Resulta ng Pag-aaral
i. Kongklusyon (Buod at Rekomendasyon)

Dalumat
- Gumagabay upang unawain, ipaliwanag at i-interpret ang isang pangyayari, teksto, at diskurso,
naglalahad ng mga konsepto, ideya, o teoryang inihain. Isa itong mabusising gawaing akademikal na
nagbibigay ng kahulugan sa mga ninanais bigyan ng makabuluhang gamit ang isang ideya na akma sa
napapanahong sitwasiyon o umiiral na kltura ng isang lugar o pook.

Gabay sa aplikasyon ng dalumat:

 1. Kilalanin ang pinagkuhaan ng dalumat/teorya
2. Malinaw ang datos na kakalapin batay sa paksa
3. Ipaliwanag ang dalumat kung paano ito gagamitin

Paraan ng Paglalahad o Proseso ng Pagdalumat

A. Proseso – Eksposisyon
 Eksposisyon ng mga konsepto - magsagawa ng kasunod (follow-up) ng mga konseptong gagamitin
sa pag-aaral. Ano ang kahulugan? Ano ang konteksto ng paggamit? Saang disiplina ginamit?

B. Proseso – Relasyon ng mga Konsepto

1. Pagpapaliwanag/ilustrasyon ng relasyon ng mga konsepto
2. Linyar (point A – B) direkta, dalawa
3. Triangular - tatlo
4. Rectangular – apat, dalawa ang may pareho
5. Square – apat na may pareho
6. Circular – loob, labas, ganap, kontexto, setting
7. Venn diagram – overlapping relationship
8. Broken lines- indirect relationship
9. Arrow – direksyon

C. Pagdalumat-salita
 Paglalahad at pag-aanalisa ng impormasyon sa lahat ng anggulo.

Halimbawa:

Ideya/ Konsepto Patunay Sa Katunayan

Pinagtitibay ng kulturang Ayon sa isinagawan paghihimay
popular ang Ugnayan sa Nina Wennielyn Fajilan at Rochelle J.
pagitan Ng Wikang Rodriguez (2011) maraming naging
Filipino At Kulturang implikasiyon ang ugnayan ng kulturang
Popular popular sa W. Filipino. Kaugnay nito,
bitbit ng salita ang mahigpit na ugnayan sa
pagitan ng wika at kulturang popular
bilang kapwa ahente at obheto ng bawat
isa.
http://ejournals.ph/form/cite.php?id=6212
Batay sa naging konklusiyon ng
pananaliksik, lumutang ang tatlong
pangunahing implikasiyon nito, (1)
implikasiyon sa pag-aaral sa W. Filipino -
ipinahihiwatig ng nabanggit na
implikasiyon ang pagbibigaypagkakataon
sa mga mag-aaral ng wika na maging
aktibong kalahok sa panunuri at
paglalarawan sa kalagayan at
patutunguhan ng wika; (2) implikasiyon sa
pagtuturo ng wikang Filipino - mas
makabago at napapanahong estratehiya sa
pagtuturo ng wika na nagbibigay ng
pagpapahalaga sa papel ng kulturang
popular sa buhay ng mga mag-aaral at
bansa; (3) Implikasiyon sa pag-unawa sa
Wikang Filipino - dinamiko ito at patuloy
na nakikipagtalaban sa iba't ibang
larangan ng buhay ng mga Pilipino.

PAGSASANAY #1
Panuto: Mula sa mga balita/ideya/konsepto/isyu na nakalahad sa ibaba tukuyin, patunayan maglahad ng
katiwa-tiwalang impormasiyon kaugnay nito. Patunayan ito sa pamamagitan ng paglalagay ng mga
patunay/ebidensiya batay na rin sa makakalap na impormasiyon.
 BALITA/ IDYEA/
PATUNAY
KONSEPTO/ ISYU
1. Pagkawala at Ayon sa isinagawang pananaliksik ni Joshua
tuluyang pagkabago Villar (n.d), nais mapukaw ng mananaliksik ang
ng kulturang Pilipino atensyon ng mga mambabasa batay sa kanilang
mga opinyon o pananaw tungkol sa pagkawala
at pagbabago ng ating sariling kultura.
https://www.academia.edu/10780269/Ang_Pag
kawala_at_ang_Pagbabago_ng_mga_Piling_Ku
lturang_Pilipino
2. Pagmamaliit sa Ayon sa balitang hatid ni Angie Dela Cruz
kabilang sa grupo ng (2018), habang binubusisi sa senado ang anti-
LGBT at IP’s gender discrimination bill, patuloy naming
isinusulong ni Quezon City Vice Mayor Joy
Belmonte na kilalanin ang karapatan ng LGBT
community sa Quezon City. Inuudyok ng
Quezon City Vice Mayor Belmonte na
tangkilikin ng mga taga QC ang “Gender-Fair
City” ordinance sa kanilang lungsod.
https://www.philstar.com/pilipino-star-
ngayon/metro/2018/07/29/1837766/pagkilala-
sa-karapatan-ng-lgbt-patuloy-na-isinusulong-ni-
joy-b
Ayon kay Bullit Marquez (2015), ang mga
estudyante sa Pilipinas ay nakararanas ng
bullying at diskriminasyon dahil sa kanilang
oryentasyong sekswal pagkakakilanlan ng
kasarian. Ayon sa salitang inilabasa ni Ryan
Thoreson, ang mga LGBT students sa Pilipinas
ay ang kadalasang puntirya ng pangungutya at
maging ng karahasan. At sa maraming
pagkakataon, ang mga guro at administrador ay
nakikilahok sa ganitong pagmamaltratong ito sa
halip na magsalita laban sa diskriminasyon.
https://www.hrw.org/news/2017/06/21/philippi
nes-lgbt-students-face-bullying-abuse
3. Karangalang natamo Ayon sa balitang hatid ni Mac Macapendeg
ng mga miyembro ng (2012), patuloy ang tagumpay na natatamo ng
LGBT at IP’s sa 21-anyos na si Kevin Balot magmula ng siya ay
Pilipinas makoronahan bilang 2012 Miss International
Queen kamakailan. Bago niya makuha ang
korona ay maraming pagsubok muna ang
pinagdaanan ng Beauty Queen na tubong
Tarlac.
https://www.gmanetwork.com/news/showbiz/ch
ikaminute/281926/ang-tagumpay-ni-miss-
international-queen-kevin-balot/story/
SA KATUNAYAN
Ang pag-aaral na ito ay naglalayon na
mapaunawa sa mga mamamayang Pilipino
ang tungkol sa mga kaugalian noon na wala
ngayon sa ating bansa. Ito rin ay upang
mabigyang pansin para malaman at
matutunan ang kulturang Pilipino sa
kadahilanan ng mga lumipas na panahon.
Ang layunin ng naturang ordinansa ay upang
maprotektahan ang mga karapatan ng mga
LGBT sa mga paaralan, opisina, at mga
pangunahing serbisyo.
Dahil sa mga pangyayaring ito, ang
Philippine Congress ay naglunsad ng batas
na Anti-Bullying Law at ang kagawaran ng
edukasyon ay naglabas ng mga regulasyon
na nagbabawal sa pambu-bully batay sa
oryentasyon sekswal at pagkakakilanlan ng
kasarian.
Batay sa balita ay lumutang ang mga
tagumapay ni Kevin Balot, isang miyembro
ng LGBT. Maliban sa pagiging Miss
International Queen ay itinanghal din bilang
Miss Photogenic si Kevin Balot sa naturang
kompetesiyon. Si Kevin din ang unang
pinalad na makauwi ng titulo. Isa sa
adhikain ng nasabing pageant ay ang
mailunsad ang karapatang pantao para sa
mga miyembro ng LGBT, kaya naman
masaya ng grupong LADLAD sa
karangalang ibinigay ni Kevin sa LGBT
community at sa ating bansa.
4. Nakadepende sa Ayon sa pananaliksik nina Sirius Mauricio et,al,
Kultura ang sakop ng (n.d), ito ay tumatalakay sa mga pagkakatulad
pananaw ng isang at pagkakaiba sa kultura ng mga bansang
Tao batay sa Malaysia,Indonesia, Thailand, at Plipinas sa
Kanyang paligid/ mga edukasyon, social values, sistema at
Lipunan/bansa. pagpapahalaga say unit ng pamilya, at
pagdating sa relihiyon at pagpapakasal.
https://www.academia.edu/30296708/Ang_Mga
_Pagkakatulad_at_Pagkakaiba_sa_Kultura_ng_
mga_Bansang_Indonesia_Malaysia_Pilipinas_a
t_Thailand_at_ang_Epekto_nito_sa_Interkultur
al_na_Pagkilala
Batay sa kongklusyon ng pananaliksik,
napag-alaman na higit na nangingibabaw
ang mga pagkakatulad sa kultura ng mga
bansang nabanggit kaysa sa mga
pagkakaiba-iba. Sa kabila rin ng pagkakaiba-
iba, ang mga pagkakatulad ang siyang
nagpapatibay ng interkultural
na pagkilala sa pagitan ng apat na bansang
nabanggit at sa iba pang mga bansa.