Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikasiyam na Baitang

Unang Markahan – Modyul 3: Kabutihang Panlahat Para sa Maayos at Matatag

na Lipunan
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi ang sinuman sa anumang akda ng Pamahalaan ng
Pilipinas. Gayunpaman, kailangan na may pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
malikom ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anumang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga
orihinal na may-akda.

Walang anumang bahagi ng nilalaman nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Dibisyon ng Lungsod ng Pasig.

Komite sa Pagsulat ng Modyul

Manunulat: Joel V. Rafal
Editor: Leilani C. Lucero at Victor M. Javeña, Ed.D.
Tagasuri: Perlita M. Ignacio, RGC,PhD.
Tagaguhit: Joel V. Rafal
Tagalapat:
Tagapamahala: Ma. Evalou Concepcion A. Agustin
OIC-Schools Division Superintendent
Aurelio G. Alfonso EdD
OIC-Assistant Schools Division Superintendent
Victor M. Javeña EdD
Chief, School Governance and Operations Division and
OIC-Chief, Curriculum Implementation Division

Education Program Supervisors

Librada L. Agon EdD (EPP/TLE/TVL/TVE)

Liza A. Alvarez (Science/STEM/SSP)
Bernard R. Balitao (AP/HUMSS)
Joselito E. Calios (English/SPFL/GAS)
Norlyn D. Conde EdD (MAPEH/SPA/SPS/HOPE/A&D/Sports)
Wilma Q. Del Rosario (LRMS/ADM)
Ma. Teresita E. Herrera EdD (Filipino/GAS/Piling Larang)
Perlita M. Ignacio PhD (EsP)
Dulce O. Santos PhD (Kindergarten/MTB-MLE)
Teresita P. Tagulao EdD (Mathematics/ABM)

Inilimbag sa Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon – Pambansang Punong Rehiyon

 Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig

Edukasyon sa
Pagpapakatao
9
Unang Markahan
Modyul para sa Sariling Pagkatuto
Kabutihang Panlahat Para sa Maayos at
Matatag na Lipunan
Paunang Salita

Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Edukasyon sa Pagpapakatao 9 ng
Modyul para sa araling Kabutihang Panlahat Para sa Maayos at Matatag na
Lipunan!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang idinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa Tanggapan ng mga Paaralan ng Sangay-Lungsod Pasig na
pinamumunuan ng Nanunuparang Pinuno-Tanggapan ng Pansangay na
Tagapamanihala, Ma. Evalou Concepcion A. Agustin, sa pakikipag-ugnayan sa
Lokal na Pamahalaan ng lungsod sa pamumuno ng butihing Punong Lungsod, Kgg.
Victor Ma. Regis N. Sotto, upang matulungang makamit ng mag-aaral ang
pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan
ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Inaasahan na sa pamamagitan ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay

makauugnay sa pamamatnubay at malayang pagkatuto ng mga gawain ayon sa
kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral
na makamit ang mga kasanayang pang-ika-21 siglo lalong-lalo na ang 5 Cs
(Communication, Collaboration, Creativity, Critical Thinking and Character) habang
isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa pangunahing teksto, makikita ang pinakakatawan ng

modyul sa loob kahong ito:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala at
estratehiyang magagamit sa paggabay sa
mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9 Modyul ukol sa

Kabutihang Panlahat Para sa Maayos at Matatag na Lipunan!

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.

Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-
aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

MGA INAASAHAN
Sa bahaging ito malalaman mo ang mga dapat mong
matutuhan pagkatapos mong makumpleto ang modyul.

PAUNANG PAGSUBOK
Dito masusukat ang dati mo nang kaalaman at mga dapat mo
pang malaman sa paksa.

BALIK-ARAL
Dito masusukat ang iyong matutuhan at naunawaan sa mga
naunang paksa.

ARALIN
Tatalakayin sa bahaging ito ang aralin batay sa kasanayang
pampagkatuto. 

MGA PAGSASANAY
Sa bahaging ito, pagbibigay ng guro ng iba’t ibang pagsasanay
na dapat sagutin ng mga mag-aaral.

PAGLALAHAT
Sa bahaging ito ibunuod ang mahahalagang konsepto na dapat
bigyang-halaga.

PAGPAPAHALAGA
Sa bahaging ito ay titiyakin kung ang mga kasanayang
pampagkatuto ay naiuugnay at nailalapat sa inyong mga
pagpapahalaga.

PANAPOS NA PAGSUSULIT
Dito masusukat ang mga natutuhan ng mga mag-aaral.
 MGA INAASAHAN

Kasanayang Pampagkatuto:
Napangangatwiranan na ang pagsisikap ng bawat tao na makamit at mapanatili
ang kabutihang panlahat sa pamamagitan ng pagsasabuhay ng moral na
pagpapahalaga ay mga puwersang magpapatatag sa lipunan (EsP9PLIa-1.3)

Mga Layunin:
Pagkatapos ng aralin, inaasahang maipamamalas ng mag-aaral ang sumusunod:
A. natutukoy ang mga moral na pagpapahalaga at birtud na nararapat
isabuhay ng mga tao para makamit ang kabutihang panlahat;
B. napatutunayan na ang pagsasabuhay ng mga moral na pagpapahalaga at
birtud ang daan sa pagkamit ng kabutihang panlahat tungo sa maayos at
matatag na lipunan;
C. naisasagawa ang mga gawaing nagpapakita ng moral na pagpapahalaga at
mga birtud tungo sa kabutihang panlahat.

PAUNANG PAGSUBOK
Panuto: Bilugan ang letra ng tamang sagot.

1. Alin sa sumusunod ang karaniwang negatibong maidudulot ng kawalan ng

ugnayan sa lipunan?
A. Depresyon B. Pagkapagod
C. Pakikipagkapwa tao D. Mataas na tiwala sa sarili
2. Ano o sino ang bumubuo sa lipunan?
A. Ang tao B. Ang batas
C. Ang pamahalaan D. Ang mga negosyante
3. Ano ang maidudulot ng kabutihang panlahat sa lipunan?
A. Pagiging maaayos at matatag nito
B. Pagkakaroon ng mga batas at pamahalaan
C. Pagkakaisa sa pulitika ng mga namumuno
D. Pagiging maunlad ng bansa na may balik sa lahat
4. Bakit kailangan mamuhay ng tao sa lipunan?
A. Dahil may kalayaan sa lipunan.
B. Dahil ang bawat isa ay may karapatang mamuhay sa lipunan.
C. Dahil makakamit ng tao ang layunin ng kaniyang pagkalikha mula sa
lipunan.
D. Dahil sa lipunan, ang tao ay nagkakaroon ng pamilya at kaibigan na
tumutulong sa kaniya.
 5. Sa panahon ngayon na may COVID-19, paano maipakikita ang
pagsasaalang-alang sa Kabutihang Panlahat?
A. Panonood ng makabuluhang balita
B. Pagpapanatili ng distansya sa ibang tao kapag nasa publiko
C. Pagbatikos sa pamahalaan sa tuwing may mali silang nagagawa
D. Pagsali sa mga protesta laban sa mga maling pamamalakad ng
pamahalaan

BALIK-ARAL

Naalala mo pa ba ang mga natutuhan mo mula sa araling Mga Obligasyon at

Hadlang kaugnay sa Kabutihang Panlahat? Tara! Magbalik-aral tayo!

Panuto: Bilugan ang tamang tauhan.

Sino sa tatlong tauhan ang nakatutulong sa pagkamit ng kabutihang panlahat?

Si Kokoy na inuna ang Si Micha na Si Carlo na nagbahagi

pansariling nagrereklamo na hindi ng kaniyang yaman
kaligayahan kahit siya nabigyan ng para sa mga nawalan
mapahamak ang iba ayuda kahit na siya ay ng trabaho sa panahon
niyang kapitbahay. may kaya sa buhay. ng pandemya.

Sino sa tatlong tauhan ang hindi nakatutulong sa pagkamit ng kabutihang

panlahat?

Si Louie na masayang Si Johnny na Si Nida na nananatili

tumatanggap ng ayuda nagbibigay ng lamang sa loob ng
ngunit ayaw sumunod pagkain sa mga bahay habang may
sa curfew. frontliners. pandemya.
 ARALIN

Ang pamahalaan ang nangunguna sa pagsulong ng kabutihang panlahat at

nararapat na sila ay nakikitaan ng mga moral na pagpapahalaga. Kung ikaw ang
bubuo sa ating pamahalaan, sino-sino ang ilalagay mo sa mahahalagang posisyon?
Panuto:
A. Magtala ng mga taong may mataas na pagpapahalaga na nais mong ilagay
sa posisyon sa pamahalaan.
B. Pagkatapos ay sagutin ang mga tanong.

Mga mahahalagang posisyon sa pamahalaan:

1. President: __________________________________________________
2. Vice-President: _____________________________________________
3. Senate President: ___________________________________________
4. Speaker of the House of Representative: _____________________
5. Executive Secretary: _______________________________________
6. Secretary of Justice: _______________________________________
7. Secretary of Agriculture: ___________________________________
8. Secretary of Public Works & Highways: ____________________
9. Secretary of Education: ____________________________________
10. Secretary of Labor & Employment: _________________________
11. Secretary of National Defense: _____________________________
12. Secretary of Health: _______________________________________
13. Secretary of Trade & Industry: _____________________________
14. Secretary of Social Welfare & Development: ________________
15. Secretary of Environment & Natural Resources: ____________
16. Secretary of the Interior & Local Government: _______________
17. Secretary of Tourism: ______________________________________
18. Secretary of Transportation: ________________________________
19. Secretary of Science & Technology: _________________________
20. Secretary of Budget & Management: ________________________

Pagsusuri:
1. Masaya ka ba sa napili mong mga tao na uupo sa iyong pamahalaan? Bakit sila
ang iyong napili?
________________________________________________________________________
2. Ano-anong mga pagpapahalaga ang nangingibabaw sa mga taong napili mo?
________________________________________________________________________
3. Sa iyong palagay, kung ang bawat isang Pilipino ay nagtataglay ng mga moral
na pagpapahalaga na nabanggit mo, makakamit ba natin ang kabutihang
panlahat? Ipaliwanag
________________________________________________________________________
4. Mayroon bang kabutihang panlahat sa bansa natin sa kasalukuyan? Anong
mga pagpapahalaga ang nangingibabaw sa ating lipunan? Bakit?
________________________________________________________________________
Pagpapalalim

Kabutihang Panlahat Para sa Maayos at Matatag na Lipunan

Naisip mo ba kung ano ang

maaaring mangyari sa iyo kung ikaw ay
mag-isa lang? Kaya mo kayang maging
mag-isa at walang ibang tao? Ayon sa pag-
aaral ni Carballo at Gabriel (2006), kung
magiging mag-isa ang tao, mararamdaman
niya ang pagkabalisa, depresyon,
dalamhati, kalungkutan, pakiramdam ng
pag-iisa. Maaari siyang magkaroon ng mga
anti-sosyal na ugali, pag-aabuso sa
pinagbabawal na gamot, mababang marka
sa paaralan, kawalan ng pagtitimpi at maaaring bumaba ang tingin niya sa
kaniyang sarili. Tunay na hindi makabubuti sa tao ang mapag-isa, kailangan
niyang makibahagi at mamuhay sa maayos at matatag na lipunan?

Bakit kailangan ng maayos at matatag na lipunan? Dahil kapag maayos at

matatag ito, maayos at matatag na indibidwal ang mabubuo nito. Ayon sa Modyul
1: Layunin ng Lipunan, Kabutihang Panlahat na mula sa Edukasyon sa
Pagpapakatao baiting 9, modyul ng mag-aaral, ang bumubuo sa tao ay ang lipunan
at ang bumubuo sa lipunan ay ang mga tao. Sinasabi rin ni Sto. Tomas de Aquino
na magiging ganap ang tao sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan niya sa
lipunan. Lumaki at natuto siya sa kaniyang pamilya, natuto at naranasan niyang
magmahal dahil sa kapwa niya at nararanasan niyang magpakatao sa piling ng
ibang kapwa niya tao sa lipunan. Nabubuo ang pagkatao ng tao dahil sa lipunan.

Sino naman ang bumubuo sa lipunan? Walang iba kung hindi ang mga
taong kasapi din dito. Ang bawat institusyon ng lipunan ay binubuo ng tao. Sa
mga indibidwal na tao din nakasalalay ang kaayusan at katatagan ng lipunan.
Nararapat ibigay ng tao ang makakabuti sa lipunan. Ang makakabuti sa lipunan
ay ang kabutihang panlahat. Ito ang pagtamasa ng lipunan ng kabutihan na
bumabalik sa mga kasapi nito. Kailangang mangibabaw ang kabutihang panlahat
sa lipunan upang ito ay maging maayos at matatag.

Makakamit ng lipunan ang kabutihang panlahat kung ang bawat isa ay

namumuhay ng may moral na pagpapahalaga at mga birtud. Sa mga nagdaang
modyul, mahihinuha natin ang mga moral na pagpapahalaga na nagtataguyod ng
kabutihang panlahat, tulad ng katarungan, paggalang sa dignidad, payapang
dayalogo, pakikiisa, pagtulong sa kapwa at marami pa. Sa pagsasabuhay ng mga
birtud na pakikibahagi sa pasanin, pag-aambag ng yaman, pagtitiis, sa pagiging
payapa, at iba pa, nagkakaroon ng kabutihang panlahat.

Samakatuwid, kung ang bawat isa ay isinasabuhay ang mga moral na

pagpapahaga at birtud, makakakamit ng lipunan ang kabutihang panlahat. Ang
lipunan na may pagsasaalang-alang sa kabutihang panlahat ay magiging maayos
at matatag na lipunan. Ang maayos at matatag na lipunan ay may kabutihang
bumabalik sa mga indibidwal na kasapi dito.

MGA PAGSASANAY

Gawain 1

Sa panahon ng may social distancing, nagpahayag si Ashwin Vasan, presidente at

CEO ng Fountain House: “sa pamamagitan ng paglayo mo ng iyong sarili sa iba,
ikaw ay nag-aambag sa isang kilos ng lipunan – isang kolektibong aksyon – hindi
lamang ito pinoprotektahan ang iyong sarili, ngunit pinoprotektahan rin ang iba
(McCammon, 2020).”

Panuto:

1. Isulat sa isang puting papel ang iyong pagkakaunawa sa pahayag na ito.

2. Sagutin din ang tanong:
May kabutihang panlahat ba kung susunod ang mga tao sa social
distancing?

Gawain 2

Sa panahon ng krisis tulad ng COVID-19 na nangyari sa buong mundo

ngayong taong 2020, ang Social Distancing. Ang Social Distancing ay ang paglikha
ng pisikal na distansiya sa pagitan ng mga taong hindi namumuhay ng
magkasama. Ito ay pagpapanatili ng anim na talampakan na distansiya sa pagitan
mo at ng ibang tao kapag nasa publiko at ang pag-iwas sa pisikal na pakikipag-
ugnayan sa mga taong hindi mo naman nakakasama sa isang bahay (Parker-Pope,
2020).

Panuto:

1. Maghanap ng mga artikulo o video na magbibigay pa sa iyo ng mas

maraming kaalaman tungkol sa social distancing.
2. Pagnilayan ang pahayag na ito at ang mga nakuhang artikulo o video.
Sagutin ang tanong.

Tanong:

Maipapakita pa rin ba ng tao ang kaniyang pagmamahal sa kapwa kahit na

may social distancing? Kung ang sagot mo ay hindi, ipaliwanag ang sagot. Kung oo,
magbigay ka ng mga halimbawang paraan at ipaliwanag.

Gawain 3
Bilang patunay na natutuhan mo ang mahahalagang konsepto ng modyul na ito,
isagawa mo ang mga ito.

Panuto:

1. Magtala ng 5 gawaing nagpapakita ng moral na pagpapahalaga o birtud

na nagtataguyod ng kabutihang panlahat.
2. Gawin ang mga ito sa loob ng 2 araw.
3. Punan ang tsart at sagutin ang mga tanong.

Mga gawain Mga Pagpapahalaga o Birtud Kaugnay

sa Kabutihang Panlahat

1. Hal: Pakikipag-usap ng mahinahon Mapayapang pamamaraan

sa kapatd na may tampuhan.

2.

3.

4.

5.

PAGLALAHAT

Panuto:

1. Sagutin ang mga tanong at ilagay sa tamang kahon.

Mga Tanong:
1. Ano ang kaugnayan ng tao sa lipunan?
2. Ano ang kaugnayan ng lipunan sa tao?
3. Ano ang gagawin ng bawat isang tao upang makamit ang kabutihang
panlahat?
4. Ano ang maidudulot ng kabutihang panlahat sa lipunan?
5. Ano ang mahalagang konsepto ang nabuo sa iyong isipin mula sa modyul na
ito?
___________________________________________________________________________

PAGPAPAHALAGA

Panuto:
Sa dami ng mga moral na pagpapahalaga at birtud na natutuhan mo sa modyul na
ito at sa mga nagdaang modyul, anong pagpapahalaga o birtud ang pinakatumatak
sa iyo?
1. Isulat ang moral na pagpapahalaga sa taas at gitna ng kahon.
2. Magsaliksik upang mas lumalim pa ang iyong kaalaman tungkol dito.
3. Isulat naman ang iyong natutuhan sa ibabang bahagi ng kahon.
4. Sa kaliwang bahagi, gumuhit o gumupit ng larawan ng isang bagay na
magsisimbolo sa napili mong pagpapahalaga o birtud.

_________________________________________

_______________________________________
 PANAPOS NA PAGSUSULIT

Panuto: Bilugan ang letra ng tamang sagot.

1. Ano ang tawag sa paglikha ng pisikal na distansiya sa pagitan ng mga taong
hindi namumuhay ng magkasama?
A. Social Distancing B. Long Distance Relationship
C. Social Long Distancing D. Physical Long Distancing
2. Ano ang kailangan ng lipunan upang maging maayos at matatag ito?
A. Batas B. Pinuno
C. Kabutihang Panlahat D. Pagbibigayan
3. Kung mamumuhay ng may moral na pagpapahalaga at birtud ang bawat
isa, makakamit ang kabutihang panlahat. Ano ang kahulugan ng pahayag
na ito?
A. Ang mga tao ay dapat may paggalang sa dignidad ng bawat tao,
makatarungan at mapayapa.
B. Sa lipunan, ang pagkakaroon ng kabutihang panlahat ay nakasalalay sa
mga pagpapahalaga ng bawat isa.
C. Ang taong namumuhay ng walang moral na pagpapahalaga ay hindi
nararapat na makinabang sa kabutihang panlahat.
D. Ang dignidad ng tao, katarungan at kapayapaan ay mga moral na
pagpapahalaga na bumubuo sa pagkatao ng tao.
4. Ano ang makukuha ng mga mamamayan sa maayos at matatag na lipunan?
A. Mataas na sweldo
B. Magandang edukasyon
C. Mabuting serbisyo mula sa lahat ng institusyon nito
D. Maraming pagkakataon para magkaroon ng magandang trabaho
5. May mga nagpoprotestang grupo na hindi sumasang-ayon sa pamamalakad
ng pamahalaan. Paano maresolba ng pamahalaan ang mga ganitong kilos
protesta habang pinapanigan ang kabutihang panlahat?
A. Ikulong ang lahat ng nagpoprotesta.
B. Bigyan ng ayuda ang lahat ng nagpoprotesta.
C. Hayaan ang mga nagpoprotesta na magpahayag ng kanilang damdamin.
D. Magkaroon ng payapang pag-uusap sa pagitan ng pamahalaan at mga
nagpoprotesta.
 PAGWAWASTO

SANGGUNIAN
Carvallo, Mauricio, and Shira Gabriel. 2006. "No man is an island: The need to
belong and dismissing avoidant attachment style." Personality and Social
Psychology Bulletin. 32 (5) 679-709.
http://psp.sagepub.com/content/32/5/697.
Kagawaran ng Edukasyon. Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 9, Modyul Para sa
Mag-aaral (Pasig City: Awtor, 2015), 41-44o-.
McCammon, Sarah. 2020. "How To Be Alone, But Not Lonely, Despite The
Coronavirus." NPR. March 17.
https://www.npr.org/2020/03/17/816691923/how-to-be-alone-but-not-
lonely-despite-the-coronavirus.
Parker-Pope, Tara. 2020. "Deciding How Much Distance You Should Keep." The
New York Times. March 19.
https://www.nytimes.com/2020/03/19/well/live/coronavirus-quarantine-
social-distancing.html.
Roberts, Donald Ramsay. 1947. "The death wish of John Donne." PMLA, 62 (4) 958-
976. https://www.jstor.org/stable/459141