Amerik Lit

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 32

Robert Lowell(1917 - 1977)

Robert Traill Spence Lowell IV (March 1, 1917 – September 12, 1977) was an American poet,
considered the founder of the confessional poetry movement. He was appointed the sixth Poet
Laureate Consultant in Poetry to the Library of Congress where he served from 1947 until 1948.
He won the Pulitzer Prize in both 1947 and 1974, the National Book Award in 1960, and the
National Book Critics Circle Award in 1977.

Life

Early Years

Lowell was born in Boston, Massachusetts to a Boston Brahmin family that included poets Amy
Lowell and James Russell Lowell. His mother, Charlotte Winslow, was a descendant of William
Samuel Johnson, a signer of the United States Constitution, along with Jonathan Edwards, the
famed Calvinist theologian, Anne Hutchinson, the Puritan preacher and healer, Robert
Livingston the Elder, Thomas Dudley, the second governor of Massachusetts, and Mayflower
passengers James Chilton and his daughter Mary Chilton.

He received his high school education at St. Mark's School, a prominent prep- school in
Southborough, Massachusetts, where he met and was influenced by the poet Richard Eberhart who
taught at the school. Then Lowell attended Harvard College for two years before transferring to
Kenyon College in Gambier, Ohio, to study under John Crowe Ransom and Allen Tate.

There is a well-known anecdote about where Lowell lived when he first arrived at Kenyon.
Before arriving at the school, he asked Allen Tate if he could live with him, and Tate joked that if
Lowell wanted to, he could pitch a tent on his lawn; this is exactly what Lowell did. In an
interview for The Paris Review, Lowell stated that he went to Sears, Roebuck to purchase the
"pup tent" that he set up on Tate's lawn and lived in for two months Lowell called the act "a
terrible piece of youthful callousness." Fortunately for Tate and his wife, Lowell soon settled into
the so-called "writer's house" (a dorm that received its nickname after it had accrued a number of
ambitious young writers) with fellow students Peter Taylor, Robie Macauley and Randall Jarrell.

Partly in rebellion against his parents, he converted from Episcopalianism to Catholicism (however,
by the end of the forties, he would end up leaving the Catholic Church). After Lowell graduated
from Kenyon in 1940 with a degree in

www.PoemHunter.com - The World's Poetry Archive 1


Classics, he worked on a Masters degree in English literature at Louisiana State University for one
year before World War II broke out.

Imprisonment

Lowell was a conscientious objector during World War II and served several months at the
federal prison in Danbury, Connecticut. He explained his decision not to serve in World War II
in a letter addressed to President Franklin Roosevelt on September 7, 1943, stating, "Dear Mr
President: I very much regret that I must refuse the opportunity you offer me in your
communication of August 6, 1943 for service in the Armed Force." In the letter, he goes on to
explain that after the bombing at Pearl Harbor, he was prepared to fight in the war until he read
about the United States' terms of unconditional surrender which he feared would lead to the
"permanent destruction of Germany and Japan." Before Lowell was transferred to the prison in
Connecticut, he was held in a prison in New York City which he later wrote about in the poem
"Memories of West Street and Lepke" from his book Life Studies.

Influence

In 1950, Lowell was included in the influential anthology Mid-Century American Poets as one of
the key literary figures of his generation. Among his contemporaries who also appeared in that
book were Muriel Rukeyser, Karl Shapiro, Elizabeth Bishop, Theodore Roethke, Randall Jarrell,
and John Ciardi, all poets who came into prominence in the 1940s. From 1950 to 1953, Lowell
taught in the well-reputed Iowa Writers' Workshop at the University of Iowa, together with Paul
Engle, Robie Macauley, and Anthony Hecht. Later, Donald James Winslow hired Lowell to teach
at Boston University, where his students included the poets Sylvia Plath and Anne Sexton. Over
the years, he taught at a number of other universities including the University of Cincinnati, Yale
University, Harvard University, and the New School for Social Research.

During the late 1960s Lowell was active in the civil rights movement and opposed the US
involvement in Vietnam. His participation in the October 1967 peace march in Washington, DC
and his subsequent arrest would be described in the early sections of Norman Mailer's The Armies
of the Night. In that book, Mailer wrote, "[Lowell spoke] in his fine stammering voice which gave
the impression that life rushed at him in a series of hurdles and some he succeeded in jumping and
some he did not." He also wrote that "all flaws considered, Lowell was still a fine, good, and
honorable man."

In 1964, Lowell stated, "The poets who most directly influenced me . . .were
Allen Tate, Elizabeth Bishop, and William Carlos Williams. An unlikely combination!. . .but you
can see that Bishop is a sort of bridge between Tate's formalism and Williams's informal art."

By 1967, he was the most public, well-known American poet; in June, he appeared on the cover
of Time magazine as part of a lengthy cover story on American poetry in which he was praised as
"the best American poet of his generation." Although the article gave a general overview of
modern American poetry (mentioning Lowell's contemporaries like John Berryman and Elizabeth
Bishop), Lowell's life, career, and place in the American literary canon remained the article's
focus.

Relationships

Lowell married the novelist Jean Stafford in 1940. Before their marriage, in 1938, Lowell and
Stafford got into a serious car accident, in which Lowell was at the wheel, that left Stafford
permanently scarred, while Lowell walked away unscathed. The couple had a tumultuous
marriage that ended in 1948. The poet Anthony Hecht characterized the marriage as "a tormented
and tormenting one." Then, shortly thereafter, in 1949 Lowell married the writer Elizabeth
Hardwick with whom he had a daughter, Harriet, in 1957. Later, the press would characterize
their marriage as "restless and emotionally harrowing." After 23 years of marriage to Elizabeth
Hardwick, in 1970, Lowell left her for the British author Lady Caroline Blackwood. Blackwood
and Lowell were married in 1972 in England where they decided to settle and where they raised
their son, Sheridan.

Lowell had a close friendship with the poet Elizabeth Bishop that lasted from 1947 until Lowell's
death in 1977. Both writers relied upon one another for feedback on their poetry (which is in
evidence in their voluminous correspondence, published in the book Words in Air: the Complete
Correspondence between Elizabeth Bishop and Robert Lowell in 2008) and thereby influenced
one another's work. Bishop's influence over Lowell can be seen at work in at least two of Lowell's
poems: "The Scream" (inspired by Bishop's short story "In the Village") and "Skunk Hour"
(inspired by Bishop's poem "The Armadillo").

Illness

Lowell suffered from manic depression and was hospitalized many times throughout his adult life
for this mental illness. Although his manic depression was often a great burden (for himself and
his family), the subject of that mental illness led to some of his most important poetry,
particularly as it manifested
itself in his book Life Studies. When he was fifty, Lowell began taking lithium to treat his mental
illness. The editor of Lowell's Letters, Saskia Hamilton notes, "Lithium treatment relieved him from
suffering the idea that he was morally and emotionally responsible for the fact that he relapsed.
However, it did not entirely prevent relapses. . .And he was troubled and anxious about the impact
of his relapses on his family and friends until the end of his life."

Lowell died in 1977, having suffered a heart attack in a cab in New York City on his way to see
his ex-wife, Elizabeth Hardwick. He was buried in Stark Cemetery, Dunbarton, New Hampshire.

Writing

1940s

Lowell's first book of poems, Land of Unlikeness (1944), did not receive much attention. In 1946,
Lowell received wide acclaim for his next book, Lord Weary's Castle, which included five poems
slightly revised from Land of Unlikeness, plus thirty new poems. Among the better known poems
in the volume are "Mr Edwards and the Spider" and "The Quaker Graveyard in Nantucket." Lord
Weary's Castle was awarded the Pulitzer Prize in 1947. Randall Jarrell praised the book, writing,
"It is unusually difficult to say which are the best poems in Lord Weary's Castle: several are
realized past changing, successes that vary only in scope and intensity--others are poems that
almost any living poet would be pleased to have written. . .[and] one or two of these poems, I
think, will be read as long as men remember English."

Lowell's early poems were formal, ornate, and concerned with violence and theology; a typical
example is the close of "The Quaker Graveyard" -- "You could cut the brackish winds with a knife /
Here in Nantucket and cast up the time / When the Lord God formed man from the sea's slime /
And breathed into his face the breath of life, / And the blue-lung'd combers lumbered to the kill. /
The Lord survives the rainbow of His will." He was Consultant in Poetry to the Library of Congress
from 1947-1948 (a position now known as the U.S. Poet Laureate).

1950s

The Mills of the Kavanaughs (1951), a book that centered on its epic title poem, did not receive
the praise that his previous book did, but Lowell was able to revive his reputation with Life
Studies which was published in 1959 and won the National Book Award for poetry in 1960. In his
acceptance speech for the award, Lowell famously divided American poetry into two camps: the
"cooked" and the
"raw." This commentary by Lowell was made in reference to the popularity of Allen Ginsberg and
the Beat Generation poets and was a signal from Lowell that he was trying to incorporate some of
their "raw" energy into his own poetry.

The poems in Life Studies were written in a mix of free and metered verse, with much more
informal language than he had used in his first two books. It marked both a big turning point in
Lowell's career, and a turning point for American poetry in general. Because many of the poems
documented details from Lowell's family life and personal problems, one critic, M.L. Rosenthal,
labeled these poems "confessional." Lowell's editor and friend Frank Bidart notes in his afterword
to Lowell's Collected Poems, "Lowell is widely, perhaps indelibly associated with the term
'confessional,'" though Bidart questions the accuracy of this label. But for better or worse, this
label stuck and led to Lowell being grouped together with other influential confessional poets like
Lowell's former students W. D. Snodgrass, Sylvia Plath, and Anne Sexton.

1960s

Lowell followed Life Studies with Imitations (1961), a volume of loose translations of poems by
classical and modern European poets, including Rilke, Montale, Baudelaire, Pasternak, and
Rimbaud, for which he received the 1962 Bollingen Poetry Translation Prize. However, critical
response to Imitations was mixed and sometimes hostile (as was the case with Vladimir Nabokov's
public response to Lowell's Mandelstam translations). In the book's introduction, Lowell explained
that his idiosyncratic translations should be thought of as "imitations" rather than strict
translations since he took many liberties with the originals, trying to "do what [his] authors might
have done if they were writing their poems now and in America."

His next book For the Union Dead (1964) was widely praised, particularly for its title poem, which
invokes Allen Tate's "Ode to the Confederate Dead." For the Union Dead was Lowell's first book
since Life Studies to contain all original verse (since it did not include any translations), and in
writing the poems in this volume, Lowell built upon the looser, more personal style of writing
that he'd established in the final section of Life Studies. However, none of the poems in For the
Union Dead explicitly addressed the taboo subject of Lowell's mental illness (like some of the
poems in Life Studies did) and were, therefore, not notably "confessional." The subject matter in
For the Union Dead was also much broader than it was in Life Studies. For instance, Lowell wrote
about a number of world historical figures in poems like "Caligula," "Jonathan Edwards in Western
Massachusetts," and "Lady Raleigh's Lament."
In 1964, Lowell also tried his hand at playwrighting with three, one-act plays that were meant to
be performed together as a trilogy, titled The Old Glory. The first two parts, "Endecott the Red
Cross" and "My Kinsman, Major Molineux" were stage adaptations of short stories by Nathaniel
Hawthorne, and the third part, "Benito Cereno," was a stage adaptation of a novella by Herman
Melville. The Old Glory was produced off-Broadway in New York City in 1964 and won five Obie
Awards in 1965 including an award for "Best American Play." The play was published in its first
printing in 1965 (with a revised edition following in 1968).

In 1967, Lowell published his next book of poems, Near the Ocean. With this volume, Lowell
returned to writing more formal, metered verse. The second half of the book also shows Lowell
returning once again to writing loose translations (including verse approximations of Dante,
Juvenal, and Horace). The best known poem in this volume is "Waking Early Sunday Morning,"
which was written in eight-line tetrameter stanzas (borrowed from Andrew Marvell's poem
"Upon Appleton House") and showed contemporary American politics overtly entering into
Lowell's work.

During 1967 and 1968 he experimented with a verse journal, published as Notebook 1967-68
(and later republished in a revised edition, titled Notebook). Lowell referred to these fourteen-
line poems as sonnets although they sometimes failed to incorporate regular meter and never
incorporated rhyme (both of which are defining features of the sonnet form); however, some of
Lowell's sonnets (particularly the ones in Notebook 1967-1968) were written in blank verse with
a definitive pentameter. In the flyleaf to Notebook 1967-1968, Lowell explained the timeline of
the book:

The time is a summer, an autumn, a winter, a spring, another summer; here the poem ends,
except for turned-back bits of fall and winter 1968. . .My plot rolls with the seasons. The separate
poems and section are opportunist and inspired by impulse. Accident threw up subjects, and the
plot swallowed them--famished for human chances.

Steven Gould Axelrod wrote that, "[Lowell's concept behind the sonnet form] was to achieve the
balance of freedom and order, discontinuity and continuity, that he [had] observed in [Wallace]
Stevens's late long poems and in John Berryman's Dream Songs, then nearing completion. He
hoped that his form . . . would enable him 'to describe the immediate instant,' an instant in which
political and personal happenings interacted with a lifetime's accumulation of memories, dreams,
and knowledge." Lowell liked the new form so much that he reworked and revised many of the
poems from Notebook and used them as the foundation for his next three volumes of verse, all of
which employed the same loose,
fourteen-line sonnet form.

1970s to the present

The first book in Lowell's Notebook-derived trilogy was History (1973) which primarily dealt
with world history from antiquity up to the mid-20th century (although the book does not always
follow a linear or logical path and contains many poems about Lowell's friends, peers, and family).
The second book, For Lizzie and Harriet (1973), describes the breakdown of his second marriage
and contains poems that are supposed to be in the voice of his daughter, Harriet, and his second
wife, Elizabeth. Finally, the last work in Lowell's sonnet sequence, The Dolphin (1973), which
won the 1974 Pulitzer Prize, includes poems about his daughter, his ex-wife, and his new wife
Caroline Blackwood whom he had affectionately nicknamed "Dolphin." Notably, the book only
contained new poems, making it the only book in Lowell's sonnet trilogy not to include revised
poems from Notebook.

A minor controversy erupted when Lowell admitted to having incorporated (and altered) private
letters from his ex-wife, Elizabeth Hardwick into poems for The Dolphin. He was particularly
criticized for this by his friends, fellow-poets Adrienne Rich and Elizabeth Bishop. Bishop made
an eloquent and thoughtful argument to Lowell against publishing The Dolphin. In a letter to
Lowell regarding The Dolphin, dated March 21, 1972, before he'd published the book, Bishop
praises the writing, saying, "Please believe that I think it is wonderful poetry." But then she states,
"I'm sure my point is only too plain. . .Lizzie [Hardwick] is not dead, etc.--but there is a 'mixture
of fact & fiction' [in the book], and you have changed [Hardwick's] letters. That is 'infinite
mischief,' I think. . .One can use one's life as material--one does anyway--but these letters-- aren't
you violating a trust? IF you were given permission--IF you hadn't changed them. . .etc. But art
just isn't worth that much."

Lowell published his last volume of poetry, Day by Day, in 1977, the year of his death. In May
1977, Lowell won the $10,000 National Medal for Literature awarded by the American Academy
and Institute of Arts and Letters, and Day by Day was awarded that year's National Book Critics
Circle Award for poetry. In a PBS documentary on Lowell, Anthony Hecht said that "[Day by
Day was] a very touching, moving, gentle book, tinged with a sense of [Lowell's] own pain and
the pain [he'd] given to others." It was Lowell's only volume to contain nothing but free verse,
and for fans of Lowell's work who were disappointed by the uneven "sonnets" that Lowell had
been re-writing and re-packaging in volume after volume since 1967, Day by Day marked a
return to form. In many of the poems, Lowell reflects on his life, his past relationships, and his
own mortality.
The best-known poem from this collection is the last one, titled "Epilogue," in which Lowell
reflects upon the "confessional" school of poetry with which his work was associated. In this
poem he wrote,

But sometimes everything I write with

the threadbare art of my eye seems a

snapshot,

lurid, rapid, garish, grouped, heightened from

life,

yet paralyzed by fact.

All's misalliance.

Yet why not say what happened?

Lowell's Collected Poems, edited by Frank Bidart and David Gewanter, was published in 2003.
The Collected Poems is a very comprehensive volume that includes all of Lowell's major works
with the exception of Notebook 1967-1968 and Notebook. However, many of the poems from
these volumes were republished, in revised forms, in History and For Lizzie and Harriet. On the
heels of the publication of The Collected Poems, The Letters of Robert Lowell, edited by Saskia
Hamilton, was published in 2005. Both Lowell's Collected Poems and his Letters received
overwhelmingly positive critical responses from the mainstream press, and their publication has
since led to a renewed interest in Lowell's writing.

რობერტ თრეილ სპენს ლოუელ IV (დ. 1 მარტი, 1917 – გ. 12 სექტემბერი, 1977) იყო ამერიკელი

პოეტი, რომელიც ითვლება კონფესიური პოეზიის მოძრაობის ფუძემდებლად. იგი დაინიშნა მეექვსე

პოეტი ლაურეატ კონსულტანტად პოეზიაში კონგრესის ბიბლიოთეკაში, სადაც მსახურობდა 1947

წლიდან 1948 წლამდე. მან მოიპოვა პულიცერის პრემია 1947 და 1974 წლებში, ეროვნული წიგნის

პრემია 1960 წელს და ეროვნული წიგნის კრიტიკოსების წრის ჯილდო 1977 წელს. .

ცხოვრება
ადრეული წლები

ლოუელი დაიბადა ბოსტონში, მასაჩუსეტსი ბოსტონში ბრაჰმანის ოჯახში, რომელშიც შედიოდნენ

პოეტები ემი ლოუელი და ჯეიმს რასელ ლოუელი. მისი დედა, შარლოტა უინსლოუ, უილიამ

სამუელ ჯონსონის, შეერთებული შტატების კონსტიტუციის ხელმომწერის შთამომავალი იყო,

ჯონათან ედვარდსთან, ცნობილ კალვინისტ თეოლოგთან, ენ ჰაჩინსონთან, პურიტან მქადაგებელ და

მკურნალთან, რობერტ ლივინგსტონ უფროსთან, თომას დადლთან ერთად. მასაჩუსეტსის მეორე

გუბერნატორი და მეიფლაუერის მგზავრები ჯეიმს ჩილტონი და მისი ქალიშვილი მერი ჩილტონი.

მან საშუალო სკოლა მიიღო სენტ მარკის სკოლაში, გამოჩენილ სკოლამდელ სკოლაში სამხრეთ

ბოროში, მასაჩუსეტსი, სადაც შეხვდა პოეტ რიჩარდ ებერჰარტის გავლენის ქვეშ, რომელიც

ასწავლიდა სკოლაში. შემდეგ ლოუელი დაესწრო ჰარვარდის კოლეჯს ორი წლის განმავლობაში,

სანამ გადავიდა კენიონის კოლეჯში გამბიერში, ოჰაიო, რათა ესწავლა ჯონ ქროუ რენსომისა და ალენ

ტეიტის ხელმძღვანელობით.

არსებობს ცნობილი ანეკდოტი იმის შესახებ, თუ სად ცხოვრობდა ლოუელი, როდესაც ის პირველად

ჩავიდა კენიონში. სკოლაში მისვლამდე მან ალენ ტეიტს ჰკითხა, შეეძლო თუ არა მასთან ცხოვრება,

ტეიტმა კი ხუმრობით თქვა, რომ თუ ლოუელს სურდა, შეეძლო კარვის გაშლა მის გაზონზე; ეს არის

ზუსტად ის, რაც გააკეთა ლოუელმა. The Paris Review-სთვის მიცემულ ინტერვიუში ლოუელმა თქვა,

რომ წავიდა სირსში, რობეკში, რათა ეყიდა "ლეკვის კარავი", რომელიც მან ტეიტის გაზონზე გაშალა

და ორი თვის განმავლობაში იცხოვრა, ლოუელმა ამ მოქმედებას უწოდა "ახალგაზრდული

გულგრილობის საშინელი ნაწილი". ტეიტისა და მისი მეუღლის საბედნიეროდ, ლოუელი მალევე

დასახლდა ეგრეთ წოდებულ "მწერლის სახლში" (საცხოვრებელში, რომელმაც მეტსახელი მიიღო მას

შემდეგ, რაც მას რამდენიმე ამბიციური ახალგაზრდა მწერალი შეემატა) თანაკლასელებთან პიტერ

ტეილორთან, რობი მაკოლისთან და რენდალ ჯარელთან ერთად.

ნაწილობრივ მშობლების წინააღმდეგ აჯანყების გამო, ის ეპისკოპოსობიდან კათოლიციზმზე

გადავიდა (თუმცა, ორმოციანი წლების ბოლოს, ის საბოლოოდ დატოვებდა კათოლიკურ ეკლესიას).

მას შემდეგ, რაც ლოუელმა დაამთავრა კენიონი 1940 წელს

კლასიკოსები, მეორე მსოფლიო ომის დაწყებამდე ერთი წლის განმავლობაში მუშაობდა ინგლისურ

ლიტერატურაში მაგისტრატურაზე ლუიზიანას სახელმწიფო უნივერსიტეტში.


პატიმრობა

ლოუელი იყო კეთილსინდისიერი უარი მეორე მსოფლიო ომის დროს და რამდენიმე თვე

მსახურობდა კონექტიკუტის დენბერის ფედერალურ ციხეში. მან თავისი გადაწყვეტილება არ

ემსახურა მეორე მსოფლიო ომში 1943 წლის 7 სექტემბერს პრეზიდენტ ფრანკლინ რუზველტისადმი

მიწერილ წერილში განმარტა, სადაც ნათქვამია: „ძვირფასო ბატონო პრეზიდენტო: ძალიან ვწუხვარ,

რომ უარი უნდა თქვა იმ შესაძლებლობაზე, რომელიც თქვენ შემომთავაზეთ აგვისტოს

კომუნიკაციაში. 6, 1943 წ. შეიარაღებულ ძალებში სამსახურისთვის“. წერილში ის აგრძელებს

განმარტავს, რომ პერლ-ჰარბორზე დაბომბვის შემდეგ მზად იყო ომში საბრძოლველად მანამ, სანამ

არ წაიკითხავდა შეერთებული შტატების უპირობო ჩაბარების პირობებს, რაც, მისი შიშით,

გამოიწვევს "გერმანიის მუდმივ განადგურებას და Იაპონია." სანამ ლოუელს კონექტიკუტის ციხეში

გადაიყვანდნენ, ის ნიუ-იორკში ციხეში იმყოფებოდა, რომლის შესახებაც მოგვიანებით დაწერა

ლექსში "ვესტსტრიტისა და ლეპკეს მოგონებები" მისი წიგნიდან Life Studies.

გავლენა

1950 წელს ლოუელი შეიყვანეს შუა საუკუნის ამერიკელ პოეტებში გავლენიან ანთოლოგიაში,

როგორც მისი თაობის ერთ-ერთი მთავარი ლიტერატურული ფიგურა. მის თანამედროვეთა შორის,

რომლებიც ასევე გამოჩნდნენ ამ წიგნში, იყვნენ მურიელ რუკეისერი, კარლ შაპირო, ელიზაბეტ

ბიშოპი, თეოდორ როტკე, რენდალ ჯარელი და ჯონ კიარდი, ყველა პოეტი, ვინც ცნობილი გახდა

1940-იან წლებში. 1950 წლიდან 1953 წლამდე ლოუელი ასწავლიდა აიოვას უნივერსიტეტის

მწერალთა სახელოსნოში, პოლ ენგლთან, რობი მაკულისთან და ენტონი ჰეხტთან ერთად.

მოგვიანებით, დონალდ ჯეიმს უინსლოუმ დაიქირავა ლოუელი ბოსტონის უნივერსიტეტში

მასწავლებლად, სადაც მისი სტუდენტები იყვნენ პოეტები სილვია პლათი და ენ სექსტონი. წლების

განმავლობაში ის ასწავლიდა უამრავ სხვა უნივერსიტეტში, მათ შორის ცინცინატის

უნივერსიტეტში, იელის უნივერსიტეტში, ჰარვარდის უნივერსიტეტში და სოციალური კვლევის

ახალ სკოლაში.

1960-იანი წლების ბოლოს ლოუელი აქტიური იყო სამოქალაქო უფლებების მოძრაობაში და

ეწინააღმდეგებოდა აშშ-ს მონაწილეობას ვიეტნამში. მისი მონაწილეობა 1967 წლის ოქტომბრის

სამშვიდობო მსვლელობაში ვაშინგტონში და მისი შემდგომი დაპატიმრება აღწერილი იქნება ნორმან


მეილერის „ღამის არმიების“ ადრეულ სექციებში. ამ წიგნში მეილერი წერდა: „[ლოუელი

ლაპარაკობდა] თავისი მშვენიერი ჭექა-ქუხილი ხმით, რომელიც ტოვებდა შთაბეჭდილებას, რომ

ცხოვრება მას დაბრკოლებების რიგს დაეჯახა და ზოგს გადახტომა მოახერხა, ზოგს კი არა“. მან ასევე

დაწერა, რომ "ყველა ხარვეზის გათვალისწინებით, ლოუელი მაინც კარგი, კარგი და ღირსეული

ადამიანი იყო".

1964 წელს ლოუელმა თქვა: ”პოეტები, რომლებმაც ყველაზე უშუალო გავლენა მოახდინეს ჩემზე...

ალენ ტეიტი, ელიზაბეტ ბიშოპი და უილიამ კარლოს უილიამსი. საეჭვო კომბინაცია!. . მაგრამ თქვენ

ხედავთ, რომ ეპისკოპოსი არის ერთგვარი ხიდი ტეიტის ფორმალიზმსა და უილიამსის

არაფორმალურ ხელოვნებას შორის.

1967 წლისთვის ის იყო ყველაზე საჯარო, ცნობილი ამერიკელი პოეტი; ივნისში, ის გამოჩნდა

ჟურნალ Time-ის გარეკანზე, როგორც ამერიკული პოეზიის შესახებ გრძელი ქავერ-ისტორიის

ნაწილი, სადაც მას ადიდებდნენ, როგორც "მისი თაობის საუკეთესო ამერიკელ პოეტს". მიუხედავად

იმისა, რომ სტატიაში მოცემულია თანამედროვე ამერიკული პოეზიის ზოგადი მიმოხილვა

(მოხსენიებულია ლოუელის თანამედროვეები, როგორიცაა ჯონ ბერიმანი და ელიზაბეტ ბიშოპი),

ლოუელის ცხოვრება, კარიერა და ადგილი ამერიკულ ლიტერატურულ კანონში რჩებოდა სტატიის

ყურადღების ცენტრში.

ურთიერთობები

ლოუელი დაქორწინდა რომანისტ ჟან სტაფორდზე 1940 წელს. მათ ქორწინებამდე, 1938 წელს,

ლოუელი და სტაფორდი სერიოზულ ავტოკატასტროფაში მოხვდნენ, რომლის დროსაც ლოუელი

საჭესთან იჯდა, რამაც სტაფორდს სამუდამოდ ნაწიბურები დაუტოვა, ხოლო ლოუელი უვნებლად

წავიდა. წყვილს ჰქონდა მშფოთვარე ქორწინება, რომელიც დასრულდა 1948 წელს. პოეტმა ენტონი

ჰეხტმა ქორწინება დაახასიათა, როგორც "ტანჯული და მტანჯველი". ამის შემდეგ, ცოტა ხნის

შემდეგ, 1949 წელს ლოუელი დაქორწინდა მწერალ ელიზაბეტ ჰარდვიკზე, რომელთანაც 1957 წელს

შეეძინა ქალიშვილი, ჰარიეტი. მოგვიანებით, პრესა მათ ქორწინებას ახასიათებდა, როგორც

"მოუსვენარ და ემოციურად შემზარავ". ელიზაბეტ ჰარდვიკთან 23 წლიანი ქორწინების შემდეგ, 1970

წელს, ლოუელმა იგი დატოვა ბრიტანელ მწერალ ლედი ქეროლაინ ბლექვუდთან. ბლექვუდი და
ლოუელი 1972 წელს დაქორწინდნენ ინგლისში, სადაც გადაწყვიტეს დასახლება და სადაც აღზარდეს

ვაჟი, შერიდანი.

ლოუელს მჭიდრო მეგობრობა აკავშირებდა პოეტ ელიზაბეტ ბიშოპთან, რომელიც გაგრძელდა 1947

წლიდან ლოუელის გარდაცვალებამდე 1977 წელს. ორივე მწერალი ერთმანეთს ეყრდნობოდა

თავიანთ პოეზიაზე გამოხმაურებისთვის (რაც დასტურდება მათ მოცულობით მიმოწერაში,

გამოქვეყნებული წიგნში Words in Air: სრული მიმოწერა ელიზაბეტ ბიშოპსა და რობერტ ლოუელს

შორის 2008 წელს) და ამით გავლენა მოახდინა ერთმანეთის მუშაობაზე. ლოუელზე ეპისკოპოსის

გავლენა ჩანს ლოუელის მინიმუმ ორ ლექსში: „კივილი“ (შთაგონებულია ეპისკოპოსის მოთხრობით

„სოფელში“) და „სკუნის საათი“ (შთაგონებულია ეპისკოპოსის ლექსით „არმადილო“).

ლოუელი განიცდიდა მანიაკალურ დეპრესიას და ამ ფსიქიკური დაავადების გამო

არაერთხელ მოათავსეს ჰოსპიტალში თავისი ზრდასრული ცხოვრების განმავლობაში.

მიუხედავად იმისა, რომ მისი მანიაკალური დეპრესია ხშირად დიდი ტვირთი იყო

(თავისთვის და მისი ოჯახისთვის), ამ ფსიქიკური დაავადების საგანმა განაპირობა მისი

ზოგიერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი პოეზია, განსაკუთრებით, როგორც ეს გამოიხატებოდა.

თავად თავის წიგნში Life Studies. როდესაც ის ორმოცდაათი წლის იყო, ლოუელმა დაიწყო

ლითიუმის მიღება ფსიქიკური დაავადების სამკურნალოდ. Lowell's Letters-ის რედაქტორი,

სასკია ჰამილტონი აღნიშნავს: "ლითიუმით მკურნალობამ გაათავისუფლა ის აზრი, რომ

მორალურად და ემოციურად იყო პასუხისმგებელი იმ ფაქტზე, რომ რეციდივი განმეორდა.

თუმცა, ეს სრულებით არ უშლიდა ხელს რეციდივებს... და ის იყო შეშფოთებული და

შეშფოთებული. მისი რეციდივების გავლენის შესახებ მის ოჯახზე და მეგობრებზე

სიცოცხლის ბოლომდე“.

ლოუელი გარდაიცვალა 1977 წელს, ნიუ-იორკში, ტაქსიში გულის შეტევით, ყოფილი

მეუღლის, ელიზაბეტ ჰარდვიკის სანახავად. ის დაკრძალეს სტარკის სასაფლაოზე,

დანბარტონში, ნიუ-ჰემფშირი.

1940-იანი წლების წერა


ლოუელის ლექსების პირველ წიგნს „განსხვავების მიწა“ (1944) დიდი ყურადღება არ

მიუქცევია. 1946 წელს ლოუელმა ფართო მოწონება დაიმსახურა მისი შემდეგი წიგნისთვის,

ლორდ უირის ციხესიმაგრე, რომელშიც შედიოდა ხუთი ლექსი ოდნავ შესწორებული Land

of Unlikeness, პლუს ოცდაათი ახალი ლექსი. ტომში უფრო ცნობილ ლექსებს შორისაა

"მისტერ ედვარდსი და ობობა" და "კვაკერული სასაფლაო ნანტაკეტში". ლორდ უირის ციხეს

მიენიჭა პულიცერის პრემია 1947 წელს. რენდალ ჯარელმა შეაქო წიგნი და წერდა: „ძალიან

რთულია იმის თქმა, რომელია საუკეთესო ლექსები ლორდ უირის ციხესიმაგრეში:

რამდენიმე განხორციელდა წარსულში ცვლილებების შესახებ, წარმატებები, რომლებიც

განსხვავდება მხოლოდ მასშტაბით და ინტენსივობით. სხვა არის ლექსები, რომლებსაც

თითქმის ნებისმიერი ცოცხალი პოეტი სიამოვნებით დაწერდა... [და] ამ ლექსებიდან ერთი

ან ორი, ვფიქრობ, წაიკითხება მანამ, სანამ კაცებს ინგლისური ემახსოვრებათ.

ლოუელის ადრეული ლექსები იყო ფორმალური, მორთული და ეხებოდა ძალადობასა და

თეოლოგიას; ტიპიური მაგალითია "კვაკერის სასაფლაოს" დახურვა -- "შეგიძლია დანით

მოჭრა მლაშე ქარები / აქ, ნანტაკეტში და გამოგეყო დრო / როცა უფალმა ღმერთმა შექმნა

ადამიანი ზღვის ლორწოსგან / და ჩაისუნთქა მის სახეში. სიცოცხლის სუნთქვა, / და ლურჯ

ფილტვებში მოქცეული სავარცხლები მოკვლას. / უფალი გადარჩება თავისი ნების

ცისარტყელას. ის იყო კონგრესის ბიბლიოთეკის პოეზიის კონსულტანტი 1947-1948 წლებში

(თანამდებობა ახლა ცნობილია როგორც აშშ-ს პოეტის ლაურეატი).

1950-იანი წლები

The Mills of the Kavanaughs (1951), წიგნი, რომელიც ეძღვნებოდა მის ეპიკურ სათაურ პოემას, არ

მიიღო ქება, როგორც მის წინა წიგნმა, მაგრამ ლოუელმა შეძლო თავისი რეპუტაციის აღორძინება

Life Studies-ით, რომელიც გამოიცა 1959 წელს და მოიპოვა ეროვნული. წიგნის პრემია პოეზიისთვის

1960 წელს. ჯილდოს მიღებისას ლოუელმა ცნობილმა დაყო ამერიკული პოეზია ორ ბანაკად:

„მოხარშული“ და

"ნედლეული." ლოუელის ეს კომენტარი გაკეთდა ალენ გინსბერგისა და ბით თაობის პოეტების

პოპულარობის მითითებით და იყო ლოუელის სიგნალი, რომ ის ცდილობდა მათი „ნედლი“

ენერგიის გარკვეული ნაწილის საკუთარ პოეზიაში ჩართვას.

ლექსები Life Studies-ში დაწერილი იყო თავისუფალი და გაზომილი ლექსების ნაზავით, ბევრად

უფრო არაფორმალური ენით, ვიდრე მან გამოიყენა თავის პირველ ორ წიგნში. ეს იყო როგორც დიდი

გარდამტეხი მომენტი ლოუელის კარიერაში და გარდამტეხი მომენტი ზოგადად ამერიკული

პოეზიისთვის. იმის გამო, რომ ბევრ ლექსში იყო დოკუმენტირებული დეტალები ლოუელის
ოჯახური ცხოვრებიდან და პირადი პრობლემებიდან, ერთი კრიტიკოსი, მ.ლ. როზენტალმა ამ

ლექსებს უწოდა "აღსარება". ლოუელის რედაქტორი და მეგობარი ფრენკ ბიდარტი აღნიშნავს

ლოუელის კრებულის ლექსების შემდგომ სიტყვაში: „ლოუელი ფართოდ, შესაძლოა წარუშლელად

ასოცირდება ტერმინთან „აღსარება“, თუმცა ბიდარტი ეჭვქვეშ აყენებს ამ ეტიკეტის სიზუსტეს.

მაგრამ უკეთესად თუ უარესად, ამ იარლიყმა გაიჭედა და გამოიწვია ლოუელის დაჯგუფება სხვა

გავლენიან კონფესიურ პოეტებთან, როგორიცაა ლოუელის ყოფილ სტუდენტებს W. D. Snodgrass,

Sylvia Plath და Anne Sexton.

1960-იანი წლები

ლოუელი მიჰყვა Life Studies with Imitations (1961), კლასიკური და თანამედროვე ევროპელი

პოეტების ლექსების თავისუფალი თარგმანების ტომს, მათ შორის რილკეს, მონტალის, ბოდლერის,

პასტერნაკის და რემბოს, რისთვისაც მან მიიღო 1962 წელს ბოლინგენის პოეზიის თარგმანის პრიზი.

თუმცა, იმიტაციებისადმი კრიტიკული პასუხი არაერთგვაროვანი და ზოგჯერ მტრული იყო

(როგორც ეს იყო ვლადიმერ ნაბოკოვის საჯარო პასუხი ლოუელის მანდელშტამის თარგმანებზე).

წიგნის შესავალში ლოუელმა განმარტა, რომ მისი იდიოსინკრატული თარგმანები უნდა

განიხილებოდეს როგორც "იმიტაცია" და არა მკაცრი თარგმანები, რადგან მან ბევრი თავისუფლება

აიღო ორიგინალებთან და ცდილობდა "გაეკეთებინა ის, რაც [მის] ავტორებს შეეძლოთ გაეკეთებინათ

თავიანთი ლექსების დაწერის შემთხვევაში. ახლა და ამერიკაში."

მისმა მომდევნო წიგნმა „კავშირის მკვდრებისთვის“ (1964) დიდი მოწონება დაიმსახურა,

განსაკუთრებით მისი სათაური პოემისთვის, რომელიც ეხმიანება ალენ ტეიტის „ოდა


კონფედერაციულ მკვდრებს“. For the Union Dead იყო ლოუელის პირველი წიგნი Life Studies-

ის შემდეგ, რომელიც შეიცავდა ყველა ორიგინალურ ლექსს (რადგან არ მოიცავდა

თარგმანებს) და ამ ტომის ლექსების დაწერისას ლოუელი აშენდა წერის უფრო თავისუფალ,

უფრო პირად სტილს. დაარსდა სიცოცხლის კვლევების ბოლო განყოფილებაში. თუმცა, არც

ერთი ლექსი For the Union Dead-ში აშკარად არ ეხებოდა ტაბუდადებულ თემას ლოუელის

ფსიქიკური ავადმყოფობის შესახებ (როგორც ზოგიერთი ლექსი Life Studies-ში) და,

შესაბამისად, არ იყო განსაკუთრებით „აღსარება“. The Union Dead-ის თემა ასევე ბევრად

უფრო ფართო იყო, ვიდრე ეს იყო Life Studies-ში. მაგალითად, ლოუელმა დაწერა რამდენიმე

მსოფლიო ისტორიული ფიგურის შესახებ ლექსებში, როგორიცაა "კალიგულა", "ჯონათან

ედვარდსი დასავლეთ მასაჩუსეტში" და "ლედი რალის გოდება".

1964 წელს ლოუელმა ასევე სცადა ძალები დრამატურგში სამი, ერთმოქმედებიანი პიესით,

რომლებიც ერთად უნდა შესრულებულიყო ტრილოგიის სახით, სახელწოდებით „ძველი


დიდება“. პირველი ორი ნაწილი, "წითელი ჯვრის ენდეკოტი" და "ჩემი ნათესავი, მაიორ

მოლინე" იყო ნათანიელ ჰოთორნის მოთხრობების სასცენო ადაპტაცია, ხოლო მესამე

ნაწილი, "ბენიტო ცერენო", იყო ჰერმან მელვილის ნოველას სასცენო ადაპტაცია. The Old

Glory შეიქმნა ბროდვეის გარეთ, ნიუ-იორკში 1964 წელს და მოიგო ხუთი Obie Awards 1965

წელს, მათ შორის ჯილდო "საუკეთესო ამერიკული პიესისთვის". პიესა გამოიცა პირველი

ბეჭდვით 1965 წელს (შესწორებული გამოცემით შემდეგ 1968 წელს).

1967 წელს ლოუელმა გამოსცა ლექსების შემდეგი წიგნი, ოკეანის მახლობლად. ამ ტომით

ლოუელი დაუბრუნდა უფრო ფორმალური, გაზომილი ლექსების წერას. წიგნის მეორე

ნახევარში ასევე ნაჩვენებია ლოუელი, რომელიც კვლავ უბრუნდება თავისუფალი

თარგმანების წერას (დანტეს, იუვენალისა და ჰორაციუსის ლექსების მიახლოების

ჩათვლით). ამ ტომის ყველაზე ცნობილი პოემა არის "კვირის დილით გაღვიძება", რომელიც

დაიწერა რვა სტრიქონიანი ტეტრამეტრიანი სტროფებით (ნასესხები ენდრიუ მარველის

ლექსიდან "Appleton House") და აჩვენა, რომ თანამედროვე ამერიკული პოლიტიკა აშკარად

შედის ლოუელის შემოქმედებაში.

1967 და 1968 წლებში მან ექსპერიმენტი ჩაატარა ლექსების ჟურნალში, რომელიც გამოიცა 1967-68

ნოუთბუქის სახით (და მოგვიანებით ხელახლა გამოქვეყნდა შესწორებულ გამოცემაში,

სახელწოდებით Notebook). ლოუელმა ამ თოთხმეტი სტრიქონიანი ლექსები მოიხსენია, როგორც

სონეტები, თუმცა ისინი ზოგჯერ ვერ ახერხებდნენ რეგულარულ მეტრს და არასოდეს

აერთიანებდნენ რითმას (ორივე სონეტის ფორმის განმსაზღვრელი მახასიათებელია); თუმცა,

ლოუელის ზოგიერთი სონეტი (განსაკუთრებით ნოუთბუქში 1967-1968) დაწერილი იყო ცარიელი

ლექსით, საბოლოო ხუთმეტრით. 1967-1968 წლების ნოუთბუქის ფურცელში ლოუელმა განმარტა

წიგნის ვადები:

დრო არის ზაფხული, შემოდგომა, ზამთარი, გაზაფხული, სხვა ზაფხული; აქ მთავრდება ლექსი,

გარდა 1968 წლის შემოდგომისა და ზამთრის უკანა ნაწილისა. .ჩემი სიუჟეტი სეზონებს ერევა.

ცალკეული ლექსები და განყოფილება არის ოპორტუნისტული და შთაგონებული იმპულსით.

უბედური შემთხვევის შედეგად სუბიექტები გადააგდეს და შეთქმულებამ შთანთქა ისინი -

ადამიანური შანსებით მოშიშვლებული.

სტივენ გულდ აქსელროდი წერდა, რომ „[ლოუელის კონცეფცია სონეტის ფორმის მიღმა] იყო

თავისუფლებისა და წესრიგის, უწყვეტობისა და უწყვეტობის ბალანსის მიღწევა, რაც მან [დაინახა]

[უოლეს] სტივენსის გვიან გრძელ ლექსებში და ჯონ ბერიმანის სიზმრების სიმღერებში. შემდეგ
სრულდება. ის იმედოვნებდა, რომ მისი ფორმა... მისცემდა საშუალებას "აღეწერა უშუალო მომენტი",

მომენტი, როდესაც პოლიტიკური და პირადი მოვლენები ურთიერთქმედებს მთელი ცხოვრების

მანძილზე მოგონებების, ოცნებებისა და ცოდნის დაგროვებასთან." ლოუელს იმდენად მოეწონა

ახალი ფორმა, რომ მან გადაამუშავა და გადაასწორა ბევრი ლექსი ნოუთბუქიდან და გამოიყენა

ისინი, როგორც საფუძველი მისი შემდეგი სამი ტომის ლექსისთვის, ყველა მათგანში გამოიყენა

ერთი და იგივე ფხვიერი,

თოთხმეტი სტრიქონიანი სონეტის ფორმა.

1970-იანი წლები დღემდე

ლოუელის ნოუთბუქიდან მიღებული ტრილოგიის პირველი წიგნი იყო ისტორია (1973), რომელიც

ძირითადად ეხებოდა მსოფლიო ისტორიას ანტიკურ ხანამდე მე-20 საუკუნის შუა ხანებამდე (თუმცა

წიგნი ყოველთვის არ მიჰყვება ხაზოვან ან ლოგიკურ გზას და შეიცავს ბევრ ლექსს ლოუელის

მეგობრებზე. თანატოლები და ოჯახი). მეორე წიგნი, ლიზისა და ჰარიეტისთვის (1973), აღწერს მისი

მეორე ქორწინების რღვევას და შეიცავს ლექსებს, რომლებიც სავარაუდოდ მისი ქალიშვილის,

ჰარიეტისა და მისი მეორე მეუღლის, ელიზაბეთის ხმაშია. დაბოლოს, ლოუელის სონეტების ბოლო

ნამუშევარი, დელფინი (1973), რომელმაც 1974 წლის პულიცერის პრემია მოიპოვა, მოიცავს ლექსებს

მის ქალიშვილზე, ყოფილ ცოლზე და მის ახალ მეუღლეზე, ქეროლაინ ბლექვუდზე, რომელსაც მან

სიყვარულით შეარქვეს "დელფინი". აღსანიშნავია, რომ წიგნი შეიცავდა მხოლოდ ახალ ლექსებს, რის

გამოც იგი იყო ერთადერთი წიგნი ლოუელის სონეტის ტრილოგიაში, რომელიც არ შეიცავს

შესწორებულ ლექსებს Notebook-დან.

მცირე დაპირისპირება ატყდა, როდესაც ლოუელმა აღიარა, რომ თავისი ყოფილი მეუღლის,

ელიზაბეტ ჰარდვიკის პირადი წერილები ჩართო (და შეცვალა) დელფინის ლექსებში. ამის გამო მას

განსაკუთრებით გააკრიტიკეს მისი მეგობრები, თანაპოეტები ადრიენ რიჩი და ელიზაბეტ ბიშოპი.

ეპისკოპმა ლოუელს მჭევრმეტყველი და გააზრებული არგუმენტი წარუდგინა დელფინის გამოცემის

წინააღმდეგ. ლოუელისადმი მიწერილ წერილში დელფინთან დაკავშირებით, დათარიღებული 1972

წლის 21 მარტით, სანამ ის წიგნს გამოსცემდა, ეპისკოპოსი აფასებს ნაწერს და თქვა: „გთხოვთ,

გჯეროდეთ, რომ ეს მშვენიერი პოეზიაა“. მაგრამ შემდეგ ის ამბობს: "დარწმუნებული ვარ, ჩემი აზრი

ძალიან მარტივია... ლიზი [ჰარდვიკი] არ არის მკვდარი და ა.შ. - მაგრამ არის "ფაქტებისა და

გამოგონების ნაზავი" [წიგნში], და თქვენ შეცვალე [ჰარდვიკის] ასოები. ეს არის "უსასრულო

ბოროტება", ვფიქრობ... ადამიანმა შეიძლება გამოიყენოს საკუთარი ცხოვრება მატერიალურად -


ადამიანი მაინც აკეთებს - მაგრამ ეს წერილები - არ არღვევ ნდობას? თუ მოგცეს ნებართვა--თუ არ

შეგიცვლიათ... და ა.შ. მაგრამ ხელოვნება უბრალოდ არ ღირს ამდენი."

ლოუელმა თავისი ბოლო პოეზიის ტომი დღითი დღე გამოსცა 1977 წელს, მისი გარდაცვალების

წელს. 1977 წლის მაისში ლოუელმა მოიპოვა ამერიკული აკადემიისა და ხელოვნებისა და

ლიტერატურის ინსტიტუტის მიერ დაჯილდოვებული 10,000 აშშ დოლარის ღირებულების

ეროვნული მედალი ლიტერატურისთვის და დღითი დღე მიენიჭა იმ წლის ეროვნული წიგნის

კრიტიკოსების წრის ჯილდო პოეზიისთვის. PBS-ის დოკუმენტურ ფილმში ლოუელზე, ენტონი

ჰეხტმა თქვა, რომ „[დღითი დღე იყო] ძალიან შემაშფოთებელი, ამაღელვებელი, ნაზი წიგნი,

შეფერილი [ლოუელის] საკუთარი ტკივილისა და ტკივილის [მას] სხვებისთვის მიყენებული

გრძნობით“. ეს იყო ლოუელის ერთადერთი ტომი, რომელიც არაფერს შეიცავდა, გარდა

თავისუფალი ლექსისა და ლოუელის შემოქმედების მოყვარულთათვის, რომლებიც

იმედგაცრუებულნი იყვნენ არათანაბარი „სონეტებით“, რომ ლოუელი 1967 წლიდან ხელახლა წერდა

და აფუჭებდა ტომებს შორის, დღითი დღე აღინიშნა ფორმაში დაბრუნება. ბევრ ლექსში ლოუელი

ასახავს თავის ცხოვრებას, წარსულ ურთიერთობებს და საკუთარ მოკვდავობას.

ამ კრებულიდან ყველაზე ცნობილი ლექსი არის ბოლო, სახელწოდებით „ეპილოგი“,

რომელშიც ლოუელი ასახავს პოეზიის „აღსარებით“ სკოლას, რომელთანაც ასოცირდებოდა

მისი შემოქმედება. ამ ლექსში მან დაწერა:

მაგრამ ხანდახან ყველაფერი, რასაც თვალის ძაფიანი ხელოვნებით ვწერ, კადრს ჰგავს,

მღელვარე, სწრაფი, გარყვნილი, დაჯგუფებული, ცხოვრებიდან ამაღლებული,

ჯერ ფაქტობრივად პარალიზებული. ყველაფერი უაზრობაა.

მაინც რატომ არ თქვა რა მოხდა?

Lowell's Collected Poems, ფრენკ ბიდარტის და დევიდ გევანტერის რედაქტირებით, გამოიცა

2003 წელს. კრებული ლექსები არის ძალიან ყოვლისმომცველი ტომი, რომელიც მოიცავს

ლოუელის ყველა ძირითად ნაშრომს, გარდა Notebook 1967-1968 და Notebook. თუმცა, ამ

ტომებიდან ბევრი ლექსი ხელახლა გამოიცა, შესწორებული ფორმებით, ისტორიაში და

ლიზისა და ჰარიეტისთვის. The Collected Poems-ის გამოცემის შემდეგ, 2005 წელს გამოიცა

რობერტ ლოუელის წერილები, რედაქტორი სასკია ჰამილტონი. ლოუელის შეგროვებულმა

ლექსებმაც და მისმა წერილებმაც მიიღეს უაღრესად დადებითი კრიტიკული გამოხმაურება


მეინსტრიმ პრესისგან და მათი გამოქვეყნება მას შემდეგ მოჰყვა. ლოუელის მწერლობისადმი

განახლებული ინტერესისკენ.

Chems mier
რობერტ ლოუელი – ელიზაბეთ ბიშოპი – ორი ლექსი

January 14, 2021

რობერტ ლოუელი

ელიზაბეთ ბიშოპს

მინიმალური ძალისხმევით დახატული ახალი ტილო

ნაჩქარევად მოსმული ფუნჯი, საღებავები შერეული ჩვეული ხერხით

განათებული სხვენი ფრანგული პლენერსის ნაცვლად

ალბერტ რაიდერის ქარვისფერი მთვარის დაბზარული რელიეფი

მზეზე დამწიფდა. მისი ტილოები თავიდან დაიხატა.

მისი ყველაზე მცირე ნახატიც  მკლავებს დაგაწყვეტს

ვის შეიწირავს ცხენოსანი, თუ ცხენს ლაგამს არ ამოსდებს?

გინახავს, როგორ მიცოცავს  მატლი ფოთოლზე,

ბოლოში კიდეს  ეკიდება, ჰაერში იწევს, ადის, ტრიალებს,

გრძნობს, რომ ვიღაცამ მიაღწია უცებ საწადელს? ისევ

ჰაერში კიდებ სიტყვებს, ათი წელია

კედლის პატარა დაფას აწებებ, უტოვებ ადგილს

შეუმცდარ მუზას, ჯერ უთქმელი ფრაზების

სრულყოფილად დასაწყობად?

თარგმნა დალილა გოგიამ

ელიზაბეთ ბიშოპი

ნორზ ჰეივენი

ერთი მილით შორს მე შემიძლია, გავიგონო ის ხმაური,


ზღვაში შხუნას გასვლას რომ ახლავს; შემიძლია დავითვალო

გირჩები ნაძვზე. ეს უნარი გამყვება მანამ,

რძისფერ კანს არ გადაიძრობს ფერმკრთალი ყურე; ცამოწმენდილზე

ერთადერთი ღრუბელი მოჩანს, ცხენის კუდივით მოგრძო და თხელი.

იმ ზაფხულს აქეთ კუნძულები სულ არ შეცვლილა,

რაც არ უნდა თავს მოვაჩვენო, ადგილიდან არცკი დაძრულან.

არადა ვხედავ ოცნების თვალით, როგორ ცურავენ

ხან ჩრდილოეთით, ხან – სამხრეთით, ხანაც – გვერდულად,

ლურჯი საზღვრების ტყვეობაში კუნძულები თავისუფლად დათარეშობენ.

ამ თვეში ჩვენი საყვარელი ერთი მათგანი სულ ჭრელა-ჭრულა

ყვავილებით გადაიპენტა:

წითლად ბრდღვიალებს სამყურა და ყვითლად – ბაია, მოდებულია სარეველა,

მწვანე ბალახში

თვალს აკვესებენ გვირილები – ყვითელგულები.

ჩალის ღერებსაც ვარსკვლავები ჰგონიათ თავი. „ჰგონიათ“ რაა,

უფრო მეტიც – ყვავილები დაბრუნებულან, რომ ნეტარებით მოგვიხატონ

მინდორ-ველები.

დაბრუნებულან ნიბლიები, ან შეიძლება ახლა ვერ ვამჩნევ და ესენი

მათი მსგავსი სხვა ჩიტებია,

ისევ გაისმის თეთრყელიანი ბეღურების ხუთნოტიანი სიმღერები, –

ვედრებას რომ ჰგავს და თვალს ცრემლს რომ გვადენს.

ბუნება თავის თავს იმეორებს, ან: იმეორებს დაახლოებით:


ჯერ იმეორებს, იმეორებს, მერე ალბათ გადაამოწმებს.

როგორც მითხარი, მგონი აქ იყო, წლების წინ

(1932-ში?) პირველად რომ აგეხილა ქალებზე თვალი,

ერთდროულად რომ გისწავლია ცურვა და კოცნა.

შენს სიტყვებს თუ გავიმეორებ, „მაგარი დრო“ გიტარებია, კლასიკური ზაფხული

გქონდა.

(როგორც ეტყობა,  „დროსტარება“ შენ ყოველთვის თავ-გზას  გიბნევდა … )

მაშინაც ხომ ასე მოხდა? – შენ დატოვე ნორზ ჰავენი, მის კლდეებთან ჩაშვებული

ღუზა აუშვი

და შესცურე მისტიურ ლურჯში… ახლაც, მე ვიცი, უკეთესის

იმედით გვტოვებ. რომ იცოდე, შენ ვერასოდეს გადააკეთებ, ვერ გადააწყობ ხელახლა

ლექსებს. (მაგრამ ბეღურებს შეუძლიათ ისევ სიმღერა.)

უკვე დაწერილს ვერაფრით შეცვლი, რადგან შენ თვითონ ვერ შეიცვლები, ჩემო

მწუხარე მეგობარო, ვეღარასოდეს..

თარგმნა მანანა მათიაშვილმა

Louelis poetry

ათი წუთი

ორადგილიანი საწოლიდან

ზეწარი გამუდმებით ცურდება ქვემოთ.

რაც უფრო ჯიუტად ვასწორებ,


მით უფრო ჯიუტად ცურდება

ქვემოთ. აი

ასე ვიწყებ წოლას.

სხვებს აქვთ მიზანი,

ჩემი ვაგონი მიქრის არსაით.

ვიცი, ჩემი გზა ჩიხისკენ მიდის.

მაინც ვოცნებობ, ჩემმა ტყუილმა

სიმართლე მოისხას.

ერთხელ რაღაცამ მოუარა თავში დედაჩემს და ხუთი წუთის განმავლობაში

დაწვრილებით იხსენებდა ჩემს ერთ სიგიჟეს,

როცა უაზრო და სასტიკი ეგოიზმით შეპყრობილი

ვაფრთხობდი ყველას, ვინც ბედავდა ჩემთან მოსვლას,

განსაკუთრებით – ვინც ცდილობდა დახმარებას;

ყველას თავიდან ვიშორებდი;

მაგრამ როგორ შევუცვლიდი მიმართულებას

კომპასის ისარს, ასე

მგრძნობიარეს?

ბუნებრივია, აღარ შემრჩა თანამგზავრები.

ზოგჯერ კი ვხედავ,

ღამეული თვითმკვლელის მანქანა

როგორ იელვებს ბნელ ტრასაზე და ისევ ქრება.

ზოგჯერ ავსებენ მეგობარი გოგონები გამოლოცვილ სიცარიელეს,


ნერვებს მაწყვეტენ თავიანთი ახირებებით,

გაშინაურებულობით;

დაკარგული სახეების სუროგატები,

მწივანა ხმები. ისინი ჩხავიან –

“გიყვარვარ? გიყვარვარ?

ო, ბოდიში, საპნის ბუშტში გამოიკეტე,

ცოლი გდარაჯობს, ქიმერები საჭმელს გაჭმევენ,

ჩვენთვის კი, ჩვენთვის სიკვდილს ნატრობ. მაგრამ ჩვენ ვართ ვამპირები,

უკვდავები, შეუცვლელები”.

ისინი ზოგჯერ ქვავდებიან,

როგორც მანქანა შუქნიშანთან,

რათა ხალხმა გზა გადაკვეთოს.

მე სიტყვებში ვერ ვიპოვე ჭეშმარიტება,

თუმცა ვმუშაობ ყოველ ღამით –

ქვეცნობიერი ნათება ჩემში

თავისთვის ცდის და, როგორც წესი, ანაგვიანებს

ქაღალდს, რომლითაც ოჯახს ვინახავ.

ჩემი ხელები:

ორი დამფრთხალი, წინგაშვერილი ხელისგული,

თითქოს შიშით გიშორებდე, რომ არ დამცინო…

და ყველაფერი ემსგავსება ავტოციტატას:

ჩაბნელებული გვირაბის ბოლოს


მე შენ გთავაზობ ჩემს ხორცსა და შიშების გროვას.

“მთელი ღამე ვმუშაობდი”, მე გეუბნები,

შენ კი მპასუხობ: “ტყუილია,

ათი წუთია გაღვიძებ და ძვრა ვერ გიყავი”.

მამხიარულებს ეს პროცესი: როცა შიშველი

ვდგები და დინჯად, ნელ-ნელა ვიცვამ.

პალატაში

იზრაელ სიტკოვიცს

ბოლო ერთ საათში ათი წლით დაბერდი –

მე ვხედავ, როგორ იღიმები.

ვხედავ შენს ბაგეს, ჩამუქებულს სისხლჩაქცევებით.

შენ გეშინია ამ პალატის,

პალატელი მეზობლების,

რომელთა შორის თითქოს ყველა შენი ხნისაა,

მაგრამ შენ მათზე უმცროსი ხარ, და მე ეს ვიცი.

გსურს მომაჩვენო, ვითომ მედდას ეარშიყები,

არადა გულში უსასრულოდ იმეორებ თითოეულ წვრილმანს,

ვერ გაგიგია, როგორ გადარჩი.

იყო ახალგაზრდა ძნელ დროში – ჯობია,

ვიდრე კარგ დროში იყო ბებერი.

 
ხუთი დღეა

ეკლებახსმულ მატრაცზე წევხარ,

ქვემოთ კი სიცარიელეა.

მთელი სიბრძნე შენი ტრავმის

ღვთისნიერად ხორციელია,

ის გაიძულებს მომავლის ძებნას,

გიცარიელებს მეხსიერებას.

დამჭკნარი ლამაზმანები და სიბერეში გადამდგარი გენიოსები

ნატრობენ: ვიდრე დაკარგავენ თაყვანისმცემლებს,

როგორმე მანამდე დაკარგონ გონება.

მწუხარეა შენი დღეები,

ფანტომურია ღამეები.

სადღაც, წარსულში, ჩურჩულებს ბიჭი:

“ზეცა სახლია, დიდი სახლი,

ამოვსებული ცრემლებით და ყვავილებით,

და შენ ზეცაში ხის ყუთით წახვალ”.

წყვდიადის თავზე გაკიდულან შენი ფეხები.

ნეტა გესმოდეს,

გახურებული ღამის ნათურა

შენს საყვარელ მოდერნისტულ კლასიკას მღერის,

მღერის, მაგრამ არავინ უსმენს.

ერთი წლის წინ კი,


შენს ღარიბულ, პირქუშ ოთახში,

შენ ამაყი მღელვარებით შესთავაზე

შენზე უმცროს ორ-სამ მეგობარს –

გამოგეკვლიათ არნოლდ შონბერგის

არითმეტიკულობა და დემონური უკანონობა:

კომპოზიტორი დაიბადა, როცა მუსიკა

ჯერ არ ქცეულიყო ზუსტ მეცნიერებად

და ჯერ კიდევ განუწყვეტლივ აფართოვებდა

ყოფიერების პირობით საზღვრებს;

ჯერაც ისევე საშიში იყო

ნაყოფიერებისა და ყოველგვარი რეჟიმისათვის,

როგორც სიჩუმისთვის.

Die Sprache ist unverstanden –

doch nicht unverstandlich.

თუკი დანაკარგებს მუდმივად ჩამოწერ,

აღარაფერი არ დაგრჩება გასახსენები,

აღარაფერს შერჩება აზრი.

ნათურა თრგუნავს შენს სურვილებს,

მისი დამაბრმავებელი უსურვილობა

ბილწავს შენს ტკივილს

და ეს არის მიღწევადის ხელოვნება –

საპირისპირო ცნება ხელოვნების.

ილუზია სიკვდილის და სიცოცხლის ტექნიკა


გამოგწურავენ ბოლო ცრემლს და სიმართლის ალღოს.

ოდესღაც კი შენი სული

ფარფატებდა მიღმა და მაღლა.

დაიმახსოვრე, რომ ამასთან შედარებით

ყველაფერი დანარჩენი

არაფერია.

ჩვენ ვიყავით სამოთხეში

ჩვენ აქ ვიყავით სამოთხეში –

სხვაგვარად როგორ უნდა გიყვარდეს?

სამი კვირაა, რაც ბუნება

დაფარულია ორთქლის ბურუსით,

როგორც სააბაზანოში – სარკე.

ბორცვები, ძროხები, თრიების სორო,

ატლანტიკიდან გამორიყული…

მკის დროა უკვე,

უკვე ვუსტვენთ ბალახებიდან.

მეხმა მოწყვიტა მუხის ტოტი – ერთტონიანი,

მაგრამ ის ჯერაც ათრთოლებს ფოთლებს

და იკლავს წყურვილს შუადღის შუქით,


როგორც ცოცხალი.

როგორ გავუძლოთ ამ ყველაფერს?

მოყოლებული თესლიდან ბზემდე

ტრაგედიებს არ ცნობს ბუნება.

საიდან მოდის შეშლილობა?

ალბათ აწმყოდან, რა თქმა უნდა,

რადგან ჩვენ აქ ვართ, აწმყოში, ის კი

წარსულით არის მოშხამული.

სამი წელია არ მსმენია, როგორ გუგუნებს

ატლანტიკური გაზეთი ქარში.

და რატომ გვიყვარს ერთი ქალი

უფრო მეტად, ვიდრე ქალები?

წყალი

წუნკალი ქალაქი

მენში, ხამანწკებიან შტატში; ხელები

სავსე ნავების

ეჭიდებიან კუნძულის ლოდებს,

დაცარიელდნენ მოსაწყენი
თეთრი სახლები

გორაკზე, როგორც

გამოწუწნული

ხამანწკები. ზღვა ზანტად სინჯავს

ასანთისებრი პლატინების

სიმაგრეს, ხოლო სპინინგი ითხოვს

მობილიზებულ ყურადღებას. ნეტა თუ

გახსოვს? ვისხედით კონცხის

ქიმზე, რომელიც სისხლისდენამდე

გამოცლილიყო დროისგან,

თუმცა

იყო სულ რაღაც ჩვეულებრივი

და რუხი კონცხი, ტალღებისაგან

ნაკოცნ-ნალოკი, აქა-იქ

მწვანე

და, ტალღებისგან ნაკოცნ-ნალოკი,

ფეხქვეშ ჩაგვეფშვნა –

ფუმფულა ქაფი

ზღვამ შეითრია ტალღის ლასოთი

და შენ გესიზმრა იმავე ღამით,


თითქოს იყავი ზღვის ამორძალი

და თამაშობდი ღუზის

ჯაჭვით. ჩვენი სულები

ნეტა თუ, როგორც თოლიები, დაბრუნდებიან

იქ, როცა უკვე

წამოვროშეთ – “ცივია

წყალი”.

ორმოცდახუთის

ზამთარი მმსჭვალავს

მე, ნიუ-იორკი

ბურღავს ჩემს ნერვებს:

მოვუყვები

დაღეჭილ ქუჩებს

და სად, სად წავალ

ორმოცდახუთის?

ყველა კუთხეში

ვხვდები მამაჩემს,

ცოცხალს, ჩემხელას.

მამა, მაპატიე

თუ რამ გაწყენინე,

როგორც მე ვპატიობ
მათ,

ვინც მაწყენინა!

სიონის მთაზე

არ ასულხარ, მაგრამ დატოვე

დინოზავრული

კვალი გზაზე,

რომელზეც ვდგავარ.

© არილი

ადრეული ცხოვრება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]


ელიზაბეტ ბიშოპი აშშ-ში, ვორესტერში, მასაჩუსეტში, უილიამ თომას და გერტრუდ
მაის (ბულმერ) ბიშოპების ოჯახში, სადაც ერთადერთი ბავშვი იყო. მას შემდეგ რაც
მამამისი, წარმატებული მშენებელი, გარდაიცვალა (ამ დროს ელიზაბეთი მხოლოდ
რვა თვის იყო), ელიზაბეთის დედა ფსიქიკურად დაავადდა და
ინსტიტუციონალიზირდა 1916 წელს (ბიშოპი მოგვიანებით წერს დედამისის
ტანჯვის შესახებ თავის მოკლე მოთხრობაში „სოფელში“). [21] ჯერ კიდევ ადრეული
ბავშვობიდანვე ობოლი, ცხოვრობდა ფერმაში, ბებია-ბაბუასთნ, სოფელ „დიდ
სოფელში“, ნოვა სკოტიაში. ბიშოპის დედა 1934 წელს გარდაცვალებამდე
იმყოფებოდა თავშესაფარში, ამიტომ დედა-შვილის შეხვედრა ვერ მოხერხდა.[19]
მოგვიანებით, ბიშოპის ნამდვილი ოჯახი მისი მეურვე გახდა. იგი მოაშორეს ბაბუას
და მამამისის მდიდარ ოჯახთან ერთად საცხოვრებლად მასაჩუსეტსის შტატში,
ვორესტერში გადაიყვანეს. თუმცა, ბიშოპი იქ უბედური იყო და წინა ოჯახისგან
განცალკევებამ თავი მარტოსულად აგრძნობინა. ამას დაემატა ქრონიკული ასთმით
დაავადმყოფება, რითაც იგი მთელი სიცოცხლის განმავლობაში
იტანჯებოდა. [21] ვორჩესტერში ცხოვრების ამბები მოკლედაა აღწერილი მის ლექსში
"In Waiting Room". 1918 წელს, მისმა ბებიამ და ბაბუამ, როცა მიხვდნენ, რომ
ელიზაბეთი არ იყო ბედნიერი მათთან ცხოვრებით, გაგზავნეს იგი საცხოვრებლად
დეიდასთან გაგზავნეს. სწორედ დეიდამ გააცნო პირველად მას ვიქტორიანელი
პოეტების ნამუშევრები, მათ შორის ალფრედ ლორდ ტენისონის, თომას
კარლილეს, რობერტ ბრაუნინგის და ელიზაბეტ ბარეტ ბრაუნინგის ნაწარმოებები.
ელიზაბეთი გაემგზავრა Walnut Hill-ის სკოლაში, სადაც სწავლობდა
მუსიკას. [21] სკოლაში მისი პირველი ლექსები გამოაქვეყნა მისმა მეგობარმა ფრენ
ბლoუმ სტუდენტურ ჟურნალში. [22]
1929 წლის შემოდგომაზე იგი ჩაირიცხა ვასარის კოლეჯში, სადაც კომპოზიტორობის
სწავლა უნდოდა. ეს მოხდა საფონდო ბირჟის კრახამდე ცოტა ხნით ადრე. მომავალში
მან უარი თქვა მუსიკოსობაზე და ინგლისურ ენაზე გადაერთო, სადაც გაიარა
კურსები XVI და XVII საუკუნის ლიტერატურისა და რომანის ჩათვლით. [21] ბიშოპმა
თავისი ნამუშევრები გამოაქვეყნა ჟურნალში „The Magazine“ (დაფუძნებული
კალიფორნიაში). [21]
1933 წელს მან დააარსა კონ სპირიტო („Con Spirito“), მეამბოხე ლიტერატურული
ჟურნალი ვასარის კოლეჯში, მწერლების: მერი მაკკარტის, მარგარეტ მილერის და
დები იუნიცა და ელეონორ კლარკის დახმარებით. [23] [24] ბიშოპმა დაამთვრ
ბაკალავრიატი 1934 წელს. [25]
ბიშოპზე დიდი გავლენა მოახდინა პოეტმა მარიან მურმა.

მოგზაურობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ბიშოპს მისი გარდაცვლილი მამისგან მემკვიდრეობით დარჩა უამრავი ფული,
რომელიც არ ამოიწურა სიცოცხლის ბოლომდე, ამიტომ შემოსავალი ჰქონდა
ადრეული ასაკიდან. ამ შემოსავალმა მას საშუალება მისცა ფართოდ ემოგზაურა,
მუშაობაზე ფიქრის გარეშე, და ეცხოვრა მრავალ ქალაქში და ქვეყანაში, რაც
აღწერილია მის შემოქმედებაში. [21] იგი ხშირად წერდა მოგზაურობის სიყვარულზე
ლექსებში, როგორიცაა "კითხვები მოგზაურობაზე" და "2000-ზე მეტი ილუსტრაცია
და სრული შესაბამისობა". რამდენიმე წლის განმავლობაში
იგი საფრანგეთში ცხოვრობდა, 1930-იანი წლების შუა პერიოდში, კოლეჯის მეგობარ
ლუიზა კრეინთან, რომელიც ქაღალდის წარმოების მემკვიდრე იყო.

წერის სტილი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]


მაშინ, როცა მისმა ზოგიერთმა მნიშვნელოვანმა თანამედროვეებმა, როგორებიც
არიან, მაგალითად: რობერტ ლოუელი და ჯონ ბერიმანი ცხოვრების ინტიმური
დეტალები თავიანთი პოეზიის მნიშვნელოვან ნაწილად აქციეს, ბიშოპმა თავიდან
აიცილა ეს პრაქტიკა. [26] ამის საპირისპიროდ, ამ კონფესიური სტილისგან, ბიშოპის
წერის სტილი, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ პირადი ცხოვრების დეტალებსაც
მოიცავდა, ძირითადად ცნობილი იყო დეტალური და ობიექტური. ობიექტური
შეხედულებისამებრ აღწერდა დეტალებს სხვისი და საკუთარი ცხოვრებიდან.
ნაწარმოები „სოფელში“, რომელიც მისი ბავშვობისა და გონებრივად არამდგრადი
დედის შესახებაა, დაწერილია როგორც მესამე პირის თხრობა, ასე რომ, მკითხველი
მხოლოდ მაშინ გაიგებდა ამ ნაწარმოების ავტობიოგრაფიულობის შესახე, როცა
მხოლოდ ბიშოპის ბავშვობის შესახებ ექნებოდა ინფორმაცია. [27]

You might also like