Pamagat: Sundiata: Ang Epikong Sinaunang Mali

May Akda: Djibril Tamsir Niane

Ipinasa ni: Patricia Ysabel D. Fangonilo
10-Apollo
Ipinasa kay: G. Danilo Ungos

I. Pagkilala sa may akda

Si Djibril Tamsir Naine ay ipinanganak noong Enero 9, 1932 sa
Conakry, Guinea. Kinikilala siya bilang isang historian, playwright at
tagasulat ng maikling kwento. Nakilala siya sa kanyang Epiko ng
Sundiata na tungkol kay Sundiata Keita na pinuno at nagtatag ng Mali

m
er as
Empire sa Kanluraning bahagi ng mundo noong 1960. Siya din ang

co
nag-ayos ng Volume IV – Africa simula 12 th na siglo hanggang 16th na

eH w
siglo ng UNESCO General History of Africa at gumawa din ng iba pang

o.
rs e
proyekto ng UNESCO. Ang kanyang ama ay ang kilalang modelo na si
ou urc
Katoucha Niane.
o

II. Uri ng Panitikan

aC s

o Ang panikitan na ito ay isang uri ng epiko.

vi y re

o Ang epiko ay isang uri ng panitikan na tumatalakay sa mga

kabayanihan at pakikipagtunggali ng isang tao o mga tao laban sa
ed d

mga kaaway na halos hindi mapaniwalaan dahil may mga tagpuang

ar stu

makababalaghan at di-kapani-paniwala. Kuwento ito ng

kabayanihan na punung-puno ng mga kagila-gilalas na mga
is

pangyayari. Bawat pangkatin ng mga Pilipino ay may

Th

maipagmamalaking epiko.
III. Layunin ng Akda
Layunin ni D.T. Niane na ipakita ang kultura at mga tradisyon sa West
sh

Africa. Gusto nitong ipakita na mayroong mga pagkakataon na kung sino pa

ang hindi mo kaibigan ay sila pa ang nandyan na handang tumulong
pagdating ng araw. Layunin nitong maipakita ang tunay at ang realidad ng
buhay sa iba't ibang pangyayari sa kapaligiran o sa lipunan ng bansang iyon.

This study source was downloaded by 100000832728484 from CourseHero.com on 10-27-2021 05:54:50 GMT -05:00

https://www.coursehero.com/file/28523024/SURING-BASAdocx/
 Nais niya rin ipamalas sa kuwentong ito ang mga iba't ibang epekto sa taong

nahusgahan at naaapi ng mga taong sa ating lipunan.

IV. Tema o Paksa ng Akda
o Para sa akin ang paksa ng akda ay makabuluhan sapagkat
ipinakikita dito ang maaaring kahinatnan ng taong may
mapaghusgang kaisipan. Mga taong may panghuhusga sa pisikal na
kaanyuan ng tao o kalagayan nito.
o Ang mga halimbawa ng tema na ipinakita dito ay:
 Pagiging makabayan
 Kapangyarihan at Relihiyon
 Pamilya at Komunidad
 Kasaysayan

m
V. Tauhan o Karakter sa Akda

er as
o Maghan Sundiata aka Mari Djata – ayon sa hula, siya ay

co
eH w
nakatakdang magiging isang makapangyarihang pinuno. Hindi pa
nakakalakad sa edad na pitong taon.

o.
rs e
o Haring Maghan Kon Fatta ng Mali – Ama ni Maghan Sundiata
ou urc
o Sogolon Kadjou – Ina ni Maghan Sundiata, Ikalawang asawa ni
Haring Maghan Kon Fatta
o Sassouma Bérété – Unang asawa ni Haring Maghan Kon Fatta ng
o
aC s

Mali. Nagpalayas sa pamilya ni Sundiata ng namatay ang hari.

vi y re

o Dankaran Touma – Anak ng Haring Maghan Kon Fatta at ni

Sassouma Berete; Naging hari ng Mali sa pagkamatay ng ama.
o Farakourou – pinakamahusay na panday sa Mali
ed d

o Balla Fasséké - anak ni Gnankouman Doua, siya ang tumungo kay

ar stu

Farakourou upang hingin ang mga bakal na hiniling ni Maghan

Sundiata
o Manding Bory - Kapatid ni Sundiata sa ikatlong asawa ng Haring
is

Maghan Kon Fatta. Matalik na kaibigina ni Sundiata

Th

o Soumaoro – ang mapangdigmang hari ng Sosso na sumakop sa Mali.

Tinalo ni Sundiata sa pamamagitan ng pag pana nito.
sh

VI. Tagpuan o Panahon

o Sosso - Lungsod kung saan ipinadala si Balla Fasseke
o Mema - Lungsod kung saan nanirahan si Sundiata at Sogolon
o Segou - lugar ng pangisdaan kung saan nanirahan si Kone

This study source was downloaded by 100000832728484 from CourseHero.com on 10-27-2021 05:54:50 GMT -05:00

https://www.coursehero.com/file/28523024/SURING-BASAdocx/
 o Niani - Lungsod ng Mali kung saan nanirahan si Haring Maghan Kon
Fetta
VII. Nilalaman o Balangkas ng pangyayari
o Simula
o Saglit na Kasiglahan
o Kasukdulan
o Kalakasan
o Wakas
VIII. Kaisipan at ideyang taglay ng akda
Ipinapakita sa akdang ito na kailangan nating magtiwala sa ating
panginoon sa kung ano ang ating magiging kapalaran sa hinaharap at
wag magdududa sa kanyang mga plano para sa atin. Nagpapakita din
ito na hindi lang lakas ang kailangan upang maging mahusay na

m
er as
namumuno kundi ang pagmamahal para sa iyong pinamumunuan.

co
eH w
o.
IX. Istilo ng pagkakasulat ng akda
rs e
Masasabing isinulat ni D. T. Niane ang kaniyang akda na “Sundiata:
ou urc
Ang Epiko ng Sinaunang Mali” na naka base sa mga tradisyon at
kultura ng bansang Africa. Gumamit si Niane ng mga salitang mas
madaling maintindihan at gumamit din siya ng mga dayalogo, mga
o

hindi makatotohanang pangyayari at mga simbolismo.

aC s
vi y re

X. Buod
Maghan Sundiata, na tinatawag ring Mari Djata, anak siya ni Haring
ed d

Maghan Kon Fatta ng Mali sa kaniyang ikalawang asawa, si Sogolon Kadjou.

ar stu

Isang mahiwagang mangangaso ang humula na ang kanilang anak na lalaki

ay magiging isang makapangyarihang pinuno na makahihigit pa kay
Dakilang Alexander, ang maalamat na Griyegong mananakop. Ilang tao
lamang ang naniniwala sa propesiya sapagkat pitong taong gulang na si Mari
is

Djata ay hindi pa nakalalakad. Tila walang katiyakang mapabilang siya sa

Th

mga pagpipiliang maging emperador.

Namatay si Haring Maghan Kon Fatta kaya’t hinirang ng kaniyang

unang asawang si Sassouma Bérété ang sariling anak na si Dankaran Touma
sh

na tagapagmana ng trono ng ama. Madalas silang naninibugho kay Mari

Djata at sa kaniyang ina, kaya’t ipinatapon niya ang mag-anak sa likod ng
palasyo. Napilitan ang mga itong mamuhay na isang kahig isang tuka.
Habang nagbibinata si Sundiata, ang maitim na budhing si Soumaoro Kanté,
isang manggagaway na hari ng kanugnog na kaharian ay nang-aagaw at

This study source was downloaded by 100000832728484 from CourseHero.com on 10-27-2021 05:54:50 GMT -05:00

https://www.coursehero.com/file/28523024/SURING-BASAdocx/
 nananakop ng maraming bayan. Gayon pa man si Sundiata’y nakagawa ng
paraan na makarating sa Sosso, ang kabisera ng lungsod ni Soumaoro upang
makaharap ang halimaw na pinuno. Maraming digmaan ang pinangunahan
at pinagtagumpayan ni Sundiata habang patungo sa Sosso. Siya’y naging
popular na lider, maraming kawal ang sumapi sa kaniya.

Si Fakoli Korona, pamangkin ni Soumaoro ay dumating din sa kampo.

Dahil sa dinukot ni Soumaoro ang kabiyak niya, sumumpa siyang
maghihiganti. Ipinangako nina Nana Triban at Fakoli ang katapatan kay
Sundiata. Inilantad ni Nana Triban ang lihim ni Soumaoro, inilahad niya kung
paano matitiyak ni Sundiata na magagapi niya ang kalaban sa pamamagitan
ng pagdampi sa balat niya ng tari ng tandang. Pagsapit ng bukang-liwayway
bumuo ng plano sina Sundiata at Manding Bory upang mahubaran ng
kapangyarihan si Soumaoro.

Sa kabilang ibayo’y mahinhing sumikat ang araw at nagsabog ng

m
er as
liwanag sa kapaligiran. Ang pangkat ni Sundiata’y pumuwesto mula sa gilid

co
ng ilog hanggang sa kabilang ibayo, ngunit bulto ang bitbit na hukbo ni

eH w
Soumaoro kayat ang ibang sofas na naiwan sa Krina ay umakyat sa burol
upang panoorin ang digmaan. Sa kaniyang makapangyarihang tinig,

o.
sumigaw si Sundiata “An gwewa!” Ang kautusan ay umalingawngaw sa
rs e
bawat tribo at nagsimulang sumulong ang bataliyon. Si Soumaoro’y
ou urc
nakatindig sa gawing kanan kasama ang kaniyang kabalyeriya.

Gumulong ang panahon, patuloy ang pagbagtas ng buwan sa

o

kalangitan. Sa kasalukuyan, ang Sosso ay isa na lamang balintataw sa

aC s

panaginip ng mga griot. Ang mga hayna ay nananaghoy sa pook sa

vi y re

kailaliman ng gabi, ang mga usa’t liyebre naman ay naging silong ito sa
paghahanap ng pagkain, nasaan na ang haring nakadamit ng roba na gawa
sa balat ng tao? Tanging si Sundiata, anak ng magsasaka, ang naghandog ng
ed d

kapanglawan sa pook. Matapos lamunin ng lupa ang lungsod ni Soumaoro,

ang mundo’y walang ibang kinilalang panginoon kundi si… Sundiata.
ar stu
is
Th
sh

This study source was downloaded by 100000832728484 from CourseHero.com on 10-27-2021 05:54:50 GMT -05:00

https://www.coursehero.com/file/28523024/SURING-BASAdocx/
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)