İstanbul Ticaret Üniversitesi

Mühendislik Fakültesi
İnşaat Mühendisliği
Yapı Mühendisliğinde Bilgisayar Uygulamaları
Final Ödevi

Sadık BÜYÜKKESKİN
İnşaat Mühendisliği 3. Sınıf
200011403
Şekilde verilen düzlem çerçeve sistemini sap2000 kullanarak adım adım inceleyeceğiz
1. Adım
sap2000’i açtığımızda sol üstte new modele tıklıyoruz karşımıza projeler için bir seçenek sekmesi
açılıyor

Burada ilk olarak birimlerimizi doğru şekilde seçiyoruz aksi halde analiz kısmında hatalar meydana
gelebilir
Daha sonra Select Template kısmından projemizi yapacağımız Grid Only şablonunu seçiyoruz.
 2. Adım
Grid Only şablonunu seçtikten sonra karşımıza yapımızın iskelet sistemini oluşturacağımız arka plan
ızgaraların eksenlere göre kaç adet olacağını yazacağımız bir sekme geliyor.

Bu sekmede detaylı olarak yapımız için ızgara sistemini tam olarak yapamıyoruz sadece eksenlerde
kaç adet ızgara olacağını yazıyoruz ızgaralar arası mesafeler değişiklik gösterdiğinden bir sonraki
adımda detaylı şekilde ızgara sistemimizi yapacağız
 3. Adım
Bu adımda ızgaralarımız karşımıza geliyor fakat bir önceki adımda yapamadığımız ızgaralar arası
mesafe ayarını burada “Sağ tık  Edit Grid Data  Modify/Show System“ seçeneklerini takip
ederek karşımıza çıkan sekmeden yapacağız.

Burada mevcut olarak ızgara adetlerimiz doğru olarak geliyor (bir önceki adımda yaptığımız için)
fakat ızgaralar arası mesafeleri program bi önceki adımda eşit olarak ayarlıyor bu sekmeden
mesafeleri istediğimiz şekilde ayarlayıp tamama tıklıyoruz.

Izgaralarımızı tamamlanmış olduk sırada verilen düzlem çerçeve sistemini çizeceğiz

 4. Adım
Soruda verilen çerçeve sistemini ızgaralarımızın üzerine “Draw Frame” komutu ile çiziyoruz.

ardından çerçevemizin mesnet noktalarını seçip “Assign  Joint  Restrains” seçeneklerine

tıklayıp mesnetlerimizi seçip sisteme ekliyoruz.

Sonraki adımdan ödevde belirtildiği gibi çapraz bağları mafsal ile bağlayacağız
 5. Adım
Bu adımda çapraz bağlarımızı moment aktarmaması için mafsal olarak bağlayacağız Çapraz
bağları seçip sırası ile “Assign  Frame  Releases and Partial Fixity“ seçeneklerini takip ederek
resimde görülen sekmeyi açıyoruz

Çapraz bağlar ödevde her iki ucu içinde moment aktarmadığından moment 33 ün yanındaki start
ve end kutucuklarını seçiyoruz ve 0 yazıyoruz ardından tamama bastığımızda resimde görüldüğü
gibi çapraz bağlar mafsal ile bağlanmış oldu.
 6. Adım
Ödevde verilen yükleri çerçevemizin üzerine tanımlayacağız bunun için yüklerimizin olduğu
noktaları ve çelik malzemeleri seçip ardından “Assign  Frame Loads  Distributed (yayılı yük için)
veya Point (tekil yük için) “ x ekseni doğrultusunda verilen tekil yükleri tanımlamak için “Assing 
Joint Loads  Forces” seçeneklerine tıklıyoruz ve yüklerimizi yazıp tamama basıp bir sonraki adıma
geçiyoruz.

1. Resim tekil yükler için açılan sekme.

2. Resimde ödevde verilen x doğrultusundaki yayılı yük için x eksenini seçip yükümüzü
yazıyoruz.
3. Resim yayılı yükler için açılan sekme.
4. Resimde ödevdeki kafes sistemimizin x doğrultusundaki tekil yükleri yazdığımız sekme.
Yüklerimizi tanımlarken diğer tanımladığımız yükler program tarafından arka plana gittiğinden biz
istersek “Display  Show Object Load Assigns  Frame“ seçeneklerine tıklayıp karşımıza gelen
sekmeye tamam diyerek yüklerimizi tekrar ön plana getirmiş oluyoruz.

Bütün yükleri tanımladık şimdi ödevde kolon kesitler HEB500, kiriş kesitler IPE500, çapraz gergiler
IPE200 ve kafes sitemde bulunan bütün elemanlar IPE140 olacak şekilde tasarlanmış bizde bu
değerleri sistemimize aktaracağız.
 7. Adım
Bu adımda IPE ve HEB değerlerini sisteme eklememiz gerekiyor ben profil tablosundan tek tek
değerleri eklemek yerine sap2000’de bulunan nordic.pro dosyasını sisteme ekleyeceğim böylelikle
IPE ve HEB değerlerimizi sistemden direk seçeceğiz
Bunun için yapmamız gereken “Define  Section Properties  Frame sections” seçeneklerini
sırasıyla takip edip karşımıza gelen sekmede

“Import New Property” seçeneğine tıklıyoruz gelen sekmede “Select Property Type” kısmını “steel”
(çelik) olarak seçip “I” profil şekline tıklıyoruz karşımıza dosya seçim ekranı gelecek

Gelen dosya seçim ekranında “nordic.pro” adlı dosyayı bulup seçiyoruz ve karşımıza IPE ve HEB
değerlerimiz çıkıyor bize lazım olanları (HEB500, IPE500, IPE200, IPE140) sisteme ekliyoruz.
 8. Adım
Bu adımda sisteme eklediğimiz IPE ve HEB değerlerini ödevde verildiği gibi düzlem çerçeve
sistemine tek tek atayacağız.

Resimde görüldüğü gibi çubuklara sağ tık yapıyoruz çıkan sekmede Section Property seçeneğinin
yanındaki kutucuğa çift tık yaparak gelen sekmeden HEB veya IPE değerlerini seçip tamama
tıklıyoruz
Atadığımız IPE ve HEB değerlerini program arka plana atıyor görmek istersek sol üstte bulunan tik
işaretli (resimde mavi kutu içine aldığım) seçeneğe tıklıyoruz

Gelen sekmede Frames kısmından Sections kutucuğunu seçip tamama tıkladığımızda resimde
görüldüğü gibi bütün IPE ve HEB ler gösteriliyor
 9. Adım
Bu adımda IPE ve HEB ler için ödevde belirtilen çelik malzemeyi tanımlayacağız
Sırasıyla “Define  Materials” seçeneklerine tıklıyoruz gelen sekmeden

resimde görüldüğü gibi Add New Material seçeneğine tıklıyoruz materyal tipini seçmemiz için bir
sekme daha geliyor biz Steel (çelik) seçiyoruz ve tamama tıklıyoruz

Burada gelen sekmede malzemenin adını ben çelik malzeme olarak yazdım daha sonra ödevde
belirtildiği gibi poisson ve young (elastisite) modül değerlerini yazıyoruz ve tamama tıklıyoruz
 10.Adım
Bu adımda IPE ve HEB değerleri için çelik malzeme olarak adlandırdığımız materyali atayacağız
“Define  Section Properties  Frame sections” seçeneklerine sırasıyla tıklayıp IPE ve HEB
değerlerimizin olduğu sekmeyi açıyoruz

Tek tek IPE ve HEB ler için “Modify/Show Property” tıklayarak gelen sekmede en alt sol tarafta
Material kısmından oluşturduğumuz çelik malzeme isimli materyali seçip tamama basıyoruz

Bu adımla beraber düzlem çerçeve sistemimizi sap2000 üzerinde tamamlamış bulunmaktayız

artık analiz kısmına geçebiliriz
 11.Adım (Analiz)

Resimde görülen “play”(mavi kutucuk içine aldığım) simgesine bastıktan sonra açılan pencerede
seçili olan kısma tıklayıp “Run Now” tuşuna basıyoruz ardından resimde görüldüğü gibi çerçeve
sistemimizin yükler altındaki reaksiyonunu gösteriyor.
Şimdi ödevde bizden istenilen en büyük gerilme ve gerilmenin yerini göstereceğiz
İlk olarak gerilme diyagramını çizelim

Resimde görülen seçenekler kısmında üst sağ tarafta işaretli olan “Show Forces/Stresses” kutucuğuna
tıklıyoruz ve “Frame/Cables/Tendos” seçeneğine tıklıyoruz ardından açılan sekmede “Companent”
kısmındaki “Smax” seçili duruma getirdikten sonra apply diyoruz resmin sol tarafındaki gibi diyagramımız
çıkmış oluyor.
İstersek “Options for Diagram” kısmındaki “Show Values” seçip diyagram değerlerimizide görebiliriz fakat
birbirine girdiğinden tablo oluşturacağız ve bu sayede max değerin nerede olduğunu daha rahat bulabiliriz.
Tablo oluşturmak için
Resimde görülen pencere için “Display  Show Tables” seçeneklerine tıkladıktan sonra resimdeki sekme
karşımıza geliyor sırayla gösterildiği gibi seçenekleri genişletmek için + işaretlerine tıklıyoruz
“ANALYSIS RESULTS  Element Output  Frame Output  Table: Element stresses” seçeneğini seçili hale
getiriyoruz 2. Adım sağ tarafta seçilmiş olan “Select Load Cases” seçeneğine tıklayıp gelen sekmede “DEAD”
seçip tamama tıklıyoruz.

Karşımıza bu tablo çıkıyor tabloda görülen Smax tıkladığımızda en büyük gerilme ve nerede olduğunu
gösteriyor.
Şimdi biz 15 nolu çubuğu sistemde nasıl bulacağız gösterelim;

Resimde üst sağ tarafta seçili olan tikli kutucuğa tıklıyoruz Frames kısmındaki Labels seçili hale
geldikten sonra aplly diyoruz ve numaralar karşımıza çıkıyor.
Şimdi en büyük şekil değiştirme ve yerini bulacağız.

Resimde görülen pencere için “Display  Show Tables” seçeneklerine tıkladıktan sonra resimdeki sekme
karşımıza geliyor sırayla gösterildiği gibi seçenekleri genişletmek için + işaretlerine tıklıyoruz “ANALYSIS
RESULTS  Joint Output  Displacements Table” seçeneğini seçili hale getiriyoruz 2. Adım sağ tarafta
seçilmiş olan “Select Load Cases” seçeneğine tıklayıp gelen sekmede “DEAD” seçip tamama tıklıyoruz.

Ve resimde görülen tablo geliyor burada R2 değerine tıkladığımızda en büyük şekil değiştirmenin 19 nolu
noktada olduğunu gösteriyor şeklimizde nerede olduğunu bulmak için
Resimde görülen sağ üst ksımda seçili olan tikli kutucuğa tıklıyoruz ve Joint kısmındaki labels seçili
duruma getirip aplly diyoruz resmin sol tarafında 19 nolu noktayı görebiliyoruz.