ምዕራፍአንድ

Vocalmusi
c(የቃል፣የድምጽ፣ሙ ዚቃ)
1.ትምህርትአንድ
vocal
music(
የድምጽሙ ዚቃ)፦ማለት
የዜማ አይነትነ
ው።ይህም አንድወይም ከአን ድ
በላይድምፃ ውያን፣በሙ ዚቃመሳሪያ፣ታጅበው
ወይም ያለሙዚቃመሳሪያ፣የሚጫ ወቱትነ ው።
ማንኛውም ሙ ዚቃያለሙ ዚቃመሳሪያወይም
በሙዚቃመሳሪያሳይታጀብ፣ሲቀርብacappel
la
ይባላል።
2.አጭ ርታሪክስለvocal
musi
c(የድምጽ
ሙዚቃ) ፦ከዚህበፊትአሁንም ምንድነውvocal
music(የድምጽሙዚቃ)?
፦በጣም የምን ወዳቸው፡የዘማሪዎች፡መዝሙ ር
የምናዳምጣቸው ፡እኛም የምን ላቸው፣የቤተ-
ክርስቲያንየኳየርመዝሙ ሮች፣የተለያዩትምህርት
ቤታችንላይያልናቸው፣ለቤተዘመዶቻችን ፣
ለጓደኞቻችን፣ያዜምናቸው፣"HappyBi
rt
hday
"
የልደት፣መዝሙሮች፣የተለያዩዜማዎች፣ቃሎች፣
ድምጾች፣ሁሉም የvocal
music(የድምጽ
ሙዚቃ)ምሳሌዎችናቸው።
3.የድምጽሙ ዚቃዋን
ኛጥቅም
vocal
music(
የድምጽሙ ዚቃ)
ጥቅሙ ፦የሰውንድምጽለማሳደግውበት
ለመስጠት፣ይጠቅማል፣አን ዳንድጊዜበመሳሪያ
በመጠቀም ነ ገርግንበጣም ወሳኙናአስፈላጊው
የሰው ድምጽነ ው።
v
ocalmusi
c(የድምጽሙ ዚቃ)ናየመሳሪያ
ሙዚቃ(i
nstr
umentalmusi
c)ተቃራኒናቸው።
በጥን
ትዘመንሰዎችድምጽንሙዚቃ
ለመፍጠርከሺህዓመታትበፊትይጠቀሙ ነ
በር።
Vocal
musi
c(የድምጽሙዚቃ)፦በባህላዊ
መንገድበየአለማቱይገኛል።ደግሞ መሠረታዊ
ሰዎችራሳቸውንየሚገልፁበትየሚግባቡበት
ነበር።
4.የድምጽሙ ዚቃ(
vocal
music)አይነት
በባህልተመስርቶ፦የምዕራባውያንv ocalmusi
c
(የድምጽሙዚቃ)ይህአይነ ቱበአውሮፓያደገ
የተለመደየሚዘወተርየቦካል(v
ocal)አይነ
ትነ ው።
ከዛውስጥ ሶስትዋንኛዎቹንእንመልከት
monophonic(አንድድምፃ ዊ)
፦ይህም
ማለትባለአንድየዜማ መስመርያለው ሲሆንአን ድ
ሰው ብቻውንከሙ ዚቃጋርበመታጀብ
የሚያቀርበው የቦካል(Vocal
)አይነት
ነው።ለምሳሌ( sol
osinger
)የግልዘማሪ
pol
yphonic(ባለብዙድምፃ ዊ)፦ሌላኛው
የምዕራባውያን( vocal
music)የድምጽሙዚቃ
ብዙዜማዎች፣ ብዙድምፃ ዊያንአንድላይበአን ድ
ጊዜየሚያዜሙትሲሆንይህበሙዚቃበመታጀብ።
ለምሳሌ፦chi or(
ኳየር)ወይም (chour
s).
.
 acappel
l
a(ድምፃ
ዊብቻውን)፦ይህም
ማለትየሰው ድምጽብቻውንያለሙ ዚቃመሳሪያ
እጀባሲቀርብለምሳሌ፦ያለምን ም መሳሪያ
ስንዘምር።
ጥቂትየማይባሉየምዕራባውያንv ocal
music(የድምጽሙዚቃ)የተመሰረተው የብዙ
ሰዎችንወይም ቡድንተሞርክዞነ ው ይህም የኳየር
ስራንም አጠቃሎ ማለትነ ው።ደግሞም የተለያዩ
ድምፃ ዊያን( ዘማሪዎች)ድምጻቸው በአራት
መሠረታዊድምፆችየተከፈለነ ው ይም
bass(የወንድወፍራም ድምጽ)tenor(የወንድ
ቀጭ ንድምጽ)al to(
የሴትወፍራም ድምጽ)እና
soprant(
የሴትቀጭ ንድምጽ)እነ ዚህበህብረት
ህብረዜማንበመፍጠርውበትንይሰጣሉ።
የምዕራባውያኑv
ocalmusic(
የድምጽ
ሙዚቃ)ሀይማኖታዊይዘትያለው እናም ደግሞ
ከሀይማኖትውጭ ላሉትም የሚጠቅም ነ ው።
ሀይማኖታዊየሚባሉት Rel
i
gioushymnsand
gospl
et unesመን
ፈሳዊመዝሙ ሮችዜማዎች
ሲሆኑከሀይማኖትውጭ የሆኑትደግሞ Jazz
vocal
(የጃዝሙዚቃዎች)popularmusi
c
የተባሉትFunkandRockበተለያዩአላማዎች
የሚውሉሙዚቃዎችናቸው።
Non-west
ernvoacal
music፦vocal
music(የድምጽሙዚቃ)ከምዕራባውያን
(የምዕራባውያንሙዚቃያልሆነ )ባህልውጭ
በሆኑሀገራትእን ደሚገኝመረጃዎችይናገራሉ።
ለምሳሌህን ድ፣አፍሪካ፣እናቻይና( ህንድ፣አፍሪካ
እናቻይና)እነ ዚህም ሀገራትብዙየተከማቸ
ባህሎችብሔረሰቦችስላሏቸው አን ድባህላቸው
የተለያዩድምፆችንበመጠቀም ሙዚቃይሰራሉ።
እናም በጣም ለጆሮየሚስቡለየትያለሙ ዚቃ
ስታይልያልተጠበቁነ ገርሊሰሩይችላሉደግሞ
ሲሰሩታይተዋል።
ምክንያቱደግሞ የተለያዩስታይሎችን(
ዘዴዎችን
)በባህላቸው
ተመስርተው የተለያዩዜማዎችንናህብረዜማዎችንስለሚፈጥሩነ ው።
2.ትምህርትሁለት
Vocal
ist
(si
nger
)ድምፃዊ

1.vocal
ist
(ድምፃ ዊ) ማለት፦በመጀመሪያ
ደረጃ የተለያዩ የድምፅ ( v
ocal)ቴክኒኮችን
(ዘዴዎችን )ለምሳሌ ሪትም( ምት)በመጠበቅ
በዜማ መስመር በማዜም ድምፆችን
የምን ጠቀምበት ስርዓት si ngi
ng (
ማዜም)
ይባላል።
ድምፃ ዊ ማለት ደግሞ ይህን የሚያደርገው
ግለሰብማለትነ ው።
ማዜም ( si
nging) በሁለት ይከፈላል፦
Formal and I nf
ormal ይህም ማለት
መደበኛ እና ኢ- መደበኛ ዜማ ተብሎ
ይታወቃል።
መደበኛ የምን ለው ለሀይማኖት የተዜሙ
ሀይማኖታዊ መሰሎች ሲሆኑ ኢ- መደበኛ
ደግሞ ፍላጎታችን( hoppy)ስለሆነወይም
ደስታን ስለሚፈጥርልን ብቻ የምናዜም እና
የምናጎራግርከሆነኢ- መደበኛዜማ ይባላል።
2.ለድምፃ ዊ የተሰጡ መርሆች፦ ለድምፅ
የሚደረጉ ጥን ቃቄዎች ድምፆችን ከተለያዩ
ጉዳቶች ለመጠበቅይረዳናል።ለምሳሌ፦ሙ ሉ
በሙሉ ማዜም ለመቻል ጉሮሮዎችን
ለመጠበቅ ለተሻለ ድምፆዊነ ት
የvocal(የድምፅ መርሆዎችን ) መተግበር
ተገቢነ ው።
ሀ.ከልክበላይየሆነጬ ኸትማስወገድ።
ለ ጉሮሮህ እርጥብ መሆን ስላለበት ውሃ
መጠጣት ማዘውተር ጉሮሯአችን መድረቅ
የለበትም።
ሐ.ቀዝቃዛመጠጦችንበማስወገድ ሁልጊዜ
በጣም ያልቀዘቀዘውሃመጠቀም።
መ.እን ደ አትክልትና ፍራፍሬ ያሉ ውሃም
ምግቦችንማዘውተር
ሠ.ከመዘመራችን በፊት የድምፃ ችን ችሎታ
ልክ ( የድምጻችን ጉልበት) ለይተን ማወቅ
ለድምፃ ችንወሳኝነ ው።
ረ.ሁልጊዜ ከመዘመራችን በፊት የድምፅ
ማሟሟቂያ ልምምዶች ( vocalExer
cise)
መሥራትአስፈላጊነ ው።
ሰ.ጉሮሮአችንንስናፀዳጥን ቃቄማድረግ።
ሸ.በጣም ጣፋጭ የሆኑእን ደአይስክሬም እና
ቸኮሌትያሉምግቦችንመቀነ ስ።
ቀ.አልኮልመጠጥ እናማጨ ስማስወገድ።
በ.ዋና፣ገመድ ዝላይ ፣ሩጫ ፣ብስክሌት
መንዳት እና የሆድ ስፓርት በመስራት
የድምጻችንንጤን ነትመጠበቅይቻላል።
3.እንዴት ድምፃችንንልናሻሽል ወይም ብቁ
ልናደርግእንችላለን?
3.
1ቀጥ ባለየሰውነ ትአቋቋም ማዜም
3.
2ከሆዳችንመተን ፈስከውስጣችንመዘመር
3.
3 ጉሮሮአችን ፣ምላሳችን ን እና የተለያዩ
የፊታችንክፍሎችማላቀቅ( Rel
ax)ማድረግ።
3.
4ድምፃ ችንንበተለያዩየድምፅ ( የvocal
)
ስራዎችማሟሟቅ።
3.
5 በጥን ቃቄ የደረት እና የጭ ን ቅላት
ድምፃ ችን በአግባቡ መዘመር እናም
በማጣመርየድምፃ ችንንጉልበትማወቅናበዛ
መዘመር።

ቀጥሎ የምን
መለከተው በከፍተኛ ደረጃ
እናበአለም አቀፍደረጃየቮካሊስቶችመጠበቅ
እና ማድረግ ያለባቸውን ነገሮች
እንመለከታለን።
❄ ማድረግያለባቸው፦
፨ በርከት ያሉ ውሃና ውሃ አዘል ፈሳሾችን
አዘውትሮመጠቀም።
፨ ጭን ቀትን ማስወገድ እናም መዝናናት
(መሳቅ፣መጫ ወት)ባይቻል እን ኳንምናልባት
መዝሙር ልናቀረብ ስን ል ፕሮግራም ሲኖረን
ይህንማድረግይመከራል።
፨ የተመጣጠነእናም ጤናማ የሆነምግብ
መመገብ
፨በቂየሆነእን ቅልፍእናእረፍትማዘውተር
፨ሁልጊዜብቁከሆኑአስተማሪጋርመሰልጠን
፨ከሰዎች ጋርስን ነጋገርበተመጠነ ድምፅ
እናምቾትተሰምቶንማውራት።
፨ሁልጊዜበትክክለኛው መን ገድመሰልጠን
፨ ጉሮሮአችን የመጎርነ ን ፣ የማቃጠል
በአጠቃላይ የህመም ስሜትከተሰማንሀኪም
ማሳየት፣ማማከርአስፈላጊነ ው።
፨ ሌላው በወሳኝነ ት አዳዲስ መዝሙ ሮችን
ወይም ከዚህ በፊትያልሰረናቸውንመጀመሪያ
በሚገባከተለማመድንበኃላመዘመር
፨ ሁልጊዜ በምናዜምበት ጊዜ ድምፃ ችን
ን
በሚገባእናበምቾትማውጣትማዜም
፨ ከመጨ ዎችን እና ከመዘመራችን በፊት
በአግባቡ ሰውነታችን
ንለቮካል እንደሚመጥን
አድርገን ማፍታታት ማስተካከል መዘጋጀት
የቮካልስልጠናዎችንበአግባቡመስራት

❄ ማድረግየሌለብን
፨ ድምፅንበጣም አጥብቆ አክርሮ እየጮ ሁ
በሀይል በግፊት በየትኛውም መን ገድ
መዘመር።
፨ ተደጋጋሚ ስህተት መስራት ስህተትን
አለማረም ስህተትንበስህተትመሸፈን
።
፨በማሳልበሀይልድምፅጉሮሮንማፅዳት።
፨የወተትምርቶችን፣ሲትሪክፍሩት/ጁስ፣ፊዛ
ድሪንክ፣ቡናእናም አልኮል መጠጣትበቀኑ
ወይም ለሁሌም።
፨ማጨ ስ
፨ ከመዘመራችን ቀድሞ ብዙ ማውራት
መለፍለፍ
፨ ጉንፋንይዞንድምፃ ችንበተለያየአጋጣሚ
ተፍኖበግዴታመዘመር
፨ በሌላም አይነት ሁኔታ ስሜታችንሲረበሽ
ህመም ሲሰማንመዘመር
፨ ድምፃችንከፍ አድርገንእየጮ ህንመናገር
ወይም መዘመር
፨ ድምፃ ችን ከፍ አድርገን አቅጥነ ን
ጉሮሮአችንንእስኪያቃጥለንመዘመር
፨ከፍተኛጭ ወትማውጣት
፨በተፈጥሮየተሰጠንድምፅወይም ን ግግር
nat
uralsi
ngi
ng v
oiceለመቀየር መጣር
ወይም መቀየር።

፨፨ ከላይ ያለውን በአግባቡ በማን በብና

በመተግበር በስራዓት በመስራት ሁልጊዜ
ድምጻችን ን መን ከባከብ ድምፃችን
እንዳይወድም ፣እንዳይበላሽይጠቅማል።
ከላይየተመለከትናቸውንመርህዎችበየዕለቱ፣
በየጊዜው በህይወታችንመተግበርውጤታማ
እንድንሆንይረዳናል።
4. የድምፃ ዊ ስኬት ( v ocal
ist)
፦ አን ድ
(vocal
i
st)ወይም ድምፃ ዊ ተሳካለትወይም
ወደ ስኬቱ ደረሰ ለማለት የሚያስፈልጉ
ልኬቶችአሉ።
ጥሩድምፃ ዊለመሆንመሥራትያለብን ፦
4.1ጥሩየድምፅከለር( goodv ocalcolor)
4.2 ውጤታማ ና በቂ የአተነ ፋፈስ ዘዴ
መጠቀም (eff
ecti
ve br
eathi
ng
techni
ques)
4.3ጥሩእርዳታመጠቀም ( support)
4.4ጥሩ ድምፅ ማስተጋባት ችሎታ ( good
Resenance)
4.5 በዜማ ወቅት ቃላቱንሀረጉንበትክክል
ማለት( corr
ectphrasi
ng)
4.6ትክክለኛየድምፅመውጣትናመውረድ ፣
ጥሩየድምፅእን ቅስቃሴ ( gooddy nami cs
usage)
4.7ጥሩየሆነየድምፅመተጣጠፍድምፆቹኑን
በግልጽ ማዜም እና መናገር ( nice
arti
cul
ati
on)
4.8እያን ዳን ዱንቃልበተገቢ መን ገድማዜም
መዘመር ድምፅን በአግባቡ መስማትና
መዘመር( si
ngi
ngi ntone)(i
ntonat
ion)
4.9ሰፊየሆነየድምፅጉልበትማካበት፣ሰፊ
የሆነየድምፅገደብ( widevocal r
ange)
4.10 ጥሩ ሪትም ( ምት)አጠባበቅ በጣም
ጎበዝ መሆን በዚህ ረገድ ( Rhythi
mic
excell
ence)
4.11በምናዜምበትወቅትዜማችን ንማስጌጥ
፤ማስዋብ አስጊጦ መዘመርልምድ ወይም
ክህሎት( goodembel l
i
shingskil
l)
4.12 ጥሩ የሆነ የድምፅ መውረግረግ
አገላለፅ ስሜትን፤ቀልብንየሚስብ አድርጎ
አስውቦ መግለጽ ( ማዜም)( good v ocal
expressions)
4.13 ጥሩ ና ጥርት ያለ ድምፅ ( pit
ch
accuracy )
4.14 ጥሩ የድምፅ መተጣጠፍ እን ደፈለጉ
ማዘዝ( bestfl
exibi
li
ty)
4.15 ብዙ ብዙ የድምፅ ( vocal)
techniques( ቴክኒክ)አሉ።ጥሩ ና ጎበዝ
ድምፃ ዊ( ዘማሪ)ለመሆን ፦ያልተለመደቀጥን
፣ ጎላ ያለ ድምፅ ( Fal
esett
o),ድምፅን
ማጥበቅ (Belt
ing),
የዕድሜ ጉዳይ
(Agtl
ity
),ህብረ ዜማ
(harmonizing),
የድምፅ ሞገድ ፣ ድምፅ
ማለስለስ ፣ ማስተካከል
(modulation),
ድምፅ ማርገብገብ ፣
ማን ቀጥቀጥ ፣ ማስተጋባት ( vi
bration)
ለድምፅውበትስለሚሰጥ።ከዚህ በላይብዙ
ብዙ ቴክኒኮች አሉ. ..
። እነ ሱን በሚገባ
መስራት።
ስለዚህ አን ድ ሙ ዚቀኛ ( vocal i
st)
ስኬታማ ለመሆንከላይየተጠቀሱትን ናመሰል
(vocalt echniques)የ ድምጽ ቴክኒኮችን
በአግባቡመሥራትአለበት።
ሲወጣው ያኔየተዋጣለትv ocal
ist(singer)
ድምፃ ዊ( ዘማሪ)ይባላል።

በአጠቃላይ
በራስ መተማመናችን ና ድፍረታችን
ን
ማሳደግ እና በድፍረት መዘመር ፣ማምለክ
(v
ocal)መስራት አለብን ። ለምሳሌ ያህል
ከታች የተጠቀሱትን ማወቅና መስራት
ሌሎችን ም መስራትማዘውተርአለብን ።
ትክክለኛየሆነከሆድውስጥ መተን ፈስ
የጭ ንቅላትናየደረት ድምፅንአንድ ለይ
በማድረግድምፅማውጣት( መዘመር)
ጠቃሚ የ ሆኑ የሙ ዚቃ ትምህርቶች
መማር
የመዝሙ ር ደብተሮች መዘመር እናም
አዳዲስመዝሙ ሮችራስንሁሌማለማመድ
ህብረዜማ መፍጠር( መዘመር)
vocal
techni
ques(
የድምፅቴክኒኮችን)
በትጋትመሥራት

በመጨ ረሻም ግዴታ የሚሆነ ው የድምፅ

ሙዚቃ ሆነ የመሳሪያ ሙ ዚቃ ትምህርቶች
በአግባቡ መማርትምህርቱንም ሆነተግባሩን
መማርናመሥራትውጤ ታማ ያደርጋል።
3.ትምህርትሦስት
Types of voi
ce (
የድምፅ አይነቶች
በሰውነ ታችን ተመርኩዘን) እና vocal
Regist
ers(የሁለት የተለያዩ ድምፆች
ውህደት)ጥቅም
1.የጭ ንቅላትድምፅ( headvoice)፦የቮካል
ሙዚቃአን ድ አካልሲሆንየ ድምፆችንጉልበት
ማስተጋባት የተለያዩየቮካል ቴክኒኮችንእን ደ
ምን ሰራሁሉእርሱም አን ድአካልነ ው።
--
- ብዙ ጊዜ የጭ ን ቅላት ድምፅ ተብሎ
የሚታወቁት" hi
ghnot
es"(ከፍተኛው)ድምፅ
ነው።ይህም ለምሳሌ፦Fal sett
o( ፋላሴቶ)
orstr
ainedይባላል።
--
-ይህም አን ድ የሚያመለክት የጭ ን ቅላት
ድምፅ የሚወክለው የላይኛውን( ከፍተኛውን)
ድምፅነ ው ተብሎ ነው።
2.የደረት ድምፅ ( chestv oi
ce)ይህም
ሌላኛው የቮካል ቴክኒክሚከወን በትሌላኛው
እና ወሳኙ ስፍራ ነ ው የተለያዩ ድምፆች
የሚመነ ጩ በትነ ው።
፨ የደረትድምፅ፦የሚወክለው የታችኛውን
ዝቅተኛው ( ወፍራሙን )ድምፅነ ው( lownote)
bot
tom የተባለውንማለትነ ው።
3.Mixedv oice( የጭ ንቅላትናየደረትድምፅ
ቅልቅልድምፅ)የጭ ን ቅላትናየደረትድምፆች
አንድ ላይ የሚዋሃዱበት ወይም ተዋህደው
የሚሰጡት ድምፅ ወይም ከፍተኛው ( Hi
gh)
andዝቅተኛው ( Low)not eድምፆች አን ድ
ላይየሚሰጡትድምፅነ ው።
4.VocalRegi sterschestv oiceand
Headv oice( የጭ ንቅላትእናየደረትድምፅ
ውህደት)
ሙ ሉ ዘዴ ለቮካል ሪጀስትሬሽን
የሚያጠቃልል ነ ው ከታችኛው ( l
ow)እስከ
ላይኛው (Hi gh)እነ ሆ፦
vocal Fry(ቮካልፍራይ)
chestv oice(የደረትድምፅ)
Headv oice(የጭ ንቅላትድምፅ)
whist l
e Regi ster (
የፍሽክ አይነ ት
ድምፅ)
 አሁንግንየምን መለከተው በጣም ጠቃሚ
ስለሆኑት የጭ ን ቅላት ና የደረት ድምፆች
ውህደትነ ው ሁሉም በነ ሱ ስለሚካተቱማለት
ነው።
የደረት ድምፅ ከላይ እን ደተመለከተው
መዘመር ከምን ችለው ድምፅ ( Range)
የታችኛው ( bot
tom)ወይም ( Low not e)
ዝቅተኛው ( ወፍራሙ)ድምፅነ ው።እን ዲሁም
የደረት ድምፅ የምን ላቸው፦ ከመወፈራቸው
የተነሳ እን ደ ብራስ ድምፅ ናቸው ( brassy
sound)ወፍራም ናቸው።ለምሳሌ እን ደነዚህ
ያሉ ድምፆችን በአብዛኛው ሲጠቀሙ
የምናያቸው ብዙ ቢሆኑም ተስፋዬ ጋቢሶእና
ታምራት ሀይሌን እን ደ ምሳሌ ልን ጠቀም
እንችላለን ።ብዙጊዜ በታችኛው ድምፅ( l
ow
note)ዝቅተኛው ድምፅስለሚጨ ርሱ።
በሌላ በኩል ከላይ እን ደተመለከትነ ው
የጭ ን ቅላት ድምፅ የሚወክለው መዘመር
ከምን ችልበት ድምፅ ( Range) የላይኛውን
የያዘው ነ ው።ይህም የጭ ን ቅላትድምፅቀጠን
ያለ ፣ የፍጨ ት ( የፍሽካ) ፣ የዋሽን ት
የመሳሰሉትን አይነ ት ድምፅ ያለው ነ ው
(Fl
utey br eathy angel
ic sound)
በእንግሊዘኛው የምን ለው ማለት ነው። ብዙ
ጊዜይህንድምፅሰዎችይጠቀማሉምናልባት
እኛሀገርከዚህ አይነ ትድምፅምሳሌ ሊሆኑ
የሚችሉት በረከት ተስፋዬ ፣ አቤኔ ዘር ፣
ሳሙኤል ን ጉሡ የመሳሰሉት እን ደዚህ አይነት
ድምፅ በማውጣት ይታወቃሉ ፋላስቶም
(Fal
sett
o)ይዘምራሉ።
❄ አሁንየተለያዩየቮካልውህዶችን( vocal
Regist
er)ተመለከትን አሁን የምን መለከት
እነዚህንድምፆች ተጠቅመንእን ዴት የተሻለ
ዜማ ማዜም እን ደምን ችልነው።
ከዚህ በፊት ግን ምን ድነው መዝሙር
ስንዘምር ማነ ቆ የሚሆን ብን ለምንድነ ው?
እየዘመርን ድምፃ ችን የሚቆራረጠው? አልፎ
አልፎ እየዘመርን ይቀጥን ብንና ፀጥ እስከ
ማለትየሚያደረሰንምን ድነ
ው?ለምን ድነው ዘና
ብለን እን ዳንዘምር የምን ሆነው? ለምን ድነው
እየዘመርንተጨ ን ቀንእንድንዘምርየሚያደርገን ?
የሚለውን እን መልሳለን እስከነ መፍትሔው
ማለትነ ው።
በመጀመሪያ እነዚህ ብዙ የሚመስሉ
ጥያቄዎች ሁሉም አን ድ ጥያቄ ናቸው።
ለምን ድነ
ው በአግባቡ መዘመር የሚሳነ ን
በሚለው ሊካተቱይችላሉ።ከላይ ለመዘርዘር
የተፈለገው ምናልባት እያን
ዳንዳችንበተለያዩ
መልኩ መዘመርሊከብደንስለሚችልበተለያየ
መን ገድለመመልከትያህልነ ው።ነገርግንዞሮ
ዞሮመዝጊያው ጭ ራሮእን ደሚባለው ሁሉም
ጥያቄለምን ድነው መዘመርየሚያቅተንወይም
እየዘመርን በአግባቡ ማንዘመረው በሚለው
ይደመደማል።

መፍትሔዎቹበአግባቡለመዘመር
❄ የብዙ ቮካል (የብዙ ዘማሪዎች)ችግር
የጭ ን
ቅላት እና የደረት ድምፅን መመጠን
አለመቻል ነ
ው። መጥኖ አለማውጣት ላይ
ምናልባት ድምፅ ሲቀጥን ሚያምር
ስለሚመስለን ብቻ ለማሳመር ስን ል
የጭ ን
ቅላት ድምፅ በአብዛኛው ስን ጠቀም
ሳይመጠን ይቀርና አይደለም ማሳመር ፀጥ
ልንል ሁሉ እን ችላለን ።እንደዛውም ወፍራም
ድምፅማውጣትበምን ፈልግበትጊዜ የደረት
ድምፆችን ሳን መጥን ስናወጣ ይወፍርብን ና
ፀጥ ልንልእንችላለን ።
❄ ከላይ የተመለከትነ ውን አይነት የቮካል
ችግር አለብን ሙ ዚቃችን ( ዝማሬዎችን ን)
አስቸጋሪያደርገዋል።
❄ የመጀመሪያውሳኔ ያችንታድያድምፃ ችን
በማወቅ ይህን ችግር የቮካል ስራዎችን
በመስራትማጥፋትነ ው።እናም እናም ራሳችን
እየተመለስንምን ድነ
ው ችግራችን ?መጀመሪያ
ከሰራንበት ምን ድነው ጥሩ ጎኑ? ምን ድነው
መጥፎ ጎኑ? ማሻሻል ያለብን ምን ድነው
ሚለውንሁልጊዜማጤን ናማስተካከል።
❄ ሌላው ( highernote)ቀጭ ንድምፃ ችን
(ቤልቲንግ) በተባለ እና ሌላዎች የቮካል
ስራዎችመሥራት፣መማርድምፃ ችንንመጥኖ
(Bal
ance) አድርገን እን ድናወጣ ይረዳናል
ማለትም ( head and chest ) ድምፃችን
ማለትነ ው።
❄ 99% እርግጠኝነ ቱ የተረጋገጠው
በጥናትም የተረጋገጠው 90% ሰዎች
የሚሰሩትትክክልያልሆኑትነ ገርእናመስራት
ያለባቸው።
❄ ለድምፅ ትክክለኛውን የቮካል
ኤክሰርሳዮችን( ስራዎችን)እና ትምህርቶችን
አለመማር ና አለመስራት ትክክል ያልሆነ
ተግባርሲሆንከዚያም የሚከፋው አብዛኛው
ሰዎችየሚሳሳቱት
❄ አብዛኛዎችዝም ብለው ያለዕውቀትዝም
ብለው ከዘመሩ ካዜሙ በኃላ ከዚያ በኃላ
ራሳቸውንብቁሆነ ው ሊያገኙይፈልጋሉ።ነገር
ግን በትክክለኛው መን ገድና ስልጠና ዜማን
ካላዜምንአይደለም ድምፃ ችንሊያምርናብቁ
ሊሆንይቅርናእዛው ጭ ቃመርገጥ ድግግሞሽ
ሁሌመቸገርሁሉመሰቃየትብሎም ድምፃ ችን
ጎርንኖ ሊበላሽ ዳግመኛ ላናዜም ሁሉ
እንችላለን።
፨ ምክንያቱም ዜማ ለይ ወይም መዝሙር
ውስጥ ብዙ ሳይን ሳዊ ልናውቃቸው
የሚያስፈልጉ ነገሮች አሉ በጣም ብዙ ዜማ
ብዙ የሚንቀሳቀሱ ነገርአለው Thevauel
s
(አናባቢ)Theconst ant(ተነ
ባቢ)Rhythm
(ምት)እናdy namics( የ
ድምፅ መውጣትና
መውረድ) ብዙ ብዙ ልናውቃቸው
አውቀናቸውም በመሥራት ልን ዘመርልናዜም
የሚገቡነ ገሮችአሉ።
፨ ዜማ ሳይን ሳዊ ማራኪ የማዜም እና
የእንቅስቃሴ ስልቶች ስሜትን በመማረክ
እንድን ጨ ው ከመስመርልን ወጣ ሁሉሊያደረግ
ይችላል ስለዚህ ራስን ም መቆጣጠርበጣም
ወሳኝነ ት አለው ብዙ ስሜታዊነ ት ስሜተ ስስ
አለመሆን ።
፨ስለዚህ እን ዴትነ ው በትክክለኛው መን ገድ
ማዜምናመዘመርየሚቻለው
፨ ተመራጭ መን ገድ በምርምርም
የተረጋገጠው ግልፅም የሆነ ው ማን ኛውም
ሰው ከማዜሙ ከመዘመሩ በፊት ድምፁን
ለመቆጣጠር እን ዲያመቸው si ngi
ning
techni
ques ( የዜማ ዘዴዎች) መማርና
መስራትብቁእን ድንሆንሊያደርገንይረዳናል።
፨ እን ዴት ነ ው ድምፃ ችንን ልንቆጣጠር
የምን ችለው?
 ድምፃችንን መቆጣጠር የምን ችለው
vocal Regi
ster
s ( የቮካል ውህደትን )
በመማርናበመስራት ከዚያበፊት ድምፃ ችንን
መቆጣጠርስን ልምንማለትነ ው?
ድምፃ ችን መቆጣጠር ስን ል ሳይን ሱን
ጠብቀንብቁ በሆነመን ገድ ዜማንማዜም
ማለት ነ ው።እናም በጣም ምርጥ የተባለው
መን ገድ ማለትም vocalregister
s( የቮካል
ውህደትን ) ማወቅና ድምፃ ችን ን bal ance
(በመመጠን ) በመቆጣጠር ለማዜም
mix(ውህድ) የሚለውን የማዜም ዘዴ
መጠቀም አለብን ።
፨whati samix(
ውህድማለትምን ድነ ው)፦
ማለት በድምፃ ችን በጉልበት ተመሥርተን
የጭ ንቅላትና የደረት ድምፅ አን ድ ላይ
በማዋሀድየምናዜምበትየዜማ ስልትነ ው።
ለምሳሌ፦ አን ድ ዘማሪ በ( high not e)
በቀጭ ን ድምፅ Fal stt
o ( ፋልሴቶ)
በሚያዜምበትጊዜ የጭ ን ቅላትድምፅአወጣ
ይባላል።
❄ በዚህንጊዜchestv oi
ce( የደረትድምፅ)
አይኖርም።
አንድዘማሪበ( Low note)በወፍራም ድምፅ
ሲያዜም የደረትድምፅእን ለዋለን ።
❄ በዚህንጊዜ ደግሞ የ ጭን ቅላት ድምፅ
አይኖሩም ከላይ የተመለከትናቸውን ሁለቱን
ድምፆችበማዋሀድየምናዜምበትዘዴmi xed
voice (
ውህድ ድምፅ)v ocalregi
ster
s
placeይባላል ሁለቱ ድምፆች የሚገናኙበት
ሥፍራ( mixarea)ይባላል። ይህም ሥፍራ
አንገታችንጋርነ ው።
ይህንማወቅናበተግባርመሥራትእጅግ
አስፈላጊ ነው። ሁሉም ድምፆች
በሚያስፈልጉበት ቦታ ለብቻቸውን ሊዜሙ
ይችላሉ። ይህም ደግሞ ድምፃ ችንን
እንድን ቆጣጠር እንድንመጥን ውበት
እንዲኖረው ያደርጋል።
እናም በmi x(በድምፅውህድ)ማዜም
በጣም የሚጠቅመንድምፃ ችንእን ዳይቆራረጥ
እንዳይታፈንተጨ ን ቀንእን ዳናዜም እየዘመርን
ፀጥ እን ዳንል ከዚያም አልፎ ምን ም ሳንቸገር
አስቸጋሪ የተባሉትን Range ( የድምፃችን ን)
ጉልበትን ከራሳችን አልፎ ሌላም (Range)
በቀላሉእንድናዜም ያግዘናል።
ሌላው በጣም ጥሩ ጉልበት ና ውበት
ያለውንድምፅ እን ድናወጣ እንድናዜም ጥሩ
የሆነየድምፅ አወራረድ የድምፅ ማስተጋባት
አወጣጥ ጥሩ የሆነ የምት አጠባበቅ
ሌሎችንም በአግባቡእን ድናዜም ይረዳናል።
4.ትምህርትአራት
የድምፅ ጉልበት አይነ
ቶች (
Type of
vocalr
ange)
1.ቤዝ ( Bass)፦ ቤዝ የምን ለው ድምፁ
ዝቅተኛው (lowest)የድምፁጉልበት( v
ocal
Range)ሲሆንይህም ድምፅየሚገኘው ከE2
እስከ E4 ወይም ከC2 እስከ G4 ውስጥ
ይገኛል።
በተለይም ደግሞ ይህ ቤዝ ድምፅ የወን ድ
ወፍራም ድምፅ እየተባለ ይታወቃል። ቤዝ
በአጠቃላይ ወፍራም የወን ድ ድምፅቢሆን ም
አንድቤዝድምፁያለው ሰው ወፍራም ድምፁ
የሚገኘው E2( C2)ላይ ነው።የቤዝድምፁ
የላይኛው ድምፁ ወይም ቤዝ ድምፁ ቀጠን
ከተባለE4( G4)ላይ ነው ሚቆመው ከነ ዚህ
ውስጥ ሊወጣ አይችልም ተብሎ ይታመናል።
2.ባሪቶን ( Bari
tone)
፦ ባሪቶን ሁለተኛው
ዝቅተኛው ( lowest)ድምፁ ቢሆን ም ግን
ከቤዝ እናከቴነ ርመሀል ላይ ይገኛል የሁለቱ
ድምፆችመሀከለኛነ ው ማለትነ ው።
--ይህ ድምፅ ወፈርተደርጎ ሲሰማ ወይም
ሲያዜሙት ወደ ቤዝ የተጠጋ ነ ገርግንቤዝ
ያልሆነባሪቶንይባላል ደግሞ ቀጥኖ ሲሰማ
ወይም ሲያዜሙ ትወደቴነ ርየቀረበነ ገርግን
ቴነርያልሆነይሆናልእን ደሚያወጣው ድምፁ
ጥገኛይሆናል።
--ይህም ድምፁ የሚገኝበት ቅኝት ( scale)
ከA2እስከA4ወይም አን ዳንዴስን ለጥጠው
ከF2እስከC5ይሆናል።
--ባሪቶንየሚመደበው በወን ድየድምፁመደብ
ውስጥ መሀከለኛሆኖያገለግላል።
3.ቴነር( Tenor
)፦ቴነርከፍተኛው ( higest)
የወን ድድምፁማለትም ቀጭ ኑየወን ድድምፅ
ነው። ይህም ድምፁ በምቾት የምናዜምበት
ቅኝት (scale)ከC3 እስከ C5 ወይም B2
እስከ G4 አን ዳንድ ጊዜ ባለ ቴነ ር ድምፁ
ያላቸው ወን ዶች ፍልሲቶ ( Falst
o) በሌላ
አነጋገር (head voi
ce)የተባለውን ድምፁ
ያወጣል ይህም ሆኖ ሳለ በጣም እየቀጠነ
የሴት ድምፁ የሚመስል ድምፁ
("count
ertenor "
)ይባላል።
4.አልቶ( Alto)፦አልቶወፍራሙ ( l
owest)
የሴትድምፅነ ው።ይህም ድምፁ የሚገኘው
F3እስከF5ወይም ከF3እስከD5ውስጥ
ይገኛል። አልቶ ድምፃ ውያን ዝቅተኛው
ድምፃ ቸው "contral
tos"ይባላል።
5. ሚዞሶፕራኖ ( mezzo-
soprano)
፦
ሚዞሶፕራኖ መሀከለኛው የሴት ድምፅ ነ ው
ማለትም በአልቶና በሶፕራኖ መሀል የሚገኝ
ነው ይህም ድምፁ አን ድ ሚያወጠው ድምፁ
ጥገኛይሆናልማለትም ወፈርካለወደአልቶ
ቀጠን ካለ ደግሞ ወደ ሶፕራኖ የሚጠጋ
ሚዞስፕራኖይባላልማለትነ ው።
--ይህ ድምፁ የሚገኝበትስፍራ ከA3እስከ
A5( A3እስከF5)
6. ሶፕራኖ ( soprano)
፦ ቀጭ ኑ ወይም
ከፍተኛው ( high)የሴት ድምፅ ነ ው ይህም
ድምፁየሚገኝበትስፍራC4እስከC6
፨ ከላይ የተጠቀሱትን የድምፅ ዓይነ ቶች
በራሳችን ላይ በመሞከር ጊዜ በማጥፋት
የድምጻችንዓይነ ት( vocalRange)ልናገኝ
እንችላለን ምክን ያቱም በምን
ሞክርበት ጊዜ
ተመችቶን ወይም ምን ም መጥፎ ስሜት
ሳይሰመንየምናዜም ከሆነያየድምፁክፍላችን
ነው ማለት እርሱን በማወቅ በደን ብ በዛ
ድምፃ ችንከሰራንውጤ ታማ እን ሆናለንማለት
ነው። ምክን ያቱም ድምፃ ችን በመለየት
ለድምፃ ችንተገቢውንየቮካልስራዎች( v
ocal
exer
cise)በመስራትጊዜያችንእን ድናጠፋና
ብቁእን ድንሆንይረዳናል።

❄ የትምህርትአራትማጠቃለያ

የድምፁ አይነ ቶችንበድምፃቸው አገባብ

አወራረድና አወጣጥ ስን ከፍላቸው በስድስት
ይከፈላሉ።አብዛኛዎች ድምፆች እርስበእርስ
የመቀራረብ ባህሪ አላቸው ነ ገር ግን ብዙ
በመሥራትመለየትይቻላልእነ ዚህንድምፆች
መለየትቮካልበምን ሠራበትወቅትጠቀሜታው
የጎላነው።
፨ ቤዝ (Bass)
፦ ወፍራም የወንድ ድምፅ
ሲሆንከE2( ከመሀከለኛው CሁለትEዎችን
ዝቅብሎ የሚገኝነ ው)እስከE4( አራትEከፍ
ብሎ ከመሀከለኛው C)
፨ ባሪቶን( Barit
one) ፦መሀከለኛው የወን ድ
ድምፅሲሆንከG2( (ከመሀከለኛው Cሁለት
Bዎችን ዝቅብሎ)እስከF4( (ከመሀከለኛው
CአራትFዎችንከፍብሎ)
፨ ቴነር( Tenor )
፦ ቀጭ ኑ የወን ድ ድምፅ
ሲሆንከB2( (
ከመሀከለኛው CሁለትBዎችን
ዝቅብሎ)እስከA4( ከመሀከለኛው CአራትA
ከፍብሎ)
፨አልቶ( cont r
alto)፦ወፍራሙ የሴትድምፅ
ሲሆንF3( ( ከመሀከለኛው Cሦስት Fዎችን
ዝቅብሎ እስከE5( (
ከመሀከለኛው Cአምስት
Eከፍብሎ)
፨ ሚዞሶፕራኖ ( mezzo-sopr
ano)
፦
መሀከለኛው የ ሴት ልጅ ድምፅ ሲሆንከA3
((
ከመሀከለኛው C ሦስትAዎችንዝቅ ብሎ)
እስከA5( ከመሀከለኛው C አምስትAዎችን
ከፍብሎ)
፨ሶፕራኖ( soprano) ፦ቀጭ ኑየሴትድምፅ
ሲሆንከC4( ከመሀከለኛው አራትCዝቅብሎ)
እስከ C6( ከመሀከለኛው C ስድስት C ከፍ
ብሎ) ።
❄ አን ዳን ድ ወን ዶች ፋልስቶ የሆነድምፅ
አላቸው በጣም የቀጠነ አን ዳንድ ጊዜ
(Physi
alogicalcondi
ti
ons)ወይም የዘር
መዛባት የዲኤን ኤ መዛባት አን ዳንድ ወን ዶች
የሴት ድምፅ ሊወጡ ይችላሉ የዛኔ ግን
ከሴቶች ጎራ ልን መደብ አን ችልም እን ደዚያ
ሲከሰትወን ዶችየሚባሉት( counter
tenors)
ኮንተርቴነር ተብለው ይጠራሉ በአጠቃላይ
መሠረታዊ ድምፆች አራት ናቸው ለሴት
(ሶፕራኖእናአልቶ)ለወን ድtenorandbass
ተብለው ይጠራሉሌሎችከዚህይወጣሉ።
5.ትምህርትአምስት
የድምጻችንንጉልበትማወቅና
መለየት( ማግኘትናመለየት)
(Fi
ndingandIdent
if
ying
vocalrange)(
voi
ce)
1#የድምጻችን ንጉልበትማግኘት፦በየትኛው
የድምፅክፍልውስጥ ነ ው ድምፃ ችን
የሚመደበው?ተመችቶን ናተስማምቶን
የምናዜምበትንወይም የራሳችን ንየድምፅ
ጉልበት(vocalRange)ምናገኝበትመንገድ
እንደሚከተለው ይቀርባሉ።
፨የድምፅጉልበት( v
ocal
Range)የምንለው
የሚወክለው አን ድድምፃዊ(ዘማሪ)
በዝቅተኛው (l
ow)እናበከፍተኛ(hi
gh)ድምፅ
(not
e)በሁለትጊዜተመችቶትየሚያዜምበት
ነው።ስለዚህድምፃ ችንየ
ቱጋርነው
የሚመደበው የሚለውንለማወቅበአግባቡ
የታችኛውንእናየላይኛውንድምፅበትግስትና
በሚገባመሥራትአለብን ።
❄ የድምጻችንጉልበት(
vocal
Range)
ለማግኘትማድረግያለብንተቀዳሚ ነገር
i
.እጃችን
ንፒያኖላይእናስቀምጣለን
i
i.መሀከለኛዋንCማግኘትመሀከለኛውም C
ማለትአራተኛው C( C4)የምንለው ነው ማለት
በሙዚቃበ( note)አፃፃፍጊዜየምን ጠቀምበት
መንገድነ ው ወይም ( i
nsci
enti
fi
cpit
ch
not
ati
on)
i
ii
.ከዚያወደታችድምፁንእየተከተልን
ማለትም ከመሀከለኛው Cድምፅወደ
ወፍራሙ ድምፅለድምፃ ችን
እስከሚስማማበትወይም ተመችቶንእስከ
ምንዘምርበትመሄድምቾትማይሰማንቦታላይ
ማቆም ከዚያያንድምፅ(
key
)መመዝገብ።
i
v.እንደገናም ከመሀከለኛው Cወደከፍተኛው
ወይም ቀጭ ኑድምፅተመችቶን
እስከምን ዘምርበትእንዘምራለንከዚያ
ድምፃችንየሚያዝናምቾትማይሰማንቦታላይ
ማቆም ከዚያያንድምፅ( key
)መመዝገብ።
❄ የድምፃ ችንንጉልበት(vocalr
ange)
የምናገኝበትደረጃዎች( t
hesteptofi
nd
ourv
ocalrange)
1)ድምፃችንንለማግኘትወደወፍራሙ ድምፅ
መዘመርእስኪያቅተንድረስመሄድማለት
ከመሀከለኛው Cጀምረን
2)ወደታች(ወደወፍራሙ )ሲኬድተመችቶን
የምናዜምበትንድምፅ(key)መመዝገብ።
3)የድምፃ
ችንንአቅም (
vocal
range)
ለማግኘትወደከፍተኛው (ወደቀጭ ኑ)
መዘመርእስከሚያቅተንድምፅ( key)መሄድ።
4)ከዚያበቀጭ ኑበኩልተመችቶን
የዘመርንበትንድምፅ(key
)መመዝገብ
5)የመጨ ረሻው የመዘገብነ
ውንድምፅ
ትምህርትአራትላይከተማርነ ው ጋርበማነ
ፃፀር
ድምፃ ችን
ንአገኘንማለትነ ው ወይም
ከሰንጠረዡማግኘትይቻላልከሚከተለው
ሰንጠረዥ፦
1_
___
___
__2_
___
___
_3_
___
___
_4_
___
___
__5_
___
___
_6
CDEFGABCDEFGABCDEFGABCDEFGABCDEFGABC
_
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
ዝቅተኛው (
ወፍራሙ ) መሀከለኛC(
C4) ቀጭ ኑ(
ከፍተኛው)ድምፅ(
መዘመርእስከሚያቅተን)

ድምፅ (
መዘመርእስከ ሚያቅተን
) ወደከፍተኛው ድምፅመዘመርአለብን

ወደዝቅተኛድምፅመዘመርአለብን

፨ከዚያበመቀጠልተመችቶንየዘመርን
በት
 ድምፅመዝግበንከሚከተለው የድምፅ
ሰን
ጠረዥ (
Tabl
eforv
ocal
range
ድምፃችንምንእንደሆነመለየት

የድምፅ ቤዝ ባሪቶን ቴነ
ር አልቶ ሚ ዞ- ሶፕራኖ
ጉልበት ሶፕራኖ

ከፍተኛ C4 E3 G4 D5 F5 C6
ድምፅ

ዝቅተኛ E2 G2 B2 F5 A3 C4
ድምፅ

ስለ የወንድ የወንድ የወንድ የሴት የሴት የሴት

ወፍራም መሀከል ቀጭ ን ወፍራም መሀከለ ቀጭ ን
ኛ

2#የድምጻችንአይነ ት(
vocalr
ange)
መለየት(ident
if
yingy
ourvoi
cetype)
(v
ocal
range)
ሁሉም ድምፆችየራሳቸው መገለጫ አላቸው
አን
ዱ ከሌላው የሚለይበትብዙነገሮችአሉ
እንደዛውም ልክእያንዳንዱ የሰው ድምፅአን ዱ
ከሌላው ይለያል።ምናልባትበጣም የተቀራረቡ
የሚመስሉድምፆችራሱምን ም አንድአይነ ት
ቢመስሉም አንድአይነ ትአይደሉም።ትምህርት
አራትላይብዙአይነ ትድምፆችእን ዳሉ
እያንዳንዱንተመልክተንነበር።ስለዚህከላይ
እንደተመለከትነው ድምፃችን ንካገኘንበኃላ
ድምፃ ችንከድምፆችመካከልመለየትእን ዴት
ነው ሚለውንም ተመልክተናልድምፃ ችንን
አግኝተንደግሞ ለይተንድምፃ ችንንአውቀንበዛ
ድምፅቮካልበተገቢው መስራት።ስለዚህ
ትምህርትአራትላይያሉትንድምፅእን ከልስ።
፨ቤዝ፦ወፍራሙ የወንድድምፅመሀከለኛው
(
Aver
agel
owofD2&hi
ghE4)
፨ባሪቶን፦መሀከለኛው የወንድድምፅከቤዝ
እናቴነርመሀከለኛ(G2toG4)
፨ቴነር፦ከፍተኛው (
ቀጭ ኑየወንድድምፅ
ጉልበትአቬሬጅ(C3t oB4)
፨አልቶ፦የሴትድምፅወፍራም አቬሬጅ(
E3
t
oF5)
፨ሚዞ-ሶፕራኖ፦አቬሬጅG3t
oA5
መሀከለኛው የሴትድምፅ
፨ሶፕራኖ፦ወፍራም የሴትድምፅ(range)
ከC4toC6ሶፕራኖድምፅ(l
i
ghtand
br
ight
)ቀለልያለቀጠንየሚልድምፅነ ው።
፨ስለዚህድምፃ ችንንካገኘንበኃላእንለያለን
ከዚያበጣም በዚተመስርተንተገቢውንቮካል
በመስራትብቁቮካሊስትመሆንቀላልና
የማይቀርነገርነው።ስለዚህስህተትን
በመቀነስትክክለኛውንቮካልበመስራትእውቅ
እናጎበዝቮካሊስትመሆንእን ችላለን።