Kujdesi infermjeror në sëmundjet e skoliozës dhe të kifozës

Shtrembërimet e shtyllës kurrizore janë Skolioza dhe Kifozat e në rastet e

kombinimit të tyre kemi Kifozoskoliozat .
Skoliozë quhet deformimi i shtyllës kurrizore në formën e gërmës " S "
.Skoliozat ndahen në dy grupe
Funksionale
Strukturale

Skolioza funksionale karakterizohet nga një kurbë masive në formën e germës

C .Kurbat janë të përkulshme dhe kur pacienti shtrihet zhduken .Nga vetë fjala
funksionale nuk lidhen me patollogji të shtyllës kurrizore por me patollogji
jashtë saj si psh (skolioza e shkollarëve) ,luksacioni koksofemoral kongenital I
pamjekuar I njëanshëm ,herniet diskale lumbare etj .
Skoliozat strukturale karakterizohen nga kombinim kurbash të ngurta dhe me
rotacion të vertebrave ndaj të njëjtit bosht .Rotacioni I transmetohet brinjëve
dhe shkakton asimetri të theksuar të kafazit të toraksit duke formuar
kifoskoliozë .Në raste të rënda organet e toraksit dhe të barkut pësojnë
zhvendosje dhe shtypje të theksuar .
Duke u zvogëluar përmasat e kraharorit shpesh sjellin çrregullime zemër -
mushkëri me pasoj vdekje të parakohshme.Kurbat e rënda skoliotike mund të
shtypin radikset nervore dhe të shkaktojn neoralgji të forta ose pareza apo
paraliza spastike hemi apo paraplegjike.Shkaqet mund të jen të ndryshme dhe
shpesh lidhen me defektet kongenitale ,pasoja rakitike .Në më shumë se 80% të
rasteve etiologjia mbetet ende e panjohur prandaj dhe quhet skolioza
idiopatike.Dallojmë tre forma të skoliozave idiopatike:Infantile ,juvenile dhe
adoleshente.
Skoliozat infantile zhvillohen midis lindjes dhe moshës 3 vjeç më shpesh tek
djemtë shumica korigjohen pa ndonjë trajtim dhe një pjesë mund të japin kurba
torakale të majta të rënda dhe janë me prognozë të keqe .
Skoliozat juvenile zhvikllohen midis moshës 4-10 vjeç janë torakale të djathta
dhe prekin njësoj dy sekset .
Skoliozat adoleshente zhvillohen midis moshës 11-18 vjeç ,më shum prek
vajzat janë me kurba të dyfishta torakale e lumbare .
Kurbat mund të jen :torakale ,torakolumbare ,lumbare ,dhe kurbë e dyfishtë .(fig
15 fq146)
Egzaminimi I tyre bëhet zhveshur dhe një rol të rëndësishëm ka egzaminimi
radiologjik
 pamja nga jashte
dhe ro grafi toraxi

Kifoza (Kyphosis)

Kifozë quhet deformimi që vjen nga kurbimi patologjik antero-posterior I

kolonës me konveksitet nga prapa .
Nga ana e jashtme dallojmë dy lloje kryesore të kifozës :
a-Kifozë rotunde karakterizohet nga një kurbë e rregullt ku vertebrat perkulen
në mënyrë të njëtrajtshme .
b-Kifozë angulare ose e mprehtë ku vertebrat përkulen në mënyrë akute në
nivelin e një ose dy vertebrave në ktë nivel është dhe këndi kifozik .
Kifozat sipas shkaqeve I kemi : të lindura ,rrakitike ,traumatike ,
inflamatore etj (kjo e fundit po të diagnostikohet herët dhe mjekohet në
mënyrë të përsosur parandalimi është plotësisht I mundshëm )
Mënyrat e trajtimit: kemi një prognozë të mirë kur diagnostikohen herët dhe
kemi një trajtim të menjëhershëm .Mund të përdoret trajtimi me korse të
posaçme për to dhe në shum raste përdoret tajtimi me korse gipsi si dhe
ndërhyrje kirurgjikale spondilodezë (fiksator metalik ) .

Diagnozat infermjerore
  Frikë dhe ankth I familjarëve lidhur me ndryshimet fizike të fëmijës
 Gjëndje stresi lidhur me kohën e pritjes së përgjigjies së analizës .
 Mungesa e njohurive për mënyrën e trajtimit
 Alternim I komfortit lidhur me imobilizimin .
 Frikë dhe ankth në rastet operatore lidhur me rezultatin .

Ndërhyrjet infermjerore

Përveçë anës mjekësore dhe personeli infermjeror ka një rëndësi të madhe

.Rëndësia fillon që me anën e pregaditjes së familjarit nga ana psikologjike dhe
të pacientit kur është I vetëdishëm .I shpjegohot mënyra e aplikimit të gipsit
dhe rëndësia (rroli)që luan për përmirësimin dhe shërimin e sëmundjes
,kohëzgjatjen e mbajtjes së korsesë dhe anomalitë që mund të vijnë si pasojë e
mos trajtimit .Për imobilizimin e skoliozës me korse gipsi duhet të ndiqet një
teknikë rigoroze e cila konsiston me :zhveshjen e pacientit gjithmonë në prani të
mjekut ortoped ,shënimi I pikës kulminante të kurbës ,fiksimin e duarve të
pacientit në tavolinë ose në mbështetësen e karriges ,këshillohet mbajtja e trupit
në pozicionin korrekt .Por para së gjithash për të gjithë masat e përmendura më
lart tekniku I gipsit duhet t'I shpjegojë proçedurën e lart përmendur dhe mjedisi
ku do të kryhet duhet të jetë I ngrohtë ,I ndriçuar mirë ,pa zhurma dhe me
personelin e duhur për këtë proçedurë .Pasi sigurohen këto kushte dhe pacienti
është I mirinformuar ,vendoset një shtresë e hollë pambuku deri në nivelin e
kurbës .Korseja realizohet me dy kohë që nënkupton :si fillim presim sa të
ngrijë pjesa e parë e gipsit deri në nivelin e kurbës ,pastaj bëjmë korigjimin dhe
vendosjen e shtresës tjetër sipër .Kohëzgjatja e mbajtjes së gipsit varet nga
ecuria e gjëndjes ,si dhe koha e diagnostikimit dhe vendoset nga mjeku
ortoped .Në rastet e kifozave gipsi vendoset po me dy seanca radhazi por kurba
është gjithmon mbrapa dhe në pjesën e perparme vendoset deri lart duke shtyrë
sa më mbrapa ,porositet pacienti që ta mbushë me pambuk sa herë që të
lirohet .Në rastet e kifoskoliozave korigjohen kurbat në kifozë dhe në
skioliozë .Pacienti duhet të tregoj një kujdes të veçantë ne mirëmbajtjen e gipsit
pastër,të evitojë lagështirën të bëjë kujdes ne parandalimin e dekubitueseve
veçanërisht në vendin e kurbës ,ku vendoset më shumë pambuk.Porositet
pacienti që në rastë se ndjen lirshmëri të gipsit duhet të paraqitet pranë
shërbimit për ndrrimin e tijë .Porositen veçanërishtë moshat e reja që e kanë të
turpshme mbajtjen e korsesë që të mos bëjnë heqjen e ndonjë pjese ,por ta
mbajnë të mbuluar me rroba qoftë dhe në periudhë vere .Vazhdojmë me rastet e
interventit kirurgjikal që sa thamë më sipër arrihen me fiksimin e tyre me
fiksator ,ku si pozitivitet i sëmundjes është drejtimi I kolonës por eleminohen
lëvizjet normale të saj .Përgjegjsia infermjerore në këtë rast qëndron në
pregaditjen preoperatore të pacientit nga ana psikologjike dhe morale .Kujdes I
veçantë tregohet dhe në periudhën postë operatore që fillon me :transportimin e
të sëmurit në pavion ,vendosjen në krevat të rregulluar dhe të përshtatshëm në
pozicionin e duhur ,zbatimi I terapisë me rigorozitet ,kujdesi për plagën si dhe
ushtrimet përkatëse per parandalimin komplikacioneve të mundshme .

skolioz dhe kifoz

interventi kolones

Rezultatet e pritëshme

 Familjarët paraqesin ulje të ankthit pas marrjes së informacioneve lidhur

me sëmundjen e fëmijës .
 Janë në gjendje të kuptojnë rëndësinë e trajtimit dhe ta interpretojnë atë .
 Rritje të komfortit nëpërmjet ndryshimit të her pas hershëm të pozicionit
dhe përdorimit të pajisjeve të përshtatshme (dyshekë pneomatik ,ujë etj).
 Në përgjithësi sëmundja paraqet prognozë të mirë dhe pa komplikacione
për të ardhmen .