Professional Documents
Culture Documents
Abhidhamma 1
Abhidhamma 1
a
rmwdum
1/ tnormef;apwoduf 80
2/ tukov
kd af pwoduf 14 yg; 83
3/ aombeapwoduf 25 yg; 86
5/ orÜa,m*enf; 91
6/ o*F[enf; 96
a
yudP;f ydik ;f
rmwdum
o*F[ ( 6 ) rsKd;
1/ a0'emo*F[ 121
2/ a[wko*F[ 126
3/ udpo
ö *F[ 128
4/ 'Gg&o*F[ 132
5/ tm&r®Po*F[ 138
6/ 0w¬Ko*F[ 155
a
EF
oHo&mvrf;ñTef tbd"r®mjrifuiG ;f
tbd"r®mw&m;awmfukd Ak'b ¨ mom0ifwikd ;f avhvmqnf;yl;oihyf gw,f/
* ynmwumh ynmawGxJrSm wefzdk;t&SdqHk; ynm? oHo&mrSm usifvnfaeoa&GU tqdk;
taumif;? taMumif;eJt Y usK;d udk rSeu
f efpGm odjrifEikd af om ynm?
xdyk nmudk jrwfA'k ¨ omoemwGi;f rSmrS od&adS vhvmvdYk &ygr,f/
ukov kd jf yK&if pdwb f ,fvxkd m;&r,f? b,ft&mawG[m tukov kd jf zpfapovJ qdw
k mawGu
tp tbd"r®mw&m;awmfrmS ygygw,f/
rdrud , kd rf rd d ydo
k v
d matmif tbd"r®mudk oif,al vhvm usiBfh uMH uygp/Ykd
a'guw
f m0if;pnfol
M.B.,B.S ( YGN )
( 52 ) vrf;? ykZGeaf wmifNrKd eU ,f/
a
EF
wpfO;D jzpf&onft h wGuf *kP,f wl wfvmygonf/ omoemtusK;d udk ydrk akd qmif&u G v
f pkd w
d Ef iS hf
rdro
d &d rdS w
S o
f m;&orQukd wpfyg;oltm; jyefvnf&iS ;f jyí ukov
kd ,
f v
l pkd w
d rf sm;vnf; jzpfymG ;&
ygonf/
a':pef;at; B.Com ( vrf;rawmf? &efuek f )
Firstly, after attending the short term course, I learn lots of valuable things that let me
* know how to behave myself properly and systematically not for the short period of
time but for the rest of my life . In addition, I came to realise the core of Buddhism
and a devout Buddhist is what I want to be by practising what I have learnt. Finally, this
is the stepping stone of the Nibbana.
Nay Min Htun. 18 years, GCE Olevel (Lanmadaw T/S., Yangon.)
knowledge with Myanmar language. I learned that we need to feel the right thing at the
right time. Anger and greed are two of the most difficult emotion to control. But after
listening I think I am getting better at them. To sum up I learned how to behave in life and
to be a better human. This is only part of whole I learn, there are many things left but it
would take a long time to right. I hope I interpret everything, you said the right way.
Zaw Win Tun. (17 years) 11Grade. (ILBC)
rdr\
d pdwu f jkd yefvnfqef;ppfí jyKjyif&rnfrsm;udk trsm;tjym;awGcU yhJ gonf/ rdrrd odí trSwf
* wrJh jyKrcl Jah om udp&ö yfrsm;vnf; trSm;rsm;? tukov dk pf w
d rf sm; jzpfaeonfudk od&í rsm;pGm
xdwfvefYrdcJh&ygonf/ xdkYaMumifhpdwfudk wwfEdkifoí owduyfNyD; jyKjyif,lawmhrnf[k
qifjcif rdygonf/ jyKjyifjzpfatmifvnf; jyKjyifygrnf/ tbd"r®moifwef;onf uRefrwdkY
twGuf ,ck ypöKyeÜ t f wGuo f mru aemifoo H &mtwGuyf g jyKjyifajymif;vJ jyifqif Edik af tmif
tod? owdrsm;udk ay;pGr;f aomaMumifh 0rf;ajrmuf0rf;ompGmjzifh aus;Zl;txl; wif&ydS gonf/
a':at;at;armf
prf;acsmif;NrKd eU ,f? &efuek Nf rKd /U
GH
atbd"r®m yxrqifh *
a
EF
a
EF
pdwcf sr;f omw,f/ todÓPfw;kd ygw,f/ todw;dk ojzifh owdygyjkd yKryd gw,f/ owdtodjzifh
* udpöwdkif; qifjcifNyD; vkyfrdygw,f/ cgwdkif;w&m;xdkifwJhtodESifh tbd"r®moifí&aomtod
vufawGeU JY pmawGU wpfxyfxJusovdk cHpm;&ygw,f/ rdru d ,
kd uf akd useyfryd gw,f/ oifMum;
ay;wJq h &mreJY oifMum;Edik &f ef aqmif&Guaf y;Muaom rdwaf qGrsm;udk aus;Zl;wifryd gw,f/
w&m;tm;xkwaf eMuwJah ,m*Dwikd ;f oifxm;^wwfxm;oifw h ,f[v k J xifjrifryd gw,f/
a':cifoef;vif;
tkycf sKyrf 'I g½u
kd w
f m
Circus Foodstuff Co-op Ltd.
A.G.T.I (Civil), B.Econ III year
uuuuuuuuuuuuuuu
u u u u u u u u u u uu
u u u u u u u u u u uu
oHo&mvrf;ñTeftbd"r®moifwef;
tbd"r®m (yxrqifh)
pdwyf ikd ;f rSwpf k
uuuuuuuuuuuuuuu
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
GH
atbd"r®m yxrqifh 1
a
EF
t[H = tuREyfk o
f nf
oo'¨rH® = olawmfaumif;wd\
Yk w&m;? y&rw¬tm;jzifh xif&mS ;&Sad omw&m;? cs;D rGr;f tyf
(w&m;*kP)f aom w&m;ESiw
hf uG jzpfawmfral om
o*Pkwrå H = ausmaf pmaom ykxZk Ofy*k Kd¾ vw f x
Ykd uf txl;ojzihf ausmaf pmaom
(oHCm*kP)f EIwt f yfNy;D aom? t0dZmÆ &Sad om? jrwfaomt&d,m yk*Kd¾ vt f aygi;f ESiw
hf uG
jzpfawmfrlxaom
(*Pkwrå H = *P + OwårH = OwårH = oky#Ü yd EÜ pé aom *kPt f m;jzifh
jrifjh rwfaom? *P = yk*Kd¾ vt f aygi;f )
twkvH = oDvtp&Sad om *kPaf wmfwaYkd Mumifh wpfpw kH pfa,mufaomolEiS hf
(bk&m;*kP)f wlawmfrrlxaom
GH
2
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
or®morÁK'¨
(or®m = razmufrjyef + oH = ud, k af wmfwikd f + Ak'¨ = odawmfrjl cif;)
razmufrjyef ud,
k af wmfwikd f opöm (4) yg; udkodawmfral om oAÁnKw bk&m;&Si[ f k odapvdak om
aMumifh ]or®morÁK'}¨ [lí qdok nf/
k
k
Ak'¨
Ak'¨ = odjcif; = odojl zpf\/ tMum;tjrifrsm;aom yk*Kd¾ vu
f kd okwAk'¨ [kq&kd \/
k
k
or®mAk'¨
om0u taygi;f onf or®mAk'¨ jzpf\/ or®mAk'¨ ( 3 ) rsK;d &S\
d /
(1) t*¾om0u / / ynm{w'*f&Sif t&Sifom&dykwå&mESifh wefcdk;{w'*f&Sif t&Sifr[m
arm*¾vmef(2)yg;onf t*¾om0ursm;jzpfMuonf/ bk&m;pum;awmfudk
em;axmifMuolww Ykd iG f tjrwfq;kH jzpfonf/ wpfoacsEF iS hfurÇmwpfoed ;f
yg&rDjznf&h \/ bk&m;&Siw f ikd ;f wGif t*¾om0u (2)yg;om&SMd uonf/
(2) r[mom0u / / &Sirf [muóyç &Sit
f meE´mç &Sit f Ek½'k g¨ ç &SiOf ygvçd &Siaf &0wç &SiAf m
ukv ponfjzifh toDwd (&Spu f syd )f &S\
d / oufqikd &f mpGr;f &nftvdu k f
{w'*f&Muonf/ bk&m;pum;em;axmifMuolww Ykd iG f Bu;D jrwfowl Ykd
jzpfMuonf/ urÇmwpfoed ;f yg&rDjznf&h onf/
GH
atbd"r®m yxrqifh 3
a
EF
k
k
orÁK'¨
yapöuAk'¨g = oD;jcm;bk&m;&Sif (bk&m;i,f)onf orÁK'¨ jzpfonf/ yapöuAk'g¨ (3)rsK;d &S\
d /
1/ ynm"du yapöuAk'g¨ / / ynmvGefuJol (yg&rDjznfhpOfu ynmOD;pD;ol)/ ESpfoacsFESifh
urÇmwpfoed ;f yg&rDjznf&h \/
2/ o'¨g"u
d yapöuAk'g¨ / / o'¨gvGeuf Jo?l ynm"du yapöuAk'g¨ xuf ESpu
f rÇm? oH;k urÇm
vGeíf yg&rDjznf&h \/
3/ 0D&,
d m"du yapöuAk'g¨ / / 0D&,
d vGeuf Jo/l o'¨g"u
d yapöuAk'g¨ xuf ESpu
f rÇm? oH;k urÇm
vGeíf yg&rDjznf&h \/
k
k
oAÁñw
k bk&m; (3) rsK;d
jrwfpGmbk&m;onf or®morºK'¨ jzpfonf/ or®morºK'b
¨ &k m; (3)yg;&So
d nf/
1/ ynm"du bk&m; / / av;oacsFESifh urÇmwpfodef; yg&rDjznfh&\/ todÓPfjzifh
tqH;k tydik ;f tjcm;r&Sd odawmfr\
l / a*gwrjrwfpmG bk&m;onf
ynm"dubk&m;jzpf\/
2/ o'¨g"u
d bk&m; / / &SpfoacsFESifh urÇmwpfodef; yg&rDjznfh&\/ todÓPfjzifh
tqH;k tydik ;f tjcm;r&Sd odawmfr\
l /
3/ 0D&,
d m"du bk&m; / / q,fhajcmufoacsFESifh urÇmwpfodef; yg&rDjznfh&\/ tod
ÓPfjzifh tqH;k tydik ;f tjcm;r&Sd odawmfr\
l /
k
k
twkvwkv
(twkv = twkr&So
d El iS hf + wkv = wlo)l
vlewfjA[®m taygif;ESifh oDv ç orm"dç ynm*kPftm;jzifh wlawmfrrlaom 0dyóDtp&Sdaom
a&S;bk&m;rsm; onf twkvjzpf\/ xdak &S;bk&m;wdEYk iS o
hf mwlaom a*gwrjrwfpmG bk&m;onf twkv
wkv rnf\/
GH
4
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
k
k or®morÁK'b
¨ &k m;udo
k m odapvdík ñTejf cif;
yapöuAk'¨gonf opömav;yg;udk udk,fwdkifodí orÁK'¨jzpfonf/ bk&m;&Sif\ wynfhom0u
t&d,m yk*¾dKvfwdkYonf bk&m;&Sifa[monfh opöm (4)yg;udk razmufrjyef rSefrSefuefuef odMuí
or®mAk'¨ jzpfMuonf/
tbd"r®ma'oemawmfonf ]or®morÁK'}¨ bk&m;&Si\ f t&momjzpfonf/ yapöuAk'g¨ ç t&d,m
om0uwd\ Yk t&mr[kwo f nft
h wGuf bk&m;rSvGJí rnfonfyh *k Kd¾ vu f rS pwifxw k af zmf a[mMum;
Edik ½f ;kd r&Syd g/ xdaYk Mumifh &Siyf apöuAk'g¨ ? t&d,m om0uwdEYk iS hf uGJjym;jcm;em;&ef ]oAÁnKwbk&m;udo k m
&nfñeT ;f í or®m orÁK'r¨ wkv}H [lí qdjk cif;jzpfonf/
k
k
tbd"r®mudw
k m0wðomewfjynfü pa[mjcif;
a
EF
k
k
a[mMum;awmfryl kH tpDtpOf
k
k
yxrqH;k avhvmoif,cl iG &fh aomvly*k Kd¾ vEf iS fh em,lciG &fh aom twdwZf mwfaMumif;
- vlU jynfwGi&f iS o
f m&dyw
k &å mNy;D vQif wynh&f [ef;-500?
- uóybk&m;&Sifvufxuf vif;EdkYom;-500 b0jzihf tbd"r®mw&m;oHukd Mum;emcJh&onhf
tusK;d qufaMumihf a*gwrbk&m;&Siv f ufxuf &[ef;-500b0jzihf tbd"r®m w&m;awmfudk a&S;OD;pGm
oifMum;cGi&fh um w&m;xl;&awmfro l Gm;jcif;jzpfonf/
k
k
rsufarSmufumvykdYcsoif,laeaomtbd"r®m w&m;awmf
&Sio
f m&dyw
k &å mu jrwfpmG bk&m;xHawmfwiG f twnfjyKcsu&f ,lNy;D aemuf wynh&f [ef;-500
wdt
Yk m; (rusO;f rus,)f a[maomenf;uk, d íl rsuaf rSmufumvwGif ykcYd soifMum;ay;vsu&f o
dS nf/
k
k
a
EF
k
k tbd"r®mESifh o*Fg,emtqufquf
(o*Fg,em = pkaygi;f &Gwq
f jkd cif;)
a
EF
k
k
tbd"r®moif,&l jcif;\ &nf&,
G cf suf
a
EF
yxrqifh
1/ pdwfydkfif; =tm½Hu
k kd odwwfaom pdwo f abmw&m;rsm;udk cGJjcm;jyqdak om tydik ;f /
2/ apwoduyf ikd ;f =pdw\
f pGr;f &nfowåx
d ;l udk jzpfay:apaom pdwüf rSw
D ,G pf w
d uf kd jc,fv,
S f
onfh oabmw&m;rsm;udk cGJjcm;jyqdak om tydik ;f /
3/ yudP;f ydik ;f =pdwçf apwodurf sm;udk a0'emç [dwf ponfjzifh a&m>yrf;jyqdNk y;D ½kyçf emrf
qufoG,yf ukH kd jyqdak om tydik ;f /
k
k
'kw,
d tqifh
4/ 0Dxdydkif; =pdwfç apwodufwnf;[laom emrfw&m;wdkY\ jzpfyHktpOfudk jyaom
tydik ;f /
5/ 0Dxrd w
k yf ikd ;f (bHyk ikd ;f )= y#doaE¨tcg? pkwdtcg pdwfjzpfyHktpOfESifh (31)bHk&Sd yk*¾dKvfoufwrf;
wdu Yk kd jyqdak omtydik ;f /
6/ ½kyfydkif; = azmufjyefwwfaom ½kyfoabmw&m;rsm;udk jyqdkNyD; ½kyfydkif;tqHk;ü
½ky'f u
k ?© emrf'u
k © uif;a0;aom edAmÁ efukd jyqdak omtydik ;f /
k
k
wwd,qifh
7/ orkpn
ö ;f ydik ;f = txufyg (6)ydkif;jzifh ½kyfemrfrsm;udk em;vnfNyD;aemuf ½kyfç emrfwdkYudk
oabmwlaygi;f pnf;jyaomtydifk ;f /
8/ ypönf;ydkif; = y&rwfw&m;rsm; aMumif;usKd;qufpyfjzpfaejcif;udk ]y#dpöorkyÜg'fenf;
ESihf y|mef;enf;} ESprf sK;d jzifh azmfjyaomtydik ;f /
GH
9
atbd"r®m yxrqifh
a
EF
Ak't
¨ bd"r®m
Ak't
¨ bd"r®m qdo k nfrmS Ak'u
¨ ,
kd af wmfwikd f yk*Kd¾ vçf owå0g rsuEf mS rvdu
k f 31-bHEk iS hf edAmÁ ef\
obm0udk aMumif;usK;d qufpyf obm0usus a[mxm;aom y&rwfw&m;rsm;yifjzpfonf/
k
k
a
EF
{{
(pnf;urf;ydkif;)(oDvusihfpOf)
(omoemawmf\touf)
"r®u©E¨maygif; (21000)
0de,"r®
"r®u©E¨maygif; (84000)
}
(2) okwåefyd#u (1) ynwftvdkMunhfa[m?
"r®u©E¨m = w&m;tpktaygif;
(2) (tuk^uk)tusOf;a[m?
(enf;vrf;ykdif;)(orm"dusihfpOf)
(3) cE¨m 5-yg;? 1-enf;a[m?
(omoemawmf\tvS)
(4) pdwfwnfMunfapaomusihfpOf?
"r®u©E¨maygif; (21000)
"r® = (5) w&m;tpktaygif; (21000)?
}
(1) y&rwftvdkMunhfa[m?
(3) tbd"r®myd#u (2) (tuk^uk)tusOf;^tus,fa[m?
(oabmw&m;ydkif;)(ynmusihfpOf) (3) cE¨m 5-yg;? 3-enf;a[m?
(omoemawmf\tESpfom&)
(4) (pdwf?ap?½kyf) ÓPfjzihfjrifap
"r®u©E¨maygif; (42000)
aomusihfpOf?
(5) w&m;tpktaygif; (42000)?
k
k
tbd"r®m[lí trnf&jcif;
a
EF
k
k
tbd"r®ww
¬ &m; (5) yg;
tbd"r®myd#u w&m;tm;vH;k \ tcsKyo
f nf pdw?f apwodu?f ½ky?f edAmÁ ef? ynwf[íl (5)yg;om
&So
d nf/
k
k
ynwfEiS hf y&rwf
tbd"r®mqdo k nfrmS avmuoH;k yg;ESihf edAmÁ efw\
Ykd taMumif;rsm;udk y&rw¬w&m;wd\
Yk pGr;f &nf
owdwå jYdk zifh cGJjcrf;í a[mMum;aom ]y&rw¬a'oem}awmf jzpfygonf/
tbd"r®mynmudk avhvmaomtcg ynwfoabmw&m;ESifh y&rwfoabmw&m;wdkYudk
em;vnf&efvt kd yf\/
k
k
ynwfw&m;
(ynwåd = y = txl;xl; tjym;jym;tm;jzifh + Úwåd + odapjcif;)
txl;xl;tjym;jym;tm;jzifh odapwwfjcif;udk = ynwf[íl ac:qo kd nf/
GH
12
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
31 bHjk yZ,m;
pwkw¬psmef (7)bHk
tonowf
wwd,psmef (3)bHk + + +
'kwd,psmef (3)bHk + + + ½lyjA[®m (16)bHk
yxrpsmef (3)bHk + + +
< << < << <
<
<
wd vl Nyd tol
< < << < < <<
a
EF
k
k
bHEk iS phf w
d f
umr 11 bHk
<
<
wd vl Nyd tol
<<<<<<<<
½ly 16 bHk
pwkw¬psmef (7)bHk
pdwfr&Sd
wwd,psmef (3)bHk + +
_ +tonowf
'kwd,psmef (3)bHk + + +
yxrpsmef (3)bHk + + +
½lyg0p&pdwf (15) yg;
tonowfMuOf ½lyjA[®m 15 bHük trsm;tm;jzifh ouf0ifí jzpfaompdwf
t½ly 4 bHk
a
EF
k
k
a0'em (5) rsKd ;
a0'em= tm½H\ k t&omudk cHpm;jcif;oabm
(1) pdwcf sr;f omaomcHpm;rI = aomreóa0'em = +
pdwfüjzpfaom
(2) pdwq
f if;&JaomcHpm;rI = a'greóa0'em = >
a0'em(3)yg;?
(3) 0rf;om?0rf;enf; = Oayu©ma0'em =
rjzpfaomcHpm;rI
(4) ud,
k cf sr;f omaomcHpm;rI = okca0'em =
>
udk,füjzpfaom
(5) uk,
d q
f if;&JaomcHpm;rI = 'kua© 0'em = > a0'em(2)yg;?
k
k
pdwt
f usO;f 89 ^ tus,f 121 yg;
1 2 3 4
umrm0p&pdwf ½lyg0p&pdwf 15 yg; t½lyg0p&pdwf avmukwå&mpdwf
54 yg; tonowfMuOf 12 yg; tusO;f 8 yg;
umr-11 bHwk Gif ½lyjA[®m (15) bHk t½ly 4 bHk tus,f 40 yg;
avmuDpw
d f (81)yg; avmukwå&m
t0w¬mbHk
GH
atbd"r®m yxrqifh 15
a
EF
o
jkljkljkljkljkl o
1/ umrm0p&pdwf (54)yg;
jkljkljkljkljkl
o o
umrm0p&pdwf = umr 11- bHük trsm;tm;jzihf ouf0ifí jzpfaompdw?f
umrm0p&pdwf (54) yg;ukd 3-rsK;d cGJjcm;Ekid o
f nf/
(1) tukov kd pf w
d f = 12 -yg;
(2) t[dwpf w d f = 18 -yg;
(3) umraombepdwf = 24 -yg;
k
k
(1) tukov
kd pf w
d f (12) yg;
tukov (0g) = tukov kd pf w
d f
tukovkd pf w d qf o kd nfrmS ]rvdrm® aomç tjypfEiS w hf uGjzpfaomç raumif;aom tusK;d udak y;
jcif; vu©Pm&Sad om (0g) ukov dk Ef iS hf qefu
U sib f ufjzpfaompdw}f yifjzpfonf/
tukov kd pf wd f (12)yg;udk atmufyg twdik ;f (3)rsK;d cGJjcm;onf/
1/ avmbt&if;cHjzpf&aom ]avm brlpw d f (8)yg;}
2/ a'got&if;cHjzpf&aom ]a'gorlpw d f (2)yg;}
3/ arm[t&if;cHjzpf&aom ]arm[rlpw d f (2)yg;}
avmbrlpdwf - 8yg; a'gorlpdwf 2 yg; arm[rlpdwf 2 yg;
.
t +.. + -.. - >. _ .0d
o + + - - > .O_
k
k
tukov kd pf w
d f - 12-yg; qd½k ;kd
1/ = aomreó o[*kwf
aomreó = 0rf;ajrmuf 0rf;om + o[*w = o[*kwf = ESiw hf uG
= (0rf;ajrmuf? 0rf;omESiw hf uG)
2/ = Oayu©m o[*kwf
Oayu©m = 0rf;om 0rf;enf; rjzpfbJ + o[*w= o[*kwf = ESiw hf uG
= (0rf;om? 0rf;enf;rjzpfbJvsu)f
3/ ( ) = 'd|*d worÜ,w k f
'd|d = t,lvGJrmS ;jcif; + *w = teufo;D jcm;r&Sd + orÜ,w k å =orÜ,w k f = ,SOvf suf
'd|*d worÜ,wk f = t,lrmS ;jcif;ESihf ,SOv
f suf (0g) 'kp½du
k w f pfcu
k kd tjypfr&S[
d k cH,v l su/f
GH
16
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
9 t pdwf 1 yg;
( ) t
a'greó o[*kwf y#dCorÜ,kwf oocFg&du
10 o pdwf 1 yg;
( ) o
h0d Oayu©m o[*kwf 0dpdudpämorÜ,kwf
11
( )
_ pdwf 1 yg;
a
EF
usifhpOf
pu©K'Gg&? aomw'Gg&? Cme'Gg&? Zd0Sg'Gg&? um,'Gg&? raem'Gg& [laom 'Gg& (6) yg;ü
xifvmaom ½lyg½Hk? o'´g½Hk? *E¨m½Hk? &om½Hk? azm|AÁm½Hk wnf;[laom umr*kPf tm½HkwdkYudk ESpfouf
wyfrufrad omtcg ]avmbrlpw d f } jzpfay:\/
1/ avmuDtm½Hkumr*kPfudk tm;ay;aom ½kyf&SifZmwfvrf;udk Munfh½I&müvnf;aumif;?
vS,Ofaus;r,fwdkYudk Munfh½I&müvnf;aumif;? xdk½lyg½HkwdkYudk pGJvrf;ESpfoufrufarmonfh
tcg ]avmbrlpw d }f jzpf\/
2/ eHeufcsed cf g aw;oHomudk em;aomwqif&müvnf;aumif;? yGJvrf;obifü tqkad wmfw\ Ykd
aw;oDcsi;f oDqrkd u I kd em;qif&müvnf;aumif;? xdo k '´g½ukH kd pGv
J rf;ESpo
f uf rufarmonfh tcg
]avmbrlpw d }f jzpf\/
3/ arT;&eHo Y if;ysH U ukd erf;½SL&onft h cg xdk ]*E¨m½H}k udk tpGJjyKí ]avmbrlpw d }f jzpf\/
4/ aomreóo[*kwf vufzufu oHk;av;vkyf MuufoGefaMumfrsm;rsm;ESifh Adkufum;atmif
wkwo f nft h cg? xd]k &om½H}k udk pGJvrf;ESpo f uf rufarmonfh tcg ]avmbrlpw d }f jzpf\/
5/ ud, k vf ;kH ay:reS af &SwU Gif zD;vdr;f jc,fo 0wfaumif;pm;vS0wfqif&mü xd0k wfaumif;pm;vS\
awGx U rd I azm|AÁm½Hu k kd pGJvrf;ESpo f ufrufarmonft h cg ]avmbrlpw d }f jzpf\/
GH
18
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
aomreó o[*kwpf w
d Ef iS hf Oayu©mo[*kwpf w
d w
f \
Ykd tusKd ;ay;yHk
tusKd ;ay;&mü aomreó o[*kwpf w
d o
f nf umrm0p& t&m0,fomvGeíf avmukw&å m
t&m0,f Oayu©m o[*kwpf wd u
f omvGeo
f nf/
r[*¾Kwft&m? avmukwå&mt&mü 0rf;omtm;& aomreójzpfaerIonf orm"dudk
tm;ao;ap\/ Oayu©monf orm"dukd tm;wufap\/
]] 0dyÜ,w
k x
f uf orÜ,w
k f u xuf\ }}
raumif;rI tukov kd u
f kd usL;vGe&f mwGif tjypf&ydS gvsuf tjypfr&S[ d k ,lqjcif;onf 'd|*d w
orÜ,kwfpdwfjzpf\/ tukodkvfvkyfief;udk tjypf&SdrSef;odvsuf usL;vGefaompdwfonf 'd|d*w
0dy,
Ü wk pf w d jf zpf\/
&J&aJ wmuf yljyif;aeaom oHawGcu J kd yljyif;rSe;f rodoo
l nf udik w
f ,G &f vQif y,fy,fe,fe,f
qkyuf ikd rf íd jyif;xefpmG tylavmifc&H \/ xdek nf;twl raumif;rI tukov kd u
f kd tjypfr&S[
d k ,lqí
GH
atbd"r®m yxrqifh 19
a
EF
usL;vGeo
f o l nf &uf&ufpufpuf jyKusiw hf wfojzifh ydrk t
kd jypfBu;D av;\/ oHawGcu J kd ylreS ;f odojl zpf
ygu rvToJ mí udik w f ,
G &f ojzifh tyloufomatmif udik rf nfjzpfouJo h Ykd tjypf&rdS eS ;f odol usL;vGeyf g
u aMumuf&GUHwGefYqkwfí rvTJra&Smifom jyKusifh&ojzifh tjypfr&Sd[k ,lqolavmuf &ufpufrnf
r[kw/f xdaYk Mumifh tjypfBu;D av;rIaygo
h nf/
]] oocF g&u
d xuf tocF g&u
d u xufjrufonf }}
olwpfyg;xlay;rS xEdik f vrf;avQmufEikd o f o
l nf rdrt
d vdt
k avsmuf xEkid f avQmufEikd o f al vmuf
tiftm;r&SdEdkif? xdkYtwl vHIU aqmfwdkufwGef;rIaMumifhomjzpfaom pdwfonf wkdufwGef;rIr&SdbJ tvdk
tavsmufjzpfaompdwaf vmuf pdwt f m;wuf<uxufoefrI r&SEd ikd /f
'kp½du
k rf w
I pfcck uk kd usL;vGeo f ol nf wpfcgwpf&H usL;vGe&f ef pdwrf ygbJ wGeq Yf w k af ewwfonf/
od&Yk mwGiftjcm;olrsm;u wdu k wf eG ;f vHaYI qmfíjzpfap? rdrb d mom taMumif;aMumif; wdu Yk kdpOf;pm;íjzpfap
jypfrrI sm;udkusL;vGejf zpfomG ;wwfonf/ xdu k sL;vGeaf om pdwu f m; wdu
k w
f eG ;f rI tm;ay;vHaUI qmfryI gojzifh
(oocF g&u d ) pdwjf zpfonf/
wpfcgwpf&H pdwftm;xufoefpGm olwpfyg;wdkufwGef;rIrygbJ jypfrIudk tvdktavsmuf
usL;vGew f wfonf/ xdpk w d u f m; wdu k w f eG ;f rIrygaom (tocFg&u d )pdwjf zpfonf/ pdwt f m;xufoef
pGm tocF g&u d pdwjf zifh usL;vGeyf gu ydrk t kd jypfBu;D av;onf/
k
k
a
EF
k
k
oDvjzifh y,fEidk o
f nfh 0Dwu
d rú udavomrsKd ;
um,uH? 0pDuHajrmuf usL;vGefonfhtqifhtxdjzpfaom ]0DwduúrudavomrsdK;jzpfonfh
avmb}udk ig;yg;oDv? &Spfyg;oDv? q,fyg;oDvwdkYudk cH,laqmufwnfapmifhxdef;jcif;tm;jzifh
]w'*Fy[mef tcdu k t
f wef}Y y,fEidk o
f nf/
oDvwdkYudk cH,laqmufwnfí apmifhxdef;olwdkYonf olwpfyg;ypönf;udk vdkcsiftm;BuD;
aomfvnf; um,uHajrmuf cd;k ,lonft h qifh ra&mufEikd ?f olU om;tdr, f m rrSm;Edik ?f vdrn
f mvSnjhf zm;
rkom;qdrk nfr[kw?f owdvw G u
f if; cRw,f iG ;f arhavsmah Mumif;jzpfaom rl;,pfaopmwdu Yk kd oH;k pGrJ nf
r[kw/f þodYkoDvudkxde;f odr;f aqmufwnfxm;vQifum,uHajrmuf? 0pDuaH jrmuf usL;vGerf aI c:onfh
(0Dwu
d rú wPSmavmb) uif;Nird ;f ae\/
odkY&mwGif oDvudk apmifhxdef;Edkifonfhtcg uif;Nidrf;í rapmifhxdef;Ekdifonfhtcg ]0Dwduúr
avmbwPSm} jyefjzpfEikd \ f / oDvusiphf Ofjzifyh ,fí uif;Nird ;f aerIonf ]w'*Fy[mef} tcdu k t
f wefY
tm;jzifh y,fjcif;omjzpf\/ tarSmifukd qDr;D a&mifjzifh y,fouJo h YkdacwåcPy,fjcif; rsK;d jzpf\/ opfyif\
tjrpfEiS whf uG yifpnfwuYkd kd ry,fjzwfbJ tcuft&Guw f u Ykd o
kd m ckwx f iG f &Si;f vif;onfhoabmESiw hf \ l /
]tjrpfry,f? tudik ;f y,f? jyefvnfBu;D xGm;rnf/}
k
k
a
EF
xdt
k Eko,udavomrsm;onf b0aygi;f rsm;pGm owå0gwpYkd w
d t
f pOfwiG f xyfwvJvJ txHk
jzpfí tiftm;aumif;aomaMumifh oDv? orm"dwdkYjzifh ry,fowfEdkif? r*fynm (4)yg;jzifhom
y,fowfEikd yf g onf/
tMurf;pm; 0Dwu
d rú udavomonf tudik ;f tcuft&Guw
f EYkd iS w
hf \
l / tvwfpm; y&d,|k me
udavomonf yifpnfEiS hf tvm;wl\/ tEkpm; tEko,udavomrsK;d onf opfyif\ a&aomufjrpf
ESiw
hf \
l /
toD;oD;avh&Sdaom opfyifudk tqdyfql;jzifh xdk;oGif;vdkufvQif toD;oD;apwwfonfh
"mwfowåd ukefcef;oGm;\ / toD;oD;csdefa&mufvQif vHk;0toD;roD;Edkifawmh? xdkYtwl tEko,
udavomjzpfay:aom pdwftpOfü r*fpdwf jzpfay:vmonfESifh wNydKifeuf ]tEko, udavom
"mwf} onf tjrpfjywfoGm;awmh\/ þodkYjzpfonfudk r*fjzifhy,fowfonf[k ac:ygonf/ xdk
y,fowfenf;onf t<uif;rJh y,fowfenf; (orkapä'y[mef)yifjzpfonf/ tEko, udavomrsm;
aemufxyfjyefvnf jzpfEikd cf Gihf r&Sad wmhay/
r*fynmav;yg;jzifh tEko,udavomudk y,fowfEkdifonfqdk&mü r*fynmqdkonfrSm
tm;xkwyf mG ;rsm;rIr&Sb
d J ½kww f &uf tvdt
k avsmufjzpfay:vmonfh ynmrsKd ;r[kw?f 0dyóem ½Irw
S f
yGm;rSom ay:ayguf &&SEd ikd af yonf/
] tEko,y,f ? 'kue© ,f ? wu,fvw
G Mf uonf }
.........................m h n........................
k
k
a'gorlpw
d f (2) yg;wd\
Yk qd½k ;kd t"dyÜm,f
a
EF
a
EF
k
k
arwåmyGm;enf;
arm[rlpw
d f (2)yg;wd\
Yk qd½k ;kd t"dyÜm,f
a
EF
k
k
usiphf Of
tukov kd pf w
d w f iG f yg0ifí rwifw h ,faom ]arm[rlpw d f (2)yg;onf} oDv ? orm"dEiS hfynmjzifh
y,f&rnfwh &m; jzpf\ / arm[rlpw d jf zpfwikd ;f owd? ynmjzifh apmifMh unfv h Qif arm[tpOf jywfomG ;rnf/
arm[rlpw d jf zpfwikd ;f rSepf mG odEikd &f ef arm[rlpwd f jzpfay:yu kH kd pdppfo&d &dS ef vdt
k yfonf/
1/ tbd"r®m ÓPfynmudk oif,jl cif;jzifh ukov kd t
f usK;d &onfqo kd nfrmS [kwyf goavm/
tcsdefukefvlyef; tem;,ltcsdefjzKef;&m usavoavm[k ,HkrSm;oHo,jzpfaeolü ]Oayu©m
o[*kwf 0dpu d pd mä orÜ,w k pf w d }f jzpfae\/
2/ axG&mav;yg; tBuaH wGrsm;aeolü ]Oayu©mo[*kwf O'¨po ö rÜ,w k pf w
d }f jzpfae\/
k
k
arm[rlpw
d f (2)yg;udk y,fenf;
.........................m h n........................
ojkljkljkljkljkl
o
2/klj
t[dklj
wpf w
d klj
f (18)yg; kl
oj k lj
o
a
EF
t[dwpf w
d f (18)yg;wdu
Yk kd atmufygtwdik ;f (3)rsK;d cGJjcm;Edik o
f nf-
(1) tukov 0dygupf w d f (7) yg;/
(2) t[dwu f o
k v0dygupf w d f (8) yg;/
(3) t[dwBf u, d mpdwf (3) yg;/
(2) t[dwpf w
d f (18)yg;
a
EF
5 um 'ku©o[*kwf
V
um, 0dnmPf tukov0dyguf pdwf 1 - yg;
5 um
V okco[*kwf um, 0dnmPf t[dwu
f o
k v0dyguf pdwf 1 - yg;
6 oH Oayu©mo[*kwf orÜ#dpdäKif; t[dwu
f o
k v0dyguf pdwf 1 - yg;
a
EF
&Si;f vif;csuf
k
k tukov0dygupf w
d f (7)yg;
(tukov = tukodkvf + 0dygu = tusKd; = tukodkvf\ tusKd;jzpfaompdwfrsm;)
tukov kd \f tusK;d jzpfaom pdwrf sm;jzpfMuojzifh ]tukov0dygupf w d }f [k ac:qo kd nf/
rdrdtm;xkwfcJhaom uHw&m;onf y#doaE¨tusKd;udk omru y0wådtusKd;udkvnf; ay;\/
y0wåt d usK;d [lonfrmS y#doaE¨ ESihf pkwMd um;umvb0ü awGBY uKH cpH m;&aom tusK;d rsm; jzpfMuonf/
tukov kd u f H (12)yg;wduYk kd usL;vGecf rhJ aI Mumifh tukov0dygupf w d f (7)yg;wdo Yk nf umr (11)
bHük vnf;aumif;? ½ly (15)bHük vnf;aumif; xdu k of nft h m;avsmpf Gm tusK;d 0dyguuf kd jzpfaponf/
owå0gwdkYonf aumif;rGefpGmjzpfcsifaom qE´ç 0D&d, ESifh apwemwdkYjzifh aumif;rGefpGm cHpm;
pHpm;EdkifMu&ef ½kef;uefvIyf&Sm;aqmif&GufMuonf/ odkY&mwGif b0tqufqufu jyKcJhzl;aom
tukov kd u
f rH sm;\ tusK;d 0dygurf sm;onf t&dyo f zG,v f u
kd af e\/ ,©Kb0 y0wåu d mvwGif taMumif;
nDñGwfí tukodkvftusKd;ay;vSnfhBuHKvQif ted|m½HkjrifuGif;? toHqdk;? teHYqdk;? t&omqdk;? txd
tawGU qd;k wdEYk iS hf BuKH awGU Mu&onf/
þuJo h Ykd tukov kd u
f w
H \ Ykd tusK;d ay;rIaMumifh ted|m½HEk iS hf awGq U tkH aMumif;jyKí jzpfay:vm
aom pdwrf sm;jzpfMuojzifh ]tukov0dygupf w d }f [kac:qjkd cif;jzpfonf/
k
k
tukov0dygupf w
d f (7)yg; uGjJ ym;yHk
tukov0dygupf w
d o
f nf pu©Kpaom rS&D mç orÜ#pd Kdä i;f paom udpt
ö m;jzifh uGJjym; jcif;aMumifh
(7)yg;&Syd gonf/
tukov0dygufpdwf (7)yg; a&SUwGif ]]t[dwf}} udk txl;jyKrxnf&yHk
[dwEf iS ,
hf OS af om ]o[dwt
f ukov 0dygupf w
d }f [lí r&Sad omaMumifh xdpk w
d rf sm; \a&Sw
U Gif
]t[dw}f [laom txl;jyKpum;vH;k udk rxnfb
h J ]tukov0dygupf w d }f [l í ac:q&kd onf/
k
k
t[dwu
f o
k v0dygupf w
d f (8)yg;
(ukov = ukodkvf\ + 0dygu = tusKd; + ta[wku = tavmb paom ,SOfbuf
[dwfr&Sd) = ukodkvf\ tusKd;jzpfaom ,SOfbuf[dwfr&Sdonfh pdwf/ ukodkvf\
tusKd;jzpfaom pdwfrsm;jzpfaomaMumifh ]t[dwfukov0dygufpdwf} [kac:qdk\/
owå0gwdkYonf a&S;b0u jyKcJhbl;aom ukodkvfuHrsm;\ tusKd;0dyguftjzpf pdwfrsm;udk
&&Sx
d m;Muonf/ ukov kd u
f \ H tusK;d ay;rIaMumifh vdv k m;ESpo f uftyfaom £|m½Hrk sm;ESihf BuKH awG&U
jcif;udk taMumif;jyKí jrifç Mum;ç eHç pm;ç xdoçd pdwrf sm;jzpfay: vmjcif;jzpfonf/
ukov
kd \
f tusK;d pdwrf sm;jzpfaomaMumifh ]t[dwu f ok v0dygupf wd }f [k ac:qo
kd nf/
GH
28
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
k
k
pu©K0n
d mPfa'G[íl (2)yg;pDujJG ym;&jcif;
owå0gwo Ykd nf a&S;b0ujyKcb hJ ;l aom ukov kd uf EH iS hf tukov kd u f wH \Ykd tusK;d 0dygurf sm;tjzpf
tm½Hak umif; tm½Hq k ;kd rsm;ESihf awGx
U íd pdwt f rsK;d rsK;d jzpfMu&onf/
raumif;aom tm½HkwdkYudk jrifç Mum;ç eHç pm;ç xdawGUç &jcif;wkdYrSm a&S;tukodkvfuHwdkYaMumifh
jzpf&aom tusK;d w&m;rsm;jzpfMuonf/ aumif;aom tm½Hw k u Ykd kd jrifç Mum;ç eHç pm;ç xdawG&U jcif;wdrYk mS
a&S;ukov kd u
f wH \ Ykd tusK;d 0dygupf w d rf sm;jzpfMuonf/
þuJo h Ykd tukov kd uf \ H tusK;d ESihf ukov kd u f \ H tusK;d [lí tusK;d ay;rIuGmjcm; aomaMumifh
pu©K0dnmPf[laom jrifodpdwfç aomw0dnmPf[laom Mum;odpdwfç Cme0dnmPf[laom eHod
pdwfç Zd0Sg0dnmPf[laom pm;odpdwfç um,0dnmPf[laom ]xdodpdwf} wdkYrSm (2)yg;pD uGJjym;oGm;
&ayonf/
xdjk rifopd w d f (2)yg;udk ]pu©K0n d mPfa'G}ç Mum;odpw d f (2)yg;udk ]aomw0dnmPfa'G}ç eHopd w d f
(2)yg;udk ]Cme0dnmPfa'G}ç pm;odpw d f (2)yg;udk ]Zd0gS 0n d mPfa'G} xdopd w d f (2)yg;udk ]um,0dnmPf
a'G}[lí ac:qo kd nf/ xdpk w d f (10)yg;wdu Yk kd pkaygi;f í ]a'GyÍö0n d mPf (10) yg;} [lí ac:qykd gonf/
k
k
a'GyÍö0n
d mPf (10)yg;
pu©K0n
d mPfa'G = raumif;aom ted|m½Hrk sm;jzpfonfh rzG,rf &m ajcjywfvufjywf olao
aumifç acG;aoaumifykyf ponfwdkYudk jrifawGU&jcif;onf tukodkvfuH
0dygut f pGr;f aMumifh jrif&jcif;jzpfí xdjk rifuGi;f udk ]Oayu©mo[*kwf pu©K0n d mPf tukov0dyguf
pdwfjzifh} jrifawGU&onf/ aumif;aomtm½Hk £|m½Hkrsm;jzpfonfh tvGefvSyqef;Mu,faom bk&m;
apwDykxdk;rsm;udk zl;arQmf&jcif;? tbd"r®mpmayudk zwf½IavhvmcGifh&jcif;wdkYonf ukodkvfuH0dyguf
tpGrf;aMumifh jrif&jcif;jzpfí xdkjrifuGif;udk ]Oayu©mo[*kwf pu©K0dnmPf t[dwfukov0dyguf
pdwjf zif}h jrifawG&U onf/
aomw0dnmPfa'G =raumif;aom ted|m½Hrk sm;jzpfonfh us,af vmifqn l aH om tonf;uGJ
oDcsif;oHESifh rMum;0Hhremom z½ko0gpmpum;wdkYudk Mum;&jcif;onf
tukodkvfuH 0dyguftpGrf;aMumifh Mum;&jcif;jzpfí xdktoHqdk;wdkYudk ]Oayu©m o[*kwf aomw0d
nmPf tukov 0dygufpdwfjzifh} Mum;&onf/ aumif;aom tm½Hk£|m½Hkrsm;jzpfonfh eHeufcsdefcg
aw;oHomudk em;qif&jcif;ESifh tbd"r®mw&m;awmfudk emMum;&jcif;onf ukodkvfuH 0dyguftpGrf;
aMumifh Mum;&jcif;jzpfí xdkom,memaysmfzG,fwdkYudk ]Oayu©mo[*kwf aomw0dnmPf t[dwf
ukov0dygupf w d }f jzifh Mum;&onf/
Cme0dnmPfa'G =pGeyYf pfa&qd;k a&ykyw f \ Ykd teHq Y ;kd wdu Yk kd eH&jcif;wdo
Yk nf tukov kd u
f 0H yd guf
tpGr;f aMumifeh &H jcif;jzpfí xdt k eHq Y ;kd wdu Yk kd ]Oayu©mo[*kwf Cme 0dnmPf
tukov 0dygufpdwf} jzifh eH&onf/ teHYqdk;uif;í yef;&eHYoif;jcif;ESifh a&arT;eHYwdkYonf ukodkvfuH
0dygut f pGr;f aMumifh eH&jcif;jzpfí teHaY umif;wdu Yk kd ]Oayu©mo[*kwC f me0dnmPf t[dwu f ok v
0dygupf w d }f jzifh eH&onf/
GH
atbd"r®m yxrqifh 29
a
EF
pu©K0n
d mPfpaom pdwf (4)yg; Oayu©ma0'emESihf ,SO&f jcif;
pu©Kç aomwç Cmeç Zd0Sg 0dnmPfpdwfwdkY rSDíjzpfMu&aom 0w¬K½kyfwdkYrSm blw½kyf wdkYudkom
rSMD u&aom Oyg'g ½kyrf sm;jzpfMuonf/
0dnmPfpdwfjzpf&ef tm½HkESifh 0w¬K½kyfwdkY tcsif;csif; xdcdkufMu&onf/ pu©K0w¬K ponfESifh
½lyg½HkwdkY\ xdcdkufrIonf Oyg'g½kyftcsif;csif; xdcdkufrIjzpfí 0g*Grf;qdkif (2)ck xdcdkufouJhodkY xdcdkufrI
tm;enf;Ny;D rjyif;xefv/S xdaYk Mumifh £|m½HEk iS jhf zpfapç ted|m½Hk ESijhf zpfap wdu
k q
f ikd f xdcu
kd v
f Qif cHpm;rI
a0'em rxif&mS ;aomaMumifh Oayu©m a0'emESihf om ,SOMf uonf/
k
k
um,0dnmPfpw
d f (2)yg;\ xl;jcm;rI
um,0dnmPfpdwfonf um,0w¬K½kyfudk rSDíjzpfonf/ um,0dnmPfpdwf\ tm½Hkonf
azm|AÁm½Hkjzpfonf/ azm|AÁm½HkqdkonfrSm yx0Dç awaZmç 0ga,m [laom r[mbkwf
(3)yg;wdjYk zpfonf/
um,0w¬KEiS hf azm|AÁm½Hw
k \
Ykd xdcu
kd rf t
I m;Bu;D aomaMumifh ted|m½HEk iS hf awGBY uKH &vQif ud,
k f
qif;&Jjcif;[lonhf ]'ku©o[*kwf um,0dnmPfpdwf}jzpf&onf/ £|m½Hk ESifh awGYBuHK&vQif udk,f
csr;f omjcif;[lonfh ]okco[*kwf um,0dnmPfpw d }f jzpf&onf/
k
k
tukov0dygupf w
d u
f siphf Of
tukovkd u
f \
H tusK;d tjzpf rvdv k m; rESpo f uftyfaom ted|m½Hjk rifuiG ;f ç toHq;kd ç teHqU ;kd ç
t&omqd;k ç txdtawGqU ;kd wdEYk iS hf awGU BuKH cpH m;&onft
h cg jzpfay:vmaom tukov 0dygupf w d o
f nf
(7)yg;&S\
d /
GH
30
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
t[dwu
f o
k v0dygupf w
d u
f siphf Of
a&S;ukov kd uf \H tusK;d tjzpf vdv k m;ESpo f uftyfaom tm½Hrk sm;ESihf awGqU íkH jzpfay:vmaom
t[dwfukov0dygufpdwf (8) yg;&Sd\/ xdkpdwfrsm;jzpfNyD;vQif awGU BuHK&aom tm½Hkaumif;tay:rSm
vdck siw
f yfrufuyfNiad erI rjzpf&ef ]a,medaom reodum&} jzpfatmif BuKd ;pm;& rnf/
ukov kd yf g&rDx;l rsm;&&Srd o S mvQif ypöKyeÜ of oH &m ESpjf zmaom b0wdüYk tvd&k t dS yf ESpo
f uftyf
aom tm½Hak umif;rsm;ESihf awGU BuKH cpH m;&rnfjzpfí
♦ tEkyEÜ mé eH ukovmeH OyÜg'g, 0g,arm = rjzpfao;aom ukov kd wf u Ykd kd jzpfvmatmif
tm;xkwjf cif;/
♦ OyÜEémeH ukovmeH bda,sm bm0g, 0g,arm = jzpfNyD;ukodkvfwdkYudk wdk;yGm;atmif
BuKd ;pm;tm;xkwjf cif;wdu Yk kd pOfqufrjywf jyKvyk &f rnf/
♦ ukodkvftvkyfrsm;rsm;vkyfaevQif t[dwfukov 0dygufpdwfrsm;ç rsm;rsm; jzpfí
ud, k pf wd Ef pS jf zm csr;f omrnf/
GH
atbd"r®m yxrqifh 31
a
EF
k
k t[dwBf u,
d mpdwf (3)yg;
k
k
t[dwBf u,
d mpdwf (3)yg; uGjJ ym;yHk
udpt
ö m;jzifh (3)rsK;d uGJjym;aomaMumifh t[dwBf u,
d mpdwf (3)yg; uGJjym;onf/
k
k
[odwkyÜg'fpdwf
([odw = &,f&Tifjcif;udk + OyÜg... = jzpfapwwfaom + pdwå = pdwf) jrwfpGmbk&m;ESifh
&[EÅmwdYk NyKH ;&,faompdw/f
k
k
.........................m h n........................
GH
32
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
ojkljkljkljkljkl
o
3/ umraombepdw-f 24-yg;
jkljkljkljkljkl
o o
umrbHük jzpfonfh + aombe = wifw h ,faumif;jrwfaom + pdwå = pdwf
xdk (24)yg;aom pdwfwdkYonf o'¨gçowdpaom aombeapwodufwdkYESifh ,SOfíjzpfjcif;?
umrm0p&pdwv f nf;jzpfjcif;wdaYk Mumifh umrm0p&aombepdw[ f ak c:qo kd nf/
]temuif;vpfç tjypfuif;uGmç tvdr®mESifh csrf;omaumif;usdK;ç av;rsdK;tcsufç ukodkvf
teuf} [kq½kd ;kd twdik ;f avmbç a'go ç arm[[laom udavomtemuif;jcif;ç udavom tjypf
uif;jcif;ç vdrm® apjcif;ç aumif;aom tusKd ;udak y;jcif; oabmvu©Pm&Sad omaMumifh ]ukov kd pf w
d }f
[lívnf;ac:qykd gonf/
wpfenf;tm;jzifh pufqyk zf G,&f mjzpfaom ,kwrf maom tukov kd w f &m;wdu
Yk kd vIyaf pç ikwf
apç jyKwaf tmif zsuq f ;D apwwfaomaMumifh ]ukov kd pf w
d rf nf\} (y[m,u w&m;)/
k
k
]]r[m}}trnfwyfíac:qdkEdkifjcif;
umrç ½lyç t½lyç ESifh avmukwå&m pdwftoD;oD;wdkYwGif ukodkvfpdwfcsif; ç 0dygufpdwfcsif;ç
Bu,
d m pdwcf si;f EIid ;f ,SOyf gvQif umraombepdww f u Ykd ta&twGurf sm;aomaMumifh ]r[mukov
dk çf
r[m0dyguçf r[mBu, d m} [lí ac:q&kd ygonf/
(u) r[mukov dk pf w
d f (0g) umrm0p& ukov kd pf wd f (8)yg;
(c) r[m0dygupf w d f (0g) umrm0p& 0dygupf w d f (8)yg;
(*) r[mBu, d mpdwf (0g) umrm0p&Bu, d mpdwf (8)yg;
umraombepdwf (24)yg;
pOf pdwf OD;a& oauFw
(u) r[mukodkvfpdwf t +H + -H -
8 yg; r[mukodkvf 8 yg;
o +H + -H -
t +H + -H -
(c) r[m0dygufpdwf 8 yg; r[m0dyguf 8 yg;
o +H + -H -
t +H + -H -
(*) r[mBud,mpdwf 8 yg; r[mBud,m 8 yg;
o +H + -H -
umraombepdwf 24 yg; umraombepdwf = 24 yg;
GH
atbd"r®m yxrqifh 33
a
EF
umraombepdwf (24)yg;wd\
Yk oabmt"dyÜg,Ef iS hf &Si;f vif;csuf
k
k
r[mukov
dk pf w
d f (8)yg;
r[mukodkvfpdwf (8)yg;wdkYonf ykxkZOfESifhaou©yk*¾dKvfwdkY ukodkvfjyKvkyfaom taMumif;
pdwf jzpfonf/
aou©y*k Kd¾ vq
f o
kd nfrmS txufr*fç zdv k &f &ef qufvuftm;xkwaf eMuonfh ]aomwmyefç
ou'g*grf ESithf em*gr}f yk*Kd¾ vw
f yYkd ifjz pfonf/
ukov
kd jf zpfaom ÓPfponfEiS t hf wlwuG,OS jf zpfaomaMumifh ]ukov
kd }f rnf\/
k
k
ÓPorÜ,w
k f
ÓP 0dyÜ,w
k f
a
EF
rd½;kd zvmt& rdbbd;k bGm;wdYk jyKvyk af eus ukov kd rf sKd ;jzpfí rdrw d u Ykd qufcjH yKvyk af eNrçJ jyKvyk f
aejcif;wdo Yk nf ]ukvmpm&ukov kd }f rsKd ;jzpf\/ ÓP0dy, Ü wk f ukov kd rf sKd ;jzpfí tusKd ;rBu;D vS/
tmPmwefc;kd &So d El iS rhf b d ç q&morm; ç rdwaf qG o*F[wdu Yk tjypfwifu&hJ rUJ nfukd aMumufí
jyKvyk af omukov kd rf sKd ;onf ]b,ukov kd }f rsKd ;jzpf\/ ÓP0dy, Ü w k u f o k v kd }f jzpfonf/
ypönf;vmbfvmb&&Sda&;ç rdrd\ *kPfxl;&&Sda&; ç emrnfausmfMum;txifBuD;cH&a&;wdkYudk
arQmrf eS ;f ívnf;aumif;? rdr\ d aqGrsKd ;om;csi;f jzpfívnf;aumif;? rdro d m;\q&mç rdr\ d nDç wlç tpfukd
ponfjzifh oHa,mZOfbufívnf;aumif;? ukodkvfjyKjcif;rsdK;onf ]vmbukodkvf} rsKd;jzpfonf/
tusKd ; rBu;D aom ]ÓP0dy, Ü w k u f ok vkd rf sKd ;}jzpfonf/
xdkYaMumifh tm;em&rnfholrsm;ygí vSL&jcif; ç aMumuf&rnfholygí ab;&efukdaMumufojzifh
vSL& jcif;? &mxl;&mcH &vdík vSL&jcif; ç ud, k u f sd K;pD;yGm; vkyif ef;&&Sad &;wdu Yk kd arQmrf eS ;f í ay;vSLjcif;[lorQ
wdYk onf]ÓP0dy, Ü wk f ukov kd }f rsK;d omjzpfonf/
xdek nf;twl aA'if,Mwmacsaomtm;jzifh 'kvb ’ &[ef;cHjcif; ç oufowfvGwpf m;jcif;ç a&ç
rD;ç xD;ç wHcGefvSLjcif;? wHwm;cif;jcif;? oDvaqmufwnfjcif;? w&m;tm;xkwfjcif;wdkYonf ]ÓP
0dy, Ü w
k }f ukov kd o f mjzpfonf/
txufyg ukov kd rf sKd ;wdo Yk nf ]tusKd ;rjrif ç ÓPfr,SOaf om 'G[ d w d u f o k v kd rf sKd ;} jzpfMuonf/
]]aomreó o[*kwu
f o
k v
kd pf w
d u
f ydrk o
kd mvGe\
f }}
'geç oDv ç bm0em ukodkvfwdkYudk jyKvkyf&mwGif ]0rf;ajrmuf0rf;ompdwf }jzifh jyKvkyfvQif
]aomreó o[*kwpf w d f }jzpf\ / oifw
h if½h pkH w
d jf zifh jyKvyk v
f Qif ]Oayu©mo[*kwpf w d }f jzpf\/
umrm0p&ukodkvfvkyfief;rsm;ü 0rf;om&Tifjy (aomreóo[*kwfpdwfjzifh) jyKvkyfjcif;
onf ]Oayu© mo[*kwf pdw}f jzifjh yKvyk of nfxuf tusKd ;ay; ydrk x kd ufoefonf/
r[*¾Kwf ukovkd t
f &mwGif ]Oayu©m ukov kd u f aomreó ukov kd x
f uf }ydrk tkd m;aumif;
onf/
a
EF
]] ÓPorÜ,w
k pf w
d u
f ydrk t
kd usKd ;ay;oef\ }}
ukov kd jf yK&mü tusKd ;odjrif ÓPfEiS , fh OS íf jyKvQif ÓPfygaom ]ÓPorÜ,w k u f o k vkd pf w
d }f
jzpf\/ tav;rrl ÓPfrulbJ trIrhJ trSwrf jhJ yKvQif ÓPfrygaom ]ÓP0dy, Ü wk f ukov kd pf wd f }jzpf\/
ÓPfygaom ukov kd pf wd u
f tusKd ;ay;ydrk x kd ufoefí aemufb0ü r*fzvkd ef Ad mÁ efukd &Edik af om
ÓPfxufjrufonfh ]wd[w d }f yk*Kd¾ vjf zpfwwfonf/
ÓPfrygaom ukodkvfpdwfu tusdK;ay;&mwGif aemufb0ü r*fzdkvfedAÁmefudk r&Edkifaom
ÓPfEo UHk nfh ]'d[G w d }f yk*Kd¾ vjf zpfwwfonf/
r[mukov
kd Ó
f P orÜ,w
k jf zpfaMumif; (5)yg;
1/ a&S;b0u ynmudjk zpfapwwfaom olwpfyg;wdt Yk m; a[majymjyoç ydcYk sco
hJ nfh
]uH}udk jyKvyk cf jhJ cif;/
2/ a'goç Asmyg' r&Sad om jA[®mbHük jzpf&jcif;/
3/ umr*kPpf w d ef nf;yg;í orm"dBu;D rm; A[kow k rsm;aom t&G,af &mufí ynda`E´
(tod ynm) &ifu h sujf cif;/
4/ udavom uif;a0;jcif;/
5/ wd[w d f y#doaE¨aejcif;/
þtaMumif; (5)yg;ESijhf ynfph v kH QifÓPorÜ,wk jf zpfí rjynfph v
kH QifÓP0dy, Ü w
k f
jzpfonf/
]] tocFg&u
d pdwu
f ydrk x
kd ufjruf\ }}
ukodkvfjyK&mwGif pdwftm;xufxufoefoefjyKvQif ]tocFg&dupdwf}jzpf\/ olwpfyg;
wduk w
f Ge;f íjzpfap rdru
d pdwt
f m;xufoefrI r&Síd jzpfap ukov kd jf yKvQif ]oocFg&u
d ukov
kd pf w
d }f
jzpfonf/ pdwt f m;xufoefaom ]tocFg&u
d ukov kd pf w
d }f u ydík tusKd ;ay;xufoefonf/
r[mukov
kd f tocFg&u
d ESihf oocFg&u
d jzpfaMumif; (2)yg;
a
EF
a
EF
k
k
usifhpOf
ukov kd jf zpfjcif;taMumif;&if;
1/ ESv;kH oGi;f oabmxm; vdrm® ,Ofaus;jcif; ]a,medaom reodum&}onf ukov kd jf zpfjcif;\
taMumif;t&if;jzpfonf/
tm½Hkwpfckudk jrifawGU&mü ESvHk;oGif;oabmxm;aumif;olonf ]a,medaomreodum&}
&SdaomaMumifhukodkvfjzpfonf/ xdkenf;wlpGmxdktm½Hkü ESvHk;oGif; oabmxm;raumif;ol
onf ]ta,medaomreodum&} jzpfjcif;aMumifh tukov kd jf zpfonf/
2/ aumif;rIjyKrI tpkpwk Gif pdwaf pwem xufoefpGm (tocFg&u d )pdwjf zifh jyKMu&rnf/
k
k
r[m0dygupf w
d f (8)yg;wd\
Yk oabmt"dyÜm,f&iS ;f vif;csuf
uHaMumifh&ifhusufí jzpfay:vmaom tusdK;w&m;pdwfrsm;udk ]0dyguf}pdwf[kac: qdkonf/
a&S;a&S; b0u r[mukodkvfpdwf (8)yg;jzifh ukodkvfjyKcJhonf&Sdaomf umrok*wd (7)bHkwGif wlnD
tusKd ; 0dygupf w
d rf sm;jzifh y#doaE¨aeMu&onf/
r[m0dygufpdwf (8)yg;wdkYonf r[mukodkvfpdwf (8)yg;wdkY\ tusdK;pdwfrsm;jzpfMuojzifh
trnftac:ESifh oauFw trSwftom;wdkYrSm wlnDonf/ tqHk;owfed*Hk;üom ]r[m0dygufpdwf}
[kac:q&kd efomjzpfonf/
r[m0dygupf w d f (8)yg;wdoYk nf b0opfwpfcük yxrOD;qH;k jzpfaom ]y#doaE¨pw
d }f jzpfonf/
y0wåtd cg b0ifpw d tf rnfjzifvh nf;aumif;? w'g½t
kH rnfjzifh vnf;aumif; jzpfay:onf/ aoaom
umvwGif ]pkwpd w d }f emrnf&onf/
k
k
r[mukov
kd pf w
d Ef iS hf r[m0dygupf w
d w
f Ykd tcsKyu
f jJG ym;yHk
b0opfrsm;&Sdaejcif;onf taMumif;ukodkvfrsm;jzpfaejcif;aMumifh jzpfonf/ r[mukodkvf
pdwf csKyfysufoGm;aomtcg tusdK;0dygufudkjzpfaprnfh (Oó[ = tm;xkwfjcif;) owådoabm
w&m;udk csex f m;ícsKyyf suo f nf/ r[m0dygupf w
d w
f o
Ykd nf ukov
kd pf w
d w
f \
Ykd tusKd ;omjzpfí ukov
kd f
pdwfuJhodkY aemufxyfwpfzef tusdK;ay;Edkifaom owådrsdK;aph r&SdaomaMumifh ]Oó[owåd}udk
rcsexf m;Edik b
f J csKyNf ird ;f Muonf/
k
k
y#doaE¨0yd gupf w
d cf si;f uGjJ ym;í yk*Kd¾ vcf si;f uGjJ ym;yHk
r[mukov kd pf w
d f (8)yg;onf umrok*wd (7)bHo k Ykd a&mufapaom uHjzpfonf/ jyKvyk af om
apwemuH uGJjym;í 0dygut f usKd ;pdwf (y#doaE¨pw d )f wdo Yk nfvnf; uGJjym;oGm;onf/
1/ r[m0dygufpdwfrsm;rS ÓPorÜ,kwf 0dygufpdwf (4)yg;ESifh y#doaE¨wnfMuolrsm;onf
arG;&myg ÓPfygaomaMumifh ]wd[w d yf *k Kd¾ v}f jzpfMu&onf/
GH
38
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
yg&rDjynfíh BuKd ;pm;tm;xkwv f Qif xdb k 0rSmyif psmef çr*fzv kd &f Edik o f nf/ umvça'oç ya,m*
udk oH;k oyfEikd íf csichf sichf sed cf sed f vkyEf ikd af om pGr;f &nf&o dS nf/ usr;f *efwwfí usr;f n§w d wfonf/
ynmrwwfaomfvnf; wdik ;f jynftyk cf sKyf rif;vkyEf ikd o f nf/
2/ ÓP0dy, Ü wk f (4)yg;ESihf y#doaE¨wnfMuolrsm;onf ]'G[ d w d yf *k Kd¾ vrf sm;} jzpfMuonf/ arG;&myg
y#doaE¨ÓPfenf;í yg&*lbGJU&Edkifaomfvnf; ]tarrSmwJh qefwpfcGJ oHk;pdwfESifhrvJ} wwf
onfholrsm;jzpfMuonf/ xdkb0wGif bm0emyGm;rsm;aomfvnf; psmefç r*fç zdkvfr&Edkifyg/
yg&rDrQom &Edik o f nf/
3/ ukov kd jf yK&mwGif ÓPfrygonft h jyif xdu k ok vkd \
f a&SaU emufwiG f tukov kd Nf c&H yH gu ]'G[
d w
d f
Moruukov kd rf sKd ; }om&onf/ xdu k o k v
kd uf y#doaE¨0yd gut f usKd ;udk ay;aom tcg vlpOfrrSçD
tvGeq f if;&J ç t*FgrpkH xdik ;f rIid ;f zsi;f t çonfo h rl sm;jzpfí vljzpf&usKd ;reyf/ xdb k 0wGif psmefç r*fç
zdv
k rf &aomaMumifh epfemvSonf/
k
k
usifhpOf
r[mBu,
d mpdwf (8)yg; oabmt"dyÜg,Ef iS hf &Si;f vif;csuf
a
EF
k
k
Bu,
d mpdwf (2)rsKd ;
1/ udpEö iS rhf v
l tajccHtm;enf;í jzpf&aom Bu,
d mpdwrf sKd ;
tm0ZÆe;f a'G (2)yg;
(u) yOö'Gg&m0ZÆe;f pdwf (1)yg;
(c) raem'Gg&m0ZÆe;f pdwf (1)yg;
2/ tEko,a&aomufjrpfuif;jywfí jzpf&aomBu, d mpdwrf sKd ;
tm0ZÆe;f a'GMuOfaom Bu, d mpdwf (18)yg;
(u) [odwyk gÜ 'pf w
d f 1 yg;
(c) r[mBu, d mpdwf 8 yg;
(*) r[*¾KwBf u, d mpdwf 9 yg;
aygif; 18 yg;
k
k
r[mBu,
d mpdwf (8)yg;
.........................m h n........................
GH
40
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
k
k
½lyg0p&pdwf - 15 yg;
a
EF
'k - 0dpm&? yDwd? okc ? {u*¾w m psmeft *Fg 4yg;ESi fhw uGjzpfaom 'kwd, psmef uko dkv fpdw f 1yg;
w --yDw d? okc?{u*¾w m psmeft *Fg 3yg;ESi fhw uGjzpfaom wwd, psmef uko dkv fpdw f 1yg;
p --- okc ? {u*¾w m psmeft *Fg 2yg;ESi fhw uGjzpfaom pwkw ¬p smef uko dkv fpdw f 1yg;
yÍö ---Oayu©m? {u*¾w m psmeft *Fg 2yg;ESi fhw uGjzpfaom yÍör psmef uko dkv fpdw f 1yg;
y 0dw uf? 0dp m&? yDw d? okc? {u*¾w m psmeft *Fg 5yg;ESi fhw uGjzpfaom yxrpsmef 0dy gufpdw f1 yg;
½ly0dygufpdwf (5)yg;
'k - 0dpm&? yDwd? okc ? {u*¾w m psmeft *Fg 4yg;ESi fhw uGjzpfaom 'kwd, psmef 0dy gufpdw f1 yg;
w --yDw d? okc?{u*¾w m psmeft *Fg 3yg;ESi fhw uGjzpfaom wwd, psmef 0dy gufpdw f1 yg;
p --- okc ? {u*¾w m psmeft *Fg 2yg;ESi fhw uGjzpfaom pwkw ¬p smef 0dy gufpdw f1 yg;
yÍö ---Oayu©m? {u*¾w m psmeft *Fg 2yg;ESi fhw uGjzpfaom yÍör psmef 0dy gufpdw f1 yg;
y 0dw uf? 0dp m&? yDw d? okc? {u*¾w m psmeft *Fg 5yg;ESi fhw uGjzpfaom yxrpsmef Bud,mpdw f1 yg;
½lyBud,mpdwf (5)yg;
'k - 0dpm&? yDwd? okc ? {u*¾w m psmeft *Fg 4yg;ESi fhw uGjzpfaom 'kwd, psmef Bud,mpdw f1 yg;
w --yDw d? okc?{u*¾w m psmeft *Fg 3yg;ESi fhw uGjzpfaom wwd, psmef Bud,mpdw f1 yg;
p --- okc ? {u*¾w m psmeft *Fg 2yg;ESi fhw uGjzpfaom pwkw ¬p smef Bud,mpdw f1 yg;
yÍö ---Oayu©m? {u*¾w m psmeft *Fg 2yg;ESi fhw uGjzpfaom yÍör psmef Bud,mpdw f1 yg;
½lyg0p&pdwf (15)yg;wd\
Yk oabmt"dyÜ,Ef iS hf &Si;f vif;csuf
k
k
a
EF
0if½;kd ? vSn;f bD;ç xrf;yd;k ponfh wpfcck si;f ypön;f rsm;udk vSn;f \ t*Fgtpdwt f ydik ;f [k ac:qNkd y;D
xkvd n
S ;f \ t*Fgrsm; tpktaygi;f udk ]vSn;f }[kac:q\ kd / vufç ajcç em;ç OD;acgi;f paom ud, k \
f tpdwf
tydkif;udk ]udk,ft*Fg}[kac:qdkNyD; xkdt*Fgtaygif;tpkwdkYudk ]udk,f}[kac:qdkonf/ xdkenf;twl
]0dwufç 0dpm&ç yDwdç okcç {u*¾wm}[laom apwodufwpfyg;csif;pDudk ]psmeft*Fg} [k
ac:qo kd nf/
psmeft*Fg (5)yg;
1/ 0dwuf
½IMunfph w
d u
f kd tm½Ho
k wYkd ifay;jcif;oabm
avmbç a'goç arm[ wdEYk iS hf pyfqidk af om tukov kd t
f m½Hrk sm;udk rBupH nf rawG;awmEdik &f ef
ur®|mef;tm½Hak y:oYkd pdwaf &muf&ef wifay;aeaom oabmonf ]0dwuf}jzpfonf/
2/ 0dpm&
½IMunfph w
d o
f nf tm½Hu
k kd oH;k oyfaejcif;oabm
0dwufwifay;aom ur®|mef;tm½Hkudk tzefzeftxyfxyf oHk;oyfaeaom oabmonf
]0dpm&} jzpf\/
3/ yDwd
ur®|mef;tm½Hkudk tzefzef txyfxyfoHk;oyfaevQif tukodkvfpdwf Mum;r0ifawmhojzifh
ur®|mef;tm½Htk ay:ü auseyfEpS o f ufaeaom oabmonf ]yDw}d jzpf\/
4/ okc
ud,k pf w
d cf sr;f omaejcif;oabm
ur®|mef;tm½Hkay:ü ESpfoufaom yDwdpdwfjzpfaevQif tukodkvfpdwfrsm; uif;a0;aeaom
aMumifh um,okc ud, k cf sr;f omjzpfNy;D ur®|mef;tm½Hjk zifh csr;f omarGaU vsmaf ejcif;oabmonf ]okc}
jzpfonf/
5/ {u*¾wm
½IMunfph wd of nf ur®|mef;tm½Hak y:ü pl;pl;pdu k pf ukd f pGJpGJNrJNrJwnfwahH ejcif;oabm/
ur®|mef;tm½Hkudk auseyfESpfoufvQuf udk,fpdwfESpfyg; csrf;omNyD; ur®|mef;tm½Hkay:ü
tcsed Mf umMum ½IrwS pf wd f wnfwphH GJNrJaejcif;onf {u*¾wm (orm"d)jzpfonf/
GH
atbd"r®m yxrqifh 43
a
EF
Oayu©mudk psmeft*Fgwpfct
k jzpf ra&wGuyf kH
Oayu©monf Nird o f ufjcif; oabm&Sod nf okcESihf oabmcsi;f wlaomaMumifh psmeft*Fgwpfck
taejzifh ra&wGu&f jcif;jzpfonf/
psmefEiS hf psmefpw
d f
0dwufukd acgi;f aqmifwifí psmeft*Fg (5)yg;udk tzefwpfvJvJ ½IyGm;aom ½IMunfph w d o f nf
ur®|mef;tm½Hkay:ü a,m*D\ pdwfBudKuftcsdefMumjrifhpGm wnfwHhaejcif;oabmudkyif ]psmef&
onf}[k ac:qo kd nf/ xkaYd Mumifh 0dwufç 0dpm& paom psmeft*Fgw\ Ykd taygi;f udk ]psmef} [k ac:qo kd nf/
1/ 0dwufç 0dpm&ç yDwçd okcç {u*¾wm psmeft*Fg (5)yg; taygi;f tpkukd yxrpsmef/
2/ 0dpm&ç yDwd okcç {u*¾wm psmeft*Fg (4)yg; taygi;f tpkukd 'kw, d psmef/
3/ yDwçd okcç {u*¾wmpsmeft*Fg (3)yg; taygi;f tpkukd wwd,psmef/
4/ okcç {u*¾wmpsmef t*Fg(2)yg; taygi;f tpkukd pwkwp¬ smef/
5/ Oayu©mç {u*¾wmpsmeft*Fg (2)yg; taygi;f tpkukd yÍörpsmef [k ac:qo kd nf/
tqdyk g yxrpsmefEiS hf ,SOaf ompdwu f kd yxrpsmef? 'kw,
d psmefEiS hf ,SOaf om pdwu f kd 'kw,d psmef
pojzifh ac:qkd onf/ pl;pdu k of rI? tm½Hjk yKawmif;? w&m;aygi;f udk psmefac:qb kd /d
yxrpsmef
0dwufç 0dpm&ç yDwçd okcç {u*¾wmç psmeft*Fg (5)yg;ESiw hf uG jzpfaom yxrpsmef ukov kd pf w d }f
[k ac:qo kd nf/
'kw, d psmef
]0dpm&ç yDwçd okcç {u*¾wmç psmeft*Fg (4)yg;ESiw hf uG jzpfaom 'kw, d psmef ukov kd pf w d }f [k
ac:qkd onf/
wwd,psmef
]yDwçd okcç {u*¾wmç psmeft*Fg (3)yg;ESiw hf uG jzpfaom wwd,psmefuo k v kd pf w
d }f [k ac:qkd
onf/
pwkwp¬ smef
]okcç {u*¾wmç psmeft*Fg (2)yg;ESiwhf uG jzpfaom pwkwp¬ smef ukov kd pf w d }f [k ac:qo kd nf/
yÍörpsmef
]Oayu©m? {u*¾wm psmeft*Fg (2)yg;ESiw hf uGjzpfaom yÍörpsmefuo k v kd pf w d }f [k ac:qo kd nf/
GH
44
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
psmef0ifpm;jcif;
tjcm;Mum;pdwrf sm; vH;k 00ifrvmawmhbJ ur®|mef; tm½Hak y:ü ½Irw S pf w d u f kd pdwBf uKd ut
f csed Mf um
Mumxm;Edik Nf y;D psmefpw d rf sm; qufwu kd jf zpfaejcif;udk psmef0ifpm;onf[k ac:qo kd nf/
psmef&&Sdaom psmevmbD yk*¾dKvfonf psmef0ifpm;aecdkuf ½lyg0p&psmefpdwfrsm;jzpfae\/ psmef
r0ifpm;aomtcg r[mukov kd pf w
d rf sm;tjzpfrsm;aewwfonf/
psmevmbD yk*Kd¾ vrf sm;onf tukov kd w
f &m;rsm;udk 0dur© eÇ y[mefjzifh tcsed Mf umMum y,fcmG xm;
EdkifMuonf/ orxur®|mef;tm½Hkwpfckay:ü ½IMunfhaeaom pdwfonf pGJpGJNrJNrJuyfaeaomtcg
umr*kPt f m½Hwk u Ykd v
kd ckd siaf om]avmb}?rausreyfaom]a'go}?ai;armawGa0wwfonf]h arm[}
ponfh tukov kd f eD0&Pw&m;rsm; uif;uGmaeonf/ eD0&Pw&m; (5)yg;wdo Yk nf psmeftp&Sad om
ukov kd w
f &m;rsm;udk wm;jrpfyw d yf ifwwfaom w&m;jzpfonf/
psmeif toD;oD;wdu
Yk y,faom eD0&Prsm;
a
EF
k
k
(c) ½lyg0p& 0dygupf w d f (5)yg;
xdkpdwfrsm;onf ½lyg0p& ukodkvfpsmefpdwfrsm;aMumifhjzpfay:vmaom tusdK;pdwfrsm; jzpfMu
onf/ rSeüf xifvmaom yH&k yd o f nf rSeMf unfo h El iS hf wpfxyfwnf; wlno D uJo h Ykd tmEkabmfBu;D rm;aom
½lyukov kd t
f aMumif; pdwEf iS hf ½ly0dyguf tusKd ;pdww f o Ykd nf wpfxyfwnf;wlnMD uonf/
½lyukov kd pf w
d \
f tusKd ;0dyguo f nf {uEÅ tvGew f ud s rSeuf efonf/ xk0d yd gupf w d f (5)yg;wk\
Yd
tusKd ;ay;jzpf&m Xmeum; (tonowfMuOf)½lyjA[®m(15)bHük Oyygwf y#doaE¨tusKd ;udk ay;ojzifh
y#doaE¨ç b0ifç pkwd pdwt f jzpfjzifjh zpfonf/ psmefcsr;f omudk urÇmESichf síD Mum&Snaf v;jrifph mG cHpm;&
onf/ vljY ynfç ewfjynf paom umr (11)bHük xd0k yd gupf w d rf sm; rjzpfEikd Mf u/
a
EF
ojkljkljkljkljkl
o
3/ t½lyg0p&pdwf 12 yg;
jkljkljkljkljkl
o o
(t½lyg0p&pdwf = t½ly = t½lybHük + t0p& = ouf0ifíjzpfaom + pdwå = pdw/f )
t½lyg0p&pdwq f o kd nfrmS ½kyrf &Sad om t½ly (4)bHük rsm;aomtm;jzifh jzpfwwfaom pdwrf sm;
jzpfonf/
umrbHçk ½lybHw k üYkd vnf; xkpd smefukd usiBhf ut
H m;xkwyf gvQif &Edik af omaMumifh umrbHçk ½lybHwk Ykd
üvnf; jzpfonf/
wpfenf;tm;jzifh tm&r®Pab'pdw[ f v
k nf; ac:qo kd nf/
tm½Hk (4)rsKd ; uGjJ ym;aomaMumifh t½lyg0p&pdwf (4)rsKd ; uGjJ ym;Ny;D xyfríH ukov kd çf 0dyguçf Bu,
d m
[lí uGjJ ym;aomaMumifh (12)yg;&So d nf/
(u) t½lyg0p& ukov kd pf wd f ( 4 ) yg;
(c) t½lyg0p& 0dygupf w d f ( 4 ) yg;
(*) t½lyg0p& Bu, d mpdwf ( 4 ) yg;
t½lyg0p& psmefpw d rf sm;onf yÍörpsmef pdwrf sm;&&SNd y;D rSomvQif usiBhf utH m;xkwíf &&SEd ikd o
f nf/
½lyg0p& psmefpw d o
f nf psmeft*FgujJG ym;aomaMumifh psmefpw d rf sm;uGjJ ym;oGm;jcif;jzpfonf/ t½lypsmefpw d f
wkdYonf psmeft*Fgtm;jzifh (Oayu©m? {u*¾wm) [lí (2)yg;om&SdNyD; atmufatmufpsmef\ tm½Hkudk
vGeaf jrmufNy;D tm½Hu k jJG ym;aomaMumifh psmefpwd u f jJG ym;oGm;onf/
xdaYk Mumifh t½lyg0p&pdwf (12)yg;onf psmeft*Fgtm;jzifh yÍörpsmefEiS hf wlnaD omaMumifh o½kycf JG
vQif yÍörpsmefü xnfo h iG ;f a&wGu&f onf/ oauFwtm;jzifv h nf; ( ) Oayu©mjzifjh yNy;D yÍörpsmefEiS hf
wlnyD gonf/
GH
47
atbd"r®m yxrqifh
a
EF
t½lyg0p& ukov
kd pf w
d f (4)yg;
t½lypsmef&&SMd uaom ykxZk OfEiS hf aou©y*k Kd¾ vwf \
Ykd oEÅmefü t½lypsmefrsm; jzpfay:aepOf ]t½ly
ukov kd f psmefpwd rf sm;jzpfymG ;aeonf}[k ac:qo kd nf/
½lypsmefrsm;udk ÓPfEo YkH rl sm;twGuf (5)yg;[k owfrw S \
f / ÓPfxuforl sm;twGuf 'kw, d
psmefEiS hf wwd,psmefuakd ygi;f Ny;D ]½lypsmefav;yg;}[k owfrw S o
f nf/ tqdyk g ½lypsmef (4)yg;ESihf t½lypsmef
(4)yg;taygi;f udk ]ormywf (8)yg;}[kvnf;aumif; ? ½lypsmef (5)yg;ESihf t½lypsmef(4)yg;udk ormywf (9)
yg;[kvnf;aumif; ac:qo kd nf/
xdok rmywf (8)yg; (9)yg;udk y0wåu d mvwGif &yH&k enf; (2)rsKd ;&So
d nf/ a&S;b0tqufqufu
ormywf (8)yg;udk &&Sad tmif tm;xkwcf MhJ uí qkawmif;cJMh uolrsm;onf ,ckb0wGif avmukw&å m
r*f&&So d nfEiS hf wpfNyKd ief uf avmuDpsmeformywfrsm;udk &&SMd uonf/ xdpk smefrsKd ;udk ]r*¾o'd pd¨ smef}[k
ac:qo kd nf/ orxw&m;udk pepfwus BuKd ;pm;tm;xkwrf aI Mumifh &&Sad om psmefukd ]orxmEka,m*y#dd
v'¨psmef}[k ac:qo kd nf/
k
k
tmumomeÍöm,weukov
kd pf w
d f
a
EF
xdpk smefpw
d o
f nf Oayu©mç {u*¾wm psmeft*Fg (2)yg;om&Sad omaMumifh Oayu©mç {u*¾wmpsmef
t*Fg (2)yg;ESiw
hf uGjzpfaom ]tmumomeÍöm,we ukov kd pf smefpw
d }f [k ac:qo
kd nf/
k
k
0dnmPÍöm,we ukov
kd pf w
d f
tmudÍn
ö m,we ukov
kd pf w
d f
(tmudÍn
ö m,we = tmudÍn ö = e-udÍeö (ew¬d - udÍeö ) =tmumomeÍöm,we pdw[ f ak c:qakd om
yxrm ½ky0Ü n
d mPf (0g)vH;k 0t<uif;tuserf &Sjd cif; + tm,we = wnf&m)
]tmudÍn ö m,wepdw}f qdo k nfrmS yxr t½ly0dnmPfpw d \ f pd;k pOf;rQ t<uif;r&Sd (ew¬ad bm
ynwf)udk tm½Hjk yKaom psmefpw d \
f wnfae&m[k t"dymÜ ,f&onf/
'kw,d m½kypÜ smefukd ESpo f ufjcif; eduEÅu
d if;oGm;vQif ew¬ad bmynwftm½Hu k kd tm½Hjk yKí ]Oayu©mç
{u*¾wmpsmef t*Fg(2)yg;ESiw hf uGjzpfaom tmudÍn ö m,we ukov kd pf w
d }f jzpfay:onf/
k
k
ae0onmemonm,we ukov
kd pf w
d f
a
EF
k
k
t½lyg0p& 0dygupf w
d f (4)yg;
1/ ]tmumom eÍöm,we 0dygupf w d }f onf tmumomeÍöm,webHük jzpfaom t½lyjA[®mBu;D
wk\
Yd y#doaE¨pw d çf b0ifpw d çf pkwpd wd f jzpfonf/
2/ ]0dnmPÍöm,we 0dygufpdwf}onf 0dnmPÍöm,webHküjzpfaom t½lyjA[®mBuD;wdkY\
y#doaE¨pwd çf b0ifpw d çf pkwpd wd f jzpfonf/
3/ ]tmudÍönm,we 0dygufpdwf}onf tmudÍönm,webHküjzpfaom t½lyjA[®mBuD;wdkY\
y#doaE¨pw d çf b0ifpw d çf pkwpd wd f jzpfonf/
4/ ]ae0onmemonm,we0dyguf}pdwfonf ae0onmemonm,webHküjzpfaom
t½lyjA[®mBu;D wd\ Yk y#doaE¨ç b0ifç pkwpd w d jf zpfonf/ k
k
t½lyg0p& Bu,
d mpdwf (4) yg;
t½lyg0p& Bud,mpdwfonf psmedu&[EÅmyk*¾dKvfwdkY\ oEÅmefüjzpfaompdwfjzpfonf/ t½ly
&[EÅm jA[®mBu;D rsm;&S&d m t½lybHw
k üYkd trsm;tm;jzifjh zpfNy;D t½lypsmefukd &&SMd uaom umrbHçk ½lybH&k dS
&[EÅm yk*Kd¾ vw
f \
Ykd oEÅmefüvnf;jzpfEikd yf gonf/
.........................m h n........................
o
jkljkljkljkljkl o
4/ avmukw&å mpdwf
jkljkljkljkljkl
o o
(avmukw&å mpdwf = avmu = umrç ½lyç t½ly avmuoH;k yg;rS + Owå&m = vGwaf jrmufaom (0g)
jrifjh rwfaom + pdw)f
avmukw&å mpdwq f okd nfrmS umrç ½lyç t½ly[kqt kd yfaom avmuoH;k yg;rS vGwaf jrmufaom
pdwf (0g) avmu oH;k yg;xufomvGejf rifjh rwfaompdwjf zpfonf/
avmukwå&mqdkonfrSm r*fpdwfç zdkvfpdwfwdkY\ trnfemrjzpfonf/ avmukwå&mpdwfwdkYrSm
]0dyóem ,medu yk*Kd¾ v\ f tpGr;f jzifh (8)yg;? orx,medu yk*Kd¾ v\
f tpGr;f tm;jzifh tus,f (40)yg;
jzpfymG ;onf/
GH
50
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
k
k avmukw&å mpdwt
f usO;f (8)yg;
r*fpw d f (4)yg;ESihf zdv
k pf w
d f (4)yg; aygi;f (8)yg;udk avmukw&å m pdwt
f usO;f (8)yg;[kac:qo
kd nf/
avmukw&å mpdwf (8)yg;udk tus,f (40)yGm;aomtcg aomreóç Oayu©mESpyf g;vH;k ü yg&dS
aomaMumifh avmukw&å mpdwt f usO;f (8)yg;onf aomreówGiv f nf;aumif;? Oayu©mwGiv f nf;
aumif; oGi;f ,l a&wGuEf ikd o f nf/
rSwcf suf / / avmukw&å m tusO;f (8)yg;udk tus,f (40) a&wGu&f mü rlv r*fpw d ?f zdv
k pf w
d f (8)yg;
wdo
Yk nf tus,f (40)a&wGu&f mü yg0ifNy;D jzpfí tusO;f (8)yg;udk xyfríH xnfo
h iG ;f a&wGu&f ef rvdyk g/
GH
51
atbd"r®m yxrqifh
a
EF
k
k
r*fpw
d f (4)yg; (avmukw&å mukov
kd pf w
d f 4yg;)
or®m'd|dpaom r*¾if (8)yg;taygif;tpkudk ]r*f}[k ac:qdkonf/ xdkr*fESifh,SOfaompdwfudk
]r*fpw d }f [lí ac:q\ kd / r*fpw
d jf zpfay:vmonfEiS w hf pfNyKd ief uf qdik &f mudavomwdu
Yk kd y,fowfEikd Nf y;D
edAmÁ efukd tm½Hjk yKEikd o
f nf/
h udavomwdkYudk y,fowfí edAÁmefudk tm½HkjyKaomtm;jzifh oGm;a&mufwwfaomaMumifh
]r*f}[lí ac:qo kd nf/
h edAmÁ efukd &SmrS;D wwfaomaMumifv h nf; ]r*f}[kac:onf/
h edAmÁ efvv kd m;olwYkd &SmrS;D tyfaomaMumifv h nf; ]r*f}[lí ac:qykd gonf/
r*fonf udavomwnf;[laom rD;udk Nird ;f owfvu kd o
f nfh oabmjzpfonf/
k
k
aomwmywdrå *fpw
d f
a
EF
k
k
ou'g*grrd *f
tem*grrd *f
t&[wår*f
a
EF
k
k
zdvk pf w
d f (4) yg;
aomwmywåd zdkvfpdwfonf aomwmywådr*fpdwf\ tjcm;rJhü wpfqufwnf; jzpfaom
zdkvf(tusKd;)pdwfjzpfonf/ xdkYaMumifh zv= zdkvfqdkonfrSm r*fukodkvf\tusKd;jzpfonf/ zdkvfESifh
,SOaf ompdwu f kd zdvk pf w
d [
f íl ac:qo kd nf/
r*fpw d wf u Ykd udavomwdu Yk kd y,fowfNy;D í zdvk pf w
d w f u
Ykd udavomudk y,fowf&ef udprö &Sd
awmhay/ avmb? a'go? paom udavom w&m;rsm; Nird ;f at;oGm;onfh oabmudk ]zdv k pf w
d }f [kac:
onf/ owfNyD;aomrD;udka&jzifh xyfrHavmif;ay;ouJhodkY Nidrf;at;oGm;onfh oabmjzpfonf/
Oyrm-&efoludk tpowfatmifjrifNyD;aom ppfolBuD;onf tpOftNrJ at;csrf; rIudkcHpm;&ouJhodkY
zdv
k pf w
d rf sm;í Burd zf efrsm;pGm at;Nird ;f csr;f omrIukd cHpm;Ekid o
f nf/
k
k
zdv
k pf w
d f (4) yg; uGjJ ym;&yHk
r*fuo k v kd pf w
d f (4)yg;&Sad omaMumifh r*fpwd \f tusK;d jzpfaomzdv
k pf w
d w
f o
Ykd nfvnf; r*fpw
d f
OD;a&ESihf wlnpD Gm (4)yg; uGJjym;onf/
1/ aomwmywåzd v
kd pf w
d f
(aomw = avmukw&å mr*¾i&f pS yf g;wnf;[laom t&d,m a&t,OfoYkd + tmywåd
a&S;OD;pGma&mufaom + zv = zdv k f + pdwå = pdw)f
avmukwå&m t&d,mr*¾if&Spfyg;odkY a&S;OD;pGm a&mufaomtusKd;zdkvfpdwfudk ]aomwmywåd
zdv
k pf w
d }f [kac:qo
kd nf/
2/ ou'g*grzd v
kd pf w
d f
(ouð = wpfBurd f + tm*grd = umrok*wdbHo k Ykd jyefvmwwfol + zv =
zdv
k f = pdwå = pdw)f
umrok*wdbHkodkY wpfBudrfom jyefvnf y#doaE¨wnfaom yk*¾dKvf\ zdkvfudk ]ou'g*grdzdkvf} [k
ac:onf/ xdzk v
kd Ef iS hf ,SOaf om ]pdw}f udk ]ou'g*grzd v
kd pf w
d }f [kac:qo
kd nf/
3/ tem*grzd v
kd pf w
d f
(tem*grd = umrbHo
k Ykd vH;k 0jyefrvmaomol\ + zv = zdv
k f + pdwå = pdw)f
þumrbHkü vHk;0 y#doaE¨raeawmhrnfh yk*¾dKvf\zdkvfudk ]tem*grdzdkvf} [kac:qdkonf/
xdzk v
kd Ef iS hf ,SOaf ompdwu
f kd ]tem*grzd v
kd pf w
d }f [líac:qo
kd nf/
GH
54
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
4/ t&[wåzv
kd pf w
d f
(ylaZmftxl;udk cHxu
kd af om &[EÅmyk*Kd¾ v\f zdv
k pf w
d u
f kd ]t&[wåzv
kd pf w
d }f [kac:qo
kd nf/)
k
k
taombepdwf
wifwh ,faom tavmb[dww f EYkd iS hf vnf;aumif;? o'¨g? owd paom ]aombeapwodw}f
wdEYk iS hf vnf;aumif; r,SOaf omaMumifh ]taombepdw}f [kac:qo kd nf/
(u) tukov kd pf w
d f (12)yg;wdu Yk kd taombepdw[ f ak c:&jcif;onf tjypf&ídS rwifw
h ,f
aom ]avmb} ponfh [dww f EYkd iS hf ,SOaf omaMumifh jzpfonf/
( c ) t[dwfpdwf (18) yg; wdkYudk taombepdwf[k ac:qdk&jcif;onf tjypfr&Sd wifhw,f
aom ]tavmb} ponfh [dww f EYkd iS hf r,SOaf omaMumifh jzpfonf/
k
k
aombepdwf
o'¨g? owd paom aombeapwoduwf EYkd iS hf ,SOíf jzpfaompdwrf sm;jzpfí]aombe} pdwrf sm;
[kac:qo
kd nf/
aombepdwf tusO;f (59) yg;? tus,f (91) yg;
aombepdwf tusOf; tus,f
1/ umraombepdwf 24 yg; 24 yg;
2/ ½lyaombepdwf 15 yg; 15 yg;
3/ t½lyaombepdwf 12 yg; 12 yg;
4/ avmukwå&maombepdwf 8 yg; 40 yg;
aombepdwfaygif; = 59 yg; 91 yg;
GH
55
atbd"r®m yxrqifh
a
EF
umraombepdwf (24)yg;
1/ r[mukov kd pf w
d f 8 yg;
2/ r[m0dygufpdwf 8 yg;
3/ r[mBu,d mpdwf 8 yg;
umraombepdwaf ygi;f = 24yg;
a
EF
k
k
r[*¾Kwpf w
d f (27)yg;
1/ ½lyg0p&pdwf 15 yg;
2/ t½lyg0p&pdwf 12 yg;
r[*¾Kwpf w d af ygi;f = 27 yg;
r[*¾Kwpf w d f ( r[*¾w = r[m = jrwfonftjzpfoYkd + *w = a&mufaompdw)f
psmef&aom jrifjh rwfow l Ykd &tyfa&muftyfaomaMumifh ]r[*¾Kw}f pdw[ f ak c:onf/
(atmufwef;usaom umre,frS vGwaf jrmuf&ef eD0&Pw&m;wdu Yk kd y,fcmG Edik af omaMumifh
jrifjh rwfo[ l qk &kd \/) k
k
pdwt
f usO;f 89 yg;? tus,f 121 yg;
a
EF
a
EF
tAsmuwpdwf = 0dygupf w
d Ef iS hf Bu,d mpdwf (2) &yfaygi;f udk tAsmuwpdw[
f k
ac:onf/
3/ a0'emab'
pdwftusOf; tus,f
1/ + = aomreó a0'em 30yg; 62 yg;
2/ > = a'greó a0'em 2 yg; 2 yg;
3/ _ = Oayu©ma0'em 55 yg; 55 yg;
4/ = 'ku©a0'em 1 yg; 1 yg;
> >
a
EF
4/ a,m*ab'
(orÜ,w
k ?f 0dy,
Ü w
k pf w
d rf sm;udk cGJjcm;jyjcif;)
orÜ,wk pf w
d f 0dy,
Ü wk pf w
d f
1/ tukov
kd pf w
d f 8 yg; 4 yg;
2/ umraombepdwf 12 yg; 12 yg;
_ . 0d .
t +H + −H − >
o +H + −H − > _. O
. }
t +H + −H − r[muk t + H + −H − r[mBu,
d m
o +H + −H − 8 yg; o + H} + −H }
− 8 yg;
t +H + −H − r[m0dyguf
o +H + −H − 8 yg; }
(.) = orÜ,w
k f pdwf ( ) 0dy,
Ü w
k pf w
d f
rSwcf su/f 'd|?d y#dC? 0dpu d pd mä ? O'¨p?ö ÓPf[al om apwoduf wdEYk iS hf ,SOaf om pdww f u Ykd kd orÜ,w k f
pdw[ f íl ac:qNkd y;D r,SOaf om pdww f u Ykd kd 0dy,
Ü w
k [f k ac:q&kd onf/
t&Sit f Ek½'k g¨ \ tvdt k &? t[dwpf w d ?f r[*¾Kwpf w d Ef iS hf avmukw&å mpdww f u Ykd kd orÜ,w k f
[kvnf;aumif;? 0dy, Ü wk [ f íl vnf;aumif; cGJjcm;rjyaomaMumifh tukov kd pf w d f 12 yg;
ESihf umraombepdwf (24)yg;wdu Yk o kd m orÜ,w k ?f 0dy,
Ü w k f cGjJ cm;jy&ef vdo
k nf/ <uif;aom
pdww f u Ykd kd a,m*tm;jzifh txl;cGJjcm;jyjcif;r&Syd g/
GH
60
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
5/ ocFg&ab'
(tocF g&u
d ? oocF g&u
d tm;jzifh pdww
f u
Ykd kd cGjJ cm;jyjcif;)
tocFg& du oocFg& du
1/ tuko dkv fp dw f 5 yg; 5 yg;
2/ umraombepdw f 12 yg; 12 yg;
pkp ka ygi f; = 17 yg; 17 yg;
6/ psmeab'
(psmefpw
d f 67 yg; udk psmeab'tm;jzifh cGJjyyH)k
avmuDp sm efp dw f avmukw å& mpsm efp dw f avmuD? avmukw å& mpsm efp dw f
1/ yxrpsm ef 3 yg; 8 yg; 11 yg;
2/ 'kw d, psm ef 3 yg; 8 yg; 11 yg;
3/ wwd, psm ef 3 yg; 8 yg; 11 yg;
4/ pwkw ¬p sm ef 3 yg; 8 yg; 11 yg;
5/ yOör psm ef 15 yg; 8 yg; 23 yg;
aygi f; = 27 yg; aygi f; = 40 yg; aygi f; = 67 yg;
a
EF
7/ r*¾ab'
(r*fpw
d rf sm;udk cGJjcm;jyjcif;)
r*fpdwftusOf; tus,f
1/ aomwmywådr*fpdwf 1 yg; aomwmywådr*fpdwf 5 yg;
2/ ou'g*grdr*fpdwf 1 yg; ou'g*grdr*fpdwf 5 yg;
3/ tem*grdr*fpdwf 1 yg; tem*grdr*fpdwf 5 yg;
4/ t&[wår*fpdwf 1 yg; t&[wår*fpdwf 5 yg;
r*fpdwftusOf; 4 yg; r*fpdwftus,f = 20 yg;
8/ tm& r®Pab'
(t½lyg0p&pdwf 12 yg;udk cGJjcm;jyjcif;)
1/ tmumomeOöm,we ukov
dk ?f 0dygu?f Bu,
d mpdwf 3 yg;
2/ 0dnmPOöm,we ukov
dk ?f 0dygu?f Bu,
d mpdwf 3 yg;
3/ tmudOn
ö m ,we ukov
fkd ?f 0dygu?f Bu,
d mpdwf 3 yg;
4/ ae0onm emonm,weukov
fkd ?f 0dygu?f Bu,
d mpdwf 3 yg;
tm&r®P ab'pdwf pkpak ygi;f 12 yg;
9/ ÚmPab'
(ÚmPorÜ,w
k f ESihf ÚmP0dy,
Ü w
k pf w
d rf sm;udk cGJjcm;jyjcif;)
ÚmPorÜ,w
k pf w
d f ÚmP0dy,
Ü w
k pf w
d f
a
EF
k
k
pdwfydkif;qdkif&m rSwfom;zG,f&mrsm;
tukov0dygupf w
d f (7) yg; tusK;d ay;yHk
tukov0dygupf w
d f 7 yg; y#doaE¨tusK;d y0wåt
d usK;d
1/ Oayu©moEÅ&D P 1 yg; y#doaE¨tusK;d y0wåt
d usK;d
2/ <uif; 6 yg; y0wåtd usK;d
t[dwu
f o
k v0dygupf w
d f (8) yg; tusK;d ay;yHk
t[dwu
f o
k v0dygupf w
d f 8 yg; y#doaE¨tusK;d y0wåt
d usK;d
1/ Oayu©moEÅ&D P 1 yg; y#doaE¨tusK;d y0wåt
d usK;d
2/ <uif; 7 yg; y0wåtd usK;d
t[dwu f ok v0dygupf w
d f (8) yg;\ y0wåt
d usK;d onf umr (11) bHEk iS hf tonowfMuOf ½ly
(15) bHk wdüYk vnf; xdu
k o
f nht
f m;avsmpf mG jzpfonf/
a
EF
oAÁnKwÓPfESifh t&[wår*fÓPftxl;
a
EF
k
k oAÁnKwÓPfESifhwlaompdwf
raem'Gg&m0ZÆe;f pdwo f nf bk&m;&Si\
f oEÅmefawmfü jzpfcu
kd f tukerf usetf vH;k pHu
k kd tm½Hjk yKEikd f
aomaMumifh ]oAÁnKwÓPf} r[kwaf omfvnf; oAÁnKwÓPfEiS w hf al ompdw[f k ac:qEkd ikd o
f nf/
qifajymifBu;D ESiw
hf al om r[m*Zpdw[ f íl vnf; ac:\/
k
k
tusKd;0dygufpdwfcsif;uJGjym;yHk
1/ ½lyç t½lyç avmukw&å m ukov kd pf w d wf o
Ykd nf wlnaD omtusK;d udak y;\/
½lyç t½ly ukov kd w
f o Ykd nf (ukov kd f (5) rsK;d &Sv
d Qif (5) rsK;d ç ukov
kd f 4 rsK;d &Sv
d Qif 4 rsK;d ) tjcm;rJh
b0ü NrJaomtusK;d udak y;\/
2/ umrukov kd o
f nfum; wlaomtusK;d ç rwlaomtusK;d [lí (2) yg;pHk tusK;d ay;\/
(u) r[mukov kd \ f tusK;d jzpfaom r[m0dygujf zpfay:jcif;onf wlaomtusK;d udk ay;jcif;
jzpfonf/
(c) r[mukodkvfaMumifh t[dwfukov0dygufjzpfay: jcif;onf rwlaomtusKd;udk
ay;jcif;jzpfonf/
k
k
pdwfwpfck,kwfudk;q,fü ygaomfvnf; twdk;tavsmh r&Sdaompdwf (2) yg;
pdwfydkif;NyD;\/
GH
atbd"r®m yxrqifh 65
a
EF
pdwfydkif;
1954 - ckESpf
1/ umrm0p&? ½lyg0p&? t½lyg0p&? avmukwå&mpdwfac:&jcif;taMumif;udk toD;oD;azmfjyí
4if;pdwt f oD;oD;wd\ Yk o½kyu
f kd taygif;ocsmF rQ xkwjf ycJyh g/
2/ ÓPorÜ,w k o f mjzpfí tocFg&durjzpfaom umrm0p&pdw?f tocFg&duomjzpfí ÓPorÜ,w k f
rjzpfaom umrm0p&pdw?f ESpyf g;pHjk zpfaom umrm0p&pdw?f ESpyf g;pHrk jzpfaom umrm0p&pdww
f uYkd kd
4if;wd,
Yk OS Ef ikd af om apwoduEf iS w hf uG toD;oD;azmfjycJyh g/
1955 - ckESpf
1/ tbd"r®ww ¬ &m;rsm;udk xkwjf yí
4if;wdw Yk iG f y&rw¬w&m;wd\
Yk t"dymÜ ,fwpfcpk D &Si;f vif;jyyg/
2/ ½lyg0p&pdwfrSm wpfq,hfig;ck&Sdí t½lyg0p&pdwfrSm wpfq,fhESpfckom&Sd&jcif;\ taMumif;wdkYudk
&Si;f vif; ajzqdyk g/
1956 - ckESpf
1/ t[dwOf ayu©mwdo Yk nf wpfrsKd ;wpfrsKd ;vQif tb,frQp&D ydS goenf;/ Oayu©mr[kwaf om t[dwpf w d f
wduYk vkd nf; a&wGujf yyg/
2/ umaraw0Doygumedü aw0Dot&cGjJ cm;jyqdNk y;D vQif ukov0dyguf Oayu©mrnfrQ tukov0dyguf
Oayu©mrnfrQ[k ajzqdck yhJ g/
3/ t½lypdwf wpfq,fEh pS yf g;wdo Yk nf psmeft*Fgaygif; tb,frQpED iS hf jynfph MkH uygoenf;/
4if;t½lypdww f uYkd dk rnfonfph smefü a&wGut f yfaMumif;udv k nf; taMumif;ESiw hf uG &Si;f vif;jyyg/
4/ yOörpsmefpw d f (23)yg;wdu Yk kd a&wGujf ycJyh g/
5/ 'd|*d worÜ,w k Ef iS hf tocFg&dujzpfjcif;taMumif;wdu Yk kd &Si;f vif;pGm azmfjyyg/
6/ r[*¾Kwfukodkvf? avmukwå&mukodkvfwdkYudk umrm0p& ukokdvfuJhodkY r[m[k tb,faMumifh
rqd&k jcif;udk &Si;f vif;azmfjyyg/
7/ wd[w d pf w
d Ef iS hf ,SOaf om apwodurf sm; azmfjyNy;D vQif xdak pwodurf sm;rS 'G[ d w
d af pwodu?f wd[w d f
apwoduw f u Ykd dk cGjJ cm;xkwjf yyg/
GH
66
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1957 - ckESpf
1/ y&rwfw&m;rsm;udk tusO;f tm;jzifh rnfrQ tus,t f m;jzifh rnfrQ&o
dS nf[k jyqdNk y;D vQif emrfy&rwf
½kyyf &rwfcjJG yyg/
2/ psmeftm;jzihf jym;aompdwf? tm½Hktm;jzihf jym;aom pdwfrsm;udk azmfjyyg/
3/ olwpfyg;\ tusKd ;pD;yGm;udk ysujf ym;atmif jyKvyk o f t
l m; rnfonfph w d jf zpfoenf;/
4if;pdwEf iS ,
hf OS af om apwodurf sm;udv
k nf; azmfjyyg/
1958 - ckESpf
1/ arm[rlpw d of nf tocFg&duavm? oocFg&duavm taMumif;jyajzcJyh g/
2/ t[dwpf w d wf üYkd aomreórnfrQ? Oayu©mrnfrQ&ydS goenf;/
3/ psmefqdkonfrSm pdwfavm? apwodufavm? tb,fudk psmef[kac:oenf;/
1972 - ckESpf
1/ taombPpdw3f 0-wGif aomreóo[*kwo f mjzpfí Oayu©mo[*kwrf jzpfaompdwf (2)yg;pHk
rjzpfaompdww f u Ykd kd a&wGujf yyg/
2/ avmuD0yd gufpw d rf sm;wGif Oayu©ma0'emESihf ,SOaf ompdwrf sm;udk xkwjf yyg/
3/ r[*¾Kwpf w
d w
f wYkd iG f tm½Htk m;jzifh jym;aompdw?f psmeftm;jzifh jym;aompdww
f u
Ykd kd emrnfrQ azmfjyyg/
1975 - ckESpf
1/ umrpdwf 54-yg;udk a0'em 5-yg;jzihf cGjJ cm;a0zefjyyg/
2/ psmeft*Fg 2-yg;&Sad om r[*¾KwOf ayu©mpdwrf sm;udk a&wGujf yyg/
3/ okca0'emESi, hf OS í
f psmeft*Fg 2-yg;&Sad om avmukw&å mpsmefpw d Ef iS hf okca0'emESihf r,SOb
f J psmef
t*Fg 2-yg;&Sad om avmukw&å mpsmefpw d rf sm;udk a&wGujf yyg/
1976 - ckESpf
1/ aombPpdwo f nf tusKd ;tm;jzifh rnfrQ&o
dS enf;? a&wGujf yyg/
2/ r*fpw
d t
f us,wf iG f aomreóo[*kwpf w d -f Oayu©mo[*kwpf w d w
f u Ykd kd a&wGujf yyg/
3/ pdwftus,f 121-yg;udk ukodkvf? tukodkvf? 0dyguf? Bud,mtm;jzihf cGJjcm;a&wGufjyyg/
1977 - ckESpf
1/ tukodkvfpdwf 12-yg;udk t-ocFg&dupdwf? o-ocFg&dupdwf? ocFg&uGJjym;rIr&Sdaom pdwftm;jzifh
cGjJ cm; a&wGujf yyg/
2/ pdww f pfc,
k w
k uf ;kd q,fukd blrad b'tm;jzihf a&wGujf yyg/
3/ aomwmywåd r*fpw d f 5-yg;udk psmeft*Fgjzifh a0zefjyyg/
GH
atbd"r®m yxrqifh 67
a
EF
1978 - ckESpf
1/ vlYbHküjzpfaom umrpdwf 54-yg;udk a0'em ab'enf;tm;jzifh a&wGufjyyg/ pdwf 89-yg;wGif
jrifEikd o
f nfh pdwrf sm;ukd wpfcpk aD &wGujf yyg/
2/ psmefy*k Kd¾ vw
f \
Ykd r[*¾Kwpf w
d f 27-yg;udk psmeab'enf;tm;jzifh a&wGujf yí? pdwtf us,f 121-yg;
wdwYk iG f avmukw&å m Oayu©mo[*kwpf w d rf sm;udk a&wGujf yyg/
3/ pdwt f us,f 121-yg;udk Zmwdab'enf;tm;jzifh a&wGujf yí avmuDpw d f 81-yg;wGif yxrpsmef
pdwrf sm;udk wpfcpk D a&wGujf yyg/
1979 - ckESpf
1/ vlwiG f rjywfjzpfwwfaom tukov kd pf w
d f 12-yg;wdu
Yk kd wpfcpk aD &wGujf yyg/
2/ umrbHw k iG jf zpfay:aom umrm0p&aombPpdwf 24-yg;wdu Yk kd a0'emÓPfocFg&tjym; tm;jzifh
cGjJ cm;a0zefjyyg/
3/ psmeft*Fgjym;aomaMumifh ½lyukov kd pf w d f 5-yg;jym;&onf[q k &kd m rnforYkd nfyjkH ym;&onfudk a&;om;
azmfjyyg/
1980 - ckESpf
1/ pdwf 89-yg;wGif rwifw
h ,faom taombPpdwrf sm; rnfrQyg0ifaeonfukd azmfjycJyh g/
2/ avmuDpsmefpwd f tb,fEpS yf g;&Syd goenf;? a&wGujf yyg/
3/ umrpdw-f r[*¾Kwpf w
d -f avmukw&å mpdww f Ykd rnfrQp&D adS Mumif; ocFsmrQom azmfjycJyh g/
1981 - ckESpf
1/ tukov kd pf wd -f t[dwpf w
d w f rYkd S <uif;aom aombPpdww f uYkd kd a&;om;azmfjyyg/
2/ ½d;k ½d;k vlw\ Ykd pdwx f uf xl;jcm;aom r[*¾Kwpf smefpw d af ygif; rnfrQ&o dS nf[k a&wGuaf zmfjycJyh g/
3/ avmuDpw d f 81-yg;ü ukov kd pf w
d -f 0dygufpwd -f Bu,
d mpdwf rnfrQp&D adS Mumif; ocsmF rQ a&;om;azmfjycJyh g/
1982 - ckESpfO
1/ razmufrjyefaomaMumifh y&rwfrnfaom w&m;rsm;udk a&wGujf yí pdwrf nfaom y&rwfw&m;\
ta&twGuf ocsmF rQuo kd m tusO;f enf;-tus,ef nf;tm;jzifh azmfjyyg/
2/ tukovkd w
f &m;\ tusKd ;jzpfaom 0dygufpw d rf sm;udk wpfcpk aD &wGujf yyg/
3/ t&d,m yk*¾dKvfwdkYom &xdkufaom avmukwå&mpdwf 8-rsdK;udk a&wGufazmfjyyg/
GH
68
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1983 - ckESpf
1/ vlüjzpfaom tukov kd pf w
d rf sm;udk jynfph pkH mG azmfjyyg/
2/ &[ef;oHCmrsm;tm; qGr;f avmif;vSLaomtcg jzpfay:wwfaom ukov kd pf w
d rf sm;teuf pdwEf pS rf sKd ;rQ
om a&;jyyg/
3/ psmef&aom yk*Kd¾ vt
f m;jzpfay:wwfaom aomwmywård *fpw d f 5-rsKd ;udk azmfjyyg/
1984 - ckESpf
1/ oN*KØ [u f sr;f tp yPmrwGif azmfjyaom bk&m;*kP-f w&m;*kP-f oHCm*kPaf wmfwu Ykd kd a&;om;cJyh g/
2/ pdwf 89-yg;wdw Yk iG f rwifw
h ,faom taombPpdwEf iS hf wifwh ,faomaombPpdww f u
Ykd kd cGjJ cm;
azmfjyyg/
3/ pdwu
f t kd usO;f enf;-tus,ef nf;cG&J mwGif tukov
kd pf w
d üf tusO;f tus,&f ydS goavm/ rnfonfph w d f
ü tusO;f -tus,cf yJG goenf;/
1985 - ckESpf
1/ trSef&Sdvsuf azmufjyefaom w&m;? razmufjyefaom w&m;wdkYudk xkwfjyyg/
2/ tjypfr&S[ d k cH,v l suf olwyg;ypön;f udk cd;k ,loEl iS hf tjypf&rdS eS ;f odvsuf cd;k ,low
l t
Ykd m; jzpfEikd af om
pdww
f uYkd kd jynfph pkH mG azmfjyyg/
1986 - ckESpf
1/ olwpfyg; tm;ay;wdkufwGef;rIaMumifhjzpfaom oocFg&du tukodkvfpdwfrsm;udk ukefpifatmif
a&wGujf yyg/
2/ um,0dnmPfpw d f (2) ck\ xl;jcm;rI (2) ckukd a&;om;Ny;D vQif umrpdwf (54) yg;udv
k nf; ukov
kd f
tukov kd 0f yd guf Bu,d mtm;jzifh cJjG cm;a0zefjyyg/
3/ pdwftus,f (121) yg;wGif psmefpdwfaygif; rnfrQyg0ifygoenf;// xkwfjyNyD;vQif t½lyg0p&pdwf
&oifah om psmeft*Fgrsm;udv k nf; ajzqdyk g/
1987 - ckESpf
1/ tbd"r®m ckEpS u f sr;f 0,f tus,af [mawmfrt l yfaom tbd"r®mw&m;wdo Yk nf ynwfrzuf y&rwf
oufouftm;jzifh rnfrQ&ydS goenf;/ ,if;w&m;wpfcpk \ D taygif;ocsmF toD;oD;udo k m azmfjyyg/
2/ Oayu©mo[*kwfr[kwfaom t[dwfpdwfrsm;udk ukefpifatmif a&wGufjyNyD;vQif ,if;pdwfwdkYudk
0dyguf? Bu, d mtm;jzifh cJjG cm;jyyg/
3/ rdrd\tdrfwGif udk;uG,fxm;aom Ak'¨½kyfyGm;qif;wkawmftm; tusKd;odjrifÓPfESifh,SOfí aeYpOf
bk&m;&Scd ;kd Muaom Ak'b ¨ mom0ifwt Ykd m; jzpfciG &hf o
dS rQ r[mukovdk pf w
d w
f u Ykd kd wpfyg;pD ajzqdyk g/
GH
atbd"r®m yxrqifh 69
a
EF
1988 - ckESpf
1/ olwpfyg;ypönf;udk rw&m;vdkcsifaom olwdkYü jzpfay:onhftukodkvfpdwfo½kyfudk wpfckcsif;
xkwjf yyg/
2/ ]]pdww
f pfc, k w
k u
f ;kd q,f}} [laom pum;udk ]]pdww
f pfc?k ½kyu
f ;kd q,f}} [k oHwal Mumif;uJG taumufvGJ
vsu&f &dS m trSeaf &mufatmif &Si;f vif;cJyh g/
3/ avmuDe,fy,frS pdwrf sm;udk Zmwdab'enf;t& azmfjyyg/
1989 - ckESpf
1/ vlüjzpfaom tukov kd pf w
d wf w
Ykd iG f a'goaMumifjh zpfaompdw?f arm[aMumifjh zpfaompdww f uYkd kd wpfcpk D
xkwjf yí Oayu©m? aomreó? a'greó rnfrQp&D o dS nfuv kd nf; taygif;ocsmF rQ azmfjyyg/
2/ ,SOzf uf[w d rf &Sad om Bu, d mpdwrf sm;udk xkwaf zmfjyí t[dwpf w d v
f m um,0dnmPfEpS cf \k xl;jcm;
csuu f v
kd nf; a&;jyyg/
3/ rdcifb&k m;&Scd ;kd onfukd twk,í l rdcifab;rS 0rf;ajrmuf0rf;omjzifh bk&m;&Scd ;kd aom uav;i,ftm;
rnfonhu f ok v kd pf w
d jf zpfygoenf;/ azmfjyí aomwmywård *fpw d f tus,if g;yg;udv
k nf; a&;jycJyh g/
1990 - ckESpf
1/ wifw h ,faom ]]aombepdw}f } wdu Yk kd tusO;f tm;jzifh a&wGujf yí? om,memaysmzf ,
G af om oDcsi;f oH
udk Mum;&mü jzpfay:aompdwu f v kd nf; azmfjyyg/
2/ ½lyukodkvfpdwf (5) yg;udk o½kyfxkwfa&wGufjyí t½lypdwfukdpsmef (5) yg;wGif tb,fpsmefü
xnfo h iG ;f &rnfuv
kd nf; ñTeMf um;jyyg/
3/ avmurS vGwaf jrmufaom avmukw&å mpdwt f us,f (40) udk tusO;f tm;jzifh a&wGuaf zmfjyí
yxrpsmef (11) yg;udv k nf; rrSm;atmif xkwaf qmifjyyg/
1991 - ckESpf
1/ oHk;q,fhwpfbHkwGif vlç ewfç jA[®mowå0gynwfpkwdkYü tbd"r®mobm0tm;jzifh xif&Sm;&Sdaom
w&m; tppfukd vd&k if;xkwí f tusO;f csKyaf &;jyyg/
2/ t,lrrSm;aomfvnf; olwpfyg;ypönf;udk vdkcsiftm;BuD;í tvdktavsmuf0rf;ajrmuf0rf;omjzifh
cd;k ,lrd olonf tb,ftukov kd pf w
d jf zifh usL;vGecf o
hJ nfukd &Si;f jyí? NyKH ;&,fru
I kd jzpfapwwfaom
pdwt f rnfukd vnf;ñTejf ycJyh g/
3/ ,ckacwfbufpkH rGr;f rHa&;wdüYk aumif;usK;d udk ajrmfjrifvsuf rdro d '´gtavsmuf 0rf;ajrmufpmG tvSLaiG
xnh0f ifvLS 'gef;Muaom olw\ Ykd oEÅmefüjzpfay:aomukov kd pf wd uf kd a&;jyí avmuDpsmefpw d rf sm;udk
vnf; rrSm;atmif a&wGujf ycJyh g/
GH
70
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1992 - ckESpf
1/ pdwaf umif;r&S[ d al om ]]pdwaf umif;}} [k ac:qdx k u
dk af om pdww f u
Ykd kd tusO;f tm;jzifh a&wGujf yí
½kyfjrifoHMum;Munfh½IaepOf t½kyfudkjrifodaompdwfESifh toHudk Mum;odaom pdwfwdkY\trnfudk
ñTejf yyg/
2/ rnfow l pfO;D wpfa,mufrQ rwdu k w f eG ;f &bJ ESpo
f uf0rf;ajrmufpmG qGr;f cHbek ;f bke;f tm; &Scd ;kd OD;csvsuf
&Sdaom uav;i,f\oEÅmefüjzpfEdkifaomukodkvfpdwfudk azmfjyí pHkprf; axmufvSrf;wwfaom
pdwfwdkY\ trnfudkvnf; ñTefjyyg/
3/ jrifjh rwfaomolwYkd &tyfaompdww f uYkd dk tusO;f tm;jzifh a&wGujf yí aumif;jrwfaom tusK;d w&m;
jzpfaompdww f uYkd v
kd nf; rSeu
f efpmG a&wGujf yyg/
1993 - ckESpf
1/ oN*KØ [u f sr;f wGif ]y&rwf}[laom pum;\t"dymÜ ,fukd &Si;f vif;a&;om;í pmajzolonf rdr\ d cE¨m
ud,k üf y&rwfppfppfw&m;ESprf nfrQ&o dS nfuv kd nf; pdppfxw k jf ycJyh g/
2/ owå0gwdkY\oEÅmefü rdef;armawGa0rIaMumifhjzpfwwfaom tukodkvfpdwfrsm;udk aumufjyí
tukov kd \ f tusK;d 0dygufjzpfaom pdww f u Ykd v kd nf; a&wGujf ycJyh g/
3/ ,ckaomf bufprkH rG ;f rHa&;wdüYk vlrsK;d jcm;bmom0ifrsm;u tvSLaiGrsm; xnh0f ifjcif;onf rnfonhf
ukodkvfrsKd;jzpfonfudk xkwfjyí umr0p&aombepdwfudkvnf; a0'em? ÓPf? ocFg&tm;jzifh
a0zefjycJyh g/
4/ pdwf (89) yg;wGif psmeab'pdw?f tmvrÁPab'pdw?f r*¾ab'pdww f \Ykd tusO;f o½kyu f kd xkwaf zmfjy
í psmeft*Fgig;yg;&Sad om ukov kd pf smefpw d u f v kd nf; rSeu f efatmifa&;om;cJyh g/
1994 - ckEpS f
1/ 0rf;ajrmufrI aomreóESiw hf uGjzpfaom tukov kd pf w d w f uYkd kd a&wGujf yí t[dwu f ok v 0dyguf
pdwf wdu Yk v kd nf; a0'emab'tm;jzifh odom½Hck jGJ cm;jyyg/
2/ vlBu;D rsm;\vrf;ñTerf u I kd cH,Nl y;D trsm;tusK;d udk arQmu f ;kd vsu?f Edik v f eG u f wå&mvrf;cif;&ef aysmaf ysmf
yg;yg; tvSLcHaeMuaom trsK;d orD;uav;rsm;\oEÅmefüjzpfEikd af ompdwu f kd azmfjyí bk&m;&[EÅm
rsm;üomjzpfaom ½lyg0p&pdww f uYkd v
kd nf; a&wGujf yyg/
3/ r*fayguf zkv d 0f if edAmÁ efjriforl sm;\jzpfqu J ok v kd pf w d w f uYkd kd tusO;f csKyaf zmfjyí avmukw&å m yÍörpsmef
0dygufpw d u f v kd nf; rrSm;atmifa&wGujf yyg/
1995 - ckESpf
1/ tjypf&rdS eS ;f odvsuf olwpfyg;ypön;f udk cd;k ,loül jzpfEikd af ompdww
f uYkd kd jynhpf pkH mG azmfjyí vlwpfa,muf
ü rsufpdESpfvHk;&Sdí ]]pu©K0dnmPfa'G}} [k ac:ygoavm? tb,fudk ]]pu©K0dnmPfa'G}} [k ac:yg
oenf;? ajzqdkyg/
2/ pG,fawmfjrwfapwDwnfaqmuf&mü aysmfaysmf&Tif&Tif todÓPf0ifí rnfolrQrwdkufwGef;&bJ
vkyt
f m;'gejyKMuaom yk*Kd¾ vrf sm;\ oEÅmefü jzpfEikd af om pdwu f kd xkwjf yí? aombepdwf tusO;f
(59)yg;udv k nf; odom½krH Q a&wGujf yyg/
GH
atbd"r®m yxrqifh 71
a
EF
1996 - ckESpf
1/ &yf&mG zGUH NzKd ;wd;k wufa&;twGuf vrf;azmufww H m;aqmuf&mü wpfO;D wpfa,mufrQ rwdu k w f eG ;f &bJ
aysmaf ysm&f iT &f iT f todÓPf,OS u f m yg0ifaqmif&u G af eol\ oEÅmefü jzpfEikd f aompdwu f kd azmfjyí
]wrvGeb f 0qdw k m &Srd &S ydS gavp}[k ,Hrk mS ;awG;awmaeolü jzpfaompdwu f v kd nf; azmfjyyg/
2/ vSyaom yef;wpfyiG u hf kd jrifawG&Y mcPü jzpfaompdwu f akd zmfjyí? umrm0p&aombepdwf (24)yg;
wdw
Yk iG f taMumif;tusKd ;rS vGwaf ompdwu f kd a0'emab'? ÓPab'? ocFg&ab'tm;jzifh cGjJ cm;jyyg/
3/ pdwt f usO;f (89)yg;wdw Yk iG f ]avmurSxu G af jrmufaompdw}f [lonf rnfonfph w d jf zpfygoenf;? wpfck
csi;f a&wGujf yí? ,if;pdwu f kd taMumif;tusKd ;tm;jzifh rrSm;atmif cGjJ cm;jyyg/
1997 - ckESpf
1/ ]pdwfxm;aumif;rGefonf pdwfxm;,kwfnhHonf} [laom avmuoHk;pum;t& pdwftus,fwGif
aumif;rGewf ifw
h ,faom pdww f u
Ykd kd blrad b'enf;tm;jzifh cGjJ cm;ajzqdí k ? umrpdwBf u,
d m (11)yg;
udvk nf; a0'emtm;jzifh a0zefjyyg/
2/ pdwftusOf; (89)yg;wGif ]tocFg&du? oocFg&du}[lí usrf;&if;ü jyqdkrxm;aompdwfrsm;udk
Zmwdab'enf;tm;jzifh odom½Hrk Qa&wGujf yí? ]0ka|m}[laomtrnfu&kd onfh pdwu f v
kd nf; azmfjyyg/
3/ avmuD? avmukw&å mpdwt f aygif;ü yxrpsmefpaompdww f Ykd rnfrQp&D MdS uonfukd ocsmF rQ toD;oD;
azmfjyí? psmef\tpdwtf ydik ;f jzpfaom w&m;rsm;um; tb,fwyYkd genf;? ajzqdyk g/
1998 - ckESpf
1/ ]b,folaoao iawrmvQifNyD;a&m}[k tjypf&SdrSef;odvsuf olwpfyg;toufudk xufoefpGm
owfavh&o dS \
l oEÅmefüjzpfaompdwu f kd jynfph pkH mG azmfjyí? umrpdwf (54)yg;wdw Yk iG f tocFg&du
pdw?f oocFg&dupdwf ESprf sKd ;vH;k r[kwaf ompdww f Ykd rnfrQp&D o
dS enf;? ta&twGurf Q azmfjyyg/
2/ a&Tw*d akH pwDawmfjrwfBu;D tm; a&Tjym;ouFe;f qufuyfyal Zmf&mü rnforl Q rwdu k w f eG ;f &bJ aysm&f iT f
pGmjzifh yg0ifvLS 'gef;aom uHusKd ;jrifod ynm&So d EÅmefü jzpfEikd af ompdwu
f kd azmfjyí? avmu"mwf
wpfciG üf trSew f u,f&adS om w&m;wdw Yk iG f azmufjyefjcif;oabm&Sad om w&m;ESihf azmufjyefjcif;
oabmr&Sad omw&m;wdu Yk kd cGjJ cm;xkwaf zmfjyyg/
GH
72
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
3/ ]psmef0ifpm;rS vGew
f ifw
h ,f}[kq&kd mü 0ifpm;Edik af om psmefww
Ykd iG f yÍörpsmefpw
d rf sm;udo
k m Zmwdab'
enf;tm;jzifv h nf;aumif;? taMumif;tusKd ;tm;jzifv h nf;aumif; a0zefjyí? bk&m;&[EÅmwdüYk om
jzpfEdkifaom rwifhw,faom pdwftrnfudkvnf; wduspGm azmfjyyg/
1999 - ckESpf
1/ oHCmawmfrsm; <uvmonfukd zl;jrif&aomrdcifu ]om;av; &Scd ;kd &Scd ;kd }[k ajymqdw k u
kd w
f eG ;f rI aMumifh
aysm&f iT pf mG &Scd ;kd aeaom uav;i,f\oEÅmefüjzpfaom ukov kd pf w
d uf kd wduspmG azmfjyí? yOörpsmefpw d f
(23)yg;ü avmuDçavmukw&å m rnfrQp&D o dS nfuv kd nf; ocsmF rQ azmfjyyg/
2/ ]aMumif;usKd ;odjrif ynm&Si}f [k trTr;f wifc&H atmif tbd"r®mynm&Siyf yD t D aombepdwf (30)udk
taMumif;çtusKd ;tm;jzifh odom½krH Q cGjJ cm;jyí? taMumif;pdwu f vkd nf; a0'emtm;jzifh a0zefjyyg/
3/ umrbHük tjzpfrsm;onfh umrpdwf (54)yg;udk Zmwftm;jzifh cGjJ cm;jyí? ukov kd pf w
d t
f us,çf 0dygufpw d f
tus,fwdkY\ ta&twGufudkvnf; ocsFmrQazmfjyyg/
2000 - jynfhESpf
1/ ]oGm;vnf;þpdwf pm;vnf;þpdw}f [lí toH;k rsm;vSaompdwu f kd bHpk w d t f aejzifh cGjJ cm;u &&Srd nfh
trnfrsm;udk azmfjyí? trSew f &m;udk zk;H uG,í f xm;wwfaom arm[rlpw d Ef pS yf g;udk vnf; wpfcck si;f
a&wGujf yyg/
2/ taombepdwf(30)wdkYwGif ]tocFg&du? oocFg&du}[kowfrSwfír&aompdwfwdkYudk odom½HkrQ
azmfjy í? ,if;pdwfwdkYwGif ]aMumif;ç usdK;vGwfpdwf}wdkY rnfrQ&SdonfwdkYudkvnf; a&wGufjyyg/
3/ olwpfyg;ypön;f udk cd;k ,ljcif;ü tjypf&rdS eS ;f rodí rdrb d mom aysm&f iT pf mG cd;k rIveG u f sL;ol\ oEÅmefü
jzpfaom tukov kd pf w
d u f kd jynfph w
kH u
d spmG azmfjyí? pdwtf us,f (121)yg;udv k nf; Zmwdab'enf;t&
a0zefjyyg/
2001 - ckESpf
1/ ]&ifxJrSm 'Gd[pdwfawGeJY}[laompum;ü 'Gd[pdwf[lonf tb,fpdwfudkac:ygoenf;? ajzqdkí
tukov kd f pdwf (12)yg;udvk nf; a0'emtm;jzifh odom½Hrk Q cGjJ cm;jyyg/
2/ vQmwpfcw k nf;&Syd gvsuf tb,faMumifh ]Zd0mS 0dnmPfa'G}ac:&onfukd ajzqdí k t[dwpf w d f (18)yg;
udv k nf; Zmwdab'tm;jzifh a0zefjyyg/
3/ tdrk if;rpGr;f jzpfaeaom bd;k bGm;rsm;\ udpBö u;D i,fukd rdrtd odpw d jf zifh aysm&f iT pf mG ulnD aqmif&u G f
ay;aeaom vli,fwpfOD;\ oEÅmefü jzpfay:aeaom ukodkvfpdwfudk jynfhpHkwduspGm azmfjyí
yxrpsmefüyg0ifaom psmeft*Fg (5)yg;udv k nf; ajzqdyk g/
4/ avmukwå&mpdwf tusOf;(8)yg;rS tus,f(40)jzpfyGm;vm&yHkudk ajzqdkí pdwftus,f (121)yg;
udv k nf; taMumif;pdw?f tusKd ;pdw?f aMumif;usK;d vGwpf w d tf m;jzifh ocsmF rQazmfjyyg/
GH
atbd"r®m yxrqifh 73
a
EF
a
EF
jrefrm - t*Fvdyfa0g[m&rsm;
2/pdwf Consciousness
4/½kyf Matter
5/edAmÁ ef Nirvana
7/a0'em Feeling
12/okc a0'em ( )
>
Physical Happiness
14/oauFw Signs
Object
23/ud,
k üf jzpfaom um,dua0'em Purely Physical Feeling
GH
atbd"r®m yxrqifh 75
a
EF
24/pdwt
f usO;f (4) rsK;d The Four Classes of Consciousness
Sphere
Sphere
Sphere
30/tukov
kd pf w
d f (12) yg; The Twelve types of Immoral Consciousness
31/t[dwpf w
d f (18) yg; The Eighteen types of Rootless Consciousness
33/tukov
kd pf w
d f Immoral Consciousness
Attachment
35/a'gorlpw
d f (2) yg; The Two types of Consciousness Rooted in
Hatred or Illwill
36/arm[rlpw
d f (2) yg; The Two types of Consciousness Rooted in
Delusion or Ignorance
39/'d|*d worÜ,w
k f Connected with Wrong View
40/'d|*d w0dy,
Ü w
k f Not Connected with Wrong View
41/tocFg&du Unprompted
GH
76
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
with Illwill
46/ Oayu©mo[*kw0f pd u
d pd mä orÜ,w
k f Accompanied with Indifference, and Connected
with Doubts
with Restlessness
51/ tukov0dygufpw
d f Immoral or Unwholesome Resultant
Consciousness
52/ t[dwu
f o
k v0dygufpw
d f Moral or Wholesome Resultant Consciousness
without - Hetu
53/ t[dwBf u,
d mpdwf Functional Consciousness without Hetu or
54/ pu©K0n
d mPf Eye - Consciousness
65/ r[m0dygufpw
d f Eight types of Resultant Consciousness or
66/ r[mBu,
d mpdwf Eight types of Functional Consciousness or
68/ ½lyg0p&ukov
kd pf w
d f (5) yg; Form - sphere Moral Consciousness - 5
69/ ½lyg0p&0dygufpw
d f (5) yg; Form - sphere Resultant Consciousness - 5
70/ ½lyg0p&Bu,
d mpdwf (5) yg; Form - sphere Functional Consciousness - 5
78/ 'kw,
d psmef Second Jhana
a
EF
86/ tmumomeÍöm,weukov
kd pf w
d f Akasanancayatana Moral Consciousness
87/ 0dnmPÍöm,weukov
kd pf w
d f Vinnanancayatana Moral Consciousness
88/ tmudÍn
ö m,weukov
kd pf w
d f Akicnannayatana Moral Consciousness
ukov
kd pf w
d f Consciousness
96/ zdv
k pf w
d f (4) yg; Resultant Supramundane Consciousness
97/ aomwmywåzd v
kd pf w
d f Sotapatti Fruit - Consciousness
98/ ou'g*grdzv
kd pf w
d f Sakadagami Fruit - Consciousness
99/ tem*grdzv
kd pf w
d f Anagami Fruit - Consciousness
100/ t&[wåzv
kd pf w
d f Arahatta Fruit - Consciousness
H H H H H H H
atbd"r®m yxrqifh
a
uuuuuuuuuuuuuuu
u u u u u u u u u u uu
u u u u u u u u u u uu
oHo&mvrf;ñTeftbd"r®moifwef;
tbd"r®m (yxrqifh)
apwoduyf ikd ;f rSwpf k
uuuuuuuuuuuuuuu
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
GH
atbd"r®m yxrqifh 79
a
EF
c apwoduyf ikd ;f c
c
]apwodu}f [k jrefrmvdk a&;xH;k jyKaom a0g[m& pum;onf ygVo d '´g apwodu udk jrefrmrIjyK
xm;jcif; jzpfonf/
(1) pdwfürSDwG,f? pdwfudkjc,fvS,faom oabmw&m;? (2) {ukyÜg'paom vu©Pm 4-yg;ESifh
jynfph íkH ? pdwüf ,SOv f sujf zpfMuaom 'dGynmo (52) yg;aom "r®moabmw&m; wduYk kd apwodu[ f k
ac:qo kd nf/
c capwoduf vu©Pm (4) yg;c
(jzpf? csKy?f rS?D tm wlav;jzm t*Fg,OS ef rd w
d )f
(1) {ukygÜ ' = pdwEf iS hf twljzpfjcif;? (jzpf)
(2) {ueda&m" = pdwEf iS hf twlcsKyjf cif;? (csKy)f
(3) {u0w¬Ku = pdwEf iS hf rS&D mwljcif;? (rS)D
(4) {umvrÁP = pdwEf iS hf tm½Hw k jl cif;? (tm)
apwoduf(52)yg;
pOf apwodufpk apwodufpktcGJ apwodufrsm;
(u) oAÁpw
d o
å m"m&Papwoduf
7- yg;
(1) tnormef;apwodupf k
13 - yg; ( c ) yudP;f apwoduf 6-yg;
(u) oAÁguo
k vom"m&P(od)Yk
armpwkuaf pwoduf 4 - yg;
(2 ) tukov kd f apwoduf pk ( c ) avmBwd apwoduf 3-yg;
14 - yg;
( * ) a'gpwkuf apwoduf 4-yg;
(u) aombeom"m&Papwoduf
19 - yg;
(3) aombeapwoduf pk ( c ) 0d&wD apwoduf 3 - yg;
25- yg; ( * ) tyÜrnm apwoduf 2 - yg;
(C) ynda`E´ apwoduf 1 - yg;
pkpak ygif; 52 - yg;
GH
80
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
ctnormef;apwoduf 13-yg;c
c
1/ tnormef;apwoduf 13-yg; qdo k nfrmS aombepdwrf sm;ESijhf zpfap taombepdwrf sm;
ESijhf zpfap ,SOw
f GJEikd af om ESpb
f uf&apwodurf sm;jzpfonf/
tnormef;apwoduf (13)yg;wdkYudk pdwfESifh,SOfwGJ&mwGif rwlnDaomaMumifh atmufyg
twdik ;f (2)rsK;d xyfcGJEikd o
f nf/
(u) oAÁpw d å om"m&P apwoduf (7)yg; (c) yudP;f apwoduf (6)yg;wdU k jzpfonf/
4/ apwem - rdru d , kd w
f idk f rdru
d pd u
ö kd aqmif&Guíf - wynhBf u;D ? vuform;Bu;D ? ppfoBl u;D
(uH ?ocF g &) rdrdESihf,SOfbufw&m;wkdYudkvnf;qdkif&m ESiw fh \
l /
udpöü aqmif&GufMu&efwkdufwGef;EdI;aqmf
jcif; oabm?
GH
atbd"r®m yxrqifh 81
a
EF
( c ) yPdPf;apwoduf 6-yg;
(tcsKdUaompdwfwkdYESihf[kdwpfcsKdUonfwpfcsKdU a&ma&m>yrf;>yrf; ,SOfEkdifaomapwoduf)
1/ 0dwuf -,SOfbufw&m;wdkYudk tm½HkodkYwifay; - acgi;f avmif;xk;d aomtcg a&S;OD;pGm
jcif;oabm? xGufay:vmaom toHESihfwl\/
2/ 0dpm& -tm½HkudkoHk;oyfjcif;? (xyfíxyfí) - acgi;f avmif;xk;d aomtcg qufíxGuaf y:
,ljcif;oabm? vmaom aMu;nD;oHESihfwl\/
3/ t"darmu© -tm½HkudkqHk;jzwfcsufcsjcif;oabm? - w&m;olBuD;ESihfwl\/
4/ 0D&d, -orÜ,kwfw&m;wkdYudk axmufyHhcdkifap - tdrftkdudkaxmufuefaom usm;wkdifESifh
jcif;oabm? wl\/
5/ yDwd -tm½HkudkESpfoufjcif;oabm? - a&qmaecku
d af &udjkrifaomuEÅm&c&D;onfEiS f h
wl\/
GH
82
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
yDwd (5)rsK;d
(1) ck'´umyDwd = Muufo;D arG;n§i;f x½Hrk Q tenf;i,f ESpo
f ufr/I
(2) cPdumyDwd = vQypf pfjyufouJo
h Ykd cPcPjzpfaom ESpo
f ufr?I
(3) MouúEÅdumyDwd = wpfudk,fvHk; tvdyfvdyfxí ESpfoufrI
(4) OaAÁ*g yDwd = udk,ftxufajrmufatmif ESpfoufrI
(5) z&Pm yDwd = Mum&Snpf Gm wpfu,
kd v
f ;kH ysEUH íHYS ]*Gr;f qDx}d ouJo
h Ydk jzpfaom ESpo
f ufrI
6/ qE´ - tm½Hkudkvkdvm;awmihfwjcif;oabm? - wpfpw
kH pfcu
k ,
kd &l efvufvrS ;f aeolEiS w
hf \
l /
qE´ç avmbtxl;
vSL'ge;f pGeBYf uJ&ef &nf&G,íf Opömud&k mS azGaomf (wG,w
f mrIuif;aomaMumif)h qE´rnf\/
rdrdudk,fusKd;twGufom&nf&G,fí Opömudk&SmazGaomf (wG,fwmrIruif;í) ]avmb}rnf\/
yDwdESifhokcwdkY\ xl;jcm;csuf
yDwo
d nf yudP;f apwodupf w k Gif yg0ifaom yDwad pwoduf jzpfí tm½Hu k kd ESpo
f ufjcif;
oabm&Sdonf/
okconf oAÁpw d o
å m"m&Papwodupf w k Gif yg0ifaom a0'emapwodujf zpfNy;D aumif;
aomtm½Hk\ t&omudk cHpm;jcif;oabm&Sdonf/
aumif;aom tm½Hu k kd a&S;OD;pGm&onft h cg ]yDw}d \ oabmonf ydrk x kd if&mS ;onf/ uEÅm&
c&D;oGm;aeolonf yifyef;EGrf;e,fí a&qmavmifrGwfodyfaecdkuf Munfvifaom a&tdkifudk awGU jrif&
onfhtcg ESpfouf&Tifvef;yDwdjzpf\/
&tyfNy;D aom tm½H\ k t&omudkd cHpm;&jcif;ürl okc\ oabmonf ydrk akd y:vGif xif&mS ;\/
a&rGwo f yd af eaom xdck &D;oGm;a,mufsm;onf a&tdik rf S a&udk w0aomufvu kd Nf y;D aomtcg csr;f omjcif;
udk cHpm;&ouJhokdYjzpfonf/
GH
atbd"r®m yxrqifh 83
a
EF
kd af pwoduf 14-yg; c
c tukov
c
2/ tukov k nfrmS rvdr®maom? tjypfEiS w
kd af pwoduf 14 - yg;qdo fh uGjzpfaom? raumif;
aomtusKd;udkay;aomapwoduf [k t"dymÜ ,f&\ dS /
(u) oAÁmukov om"m&P apwoduf (od)Yk armpwkuaf pwoduf 4 - yg;
( c ) avmBwad pwoduf 3 - yg;
( * ) a'gpwkuf apwoduf 4 -yg;
(C) qH;k Bwad pwoduf 3 -yg; [lí ponfjzifh cGjJ cm;Edik o
f nf/
avmbapwodu\
f emrnfurJG sm;
avmbapwoduof nf tukovkd yf ikd ;f qdik &f mwGif pGr;f aqmifonfh oabmowåud v dk u
kd íf emrnf
trsK;d rsK;d &S\
d /
f ykd if wPSm? tbdZÑm? &m*? umr? tmom? eduEÅ?d tmv,?
avmbapwoduu
tmo*F? tEko,? udavom? oHa,mZOf? ork',opöm ponfjzifh ac:qo kd nf/
a
EF
(1) ew¬u
d 'd|d = ukov kd u f jkd zpfap? tukov dk u f jkd zpfap jyKvyk af omfvnf; tusK;d r&S[d k rSm;,Gi;f aom
tjrifrmS ;rIjzpfonf/ ]tusK;d udyk ,faom tjrifrmS ; t,lrmS ;} jzpf\/
(2) ta[wku'd|d = twdwu f jyKcahJ om ukov kd u f çH tukov kd u
f u H dk r,HMk unfaom tjrifrmS ;rIjzpfonf/
]taMumif;udk ypfy,faom tjrifrmS ; t,lrmS ;}jzpf\/
(3) tud&, d 'd|d = taMumif;ç tusK;d ukd ypfy,faom tjrifrmS ;ç t,lrmS ;jzpf\/
(4) oów'd|d = twå0n d mOfaumifonf wpfb0rS wpfb0odYk ajymif;í NraJ eonf[k tjrifrmS ;
jcif; jzpfonf/
(5) Oapä''d|d = aemufb0r&Sd oHo&mr&S[ d k wpfb0ü jywfonf[k tjrifrmS ;jcif;jzpfonf/
(6) ouúm,'d|d = ½kyef mrf (2)yg;udk igch E¨mud, k [ f íl tjrifrmS ;jcif;oabmjzpf\/
a
EF
yyÍöw&m; (3)yg;
yyÍöw&m;qkdonfrSm tus,fcsJUaomw&m;[k t"dyÜg,f&Sdonf/
]avmbç 'd|dç rme} [laom avmbapwoduf tkyfpk (3)yg;wdkYonf csJUxGifwwfaom w&m;qdk;
rsm;jzpf\/ ]avmb}oabmonf ]&avvdkav tdkwapä}[laom qdk½dk;twkdif; rnfonfhtcgrQ tvdkr
jynhEf ikd /f t,l0g'trSm;rsm;onfvnf; vdu k íf rqH;k Edik af tmif aygrsm;aeí oHo&mudck sJ\ U / rmeqdo
k nfrmS
vnf; tjcm;vlrsm;vkyfí&vQif ]igvnf;jzpf&rnf}[lí avmbe,fcsJUoavmuf rmeuvnf; avmb
aemufvdkufí e,fcsJU\/
t|meaumy rSwpfyg; usef (9)yg;onf ouf&o dS wå0gukd tm½Hjk yKíjzpfaomaMumifh ur®yxajrmuf\/
]t|meaumy}rSmrl rd;k ç aeç av ponfh oufrJh ocFg&w&m;rsm;udk trsux f Guíf ur®yx rajrmuf/
ur®yxajrmufaom tukov kd u
f o
H nf tyg,b f w kH üYkd y#doaE¨tusK;d udak y;\/ ur®yxrajrmufaom
tukokdvfuHjzpfrl y0wådtusKd;udkomay;Edkif\/
a'goapwoduf emrnfuGJrsm;
a'go apwodufonf tukodkvfydkif;qkdif&mwGif pGrf;aqmifEdkifonfh oabmowådukd vdkufí -
]] tmCmwç y#dCç aumyç a'goç Asmyg'}} [lí emrnfx;l rsm;vnf;&S\ d /
2/ £óm -olwpfyg;\ &mxl;*kPo f ed ?f pnf;pdrOf pöm csr;f om? ynmudk remvkjd cif;oabm?
(A[d'j¨ yifyudo k m tm½Hjk yK\)
rD;vQEH iS wfh \ l /
3/ rpä&d, -ud, k phf nf;pdru f kd 0efwjdk cif;oabm? ESajrmjcif;oabm?
(tZöswu å , kd üf jzpfaom ½kyt f qif; twwfynm ponfwEYkd iS hf A[d't ¨ m0go ponf
wduYk kd tm½Hjk yK\)
cg;pyfaomt&omESiw fh \ l /
rpä&d, (5) rsKd;
(ukvç vmbç tm0goç 0PÖç "r®)
(1) ukvrpä&d, = aqGrsK;d ç Ówdç 'um 'umrrsm;wdüYk 0efwrkd /I
(2) vmbrpä&d, = ypön;f Opömç vmbfvmbwdüYk 0efwrkd /I
(3) tm0gorpä&d, = ausmif;uefwu kd w
f mç ae&mxdik cf if;wdüYk 0efwrdk /I
(4) 0PÖrpä&, d = ½ky&f nftqif;ç *kPo f wif;wdüYk 0efwrkd /I
(5) "r®rpä&,
d = rdrdwwfodxm;aom "r®twwfynmwdkYü 0efwdkrI/
4/ ukuúKpö -'kp½dkufukdjyKrdNyD;rSvnf;aumif;? - uRefrESihfwl\/
okp½kdufudkrjyKrdívnf;aumif;?
aemifw wpfzefyyl efjcif;oabm?
GH
86
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
&[EÅmrsm; usdef;pufjcif;
&[EÅmyk*K¾d vrf sm;onf tdycf sed w
f efaomtcg cE¨mud, k rf &Tiv
f ef; n§Kd ;EGr;f ojzifh xdx
k t
kd m½Hrk S qkwef pf
Ny;D vQif used ;f puf\/ a&StU zdYk aemuftzdüYk xde? rd'r¨ yg/
tcsdefusí nd§K;EGrf;rI[lonf cE¨mudk,füomru A[d'¨opfyifrsm;üvnf; naecsrf;tcsdefusu
ndK§ ;EGr;f wGe½Yf íUHI tdyo
f uJo
h Ykd jzpf\/
avmuü tdyjf cif;[lonf oGm;vmvIy&f mS ;cE¨mud, k n
f K§d ;EGr;f jcif;aMumifvh nf;jzpf\/ xde? rd'¨ twGuf
aMumifv
h nf;jzpf\/ ykxZk Ofç aou©wüYkd um; ESpyf g;vH;k aMumifh xdu k o f vdk jzpfEikd \
f /
caombeapwoduf 25-yg;c
c
3/ aombeapwoduf 25-yg;qdo k nfrmS tjypfr&Sdojzifh wifhw,faomapwodufwdkYudk
]aombeapwoduf} [k ac:qo kd nf/ tjypfuif;pifí aumif;usK;d csr;f omudk ay;aom aombepdwf
aygi;f (25)yg;&S\d / xdak pwoduw Ykd nf taombepdwfrsm;ür,SOfEdkifMu? aombepdwfrsm;
f o
üom ,S O f E d k i f M uonf /
aombeapwoduf 25-yg; udk
(u) aombeom"m&Papwoduf 19-yg;
(c) 0d&wDapwoduf 3-yg;
(*) tyÜrnmapwodu2-yg f ;
(C) ynda`Ea´ pwoduf 1-yg; [k (4)pk xyfrcH GJjcm;Edik \
f /
a
EF
3/ [d&D - raumif;rI'kp½kdufjyK&rnfukd&Sufjcif;-trsKd;aumif;orD;ysKdESihfwl\/
oabm?
[d&D (4) rsKd;
(1) Zmwd[d&D = rsK;d ½d;k Zmwd *kPu f pkd GJí &Sujf cif;/
(2) 0,[d&D = t&G,*f P k uf kd pGJí &Sujf cif;/
(3) ol&[d&D = rdr\ d &J&ifrh I *kPu f pdk GJí &Sujf cif;/
(4) Am[kópö[d&D = tMum;tjrifrsm;aom *kPu f pkd GJí &Sujf cif;/
4/ MowåyÜ - raumif;rI'kp½kdufjyK&rnfudkaMumufvefYjcif;oabm?
(udk,f0ef&Sdrnfudk aMumufvefYaom jynhfwefqmrESihfwl\/)
GH
88
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
5/ tavmb - avmuDtm½Hu
k mr*kPw
f u
Ydk kd rvkcd si?f -udavomukeNf y;D aom &[EÅmESiw
fh \
l /
(rwyfruf? rpHrk ufjcif;oabm?)
avmuygv w&m; (2) yg;
avmuygvqdo k nfrmS avmuBu;D udak pmihx f ed ;f xm;aom w&m;jzpfonf/ ][d&ED iS hf Mowåy}Ü
apwoduw f &m; (2)yg;udk ]avmuygvw&m; (2)yg;} [kac:qo dk nf/
xdw
k &m; (2)yg;onf vlEiS hf wd&pämefujJG ym;atmif xde;f xm;aom w&m;jzpfonf/ [d&çD MowåyçÜ
t&SuftaMumufr&SdygvQif avmuBuD; ysufpD;Edkif\/ avmuBuD; redrfh&efç jrifhjrwf&efç om,m&ef
xdak vmuygvw&m; (2)yg;u xde;f ausmif;xm;\/
a
EF
raumif;rI'pk ½duk f 'k&mZD0wduYk kd jyKcGiBhf uKH vsuf rjyKusib hf J a&SmifMuOfjcif;udk ]0d&wD} [k ac:onf/
'kp½dkufonf um,'kp½dkuf? 0pD'kp½dkuf[k (2)rsKd;&Sd\/ xdk (2)rsKd;vHk;onf toufarG;0rf;
ausmif;ESihf qufoG,af evQif 'k&mZD0 - raumif;aom toufarG;rIrnf\/
1/ or®m0gpm - toufarG;0rf;aMumif;ESifh rpyfqidk f - &J&JawmufaeaomoHawGcJudk
aom 0pD'pk ½ku d f 4-yg;rS a&SmifMuOf rudkif0HholESihfwl\/
jcif;oabm?
2/ or®mur®EÅ - toufarG;0rf;aMumif;ESifh rpyfqidk f - rpifuyfaeaomoHawGcJudk
aom um,'kp½ku d f 3-yg;rSa&Smif rudkif0HholESihfwl\/
MuOfjcif;oabm?
GH
90
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
0d&wDord w
S zf ,
G rf sm;
1/ orkapä'0d&wD = 'kp½du
k 'f &k mZD0\ tEko,"mwfukd t<uif;rJh y,fowfNy;D jzpfaom avmukw&å m
0d&wD/
2/ orÜw0å &d wD = odum© yk'u f kd aqmufwnfrxm;aomfvnf;? usL;vGe&f ef BuKH awGrU S a&SmifMuOfr/I
3/ orm'ge0d&wD = odum© yk'u f dk aqmufwnfwek ;f üjzpfap? aqmufwnfNy;D aemufrjS zpfap? odum© yk'f
aqmufwnfxm;onft h wGuf a&SmifMuOfjcif;/
tvSLtdrpf onfwüYkd tbd"r®mpum; aqG;aEG;jcif;onf tusK;d &Sad om pum;udak jymqdak omaMumifh
okbmodw0gpm jzpf\/ 'kp½du k w
f rYkd S a&SmifMuOfro S mvQif ]0d&wD} jzpfonf/
toufarG;0rf;ausmif; r[kwaf om ygPmwdygw ponfwo Ykd nf 'kp½du k /f toufarG;0rf;ausmif; jzpf
aom ygPmwdygw ponfwo Ykd nf 'k&mZD0/
(avmuD0&d wDwo Ykd nf) owå0gocFg&wku Y d k d tm½Hjk yKí 0pD'pk ½du
k ?f um,'kp½du k wf rYkd S a&SmifMuOf\/
(avmukw&å m 0d&wDwo Ykd nf) edAÁmefukd tm½Hjk yKí xd'k pk ½du k wf u Ykd kd y,fygonf/
u½kPm? rk'w
d m
'kuw d© owå0g ynwfudk tm½Hjk yKí oem;jcif;onf ]u½kPm}jzpf\/ okcw d owå0gynwfukd tm½Hk
jyKí 0rf;ajrmufjcif;onf ]rk'w d m}jzpf\/
rdrEd iS hf eD;pyfaeolwYkd 'kua© &mufaeí pdwyf al erIonf ]oem;rI u½kPm r[kw}f a'greóa0'emom
jzpfonf/ u½kPm tppfum; ukov kd jf zpfí pdwrf npfay/
rdrEd iS hf eD;pyfowl Ykd jynfph akH eyHu
k dk jrif&í 0rf;ajrmufro
I nf ]rk'w
d m} vGeNf y;D ]avmb}jzpfonf/
GH
atbd"r®m yxrqifh 91
a
EF
tod (3)rsK;d
1/ onmod = onmodyrkH mS a&Tukd uav;oli,foo d uJo h w
Ukd nf;/
* oli,ftrsm;? rSwrf v d m;od?Uk trSm;vnf;&S?d trSe&f ídS rSwrf ½d o
kH m; odonfrmS vQi?f
onmwGif\/
2? 0dnmPfod = 0dnmPfoyd rkH mS a&Tukd vlBu;D rsm; odouJo h wYkd nf;/
* 0dnmPwH;k ? pdwo f yd ukH m;? tm½H,
k rl ?I &atmifjyKonf? aomwk rSwzf , G f tcsKyw
f nf;/
3/ ynmod = ynmodyrkH mS a&Tukd yef;wdro f nfoo d uJoh wYkd nf;/
* tpOfyikd ef if;? xd;k xd;k xGi;f vsu?f &Si;f vif;aocsm? odynmwnf;/
apwoduu
f rkd w
l nfí pdwaf ygi;f rnfrQ,OS o
f nfukd jyjcif;
a
EF
2/ tukodkvfapwoduf (14)yg;
(u) oAÁguo
k vom"g&P armpwkuf (4) yg; = tukov
kd pf w
d f (12)yg;wGif ,SOo
f nf/
(c) avmBwd (3) yg; = avmb = avmbrlpw d f (8) yg; wGif ,SOyf gonf/
'd|d = avmbrl 'd|*d worÜ,w k f (4)yg;wGif ,SOof nf/
rme = avmbrl 'd|*w0dy, Ü wk f (4) yg;wGif ,SOo
f nf/
(*) a'gpwkuf (4) yg; = a'gorl pdwf (2) yg;wGif ,SOyf gonf/
a
EF
,SOpf w
d Of ;D a& yudP;f -6yg; MuOf&rnfph w
d f
55 = 0dwuf = a'G;MuOf (a'GyÍö0n d mPf 10 MuOf)
66 = 0dpm& = a'G;MuOf ( / )
78 = t"darmu© = a'G;? 0dMuOf (a'GyÍö0n d mPf 10 ESihf
0dpud pd mä (11)yg;udk MuOf )
73 = 0D&,
d =a'G;? oef aem"mwf tMuOfrw S f (a'GyÍö0n
d mPf
10? oEÅ&D P-3? raem"mwf-3? 16 yg;udMk uOf)
51 = yDwd = aomreó,SO?f usev f ;kH MuOf
69 = qE´ = t[dw?f arm[rla'G;? ukeMf uOfay;(t[dw-f 18
yg;ESihf arm[rl 2 yg;? aygi;f 20 MuOf)
a
EF
aygif; 78 aygi;f 11
GH
atbd"r®m yxrqifh 95
a
EF
5/ yDwdESifh pdwf,SOfenf;
pOf ,SOpf w
d f 51 r,SOfpdwf 70
1/ tukov kd af omreóo[*kwpf w
d f 4 1/ a'gorl 2
2/ t[dwaf omreóoEÅ&D Ppdwf 2/ um,0dnmPfa'G 2
[odwyk gÜ 'pf w
d f 2 3/ umrOayu©mo[*kwpf w
d f 32
3/ umraombeaomreóo[*kwpf w d f 12 4/ pwkwp¬ smef 11
4/ y + 'k + w psmef 33 5/ yÍörpsmef 23
aygif; 51 aygi;f 70
EF
GH
pdwuf rkd w
l nfí
96
o*F[enf; =
apwoduaf ygif;rnfrQ ,SOof nfukd jyaomenf;
tukokdvfpdwf (12) yg;
pddwf ,SOaf omapwoduf
tnormef;apwodu(f 13)
avmBu(d 3)yg;
tukodkvfpdwf yg; armpwkuf a'gpwkuf xde^rd'¨ 0dpu
d pd mä
aygif;
(12)yg; (4)yg; avm 'd rm (4)yg; (2)yg; (1)yg;
oAÁ yudP;f
b |d e
avmbrlpdwf(8)yg; t +· 7 6 4 1 1 x x x x 19
o +· 7 6 4 1 1 x x 2 x 21
t + 7 6 4 1 x 1 x x x 19
o + 7 6 4 1 x 1 x 2 x 21
t_· (yDwMduOf) 7 5 4 1 1 x x x x 18
o_· (yDwMduOf) 7 5 4 1 1 x x 2 x 20
t_· (yDwMduOf) 7 5 4 1 x 1 x x x 18
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
o
_ (yDwMd uOf) 7 5 4 1 x 1 x 2 x 20
a'gorlpdwf (2)yg; t ·
> (yDwdMuOf) 7 5 4 x x x 4 x x 20
o>· (yDwdMuOf) 7 5 4 x x x 4 2 x 22
arm[rlpdwf (2)yg; _ ·0d qE´çyDçt"dMuOf 7 3 4 x x x x x 1 15
_ ·O qE´çyDwdMuOf 7 4 4 x x x x x x 15
rSwcf suf - avmbrlOayu©mo[*kwf pdwfwGif yDwdr,SOf&jcif;rSm avmbrlpdwfü&Sdaom Oayu©ma0'emESifh yudPf;apwodufwGif yg0ifaom
yDwdapwoduf wdkY oabmjcif; qefYusifaomaMumifhjzpfygonf/
- tukokdvf o ocFg&du (5) yg;wGif xde^rd'¨ ,SOfygonf/ (ted,w) a
- 'd|dESifh rmeonf wJGír,SOfyg/
t[dwfpdwf (18) yg;
atbd"r®m yxrqifh
pdwf ESifh apwoduf,SOfyHk ,SOfenf;
tukov0dygupf w
d f 7 7 7 7 7 10 10
<
puf aom Cm Zd um oH P
7 7 7 7 7 10 11 10 a
+
<
t[dwu
f o
k v0dygupf w
d f
puf aom Cm Zd um oH P P
10 11 12
t[dwBf u,
d mpdwf
y r +
[
rSwcf suf
t[dw fpdw f tnormef;apwodu f(13)yg; ,SOfaom
0dwuf
(18yg;) oAÁ (7)yg; yudP f;(6)yg; apwodu faygif;
0dpm& tNr, J OS f
a'GyÍö0dn mPf (10)yg; 7 x 7 yg; t"darmu©
10 10 10 0D&d,
oH 2 P2 y1 7 3 (0D&d, ? yDw d? qE´ MuOf) 10 yg;
yDwd
11 qE´ " t[dwpf w d f (18)yg;wGif
7 4 (0D&d, ? qE´ MuOf) 11 yg;
P1
11
vH;k 0r,SOyf g/
7 4 (yDw d? qE´ MuOf) 11 yg;
r1
12
7 5 (qE´MuOf) 12 yg;
[1
EF
GH
97
EF
GH
98
umraombepdwf (24) yg;
pdwfESifh apwoduf,SOfyHk ,SOfenf;
r[muko dkv fp dw f (8)yg; r[m0dy gufp dw f (8)yg; r[mBud, mpdw f (8)yg;
oAÁ udP f; aom 0d tyÜ ynm oAÁ udP f; aom 0d tyÜ ynm oAÁ udP f; aom 0d tyÜ ynm
pdw f aygif; pdw f aygif; pdw f aygif;
7 6 19 3 2 1 7 6 19 3 2 1 7 6 19 3 2 1
t+· 7 6 19 3 2 1 38
t+· 7 6 19 1
t
33 o +· 7 6 19 2 1 35
o+· o+· x x
+· x
t+ t+ t+
7 6 19 3 2 x 37 7 6 19 x x x 32 o+ 7 6 19 x 2 x 34
o+ o+
t· 7
5(yD)
19 3 2 1 37 t· 7
5(yD)
19 1 32 t· 7
5(yD)
19 2 1 34
o· o· o·
x x x
MuOf MuOf MuOf
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
5(yD) 5(yD) 5(yD)
t 7 19 3 2 x 36 t 7 19 x x x 31 t 7 19 x 2 x 33
o MuOf o MuOf o MuOf
rSwcf suf
0d&wD (3)yg; = r[mukov
kd pf w
d f (8)yg; (&Hcg,OS ^f tNrJr,SO)f
avmukw&å mpdwf (8)yg; (tNrJ,OS ^f wpfaygi;f wnf;,SO)f
a
avmuDpsmefpdwf (27) yg;
atbd"r®m yxrqifh
pd w f ,S O f a omapwod u f
aygif ;
½l y g0p&pd w f (15) yg; tnormef;apwodu(f 13) yg; ao mb eapw o d u f (25) yg;
psmef uk 0d Bu d
o AÁ
(7)yg;
u dP f;
(6)yg;
ao mb e 0d & w D t yÜ r n m yn d a jE´
(19)yg; (3)yg; (2)yg; (1)yg;
a
yx rpsmef + + + 7 6 19 _ 2 1 35
5
'k w d , psmef + + + 7 0dwufMuOf 19 _ 2 1 34
4
w w d , psmef + + + 7 0dwufMuOf 19 _ 2 1 33
t½l y g0p&pd w f (12) yg;
0dpm&MuOf
3
0dwufMuOf
pw k w ¬ p smef + + + uk 0d Bud 7 0dpm&MuOf 19 _ 2 1 32
yDwdMuOf
3
0dwufMuOf
yÍö r psmef 7 19 _ 1 30
_
0dpm&MuOf
yDwdMuOf
EF
GH
99
avmukwå&mpdwf tusOf; 8 ^ tus,f 40
EF
G
100
H
p dw f ,SO fa omap w odu f
r*fpw
d f zdv
k pf w
d f tnormef; aombeapwoduf (25) yg;
usOf; 4^ us,f 20 usOf; 4^ us,f 20 apwoduf (13)yg; aygif;
p sme f
oAÁ yudP;f aombe 0d&wD tyÜrnm yndajE´
ao mwm ou t e m t &[ wå aomw m o u te m t& [w å
(7)yg; (6)yg; (19)yg; (3)yg; (2)yg; (1)yg;
y xr p sme f + + + + + + + + 7 6 19 3 _ 1 36
5
' kw d, p smef + + + + + + + + 7
0dwufMuOf
19 3 _ 1 35
4
0dwufMuOf
w wd, psme f + + + + + + + + 7
0dpm&MuOf
19 3 _ 1 34
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
0dwufMuOf
p w kw ¬p smef 7 19 3 _ 1 33
+ + + + + + + + 0dpm&MuOf
yDwdMuOf
3
0dwufMuOf
y Í ör p sme f - - - - - - - - 7
0dpm&MuOf 19 3 _ 1 33
yDwdMuOf
rSwcf suf
- avmukwå&mpdwfwGif ukodkvfoabmjzpfí 0d&wD ( 3 ) yg; ,SOfygonf/ a
- avmukwå&mpdwfonf edAÁmefudktm½HkjyKí tyÜrnm ( 2 ) yg; r,SOfyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 101
a
EF
avmukwå&mpdwfwdkYü psmefw&m;wdkYutxl;jyKyHk
0dwufonf avmukw&å m yxrpsmefpw d f 8 yg;ü om,SOíf 'kw, d psmefpw
d pf onfwüYkd r,SO/f
þodYk 0dwuf\ ,SOrf I r,SOrf aI Mumifh yxrpsmefpw d ?f 'kw,d psmefpw d f ponfwYkd uJGjym;oGm;\/
0dpm&onf avmukwå&m yxrpsmefpdwf 8 yg;? 'kwd,psmefpdwf 8 yg;wdkYüom,SOf\/ wwd,
psmefpw
d f ponfwüYkd r,SO/f xdaYk Mumifh yxrpsmef? 'kw, d psmefwrYkd S wwd,psmef ponfjzifh uJjG ym;atmif
0dpm&[laom psmefw&m;u txl;jyK\/
yDwod nf avmukw&å m yxrpsmefpw d f 8 yg;? 'kw, d psmefpw d f 8 yg;? wwd,psmefpwd f (8) yg;wdüYk
,SOfí pwkw¬psmefponfwdkYü r,SOf/ xdkUaMumifh yxrpsmef? 'kwd,psmef? wwd,psmef ponfjzifh
uJGjym;atmif ]yDw}d psmefw&m;u txl;jyKonf/
okconf avmukw&å matmufpsmef 4 yg;üom ,SOíf yÍörpsmefpw d üf r,SO/f atmufpsmef 4 yg;rS
yÍörpsmefukd uJGjym;atmif ]okc}psmefw&m;u txl;jyKonf/
Oayu©monf avmukw&å m yÍörpsmefpw d f 8 yg;üom ,SOíf avmukw&å matmufpsmefpw d f4
yg; ür,SOf/ xdkYaMumifh yÍörpsmefESifh atmufpsmef 4 yg;udk uJGjym;atmif ]Oayu©m} psmefw&m;u
txl;jyKonf/
a
EF
umraombepdwfwdkYü yDwdtxl;jyKyHk
yDwod nf umraombe aomreó o[*kwpf w d f 12 yg;wdüYk om ,SOíf Oayu©m o[*kwf
pdwf 12-yg;wdüYk r,SO/f ,SOyf rkH wlí aomreó o[*kwpf w
d wf EYkd iS hf Oayu©m o[*kwpf w
d w
f u
Ykd kd uJG
jym;atmif ]yDw}d u txl;jyKonf/
umraombepdwfwdkYü tyÜrnmtxl;jyKyHk
tyÜrnmonf r[mukokdvf? r[mBud,mpdwfwdkYüom,SOfí r[m0dygufpdwfwdkYü r,SOf/
þod,
Yk OS yf u
kH JGjym;í r[mukov
kd ?f r[mBu,
d mpdww
f EYkd iS hf r[m0dygupf w
d w
f Ykd uJGjym;atmif tyÜrnm
u txl;jyK\/
umraombepdwfwdkYü yndajE´txl;jyKyHk
yndajEo ´ nf umraombeÓP orÜ,w k pf w
d wf üYkd om ,SOíf ÓP0dy, Ü w
k pf wd w
f üYkd r,SO/f
þodYk ,SOyf kH uJGjym;í ÓPorÜ,wk w
f EYkd iS hf ÓP0dy,
Ü w k pf w
d w f Ykd jcm;em;atmif yndajEu ´ txl;jyK\/
a
EF
(ed,wa,m*D? ted,wa,m*DjyZ,m;)
pOf ed,wa,m*D ted,wa,m*D
1/ tnormef;apwoduf 13-yg; 1/ rme 1-yg;
2/ oAÁmukovom"m&P 4-yg; 2/ £óm? rpä&,
d ? ukuKú pö 3-yg;
3/ avmb? 'd|?d a'go? 0dpu
d pd mä 4-yg; 3/ xde? rd'¨ 2-yg;
4/ aombeom"m&P 19-yg; 4/ or®m0gpm? or®mur®EÅ 3-yg;
or®mtmZD0 (0d&wD-3yg;)
5/ yndajE´apwoduf 1-yg; 5/ u½kPm? rk'w
d m 2-yg;
(tyÜrnm-2)
aygif; 41-yg; aygif; 11-yg;
wGuef nf;/ ted,w a,m*D (11)yg;udk rSwo
f m;í ted,w a,m*DrS <uif;aom
(52-11) = 41yg;aom apwoduw f uYkd dk ed,wa,m*D[k wGu,
f El ikd \
f /
a
EF
o[u'gpdapwoduf (2)yg;
xde? rd'¨ apwoduf (2)yg;onf? tukov kd o
f ocFg&u
d pdwf (5)yg;wdüYk ,SOaf omfvnf; t,SOf
rNrJyg/ pdw?f apooduw f \
Ykd ysi;f &dxikd ;f rdiI ;f aomtcgro
S m ,SO\f / rysi;f &drxdik ;f rIid ;f vQif r,SOaf om
aMumifh &Hcg,OS o f nfh (u'gp)d trnf&\/
xdkodkY ,SOf&müvnf; (o[)tNrJwpfaygif;wnf;om twlwuG ,SOfMu\/ xde,SOfvQif
rd'v
¨ nf;yg0if,OS \
f / xdaYk Mumifh xde? rd'¨ apwoduf (2)yg;onf o[u'gpd t&,SOMf u\/
2/ tNrJwrf;,SOf qdo
k nfrmS - (ememapwodurf yg) pdwjf zpfwikd ;f tNrJwrf;,SO&f onfh
apwodurf sm;jzpfonf/
Oyrm- txufyg r[mukov kd f yxrpdwüf trsm;qH;k ,SOaf om apwoduf (38)yg;wGif toD;oD;
,SO&f aom ememapwodurf sm; jzpfMuonfh 0d&wD 3 yg;ESihf tyÜrnm (2) yg;? aygi;f (5)yg;
udk EIwv
f Qif (38-5)= 33 yg;use/f xdk (33)yg;onf tNrJwrf;,SOf apwodurf sm; jzpf\/
a
EF
trsm;qH;k ,SOyf kH
1/ ½lyg0p& yxrpsmefü ,SOEf ikd o
f rQ apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
(tnormef; 13 yg; + aombeom"m&P 19 yg; + tyÜrnm 2 yg; + yndajE´ 1 yg;? aygi;f - 35 yg;
,SO\
f /)
tNrw
J rf;,SOyf kH
1/ [if;aumif;aumif;csurf xm;í pdwq f ;kd olü (tnormef; (yDwMd uOf) 12 yg;+ armpwkuf (4)yg;
a'goapwoduf 1 yg;? aygi;f = 17 yg;,SO\ f /)
2/ wpfu,
kd af & wdww
f w
d u
f av; Buw
d Bf uw
d af qG;aeolpw
d üf ,SOaf om apwoduw
f u
Ykd kd azmfjyyg/
(tnormef; (yDwMd uOf) 12 yg;+ armpwkuf (4) yg;? a'goapwoduf 1 yg;? aygi;f = 17 yg;
jzpfonf/ )
3/ ta&;Bu;D u aoG;eD;&rnf[k qd½k ;kd pum;&Sad omfvnf; wpfzufom; 'kua© &mufonfuu kd n
l rD I rjyK?
a&Smifz,fvyk af eolü rnfonfh w&m;uif;rJah eygoenf;/ xdo k pl w
d üf rnfonfh apwodurf sm;ESihf
,SOíf jzpfaeygoenf;/
('kuu© if;apvdak om oem;MuifemrI u½kPm apwoduw
f &m;uif;rJah e\/ xdo
k ül (yDwMd uOf)
tnormef;apwoduf (12) yg;+ armpwkuf 4 yg;+ a'goapwoduf 1 yg;? aygi;f = 17 yg;,SOíf
jzpfae\/
wpfNyKd ifeuf,OS yf kH
1/ rdr\
d orD;tvS&wem 1yg;? ]qifp;D í jrif;&H} aeonfukd jrifawG&U aom rdcif? b0ifjrifíh pdwBf u;D
0ifaeaom rdcifü rnfonfph w
d jf zpfí rnfonfah pwodurf sm;ESi,
hf OS w
f aGJ eygoenf;/
(avmbrl wwd,pdwjf zpfae\/ tnormef; apwoduf13 yg; + armpwkuf4 yg; + avmb 1 yg; +
rme 1 yg;? aygi;f = 19 yg;ESihf ,SOíf jzpfaeygonf/)
2/ rdrdoli,fcsif; *kPfxl;rsm;ESifh pmar;yJGatmifoGm;onfudk remvdkolwpfOD;ü rnfonfhpdwfjzpfí
rnfonfah pwodurf sm;,SOw f GJ jzpfaeygoenf;/
(a'gorlyxrpdwjf zpfae\/)
3/ aus;Zl;jyefqyf&rnfh tvSnBhf uKH aomfvnf; a&Smifz,fz,fvyk íf vlr0I wfw&m; ysuu
f u
G af eolü
rnfonfph w d jf zpfaeNy;D rnfonfh apwodurf sm;u jc,fv,
S af eygoenf;/
(auR;arG;&rnfp;kd í a'gorl yxrpdwjf zpfae\/)
G H
106
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
a
EF
omoema&;OD;pD;Xmeu usif;ycJhonfh
tbd"r®m (½dk;½dk;) pmar;yJG ar;cGef;a[mif;rsm;
apwodufydkif;
1954 ckESpf
1/ yDw\d oabmudk azmfjyNy;D vQif yDwrd ,SOEf ikd af om pdw?f yDw,
d OS Ef ikd af om pdww
f \
Ykd o½kyu
f v
kd nf;
azmfjycJhyg/
2/ tb,faMumifh oAÁpdwåom"g&P? yudPf;ac:&aMumif;wdkYudk azmfjyNyD;vQif tnormef;ac:
&aMumif;udv
k nf; ay:vGiaf tmif &Si;f vif;cJyh g/
3/ O'¨pö? rme? rpä&d,? rd'¨? 0dpdudpämwdkY\ oabmtoD;oD;udk a&;om;NyD;vQif 4if;apwodufrsm;
,SOEf ikd af om pdww
f u
Ykd v
kd nf;a&;om;cJyh g/
1955 ckESpf
1/ umrm0p& aombepdwf 24-ckwüYkd (u)tyÜrnm apwoduf txl;jyKyEkH iS hf (c)yDwad pwoduf
txl;jyKyw
kH u
Ykd kd xif&mS ;atmifajzqdyk g/
1956 ckESpf
1/ atmufwGiaf zmfjyxm;aom apwodu(f 3)rsK;d wd\
Yk t"dygÜ ,u
f x
kd if&mS ;atmif ajzqdyk g/
(u) or®m0gpm (c) or®mur®EÅ (*) or®mtmZD0
2/ tukovapwoduEf iS hf tukov om"m&P apwoduw
f o
Ykd nf t&jcif;wlygoavm/
rnfoYkd xl;jcm;ygoenf;/
3/ avmbrl yxra'G? 'kw,
d a'G tocFg&u
d pdww
f üYkd o*F[enf;&aom apwoduw
f u
Ykd kd a&wGuf
jycJyh g/
4/ t[dwaf pwoduEf iS hf {u[dwf apwoduw
f u
Ukd kd cJGjcm;í ajzqdyk g/
5/ tukov kd f apwoduEf iS hf tukov
kd pf w
d ?f ukov
kd pf w
d w
f \
Ykd taygi;f ocsFmrQuo kd m azmfjyNy;D vQif
tukov kd f aomreóü ,SOEf ikd af omapwoduf r,SOEf ikd af om apwoduw f u
Ykd v kd nf; cJjG cm;azmf
jyyg/
6/ ukuúKpö apwodufESifh or®mtmZD0 apwodufwdkY\ vu©Pmrsm;udk xif&Sm;pGmazmfjyNyD;vQif
4if;apwoduwf Ykd toD;oD;,SOEf ikd af om pdwrf sm;udv
k nf; azmfjyyg/
G H
108
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1957 ckESpf
1/ apwoduf (52)yg;udk tusO;f tm;jzifh a&wGujf yyg/
2/ atmufygapwoduw
f \
Ukd oabmudk ay:vGiaf tmif azmfjyyg/
reodum&? yDw?d qE´? avmb? rpä&,
d /
3/ ted,wa,m*D apwoduw
f \
Ykd o½kyu
f kd xkwjf yNy;D vQif 4if;wdu
Uk kd tukov
kd af ombecJjG cm;jyyg/
1958 ckESpf
1/ tpHt
k pHt
k m;jzifh a[maom apwoduw
f \
Ykd o½kyu
f kd xkwjf yyg/
2/ om"m&P trnf&aom apwoduw
f u
Ykd kd tusO;f csKyaf zmfjyyg/
1972 ckESpf
1/ tyÜrnma'GEiS hf tukovom"m&P apwoduw
f u
Ykd kd xkwjf yyg/
2/ apwemESio
hf m,SOf qE´r,SOaf ompdw?f 2-yg;pHk ,SOaf ompdww
f u
Ykd kd a&wGujf yyg/
1975 ckESpf
1/ ukov
kd pf w
d t
f m;vH;k ESihf tNrJ,OS Ef ikd af om apwodurf sm;udk azmfjyyg/
2/ avmukw&å mpdwt
f us,f (40) ESi,
hf OS af om yudP;f apwodurf sm;udk xkwjf yyg/
3/ ed,w a,m*D apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
4/ r[*¾Kwf yxrpsmefpw
d üf -
(u) tNr,
J OS Ef ikd af om apwodurf sm;? (c) trsm;qH;k ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
1976 ckESpf
1/ aombPapwoduf 25-yg;wdw Yk Gif ukov kd jf yKwikd ;f ,SOEf ikd af om apwoduw
f u
Ykd kd a&wGujf yyg/
2/ (u) 0dpm&ESio hf m,SOíf 0dwufEiS hf r,SOaf ompdwf
(c) 0dwuf? 0dpm& 2- yg;pHak om pdww f uYkd kd a&wGujf yyg/
3/ tukodkvf apwoduf 14-yg;wdkYwGif tukodkvfjyKvkyfwdkif; ,SOfEdkifaom apwodufwdkYudk
a&wGujf yyg/
4/ r[mukov kd f yxrpdwüf ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 109
a
EF
1977- ckESpf
1/ pdwtf enf;qH;k ,SOEf ikd af om apwodu?f pdwt f rsm;qH;k ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk azmfjyyg/
2/ tukov kd af pwoduaf ygi;f rnfrQ&o dS nf[k a&wGujf yNy;D vQif tukovom"m&Ptrnf&aom
apwoduw f uYkd v
kd nf; azmfjyyg/
3/ u½kPm- rk'w d m yGm;rsm;aomtcg jzpfEikd af om pdwrf sm;udk a&;om;azmfjyyg/
4/ pdwEf iS hf tNrJ,OS af om apwodu-f tNrJr,SOaf om apwodurf sm;udk cJGjcm;a&wGujf yyg/
1978- ckESpf
1/ atmufyg pdww f üYkd ,SOEf ikd o
f nfh apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
(u)0dpu d pd mä o[*kwpf w d f (c) um,0dnmPfpw d f
2/ 'kp½dkufrIudk vufawGUa&SmifMuOfaomtcg jzpfay:vmaom 0d&wDapwoduf 3-ck\ t"dyÜg,f
udk 1- ckpD &Si;f jyí a0'em apwoduEf iS hf ,SOEf ikd af om pdwrf sm;udk blrad A'enf;jzifah &wGujf yyg/
3/ olwpfyg; rwdu k wf eG ;f bJ ÓPfEiS hf ,SOíf 0rf;ajrmuf0rf;om jrwfpmG bk&m;tm;vSLonfh ausmif;ol
\ ukov kd pf wd rf mS ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
4/ olwpfyg;rwdu k wf eG ;f bJtjypfr&S[d kxifrw S íf 0rf;ajrmuf0rf;ompmar;yJcG ;kd ajzaeonfhausmif;om;\
avmbpdwrf mS ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk a&wGujf yyg/
1979- ckESpf
1/ oN*ØK[fusrf;vm apwoduf 52-yg;wdkYwGif rnfonfh apwodufwdkYudk oAÁpdwåom"m&P
apwodu-f yudP;f apwodu[ f k ac:ygoenf;? toD;oD; azmfjyyg/
2/ vlwüYkd tukovkd pf w
d jf zpfwikd ;f yg0ifaom apwodurf sm;udk pHv k ifpGm a&;cJyh g/
3/ qE´ 0D&,d apwoduo f nf rnfrQaom pdww f üYkd ,SOyf goenf;? a&wGujf yyg/
1980- ckESpf
1/ atmufyg apwodurf sm;udk azmfjycJyh g/
(u) pdwjf zpfwikd ;f tNrJwrf;yg0ifaom apwoduf
(c) tukov kd pf w
d jf zpfwikd ;f tNrJwrf;yg0ifaom apwoduf
(*) ukov kd pf w
d jf zpfwikd ;f tNrJwrf;yg0ifaom apwoduf
2/ olwpfyg;csrf;omonfudk remvdkaomol\ pdwfü apwodufrnfrQ ,SOfaMumif;udk wduspGm
ajzqdck yJh g/
G H
110
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1981 ckESpf
1/ atmufyg apwodurf sm;\ trnfwu
Ykd kd azmfjycJyh g/
(u) tm½Hu
k kd ESpo
f ufjcif; oabm&Sad om apwoduf
(c) rSm;aomtm;jzifh ESv;kH oGi;f jcif;oabm&Sad om apwoduf
(*) pdw\
f Nird ;f jcif;oabm&Sad om apwoduf
2/ bk&m;&Scd ;kd aomtcg jzpfaom ukov
kd pf w
d üf apwoduaf ygi;f rnfrQ,OS Ef ikd yf goenf;/
3/ trSm;-trSeaf 0zefawG;awm ,Hrk mS ;aeaom 0dpu
d pd mä pdwüf ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk azmfjy
cJyh g/
4/ yef;wpfyGiu
hf kd jrifaomtcgjzpfaom pu©K0k n
d mPfpw
d üf ,SOaf omapwoduw
f u
Ykd kd a&;cJyh g/
1982 ckESpf
1/ oabmw&m;wpfcu k kd apwodu[
f íl owfrw
S Ef ikd af vmufatmifvt
kd yfaom t*Fgvu©Pm&yf
4-yg;udk a&;om;azmfjyyg/
2/ apwoduf 52-yg;wdw
Yk Gif tukov
kd rf nfaom apwodurf sm;udk jynfph akH tmif azmfjyyg/
3/ pm;0wfaea&;jynhpf íkH csr;f omolukd awGjY rifaomtcg 0rf;ajrmufjcif; rk'w
d mjzpf\/ xdrk 'k w
d mESihf
twl apwoduaf ygi;f rnfrQjzpfoenf;/ a&wGujf yyg/
1983 ckESpf
1/ pdwüf jzpfí pdwu
f jkd c,fv,S w f wfaom oabmw&m;rsm;udk rnfoaYkd c:ygoenf;/ ,if;oabm
w&m;aygi;f rnfrQ&o dS enf;? azmfjyyg/
2/ pum;ajym&mwGif yg0ifwwfaom apwem? rme? a'go? owd? ynm [laom pum;vHk;wdkY\
jrefrmvdk t"dygÜ ,u
f kd azmfjyyg/
3/ remvdkjcif;? 0efwdkjcif; vu©Pm&Sdaom oabmw&m;rsm;onf rnfonfhapwodufrsm; jzpfyg
oenf;/ ,if;apwodurf sm;onf rnfonfh pdwrf sm;ESihf ,SOw
f JGjzpfygoenf;? azmfjyyg/
4/ jrwfpmG bk&m;ocif NyKH ;&Tiaf wmfral omtcg jzpfay:vmonfh [odwyk gÜ 'pf w
d üf ,SOaf om apwoduf
wdu
Yk akd zmfjyyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 111
a
EF
1984 ckEpS f
1/ vlwaYkd epOf ajymqdMk u&mwGif yg0ifaom a0'em? 0D&,
d ? £óm? rpä&,
d ? o'¨g[al om pum;-5vH;k \
qdv
k &kd if;t"dygÜ ,u
f kd jrefrmvdk azmfjyyg/
2/ olwpfyg;qif;&J'u k a© &mufaeonfujkd rifí oem;jcif;vu©Pm&Sad om u½kPm apwoduo
f nf
rnfonfph w
d rf sm;ESihf ,SOíf jzpfEikd yf goenf;/ a&wGujf yyg/
3/ oDcsi;f oHMum;aomtcg jzpfaompdwüf ,SOEf ikd af om apwodurf sm;udk azmfjyyg/
1985 ckEpS f
1/ rdrrd w
d af qG\ ypön;f udk cd;k ,lNy;D cgrS ]igrmS ;avpG} [k aemifw&rIonf rnfonfah pwodujf zpfyg
oenf;? 4if;apwoduo f nf rnfonfph w d Ef iS hf ,SOw
f jGJ zpfygoenf;/
2/ atmufygpum; ig;vH;k wd\
Yk vd&k if;t"dygÜ ,u
f kd tbd"r®mobm0 xdu
k af tmifa&;om;yg/
(u) t[d&u
d ? (c) taemwåy?Ü (*) onm? (C) yDwd (i) or®m0gpm
3/ tqif;vSí rmeBuD;olwpfOD;tm; rmeonf tNrJjzpfaeygoavm? jzpfaomtcg rnfonfhpdwf
wGi,
f OS íf jzpfygoenf;/
1986 ckEpS f
1/ zóç reodum&ç t"darmu©ç qE´ç or®mtmZD0ç apwoduw
f \
Ykd tbd"r®moabmvu©Pmudk
jrefrmbmomjzifh a&;yg/
2/ pmusuaf epOf jzpfay:wwfaom ysi;f &dai;armjcif;? awGa0xdik ;f rdiI ;f jcif;wdo
Uk nf tb,f apwoduf
wd\
Yk oabmvu©Pmrsm; jzpfygoenf;? ,if; apwoduw f o
Ykd nf tb,fpw d rf sm;ESihf ,SOw
f jGJ zpfyg
oenf;? toD;oD;ajzqdyk g/
3/ remvdjk cif;? 0efwjkd cif;oabmw&m;wdoYk nf avmbrlpw d Ef iS hf oufqikd yf goavm? odrYk [kwf a'gorl
pdwEf iS hf oufqikd yf goavm? ppfaMuma0zefNy;D r*fpw
d Ef iS t
hf wljzpfciG &hf aom apwoduf o½kyu f kd
vnf; xkwjf yyg/
4/ atmufyg apwodurf sm;udk ukepf ifatmif a&wGujf yyg-
(u) oAÁmukovom"m&P apwodu?f
(c) oAÁmukov a,m*Dapwodu/f
G H
112
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1987 ckESpf
1/ apwodu\ f vu©Pmrsm;udk azmfjyNy;D vQif pdw[ f ol rQEiS hf ,SOEf ikd af om apwoduw f u Ykd vkd nf;
ajzqdyk g/
2/ apwem? rme? 0dpdudpäm? o'¨g? rk'dwm apwodufwdkY\ tbd"r®moabm vu©Pmudk jrefrm
bmomjzifh ajzqdyk g/
3/ tvdk&r®ufBuD;olESifh pdwfwdk? pdwfqwfol ESpfOD;wdkYwGif rnfolonfrdpäm'd|djzpfwwfygoenf;/
orÜa,m*enf;t& pdppfjyyg/
4/ vdyjf ymuav;wpfaumifukd zrf;,lNy;D oem;ojzifh rowfbJ vTwv f ukd o
f ül rnfonfph w d jf zpfyg
oenf;/ rnfonfh apwodurf sm;ESihf ,SOw f JGjzpfygoenf;/ toD;oD;ajzqdyk g/
1988 ckESpf
1/ ynm? onm? a0'em? apwem? u½kPm[laom apwoduw f \Ykd oabmvu©Pmwdu Yk kd toD;oD;
a&;om;cJyh g/
2/ vdraf jymrnfBuNH y;D rS rvdraf wmhbJ trSeu f akd jymqd&k mü rnfonfah pwodujf zpfygoenf;/ ,if;
apwoduEf iS hf ,SOb f ufpwd rf sm;udk azmfjyyg/
3/ (u) aMumif;usK;d odjrifÓPfEiS , hf OS íf bk&m;&Scd ;kd ol
(c) aMumif;usK;d rjrif ÓPfrxifbJ bk&m;&Scd ;kd olwYkd &aom r[mukov kd w
f uYkd kd azmfjyyg/
4/ pdww f wYkd Gif apwodut f enf;qH;k ,SOaf om pdwu f kd 4if;,SO&f m apwoduEf iS w hf uG azmfjyyg/
1989 ckESpf
1/ atmufygapwodurf sm;\ oabmvu©Pmrsm;udk rSeu f efatmifa&;jyyg/
apwem? o'¨g? yDw?d owd? pdwyå ó'¨d
2/ atmufygwüYkd rnfonfah pwodurf sm;jzpfonfukd trnfrQ ñTejf ycJyh g/
(u) q&m? rdb pum;[laomtm½Hu k kd ESv;kH oGi;f rI?
(c) tm½Hw k pfyg;pdwrf oGm;bJ pdww f nfMunfr?I
(*) t&m&mudk vdv k m;awmifw h jcif;?
(C) bk&m;? w&m;ü ,Hrk mS ;oHo,jzpfjcif;?
(i) wnfNird rf rI &Sb
d J pdwyf sv
UH Gijhf cif;?
3/ vlwdkYac:a0:oHk;pGJavh&Sdaom ]ynm}[laom pum;onf tb,fapwoduf\ trnf jzpfyg
oenf;/ az:jyí ,if;ynmESihf ,SOaf ompdww f u
Ykd v
dk nf; ocsFmo½kyrf Q azmfxw
k af &;jyyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 113
a
EF
1990 ckEpS f
1/ qE´? O'¨p?ö [D&?d pdwv
å [kwm? rk'w
d m apwodurf sm;\ oabmvu©Pmrsm;udk jrefrmbmomjzifh
azmfjyyg/
2/ ]olU tay:rmS ud,k af rwåm&Sv
d u
kd w
f m} [laom pum;ü ]arwåm}tppftrSet f & aumufjyí 0D&,
d
apwoduEf iS thf wlwuG rjzpfEikd af om pdww
f u
dYk v
kd nf; o½kyaf &wGujf yyg/
3/ rdrw d Ykdoabmtavsmuf wpfaumifEiS w hf pfaumif tEdik rf cH t½I;H ray; cGyaf eMuaom Muufuav;
ESpaf umif\ oEÅmefü (cGyaf ecdu
k )f jzpfay:aeaom pdw?f apwoduw f u
Ykd kd azmfjyyg/
1991 ckEpS f
1/ trIupd w
ö üYkd BupH nf? oH;k oyf? qH;k jzwfí ESpo
f ufvv
kd m;pGm tm;xkwrf o
I nf tb,fapwodurf sm;\
oabmvu©Pmrsm;jzpfygoenf;/ rSeu f efatmif ajzqdck yhJ g/
2/ ]toufÓPfapmifh} [laom pum;ü touf? ÓPf[kac:qdk&aom apwoduftrnfrsm;udk
xkwjf yí [d&?D Mowåy?Ü O'¨p?ö {u*¾wm apwoduw
f \
Ykd oabmvu©Pmrsm;udv
k nf; a&;om;cJyh g/
3/ wyfrufjcif; (avmb)? cufxefjcif; (a'go)? awGa0jcif; (arm[) apwoduw
f EYkd iS hf twlwuG
jzpfaom tukov kd pf w
d w
f u
Ykd v
kd nf; cGjJ cm;ajzqdck yhJ g/
4/ þar;cGe;f oabmukd tav;rrl ÓPfrulbJ tvdt k avsmuf xifjrif&mudk ajzqdak eaom pmajzol
\ oEÅmefü tb,frnfaom pdw?f apwodurf sm; jzpfay:aeygoenf;/ &Si;f vif;a&;om;cJyh g/
1992 ckEpS f
1/ ]vHv
Yk rrl ewfrulb;l } [laompum;ü ]vHv Yk } [kac:qxkd ukd o
f nfh apwodut
f rnfukd azmfjyí ?
,if;apwoduEf iS hf twlwuGjzpfaom pdwo
f ½kyuf vkd nf; xkwjf yyg/
2/ tiwfab;Bu;D qdu
k af &mufvsu&f adS om qdrk m;vD;,m; jynforl sm;tm; oem;MuifemrI jzpfaejcif;
onf tb,fapwodu\ f oabmvu©Pmjzpfygoenf;/ wdusreS u f efpmG azmfjyí ,if;apwoduEf iS hf
qefu
Y sib
f uf apwodut f rnfuvkd nf; nTejf yyg/
3/ ]&r®upf t
H rd }f [laom pum;0,f ]&r®u}f [laom avmba0g[m&\ y&rw¬ obm0udk ñTejf yí?
,if;y&rw¬ obm0ESit hf wlwuGjzpfaom pdwuf v
kd nf; azmfjyyg/
G H
114
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1993 ckEpS f
1/ apwoduf (52)yg;wdwYk iG f pdwt
f rsm;qH;k ,SOEf ikd af om apwoduEf iS hf pdwt
f enf;qH;k ,SOEf ikd af om
apwodurf sm;udk aumufjyí? 0d&wDapwodu\ f oabmvu©Pmrsm;udv k nf; &Si;f vif; a&;om;
cJyh g/
2/ ]toufÓPfapmif?h OpömuHapmif}h [laom pum;&yfü uH? ÓPf [kac:q&dk aom apwoduf trnf
rsm;udk azmfjyí? ,if;apwoduEf iS t
hf wluuGjzpfaom pdww
f u
Ykd v
kd nf; xkwaf qmifjycJyh g/
3/ pdwcf si;f rwlatmif jyKwwfaom apwoduw f w
Ykd iG f rnfonfh apwoduu
f rnfonfph w
d u
f kd rnfoYkd
xl;jcm;atmifjyKygoenf;? jynfph akH tmif&iS ;f vif;a&;om;cJyh g/
1994 ckEpS f
1/ ]ypön;f rod?k pdwrf wd?k cifysKdBu;D yGm;aMumif;}[laomtqH;k trü]rod?k rwd}k [k oH;k EIe;f xdu
k af om apwoduf
wd\
Yk trnfun kd eT jf yí ,if;apwoduw f EYkd iS hf twlwuGjzpfaom pdww
f u
Ykd v
kd nf; azmfjy yg/
2/ ]tukov kd jf yK&ef r&Su?f raMumufaomolonf w&m;awmfü MunfnKd olrrnf/} [laom pum;ü
]r&Su?f raMumuf? MunfnKd } [k ñGeT jf ytyfaom apwoduw f \
Ykd oabm vu©Pmudk a&;í ]ÓPf?
0D&,
d } ESpyf g;vH;k ESihf r,SOaf om pdwu
f v
kd nf; xkwjf yyg/
3/ jcifuu
kd o
f nfukd rowfbaJ &SmifMuOfol oEÅmefüjzpfaom apwodut f rnfukd wduspmG nTejf yí
,if;apwoduEf iS thf wlwuGjzpfaom pdwwf u
Ykd v
kd nf; azmfjyyg/
4/ pdwjf zpfwikd ;f ? tNrrJ ,SOb
f J ,SOo
f ifrh o
S m ,SOaf om apwoduw f u
Ykd kda&wGujf yNy;D Moumo uefawmh
cef;udk q&musucf ikd ;f í 0rf;ajrmuf0rf;om ÓPfygygjzifh usuaf eMuaom ausmif;om;av;rsm;\
oEÅmef0,fjzpfEikd af om pdw?f apwoduw f u
Ykd kd azmfjyyg/
1995 ckEpS f
1/ ]vlreS v
f Qif Bu&H if;ao&onf} [laom pum;ü tBut H pnfukd ñTejf yonfh apwodut
f rnfukd
xkwjf yí ,if;apwoduEf iS hf twlwuGjzpfaom pdwo
f ½kyu
f v
kd nf; azmfjyyg/
2/ Opöm"eayg<u,f0í ]b0ifjrifh pdwfBuD;0ifaeol} oEÅmefü wnf&Sdaeaom apwoduftrnfudk
azmfjyí ,if;apwoduEf iS t
hf wl ,SOw
f jGJ zpfavh&adS om pdwo
f ½kyu
f v
kd nf; xkwjf yyg/
3/ &wemoHk;yg;ESifh uHç uH\ tusKd;w&m;rsm;udk t<uif;r&Sd ,HkMunfMuaom yk*¾dKvfrsm;\ oEÅmef
0,fjzpfEikd af om pdwçf apwoduw
f u
Ykd kd azmfjyí? urÇmapmifw
h &m;rsm;udv
k nf; nTejf yyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 115
a
EF
1996 ckEpS f
1/ ]ae&mwdkif;rSm olUrsufESm} [k ajym&avmufatmif pdwfwdkif;pdwfwdkif;ESifh ,SOfwJGíjzpfEdkifaom
apwoduw f wYkd iG f aemufq;kH oH;k ck\ y&rw¬obm0wdu Yk kd ajzqdík ? ]pOf;pm;Ny;D rS qH;k jzwfyg} [laom
pum;ü yg0ifaomapwoduw f \ Ykd trnfemrwdu
Yk v
kd nf; azmfjyyg/
2/ q,foed ;f xDayguo f w l pfa,muftm; ]Muufuef; qeft;kd wd;k wmygumG } [k remvdak om pdwx
f m; jzifh
ajymqdkol\ oEÅmefü jzpfaom apwodufwdkYudk wduspGmazmfjyí? ,if;apwoduf ESifh ,SOfwJGí
jzpfEikd af om pdww
f u
Ykd vkd nf; a&wGujf yyg/
3/ ]pdwrf eS o
f rQ BupH nfrEI iS hf ruif;Mu} [k ajymqdak eMuaom tbd"r®mtodrjhJ im; tcsKaUd omolrsm;\
pum;udk acsyaomtm;jzifh BupH nfrEI iS u hf if;í jzpfEikd af ompdwwf u
Ykd kd azmfjyNy;D vQif rwifw
h ,faom
pdwjf zpfaomfvnf; edAmÁ efukd tm½Hjk yKEikd af ompdwu f kd ajzqdyk g/
4/ ½kyjf rifoMH um; N*Kd [wf ok wif;ü iwfrw G af cgi;f yg;'kuo
© nfrsm;udk awGjU rif&í jzpfaomoem;MuifemrI
onf ukov kd &f çr& &Si;f jyí? ud,
k yf ikd v
f vYkH r&Sad om pdwwf u
Ykd v
kd nf; xkwaf zmfa&;om;jyyg/
1997 ckEpS f
1/ olwpfyg;\ apcdik ;f jcif;aMumifh rvJo T mí oltU oufowfru I kd jyKae&ol\ oEÅmefü jzpfEikd af om pdwçf
apwoduw f uYkd kd azmfjyNy;D vQif jyKNy;D aom ukov kd af umif;rIukd tzefzef trSw&f aeaom yk*Kd¾ v\ f
oEÅmef0,f rSw
D , G íf jzpfaom apwoduu f vkd nf; azmfjyyg/
2/ ]vkvr’ xl? ÓPfrulb}J [laompum;ü]vkvç’ ÓPf} [kneT jf ytyfaom apwodwt f rnfreS w
f Ykd
udk azmfjyí ,if;apwoduw
f \
Ykd ,SOEf ikd af ompdwo
f ½kyw
f u
Ykd v
kd nf; toD;oD; xkwaf zmfwifjyyg/
3/ ]tukov kd \f taygi;f tazmf}[k ac:qEkd ikd af om tukovkd pf w
d jf zpfwikd ;f yg0ifMuonfh apwoduf
rsm;udk azmfjyí? (u) pdwt f enf;qH;k ü ,SOaf omapwodu?f (c) apwoduf tenf;qH;k ESihf ,SOaf om
pdwwf u Ykd vkd nf; ajzqdyk g/
4/ 0daoou (pdwcf si;f rwl xl;jcm;uJGjym;atmif jyKwwfuek af om) apwodurf sm;udk rrSm;atmif
a&wGujf yí? pdawåe orrk'a´d o (apwoduu f kd pdwEf iS t
hf rQa&wGujf cif;) enf;t& yDwEd iS hf u½kPm
apwoduaf ygi;f rnfrQp&D MdS uonfuvkd nf; toD;oD;ajzqdyk g/
G H
116
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1998 ckEpS f
1/ ]rkom;ryg vuFmracsm} [k ,lqvsuf tcaMu;aiG,íl rw&m;oufaovdu k rf nf[k BupH nfNy;D rS
a&SmifMuOfoül jzpfEikd af om apwoduçf ,if;apwodu\
f ,SOEf ikd af ompdwo
f ½kyw f u
Ykd kd toD;oD;
ajzqdyk g/
2/ ukodkvfaumif;rIjzpf&ef tajccHusaom apwodufwdkYwGif rcJGrcGg tpHkvdkufomjzpfMuaom
apwodurf sm;udk trnfrQazmfjyí ÓPfEiS ,
hf OS Nf y;D rSeu
f efonfh qH;k jzwfcsucf s&mü yg0ifaom pdwf
wdu
Yk v
kd nf;ajzqdyk g/
3/ ]taumif;tqd;k } pdwEf pS rf sK;d vH;k ESihf qufqaH om ]ESpzf ufcRe}f apwodut
f pkukd odom½Hrk Q azmfjyí?
rwljcm;em; uJjG ym;jcif;oabmrsm;ESihf ruif;aomavmuü umraombepdwu f kd rwljcm;em; uJjG ym;
atmifjyKwwfaom apwodurf sm;udk azmfxw k af &wGujf yyg/
4/ ]apwemaumif;onfç apwem,kwfonf} [laom avmuoHk;pum;ü tb,fapwemonf
aumif;í tb,fapwemonf ,kwyf goenf; ajzqdNk y;D vQi?f avmukw&å m pwkwp¬ smefEiS hf yOörpsmef
wdüYk ,SOaf om apwoduw
f \
Ykd xl;jcm;[efuv
kd nf;ajzqdyk g/
1999 ckEpS f
1/ ]wpfrdk;atmuf wpfa,mufxJ} qdkpum;uJhodkY pdwftm;vHk;wdkYwGif pdwfwpfyg;ESifhom,SOfonfh
apwoduu f kd oabmvu©PmESiw
hf uG azmfjyí? apwoduw f ikd ;f ü &&Srd nfh vu©Pmav;yg;udk
vnf; a&;om;yg/
2/ ud,
k x f ufomol vSysKjd zLwpfO;D \ vSyausm&h iS ;f *kPo f wif;udk Mum;&í remvdjk zpfum ]ZD;uGuf
avmufawmh iSuw f ikd ;f vS&}UJ [k ajymqdo
k \
l oEÅmefü jzpfaf omapwoduu f kd ,SO&f m pdwEf iS w
hf uG
azmfjyí ud,
k yf ikd q
f ;kH jzwfcsurf &Sd (t"darmu©r,SO)f aompdww f u
Ykd v
kd nf; ajzqdyk g/
3/ Muufom;pm;vdík Muufowf&efjyKNy;D rS rowfawmhbJ a&SmifMuOfaomoltm; rnfonf0h &d wDjzpf
onfukd wduspmG ajzqdík 0d&wDapwoduo f ;kH yg;ESihf ,SOo
f nfph w
d w
f u
Ykd v
kd nf; tNr,
J OS ^f tNrrJ ,SOf
tm;jzifh cJjG cm;Ny;D a&;om;yg/
4/ trSefw&m;udk uG,f0Sufxm;aom arm[rlpdwfESpfyg;ESifh ,SOfwJGjzpfEdkifaom apwodufwdkYudk
a&wGujf yí? pdwt
f us,f(121)yg;wdw
Yk iG f aomreóa0'emESihfOayu©ma0'emwd\ Yk ta&twGuf
udv
k nf; ocFsmrQazmfjyyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 117
a
EF
2000 ckEpS f
1/ ]remvdkjcif;ç 0efwdkjcif; uif;&Sif;Muygap} [laom arwåmydkY0,f ]remvdkjcif;ç 0efwdkjcif;}wdkY\
apwodut f rnfreS uf kd azmfjyí0D&,
d apwoduEf iS hf ,SOw
f íGJ jzpfciG rhf &Sad om pdwo
f ½kyf wdu
Yk v
kd nf;
xkwjf yyg/
2/ ESvHk;avyifhí b0ifjrifhaeol\ oEÅmefü jzpfaomapwodufudk ,SOf&mpdwfESifhwuG wduspGm
azmfjyí? ]avmuygv} trnf&onfh urÇmapmifh w&m;ESpyf g;udv
k nf; oabmvu©PmESiw hf uG
ajzqdyk g/
3/ avmukwå&mpdwfudk rwlxl;jcm;uJGjym;atmifjyKEdkifaom psmefw&m;rsm;udk azmfjyí a'gorl
tocFg&u
d pdwüf ,SOo
f nfah pwoduw f u
Ykd v
kd nf; ajzqdyk g/
2001 ckEpS f
1/ ]awGw U ikd ;f ra&Smif 'kp½du
k af umif} [k txl;jyKajym&avmufatmif tukov kd 'f pk ½du
k rf jI yKvyk w
f ikd ;f
yg0ifavh&adS om apwodurf sm;udk azmfjyí pdwt f rsm;qH;k ESihf ,SOaf omapwoduçf pdwt f enf;qk;H
ESi,
hf OS af om apwoduw f u Ykd v
kd nf; ajzqdyk g/
2/ ]t&Sut f aMumuf Bu;D vGe;f w,f} [laomtoH;k tEIe;f 0,f t&Suçf taMumufw\ Ykd y&rwf trnf
rSeu
f kd azmfaqmifí qE´apwoduEf iS hf ,SOw
f íGJ jzpfEikd af om pdww
f u
Ykd v
kd nf; ajzqdyk g/
3/ ]tvSL'gejyKvyk w
f m tusK;d r&Syd gb;l uGm} [k wvJ,G q
l aomol\ oEÅmefüjzpfaom apwoduu f kd
vu©PmESiw hf uGajzqdík avmukw&å m'kw, d psmefü,SOcf iG &hf aomapwoduw
f u
Ykd v
kd nf;a&;om;yg/
M M M M M
G H
118
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
jrefrm - t*Fvdyfa0g[m&rsm;
1/ apwoduf Mental Factor
4/ {ueda&m" - pdwEf iS t
hf wlcsKyjf cif; To pass away together
6/ {umvrÁP - pdwEf iS t
hf m½Hw
k jl cif; To have an equal object
8/ oAÁpw
d o
å m"m&Papwoduf (7) yg; Common and Regular Mental Factors
9/ zó Contact
14/ ZD0w
d ad `E´ Mental vitality, Faculty of mental life
16/ yudP;f apwoduf (6) yg; Common but Irregular Mental Factors
20/ 0D&,
d Effort
a
EF
26/ t[d&u
d Non - moral conscience, Shamelessness
36/ rpä&,
d Self - appropriating envy, Stinginess
41/ 0dpu
d pd mä Doubt
50/ wMwrZÑww
å må Equanimity
a
EF
54/ pdwv
å [kwm Lightness of mind
55/ um,rk'w
k m Flexibility of mental factors
58/ pdwu
å r®nwm Adaptability of mind
62/ pdwKå Zu
k wm Uprightness of mind
69/ rk'w
d m Sympathetic joy
H H H H H H H
atbd"r®m yxrqifh
a
uuuuuuuuuuuuuuu
u u u u u u u u u u uu
u u u u u u u u u u uu
oHo&mvrf;ñTeftbd"r®moifwef;
tbd"r®m (yxrqifh)
yudP;f ydik ;f rSwpf k
uuuuuuuuuuuuuuu
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
G H
atbd"r®m yxrqifh 121
a
EF
yudPf;ydkif;
yudP;f [laomtrnfonf ]yudPu Ö }[laomygVrd S qif;oufvm\/ a&m>yrf;jcif;teuf
t"dyÜg,f&\/ rnfonhft&mrsm;udk a&m>yrf;jyqdkoenf;qdkaomf pdwf? apwodufwnf;[laom
(53)yg;aom emrfawynmow&m;wdkYudk ]a0'emo*F[? a[wko*F[? udpöo*F[? 'Gg&o*F[?
tm&r®Po*F[ESifh 0w¬Ko*F[}[lí o*F[ (6)rsK;d wdjYk zihf a&m>yrf;jyqdak omtydik ;f jzpf\/
1/ a0'emo*F[
a
EF
(u) tm&r®PmEkb0eenf;
(ok + 'k + O-wk? oH;k yg;pk? tEkb0em)
tm&r®PqdkonfrSm tm½Hkjzpfí tEkb0e[lonfrSm cHpm;jcif;jzpfonf/ tm&r®PmEkb0e
enf; [lonfrSm tm½HkudkcHpm;jcif;a0'emudk cGJjcm;jyaomenf;jzpfonf/ pdwfqdkonfrSm tm½HkESihf
uif;í jzpfay: Ekid af umif;aomw&m;r[kw/f a0'em[lonf xdt k m½Huk kd cHpm;jcif; vu©Pmtm;jzihf
wpfyg;wnf;om&Sd\/ odkY&mwGif awGU BuHK&onhftm½Hku (1) tvdk&SdtyfESpfouf aumif;jrwfaom
tm½Hk (£|m½H)k ? (2) tvdrk &St
d yf raumif;jrwfrESpo f ufEikd o f nht
f m½Hk (ted|m½H)k ESifh (3) £|m½Hv
k nf;
r[kwf ted|m½Hv k nf; rrnf taumif;tqd;k tv,ftvwf ½d;k ½d;k jzpfaom omreftm½Hk (£|rZÑ wåm½H)k
[lí tm½Hktm;jzihf (3)rsKd; uGJjym;ojzihf cHpm;jcif;a0'emonf okca0'em? 'ku©a0'emESihf Oayu©m
a0'em[lí (3)rsK;d uGJjym;\/
1/ okca0'em / / tvdk&Sdtyf ESpfoufjrwfEdk;tyfaom £|m½HkESihf awGUqHk BuHKqHk
qnf; & onht f cg ud,
k pf w
d üf csr;f omokcudk cHpm;&jcif;oabm/
2/ 'ku©a0'em / / tvdrk &St d yf rESpo
f uftyf rjrwfE;kd tyfaom ted|m½Hw k EYkd iS fh awGU
BuKH qqkH nf;&onht f cg ud,
k pf w
d üf ud,
k q
f if;&J pdwq
f if;&J cHpm;&
jcif; oabm/
3/ Oayu©ma0'em / / £|m½Hv
k nf;r[kwf ted|m½Hv k nf;rrnf taumif;tqd;k tv,f
tvwf ½d;k ½d;k jzpfaom omreftm½Hrk sm; (£|rZÑwmå ½H)k ESifh awGU BuKH
qHq
k nf;&onht f cg rodrom rxifr&Sm; cHpm;rIoabm/
G H
atbd"r®m yxrqifh 123
a
EF
a
EF
(c) £`Ed´,ab'enf;
]okç 'kç aomç a'g? O ESifh aESm? rSwaf vm £`E,
´d m}/
Ak'¨&Sifawmfjrwfbk&m; a[mMum;onhf £`Ed´, 0dbif; ygVdawmfvm (okcda`E´? 'kud©a`E´? a'gr
eóda`E?´ aomreóda`E?´ Oayuda© `E)´ [laom £a`Ea´ [mpOf (5) rsK;d udv
k u
kd íf a0'em (5)rsK;d &Sjd yef
onf/
£a`Et
´ jym;tm;jzihf a0'emuGJjym;yHu
k kd jyaomenf;onf £`E,
´d ab'enf;rnf\/
1/ okca0'em / ud,
k üf jzpfaom csr;f csr;f omomcHpm;rIoabm/
2/ 'ku©a0'em / ud,
k üf jzpfaom qif;qif;&J&JcpH m;rIoabm/
3/ aomreóa0'em / pdwfüjzpfaom csrf;csrf;omomcHpm;rIoabm/
4/ a'greóa0'em / pdwüf jzpfaom qif;qif;&J&JcpH m;rIoabm/
5/ Oayu©ma0'em / csrf;omonfvnf; r[kwf? qif;&Jonfvnf; rrnf? tv,f
tvwfjzpfaom omrefcpH m;rIoabm/
a
EF
£`E´d,ab'enf;
a
EF
2/ a[wko*F[
]a&aomufjrpfE,
S ?f aus;Zl;<u,f? Bu;D us,af Mumif;&if;rsm;}
]a[wk}[laom ygVdudk ][dwf}[lí jrefrmrIjyKxm;onf/ [dwf (6)yg;&Sd\/ avmb[dwf?
a'go[dw?f arm[[dw?f tavmb[dw?f ta'go[dw?f tarm[[dww f jYkd zpfMuonf/
[dwfqdkonfrSm ]a&aomufjrpfES,f? aus;Zl;<u,f? BuD;us,faMumif;&if;rsm;}[k
qdo
k nht
f wdik ;f a&aomufjrpfyrm qdik &f mtusK;d rsm;udk jzpfapaomaMumihf ][dw}f rnf\/
[dwftay:tajccHí pdwfç apwodufwdkYudk aygif;pka&wGufjyjcif;udk ]a[wko*F[}[k
ac:onf/
1/ avmb[dwf avmbapwoduf
2/ a'go[dwf a'goapwoduf tukodkvf [dwf (3) yg;
3/ arm[[dwf arm[apwoduf
4/ tavmb[dwf tavmbapwoduf
5/ ta'go[dwf ta'goapwoduf ukodkvf [dwf (3) yg;
6/ tarm[[dwf ynda`Ea´ pwoduf
a
EF
a
EF
3/ udpöo*F[
]udp}ö [lonf trIvyk if ef;udak c:onf/ avmuü a&mif;0,fr?I w&m;qH;k jzwfrpI aom vlw\ Ykd
aqmif&Gupf &mtrIvyk if ef;udk ]udp}ö [kac:í? xdvk yk if ef;udjk yKvyk &f m tvky½f u kH kd ]Xme}[kac:onf/
xdek nf;twl pdww f \Ykd &Guaf qmifMuaom trIvyk if ef;rsm;udk ]udp}ö [k ac:qo kd nf/
pdwwf \Ykd &Guaf qmifMuaom trIvyk if ef;udpu ö kd tajccHí pdw?f apwoduw f u
Ykd kd a&wGujf y
jcif;udk ]udpoö *F[}[kac:onf/
udpöESihfXmetxl;
w&m;olBuD;? w&m;pD&ifrIudpö? ½Hk;[lí (3)rsKd;&SdouJhodkY y#doaE¨pdwf? qufpyfrIvkyfief;?
qufpyfrI jyKvkyf&mXmetm;jzihf oabmwlyHkudkMunhfí udpöESihfXmewdkY oabmrwlaMumif; odEdkif
onf/
Xme (10) yg; udpö 14 yg; ESifh udpö0EÅ
1 2 3 4 5 6 7 8 99 1010
yÍö0dn mPfXme
Xme 10 yg; y#d tm orÜ oEÅD w'g
b0if Cm om zko 0ka |m aZm pkw d
oaE¨ 0ZÆef; 'óe o0e #dpKä id ;f &P ½Hk
,e ,e e
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
udpö0EÅ (ocsFm ) 19 19 2 2 2 2 2 2 2 3 1 55 11 19
4 4 8 4
(udpö P 4 4 8
55 5 r puf aom
ao Cm Zd um oH 5 5 5
aqmif&Gu f 2 r 8 8 -2
88 8 y 2 m2 2 2 2 2 8
aom pdw f) +1 +1 +1
-2 -2 12 -2
pdwfwdkYaqmif&GufMuonhfudpö (14)yg;
* ]qufpyfç pDpOfç qifjcifç jrif½I? Mum;emrIESihf eHrIç vsufrIç awGUxdrIrSefç vufcHç ppfaq;
ydkif;jcm;a&;wnhf}
* oda&;wGiu f s,?f wmwG,vf u
kd pf m;? a&Gv
U sm;ajymif;pGm? q,haf v;jzm? jyK&mudppö Of/}
G H
atbd"r®m yxrqifh 129
a
EF
a
EF
tm0ZÆef;a'GaZmudpörwyf
yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwfESihf raem'Gg&m0ZÆef; 2 yg;onf Bud,mpdwfrsm;jzpfaomfvnf; aZmudpö
rwyfEdkifyg/
yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwfonf jrifpdwf? Mum;pdwf ponfjzihf pdwfwpfckjzpfvmatmif b0ifpdwfrsm;
jzpfNy;D cgp tpqH;k pdwjf zpfaomaMumihf tm;ao;\/ tm½H\ k t&omudk cHpm;Ekid af om oabmr&S/d
xdek nf;twl raem'Gg&m0ZÆe;f pdwo f nfvnf; raem'Gg&m0Dxpd w
d rf sm;jzpf&atmif cvkwzf iG afh y;
aompdwjf zpfí tm;ao;\/ tm½H\ k t&omudk cHpm;Ekid af om oabmr&S/d
xdaYk Mumihf tm0ZÆe;f a'Gonf aZmudprö wyfEidk Mf uyg/
r*fpdwfaZmudpöwyf
r*fpdwfonf wpfBudrfomjzpfaomfvnf; tm½Hk\t&omudk cHpm;Ekdifaom oabm&Sdaom
aMumihf aZmudpw ö yfEidk o
f nf/
zdkvfpdwfaZmudpöwyf
zdkvfpdwfonf r*fpdwf\ xufjrufaom owdåtm;vHk; cH,l&ojzihf r*fpdwfuJhodkY aZmudpö
wyfEidk f onf/
bk&m;? &[EÅmwdkY\ oEÅmefüjzpfaom taombeaZmpdwf
bk&m;? &[EÅmwd\
Yk oEÅmefü ukov
kd ?f tukov
kd pf w
d w
f Ykd r&oih?f Bu,
d maZmrsm;om &oih\
f /
odkYjzpfí [odwkyÜg'fpdwfonf t[dwfBud,mjzpfaomaMumihf bk&m;&[EÅmwdkYüjzpfaom taom
beaZmpdwf jzpfonf/
G H
atbd"r®m yxrqifh 131
a
EF
udpöESihf Xmewyfaompdwfrsm;
[if;cGufü ZGef;&SdvQif ZGef;wyfxm;onf[k qdkouJhodkY (udpöwyfonf) [k qdkjcif;rSm udpö
&So
d nf/ aqmif&Guof nf[k qdv k jkd cif;jzpfonf/
2/ ESpfudpö? ESpfXme&Sdaompdwf (u) aomreó oEÅ&D Ppdwf (1)yg;onf oEÅ&D PXmeü oEÅ&D Pudpö
- 2 yg; w'g½Hk Xmeü w'g½Hu
k pd ö [lí ESpu
f pd Eö pS Xf me&So
d nf/
(u) aomreóoEÅD&P 1
( c ) raem'Gg&m0ZÆef; 1 (c) raem'Gg&m0ZÆe;f pdwo
f nf tm0ZÆe;f Xmeü tm0ZÆe;f udpwö yfí 0ka|mXmeü
aygif; 2 0ka|mudpö wyfaomaMumifh ESpu
f pd Eö pS Xf me&So
d nf/
a
EF
4/ 'Gg&o*F[
a
EF
xdpk w
d rf sm;onf vGecf Jo
h nhb
f 0 r&PmoEéaZmu tm½Hjk yKcJah om uH? ur®erd w
d ?f *wderd w
d f
wpfcck u
k o
kd m tm½Hjk yK\/
'Gg&toD;oD;ü jzpfay:aompdwfrsm;
pdweå ,
d mroabmt& tm½HEk iS fh 'Gg&wdYk xdcu
kd w
f u
kd q
f ikd af omtcg pdwrf sm;jzpfay:vmayonf/
1/ pu©K'Gg&dupdwf 46 yg;
½lyg½Hkonf pu©K'Gg&ü xifvmvQif b0iftpOfjywfí yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwf (1)yg;? pu©K0dnmPf
(2)yg;? orÜ#d pKä id ;f (2)yg;? oED&Å P (3) yg;? 0ka|m (1) yg; (raem'Gg&m0ZÆe;f )? umraZm (29)yg;? w'g½kH
(8)yg; [lí pu©K'Gg&üjzpfEikd af ompdwf (46) yg;&S\ d /
yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwf 1
pu©K0n d mPfa'G 2
orÜ#d pädKif; 2
oEDÅ&P 3
0ka|m (raem'Gg&m0ZÆe;f ) 1
umraZm 29
w'g½kH 8
aygif; 46
pu©K'Gg&dupdwf 46 yg;
aZm
y'Gg p oH P 0k ½Hk
= 46 yg;
1 2 2 3 1 8 8 8
+ 1 (3)
(12)
(umraZm = 29)
a
EF
a
EF
yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwf 1-yg;? um,0dnmPfa'G? orÜ#d pädKif; 2-yg;? oEDÅ&P 3-yg;? 0ka|m 1-yg;
(raem'Gg&m 0ZÆe;f )? umraZm 29-yg;? w'g½kH 8-yg;? aygi;f (46)yg;wnf;/
aZm
y'Gg um oH P 0k ½Hk
= 46 yg;
1 2 2 3 1 88 8
+1 (3)
(12)
(umraZm = 29)
a
EF
'Gg&wdYk ü tm½Hktm;avsmfpGmjzpfyHk
pu©K'gG &u
d paom 0Dxpd w
d rf sm;jzpf&mü 46 yg;vH;k wpfNyKd ief ufjzpfonfr[kw/f ½lyg½u
kH ted|m½Hk
jzpfvQif tukov0dyguf pu©K0n
d mPfç orÜ#d pKdä i;f ç oED&Å Pç w'g½jkH zpf\/
£|m½Hçk twd£|m½Hjk zpfvQif ukov0dyguf pu©K0n
d mPf pojzihf jzpf\/ £|m½Hük Oayu©moEDÅ
&Pw'g½?kH twd£|m½Hük aomreóoED&Å Pw'g½jkH zpf\/
bHktm;avsmfpGmjzpfyHk
a
EF
wpf'Gg&ponfwdkYüjzpfaompdwfrsm; &Sif;vif;csuf
'Gg&ESihf apwodufrsm;
pdwjf zpfaom'Gg&ü ,SOzf ufapwodurf sm;onf wpfNyKd iw f nf; jzpfMuonf/
1/ ynwfw&m;udk tm½HkjyKaom tyÜrnma'Gonf ½kyfyÍö'Gg&wdkYü rjzpfxdkuf? raem'Gg&üom
jzpfxu kd f \/ r[mukov dk f r[mBu,d mç ½lyukov
kd çf ½lyBu,d mwdüYk ,SOcf u
kd f raem'Gg&üjzpf\/
½ly0dyguüf ,SOcf ukd f 'Gg&rSvGw\ f /
2/ 0d&wD (3) yg;onf raem'Gg&üom jzpf\/
3/ tukov kd af pwoduf (14) yg;onf (6) 'Gg&ü jzpf\/
4/ tnormef; 13? 0d&wD? tyÜrnmMuOf aombeapwoduf 20? aygi;f apwoduf 33 yg;onf
&Hcg 6 - 'Gg&üjzpfí &Hcg 6 - 'Gg&rS vGw\f /
G H
138
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
5/ tm&r®Po*F[
aygif; 76 yg;
"r®m½Hk
½ky?f pdwEf iS fh apwoduf 3 yg;wdo Yk nf awumvdu"r®m½Hrk sm;jzpfMuNy;D edAmÁ efEiS fh ynwf (2) yg;
wdo
Yk nf umv0drw k "f r®m½Hrk sm; jzpfMuygonf/
awumvdu "r®m½Hk (3) yg;
ypöKyeÜ ?f twdw?f tem*wf (3) yg;udk (awumvdu) umv 3 yg;[k ac:q\ kd / y&rw¬w&m;rsm;
jzpfMuaom ½kyw f &m;? emrfw&m;wdo
Yk nf ]Oyg'?f XD? bif}[lí tvGev
f sijf refpGm jzpf? wnf? ysuv
f suf
&SMd u\/
G H
atbd"r®m yxrqifh 139
a
EF
a
EF
"r®m½Hk
1/ tm½Ht k m;jzihf umrç r[*¾Kw?f ynwf? edAmÁ ef[íl tm½Hk 4 - rsK;d yg0if\/
2/ umvtm;jzihf ypöKyeÜ ?f twdwçf tem*wfEiS fh umv0drw k f (4) rsK;d yg0if\/
3/ tZÑw?å A[d't ¨ m;jzihf (2) rsK;d vH;k yg0if\/
4/ ½ky?f emrftm;jzihf ½ky?f emrf? y&rwf ynwfrsm; yg0if\/
q'Gg&u
d pdww
f EYkd iS fh 'Gg&0drw
k pf w
d w
f \
Ykd tm½Hjk yZ,m;
tm&r®Pduw&m;rsKd; (pdwf) tm½Hkrsm; w&m;udk,f
1/ pu©K'Gg&dupdwf 46 yg; ypöKyeÜ ½f yl g½Hk 0PÖ (tqif;½kyf[lorQ)
yÍö'Gg&dupdwfwdkY\ owådonf rsm;pGmr&SdMu? wdkuf½dkufxifvmaom
2/ okckr½kyf 16 yg;
"r®m½Hk
6/ ynwf 1 yg;
"r®m½Hk 76 yg;
a
EF
*wdedrdwf
pkawNyD;aemuf vm;a&muf&mb0ü awGU BuHKcHpm;&rnfh ok*wdbHkodkY a&mufrnfqdkygu
ewfb?kH ewfeef;? O,smOf? ya'omyif ponfrsm;? 'k*w
¾ b d okH Ykd vm;rnfqykd gu i&Jb?kH i&Jr;D ? i&Jxed ;f ?
i&JacG; ponfwYkd xifvmaom tm½H[ k ol rQukd *wderd w
d [f k ac:qo kd nf/
G H
142
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
pkwpd w
d af emifb0opfüjzpfaom y#doaE¨pw d o
f pfEiS fh b0if (2)Burd w
f oYkd nf b0a[mif;u
rcsKyaf o;onhf tm½Hek rd w d uf ykd if qufvuftm½Hjk yKonf/
y#doaE¨pdwfcsKyfNyD; b0udkqufay;aom b0ifpdwfrsm;ESihf wpfb0\ aemufqHk;pdwf
jzpfaom pkwpd w d wf u
Ykd vnf; y#doaE¨pw d , f al om tm½Hu
k ykd if tm½Hjk yKMuonf/ xdaYk Mumihf ewfjynfrS
pkawí vlU jynfodkYa&mufvmvQif xdkewfjynfu r&PmoEéaZm,ltyfaom tm½Hkedrdwfwpfyg;yg;
udyk if vlbU 0 y#doaE¨pw d uf vdu k íf tm½Hjk yK&onf/ wpfb0\ tqH;k owfjzpfaom b0ifpw d uf ykd if
pkwpd wd [f ak c:onf/
a
EF
tem*wfumv r&
uH? ur®erd w
d ?f *wderd w
d f 3 yg;wdo
Yk nf tem*wfumv r&aumif;/ tem*wf tm½Hq
k o
kd nfrmS
twdwfuH? ur®edrdwfuJhodkY tm½Hkudk cHpm;onfvnf; r[kwf? ypöKyÜefuH? ur®*wd edrdwfuJhodkYyif
xifjcif;odkY a&mufonfvnf;r[kwf/ xdkYaMumihf 'Gg&0drkwfpdwfwdkYonf tem*wfumvudk tm½Hk
rjyKEikd Mf u/
*wdedrdwfrxifEdkifaom y#doaE¨pdwf
t½lybHkü tcsif;cyfodrf; ½kyfwdkYr&Sdjcif;aMumihf "r®m½Hkwpfckom xifEdkif\/ t½lybHkrS pkawí
umrbHküjzpf&vQif t½lyr&PmoEéaZmu *wdedrdwfESihf ½kyfur®edrdwfudk r,lEdkif? uHtm½Hkedrdwf
udo
k m ,lEikd \
f /
G H
144
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
tm½HkESihf pdwf
tm½Hk(4) rsK;d udkrnfonhpf wd rf sm;u {uef-taeuef tm½Hjk yKEikd jf cif;udk cGjJ cm;a0zefjyaomtydik ;f
jzpfonf/ pdww
f \Ykd pGr;f tm;tvdu k f qdik &f mtm½Hrk sm;udo
k m tm½Hjk yKEikd Mf uonf/
G H
atbd"r®m yxrqifh 145
a
EF
aZm
y y0d oH P 0k ½Hk
= 25 yg;
1 10 2 (3) +1 8
3 3
raem "mwHk? ig;tm½Hk? ESpfpHkq,hfoHk;&Sd/ w'g? [o? q,fESpf0? umrudkomod/
ypöKyf{uef? ½kyf{uef? trSefawG;,lnd§/
a
EF
tyÜemaZm 0d
1 1 1
t½l'krSm yukdomç prSmwç udkod > – – –
1 1 1
y y0d oH P 0k – – ½Hk = 6 yg;
3/ ynwf{ueftm½HkjyK 21 yg;
tbdnmOfa'GMuOfaom ½lyg0p&pdwf 15 yg;? tmumomeÍöm,wepdwf (uk? 0d? Bud) 3 yg;?
tmudÍnö m,wepdwf (uk? 0d? Bu)d 3 yg;? þ 21 yg;aompdww
f o
Ykd nf umv0drw
k jf zpfaom uodP
k ;f
ponhf ynwf"r®m½Hu
k o
kd m tm½Hjk yKMuuke\f /
* bdnmMuOfrl? q,hfig;½l? t½ly? w? qd/
* ynwf{upf? ESpfq,hfwpf? pifpiftrSefod
1 1 1 = 3
1 1 1 = 3
5 5 5 = 15
y y0d oH P 0k ½Hk 21 yg;
a
EF
8
y y0d oH P 0k ½Hk = 8 yg;
G H
148
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
tukov kd pf w
d f 12 yg;? r[mukov kd f ÓP0dy, Ü wk pf w
d f 4 yg;? r[mBu, d m ÓP0dy, Ü wk pf wd f4
yg;? þpdwf tyg; (20) wdo Yk nf avmukw&å mMuOfaom umrtm½H?k r[*¾Kwt f m½HEk iS fh ynwftm½Hk 3 rsK;d
wduYk kd tm½Hjk yKEikd o f nf/
wenf;tm;jzihf þ 20 aompdww f o Ykd nf ypöKyeÜ ?f twdw?f tem*wfjzpfaom avmuDpw d f 81
yg;? apwoduf 52 yg;? ½kyf 28 yg;ESifh umv0drw k jf zpfaom ynwftm½H[ k o
l nhf tm½Hk 6 yg;udk tm½Hjk yKMu
ukeo f nf/
avmukwå&mw&m;wdkYonf tvGefeufeJ odrfarGUaomaMumihf raem'Gg&m0ZÆef;rSwpfyg;
ÓPfEiS fh ,SOaf om pdww f o Ykd m avmukw&å mw&m;udk tm½Hjk yKEikd o f nf/
y y0d oH P 0k 1
½Hk = 5 yg;
4
* umrukÓPf? ukbdÓPf? ig;wefpdwfred/
* t&[wfr*fzdkvf? MuOfapvdk? <uif;udktukefod/
r[mukov kd Ó
f P orÜ,w k pf wd f 4 yg;ESifh yÍörpsmef ukov kd tf bdnmOfpw d f 1 yg;? þpdwf 5 yg;
wdoYk nf umrtm½H?k r[*¾Kwt f m½H?k ynwftm½HEk iS fh avmukw&å mtm½Hw k iG f t&[wår*f? zdv k Mf uOfaom
atmufr*f 3 yg;? zdv k f 3 yg;wdu
Yk kd tm½Hjk yKMuuke\ f /
wenf;tm;jzihf xdpk w d f 5 yg;wdo Yk nf ypöKyeÜ ?f twdw?f tem*wfjzpfaom (t&[wår*f? t&[wå
zdv
k pf wd f 2 yg;MuOfaom) pdwf 87 yg;? apwoduf 52 yg;? ½kyf 28 yg;? umv0d rkwjf zpfaom ynwf? edAmÁ ef
[laom 6 yg;udk tm½Hjk yKEikd Mf uonf/
r[mukodkvfÓPorÜ,kwfpdwfrsm;ESihf ukodkvftbdnmOfwdkYonf aou©yk*d¾KvfESihf ykxkZOf
yk*K¾d vwf Ykd oEÅmefüomjzpfaomaMumihf t&[wår*f? t&[wåzv kd u f kd tm½Hrk jyKEikd af cs/ rdrwd Ykd r&tyfz;l
ao;aom txufwef;w&m;rsm;udk rodEikd Mf u/
G H
atbd"r®m yxrqifh 149
a
EF
r[mBu, d mÓPorÜ,w k pf w
d f 4 yg;? Bu,
d mtbdnmOfpw d f 1 yg;? raem'Gg&m0ZÆe;f pdwf 1 yg;?
þ 6 yg;aompdwfwdkYonf umrtm½Hk? r[*¾Kwftm½Hk? ynwftm½HkESihf avmukwå&mtm½Hk tvHk;pHkudk
tm½Hjk yKEikd Mf uonf/
wenf;tm;jzihf tqdkyg pdwf 5 yg;wdkYonf ypöKyÜef? twdwf? tem*wfjzpfaom pdwfwpfck?
,kwu f ;kd q,f? apwoduf 52 yg;? ½kyf 28 yg;? umv0drw k jf zpfaom ynwfEiS fh edAmÁ ef? þtvH;k pHk aom
tm½Hk 6 yg;wdu Yk kd tm½Hjk yKEikd Mf uonf/
raem'Gg&m0ZÆef;pdwf tvHk;pHktm½HkjyKqdk&m0,f
raem'Gg&m0ZÆe;f onf tvH;k pHu k kd tm½Hjk yKonfq&kd mü bk&m;&Sio f EÅmefü jzpfcu
kd rf mS om tvH;k pHk
udk tm½Hjk yKEikd o
f nf/ useyf *k K¾d vrf sm;ü tvH;k pHu k kd tm½Hrk jyKEikd af cs/
oAÁnKwÓPf
oAÁnKwÓPfqdkonfrSm qifjcifvdkufaomtcg tqD;twm;r&Sd rnfonhftm½Hkudkrqdk
odEikd jf cif; jzpfonf/
oAÁnKwÓPf\ w&m;ud, k rf mS r[mBu, d mÓPorÜ,w k f 4 yg;ü&Sad om ynm apwoduf
yif jzpfonf/
r[mBud,mÓPorÜ,kwf 4 yg;? Bud,mtbdnmOf 1 yg;ESihf raem'Gg&m0ZÆef; 1 yg;? þ 6 yg;
wdo
Yk nf bk&m;&Si\ f oEÅmefawmfüjzpfcu kd f tvk;H pHu
k kd tukerf csef tm½Hjk yKEikd o
f nf/
yÍö'Gg&m0ZÆef;ESihf raem'Gg&m0ZÆef;txl;
yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwfonf raem"mwfjzpfí tm½Hkudk omrefod½HkrQomjzpf\/ ypöKyÜefumvü
jzpfaom tm½Hik g;yg;udo k m qifjcif½rkH Q odEikd o f nf/
raem'Gg&m0ZÆe;f pdwof nf raem0dnmP"mwfjzpfí ypöKyeÜ ?f twdw?f tem*wf[al om umv
(3) yg;ESifh umv0drwk tf m½Hwk u
Ykd ykd g odEikd o
f nf/ tm½Hu
k o
kd &d mü xdxrd rd d aoaocsmcsm odEikd \
f /
yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwfonf tm0ZÆef;udpöwpfrsKd;om aqmif&Guf\/ raem'Gg&m0ZÆef;pdwfonf
tm0ZÆe;f udp?ö 0ka|mudpö (2)rsK;d aqmif&Gu\ f /
G H
150
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
tm&r®Po*F[Z,m; (pdwEf iS t
hf m½H)k
tm½Hk (w&m;udk,f)
tm½Hck JG pdwo
f ½kyf
pdwf 89 ap52 ½kyf 28 ynwf edAmÁ ef
{uef(4)yg;
1/ umr{uef yÍö0n
d mPf 10 ypöKyÜef
tm½HkjyK (25) yÍöm½Hk
toD;oD;
raem"mwf 3 ypöKyÜef
yÍöm½Hk
w'g½Hk 11+[od 1 12 umrpdwf54 52 28 - -
2/ r[*¾Kwf{uef 0dnmPÍöm,weukç0dçBud 3 twdwf
tm½HkjyK ae0onmemonm,we 3 r[*¾Kwf
(6) uk? 0d? Bud 6 "r®m½Hk - - - -
3/ ynwf{uef tbdnmOfa'G MuOf
tm½HkjyK ½lyg0p&pdwf 15
(21) - tmumomeÍöm,we
uk? 0d? Bud 3
- tmudÍönm,we
uk? 0d? Bud 3
21 ynwf
4/ avmukwå&m
{uef avmukwå&mpdwf 8 edAmÁ ef
tm½HkjyK (8)
taeuef (3) yg;
5/ avmukw&å mMuOf - tukodkvfpdwf 12 avmuDpdwf
tvH;k pHt
k m½Hjk yK - ÓP0dyÜ,kwf
(20) r[mukov
k d ?f r[mBu,
d m 8 81 52 28 ynwf -
20
6/ t&[wår*f? - r[mukodkvf
zdkvfMuOftvHk; ÓPorÜ,kwf 4
pHk tm½HkjyK (5) - ½lyukodkvftbdÓOf 1 pdwf 87 52 28 ynwf edAmÁ ef
5
7/ tvH;k pHt
k m½Hjk yK - r[mBud,m
(6) ÓPorÜ,kwf 4
-½lyBud,mtbdnmOf 1
- raem'Gg&m0ZÆef; 1 pdwf 89 52 28 ynwf edAmÁ ef
6
G H
atbd"r®m yxrqifh 151
a
EF
tbdnmOf\ tm½Hk
(tbdnmOf = bd = tvGef + Ó = odjcif;)
tbdnmOf[o l nfrmS tvGet f usL; txl;odwwfaomw&m;jzpf\/ tvGet f usL; txl;od
wwfaom ½lyyÍörpsmefEiS fh ,SOaf omÓPfukd tbdnmOf[ak c:onf/
tbdnmOf\ y&rw¬w&m;udk,frSm ½dk;½dk;yÍörpsmefxuf tvGeftusL; txl;odwwfaom
ÓPfEiS fh ,SOo f nhf yÍörpsmefpw
d yf ifjzpfonf/
yÍörpsmefukodkvftbdnmOf (1) yg;ESihf yÍörpsmefBud,mtbdnmOf (1) yg;[lí tbdnmOf
(2)rsK;d &S\
d /
½ly yÍörpsmefukd tajccHí tbdnmOf&&ef tm;xkwyf gu tbdnmOf (7) yg;udk &Edik \ f /
1/ 'dApÁ u©KtbdnmOf / ewfrsufpduJhodkY a0;aomtqif;? zHk;uG,faom tqif;ESihf
ao;i,faomtqif;udk jrifoEd ikd af om tbdnmOf/
2/ 'dAaÁ omwtbdnmOf / ewfem;uJhodkY a0;aomtoH? wdk;wdk;toHwdkYudk Mum;odEdkif
aom tbdnmOf/
3/ £'d0¨ "d tbdnmOf / ajrvQK;d rd;k ys?H ud,
k yf mG ;wpfaxmif zefqif;Edik jf cif; ponhf wefc;kd
trsK;d rsK;d udk zefqif;Edik af om tbdnmOf/
4/ y&pdwå0dZme etbdnmOf / olwpfyg;pdwt f Buu H kd odEikd af omtbdnmOf/
5/ ykaAÁed0gomEkówdtbdnmOf / a&S;a&S;b0üjzpfco hJ rQ taMumif;wdu Yk kd jyefajymif;í atmufarh
Ekid af om tbdnmOf/
6/ ,xmur®Ly*tbdnmOf / uHtm;avsmfpGm xdkxdkbHkrsm;üjzpfMu&aom owå0grsm;udk
jrifoEd ikd o f nhf tbdnmOf/
7/ tem*wHotbdnmOf / tem*wfumvü jzpfvwåHUaom taMumif;t&mrsm;udk
odjrifEidk o f nhf tbdnmOf/
ukodkvftbdnmOfudk 'dAÁpu©KukodkvftbdnmOfpojzihf ukodkvftbdnmOf (7)yg;? Bud,m
tbdnmOfukd 'dApÁ u©KBu, d m tbdnmOfpojzihf Bu, d mtbdnmOf (7) yg;&S\ d /
a
EF
{uef 4 csuf
1/ pu©K0n d mPfa'Gonf tm½Hk 6 yg;wGif ½lyg½Hw k pfyg;udo
k m tm½Hjk yKEikd \
f / ½lyg½Ho
k nf {uef tm½Hjk zpfjcif;/
2/ ½kyef mrf (2) yg;wdw
Yk iG f ½kyf (1)yg;omjzpfjcif;/
3/ umv (3)yg;wGif ypöKyeÜ f (1)yg;omjzpfjcif;/
4/ umrç r[*¾Kwçf ynwfç avmukw&å m[k tm½Hk (4)rsK;d &S&d m ½lyg½Ho k nf umrtm½Hk (1) yg;om jzpfjcif;
wdaYk Mumihf ]]{uef}}jzpfygonf/
taeuef tm½HkjyK
(taeuEÅ = taeu = rsm;aom + tEÅ = tzdkYtpk)
taeueftm½Hjk yKqo
kd nfrmS xdw
k &m;tjyif tjcm;trsK;d rwl w&m;udyk g tm½Hjk yKEidk jf cif; jzpfonf/
Oyrm umrtaeuefq&kd mü umrw&m;tjyif tjcm;ynwf? edAmÁ efwu Ykd ykd g tm½Hjk yKEidk \
f /
taeuef (3) csuf
pu©K0n d mPfa'Gonf (1) rdr\
d twGi;f tZÑwå ½lyg½Hu k v
kd nf;aumif;? (2) olwpfyg;[laom tjyif
A[d'½¨ yl g½Huk v
kd nf;aumif;? (3) 2-yg;pHu
k v
kd nf;aumif; tm½Hjk yKEikd \
f /
xdaYk Mumihf pu©K0n
d mOfa'G\ tm½Hjk zpfaom ]]½lyg½H}k }onf taeueftm;jzihf (3) csu&f onf/
{uef? taeuef (2) &yfaygif;pdwf
{uef? taeuef (2) &yfaygif;pdwfudk&Smvdkaomf atmufwGifazmfjyxm;aom {ueftm½HkjyK?
taeueftm½Hjk yKpw d f (2)&yfaygif;aomf &&Srd nfjzpfygonf/ Oyrm - ½lyg½Hu
k kd {ueftm½Hjk yKpw
d rf mS pu©K
0dnmPfpdwf (2)yg;jzpf\/ taeueftm½HkjyKpdwfwdkYrSm raem'Gg&m0ZÆef; - 1 ? umraZm - 29 ? w'g½Hk -
11 / tbdnmOf-a'G-tm;jzihf (46)yg;jzpf\/ {uef? taeuef (2)ckaygif;aomf ½lyg½Hu k kd tm½Hjk yKEikd af om
pdwf (48)yg;jzpf\/
tm½Hktus,fudk{ueftm½HkjyKpdwf? taeueftm½HkjyKpdwf[lí cGJjcm;jyyHk
pOf {ueftm½HkjyK taeueftm½HkjyK
1/ umr{ueftm½HkjyKpdwf 25 yg; umrtaeueftm½HkjyKpdwf 31 yg;
2/ r[*¾Kwf / 6 yg; r[*¾Kwf / 31 yg;
3/ edAÁmef / 8 yg; edAÁmef / 11 yg;
4/ emrf / 14 yg; emrf / 43 yg;
5/ ½kyf / 13 yg; ½kyf / 43 yg;
6/ ypöyÜKef / 13 yg; ypöyÜKef / 43 yg;
7/ twdwf / 6 yg; twdwf / 43 yg;
8/ tem*wf / r&Sd tem*wf / 43 yg;
9/ umv0drkwf / 29 yg; umv0drkwf / 31 yg;
10/ ynwf / 21 yg; ynwf / 31 yg;
11/ y&rwf / 39 yg; y&rwf / 31 yg;
12/ tZÑwå / 6 yg; tZÑwå / 56 yg;
13/ A[d'¨ / 26 yg; A[d'¨ / 56 yg;
14/ yÍöm½Hk / 13 yg; yÍöm½Hk / 46 yg;
15/ "r®m½Hk / 35 yg; "r®m½Hk / 43 yg;
16/ uH? ur®? *wdedrdwf 19 yg; uH? ur®? *wdedrdwf / r&Sd
G H
atbd"r®m yxrqifh 153
a
EF
a
EF
10/ ynwf{ueftm½Hjk yKpw d f (21) yg; qdo k nfrmS tm½Hck JG (3) &Sd pdww
f yYkd ifjzpfonf/
taeuef(31)yg; qdkonfrSm ynwftm½Hkudkomru tjcm;tm½Hkrsm;udkyg tm½HkjyKEdkifonhf
txufyg pdwf (31) yg;yifjzpfonf/
11/ y&rwf{ueftm½Hjk yKpw d f (39) yg; qdo k nfrmS ynwftm½Hrk ygaom tm½Hck JG (1 ? 2 ? 4) &Sd (25 +
6 + 8 ) pdwfwdkYjzpfonf/
y&rwftaeuef (31)yg; qko d nfrmS txufyg pdwf (31)yg;yif jzpfonf/
12/ tZÑwå{uef tm½HkjyK (6) yg; qdkonfrSm twGif;oEÅmefudkom tm½HkjyKaom tm½HkcGJ (2) &Sd pdwf
(6) yg;jzpfonf/
taeuef (56)yg;qdo k nfrmS tm½Hck JG ( 1 ? 5 ? 6 ? 7 ) &Sd ( 25 + 20 + 5 + 6 ) pdww f jYkd zpfonf/
13/ A[d'¨{uef tm½HkjyKpdwf (26) yg;qkdonfrSm tm½HkcGJ ( 3 ? 4 )&Sd (tmuðMuOf 18 + 8) pdwfwdkY
jzpfygonf/
taeuef (56)yg;qdo k nfrmS txufygpdww f jYkd zpfonf/
rSwcf su/f / tmudÍönm,wepdwf (3) yg; tm½HkjyKaom ewd¬abm ynwfonf tZÑwå?
A[d'¨ (2) yg;vH;k rS tvGwjf zpfonf/ (tZÑw?å A[d'0¨ rd w k )f
14/ yÍöm½H{k uef tm½Hjk yKpw d f (13)yg;qdo k nfrmS tm½Hck JG (1)&Sd ( 10 + 3 ) pdww f jYkd zpfonf/
taeuef (46) yg; qdo k nfrmS yÍö'gG &m0ZÆe;f pdwf (1) yg;? orÜ#pd Kdä i;f pdwf (2)yg;? raem'Gg&m0ZÆe;f
pdwf (1) yg;? umraZm (29)yg;? tbdnmPfa'G;? w'g½Hk (11) yg;wdkYjzpfonf/
15/ "r®m½Hkudk {ueftm½HkjyKpdwf (35) yg; qdkonfrSm tm½HkcGJ ( 2 ? 3 ? 4 ) &Sd (6 ? 21? 18) pdwf
wdjYk zpfonf/
taeuef (43) yg; qko d nfrmS tm½Hck JG (1? 5? 6? 7)&Sd (12+20+5+6)pdww f jYkd zpfonf/
16/ uHç ur®ç *wderd wd u f kd {ueftm½Hjk yKpw d f (19)yg;qdo k nfrmS b0ifpw d f (19)yg;jzpfonf/
taeuef tm½Hjk yKpw d [ f íl r&Syd g/
bHkESihf tm½Hk
1/ umrbHkü tm½Hk (6) yg;vHk;udk&onf/
2/ ½lybHkü ½lyg½Hk? o'´g½Hk? "r®m½Hk (3) yg;udk&onf/
3/ t½lybHük "r®m½Hk (1) yg;udo k m&onf/
a
EF
6/ 0w¬Ko*F[
['D
ajcmuf (ESv;kH aoG;tpküwnf 7/ raem0dnmP"mwf raem0dnmP"mwf
vD0w¬K½kyf aom ur®Z½kyf)
a
EF
1/ raem"mwf
raem"mwf\ w&m;udk,frSm yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwf (1)yg;ESihf orÜ#d pdäKif;pdwfa'GwdkYjzpfMuonf/
pdw(f 3)yg;udk raem"mwf (3)[kac:qo kd nf/
0DxdpdwfjzpfpOfwGif b0ifpdwfrsm;jzpfNyD;cgp yÍö'Gg&m0ZÆef;pdwfonf jrifpdwf? Mum;pdwf
ponfjzihf pdwfwpfck jzpfvm&ef tm½Hktopfudk a&S;OD;pGmwpfBudrfrQ ,lcGihf&\/ xdkYjyif rSD&m0w¬Kcsif;
rwlaom yÍö0n d mPf tm; teEÅ&owdjå zihf aus;Zl;jyK&ívnf; tm;enf;&jyef\/
xdtYk wl orÜ#d pKdä i;f a'Gonf rS&D m0w¬Kcsi;f rwlaom yÍö0n
d mPfrS teEÅ&owdjå zihf aus;Zl;jyKc&H
í rS&D mwlpw d rf S aus;Zl;jyKc&H oavmuf tm;r&Sad cs/
xdkYaMumihf raem"mwf (3) onf tm½Hk (5)yg;udk qifjcif½HkrQ? od½HkrQomjzpfí tm½Hk (5)yg;udk
odumrQomç od½rkH Qomjzpfaom"mwf jzpf\/ todtenf;qH;k "mwfjzpfonf/
2/ yÍö0dnmP"mwf
yÍö0dnmP"mwf\ w&m;udk,frSm a'GyÍö0dnmPf (10)yg;yifjzpfonf/ pu©K0dnmPfa'G?
aomw 0dnmPfa'G? Cme0dnmPfa'G? Zd0Sg0dnmPfa'GESifh um,0dnmPfa'G[laom yÍö0dnmPf
(10)yg; wdu Yk kd ]yÍö0nd mP"mwf}[k ac:qo kd nf/
yÍö0n d mP"mwfonf rdrw d rYkd &DS m0w¬K½yk üf wdu
k ½f u
kd x
f ifvmaom tm½H(k 5)yg;udk ,l&ojzihf
raem "mwfxuf xl;aomodjcif;&S\ d / toD;oD;aom tm½H(k 5)yg;udk xif&mS ;od\/
od&Yk mwGif rS&D mrwlaom tm0ZÆe;f rS teEÅ&owdjå zihf aus;Zl;tjyKc&H ojzihf tm;rjynhw f wfacs/
3/ raem0dnmP"mwf
raem0dnmP"mwf\ w&m;udk,frSm a'GyÍö0dnmPf (10) ESihf raem"mwf (3) yg;wdkYrS
<uif;aom pdw(f 76)yg;yifjzpfonf/
raem0dnmP"mwfonf raem"mwfuJhodkY od½HkrQomru yÍö0dnmP"mwfuJhodkY
xif&mS ;od½rkH Q omru tm½Hu k ykd ikd ;f jcm;í (txl;odEikd af om"mwfjzpfonf/)
þuJhodkY txl;od&jcif;rSm 0DxdpdwfjzpfpOfwGif raem0dnmP"mwfü tusKH;0ifaom pdwf
(76)yg; wdo Yk nf tm½Htk opfukd a&S;OD;pGm r,l&jcif;? rS&D mwlaom pdww f rYkd S teEÅ&owdjå zihf aus;Zl;jyKcH
&jcif;wdaYk Mumihf tm;jynh0f Muonf/
G H
atbd"r®m yxrqifh 157
a
EF
1/ yÍöa0gum&bHk
]a0gum&}qdo k nfrmS ]cE¨m}yifjzpfonf/ ½ky?f emrftpH&k adS om owå0gudk ]yÍöa0gum& owå0g}
[kac:onf/
½kyfcE¨mjzpfaom ½lyu©E¨m (1)yg;ESihf a0'emu©E¨m? onmu©E¨m? ocFg&mu©E¨m? 0dnmPu©E¨m
jzpfaom emrfcE¨m (4)yg;[lí ½kyf? emrfcE¨m (5)yg;&Sd\/ cE¨m (5)yg; tjynhft0&Sdaom owå0grsm;
aexdik &f mbHu k kd yÍöa0gum&bH[ k ak c:onf/
cE¨m (5) yg;&Sad om yÍöa0gum&bHw k rYkd mS umr (11)bHEk iS fh ½ly (15)bH?k aygi;f (26)bHk &So
d nf/
2/ pwka0gum&bHk
t½lyjA[®mwdkYrSm ½kyfudkwyfrufjcif;uif;aom bm0em\tpGrf;aMumihf ½kyfr&SdbJ
emrfoufoufom &SdMu\/ t½ly (4)bHkwdkYonf emrfcE¨m (4)yg;&Sdaom t½lyjA[®mrsm; aexdkif&m
pwka0gum&bHrk sm; jzpfMuonf/
G H
158
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
3/ {ua0gum&bHk
tonowfjA[®mwdkYonf emrfw&m;udk tjypfjrifNyD; emrfw&m;uif;atmif tm;xkwfcJhaom
bm0emtpGrf;aMumihf emrfw&m;uif;rJhaom ½kyfcsnf;oufoufjzpfMu&\/ ½kyfcE¨mwpfrsKd;om&Sdaom
tonowfjA[®mrsm;udk ]]{ua0gum& owå0grsm;}} [k ac:\/
tonowfjA[®mrsm;aexkdif&m tonowf (1) bHkudk ]]{ua0gum&bHk}}[k ac:qdkonf/
k
k
a
EF
2 pwka0gum& (4)bHk
3 {ua0gum& (1)bHk
a
EF
2 0w¬K½kyfudktNrJrrSD
aom pdwf 4 yg; t½ly0dygufpdwf 4 yg;
]rrSDav;}
7
3 0w¬K½kyfudk&HcgrSD 4 4
&HcgrrDSaompdwf r
= 42 yg;
1
(42)yg; 8 8
10
(0w¬K taeuefr)DS raem0dnmP"mwf 42 yg;
]pa'G; rSD - rrS}D 1/ avmbrlpw d f 8 yg;
2/ arm[rlpw d f 2 yg;
3/ raem'Gg&m0ZÆe;f pdwf 1 yg;
4/ r[mukov kd pf w d f 8 yg;
5/ r[mBu, d mpdwf 8 yg;
6/ t½lyukov kd pf wd f 4 yg;
7/ t½lyBu, d mpdwf 4 yg;
8/ aomwmywård *fMuOfaom avmukw&å mpdwf 7 yg;
pkpak ygi;f 42 yg;
G H
atbd"r®m yxrqifh 161
a
EF
&Sif;wrf;
a
EF
a
EF
1957 ckESpf
1/ a0'emonf tEkb0etm;jzifh rnfrQ? £a`E´tjym;tm;jzifh rnfrQ&Sdoenf;/ ¤if;wdkYcsif; ta&
twGuf nDrQatmif rnfonfah 0'emudk rnfonfah 0'emxJ xnfo h ifo h enf;/
2/ 'Gg&ajcmufyg;wd\
Yk o½kyt f "dymÜ ,fukd azmfjyNy;D vQif emrf'gG &? ½ky'f gG & cGcJ yhJ g/
3/ rnfonft h &mudk [',0w¬Kac:oenf;/ ¤if; [',0w¬Kü rSaD om 0dnmP"mwfrsm;udk azmfjyyg/
4/ atmufygpdwrf sm;udk xkwjf yyg/
(u) r[*¾Kwu f o
kd m tm½Hjk yKaompdwf
( c ) ynwfudkom tm½HkjyKaompdwf
( * ) edAmÁ efuo kd m tm½Hjk yKaompdwf
1958 ckESpf
1/ 'G[
d w
d pf w d w f \ Ykd o½kyu f kd azmfxw k Nf y;D vQif 'd[
G w
d t
f & rnfonf[ h w d rf sm;udk ,l&rnf[k jyqdck yhJ g/
2/ {u'Gg&dupdwfwdkY\ o½kyfudk xkwfjyNyD;vQif xkdpdwfwdkYwGif rnfonfhpdwfonf rnfonfh 'Gg&ü
jzpfonf[k azmfjycJyh g/
3/ 'Gg&0drw k pf w d w f \
Ydk o½kyu f kd xkwjf yyg/
4/ tvHk;pHkaom tm½Hkudk tm½HkjyKaom pdwfwdkY\ o½kyfudk xkwfjyyg/
5/ 0w¬K½yk u f kd rSíD vnf;aumif;? rrSrD í l vnf;aumif; jzpfaompdww f \ Ykd taygif;ocsmF udk jyNy;D vQif
¤if;wdoYk nf rnfonft h cg0w¬K½yk u f kd rSí
D rnfonft h cg 0w¬K½yk uf kd rrSb
D jJ zpf oenf;/
1972 ckESpf
1/ a'gorla'Gü &Edkifaom a0'em? [dwf? udpöwdkYukd azmfjyyg/
2/ 5 'Gg&üjzpfaom pdwEf iS hf ynwfukd {ueftm½Hjk yKaompdwwf u
Ykd kd xkwjf yyg/
3/ tvHk;pHkaom tm½Hkudk tm½HkjyKEdkifaom pdwfwdkYudk a&wGufjyí umrbHk? ½lybHk? t½lybHkwdkYü
jzpfaom 0w¬K½yk rf sm;udk toD;oD;azmfjyyg/
1975 ckESpf
1/ 5 udpöwyfaom pdwfrsm;udk xkwfjyí ¤if;udpörsm;udkvnf; azmfjyyg/
2/ edAmÁ efukd (u) {ueftm½Hjk yKaompdw?f (c) taeuef tm½Hjk yKaompdww f u
Ykd kd a&wGujf yyg/
3/ [',0w¬K½yk u f kd (u) tNrJrSDaom avmukwå&mpdwf?
(c) &HcgrS?D &HcgrrSaD ompdww
f u
Ykd kd xkwjf yyg/
G H
164
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1976 ckESpf
1/ yudPf;ydkif;vm o*F[ 6 yg;udk a&wGufjyí wd[dwfpdwf 47 yg;udk a&wGufjyyg/
2/ (u) av;udpw ö yfaom pdwEf iS hf (c) ig;'Gg&üjzpfaom pdww f u
Ykd kd a&wGujf yyg/
3/ "r®m½Hk 6 yg;udk a&wGujf yí? [',0w¬K½yk u f kd tNrrJ aDS ompdww f udYk kd a&wGujf yyg/
1977 ckESpf
1/ a0'em b,fEpS rf sK;d &Syd goenf;? rdrad jcaxmufü ql;pl;cH&vQif rnfonfh a0'emrsK;d jzpfygoenf;/
2/ vlwYkd y#doaE¨aeaomtcg? tdyaf ysmaf omtcg? aoaomtcgwdüYk jzpfEikd af om pdww f u
Ykd kd a&wGuf
azmfjyyg/
3/ avmukwå&mpdwf 8 yg;udk a0'em? [dwf? udpö? 'Gg&? tm½Hk 0w¬Ktm;jzifh a0zefjyyg/
1978 ckESpf
1/ atmufygpdwrf sm;udk a&wGujf yyg/
(u) rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,f[laom 'Gg& 5 yg;üom jzpfaompdwf?
(c) raem'Gg&üom jzpfaompdw/f
2/ pdwfç apwodufrsm;udk rSDíjzpf&aom vludk,f&Sd 0w¬K½kyf 6 yg;udk a&wGufjyí? azm|AÁm½Hkudk
{ueftm½Hjk yKEikd o
f nfh pdwrf sm;udk a&wGujf yyg/
3/ ausmif;om;wpfa,mufonf pmar;yGaJ jz&ef pmusuaf epOf tdyaf ysmo f mG ;&m tdyaf ysmaf epOf ol\
pdwo
f nf rnfonf'h gG &üjzpfNy;D rnfonft h m½Huk kd tm½Hjk yKygoenf;/
1979 ckESpf
1/ o[dwpf w d f rnfrQ&o dS nfukd ocsmF rQ azmfjyí? {u[dwçf 'G[ d w
d pf w d çf wd[wd pf w d rf sm;udk cGjJ cm;jyyg/
2/ vlü 'Gg& 6 yg;&S&d m wpf'gG &pDüom jzpfaom pdww f u
Ykd kd azmfjyí pdwEf iS hf 'Gg&wkuYd kd toD;oD;,SOw f jJGyyg/
3/ tm½Hk 6 yg;wdw Yk iG f "r®m½Hjk zpfxu kd af om w&m;wdu Yk kd tbd"r®moN*KØ [v f mtwkid ;f aumufjycJyh g/
4/ vl\pdwu f kd "mwftm;jzifh cGjJ cm;&mü yÍö0n d mP"mwf? raem"mwf? raem0dnmP "mwfwo Ykd nf
rnfonfh 0w¬K½yk w f u Ydk kd rSí
D jzpfaMumif; toD;oD;,SOw f aJG zmfjycJyh g/
1980 ckESpf
1/ pdwf 89 yg;wdkYwGif t&Sdeft[kefjyif;pGm jzpfay:wwfaom aZmpdwfrsm; rnfrQ&Sdygoenf;?
a&wGujf yyg/
2/ edAmÁ efcsr;f om w&m;awmfjrwfukd rnfonfph w
d rf sK;d jzifh rkcsojd rifEikd yf goenf;/
3/ þar;cGe;f vTmudk Munfjh rifpOfcPü jzpfay:aom 0dnmP"mwfEiS hf ¤if;\ rS&D m0w¬Kukd azmfjycJyh g/
G H
atbd"r®m yxrqifh 165
a
EF
1981 ckESpf
1/ atmufygtcgwdüYk rnfonfah 0'emrsm; jzpfygoenf;/
(u) xef;vsufudk pm;aomtcg
(c) vufudk rD;avmifaomtcg
2/ vlü&Sdaom 'Gg& 6 yg;wdkYudk a&wGufazmfjyí pu©K'Gg&üjzpfaom pdwfrsm;udk ocsFmrQ azmfjycJhyg/
3/ vlü&Sdaom 0dnmP"mwf 7 rsKd;wdkYudk a&wGufazmfjycJhyg/
1982 ckESpf
1/ {u[dwf? 'Gd[dwf? wd[dwfqdkaompum;ü toD;oD;yg0ifEdkifaom [dwfw&m;rsm;udk azmfjyyg/
2/ vl\ ud, k üf &Sad om 'Gg& 6 yg;\ trnfrsm;udk azmfjyí ¤if;'Gg& 6 yg;vH;k ü rjzpfaompdwrf sm;udk
azmfjyyg/
3/ tm½Hk 6 yg;&Sdonfhteuf pu©Kyom'onf rnfonfhtm½Hkü yg0ifonfudk azmfjyyg/
4/ pdww
f ikd ;f onf ESv;kH om; [',0w¬K½yk uf kd rSí
D jzpfoavm? rSí
D omjzpfaompdw?f vH;k 0rSí
D rjzpfaom
pdwwf u Ykd kd cGjJ cm;azmfjyyg/
1983 ckESpf
1/ atmufyg tbd"r®modzG,f&mwdkYudk azmfjyyg/
(u) cHpm;csuaf 0'em 3 rsK;d
(c) tukodkvf[dwf 3 rsKd;
(*) tAsmuw[dwf 3 rsKd;
2/ raem'Gg&üjzpfaom pdwrf sm;udk a&wGuaf zmfjyyg/
3/ "r®m½H[
k o
l nf rnfonfwh &m;rsK;d jzpfygoenf;? ½kyo
f nf "r®m½Hjk zpfEikd yf goavm &Si;f vif;ajzqdyk g/
1984 ckESpf
1/ ]]aomreóo[*kwf? vufzufu oHk;av;vkwf MuufoGefaMumfrsm;rsm;ESifh Adkufum;atmif
wkwNf y;D vQi?f xkad ompmcsK;d t& pdwf 89 yg;wd}Yk }wGif aomreó o[*kwpf w d af ygif; rnfrQ&o
dS nf
udk a&wGufjyyg/
2/ vsifjrefpGm ajy;aom a,musfm;uJhodkY t&Sdeft[kefvsifpGmjzpfaom aZmpdwf? rnfrQ&Sdonfudk
azmfjyNy;D vQif ukov dk çf tukov kd çf Bu,
d mtm;jzifv h nf; cGjJ cm;azmfjyyg/
3/ pu©Kpaom 'Gg& 6 yg;wdkYü rjzpfaom pdwfrsm;udk a&wGufazmfjyyg/
4/ tqif;ç toHç teHYç t&omç tawGU[laom tm½Hk 5 yg;vHk;udk tm½HkjyKEdkifaom pdwfrsm;udk
rSeuf efpmG azmfjyyg/
G H
166
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1985 ckESpf
1/ vlb Y 0ü vlom;wpfO;D taejzifh y#doaE¨upd w ö yfíjzpfEikd af om pdww
f u
Ykd kd &Edik of rQ a&wGuaf zmfjy
cJyh g/
2/ vlom;wpfO;D twGuf wpfaeYwmtwGi;f cHpm;&Edik o f rQaom a0'emwdu Yk kd ukepf ifatmif azmfjyyg/
3/ tvSLr*FvmyGJwpfckodkYoGm;&ef t0wftpm;opfrsm;udk 0wfqifvdkuf&mü rdrdudk,fwGif xdawGU
cHpm;rIt& jzpfay:Edik af om pdww f u Ykd kd a&wGuaf zmfjycJyh g/
4/ raem'Gg&üjzpfEikd o
f rQaom pdww f uYkd kd tbd"r®wo ¬ N*KØ [ef nf;t& jynfph pkH mG a&wGuaf zmfjycJyh g/
1986 ckESpf
1/ toJuGJoDcsif;oHudk Mum;aomtcg jzpfay:vmaom Mum;odpdwf (aomw0dnmPf)\ tm½Hk
cHpm;rIa0'emudk ajzqdNk y;D vQif Xmeig;ckwiG f yg0ifí udpiö g;rsK;d udk xrf;aqmifEikd af om pdwo f ½kyf
udkvnf; xkwfjyyg/
2/ "r®m½Hw k iG f yg0ifaom w&m;"r®wu Ykd kd xkwjf yNy;D vQif tm½Hk (6)yg;rSwpfyg; tjcm; ]]q|rtm½H}k }[lí
&SEd ikd ^f r&SEd ikd f qH;k jzwfyg/
3/ [',0w¬K½yk u f rkd aDS om pdwrf sm;udk ukepf ifatmif a&wGujf yyg/
1987 ckESpf
1/ oefYpifyef;tvSudk jrif&aomtcg jzpfay:vmaom jrifodpdwf (pu©K0dnmPf)\ tm½HkcHpm;rI
a0'emudk azmfjyNy;D vQif ukov kd f 'G[d wd pf w d o
f ½kyu f v
kd nf; xkwjf yyg/
2/ raem'Gg&m0ZÆe;f pdw\ f udprö sm;udk azmfjyNy;D vQif ,if;pdwo f nf tb,fupd jö zifh tb,f'gG &ü jzpfyg
oenf;? toD;oD;ajzqdyk g/
3/ tm½Hik g;yg;ESihf 0dnmPfig;rsK;d wduYk kd ,SOwf aJG zmfjyNy;D vQif tm½Hik g;yg;rSvw
G af om tjcm;tm½H&k ^dS r&Sd
udkvnf; ajzqdkyg/
1988 ckESpf
1/ t[dwfpdwf 18 yg;wdkYwGif [dwfwpfyg;om&Sdaom ({u[dwf)pdwfudk azmfjyyg/
2/ Munfhaomoljrif\ [kqdk&m0,f jrifrIudpöudk tb,fpdwfu aqmif&Gufay;ygoenf;? ajzqdkí
,if;pdw\ f tm½Hu
k v
kd nf; odom½Hak zmfjycJyh g/
3/ tb,f"mwfudk raem"mwf[kac:ygoenf;/ azmfjyí ,if;raem"mwf\ rDS&m0w¬Kudkvnf;
ajzqdyk g/
G H
atbd"r®m yxrqifh 167
a
EF
1989 ckESpf
1/ taMumif;w&m;jzpfaom [dwfajcmufyg; o½kyfudk azmfjyí ,if;[dwfajcmufyg;udk ukodkvf?
tukov kd ?f tAsmuw[dwt f m;jzifh a0zefjyyg/
2/ vlwkYdü csrf;omrI (okc)? qif;&JrI ('ku©) a0'emwdkYudk cHpm;&onfhtcg ,if;a0'emwdkYESifhwuG
jzpfaom pdww f uYkd kd cGjJ cm;a&;jyyg/
3/ oif\ cE¨mud, k üf &Sad om 'Gg&ajcmufcw k wYkd iG f ]]raem'Gg&}}[lonf tb,ft&mudk ac:qdyk goenf;/
azmfjyí ,if;raem'Gg&üjzpfaompdww f u Ykd v
kd nf; tusO;f ocsmF o½kyrf Q a&;jyyg/
4/ umrbHo k m; vlom;wdik ;f ü &&Sad om 0w¬K½yk rf sm;udk a&wGujf yí t½lyjA[®mrsm;ü rnfonfh 0w¬K
½kyrf sm;&So d nf? r&So d nfuv kd nf; &Si;f vif;a&;om;chyJ g/
1990 ckESpf
1/ a0'em (3)yg;? a0'em (5)yg;[k ajymqdMk u&mü (3)yg;? (5)yg;wd\ Yk o½kyu f x
kd w
k jf yí okca0'em
ESifhwuG jzpfaom pdwfudkvnf; ñTefMum;jyyg/
2/ udpö (14)yg;udk rrSm;atmif a&wGujf yyg/
3/ pdwf (89)yg;teuf tcgcyford ;f 'Gg&ajcmufyg;rSvw G af om pdwrf sm;udk ñTeMf um;jyyg/
4/ pdwf (89)yg;teuf avmukw&å mtm½Hrk w S pfyg; uset
f m½Hrk sm;udk tm½Hjk yKEikd af om pdwrf sm;udk odom½Hk
rQazmfjyyg/
1991 ckESpf
1/ yudP;f ydik ;f vm [dwaf jcmufyg;o½kyu f kd xkwjf yí pdwf (89)yg;udk {u[dw?f 'G[ d w
d ?f wd[w
d pf wd f
wdjYk zihf tusO;f ocsmF rQ a0zefcyhJ g/
2/ Xmeq,fyg;udk rSeu f efatmif ajzqdí k oH;k udp?ö oH;k Xmewyfaom pdwrf sm;udv k nf; tusO;f csKyf
azmfjycJyh g/
3/ avmuwGif ]]raem"mwf}}jzifh twwfa[monfqdk&mü tb,ft&mudk raem"mwf ac:qdk&
ygoenf;/ ajzqdí k ,if;raem"mwf\ wnf&mrS&D m'Gg&? tm½H?k 0w¬Kwu Ykd v
kd nf; ñTejf ya&;om;cJyh g/
1992 ckESpf
1/ pdw?f apwoduw f oYkd nf pmajzolw\ Ykd cE¨mtdrof Ykd rnfonfwh cH g;aygufrsm;rS 0ifa&mufvmMu
ygoenf;/ 0ifa&mufvmonfh wHcg;ayguf\ trnfrsm;udk azmfjyí ,if;wHcg;aygufrsm;rS
0ifa&mufrvmEdik of nfh pdww f uYkd v
kd nf; ñTejf yyg/
2/ ]]psmeftbdnmOf}}[laom pum;0,f ]]tbdnmOf}}\ y&rw¬w&m;ud, k u
f kd azmfjyí ,if;tbdnmOf
xl;xl;jcm;jcm;tm½Hjk yKo&d EdS ikd of nfh t&mrsm;udv k nf; ajzqdyk g/
G H
168
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
3/ Ak'b
¨ mom0ifjzpfow l ikd ;f ]]edAmÁ efukd tm½Hjk yKí vSL'gef;onf}}qk&d mü edAmÁ efukd {ueftm½Hjk yKEikd af om
pdwof ½kyu
f kd xkwjf yí avmuDtm½Hrk sm;ESihf aysmaf rGUvsu&f adS om pdww f uYkd v
kd nf; a&wGujf yyg/
4/ pdwf? apwodufwdkY\ wnf&mrSD&m 0w¬K (6)yg;udk a&wGufjyí ,if;0w¬K½kyfrsm;udk vHk;0r&SdbJ
jzpfaom pdwfwdkYudkvnf; ajzqdkyg/
1993 ckESpf
1/ ]]udprö sm;ajrmif þvlaY bmif0,f}}[lonfEiS t hf nD vlom;wpfa,muftwGuf arG;onfrS aoonf
txd rvTrJ z,fjyKz, G u f pd rö sm;udk xkwaf qmifjyí ,if;udpw ö \
Ykd jzpf&mXme rsm;udv k nf; ñTejf ycJyh g/
2/ 'Gg&ajcmufyg;wdkYwGif tb,fpdwfudk raem'Gg&ac:qdkygonf;/ azmfjyí 'Gg&tm;vHk;üjzpfaom
pdwEf iS hf 'Gg&tm;vH;k rS vGwaf ompdww f uYkd v
kd nf; uGjJ ym;atmif ajzqdck yhJ g/
3/ "r®m&r®P[lonf tb,fw&m;rsm;udk ac:qdyk goenf;? ,if;o½kyu f kd xkwjf yí? tm½Hw
k ikd ;f tm½Hk
jyKEikd af om pdwwf u
Ykd vkd nf; rSeu f efatmif ajzqdck yhJ g/
1994 ckESpf
1/ ]]cvkwx f rd S trdw}}[k ajymqdak vh&MdS u&m cvkwx f pd Of emusirf aI 0'emESiw hf uGjzpfaom pdwu f kd
ñTejf yí [dwf (2)yg;ESi, hf OS af om pdww f u Ykd v
kd nf; ,SO&f m[dwEf iS hf ,SOw f aJG zmfjyyg/
2/ vlrmS vlu Y pd &ö o
dS uJo
h Ykd pdwrf mS vnf; vkyif ef;udp&ö &dS m? vkyif ef;udpt ö rsm;qH;k aompdww f u
Ykd kd qdik &f m
udpEö iS w
hf uG azmfjyí 'Gg& (5)yg;üjzpfaom pdww f uYkd v kd nf; ñTejf yyg/
3/ umr*kPt f m½Hrk sm;üom arGUavsmaf ysmyf u kd af om pdwo f ½kyu
f kd azmfxwk Nf y;D vQif ½lybHük &&SEd ikd af om
0w¬Ko½kyEf iS hf 0dnmP"mwfwu Ykd v
kd nf; tusO;f csKyw f ifjyyg/
1995 ckESpf
1/ ]]odyb f 0ifrusb;l }}[laom vlo;kH rsm;vSonfph um;ü ]]b0if}}t&udk azmfjyí pu©K'gG &jzpfaom
pdww f uYkd v
kd nf; a&wGujf yyg/
2/ ½kyjf rifoMH um; Munf½h aI epOfcPü t½kyu f kd jrif&aomtcgç toHuMkd um;&aomtcgwd0Yk ,f jzpfaom
pdwrf sm;udk azmfjyí? ÓP0dy, Ü w
k pf wd af v;yg;wk\ dY tm½Hrk sm;udvk nf; ñTejf yyg/
3/ ]]oGm;vJ'pD w d ?f pm;vJ'pD w
d }f }[k qd&k mü pdw[ f al om 0dnmPfonf rnfonft h &mü wnf&o
dS nfukd
rSeu f efpmG ñTejf yí? yom'0w¬K½yk if g;yg;udk rSaD ompdwo f ½kyu f v
kd nf; azmfjyyg/
a
EF
1996 ckESpf
1/ tvkyu f pd t ö rsm;qH;k wm0ef,al qmif&u G af eaom pdww f u
Ykd kd wpfcck si;f azmfjyí? pmajzolwYkd ydik q f ikd f
xm;aom cE¨mtdr0f ,fwnf&o dS nfh wHcg;ajcmufaygufü tpOfxm0& 0ifxu G o f mG ;vmEdik af om
pdww
f u Ykd v
kd nf; a&wGuaf zmfjyyg/
2/ þar;cGef;vTmudk Munfh½IaepOfcP0,f jzpfay:vmaom 0dnmP"mwfudk rSD&m0w¬KESifh ,SOfwGJ
azmfjyNy;D vQif ESv;kH om; ([',0w¬K)udk vH;k 0rrScD akd om pdww f u
Ykd v
kd nf; jynfph pkH mG a&;om;yg/
3/ ]]tm½HkawG odyfrsm;aew,f}} [laom vloHk;rsm;vSonfhpum;ü tm½HkwdkY\ o½kyfudk xkwfjyí?
aomreóoEÅ&D Ppdw\ f aqmif&u G of nfuh pd ?ö arGUavsm&f mtm½Hw k uYkd v
kd nf; wduspmG ajzqdyk g/
G H
170
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
1997 ckESpf
1/ a0'emwdo Yk nf tm&r®PmEkb0eenf;tm;jzifh oH;k yg;jym;&m ,if;enf;jzifh pdwt f us,f (121)yg;
udk a0zefjyí? [dwfoHk;yg;ESifh ,SOfaom pdwfwdkYudkvnf; ,SOf&m[dwfESifhwuG azmfjyyg/
2/ pdww f \dYk vkyif ef;udprö sm; rsm;pGm&S&d mwGif ESpuf pd uö o
kd m aqmif&u G af ompdww f udYk kd qdik &f mudpEö iS hf
wGpJ yfazmfjyí 'Gg&ajcmufyg;ü &Hcgjzpfí &Hcgrjzpfaompdwrf sm;udv k nf; ñTejf yyg/
3/ taumif;tqd;k tm½Hrk sK;d pHu k kd awGUra&SmifbJ tm½Hjk yKEikd af ompdwrf sm;udk xkwaf zmfjyí? ]]raem"mwf}}
trnfwyf&aom pdww f u Ykd v
kd nf; rS&D m0w¬KEiS w
hf uG azmfjyyg/
1998 ckESpf
1/ a0'emtjym;udk £`E, d´ ab'enf;tm;jzifh azmfjyí (u) pdwt f us,f 121 yg;wkw dY iG f aomreó
o[*kwpf w d u f kd blrad b'enf;tm;jzifh cGjJ cm;a&wGujf yNy;D vQif (c) 'G[ d w d pf w
d rf sm;udv k nf; ,SO&f m
[dwEf iS hf wGpJ yfazmfjyyg/
2/ udpö (14)yg;&Sdygvsuf udpöjzpf&mXmerSm tb,hfaMumifh (10)yg;om jzpf&ygoenf;? ajzqdkí
tvkyu f pd tö enf;qH;k jzpfaom pdwrf sm;udv k nf; qdik &f mudpEö iS hf toD;oD;wGJ pyfazmfjyyg/
3/ avmuü &So d rQOóHk tvH;k pHak om tm½Hw k wYkd iG f tus,0f ef;qH;k jzpfaom tm½Hu k kd o½kyEf iS w
hf uG
azmfjyí ,if;tm½Hu k kd ,lEikd af ompdwrf sm;udk jzpf&m'Gg&ç rS&D m0w¬KwEYkd iS hf wGpJ yfajzqdyk g/
1999 ckESpf
1/ pdwf\ aqmif&GufzG,fudpö (14)yg;&Sd&m0,f udpötrsm;udk raqmif&GufbJ wpfudpöxJudkom
aqmif&GufonfhpdwfwdkYudk a&wGufjyí? [dwfajcmufyg;wkYdwGif tukodkvf[dwf oHk;yg;udkvnf;
azmfjyyg/
2/ pmajzolrsm; ydkifqdkifxm;onfh 'Gg&ajcmufyg;ü vHk;00ifxGufoGm;vmcGifhr&aom pdwfwdkYudk
a&;om;í [odwyk gÜ 'fpw d \
f aqmif&uG of nfuh pd çö aysmaf rGUonft h m½Hw
k uYkd vkd nf; ajzqdyk g/
3/ ½kyjf rifoMH um;udk Munf½h aI epOfcPü jzpfay:aeaom jrifopd w d ?f Mum;odpwd w f \ Ykd rD&S m0w¬Kwu
Ykd kd
azmfjyí 0w¬K½yk af jcmufyg;udv k nf; umrbH?k ½lybH?k t½lybHt k m;jzifh a0zefjyyg/
G H
atbd"r®m yxrqifh 171
a
EF
2000 jynfhESpf
1/ "r®uxduq&mawmfrsm; w&m;a[mMum;jcif;onf ]]or®m0gpm}}jzpf^rjzpf or®m0gpm\ vu©Pm
udk ½Ium pdppfq;kH jzwfí a0'emwdo Yk nf £`E, d́ ab'enf;t& ig;rsK;d uGjJ ym;&m ,if;ig;rsK;d wd\ Yk
trnfwu Ykd v
kd nf; azmfjyyg/
2/ raem'Gg&m0ZÆef;udk ]]0ka|m}}[kac:qkdEdkifonfhtcgukd ajzqdkí? pu©K'Gg&üjzpfaompdwf (46)yg;
udvk nf; rrSm;atmif a&wGuaf zmfjyyg/
3/ pmajzolrsm;ydik q f ikd x f m;aom cE¨mtdr0f ,f wnf&adS eaom 'Gg&ajcmufyg;ü tpOfxm0& 0ifxu G f
cGi&hf aom pdww f u dYk kd azmfjyí? tm½Hak jcmufyg;wkw dY iG f tus,0f ef;qH;k jzpfaom ]]"r®m½H}k }o½kyu
f v
kd nf;
xkwaf zmfwifjyyg/
4/ Ak'¨bmom0ifolawmfpifrsm;onf ]]edAÁmefudk rsufarSmufjyK&ygvdk\}}[k qkawmif;wwfMu&m
edAmÁ efukd rsuaf rSmuf ({ueftm½k)H jyKEikd o f nfph w
d u f kd wduspmG ajzqdí k ? tonowfMuOfaom ½ly
(15)bHük &Edik o f nfh 0w¬K½yk Ef iS hf 0dnmP"mwfwu Ykd v
kd nf; ajzqdyk g/
2001 ckESpf
1/ 'kp½du k vf yk if ef; vkyaf qmif&ef tajccH tjrpf&if;ozG,jf zpfaom tukov kd [f w
d wf u
Ydk kd ajzqdí
k
'G[
d w d pf wd f (22)yg;udv k nf; a&wGujf yyg/
2/ vlYcE¨mtdrf&Sd wHcg;ajcmufaygufudk tpOfwus a&wGufjyí ,if;wHcg;ajcmufayguf0,f vHk;0
0ifxu G cf iG rhf &aompdwu f v
kd nf; azmfjyyg/
3/ ½kyjf rifoMH um;udk Munf½h I em;axmifaepOfcPü jzpfay:aeaom 0dnmP"mwfEpS yf g;udk rS&D m0w¬K
ESiw hf uG wGpJ yfazmfjyí [',0w¬K½yk u f kd tNrrJ aDS om pdwrf sm;udv
k nf; azmfjyyg/
L L L L L L
G H
172
aoHo&mvrf;ñTetf bd"r®moifwef;
a
EF
jrefrm - t*Fvdyfa0g[m&rsm;
a
EF
a
EF
H H H H H H H
G H
atbd"r®m yxrqifh 175
a
EF
O tmp&d,*g&0
LLL
P
tbd"r®ma'oemonf eufeJvSygojzifh
þpmtkyfonf rdrdudk,fydkifÓPfjzifhjyKpkjcif;iSm rpGrf;Edkifyg/
vufOD;q&mjzpfaom
aus;Zl;&Sifq&mBuD;qkxl;yefq&m[ef (r[mo'¨r®aZmwdu"Z)
Q R
\ aus;Zl;tm; OD;ñTwfvsuf rDSjirf;jcif;om jzpfygonf/
rSDjirf;udk;um;aompmtkyfrsm;
awmifNrKd U r[m*E¨m½Hq
k &mawmfBu;D t&SiZf eumbd0o
H \tajcjyKoN*KØ [/f
omoema&;OD;pD;XmerS oN*KØ [o f if½;kd /
qkx;l yeftbd"r®moifwef;pmtky/f
arwåm&yfccH suf
pmvHk;aygif;owfyHk tenf;i,f cRwfacsmfjcif;&Sdyguvnf;aumif;? pm<uif;
rsm;&Sdyguvnf;aumif; jyifqifzwf½Iyg&ef arwåm&yfcHtyfygonf/ tBuHÓPf
rsm;vnf; ay;ydEYk idk yf gonf/