Professional Documents
Culture Documents
H7 BLM221
H7 BLM221
H7 BLM221
HAFTA
BLM 221
MANTIK DEVRELERİ
Z= (AB + C)[(D + E) + FG ] + H
= AB(D + E) + C(D + E) + ABFG + CFG + H
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 4
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
f(a,b,c,d) = m(1,5,6,10,13,14)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 6
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
ġekil 7.3
(7.1)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 7
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
f=a’b’c+bc’d+bcd+acd’
Bu eĢitliği gerçekleĢtiren devre aĢağıda verilmiĢtir
Şekil 7.4
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 8
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
(7.1) eĢitliğinde ortak terimler kullanılırsa aynı fonksiyon
aĢağıdaki yazılabilir:
F=c’d(a’+b)+cd’(a+b) (7.2)
(buda üç basamaklı bir devreye dönüĢür)
Üç basamaklı (seviyeli)
beĢ kapılı
ġekil 7.5 12 kapı giriĢli devre
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 9
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
Karno haritasında sıfırlar kullanılarak aynı fonksiyonun
Tersi aĢağıdaki Ģekilde elde edilir:
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 10
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
Üç basamaklı (seviyeli)
beĢ kapılı
12 kapı giriĢli devre
ġekil 7.6
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 11
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ÇOK DÜZEYLĠ (BASAMAKLI) MANTIK
DEVRELERĠ, NAND VE NOR KAPILARI
Üç basamaklı AND çıkıĢlı devre elde edebilmek için (7.4)
denklemine önce (X+Y)(X+Z)=X+YZ teoremi
uygulayalım:
ġekil 7.7
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 13
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
NAND (VE-DEĞĠL) ve
NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 14
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
NAND (VE-DEĞĠL) ve
NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
2.1 NAND Kapısı
ġekil 7.8(a) da NAND kapısının simgesi gösterilmiĢtir.
VE (AND) kapısının çıkıĢ ucuna küçük bir daire eklenince
NAND kapısı simgesi elde edilir. ÇıkıĢ ucundaki küçük
daire ters alma alma veya tümleyan alma veya değilleme
(NOT) anlamında kullanılmaktadır. NADN kapısı ġekil
7.8(b) de görildüğü gibi AND kapısının sonuna bir NOT
(ters alma) kapısı eklenerek elde edilebilir. Buda NAND
kapısının AND kapısının terine eĢit olduğu anlamina gelir
veya NADN=AND.NOT= (AND)’ yazılabilir. NAND
kapısının bağıntısı aĢağıdaki gibidir:
F=(ABC)’=A’+B’+’C’
Görüldüğü gibi NAND kapısı giriĢ değiĢkenlerinin
terslerini toplayan bir devredir.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 15
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
NAND (VE-DEĞĠL) ve
NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
F=(X1X2X3……….Xn)’=X1’+X2’+X3’+……..Xn’ (7.8)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 16
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
NAND (VE-DEĞĠL) ve
NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
NAND kapısı
NAND AND-NOT =(AND)’
(ABC)’=A’+B’+C’ (değillerin (terslerin) toplamı
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 20
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
NAND (VE-DEĞĠL) ve
NOR (VEYA-DEĞĠL) Kapıları
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 22
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ĠKĠ VE ÜÇ BASAMAKLI (DÜZEYLĠ) NAND VE
NOR KAPISI DEVRELERĠNĠN TASARIMI
(X1+X2+X3+...........Xn)’=X1’.X2’.X3’...............Xn’ (7.11)
(X1.X2.X3........Xn)’=X1’+X2’+X3’+............+Xn’ (7.12)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 23
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ĠKĠ VE ÜÇ BASAMAKLI (DÜZEYLĠ) NAND VE
NOR KAPISI DEVRELERĠNĠN TASARIMI
F = A + BC' + B‘ C D = [(A +B C‘ + B’ CD)’ ]' (7.13)
= [A' • (BC‘ )' • (B‘ CD)‘ ] ' (7.11) den (7.14)
= [A' • (B' + C) • (B + C' + D‘ ) ]' (7.12) den (7.15)
= A + (B' + C)' + (B + C' + D‘ )' (7.12) den (7.16)
F=,*(A+B+C)(A+B’+C’)(A+C’+D)+’-’
F=*(A+B+C)’+(A+B’+C’)’+(A+C’+D)’+’
=,A’B’C’+A’BC+A’CD’-’
=(A’B’C’)’.(A’BC)’.(A’CD’)’
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 29
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ĠKĠ VE ÜÇ BASAMAKLI (DÜZEYLĠ) NAND VE
NOR KAPISI DEVRELERĠNĠN TASARIMI
Şekil 7.12 AND-OR devresinden NAND devresine
geçmek için yapılması gereken adımları sergilemektedir.
Devrenin çıkışında herhangi bir değişiklik olmamaktadır.
F = l1 + l2 +…..+ P1 + P2 + …..
DeMorgan kuralı uygulandıktan sonra
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 32
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Çok basamaklı (düzeyli) NAND ve
NOR Kapıları Devreleri
5. basamak 4. basamak 3. basamak 2. basamak 1. basamak
NOT
Şekil 7.15:
NAND Kapı devresi
dönüĢümü
(c) Eşdeğer AND-OR kapısı devresi
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 35
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Alternatif Simge Kullanarak Devre DönüĢümü
F1(A,B,C,D)=m(11,12,13,14,15)
F2(A,B,C,D)=m(3,7,11,12,13,15) (7.22)
F3(A,B,C,D)=m(3,7,12,13,14,15)
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 38
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Ġki basamaklı (Düzeyli) Çok ÇıkıĢlı
Devre Tasarımı
F1=AB+ACD F2=CD+ABC’
F3=AB+A’CD
f1 = m(2,3,5,7,8,9,10,11,13,15)
f2 = m(2,3,5,6,7,10,11,14,15) (7.23)
f3 = m(6,7,8,9,13,14,15)
ac’d
Bu fonksiyonlar 10 kapı ve 25 kapı giriĢi ile
gerçekleĢtirilebilir.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 43
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Ġki basamaklı (Düzeyli) Çok ÇıkıĢlı
Devre Tasarımı
ġekil 7.21
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 44
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Ġki basamaklı (Düzeyli) Çok ÇıkıĢlı
Devre Tasarımı
Karnaugh haritalarından a' bd ( f2 den), abd ( f3 den), ve
ab' c’ ( f3 den) terimlerinin f1’ in içinde kullanılabileceği
kolayca görülmekedir. Eğer bd terimi yerine a' bd + abd
kullanılırsa bd terimini gerçekleĢtirecek olan kapı elimine
edilir. f1 ‘ in içindeki m10 ve m11 terimleri b'e, ve ab' c' ( f3
teki ) terimlerinin içinde zaten bulunmaktadır ve bunlar aynı
zamanda m8 ve m9; terimlerinide kapsamada kullanılabilir
ve ab‘ terimini gerçekleştirecek olan kapı elimine edilebilir.
Bu durumda en uygun çözüm aşağıdaki eşitliklrden elde
edilir:
f1=a’bd + abd + ab’c’ + b’c
f2=c + a’bd (7.23.b)
f3=bc + ab’c’ + abd
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 45
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Ġki basamaklı (Düzeyli) Çok ÇıkıĢlı
Devre Tasarımı
(7.23.b) eĢitlikleri 8 kapı ve 22 kapı giriĢi gerektirir ve 2
kapı 3 kapı giriĢi tasarruf ediĢlmiĢ olur.
(Ġki fonksiyon arasında ortak kullanılan terimlerin altları
çizilmiĢtir.)
f1=a’b’d’+a’bc’d+a’bd’+abcd’
f2=a’b’c’+a’bd’+abc’d’+bcd’
(a) En çok ortak terimle elde edilen çözüm: 8 kapı, 22 kapı giriĢi gerekli
(b) En iyi çözüm: 7 kapı, 18 kapı giriĢi gerekli ve ortak terim yok.
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 51
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Çok çıkıĢlı NOR ve NAND kapısı devreleri
f1=(ab+c’d+n)h+(a+e’)g+k
f2=(c’d+eh+g)k+(a+e’)g+b
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 54
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Çok çıkıĢlı NOR ve NAND kapısı devreleri
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 55
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
Çok çıkıĢlı NOR ve NAND kapısı devreleri
KBUZEM
Karabük Üniversitesi 57
Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi