Professional Documents
Culture Documents
Rodion I Sonia, Przybylski
Rodion I Sonia, Przybylski
znaczenie, jej sens wynikający z zasady, że nawet zło ma we wszechświecie swą rację istnienia.
[…]
Zgodnie z zamierzeniami autora, Zbrodnia i kara przedstawia obiektywnie rację dwóch
głównych bohaterów utworu, Raskolnikowa, w którego wcieliła się cała „straszna mądrość
nowożytnych idei”, i Soni, która reprezentuje „prostą mądrość” chrystianizmu […]. Rodion […]
podda rewizji zasady tradycyjnej etyki chrześcijańskiej i pokusi się o stworzenie systemu
moralnego, w którym zbrodnia przestaje być złem. Dlatego też w ostatecznym rozrachunku jego
przestępstwo nie ma charakteru osobistego, desperackiego czynu człowieka, który znalazł się w
niezmiernie trudnej sytuacji życiowej, nie jest tylko protestem przeciw krzywdzie społecznej. Choć
niewątpliwie osobiste tarapaty i rozjątrzenie cierpieniem niewinnych tkwią u podstaw jego
przestępstwa i stanowią społeczne i psychologiczne przyczyny zabójstwa. Poza nimi istnieje jeszcze
ogromna dziedzina rozmyślań teoretycznych Raskolnikowa, tworzącego swego rodzaju filozofię
zbrodni. W tej sferze myśli teoretycznej, dostatecznie już abstrakcyjnej, dalekiej od nor
petersburskiej nędzy, rozegra się dramat moralny człowieka, który postanowił obalić
dotychczasowe zasady etyczne. W tym momencie Zbrodnia i kara przestaje być powieścią
społeczną. Staje się dramatem postaw i racji moralnych, traktatem o prawie do zbrodni. […]