Χορηγία Φιλανθρωπικό Πολιτιστικό Σωματείο

31/07/2020 Komvos - e-forologia - Φορολογική, Λογιστική και Εργατική Ενημέρωση
Χορηγία σε φιλανθρωπικό πολιτιστικό σωματείο

User: 11531
04/06/2020 - 21:16
Παρακαλω
η ληψη χορηγιας επιχείρησης από φιλανθρωπικο σωματειο με σκοπο την καλυψη εξοδων προετοιμασίας αθλητη
μελους του σωματειου για τους παραολυμπιακους αγωνες υποκειται σε τελος χαρτοσημου και αν ναι, σε τι ποσοστο;
Υπαρχουν άλλες τυχον φορολογικες υποχρεώσεις εκ μερους του σωματειου.
ευχαριστω πολύ.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
11/06/2020 - 18:59
Με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1283/1995, κοινοποιήθηκε η υπ΄ αριθ. 531/1995 γνωμοδότηση του Ν.Σ του Κράτους, η οποία
έγινε δεκτή από τον Υπουργό των Οικονομικών, στην οποία αναφέρεται ότι η χορηγία που γίνεται για ορισμένο έργο
θεωρείται δωρεά- οικονομική παροχή χωρίς αντάλλαγμα- εφόσον μεταξύ του παρέχοντας τη χορηγία και εκείνου
προς τον οποίο η παροχή δεν συμφωνείται ή δεν υποκρύπτεται υποχρέωση αντιπαροχής.
Σε περίπτωση αντιπαροχής (π.χ. διαφήμισης και προβολής) θα πρέπει να ερευνάται, εάν υφίσταται εν όλω ή εν μέρει
επαχθής δικαιοπραξία αναλόγως προς την αξία της αντιπαροχής. Κατά συνέπεια, όταν παρέχονται υπηρεσίες
διαφήμισης και προβολής, ο λήπτης της χορηγίας, καθίσταται υποκείμενος στο φόρο, ανεξάρτητα του χαρακτήρα
του λήπτη (αθλητικό σωματείο, σύλλογος κ.λπ.). Σε αυτή την περίπτωση εκδίδεται Τ.Π.Υ από το αθλητικό σωματείο
και καθίσταται υποκείμενος στο φόρο κατά την έννοια της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 3 του ΦΠΑ.
Σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1044/10.2.2015 εγκύκλιο διαταγή με θέμα την κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 44,
45 και 46 του νέου Κ.Φ.Ε. (N . 4172/2013), σχετικά με τις αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, ορίζεται ότι:
«1. Με τις διατάξεις του άρθρου 45 του N. 4172/2013 ορίζονται τα πρόσωπα που υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος
νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων. Συγκεκριμένα, στον ως άνω φόρο υπόκεινται:
γ) τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστάθηκαν στην ημεδαπή
ή την αλλοδαπή και στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους σωματεία και ιδρύματα, με εξαίρεση μόνο τα
κάθε είδους έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, τα οποία
δεν αποτελούν αντικείμενο φόρου,
Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι: «Τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού
δικαίου υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με εξαίρεση τα κάθε
είδους έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους , τα οποία δεν
αποτελούν αντικείμενο επιβολής φόρου εισοδήματος. Ενδεικτικά αναφέρονται περιπτώσεις τέτοιων εσόδων, όπως οι
εισφορές (συνδρομές) και τα δικαιώματα εγγραφής των μελών τους, τα έσοδα από εράνους, κρατικές
https://www.e-forologia.gr/forum/viewTopic.aspx?id=43764&utm_source=eforologia&utm_medium=push_notification&utm_content=KOMVOS&ut… 1/2
31/07/2020 Komvos - e-forologia - Φορολογική, Λογιστική και Εργατική Ενημέρωση
επιχορηγήσεις, χορηγίες ιδιωτών ή επιχειρήσεων, δωρεές τρίτων, λαχειοφόρους κληρώσεις, από διαφημίσεις που

καταχωρούνται σε περιοδικά που εκδίδονται και διανέμονται μόνο στα μέλη τους δωρεάν, καθώς και τα έσοδα από
τη διάθεση φυλλαδίων και λοιπών εντύπων πνευματικού περιεχομένου των Ιερών Μονών (σχετική η Γνμδ ΝΣΚ
389/2000).
Αντίθετα, τα έσοδα που αποκτούν τα πιο πάνω πρόσωπα από δραστηριότητα η οποία δεν συνιστά άσκηση της μη
κερδοσκοπικής αποστολής τους αποτελούν αντικείμενο φορολογίας, έστω και αν διατίθενται για την
εκπλήρωση του μη κερδοσκοπικού σκοπού τους, δεδομένου ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. γ΄
του άρθρου 45 του N. 4172/2013, μόνο τα έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του
σκοπού τους δεν αποτελούν αντικείμενο φορολογίας (σχετ. η αριθ. 383/1973 γνωμοδότηση του Νομικού
Συμβουλίου του Κράτους). Έσοδα που αποτελούν αντικείμενο φορολογίας, πέραν αυτών που προέρχονται από
κεφάλαιο (τόκοι, εισόδημα από ακίνητη περιουσία, κ.λπ.) και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, είναι για παράδειγμα
και οι συνδρομές από τρίτους - μη μέλη, τα έσοδα από την έκδοση και πώληση περιοδικών, βιβλίων, εντύπων, κ.λπ.
σε τρίτους - μη μέλη των πιο πάνω προσώπων καθώς και από τις διαφημίσεις που καταχωρούνται σε αυτά, τα έσοδα
από τις διαφημίσεις σε φανέλες αθλητικών σωματείων, τα έσοδα (δίδακτρα) από λειτουργία ιδιωτικών σχολείων,
εργαστηρίων, κ.λπ., τα έσοδα από την πώληση εικόνων, από την εκμετάλλευση ξενώνων και ραδιοφωνικών σταθμών
από τις Ιερές Μονές, κ.λπ.
Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση η διαπίστωση της πραγματοποίησης εσόδων κατά την επιδίωξη της
εκπλήρωσης του σκοπού των πιο πάνω προσώπων ανάγεται, ως θέμα πραγματικό, στην ελεγκτική
αρμοδιότητα της φορολογικής αρχής, η οποία κρίνει επί του τεταγμένου σκοπού τους και για τον τρόπο
κτήσης και διάθεσης των εσόδων τους.»
Σύμφωνα με τα ανωτέρω και τα ερωτήματά σας, θεωρούμε ότι:
1. Η χορηγία αφορά την χορηγούσα εταιρεία προς το Ν.Π.Μ.Κ.Χ. (σωματείο) και όχι τον αθλητή. Συνεπώς, έχουμε την
άποψη ότι με αυτό το πρίσμα θα πρέπει να δείτε την χορηγία, συμβουλευμένοι τα όσα αναλυτικά αναφέραμε στο
κυρίως κείμενο της απάντησής μας. Η μετέπειτα διάθεση των χρημάτων της χορηγίας, είναι κάτι που μπορεί να
αποδειχθεί μόνο απολογιστικά και αφορά το σωματείο.
2. Η εταιρεία μπορεί να προβεί σε χορηγία απευθείας στον αθλητή.
3. Δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου οι αποδείξεις που εκδίδονται για εξόφληση συνδρομών

εισφορών επιχορηγήσεων και κάθε φύσης χρηματικές ενισχύσεις που χορηγούνται από: α) το Δημόσιο, τους
δήμους ή κοινότητες σε κάθε είδους νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, καθώς και β) από τους δήμους ή
κοινότητες και κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο, σε ευεργετικά ταμεία δημόσιων γενικά, δημοτικών ή κοινοτικών,
εκκλησιαστικών και ιδιωτικών υπαλλήλων ή εργατών, εκπαιδευτικά, φιλανθρωπικά, εθνωφελή και κοινωφελή
σωματεία ή ιδρύματα, ταμεία, οργανισμούς και επιτροπές (άρθρο 20 ΚΝΤΧ 28/1931 και ΠΟΛ 44/1987).
4. Η διαπίστωση της πραγματοποίησης εσόδων κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού των Ν.Π.Μ.Κ.Χ.
ανάγεται, ως θέμα πραγματικό, στην ελεγκτική αρμοδιότητα της φορολογικής αρχής, η οποία κρίνει επί του
τεταγμένου σκοπού τους και για τον τρόπο κτήσης και διάθεσης των εσόδων τους.
https://www.e-forologia.gr/forum/viewTopic.aspx?id=43764&utm_source=eforologia&utm_medium=push_notification&utm_content=KOMVOS&ut… 2/2
31/07/2020 ΠΟΛ. 1283/1995 (7/11/1995)-Αποδοχή της υπ΄ αριθ. 531/1995 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.... - Online Τρ…
Τραπεζα Φορολογικής Ενημέρωσης από την Epsilon Net
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 7 Νοεμβρίου 1995
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ.Πρωτ.: 1099789/686/Α0013
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛ. 1283
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (13η)
ΤΜΗΜΑ Α΄
ΘΕΜΑ:
Αποδοχή της υπ΄ αριθ. 531/1995 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Σας κοινοποιούµε την υπ΄ αριθ. 531/1995 γνωµοδότηση του Ν.Σ του Κράτους, η οποία έγινε δεκτή από τον κύριο Υπουργό των Οικονοµικών
και παρακαλούµε για την εφαρµογή της.
Με τη γνωµοδότηση αυτή, γίνεται δεκτό ότι η χορηγία που γίνεται για ορισµένο έργο θεωρείται δωρεά- οικονοµική παροχή χωρίς αντάλλαγµα-
εφόσον µεταξύ του παρέχοντας τη χορηγία και εκείνου προς τον οποίο η παροχή δεν συµφωνείται ή δεν υποκρύπτετε υποχρέωση
αντιπαροχής. Σε περίπτωση αντιπαροχής θα πρέπει να ερευνάται, εάν υφίσταται εν όλω ή εν µέρει επαχθής δικαιοπραξία αναλόγως προς την
αξία της αντιπαροχής.
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Ο Προϊστάµενος της Δ/νσης
Η Προϊσταµένη της Γραµµατείας Π. ΠΙΛΑΤΗΣ
https://www.e-forologia.gr/lawbank/document.aspx?digest=C734C1647AD9EEC0.1D031AEA53&version=1995/11/07 1/1
31/07/2020 ΠΟΛ. 1044/2015 (10/2/2015)-Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 44, 45 και 46 του νέου Κ.Φ.Ε. (N. 4172/2013).... - Online Τρ…
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2015
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛ. 1044
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α΄ `ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β΄
ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 44, 45 και 46 του νέου Κ.Φ.Ε. ( N . 4172/2013).
Σας κοινοποιούµε τις διατάξεις των άρθρων 44 , 45 και 46 του N. 4172/2013 (ΦΕΚ 167Α΄), αναφορικά µε το αντικείµενο της φορολογίας
εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων, τα υποκείµενα του φόρου και τα απαλλασσόµενα νοµικά πρόσωπα, και σας
παρέχουµε τις ακόλουθες οδηγίες για την ορθή και οµοιόµορφη εφαρµογή τους:
`Αρθρο 44
Αντικείμενο της φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων
Με τις διατάξεις του άρθρου 44 του N. 4172/2013 ορίζεται το αντικείµενο φορολογίας εισοδήµατος των νοµικών προσώπων και νοµικών
οντοτήτων. Συγκεκριµένα, φόρος εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων είναι αυτός που επιβάλλεται ετησίως στα κέρδη που
πραγµατοποιούν τα νοµικά πρόσωπα και οι νοµικές οντότητες όπως αυτές ορίζονται στα άρθρα 2 και 45 του N. 4172/2013 .
Ως κέρδη, στα οποία επιβάλλεται ο φόρος, νοούνται τα κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα, όπως αυτά προσδιορίζονται µε βάση το
άρθρο 47 του ίδιου πιο πάνω νόµου. Ειδικότερα, µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 47 του N. 4172/2013 ορίζεται ότι όλα τα έσοδα που
αποκτούν τα αναφερόµενα στο άρθρο 45 νοµικά πρόσωπα και νοµικές οντότητες θεωρούνται έσοδα από επιχειρηµατική δραστηριότητα, και
συνεπώς τα κέρδη τους θεωρούνται κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα. Τα κέρδη δε αυτά προσδιορίζονται, σύµφωνα µε την παρ. 1
του πιο πάνω άρθρου και νόµου, µε βάση τις διατάξεις του Κεφαλαίου Γ΄ του Μέρους Δεύτερου («Φόρος Εισοδήµατος Φυσικών
Προσώπων»), ήτοι µε βάση τις διατάξεις των άρθρων 21 έως και 28 του N. 4172/2013 , εκτός από τις περιπτώσεις όπου ορίζεται διαφορετικά
στο Κεφάλαιο Β΄ του Μέρους Τρίτου, περί φορολογητέου εισοδήµατος των νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων. Τα ανωτέρω ισχύουν
και για τα νοµικά πρόσωπα και τις νοµικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, κατά ρητή διατύπωση της παρ. 4 του άρθρου 47 του N.
4172/2013 .
Διευκρινίζεται ότι τα αναφερόµενα πιο πάνω εφαρµόζονται τόσο σε νοµικά πρόσωπα και νοµικές οντότητες που έχουν τη φορολογική κατοικία
τους στην Ελλάδα όσο και σε αυτά που δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα αλλά διατηρούν στη χώρα µας µόνιµη
εγκατάσταση, δεδοµένου ότι µε βάση τις διατάξεις της περ. ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 5 του N. 4172/2013 , εισόδηµα που προκύπτει στην
ηµεδαπή είναι το εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα που ασκείται στην ηµεδαπή µέσω µόνιµης εγκατάστασης. Στην έννοια της
µόνιµης εγκατάστασης στην Ελλάδα περιλαµβάνεται και η άσκηση δραστηριότητας στη χώρα µας µέσω γραφείου ή παραρτήµατος, κ.λπ. από
αλλοδαπά νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
`Αρθρο 45
Υποκείμενα του φόρου
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 45 του N. 4172/2013 ορίζονται τα πρόσωπα που υπόκεινται σε φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων και
νοµικών οντοτήτων. Συγκεκριµένα, στον ως άνω φόρο υπόκεινται:
α) οι κεφαλαιουχικές εταιρείες που συστάθηκαν στην ηµεδαπή ή την αλλοδαπή,
https://www.e-forologia.gr/lawbank/document.aspx?digest=D62142BC8CD0E610.1D031AEA53&version=2015/02/10 1/7
β) οι προσωπικές εταιρείες που συστάθηκαν στην ηµεδαπή ή την αλλοδαπή,
γ) τα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστάθηκαν στην ηµεδαπή ή την αλλοδαπή και στα
οποία περιλαµβάνονται και τα κάθε είδους σωµατεία και ιδρύµατα, µε εξαίρεση µόνο τα κάθε είδους έσοδα που πραγµατοποιούνται κατά την
επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, τα οποία δεν αποτελούν αντικείµενο φόρου,
δ) οι συνεταιρισµοί και οι ενώσεις αυτών,
ε) οι κοινωνίες αστικού δικαίου, οι αστικές κερδοσκοπικές ή µη κερδοσκοπικές εταιρείες, οι συµµετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση
ή επάγγελµα,
στ) οι κοινοπραξίες και
ζ) οι λοιπές νοµικές οντότητες που ορίζονται στο άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε . (N. 4172/2013) και δεν περιλαµβάνονται σε µια από τις προηγούµενες
περιπτώσεις.
2. Κατόπιν των ανωτέρω, διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
α) Ως κεφαλαιουχικές εταιρείες που συστάθηκαν στην ηµεδαπή νοούνται ιδίως οι ηµεδαπές ανώνυµες εταιρείες, οι ανώνυµες εταιρείες ΟΤΑ, οι
ηµεδαπές εταιρείες περιορισµένης ευθύνης και οι ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, ενώ ως προσωπικές νοούνται οι ηµεδαπές οµόρρυθµες
εταιρείες, οι ετερόρρυθµες εταιρείες και οι ετερόρρυθµες κατά µετοχές εταιρείες.
Ως κεφαλαιουχικές ή προσωπικές εταιρείες που συστάθηκαν στην αλλοδαπή και είναι υποκείµενα φόρου στην Ελλάδα νοούνται αυτές που είτε
έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα σύµφωνα µε τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 4 του N. 4172/2013 , είτε διατηρούν στη χώρα µας
µόνιµη εγκατάσταση σύµφωνα µε το άρθρο 6 του N. 4172/2013 ή τις Σ.Α.Δ.Φ., είτε αποκτούν εισόδηµα από µερίσµατα, τόκους, δικαιώµατα
στην Ελλάδα, για τα οποία δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 63 του N. 4172/2013 .
Διευκρινίζεται ότι για το χαρακτηρισµό και την υπαγωγή στα πρόσωπα του άρθρου 45 µιας µόνιµης εγκατάστασης αλλοδαπής εταιρείας στην
Ελλάδα λαµβάνεται υπόψη η νοµική µορφή της έδρας, δεδοµένου ότι η µόνιµη εγκατάσταση δεν έχει αυτοτελή νοµική προσωπικότητα.
Συνεπώς, µόνιµη εγκατάσταση στην Ελλάδα αλλοδαπής κεφαλαιουχικής εταιρείας περιλαµβάνεται στα πρόσωπα της περ. α΄ του άρθρου 45
του N. 4172/2013 , ενώ µόνιµη εγκατάσταση στη χώρα µας αλλοδαπής προσωπικής εταιρείας περιλαµβάνεται στα πρόσωπα της περ. β΄ του
ίδιου πιο πάνω άρθρου και νόµου. Τα πιο πάνω έχουν εφαρµογή και για τα υποκαταστήµατα αλλοδαπών δικηγορικών εταιρειών, τα οποία
αντιµετωπίζονται ως νοµικά πρόσωπα των περ. α΄ ή β΄ του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013, ανάλογα µε τη νοµική µορφή της έδρας, και όχι ως
ηµεδαπές αστικές εταιρείες.
β) Όσον αφορά τα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστάθηκαν στην αλλοδαπή, ισχύουν
τα αναφερόµενα πιο πάνω στην περίπτωση α΄ της παρούσας παραγράφου.
Τα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υπόκεινται σε φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων και
νοµικών οντοτήτων µε εξαίρεση τα κάθε είδους έσοδα που πραγµατοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, τα οποία
δεν αποτελούν αντικείµενο επιβολής φόρου εισοδήµατος. Ενδεικτικά αναφέρονται περιπτώσεις τέτοιων εσόδων, όπως οι εισφορές (συνδροµές)
και τα δικαιώµατα εγγραφής των µελών τους, τα έσοδα από εράνους, κρατικές επιχορηγήσεις, χορηγίες ιδιωτών ή επιχειρήσεων, δωρεές
τρίτων, λαχειοφόρους κληρώσεις, από διαφηµίσεις που καταχωρούνται σε περιοδικά που εκδίδονται και διανέµονται µόνο στα µέλη τους
δωρεάν, καθώς και τα έσοδα από τη διάθεση φυλλαδίων και λοιπών εντύπων πνευµατικού περιεχοµένου των Ιερών Μονών (σχετική η Γνµδ
ΝΣΚ 389/2000).
Αντίθετα, τα έσοδα που αποκτούν τα πιο πάνω πρόσωπα από δραστηριότητα η οποία δεν συνιστά άσκηση της µη κερδοσκοπικής αποστολής
τους αποτελούν αντικείµενο φορολογίας, έστω και αν διατίθενται για την εκπλήρωση του µη κερδοσκοπικού σκοπού τους, δεδοµένου ότι
σύµφωνα µε τις διατάξεις της περ. γ΄ του άρθρου 45 του N. 4172/2013, µόνο τα έσοδα που πραγµατοποιούνται κατά την επιδίωξη της
εκπλήρωσης του σκοπού τους δεν αποτελούν αντικείµενο φορολογίας (σχετ. η αριθ. 383/1973 γνωµοδότηση του Νοµικού Συµβουλίου του
Κράτους). Έσοδα που αποτελούν αντικείµενο φορολογίας, πέραν αυτών που προέρχονται από κεφάλαιο (τόκοι, εισόδηµα από ακίνητη
περιουσία, κ.λπ.) και υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου, είναι για παράδειγµα και οι συνδροµές από τρίτους - µη µέλη, τα έσοδα από την
έκδοση και πώληση περιοδικών, βιβλίων, εντύπων, κ.λπ. σε τρίτους - µη µέλη των πιο πάνω προσώπων καθώς και από τις διαφηµίσεις που
καταχωρούνται σε αυτά, τα έσοδα από τις διαφηµίσεις σε φανέλες αθλητικών σωµατείων, τα έσοδα (δίδακτρα) από λειτουργία ιδιωτικών
σχολείων, εργαστηρίων, κ.λπ., τα έσοδα από την πώληση εικόνων, από την εκµετάλλευση ξενώνων και ραδιοφωνικών σταθµών από τις Ιερές
Μονές, κ.λπ.
Επισηµαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση η διαπίστωση της πραγµατοποίησης εσόδων κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού των πιο
πάνω προσώπων ανάγεται, ως θέµα πραγµατικό, στην ελεγκτική αρµοδιότητα της φορολογικής αρχής, η οποία κρίνει επί του τεταγµένου
σκοπού τους και για τον τρόπο κτήσης και διάθεσης των εσόδων τους.
Με την παρούσα γίνεται δεκτό ότι µε τα πρόσωπα της περ. γ΄ του άρθρου 45 του N. 4172/2013 εξοµοιώνονται και οι διπλωµατικές και οι
προξενικές αρχές ξένων κρατών που είναι εγκατεστηµένες στην Ελλάδα. Κατά συνέπεια, τα έσοδα που αποκτούν οι εγκατεστηµένες στη χώρα
µας πρεσβείες και προξενεία, από όπου και αν προέρχονται (εισόδηµα από τόκους, εκµίσθωση ακινήτων, κ.λπ.), υπόκεινται σε φόρο
εισοδήµατος
νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων, µε εξαίρεση αυτά που αποκτούν στα πλαίσια άσκησης της κρατικής λειτουργίας τους, όπως για
παράδειγµα το εισόδηµα από την ιδιοχρησιµοποίηση ακινήτων που ανήκουν σε ξένα κράτη και στα οποία εγκαθίστανται οι πρεσβείες ή τα
προξενεία αυτών, τα έσοδα από θεωρήσεις διαβατηρίων, από επικυρώσεις, κ.λπ. Τονίζεται ότι τα ανωτέρω τελούν υπό την επιφύλαξη όσων
τυχόν ειδικότερα ορίζονται στις Συµβάσεις για την Αποφυγή της Διπλής Φορολογίας, καθώς και στις διεθνείς συµβάσεις της Βιέννης επί των
διπλωµατικών σχέσεων (N.Δ. 503/1970) και επί των προξενικών σχέσεων (Ν. 90/1975).
Τέλος, επισηµαίνεται ότι τα αναφερόµενα πιο πάνω για τα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου,
δηλαδή για τα πρόσωπα της περ. γ΄ του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013 , δεν έχουν εφαρµογή στις αστικές µη κερδοσκοπικές εταιρείες,
καθόσον αποτελούν διακριτά υποκείµενα του φόρου εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων, σύµφωνα µε την περ. ε΄ του
ίδιου πιο πάνω άρθρου και νόµου και δεν περιλαµβάνονται στα πρόσωπα της περ. γ΄ του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013. Για τις αστικές µη
κερδοσκοπικές εταιρείες ισχύουν τα αναφερόµενα πιο κάτω στην περ. δ΄ της παρούσας.
γ) Όσον αφορά στους συνεταιρισµούς, σε αυτούς περιλαµβάνονται οι κάθε είδους αστικοί (καταναλωτικοί, προµηθευτικοί, πιστωτικοί, κ.λπ.),
οικοδοµικοί, αγροτικοί, κ.λπ. συνεταιρισµοί, καθώς και οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), δεδοµένου ότι µε βάση τις
διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 4019/2011 η Κοιν. Σ.Επ. είναι αστικός συνεταιρισµός.
δ) Κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή µη, συµµετοχικές ή αφανείς εταιρείες
i) Όσον αφορά στις κοινωνίες αστικού δικαίου (άρθρο 785 ΑΚ) που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελµα, µε τις διατάξεις της περ. ε΄ του άρθρου
45 του Ν.4172/2013 αυτές είναι υποκείµενα στο φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων και εποµένως, σύµφωνα µε
τις διατάξεις αυτές, εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελµα, δηλαδή αποκτούν εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα, υπόκεινται σε
φορολογία για τα εισοδήµατά τους που προκύπτουν είτε στην Ελλάδα είτε στην αλλοδαπή. Τα προηγούµενα ισχύουν και για τις κοινωνίες
κληρονοµικού δικαίου (άρθρο 1884 ΑΚ), εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελµα.
ii) Όσον αφορά στις αστικές εταιρείες κερδοσκοπικού ή µη χαρακτήρα (άρθρο 741 ΑΚ), αυτές είναι υποκείµενα του φόρου εισοδήµατος
νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων, σύµφωνα µε την περ. ε΄ του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013, και εποµένως, σύµφωνα µε τις
διατάξεις αυτές οι αστικές εταιρείες, αδιάφορα αν έχουν σκοπό κερδοσκοπικό ή µη κερδοσκοπικό, αποτελούν υποκείµενα του φόρου και
υπάγονται σε φορολογία για τα εισοδήµατά τους που προκύπτουν είτε στη Ελλάδα είτε στην αλλοδαπή.
iii) Τέλος, ως υποκείµενα φόρου στις διατάξεις του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήµατος, περιλαµβάνονται και οι συµµετοχικές ή αφανείς
εταιρείες εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελµα (άρθρα 285 επ. του Ν. 4072/2012).
ε) Στις διατάξεις της περ. στ΄ του άρθρου 45 ως υποκείµενα φόρου περιλαµβάνονται και οι κοινοπραξίες (άρθρο 293 του Ν. 4072/2012).
στ) Διευκρινίζεται ότι στην έννοια των νοµικών οντοτήτων της περ. δ΄ του άρθρου 2 του Ν. 4172/2013 εµπίπτουν και τα Κ.Τ.Ε.Λ. που δεν έχουν
µετατραπεί σε ανώνυµες εταιρείες.
Περαιτέρω, επισηµαίνεται ότι στην ίδια έννοια των νοµικών οντοτήτων εµπίπτουν καταρχήν τα κληροδοτήµατα που αποτελούν κεφάλαια
αυτοτελούς διαχείρισης και στερούνται νοµικής προσωπικότητας (άρθρο 96 α.ν. 2039/1939 και νυν άρθρο 50 παρ. 2 του Ν. 4182/2013 ),
καθώς και οι ειδικοί λογαριασµοί των εκπαιδευτικών ιδρυµάτων που συνιστώνται για την αξιοποίηση των κονδυλίων επιστηµονικής έρευνας,
εκπαίδευσης, κ.λπ. Ωστόσο, δεδοµένου ότι τα πιο πάνω κληροδοτήµατα και οι ειδικοί λογαριασµοί δεν αποτελούν αυτοτελή νοµικά πρόσωπα
(αριθ. 74/2004 και 354/2003 γνωµοδοτήσεις του Ν.Σ.Κ.) και η περιουσία τους περιέρχεται στα νοµικά πρόσωπα υπέρ των οποίων έχει
καταληφθεί ή στα εκπαιδευτικά ιδρύµατα, κατά περίπτωση, µε την παρούσα γίνεται δεκτό ότι οι πιο πάνω νοµικές οντότητες δεν έχουν
αυτοτελή φορολογική υποχρέωση, αλλά τα εισοδήµατά τους φορολογούνται στο όνοµα των προσώπων την περιουσία των οποίων
προσαυξάνουν, µε βάση την προβλεπόµενη για τα τελευταία φορολογική µεταχείριση.
`Αρθρο 46
Απαλλασσόμενα νομικά πρόσωπα
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 46 του Ν. 4172/2013 , όπως ισχύουν µετά την τροποποίησή τους µε την περ. 9 της υποπαρ. Δ1 της παρ. Δ του
άρθρου πρώτου του Ν. 4254/2014, ορίζονται τα νοµικά πρόσωπα ή νοµικές οντότητες που απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήµατος.
Συγκεκριµένα, από το φόρο εισοδήµατος απαλλάσσονται:
α) οι φορείς γενικής κυβέρνησης, µε εξαίρεση το εισόδηµα που αποκτούν από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου. Οι
κεφαλαιουχικές εταιρείες οι οποίες χαρακτηρίζονται ως φορείς γενικής κυβέρνησης δεν εµπίπτουν στα απαλλασσόµενα πιο
πάνω πρόσωπα και εποµένως φορολογούνται για το σύνολο των εισοδηµάτων τους, εκτός και αν σε αυτές συµµετέχει το κράτος ή νοµικό
πρόσωπο δηµοσίου δικαίου µε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%), οπότε φορολογούνται µόνο για τα αναφερόµενα πιο πάνω εισοδήµατά τους
(εισόδηµα από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου). β) η Τράπεζα της Ελλάδος,
γ) οι εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου και οι οργανισµοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ), που είναι εγκατεστηµένοι στην
ηµεδαπή ή σε άλλο κράτος - µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου (ΕΟΧ),
δ) οι διεθνείς οργανισµοί, υπό τον όρο ότι η απαλλαγή από το φόρο προβλέπεται βάσει διεθνούς συµβάσεως που έχει κυρωθεί στην ηµεδαπή
ή τελεί υπό τον όρο της αµοιβαιότητας και
ε) το Ταµείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δηµοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ), σύµφωνα µε τη νοµοθεσία που το διέπει.
Αναλυτικά, για καθένα από τα πιο πάνω πρόσωπα διευκρινίζονται τα ακόλουθα: α) Φορείς γενικής κυβέρνησης
i) Με τις διατάξεις των περ. β΄ έως και στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 4270/2014 «Αρχές δηµοσιονοµικής διαχείρισης και εποπτείας
(ενσωµάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δηµόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» δίνονται οι ακόλουθοι ορισµοί:
Γενική Κυβέρνηση: περιλαµβάνει τρία υποσύνολα, εφεξής αποκαλούµενα υποτοµείς: της Κεντρικής Κυβέρνησης, των Οργανισµών Τοπικής
Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και των Οργανισµών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), σύµφωνα µε τους κανόνες και τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού
Συστήµατος Λογαριασµών (ΕΣΟΛ).
Υποτοµέας της Κεντρικής Κυβέρνησης: περιλαµβάνει την Κεντρική Διοίκηση και τα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ), καθώς και τα
νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που περιλαµβάνονται στη Γενική Κυβέρνηση και δεν ανήκουν στους υποτοµείς των ΟΤΑ και των ΟΚΑ.
Υποτοµέας ΟΤΑ: περιλαµβάνει (αα) τους ΟΤΑ, οι οποίοι αποτελούνται από τους Δήµους (OTA A΄ βαθµού) και τις Περιφέρειες (OTA B΄ βαθµού)
και (ββ) τα νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και τα νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου που ανήκουν, ελέγχονται ή χρηµατοδοτούνται από
τους ΟΤΑ.
Υποτοµέας OKA: περιλαµβάνει Ασφαλιστικά Ταµεία, Οργανισµούς Απασχόλησης και Οργανισµούς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.
Κεντρική Διοίκηση ή Δηµόσιο ή Κράτος: περιλαµβάνει την Προεδρία της Δηµοκρατίας, τα Υπουργεία και τις Αποκεντρωµένες Διοικήσεις,
καθώς και τις Ανεξάρτητες Αρχές που δεν έχουν νοµική προσωπικότητα. Για λόγους στατιστικής ταξινόµησης, η Βουλή των Ελλήνων
περιλαµβάνεται και αυτή στην Κεντρική Διοίκηση, σύµφωνα µε τον Κανονισµό της, ως προς τον προϋπολογισµό εξόδων και τον ισολογισµό-
απολογισµό αυτής.
Οι φορείς εκτός Κεντρικής Διοίκησης, που περιλαµβάνονται στους υποτοµείς της Γενικής Κυβέρνησης, προσδιορίζονται, ανά υποτοµέα, από το
Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, που τηρείται µε ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και αποτελούν ξεχωριστά νοµικά πρόσωπα
που εποπτεύονται από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ή από ΟΤΑ.
Οι πιο πάνω διατάξεις του άρθρου 14 του Ν. 4270/2014 ισχύουν από 1.1.2015, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 183 του
ίδιου νόµου και συνεπώς µέχρι την 31.12.2014 ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 1Β του Ν. 2362/1995, µε τις οποίες δίνονται παρόµοιοι
ορισµοί µε τους πιο πάνω και οι οποίες προβλέπουν επίσης τήρηση Μητρώου Φορέων Γενικής Κυβέρνησης µε ευθύνη της Ελληνικής
Στατιστικής Αρχής.
ii) Κατόπιν των ανωτέρω, ως φορείς γενικής κυβέρνησης, προκειµένου για την εφαρµογή των κοινοποιούµενων διατάξεων, νοούνται αυτοί που
περιλαµβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης που τηρείται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) µε βάση τις διατάξεις της
παρ. 2 του άρθρου 1Β του Ν. 2362/1995 ή της παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 4270/2014, κατά περίπτωση. Διευκρινίζεται ότι επειδή το
Μητρώο αυτό µεταβάλλεται συνεχώς, θα χρησιµοποιείται κάθε φορά το τελευταίο δηµοσιευµένο που υφίσταται κατά το χρόνο υποβολής της
δήλωσης φόρου εισοδήµατος και αφορά στο χρόνο λήξης του φορολογικού έτους στη διάρκεια του οποίου γεννάται η σχετική φορολογική
υποχρέωση.
Περαιτέρω και δεδοµένου ότι στο εν λόγω Μητρώο περιλαµβάνονται, µεταξύ άλλων, και οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ή Δηµοσίου ή
Κράτους, έχει ανακύψει το ερώτηµα κατά πόσο οι φορείς αυτοί (εφεξής Ελληνικό Δηµόσιο) φορολογούνται για το εισόδηµα που αποκτούν
από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου ή απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήµατος για τα πάσης φύσεως εισοδήµατά τους. Με
την παρούσα διευκρινίζεται ότι επειδή το Ελληνικό Δηµόσιο δεν περιλαµβάνεται στα υποκείµενα του φόρου εισοδήµατος νοµικών προσώπων
και νοµικών οντοτήτων του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013 και κατ΄ επέκταση στο πεδίο εφαρµογής του νόµου αυτού, εξαιρείται της φορολογίας
εισοδήµατος, για το κάθε µορφής εισόδηµά του, συµπεριλαµβανοµένου αυτού που προκύπτει από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβίβασης
κεφαλαίου. Είναι δε αυτονόητο ότι στο εισόδηµα αυτό, λόγω της πιο πάνω απαλλαγής, δεν ενεργείται και καµία παρακράτηση φόρου. Τυχόν
ποσά που έχουν ήδη παρακρατηθεί από την 1.1.2014 µέχρι την έκδοση της παρούσας στο εισόδηµα του Ελληνικού Δηµοσίου (π.χ. τόκους
καταθέσεων) και έχουν αποδοθεί, δεν αναζητούνται από τους υπόχρεους σε παρακράτηση, ενώ αυτά που δεν έχουν ακόµη αποδοθεί θα
πρέπει να αποδοθούν κανονικά ακολουθώντας όλες τις προβλεπόµενες, κατά περίπτωση, διαδικασίες.
Διευκρινίζεται ότι στο ως άνω απαλλασσόµενο εισόδηµα του Ελληνικού Δηµοσίου περιλαµβάνεται και το εισόδηµα που προκύπτει από
κοινωφελείς περιουσίες που διατίθενται υπέρ του Δηµοσίου, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν. 4182/2013 «Κώδικας κοινωφελών περιουσιών,
σχολαζουσών κληρονοµιών και λοιπές διατάξεις», όπως για παράδειγµα από περιουσίες που υπάγονται στην άµεση διαχείριση του
Υπουργείου Οικονοµικών, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 33 του Ν. 4182/2013 .
Τα αναφερόµενα πιο πάνω έχουν ανάλογη εφαρµογή και για τις υπηρεσίες, οργανωτικές, διοικητικές µονάδες, κ.λπ. που στερούνται ίδιας
νοµικής προσωπικότητας και υπάγονται στους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης (Υπουργεία, κ.λπ.), όπως για παράδειγµα οι στρατιωτικές
εκµεταλλεύσεις εξυπηρέτησης προσωπικού που αποτελούν µονάδες του Υπουργείου Εθνικής `Αµυνας, καθώς και για τις αποκεντρωµένες
δηµόσιες υπηρεσίες, όπως για παράδειγµα το Μετοχικό Ταµείο Πολιτικών Υπαλλήλων ( παρ. 1 άρθρου 19 του Ν. 2386/1996 ).
Περαιτέρω, για τους λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης που περιλαµβάνονται στο ως άνω Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης της ΕΛΣΤΑΤ,
µε τις διατάξεις του κοινοποιούµενου νόµου ορίζεται ρητά ότι αυτοί απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήµατος, µε εξαίρεση τα εισοδήµατά
τους από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου, ήτοι τα εισοδήµατα από µερίσµατα, τόκους, δικαιώµατα, ακίνητη περιουσία,
υπεραξία από µεταβίβαση ακίνητης περιουσίας και τίτλων των άρθρων 36, 37, 38, 39, 41 και 42 του Ν. 4172/2013 , αντίστοιχα, τα οποία
φορολογούνται µε βάση τις κείµενες διατάξεις. Εξαίρεση αποτελούν οι κεφαλαιουχικές εταιρίες (Α.Ε., Ε.Π.Ε., κ.λπ.) που περιλαµβάνονται στο
πιο πάνω Μητρώο, οι οποίες φορολογούνται για τα κάθε είδους εισοδήµατά τους (όχι µόνο για αυτά από κεφάλαιο ή υπεραξία από
µεταβίβαση κεφαλαίου) σύµφωνα µε τις ισχύουσες φορολογικές διατάξεις που εφαρµόζονται και στις λοιπές κεφαλαιουχικές εταιρείες.
Τα αναφερόµενα πιο πάνω για τις κεφαλαιουχικές εταιρείες δεν έχουν εφαρµογή για αυτές που περιλαµβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής
Κυβέρνησης και στις οποίες συµµετέχει άµεσα ή έµµεσα το κράτος ή νοµικό πρόσωπο δηµοσίου δικαίου µε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%).
Οι εν λόγω εταιρείες φορολογούνται µόνο για τα εισοδήµατά τους από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου και απαλλάσσονται
από το φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων για τα λοιπά εισοδήµατα που τυχόν αποκτούν.
Για τη διαπίστωση της συµµετοχής µε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%) του κράτους ή νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου σε
κεφαλαιουχικές εταιρείες που περιλαµβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, προκειµένου για την εφαρµογή των σχετικών
διατάξεων, οι εταιρείες αυτές πρέπει να έχουν διαθέσιµα για επίδειξη σε ενδεχόµενο έλεγχο από την αρµόδια φορολογική αρχή τα σχετικά
δικαιολογητικά µε τα οποία αποδεικνύεται η πιο πάνω συµµετοχή, όπως ιδρυτικός νόµος, συστατικό έγγραφο/πράξη, καταστατικό νόµιµα
δηµοσιευµένο µε τροποποιήσεις αυτού, κ.λπ.
Διευκρινίζεται ότι, προκειµένου να έχουν εφαρµογή τα ανωτέρω, το σχετικό ποσοστό συµµετοχής θα πρέπει να ανέρχεται στο 100% καθ΄ όλη
τη διάρκεια του φορολογικού έτους.
β) Τράπεζα της Ελλάδος
Με την περίπτωση β΄ διατηρείται η απαλλαγή της Τράπεζας της Ελλάδος από το φόρο εισοδήµατος για τα πάσης φύσεως εισοδήµατά της.
γ) Εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου και ΟΣΕΚΑ, που είναι εγκατεστηµένοι στην ηµεδαπή ή σε άλλο κράτος - µέλος της ΕΕ ή του ΕΟΧ
i) Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 4099/2012 ορίζεται ότι στις διατάξεις των άρθρων 2 έως και 106 του νόµου αυτού
υπάγονται οι οργανισµοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και οι εταιρείες διαχείρισης των άρθρων 12 έως 35, που έχουν
λάβει άδεια σύστασης ή λειτουργίας στην Ελλάδα. Οι εν λόγω ΟΣΕΚΑ δύνανται να λαµβάνουν τη µορφή του αµοιβαίου κεφαλαίου ή
ανώνυµης εταιρείας επενδύσεων µεταβλητού κεφαλαίου (ΑΕΕΜΚ) όπως ορίζεται στο άρθρο 4 του ίδιου νόµου.
Περαιτέρω, µε τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 103 του Ν. 4099/2012 ορίζεται ότι τα εισοδήµατα από κινητές αξίες που αποκτούν οι
ΟΣΕΚΑ από την ηµεδαπή ή αλλοδαπή, πλην µερισµάτων ηµεδαπής, απαλλάσσονται της φορολογίας, και δεν υπόκεινται σε παρακράτηση
φόρου.
Ειδικά για τους τόκους οµολογιακών δανείων που αποκτούν οι ΟΣΕΚΑ, η απαλλαγή ισχύει µε την προϋπόθεση ότι οι τίτλοι από τους οποίους
προκύπτουν οι τόκοι έχουν αποκτηθεί τουλάχιστον 30 ηµέρες πριν από το χρόνο που έχει οριστεί για την εξαργύρωση των τοκοµεριδίων. Σε
αντίθετη περίπτωση, ενεργείται παρακράτηση φόρου, σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 12 και 54 του Ν. 2238/1994 (τώρα πλέον 62 και
64 του Ν. 4172/2013) και µε την παρακράτηση αυτή εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του ΟΣΕΚΑ και των µεριδιούχων για τα
εισοδήµατα αυτά.
ii) Περαιτέρω, µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 27 του Ν. 3371/2005 , ως Ανώνυµη Εταιρεία Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (Α.Ε.Ε.Χ.)
νοείται η ανώνυµη εταιρεία που έχει αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου της, σύµφωνα µε τις διατάξεις του νόµου αυτού,
ενώ µε τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 28 του ίδιου πιο πάνω νόµου ορίζεται ότι η Α.Ε.Ε.Χ. διέπεται από τις διατάξεις του ίδιου νόµου και
συµπληρωµατικά από τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920.
Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν. 3371/2005 ορίζεται ότι τα εισοδήµατα από κινητές αξίες, που αποκτούν οι εταιρείες
επενδύσεων χαρτοφυλακίου από την ηµεδαπή ή αλλοδαπή, απαλλάσσονται της φορολογίας εισοδήµατος και δεν υπόκεινται σε παρακράτηση
φόρου. Ειδικά για τους τόκους οµολογιακών δανείων, η απαλλαγή ισχύει µε την προϋπόθεση ότι οι τίτλοι από τους οποίους προκύπτουν οι
τόκοι έχουν αποκτηθεί τουλάχιστον 30 ηµέρες πριν από το χρόνο που έχει οριστεί για την εξαργύρωση των τοκοµεριδίων. Σε αντίθετη
περίπτωση, ενεργείται παρακράτηση φόρου, σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 12 και 54 του Ν. 2238/1994 (τώρα πλέον 62 και 64 του
Ν. 4172/2013) και µε την παρακράτηση αυτή εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση της εταιρείας επενδύσεων χαρτοφυλακίου για τα
εισοδήµατα αυτά.
iii) Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι οργανισµοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ), που είναι εγκατεστηµένοι στην ηµεδαπή
και έχουν λάβει άδεια σύστασης ή λειτουργίας στην Ελλάδα, απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήµατος που επιβάλλεται µε τις διατάξεις του
Ν. 4172/2013, για τα κάθε είδους εισοδήµατα που αποκτούν, µη εφαρµοζοµένων των όσων ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 103 του Ν.
4099/2012 , ενώ εξακολουθούν να υποχρεούνται σε καταβολή φόρου σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στις παρ. 3 και 4 του άρθρου 103 του
Ν. 4099/2012 .
Οι διατάξεις της περ. γ΄ του άρθρου 46 του Ν. 4172/2013 έχουν εφαρµογή και για τους ΟΣΕΚΑ που είναι εγκατεστηµένοι σε άλλο κράτος -
µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου.
Τέλος, αναφορικά µε τις εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου, διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις της περ. γ΄ του άρθρου 46 προβλέπουν
απαλλαγή για τις ανώνυµες εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου που διέπονται από τις διατάξεις του ν. 3371/2005 και όχι για αυτές που είναι
εγκατεστηµένες σε άλλο κράτος - µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου, δεδοµένου η αναφορά στο νόµο σε
αυτούς «που είναι εγκατεστηµένοι στην ηµεδαπή ή σε άλλο κράτος µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου»,
καταλαµβάνει, όπως προκύπτει και από τη σχετική αιτιολογική έκθεση, µόνο τους ΟΣΕΚΑ.
Περαιτέρω, οι πιο πάνω, διεπόµενες από τις διατάξεις του Ν. 3371/2005, Α.Ε.Ε.Χ. απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήµατος που επιβάλλεται
µε τις διατάξεις του Ν. 4172/2013, για τα κάθε είδους εισοδήµατά τους, µη εφαρµοζοµένων των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν.
3371/2005 , ενώ εξακολουθούν να υποχρεούνται σε καταβολή φόρου σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 39 του Ν.
3371/2005 .
δ) Διεθνείς οργανισµοί
Στους διεθνείς οργανισµούς που απαλλάσσονται από το φόρο βάσει διεθνούς σύµβασης που έχει κυρωθεί στην ηµεδαπή µε νόµο εµπίπτουν,
µεταξύ άλλων, η Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (α.ν. 766/1945), ο Οργανισµός Ηνωµένων Εθνών (Ν. 412/1947), ο Ευρωπαϊκός
Οργανισµός Διπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας (Ν. 1607/1986), το Ευρωπαϊκό Πανεπιστηµιακό Ινστιτούτο (Ν. 1628/1986), ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός
για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Ν. 3315/2005), o Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών (Ν. 3519/2006), ο Ευρωπαϊκός
Οργανισµός Δηµοσίου Δικαίου (Ν. 3774/2009), κ.λπ.
ε) ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 3986/2011 έχει συσταθεί ανώνυµη εταιρεία µε την επωνυµία «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (Ταµείο).
Περαιτέρω, µε τις διατάξεις της περ. α΄ της παρ. 11 του άρθρου 2 του ίδιου ως άνω νόµου ορίζεται, µεταξύ άλλων, ότι η µεταβίβαση των
περιουσιακών στοιχείων στο Ταµείο, σύµφωνα µε την παράγραφο 5, καθώς και η µεταγραφή της απόφασης του Διοικητικού Συµβουλίου του
Ταµείου που προβλέπεται στην παράγραφο 6, απαλλάσσονται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά, αµοιβή ή δικαίωµα υπέρ του Δηµοσίου ή
οποιουδήποτε τρίτου, συµπεριλαµβανοµένου του φόρου εισοδήµατος για το κάθε µορφής εισόδηµα που προκύπτει από τη δραστηριότητα
του Ταµείου.
Επίσης, µε τις διατάξεις της παρ. 13 του ίδιου πιο πάνω άρθρου και νόµου ορίζεται, µεταξύ άλλων, ότι το Ταµείο απολαµβάνει όλων των
διοικητικών, οικονοµικών, φορολογικών, δικαστικών, ουσιαστικού και δικονοµικού, δικαίου προνοµίων και ατελειών του Δηµοσίου.
Εποµένως, το ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήµατος µε βάση τη νοµοθεσία που το διέπει.
2. Περαιτέρω, επισηµαίνεται ότι το εισόδηµα που αποκτούν τα πρόσωπα των περ. β΄ έως και ε΄ του άρθρου 46 του Ν. 4172/2013 δεν
υπόκειται σε παρακράτηση φόρου µε βάση τις διατάξεις των άρθρων 62 και 64 του Ν. 4172/2013, δεδοµένου ότι τα πρόσωπα αυτά
απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήµατος για το σύνολο των εισοδηµάτων τους.
Ειδικά για τους ΟΣΕΚΑ που είναι εγκατεστηµένοι σε άλλο κράτος - µέλος ΕΕ/ΕΟΧ, προκειµένου να µην διενεργείται παρακράτηση φόρου στα
εισοδήµατα που τυχόν αποκτούν στη χώρα µας, θα πρέπει να προσκοµίζουν στους υπόχρεους σε παρακράτηση δικαιολογητικά έγγραφα από
τις αρµόδιες αρχές, επίσηµα µεταφρασµένα στην ελληνική γλώσσα, από τα οποία να προκύπτει ότι είναι εγκατεστηµένοι σε άλλο κράτος άλλο
κράτος -µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου.
Όσον αφορά στα πρόσωπα της περ. α΄ του άρθρου 46 του Ν. 4172/2013, δηλαδή στους φορείς γενικής κυβέρνησης, δεδοµένου ότι αυτοί
φορολογούνται για το εισόδηµα που αποκτούν από κεφάλαιο ή υπεραξία από µεταβίβαση κεφαλαίου, µε εξαίρεση το Ελληνικό Δηµόσιο και
τις λοιπές υπηρεσίες που απαλλάσσονται για το συνολικό εισόδηµά τους σύµφωνα µε τα αναφερόµενα ανωτέρω, διενεργείται παρακράτηση
στα πιο πάνω εισοδήµατα που αποκτούν µε βάση τις διατάξεις των άρθρων 62 και 64 του Ν. 4172/2013.
3. Περαιτέρω, επισηµαίνεται ότι εκτός από τα απαλλασσόµενα µε βάση τις διατάξεις του άρθρου 46 νοµικά πρόσωπα, σε ισχύ διατηρούνται
απαλλαγές από το φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων που προκύπτουν από διεθνείς συµφωνίες, συµβάσεις, κ.λπ.
που έχουν κυρωθεί µε νόµο, όπως για παράδειγµα για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (Συνθήκη Λειτουργίας Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ν.
3671/2008). Επίσης, σε ισχύ διατηρούνται απαλλαγές από το φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων του άρθρου 45
του Ν. 4172/2013 που προκύπτουν από ειδικές διατάξεις νόµων που είτε δεν καταργήθηκαν µε την παρ. 1 του άρθρου 12 του Ν. 3842/2010
είτε θεσπίστηκαν µεταγενέστερα. Κατά συνέπεια, φορείς γενικής κυβέρνησης, όπως προσδιορίζονται πιο πάνω, για τους οποίους προβλέπεται
απαλλαγή από το φόρο εισοδήµατος µε βάση ειδικές διατάξεις νόµων που διατηρούνται σε ισχύ, σύµφωνα µε τα ανωτέρω, απαλλάσσονται
από το φόρο εισοδήµατος, σύµφωνα µε όσα ορίζονται στις ειδικές αυτές διατάξεις νόµων, µη εφαρµοζοµένων στην περίπτωση αυτή των
διατάξεων της περ. α΄ του άρθρου 46 του Ν. 4172/2013 µε βάση τις οποίες φορολογούνται για το εισόδηµά τους από κεφάλαιο και υπεραξία
µεταβίβασης κεφαλαίου. Επιπλέον, από το φόρο εισοδήµατος απαλλάσσονται και οι εταιρείες των οποίων το µετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ
ολοκλήρου, άµεσα ή έµµεσα, στο ΤΑΙΠΕΔ, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 13 του άρθρου 2 του Ν. 3986/2011 .
4. Οι διατάξεις των άρθρων 44 έως και 46 του Ν. 4172/2013 ισχύουν για τα εισοδήµατα που αποκτώνται και τις δαπάνες που
πραγµατοποιούνται, κατά περίπτωση, στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και µετά.
Ακριβές Αντίγραφο Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Η Προϊσταµένη του Αυτοτελούς Τµήµατος Διοίκησης ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΣΑΒΒΑΪΔΟΥ
31/07/2020 ΠΟΛ. 44/1987 (17/2/1987)-Εφαρμογή διατάξεων φορολογίας χαρτος6ήμου σε διάφορες συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγ…
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 17 Φεβρουαρίου 1987
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ.Πρωτ.: Σ. 605/98
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 5η (ΦΟΡ. ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ) ΠΟΛ. 44
ΤΜΗΜΑ Α΄ (ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ)
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΦΠΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΦΠΑ
ΘΕΜΑ:
Εφαρμογή διατάξεων φορολογίας χαρτος6ήμου σε διάφορες συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές μετά την
εφαρμογή από 1.1.1987 του φόρου προστιθέμενης αξίας.
Σχετικά µε το ανωτέρω θέµα γνωρίζουµε τα εξής:
Ι. ΓΕΝΙΚΑ
Με τις διατάξεις του Ν. 1642/1986 εφαρµόζεται και στη Χώρα µας από 1.1.1987 το καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας. Στο φόρο αυτό
έχει ενσωµατωθεί, εκτός άλλων, και µεγάλο µέρος των τελών χαρτοσήµου, που καταργούνται από την ανωτέρω ηµεροµηνία, ενώ άλλα τέλη
χαρτοσήµου θα εξακολουθήσουν να επιβάλλονται και µετά την ηµεροµηνία αυτή.
II. ΕΙΔΙΚΑ
Ειδικότερα, για την εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 2 και 57 του προαναφερόµενου Ν. 1642/1986 διευκρινίζουµε τα εξής:
Α) Συµβάσεις, πράξείς, σχέσεις και συναλλαγές στις οποίες θα εφαρµόζονται ή δεν θα εφαρµόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήµου
µετά την εφαρµογή από 1.1.1987 του φόρου προστιθέµενης αξίας.
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 1542/1986 επιβάλλεται, µε τις οριζόµενες στο νόµο αυτό προϋποθέσεις, φόρος προστιθέµενης αξίας:
(α) στην παράδοση αγαθών και στην παροχή υπηρεσιών, που πραγµατοποιούνται στην Ελληνική Επικράτεια µε επαχθή αιτία από υποκείµενο
στο φόρο πρόσωπο και·
(β) στην εισαγωγή αγαθών από την αλλοδαπή στην Ελληνική Επικράτεια.
Για την ερµηνεία των διατάξεων του ανωτέρω άρθρου 2 του Ν. 1642/1986, και γενικότερα για την ερµηνεία όλων των διατάξεων του εν λόγω
νόµου, παραπέµπουµε στη σχετική εγκύκλιο της Υπηρεσίας Φόρου Προστιθέµενης Αξίας.
2. Εξάλλου, µε τη διάταξη της παραγράφου 1β΄ του άρθρου 57 του ως άνω νοµού ορίζεται, ότι από την έναρξη της ισχύος του (1.1.1987)
καταργούνται οι διατάξεις, που προβλέπουν την επιβολή τελών χαρτοσήµου στις παραπάνω πράξεις και στα παρεπόµενα τους σύµφωνα και
την επιστροφή της µέσης από τέλη χαρτοσήµου επιβάρυνσης στις εξαγωγές των εγχωρίως παραγοµένων προϊόντων, µε εξαίρεση τις διατάξεις
του άρθρου 10 του Ν. 1477/1984, σε ό,τι αφορούν την επιστροφή της µέσης από τέλη χαρτοσήµου επιβάρυνσης µε τους συντελεστές, οι
οποίοι ορίζοντάι στο Παράρτηµα IV, στήλη 5 του νόµου αυτού.
Αντίθετα, όπως ρητά ορίζεται στη διάταξη αυτή, δεν θίγονται οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή τελών χαρτοσήµου στα µισθώµατα
ακινήτων, στις αποδείξεις πληρωµής ασφαλίστρων για κάθε είδους ασφαλίσεις και επιστροφής ασφαλίστρων, στις αποδείξεις πληρωµής
αποζηµίωσης για ασφαλίσεις κάθε είδους. που δίνονται σε ασφαλιστικές εταιρείες, στα δάνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής, που χορηγούνται από
ασφαλιστικές εταιρείες και στις εξαγορές (RACHATS) ασφαλιστηρίων ζωής από ασφαλιστικές εταιρείες.
https://www.e-forologia.gr/lawbank/document.aspx?digest=45F31F9A69175560.1D031AEA53&version=1987/02/17 1/13
Έτσι, σύµφωνα µε την, ανωτέρω διάταξη της παραγράφου 1β΄ του άρθρου 57 του Ν. 1642/1986, το οποίο ισχύει από 1.1.1987, σύµφωνα µε
τη διάταξη του άρθρου 7 του ίδιου νόµου, καταργούνται από την ίδια ως άνω ηµεροµηνία (1.1.1987), πλην των αναφερόµενων σ΄ αυτή
εξαιρέσεων:
(α) οι διατάξεις, µε τις οποίες είχαν επιβληθεί αναλογικά κυρίως τέλη χαρτοσήµου (περί των παγίων τελών βλέπετε κατωτέρω παράγραφο β΄)
στις πράξει στις πράξεις που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 2 του νόµου αυτού, δηλαδή στις πράξεις που εµπίπτουν στα καθεστώς του
φ.π.α. και στα παρεπόµενα σύµφωνα των πράξεων αυτών. Εποµένως, για τις πράξεις αυτές και τα παρεπόµενα συµφωνά τους παύει από
1.1.1987 η επιβολή τελών χαρτοσήµου.
(β) οι διατάξεις µε τις οποίες επιστρεφόταν η µέση από τα τέλη χαρτοσήµου επιβάρυνση κατά την εξαγωγή των εγχωρίως παραγοµένων
προϊόντων (περί των διατάξεων αυτών βλέπετε κατωτέρω παράγραφο Γ΄).
Διευκρινίζεται, ότι σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 46 του Ν. 1676/1986, η κατάργηση του τιµολογιακού τέλους χαρτοσήµου του
άρθρου 15δ παρ. 1 του Κ.Τ.Χ., που προβλέπεται από την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 57 παρ. 1β΄, δεν αφορά τις πωλήσεις, που θα γίνουν
από 1.1.1987, από τους καπνοβιοµήχανους ή τους εισαγωγείς καπνοβιοµήχανους ή τους εισαγωγείς καπνοβιοµηχανικών προϊόντων της
διάταξης της παραγρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 1439/1984 ηµεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, που φορολογήθηκαν ή θα φορολογηθούν
µέχρι 31.12.1986.
Η µη κατάργηση του τιµολογιακού τέλους χαρτοσήµου στην ανωτέρω περίπτωση δικαιολογείται εκ του ότι το τέλος αυτό έχει περιληφθεί στην
τελική τιµή πώλησης των καπνοβιοµηχανικών προϊόντων και συνεπώς τούτο θα πρέπει να αποδοθεί στο Δηµόσιο.
Εξαιρετικά, η ανωτέρω ρύθµιση, σύµφωνα µε ρητή διάταξη του ίδιου ως άνω άρθρου, δεν ισχύει στην περίπτωση κατά την οποία θα γίνει
αναφορολόγηση των καπνοβιοµηχανικών προϊόντων µε το σύστηµα φορολογίας, που ισχύει από 1.1.1987.
3. Επίσης, κρίνουµε σκόπιµο να τονίσουµε και τα εξής:
α. Η κατάργηση των τελών χαρτοσήµου από 1.1.1987 αφορά τις πράξεις του άρθρου 2 του Ν. 1642/1986 και τα παρεπόµενα σύµφωνα τους,
έστω και αν για τις πράξεις αυτές δεν επιβάλλεται φ.π.α., λόγω του ότι από τις διατάξεις του νόµου αυτού προβλέπεται ρητή απαλλαγή από το
φόρο του εν λόγω νόµου.
Κατ΄ εφαρµογή των ανωτέρω:
- Αν µία σύµβαση, πράξη, σχέση και συναλλαγή υπάγεται στο καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας, είτε ως υποκείµενη στο φόρο αυτό,
είτε ως απαλλασσόµενη από το φόρο αυτό, η σύµβαση, πράξη κλπ. αυτή δεν θα υπόκειται σε τέλη χαρτοσήµου από 1.1.1987 και µετά.
- Αντίθετα, αν µία σύµβαση, πράξη κλπ. δεν υπάγεται στο καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας, είτε γιατί δεν αποτελεί αντικείµενο του
φόρου αυτού, είτε γιατί δεν ενεργείται από πρόσωπο υποκείµενο στον εν λόγω φόρο, κατά την έννοια του άρθρου 3 του Ν. 1642/1986 η
σύµβαση, πράξη κλπ. αυτή θα εξακολουθεί να υπόκειται σε τέλη χαρτοσήµου και µετά τη 1.1.1987.
Παραδείγµατα:
(1) Η πώληση κινητών αγαθών από υποκείµενο στο φ.π.α. πρόσωπα π.χ. έµπορος, ως παράδοση αγαθών, υπόκειται σε φόρο προστιθέµενης
αξίας.
Αντίθετα, οι αµοιβές π.χ. των δικηγόρων, συµβολαιογράφων, αµίσθων υποθηκοφυλάκων, γιατρών, µαιών, νοσοκόµων και
φυσικοθεραπευτών, για τις παρεχόµενες απ΄ αυτούς υπηρεσίες, απαλλάσσονται από το φόρο προστιθέµενης αξίας.
Οι παραπάνω συναλλαγές (πώληση κινητών αγαθών, παροχή υπηρεσιών δικηγόρων κλπ.) δεν υπόκεινται από 1.1.1987 σε τέλη χαρτοσήµου,
καθόσον οι συναλλαγές αυτές υπόκεινται στη ρύθµιση του φόρου προστιθέµενης αξίας είτε ως υποκείµενες στο φόρο αυτό είτε ως
απαλλασσόµενες από τον εν λόγω φόρο.
(2) Οι αποδοχές των υπαλλήλων, οι οποίες δεν αποτελούν αντικείµενο του φόρου προστιθέµενης αξίας κατά το άρθρο 3 παρ. 1 του Ν.
1642/1986 και οι πωλήσεις κινητών αγαθών από ιδιώτες οι οποίοι δεν θεωρούνται ως υποκείµενα του φόρου αυτού κατά το ίδιο ως άνω
άρθρο εξακολουθούν να υπόκεινται σε τέλη χαρτοσήµου και µετά τη 1.1.1987, καθόσον οι παραπάνω συναλλαγές δεν υπόκεινται στο
καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας.
Β. Απαλλακτικές διατάξεις νόµων, οι οποίες αναφέρονται σε συµβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές, οι οποίες δεν υπάγονται στη ρύθµιση
του ανωτέρω. Ν. 1642/1986 ,εξακολουθούν να ισχύουν.
4 - Παρά τις ανωτέρω διευκρινίσεις, από την επιβολή του φόρου προστιθέµενης αξίας (Ν 1642/1986) θα δηµιουργηθούν, όπως είναι φυσικό,
αµφισβητήσεις στην εφαρµογή των διατάξεων της φορολογίας χαρτοσήµου ιδίως ως προς την κατάργηση τους ή τη διατήρηση τους µετά την
επιβολή από 1.1.1987 του πιο πάνω φόρου (φ.π.α.).
Για την άρση των αµφισβητήσεων αυτών και για την οµοιόµορφη εφαρµογή των διατάξεων της περί τελών χαρτοσήµου νοµοθεσίας,
παραθέτουµε παρακάτω, προς διευκόλυνση των ενδιαφεροµένων, Πίνακες των συνηθέστερων στην πράξη σήµερα ανωτέρω κατηγοριών
συµβάσεων, πράξεων, σχέσεων και συναλλαγών, στις οποίες θα εφαρµόζονται ή δεν θα εφαρµόζονται οι διατάξεις της φορολογίας
χαρτοσήµου µετά την 1.1.1987.
Τονίζεται πάντως, ότι η απαρίθµηση των συµβάσεων, πράξεων κλπ., που αναφέρονται στους παρακάτω πίνακες, δεν είναι περιοριστική.
Συνεπώς, αν κάποια σύµβαση, πράξη κλπ, δεν περιλαµβάνεται στους πίνακες αυτούς, για την υπαγωγή της ή µη στα τέλη χαρτοσήµου θα
πρέπει να ερευνάται προηγουµένως εάν η σύµβαση, πράξη κλπ. αυτή υπάγεται ή όχι, κατά τις ανωτέρω διευκρινίσεις στο καθεστώς του φόρου
προστιθέµενης αξίας. Και εάν µεν υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α., είτε ως υποκείµενη στο φόρο αυτό, είτε ως απαλλασσόµενη από το φόρο
αυτό δεν θα υπάγεται σε τέλη χαρτοσήµου. Αν όµως δεν υπάγεται στο καθεστώς του φόρου αυτού, η σύµβαση, πράξη κλπ. αυτή θα υπάγεται
στα οικεία, κατά περίπτωση, τέλη χαρτοσήµου.
ΠΙΝΑΚΑΣ Α΄
Συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές στις οποίες ΔΕΝ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ οι διατάξεις της φορολογίας
χαρτοσήμου μετά τη 1.1.1987.
Στις παρακάτω συµβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές δεν θα εφαρµόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήµου µετά την 1.1.1987,
επειδή αυτές υπάγονται στο καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας, είτε γιατί υπόκεινται στο φόρο αυτό, είτε γιατί απαλλάσσονται από τον
εν λόγω φόρο. Οι συνηθέστερες στην πράξη τέτοιες συµβάσεις, πράξεις κλπ. είναι (ενδεικτική απαρίθµηση):
- ΑΓΟΡΕΣ Εγχωρίων γεωργικών προϊόντων εκ των παραγωγών (άρθρο 15γ ΚΤΧ)
- ΑΜΟΙΒΕΣ:
α. Εκτελωνιστών, διασαφιστών, διαφηµιστών, πρακτόρων µεταφοράς (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
β. Ελεύθερων επαγγελµατιών, που κατονοµάζονται στο άρθρο 45 παρ. 1 του Ν.Δ. 3323/1955 (ιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι,
φυσιοθεραπευτές, µαίες, δικηγόροι έστω και µε πάγια αντιµισθία, δικολάβοι, συµβολαιογράφοι, άµισθοι υποθηκοφύλακες, δικαστικοί
επιµελητές, αρχιτέκτονες, µηχανικοί, τοπογράφοι, χηµικοί, γεωπόνοι, δασολόγοι, σχεδιαστές, δηµοσιογράφοι, συγγραφείς, διερµηνείς,
µεταφραστές, καθηγητές, δάσκαλοι, καλλιτέχνες, γλύπτες, ζωγράφοι, σκιτσογράφοι, χαράκτες, εκτελεστές µουσικών έργων, µουσουργοί,
καλλιτέχνες κέντρων διασκέδασης, χορευτές, χορογράφοι, σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, ενδυµατολόγοι, διακοσµητές, οικονοµολόγοι, ερευνητές,
σύµβουλοι επιχειρήσεων, ιδιοκτήτες ή διευθυντές φορολογικού ή λογιστικού γραφείου, ξεναγοί και εµπειρογνώµονες) (άρθρο 15ε παρ. 3, 4
ΚΤΧ).
γ. Ελεγκτών ανωνύµων εταιρειών (άρθρα 15ε παρ. 5 ΚΤΧ).
δ. Εµπορικών αντιπροσώπων, παραγγελιοδόχων, ανταποκριτών, µεσιτών, πρακτόρων οποιωνδήποτε (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ)
ε. Νοσοκόµων, εφόσον δεν συνδέονται µε τον εργοδότη τους µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ)
στ. Πραγµατογνωµόνων (άρθρα 15ε παρ. 5.ΚΤΧ)
ζ. Συγγραφέών (συµπεριλαµβανοµένων και των συγγραφέων δηµοσίων υπαλλήλων) και µουσουργών από συγγραφικά εν γένει δικαιώµατα
(άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ).
η. Τουριστικών Γραφείων ( άρθρο 7 παρ. 13 Ν. 1160/1981).
θ. Τρίτων, οι οποίοι υποχρεούνται σε έκδοση και υποβολή στοιχείων κατά τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων (άρθρο 15ε. παρ. 6 ΚΤΧ).
- ΑΝΑΛΗΨΗ ΜΕΡΙΔΑΣ σε αγαθά από εταίρο η µέτοχο σε περίπτωση λύσης της εταιρείας ή αποχώρησης των εταίρων από αυτή (άρθρο 15
παρ. 5α ΚΤΧ).
-ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ:
α. Ακίνητων (κτιρίων καινούργιων) µε τις προϋποθέσεις του άρθρου 6 παρ. 1 και 2α Ν. 1642/1986 ( άρθρα 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950) (Βλέπετε
και "Μεταβίβαση").
Σηµείωση: Η περίπτωση αυτή ισχύει για ανταλλαγές καινούργιων κτιρίων που γίνονται (οι ανταλλαγές) από 1.1.1988 και οι σχετικές άδειες
κατασκευής τους έχουν εκδοθεί από την ηµεροµηνία αυτή και µετά.
β. Αυτοκίνητων, όταν ο ανταλλάσσων συµβαλλόµενος, ο οποίος εµφανίζεται µε την ιδιότητα του πωλητή είναι, πρόσωπο υποκείµενο στο
φ.π.α. ( άρθρο 4 παρ. 4 Ν.Δ. 1146/1972). Σηµείωση: Βλέπετε "Μεταβίβαση αυτοκίνητων".
γ. Κινητών πραγµάτων όταν ο ανταλλάσσων συµβαλλόµενος, ο οποίος εµφανίζεται µε την ιδιότητα του πωλητή, είναι πρόσωπο υποκείµενο
στο φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1δ, 15 παρ. 1α,. 15γ, 156 ΚΤΧ).
- ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ:
α. Γενικών Αποθηκών για την είσπραξη των δικαιωµάτων τους (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
β. Γραφείων διεκπεραίωσης εµπιστευτικών υποθέσεων (ντεντέκτιβς) (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
γ. Γραφείων συνοικεσίων (άρθρο 15ε·παρ. 2 ΚΤΧ)
δ. Γραφείων Τελετών (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ)
ε. Ελεύθερων επαγγελµατιών, που κατονοµάζονται στο άρθρο 45 παρ. 1 Ν.Δ. 3323/1955 (άρθρο 15ε παρ. 3, 4΄ ΚΤΧ) Βλέπετε ανωτέρω και
"Αµοιβές"
στ. Επιχειρήσεων δακτυλογράφησης και µετάφρασης εγγράφων και έκδοσης φωτοαντιγράφων και φωτοτυπιών άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
ζ. Επιχειρήσεων εκµετάλλευσης αυτοµάτων ηλεκτρονικών παιχνιδιών, µπόουλιγκ, λούνα πάρκ, µικρών αυτοκίνητων (καρτς), χώρων
τροχοδροµίας και παγοδροµίας (πατινάζ), γηπέδων ΜΙΝΙ GOLF, πλυντηρίων για χρήση του κοινού (SELF SERVICE), χώρων στάθµευσης
αυτοκινήτων (PARKING) (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ).
η. Επιχειρήσεων συντήρησης ανελκυστήρων (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ)
9. Εργαστηρίων αισθητικής προσώπου και σώµατος (ινστιτούτων καλλονής) και γυµναστηρίων άθλησης γενικά (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
ι. Μέντιουµ και αστρολόγων (άρθρο 15ε παρ., 2 ΚΤΧ).
ία. Νοσηλευτικών ιδρυµάτων (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ).
ιβ. Οίκων περίθαλψης ηλικιωµένων ατόµων (οίκων ευγηρίας) (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ).
ι γ. Οργανισµών Λιµένων και Ελεύθερων Ζωνών για την είσπραξη των δικαιωµάτων τους (άρθρο 16 παρ. 3 ΚΤΧ).
ιδ. Συνδροµών περιοδικών, εφηµερίδων και εντύπων γενικά (άρθρα 15 παρ. 24 ΚΤΧ).
ιε. Σχολών γενικά (π.χ. εκγύµνασης υποψηφίων οδηγών αυτοκινήτων, επαγγελµατικών τεχνικών σπουδών, λογιστών, γραµµατέων, κοµµωτών,
κοπτικής-ραπτικής, χορού, καράτε, ωδείων, ζωγραφικής, φωτογραφίας, ιππασίας, κολύµβησης, γουϊνσέρφιγκ, τέννις κλπ),
συµπεριλαµβανοµένων και των δικαιωµάτων εγγραφής (άρθρο 15 παρ, 20 ΚΤΧ),
ιστ. Φροντιστηρίων γενικά (θετικών ή θεωρητικών επιστηµών, ξένων γλωσσών κλπ) συµπεριλαµβανοµένων και των δικαιωµάτων εγγραφής
(άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ).
ιζ. Φυσιοθεραπευτών (άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ).
ΒΡΑΒΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ που καταβάλλονται σε αρχιτέκτονες και µηχανικούς των οποίων οι µελέτες βραβεύτηκαν σε αρχιτεκτονικούς
διαγωνισµούς (άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ).
ΔΕΛΤΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ, εκδιδόµενα για την αποστολή οίνων, ζύθων, αναψυκτικών και οινοπνευµατωδών ποτών εν γένει, από επιτηδευµατίες σε
τρίτους προς πώληση για λογαριασµό τους (άρθρο 7 παρ. 25 Ν. 1150/1981).
ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΛΑΧΕΙΩΝ (άρθρο 15δ παρ. 6Γε ΚΤΧ)
ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΕΙΑ (άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ).
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (άρθρα 15δ παρ. 1 ΚΤΧ)
ΔΙΚΑΙΏΜΑΤΑ:
α. Καταβαλλόµενα σε αλλοδαπούς οίκους (άρθρο 15ε παρ.6 ΚΤΧ).
β. Εκθλιπτικά και συναφή (αλωνιστικά, αλεστικά) (άρθρα 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
γ. Πρακτορειακά (άρθρα 15 παρ, 10 και 15ε παρ. 2, 6 ΚΤΧ).
ΔΟΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΒΟΛΗΣ, όταν το αντικαταβολής διδόµενο αφορά πράξη, η οποία υπάγεται στο φ.π,α. (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΓΑΘΏΝ παροιουδήποτε (άρθρα 15β ΚΤΧ).
ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΙΣ επί αγοράς ή πώλησης αγαθών για λογαριασµό τρίτων και βιοµηχανοποίησης πρώτων υλών για λογαριασµό τρίτων (άρθρα
15ε παρ. 1βα, β ΚΤΧ).
ΕΞΑΓΟΡΑ περιουσιακών αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου, ή µέρους αυτής από επαχθή ή χαριστική αιτία, εφόσον αυτός που αποκτά
τα αγαθά δεν συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958).
ΕΞΟΔΑ ΚΗΔΕΙΑΣ (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ)
ΕΡΓΟΛΑΒΙΑ ΕΝ ΓΕΝΕΙ (ΜΙΣΘΩΣΗ ΕΡΓΟΥ):
α. Εργολαβική σύµβαση ανέγερσης οικοδοµών, που καταρτίζεται µε το σύστηµα της αντιπαροχής και προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου
9 παρ. 4 του Ν.Δ. 4436/1965 (άρθρο 15ε παρ, 9 ΚΤΧ).
Σηµείωση: Η περίπτωση αυτή ισχύει για εργολαβικές συµβάσεις που θα καταρτισθούν από 1.1.1988 και µετά.
β. Εργολαβία συνδεόµενη µε το έδαφος, µε εξαίρεση την εργολαβία της προηγούµενης α΄ περίπτωσης (άρθρα 15ε παρ. 9 ΚΤΧ).
γ. Λοιπές περιπτώσεις εργολαβίας, που συνιστούν µίσθωση έργου (άρθρο 15ε παρ, 2 ΚΤΧ).
ΙΔΡΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Μεταβίβαση αυτών ( άρθρα 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967).
ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ξενοδοχείων και χώρων οργανωµένης κατασκήνωσης, κατανάλωσης, ηλεκτρικού ρεύµατος, ύδατος, φωταερίου,
τηλεγραφηµάτων, αστικών και υπεραστικών τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, ραδιοφώνων και συσκευών τηλεόρασης (άρθρο 15 παρ. 24 ΚΤΧ).
ΜΕΣΙΤΕΙΑ (άρθρα 15ε παρ. 6 ΚΤΧ).
ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ:
α. Ακινήτων (κτιρίων καινούργιων) µε τις προϋποθέσεις του άρθρου 6 παρ. 1 και 2α του Ν. 1642/1986 ( άρθρο 19 παρ.1 Ν. 1587/1950).
Σηµείωση: Η ανωτέρω περίπτωση ισχύει για µεταβιβάσεις καινούργιων κτιρίων, οι οποίες (µεταβιβάσεις) γίνονται από 1.1.1988 και οι σχετικές
άδειες κατασκευής τους θα εκδοθούν από την ηµεροµηνία αυτή και µετά.
β. Αυτοκινήτων. Για τις περιπτώσεις µεταβίβασης αυτοκινήτων βλέπετε διαταγή Υπ. Οικ. Σ.420/56/Πολ .23/1987.
γ. Επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή µέρους αυτής από επαχθή ή χαριστική αιτία, εφόσον αυτός, που αποκτά τα περιουσιακά αγαθά δεν
συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρο 15 παρ. 1α, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1955).
δ. Κινητών πραγµάτων (άρθρο 13 παρ. 15, παρ. 1α, 15γ, 15δ ΚΤΧ)
ε. Μετοχών, ιδρυτικών τίτλων και οµολογιών ( άρθρα 11 παρ. 4Α .Ν. 148/1967).
στ. Χρήσης άϋλων αγαθών (δικαιωµάτων πνευµατικής ιδιοκτησίας, διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκµετάλλευσης βιοµηχανοστασίων,
κλπ.) (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
ΜΕΤΑΦΟΡΑ προσώπων και αγαθών (άρθρο 16 παρ. 1α, 2 ΚΤΧ).
ΜΕΤΟΧΕΣ. Μεταβίβαση αυτών ( άρθρο 11 παρ. 4 ΑΝ 148/1967).
ΜΙΣΘΩΣΗ:
α. βιοµηχανοστασίων, κατά την έννοια του άρθρου 18 παρ. 4 του Ν.Δ. 3323/1955 (ελαιοτριβείων, εκκοκκιστηρίων, σιλό, εγκαταστάσεων
ψύξης, εγκαταστάσεων σταβλισµού µεγάλων ζώων κλπ.), εφόσον δεν φέρει τα στοιχεία της µίσθωσης οικοδοµών (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
Στην περίπτωση αυτή περιλαµβάνονται και οι ξενοδοχειακές µονάδες, που είναι έτοιµες προς λειτουργία.
β. Έργου. Βλέπατε "Εργολαβία".
γ. Θυρίδων, θησαυροφυλακίων και χρηµατοκιβωτίων (άρθρο 15 παρ. 1 α Κ ΤΧ).
δ. Κινητού πράγµατος, όταν γίνεται από υποκείµενα σε φ.π.α πρόσωπο προς οποιονδήποτε (π.χ. µίσθωση πλωτών µέσων γενικά, όπως
λέµβων, καννώ, κρις κραφτ, γουϊνσέρφιγκ, ποδηλάτων θαλάσσης κλπ., µίσθωση µηχανηµάτων, αυτοκινήτων, µοτοσικλετών, µοτοποδηλάτων,
ποδηλάτων, αυτόµατων ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρικών ειδών, ταινιών εγγραφής εικόνας (κασσετών βίντεο), νυφικών κλπ. (άρθρα 15
παρ. 10, 13 παρ. 1α΄ και 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΝΟΣΗΛΕΙΑ εισπραττόµενα από ιατρούς, κλινικές και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύµατα, καθώς και από κρατικά νοσηλευτικά ιδρύµατα και
ιδρύµατα δήµων, κοινοτήτων και Ν.Π.Δ.Δ., για παροχή νοσηλείας (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ).
- ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ Μεταβίβαση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 143/1967).
- ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ (άρθρο 15ε παρ. 1 και 6 ΚΤΧ).
- ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ της χρήσης άϋλων αγαθών (δικαιωµάτων πνευµατικής ιδιοκτησίας, διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκµετάλλευσης
βιοµηχανοστασίων κλπ.) (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΑ (ενέχυρο, υποθήκη, εγγύηση, ποινική ρήτρα και κάθε άλλη ασφάλεια), που ασφαλίζουν απαιτήσεις, που
προέρχονται από πράξεις υπαγόµενες στα καθεστώς του φ.π.α., οι οποίες έγιναν από 1.1.1987 (άρθρα. 13 παρ. 1ε και 15 παρ. 1 γ ΚΤΧ).
Σηµείωση: Η κατάπτωση των παρεπόµενων αυτών συµφώνων υπόκειται σε τέλος χαρτοσήµου (βλέπετε και Πίνακα Β΄ "Παρεπόµενα
σύµφωνα").
- ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:
α. Γενικά (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
β. Ξενοδοχείων και των (εξοµοιουµένων µε αυτά (µοτέλ, πανσιόν, πανδοχείων, ξενώνων, υπαίθριων κάµπινγκ ενοικιαζοµένων δωµατίων κλπ)
(άρθρα 15 παρ. 24 ΚΤΧ).
γ. Οδικής βοήθειας (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).
δ. Τουριστικών Γραφείων ( άρθρο 7 παρ. 13 Ν. 1160/1981).
ε. Χώρων στάθµευσης κάθε είδους µεταφορικών µέσων (πάρκιν, γκαράζ, µαρίνες, και τροχόσπιτων) (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ).
- ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΣ:
α. Ακίνητων (κτιρίων καινούργιων) βλέπετε "Μεταβίβαση"
β. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση"
γ. Κινητών πραγµάτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση"
- ΠΛΩΤΑ ΜΕΣΑ. Βλέπετε κατωτέρω "Συµβάσεις" που αφορούν σε πλωτά µέσα".
- ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ (άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ)
- ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ (άρθρο 15ε.παρ. 6 ΚΤΧ). Εξαιρούνται οι προµήθειες:
(α) Που καταβάλλονται σε πρόσωπα, τα οποία δεν υποχρεούνται σε έκδοση και υποβολή στοιχείων κατά τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων
(άρθρο 15ε παρ. 6 ΚΤΧ) .
(β) Που εισπράττονται από τις τράπεζες, συµφωνά µε τις διατάξεις του Ν. 1676/1986.
- ΠΩΛΗΣΕΙΣ:
α. Αγαθών από αγρότες, ανεξάρτητα αν αυτοί υπάγονται στο ειδικό ή στο κανονικά καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α. 15 παρ. 1α. 15γ
και 15δ ΚΤΧ).
β. Αγροτικών προϊόντων από επιτηδευµατία προς άλλο επιτηδευµατία και προς οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο (άρθρα 15δ ΚΤΧ).
γ. Ακίνητων. Βλέπετε "Μεταβίβαση"
δ. Ανθρώπινων οργάνων, αίµατος και γάλακτος.
ε. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση".
στ. Κινητών πραγµάτων (άρθρα 13 παρ., 1δ, παρ. 1α, 15γ, 15δ ΚΤΧ
ζ. Παγίων περιουσιακών στοιχείων (άρθρα 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΦΟΡΩΣΕΙΣ ΤΑ ΠΛΩΤΑ ΜΕΣΑ, οι οποίες γίνονται από πρόσωπο υποκείµενα στο φ.π.α, προς οποιανδήποτε. Τέτοιες συµβάσεις
είναι π.χ η πώληση, η ναυπήγηση, η επισκευή, η µετασκευή, η συντήρηση, η µίσθωση, η ναύλωση, η ρυµούλκηση πλοίων και πλωτών
µέσων εν γένει κλπ. (άρθρο 15 παρ. 10 ΚΤΧ).
- ΤΟΚΟΙ, που απορρέουν από συµβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές, οι οποίες υπάγονται στο καθεστώς του φ.π.α, (άρθρο 15ε παρ. 6
ΚΤΧ).
- ΤΡΟΦΕΙΑ (άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ)
- ΥΠΕΡΓΟΛΑΒΙΑ (άρθρο 15ε παρ. 10 ΚΤΧ)
- ΦΙΛΟΔΏΡΗΜΑ υποχρεωτικό σερβιτόρων (άρθρο 15 παρ. 18α ΚΤΧ)
- ΦΟΡΤΩΤΙΚΕΣ (άρθρο 15 παρ. 2Γ ΚΤΧ)
- ΦΟΡΤΟΕΚΦΟΡΤΩΣΕΙΣ (άρθρο 16 παρ. 3Α ΚΤΧ)
- ΦΥΛΑΚΤΡΑ (άρθρα 16 παρ, 3Α ΚΤΧ)
- ΧΡΕΩΓΡΑΦΑ Μεταβίβαση ( άρθρα 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967 και άρθρα 9 παρ. 5 Ν.Δ. 4486/1965).
ΠΙΝΑΚΑΣ Β΄
Συμβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές στις οποίες ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ οι διατάξεις της φορολογίας
χαρτοσήμου και μετά την 1.1.1987
Στις παρακάτω συµβάσεις, πράξεις, σχέσεις και συναλλαγές θα εφαρµόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήµου και µετά τη 1.1.1987,
για το λόγο ότι αυτές δεν υπάγονται στο καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας, είτε γιατί δεν αποτελούν αντικείµενο του φόρου αυτού, είτε
γιατί ενεργούνται από µη υποκείµενα στο φόρο αυτό πρόσωπα. Σηµειώνεται δε, ότι εάν, µε τις περί τελών χαρτοσήµου διατάξεις προβλέπεται
απαλλαγή από τα τέλη χαρτοσήµου των συµβάσεων, πράξεων κλπ. αυτών, οι απαλλαγές αυτές εξακολουθούν να ισχύουν.
Οι συνηθέστερες στην πράξη ως άνω συµβάσεις, πράξεις, κλπ, στις οποίες θα εφαρµόζονται οι διατάξεις της φορολογίας χαρτοσήµου και µετά
τη 1.1.1987 (ενδεικτική απαρίθµηση) είναι:
- ΑΜΟΙΒΕΣ:
α. Αποκλειστικών νοσοκόµων, εφόσον συνδέονται µε τον εργοδότη τους µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας (άρθρα 15 παρ. 18Α ΚΤΧ).
β. Διαχειριστών ΕΠΕ (άρθρο 15ε παρ. 7 ΚΤΧ).
γ. Καθαριστριών, που συνδέονται µε τον εργοδότη τους µε σύµβαση έργου (άρθρο 15ε παρ, 2 ΚΤΧ).
δ. Μελών διοικητικού συµβουλίου ΑΕ (άρθρο 15ε παρ. 7 ΚΤΧ)
ε. Προσώπων για τη συµµετοχή τους σε συµβούλια, επιτροπές, διοικήσεις ή διευθύνσεις εταιρειών κλπ (άρθρο 15ε παρ.7 ΚΤΧ).
στ. Τρίτων, οι οποίοι δεν υποχρεούνται σε έκδοση και υποβολή στοιχείων κατά τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων (άρθρα 15ε παρ. 6 και 16
παρ, 3Α ΚΤΧ).
- ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΧΡΕΟΥΣ, έστω και αν το χρέος προέρχεται από συναλλαγή που υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ.
1α, 17 παρ. 1γ, 34 παρ. 3 ΚΤΧ).
- ΑΝΑΔΟΧΗ ΧΡΕΟΥΣ, έστω και αν το αναλαµβανόµενο χρέος προέρχεται από συναλλαγή, που υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13
παρ. 1α, 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΩΝ από εταίρους ή µετόχους, ή άλλα πρόσωπα προς ή από εµπορικές εν γένει εταιρείες ή επιχειρήσεις (άρθρο 15 παρ.
5γ ΚΤΧ).
- ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΧΡΕΟΥΣ (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ, 1α ΚΤΧ).
- ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ:
α. Ακινήτων (καινούργιων κτιρίων) ( άρθρο 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950), Σηµείωση: Η περίπτωση αυτή ισχύει µέχρι την 31.12.1987 και για άδειες
κατασκευής που θα εκδοθούν µέχρι την ηµεροµηνία αυτή.
β. Ακινήτων (παλαιών κτιρίων, οικοπέδων, γηπέδων, γαιών) ( άρθρο 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950).
γ. Αυτοκινήτων, όταν ο ανταλλάσσων συµβαλλόµενος, ο οποίος εµφανίζεται µε την ιδιότητα του πωλητή δεν είναι πρόσωπο υποκείµενο στο
φ.π,α. ( άρθρο 4 παρ. 4 Ν.Δ. 1146/1972). Σηµείωση: Βλέπετε "Μεταβίβαση αυτοκινήτων".
δ. Κινητών πραγµάτων, όταν ο ανταλλάσσων συµβαλλόµενος, ο οποίος εµφανίζεται µε την ιδιότητα του πωλητή δεν είναι πρόσωπο
υποκείµενο στο φ.π.α. (άρθρο 13 παρ. 1α, δ ΚΤΧ).
- ΑΠΟΓΡΑΦΑ εκτελεστών δικαστικών αποφάσεων, που επιδικάζουν οποιεσδήποτε απαιτήσεις, συµπεριλαµβανοµένων και αυτών που
απορρέουν από πράξεις, οι οποίες υπόκεινται στο καθεστώς. του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1γ, 15 παρ. 1β ΚΤΧ).
- ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ που εκδίδονται:
α. Από Δηµόσια Ταµεία για την είσπραξη των εσόδων τους, που προέρχονται από πράξεις που ενεργούν κατά την εκπλήρωση της αποστολής
τους (άρθρο 15 παρ. 19 ΚΤΧ). Σηµείωση: Πρόκειται για τις αποδείξεις οι οποίες αναφέρονται σε συναλλαγές, στις οποίες εφαρµόζονται οι
διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 19 του Κώδικα Χαρτοσήµου (Υπ. Οικον. Εγκ 9/1982).
β. Από Ταµεία Νοµικών Προσώπων Δηµοσίου Δικαίου για την είσπραξη των εσόδων του, που προέρχονται από πράξεις, τις οποίες ενεργούν
κατά εκπλήρωση της αποστολής τους (άρθρα 10 Ν. 187/1943 και 7 παρ. 3 Ν.Δ. 4419/1964). Σηµείωση: Πρόκειται για τις αποδείξεις οι οποίες
αναφέρονται σε συναλλαγές στις οποίες εφαρµόζονται οι διατάξεις των άρθρων 10 Ν. 187/1943 και 7 παρ. 3 Ν.Δ. 4419/1964, όπως π.χ. στις
κρατήσεις υπέρ του ΜΤΠΥ κα ι των άλλων ασφαλιστικών οργανισµών (Υπ. Οικ. Εγκ. 9/1982).
γ. Από Ταµεία Δήµων και Κοινοτήτων για την είσπραξη των εσόδων τους, που προέρχονται από πράξεις τις οποίες ενεργούν κατά την
εκπλήρωση της αποστολής τους (άρθρο 50 Ν. 1416/1984).
δ. Για εξόφληση διατροφής που καταβάλλεται στη σύζυγο ή στα τέκνα λόγω διαζυγίου ή λόγω διάστασης, κατά περίπτωση (άρθρο 13 παρ. 3
ΚΤΧ).
ε. Για εξόφληση υποτροφιών, που χορηγούνται σε σπουδαστές και πτυχιούχους ανώτερων και ανώτατων σχολών ή σε οποιαδήποτε άλλο
πρόσωπο (άρθρο 13 παρ. 3, 4 ΚΤΧ).
στ. Για επιστροφές αχρεωστήτως καταβληθέντων χρηµάτων (άρθρο 17 παρ. 3στ ΚΤΧ).
ζ. Για πληρωµή δικαιωµάτων εγγραφής ή συνδροµών των µελών σωµατείων, συλλόγων ή άλλων ενώσεων και οργανισµών (άρθρα 30 παρ. 2
Ν.Δ. 60/1946).
η. Για πληρωµή της εγγύησης χρηµατιστή (άρθρο 15 παρ 22 ΚΤΧ).
- ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ, που δίνονται στα Δηµόσια Ταµεία, τα Ταµεία των Δήµων και Κοινοτήτων και Νοµικών Προσώπων Δηµοσίου Δικαίου, µε τις
οποίες εξοφλούνται οφειλές προς τρίτους, οι οποίες προέρχονται από συναλλαγές, πράξεις κλπ,, οι οποίες δεν υπάγονται στο φ.π.α. (άρθρο
13 παρ. 4 ΚΤΧ.).
- ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ (µισθοί, ηµεροµίσθια, επιδόµατα, δώρα, υπερωρίες κλπ) (άρθρο 15 παρ. 18Α ΚΤΧ).
- ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ:
α. Ασφαλιστικές. Αντασφαλιστικές (άρθρο 13 παρ. 5.ΚΤΧ, άρθρο 30 παρ. 1 Ν.Δ. 50/1945).
β. Δικηγόρων λόγω καταγγελίας της σύµβασης εργασίας (άρθρο 13 παρ. 3 ΚΤΧ).
γ. Εκτός έδρας υπαλλήλων (άρθρο 15ε παρ. 7 ΚΤΧ).
δ. Νόµων 551/1916, 2112/1920, 103/75 (άρθρα 15 παρ. 18Αδ ΚΤΧ) και λοιπών νόµων, όπως Ν. 993/1979, Ν. 1057/1980, Ν.Δ. 169/1969
κλπ (άρθρο 13 παρ. 4 ΚΤΧ).
- ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΑ (Ν.Δ. 3077/1954, άρθρο 17 παρ. 1γ ΚΤΧ).
- ΑΠΟΛΗΨΕΙΣ ΕΤΑΙΡΩΝ (άρθρο 15 παρ. 5γ.ΚΤΧ).
- ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ:
α. Ασφάλιστρα και αντασφάλιστρα (άρθρο 15 παρ. 16α ΚΤΧ, άρθρο 30 παρ. 1 Ν.Δ. 60/1946).
β. Ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές αποζηµιώσεις (άρθρο 13 παρ. 5 ΚΤΧ, άρθρο 30 παρ. 1 Ν.Δ. 60/1946).
γ. Δάνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής (άρθρο 15 παρ. 16β ΚΤΧ).
δ. Διανοµή κερδών ασφαλιστικών εταιρειών βάσει του άρθρου 12 παρ. 4 του Ν.Δ. 400/1970.
ε. Εξαγορές ασφαλιστηρίων ζωής (άρθρο 15 παρ. 16β ΚΤΧ).
στ. Σύµβαση κεφαλαιοποίησης καταρτιζόµενη βάσει του άρθρου 39 του Ν.Δ. 400/1970.
ζ. Συµβιβασµοί ασφαλιστικών εταιρειών (άρθρο 4 Ν.Δ. 189/1973).
- ΑΦΕΣΗ ΧΡΕΟΥΣ έστω και αν το χρέος προέρχεται από συναλλαγή που υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ. 1α,
17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ).
- ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ ΥΠΟΣΧΕΣΗ ΧΡΕΟΥΣ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ)
- ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ ΣΕ ΔΙΑΤΑΓΗ παρ΄ οιουδήποτε εκδιδόµενα (άρθρο 15α ΚΤΧ).
- ΔΑΝΕΙΑ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
Εξαιρούνται τα δάνεια που ρυθµίζονται από τις διατάξεις-των άρθρων 7 περίπτωση α και 18 περιπτώσεις ε΄ και στ΄ του Ν. 1676/1986
- ΔΙΑΝΟΜΗ:
α. Κληρονοµίας, κληροδοσίας και οποιασδήποτε κοινής περιούσιας (άρθρο 15 παρ. 11 ΚΤΧ)
β. Μεταξύ ηµεδαπών καλλιτεχνικών γραφείων και αλλοδαπών ή ηµεδαπών καλλιτεχνικών συγκροτηµάτων του προκύπτοντος εσόδου από
οργάνωση διαφόρων θεαµάτων στην Ελλάδα (άρθρο 20 παρ. 2β Ν. 12/1975).
- ΔΟΣΗ ΑΝΤΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ, όταν το αντί καταβολής διδόµενο αφορά πράξη, η οποία δεν υπάγεται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρο 13 παρ.
1α Κ ΤΧ),
- ΔΩΡΕΑ (άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958).
- ΕΓΓΡΑΦΑ ΣΕ ΔΙΑΤΑΓΗ, που περιέχουν υποσχέσεις πληρωµής ποσών (άρθρο 15 παρ. 9α ΚΤΧ).
- ΕΓΓΥΟΔΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΓΓΥΟΔΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ (άρθρο 17 παρ. 1 στ ΚΤΧ)
- ΕΓΚΡΙΣΗ (άρθρα 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ).
- ΕΚΤΑΞΗ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ)
- ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ)
- ΕΝΕΧΥΡΟΓΡΑΦΑ (Ν.Δ. 3077/1954, άρθρο 15 παρ. 15β ΚΤΧ).
- ΕΝΕΓΓΥΟΣ ΠΙΣΤΩΣΗ (άρθρο 15 παρ. 1α, Εξαίρ. Β΄ ΚΤΧ)
- ΕΝΤΟΛΗ (άρθρο 24 παρ. 1δ ΚΤΧ).
- ΕΞΑΓΟΡΑ περιουσιακών αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου, ή µέρους αυτής από επαχθή η χαριστική αιτία, εφόσον αυτός που
αποκτά τα αγαθά συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρα 15 παρ. 1α ΚΤΧ, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958).
- ΕΞΟΔΑ ΚΙΝΗΣΕΩΣ (άρθρα 17 παρ. 3ζ και 15ε παρ. 7 ΚΤΧ).
- ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ προϊόντων, που χορηγούνται από το Δηµόσιο, Ν.Δ.Δ.Δ. ή Οργανισµούς (άρθρο 13 παρ. 3, 4 ΚΤΧ).
- ΕΠΙΤΑΓΕΣ (άρθρο 22 παρ, 2β΄ ΚΤΧ).
- ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ, που δίνονται από το Δηµόσιο, Δήµους, Κοινότητες και Ν.Π.Δ.Δ. (άρθρα 13 παρ. 4 και 17
παρ. 1ζ΄ ΚΤΧ).
- ΙΔΙΟΚΑΤΟΙΚΗΣΗ ΙΔΙΟΧΡΗΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ.
- ΙΔΡΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ. Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 ΑΝ. 143/1967).
- ΙΣΟΒΙΟΣ ΠΡ0Σ0Δ0Σ (άρθρο 7 παρ.1 Ν.Δ. 3842/1958, άρθρα 13 παρ 3, 15 παρ. 11 και 24 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ εταιρείας από τους εταίρους (άρθρο 17 παρ. 1γ΄ ΚΤΧ).
- ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ εταίρων, µετόχων ή άλλων προσώπων προς ή από εµπορικές εταιρείες η επιχειρήσεις (άρθρο 15 παρ. 5γ΄ ΚΤΧ).
- ΚΕΡΔΗ:
α. Εταιρειών, κοινοπραξιών, συνεταιρισµών (άρθρο 15 παρ. 5γ ΚΤΧ και άρθρο 20 παρ. 3 Ν.1473/1984).
β. Λαχείων και ΠΡ0_Π0 (άρθρα 10 Ν.1284/1902).
- Λ0Γ0Δ0ΣΙΑ επιτρόπων, κηδεµόνων, δικαστικών αντιληπτόρων η προσωρινών διαχειριστών και εντολοδόχων προς τον εντολέα (άρθρα 15
παρ. 12 ΚΤΧ).
- ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ και άλλες ασφαλιστικές παροχές ή βοηθήµατα που καταβάλλονται από τα οικεία Ταµεία, Οργανισµούς Συντάξεων. Προνοίας ή
Ασφαλίσεων (άρθρα 15 παρ. 18Α ΚΤΧ).
- ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ Ανωνύµων Εταιρειών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967).
- ΜΕΣΕΓΓΥΗΣΗ (άρθρα 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ).
- ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ:¦
α. Ακινήτων (καινούργιων κτιρίων) (άρθρο 19 παρ. 1 Ν. 1587/1950). Σηµείωση: Η ανωτέρω περίπτώση ισχύει µέχρι την 31.12.1987 και για
άδειες κατασκευής που θα εκδοθούν µέχρι την ηµεροµηνία αυτή.
β. Ακινήτων (παλαιών κτιρίων, οικοπέδων, γηπέδων, γαιών) (άρθρο 19 παρ. 1 Ν. .1587/1950).
γ. Αυτοκινήτων. Για τις περιπτώσεις µεταβίβασης βλέπετε διαταγή Υπ. Οικ. Σ. 420/56/Πολ. 28/1937.
δ. Επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή µέρους αυτής από επαχθή ή χαριστική αιτία, εφόσον αυτός που αποκτά τα περιουσιακά αγαθά
συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του (άρθρο 15 παρ. 1α ΚΤΧ, άρθρο 7 παρ. 1 Ν.Δ. 3842/1958).
ε. Κινητών πραγµάτων από µη υποκείµενο στο φ.π.α. πρόσωπο (άρθρο 13 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ (άρθρο 15 παρ. 13 ΚΤΧ).
- ΜΕΤΟΧΕΣ Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967).
- ΜΙΣΘΩΣΗ:
α. Κινητού πράγµατος, όταν γίνεται από µη υποκείµενα σε φ.π.α. πρόσωπο προς οποιονδήποτε (άρθρο 13 παρ. 1α, δ ΚΤΧ).
β. Οικοδοµών και γαιών, ανεξάρτητα από την ιδιότητα των συµβαλλοµένων (άρθρο 13 παρ. 2 ΚΤΧ).
- ΝΕΜΗΣΗ (άρθρο 13 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ (άρθρα 17 παρ. 3ζ΄ και 15ε παρ. 7 ΚΤΧ).
- ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ. Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967).
- ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΑ (ενέχυρο, υποθήκη, εγγύηση, ποινική ρήτρα και κάθε άλλη ασφάλεια), που ασφαλίζουν απαιτήσεις που
προέρχονται από πράξεις, οι οποίες δεν υπάγονται στο καθεστώς του φ.π.α. (άρθρο 13 παρ. 1ε΄ ΚΤΧ).
Κατάπτωση παρεποµένων συµφώνων (ποινικής ρήτρας, εγγύησης κλπ). Τα παρεπόµενα σύµφωνα υπόκεινται, σε περίπτωση κατάπτωσης τους
σε αναλογικό τέλος χαρτοσήµου µονό στην περίπτωση, που και η κυρία σύµβαση υπόκειται σε αναλογικό τέλος χαρτοσήµου.
Αντίθετα, τα παρεπόµενα σύµφωνα υπόκεινται, σε περίπτωση κατάπτωσης τους σε πάγια τέλος χαρτοσήµου όταν η κυρία σύµβαση
απαλλάσσεται από το τέλος χαρτοσήµου η υπόκειται σε πάγιο τέλος χαρτοσήµου ή υπόκειται στη ρύθµιση του φόρου προστιθέµενης αξίας.
- ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΣ:
α. Ακινήτων (καινούργιων κτιρίων). Βλέπετε "Μεταβίβαση".
β. Ακίνητων (παλαιών κτιρίων, οικοπέδων, γηπέδων, γαιών (άρθρο 19 παρ, 1 Ν. 1587/1950).
γ. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση"
δ. Κινητών πραγµάτων (άρθρο 13 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΠΡΟΕΜΒΑΣΜΑΤΑ (άρθρο 15 παρ. 23 ΚΤΧ).
- ΠΡΟΣΥΜΦΩΝΑ (άρθρα 13 παρ, 1ζ΄ και 15 παρ. 1β ΚΤΧ).
Σηµείωση: Εάν µε προσύµφωνο λαµβάνει χώρα καταβολή ποσού ιδία λόγω αρραβώνος οφείλεται αναλογικό τέλος χαρτοσήµου στο ποσό
του αρραβώνα µόνο στην περίπτωση που η οριστική σύµβαση υπόκειται σε αναλογικό τέλος χαρτοσήµου. Αντίθετα, οφείλεται πάγια τέλος
χαρτοσήµου όταν η οριστική σύµβαση απαλλάσσεται από το τέλος χαρτοσήµου ή υπόκειται σε πάγιο τέλος χαρτοσήµου ή υπόκειται στη
ρύθµιση του φόρου προστιθέµενης αξίας.
- ΠΩΛΗΣΕΙΣ:
α. Ακινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση".
β. Αυτοκινήτων. Βλέπετε "Μεταβίβαση".
γ. Κινητών πραγµάτων από ιδιώτες και γενικά από πρόσωπα µη υποκείµενα στο φ.π.α (τροχόσπιτων, πλοίων και πλωτών µέσων, ποδηλάτων
κλπ.) (άρθρο 13 παρ. 1α, 15 παρ, 10 ΚΤΧ).
- ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:
α. Μεταξύ ιδιωτών κάθε φύσης (δανείων, µίσθωσης πράγµατος, εκχώρησης απαιτήσεων, αναδοχής χρέους, αφορωσών σε πλωτά µέσα κλπ)
(άρθρα 13 παρ. 1α, δ και 15 παρ. 10 ΚΤΧ).
β. Ποδοσφαιριστών µε ΠΑΕ και αναγνωρισµένα αθλητικά σωµατεία λόγω µεταγραφής ή λόγω ανανέωσης του συµβολαίου συνεργασίας
(άρθρο 5 παρ. 15, 16 Ν .1160/1981).
- ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ, έστω και αν οι προς συµβιβασµό προτεινόµενες απαιτήσεις προέρχονται από πράξεις που υπόκεινται στο καθεστώς του
φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ, έστω και αν οι προς συµψηφισµό προτεινόµενες απαιτήσεις και ανταπαιτήσεις προέρχονται από πράξεις, που υπόκείνται στο
καθεστώς του φ.π.α. (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ),
- ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΙΑ ΣΕ ΔΙΑΤΑΓΗ (άρθρο 15α ΚΤΧ).
- ΤΟΚΟΙ, που απορρέουν από συµβάσεις, πράξεις και συναλλαγές, οι οποίες δεν υπάγονται στο καθεστώς του φ .π.α. (άρθρο 15ε παρ. 6
ΚΤΧ).
- ΤΡΑΒΗΚΤΙΚΕΣ (άρθρο 15 παρ. 9 ΚΤΧ).
- ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΟΙ ΔΟΣΟΛΗΠΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
- ΥΠΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (άρθρο 13 παρ. 2 ΚΤΧ).
- ΥΠΟΣΧΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ (άρθρα 13 παρ. 1α, 15 παρ. 1α, 15 παρ. 9, 17 παρ. 1γ και 34 παρ. 3 ΚΤΧ)
- ΦΙΛΟΔΩΡΗΜΑ ΣΕΡΒΙΤΟΡΩΝ προαιρετικά
- ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ. Έκδοση αυτών (άρθρο 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967).
- ΧΡΗΣΙΔΑΝΕΙΟ (άρθρα 13 παρ. 1α και 15 παρ. 1α ΚΤΧ).
Β) Τύχη παγίων τελών χαρτοσήµου µετά τη 1.1.1987.
1. Καθόσον αφορά τα πάγια τέλη χαρτοσήµου γνωρίζουµε, ότι στην ως άνω καταργητική διάταξη της παραγ. 1β΄ του άρθρου 57 του
Ν.1642/1986 εµπίπτουν:
α. Τα πάγια τέλη χαρτοσήµου, που επιβάλλονται στα έγγραφα των συµβάσεων, πράξεων κλπ., οι οποίες από 1.1.1987 θα υπάγονται στο
καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας, δηλαδή τόσο αυτές που υπόκεινται στο φόρο αυτό, όσο και αυτές που απαλλάσσοντάι από τον εν
λόγω φόρο.
β. Τα πάγια τέλη χαρτοσήµου, που επιβάλλονται στα κατά συνέχεια φύλλα των ως άνω συµβάσεων κλπ.
Έτσι, π.χ. καταργείται το πάγιο τέλος χαρτοσήµου των σαράντα (40) δραχµών, το οποίο επιβάλλεται, σύµφωνα µε το άρθρο 19 παρ. 1 του Ν.
1587/1950, στις συµβάσεις µεταβίβασης ακινήτων, µε τη συνδροµή των προϋποθέσεων του άρθρου 6 παρ. 1/2α κατά τον Ν. 1642/1986
καθόσον η µεταβίβαση αυτή υπόκειται σε φόρο προστιθέµενης αξίας. Επίσης καταργείται και το πάγιο τέλος, που επιβάλλεται, σύµφωνα µε τη
διάταξη του άρθρου 17 παρ. 1ε΄ του Κώδικα Χαρτοσήµου, στα κατά συνέχεια φύλλα των συµβάσεων αυτών, καθόσον οι ανωτέρω συµβάσεις
δεν υπόκεινται από 1.1.1986 σε τέλος χαρτοσήµου, όπως απαιτεί η τελευταία αυτή διάταξη του Κώδικα Χαρτοσήµου.
Συνεπώς, στις λοιπές περιπτώσεις συµβάσεων µεταβίβασης ακινήτων θα εξακολουθούν να επιβάλλονται τα πάγια τέλη χαρτοσήµου των
προαναφερόµενων διατάξεων των άρθρων 19 παρ. 1 του Ν. 1587/1950 και 17 παρ. 1ε΄ του Κώδικα Χαρτοσήµου.
2. Αντίθετα, στην ως άνω καταργητική διάταξη της παραγ. 1β΄ του άρθρου 57 του Ν. 1642/1986 δεν εµπίπτουν τα πάγια τέλη χαρτοσήµου,
που επιβάλλονται στα έγγραφα εκείνα, τα οποία σχετίζονται απλώς µε συµβάσεις, πράξεις κλπ., οι οποίες από 1.1.1987 θα υπάγονται στο
καθεστώς του φόρου προστιθέµενης αξίας, δηλαδή τόσο αυτές που υπόκεινται στο φόρο αυτό, όσο και αυτές, που απαλλάσσονται από τον εν
λόγω φόρο.
Έτσι, π.χ. δεν καταργούνται τα πάγια τέλη χαρτοσήµου που επιβάλλονται:
α. στις εξοφλητικές αποδείξεις των ανωτέρω συµβάσεων (άρθρα 13 παρ. 1β και 15 παρ. 1β ΚΤΧ).
β. στις εγγράφως καταρτιζόµενες συµβάσεις των άρθρων 15β παρ. 3 (εισαγωγή αγαθών από την αλλοδαπή), 15γ παρ. 2 (αγορές εγχώριων
γεωργικών προϊόντων), 15δ παρ. 3 (πωλήσεις κινητών αγαθών στην ηµεδαπή), 15ε παρ. 6 (παροχή υπηρεσιών γενικά) κλπ.
γ. στα κατά συνέχεια φύλλα των ανωτέρω συµβάσεων (άρθρα 17 παρ. 1ε ΚΤΧ).
δ. στην εγγραφή υποθήκης ή προσηµείωσης (άρθρο 26 τίτλος Α παρ. 1 ΚΤΧ).
ε. στα τελωνειακά έγγραφα (άρθρο 21 ΚΤΧ), που απαιτούνται για την εισαγωγή ειδών από την αλλοδαπή αδιάφορα αν το εισαγόµενο είδος
υπόκειται ή απαλλάσσεται από το φ.π.α. κατά την εισαγωγή.
Διευκρινίζεται, ότι διατάξεις νόµων, που προβλέπουν απαλλαγή από τα πάγια τέλη χαρτοσήµου στις ανωτέρω περιπτώσεις, εξακολουθούν να
ισχύουν. Έτσι, π.χ. εξακολουθεί να ισχύει η απαλλακτική διάταξη της παραγ. 3 του άρθρου 15δ του Κώδικα Χαρτοσήµου, που προβλέπει, ότι
οι αποδείξεις και τα εντάλµατα πληρωµής, που εκδίδονται για εξόφληση τιµολογίων πώλησης αγαθών, δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήµου.
Τέλος σηµειώνεται, ότι διατηρούνται και τα πάγια τέλη χαρτοσήµου, που προβλέπονται από τις διατάξεις του τίτλου Β΄ του άρθρου 23 του
Κώδικα Χαρτοσήµου.
Γ) Τύχη επιστρεφόµενης µέσης από τέλη χαρτοσήµου επιβάρυνσης για εξαγωγές εγχωρίως παραγόµενων προϊόντων µετά τη 1.1.1987.
Σύµφωνα µε τη διάταξη της παραγράφου 1β του άρθρου 57 του Ν. 1642/1986, καταργούνται από 1.1.1987 οι διατάξεις που προβλέπουν την
επιστροφή της µέσης από τέλη χαρτοσήµου επιβάρυνσης στις εξαγωγές εγχωρίως παραγόµενων προϊόντων (άρθρο 10 Ν. 1477/1984 και
άρθρο 7 Ν.Δ. 226/1969).
Η κατάργηση αυτή αφορά εξαγωγές που θα πραγµατοποιηθούν από 1.1.1987, ανεξάρτητα από το εάν τα εξαγόµενα προϊόντα ή οι πρώτες
ύλες ή τα µέρη από τα οποία κατασκευάστηκαν είχαν αγορασθεί από τον εξαγωγέα πριν ή µετά την ηµεροµηνία αυτή.
Από την πιο πάνω, όµως, κατάργηση, όπως ρητά ορίζεται στην ίδια διάταξη, εξαιρούνται οι διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 1477/1984, σε ό,τι
αφορούν την επιστροφή της µέσης από τέλη χαρτοσήµου επιβάρυνσης µε τους συντελεστές, οι οποίοι ορίζονται στο παράρτηµα IV, στήλη 5
του νόµου αυτού (Ν. 1477/1984).
Οι συντελεστές της στήλης αυτής έχουν ήδη µειωθεί κατά και θα εξακολουθήσουν να µειώνονται, σύµφωνα µε το χρονοδιάγραµµα και τα
ποσοστά µειώσεων που ορίζονται στο άρθρο 6 του Ν. 1477/1984, µέχρι πλήρους κατάργησης την 1η Ιανουαρίου 1989.
Εποµένως, για εξαγωγές από 1.1.1987, οι συντελεστές που ορίζονται στο Παράρτηµα IV, στήλη (5) θα υπολογίζονται µειωµένοι ως εξής:
α) από 1 1.1987 έως 28.2.1987 κατά 35%
β) από 1.3.1987 έως 31.12.1987 κατά 55%
γ) από 1.1.1988 έως 31.12.1988 κατά 75%
δ) από 1.1.1989 και µετά κατά 100%, οπότε θα σταµατήσει η επιστροφή.
Σηµειώνεται ότι, συµφωνά µε τη διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 10 του Ν. 1477/1984, επιστροφή δε θα γίνεται στην περίπτωση που
ασκείται δικαίωµα επιστροφής ολόκληρου του ρυθµιστικού φόρου κατά τις διατάξεις του άρθρου 9 του νόµου αυτού (Ν. 1477/1984).
Επίσης, θα πρέπει να σηµειωθεί ότι, εάν για την κατασκευή των εξαγόµενων από 1.1.1987 προϊόντων χρησιµοποιήθηκαν πρώτες ύλες ή µέρη
που εισήχθησαν από το εξωτερικό µε το καθεστώς της ενεργητικής τελειοποίησης για επανεξαγωγή χωρίς καταβολή τελών χαρτοσήµου και
ρυθµιστικού φόρου (προκειµένου για εισαγωγή µέχρι.31.12.1986) ή χωρίς ρυθµιστικό φόρο (προκειµένου για εισαγωγή µετά τη 1.1.1987) ή
για την εισαγωγή προβλέπεται απαλλαγή βάσει ειδικής διάταξης, το ποσό της µέσης επιβάρυνσης, που θα προκύπτει µε βάση τους
συντελεστές του Παραρτήµατος IV στήλη 5 θα επιστρέφεται µειωµένο µόνο µε το ποσό του ρυθµιστικού φόρου της στήλης 4 του ίδιου
Παραρτήµατος, ανεξάρτητα εάν η εισαγωγή είχε γίνει πριν ή µετά από τη 1.1.1987. Σηµειώνεται, ότι για τη µείωση αυτή οι συντελεστές της
στήλης 4 θα λαµβάνονται µειωµένοι κατά τα ποσοστά και το χρονοδιάγραµµα, που προβλέπονται από το άρθρο 6 του Ν. 1477/1984 µε βάση
το χρόνο εισαγωγής των πρώτων υλών.
Τέλος, θα πρέπει να σας πληροφορήσουµε, ότι ως προς τη διαδικασία επιστροφής της ανωτέρω επιβάρυνσης (µε βάση το συντελεστή της
στήλης 5 του Παραρτήµατος IV του Ν. 1477/1984) δεν έχει επέλθει καµιά µεταβολή.
Εποµένως, η επιστροφή αυτή θα γίνεται µε βάση τα ίδια δικαιολογητικά που προσκοµίζονται και σήµερα και από τις ίδιες τελωνειακές
υπηρεσίες.
Ακριβές αντίγραφο Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
Ο Τµηµατάρχης της Γραµµατείας ΔΗΜ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ
Το περιεχόμενο αυτό προστατεύεται από τον νόμο περι πνευματικής ιδιοκτησίας.

Εκτύπωση από την Τραπεζα Φορολογικής Ενημέρωσης από την Epsilon Net.
Συνδρομητής:

Χορηγία Φιλανθρωπικό Πολιτιστικό Σωματείο

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Χορηγία Φιλανθρωπικό Πολιτιστικό Σωματείο

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

31/07/2020 Komvos - e-forologia - Φορολογική, Λογιστική και Εργατική Ενημέρωση

Χορηγία σε φιλανθρωπικό πολιτιστικό σωματείο

Υπαρχουν άλλες τυχον φορολογικες υποχρεώσεις εκ μερους του σωματειου.

επιχορηγήσεις, χορηγίες ιδιωτών ή επιχειρήσεων, δωρεές τρίτων, λαχειοφόρους κληρώσεις, από διαφημίσεις που

Σύμφωνα με τα ανωτέρω και τα ερωτήματά σας, θεωρούμε ότι:

2. Η εταιρεία μπορεί να προβεί σε χορηγία απευθείας στον αθλητή.

3. Δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου οι αποδείξεις που εκδίδονται για εξόφληση συνδρομών

Τραπεζα Φορολογικής Ενημέρωσης από την Epsilon Net

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 7 Νοεμβρίου 1995

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ.Πρωτ.: 1099789/686/Α0013

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛ. 1283

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (13η)

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Ο Προϊστάµενος της Δ/νσης

Η Προϊσταµένη της Γραµµατείας Π. ΠΙΛΑΤΗΣ

Τραπεζα Φορολογικής Ενημέρωσης από την Epsilon Net

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2015

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛ. 1044

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α΄ `ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

α) οι κεφαλαιουχικές εταιρείες που συστάθηκαν στην ηµεδαπή ή την αλλοδαπή,

δ) οι συνεταιρισµοί και οι ενώσεις αυτών,

στ) οι κοινοπραξίες και

2. Κατόπιν των ανωτέρω, διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

δ) Κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή µη, συµµετοχικές ή αφανείς εταιρείες

β) Τράπεζα της Ελλάδος

Ακριβές Αντίγραφο Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Η Προϊσταµένη του Αυτοτελούς Τµήµατος Διοίκησης ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΣΑΒΒΑΪΔΟΥ

Τραπεζα Φορολογικής Ενημέρωσης από την Epsilon Net

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 17 Φεβρουαρίου 1987

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ.Πρωτ.: Σ. 605/98

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 5η (ΦΟΡ. ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ) ΠΟΛ. 44

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΦΠΑ

Σχετικά µε το ανωτέρω θέµα γνωρίζουµε τα εξής:

3. Επίσης, κρίνουµε σκόπιµο να τονίσουµε και τα εξής:

Κατ΄ εφαρµογή των ανωτέρω:

- ΑΓΟΡΕΣ Εγχωρίων γεωργικών προϊόντων εκ των παραγωγών (άρθρο 15γ ΚΤΧ)

α. Εκτελωνιστών, διασαφιστών, διαφηµιστών, πρακτόρων µεταφοράς (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).

γ. Ελεγκτών ανωνύµων εταιρειών (άρθρα 15ε παρ. 5 ΚΤΧ).

στ. Πραγµατογνωµόνων (άρθρα 15ε παρ. 5.ΚΤΧ)

η. Τουριστικών Γραφείων ( άρθρο 7 παρ. 13 Ν. 1160/1981).

β. Γραφείων διεκπεραίωσης εµπιστευτικών υποθέσεων (ντεντέκτιβς) (άρθρο 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).

γ. Γραφείων συνοικεσίων (άρθρο 15ε·παρ. 2 ΚΤΧ)

η. Επιχειρήσεων συντήρησης ανελκυστήρων (άρθρο 15ε παρ.2 ΚΤΧ)

ι. Μέντιουµ και αστρολόγων (άρθρο 15ε παρ., 2 ΚΤΧ).

ία. Νοσηλευτικών ιδρυµάτων (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ).

ιζ. Φυσιοθεραπευτών (άρθρο 15ε παρ. 3 ΚΤΧ).

ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΛΑΧΕΙΩΝ (άρθρο 15δ παρ. 6Γε ΚΤΧ)

ΔΙΔΑΚΤΡΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΕΙΑ (άρθρο 15 παρ. 20 ΚΤΧ).

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ (άρθρα 15δ παρ. 1 ΚΤΧ)

α. Καταβαλλόµενα σε αλλοδαπούς οίκους (άρθρο 15ε παρ.6 ΚΤΧ).

β. Εκθλιπτικά και συναφή (αλωνιστικά, αλεστικά) (άρθρα 15ε παρ. 2 ΚΤΧ).

γ. Πρακτορειακά (άρθρα 15 παρ, 10 και 15ε παρ. 2, 6 ΚΤΧ).

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΓΑΘΏΝ παροιουδήποτε (άρθρα 15β ΚΤΧ).

ΕΞΟΔΑ ΚΗΔΕΙΑΣ (άρθρο 15ε παρ. 4 ΚΤΧ)

ΕΡΓΟΛΑΒΙΑ ΕΝ ΓΕΝΕΙ (ΜΙΣΘΩΣΗ ΕΡΓΟΥ):

ΙΔΡΥΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ Μεταβίβαση αυτών ( άρθρα 11 παρ. 4 Α.Ν. 148/1967).

ΜΕΣΙΤΕΙΑ (άρθρα 15ε παρ. 6 ΚΤΧ).

ε. Μετοχών, ιδρυτικών τίτλων και οµολογιών ( άρθρα 11 παρ. 4Α .Ν. 148/1967).

ΜΕΤΑΦΟΡΑ προσώπων και αγαθών (άρθρο 16 παρ. 1α, 2 ΚΤΧ).

ΜΕΤΟΧΕΣ. Μεταβίβαση αυτών ( άρθρο 11 παρ. 4 ΑΝ 148/1967).

β. Έργου. Βλέπατε "Εργολαβία".

γ. Θυρίδων, θησαυροφυλακίων και χρηµατοκιβωτίων (άρθρο 15 παρ. 1 α Κ ΤΧ).