Punë Laboratori Nr.

6
Tema: Zgjidhja e ekuacioneve diferenciale në ambjentin Simulink

1. Ndërtoni një model në Simulink i cili zgjidh ekuacionin diferencial:

dx
 4 x  2  sin 3t me kushte fillestare x(0)  0 .
dt

Command Window

>> [t,x]=sim('edifr1');
>> plot(t,x)
>> grid on

1
 2. Qarku RC i lidhur në seri i treguar në figurën e mëposhtme ushqehet nga një burim
tensioni vs .Vlera e rezistencës është R  50 dhe kapaciteti C  0.001 F . Ekuacioni
diferencial i cili përshkruan përgjigjen e qarkut është:

dvc 1 1
 vc  vs
dt RC RC

Ku vc është tensioni në kondesator. Fillimisht, vs  0 dhe më pas për t  0 tensioni i

burimit ndryshon. Përcaktoni përgjigjen e qarkut për rastet e mëposhtëme:

a) vs  10V për t  0
b) vs  10sin(2  50  t )V për t  0

a) vs  10V për t  0

Command Window

>> R=50;C=0.001;
>> [t,vC]=sim('RC');
>> plot(t,vC)
>> grid on

2
 b) vs  10sin(2  50  t )V për t  0

Command Window

>> [t,vC]=sim('RC1');
>> plot(t,vC)
>> grid on

3
3. Qarku RL i lidhur në seri i treguar në figurën e mëposhtme ushqehet nga një burim
tensioni v(t )  10sin(150t ) .Vlera e rezistencës është R  10 dhe induktiviteti L  1H .
Ekuacioni diferencial i cili përshkruan përgjigjen e qarkut është:

di
L  RiL  10sin(150t )
dt

Ku iL është rryma që qarkullon në bobinë. Fillimisht, v(t )  0 dhe

më pas për t  0 tensioni i burimit ndryshon. Përcaktoni përgjigjen
e qarkut.

4
R=10;L=1; % Caktimi i vlerave për variablat.
[t,iL]=sim('RL1'); % Thirrja e modelit të ndertuar në simulink
% i cili përdor parametrat e përcaktuara më sipër,
% dalet janë koha dhe rryma.
plot(t,iL) % Ndërtohet grafiku dy-dimensional
grid on % Shtonë rrjet koordinativ në figurë.
title('Grafiku i varesisë së rrymës nga koha') % Vendoset titulli mbi figurë.
xlabel('Koha(s)') % Emërtohet boshti i abshisave
ylabel('Rryma(A)') % Emërtohet boshti i ordinatave.

4. Ndërtoni dy modele në Simulink që zgjidhin ekuacionet diferenciale të mëposhtme:

d 2x dx
a) 2
 5  9 x  1 me kushte fillestare: x(0)  x '(0)  0.
dt dt
d 2x dx
b) 2
 5   6  x  0 me kushte fillestare: x (0)  3 dhe x '(0)  3
dt dt

5
 d 2x dx
a) 2
 5  9 x  1 me kushte fillestare: x(0)  x '(0)  0.
dt dt

Command Window

>> [t,x]=sim('edif2');
>> plot(t,x(:,1))
>> grid on

6
 d 2x dx
b) 2
 5   6  x  0 me kushte fillestare: x (0)  3 dhe x '(0)  3
dt dt

Command Window

>> [t,x]=sim('dif2');
>> plot(t,x(:,1))
>> grid on

7
5. Ndërtoni një model në Simulink i cili zgjidh ekuacionin diferencial:
d 4x d 3x d 2x
2 4  3  3 2  x  sin(2  50  t ) ku x është dalja e modelit ndërsa sinjali
dt dt dt
sinusoidal është hyrja në model. Kushtet fillestare janë: x(0)  x '(0)  x ''(0)  x '''(0)  0.
Të ndërtohet modeli duke përdorur bllokun:

a) State-Space
b) Integrator

a) State-Space

Ekuacioni diferencial është i rendit te katërt kështu do të përcaktohen 4 variabla gjendje

të cilat do te përdoren në 4 ekuacione gjendje të rendit të parë.


x1  x2

x2  x3

x3  x4
d4y  a a a a 1
4
 x4   0 x1  1 x2  2 x3  3 x4  u (t )
dt a4 a4 a4 a4 a4

Në formë matricore
   0 0 
 x1  
1 0 0 
  x1   
    0 0 1 0    0 
 x2   x2
   0 0 0 1     0  u (t )
 x3   a0   x3   
a1 a2 a3     1 
      
a4   4   a4 
x
 x 4   a4 a4 a4

Në formë kompakte shkruhet:


x  Ax  Bu
y  Cx  Du

8
    0 0 
 x1  
1 0 0 
  x1  0 
    0 0 1 0  x 

x   
x   2  ,  0 1  , x    , B   0  dhe u  u (t )
2
0 0
 x3 
 x3   a0 a3 

 
 
    
a1

a2
 1
a4   x4 
 a4 
 x 4   a4 a4 a4

Prej këtej dalja është përcaktuar si:

y(t )  x1

 x1 
x 
y  [1 0 0 0]    0 u (t )
2
 x3 
 
 x4 

Command Window

>> a0=1;a1=0;a2=3;a3=1;a4=2;x0=[0 0 0 0];

>> [t,x]=sim('edifr4');
>> plot(t,x(:,1))
>> grid on

9
 b) Integrator

Command Window

>> a0=1;a1=0;a2=3;a3=1;a4=2;x0=[0 0 0 0];

>> [t,x]=sim('edr4');
>> plot(t,x(:,1))
>> grid on

10
11