PANGALAWANG PAGLALAKBAY NI RIZAL c) Katedral

d) Simbahan
HONGKONG
e) Pagoda
1. Pebrero 8, 1888 – pagdating sa Hongkong. f) Harding botanikal
2. Bapor Zafiro – sinakyan g) Bazaar
5. Nakita ang Groto ni Camoens.
3. Jose Maria Basa, Manuel Yriarte, G. Licaroz –
6. Bumalik ng Hongkong noong Pebrero 20, 1888.
tumanggap sa kanya.
4. G. Balbino Mauricio – umalis sa Pilipinas para
mkaiwas sa pag-uusig ng mga Kastila. JAPAN
5. Jose Sainz de Veranda – kalihim ni Gobernador- 1. Dumating sa Yokohoma noong Pebrero 28,
Heneral Terrero na sumubaybay sa mga kilos ni 1888.
Rizal.
2. Tumigil sa Otel Grande.
6. Pebrero 11, 1888 – panimula ng Pasko ng mga
Intsik. 3. Nagtungo sa Tokyo at sumilid sa Otel Tokyo
mula Marso 2-7.
7. Paksa ng mga dula:
4. Sinulatan si Blumentritt ukol sa pamumuhay at
a) Pag-iimpot sa salapi. mga kalsada ng bansa.
b) Pagmamalasakit sa mga dukha.
5. Hindi marunong sa wikang Hapon pero
c) Kalagayan ng matapat at wagas na pag-
nagpursigi para matuto.
ibig.
8. Iba pang nalaman sa Hongkong: 6. Pinag-aralan ang Kabuki, sining, musika, at
a) Maingay na selebrasyon sa bagong taon judo.
ng mga Intsik. 7. Mga binisita:
b) Maingay ang teatrong Intsik at maingay
din ang mga nanunuod at musika. a) Meguro, Nikko, Hakone, Miyanoshita
c) Pulang damit ang tanda ng kasal.
d) Ang babaing ikakasal ay nahihiya at
MGA IMPRESYON
tinatakpan ng abaniko ang mukha.
e) Mahilig sila sa salu-salong lauriat 1. Kagandahan ng bansa: Mga bulaklak,
samantalang ang panauhin ay kabundukan, batis, at magagandang tanawin.
pinagsisilbihan ng iba’t ibang putahe. 2. Kalinisan, pagkamagalang at kasipagan ng mga
Hapon.
9. Sinulatan si Blumentritt kung ano ang 3. Magagandang damit at simpleng halina ng mga
paglalarawan niya sa bansa.
Haponesa.
4. Kakaunting magnanakaw; naiiwang bukas ang
MACAU mga bahay umaga o gabi; pwedeng mag-iwan
ng pera sa mga silid ng otel.
1. Naglayag noong Pebrero 18, 1888 kasama si 5. Bihira ang mga pulubi.
Basa.
2. Kolonyang Portuges • Nakilala si Seiko Usui at pinangalanang Oseisan.
3. Nanuluyan sa bahay ni G. Juan Francisco • Sumakay ng Belgic, barkong Ingles, patungong
Lecaros, isang Pilipinong mayaman na nakapag- Estados Unidos noong Abril 13, 1888.
asawa ng Portuges.
• Sa paglalayag ay nakilala si Tetcho Suehiro
4. Mga binisita: (naglatha).
a) Teatro
b) Kasino
 AMERIKA
1. Dumating noong Abril 28, 1888.
2. Nagkita ang di-makatriwang pagtrato sa mga
Tsino at Negro ng mga puting Amerikano.
3. Tumigil sa San Francisco ng dalawang araw.
4. Nagtungo sa Oakland noong Mayo 6, 1888.
5. Nag-agahan sa Reno, Nevada na tinaguriang
“Ang Pinakamalaking Maliit na Lungsod sa
Buong Mundo”.
6. Nagwakas ng tatlong araw ang kanyang biyahe
sa bansa mula Mayo 13 hanggang 16 taong
1888 sa New York.
7. Humanga sa laki at naging inspirasyon ang
monumentong handog kay George Washington.
8. Sinulatan si Mariano Ponce ukol sa Amerikano
na palagay niya’y walang katulad sa bansa.
9. Nilisan ang New York patungong Liverpool lulan
ng City of Rome na pangalawang
pinakamalaking barko sa buong mundo sunod
sa Great Eastern.
10. Masayang nakita ang Statue of Liberty sa isla ng
Bedloe.
11. Magaganda at pangit na impresyon:
a) Maunlad ang bansa.
b) May enerhiya at mapursigeng mga
Amerikano.
c) Likas na magandang bansa.
d) Mataas ang antas ng pamumuhay.
e) Mabuting buhay para sa mahihirap na
imigrante.
f) Kawalan ng pantay-pantay na pagtrato
sa mga lahi na taliwas sa prinsipyo ng
demokrasya at kalayaang
ipinagmamalaki ng mga Amerikano.
LONDON
1. Tumira sa bansa mula Mayo 1888 hanggang
Marso 1889 sa tatlong kadahilanan:
a) Madagdagan ang kaalaman sa wikag
Ingles.
b) Mapag-aralan at mabigyang anotasyon
ang Sucesos De Las Islas Filipinas ni
Antonio Morga na pambihirang siping
nakita sa Museo ng Britanya.
c) London ay isang ligtas na lugar para
maipagpatuloy ang pakikipaglaban sa
pagmamalupit ng mga Espanyol.
2. Noong Mayo 25, 1888, naging panauhin ni Dr.
Antonio Ma. Regidor, abogado sa London.
3. Nangupahan sa pamilya Beckett at nakilala si
Gertrude Beckett na tinatawag sa pangalang
gettie o Tottie.
4. Nakilala si Dr. Rheinhold Rost na bumansag sa
kay Rizal ng “una perla de hombre” o “Isang
Perlas ng Kalalakihan”.
5. Mga balita mula sa pilipinas:
a) Napaalis ang 20 pamilya dahil sa
pagtutol sa pagtaas ng upa sa lupa na
pinamunuhan ni Kolonel Francisco
Olive.
b) Namatay si Mariano Herbosa dahil sa kolera at
hindi nilibing bilang Kristiyano.
c) Ipinatapon sa Bohol si Manuel Hidalgo.
d) Nabilanggong walang paglilitis si Laureano
Viado dahil sa hawak na sipi ng Noli.
6. Nakilala ang samahang Asociacion La
Solidaridad na pinamumunuhan nina Galicano
Apacible, Graciano Lopez Jaena, Manuel Santa
Maria, Mariano Ponce at Jose Maria
Panganiban.
7. Naging pangulong pandangal si Rizal.
8. Itinatag ni Jaena ang pahayaang La Solidaridad
sa Barcelona noong Pebrero 15, 1889 na may
mga layuning:
a) Makapagtrabaho nang mapayapa para
sa repormanng panlipunan at
pampulitikal.
b) Mailarawan ang mga kalunos-lunos na
kalagayan ng pilipinas nang ang espanya
ay makagawa ng remedyo ukol dito.
c) Labanan ang masasamang puwersa ng
reaksyonaryo at pagkasinauna
d) Magtaguyod ng mga ideyang liberal at
kaunlaran.
e) Maging kampeon ng mga lehitimong
aspirasyon ng mga piipina sa buhay,
demokrasya at kaligayahan.
9. Mga akda:
 a) Los Agricultores Filipinos (Mga Magsasakang
Pilipino) – nalathala sa La Solidaridad noong
Marso 25, 1889.
b) La Vision del Fray Rodriguez (Ang Pagpanaw ni
Padre Jose Rodriguez) – polyetong nailatha
gamit ang sagisag na Dimaslang.
c) Liham sa mga Dalaga ng Malolos – sinulat
noong Pebrero 22, 1889 sa kahilingan ni
Marcelo H. del Pilar.
d) Specimens of Tagal Folklore (Mga Halimbawa
ng Alamat ng mga Tagalog) – bilang tugon sa
kahilingan ni Dr. Rost.
e) Two Eastern Fables (Dalawang Babula ng
Silangan)
f) Anotasyon ng aklat ni Morga
PARIS, FRANCE
1. Naganap ang Pandaigdigang Eksposisyon.
2. Nagpatuloy sa makabagong sining, panitikan at
makabayang gawain.
3. Dalawang oras sa himnasyo at pakikipag-iskrima
sa ilalim ng dalubhasang gurong Pranses; tatlo
at apat na oras sa pagsusulat at pagdalaw sa
mga kaibigan.
4. Nakilala si Edward Bousted at mga anak na sina
Nelly at Adelina.
5. Nasilayan ang Eiffel Tower na ginawa ni
Alexander Eiffel bilang pantawag-pansin sa
pagbubukas ng eksposisyon noong Mayo 6,
1889.
6. Sumali sa paligsahang sining kasama sina Felix
R. Hidalgo, Juan Luna at Felix Pardo de Tavera
 Mga nagawa:
 Itinatag ang samahang:
I. PlLIPINOLOGIST – pandaigdigang samahan na
may layuning:
a) Suriin ang Pilipinas sa
makasiyentipiko’t
makasaysayang pananaw.
b) maakit ang ibang lahi sa pag-
aaral ukol sa pilipinas at pilipino
nang maituwid ang mga maling
pahayag ng ibang
mananalaysay.
I. Kidlat – pansamantalang samahan na
mananatili habang idinadaos ang eksposisyon
na may layuning mapagsama-sama ang mga
kabataang Pilipino na nasa kabisera ng Pransya.
II. Indios Bravos – upang ipagmalaking ang mga
Pilipino ay mga Indiong matatapang at
magagaling.
III. Samahang R.D.L.M – nangangahuluhgang
Samahang Redencion de los Malayos o Para sa
Katubusan ng mga Malayo.
7. Magkadikit ang letrang I at B at mga letrang
R.D.L.M. ay naglalayun para palaganapin ang
makabuluhang dunong, ang pang-agham,
pansining at pampanitikan sa Pilipinas.
8. Nilimbag ng Garniers Freres ang Sucesos ni
Morga na kanyang nilagyan ng anotasyon.
9. Nagsaliksik sa Bibliotheque Nationale o
Pambansang Aklatan sa Paris para mapayaman
anng kaalamang pangkasaysayan.
10. Sinulat ang mga sanaysay na: Filipinas Dentro
De Cien Anos (Ang Pilipinas sa Loob ng
Sandaang Taon), Sobre La Indolencia de los
Filipinos (Hinggil sa Katamaran ng mga Pilipino)
at Por Telepono (Ang Telepono).
11. Naging opisyal na pahayagan ang La Solidaridad
noong Pebrero 15, 1889 na patnugot si Jaena at
tagapamahala si Ponce.
BRUSSELS, BELGIUM
1. Tumungo dito noong Enero 28, 1890 na
dalawang kadahilanan:
a) Mahal ang pamumuhay sa Paris dahil sa
Pandaigdigang Eksposisyon.
b) Bigyan ng panhon ang pagsusulat ng El
Filibusterismo.
2. Unang nanuluyan sa bahay paupahan ng
magkapatid na Suzanne at Marie Jacoby saka
lumipat sa bahay paupahan ni Jose Alejandro.
3. Naging abala sa pagsusulat ng pangalawang
nobela, mga artikulo para sa La Solidaridad at
mga liham para sa pamilya at kaibigan.
4. Mga artikulong nailatha:
a) A La Defensa (Para sa La Defensa) –
tugon sa sulating laban sa mga Pilipino.
b) La Verdad Para Todos
(Ang Katotohanan Para sa Lahat) –
pagtatanggol sa panunuligsa ng mga
 Espanyol na ignorante at napakasama 10. Nabago ang balak dahil sa liham ni Paciano.
ang mga katutubong lokal. 11. Nasiyahan sa pagdiriwang na isang karnabal at
c) ‘Vicente Barrantes’ Teatro Tagalo – pagka-ibig ni Petite Suzanne Jacoby.
pagbunyag ng pagiging ignorante ni
Barrantes sa sining panteatro nng mga
agalog MADRID, SPAIN
d) Una Profanacion • Hamonan at hidwaan:
(Isang Paglapastangan) – mapait na
pagpuna sa mga Prayle dahil sa hindi 1. Rizal at Luna
pagkalibing bilang Kristiyano ng 2. Rizal at Wenceslao Retana
kanyang bayaw na si Herbosa
3. Rizal at del Pilar
e) Verdades Nuevas (Mga Bagong
Katotohanan) – sagot sa mga liham ni
Vicente Belloca Sanchez na nanindigang
mabubuwag ang mapayapa at
mapagkalingang pamamahala ng mga
Prayle ang pagkikibagay ng reporma sa
Pilipinas.
f) Crueldad (Mga Kalupitan) –
pagtatanggol kay Blumentrit sa
panunuligsa ng mga kaaway.
g) Diferencias (Mga Di-Pagkakasundo) –
tugon sa artikulong “Matatandang
Katotohanan” na nanghihingi ng mga
reporma.
h) Inconsequencias (Mga Walang Halaga)
– pagtatanggol kay Antonio Luna sa
panunuligsa ni Padre Mir Deas sa
pahayagang El Pueblo Soberano.
i) Llanto y Risas (Mga Luha at
Katatawanan) – pagtutol sa hindi
pantay-pantay na pagtrato ng mga
Espanyol at mababang pagtingin sa mga
Pilipino.
j) Ingratitudes (Kawalan ng Utang na
Loob) – tugon kay Gobernador-Heneral
Valeriano Weyler.
5. Pagtataguyod ng Filipinisasyon o pagkakroon ng
Bagong Ortograpiya ng Wikang Tagalog.
6. Pagbatikos sa pagsusugal ng mga Pilipino sa
Madrid kung kaya’t natawag sa pangalang Papa
imbes na Pepe.
7. Nagkaroon ng masamang balita mula sa bayan.
8. Nagkaroon ng pangitaing kamatayan.
9. Paghahanda para sa pag-uwi na kinatakutan
nina Blumentritt, Basa at Ponce.