Sách

B GIÁO D O
I H C CÔNG NGH TP.HCM
Biên
www.hutech.edu.vn
*1.2015.CHE103*
H A PHÂN T CH
5
I
.................................................................................................................. I
........................................................................................................... VI
HÓA PHÂN TÍCH....................................................................... 1
1.1 DUNG VÀ YÊU HÓA PHÂN TÍCH ...................................................... 1
................................................................................................ ....... 1
................................................................ ......................................... 2
................................................................................................ ........2
1.2 PHÂN CÁC PHÁP PHÂN TÍCH ........................................................ 2
................................ ................................ 2
.................................................................. 7
............................................................7
1.3 CÁC HÓA DÙNG TRONG HPT .............................................. 8
1.4 YÊU CÁC VA THUÔC TH TRONG HOA PHÂN TICH ......... 9
a phân t ch............................................... 9
c th trong H a phân t ch ....................................................9
1.5 CÁC GIAI PHAP PHÂN TÍCH ....................................... 10
n m u................................................................ ...................... 10
x l m u ........................................ 12
......................................... 13
................................................. 13
1.6 SAI SÔ TRONG PHÂN TICH INH NG .......................................................... 13
.......................................................................................... 13
1.6.2 C c lo i sai s ................................................................ ..............................14
1.6.3 Ghi s li u th c nghi m theo quy t c v ch s c ngh a.................................... 16
TÓM ................................................................................................................ 18
CÂU ÔN .................................................................................................... 20
BÀI 2. CÁC KHÁ ÓA PHÂN T CH......... 21
2.1 ................................................................................................ 21
.................................................................................................. 21
............................................................................ 22
2.2 DUNG ....................................................................................... 24
2.2.1 nh ngh a .................................................................................................. 24
............................................................. 24
.......................................................... 26
2.2.4 M i liên h gi a m t s n dung d ch....................................................... 27
II
................................................................ .................. 27
2.3 TÁC NG .............................................................. 28
2.4 CÂN HÓA - TÁC KHÔI NG ................................ 29
TÓM ................................................................................................................ 31
CÂU ÔN VA BAI TÂP .................................................................................. 32
P PHÂN T CH KH NG ....................................................... 35
3.1 NGUYÊN .................................................................................................... 35
3.2 PHÂN ....................................................................................................... 35
................................................................ .................. 35
................................................................ .................. 36
............................................................................... 36
m ................................ .................................................................... 37
3.3 CÁC YÊU TUA VÀ CÂN ............................................... 38
3.4 CÁC GIAI PHAP PHÂN TÍCH TUA ........... 38
3.4.1 H a tan ...................................................................................................... 39
....................................................................................................... 39
3.4.3 L ............................................................................................. 41
3.4.4 S y v nung ................................................................................................ 43
3.4.5 Cân................................ ............................................................................ 44
– ....................................................................... 44
3.5 NG DUNG ....................................................................................................... 46
- - – .... 46
......................................................................... 47
TÓM ................................................................................................................ 49
CÂU ÔN VA BAI TÂP .................................................................................. 50
P PHÂN T CH TH T CH ............................................................. 53
4.1 NGUYÊN - KHÁI ................................................................... 53
4.1 PHÂN CÁC PHÁP TÍCH ................................................... 55
-baz................................ ................................................... 55
............................................................................. 55
................................ .................................................... 55
................................................................ .................. 55
4.2 CAC Ô................................................................................. 55
............................................................... 56
.............................................................. 56
............................................................................................... 56
....................................................................................... 57
III
4.2.5 Chu liên ti n) ................................................................ ...... 57
4.3 CAC CACH PHA CAC DUNG DICH CHUÂN Ô....................................................... 57
............................................................................. 57
............................................................ 58
......................................................................................... 59
4.3.4 C u ch nh n dung d ch ................................................................. 59
4.4 DUNG CU DUNG TRONG PHAP PHÂN TICH THÊ TICH ........................... 60
4.5 CÁCH TÍNH TRONG PH PHÁP TÍCH...................................... 62
............................................................................................. 62
................................ ............. 62
....................................................... 63
TÓM ................................................................................................................ 64
CÂU ÔN VA BAI TÂP .................................................................................. 66
P CHU ACID-BAZ ............................................................. 67
5.1 ACID-BAZ ................................................................................. 67
.................................................................................................. 67
.................................................................................................... 68
................................ ............................................... 69
5.2 CÁCH TÍNH PH DUNG ACID, BAZ, DUNG ................. 71
5.3 PHÁP ACID-BAZ................................................................ 75
.................................................................................................. 75
........................................................................................... 76
- baz ................................................................................... 77
5.4 THAY PH DUNG TRONG QUÁ TRÌNH … ..... 78
5.5 CÁC PHÁP ACID - BAZ THÔNG ................................. 80
........................................... 80
.................................................................. 80
.................................................................. 81
............................................................. 82
............................................................. 84
5.6 NG DUNG XAC INH ................................................ 86
TÓM ................................................................................................................ 88
CÂU ÔN VA BAI TÂP .................................................................................. 89
P CHU OXY H A KH ...................................................... 92
6.1 OXY HÓA VÀ OXY HÓA ..................... 92
.................................................................................................. 92
6.1.2 C .......................................................... 93
................................................................ .............. 93
IV
6.2 PHÁP OXY HÓA ......................................................... 96
c ................................................................................. 96
................................................................ ........................... 97
6.2.3 Ch t ch th oxy h a kh ............................................................................... 98
6.3 MÔT SÔ PHÁP OXY HÓA THÔNG DUNG ....................... 99
................................................................ .......... 99
.............................................................................. 101
................................................................ ........................ 101
TÓM .............................................................................................................. 103
CÂU ÔN VA BAI TÂP ................................................................................ 104
P CHU T O T A ............................................................. 106
7.1 HÒA TAN VÀ - TÍCH TAN VÀ TAN .................................. 106
............................................................................. 106
................................ .................................................. 106
............................................................... 108
7.2 PHÁP ................................................................ 109
7.2.1 Nguyên t c ............................................................................................... 109
................................................................ ......................... 109
............................................................................................... 110
7.3 ..................................................................................................... 111
..................................................................................... 111
7.3. ................................................................................... 112
................................ .................................................. 113
TÓM .............................................................................................................. 114
CÂU ÔN VA BAI TÂP ................................................................................ 116
P CHU T O PH C .......................................................... 118
8.1 CÁC KHÁI BAN .......................................................... 118
................................................................................................ 118
..................................................... 119
8.2 PHÁP ........................................................... 120
............................................................................................... 120
....................................................... 120
.............................................................. 121
................................ ................................................. 124
8.2.5 Ch th ph c ch t................................................................ ........................ 124
8.3 NG DUNG ..................................................................................................... 127
2+, Mg2+ 2+ v Mg 2+ ............................................ 127
V
3+
, Al 3+ ................................................ 128
4 ........................................ 129
TÓM .............................................................................................................. 130
CÂU ÔN VA BAI TÂP ................................................................................ 131
BÀI 9. QUANG PH H P TH PHÂN T -QUANG PH UV -VIS ................................... 133
9.1 PHAP PHÂN TÍCH QUANG HOC.................................. 133
................................................................................................ 133
...................................................... 134
– Beer ................................................................ ............ 138
9.2 PH G PHÁP QUANG PH H P TH PHÂN VÙNG NGO VÀ KHA KIÊN 140
9.2.1 Kh i ni m v ................................................................ .... 140
9.2.2 C c y u t tham gia v o s h p th .............................................................. 141
– ng ph UV-VIS .................. 143
UV-VIS ................................ ............................. 145
TÓM .............................................................................................................. 150
CÂU ÔN VA BAI TÂP ................................................................................ 152
BÀI 10. C PH P T CH V L M GI U ..................................................... 155
10.1 KHAI NIÊM PHAP TACH VA LAM GIAU ........................................ 155
10.2 PHÁP TÁCH KHÓ TAN VÀ 156
10.3 CÁC PHÁP TÁCH HÓA............................................................. 157
10.4 TÁCH PHÁP ................................................................ 158
................................ ............................................. 158
10.4.2 ................................................................................ 162
10.4.3 ................................................................................................. 166
…khác nhau .......... 167
10.5 TÁCH KÝ ...................................................................................... 167
................................ ..................................................... 167
10.5.2 ............................................................................................... 171
10.5.3 ................................................................ ........... 174
TÓM .............................................................................................................. 176
CÂU ÔN .................................................................................................. 177
TÀI THAM ........................................................................................... 178
VI
Bà .
Bài này giúp sinh viên tr nh b y
o tích
o Phân lo cc c p phân t ng
o C c lo i sai s trong phân t ng v c ch ghi ch s c ngh a.
g trong Hóa phân tích.
Bài này giúp sinh viên t nh to n c c n c a ch c ch pha

h a ch th c hi n phân t ch m u.
Bài này trình bày:
o
VII
o Các
Bài 5: -baz.
o - baz
o ..
o – baz, c ch ch n ch th khi chu
o -
o ng d ng trong x ki m c c
c c v k thu t
Bài 8:
viên
nh
n c am -Vis.
B i 10: C p t ch v l m gi u. B i n y
c
t ng d ng
VIII
v
.
các
tr c nghi m (60
).
BÀI 1. 1
BÀI 1.
bi c:
N i dung v yêu c u c a H a phân t ch.
Phân lo cc p phân t ch.
Nêu v gi i th cc n c a m t quy tr nh phân t ch.
C c lo i sai s trong H a phân t ch, c ch h n ch .
C ch ghi ch s c ngh a trong ph c ti p v gi n ti p, c ch l m tr n s .
1.1
1.1.1
–
2 BÀI 1.
1.1.2
-
1.1.3
a.
b.
g ph p
1.2
1.2.1
a.
BÀI 1. 3
ammoniac, Ni2+ dimethyl
2+
+
+ 2+
b.
(hay công c ) p phân
Hi n nay
so
(b ng 1.1):
B ng 1.1: C p so s ph p: h a h c v d ng c
Không cao Cao

gian Nhanh
Chính xác (*) Chính xác (*)
.
o
4 BÀI 1.
: thêm SCN- 3+ 3+ +
SCN - FeSCN 2+ 2+
3+
Fe3+
:
BÀI 1. 5
-
-
graphite…)
- - .
– – –
6 BÀI 1.
khá cao. N
pháp
H nh 1.1: Qu tr nh s c k thu k t qu l c c s c k nh t nh ho c nh l ng
còn
c.
3+ .
4 4 4 BaSO4…
BÀI 1. 7
2B 4O7 – hàn the) hay phosphat
Cu-
Mn-
1.2.2 Phân
trong m
tích c tr nh b y trong b ng 1.2:
B ng 1.2: Phân lo p phân t ng m u
1 – 10
(phân tích thô)
Phân tích bán vi 10-3 10-1 – 1
10 -6 -3
10 -3 -1
< 10 -6 < 10-3
1.2.3
c tr nh b y
trong b ng 1.3:
B ng 1.3: Phân lo p phân t ch theo h ng m u
H ch (%)
: 0,01 – 100
- 0,1 – 100
8 BÀI 1.
- 0,01 – 0,1
< 0,01 %
1.3 HPT
C cp d ng trong H a phân t c c th c chia th nh 2 nh m l n:
1. Ph n i ti u phân
Ph n i ti u phân l tên g i chung cho ph n ng acid baz, ph n ng t o t a

v ph n ng t o ph c.
a. id baz
+
- 3 + HCl CaCl2 + CO2 + H2 O
- NaCl + H 2O
b.
+
- +I AgI vàng
- Tách nhóm : Ag+, Pb2+,Hg22+ + HCl AgCl ,PbCl2 , Hg2 Cl2
- 4 + Ba 2+ BaSO4
c.
- : Fe3+ + nSCN [Fe(SCN)n](3-n)+
- : Mn+ + H 2Y MY + 2H+
- Hòa tan: AgCl + 2NH 4OH [Ag(NH3)2]+ + Cl + 2H2 O
- :
BÀI 1. 9
2: Ni2+ + 4CN – [Ni(CN–)4]2–
:
Cu(NH 3)22+ + H2S CuS
2Ag + + [Ni(CN –)4]2– 2[Ag(CN– )2]– + Ni2+
2.
3+
- + 2I 2Fe2+ + I2
I2
- Hòa tan : 3Cu + 8HNO3 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H 2O
NO + 1/2O2 NO2 khói nâu
- 4 + 5Fe2+ + 8H+ Mn2+ + 5Fe 3+ + 4H2O
1.4 V THU C TH TRONG

H A PHÂN T CH
1.4.1 H a phân t ch
Yêu c u ph n ng gi a c u t X v i thu c th C ph m b o:
7).
-
1.4.2 c th trong H a phân t ch
Thu c th d ng trong H a phân t ch c p ng c c yêu c u sau:
- 99,90% )
- ong
10 BÀI 1.
- µg/ml – mà
– -
2Cr 2O7, (COOH) 2.2H 2O,

AgNO3, Na2H 2C 10H12O8N 2.2H 2
2CO3 khan, NaCl.
1.5 CÁC P PHÂN TÍCH

Quá trình phân tích bao g n:
- L y (ch n) m u
- Chuy n m u th nh dung d ch v x l m u
- Ch px nh
- Tính toán v x l k t qu .
1.5.1 nm u
(NaOH, Na2CO3, Na 2SO 4, NH 4Cl,…),
K t qu phân t ch ch c ngh a khi m u th nghi m mang t i di n cho qu n

th .
BÀI 1. 11
Vi c l y m u c nh c th ph thu c v l n (kg, t n…), h nh th c

( d ng r ng g i), tr ng th i (l ng, r n, nh o…) v t nh ch ng th c a
qu n th .
Ghi chú
l t o m u trung b nh th l n c a m u ban
u ho m u riêng.
nghi m
H nh 1.2: Ch n m i di n khi m u chung l n

12 BÀI 1.
1.5.2 v x l m u
ch
3, Na2 CO3 - Dung

: 3 , PO4 , SO 3 , S ...
HNO3 2S 3, As 2S3 , CuS, Hg2SO 4 .
2SO4 , 200o
HF 3 , SiO 2 , H2 SiO3 .
2 O3, Fe 2O3, TiO 2
: NaOH, Na2CO3 , K2 S2O7 , Na2O2,

Na2B 4O7 -1000 o
X l m tách các thành ph n gây nhi u, chuy n thành ph n n xác sang

d ng mà có phân tích tính ho c xác l c.
BÀI 1. 13
1.5.3
phân tích
h)
1.5.4
1.6 SAI S TRONG PHÂN T NG
1.6.1
Trong phân tích ánh giá các k q là m t trong nh ng c không
c c a các quá trình phân tích. Trong b c này vi c tính sai là quan
t ng vì n ph n ng v ch nh x c c a k t qu phân tích thu c t i
m c nào. M t s c c kh i ni c d ng trong phân t ch sai s :
- Khi hành p hân t ch xác m t i l nào ó b m t quy

trình phân tích duy (phép xác nh c l n ), c k ng
ng x1, x2, x 3… xn . (1.1)
- th (giá c ch nh ng
tin c y nh t)
-
tính chính xác (precision).
14 BÀI 1.
- 1,
x2 ,...xn
phép phân tích.
- S c th c bi u th d
+ = - (1.2)
K t qu c . Sai s tuy i
không cho th c úng c a phép phân tích. bi t c úng c a phép
phân t ch, sai s ng c d ng.
+ S= (1.3)
Th d ng Vitamin C c trong m t m u A l 500 mg, trong m u B l 30,2 mg. Sau

khi ti n h nh phân t ch cho k t qu ng Vitamin C trong m u A l 500,7 mg, trong
m u B l 30,9 mg. Sai s tuy ic a2 m uA v Bl b ng 0,7 mg.
,
Sai s ic am uA l S= x100 = 0,14%
,
,
Sai s ic am uBl S= x100 = 2,27%
,
y, sai s i th hi n r ng c p. Ph p phân t ch
x ng Vitamin C trong m u B.
1.6.2 Các lo i sai s

T y thu c v o nguyên nhân sai s , c th phân th nh 3 lo i:
a.
Sai s thô th sai s khi k t qu a c c l n l p l i kh c bi t

so v i k t qu trung b nh hay k t qu th c c a m u. Sai s thô do nhi u nguyên nhân
n th n
BÀI 1. 15
(n > 6), d ng sai s n y.
b.
Sai s h th ng c n g i l x nh, l sai s bi t r nguyên nhân v c th

hi u ch c
2 CO3
2CO3
do:
+M i di n cho m u phân t ch
+ S
i sai s n y kh ph t hi ph t hi n sai s lo i n y
c n th c hi n song song v i m u tr ng v d ng m u chu ki ng c a
p ho c so s nh v i m p kh c th c hi ng th i v so
s nh k t qu .
+ Ng phân t ch: l u không tr nh kh c i h i k

nghi p v kinh nghi m phân t ch. C th kh c ph c b ng c ch thao t ng theo quy
nh v nhi u ki m nghi m viên th c hi n trên c ng m t m u th .
c.
Sai s ng u nhiên c n g i l sai s không x nh nguyên nhân, không c nh,

không theo quy lu t nên không th hi u ch c.
y, sai th ng ánh úng c a ph ng pháp phân tích, sai s n

16 BÀI 1.
nhiên ánh phân tán c a các t a phân tích gi a các giá

riêng và giá trung bình) ngh a là ph ánh l p l i (h nh 1.3).
H nh 1.3: Mô t kh i qu t ng v l pl ic p phân t ch
a. úng cao, nh ng l p; b. l p cao nh ng úng ;

c. l và úng ; d. úng cao và c ng cao.
1.6.3 Ghi s li u th c nghi m theo quy t c v ch s c

ngh a
nh b y c a ch s c ngh a (CSCN)
a. CSCN trong ph c ti p
CSCN ph n nh m ch nh x c c a d ng c t s c ti p c th c
nhi u CSCN tin c y, CSCN không tin c y (ch s nghi
1: Cân 0,2g m u t
sai s 000g (vì cân phân tích cho
phép sai s ± 0,0001g).
Th d 2: 10 10,00mL (vì sai cho

phép ± 0,02mL).
Theo cách tr nh b y trên: Tr
: 0,0128 “8” l CSCN không tin c y

BÀI 1. 17
1,0014 “4” l CSCN không tin c y
0,1100 “0” cu i c ng l CSCN không tin c y
Khi mu n chuy thu n l i cho t nh to n k t qu th s ng CSCN c a

s cg nguyên
Th d i 0,56 g (2CSCN) th mg th ph i ghi l 0,56.103 ho c 5,6.102

uc 2 CSCN) kh c ghi l 560 mg (3 CSCN)
b. CSCN trong s n ti p
S n ti p l s c t c c s c ti p thông qua m t ho c m t s
k t qu t nh. Sai s c as c ti p c n k t qu nên s gi n ti p
c ng ph i ghi theo quy t c c a CSCN
- i v c ng s ch s
bên ph i c a d u th p phân c s CSCN th p nh t
Th d : 10,8922 + 0,15 = c l m tr n 11,04
- i v i ph p nhân v chia: s ng CSCN c a k t qu cu i c ng b ng s ng

CSCN c a s CSCN t nh t
Th d : 1,5 . 2,1346 = 3,2019 làm tròn 3,2
i v i k t qu ph i t nh to n qua nhi c th ch c l m tr n k t qu b c
cu i c ng, không l m tr n n trung gian
-
18 BÀI 1.
TÓM
Trong bài này gi i thi u nhi m v , ngh a v yêu c u c a môn HPT ng th i, phân
lo i c p phân t ch, c c ph n ng h a h ng d ng, c c giai
n c a m t quy tr nh phân t ch v gi i thi u kh i qu t v sai s trong phân
t ng. C c n i dung trong b i bao g m:
- HPT có hai nhi m v n: ng (ch

y cho vi c ki m nghi m hóa h c trong nghiên c u, s n xu t v
t k t qu phân tích, có th ng s n ph m. Yêu
c u: n i l m phân tích c n n m v ng c c nguyên t c c
b n và có th p m i.trong th c h nh c n c n th n,
kiên nh n, chính xác v trung th c.
- ph p phân t c chia th nh hai lo i ch nh: theo b n ch t c a

ng m u phân t ch (2) v theo h ng m u kh o
s t (3). Lo c chia ra th p:
ph ah c( tích c n).
p phân t ch d ng c (phân tích hi i) p v t l v

h a l . Tùy thu c b n ch t c a hi ng và thi t b s d ng có
th ích d ng c thành ba nhóm chính:
phân tích ph nghi m (quang ph , c ng t , kh i ph ),
n hóa v c ký.
+ ( nh tính): p
nghi n, th nghi m ng n l a, soi tinh th i kính hi n vi v u ch borax hay
phosphate.
Lo i (2 c chia ra th p phân tích: ng, b n vi

ng v ng; Lo c chia ra th p phân
tích ng v ng.
- Ph n ng ng d ng trong HPT g m: ph n ng acid-baz, ph n ng oxy h a

kh , ph n ng t o t a v ph n ng t o ph c. Yêu c u ph n ng trong phân t ch
c n nhanh, ho n to n, s n ph m c th nh ph n x nh v ph i c d u hi u r
BÀI 1. 19
r nh n bi t ph n ng k t th c. Yêu c i v i thu c th l ph i c
tinh khi t cao, nh y v c t c hi u cao.
- C n c a m t quy tr nh phân t ch c chia th n ch nh:
+ L y m u: n quan tr ng trong c quy tr nh phân t ch, ng

m u phân tích ph c l y i b m tính ch i di n. N u
m c ch n t lô h ng s n xu t c n l y theo trình t : m u riêng
m u m u chung m u trung bình thí nghi m.
+ Chuy n m u th nh dung d ch v x l : d ng t ho c
pháp khô chuy n thành ph n c n xác nh sang d ng mà có th phân tích
nh tính ho c nh l c. X l m tách các thành ph n gây nhi u,
+ Ch px nh: s d ng m y m c, d ng c th ch h cho k t
qu phân t ch g n v i k t qu th c nh t.
+ Tính toán v x l k t qu : X l theo to n th nh gi tin c y

c a k t qu c
- Trong phân tích vi c ánh giá các k t qu là m t trong nh ng c quan tr ng

c a các quá trình phân tính sai s là quan tr ng nh t. K t qu
c chính xác. Sai s c th
c bi u th d i d ng sai s tuy i và sai s t i. T y thu c v o
nguyên nhân sai s , c th phân th nh 3 lo i:
+ Sai s thô là nh ng sai l n do nhi u nguyên nhân c n ph i tránh và lo i b

sai này b ng cách th n tr thí nghi m
+ Sai s h th ng (ph n ánh úng c a ph ng pháp phân tích) l sai s x c

nh, bi t r nguyên nhân (m i di n, d ng c , thi t b có sai s ,
hóa ch t và thu c th có l n t p ch t…) v c th hi u ch c.
+ Sai s ng u nhiên (ph n ánh l p l i) l sai s không x nh nguyên

nhân, gi m sai s b ng cách ti n hành phân tích c n th thí nghi m
và x lý các s li u b ng ph ng kê
- M t d li u phân tích t ph p c ti p ho c gián ti p ph c tr nh b y

theo nguyên t c CSCN l tr các ch s u tiên, các ch s còn l c g i
là CSCN. CSCN ph n nh m ch nh x c c a d ng c i m t ch s cu i
20 BÀI 1.
cùng là CSCN không tin c y. i v i phép c ng và phép tr th CSCN c a k t qu

cu i cùng c c ng s ch s bên ph i c a d u th p phân c s CSCN th p
nh t i v i ph p nhân v chia th s ng CSCN c a k t qu cu i c ng b ng
s ng CSCN c a s CSCN t nh t
P
Câu 1: Cho bi t n i dun ng c a HPT.
Câu 2: o l phân t nh t nh? Nêu c pd nh t nh.
Câu 3: Nêu c ng ph p d ng.
Câu 4: p h a h c v p phân t ch d ng c o thông

qua m t s ch n n o?
Câu 5: Phân t ch ph nghi m bao g m nh p n o?
Câu 6: Trình b y nh p phân t n h a.
Câu 7: Các p p phân t ch s c k bao g n

n o?
Câu 8: Các lo i ph n ng h a h c d ng trong HPT.
Câu 9: Yêu c u c a ph n ng h a h c v thu c th d ng trong HPT.
Câu 10: Trình b y n i dung c c c a m t quy tr nh phân t ch.
Câu 11: Phân bi t c c lo i sai s thô, sai s h th ng, sai s ng u nhiên. C ch h n

ch c c lo i sai s n y.
Câu 12: Trình b y c c kh i ni m v công th c t nh c a sai s i v sai s

tuy i?
Câu 13: Cách ghi d li u th c nghi m theo quy t c CSCN.

BÀI 2. A PHÂN T CH 21
BÀI 2.
TRONG H A PHÂN T CH
- Trình bày kh i ni m v ng v c ch x ng c a nguyên

t ng c a c c h p ch t: oxy h a kh , acid –baz, mu i, ph c.
- ba lo i n dung d ch: n ph
n mol/L, n ng và cách v n d gi i các bài toán v
n dung d ch v s chuy i gi a các lo i n .
- Tr nh b nh lu t t c d ng kh ng v nh lu t t c d ng ng c a
Dalton.
- Gi c c c b i to n v cân b ng h a h c.
2.1
2.1.1
l carbon dioxyd (CO2 )
carbon disulfid (CS 2 )
Ng
H = 1,008 O =8 S = 16; ..
22 BÀI 2. DÙNG TRONG H A PHÂN T CH
2 2
2.1.2
a.
(2.1)
có hóa
2 C = = 6.
2 = CO2 C = =3
b.
ng gam c a m t ch c t nh t y thu c v o b n ch t c a ph n ng hóa

h cm ch cx nh b ng công th c t nh:
(2.2)
V inl
mà AB tham gia:
v ng c a m t s
ch t oxy h a kh c tr nh b y trong b ng 2.1:
B ng 2.1 ng c a m t s ch t oxy h a kh
AB là acid hay baz

+
hay 1 mol OH .
+
hay OH i
v th ng c a m t s ch c t nh:
HCl = M/1 H2SO4 =M/2 H3PO4 = M/ 3
NaOH = M/1 Ca(OH)2 = M/2 NH3 = M/1 Na2CO3 = M/2
1+ hay 1 :
BaCl2 = M/ 2 NaCl = M/ 1 FeSO4 = M/ 2 Fe2(SO4)3 = M/ 6
[ ML x ]n+ :
Mn+ + xL [ ML x ]n+
Mn+
t ion.
Th 2+ + 4 NH3 [Cu(NH3 )4]2+
24 BÀI 2. A PHÂN T CH
Cu2+ NH3 3 )4 ]2+ ) = M/2
2.2
2.2.1 a
y
hai ha
Trong H a phân t ch, 2
m ct n c a dung d ch
2.2.2
Dung d c th nh:
dung d ch th c.
1: dung d ch
% (KL/KL)
‰ (KL/KL)
% (V/V)
- % (KL/V)
Mol M, mol/L
X X X)
(2.3)
(2.4)
ch
(2.5)
(2.5a)
ch:
(2.6)
:
(2.6a)
(2.6b)
(part per million)

6
:
10 6
(2.7)
dung môi
có d o
(mg/l).
ppb
CM
:
(2.8)
Cm
(2.9)
(2.10)
2.2.3
(2.11)
2.2.4 gi a m t s n dung d ch
a. N ng ph n kh ng
(2.12)
b. N mol v n kh ng
(2.13)
c. N mol v n ng
(2.14)
d. N ph n mol v n ng
(2.15)
(2.16)
(2.17)
2.2.5
(2.18)
C i, Zi -
(2.19)
+
, Cl
KCl K+ + Cl
2
µ<0,02 lg f × 0,01 f = 0,89
aKCl = aK+ = a Cl
f= 1 a=
c. Trong h a phân t ch
ính
toán, f .
2.3 NG
D+ E
- m A , mB :
- A B:
- V A, VB:
- C A, C B:
ta có:
(2.20)
–3 –3
và VA . CA . 10 = VB . CB . 10 hay VA . CA = VB . CB (2.20a)
Ph
(ph - base; ph
pháp oxy hóa -
2.4 - NG
2H2 + O 2 2H2 O
H2 + I2 2HI
aA + bB (1) dD + eE
(2)
(2.21)
(2.21a)
BÀI 2. DÙNG TRONG H A PHÂN T CH 31
Trong bài này sinh viên bi nh ngh ng v c ch x

ng c a nguyên t ng c a c c h p ch t, c c bi u th c v n ng
dung d ch, c nh lu t t c d ng c a Dalton v t c d ng kh i
ng. Các n c p trong bài bao g m:
- ng c a m t nguyên t hay m t h p ch t là s ph n kh ng c a
nguyên t hay h p ch t k t h p hay thay th v v i m
ng (b ng 1,008 ph n kh ng c a H2 hay 8 ph n kh ng c a O2
t o thành các h p ch t khác ng c a m t nguyên t ph thu c v o s
h a tr c a nguyên t trong h p ch ng c a m t ch c t nh
t y thu c v o b n ch t c a ph n ng h a h c m ch ,c c
ch t tham gia v o c c ph n ng acid-baz, oxy h a kh , ph n ng t o ph c,
ph n ng t o t a s c c ch t ng kh c nhau.
- N dung d c s d bi u di ng ch t tan có trong m t

ng dung môi ho c dung d nh. Các lo i n ph bi n c a dung
d ch d ng trong h a phân t ch g m: N kh ng (Cg/l), n ph n
mol (C M), n ng (C N ) v m t s lo i n ng
kh chu n (T), n ph n tri u (C ppm), n ph n t (C
ppb), n molan (C m) . M i lo i n c c c bi u th ng.
- nh lu t t c d ng: trong m t ph n ng hóa h c, s ng

c a các ch t tham gia ph n ng ph i b nh lu t n c áp d
t nh to n k t qu cho t t c các ph tích. nh lu t t c
d ng kh i ng bi u di n m an (ho ) c a c c ch t
ph n ng v s n ph m t o th nh tr ng th i cân b ng. nh lu t n y th
t s gi a tích ho s n ph m trên tích ho tác ch t là m t h ng s ,
c g i là h ng s cân b ng K. K càng l n, ph n ng thu n càng chi
c l i K càng nh , ph n ng ngh ch càng chi . khi có s i
c a m t trong s các y u t : n , áp su t, nhi thì cân b ng s d ch
chuy n tuân theo nguyên lý Le Chatelier.
B IT P
Câu 1: Phân bi t c c lo i n (Cg/l), n

(C%), n (CM ), n (C N ) v m t s lo i n kh
chu n (T), n (C ppm), n t (C ppb), n
(C m)
Câu 2: D ng n n (C ppm), n t (C ppb) trong

ng h p n o?
Câu 3: ng gam c
Câu 4:
NaOH 10 % có d =1,110g/ml.
Câu 5: HCl 36,5 % ( d = 1,180g/ml):
- ?
BÀI 2. CÁC KH A PHÂN T CH 33
-
Câu 6: dung d ch HCl 20 % (d=1,10 g/ml)
Câu 7:
dung d ch HCl 14,6 %?
Câu 8: Ph dung d ch HNO3

dung d ch HNO3 d = 1,200 g/ml?
Câu 9: dung d ch CH3 dung d ch

acid acetic 1M?
Câu 10: dung d ch H2 SO4 96 % dung

d ch H 2SO4 0,5N?
Câu 11: -
dung d ch H 3PO 4 17,9 % ?
Câu 12: Tính dung d ch H 3PO4 17,87 M = 2,005 M.
Câu 13: 2SO 4.10 H2 500 ml dung

Na2SO 4 2SO 4 trung hòa hoàn toàn
H 2SO 4.
Câu 14: dung d ch Al2(SO 4)3 15% KL/KL (d=1,12
2 (SO4)3 3
dung d ch H2SO 4 .
Câu 15: 2 Cr2O7
3+ ?
K 2Cr2 O7
Câu 16:
[D] = [E] =
0,75M
Câu 17:
Câu 18: dung d ch

i 1 lít dung d ch
và nêu
BÀI 3. PH P PHÂN T CH KH NG 35
BÀI 3. P PHÂN T CH
KH NG
xong bài này, sinh
- c nguyên t c v phân lo c c i
ng.
- Tr nh b n chính c a phân tích kh i l ng t o t a.
- T c k t qu ng b p phân t ch kh ng.
3.1 C
Ph là ph
c p l nh lu t th nh ph n i v nh lu
ng.
3.2
D a trên cách ti n hành khác nhau, v
ph
+ Ph pháp tr c ti p
+ Ph pháp gi n ti p
+ Ph pháp k t t a
3.2.1
trên cân phân
t ch:
AX A+X
36 BÀI 3. P PHÂN T CH KH NG
c. px nh tr ng tro
n
a n trong m u.
d. p t ch
D t t ra kh i h n h p. Ph háp tách th ng ñ c dùng trong

các ngành s n xu t công nghi p,
Th d :
(HNO3 c + HCl c)
khác. Thêm H 2O2 vào d ion vàng g khi
2Au3+ + 3H2O2 = = 2Au + 6H+ + 3O2
D a v o kh ng v c t ch
ra t ch ng v ng trong m u
3.2.2
Trong ph ng pháp này, thành ph n c n xác nh c tách ra th khí:
- AX A+X
2, O2, CO…
3.2.3
Trong ph ng pháp này, thành ph n c n xác nh c k t t a d i d ng h p
ch t khó tan. K t t a c l c, r a s ch, s y ho c nung chuy n sang d ng có
công th c hoá h c xác nh và em cân. D a vào l ng cân tính ra hàm l ng thành
ph n c n xác nh:
BÀI 3. P PHÂN T CH KH NG 37
-
AX A+ + X
- :
X + C+ CX
Th 1
2+
2 .2H2
2 SO4 4 4 .
Th
3+
3, nung và cân Fe 2O3 .
, ph ng
pháp k t t a th ng c dùng r ng r i nh l ng các ch t nh t là các h p ch t
vô c vì quá trình chuy n thành ph n c n xá nh vào m t h p ch t khó tan d
dàng nhi u so v i quá trình tách nó d i d ng t do.
3.2.4 m
p phân t nh m:
- D
tài c p kh c so s nh).
- X c c c c ut riêng bi t trong m u phân t ng d ánh

gi th nh ph n c a m u
- X c c c kim lo i, c c phi kim lo i, th nh ph n c a h p kim, c c h p

ch t h
:
- Thao
- M ian (d p phân t ch).
3.3 T
1. Yêu c u c a d ng t a CX :
- T a ph i c tan nh t c ho n to n.
- T ac nc tinh th l t b tan trong qu tr nh l c, r a.
- C tinh khi t cao, t h p ph hay nhi m ch t b n. Thu n l i nh t l ch n k t t a

tinh th c ng to c ng t t.
- có d ng h p ch t xác nh, có th chuy n hoàn toàn sang d ng cân m t cách

d dàng.
1. Yêu c u c a d ng cân:
- D ng cân ph i b n v ng, không b ph h y b i oxy không kh , không b

phân h y nhi cao… v không b h t m.
- Ph i c công th c x t nh h s chuy ng.
- H s chuy ng v i d ng cân c ng nh c ng t t. Ngh a l kh ng mol

c a d ng cân c ng l ng mol c a nguyên t ho c ion c n phân t ch càng
t t. Th d , c th x nh Cr3+ i d ng cân l BaCrO4 ng h p 1) ho c Cr 2O3
ng h p 2). d ng cân BaCrO4 th sai s l 52/253,3 = 0,2 mg Cr. ng h p
2 d ng cân l Cr2 O3 th sai s l 104/152= 0,7 mg Cr, l n ng h p 1 l
0,7/0,2= 3,5 l n. d c ch n l BaCrO4.
3.4 P
A
phân t ch kh ng t o t c ng d ng r ng r i v i vi c
c ut c nx nh l t :
Cân m u Dung d ch T ot a L c, r a t a S y ho c nung Cân Tính
toán.
i t
kho ng 0,200 g, t kho ng 0,100 0,300 g
N ng cân qu l n gây b t l i trong qu tr nh l c r a, n u qu nh d n sai s

l n
3.4.1 Hòa tan
a tan th
3.4.2
a.
C+X CX
- T a CX chuy n sang d ng cân m t c ch d d ng v ho n to n.
-
15%, thu c th d ng thu c th g p 2-3 l n so v i l thuy t
L : Trong m t s ng h
Th : Al 3+ + 3OH Al(OH)3 + OH AlO2 (tan) + H2O
HgI2 + 2KI K2 [HgI4] (tan).
- ng thu c th d ng th a ph c lo i b d d ng trong qu tr nh l c,
r a t a.
- Thu c th c kh o th nh d ng cân c h ng c a nguyên t

c nx nh chi m t l c ng nh c ng t t (F nh )
b.
Tu theo b n ch t c a k t t a (d ng tinh th , d ng keo hay d ng nh hình) mà

ch n cách làm k t t a thích h p
* K t t a tinh th
S t o thành k t t a bao g m hai : s phát sinh các m m k t tinh và các

m m tinh th l n d n lên. mnc th c l l c l m m t kh ng
d ng t a.
Hi ng b n t a
l m t trong nh ng y u t ns k t t a.
h n ch c c y u t n k t qu phân t ch
hành t :
- v i dung d ch m u v thu c th loãng, nóng; thêm
-
(20 -
khác,
(NH 2)2 :
(NH 2)2 CO + H2O 2 NH 3 + CO 2
NH3 sinh ra làm
* K t t a vô nh hình:
(
,
:
m n
3.4.3
a.
ng l gi y l c
ho c ph u l c:
- N
o
- C
- Th
th b qua. Gi y l c c m n kh n
Th
- ng bình.
cx p
c dùng l
b.
M c ch c a s r a k t t a là lo i các t p ch t h p ph trên k t t a
.
-
-
4NO 3
Th ng ch n dung d ch r a sau:
- Dung d ch r a có ch a thu c th , n u thu c th là ch t d ba ho c d b

phân hu khi s y và nung k t t a. R a b ng cách này s h n ch c s tan c a
k t t a. thí d : r a k t t a AgCl b ng dung d ch ch a HCl loãng.
- Dung d ch r a có ch a ch t i n ly d b bay h i khi nung. R a b ng dung d ch

này s h n ch c hi n t ng keo tán c a các k t t a keo.
Thí d : r a k t t a Fe(OH)3, Al(OH)3 b ng dung d ch NH 4Cl, NH 4NO 3.
- Dung d ch r a có ch t ng n c n s thu phân c a k t t a.
Thí d : r a k t t a MgNH 4PO4 b ng dung d ch ch a NH 4OH h n ch s thu
phân c a MgNH 4PO4.
- N u k t t a là ch t ít tan, không b thu phân, không b k e o hoá thì ch c n

dung d ch r a là n c c t.
3.4.4 nung
S y v chuyên d ng t a sang d ng cân.
tinh khi t, 2, CO2 , N2 ,... Do
:
o
-
4PO 4.6H 2
: – 130 0C.
o
- : BaSO4
BaSO 4: 700 – 800o
Fe(OH)3 Fe2O3 : 900oC
Al(OH)3 Al2 O3 : 1000 – 1100 oC
CaC2 O4 CaCO 3 (600 oC) CaO (1000 – 1200 oC)

3.4.5 Cân
n x c. Tr
1) m 1 = mo + m m = m1 o
3.4.6 –
a.
(3.1)
Th
0,1200 g SiO2 :
:
(3.2)
2 = 0,1200 g ta có:
Th : 2P 2O7 3
Th : 2O 3 3O4
Ghi chú X
(3.3)
b.
- x :
(3.4)
- 1 x
(3.5)
3.5 NG
3.5.1 - - –
tro và ch t
a.
(100-1100 -2000
sau:
- o(g)
- – 1 (g):
m1 = mo + m
- 2 (g):
m2 = mo + m’ (m’:
b.
2 -6000 2
: mo (g)
: m 1 (g) = m o + m
2 : m2 (g) = m o + m’
c.
-800oC
ch t m t khi nung :
3.5.2
Ph pháp k t t a gi ng nhi u lo i ion v

các h p ch t (b ng 3.1). 2 p ng thông d ng:
a.
-
3
AgNO3 + Cl- = AgCl + NO 3-
trên cân phân tích.
oC.
b. 2 SO4
2 d 4:
Na2SO4 + BaCl2 = BaSO4 + 2NaCl
l 4 2SO 4
Vì BaSO4
o o
tr 4
nh BaO.
B ng 3.1: M t s c c nguyên t c x nh b ng ph ng pháp phân tích kh i

ng k t t a
Nguyên t D ng k t t a Tích s Nhi t D ng cân

c xác tan (T) s y, nung
nh o
( C)
Ag AgCl 1,78.10-10 130 AgCl
AgBr 5,3.10-13 130 AgBr
AgI 8,3.10-17 130 AgI
Al Al(OH) 3 1.10-32 1000 Al2O3
AlPO4 5,75.10-19 1000 AlPO4
-9
Ba BaCO3 5,1.10 600 BaCO3
BaCrO4 1,2.10-10 550 BaCrO4
BaSO4 1,1.10-10 700 BaSO4
Ca CaC2O4.H2O 2,3.10-9 900 CaO
CaSO4.H2 O -6 600 CaSO4
9,1.10
Cl AgCl 1,78.10-10 900 AgCl
-10
Cr BaCrO4 1,2.10 500 BaCrO4
Cr(OH)3 6,3.10-31 1000 Cr2O3
Cu CuCNS 4,8.10-15 110 CuCNS

-11
F CaF2 4,0.10 500 CaF2
-38
Fe Fe(OH) 3 3,2.10 1000 Fe2O3
I AgI 8,3.10-17 130 AgI
Mg MgNH4PO4 .6H2O 2,5.10-13 1100 Mg2P2O7
Mn MgNH4PO4 .H2O 1.10-12 1100 Mn2P2O7
P MgNH4PO4 .6H2O 2,5.10-13 1100 Mg2P2O7
Pb PbCrO4 1,8.10-14 140 PbCrO4
PbSO4 1,6.10-8 550 PbSO4
-10
S BaSO4 1,1.10 700 BaSO4
Trong bài này sinh viên bi c nh ng nguyên t c, phân lo i v m c a

áp phân tích kh ng, c n ti n h nh c p
phân t ch kh ng, c ch t nh k t qu v ng d ng. Các n c p
trong bài bao g m:
- Ph il ng d nh kh i l ng c a ch t
c c tách ra kh i các ch t khác d i d ng kh tinh khi t. D a
trên cách ti n hành khác nhau có th chia thành ba ph
+ Ph pháp tr c ti p: Tách c u t c n x i d t hay

h p ch t ít tan ra kh i m u và cân X trên cân phân t ch p ng d ng
trong x tro v tách m t s kim lo i th ng ñ c dùng trong các ngành
s n xu t công nghi p.
+ Ph pháp gi n ti p: i d ng h p ch t d i m u
m ho c k t tinh c a m u.
+ Ph pháp k t t a: thành ph n c n xác nh X c k t t a d i d ng

h p ch t khó tan. K t t a c l c, r a s ch, s y ho c nung chuy n sang
d ng có công th c hoá h c xác nh và em cân t tính ra hàm l ng thành
ph n c n xác nh.
- ch kh ng t o t c chia th nh c n ch nh:
+ T o t a: Ch n thu c th thích h p v ti n hành t o t a u ki n thích h p.

i v i t o k t t a tinh th có k t t a tinh th h t l n, ph i h n ch quá trình t o
m m tinh th và ph i có th i gian làm mu i k t t a th ch h p. h n ch s m m
tinh th c n làm k t t a ch m b ng cách k t t a v i dung d ch v thu c th loãng
n ng ho c pH thích h p… Sau s k t t a hoàn toàn c m b o b ng vi c
dùng thu c th hay b n u ch nh pH ho c thành ph n dung môi… iv it o
k t t nh h nh c n ph i ti n h nh nhanh trong dung d ch m u và thu c th
c và khu y t h th ng keo nhanh b ông t v k t t as
dà c, v ng ch c b m t ti p xúc s bé Sau khi làm k t t a nh
h nh xong ph i l c ngay, vì lâu k t t a quánh l i gây khó r a t p.
+ L c v r a t a: d ng gi y l c không tro v ph u th y tinh c m n, k ch

c l l c ph h p v i lo i k t t c. R a t lo i các t p ch t h p
ph trên k t t a v i ng v dung d ch r a ph h p tr nh không làm tan
t a.
+ S y v nung: chuyên d ng t a sang d ng cân.
+ T nh k t qu : Hàm l ng c a thành ph n c n xác nh trong m u c tính

toán t kh i l ng c a d ng cân thông qua h s chuy n F v i F l t s gi a
kh i l ng c a thành ph n c n xác nh có trong m t mol phân t c a d ng
c n t nh v i kh i l ng c a m t mol phân t c a d ng cân.
B IT P
Câu 1: Hãy nêu nguyên t c
Câu 2 Cho t
Câu 3 n ti n h o t a.
Câu 4
Câu 5: s
Câu 6: Nguyên nhân l m b n t a v c ch x l .
Câu 7: Nêu m t s ng d ng c a ph p phân t ch k t t a.
Câu 8: g chì:
u1 .
= 24,26.
Tính
Câu 9:
- m0 = 9,4358 g
- m1 = 11,4585 g -
m2 = 11,3762 g
2 O5 và Ca(H2PO 4)2. H 2 phân

2O5 trong
Câu 10: 3
và nung % Fe và
%Fe 3O4.
Câu 11: phân bón, 1,00

4PO4 6000 Mg2 P2O7
Tính % P và % P 2O5
Câu 12:
4
là Al2 O3
0,0232 g. Tính
Câu 13: p phân t ch

kh SnO2
kim.
Câu 14: BaCl 2. xH 2 PTKL
* m1 = 1,6720 g
* m2 = 2,3762 g
* m3 = 9,2738 g
* BaSO4 m4 = 9,9464 g
Tính % Ba, % BaCl2
Câu 15: 6H 6-x Clx

Cl- - +
Câu 16: 4)2 .x H2 ,5260

2+
4 )2 . x H 2O tr . Hãy
:
a) .
b) % KAl(SO4 )2 .
Câu 17: hòa tan

2+
trong HCl. H 2
dung d ch CuSO4 , thu
CuO. Tính % S.
Câu 18: +
2PtCl 6 4 (NH 4 )2PtCl6. Nung
(NH 4)2 PtCl6 3 có trong
4 )2 PtCl6 + 2NH 4Cl+
2 Cl2 .
Câu 19: hoà tan

dung d ch AgNO3
khí Cl2
%
BÀI 4. P PHÂN T CH TH T CH 53
BÀI 4. P PHÂN T CH
TH T CH
- c nguyên t c c c cách
- K tê c b n lo chính và ba k thu t chu .
- c qui t c chung và cách tính k t qu ng theo n

ng.
- c cách pha dung d ch chu n v c u ch nh n dung

d ch.
4.1 -
Ph ng pháp phân tích th tích là ph ng pháp phân tích l ng d a
vào v chính tích. a dung ã
bi tr chính xác (
dung
trong erlen). Quá t nh phân hay .
(VC Vf)
-
54 BÀI 4. ÁP PHÂN T CH TH T CH
H nh 4.1: p phân t ch th t ch
-
-6
-
kém chính xác.
-
4.1
nh sau:
4.1.1 -baz
baz.
3 3COOH +
NaOH = CH 3COONa + H 2O
4.1.2
4 4:
10FeSO4 + 2KMnO4 + 8H 2SO4 = 5Fe 2(SO 4)3+ 2MnSO4 + K 2SO4 + 8H2 O
4.1.3
NaCl + AgNO 3 = AgCl + NaNO3
4.1.4
2+ 3- )
Mg2+ + HY 3- MgY 2- + H+
4.2
K thu t chu p th t ch n i chung l n. K thu t
ng ch t ch c a c c dung d ch v i nh ng d ng c kh ch nh x c nh
pipet, buret, b nh m c. C c c ch chu thông d ng g m c :
56 BÀI 4. P PHÂN T CH TH T CH
4.2.1
C C+ X A + B
X S ng C = S ng X
AgNO3
4.2.2
dung d ch :
X C+ X A + B
C C + C1 D + E
C1 S aC – a
C1
u tiên cho AgNO3 d
AgNO3 d + NaCl AgCl + NaNO3
AgNO3 AgSCN + KNO3
3 3
4.2.3
cho X.
AC1 + X AX + C1
C1 + C D+ E
X a C1
AC1
C1
2 Cr2O7 2Cr2 O7 trong môi

tr
K 2Cr2 O7 + 6KI + 7H 2SO 4 = 3I 2 + Cr 2(SO4 )3 + 4K 2SO 4 + 7H2O
2 2S 2O3
I2 + 2Na2 S2 O3 = 2NaI + Na2 S4O6
2 Cr2O7
4.2.4
2+,
Mg2+, Zn2+ c th c chu nh EDTA u ki n th ch h p
4.2.5 liên ti n)
C c c u t X1, X2, X3… c chu l t b ng thu c th C (ho c nhi u lo i
thu c th ) v ch t ch th th ch h p trong c u ki n th ch h p sao cho m i l n
chu ch c 1c ut tham gia
4.3 CÁC C CH PHA C C DUNG D CH CHU N
4.3.1
ng cân và th tích th c khác v ng cân và th tích tính theo lý thuy t thì

s d ng h s hi u ch nh K.
a .V C (4.8)
= =
a .V C
T 2 C2 O4 2C 2O4 .2H 2O
T H2C2O4.2H2O = M/2 = 63,03

.
T công th c: C N =
.
m H2C2O4.2H2O = 1,2606 g
D ng cân phân t ch cân ch nh x c 1,2606 g H 2C 2O4.2H 2O h c
cho v o b nh m c dung d ch c n
0,200N
N ng cân kh c 1,2611 g kông ph i l h s hi u ch nh:
1,211
K= = 1,0004
1,2606
y dung d c pha c ch nh x c l 0,2000 x K = 0,20008 N
4.3.2
ng h p n y, khi cân v pha v i nh ng d ng c c ch nh x c không
sau kh
c xem l
.
T công th c: C =
.
T c kh ng NaOH c n pha l 2 g. D ng cân k thu t cân 2,00 g, h a taan

cv nh m c th nh 500 ml. X nh n NaOH v a pha b ng dung
.
d bi cn b ng c ch t nh :C ( ) =
( )
Dung d ch NaOH c K= .
= ,
4.3.3
dung d ch trên th ng c b n m t s lo i h a
ch t g c cho vào d ng c
2SO 4
4.3.4 u ch nh n dung d ch
m t th i gian n dung d ch s b
-
ch h p.
V dm = (K - 1,000).V (4.9)
V H2O= (1,015 - 1,000) x 500 = 7,5 ( ml)

- N n nh (K < 1,000 – (10%)
(1,000 ). (4.10)
=
1000
,985 thì l
vào a = 0,1.58,5 = 5,85.
4.4 D NG C D P PHÂN T CH TH
T CH
D ng c ng d p phân t ch th t ch g m:
a. D ng c ch a
B nh n ng m u.
b. D ng c chia
:D l y m t th t ch dung d ch g ng.
c. D ng c ch nh x c
B nh m c: dùng pha ch các dung d có g chính xác. Khi làm vi c
v i bình nh m c n tránh ti p xúc tay vào p h n u c a bình, vì nhi t tay
truy n vào thành bình làm thay i dung tích bình. Tr c khi làm y bình nh
m p i t bình v trí g ph g. Không rót t g các dung d nóng hay
l h vào bình nh m mà i ch n khi ng i v nhi t phòng m i rót vào
bình nh m xong ph i r t dung d ch v o chai l , không nên d ng
b nh m dung d ch th c bi t l dung d ch ki m).
Pipet: d ng l y m t th t ch ch nh x c nh nh, g m 2 l i: pipet b u và pipet
hai v ch. Khi thao t c trên pipet, không c ch m tay vào n g c a pipet vì
nhi t tay làm thay i dung tích c a pipet v c th i gi t cu i c ng
ng l i u pipet v s m c sai s th a. i v i pipet chia v ch, ngo i tr
ng h p trên c pipet c ch “blowout” hay có vi n kính nhám r g k g 3-
5mm hay có hai vi n màu xung quanh c thì khi thao tác, c n ‘t i” gi t c i.
Buret: d l y m t th t ch ch nh x c thay chính xác c a buret cao h n
pipet nên không bao g g pipet chu n c khi d ng c n ph i
khô v s ch. N u buret c t m mu n chu ngay th c n tr ng buret hai l n
b ng dung d ch c dung d n ph i
h t b t kh ph i buret g n kh a b ng c ch m kh a v cho ch t l ng ch y
m nh. N u b t v n c n th nh u nh c a buret v o dung d ch v m kh a.
Tr c m i l n chu n i dung d chu n vào buret i v ch “0”. Khi c ch
trên buret, m t p i v trí ngang v i v ch cong v buret th t th
tr nh sai s . N u dung d ch không m u c theo ph n i c a m t cong, n u dung
d ch s m m u c theo ph n trên c a m t cong.
: V l d ng c l y ch nh x c nên c n ph i tráng pipet, buret b ng chính h a
ch t c n h t, dung ch dùng chu n tr c khi ch y dung d trong c c
d ng c n y. Ch khô nhiên nhi t phòng, không s y khô nhi ca o
các g c bình nh m buret, và pipet chính xác v gây sai do th y
tinh giãn .
Pipet chia v ch B nh m c, buret v ng C c dung d ch trong

v pipet b u su t trên buret
H nh 4.2: M t s d ng c ng d ng trong cu th t ch v c c th t ch
trên d ng c
4.5
4.5.1
Quy t A
+ B, t i i m t ng ng s ng l ng c a C= s al :
C C.VC = C X.VX
C, CX
VC, VX
4.5.2
Có 2 tr
a. M u l ng
- X C
ng C C:
(4.1)
- 1 X
C C
(4.2)
b. M ur n
- C :
C
(4.3)
- 1 X (ml)
C C :
(4.4)
Ghi chú
c tính:
(4.5)
4.5.3
C ng h p:
a. a m t ch t Tx
(4.6)
b. tx nh TC/X
C.:
(4.7)
Th : TC/X = T HCl /NaOH
(1,000 0,985). 5,85 500

= = 0,0439
1000
Chú ý
- Trong bài này sinh viên bi c nh ng nguyên t c v m t s kh i ni m c a

t s
chính và c c k thu t chu . Bài còn gi i thi u v qui
t c chung và cách tính k t qu ng theo n ng c
cách pha dung d ch chu n v c ch u ch nh n dung d ch. Các n i dung
c p trong bài bao g m:
- p chu th t ch l p phân t ng d a v o s
nh x c c a dung d ch c n x ph n ng ho n to n v i ch t
phân t ch. S chu ng ch t
chu n thêm v ah c v ng ch t c n phân t ch. ch t ch th
c d Chu d ng khi ch t ch th thay
i tín hi i màu, t o t a,…) c g m k t thúc chu hay
m cu i.
- D ph n ng chu c th phân lo i th nh b
ch nh sau:
- -ba p chu d a ph n i proton

hay ph n ng acid baz.
- p chu d a ph n i
nt gi a m t ch t oxy hoá và m t ch t kh .
- t t a: d a vào ph n ng t o thành ch t k t t a gi a thu c

th và ch t c nh
- o ph c: d a vào ph n ng t o thành ph c ch t gi a thu c th

và ch t c nh
- K thu t chu p th t ch n i chung l n. C c c ch

chu thông d ng g m: chu tr c ti p, chu c, chu th ,
chu liên ti p v gi n ti p. C ch t nh k t qu trong phân t ch th t ch theo
quy t c chung là d nh lu ng
- Pha dung d ch chu theo 3 c ch: pha ch t ch t chu n g c, pha gi n ti p
v pha t ng chu n. Khi pha dung d ch chu m t th i gian n dung
d ch s b il c n hi u ch nh l i n c a dung d ch:
- + N dung d ch l i lý thuy t (K > 1,000 + (10%) thì ph i

u ch nh b ng cách pha loãng v i dung môi th ch h p theo công th c: Vdm =
(K - 1,000).V
- + N un dung d ch l n nh (K < 1,000 – (10%) thì ph u ch nh

( , ).
b ng cách thêm hoá ch t c n pha tính theo công th c: =
V B IT P
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3:
Câu 4: Trình bày c ch s d ng m t s d ng c thông d ng d

ph p phân t ch th t ch.
Câu 5:
Câu 6:
Câu 7: Cân chính xác 18,8392g Na 2B 4O7.10H 2O (M = 190,71) hoà tan thành 1 lít
Câu 8: 4 trong môi tr

KMnO 4 4 trên.
Câu 9: Hòa tan 2,495g K 2Cr2 O7

trong môi tr
21,18 mL Na2S 2O3
Na2S 2O3.
Câu 10:
3 0,0
n 3+
Câu 11: Hòa tan 2,650g Na2CO3

2CO3
BÀI 5. P CHU ACID-BAZ 67
BÀI 5. P CHU
ACID-BAZ
viên có
- c khái ni m v acid, baz, c p acid baz liên h p, ch t

ng t nh, baz c pH c a các dung d ch này trong
tr ng h p riêng l .
- T c pH c a c c dung d ch c t nh acid-baz.
- c nguyên t c chung c a ph nh l ng acid-baz.
- Ch c ch t ch th c k t qu c a c c tr ng h nh l ng th ng
g p trong chu acid-baz.
- X ki m c a m c.
5.1 -BAZ
5.1.1
- +.
- +
(1)
HA H+ + A
(2)
HA: cho H+ HA là acid
+
A A là baz
68 BÀI 5. P CHU ACID-BAZ
A -baz liên
5.1.2
- Th :
+
-
+
2 CO3 (diacid), H3 PO4 (triacid); Na2CO3 (dibaz).
-
– baz. Th
2PO4 , HPO4 – baz.
phân ly ra H+ +
;
:
HA + S 1 HS1+ + A
+
Trong HPT, d -
:
H2 O + HA H3O+ + A
[H +] = [H 3O+]
[H +] hay [H3O+
+
lg[H 3O+ ]
Quá trình HA phân ly H + dung môi (HA

H+ + A– + –
dung môi (A– + H2 O HA + OH )

5.1.3 z
a.
(1)
HA H+ + A
(2)
HA, kacid hay ka
(5.1)
kHA
HA
: HCl, HNO 3 (kHA > 100
CH3 COOH có kHA = 10 và HCN có kHA = 10
CCl3COOH (kHA = 10 ) là acid trung bình…
n ng h p c a diacid H2A:
a1 ai
ai
: H 3PO4 c ka1 = 10 –2,12 a2 = 10 –7,21

a3 = 10 –12,38
b.
–
(1)
A – + H2 O HA + OH
(2)
HSCB A– , kbaz hay k b
(5.2)
–
kA–
A– .
c. 2O
H2O + H2 O H3O+ + OH
hay H2 O H+ + OH
c:
oC, k = 1,8.10
[H 2O] C H2O 2O
[H +][OH n.
p([H+][OH ])= lg([H+][OH ]) = lg[H+] lg[OH ] = lg10 = 14
hay pH + pOH = 14
d. –
(5.3)
kHA
5.2
a.
(5.4)
[H+] = [OH ] = 10 M pH = pOH = 7
b.
+
] > [OH ] [H +] > 10 M pH < 7 (5.5)
HA HA
phân ly hoàn toàn HA H+ + A
[H+ ] = CHA HA (5.6)
Th : dung d ch HCl 0,01M = 10 M
HCl pH = 2
+
HA quá bé (10
[H +]2 –C HA[H+] –10 = 0
:
HA H+ + A
C HA
[HA] [H +] [A ]
2 O: [H+ ] [A ] [HA]
+
Vì là acid trung bình nên: C HA = [HA] + [HA] [HA] = CHA ]
[ ] [ ]
k = [ ]
(5.7)
[H +] +
]
HA H+ + A
HA
+
] [A ]
2O: [H +] [A ] [HA]
[HA] C HA
[ ] [ ]
k = [ ]
(5.8)
nA
10 4 l n c th xem dung d
d kHA = k a1. (5.9)
Thí 2 CO3 (ka1 =10–6,35 ; ka2 =10–10,32)

kHA = ka1 =10–6,35
Th 3PO 4 (ka1 = 10–2,12 ; ka2 = 10–7,21 ; ka3 = 10 –12,38 )
HA = k a1 =10 –2,12 (acid trung bình).

c.
+] < [OH ] [H +] < 10 pH > 7 (5.10)
- [H + ]
- kacid baz
- C HA A -
HA A - , [H + ]
A + H 2O HA + OH
[HA] = [OH ] = CA- A- (5.11)
hay A-
(5.11a)
A- quá bé thì [OH
(5.12)
[OH ]2 + k HA.[OH A-.CA- = 0
hay CA-.[H+]2 [H+ HA.10 = 0 (5.12a)

+
] pH
(5.13)
pOH = p kA- lg CA-
hay pH = 7 + pk HA + lgCA- (5.13 a)
–
)
n–
10 4 l n c th xem dung d
d - c kA- = k b1. (5.14)
d.
3,
+
và OH
4 Cl, NH4NO3,
e. m
baz
- d :
CH3 COOH + CH 3COONa.
- : NH4 OH
+ NH4 Cl)
- tính acid- 2PO4 và HPO 4
:
C HA + CMA = Ca + Cb = [HA] + [A ]
[HA] = Ca + C b ] (**)
[H +] + [M+] = [A ] + [OH ]
hay [H +] + Cb = [A ] + [OH ] [A ] = Cb + [H+ ]
Thay [A ] = C b + [H + ] vào (**):

+ +
[HA] = C a + C b b ] + [OH ] = Ca ] + [OH ]
Thay [A ] và [HA] vào (*)
+
] và pH
+
Tuy nhiên, Ca và C b ] và [OH :
(5.15)
HA
5.3 -BAZ
5.3.1
Ph -baz là ph
Acid (1) + Baz (2) = Baz (1) + Acid (2)

Trong
),
t trong b .
-baz
trong b g và
HA + M(OH) MA + H2O
- .
5.3.2
H nh 5.1: ng cong chu acid - baz
- : pH
- :
–
Khi OH
khi H +
-
-
- càng dài) và n ng c a c a acid-
baz s d ng (càng l n càng dài).
5.3.3 - baz
a.
b.
baz
HInd Ind + H+
(5.16)
(5.16a)
pHch/m = pki ± 1 (5.17)
pki
al
i
c. -baz
Tan c trong n
10-5 10 -4 M) màu
d. –
màu Hind
Metyl da cam 3,1 – 4,4 Vàng
3,8 – 5,4 Vàng Xanh
4,2 – 6,2 Vàng
Bromothymol xanh 6,0 – 7,6 Vàng Xanh
Phenolphtalein 8,2 – 10 không màu Tím
Ghi chú
: vàng cam): khó nh n, n u dùng thêm metyl

xanh (xanh xanh) s chuy n màu t tím l c.
5.4
-
- Tr nh b nh tam gi pH
= -lgC HCl = -lg10-1 = 1.
- tr m t
NaOH + HCl = NaCl + H 2O

- Dung d ch b nh tam gi c g m NaCl, H2 O và HCl còn ch
- l n [H +] =
0,1*10-1/100 = 10 -4 pH = 4
- 2
= 7.
- 2O, NaOH
d 0,1%
thì [OH -] = CNaOH d = (0,1*10-1)/100 =10 -4
pHdd = 14 - 4 = 10.
-
4). Khi g n
+
+
+
t
ng
B p n y 10 4.
-
V
+ Da cam met
t
C ng h p ti p theo v s i pH v c ch ch n ch th c tr nh b y trong
m c 5.5
5.5 -
5.5.1
Khi ch :
- H+ + OH H2O
- : [OH ] = [H +] pH = 7
HCl, C NaOH
H nh 5.2:
5.5.2
(chu CH3 :
-
HA + NaOH NaA + H2O
-
NaA nên pH
pH = 7 + pKHA + lgC NaA

C NaA
-
pHch/m
H nh 5.3: 3
5.5.3 y acid
–
4
HCl):
- + HCl HA + Cl
-
: pH = pKHA lgCHA
H nh 5.4: 4
ch/m
5.5.4
a1, k a2, .., kan i không quá bé

– 10
(> 10
3PO4
H 3PO4 + NaOH NaH 2PO4 + H2 O ka1 = 10
NaH2 PO4 + NaOH Na2HPO4 + H2Oka2 = 10
Na2HPO4 + NaOH Na3PO 4 + H2O k a3 = 10
pH = ½ (pka 1 + pka 2) = 4,66
pH = ½ (pka 2 + pka 3) = 9,8
- V
- V : dùng Phenol phtalein
V =2 V
V -
H nh 5.5: ng chu H 3PO 4 b ng NaOH
-
V
do Na2HPO4
Ghi chú:
Trong 3PO 4
2PO 4 và V
- 3 PO4
3PO4 (2V >V ).
- 3 PO4 2PO 4: NaH2PO 4

3 PO4 (2V <V ).
và V
B ng 5.1: 3PO4
nhi m b n.
–+
3 PO4 HCl 3 PO4+ NaH2 PO4
V V V V
VNaOH (H3PO4 2 - 1 ) VNaOH (H3PO4 1
2 - 2 - 1) VNaOH (NaH2PO4 2 - 1
= 2V -V
5.5.5
b1, k b2,..., k bn
–10
bi không quá bé (> 10 Th
2CO3
CO32- 2CO3
ka1 =10–6,35 ; ka2=10–10,32 kb1=10–3,68 ; kb2=10–7,65
pH k b1 / kb2 10 4 CO32-
Na2CO3 + HCl NaHCO3 + NaCl
NaHCO3 + HCl H2 CO3 + NaCl
pH = ½ (pka1 + pka2) = 8,33
pH 2CO3
H nh 5.6 ng chu Na2CO3
- V : dùng Phenol phtalein
- V : dùng Metyl da cam
V = 2V
Ghi chú
2CO3
3 và V
- 2CO3
2CO3 (2V >V )
- 2CO3 3: NaHCO3
2 CO3 (2V <V ).
2 và V
B ng 5.2: 2CO3
nhi m b n
2–
3 + OH–) 3
2– + HCO 3 –)
V V
V V
V HCl (CO32-) = 2(V 2 -V 1) V HCl (CO32-) = 2V

V HCl (OH -) = V - 2 (V 2 -V 1) V HCl (HCO 3 - ) = V -2V
= 2V 1 -V 2
5.6 NG X
–
- 2 – –
, CO3 3
: (CO3 2–+ OH – 3
2–
+ HCO3 –).
và V
B ng 5.3: ng d ng x ki m c a m c
1
và V
OH –
0 HCO 3– V
0 CO32 – V
0 CO32 – + OH –
VHCl (CO 32 –) = 2(V 2-V 1)
VHCl (OH –) = 2V 1-V 2
0 CO32 – + HCO3 – VHCl (CO32 –

VHCl (HCO3– ) =V 2-
tích V M
và
3 /L theo qui
- Trong b i này sinh viên bi c khái ni m v acid, baz, c p acid baz liên h p,
ng t baz theo Bronsted. D a v o h ng s phân ly acid
baz c th x p lo i m nh, trung b nh, y u v r t y u c a acid hay baz d a
vào giá tr c a kHA hay kA-. M i liên h gi a h ng s phân ly acid – baz liên h p
14
v i kHA.k A- = 10 c kHA càng l n, acid HA càng m nh, baz A liên h p v i nó
càng y c l i.
- D a v o c c công th c ph h p c th x c pH c a c c dung d ch acid,

baz, mu i v dung d m.
- Ph acid-baz là ph nh l ng d a trên nh ng
ph n i proton gi a acid và baz. T a ph n ng
pH c a dung d ch quy nh b i mu cg m
cu nh b ng ch t ch th pH l nh ng ch t h c u tr c phân
t i theo n pH c a dung d ch k o theo s i m u s c dung
d ch.
- ng d ng c p trung h chu acid m nh b ng baz m nh

c l i, acid y u b ng baz m nh, baz y u b ng acid m nh ng
baz m nh, ng acid m nh. Qua c p chu n y c th
x nh pH t c th ch c ch t ch th th ch h p
trong t p cu v gi c c c ch t c n x nh.
- M t ng d ng quan tr ng c a quá trình chu acid – baz trong th c t là xác

ki m c a m t m c, dùng acid m nh chu m c ki m v i
2 ch th phenolphtalein và metyl da cam, d a vào m a các th
tích V và V c có th k t lu n s hi n di n c a các ion ki m và
ng c a chúng trong dung d ch.
V B IT P
Câu 1: baz -baz baz
theo Bronsted.
Câu 2:
- baz
- Mu i v m.
Câu 3: -baz.
Câu 4: -baz
, methyl da cam v bromothymol xanh.
Câu 5:
- baz
- baz
- baz
- hl baz
- 2CO3
- 3PO 4 .
Câu 6: C ch x ki m trong m c.
Câu 7: ch (DD)
a) DD CH3COOH 5.10 – 3 M - Cho k(CH3COOH) = 10 – 4,76

–3
b) DD NH4OH 2.10 M - Cho k(NH4 OH) = 10 – 4,76
c) DD KCN 4.10 – 2 M - Cho k(HCN) = 10 – 9,21

–3
d) DD NH4Cl 6.10 M - Cho k(NH4OH) = 10 – 4,76
–2 –2
e) 3COOH 2,5.10 M và CH3COONa7,5.10 M
–2
f)
–2
g)
–2 –2
h) 3 2,0.10 M và NH4 Cl 10 M
Câu 8: 15,00 ml dung 3 dung d ch KOH

0,0100M.
i)
j)
k)
l)
Câu 9: Sau khi hòa tan 5,000 g

c ch dung d ch
ml dung d ch NaOH 0,100 100 ?
Câu 10:
loãng thành 200 ml dung d ch A dung d ch A pha thành
50,00 ml dung d ch 0,00 ml dung d ch dung d ch
ch NaOH
carbonat hóa.
Câu 11: m dung d ch KOH có d =1,41 g /ml ( 40% KL/KL)

dung d ch HCl 0,2
Câu 12: ch HNO3

d ch nói trên pha loãng thành 1000 ml dung d ch loãng.
ch 2SO4 ) = 0,04904
g/ml vào erlen, n ch HNO3
trung hoà hoàn toàn KOH. Tính % HNO 3 có
Câu 13: 3PO4 và NaH2PO 4

Câu 14:
- V(HCl) = 20,70 ml
- V(HCl) = 21,48 ml
Xác
là 25,00 ml.
Câu 15: 3,
Na2CO3 ml dung d ch HCl

dung d ch
)
là
a) 27,30 ml và 30,70 ml b) 0,0 ml và 18,10 ml
c) 4,60 ml và 12,20 ml d) 27,10 ml và 27,10 ml
e) 15,10 ml và 30,20 ml f) 15,60 ml và 48,10 ml
ng h p
92 BÀI 6. P CHU OXY H A K H
BÀI 6. P CHU
OXY H A KH
nh
- c khái ni m v ch t oxy hoá, ch t kh , c p oxy hóa kh liên h p,

ph n ng oxy hóa kh và cách cân b ng.
- T c h ng s cân b ng K, th oxy h a t d n
chi u ph n ng oxy h a kh .
- c nguyên t u ki n ng d c k t qu c a các
ph nh permanganate, dicromat, iod.
6.1
6.1.1
- :
- : cho e
Ox + ne kh
Th d : Fe3+ + 1e Fe2+
a ox1 + b kh2 = c kh1 + d ox2

BÀI 6. P CHU OXY H A K H 93
6.1.2 C
- nh
- ng cho c
l trình
Nernst:
(6.1)
Eo
o
C, 1 atm).
ng e- s d ng trong ph n ng oxy h a kh
6.1.3
a. -
1 /Kh1 (Ox 1 + n 1e Kh 1) và Ox2 /Kh2 (Ox 2 + n2 e

Kh2)
o
1/Kh1 1 1 2/Kh2 (có
o
2 2:
1/Kh1 và Ox2/Kh 2
(1)
n 2Ox1 + n1 Kh2 n 2Kh1 + n1Ox 2 (*)
(2)
K(1) >1.
1 /Kh1 và Ox2/Kh2
Ox 1/Kh1 v 2 /Kh2
cb. Nói cách khác, Ecb = E1 = E2 :
1 n2
(6.2)
(n1 n2 1 và n 2)
- 1
o o
2 > 0 hay E 1o > Eo 2: lgK(1) > 0
(1) hay Ox1 2.
- 1
o o
2 < 0 hay E 1o < Eo 2: lgK(1) < 0
(2) hay Ox1 2 hay Kh1 2.
3+
/Fe2+ và Sn4+/Sn2+ có E o(Fe3+/Fe2+) = 0,77V ; E o(Sn4+/Sn2+) =
Fe3+ + Sn 2+ Fe2+ + Sn 4+
- E 1o >> E o K(1) >> 1 o

2
Ghi chú
o
V
-
H+ :
n 2Ox 1 + n 1Kh 2 + mH + n1 Ox2 + n2 Kh1 + H 2O
(6.3)
(6.4)
Th
MnO4 + 5e + 8H+ Mn 2+ + 4H 2O E o1 = 1,51 V
và Fe3+ + e Fe2+ E o2 = 0,77 V
pH = 0 [H+] = 1M
,
E1o' = 1,51 + lg[1]8 = 1,51 V
o' o
E 2 =E 2 = 0,77 V
, ( , , )
lgK(1) = = 62,7 K(1) = 10 62,7
,
pH = 1 [H+] = 10 M:
,
E1o' = 1,51 + lg[10 ]8 = 1,42 V
o' o
E 2 =E 2 = 0,77 V
, ( , , )
lgK(1) = = 55,1 K(1) = 1055,1
,
b.
-
.
- :
nhau:
E cb = E = E1 = E 2
o
, [ ] [ ]
E = E1 1 + lg hay n1E = n1 E o1 + 0,059lg
[ ] [ ]
, [ ] [ ]
E = E2 E = E o2 + lg hay n2E = n 2 Eo2 + 0,059lg
[ ] [ ]
, [ ]. [ ]
E = + lg
[ ][ ]
[ ]. [ ] .
V lg = lg = lg1 = 0
[ ][ ]
E = (6.5)
+
tham gia:
,
E = + lg[H+]m (6.6)
2+
4
. , . , ) ,
E = + lg[10 -1]8 = 1,31V
6.2
6.2.1 c
- Ph t ch d a v
+P
- Th
+
+
gian.
- E Co > E Xo
EC o < E Xo ).
- : n XOx C + n CKhX nXKh C + n COxX

XKhC + nCOx X n XOxC + nCKhX
6.2.2
- :
- :
Trong quá trình c
C C
n XOxC + nCKh X n XKh C + n COxX
C, OxX, KhX:
- C, OxX:
E cb tính theo E
- C, OxC, OxX
(6.7)
Vì (ECo > E Xo C
6.2.3 th oxy h a kh
a. nh ngh a
b. v kho i m u c a ch th
N u g i ch th d ng oxy h a l Ind(Ox), d ng kh l Ind(Kh) th :
Ind(Ox) + nie Ind(Kh)
y, th oxy h a c a dung d ch s l
(6.8)
,
E ch/m = E oi ± (6.9)
o
,
f i + )
o
,
f i- ) c a kho ng chuy n m u.
c ng cong chu .
: c v i ch th chuy n m u khi k t h p v i c c ch t oxy h a kh c bi t c

trong dung d ch chu . Th d tinh b t ph t hi m k t th c c a ph n ng m
I3 - c d ng h t (chuy n t không m u) ho c I 3 - xu t hi n
trong dung d ch (chuy n t không m u
c. Phân lo i c
C 2 lo i ch y u:
- Ch t ch th chung: c m i khi b oxy h a hay kh (th d : KMnO 4)

- Ch t ch th chuyên bi t: c m i t y thu c v o s i th i n
c cc ah th ng x y ra trong l c chu .
B ng 6.1: M t s ch t ch th oxy h a kh thông d ng
0
E (V)
Ind Ind
ox Kh
Xanh Metylen Không màu 0,53
Diphenylamin Tím Không màu 0,76
Acid Diphenylamin Không màu 0,80
Ferroin 1,06
Acid Phenylanthranilic Không màu 1,08
ch n ch th th ch h p cho chu ng ph i d p v ng
bi u di n s bi n thiên c a th theo th t ch, ch th c ch n c th chu n g n v i
th chu n t a ph n ng oxy h a kh .
ng ph n ng c m u không s d c ch t ch th , c th
d ng k thu t chu th lo i b b t l i n y.
6.3 M T S THÔNG
D NG
6.3.1
Là ph
MnO4
a. Vai tr c a pH
Trong môi tr - 2+:

4
MnO4- + 5e + 8H+ Mn2+ + 4 H2O E 0 = 1,51V
-
Trong môi tr 4 2
MnO4 - + 3e + 2H2O MnO2 + 4OH - E0 = 0,59 V
Trong môi tr nh MnO4 - nh MnO4 2- c m u xanh l c nh t
-
4 / Mn 2+(trong môi tr
-
4 / MnO2 (trong môi tr
2+
không màu, trong môi tr
2
tr
4 trong môi tr 4 s n
ph m 2+
2+
b. Acid d ng trong ph 4
2SO 4 loãng ho c H 3PO4
2 MnO4 + 10Cl + 16H+ 5Cl2 + 2Mn 2+ + 8H 2O
3 acid HNO3 ng nhi m NO2 -, anion

n y kh MnO4
c. ng
2+,
MnO4
3+
(COO) 2 , H2O2 (sau khi
2+
). MnO4
MnO2 2 2 4 .
: 4
4KMnO4 + 2H 2O MnO2 + 3O 2 + 4OH
d ng v dung d ch KMnO 4 c c b o qu n trong l

th y tinh c m u t i v c t gi trong t i.
2+
-
o kho ng 60 o
6.3.2
2 Cr2O7
- Cr2 O7
Cr2 O7 + 6e + 14H + 2Cr 3+ + 7H2O Eo(Cr 2O7 /2Cr3+) = 1,33 V
+
- Ngoài H 2SO 4
–
2O7 oxy hóa).
- Cr2 O7 chu n r t nh, nhi u ph p chu KMnO 4 thay b ng

Cr2 O7 v o
i
o
= 0,76 V) hay diphenylamin sulfonat Ba (E i = 0,85 V).
- Khi dùng Cr2O7 2+ > E f khá
3+ ).
3 PO4
- Cr2 O7 3 , S 2 O3
,... ) qua trung gian KI
6.3.3
a. u ki n ti n h nh
Ph
c h p iod l qu tr nh oxy h a kh bi n I 2 I v c l i bi n I I2
I2
I 2 + 2e 2I (E o = 0,54 V)
2.10 M ( : 2
2
- Eo = 0,54 V
m t s ch t c E o < 0,54 V th c th b oxy h a b i I2
m t s ch t c E o > 0,54 V th c th b kh b iI
2O3 , Sn2+, SO3 , AsO3

2
khi không có I 2 2
(Th
o
Th d : I2 + Na 2S 2O 3 Na2S 2O6 + 2NaI (E = 0,08 V)
2S2O32- - 2e S4O62-
a:
I2 (th )
2, Cl 2, MnO4 , Cr 2O7 , ClO3 , Cu 2+, H 2O2 , Fe3+
I2,
2 2 O3
Th d : D chu K2Cr2O7
6KI + K2Cr2O7 + 14 HCl 3I 2 + 2CrCl3 + 8KCl + 7H2O
Ph n ng n y không nh m cu i chu nên ph i d ng c ch gi n ti p l

sau khi ph n ng x y ra ho n to yên kho ng 5 ph t) d ng Na2S2O3
bi cn chu ng I2 c gi i ph ng ra
:
+ I2
2
3 2
S 2O3 + 2H + H 2SO 3 + S
+ :
I2 + OH I + IO + H 2O
3IO 2I + IO3
- Trong b i này sinh viên bi c khái ni m v ch t oxy hóa, ch t kh v c p

oxy hóa kh liên h p, ph n ng oxy hóa kh c tr ng cho c
c a m t c p oxy hóa kh liên h p là th oxy hóa kh nh b ng
ph
0
- Tr n b t k v i nhau trong dung d ch l
thì d ng oxy hóa c oxy hóa d ng kh c i.
- Th c a dung d ch t c g i là th v iE
= . ng h p chu ng acid th E =
,
+ lg[H+]m
- Ph hóa kh là ph a v o ph n ng
i electron gi a dung d ch chu n v i dung d ch c n phân tích. Tùy s hi n
di n c a c p Ox/Kh mà dung d ch s ng. Khi ch t oxy h a c
ch ng chu c l i, khi ch t kh c
ch ng chu có E gi m d n d n. X m cu i b ng
,
ch t ch th oxy hóa kh . Ch n ch th th ch h p có E ch/m = Eoi ± g n v i tr
s E c a ph n ng chu , ho c ít nh i c nh y
c ng cong chu
- Ph permanganate c s d ng khá r ng rãi trong hóa phân tích

d nh l ng các ch t kh b ng dung d ch KMnO4 chu n trong môi tr ng
ng d ng H 2SO4 loãng) v i ch th là chính dung d ch chu n KMnO4 s n
ph m t o thành Mn 2+ không màu giúp d nh m cu i. KMnO 4 c
2+
chu tr c ti p các ch t có tính kh , (COO) 2 , H 2O2…,
3+
ho c chu gián ti p các ch (sau khi kh thành
Fe2+). KMnO4 chu c.
- v i K2 Cr2O7 c s d ng khá r ng rãi

v K 2Cr2O7 chu n nh, nhi u ph p chu KMnO4 có th thay b ng
Cr2O7 v chu tr c ti p các ch t kh v i ch th
diphenylamin hay diphenylamin sulfonat Ba
- Ph d ng ng c c ch t oxy h a ho c kh s d ng t nh
ch t oxy h a kh c a h th ng I2/2I . Có th nh tr c ti p các ch t kh
2O3 , Sn2+, SO3 , AsO 3 (Eo < Eo ) b ng cách cho tác d ng v i I2. I 2
chu gián ti p các ch t oxy hóa n 2, Cl2, MnO4 ,
Cr2O7 , ClO3 , Cu2+, H2O2, Fe3+ (Eo > Eo ). Ch t ch th d
ph p n y l h tinh b t
V B IT P
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3: C c dùng trong ph
Câu 4:
sau:
- Ph
- Ph
- Ph bromate.
Câu 5: 2 C2 O4 0,05M trong môi tr
mL KMnO4
4.
Câu 6: 2 O2 4 0,1 N.
2O2 trên.
Câu 7: 2O3 2 0,1
As 2O3 trên.
Câu 8: Cân 1,2540 g acid Oxalic tinh 2 C2 O4.2H2O ) hòa tan thành 250 ml
dung d ch 20,00 22,40 ml dung d ch KMnO 4.
dung d ch KMnO 4 và T(KMnO 4 / FeSO4 ).
Câu 9:
và pha chính xác thành 250,0 ml d dung d ch
dung d ch KMnO4 có T = 0,001842 g/ml. Tính %
Câu 10 : Hòa tan 0,2486 g K 2Cr2O 7 ml dung d ch 2Cr 2O7 .

Hút 25,00 ml dung d ch
25,50 ml dung d ch Na2 S2O3 dung d ch Na2S 2O3
dung d ch
Câu 11: có FeCl3 dung d ch

phân tích. 25,00 ml dung d ch dung d ch Na2 S2O 3
Tính % FeCl3 u.
Câu 12: 2 2C 2O4 tinh

2SO 4
2-
2O4 24,20ml dung d ch KMnO4 0,100N. Tính % MnO2
106 BÀI 7. P CHU T OT A
BÀI 7. P CHU
T OT A
- c bi u th c tích s tan và ng d ng trong so s b n

c a c c ch n ly t tan v trong phân tích k t t a ho n to n m t ch t hay
h a tan ho n to n m t t a kh c.
- Tr nh b c nguyên t u ki n ti n h nh v ng d ng c háp
Mohr, Fajands v Volhard c k t qu c a t ng k thu t chu .
- c ng d ng c p chu t o t a trong phân t ch
7.1 -
7.1.1
Th : Cho AgNO3
AgNO3 + NaCl AgCl + NaNO3

(1)
hay Ag + + Cl AgCl
(2)
Theo (1): kt Theo (2): tan AgCl ht
7.1.2
a. T ch s tan
BÀI 7. P CHU T OT A 107
kt =
+).(Cl
vht AgCl
TAgCl = (Ag+).(Cl ) = (aAg +).(aCl
T mBn tan trong n :
AmBn mAn+ + nB
TAmBn = (aAn+)m×(aB )n (7.1)
mB n
T AmBn = [An+]m.[B ]n
+ Khi [A]m.[B]n = T
+ Khi [A]m.[B]n > T
+ Khi [A]m.[B]n < T

a bão hòa.
Nh
b. tan
mBn:
AmB n mA n+ + nB
Ta c : [A] = mS, [B] = nS
: [An+]m.[Bm ]n = (mS)m.(nS) n = mm.nn .Sm+n
(7.2)
7.1.3
a.
T AgCl = 10 ; TAgBr = 10 ; T AgI = 10
-
: TAgCl
= 10 S ~ 10 M
TAg2CrO4 = 10 S > 10 M Ag2 CrO4
b.
l m gi tan
d c th v i t a l
…
+
C th m ],
[A+][B AB hay [A + AB/ [B ]

u ki
baz
7.2
7.2.1 Nguyên t c
Là ph
X :
C+X CX
- CX st 10 )
- C t nh ch n l c cao, t
- .
p c c u ki
, trong c th
C l Ag+ 3 (Br , Cl , I , ) và CNS-
7.2.2
- Tr c tung: pX
- Tr c ho nh: V (ml) c a Ag+
Chu tr c ti p c ng
cong chu
H nh 7.1: ng cong chu c a X v i Ag v i k thu t chu tr c ti p
Nh n x t:
- ng chu c d ng chung gi ng c ng bi u di n chu kh c
- d c nh y ph thu c v o n dung d ch c n chu v dung d ch

chu n. N c ng l n th c nh y c ng d i
- c nh y c n ph thu c v o t ch s tan c a t a. T c ng nh c nh y càng

d iv cl i
- C ch ch n ch th m u c s bi im u c nh y
7.2.3
+,
a.
+
:
Ind + Ag+ AgInd
- AgInd
+.
- AgInd
K 2CrO 4.
b.
phân ly:
HInd H+ + Ind
- AgX , X , Ind , H+ AgX X có màu
- : AgX ,Ind , H+ AgX
- Nga dung d ch : AgX , Ag+, Ind , H + AgX
- Ag+ Ind .
c.
7.3
7.3.1
a.
+
nh m halogen
2CrO 4:
- : Ag+ + X AgX
AgCl AgCl = 10
AgBr AgBr = 10 )
AgI: vàng (T AgI = 10 )
- :
2Ag + + CrO4 (vàng) Ag2CrO4 Ag2CrO4 = 10
: vàng
b.
- pH môi tr - 3
+ -
không có Ag2 CrO4 :
2CrO4 + 2H+ 2HCrO 4 Cr2 O7 + H2 O (pH < 6,5)
và 2Ag + + 2OH 2AgOH Ag2 O + H 2O (pH > 10)
- 3
– + 2 NH3 Ag(NH3)2 + X-
- 2CrO4 .
- 2CrO4 4 ] = 5.10 2 CrO4
10 – 10 M).
p n y ch th ch h p cho vi c x c nh Cl- v Br- không th ch h p

cho vi c x nh I - v SCN - v kh nh n x m k t th c do hi ng h p ph
v t o th nh h keo ng th i c ng không th chu dung d ch m u theo
ph p n y v m u c a dung d ch che m u c a ch th t .
7.3.2
a.
ho c eosin (tetrabromflorescein)
: Ag+ + X AgX
- : AgX X AgX AgX Ag+Fl m)
Tr X- - -
ho c Fl
t nh Ag+, k t t a AgX h p ph ion
Ag+ n t h p ph m nh c c anion E - ho c Fl c a ch th
mang m u kêt t a t h t m.
+ -
H nh 7.2: K t t a AgX ho c Fl làm
– : Fl + H+ HFl
[X -
dextrin.
7.3.3 Volhard
a.
+ +
+
+ X th a v
Fe3+:
- : Ag+ +SCN AgSCN AgSCN = 10
- Fe3+ + SCN Fe(SCN)2+ )
b.
- Môi tr i 3 , Ag2O
(dùng HNO3
3+
- ] 10 -2M.
- 3+
- khi cho Ag+ d
3+
+ I- Fe2+ + I2
-
-
AgCl = 10-10 >
T AgSCN = 10 -12
AgCl + SCN - AgSCN + Cl-
FeSCN 2+ Fe3+ + SCN - .
Tránh sai s n y :
+
b AgCl
ho
benzen, ether, cloroform,…
-
-
khôn
– +
2 SO4
2CrO4 2; 2CrO4
2+ ,
- Trong b i này sinh viên bi c khái ni m v bi u th c v t ch s tan T v

tan S. D a vào T và S có th b n c a ch n ly ít tan v bi t
u ki n c th k t t a ho n to n m t ch t hay h a tan t a.
- p chu t o t a là ph nh l ng d a trên các ph n
ng t o thành các ch t ít tan. X c m cu i b ng ch t ch th thích h p
v ch n ch th c s bi i m u c nh y c a
ng cong chu d c nh y ph thu c v o n dung d ch c n
chu v dung d ch chu n, bên c c n ph thu c v o t ch s tan c a
t a (T c ng nh c nh y c ng d i v c l i).
- tr c ti p nh m halogen b ng Ag+
v i ch th t o t a K2 CrO4. Ph n ng chu t o AgX ph n ng ch th t o
Ag2CrO4 c m nâu u ki n chu trong pH môi tr ng t t nh t l 7
– 10 (không ch a NH3). N u trong dung d ch chu có ch a NH 3, chu
ng có pH = 6,5 – 8,5 tr nh l m tan t a.
- tr c ti p v i ch th h p ph
Fluorescei. Ph n ng chu t o AgX ph n ng ch th t o AgX, Ag+Fl màu
h ng t m. u ki n chu trong pH môi tr ng t t nh t l 6,5 – 8 v ng
AgX nhi cho phép nh n bi t s chuy n màu c a t t a có b m t
h p ph l n, c n thêm vào dung d ch ch t b o v .
- c v i ch t ch th t o ph c.
M t ng th a Ag+ c cho vào dung d ch ch a ion X thu c nh m
th c hi n ph n ng t o AgX v chu ng Ag+ th a b ng
dung d ch SCN v i ch th Fe3+ c ph n ng chu t o AgSCN , ph n ng ch
th t o Fe(SCN)2+ c m u ki n chu trong pH môi tr ng (pH
<3).
116 BÀI 7. G PH P CHU T OT A
V B IT P
Câu 1: .
Câu 2:
Câu 3:
Câu 4: c c ph Fajan v
Volhard.
Câu 5: 3)2
Na2SO 4 4 là T =
10 7,8 .
Câu 6: 3
theo ph
3 trên theo ph
Câu 7: M NaNO 3 thành 200,0 ml

dung d ch dung d ch
dùng 18,35 ml dung d ch AgNO3 có T(AgNO3 /KCl) = 0,003442
Câu 8:
25,00 ml dung d ch
4SCN 0,100N.
Câu 9:
23,80 ml dd AgNO3 có T (AgNO3/Cl-) = 0,00
KBr.
Câu 10: Cân 25,00ml dung d ch

này vào 50,00 ml dung d ch AgNO 3 AgNO3
ml dung d ch NH4SCN có T(NH4 SCN /Ag ) = 0,01165 g/ml. Tính
Câu 11: Hoà tan m (g) NH 4 ml dung d ch ml
dung d ch ml dung d ch AgNO 3
AgNO3 12,50 ml dung d ch NH4 SCN 0,100
118 BÀI 8. P CHU T O PH C
BÀI 8. G PH P CHU
T O PH C
- Trình bày c c u t o c a ph c ch t. Gi i th c ngh a c a h ng s b n

v h ng s phân ly c a ph c.
- c nguyên t c v c ch ch n ch th p chu
t o ph c b ng thu c th .
- c nguyên t c v c ch ch n ch th p chu
complexon III.
- c ng d ng c a p p chu t o ph c trong x c ng
c cv x c c c ion Al3+, Fe 3+, SO42- trong dung d ch.
8.1 CÁC KHÁ

8.1.1
n+
-
– .
Nguyên t trung tâm v ph i t t o th nh c u n i ph c v c vi t trong d u

ngo c vuông [ ], c c ion tr i d u v i c u n i ph c g i l c u ngo i ph c vi t ngo i
ngo c vu ng
Th d : [Ag(NH 3)2]Cl
C u n i ph c/c u ngo i ph c
BÀI 8. P CHU T O PH C 119
ligand (
H nh 8.1: Ph c [Cu(C4H4O6)2]2+
8.1.2
2+
3 )4 ]
(1)
Cu 2+ + 4NH 3 [Cu(NH3 )4]2+
(2)
Theo (1)
(8.1)
Theo (2):
(8.2)
c l
10 7.
+
Ghi chú
+
, OH– …) có
8.2
8.2.1
Mn+ n+
Mn+ + L ML
c t ch h
t
ph ph th y ngân. Sau khi nhà hóa
8.2.2
a. Ph
-
Trong ph
Ag+ + 2CN- Ag(CN)2- =10 21)
D av c nhau, c chia thanh hai ph :

+ Ph : m k t th c chu khi cho
d 3 2
Ag+ + Ag(CN)2- Ag[Ag(CN2)] -12
L u ý chu
(
).
+ Ph
2 màu
Ag+ + I- AgI AgI = 10 -16
b. Ph
CN -, SCN-, Cl-
2+
:
Ph n ng chu : Hg2+ + 2X- HgX2
Hg(NO3)2 , Hg(ClO4)2, HgSO4.
2+
2+
+
2+
:
-
ng pháp Mohr và Fonha) không n vi c chu
2+.
m: n nay cs d ng.
8.2.3
Ph
chung là complexon.
a. Các complexon
Các complexon là các acid amin polycarbo g m c

c c nh m:
Complexon I tt tl H3Y:
Complexon II (chelaton II, trilon BS) là acid ethylen diamin tetra acetic (EDTA),
vi t t t l H4Y:
Complexon III t t t l Na2H 2Y:
b.
H4Y H 3Y - + H+ A1 = 10-2,0
H3 Y- H 2Y2-+ H+ A2 = 10-2,67
H2 Y2- HY3- + H+ A3 = 10-6,16
HY3- Y 4- + H+ A4 = 10-10,26
EDTA ít tan trong n dùng d 2H2 Y trong phân

t ch. EDTA và Na2 H2Y ch
c bi t c bi t, cho nên th
chung là EDTA.
Na2H 2Y Na+ + H2Y 2-

H 2Y + Mn + MY + 2H +
Th d : Ca2+ + HY3 CaY 2 + H+ pH 9
Al 3+ + H2Y 2 AlY + 2H+ pH 5
(do
4Y, H3 Y , H 2Y2 , HY 3 , Y 4
pH). M c dù ph
+ có trong thành
n+
: sau:
Mn++ H2 Y2- MY(n-4) + 2H+ -6
Mn+ + HY 3- MY (n-4) + H+ -10
EDTA = MEDTA v Mn+ = MMn+
T m l ng
ng h chu v i Fe3+, Al3+…)
u.
ng ki m c n
…
8.2.4
Tr c tung: pM = – lg [Mn+]
n+
(mL)
Khi EDTA trên buret,
n+
H nh 8.2: o ph c v n
8.2.5 ph c ch t
a. C u t o
b.
(1)
Ind + Mn+ MInd n+
(2)
[ ]
1 = .
[ ] [ ]
[ ]
pMn+ i + lg
[ ]
[ ]
[ ]
vào pMn+ n y
[ ]
[ ]
pMn+ ch/m i ± lg 3 (5) (8.3)
Ghi chú
-
:
HmInd + Mn+ MInd + mH+
i
- m
- Do ph n ng t o các ph c ch t MYm-4 và MInd ph thu c vào pH môi

t ng, nên mu n cho ph n ng ch th nh y c n duy trì pH giá tr thích h p
b ng dung d ch ñ m pH.
Y.
-
c.
(N.E.T: noir eriochrome T) /EtOH
c; b 3H), b
phân ly t 2 = 6,3 và pK 3 -
2+ , Zn 2+, Pb2+... có màu h ng, t m.
pH
tím: Ba 2+ Ca2+ , Mg 2+ Zn2+ , Ni+ , Pb2+
Murexid/H2O
-
Th 4 Ind sau:
H4Ind - H+ + H3Ind 2- 2H+ + H2Ind 3-
( (Tím) (Xanh)
pH = 11 murexid có màu tím (H 3Ind 2 2+
(CaH2 Ind-).
pH
CaInd: : xanh ; NiInd: vàng
P.A.N /EtOH
Ind 1,9 vàng 12,2

pH
: Zn 2+, Cu2+ , Ni 2+ , Cd 2+)
Xylenol da cam
pH
Mind: : Bi3+ , Cd 2+ , Pb2+ , Zn 2+)
Fluoresxon
pH
2+ 2+ 2+
Mind: : Ca , Ba , Cu )
T m l i, m t s ch th c d ng trong chu t o ph c m t s
ion kim lo i trong c c kho ng pH x c tr nh b y trong b ng sau:
B ng 8.1: M t s ch th ng d ng trong chu complexon III
Tên ch th Cách pha ch Ion kim lo i pH môi tr ng

th xác nh tr c ti p
Eriocr en 1% trong ethanol 2+ m amoni

Mg2+, Mn2+, Zn2, Cd ,
2+
Pb
Murexit 1% trong NaCl 2+ pH 12
Ca
m amoni
Cu2+, Ni2+, Co2+
Xylenol da cam 0,5% trong etanol 3+ 4+ pH 1 – 3
Bi , Th
pH 5 – 6
Hg2+, Cd2+, Zn 2+…
Fluorexon 2% trong n Ca2+ pH 12
Axit 5% trong n Fe3+ pH 2

sunphosalixylic
BÀI 8. P P CHU T O PH C 127
8.3 NG
2+
8.3.1 , Mg2+ 2+
v Mg2+
2+
a.
Mg2+ -T (MgInd:
2+
- +Y Mg Y
2+
-
MgInd + Y MgY + Ind
2+
- :
Ind + Mg 2+ MgInd
Ghi chú: ’CaY > ’MgY > 10 7 , 2+
2+
vì Ca2+
2+
b.
* i
: xanh)
Fluorescei
2+ 2+ 2+
2+
Mg(OH)2
2+.
2
- T:
Y ’MgY < ’CaY trong

:
Mg Y + Ca2+ CaY + Mg 2+
2+
sinh ra tím)
2+
:
Ca2+ + Y CaY
2+
:
Mg2+ + Y Mg Y
MgInd + Y Mg Y + Ind
2+
c. và Mg2+
2+
- 1 (ml) EDTA.
2+
- + Ca2+ 2 (ml) EDTA
2+
- 2 V 1 (ml)
3+
8.3.2 , Al3+
Y và FeY
3+
và Fe3+
3+
a.
không màu):
- : Fe3+ + Y FeY ’FeY = 1012,7
- : FeInd + Y FeY + Ind
FeY
Ghi chú
- Y ’AlY = 10 4,2 ) nên Al3+

- 2+ 2+ thành Fe3+
2+
2S 2O8
3+
b.
3+
- Y
.
Al 3+ + Y Al Y ( ’AlY = 10 9,6
2+
- Y (Cu 2+, Zn 2+, Pb2+
P.A.N (CuInd ; ZnInd ; Ind: vàng)
Xylenol da cam (ZnInd ; Ind: vàng)
Ghi chú
- Y
80oC.
3+ 3+
-
3+
’ FeY = 1014,2
vàng chanh) và (vàng cam + xanh
8.3.3 4 theo
2+
- :
Ba2+ + SO4 BaSO4
2+
- o-
-
2+
-T.
- Trong b i này sinh viên bi c nh ng kh i ni n v ph c ch t: c u

t o, h ng s b n v h ng s phân ly c a ph c. ng th i hi c ac a
h ng s b n trong phân t ch.
- t o ph c s d chu ion kim lo i

Mn+v i dung d ch chu n là ligand có kh o ph c v i ion Mn+. Ph n ng
t o ph c mu nh l c ph i x y ra nhanh, hoàn toàn, c t nh
ch n l c cao, nh y và ch c ch t ch th th ch h nh m t
tích th ng dùng hai ph t o
ph c l b ng thu c th b ng complexon.
- Ph t o ph c b ng thu c th g m ph cv
th y ngân. Ph c d ng dung d ch chu n b c nitrat chu dung
d ch CN-, d a v o ch th kh c nhau, có th chia thanh hai ph
Liebig (ch th là chính thu c th ) v Deniges (KI làm ch th ). Ph y
nh l ng các ion thu c nh m halogen, CN-, SCN-… M c d
p th y ngân c nhi n nay c d ng v th y
ngân r c.
- Ph nh l ng b ng complexon là ph d a trên
ph n ng t o ph c c a nhi u ion kim lo i v i m t s thu c th h là các
acid amin polycarboxylic và các d n ch t c a chúng g i chung là complexon t o
th nh mu i b n, t phân ly. Complexion III l mu c d ng ch y u
trong ph p chu n y m t ng d ng ch t ch th
kim lo i là nh ng ch t h có tính acid ho c baz y u v có kh ov i
ion kim lo i ph c có màu trong nh u ki nh. Các ch t ch th
th ng dung l
- Chu t o ph c x nh Mg2+, Ca2+ ho c h n h p Mg2+ v Ca2+. Mg 2+ ng

d ng trong x nh c ng c c: Mg2+ c chu tr c ti p
pH = 10 v i ch th -T. Chu Ca 2+ tr c ti p pH = 12,5 v i
ch th Murexide hay Fluoresxon. Chu th Ca2+ pH = 10, ch th
- T. Chu h n h p Ca2+ và Mg2+ c: chu pH
x nh Ca2+ v chu x nh t ng Mg2+ + Ca 2+
t x c Mg2+.
- ng dung d ch ch a h n h p Fe3+, Al3+ b ng c ch chu Fe3+ tr c ti p

pH = 2,5 v i ch th acid sulfosalicylic. Chu Al3+ b ng cách chu
c pH = 5. Chu ng th a EDTA b ng dung d ch kim lo i v i ch th
P.A.N ho c xylenol da cam.
- ng SO 4 c v ng th a dung d ch
Ba2+ ho c EDTA d ng ch th -T
V B IT P
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3:
complexon.
Câu 4
Câu 5 ng dung d ch ch a h n h p Al 3+ và Fe 3+ u ki n,
c ch ti n h u ki n chu .
Câu 6 2-
4
Câu 7: Cân 1,3250 g CaCO 3 dung d ch

Ca2+ dung d 26,47 ml dung d ch
dung d ch Ca2+
(EDTA/Ca) dung d ch EDTA.
Câu 8: 2O3 và Al2 O3 thành 250,0ml

3+
dung d ch dung d ch và Al 3+
salicylic, dùng 2,50 ml dung d ch EDTA 0,0100 M. Thêm 20,00 ml dung d ch EDTA.
ch dung d ch
Zn2+
a. mol dung d ch Fe3+ và Al 3+ trong dung d ch .
b. Tính % Fe2O3 và Al2 O3
Câu 9: 3 và MgCO 3 0,2258

tan thành 100,0 ml dung d ch 50,00ml
ch
ch EDTA 0,0100M. Tính % CaCO3 và %

MgCO 3 trong
Câu 10: 2) pha thành

500,0 ml dung d 25,00 ml dung d ch
20,20ml dung d ch 10. Dùng 100,0 ml dung
d ch Ca2+ ch
10. Tính % CaO và % MgO trong .
BÀI 9. QUA NG PH H P TH PHÂN T -QUA NG PH UV-VIS 133
BÀI 9. QUANG PH H P TH PHÂN

T -QUANG PH UV-VIS
- c m t s kh i ni nc p phân t ch quang h c
- Tr nh b c s c c a v t ch t v i nh s ng, c g
c a nh s ng
- Tr nh b c nh lu t Lambert – Beer. ng d nh lu t n y trong phân

tí ng u ki n ng d ng.
- Tr nh b cc cy ut tham gia v o s h p th .
- Tr nh b cc ut n c a m y quang ph UV-VIS.
9.1 P PHÂN TÍCH QUANG H C

9.1.1
Quang h c nghiên c u nh ng hi ng v s c c a nh s ng v v t ch t
r t ra nh nh lu t quang h c. Trong quang ph h c, nh s ng nh n th y
c, tia t ngo i, tia h ng ngo i, s ng radio… c g i b ng thu t ng l b c
x
Chi
- (VIS) và
-
graphite…)
134 BÀI 9. QUA NG PH H P TH PHÂN T -QUA NG PH UV-VIS
H nh 9.1: nh t nh ho ng m u d a v p phân t ch quang
9.1.2
a.
- :
-
:
- :
)
- :
trong 1 cm (cm )
8
- m/ s
H nh 9.2: T nh ch t s ng c a nh s ng
(quang t )
v lan truy n v i v n t c nh s ng theo công th c:
27
(h erg.s)
o
s ng, x p theo n ng l ng c a tia b c x i n t

t cao xu ng th p s có các lo i tia chính sau: tia gama, tia X, tia t ngo i, ánh
sáng nhìn th y, tia h ng ngo i, b c x nhi t, sóng vô tuy n, sóng
radio…(b ng 9.1)
UV VIS IR
160 400
b.
q +E +E
- Eq
quay vq.
- E
.
- E n t
.
- 0
1
- , E 2, E3 … E * ): (di n t
chuy n t orbital c a n nt tr ng th i k ch th ch).
c.
o -
gi cg il
- ha
Ehv = E = E* – E 0
q, v và v
ng.
o -
d :
)
H nh 9.2: S h p thu b c x v s ph t x c a v t ch t
– E0
– E0
– E0
H nh 9.3: C c m i h p thu (ph t x ) c a v t ch t c c s ng kh c nhau
T m l i, khi v t ch t h p th b c x i n t s t o ra quang ph h p th , còn khi

v t ch t phát ra b c x i n t s t o ra quang ph phát x . Tu theo b c x n
t v t ch t h p th ho c phát ra có th c xây d ng các ph áp
quang ph nh : quang ph h p th r ghen, quang ph phát x r ghen, quang
ph h p th nguyên t , quang ph phát x nguyên t , quang ph h p th phân
t vùng t ngo i và kh ki n, quang ph hu nh quang, quang ph h p th h ng
ngo i v ph áp c ng h ng t h t nhân.
9.1.3 – Beer
a.
T
- A.
- R
Ta có: I0 = IA + IT + IR A + IT
(transmittance)
(9.1)
A (absorbance) hay OD (optical density)
(9.2)
H nh 9.4: Minh h a th nghi m s h p thu nh s ng c a v t ch t
b. – Beer
C:
(9.3)
(mol – 1 .cm – 1 cm) , C (mol/l): mol
(g – 1 .cm – 1 :
nh lu t Lambert – Beer x nh m i liên h gi a s h p th

(A) v s truy n qua (T)
9.2 PH G PHÁP QUANG PH P TH PHÂ VÙ

NGO VÀ KH KI N
9.2.1 Khái ni m v n
a. Kh i ni m
Phân t luôn có các d ng chuy n ng: chuy n ng quay c a các phân t , dao ng
c a các electron liên k t, s chuy n orbitan c a electron trong phân t . ng
v i các d ng chuy n ng s có các d ng n ng l ng t n c t ng cho phân
t . Gi a các d ng chuy ng, n u so sá l n n ng l ng thì: Eq<E <E .
ng l ng c a tia t ngo i và ánh sáng nhìn th y t ng ng v i n ng l ng Edt ,
nên nó t o nên s d ch chuy n electron t orbian này sang orbitan khác (thay i
tr ng thái orbitan) t o nên quang ph . Khi v t ch t h p th b c x n t có quang
ph h p thu vùng t ngo i và kh ki n (UV-VIS) c g i l quang ph UV-VIS c n
c g i v i tên kh c là quang ph h p thu d ch chuy n electron. Ph UV- c
id ng cong c h p thu (A) ph thu c v c s ng c a b c x
Vùng ánh sáng UV-VIS g m các sóng có b c sóng t 200 – 800 nm có n ng l ng

kích thích các electro i tr ng th i orbitan
Vùng ánh sáng UV- c chia thành 3 vùng nh :
- B c sóng < 200nm - vùng t ngo i chân không
- B c sóng t 200 n 400nm - vùng t ngo i g n
- B c sóng t 400 n 800nm - vùng ánh sáng nhìn th y.
b. Nguyên t c chung
t chùm tia
UV-VIS i ,
max. V i
VIS
t tr c quang
9.2.2 Các y u t tham gia v o s h p th

a.
396 – 700 nm
khi
:
-
a l
B ng 9.1: Quan h
, nm Màu
400 - 430 tím
430 - 490 xanh vàng da cam
490 – 510
510 – 530
530 - 560 tím
560 - 590 vàng xanh
590 - 610 da cam
610 - 730
b. Nh m mang m u
L nh m ch ng h a tr trong phân t gây ra s h p th b c x
trong v ng UV-VIS v c s ng > 200nm. Trong h liên h p, t nh b nh c a liên
k t c nh m mang m u c ng d h p th
R t nhi u phân t c th c nhi u nh m mang m u, ng b c x v i

c c phân t ph thu c v o v tr i c a c c nh m mang m u trong phân t
c. Nh m tr m u
Nh m tr m u l nh ng nh m th no g n v o nh m mang m u l ic c
s ng v c a d i h p th c i, l m d ch chuy n max v ph a d i
Th d : -OH, -NH2, -SH… l m t nh h p th m gi n h p th

9.2.3 –
b ng ph UV-VIS
a.
m lt
tt lt .
b.
C C
C = C. b.C C
- m m = m.b.Cm
(dùng C và Am)
(9.4)
m = C
c.
m m
H nh 9.5 th ng chu x nh C m
d.
C m
Am = bCm
m’ = b (Cm + C C )
(9.5)
- A = f (C).
BÀI 9. QUA NG PH H P TH PHÂN T -QUANG PH UV-VIS 145
- C m
- m m’)
- m và C m’.
(9.6)
m ( m
-
f 1,10:
Cm = Cm f (9.7)
Ghi chú
e. u ki n ng d nh lu t Lambert-Beer
u ki n:
- nh s ng ph c
- Dung d ch ph i lo ng v trong su t
- Ch t kh o s t ph i b n trong dung d ch v b i t c d ng c a tia UV-VIS
9.2.4 UV-VIS
a.
–
1– – – – detector; 5 -
H nh 9.6: c u t o chung c a m y quang ph
b.
liên
c.
H nh 9.7: B ph n ch a m u
d.
H nh 9.8: B c
micrometre.
e. Detector
H nh 9.9: T b n
c am y
f.
Trong
Ngoài ra, tùy
g. -VIS
UV-
– –
:
W/I 2) ; 2)
(4)
(1)
(3)
(2)
(5) (6) (7)

H nh 9.10 c u t o m y quang ph UV-VIS
so sá IT I0
– Beer.
Các máy UV- ) hay
= f( ) .
-
-
< 200 nm).
- Các
–
- Các máy UV-

–
-
Trong b i này tr nh b p phân tích quang h c v ng d ng

ph g pháp quang ph h p th phân t vùng t ngo i và kh ki n trong phân
t ng m u. C c n c tr nh b
- B c x n t (ánh sáng) là khái ni m r t r ng g m t p h p c a các h t

photon (h t ánh sáng, tia ánh sáng) có n ng l ng khác nhau. X p theo n ng
l ng c a tia b c x n t t cao xu ng th p s có các lo i tia chính: tia X,
tia t ngo i, ánh sáng nhìn th y, tia h ng ngo i, b c x nhi t, sóng vô
tuy n, sóng ra V t ch t luôn ch a các h t electron, proton, neutron.
tr ng thái n, các h t này luôn n m trên các o xác nh ph thu c
vào n ng l ng c a nó, nh ng khi nh n thêm n ng l ng t b c x th c c h t
có th thay i o và d n n các hi u ng quang h c ti p theo, là
v t ch t h p th b c x n t ho c phát ra b c x n t . Khi v t ch t h p
th b c x n t s t o ra quang ph h p th , còn khi v t ch t phát ra b c
x n t s t o ra quang ph phát x .
- Nguyên t c chung c khi chi u b c x vào v t ch t

và ghi nh n k t qu p thu, phát x , tán x ) d ng tín hi u hay
ng m u. ng
ch c n ch n m t trong các b c x thu c ph h kh o sát m
quan gi a n c u t h p thu v h p thu (b c x c ch n
ng là b c x b v t ch t h p thu nhi u nh ng h p các b c x
b h p thu trong các vùng ph h n b c x h p thu
trong vùng th ngo i.
- nh lu t Lambert – Beer: h p thu nh s ng c a v t ch t t l v i c hai

th nh ph n l n c a ch t h p th v qu ng c a nh s ng truy n
qua v t ch t. ng d ng c a nh lu t n y trong phân t ng b ng
p: tr c ti p, so s nh, l ng chu n v thêm chu n.
- Khi v t ch t h p th b cx n t có quang ph h p thu trong vùng t ngo i

và kh ki n (UV-VIS) có b c sóng t 200 – 800 nm c c g i là quang
ph UV-VIS hay quan g ph h p thu d ch chuy n electron. Ph UV- c
id ng cong c h p thu (A) ph thu c v c s ng c a b c
x . M u c n phân t ch có màu khi ch a c u t có kh ng h p thu b c x vùng
ng b h p thu th c còn g i là
. C c y u t tham gia v o s h p
th g m m u s c c a v t ch t, nh m mang m u v nh m tr m u.
- C u t o chung c a máy quang ph g m: (1) Ngu n b c x c

x có chi c sóng thích h p; (2) B ph n ch a m c làm b ng v t
li ng nh t cho phép truy n qua b c x c a vùng ph o sát (vùng
UV: th ch anh; vùng VIS: th y tinh, th ch anh, nh a); (3) B ph n ch n sóng
có ch c c n g i là b c. B
s c c u t o g m: a) khe vào; b) th u kính phân k ho u l i; c) b
ph n tán s c; d) th u kính h i t ho u lõm; e) khe ra; (4) Detector
là b ph n có nhi m v chuy ng c a b c x n t thành tín hi u
n; (5) B ph c tín hi u c n i v i máy vi tính có các ph n
m m chuyên d ng có kh ph i chi u và so sánh c c
k t qu phân t ch. Các th h máy quang ph UV –VIS hi ng là máy
2 chùm tia.
B IT P
Câu 1: Nêu nguyên t nh t nh ho ng m u d a v p phân

t ch quang.
Câu 2: Nêu b n ch t c a nh s ng v c a nh s ng? Phân

v ng s nt .
Câu 3: Nêu c c ki c gi a b c x v v t ch t?
Câu 4: Ph t bi nh lu t Lambert – Beer, công th c, ng d ng nh lu t Lambert –

Beer trong phân t ng.
Câu 5: Nêu ph m vi ph UV-VIS. Nguyên t c c p so m u.
Câu 6: Nêu v gi i th ch c c y u t tham gia v o s h p th .
Câu 7: Tr nh b y c u t o v kh i c a m y quang ph UV-VIS.
Câu 8: Fe3+
3, pH 1 -
6.300 mol - 1 .cm - 1. l .
a)
b) dung d ch
dung d ch M = 9.10 -5 Fe
Câu 9: :
2+
4 dung d ch . Dung
2+ dung d ch
A c = 0,352 và Am = 0,225. Tín

Câu 10: 2
TiO2, SiO 2 , Al 2O3 ,Fe 2O3 an trong HCl. TiO2

4+
2 SO4 , Ti 4+ 2O2 thành
2 O2 )2+ -1 .cm- 1.l.
a. 2, Al 2O3, Fe2O3 h
b. 2 khi
0,5 %, dung
d ch dung d ch dung d ch
0,2 ÷ 0,8.
Câu 11: áp so sánh:

6+
- dung d
Cr2O7 2- ), pha thành 250,0 ml dung d ch m = 0,250.
- dung d : 0,200 g K 2Cr2O 7, hòa tan thành 250,0 ml dung d ch A;

dung d ch A pha thành 50,00 ml dung d ch C = 0,490.
Câu 12:
-1 cm - 1 l ):
- dung d : 0,500 g hòa tan thành 50,0 ml dung d ch

dung d ch m = 0,40
- dung d dung d ch Pb 2+ 10 - 3
100,00 ml dung d ch 0,50.
Tính % Pb3 O4
Câu 13: 3 )3 .9H2 O ( M =

400,15). Oxy hóa Cr3+ thành Cr2O 72- dung d ch S2 O82-
= 1800 mol- 1 .cm- 1 . l.
a. 3)3 .9H2 O
dung d ch
thành 100,0 ml dung d ch ;

b = 4 cm.
b. m
2Cr2 O7 0,0100 M pha thành 100,0 ml dung d ch C = 0,72. Tính %

Cr(NO3 )3.9H 2O
BÀI 10. C P T CH V L M GI U 155
BÀI 10. CÁC PH P T CH

V L M GI U
- ng d tách các t p ch t và nguyên t v t ra kh i h n

h p g m r t nhi u các ch t n các ch t có
tính ch c thù.
- ng d ng h ng
ch t phân tích quá nh i gi i h cc
10.1 KH I NI M P T CH V L M GI U
háp.
1. t.
2.
3.
156 BÀI 10. C P T CH V L M GI U
4.
5.
10.2
2CO3
Fe3+
góp.
3, Al(OH)3
-5
– 10-8
th
quá trình
giàu.
10.3
và d
-6
– 10-8
-3
– 10-7%
10.4
10.4.1
a)
A (1) A (2)
b)
A (H2
D.
[A]
D=
[A]
D là h ng s phân b c a A gi ng, nó ch ph thu c vào nhi , không

ph thu c vào n t ng c ng c a A.
nh lu t trên ch c và h u cùng m t
d ng. N u A trong hai dung môi 1 và 2 các d i dùng
h ng s phân b u ki n D’ là t s t ng n t t c các d ng c a ch t A trong
hai dung môi. Thí d , chi t 8-oxiquinolin (HOx c b ng clorofom.
ng CHCl3 nó ch các d ng HOx c nó n m c các
d ng HOx, H2 Ox+, Ox- c có các cân b ng sau:
[H ][O ] K [HO ]
OH H + O K = O =
[OH ] [H ]
[H O ]
OH + H K =
[H ][HO ]
[ H O ] = K [H ][HO ]
u ki n này, h ng s phân b u ki n s là:
[HO ]
D =
[HO ] + [H O ] + [O ]
cho g n ta không ghi trên H2 O.
[HO ]
D =
[HO ] + [H O ] + [O ]
Thay cho các giá tr trê ta có:
[HO ] [HO ]
D = =
K [HO ] K
[HO ] + K [H ][HO ] + [HO ] 1 + K [ H ] +
[H ] [H ]
Vì:
[HO ]
D=
[HO ]
Nên:
D
D =
K
1 + K [H ] +
[H ]
c)
Cho Zn2+ Z ZnD )
chi t ph ng CHCl3.
Zn + 2HD ZnD + 2H
tan trong dung môi: (H 2O) (CHCl3 ) (CHCl3) (H2 O)
[ZnD ] [H ]
R= ×
[HD ] [Zn ]
H ng s n ZnD ra kh c, R càng l n
thì kh t.
d)
V1
o 2 ml dung môi.
1 và trong dugn môi là C2 thì:
COV 1 = C1 V1 + C2 V2 (a)
C V
%E = × 100
C V +C V
và:
C
D =
C
C V /C V
%E = × 100
(C V C V )/C V
D
%E = × 100
D + V /V
T các bi u th c (a) và (b), ta có th c n còn l i trong dung d ch

sau khi chi t.
T (b) ta có: C2 = D’C 1, thay c:

COV 1 = C1 V1 + D’C 1V1 = C1(V 1 + D’V 2)
V y n còn l i trong dung d ch sau khi chi t m t l n b ng V2 ml dung môi

là:
C V 1
C = =C
V +D V V
1+D
V
N u chi t ti p dung d ch còn l i b ng V2 ml dung môi thì sau l n chi t th hai,

ch t còn l i trong dung d ch là:
1 1
C =C =C
V V
1 +D 1+D
V V
T ng quát chi t n l n b ng V 2 ml dung môi thì sau l n chi t th n ch t còn

trong dung d ch là:
1
=
V
1+D V
T t lu n: có V ml dung môi, n t m t l n thì ch

chi t s nhi u ta chia dung môi ra làm nhi chi t. Ch ng h n ta chia V
ml dung môi thành n l n, m i l n th tích dung môi chi t s là V/n ml.
Chi t c V ml dung môi 1 l n thì n chi t là:
1
=
V
1 +D
V
1
=
V
1+D
nV
1
V V
1+D 1+D
nV nV
= =
V
1 1+ D V
V
1 + D nV
Bi u th c trên cho th y v ph i > 0 C1 > Cn
10.4.2
a)
ng
+
.
Ta có:
Mn+ + nHR(HC) = MR n(HC) + nH+
n+
n+
n.
n+
MR n
[ ]
=
[ ]] [ ]
Ta có:
[ ]
=
[ ]
n+.
[ ]
=
[ ]
T bi u th c hi u su t chi t:
%= × 100
+
ta có:
1
= % ×
100 %
[ ] 1
= % ×
[ ] 100 %
L y logarit hai v ta có:
+ + [ ] = %+ lg (100 %)
= %+ lg (100 %) [ ]
B c c n ph i thi t
l hi u su t chi n.
b)
:
(C 6H 5)4As + -
4, CdCl42-, ZnCl42-
SbCl6-
4, HSbCl6 , HinBr4 , H2Hg(SCN) 4…

2 -(NO3 )2-
2TBP; EuCl5-3TBP…(TBP là tributyl photphat).
c)
II IIAm
+ + ( )
(H2 O) (HC) (HC) (H2O)

N u ph c MIAn d b chi t và b c MIIAm ng h
b ng trên s chuy n d ch v phía ph II b ng H 2O vi c chi t MI
c ch n l
Thí d , n u dùng thu c th chi t Cu 2+ b ng CHCl 3

cùng v i Cu2+, m t lo t các kim lo p ph chi t v ng
i Hg2+, Ag+, Au3+, Pt(IV), Os(III), Pd, Sb(III), Te(IV), Cu 2+ trong
h nh pb có các ion Hg2+, Ag +, Tl(III)
và Bi3+ cùng b chi t.
Ta xét lý thuy t v chi i
Ph n ng chi i (a) có h ng s chi i
[M ] [M A ]
R =
[M ] [M A ]
H ng s chi t c a MII v i thu c th HA
[M A ] [H ]
M + mHA M A + mH ; R =
[HA] [M ]
(H2O) (HC) (HC) (H 2O)
td, RII và RI ta có:
(R )
R =
(R )
I và MII là n = m = 1 thì R td = RI/R II

I >> R II .
td
td
IA n và MIIA m.
[M A ] [H ]
R =
[HA] [M ]
[M A ] [M A ] [A] [H ] [ ]
= × × ×
MA [M ] [A] [ ] [HA]
1
D K
D
1
R =D . .K .
D
1
(R ) D . .K .
D
R = =
(R ) 1
D . .K .
D
Khi n = m = 1 thì:
D .
R =
D .
Suy ra ph n ng chi i x y ra hoàn toàn khi:
D . D .
IAn
IIAm.
10.4.3
-3
G
-2 .
i
2+ , Zn2+ 2+ và Fe2+
-11, các nguyên
2+ 2+
10.4.4
h p
10.5
phân tích.
10.5.1
(–)
R – H+) + M+ R (–) – M(+) + H+
R (+)NH3 Cl– + A– R(+) NH3A– + Cl–
a)
–
–
Cationit –
SH; -SO3H; -COOH; -PO 2 (-) H(+)
R (–)H (+) + M + R (–)M(+) + H+
Anionit -NH2 , NH3 -

+
NH 3OH- hay R(+)NH3 Cl-
R(+) NH3OH(–) + A– R (+)NH3A – + OH–
b) a ionit
c)
Tron
RH + M+ MR + H+
oxi hóa chúng thành Cr2O7 2- và MnO4-

2-
2O7 và MnO4 -
d)
R (–)M(+) + H + R (–)H (+) + M+
3+
và Pb2+
2+
4 CH3
2-
3COO) 4 còn Ga 3+ 2+
,
3+
e)
hóa cationit và anionit hoàn toàn khác nhau.
- (R (+)NH3OH - -
(R (+)NH3Cl-
-oxiquiolin, dithizon,
2+
, cationit có
4+
v.v.
các thu c th thích h

dimetylglioxim; – nitrozo – – tách các ion kh i nhau. Ví d , c t
than bão hòa dimetylglioxim có th tách các ion Ni2+ kh i Co2+…; c t than
bão hòa – nitrozo – – tách các ion Zn, Cd kh ng, s t và
niken.
10.5.2
3, NH 4NO3
a)
Ix
R =
Ip
vào giá tr chu i Rf ta có th c v trí c a t ng c u t trên s c

ph nh n rõ v trí c a các v t, sau khi s y khô r i phun lên
gi y m t dung d ch thu c th t o v i c u t nh ng h p ch t màu. Trong m t s
ng h i ta có th dùng các ch t ch th hu hi n các v
dung d u c a morin, quexetin v.v. là nh ng thu c th t o v it t c các ion vô
t phát hu ngo i ta s th y các v
ng giá tr Rf u ki nh b ng th c nghi m khi ti n

hành v i các c u t tinh khi t.
Sau khi tách, có th ti ng b ng nh

ng h p sau khi làm hi n s c ph , ta c t gi y s c kí ra thành t ng mi ng ng
v iv t c ac u t n c u t vào dung d ch r i ti ng b ng
m ng h p có th thi t l u
ki v t có hình d ng tr c ti p ngay trên s c
ph , b ng cách ph i làm hi n s c ph b ng thu c th chuy n toàn b
c u t c ng thành ch ng kính c a v t và h s ph n
x ánh sáng c sóng nh
b)
c)
4.
a)
xyphenyalanin; 3. Methionin; 4. Axit alpha – aminosucxinamic (asparagin);
5. Glyxin; 6. Merin; 7. Treonin; 8. Hitidin; 9. Lyzin; 10. Agrinin.
10.5.3
-
TÓ
Trong b i này tr nh b y v p t ch v l m gi u. C c n c
tr nh b
C ng v t các nguyên t ng v
i b h n ch v nh y ch n l c. S k t
h ra kh
nh v t nguyên t nh y c
tích lên r t nhi u.
tách và làm giàu nh ng v t c a các nguyên t c

ng dùng: K t t a các h p ch t khó tan và c ng
k t, tách b n hóa, chi t, c t các ch t d v tách b ng s c ký.
-5
– 10-8
p
kèm theo giúp
Các p
phân tích.
CÂ
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3: Tr nh b y c p s c k m c a c p
s ck .
178
1. Bùi Long Biên (1995). ,

.
2. o d c.
3. David Harvay (2000), Modern analytical chemistry, Depauw University.
4. Lê Th c, Tr n T ch (2007). H a phân t ch- l thuy t v th c h nh, NXB

Yh c,H N i
5. Nguy n Th Thu Vân (2009). B i gi ng H a Phân t i h c K thu t Công

ngh TPHCM.
6. V Th B ch Hu (2007), H a phân t ch-T p 1, NXB Gi o d c.

Sách

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Sách

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sách

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B GIÁO D O

I H C CÔNG NGH TP.HCM

Bài này giúp sinh viên tr nh b y

o C c lo i sai s trong phân t ng v c ch ghi ch s c ngh a.

g trong Hóa phân tích.

Bài này giúp sinh viên t nh to n c c n c a ch c ch pha

Bài này trình bày:

o – baz, c ch ch n ch th khi chu

N i dung v yêu c u c a H a phân t ch.

Phân lo cc p phân t ch.

Nêu v gi i th cc n c a m t quy tr nh phân t ch.

C c lo i sai s trong H a phân t ch, c ch h n ch .

C ch ghi ch s c ngh a trong ph c ti p v gi n ti p, c ch l m tr n s .

(hay công c ) p phân

Không cao Cao

2B 4O7 – hàn the) hay phosphat

tích c tr nh b y trong b ng 1.2:

B ng 1.2: Phân lo p phân t ng m u

< 10 -6 < 10-3

B ng 1.3: Phân lo p phân t ch theo h ng m u

Ph n i ti u phân l tên g i chung cho ph n ng acid baz, ph n ng t o t a

- 3 + HCl CaCl2 + CO2 + H2 O

- Tách nhóm : Ag+, Pb2+,Hg22+ + HCl AgCl ,PbCl2 , Hg2 Cl2

- : Fe3+ + nSCN [Fe(SCN)n](3-n)+

- Hòa tan: AgCl + 2NH 4OH [Ag(NH3)2]+ + Cl + 2H2 O

Cu(NH 3)22+ + H2S CuS

2Ag + + [Ni(CN –)4]2– 2[Ag(CN– )2]– + Ni2+

- Hòa tan : 3Cu + 8HNO3 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H 2O

NO + 1/2O2 NO2 khói nâu

- 4 + 5Fe2+ + 8H+ Mn2+ + 5Fe 3+ + 4H2O

1.4 V THU C TH TRONG

1.4.2 c th trong H a phân t ch

Thu c th d ng trong H a phân t ch c p ng c c yêu c u sau:

2Cr 2O7, (COOH) 2.2H 2O,

1.5 CÁC P PHÂN TÍCH

(NaOH, Na2CO3, Na 2SO 4, NH 4Cl,…),

K t qu phân t ch ch c ngh a khi m u th nghi m mang t i di n cho qu n

Vi c l y m u c nh c th ph thu c v l n (kg, t n…), h nh th c

H nh 1.2: Ch n m i di n khi m u chung l n

3, Na2 CO3 - Dung

HNO3 2S 3, As 2S3 , CuS, Hg2SO 4 .

2 O3, Fe 2O3, TiO 2

: NaOH, Na2CO3 , K2 S2O7 , Na2O2,

X l m tách các thành ph n gây nhi u, chuy n thành ph n n xác sang

1.6 SAI S TRONG PHÂN T NG

- Khi hành p hân t ch xác m t i l nào ó b m t quy

Th d ng Vitamin C c trong m t m u A l 500 mg, trong m u B l 30,2 mg. Sau

1.6.2 Các lo i sai s

Sai s thô th sai s khi k t qu a c c l n l p l i kh c bi t

(n > 6), d ng sai s n y.

Sai s h th ng c n g i l x nh, l sai s bi t r nguyên nhân v c th

+ Ng phân t ch: l u không tr nh kh c i h i k

Sai s ng u nhiên c n g i l sai s không x nh nguyên nhân, không c nh,

y, sai th ng ánh úng c a ph ng pháp phân tích, sai s n

nhiên ánh phân tán c a các t a phân tích gi a các giá

a. úng cao, nh ng l p; b. l p cao nh ng úng ;

1.6.3 Ghi s li u th c nghi m theo quy t c v ch s c

Th d 2: 10 10,00mL (vì sai cho