Professional Documents
Culture Documents
Türk Kültür Ve Medeni̇yeti̇ Tari̇hi̇ Soru Bankasi Öğrenci̇
Türk Kültür Ve Medeni̇yeti̇ Tari̇hi̇ Soru Bankasi Öğrenci̇
İÇİNDEKİLER
1. ÜNİTE TÜRKLERDE DEVLET TEŞKİLATI......................1-14
.
5) İlk Türk Devletleri’nde,
I. Hükümdarlık görevinin tanrı tarafından verildiğine
TÜRKLERDE DEVLET GENEL TEST inanılması,
II. Kadın – erkek her Türk’ün asker sayılması,
1) Aşağıdakilerden hangisi ilk Türk Devletleri’nde “hatun” III. Devletin doğu – batı şeklinde ikiye ayrılarak yönetilmesi,
un yaptığı işler arasında gösterilemez? IV. Halkın zenginleştirilmesinin hakana ait bir sorumluluk
olması
A) Kurultaya katılarak alınan kararlarda oy kullanması anlayışlarından hangilerinin, halkın hakana olan
B) Yabancı elçileri kabul etmesi bağlılığını artırdığı ileri sürülebilir?
C) Sarayı ve askerleri bulunan hatunların eşleri yanında
savaşa katılması A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III
D) Töreye uygun olarak hatunluk tahtına oturması D) III ve IV E) I, II ve IV
E) İstediği zaman savaşa karar vermesi
CEVAP: A
CEVAP: E
A) Yalnız I B) II ve III C) III ve IV 7) İlk Türk Devletleri’nde “il” kelimesi aşağıdaki hangi iki
D) I, III ve V E) Yalnız V kavram için kullanılmıştır?
CEVAP: C
2
11) 16) Türk – İslâm Devletleri’nde “Sultan” unvanın ilk kez
İlk Türk Devletleri’nde ve Günümüzde Ordu kullanan devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Birlik adı Komutan Asker sayısı
Tümen Tümenbaşı 10.000 A) Sultan Mesut B) Sultan Melikşah
.............. Binbaşı 1.000 C) Gazneli Mahmut D) Alparslan
Bölük .............. 100 E) Tuğrul Bey
Takım Onbaşı 10
Yukarıdaki tabloda ilk Türk Devletleri’nde ve CEVAP: C
günümüzde ordu karşılaştırmasında boş bırakılan kısma
aşağıdaki hangi iki kavram gelmelidir?
17) Bir Çin elçisi Uygurlar hakkında şunları yazmaktadır:
A) Tabur – Yüzbaşı B) Tugay – Albay “Onların devletinin içinde hiçbir fakir insan yoktur; yiyeceği
C) Tümen – Yarbay D) Bölük – Onbaşı olmayanlara devlet hesabından yardım edilir.”
E) Takım – Binbaşı Bu bilgiler ışığında Uygurlar hakkında aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
CEVAP: A
A) Yerleşik hayata geçmişlerdir.
B) Matbaayı kullanmışlardır.
12) İlk Türk Devletleri’nde “İlk düzenli ordu” ve ordunun C) Sosyal devlet anlayışı hâkimdir.
“Onlu Sistem” e göre teşkilatlandırılması hangi Türk D) Farklı bir dine inanmışlardır.
hükümdarı zamanında gerçekleşmiştir? E) Ticaret ve sanatta ilerlemişlerdir.
CEVAP: B
CEVAP: D
3
21) M.Ö. 36’ da ölen Hun Hükümdarı Çi – çi bir Çin Divan ismi Başındaki görevli
hücumunu beklerken şunları söyler: “Boyun eğmeyeceğiz. Divanıvezaret Vezir
Zira öteden beri Hunlar kuvveti takdir eder, tabi olmayı hakir Divanıtuğra ?
görürler.” ? Müstevfi
Bu metne göre Türklerin aşağıdakilerden hangisine önem Divanıişraf Müşrif
verdikleri söylenebilir?
25) Yukarıdaki tabloda ? işareti bulunan yerlere
A) Sosyal devlet anlayışı aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
B) Teşkilatlanma
C) Bağımsızlık A) Divanıarz – Agıcı
D) Ordu – millet anlayışı B) Divanıistifa – Tuğrai
E) Birlikte yaşama C) Divanıvezaret – Vekilihas
D) Divanıâlî – Sahibidivanırisalet
CEVAP: C E) Tuğrai – Divanıistifa
CEVAP: E
CEVAP: C
27)
23) İlk Türk Devletleri ile ilgili verilen aşağıdaki – I. Murat Dönemi’nde Rumeli’deki topraklar sancak
bilgilerden hangisi yanlıştır? statüsüne getirildi.
– Yıldırım Bayezit zamanında Anadolu Beylerbeyliği
A) Devlet yönetiminde ikili teşkilat uygulanmıştır. kuruldu.
B) Hakan, devlet yönetiminden sorumlu kişidir. – XVI. yüzyıldan sonra eyalet terimi kullanılmaya başlandı.
C) Hükümdarlar, aynı zamanda halife unvanını kullanmıştır. Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki hangi gelişmenin bir
D) Tonyukuk, Köktürkler Dönemi’nin ünlü vezirlerindendir. sonucudur?
E) Kurultay adı verilen meclisleri vardır.
A) Tımar sisteminin
CEVAP: C B) Devşirme sisteminin
C) Pençik sisteminin
D) Artan fetihler ve ihtiyaçların
E) İskân siyasetinin
CEVAP: D
24) Karahanlılarda;
– Mali işlerle ilgilenirdi.
– Devletin gelir ve giderleri tutulurdu. 28) Osmanlı Devleti’nde tımar sistemi uygulanırken Avrupa
– Başındaki görevliye agıcı denirdi. krallıklarında derebeylik sistemi bulunmaktaydı.
Yukarıdaki bazı özellikleri verilen divan aşağıdakilerden Aşağıdakilerden hangisi derebeylik sistemi ile tımar
hangisidir? sistemi arasında farklı olmayan bir durumdur?
CEVAP: A
4
34)
29) 1018 yılında Tus’ta doğdum iyi bir eğitimden sonra – Kale kuşatmalarında surları yıkıp köprü inşa eden teknik bir
Gazne Devleti’ne bağlı Horasan valisi emrinde idarecilik sınıftır.
yaptım. Daha sonra Selçukluların hizmetine girdim. 1064 – Top dökmek ve topları kullanmak için kurulmuştur.
yılında Sultan Alparslan tarafından vezirliğe getirildim. – Silahların yapım, onarım ve korunmasıyla görevlidir.
Malazgirt Savaşı hariç bütün savaşlara katıldım. Sultan – Havan topu ve humbara (el bombası) yapar ve kullanır.
Melikşah’ın tavsiyesiyle yaşadığım dönemi anlatan önemli
bir siyaset kitabı yazdım. Eğitime önem vererek Nizamiye Yukarıda görevleri verilen Kapıkulu Piyadelerinden
Medreseleri’ni kurdum. aşağıdakilerden hangisinin karşılığı yoktur?
Yukarıda kendi hayatından bir kesit anlatan meşhur
devlet adamının kitabının adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Humbaracılar Ocağı
B) Lağımcılar Ocağı
A) Divanıhikmet B) Siyasetname C) Topçu Ocağı
C) Nizamnâme D) Şehname D) Top Arabacıları Ocağı
E) Turan taktiği E) Cebeci Ocağı
CEVAP: B CEVAP: D
CEVAP: B
CEVAP: D
5
38) Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut Dönemi 42) Osmanlı Devleti aşağıdaki gelişmelerin hangisiyle
gelişmelerinden değildir? meşruti monarşiye geçmiştir?
CEVAP: E
43) Osmanlı Devleti’nde,
I. Meşrutiyet’in ilan edilmesi
II. Kanunuesasi’nin yürürlüğe girmesi
Görev Alanları Adları III. Mebusan Meclisi’nin açılması
Askerlik Darışurayıaskeri IV. Azınlıkların mecliste temsil edilmesi
Adalet Meclisiahkâmıadliye gelişmelerine aşağıdakilerden hangisinin doğrudan neden
Yönetim Darışurayıbabıali olduğu söylenebilir?
39) 19. yüzyılda hükümet işlerinin düzenli yürütülmesini A) İttihat Terakki’nin çalışmalarının
sağlamak amacıyla meclisler ve komisyonlar meydana B) Trablusgarp Savaşı’nın çıkmasının
getirildi. C) Osmanlıcılık fikrinin hayata geçirilmesinin istenmesi
Yukarıdaki tabloda adları ve görev alanları verilen D) Osmanlı – Rus Savaşı’nın başlamasının
meclisler aşağıdaki hangi padişah döneminde E) II. Abdülhamit’in Batı’yı örnek alan çalışmalarının
kurulmuştur?
CEVAP: C
A) I. Mahmut B) III. Selim C) II. Mahmut
D) Abdülmecit E) I. Abdülhamit
44) Yeni Türk Devleti’nin ilk siyasi partisi aşağıdakilerden
CEVAP: C hangisidir?
A) Tanzimat Fermanı B) Islahat Fermanı 45) Teşkilatıesasi’ye göre, “Şer’i hükümleri TBMM yerine
C) Senediittifak D) I. Meşrutiyet’in ilanı getirecektir.” Maddesi yer almaktadır.
E) Kanunuesasi’nin ilanı Buna göre 1921 Anayasası için aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
CEVAP: B
A) Milli
B) İnsancıl
C) Bütünleştirici
D) Laik olmayan anayasa
41) Osmanlı Devleti’nde, yönetime karşı ilk teşkilatlı E) Hukukun üstünlüğünü esas almıştır.
muhalefet hareketi “Genç Osmanlılar Cemiyeti” ile başladı.
Genç Osmanlılar Cemiyeti’nin özellikleri arasında CEVAP: D
aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Meşrutiyetin ilanı ve Anayasa’nın hazırlanmasını 46) Milli iradenin kesinlik kazanması aşağıdakilerden
geciktirmişlerdir. hangisiyle gerçekleşmiştir?
B) Cemiyetin sabit bir merkezi, şubeleri ve siyasi lideri
olmamıştır. A) Çok partili hayata geçilmesi
C) Fikirlerinin temelinde Türk, İslâm ve Batı kültürünün B) Sivas Kongresi
etkisi vardır. C) Erzurum Kongresi
D) Osmanlıda ilk demokratik fikirlerin oluşmasında etkili D) TBMM’nin açılması
olmuşlardır. E) Saltanatın kaldırılması
E) Çalışmalarında izledikleri yol ikna ve telkindir.
CEVAP: E
CEVAP: A
6
51)
47) Aşağıdakilerden hangisi yeni Türk Devleti’nin ilk
anayasasıdır?
A) Kanunuesasi B) Teşkilatıesasi
C) 1924 Anayasası D) Tekalifimilliye
E) 1961 Anayasası
CEVAP: B
CEVAP: A
CEVAP: E 53)
– 30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı.
– 21 Aralık 1918 Meclis dağıtıldı.
50) – İttihat ve Terakki Cemiyeti kendisini feshetti.
– Divan’da alınan kararların İslâm dinine uygun olup Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki gelişmelerden hangisine
olmadığına karar verir. zemin hazırladığı söylenemez?
– Verdiği karara “fetva” denmektedir.
Yukarıda bazı özellikleri verilen divan üyesi A) İlk işgallerin başlaması
aşağıdakilerden hangisidir? B) Demokrasinin kesintiye uğraması
C) Anadolu’da milli nitelikli cemiyetlerin kurulması
A) Kubbealtı vezirleri B) Yeniçeri ağası D) Kanunuesasi’nin ilan edilmesi
C) Şeyhülislam D) Nişancı E) Ülkenin savunmasız hale gelmesi
E) Beylerbeyi
CEVAP: D
CEVAP: C
54) Erzurum Kongresi’nin “İradeimilliyeyi hâkim kılmak
esastır” maddesi,
I. Demokrasi
II. Milli Egemenlik
III. Saltanat
IV. Cumhuriyet
ilkelerinden hangileri ile çelişebilir?
CEVAP: C
7
55) Türk kadını; 60) İlk Türk devletlerinin siyasi varlığı uzun süreli
I. 1930 yılında belediye seçimlerine, olmamıştır.
II. 1933 yılında muhtarlık seçimlerine, Bu durum,
III. 1934 yılında ise milletvekili seçme ve seçilme I. hayvancılıkla yaygın olarak uğraşılması,
hakkını elde etmiştir. II. boylar arasında anlaşmazlıklar yaşanması,
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? III. merkezi yönetim anlayışının güçlendirilememesi
olgularından hangilerinin bir sonucu olarak görülebilir?
A) Kadın – erkek eşitliği sağlanmıştır.
B) Türk kadını siyasi haklarına kavuşmuştur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Toplumsal alanda ilk düzenlemeler yapılmıştır. D) I ve III E) II ve III
D) Çok partili hayata geçiş hız kazanmıştır.
E) Laiklik ilkesi yolunda önemli bir adım atılmıştır. CEVAP: E
CEVAP: B
61) Hunlar, Çin topraklarına yönelik akınlarla Çinlilere karsı
üstünlük elde etmiştir.
56) 1924 Anayasası’nda yer alan, Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin sonucu olarak
I. Devletin yönetim şekli Cumhuriyettir. gösterilebilir?
II. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
III. Seçme ve seçilme hakkı sadece erkekler tarafından A) Kültürel etkileşime açık olunması
kullanılır. B) Geniş bir bölgede egemen olunması
IV. Devletin dini İslâm, başkenti Ankara, dili Türkçedir. C) Üstün bir askeri güce sahip olunması
maddelerden hangisi Türkiye’de siyasal ve egemenlik D) Boy beylerinin yönetimde etkili olması
alanlarında kadın – erkek eşitliğine aykırı bir durumdur? E) Halkın farklı etkin gruplardan oluşması
CEVAP: D
8
64) Asya Hun Devleti, Orta Asya Türk topluluklarını bir 68) İslam öncesinde Orta Asya'da yaşayan Türk toplulukları
bayrak altında toplamıştır. Çin ile yaptıkları mücadeleleri kaybetmelerine bağlı olarak
Bu gelişmeye bakıldığında, yurtlarını terk etmek ve başka yörelere göç etmek durumunda
I. Türk siyasi birliği kurulmuştur. kalmıştır.
II. Göçebe yasam yaygınlaştırılmıştır. Bu gelişme,
III. Güçlü bir askeri yapı oluşturulmuştur. I. onlu sisteminin uygulanması,
yargılardan hangilerine ulaşılabilir? II. bağımsızlığa önem verilmesi,
III. demokratik bir yönetim anlayışının benimsenmesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III durumlarından hangilerinin bir sonucudur?
D) I ve II E) I ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
CEVAP: E D) I ve III E) II ve III
CEVAP: B
CEVAP: D
66) Türklerin savaşçı bir millet niteliğine sahip
olmasında,
I. göçebe yaşamın yaygın olması, 70) Göktürk Devleti’nin kurucusu Bumin Kağan, ikili
II. sözlü hukukun gelişmiş olması, yönetim anlayışı gereğince devletin batı bölümünün
III. yabancı toplumlarla etkileşim içinde olunması yönetimini kardeşi İstemi Yabgu ‘ya bırakmıştır.
durumlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir? Bu uygulama aşağıdakilerden hangisini güçleştirmiştir?
CEVAP: B
9
76) Osmanlı Devleti’nde sancağa çıkma uygulamasının terk
72) İlk Türk devletlerinde hatunlar, edilmesinde aşağıdakilerden hangisinin rolü daha büyüktür?
I. savaş ilan etme,
II. kurultay çalışmalarına katılma, A) Toprak bütünlüğünün korunmak istenmesi
III. yabancı elçilerin kabulünde hazır bulunma B) Yönetim seklinde değişiklik yapılmak istenmesi
yetkilerinden hangilerine sahip olmuştur? C) Ülkede iktidar kavgalarının yaşanmasının önlenmek
istenmesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Hanedanın yönetimindeki etkinliğinin korunmaya
D) I ve II E) II ve III çalışılması
E) Şehzadelere yönetim tecrübesi kazandırılmak istenmesi
CEVAP: E
CEVAP: C
77)
73) I. Eşkinci Ocağı
– İslam öncesi dönemde Türk devletlerinde "Ülke hanedanın II. Yeniçeri Ocağı
ortak malıdır." anlayışı benimsenmiştir. III. Eyalet Askerleri
– Karahanlı ve Büyük Selçuklu devletlerinde “Ülke IV. Yaya ve Müsellem
hanedanın ortak malıdır.” anlayışı geçerli olmuştur. V. Nizam-ı Cedit
Bu bilgiler ışığında aşağıdaki yargılardan hangisine Yukarıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nde daha
ulaşılabilir? önce oluşturulmuştur?
CEVAP: D
10
85) Kutadgu Bilig’de hükümdarların, fakirlerin
81) zenginleştirilmesine ve açların doyurulmasına çalışmaları
Türk kadını, gerektiğini belirtmesi Yusuf Has Hacip’in nasıl bir devlet
– 1930’da belediye seçimlerine katılma hakkı, anlayışını benimsediğini gösterir?
– 1933’te muhtarlık seçimlerine katılma hakkı,
– 1934’te milletvekili seçme ve seçilme hakkı elde etmiştir. A) Hukuk Devleti B) Üniter Devlet
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? C) Sosyal Devlet D) Totaliter Devlet
E) Teokratik Devlet
A) Ekonomik yapı güçlendirilmiştir.
B) Laik eğitim sistemi oluşturulmuştur. CEVAP: C
C) Devletler arası ilişkiler geliştirilmek istenmiştir.
D) Mezhep anlaşmazlıklarına engel olunmaya çalışılmıştır.
E) Kadınların siyasi haklarıyla ilgili düzenlemeler 86) Devletin mali işleriyle ilgilenirdi. Devletin gelir
yapılmıştır. giderlerini tutar, yıllık bütçeyi düzenlerdi. Başkanına
müstevfi denirdi.
CEVAP: E Yukarıda özelliği verilen divan aşağıdakilerden
hangisidir?
82) Eski Türklerdeki ordu teşkilatı ile ilgili aşağıdaki A) Divanı Arz B) Divanı İstifa
değerlendirmelerden hangisi yapılamaz? C) Divanı İşraf D) Divanı İnşa
E) Divanı Mezalim
A) Ordu teşkilatını ilk Mete Han kurmuştur.
B) Ordu onlu sisteme göre teşkilatlanmıştır. CEVAP: B
C) Ordu - millet anlayışı benimsenmiştir.
D) Orduda paralı askerlere yer verilmiştir.
E) Savaşlarda en çok “turan” taktiği kullanılmıştır. 87)
Emiri Alem Sancak ya da bayrağı taşıyan ve
CEVAP: D koruyan kişidir.
Emiri Candar ?
A) Yönetimi kolaylaştırmak amacıyla ülkenin doğu ve batı Yukarıdaki saray görevlileri ile ilgili tabloda boş
olarak ikiye ayrılarak idare edilmesi bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
B) Hükümdarlara devleti yönetme yetkisinin Tanrı tarafından A) Sultanın ziyafetlerini hazırlatıp teşrifatçılık yapan
(kut anlayışı) verildiğine inanılması görevlidir.
C) Ülkenin “töre” denilen sözlü hukuk kurallarına göre idare B) Törenlerde ve sultanın seyahatlerinde yol düzenini
edilmesi sağlayan görevlidir.
D) Kadınlara sosyal hayatta yer verilmeyip çok eşle evliliğin C) Sultanın atlarının ve saraydaki diğer hayvanların bakımını
görülmesi yapan görevlidir.
E) Konargöçer yaşamdan dolayı sanat eserlerinin taşınabilir D) Sarayı ve sultanı korumakla görevlidir.
malzemeden yapılması E) Hükümdarın her çeşit içeceği ile ilgilenen görevlidir.
CEVAP: D CEVAP: D
84) Eski Türklerde hükümdara devlet yönetimiyle ilgili 88) Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türkler ’de
konularda yardımcı olmak amacıyla “kurultay” adı verilen bir devlet yöneticilerinin kullandıkları unvanlardan biri değildir?
meclis vardı. Kurultayda önemli devlet işleri görüşülürdü.
Görüşülen konularla ilgili alınan kararlar hükümdarın A) Tudun B) Şad C) Kadı
onayıyla geçerlilik kazanırdı. D) Tigin E) Bitikçi
Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir? CEVAP: C
CEVAP: D
11
90) Aşağıdakilerden hangisi Türklerde devleti oluşturan 95) Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk
başlıca unsurlar biri değildir? devletlerinde hükümdarlık sembolleri arasında yer
almamaktadır?
A) Bağımsızlık (Oksızlık) B) Halk (kün)
C) Ülke (vatan) D) Teşkilat A) Otağ B) Hutbe C) Örgin
E) Saray D) Tuğ E) Sancak
CEVAP: E CEVAP: B
91)
• Taht kavgaları sıkça yaşanmıştır. 96) İslamiyet öncesi İlk Türk devletlerinde hükümdarlık
• Birçok Türk devleti kurulmuştur. yetkisinin ilahi kaynaklı olduğuna ve tanrı tarafından
• Devletler uzun ömürlü olamamıştır. verildiğine inanılmıştır. Bu yetkinin adı nedir?
İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ortaya çıkan
yukarıdaki durumlara, aşağıdakilerden hangisi neden A) Kut B) Tanhu C) İlteber
olarak gösterilebilir? D) İdikut E) Kağan
CEVAP: B
12
101) Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk 106) Divan-ı Humayun'un özellikleri arasında
hükümdarlarının kullandığı unvanlardan değildir? aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
CEVAP: D
13
116) Yusuf Has Hacip Kutadgu Bilig adlı eserini hangi
111) Aşağıdakilerden hangisinde Osmanlı bürokrasisinin Türk devleti döneminde, kime takdim etmiştir?
görev ve alan sıralaması doğru verilmiştir?
A) Hun Devleti - Attila
Askerî Sivil Eğitim ve Hukuk B) Karahanlı Devleti - Uluğ Kara Buğra Han
A) Seyfiye İlmiye Kalemiye C) Gazneli Devleti - Sultan Mahmut
B) Kalemiye Seyfiye İlmiye D) Gazneli Devleti - Sultan Mesut
C) İlmiye Kalemiye Seyfiye E) Karahanlı Devleti - Satuk Buğra Han
D) Seyfiye Kalemiye İlmiye
E) İlmiye Seyfiye Kalemiye CEVAP: B
CEVAP: D
A) I ve V B) II ve III C) I, II ve III
D) I, II, III ve IV E) I, II, III ve V
CEVAP: D
113)
I. Otağ
II. Tuğ
III. Katun
IV. Davul
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri ilk Türk
devletlerinde hükümdarlık sembollerinden değildir?
CEVAP: D
CEVAP: D
CEVAP: E
14
TÜRKLERDE TOPLUM
2
ÜNİTE
.
5) Türkler arasında farklı dinler yayılsa da Türkler eski
inanışlarını kaybetmemişlerdi.
TÜRKLERDE TOPLUM GENEL TEST Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek olarak
gösterilebilir?
CEVAP: B
1) Yukarıdaki diyagrama bir başlık verilmek istense “?” 6) Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk Devletleri’nde görülen
işareti bulunan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? dinlerden değildir?
2) Hotan halkının kadınları aynen erkekler gibi ata binerler, İlk Türk Devletleri’nde Toplumsal Yapı
kürk ve şalvar giyerler ve selamlaşmada erkekler gibi
dizlerini yere kadar bükerlerdi. ↓
Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi Oğuş (aile)
söylenebilir? ↓
I
A) Hukuksal alanda kadın – erkek eşitliği vardır.
↓
B) Evlilik devlet kontrolü altındadır.
C) Toplumsal alanda kadın – erkek eşitliği söz konusudur. Boy
D) Kadınlar yönetimde etkilidir. ↓
E) Türklerde çekirdek aile yaygındır. II
CEVAP: A CEVAP: B
16
I. Uçmağ (Cennet) I. Yönetim görevinde bulunan askeri zümredir.
II. Balbal II. Osmanlı Devlet dairelerinde üst seviye, bürokratlardan
III. Kam oluşur.
IV. Tamu (Cehennem) III. Defterdar, Nişancı, Reisülküttap bu sınıfın üyeleridir.
V. Çevgan IV. Müslüman ailelerden seçilir ve çalıştıkları bürolarda usta
9) Yukarıda verilenlerden hangisi ilk Türk Devletleri’nde dini – çırak ilişkisine göre yetiştirilirdi.
hayatla ilgili kavramlar arasında yer almaz?
14) Yukarıda verilen özelliklerden hangisi Osmanlı
A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III toplumunda kalemiye sınıfı için söylenemez?
D) Yalnız IV E) Yalnız V
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
CEVAP: E D) II ve III E) III ve IV
CEVAP: A
10) Orta Asya’nın İslamlaşması aşağıdaki devletlerden
hangisi ile başlamıştır?
A) Büyük Selçuklular B) Karahanlılar 15) Osmanlı toplum yapısında yönetici sınıf arasında
C) Tolunoğulları D) Gazneliler aşağıdakilerden hangisi yoktur?
E) Bâbür Devleti
A) Kalemiye B) Saray halkı
CEVAP: B C) Tüccar ve esnaf D) İlmiye
E) Seyfiye
CEVAP: A
CEVAP: D
17
17) 22) Mani dinini kabul ederek yerleşik hayata geçen ilk Türk
• Uzun süreli hapis cezalarının uygulanamaması devleti aşağıdakilerden hangisidir?
• Sanat eserlerinin taşınabilir malzemelerden oluşması
Yukarıda verilen İslamiyet öncesi Türk devletlerine ait A) Uygurlar B) Hazarlar C) İtil Bulgarları
özellikler, aşağıdakilerden hangisiyle daha çok ilişkilidir? D) Macarlar E) Avarlar
CEVAP: B
25) İlk Türk devletlerine ait aşağıdaki kavramlardan hangisi
din ve inanışla ilgili değildir?
19) İslamiyet öncesi Türk devletlerinde gelenek ve
göreneklerden oluşan kurallara töre denirdi. Kağan dahil A) Kang B) Uçmağ C) Tin
olmak üzere herkes töreye uymak zorundaydı. D) Kam E) Tamuğ
Bu durum eski Türklerde aşağıdakilerden hangisine
verilen önemin göstergesidir? CEVAP: A
CEVAP: A
20) Uygurlar, Türk tarihinde ilk kez Çinlilerin etkisi ile
yerleşik hayata geçerek tarımsal faaliyetlere başlayıp, şehirler
kurmuşlardır. 27) İslamiyet öncesi Türk devletlerinde Türk hükümdarları ve
Buna göre Uygur Türklerinin sosyal ve ekonomik kahramanları öldükleri zaman mezarlarının başına hayatta
hayatlarındaki bu gelişmeyi sağlayan neden iken savaşıp öldürdükleri tanınmış kişilerin sayısı kadar insan
aşağıdakilerden hangisidir? biçiminde yontulmuş taş (heykel) dikilirdi.
Bu heykellere verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kut anlayışı B) Veraset sistemi
C) Maniheizm dini D) İkili teşkilat A) Kam B) Küdegü C) Balbal
E) Onlu sistem D) Fresk E) Kang
CEVAP: C CEVAP: C
CEVAP: C CEVAP: B
18
I. Hayatları yaylak ve kışlak arasında geçmektedir.
II. En önemli besi hayvanları at, koyun, keçi, katır ve devedir.
29) Selçuklularda hastaların yatarak veya ayakta muayene ve III. En önemli evleri çadırlardır.
tedavi edildiği sosyal yardım müessesesine verilen isim IV. Çadırlarını yazın köy ve eski iskân mahallerine kışın ise
nedir? kasaba çevrelerine kurarlardı.
V. Tarım yaparak ülke ekonomisine katkıda bulunurlar.
A) Türbe B) Tekke C) Kervansaray 35) Yukarıdakilerden hangisi Osmanlı toplumunda
D) Bîmaristan E) Zaviye göçebeler (Konargöçer) in özellikleri arasında yer almaz?
CEVAP: D A) I B) II C) III D) IV E) V
30) İslamiyet öncesi Türk toplumunda “İl (devlet) gider, töre CEVAP: E
kalır.” sözünden hareketle töreyle ilgili olarak aşağıdakilerin
hangisine ulaşılabilir? 36) Osmanlı Devleti’nde mahalle ve köylerin her türlü sosyal
ihtiyacını karşılayan vakıflara ne ad veriliyordu?
A) Millet hayatında merkezî rol oynadığına
B) Konargöçer hayat tarzını gerektirdiğine A) İhtiyaç Vakıfları B) Avarız Vakıfları
C) Uygulanmasının devletin varlığına bağlı olduğuna C) Kılıç Alayı D) Mültezim
D) Yönetim dışındaki meseleleri düzenlediğine E) Hane Vakfı
E) Boylar arasında farklılık gösterdiğine
CEVAP: B
CEVAP: A
31) Türklerde, “töre” çok önemsenmiş “İI gider, töre kalır.” 37) Osmanlı toplumunda sınıflar arası geçiş yasaklanmadığı
denilerek, törenin devletten bile önde geldiğini gibi bu geçişin yolları açık tutulmuştur.
vurgulanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma verilebilecek
Aşağıdakilerden hangisi töre’nin dayandığı esaslardan örnektir?
değildir?
A) Köyden şehre göç yaşanması
A) Könilik B) Uzluk C) Tüzlük B) İstanbul Kadı’sının Halep’e tayin olması
D) Oksızlık E) Kişilik C) Medreseden mezun olan birisinin kadı veya müderris
olması
CEVAP: D D) Şehzadelerin sancaklara gönderilmesi
E) Sadrazamın divan toplantılarına katılması
CEVAP: C
32) İlk Türk mutasavvıfının adı nedir?
CEVAP: E CEVAP: D
CEVAP: C
19
39) Osmanlı toplumunda cülus, sünnet, zafer şenlikleri, 44) Aşağıdakilerden hangisi Sosyal Yardımlaşma kurumları
bayramlar ve cuma selamlığı halk tarafından coşkulu bir içinde yer almaz?
şekilde kutlanırdı.
Bu uygulamaların aşağıdakilerden hangisine katkıda A) Darulaceze (yoksullar evi)
bulunduğu söylenemez? B) Hamidiye Etfal Hastanesi
C) Asakirimansureyimuhammediye
A) Halk devlet kaynaşmasını sağladığına D) Hilaliahmer Cemiyeti (Kızılay)
B) Toplumsal bütünleşmeyi sağlamasına E) Darüleytam (Yetimler yurdu)
C) Birlik ve beraberliğin sağlanmasına
D) Hükümdar değişikliklerinin yaşanmasına CEVAP: C
E) Halkın devlete bağlılığının artmasına
40) Osmanlı toplum yapısında idare edenlere verilen genel ad A) Tüccarlar B) Esnaflar C) Seyfiye
aşağıdakilerden hangisidir? D) Köylüler E) Konargöçerler
CEVAP: C
CEVAP: E
20
48) İslam öncesi dönem Türk topluluklarına ait kurganlarda 52) Vakıflar Osmanlı Devleti’nde ekonomik ve sosyal hayatta
gerçekleştirilen arkeolojik çalışmalarda ölülerin bazı kişisel önemli bir role sahip olmuş; eğitim, sağlık, sosyal yardım,
eşyaları ve silahları ile gömüldüğü görülmüştür. şehircilik, belediye ve bayındırlık alanında bazı isler vakıflara
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gördürülmüştür.
gösterilebilir? Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
CEVAP: E
CEVAP: B CEVAP: A
51) Osmanlı Devleti’nde devlet görevlisi olarak 55) Osmanlı Devleti’nde klasik dönemde her tabakadan insan
çalışanların oluşturduğu ve askeri olarak adlandırılan devlet kadrolarına girebilme imkanı bulabilmiştir.
grup, Bu durum,
I. seyfiye, I. Hak eden kişilerin görevlendirilmesine ortam
II. ilmiye, hazırlanmıştır.
III. kalemiye II. Köklü Türk aileleri yönetimin uzağında tutulmuştur.
zümrelerinden hangilerini içerisinde barındırmıştır? III. İltimas ve adam kayırma engellenmeye başlanmıştır.
yargılarından hangilerini doğrular niteliktedir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
CEVAP: E
CEVAP: D
21
56) Osmanlı Devleti'nden dini farklılıklara bakılmadan tüm 61) Selçuklularda halk köylüler, konargöçerler ve şehirliler
halkı hukuk önünde eşit bir statüye kavuşturma çalışmalarının olmak üzere üç gruba ayrılırdı.
aşağıdakilerden hangisiyle başladığı söylenebilir? Bu durum halkın ayrımında,
I. yasam sekli,
A) Tanzimat Fermanı II. bağlı olduğu soy,
B) Kanunname-i Al-i Osman III. etnik köken
C) Balta Limanı Antlaşması unsurlarından hangilerinin göz önünde
D) Islahat Fermanı bulundurulduğunun bir kanıtıdır?
E) I. Meşrutiyet
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
CEVAP: A D) I ve III E) I, II ve III
CEVAP: A
CEVAP: A
58) Geleneksel Türk aile yapısıyla ilgili, 63) Osmanlı Devletinde toplumu oluşturan grupların değişik
I. Anne, baba ve çocuklardan oluşurdu. nedenlerle, statüsünde değişiklik olmaksızın bir yerden başka
II. Baba ocağını devam ettirmek en küçük çocuğa kalırdı. bir yere gidip gelmesi ya da yerleşmesi olayına yatay
III. Evlenen kız ve erkek çocuklar ayrılarak kendilerine ait bir hareketlilik adı verilmektedir.
ev kurarlardı. Bu tanım doğrultusunda aşağıdakilerden hangisi yatay
olgularından hangileri doğrudur? hareketliliğe örnek olarak gösterilemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Konargöçer aşiretlerin zamanla yerleşik hayata geçirilmesi
D) I ve II E) I, II ve III B) Celali isyanları sonucu köylünün toprağını terk ederek
başka bölgelere yerleşmesi
CEVAP: E C) Devletin isyana karışmış olan bir bölge halkını başka bir
bölgeye yerleştirmesi
D) Bir devlet görevlisinin bir şehirden başka bir şehre
59) Türk toplumunda kadın genelde erkeklerle eşit haklara görevlendirilmesi
sahipti. E) Medresede eğitim gören bir öğrencinin ilmiye veya
Bu durum Türklerde, kalemiye sınıfında önemli görevler alabilmesi
I. kadınlara verilen değerin artması,
II. kadının kendini özgürce ifade edebilmesi, CEVAP: E
III. aile içi dayanışmanın zayıflaması
sonuçlarından hangilerini doğurmuştur?
64) Kanunuesasî'de "Osmanlı topraklarında yaşayan herkes
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III din, dil, ırk ve mezhep farkı gözetmeksizin Osmanlı sayılır"
D) II ve III E) I, II ve III ifadesi yer almıştır.
Bu durum "Osmanlı" kavramının aşağıdakilerden
CEVAP: B hangisiyle eşdeğer olduğunun bir göstergesidir?
CEVAP: A
22
65) Türkiye'de cumhuriyet döneminde görülen 70) Osmanlı toplum yapısına göre aşağıdaki meslek ve sınıf
gelişmelerden bazıları şunlardır: eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
– Dini ayrıcalık belirten unvanların kullanılması
yasaklanmıştır. A) Vezir – seyfiye B) Kadı – ilmiye
– Oy kullanmak için vergi verir olma şartı kaldırılmıştır. C) Nişancı – kalemiye D) İmam – ilmiye
– Eğitim kurumları tek çatı altında toplanarak öğrencilerin E) Yeniçeri – kalemiye
eşit şartlarda eğitim almaları sağlanmıştır.
– Erkekler gibi kadınlara da oy kullanma hakkı tanınmıştır.
Cumhuriyet dönemindeki bu uygulamaların, CEVAP: E
I. imtiyazsız, sınıfsız ve kaynaşmış bir ülke meydana getirme,
II. toplumda eşitlik anlayışını yaygınlaştırma,
III. ulusal birlik ve beraberliği koruma ve güçlendirme, 71) Osmanlı toplum yapısında yönetilenlere verilen genel ad
IV. iki dereceli seçim sistemini benimseme aşağıdakilerden hangisidir?
amaçlarından hangilerine yönelik olarak
gerçekleştirildiği ileri sürülebilir? A) Millet B) Cemaat C) Gayrimüslim
D) Milleti sadıka E) Reaya
A) Yalnız IV B) Yalnız III C) I ve II
D) I, II ve III E) II, III ve IV CEVAP: E
CEVAP: D
67)
I. Toplumda farklı inançların yayılması
II. Halkın yerleşik yaşam biçimini benimsemesi 73) Töreye göre Türklerde suçların cezalandırılması kısa
III. Farklı dinlere inananların barış içinde yaşaması sürede gerçekleştirilirdi. Uzun süreli hapis cezalarına az
IV. Tapınak sayısının azalması rastlanırdı.
Yukarıdaki yargılardan hangileri Türk devletlerinin dinî Bunun sebebi olarak aşağıdakilerden hangisi
inanışlara hoşgörülü yaklaşmalarının bir sonucudur? söylenebilir?
A) Oguş B) Urug C) Boy 74) Osmanlı Devleti’ndeki ilk kadın hakları savunucusu
D) Şad E) Bodun kimdir?
A) İmarethane B) Darüşşifa
C) Külliye D) Bimaristan
E) Bedesten
CEVAP: A
23
76) Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşlarında kimsesiz kalan
çocukları barındırmak ve onları meslek sahibi yapmak
amacıyla 1914 yılında kurulmuş yetimhaneye verilen isim
nedir?
CEVAP: C
A) Darülbedayi B) Darülaceze
C) Hilal-i Ahmer D) Darüşşafaka
E) Donanma Cemiyeti
CEVAP: A
CEVAP: A
CEVAP: B
80)
I. Evlenme akdinin devlet işi olarak nitelenmesi,
II. Kadının tanıklıkta erkekle eşit olması,
III. Resmî nikâhtan sonra inançlara göre dinsel tören
yapılabilmesi,
Yukarıdakilerden hangileri, 4 Ekim 1926 tarihinde
yürürlüğe giren Medeni Kanun’un kapsamındadır?
CEVAP: E
24
TÜRKLERDE HUKUK
3
ÜNİTE
.
TÜRKLERDE HUKUK GENEL TEST 6) Uygurlar Dönemi’nde hukuki belgeler belli bir usule göre
düzenlenmiştir. Sözleşmelerde ilk olarak akdin tarihi
1) Kurultayı oluşturan üyeler arasında halkın da bulunması yazılmıştır. Sırasıyla sözleşmeyi yapanların isimleri,
Türklerde yasama yetkisinin halk, kurultay (toy) ve kağan anlaşmanın yapılma sebebi ve konusu belirtilmiştir. Borç
arasında paylaşıldığını göstermektedir. Yasama yetkisinin oluşturan akitlerde borcun niteliği, miktarı, ödeme usul ve
kullanımında kurultayın da önemli bir yeri vardır. Asya Hun şartları; faiz ile borç alındığı takdirde faizin miktarı ve ödeme
Devleti’nde kurultayda yapılan görüşmelerde son kararın zamanı, borçlu bulunamadığı zaman kefil olacak kişinin
Mete Han’a ait olması buna örnektir. Türklerde kağan da belirlenmesi gibi önemli konuların da yer aldığı
dahil olmak üzere herkes töre hükümlerine uymak görülmektedir.
zorundadır; töreye uymamak en büyük suç olarak Yukarıdaki metinde Uygurlar Dönemi’nde hukuk
görülmektedir. alanında görülen değişimin en önemli nedeni
Yukarıda verilen metinden aşağıdakilerden hangisi aşağıdakilerden hangisidir?
ÇIKARILAMAZ?
A) Hukuka önem vermeleri
A) Türklerde kanun koymada halkın da yetkisinin olduğu B) Yerleşik hayata geçmeleri
B) Kurultay görüşmelerinde son karar Kağan’a aittir. C) Yöneticileri korumak istemeleri
C) Yöneticilerin töre hükümlerine uyma zorunluluğu yoktur. D) Komşularıyla iyi geçinmek istemeleri
D) Töreye uymamak suç olarak kabul edilmektedir. E) Töreyi uygulamak istemeleri
E) Adalet sisteminde törenin önemli olduğu
7)
– Kamu Hukuku
2) Töre ile ilgili, – Aile Hukuku
I. Yazılı olmayan hukuk kurallarıdır. – Borçlar ve Eşya Hukuku
II. Kağan, istediği zaman töre de değişiklik yapardı. Yukarıdaki alanlarda ön plana çıkan Türk Devleti
III. Töre hükümleri yenilikçi bir yapıya sahipti. aşağıdakilerden hangisidir?
IV. Gerektiğinde kurultay tarafından törede değişiklik
yapılırdı. A) Asya Hunları B) Uygurlar C) Kırgızlar
Yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri D) Avarlar E) Peçenekler
YANLIŞTIR?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III 8) İlk Türk Devletleri’nde cezalar bizzat suçu işleyen şahsa
D) III ve IV E) I ve III verilmekle birlikte bazen suçluların yakınlarına da ceza
uygulanmıştır.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
3) Tarihte bilinen ilk yazılı kanunlar aşağıdaki
devletlerden hangisi döneminde hazırlanmıştır? A) Cezaların caydırıcılığını artırmak
B) Tüm aileyi suçlu kabul etmek
A) Köktürkler B) Sümerler C) Uygurlar C) Adaleti sağlamak
D) Bâbiller E) Oğuzlar D) Sosyal dayanışmayı sağlamak
E) Yerleşik hayata geçişi hızlandırmak
4) Aşağıdakilerden hangisi töre hükümlerinin
özelliklerinden DEĞİLDİR?
9) İlk Türk Devletleri’nde kağan töre kurallarında değişiklik
A) Yenilikçi bir yapıya sahip olması yapılmasını isteyebilir, ancak bu teklif kurultay tarafından
B) Devletin ve toplumun ihtiyacının göz önünde kabul edilirse yürürlüğe girerdi.
bulundurulması Yalnız bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi
C) Adalet, eşitlik, iyilik ve insanlığın temel unsurlar olması SÖYLENEMEZ?
D) İdarecilerin haklarını daha çok gözetmesi
E) Töre kurallarının Kurultay kararıyla değişmesi A) Töre ilk Türk Devletleri’nde hukuk kurallarıdır.
B) Kurultay büyük yetkilere sahiptir.
5) C) Kağan sınırsız yetkilere sahip değildir.
– Devleti ellerine alıp, töreyi tesis ettiler. D) Törede değişiklik yapılabilir.
– Töre gereğince amcam tahta oturdu. E) Töre kuralları asla değiştirilemez.
– Bu zamanda kendim oturup bunca önemli töreyi dört
taraftaki halka yaydım.
– Üstte gök batmasa altta yağız yer delinmese Türk milleti, 10) İlk Türk Devletleri’nde hafif suçların işlenmesi
senin ilini töreni kim bozabilir. karşılığında verilen hapis cezası on günü geçmemekteydi.
– Bumin Kağan, İstemi Kağan tahta oturmuş Türk milletinin Bu durumun nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi
ülkesini, töresini idare etmiş, düzenlemiş. gösterilebilir?
Yukarıda Orhun Kitabeleri’nde yer alan cümlelerde
“töre”nin özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi A) Törenin yetersizliği
SÖYLENEMEZ? B) Yazılı hukukun olmayışı
C) Cezaların kurultayda verilmesi
A) Devlet töreye göre teşkilatlandırılmıştır. D) Sümer kanunlarından etkilenmeleri
B) Adaletin sağlanmasında töre önemlidir. E) Göçebe yaşam şeklinin etkisi
C) Yönetimlerin değişmesinde töre önemlidir.
D) Türk milleti “töre” ye bağlıdır.
E) Töre, yazılı hukuk kurallarının bir araya getirilmiş şeklidir.
26
11) Tarihte Sümerlerden itibaren devletler toplumsal yaşamı 16) Türklerin İslâmiyet’i kabul etmeleriyle hukuk
düzenlemek için yazılı kanunlar yapmışlardır. Fakat İlk Türk sisteminde meydana gelen en önemli değişiklik
Devletleri’nin belli düzene kadar yazılı hukuk kuralları aşağıdakilerden hangisidir?
olmamış, bunun yerine “töre” diye adlandırılan sözlü hukuk
etkin olmuştur. Hukuki konular “töreye” göre düzenlenmiş, A) Adalet anlayışında daralma
cezalar hemen verilmiş, hapis cezaları da genellikle On günü B) Töre hukuku yanında Şer’i hukukun devreye girmesi
geçmemiştir. Suçlular derhal cezalandırılmış ve cezaları C) Töre hukukunun terkedilmesi
erteleme yoluna gidilmemiştir. D) Fethedilen yerlerde yerli halkın geleneklerini göz ardı
Türklerde hukuk sisteminin hızlı bir şekilde işlemesinin etme
temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? E) Yöneticilerin adaletin uygulanma safhasında zorluklarla
karşılaşması
A) Suç işlenme oranının az olması
B) Hükümdarların adalete önem vermesi
C) Göçebe yaşam tarzı 17) Türkiye Selçukluları ve diğer Türk – İslam Devletleri’nde
D) Türklerin yerleşik hayata geçmeleri görevlerinde ve aldıkları kararlarda kadılara baskı
E) Türklerin yakın komşularıyla sürekli savaş halinde olması yapılmazdı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
27
27) 21 Nisan 1873’ te pâdişah iradesiyle .................... adıyla
21) Divanıhümayun büyük davalara baktığından gerektiğinde yeni bir gazete çıkartılmaya başlandı. Bu gazetenin amacı
bir mahkeme gibi çalışırdı. mahkemelere ait kanunları ve yargı kararlarını yayımlamaktı.
Aşağıdakilerden hangisi adalet işlerinin divandaki Bu gazete Osmanlı Devleti’nde modernleşme çabaları
temsilcisidir? içerisinde, hukuk devleti olma yolunda atılmış önemli
adımlardan birisidir.
A) Kazasker B) Kadı C) Beylerbeyi Yukarıda boş bırakılan bölüme aşağıdaki gazetelerden
D) Veziriazam E) Defterdar hangisi gelmelidir?
A) Cerideihavadis B) Tercümanıahval
22) Örfi Hukuk, Şeri Hukuk’a ters düşmemek kaydıyla C) Cerideimahâkim D) Meşveret
padişahın koyduğu kanun, adaletnâme ve ferman gibi E) Takvimivakayi
kurallardır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi
SÖYLENEMEZ? 28)
– Padişah, ilk defa istemeyerek de olsa ayanların varlığını
A) Yasama yetkisi padişahtadır. kabul etmiştir.
B) Örfi Hukuk, İslami kurallara aykırı olmamalıdır. – Padişahın otoritesi sınırlandırılmış
C) Fermanlar padişah buyruğudur. – Mahalli otoritelerin varlığı yasallaşmıştır.
D) Hukuk kuralları yazılı değildir. Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki hangi olayla ilgilidir?
E) Osmanlı Devleti’nde hukuk birliği yoktur.
A) Tanzimat Fermanı’nın ilanı
B) Islahat Fermanı’nın yayımlanması
23) Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan Mehmet C) Senedi İttifak’ın imzalanması
Dönemi’nde hazırlanan Osmanlı kanunlarıdır? D) I. Meşrutiyet’in ilanı
E) II. Meşrutiyet’in ilanı
A) Mecelleiahkâmıadliye
B) Kanunnâmeiâliosmani
C) Kanunuesasi 29) Osmanlı Devleti’nde Müslüman ve gayrimüslimlerin
D) Kanuni Kanunnâmesi davalarına bakmak amacıyla kurulan mahkeme
E) Yasaknâmeler aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şer’i mahkemeleri
24) Osmanlı Devleti’nde kapsamlı şekilde kanunları B) Örfi mahkemeleri
düzenleme çalışmaları .................... zamanında başlamıştır. C) Konsolosluk mahkemesi
Merkezi otorite güçlendirilmiş, örfi hukuk ön plana D) Nizamiye mahkemesi
çıkarılmıştır. E) Ticaret mahkemesi
Yukarıdaki metinde boş bırakılan bölüme aşağıdaki
padişahlardan hangisi getirilmelidir?
30) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde
A) II. Murat B) Fatih Sultan Mehmet mahkemelere ait kanunları yayımlamak amacıyla
C) Yıldırım Bayezit D) Orhan Bey çıkarılan gazetedir?
E) II. Bayezit
A) Cerideihavadis B) Takvimivakayi
C) İkdam D) Tercümanıahval
25) Osmanlı Devleti’nde Kanunnâmelerin düzenlenişi, E) Cerideimahâkim
içeriği, uygulama alanı özelliklerine göre farklılık arz eder.
Aşağıdakilerden hangisi Kanunnameler arasında
YOKTUR?
31) Tanzimat Fermanı’yla;
A) Kanunnâmeiâliosman I. Padişahın yasama ve yargı yetkileri sınırlandırılmış
B) Teşkilat Kanunnâmeleri II. Mahkemeler herkese açık tutulmuş
C) Sosyal Gruplara Ait Hususi Kanunnâmeler III. Osmanlı vatandaşlarının hepsinin fermandan
D) İktisadi Gruplara Ait Özel Kanunnâmeler yararlanması ön görülmüş
E) Divanıhümayun IV. Şer’i hukuk yanında Batılı tarzda yeni kanunlar
düzenlenmiş
Yukarıdaki maddelerden hangisi Osmanlı Devleti’nde
hukuk birliğinin parçalanmasına zemin hazırlamıştır?
26) Osmanlı Devleti’nde en yüksek yargı organı
aşağıdakilerden hangisidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) Yalnız IV E) I, II ve IV
A) Kazasker B) Babıâli
C) Mektebimaarifiadliye D) Encümenidaniş
E) Divanıhümayun
28
36) Türk milletinin varlık yokluk mücadelesi olan Milli
32) XIX. yüzyıl Türkiye’sinin önde gelen bilim ve devlet Mücadele Dönemi’nde bile kararların Mecliste alınarak
adamlarındandır. 12 ciltlik bir Osmanlı Tarihi yazmış, gerçekleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinin bir
Mecelle’nin hazırlanmasında önemli rol oynamıştır. Kadılık kanıtıdır?
ve Divanıahkâmıadliye Reisliği yapmıştır.
“Mecelleiahkâmıadliye” isimli hukuk metnini oluşturanların A) Kurtuluş Savaşı’nın öneminin
başına gelmiştir. Divanıahkâmıadliye Reisliği, bakanlığa B) Kanun gücünün üstünlüğüne dikkat edildiğinin
çevrilince adalet bakanı olmuştur. Daha sonra eğitim, evkaf, C) İşgallere karşı gelindiğinin
dâhiliye, ticaret ve ziraat bakanlıklarında görev almıştır. D) Halifeliğe saygı duyulduğunun
26 Mayıs 1895 günü vefat ederek Fatih Camii’ne bitişik E) Milli Cemiyetlerin desteklendiğinin
türbesine defnedilmiştir.
Yukarıda hayatından bazı bölümler verilen devlet adamı
aşağıdakilerden hangisidir? 37) Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Milli Mücadele
Dönemi’nde olağanüstü şartların ortaya çıkardığı bir
A) Ahmet Cevdet Paşa B) Gazi Osman Paşa durumdur?
C) Ahmet Muhtar Paşa D) Mithat Paşa
E) Mustafa Reşit Paşa A) Harf İnkılabı’nın yapılması
B) İstiklal Mahkemeleri’nin kurulması
C) Medeni Kanun’un kabul edilmesi
D) Türk Tarih Kurumu’nun kurulması
33) Islahat Fermanında yer alan, E) Türk Dil Kurumu’nun kurulması
I. Vergiler herkesin gelirine göre toplanacaktır.
II. Zimmiler devlet hizmetine alınacaklar, askeri veya sivil
okullara da kabul edilecektir. 38) 20 Ocak 1921 tarihinde kabul edilen Teşkilâtıesasiye
III. Mahkemeler açık yapılacak, herkes kendi dinine göre Kanunu’nda “TBMM üyelerinin her biri, yalnız kendisini
yemin edebilecektir. seçen ilin milletvekili olmayıp bütün milletin vekilidir.”
durumlardan hangisi Osmanlı Devleti’nde hukuki alanda maddesi yer almaktadır.
bir gelişmedir? Bu madde ile
I. Milli egemenliği pekiştirme
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. Milletvekili seçiminde mesleklere dikkat etme
D) I ve II E) II ve III III. Milli birlik ve beraberliği sağlama
hedeflerinden hangilerine ulaşılmak istendiği
savunulabilir?
34)
– Meşrutiyet Dönemi’nde hukuk alanında atılan en önemli A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
adımdır. D) I ve III E) I ve II
– İslam hukukuna bağlı olarak hazırlanmıştır.
– Adliyede hukuk birliğinin temeli atılmıştır.
– Ahmet Cevdet Paşa başkanlığındaki ilmi bir heyet 39) Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk açılan yüksekokulun
hazırlamıştır. hukuk mektebi olmasının amacı olarak aşağıdakilerden
Yukarıda özellikleri verilen Tanzimat Dönemi gelişmesi hangisi gösterilebilir?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cumhuriyet’in ilkelerini benimseyen hukuk nesli
A) Islahat Fermanı’nın İlanı yetiştirmek
B) I. Meşrutiyet’in ilanı B) Ankara’yı başkent yapmak
C) Mecelleiahkâmıadliye’nin hazırlanması C) İktisat kongresini toplamak
D) Kanunuesasi’nin hazırlanması D) Ceza kanunlarının hazırlanmasına yardımcı olmak
E) II.Meşrutiyet’in ilanı E) Yükseköğrenimi teşvik etmek
35) Aşağıdakilerden hangisi ile Osmanlı Devleti’ne ait 40) Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin İsviçre Medeni
Kanunuesasi yürürlükten kaldırılmıştır? Kanunu’nu almasının sebepleri arasında aşağıdakilerden
hangisi SÖYLENEMEZ?
A) 1924 Anayasası B) Teşkilâtıesasiye
C) 1962 Anayasası D) Senedi ittifak A) Batı’da kabul edilen en son Medeni Kanun olması
E) II. Meşrutiyet B) Laik ve çağdaş olması
C) Akla ve bilime dayanması
D) Pratik ve esnek olması
E) Yargıçlara takdir hakkı tanımaması
29
45) XIX ve XX. yüzyıllarda Osmanlı Devleti tüm halkı dil,
din, ırk ve mezhep farkı gözetmeden Osmanlı vatandaşı
olarak kabul etmiştir.
41) Osmanlı Devleti'nde; Bu durumun kanıtı olarak aşağıdakilerden hangisi
- Genç Osmanlıların çalışmalarını engellemek GÖSTERİLEMEZ?
- Osmanlı topraklarında yaşayan ulusların isyan etmelerini
önlemek A) Vergilerde adaletin sağlanması
- Avrupalı devletlerin Osmanlı'nın iç işlerine karışmasını B) Millet sisteminin terk edilmesi
engellemek C) Askerliğin vatandaşlık görevine dönüştürülmesi
amacıyla yaşanan gelişme aşağıdakilerden hangisidir? D) Konsolosluk mahkemelerinin kurulması
E) Mülkiyet güvencesinin getirilmesi
A) Sened-i İttifak B) Tanzimat Fermanı
C) Islahat Fermanı D) I.Meşrutiyet
E) II.Meşrutiyet 46) Osmanlı Devleti’nde Rumlar, diğer azınlıklara göre daha
ayrıcalıklı bir millet olarak bilinmekte idi. Tanzimat Fermanı
42) (Gülhane Hattı Hümayunu) ile birlikte tüm Osmanlı
- Tanzimat Fermanı'nın ilanı Tebaasının eşit olması ile ilgili çalışmalar yapılmıştı. Bu
- Islahat Fermanı'nın ilanı bağlamda Gülhane Hattı Hümayunun okunmasında hazır
- I. ve II. Meşrutiyet'in ilanı bulunan Fener Rum Patriği, Hattı Hümayun okunup ta kırmızı
Yukarıda verilen Osmanlı tarihi ile ilgili gelişmelerin atlas keseye konunca ‘’İnşallah bir daha bu keseden dışarı
ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? çıkmaz.’’ sözünü söyleyerek hoşnutsuzluğunu dile getirmişti.
Buna göre Tanzimat Fermanı ile ilgili olarak;
A) Halkın talepleri doğrultusunda gerçekleşmiştir. I. Azınlıklar arasındaki farklılıkların kaldırılması
B) Avrupalı devletler karşı çıkmıştır. II. Gayrimüslimlerin haklarını artırması
C) Osmanlı Devleti'ndeki demokratikleşme hareketleridir. III. Devletin kötü gidişinin engelleneceği düşüncesi
D) II.Abdulhamit tarafından ilan edilmiştir. gibi özelliklerinden hangileri Fener Rum Patriği’nin
E) Monarşik yapıyı kuvvetlendirmiştir. böyle bir tepki göstermesine neden olmuştur?
30
49) Aşağıdakilerden hangisi Türk Medeni Kanunu’nun 54)
kadına sağladığı haklardan biri değildir? Şerîye Sicili Defteri’nde Bulunan Duruşma Tutanağı
“…Bundan önce davalı Şaban’a pastırmalık iki baş sığırı altı
A) Resmî nikâhın zorunlu hâle getirilmesi yüzer akçeden 1200 akçeye sattım ve teslim ettim. O da kabul ederek
B) Seçme ve seçilme hakkının verilmesi teslim aldı. Sonra bedelin 70 akçesini peşin aldım. Zimmetinde 1130
C) İstediği mesleğe girebilme hakkının verilmesi akçe alacağım kalmış idi. Durumun soruşturularak borçludan
alacağımın tahsil edilmesini istiyorum.”
D) Mirasta kadın-erkek eşitliğinin sağlanması Davacı Lambo’nun iddiası üzerine durum soruşturuldu. Davalı
E) Evlilikte yaş sınırı getirilmesi Şaban iddiayı reddetti. Bunun üzerine kadı, Lambo’ya dönerek
iddiasını ispatlamasını söyledi. Tam davacı delil getirecekken davalı
Şaban söz alarak şöyle konuştu; “Gerçekten davalı Lambo’dan iki
50) “Bu anayasa; dağılan ve yok olmaya yüz tutan Osmanlı baş sığırı 1200 akçeye satın aldım. Söz konusu parayı da tamı tamına
İmparatorluğu’nun yerine, millet iradesine dayalı yeni bir elden verdim.”
Türk Devleti’nin kuruluşunu hukuki ve siyasi açıdan Davalı Şaban’dan iddiasını ispat edecek delil istendi. Kesin delil
belgeleyen bir eserdir. Zamanın şartlarına göre hazırlanmış, getiremeyince söz konusu iddiayı kabul ve itiraf ettiğinden, davacı
kısa bir geçiş dönemi anayasası niteliğindedir.’’ olan Lambo’dan bahsi geçen parayı tam olarak teslim almadığına
dair yemin etmesi istendi. Davacı kendi inancına uygun tarzda
Yukarıda bahsedilen ve Yeni Türk Devleti’nin hukuk “İncil’i Hz. İsa’ya indiren Allah’a yemin ederim.” deyince, yemin
kurallarını belirleyen belge aşağıdakilerden hangisidir? gereği söz konusu parayı davacıya teslim etmesi için şerî mahkeme
tarafından Şaban’a uyarıda bulunuldu. Yaşanan bu durum, talep
A) 1921 Anayasası B) 1924 Anayasası üzerine sicile kaydedildi.”
C) Kanunuesasi D) Tanzimat Fermanı Bu duruşma tutanağından aşağıdakilerden hangisi
E) Islahat Fermanı çıkarılamaz?
A) Hukuk birliği olmadığının 55) “Pek teşkilatsız Kök Türk öylece oturuyormuş. Bilgili
B) Özgürlüklerin temel alındığının kağan imiş, cesur kağan imiş. Buyruk’u yine bilgili imiş tabi.
C) Dinî hükümlerin uygulanmadığının Beyleri de milleti de doğru imiş. Onun için İl’i öylece tutmuş
D) Müslümanlar arasında ikilik çıktığının tabi. İl’i tutup töreyi düzenlemiş”
E) Yönetim birliği sağlanamadığının
Orhun Yazıtları’ndan alınan bu metinden
aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
53) Divan-ı Mezâlim, İslam hukukunun ortaya çıkardığı ve A) Tanzimat Fermanı B) Islahat Fermanı
hemen hemen tüm İslam devletlerinde görülen önemli bir C) Kanun-i Esasi D) Teşkilat-ı Esasîye
kurumdu. Divan-ı Mezâlimin yargı görevinin dışında siyasi E) Sened-i İttifak
ve ekonomik alanlarda da birtakım görevleri vardı. Bu
görevlerin bazılarını şöyle sıralayabiliriz: Halkın
şikayetlerinin dinlenmesi, halka karşı görevini kötüye
kullanan idareciler hakkındaki şikâyetlerin incelenmesi, 57) Cumhuriyet Dönemi’nde halk oylaması sonucunda
vakıfların denetlenmesi, maaşların gecikmesi ve eksik kabul edilen ilk anayasa aşağıdakilerden hangisidir?
ödenmesi ile ilgili şikâyetlerin incelenmesi.
Metinden Divan-ı Mezalimle ilgili hangisi çıkarılabilir? A) Kanun-i Esasi B) 1921 Anayasası
C) 1924 Anayasası D) 1961 Anayasası
A) Hükümdarı azletme yetkisi vardır. E) 1982 Anayasası
B) İlk defa Türk İslam devletlerinde görülmüştür.
C) Yargılama görevleri dışında da yetkileri vardır.
D) Orduyu denetleme görevi vardır.
E) Halkın şikayetlerine yalnızca bu mahkeme de bakılırdı.
31
4
TÜRKLERDE EKONOMİ
ÜNİTE
.
TÜRKLERDE EKONOMİ GENEL TEST
4) Hazarlar VII. ve X. yüzyıllarda ülkelerinden geçen ticaret
1) Bozkır hayatıyla ilgili olarak ünlü Türkolog Radlof yollarının güven ve asayişini sağlamışlardır.
şöyle demektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu döneme verilen addır?
“Göçebeliğin, bozkırlarda başıboş bir yaşam tarzı olduğunu
sanmayalım... Göçebeler hayvanlarının yemlerini düşünmek A) Hoşgörü Çağı
ve sürülerine zarar vermeyecek alanlara göçmek B) Ticaret Çağı
zorundadırlar... Her besicinin, hayvanları için en uygun yeri C) Hazar Barış Çağı
seçmesi gerekir... Hayvanlar için yaz ve kış konaklama yeri D) Doğu – Batı kaynaşması
önemlidir. Zira gelişigüzel herhangi bir yer, mevsimlere göre E) Kolonicilik Çağı
elverişli olmayabilir, ilkbahar ve sonbahar nerede olsa
geçirilebilir... Kışın, barınabilmek için ormanlık yahut
rüzgârlardan korunaklı derin bir vadi seçmek gerekir. Aynı 5) Karasal iklimden dolayı Orta Asya bozkırları tarımdan
zamanda buranın ağaç ve meralarının bol, karı az olan bir yer çok hayvancılığa elverişlidir.
olması şarttır. Yazın ise bunun aksine sulak ve aynı zamanda Bu durum Türklerin sosyal yaşantılarının,
açık bir yer olması tercih edilir. Bunun için göllerin, I. göçebe olmasına,
ırmakların kenarlarında haşerattan korunmuş yerler II. mimari eserler verilmesine,
elverişlidir.” III. dini inançlarının tek tanrılı olmasına,
verilenlerden hangilerine neden olmuştur?
Yukarıdaki metne göre aşağıdakilerden hangisi
SÖYLENEMEZ? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
A) Bozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyeti
hayvancılıktır.
B) Göçebelik herhangi bir kuralı olmayan başıboş yaşam
tarzıdır.
C) Göçebe yaşam tarzında hayvanlar için yaz ve kış 6) Doğu ve Batı ülkeleri arasında önemli bir yol olan İpek
konaklama yeri önemlidir. Yolu’nun esas ticari malları arasında aşağıdakilerden
D) Kışın ormanlık ve korunaklı derin vadiler, yazın ise sulak hangisi YOKTUR?
alanlar tercih edilmektedir.
E) Göçebe kültürün en önemli gıda maddesi hayvansal A) Kâğıt B) Çini C) Buğday
ürünlerdir. D) Cam E) İpek
2)
I. Eski Türk toplumunda tarıgçı adıyla anılan bir çiftçi
kesiminin bulunması 7) Orta Asya’da bazı yerlerde bulunan sulama kanalları
II. Buğday, arpa, mısırın Hunlar Dönemi’nden beri ve sabanlar aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
yetiştirilmesi
III. Saban, orak, düven gibi tarım aletlerinin kullanılması A) Ticarette ileri gittiklerini,
IV. Eski Türklerde yaylak ve kışlak hayatının yaşanması B) Tarım ile uğraştıklarını,
C) Yerleşik hayata geçildiğini,
gibi durumlardan hangileri Türklerde tarımsal D) Gök Tanrı inancını benimsediklerini,
faaliyetlerin doğrudan varlığının kanıtı OLAMAZ? E) Kültürel etkileşim yaşandığını,
33
14) Türklerin Müslümanlığı kabul etmesiyle, İslâm
9) Orta Asya’da var olan göçebe yaşam tarzı Uygurlarla dininin ekonomiye getirdiği anlayışlar arasında
birlikte bir süre sonra değişmiş tarım ve ticaret ön plana aşağıdakilerden hangisi YER ALMAZ?
çıkmıştır.
Uygurlarda meydana gelen bu değişimin temel sebebi A) İsraftan kaçınma
aşağıdakilerden hangisidir? B) Devletin üretimden çok denetimle ilgilenmesi
C) Servet ve mülkiyetin yaygınlaştırılması
A) Beşbalık civarında kurulmaları D) Adil gelir dağılımının sağlanması
B) Din değiştirmeleri E) Servetin belli ellerde toplanması
C) Yerleşik hayata geçmeleri
D) İpek Yolu üzerinde kurulmuş olmaları
E) Sanata önem vermeleri
15) Türk – İslâm Devletleri’nde devletin koruması
karşılığında gayrimüslimlerden alınan vergi
10) Aşağıdaki kavramlardan hangisi ilk Türk aşağıdakilerden hangisidir?
Devletleri’nde ekonomiyi hatırlatan bir kavram
DEĞİLDİR? A) Cizye B) Öşür C) Haraç
D) Ağnam E) Bac
A) Böz B) Çav C) Ağıcı
D) Urug E) Kuanpoyu
16)
– Anadolu’da can ve mal güvenliği kalmamış
– Ticari faaliyetler durma noktasına gelmiş
11) Demir işleyiciliği Türklerin çok önem verdiği bir zanaat – Üretim azalmış
idi. Demiri ve madenleri iyi işleyen Türkler, bundan hem – Anadolu’da halkın ekonomik hayatı olumsuz yönde
kendi ihtiyaçlarını karşılamışlar hem de ticaretini etkilenmiştir.
yapmışlardır. Bu durumun temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Türklerin demir işlemeciliğini yapmaları hangi alanda
onlara bir üstünlük kazandırmıştır? A) Anadolu Selçukluların Kösedağ Savaşı’nı kaybetmesi
B) Ticarete önem verilmemesi
A) Silah sanayiinde C) Toprak sisteminin bozulması
B) Eğitimde D) İmar faaliyetlerinin ön plana çıkması
C) Hukukta E) Yassıçemen Savaşı’nın kazanılması
D) Yerleşik hayata geçişte
E) Sanat faaliyetlerinde
34
20) Türkiye Selçuklularında görülen ikta sistemi beylikler 26) Osmanlı Devleti’nde esnaf ve zanaatkârların kâr
tarafından muhafaza edilmiş, Osmanlı Devleti tarafından oranlarının devlet tarafından belirlenmesine ne ad
devralınarak geliştirilmiş ve .................... adını almıştır. verilmektedir?
Yukarıdaki metinde boş bırakılan bölüme
aşağıdakilerden hangisi getirilirse metin doğru olur? A) Mütesellim B) Narh C) Mültezim
D) Kaime E) Sikke
A) Devşirme Sistemi B) Pençik Sistemi
C) Tımar Sistemi D) Eyalet Sistemi
E) Vergi Sistemi 27) Osmanlı toprakları, Doğu ve Batı ekonomilerini birbirine
bağlayan İpek ve Baharat Yolları’nın üzerinde bulunuyordu.
Ümit Burnu Yolu’nun keşfi Osmanlı Devleti’ni olumsuz
yönde etkilemiştir.
21) Türk – İslâm Devletleri’nde uygulanan vergi sistemi Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
içinde aşağıdaki vergilerden hangisi YOKTUR?
A) Osmanlı Devleti’nin gümrük vergileri azalmıştır.
A) Zekât B) Öşür C) Haraç B) Osmanlı bu gelişmeye karşı tedbir almamıştır.
D) Cizye E) Hacip C) Uzak Doğu malları Avrupa’ya daha pahalıya gitmiştir.
D) Osmanlı ekonomisi çökmüştür.
E) Avrupalılar Uzak Doğuya dolaylı yoldan ulaşmışlardır.
23) Osmanlı Devleti’nde halktan alınan bazı vergiler 29) Osmanlı Devleti’nin İngiltere ile imzaladığı aşağıdaki
şunlardır; antlaşmalardan hangisi ile yabancı mallar Osmanlı
I. öşür vergisi pazarlarını işgal etmiştir?
II. haraç vergisi
III. cizye vergisi A) Hünkâr İskelesi Antlaşması
yukarıda verilen vergilerden hangisi ya da hangilerinin B) Paris Antlaşması
gayrimüslimlerden alındığı söylenebilir? C) Londra Antlaşması
D) Balta Limanı Antlaşması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Berlin Antlaşması
D) I ve II E) II ve III
30)
I. Gedik
24) Avrupa’da görülen, II. Şeyh
I. Endüstri Devrimi’nin yapılması, III. Ehlihibre
II. Yeni ticaret yollarının bulunması, IV. Ayan
III. Fransız İhtilâli’nin yaşanması, V. Kethüda
durumlarından hangisi ya da hangilerinin Osmanlı Yukarıdakilerden hangisi Lonca ile ilgili DEĞİLDİR?
Devleti’nde ticari gelirlerde azalmaya yol açtığı
söylenebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V
35
32) Osmanlı Devleti’nde eksik rekabet şartlarından dolayı 37) 1929 Dünya Ekonomik Krizi aşağıdaki ülkelerden
fiyatlara müdahale edilmesi olarak tarif edilen narh sistemi hangisinde çıkmıştır?
klasik dönem Osmanlı ekonomisinde fiyat politikasına esas
teşkil etmiştir. A) İngiltere B) Almanya C) Fransa
Bu durumla Osmanlı Devleti’nin amaçları arasında D) Türkiye E) ABD
aşağıdakilerden hangisi SÖYLENEMEZ?
36
43) Tımar Sistemi’nin zamanla bozulmasıyla birlikte 47) 1923-1929 yılları arasında Türkiye’nin ithalatı,
güvenlik sorunu ortaya çıkmış, köylüler ve sipahiler ihracatının üzerinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde ortalama
toprakları bırakıp şehirlere göç etmişlerdir. her yıl 43,5 milyon dolarlık dışarıdan mal alınmıştır. İthalat
Yukarıda verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi yılda ortalama %26,8 oranında ihracattan fazla olmuştur.
söylenemez? İthalat ürünlerini; sanayi ürünleri ile şeker gibi temel tüketim
malları oluştururken, ihracat ürünlerini ise; kuru üzüm,
A) Eyalet ordusunun sayısı azalmıştır. pamuk, incir ve fındık gibi tarım ürünleri oluşturmaktaydı.
B) Çarpık kentleşme görülmeye başlamıştır. Yukarıda verilen metne bakarak aşağıdakilerden hangisi
C) Kırsal kesimde nüfus azalmıştır. söylenemez?
D) Tarım ürünlerinin fiyatı düşmüştür.
E) Taşrada güvenlik sorunu ortaya çıkmıştır. A) Ülkede fabrika sayısı yetersizdir.
B) İthalat nedeniyle dış ticaret açığı yaşanmıştır.
C) Hammadde ithal edilmektedir.
44) “Sık sık değişen mültezimlerin mümkün olduğu kadar D) İthal mala ihtiyaç duyulmaktadır.
fazla kâr sağlamak uğruna tahrip ettiği vergi kaynağını E) Tarım ürünleri ihraç edilmektedir.
canlandırmak ve devam ettirmek için mültezimliği sürekli
hâle getirmek gerekirdi.” diyen bir tarihçi aşağıdaki 48) Osmanlı Devleti’nde her türlü ürünün bulunduğu
sistemlerden hangisinden bahsetmektedir? ............................ değerli eşyaların satıldığı .....................
bulunurdu. Bunun yanında tek kalem ürünlerin üreticiler
A) Malikane Sistemi B) İltizam Sistemi tarafından getirildiği toptancı hali diyebileceğimiz
C) Narh Sistemi D) Tımar Sistemi ............................... vardı.
E) Pencik Sistemi Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden
hangilerinin getirilmesi doğru olur?
45) İltizam Sistemi, bir gelir kaynağını açık arttırma yoluyla A) kapan-bedesten-kapalıçarşı
bir süreliğine (3 yıl) bir özel şahsa satmak anlamına geliyordu B) bedesten-kapan-kapalıçarşı
ve ihaleyi alan kişiye mültezim adı veriliyordu. İlerleyen C) bedesten-kapalıçarşı-kapan
yıllarda, İltizam Sistemi’nin yayılışı ile birlikte devlet D) kapalıçarşı-kapan-bedesten
gelirlerinin çoğunu kontrol eden bir mültezim sınıfı ortaya E) kapalıçarşı-bedesten-kapan
çıkmıştır. Mültezimler, taşradaki etkinliklerini zamanla
artırmışlardır. XVIII. yüzyılda, bu mültezim topluluklarının
arasından, Ayan adı verilen zengin bir zümre ortaya çıkmıştır. 49) Türkiye Selçukluları yönetimi, Anadolu’da malları
Yukarıdaki metinden hareketle, İltizam Sistemi ile ilgili saldırıya uğrayan tüccarların zararlarını karşılamıştır.
olarak, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Bu politikanın aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu
söylenebilir?
A) Merkezî otorite güçlenmiştir.
B) Feodal yapıya benzer güçler ortaya çıkmıştır. A) Ticari canlılığı korumak
C) Mültezimler kontrol altına alınmak istenmiştir. B) Mimari eserleri korumak
D) Tımar Sistemi tamamen ortadan kalkmıştır. C) İnanç özgürlüğü sağlamak
E) Taşranın yönetimi Ayanlara bırakılmıştır. D) Ahilerin desteğini sağlamak
E) Yeni ticaret yolları oluşturmak
46) Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından söylenen; “Tam 50) Osmanlı mali yapısında vergiler, şer’i ve örfi olarak iki
bağımsızlık için şu prensip vardır. Millî egemenlik, iktisadi grupta toplanırdı.
egemenlik ile pekiştirilmelidir.” sözü ile açılan İzmir İktisat Bu vergi sistemi aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
Kongresi’nde, tam bağımsız bir ekonominin kurulması
doğrultusunda kararlar alınmıştır. A) Askeri gücün artırıldığının
Buna göre, B) Sosyal devlet anlayışının benimsendiğinin
I. Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması C) Din ve geleneklerin mali alanda belirleyici olduğunun
II. İthal malların vergisinin artırılması D) Çok uluslu toplum yapısına sahip olunduğunun
III. Aşar vergisinin kaldırılması. E) Geniş bir bölgede egemenlik kurulduğunun
uygulamalarından hangisi veya hangileri, Mustafa Kemal
Atatürk’ün sözü doğrultusunda gerçekleştirilmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
37
5
TÜRKLERDE EĞİTİM
ÜNİTE
.
TÜRKLERDE EĞİTİM GENEL TEST
6)
I. Türklerin halı, kilim dokumacılığında ileri gitmeleri
1) II. Madencilikte ileri giderek araç ve gereç yapmaları
– Çinlilerden gördükleri akupunkturu kullanmışlardır. III. Tahta oymacılığını geliştirerek matbaacılığa zemin
– Eczacılıkta ilerlemişler, bitkisel ve hayvansal ürünlerden hazırlamaları
ilaçlar yapmışlardır. gibi durumlar Türklerin hangi eğitim alanında ileri
– Tıp alanında en ileri olan Türk Devleti’dir. gittiğini göstermektedir?
Yukarıda bazı özellikleri verilen Türk Devleti
aşağıdakilerden hangisidir? A) Askeri Eğitim B) Dini Eğitim
C) Dini Eğitim D) Sanat Eğitimi
A) Köktürkler B) Avarlar C) Bulgarlar E) Örgün Eğitim
D) Uygurlar E) Peçenekler
4)
I. Tapo Kağan’ın Çince eserleri Türkçe’ ye tercüme ettirmesi 9) Aşağıdakilerden hangisi Türklerin bilimsel faaliyetlere
II. Eski Türk Devletleri’nde bilge unvanının kullanılması önem verdiklerini göstermektedir?
III. Uygurlara ait metinlerde bilgili insanın değerine vurgu
yapılması A) Yaylak ve kışlak yaşam tarzını benimsemeleri
Yukarıdaki bilgilere dayanarak ulaşılabilecek genel yargı B) Yerleşik hayata geçmeleri
aşağıdakilerden hangisidir? C) On iki Hayvanlı Türk Takvimi’ni yapmaları
D) Demiri işlemeleri
A) Tapo Kağan’ın Çin’i egemenliğine aldığı E) Töre hukukunu uygulamaları
B) Eski Türk Devletlerinde bilgi ve bilgeliğin en önemli
olduğu
C) Tarihte ilk yazılı metinlerin Uygurlara ait olduğu
D) Çinlilerin matbaacılıkta ileri gittikleri 10) Aşağıdakilerden hangisi Türk – İslam Devletleri
E) Bilgeliğin yalnız yöneticilere ait bir özellik olduğu Dönemi’nde yetişen bilim adamlarından DEĞİLDİR?
39
17) Medreselerden başarı ile mezun olanlara meslek ruhsatı
12) anlamına gelen “...............................” verilirdi.
I. İcazetname Yukarıda boş bırakılan bölüme aşağıdaki kavramlardan
II. Gedik hangisi getirilmelidir?
III. Mülazemet
IV. Danişment A) Atabey B) Müderris C) Fakih
V. Softa D) İcazetname E) Vakfiye
Yukarıdakilerden hangisi medreselerden başarı ile mezun
olanlara verilen bir nevi diplomadır?
14) Anadolunun ilk medresesi Tokat Niksar’da ...................... 20) Osmanlı Devleti’nde eğitim veren aşağıdaki
tarafından açılan ....................... Medresesi’dir. kurumlardan hangisi askeri eğitim kurumları dışında
Yukarıdaki cümlenin doğru tamamlanabilmesi için boş kalır?
bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri
getirilmelidir? A) Lonca B) Humbarahane C) Kılıçhane
D) Tüfekhane E) Tophane
A) Selçuklular – Karatay
B) Danişmentliler – Yağıbasan
C) Osmanlılar – Süleymaniye
D) Artuklular – Yakutiye
E) Danişmentliler – Cacabey 21) Osmanlı Devleti’nde halka mesleki eğitim veren
kurum aşağıdakilerden hangisidir?
40
30) 17. yüzyılda tarih, coğrafya, bibliyografya alanında
24) İlk Osmanlı medresesi .................... devrinde çalışmalar yapan, yazdığı eserlerle Osmanlı devlet
......................’te açılmıştır. yöneticilerine ıslahat yollarını gösteren Cihannüma ve
Yukarıdaki cümlenin doğru tamamlanabilmesi için boş Keşfüz–Zunun eseriyle ön plana çıkan bilgin
bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? aşağıdakilerden hangisidir?
31)
I. Softa: Orta düzeydeki medrese öğrencilerine verilen isim
25) Osmanlı Devleti’nde yabancı okullarla ilgili, II. İcazetname: Medreseleri bitirenlere verilen diploma
I. Yıkıcı faaliyetlere zemin hazırlamaları III. Muid: Müderrislerin yardımcısı
II. Osmanlı birliğini bozmaya çalışmaları IV. Danişment: Medrese hocası
III. Gayrimüslim halk arasında milliyetçiliği teşvik etmeleri V. Mülazemet: Atama için sıra bekleyen müderris ya da kadı
IV. Osmanlı Devleti’nin eğitim hayatına modern eğitim adayları
yöntemlerini getirmeleri Yukarıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
gibi durumlarından hangisi Osmanlı Devleti’ni olumlu
yönde etkilemiştir? A) I B) II C) III D) IV E) V
41
34) Osmanlı Devleti’nde harem ile ilgili aşağıdaki
bilgilerden hangisi YANLIŞTIR? 39) Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi’nde
getirilen yenilikler arasında YER ALMAZ?
A) Padişah ailesinin ve hizmetlilerin kaldığı bölümdür.
B) Buradaki eğitimle kalfa ve dadılar ilgilenir. A) Rüştiye sayısının artırılması
C) Harem aynı zamanda cariye ve hizmetlilerin eğitim aldığı B) Eğitimde yeni öğretim yöntemlerinin benimsenmesi
yerdir. C) Eğitim işlerinin “Maarifiumumiye Nezareti”ne
D) Haremde okuma – yazma ve dini eğitimin yanı sıra sanat bağlanması
dersleri de veriliyordu. D) Matbaanın kurulması
E) Haremin sorumlusu veziriazamdır. E) Eğitim Meclisi’nin kurulması
A) Sultaniler B) İdadiler
C) Encümenidaniş D) Rüştiyeler
37) Osmanlı Devleti’nde bilimsel alanda önemli gelişmeler E) Mektebiiptida
yaşanırken Avrupa’da Kopernik (1473 – 1543) dünyanın
kendi ekseni ve Güneş etrafında döndüğü gerçeğini Hristiyan
taassubundan dolayı gizliyordu. İtalyan Galile (1564 – 1642)
düşüncelerinden dolayı Engizisyon Mahkemeleri’nde
yargılanıyordu. Bir başka İtalyan bilim adamı Bruno Güneş 42) 15 Temmuz 1921’ de Ankara’da Milli Eğitim Şurası
sistemleriyle ilgili görüşlerinden dolayı Roma Engizisyon toplandı. Aynı günlerde Yunan Ordusu büyük kuvvetlerle
Mahkemesi’nce idam edildi. Ankara’ya doğru saldırıya geçmişti.
Buna göre; Savaşın en sıkıntılı dönemlerinde eğitimle ilgili bir
I. Avrupa’da bilimsel çalışmalara izin verilmediği toplantının yapılması aşağıdakilerden hangisinin bir
II. Osmanlı Devleti’nde bilimsel gelişmelerin yaşandığı göstergesidir?
III. Bilimsel gelişmelerin savaş sebebi olduğu
durumlarından hangilerine ULAŞILAMAZ? A) Ordu için subay yetiştirildiğinin
B) Savaşın değerlendirmesinin yapıldığının
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Halifeliğin kaldırıldığının
D) I ve II E) II ve III D) Gerçek kurtuluşun eğitimle olacağına inanıldığının
E) Milli Cemiyetlerin kurulduğunun
43)
38) Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi mesleki I. Köktürk Alfabesi
eğitim veren okullar arasında YER ALMAZ? II. Arap Alfabesi
III. Lâtin Alfabesi
A) Darulmuallimin B) Islahhane IV. Uygur Alfabesi
C) Lisan Mektebi D) Sıbyan Mektebi Türkler yukarıdaki alfabeleri aşağıdaki hangi sıraya göre
E) Sanayi Mektebi kullanmışlardır?
42
48) Aşağıdakilerden hangisi “Tevhiditedrisat Kanunu” ile
getirilen yeniliklerden DEĞİLDİR?
44) Türkiye Cumhuriyeti Dönemi’nde 1 Kasım 1928’ de
aşağıdaki inkılaplardan hangisi gerçekleşmiştir? A) Eğitimde ikilikler ortadan kaldırıldı.
B) Yabancı Okulların ders programlarına Türkçe dersi
A) Lâtin Alfabesi’nin kabulü konuldu.
B) Tevhiditedrisat Kanunu C) Yabancı Okulların zararlı faaliyetleri engellenmeye
C) Maarif Teşkilâtı Hakkında Kanun çalışıldı.
D) Türk Dil Kurumu’nun açılması D) Din uzmanları yetiştirmek için üniversitede bir ilahiyat
E) İstanbul Üniversitesi’nin açılması fakültesi açılması kararı alındı.
E) Latin Alfabesi’ne geçildi.
45) “İyi bir komutan olmasının yanında iyi bir eğitimci olan
.................... disipline, ciddiyete, bedeni güce ve ilerlemeye 49) Yabancı Okullara Türk kanunlarına ve diğer
dayanan bir eğitim anlayışını savunmuştur. Eğitim alanında okulların bağlı bulunduğu tüzük ve yönetmeliklere uyma
küçük tiyatro oyunlarından oluşan bir kitap hazırlamanın zorunluluğu aşağıdaki gelişmelerden hangisiyle
yanında, doğuda savaşların yetim bıraktığı çok sayıda çocuk sağlanmıştır?
için çeşitli meslekler öğrenmelerini sağlayan okullar
açmıştır.” A) Lozan Antlaşması
Yukarıda boş bırakılan bölüme aşağıdaki devlet B) Mudanya Ateşkesi
adamlarından hangisi getirilirse doğru olur? C) Montrö Boğazlar Sözleşmesi
D) Ankara Antlaşması
E) Londra Konferansı
A) İsmet İnönü B) Kazım Karabekir
C) Rauf Orbay D) Kazım Özalp
E) Adnan Adıvar
47)
– Eğitimin demokratik, milli, laik, çağdaş bir kimliğe
kavuşması
– Eğitim sisteminin devlet güvencesi altına alınması
– Çağdaş olmayan derslerin programdan çıkarılması
– İlköğretimin zorunlu hale getirilerek devlet tarafından takip
edilmeye başlanması
Yukarıdaki gelişmeler aşağıdaki hangi kanunla
gerçekleşmiştir?
43
6
TÜRKLERDE SANAT
ÜNİTE
.
TÜRKLERDE SANAT GENEL TEST 6) Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya Uygarlığı’nı
oluşturan kültürlerden DEĞİLDİR?
1) İlk Türk Devletleri’nin tarihi incelendiğinde Hunlar ve A) Anav kültürü B) Andronova kültürü
Köktürkler Dönemi’nde saray, tapınak gibi büyük mimari C) Karasuk kültürü D) Afenesyevo kültürü
eserlere rastlanmaz. Ancak Uygurlardan itibaren kasabalar ve E) İskit kültürü
şehirlerde tapınaklar ve saraylar kurulmuştur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi SÖYLENEMEZ?
2)
Kurgan: İlk Türk Devletleri
Kümbet: Türk – İslam Devletleri 8) Hunlar ve Köktürklerde taşınabilir sanat eserleri ortaya
Türbe: Osmanlı Devleti çıkarken Uygurlarda ise farklı eser tipleri ortaya çıkmıştır.
Yukarıdaki bilgiler aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir? Uygurlarda farklı eser tipleriyle karşılaşılmasının en
önemli sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hukuk B) Yazılı metinler
C) Mezar mimarisi D) Kültür A) Sanata önem vermeleri
E) Eğitim B) Yerleşik hayata geçmeleri
C) Göçebe yaşamaları
D) Savaşçı bir toplum olmaları
E) Çinlilerle anlaşmaları
3) 1949 yılında Altay Dağı’nın eteklerinde buzullar arasında
kalmış bir kurgan ortaya çıkarıldı. Dünyanın bilinen ilk halısı
olarak kabul edilen ........................ üzerindeki pars damgası
ile at, eyer ve pantolonlu süvari resimleri günümüze kadar 9) Uygurların;
bozulmadan gelebilmişlerdir. I. Çin ile ticaret yapmaları
Yukarıdaki metinde boş bırakılan bölüme II. Ötüken ve çevresinde kurulmaları
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? III. Yönetimde kut anlayışını benimsemeleri
IV. Hukukta törenin esas alınması
A) Gördes halısı B) Isparta halısı V. Tapınak, saray ve evler yapmaları
C) Pazırık halısı D) Uşak halısı özelliklerinden hangisi, kendinden önceki Türk
E) Milas halısı Devletleri’nde GÖRÜLMEZ?
A) I B) II C) III D) IV E) V
4)
I. Balbal
II. Kurgan
III. Kümbet 10) Türk resim sanatına en büyük katkıyı sağlayan devlet
Yukarıdakilerden hangisi ilk Türk Devletleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisidir?
DEĞİLDİR?
A) Hunlar B) Uygurlar C) Köktürkler
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Türgişler E) Avarlar
D) I ve II E) II ve III
45
16) ...................... Orta Asya’daki eski Türk mezarlarına
12) Orta Asya Türk devletlerinde sanat, ilk dönemlerde süs verilen ad. Genelde devlet yöneticisi olanlar için
eşyaları, çadır süslemeleri, koşum takımları gibi yapılmışlardır. Tahtalarla, bazen de taşlarla çevrili mezar
malzemelerden oluşurken, ilerleyen dönemde kalıcı sanat odalarının üstüne bir metre ile yetmiş metre arasında toprak
eserlerinin bir göstergesi olan tas işçiliğinin güzel örnekleri yığılmasıyla oluşturulur. Asıl mezar odası bazen dikdörtgen,
verilmeye başlanmıştır. bazen kare veya oval olabiliyordu. Cesedin bulunduğu yere
Yaşanan bu değişimin temel nedeninin aşağıdakilerden bazen doğrudan ulaşılabiliyor bazen de bu oda altta yer
hangisi olduğu söylenebilir? alıyordu. Ceset odasının döşemesi ağaç kütükleri ve kalastan
yapılıyordu. Cesetlerin başı doğuya çevrilmiş olur ve cesetler
A) Ekonomik faaliyetler sonucunda toplumsal zenginliğin eşyaları ile birlikte gömülürdü.
artırılması Yukarıda boş bırakılan bölüme aşağıdakilerden hangisi
B) Göçebe yasam yanında yerleşik yasam biçiminin getirilirse doğru olur?
yaygınlaşmaya başlaması
C) Türk boy alışkanlıklarının sürdürülmeye çalışılması A) Kurgan B) Çadır C) Balbal
D) İpek Yolu üzerinde denetim sağlanmaya çalışılması D) Yuğ E) Tamu
E) Türk toplulukları arasında Gök Tanrı inancının yaygın
olması
46
20) Türkler İslam’ı kabullerinden sonraki dönemde atalarının 24) Aşağıdakilerden hangisi Türk – İslam mimarisinde
mezarlarına ciddi önem vermiş, böylece Türklerin kurgan adı kullanılan kavramlardan DEĞİLDİR?
verilen mezar sanatları Müslümanlıktan sonra da devam
etmiştir. A) Eyvan B) Stupa C) Revak
Buna göre, D) Portal E) Kemer
I. Türklerde İslam’dan sonra da eski sanat anlayışlarının
etkisi sürmüştür. NOT:
II. Türkler İslam’ı kabul sürecinde milli benliklerini Türk – İslam Mimarisinde Kullanılan Bazı Kavramlar
korumakta zorlanmıştır. Eyvan: Üç tarafı ve üstü kapalı, bir tarafı avluya ya da diğer
III. Türklerde kurgan olgusu İslam’la birlikte görülmeye bir mekana açılan bölüm.
başlanmıştır. Revak: Yapının ön yüzünde bir kemer dizisi ile dışa açılan
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? üstü örtülü uzunlamasına mekan.
Portal: Ana kapı, taç kapı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Avlu: Bir yapının veya yapı grubunun ortasında kalan üstü
D) I ve II E) I ve III açık, duvarla çevrili alan
Kemer: İki sütun veya ayağı birbirine bağlayan mimari öge
22) Tolunoğulları Devleti’nin Türk kurucusu Ahmet Bin A) Kervansaraylar B) Saraylar C) Evler
Tolun 877 yılında Kahire’de kendi adına bir cami yaptırmış, D) Köşkler E) Medreseler
caminin dış duvarına çok sayıda pencere açtırarak Abbasi
camilerinin kaleyi andıran görüntüsünden ayrılmıştır.
Tolunoğullarında görülen bu durum aşağıdakilerden
hangisinin göstergesidir? 27)
I. Portal Ana kapı, taç kapı
A) Cami mimarisinde yeni bir anlayışın hayata geçirildiğinin II. Revak Üç tarafı ve üstü kapalı, bir tarafı avluya ya
B) Türk camilerinde görüntüye yeterince önem da diğer bir mekâna açılan bölüm
verilmediğinin III. Kemer İki sütun veya ayağı birbirine bağlayan
C) Tolunoğullarında mimari anlayışın yeterince mimari öge
gelişmediğinin
D) Tolunoğullarında sosyal devlet anlayışı görüldüğünün Yukarıdaki tabloda Türk – İslam mimarisinde kullanılan bazı
E) Halkı ekonomik düzeyinin yüksek olduğunun kavramlar eşleştirilmiştir.
Yukarıdaki kavramlardan hangisinin açıklaması
YANLIŞTIR?
23)
I. Gazneliler A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
II. Osmanlılar D) I ve II E) II ve III
III. Selçuklular
IV. Harzemşahlar
V. Memlükler
Türk-İslam dünyasının essiz eserleri arasında yer alan 28) Osmanlı Devleti’nde XVIII. yüzyılda yaşamış en
Taç Mahal’in planı ve uygulaması hangi yukarıdaki önemli minyatür ustası aşağıdakilerden hangisidir?
topluluklardan hangisine mensup mimarlar tarafından
gerçekleştirilmiştir? A) Matrakçı Nasuh B) Hattat Osman
C) Itri D) Levni
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Naima
47
34)
29) Osmanlı sanatının erken dönemdeki en belirgin özelliği, I. Çini
nakkaşların hazırladığı desenlerin, saraya bağlı sanatçılar II. Tezhip
tarafından tezhipten madene, çiniden seramiğe, kumaştan III. Minyatür
halıya kadar tüm eserlerde uygulanması ile desen birliğinin IV. Heykel
sağlanmış olmasıdır. V. Hat
Bu bilgiye bakılarak aşağıdakilerden hangisine Yukarıdaki sanat dallarından hangilerinin Osmanlılarda
ulaşılabilir? geliştiği ve bu anlamda önemli eserler verildiği
SÖYLENEMEZ?
A) Osmanlılar ilk dönemlerde ortak bir üslup geliştirmiştir.
B) Osmanlılar özgün bir sanat anlayışı geliştirememiştir. A) I B) II C) III D) IV E) V
C) Osmanlılar büyük oranda Selçuklu etkisi altında kalmıştır.
D) Osmanlılarda ilk dönemlerde sanat çalışmaları geri planda
tutulmuştur.
E) Osmanlı sanatı Türk geleneklerinden kopuk biçimde
gelişmiştir. 35) Lâle Devri, Osmanlı Devleti’nin birçok alanda Avrupa’yı
örnek aldığı dönemdir.
Aşağıdakilerden hangisi Lâle Devri’nde Avrupa’dan
alınan mimari tarzdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
48
45) Aşağıda Osmanlı Dönemi’ne ait bazı eserler ve
39) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde el günümüzdeki karşılıkları eşleştirilmiştir. Hangisi yanlış
yazması kitapları süsleme sanatına verilen addır? eşleştirilmiştir?
49
49) Atatürk'ün gerçekleştirdiği yeniliklere bakıldığında hiçbir
şeyin rastlantısal olmadığı görülmektedir. Bu dönemde kültür
ve sanat alanında gerçekleştirilen işler, çağdaş bir toplum
oluşturmada kültürün temel alındığının kanıtlarıdır.
Bu bilgiye bakılarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
50
7
TÜRKLERDE SPOR
ÜNİTE
.
TÜRKLERDE SPOR GENEL TEST 6) “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yeniçeriler, Sipahiler ve
Osmanlı Padişahları tarafından Cenk Sanatı talimi ve spor
olarak yapılan bir tür kılıç kalkan oyunudur.”
1) Tanımı verilen oyun aşağıdakilerden hangisidir?
I. Bilinen ilk futbol takımı Galatasaray’dır.
II. Cuma ligi adı altında müsabakalar düzenlenmiştir. A) Beyge B) Çöğen C) Tepük
III. İngiliz ve Rumlar tarafından da takımlar kurulmuştur. D) Matrak E) Tomak
Verilenlerden hangileri Osmanlı Dönemi’nde Futbol ile
ilgili doğru bir bilgidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 7) Aba, şalvar ve kuşak gibi türleri olan spor dalı
D) II ve III E) I, II ve III aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
52
11) Osmanlı Devleti’nde beden eğitimi ve spor daha çok ders
olarak değil talim olarak yer almıştır.
Yukarıdaki metinde Osmanlı Devleti’nde spor ile ilgili
anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A) Spor eğlendirir.
B) Spor sakatlanmalara neden olur.
C) Spor sağlıklı yaşamamızı sağlar.
D) Spor mücadele ruhunu geliştirir.
E) Spor zihinsel gelişime de katkı sağlar.
53
TÜRKLERDE DEVLET TÜRKLERDE HUKUK
1 E 26 C 51 A 76 C 101 A 1 C 26 E 51 A
2 E 27 D 52 B 77 D 102 A 2 B 27 C 52 C
3 A 28 A 53 D 78 A 103 D 3 B 28 C 53 C
4 A 29 B 54 C 79 D 104 B 4 D 29 D 54 D
5 A 30 D 55 B 80 D 105 D 5 E 30 E 55 D
6 C 31 B 56 C 81 E 106 C 6 B 31 D 56 A
7 B 32 D 57 A 82 D 107 C 7 B 32 A 57 D
8 D 33 D 58 C 83 D 108 E 8 A 33 C
9 E 34 D 59 D 84 A 109 C 9 E 34 C
10 C 35 A 60 E 85 C 110 D 10 E 35 A
11 A 36 D 61 C 86 B 111 D 11 C 36 B
12 B 37 D 62 E 87 D 112 D 12 D 37 B
13 B 38 E 63 B 88 C 113 D 13 A 38 D
14 C 39 C 64 E 89 D 114 D 14 C 39 A
15 B 40 B 65 D 90 E 115 E 15 C 40 E
16 C 41 A 66 A 91 D 116 B 16 B 41 D
17 C 42 B 67 A 92 C 17 D 42 C
18 B 43 C 68 B 93 C 18 A 43 E
19 A 44 C 69 D 94 D 19 A 44 B
20 D 45 D 70 B 95 B 20 E 45 D
21 A 46 A
21 C 46 E 71 B 96 A
22 D 47 D
22 A 47 B 72 E 97 E
23 B 48 D
23 C 48 E 73 E 98 D
24 B 49 B
24 C 49 E 74 E 99 E
25 E 50 A
25 E 50 C 75 A 100 B
TÜRKLERDE EKONOMİ
TÜRKLERDE TOPLUM
1 B 26 B
1 E 26 A 51 E 76 C
2 D 27 A
2 C 27 C 52 C 77 A
3 E 28 C
3 C 28 B 53 E 78 A
4 C 29 D
4 A 29 D 54 A 79 B
5 A 30 D
5 B 30 A 55 D 80 E
6 C 31 A
6 C 31 D 56 A
7 B 32 D
7 A 32 A 57 B
8 C 33 D
8 B 33 E 58 E
9 C 34 B
9 E 34 C 59 B
10 D 35 C
10 B 35 E 60 A
11 A 36 B
11 C 36 B 61 A
12 B 37 E
12 B 37 C 62 A
13 D 38 D
13 D 38 D 63 E
14 E 39 D
14 A 39 D 64 C
15 A 40 E
15 C 40 C 65 D
16 A 41 A
16 A 41 C 66 B
17 C 42 C
17 D 42 D 67 B
18 C 43 D
18 B 43 E 68 D
19 A 44 A
19 C 44 C 69 A
20 C 45 B
20 C 45 C 70 E
21 E 46 C
21 C 46 B 71 E
22 B 47 C
22 A 47 B 72 D
23 E 48 E
23 B 48 E 73 C
24 D 49 A
24 A 49 C 74 D
25 D 50 C
25 A 50 B 75 A
54
TÜRKLERDE EĞİTİM TÜRKLERDE SPOR
1 D 26 E 1 E
2 B 27 D 2 B
3 A 28 E 3 C
4 B 29 B 4 E
5 A 30 D
5 E
6 D 31 D
6 D
7 C 32 A
8 E 33 B 7 C
9 C 34 E 8 D
10 B 35 C 9 A
11 D 36 E 10 C
12 A 37 C 11 C
13 E 38 D 12 B
14 B 39 D 13 E
15 A 40 B
16 E 41 C
17 D 42 D
18 E 43 D
19 D 44 A
20 A 45 B
21 C 46 C
22 D 47 C
23 B 48 E
24 A 49 A
25 D 50 C
TÜRKLERDE SANAT
1 A 26 B
2 C 27 B
3 C 28 D
4 C 29 A
5 D 30 E
6 E 31 B
7 C 32 A
8 B 33 E
9 E 34 D
10 B 35 B
11 A 36 C
12 B 37 B
13 E 38 C
14 D 39 A
15 A 40 C
16 A 41 B
17 C 42 E
18 E 43 B
19 B 44 B
20 A 45 C
21 D 46 D
22 A 47 C
23 B 48 E
24 B 49 A
25 E 50 E
55