คณิตศาสตร์พื้นฐาน ม1 2564ค21101 part2

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 77

คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 69 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

หน่วยการเรียนรู้ที่ 2
เลขยกกาลัง

ตรวจสอบความเข้าใจ นักเรียนคิดว่าข้อใดต่อไปนี้สามารถเขียนให้อยู่ในรูปของการคูณได้ ถ้าได้ให้เขียนใน


รูปผลคูณก่อนหาผลลัพธ์
1. 4 + 5 =……………………………………………
2. 3 + 3 + 3 =……………………………………………
3. 4 + 4 + 4 + 4 + 4 =……………………………………………
4. 7 + 7 + 7 + 7 + 7 + 7 =……………………………………………
5. 9 + 3 + 3 =……………………………………………
6. 36 + 6 + 6 + 6 =……………………………………………
7. 27 + 8 =……………………………………………
8. 5 + 10 + 15 =……………………………………………
9. 9 + 9 =……………………………………………
10. 10 + 10 + 10 + 10 =……………………………………………
 ความหมายเลขยกกาลัง
โดยทั่ ว ไปเราใช้ตั ว เลขเป็ น สั ญ ลั กษณ์ แทนจานวนที่มี ค่ ามาก เช่น สองพัน ล้ านบาท เขี ย นเป็ น
สัญลักษณ์คือ2,000,000,000 บาท ซึ่งเป็นการเขียนที่ใช้ตัวเลขมากและไม่ง่ายต่อการนาไปใช้ เพื่อสะดวกใน
การเขียนสัญลักษณ์ที่ใช้แทนจานวนที่มีค่ามาก ๆ เราสามารถเขียนจานวนสิ่งต่างๆที่มีค่ามากๆ ได้ในรูปของ
เลขยกกาลัง เช่น 1,000,000 = 10  10  10  10  10  10
= 10 6
เรียก 10 6 ว่า………………………………. อ่านว่า……………………………………………
729 =……………………………………………………………..
=………………….
เรียก ………………. ว่า………………………………. อ่านว่า……………………………………………
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 70 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

เลขยกกาลัง เขียนให้อยู่ในรูปการคูณ จานวนตัวของฐานที่นามาคูณกัน


82 8 8 8 8 4

45
 123
6
1
 
2
2
 3
 
 5
0.14
c3
b2
a4
a5
a6
. . .
. . .
. . .
an
สรุป…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………

an เป็นเลขยกกาลังที่มี…………… เป็นฐาน มี……………… เป็นเลขชี้กาลัง


คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 71 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

พิจารณาตัวอย่าง
เลขยกกาลัง ฐาน เลขชี้กาลัง เขียนให้อยู่ในรูปการคูณ แทนจานวน
25
43
 2 6
2
1
 
3
104
91
0.2 3
 6 2
3
 2
 
 3
2a5

 การหาค่าของเลขยกกาลัง
การหาค่าของเลขยกกาลังที่มีเลขยกกาลังเป็นจานวนเต็มบวก
1. 6 2 = 6 6 = ……………………………
2.  62 = …………………………… =……………………………
3. 4 2 = …………………………… = ……………………………
4.  4 2 = …………………………… = ……………………………
5. 2 4 = …………………………… =……………………………
6.  24 = …………………………… = ……………………………
7. 5 3 =…………………………… = ……………………………
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 72 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

นักเรียน คิดว่า  6 2 กับ  6 2 แทนจานวนเดียวกันหรือไม่


 62 =…………………………… = ……………………………
 62 =…………………………… = ……………………………
ดังนั้น………………………………………………………………
แล้ว  3 3 กับ  3 3 แทนจานวนเดียวกันหรือไม่
 33 =…………………………… = ……………………………
 33 =…………………………… = ……………………………
ดังนั้น………………………………………………………………

2.1 แบบฝึกทักษะ
1. สัญลักษณ์ต่อไปนี้แทนจานวนใด
1)  14 =……………………………………………………………..……… =………………
2) 3 5 =……………………………………………………………..……… =………………
3)  54 =……………………………………………………………..……… =………………
6
1
4)   =……………………………………………………………..……… =………………
2
5) 0.4 3 =……………………………………………………………..……… =………………
6)  4 4 =……………………………………………………………..……… =………………
7)  4 4 =……………………………………………………………..……… =………………
8) 73 =……………………………………………………………..……… =………………
9)  7 3 =……………………………………………………………..……… =………………
10) 0.052 =……………………………………………………………..……… =………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 73 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

4
2
11)   =……………………………………………………………..……… =………………
3
12) 2  4 2 =……………………………………………………………..……… =………………

 4 2
13)    =……………………………………………………………..……… =………………
 5
14) 5b 3 =……………………………………………………………..……… =………………
15) ab 4 =……………………………………………………………..……… =………………
16)  0.4 4 =……………………………………………………………..……… =………………
 43
17) =……………………………………………………………..……… =………………
5
 3 2
18)    =……………………………………………………………..……… =………………
8

19)
  6 3
=……………………………………………………………..……… =………………
72
20) 2  3 2 =……………………………………………………………..……… =………………
21)  12   32 =……………………………………………………………..……… =………………
22) 7 3  13  115 =……………………………………………………………..……… =………………
2 3
2 2
23)    =……………………………………………………………..……… =………………
  3
3 2

24) 0.3 4  0.2 4 =……………………………………………………………..……… =………………


25)  12   15   16   17
=……………………………………………………………..……… =………………
2. เขียนจานวนต่อไปนี้ในรูปเลขยกกาลัง
1) 4  4  4 2) 7  7  7  7  7  7
=…………………………………………………… =……………………………………………………
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 74 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1 1 1 1
3)    4) 0.25  0.5  0.5
2 2 2 2
=…………………………………………………… =……………………………………………………
5)  0.2  0.2  0.2  0.2  0.2 6)  3  3  3  3
=…………………………………………………… =……………………………………………………
7) 64  16  4 8) 625 5
=…………………………………………………… =……………………………………………………
3 3
9)     10) a  a  a  a  a  a  a
4 4
=…………………………………………………… =……………………………………………………
11) ab  ab  ab 12)  3a  3a  3a  3a
=…………………………………………………… =……………………………………………………
13)  m  m  m  m  m 14) b 2  b 2
=…………………………………………………… =……………………………………………………
15) a  a  a  ...  a
=……………………………………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 75 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

2.2 แบบฝึกทักษะ
1. เขียนจานวนต่อไปนี้ในรูปเลขยกกาลังที่มีเลขชี้กาลังมากกว่า 1
1) 125 =……………………… 2) -1,000 =………………………
4
3) =……………………… 4) -0.027 =………………………
25
1
5) =……………………… 6) 216 =………………………
81
7) 0.0121 =……………………… 8) 1,024 =………………………
8
9) 343 =……………………… 10) =………………………
125
11) – 3,125 =……………………… 12) 0.008 =………………………
13) 1.331 =……………………… 14) 784 =………………………
15) 0.03125 =………………………
2. เขียนจานวนต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปของเลขยกกาลังหรือผลคูณของเลขยกกาลังที่มีฐานเป็นจานวนเฉพาะ
1) -27 =……………………… 2) 49 =………………………
3) 81 =……………………… 4) -125 =………………………
5) 256 =……………………… 6) 529 =………………………
7) 729 =……………………… 8) -1,000 =………………………
9) 1,331 =……………………… 10) -2,197 =………………………
3. กาหนด a = -1 , b = 2 , c = 3 , d = 4 จงหาค่าในแต่ละข้อต่อไปนี้
1) ab =……………………… 2) b d =………………………
3) a  c 2 =……………………… 4) db  a 2 =………………………

5) a2  b 2  c 2  d2 =……………………… 6) a  b  c  d2 =………………………

4. จงเติมเครื่องหมาย  หน้าข้อความที่ถูกต้อง และ  หน้าข้อความที่ไม่ถูกต้อง


.................. 1) an อ่านว่า เอเอ็น
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 76 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

.................. 2) 2 4 หมายถึง 2  2  2  2
.................. 3) 5 3 มีค่าเท่ากับ 3 5
.................. 4)  54 มีคา่ เท่ากับ  54

.................. 5) 8  8  8  8 มีค่าเท่ากับ 8 4
.................. 6)  54 เป็นเลขยกกาลังที่มีฐานเป็น 5
.................. 7) 2 5 มีค่าเท่ากับ  2 5
.................. 8) 13 มีคา่ เท่าก ับ  14
.................. 9) 4  4  4  4 สามารถเขียนให้อยู่ในรูปการคูณได้เป็น 4 4
2
2 2
.................. 10)    เป็นเลขยกกาลังที่มี เป็นฐาน และ 2 เป็นเลขชี้กาลัง
3 3
 การคูณเลขยกกาลัง
พิจารณาการคูณของเลขยกกาลังที่กาหนดให้ต่อไปนี้
เขียนเลขชี้
การคูณของ ผลคูณในรูป กาลังของ
เขียนเลขยกกาลังในรูปการกระจาย
เลขยกกาลัง เลขยกกาลัง ผลคูณในรูป
ของการบวก
22  23
3  35
64  62
 22   23

การคูณของ เขียนเลขยกกาลังในรูปการกระจาย ผลคูณในรูป เขียนเลขชี้


เลขยกกาลัง เลขยกกาลัง กาลังของ
ผลคูณในรูป
ของการบวก
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 77 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

0.023  0.023
4 2
1 1
   
2 2
 95   92
 0.4   0.4 6
3
 3  3
  
 2  2
2a3  2a4
a2  a4
a4  a6
. . . .
. . . .
. . . .
an  am

สรุป……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 78 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

 ตัวอย่าง เขียนผลคูณของจานวนที่กาหนดให้ในรูปเลขยกกาลัง
1) 2 7  2 8 =……………………………………………………………..……… =………………
2) 3 8  311 =……………………………………………………………..……… =………………
3) 4 3  2 7 =……………………………………………………………..……… =………………
4) 49 7 7 =……………………………………………………………..……… =………………
5)  2 4  2 5 =……………………………………………………………..……… =………………

6)  m2  m5    m  m4  =……………………………………………………………..……… =………………
   
7) a2b 3  a5b =……………………………………………………………..……… =………………

2.3 แบบฝึกทักษะ
1. หาผลคูณของในรูปเลขยกกาลังต่อไปนี้
1) 3 4  3 7 =……………………………………………………………..……… =………………
2) 9 2  81 =……………………………………………………………..……… =………………
3)  4 4   4 5 =……………………………………………………………..……… =………………
4) a 2  a 6 =……………………………………………………………..……… =………………
5) 5 2  517 =……………………………………………………………..……… =………………
6) n11  n7  n =……………………………………………………………..……… =………………
 2 7  2 
7)      =……………………………………………………………..……… =………………
3 3
8) a3  a2  a5 =……………………………………………………………..……… =………………
9)  0.01   0.012   0.013 =…………………………………………..….. =………………
10) ab  ab =……………………………………………………………..……… =………………
11) mn m2n =……………………………………………………………..……… =………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 79 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

12) 32  16  2 3 =……………………………………………………………..……… =………………


13)  125  25   54 =……………………………………………………………..……… =………………
14) 7 3  343  7 =……………………………………………………………..……… =………………
15) 8 3   8 6 =……………………………………………………………..……… =………………

16)  3 2  3 5   3 4 =……………………………………………………………..……… =………………

17)  4 5  4 3   2 3  2 =…………………………………………..…………………… =………………

18)  2   2 5   2 5 =……………………………………………………………..……… =………………

19)   34   33    92   27 =……………………………………………………………..… =………………


   
20) 7m 2  7m 2 =……………………………………………………………..……… =………………
21)  3a3    3a4  =……………………………………………………………..……… =………………
   
22)  8a2   2a =……………………………………………………………..……… =………………
 
23) n9  5n7  =……………………………………………………………..……… =………………
 
24) m 7m11n2  =……………………………………………………………..……… =………………
 
25) 2a 4a2  8a3  =……………………………………………………………..……… =………………
  
2. จงทาให้เป็นผลสาเร็จ
1)  14  19 =……………………………………………………………..……… =………………
2)  2 3  14  1 =……………………………………………………………..……… =………………

3)  2a2b 3  3a3b  =……………………………………………………………..……… =………………


  
4)  a5b11    a3b 2  =……………………………………………………………..……… =………………
   
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 80 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

5)  4 xy 4  2 x 3 y 2  =……………………………………………………………..……… =………………


  
6)  3mn m7n3  =……………………………………………………………..……… =………………
 
7) m2 mn m3n2  =……………………………………………………………..……… =………………
 
8) a 2m  am =……………………………………………………………..……… =………………
9) a 2 x  3  a 3 x =……………………………………………………………..……… =………………
10) 5 5 x  =……………………………………………………………..……… =………………
 
11) 9 2  9m 1 =……………………………………………………………..……… =………………
12) y 4n  y =……………………………………………………………..……… =………………
 เลขยกกาลังที่มีฐานอยู่ในรูปการคูณ พิจารณาเลขยกกาลังที่มีฐานอยู่ในรูปการคูณดังนี้
เลขยกกาลัง เขียนเลขยกกาลังในรูปการกระจาย เขียนเลขยกกาลังในรูปการ
ที่มีฐานอยู่ใน คูณของเลขยกกาลังสอง
รูปการคูณ จานวน
2  3 2 2  3 2  3 22  32
3  7 3
4  56
2a2
3a3
ab 2
เลขยกกาลัง เขียนเลขยกกาลังในรูปการกระจาย เขียนเลขยกกาลังในรูปการ
ที่มีฐานอยู่ใน คูณของเลขยกกาลังสอง
รูปการคูณ จานวน
ab 3
ab 4
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 81 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

. . .
. . .
. . .
ab n

สรุป……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……
 ตัวอย่าง จงหาค่าของ
1) 6  7 2

วิธีทา 6  7 2 = 62  72 = 36 49 = 1,764


2) 3  5 3 =……………………………………………………………..……… =………………
3) ab 5 =……………………………………………………………..……… =………………
4) 4 ab 2 =……………………………………………………………..……… =………………
5) 2 xyz 5 =……………………………………………………………..……… =………………
6) 2 xy 2  xy 4 =……………………………………………………………..……… =………………
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 82 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

2.4 แบบฝึกทักษะ
1. หาค่าของจานวนต่อไปนี้
1) 2 3 4 =……………………………………………………………..……… =………………
2) 12 52 =……………………………………………………………..……… =………………
3) 4 6 3 =……………………………………………………………..……… =………………
4) 11 132 =……………………………………………………………..……… =………………
5) abc 4 =……………………………………………………………..……… =………………
6) 2mn5 =……………………………………………………………..……… =………………
7) 22ab 3 =……………………………………………………………..……… =………………
8) 2 xy 4 xy 7 =……………………………………………………………..……… =………………

9)   3a2  ab 3 =……………………………………………………………..……… =………………


 
10)  m4 mn4 =……………………………………………………………..……… =………………

11) xy 10 x 5y 7 =……………………………………………………………..……… =………………

12) ab m am1b4m =……………………………………………………………..……… =………………


2. กาหนด a = -1 , b = 2 และ c = 3 จงหาค่าของ
1) ab 2 2) a  b 2
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………

3) abc 3 4) a  b  c 5
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 83 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

=…………………………………………………… =……………………………………………………
5)  a2   b 6 6)  a4  b2   c3
 
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
7) ac 5  a  b 
=……………………………………………………
=……………………………………………………
=……………………………………………………

 เลขยกกาลังที่มีฐานเป็นเลขยกกาลัง พิจารณาเลขยกกาลังที่มีฐานเป็นเลขยกกาลังดังนี้
เลขยกกาลังที่
เขียนชีก้ าลังผลคูณ
มีฐานเป็น เขียนเลขยกกาลังในรูปการกระจาย ผลคูณ
ในรูปการคูณ
เลขยกกาลัง
2
 23  3  23 3  3  26 32
  2 2 2
3
 34 
 
5
 a2 
 

เลขยกกาลังที่
เขียนชีก้ าลังผลคูณ
มีฐานเป็น เขียนเลขยกกาลังในรูปการกระจาย ผลคูณ
ในรูปการคูณ
เลขยกกาลัง
4
 a11 
 
. . .
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 84 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

. . .
. . .
n
 am 
 

สรุป……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……
 ตัวอย่าง จงหาค่าของ
2 5

1)  6  2   6
2)  a  
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
2 5
3)  a3b  4)  x2 y4 z3 
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
4
 3 2  4
5)  2   
6)   2 3 
    
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………

 
7)  a  3 4  2 
3
8)  2    3 
   
 2 
3

=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
5 8 4
 4 
9)  a    a   3  
10)  2   1   3a 
3 3 2 
     
=…………………………………………………… =……………………………………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 85 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………

2.5 แบบฝึกทักษะ
1. หาค่าของจานวนต่อไปนี้
3 2

1)  2 4   2
2)  5 
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………

3)  3 2
 

3
 
4)  2 4
3

=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………

2
 24 
5)  
 3
6)  52 3
 
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
2
4   23 
 2
7)   4  8)  
   34 
 
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
2. หาผลลัพธ์ต่อไปนี้
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 86 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1)  a3 5 2)   m3 
 
6

=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
5
2  3 4 
3)  a2b 3  4)  a  
    
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
2
5  a2 
5)   n7  6)  
   b5 
 
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
5
 3 4  3

7)  x 2    8)  3a2 
     
 
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
3 3

9)   2m  4   3 3
10)   3p q  
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
2 2 3
 3  
11)  a     a 5   2
12)    m  
     
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 87 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

=…………………………………………………… =……………………………………………………
m 2
 2
13)  a b  3   3 
14)  b    b   b 4
3
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
2 2 3
 3 
15)  2a  2a  3   2  
16)  m n    mn  3 
      
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
4 3

17) abc   ab c 
3 2  
18) 2m  1  mn 
3 6 2 
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
 การหารเลขยกกาลัง พิจารณาการหารของเลขยกกาลังต่อไปนี้
กรณีที่ 1 m > n และ a ≠ 0
เขียนการหารของเลขยก เขียนเลขชี้กาลังของ
การหารเลขยกกาลัง ผลหาร
กาลังในรูปการกระจาย ผลหารในรูปการลบ
27 2222222
3 2  2  2
2222 27 3
2
39
36
a6
a4
a10
a8
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 88 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

. . .
. . .
. . .
am
an

สรุป……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
กรณีที่ 2 m = n และ a ≠ 0 ……
เขียนเลขชี้กาลัง
การหารเลขยก เขียนการหารของเลขยกกาลังใน
ผลหาร ของผลหารใน
กาลัง รูปการกระจาย
รูปการลบ
22 22 2 2 = 20
1 2
22 22

35
35
a7
a7
a8
a8
. . .
. . .
. . .
am
an
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 89 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

สรุป……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……

กรณีที่ 3 m < n และ a ≠ 0


เขียนเลขชี้กาลัง
การหารเลขยก เขียนการหารของเลขยกกาลังใน
ผลหาร ของผลหารใน
กาลัง รูปการกระจาย
รูปการลบ
24 2222 1 1
29 222222222 22222 294
32
35
a7
a3
a
a4
. . .
. . .
. . .
am
an
ถ้าใช้สมบัติของการหารเลขยกกาลัง am  an  am  n เมื่อ a ≠ 0 กับกรณีที่ m < n
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 90 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

36
จะได้ =……………………………………………………….=………………………………………….
3 11

ดังนั้นเพื่อให้สมบัติของการหารเลขยกกาลัง am  an  am  n เมื่อ a ≠ 0 ใช้ได้ในกรณีที่ m < n


จึงต้องให้ ………………………….. =…………………………………..

 ตัวอย่างที่ 1 จงหาค่าของ
57  52 a11
1) 2)
53 a9
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
b4 73  75
3) 4)
b9 78
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
 ตัวอย่างที่ 2 จงหาค่าของ
a2b 3 x 2 y 5z 3
1) 2)
ab x5y2z2
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
3
 a7b 3  a3b b 8 a6
3)   4)  
 a 5b 5  b 2 a10 b2
 
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 91 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

=…………………………………………………… =……………………………………………………

 ตัวอย่างที่ 3 จงหาค่าของ
52
1) a  5  a 3 2)
56
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………

2.6 แบบฝึกทักษะ
1. หาผลหารของเลขยกกาลังต่อไปนี้
23 45
1) =……………………… 2) =………………………
2 47
x3 34  35
3) =……………………… 4) =………………………
x3 36
 2 10 8a 3
5) =……………………… 6) =………………………
 2 13 a

49a 23  k6
7) =……………………… 8) =………………………
7a14 k2
6 x 16  a 3
9) =……………………… 10) =………………………
 x6  a 3
2. เขียนจานวนต่อไปนี้ให้เลขชี้กาลังเป็นจานวนเต็มบวก
1) 6  4 =……………………… 2)  4  2 =………………………
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 92 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

3
3)  
1
=……………………… 4)  3a7 =………………………
2
 2  1
5)   =……………………… 6) m  7n  5 =………………………
3
3. หาผลหารของเลขยกกาลังต่อไปนี้
x3y7 36xy 6
1) 2)
x2y5 4x 3 y 2
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
 15a 7 b  32a 6b 3
3) 4)
 3a 3 18a 4 b
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
 3 13 56  5  2  53
5)   27 6)
 3  2 57
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
 3 6  3  2  315 12a 4 b 7
7) 8)
37  3 12a 4 b
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 93 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

9 2  182  6a 2 b 4 c10   ab 2 c 3 
9) 10)   
4 5  27 3  2a 3 b10 c   3a 6 b 7 
   
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
 การนาไปใช้
การใช้สัญกรณ์วิทยาศาสตร์แทนจานวน จะเขียนจานวนในรูป A  10 n เมื่อ 1  A < 10 และ
n เป็นจานวนเต็ม
 ตัวอย่างที่ 1 พิจารณาการเขียนจานวนในรูปสัญกรณ์วิทยาศาสตร์
1) 50,000 2) 2,160,000
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
3) 315 10 4 4) 1,278  106
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
5) 0.009 6) 0.00000045
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
7) 0.0000000000213 8) 0.012  10  3
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
9) 0.000000067 10  5 10) 0.00000001 1022
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 94 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

 ตัวอย่างที่ 2 เขียนจานวนที่กาหนดให้ในรูปจานวนเต็ม
1) 10.2  108 2) 3.2  10 5
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
3) 1.4  10 4
=……………………………………………………
=……………………………………………………
=……………………………………………………

2.7 แบบฝึกทักษะ
1. หาผลหารของเลขยกกาลังต่อไปนี้
1) 1,000,000 =……………………… 2) 238 =………………………
3) 43,500 =……………………… 4) 129,000 =………………………
5) 28,000,000 =……………………… 6) 129,930,000 =………………………
7) 862,000,000 =……………………… 8) 4,070,000 =………………………
9) 26,870,000 =……………………… 10) 798,100,000 =………………………
11) 250 106 =……………………… 12) 400 10 4 =………………………

13) 244.9  106 =……………………… 14) 7,900  105 =………………………


15) 675,000  1011 =………………………
2. จานวนที่กาหนดให้ต่อไปนี้แทนจานวนใด
1) 4  10 3 =……………………… 2) 5 10 6 =………………………
3) 7.3  10 8 =……………………… 4) 4.32  103 =………………………
5) 8.09  105 =……………………… 6) 7.0003  104 =………………………
7) 9.45  108 =……………………… 8) 3.112  106 =………………………
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 95 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

9) 2.554  107 =……………………… 10) 7.0023  109 =………………………


3. ให้เขียนจานวนต่อไปนี้ในรูปสัญกรณ์วิทยาศาสตร์
1) 0.001 =……………………… 2) 0.32 =………………………
3) 0.000583 =……………………… 4) 0.0000704 =………………………
5) 0.00006303 =……………………… 6) 0.000305 =………………………
7) 0.000082 =……………………… 8) 0.0000012 =………………………
9) 0.00000000000096 =……………………… 10) 0.000000000025054 =………………………
4. จานวนที่กาหนดให้ต่อไปนี้แทนจานวนใด
1) 2  10  3 =……………………… 2) 5  10  4 =………………………
3) 7.3  10  2 =……………………… 4) 1.32  10  3 =………………………
5) 8.116  10  4 =……………………… 6) 7.2  106 =………………………
7) 9.451 10  6 =……………………… 8) 5.76  10  5 =………………………
9) 1.003  10  7 =……………………… 10) 7.0023  109 =………………………

แบบทดสอบประจาหน่วยการเรียนรู้

1. ประโยคในข้อใดต่อไปนี้เป็นจริง
3
3
1. 7  7 3 6
2. 7  6 7 3 1 4.  7  4  
1
3. 7  
7 74
2. 4 0  0 2  2 2 มีค่าตรงกับข้อใด
1. 0 2. 2 3. -3 4. -4
 
3. ผลคูณของ 9 3a 1 272 เท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 36a  8 2. 9 6a  8 3. 9 3a  7 4. 273a  3
4. 0.0289 มีค่าตรงกับข้อใด
1. 1.7 2 2. 0.17 2 3. 0.0172 4. 0.00172
5. ma b  c มีค่าตรงกับข้อใด
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 96 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1. ma  mb  mc
2. 2. ma  mb  mc
3. 3. m  m  ma  b  c
4. 4. m  m  ma b  c

6. ผลลัพธ์ของ   3p 5  3p 2   p12  มีค่าตรงกับข้อใด


   
1. 9p19 2.  9p16 3. 27p18 4.  27p19
5n 1  5n 1
7. ผลลัพธ์ของ มีค่าตรงกับข้อใด
25n
1. 0 2. 1 3. 2 4. 3

xz
8. ถ้า x  10 2 , y  10  6 และ z  105 แล้ว มีค่าตรงกับข้อใด
y
1
1. 10 2. 10 7 3. 1013 4.
10
9. 0.000007654  10 - 4 สามารถเขียนให้อยู่ในรูปสัญกรณ์วิทยาศาสตร์ได้ตรงกับข้อใด
1. 7.654 10 - 6 2. 7.654 10 - 8 3. 7.654 10 -10 4. 7.654 10 -12
10. ถ้าเขียน 0.0000000000127 ให้อยู่ในรูป A  10n เมื่อ 1≤ A < 10 แล้ว n มีค่าตรงกับข้อใด
1. -9 2. -10 3. -11 4. -12
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 97 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3
ทศนิยมและเศษส่วน

 ทศนิยมและการเปรียบเทียบทศนิยม
ในการเปรียบเทียบทศนิยมสองจานวนที่ไม่เท่ากัน เพื่อดูว่าจานวนใดน้อยกว่า หรือจานวนใด
มากกว่า เราจะเห็นได้ง่ายโดยใช้เส้นจานวน ดังนี้

บนเส้นจานวน ทศนิยมที่อยู่ทางขวาจะมากกว่าทศนิยมที่อยู่ทางซ้ายเสมอ
เนื่องจาก 0.75 อยู่ทางขวาของ 0.25
ดังนั้น 0.75 มากกว่า 0.25 ใช้สัญลักษณ์ 0.75 > 0.25
เนื่องจาก 0 อยู่ทางขวาของ -0.5
ดังนั้น 0 มากกว่า -0.5 ใช้สญัลักษณ์ 0 > -0.5
เนื่องจาก -0.25 อยู่ทางขวาของ -1.25
ดังนั้น -0.25 มากกว่า -1.25 ใช้สัญลักษณ์ -0.25 > -1.25

3.1 แบบฝึกทักษะ
1. พิจารณาจานวนที่กาหนดให้ในแต่ละข้อ แล้วเติมเครื่องหมาย > , < หรือ = ให้ถูกต้อง

1) 12.4730 12.4703 2) 0 0.0514

3) 1-0.06 -0.059 4) -3.74 -3.740

5) -0.65 0.0034 6) 8.004 8.04

7) 7.0893 7.0398 8) -24.923 -24.913

2. จงเรียงลาดับจานวนที่กาหนดให้ต่อไปนี้จากน้อยไปมาก
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 98 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1) -5.3245, -6.4567, -5.2345, -6.3456 2) -10.482, 1.234, -15.356, 3.678


……………………………….……………………….. ……………………………….………………………..
3) 16.061 , 16.16 , 11.66 , 11.606 4) -30.710 , 31.170 , -31.107 , 30.017
……………………………….……………………….. ……………………………….………………………..
3. จงหาจานวนที่มากที่สุด และน้อยที่สุดของจานวนในแต่ละข้อที่กาหนด
1) -70.160 , -70.610 , -70.106 , -70.601
จานวนที่มากที่สุด …………………… จานวนที่น้อยที่สุด ……………………
2) 0.1082 , -0.1208 , 0.1028 , 0.8120
จานวนที่มากที่สุด …………………… จานวนที่น้อยที่สุด ……………………
3) -24.351 , 24.531 , -24.315 , 24.613 , -24.631
จานวนที่มากที่สุด …………………… จานวนที่น้อยที่สุด ……………………
4) -3.549 , 5.349 , -3.455 , 5.493 , -3.459 , 5.439
จานวนที่มากที่สุด …………………… จานวนที่น้อยที่สุด ……………………
4. วิสุทธิ์ , วิภา , ราตรี และ วิมล มีส่วนสูงตามลาดับดังนี้ 168.32 ซม. , 159.85 ซม. , 158.93 ซม. และ
168.23 ซม. จงตอบคาถามต่อไปนี้
1) ใครสูงที่สุด และสูงเท่าใด […………………………………………………………..]
2) ใครเตี้ยที่สุด และสูงเท่าใด […………………………………………………………..]

 การบวกและการลบทศนิยม
 การบวกทศนิยม
การบวกทศนิยมให้หลักเกณฑ์เดียวกับการบวกจานวนเต็ม ดังนี้
1. การบวกทศนิยมที่เป็นจานวนบวกด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนบวก ให้นาเลขโดดที่อยู่ในหลัก
เดียวกันหรือตาแหน่งเดียวกันมาบวกกัน โดยใช้วิธีเดียวกันกับการบวกจานวนเต็มบวกด้วยจานวนเต็มบวก
ซึ่งจะได้ทศนิยมที่เป็นจานวนบวก
2. การบวกทศนิยมที่เป็นจานวนลบด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนลบ ให้นาค่าสัมบูรณ์ของทศนิยมทั้ง
สองจานวนมาบวกกันแล้วตอบเป็นทศนิยมที่เป็นจานวนลบ
3. การบวกกันของทศนิยมที่เป็นจานวนบวกกับทศนิยมที่เป็นจานวนลบ ให้นาค่าสัมบูรณ์ที่
มากกว่าลบด้วยค่าสัมบูรณ์ที่น้อยกว่า แล้วตอบเป็นทศนิยมที่เป็นจานวนบวกหรือจานวนลบตามทศนิยมที่มี
ค่าสัมบูรณ์มากกว่า
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 99 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

 การลบทศนิยม
การลบทศนิยมใด ๆ ให้หลักเกณฑ์เดียวกับการลบจานวนเต็ม ดังนี้
กาหนดให้ a และ b เป็นทศนิยมใด ๆ a  b  a  (b)

3.2 แบบฝึกทักษะ

1. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ

1) 0.63  0.41  2) 8.274  7.068  ……………


……………

3) 0.64  0.46  4) (–8.462)  1.29  ……………


……………

5) 8.621  (–2.485)  6) (–2.145)  15.11  ……………


……………

7) (–49.67)  (–81.75)  8) 1.3124  2.5213  4.689  ……………


……………

9) 125.87  215.9  (–152.007)  ……………………………………….……………

10) 8.9156  (–7.2301)  6.1528  ………………………………………..…………..


2. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
1) 0.48 – 0.15  …………… 2) 87.195 – 200  ……………

3) (–52.417) – 36.94  …………… 4) 44.23 – (–65.371)  ……………

5) (–50.75) – (–78.43)  …………… 6) 2 – (–3.1225)  ……………

7) (–4.922) – (–8.101) – (–12.51)  ……………………………………….……………

8) 325.73 – 114.9 – (–376.07)  ………………………………………..…………..


กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 100 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

3. จงทาให้เป็นผลสาเร็จ
1) 61.07  7.004    13.15  2)   4.08    3.2    8.75
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
=…………………………………………………… =……………………………………………………
3) 121.68 –   100.5    25.921    34.58
=…………………………………………………………………………………………………………..……
=…………………………………………………………………………………………………………..……
=…………………………………………………………………………………………………………..……
=…………………………………………………………………………………………………………..……
4. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
1) 0.4014  0.5661  0.7113 – 5.47  ………………………………………….
2) (–4.03)  (–1.72) – 13  5.94  ………………………………………….
3) 125.134 – 103.604  27.123  ………………………………………….
4) (0.671 – 0.439) – 27.116  ………………………………………….
5) (12.121  24.049) – (12.67 – 27.045)  ………………………………………….
6) 5.814  3.876    1.635  ………………………………………….
7) (–3.124 – 2.783) – (1.140 – 0.008)  ………………………………………….
8) 139.47  9.168   12.314  18.686  ………………………………………….
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 101 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

5. วันแรกมนัสขายผ้าไป 225.25 เมตร วันที่สองขายไปได้อีก 89.53 เมตร วันที่สามขายได้ 125.03 เมตร


รวมทั้งสามวันมนัสขายผ้าไปได้กี่เมตร
.................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................. ....................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
6. ผลบวกของ 9.074 กับ 21.147 มากกว่าผลต่างของ 25.043 กับ 15.457 อยู่เท่าไร
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... .............
7. ความยาวของสนามรูปวงกลมวัดได้ 117.976 เมตร ความยาวของเส้นผ่านศูนย์กลางของสนามวัดได้
59.325 เมตร ความยาวรอบสนามยาวกว่าความยาวของเส้นผ่านศูนย์กลางกี่เมตร
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
8. ประสานมีเงิน 6,360.50 บาท จ่ายเงินค่าอาหาร 2,113.75 บาท และจ่ายค่าโทรศัพท์มือถือ 3,124.25 บาท
ประสานจะเหลือเงินกี่บาท
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... .............
9. เชือก 3 เส้น เส้นที่หนึ่งยาว 2.35 เมตร เส้นที่สองยาว 8.5 เมตร เส้นที่สามยาว 5.17 เมตร นา
เชือกทั้งสามมาผูกต่อกัน แล้ววัดใหม่ได้เชือกทั้งหมดยาว 15.69 เมตร จงหาว่าเสียเชือกเพื่อ
ผูกปมกี่เซนติเมตร
.........................................................................................................................................................
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 102 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

................................................................................................................................................ .........
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
 การคูณและการหารทศนิยม
 การคูณทศนิยม
การคูณทศนิยมให้หลักเกณฑ์เดียวกับการคูณจานวนเต็ม ดังนี้
1. การคูณทศนิยมที่เป็นจานวนบวกด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนบวก จะได้ผลคูณเป็นทศนิยมที่
เป็นจานวนบวก
2. การคูณทศนิยมที่เป็นจานวนลบด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนลบ จะได้ผลคูณเป็นทศนิยมที่เป็น
จานวนบวก
3. การคูณทศนิยมที่เป็นจานวนบวกด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนลบ หรือ การคูณทศนิยมที่เป็น
จานวนลบด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนบวก จะได้ผลคูณเป็นทศนิยมที่เป็นจานวนลบ
 การหารทศนิยม
การหารทศนิยมให้หลักเกณฑ์เดียวกับการหารจานวนเต็ม ดังนี้
1. การหารทศนิยมที่เป็นจานวนบวกด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนบวก จะได้ผลหารเป็นทศนิยมที่
เป็นจานวนบวก
2. การหารทศนิยมที่เป็นจานวนลบด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนลบ จะได้ผลหารเป็นทศนิยมที่เป็น
จานวนบวก
3. การหารทศนิยมที่เป็นจานวนบวกด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนลบ หรือ การหารทศนิยมที่เป็น
จานวนลบด้วยทศนิยมที่เป็นจานวนบวก จะได้ผลหารเป็นทศนิยมที่เป็นจานวนลบ
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 103 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

 หลักการปัดเศษ
การหาผลหารให้มีจานวนตาแหน่งของทศนิยมตามต้องการ จะต้องคานวณให้ได้ผลหารเป็น
ทศนิยมที่มีตาแหน่งมากกว่าที่ต้องการอีกหนึ่งตาแหน่ง แล้วพิจารณาว่าเลขโดดในตาแหน่งที่เกินมานั้นควร
ตัดทิ้งหรือปัดขึ้นตามหลักการปัดเศษ ดังนี้
ถ้าเลขโดดในตาแหน่งที่เกินมานั้นน้องกว่า 5 ให้ตัดเลขโดดนั้นทิ้ง แต่ถ้ามากกว่าหรือเท่ากับ 5 ให้
ปัดเลขโดดในตาแหน่งก่อนหน้านั้นขึ้นอีก 1 แล้วจะได้ผลหารเป็นค่าประมาณ เช่น
 ถ้าผลหารที่ได้เป็น 7.1234 และต้องการทศนิยมสามตาแหน่งจะได้เป็น 7.123
 ถ้าผลหารที่ได้เป็น 15.115 และต้องการทศนิยมสองตาแหน่งจะได้เป็น 15.12

3.3 แบบฝึกทักษะ
1. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
1) 3.41  10  ………………… 2) (–5.83)  100  …………………
3) (–0.143)  (–100)  ………………… 4) 2.43  0.3  …………………
5) (–10.256)  (–10)  ………………… 6) 1.47  (–1.6)  …………………
7) (–13.1432)  10000  ………………… 8) 10.04  (–50.62)  …………………
2. จงแสดงวิธีหาผลหาร (ตอบเป็นทศนิยม 2 ตาแหน่ง)
1) 52.29  7 2) (–15.32)  5
วิธีทา วิธีทา

3) (–110.925)  (–2.43) 4) 0.9037  0.0002


วิธีทา วิธีทา
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 104 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

3. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ (ตอบเป็นทศนิยม 2 ตาแหน่ง)

1) 24.6  6  ………….. 2) 102.3  (–3)  …………..

3) (–0.588)  1.2  ………….. 4) 0.175  0.07  …………..

5) 73.8  (–1000)  ………….. 6) (–0.78)  (–0.06)  …………..

7) (3.64  0.4)  2  ………….. 8) 40.5  (–1.25)  …………..

9) (–22.143)  0.01  ………….. 10)   4   0.01 500  …………..


11)  39.3  0.03    60.8  0.02  ……………………………………..

12)  1.3  0.25    11    0.25   ……………………………………..

13)   42.1  31.2  2.1    4.2   ……………………………………..

 25.05  2.1
14)  41.35   142  0.14   ……………………………………..
  0.5
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 105 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

4. มลฤดีเสียค่าไฟฟ้าเฉลี่ยราคาหน่วยละ 1.75 บาท ในเดือนตุลาคมมลฤดีใช้ไฟฟ้าไป 127 หน่วย มลฤดีจะ


ต้องชาระค่าไฟฟ้าเป็นเงินกี่บาท
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
5. ถ้าชั่งน้าหนักบนดวงจันทร์ น้าหนักบนดวงจันทร์จะเป็น 0.16 ของน้าหนักที่ชั่งบนโลก ถ้าวลีพรชั่ง
น้าหนักตัวบนโลกได้ 65 กิโลกรัม แล้วชั่งน้าหนักบนดวงจันทร์จะหนักเท่าไร
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
6. ในการปั้นหุ่นจาลอง ครั้งหนึ่งใช้วัสดุหนัก 2.25 กิโลกรัม แต่ถ้าปั้นเท่าตัวจริงจะต้องใช้วัสดุทั้งหมด
27 เท่าของน้าหนักวัสดุหุ่นจาลอง ถ้าปั้นหุ่นจาลองให้มีขนาดเท่าตัวจริง จะต้องใช้วัสดุหนักกี่กิโลกรัม
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
7. วัชรีและวัชระแข่งกันหาผลคูณของ 14.4 กับ 22.8 วัชระคูณได้ 106.44 ผลคูณของวัชระผิด แต่ผลคูณ
ของวัชรีถูกต้อง จงหาว่าผลคูณของวัชรีและวัชระต่างกันเท่าไร
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
 เศษส่วนและการเปรียบเทียบเศษส่วน
ในทางคณิตศาสตร์ เศษส่วน คือความสัมพันธ์ตามสัดส่วนระหว่างชิ้นส่วนของวัตถุหนึ่งเมื่อเทียบ
กับวัตถุทั้งหมด เศษส่วนประกอบด้วยตัวเศษ (numerator) หมายถึงจานวนชิ้นส่วนของวัตถุ ที่มี และ
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 106 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

3
ตัวส่วน (denominator) หมายถึงจานวนชิ้นส่วนทั้งหมดของวัตถุนั้น ตัวอย่างเช่น อ่านว่า เศษสาม
4
ส่วนสี่ หรือ สามในสี่ หมายความว่า วัตถุสามชิ้นส่วนจากวัตถุทั้งหมดที่แบ่งออกเป็นสี่ส่วนเท่าๆ กัน
นอกจากนั้น การแบ่งวัตถุสิ่งหนึ่งออกเป็นศูนย์ส่วนเท่า ๆ กันนั้นเป็นไปไม่ได้ ดังนั้น 0 จึงไม่สามารถเป็น
ตัวส่วนของเศษส่วนได้ เศษส่วนเป็นตัวอย่างชนิดหนึ่งของอัตราส่วน ซึ่งเศษส่วนแสดงความสัมพันธ์
ระหว่างชิ้นส่วนย่อยต่อชิ้นส่วนทั้งหมด ในขณะที่อัตราส่วนพิจารณาจากปริมาณของสองวัตถุที่แตกต่างกัน
3
(ดังนั้น อาจไม่เท่ากับ 3 : 4) และเศษส่วนนั้นอาจเรียกได้ว่าเป็น ผลหาร (quotient) ของจานวน ซึ่ง
4
3
ปริมาณที่แท้จริงสามารถคานวณได้จากการหารตัวเศษด้วยตัวส่วน ตัวอย่างเช่น คือการหารสามด้วยสี่ ได้
4
ปริมาณเท่ากับ 0.75 ในทศนิยม หรือ 75% ในอัตราร้อยละการเขียนเศษส่วน
สาหรับการเปรียบเทียบค่าของเศษส่วนนั้น หากตัวส่วนเท่ากันสามารถนาตัวเศษมาเปรียบเทียบกัน
3 2
ได้เลย  เพราะ 3 > 2 วิธีหนึ่งที่จะเปรียบเทียบเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากันคือการหาตัวส่วนร่วม
4 4
a c ad bc
ในการเปรี ยบเที ยบ กั บ ให้ แปลงทั้ งสองเป็ น กั บ เมื่ อได้ ว่ า bd เป็ นตั วส่ วนร่ วมแล้ ว
b d bd bd
2 1
ตัวเศษ ac และ bc ก็สามารถนามาเปรียบเทียบกันได้ ตัวอย่างเช่น เปรียบเทียบระหว่าง กับ ให้
3 2
4 3
แปลงเป็น กับ ซึ่งสามารถเปรียบเทียบกันได้ อีกกรณีหนึ่งที่เศษส่วนทั้งสองมีตัวเศษเท่ากัน เศษส่วน
6 6
ตัวที่มีตัวส่วนมากกว่าจะมีค่าน้อยกว่าตัวที่มีตัวส่วนน้อยกว่า

3.4 แบบฝึกทักษะ
1. จงบอกจานวนที่แทนจุด A , B , C และ D บนเส้นจานวนที่กาหนดให้
1)

จุด A แทน ………………… จุด B แทน …………………


คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 107 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

จุด C แทน ………………… จุด D แทน …………………


2)

จุด A แทน ………………… จุด B แทน …………………


จุด C แทน ………………… จุด D แทน …………………
3)

จุด A แทน ………………… จุด B แทน …………………


จุด C แทน ………………… จุด D แทน …………………
4)

จุด A แทน ………………… จุด B แทน …………………


จุด C แทน ………………… จุด D แทน …………………
2. จงเขียนจุดแทนจานวนที่กาหนดให้ต่อไปนี้บนเส้นจานวน
1 2 2
1)  2 , ,1
3 3 3

4 6 2
2) , ,2
5 5 5

3. จงเติมจานวนลงในช่องว่างที่กาหนดให้ต่อไปนี้
4 3
1) เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ 2) เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ
5 7
8 9
3) เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ 4) เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ
9 11
3 21
5)  เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ 6) เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ
12 4
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 108 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

4 5
7) 6 เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ 8)  13 เป็นจานวนที่ตรงข้ามกับ
7 6
4. จงเขียนเศษเกินที่กาหนดให้ต่อไปนี้ในรูปจานวนคละ
13 16 53
1)  ……………… 2)   ……………… 3)  ………………
4 7 4
100 625 417
4)  ……………… 5)  ……………… 6)   ………………
11 15 13
5. จงเขียนจานวนคละที่กาหนดให้ต่อไปนี้ในรูปเศษเกิน
3 5 1
1)  2  ……………… 2) 3  ……………… 3)  7  ………………
5 6 4
9 3 3
4) 10  ……………… 5) 13  ……………… 6)  35  ………………
11 7 4
6. จงเขียนเศษส่วนที่เท่ากับเศษส่วนที่กาหนดให้อีก 3 จานวน
2 4
1) , …….. , ……. , ……. 2)  , …….. , ……. , …….
3 5
2 21
3) 1 , …….. , ……. , ……. 4)  , …….. , ……. , …….
7 17
1 500
5) 5 , …….. , ……. , ……. 6) , …….. , ……. , …….
3 108
7. จงเรียงลาดับเศษส่วนต่อไปนี้ จากน้อยไปมาก
2 3 4 7
1) , , ,  ………………………………………………………………….………
3 4 5 8
1 3 3 5
2)  , ,1 ,2  ………………………………………………………………….………
6 16 7 4
23 45 63 89
3)  , , ,  ………………………………………………………………….………
7 14 21 28
11 11 5 2
4) , , ,1  ………………………………………………………………….………
12 18 6 3
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 109 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

4 4 1 5
5)  1 ,3 ,1 ,3  ………………………………………………………………….………
9 7 5 11
8. จงเปรียบเทียบเศษส่วนต่อไปนี้ โดยเติมเครื่องหมาย  , < หรือ >
3 4 6  17
1) 2)
4 5 7 19
5 13 4 5
3) 4)
9 21 11 13
8 25 8  15
5) 6)
11  33 15 20
 21 21 11 25
7) 8)
8 8 12 28
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 110 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

 การบวกและการลบเศษส่วน
การบวกและการลบเศษส่วน ในกรณีที่มีตัวส่วนเท่ากัน ให้นาตัวเศษของเศษส่วนเหล่านั้นมา
บวกกันหรือลบกัน แต่ตัวส่วนยังคงเดิม
การบวกและการลบเศษส่วน ในกรณีที่มีตัวส่วนไม่เท่ากัน ต้องทาตัวส่วนให้เท่ากันก่อนและเมื่อ
ทาตัวส่วนเท่ากันแล้วจึงนาตัวเศษมาบวกกันหรือลบกัน
 3  1  5 
ตัวอย่างที่ 1 จงหาผลลัพธ์ของ  2 8   2 4    1 6 
    
 3  1  5   19 9  5
วิธีทา  2 8   2 4    1 6  =     1
      8 4 6
 19 9  11
=   
 8 4 6

=  9   9  2   11
8 6
1 11
= 
8 6

=  1 3  11 4 
24
3  44
=
24
41
=
24
17
= 1
24
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 111 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

3.5 แบบฝึกทักษะ
1. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
1 2 2 4
1)   …………………. 2)         ………………….
5 5  7  7
7 1 10 3
3)      …………………. 4)   ………………….
 8 8 15 15
4 7 8 2
5)         …………………. 6)      ………………….
 17   17  13  13 
7 3 1 8
7)   2    …………………. 8)   3       ………………….
 15  5  9  9
1 1
9)   …………………. 10)   2   1  ………………….
2 4  3 6
 1  2 1 3
11)   6       …………………. 12)   ………………….
 14   21  6 8
1 1 1 7
13) 1  2  …………………. 14) 2   ………………….
2 3 6 9
1 1 3
15)             ……………………………………………………….
 2  4  8
3 1
16)    2     5  ……………………………………………………….
4  4
7 3 5
17)  2      ……………………………………………………….
18 18  9 
4 3 1 1
18)      1      ……………………………………………………….
5  10  5  10 
2. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
3 1 5 3
1)   …………... 2)   …………...
5 5 8 8
1 5 2
3)      …………... 4) 13  4  …………...
6  6 3
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 112 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

2 4 4 3
5) 3    1   …………... 6) 3  1  …………...
5  5 9 9
5 2 4 1
7)   …………... 8)      …………...
6 3  17  5
2 1 7 12
9)   5   3  …………... 10)   …………...
 7 4 10 25
5 11 11 16
11)      …………... 12)         …………...
12  15   14   21 
7 2 1
13)   8     4   …………... 14)   6   2  …………...
 8  3 5
3 5
15)   8     4   1  …………………………………………………....
 8 8
5 11
16) 8  4    3   …………………………………………………....
12 15
3. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
7 10
1) 3  4  ……………. 2) 5  3  …………….
9 11
7 2 4
3) 2  3  ……………. 4) 11 2  …………….
9 9 7
5 3
5)   2     1   ……………. 6) 15    10   …………….
 8  7
3 1 3 4 2
7) 6  3  2  ……………. 8) 3  1  2  …………….
9 9 5 5 5
6 2 5 7 4
9) 11  3   ……………. 10)   3   4  1  …………….
11 11 11  9 9
4 3 4 1
11)   3   2  ……………. 12) 4  1  3  …………….
 13  5 5 5

13)  1        8 
5 6 3
 ………………………………………………….
 12   7  14 

14) 8    10     5 


2 5 2
 ………………………………………………….
3  6   9 
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 113 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

4 1 5
15)   2     3   5  ………………………………………………….
 5  2 6

16)   2     1     4 


4 5
 ………………………………………………….
  5   6 

17)     1   1
5 6 4
 ………………………………………………….
 6  7  21

18)   3     1   11 
8 5
 ………………………………………………….
 11  7 
4. จงหาผลลัพธ์ต่อไปนี้

1)         3     2 


7 3 4
 8  5    5 
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2)   5   2   10    12 


1 3 5 2
 3  5   9  3 
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………….
1 3
5. ผลบวกของ 2 และ 5 มากกว่า 6 อยู่เท่าไร
3 4
................................................................................................................................... ................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ...............
3 2
6. ปรารถนาใช้เวลาในการทาการบ้านวิชาภาษาอังกฤษ ชั่วโมง วิชาภาษาไทย ชั่วโมง วิชา
4 5
1 2
วิทยาศาสตร์ ชั่วโมง และใช้เวลาในการออกกาลังกาย 1 ชั่วโมง อยากทราบว่าปรารถนาใช้
2 5
เวลาในการออกกาลังกายมากกว่าหรือน้อยกว่าเวลาที่ใช้ในการทาการบ้านกี่ชั่วโมงและกี่นาที
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 114 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

................................................................................................................................................................ ...
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
2 1 1
7. สามเหลี่ยมด้านไม่เท่ารูปหนึ่ง มีด้านทั้งสามยาว 4 เมตร 5 เมตร และ 3 เมตร ตามลาดับ
5 4 2
อยากทราบว่าเส้นรอบรูปของสามเหลี่ยมรูปนี้ยาวกี่เมตร
...................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................... ..............
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
 การคูณและการหารเศษส่วน
การหาผลคูณระหว่างเศษส่วนกับเศษส่วน ให้นาเศษคูณกับเศษ และส่วนคูณกับส่วนแล้วทาให้
เป็นเศษส่วนอย่างต่า
ตัวอย่าง 54  56 = 
45
แนวคิด
วิธีทา 4
5
 5
6
= 5 6 เมื่อนาเศษคูณกับเศษ และส่วนคูณกับ
= 30 20
ส่วนได้ 30 20
แล้วทาให้เป็นเศษส่วนอย่างต่า โดย
20  10
= 30  10
นา 10 ไปหารทั้งเศษและส่วน จะได้ผลลัพธ์ 23
= 2
3

ตอบ 2
3

3.6 แบบฝึกทักษะ
1. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
1 1
1)  8  ……………. 2) 5      …………….
3  6
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 115 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

2 3
3)     10  ……………. 4)   7       …………….
 5  21 
2 3 8
5) 14  ……………. 6)         …………….
21  4   15 
1 2 3 1 6 21
7)    ……………. 8)       …………….
2 3 4 3  7  22
1 3 11 13
9)         24  ……………. 10) 8       …………….
 6  8 18  22 
9 10 8 3
11)   3        ……………. 12)   35    …………….
 20  27 5 16
2 1 1
13) 2    2   ……………. 14)   3     4   …………….
3  4  8
1 1
15) 6 2  ……………. 16) 150    3   …………….
3  5
1 2 5
17) 1  6  1  ……………. 18) 2  4    1  …………….
2 3 6
3 2 1
19) 0    99   ……………. 20) 1    2       …………….
 71  10  8
7 9 10 
21)            …………………………………………………
 3   14    18 
2 3 15
22)             0  …………………………………………………
 9  5  4 
1 4 1
23)   1   1    5   …………………………………………………
 3 5  3
3 5 1
24)    2   1  …………………………………………………
13  6  12
1 1 4 2
25)   4   3  6      …………………………………………………
 2 3 5  9
7 1 5 1
26)     5      5  …………………………………………………
 8  3  14  4
2. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 116 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

11 11 11
1) 18 20  18   20   2)   50   100
36  36   25 

11
  18  
 18  20 
 36 
11
 360 
2
1 1
 360  5  365
2 2
7 19
3) 75    3  4) 128 37
 25  32

1 1
3. ช่อชมพูทางานได้ค่าแรงชั่วโมงละ 15 บาท ถ้าช่อชมพูทางานวันละ 10 ชั่วโมง ในหนึ่งสัปดาห์
2 2
เขาทางานทุกวัน ช่อชมพูจะได้ค่าแรงทั้งหมดกี่บาท
...................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................... ........................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1
4. พ่อค้ามีปลาอยู่ 76 กิโลกรัม วันแรกขายปลาได้ ของปลาที่มีอยู่ ราคากิโลกรัมละ 42 บาท วันต่อมา
2
1
ขายปลาได้อีก ของปลาที่เหลือในราคากิโลกรัมละ 40 บาท วันสุดท้ายขายปลาที่เหลือทั้งหมด
2
ในราคากิโลกรัมละ 38 บาท อยากทราบว่าพ่อค้าขายปลาทั้งหมดได้เงินกี่บาท
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................... ..............................
5. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 117 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

1 2 5 12
1)   …………. 2)      ………….
3 3  6  15
2 10 8
3)         …………. 4)       4   ………….
 3   18   11 
4 1
5)   32       …………. 6)   3   4  ………….
 5  5
4 18 7 4
7)   2       …………. 8)  2  ………….
 7   14  10 5
1 1 1 3
9) 4      …………. 10)   6     1   ………….
3  2  2  4
3 7 5 12 7
11)   5       …………. 12)       ………….
 5   15  6 21  20 
2 1 1 5 1 1
13) 8    1      …………. 14)      3  1   ………….
3  2 2  7  2 4
1
6. เชือกเส้นหนึ่งยาว 8 เมตร แบ่งออกเป็น 4 เส้นเท่า ๆ กัน จะได้เชือกที่แบ่งแล้วยาวเส้นละกี่เมตร
3
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1
7. นายสมมาตรมีที่ดินจานวน 13 ไร่ ต่อมาเขาแบ่งที่ดินออกเป็น 4 ส่วน เพื่อแบ่งให้พี่น้อง ส่วนแรกสาหรับ
3
ตนเองจานวนครึ่งหนึ่ง ส่วนที่เหลือแบ่งให้ลูก 3 คน เท่า ๆ กัน จงหาจานวนที่ดินที่ลูกแต่ละคนได้รับ
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
3
8. ปรารถนาซื้อข้าวสารมา 3 ถุง ๆ ละ 5 กิโลกรัม ต้องการแบ่งใส่ถุงเล็ก ๆ ให้ได้ถุงละ กิโลกรัม
4
ปรารถนาจะแบ่งข้าวสารได้ทั้งหมดกี่ถุง
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 118 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. .....................
...................................................................................................................................................................
9. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ
1 1 1
1)  1        …………………………………………………….
 2 3 4
1 1 1
2) 1          …………………………………………………….
2 3  4
1 1 1
3)           8   …………………………………………………….
 2 2 4
1 2 5
4)  1     …………………………………………………….
 10 3  6

5) 5  2    
3 1 7
 …………………………………………………….
5  10  15 
3 7 3
6)  3  2     1   …………………………………………………….
 5 10   4 
7 5
7)   12    1  …………………………………………………….
 8  16

8) 3        1 
1 5 1
 …………………………………………………….
 3  6   2 
1 1 3
9) 1   4  1   …………………………………………………….
3  2 4
2 1 11
10) 3  1   …………………………………………………….
3 6 12
11)   6   10   2  5 
3 1 2
 …………………………………………………….
 5   3  11 
1 1 1 1
12) 8   3      2   …………………………………………………….
3  2 5  3
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 119 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

2 5 4 4
13) 2    2  1   …………………………………………………….
7 8  9 11 

14)   12   5    


4 2 7
 …………………………………………………….
 5   3  15 

15)  1  1   3    2 
2 1 1 2
 …………………………………………………….
 3 4   4  3 

16)       6    


2 3 1 14
 …………………………………………………….
 7  14   5  31 
1   1 7  2    5 
17)            …………………………………………………….
2  3 11  3   11 
1  1 1 
 5  5  5    4 
1
18) 8   …………………………………………………….
12  2  2  2 
2 1 2 1 3
19)     4    3    5  2   …………………………………………………….
 3  4  17   12 4 
1   2 1  1   13 
20)    4  2   8       …………………………………………………….
2  5 5  4   15 

10. จงทาให้อยู่ในรูปผลสาเร็จ (ตอบในรูปเศษส่วนอย่างต่า)


11 1 4
3 
1) 3 55 7 2) 3 5
2
4 3 3 2
5 11 5
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 120 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

3  4
  
1 4) 5  7
3)
1
1 2
  2  
2 
1  35 
3
1
4

1
11. แพรไหมมีรายได้เดือนละ 24,000 บาท เก็บไว้ ของเงินเดือนทั้งหมด แบ่งเป็นค่าใช้จ่ายภายในบ้าน
3
3
ของเงินที่เหลือ นอกจากนั้นเป็นค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด จงหาว่าค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดคิดเป็นเศษส่วนเท่าใด
4
ของเงินทั้งหมด
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1
12. คุณพ่อมีอายุ 64 ปี และมีอายุมากกว่าคุณแม่ 4 ปี ถ้าฉันมีอายุเป็น ของอายุคุณพ่อและคุณแม่รวมกัน
8
จงหาว่าฉันมีอายุกี่ปี
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 121 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

1
11. เครื่องเสียงเครื่องหนึ่งประกาศลดราคาลง ของราคาที่ปิดไว้เดิมแต่ผู้ซื้อเป็นเพื่อนสนิทกับผู้ขาย ผู้ขายจึง
4
1
ลดราคาให้อีก ของราคาที่ประกาศลดในครั้งแรก ซึ่งปรากฏว่าผู้ซื้อจ่ายเงินไป 2,000 บาท เครื่องเสียงนี้
5
ปิดราคาเดิมไว้กี่บาท
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. .....................
...................................................................................................................................................................

 ความสัมพันธ์ระหว่างทศนิยมและเศษส่วน

3.7 แบบฝึกทักษะ

1. จงตอบคาถามต่อไปนี้
1) 120,435.02
ตัวเลขที่ขีดเส้นใต้ อยู่ในหลัก ……………..…….. มีค่าเท่ากับ ……………………………....
2) 12.0345
ตัวเลขที่ขีดเส้นใต้ อยู่ในหลัก ……………..…….. มีค่าเท่ากับ ……………………………....
3) 613.6714
ตัวเลขที่ขีดเส้นใต้ อยู่ในหลัก ……………..…….. มีค่าเท่ากับ ……………………………....
4) 1,256.9534
ตัวเลขที่ขีดเส้นใต้ อยู่ในหลัก ……………..…….. มีค่าเท่ากับ ……………………………....
5) 777.3412
ตัวเลขที่ขีดเส้นใต้ อยู่ในหลัก ……………..…….. มีค่าเท่ากับ ……………………………....
6) 21.7865
ตัวเลขที่ขีดเส้นใต้ อยู่ในหลัก ……………..…….. มีค่าเท่ากับ ……………………………....
2. จงเขียนจานวนต่อไปนี้ในรูปการกระจาย
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 122 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1) 0.23 =……………………………………………………………..……………………………………
2) 31.510 =……………………………………………………………..……………………………………
3) 67.004 =……………………………………………………………..……………………………………
4) 0.7531 =……………………………………………………………..……………………………………
5) 9007.127 =……………………………………………………………..……………………………………
6) 208.9407 =……………………………………………………………..……………………………………

3. จงเขียนจานวนต่อไปนี้ในรูปทศนิยม
1 1 1
1)  4     1  2    5  3  [ ……………………]
 10   10   10 
1 1
2)  9  100   2  1   2     6  2  [ ……………………]
 10   10 
1 1 1
3)  6  10    4     2  2    3  3  [ ……………………]
 10   10   10 

4) 5  102    5  1   1  1    4  1 
 [ ……………………]
 10   104 
1 1 1 1
5)  9  2    3  4    4  5    2  7  [ ……………………]
 10   10   10   10 
1 1 1
6)  3     1  3    6  6  [ ……………………]
 10   10   10 
1   1 
7) 6  103    9  10   3  1   6  2   7 4  [ ……………………]
 10   10 
1 1 1 1
8)  1     3  2    7  3    7  4  [ ……………………]
 10   10   10   10 
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 123 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

1   1  1   1 
9) 8  102    6  3    5     4  5   1 4  [ ……………………]
 10   10   10   10 
1   1 
10) 7  102    3  1   1  2   8 3  [ ……………………]
 10   10 
1   1
11) 9  104    6    7  [ ……………………]
 102   10 
1 1
12)  7  3    1     5  10 [ ……………………]
 10   10 
1   1  1 
13) 8  102    3     4     5   [ ……………………]
 102   10   104 

14) 8  103   6  102    7  1  2  101   7  104  [ ……………………]

15) 4  102    9  10  6  100   2  103   8  104  [ ……………………]

16) 4  104   7  102   1  101   3  103   9  105  [ ……………………]

4. จงเขียนเศษส่วนต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปทศนิยม
7 27
1) = ……………………….. 2)  = ………………………..
10 100
156 277
3)  = ……………………….. 4) = ………………………..
1000 1000
3617 3845
5) = ……………………….. 6)  = ………………………..
10000 10000
16 45
7) 75 = ……………………….. 8)  8 = ………………………..
1000 1000
5. จงเขียนทศนิยมต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปเศษส่วน
1) 0.8 = ……………………….. 2) –0.56 = ………………………..
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 124 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

3) 0.123 = ……………………….. 4) 0.567 = ………………………..


5) –0.0234 = ……………………….. 6) –0.0056 = ………………………..
7) 1.345 = ……………………….. 8) –4.0034 = ………………………..
6. จงเปลี่ยนเศษส่วนต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปทศนิยม
2 5
1) = ……………………….. 2) = ………………………..
3 6
5 2
3) = ……………………….. 4) = ………………………..
7 11
5 4
5) = ……………………….. 6) = ………………………..
13 33
7. จงเปลี่ยนทศนิยมซ้าต่อไปนี้ให้อยู่ในรูปเศษส่วน

1) 0.7 = ……………………….. 2) 0.4 = ………………………..

= ……………………….. = ………………………..

3) 0.14 = ……………………….. 4) 0.713 = ………………………..

= ……………………….. = ………………………..

5) 2.42 = ……………………….. 6) 5.51 = ………………………..

= ……………………….. = ………………………..

7) 1.364 = ……………………….. 8) 3.592 = ………………………..

= ……………………….. = ………………………..

9) 4.53 = ……………………….. 10) 1.9876 = ………………………..


= ……………………….. = ………………………..
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 125 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

ข้อสอบประจาหน่วยการเรียนรู้
1. ข้อใดต่อไปนี้เป็นจริง
3 31 2 5
1)  3  3.75 2)   3.875 3) 5  5.6 4) 4  4.83
4 8 3 6
2. ข้อใดต่อไปนี้สรุปได้ถูกต้อง
23 21 37 35 31 29 40 41
1)    2)    3)    4)   
46 46 44 44 45 45 43 43
3. ข้อใดต่อไปนี้สรุปได้ถูกต้อง
 43 44 20  21 34 35
1)  2)  3)   4) ถูกทุกข้อ
44 47  21 22 35  37
4. ข้อใดเรียงลาดับจานวนจากน้อยไปมาก
1) –3.0714, –3.0592, 3.0624 2) –2.0624 , –2.592, –2.0714
3) –1.0592, –1.0624, –1.0714 4) –0.0714, –0.0624, –0.0592
5. ค่าของ      4  3     
5 1 1
ตรงกับข้อใด
 3   2   2 
2 2 2 5
1)  2 2)  1 3)  4) 
3 3 3 3
6. ประโยคในข้อใดไม่ถูกต้อง
4 4 7  3  59
1)      0 2)    
 7 7 8  5  40
3 8 5 1 1 5
3)       1   4)   1       1
 4   9  36  4  6 12
1 1
7.   5     1     4  มีค่าเท่าใด
 6  4
1 5 1 5
1)  10 2)  10 3)  9 4)  9
2 12 12 12
6 3
8.   3     3  7  มีค่าเท่าใด
 7 7
2 2 3 1
1) 7 2) 8 3)  4 4)  5
7 7 7 7
7 27
9.   2   มีค่าเท่าใด
 9 5
1) –15 2) –3 3) 5 4) 15
10.   4     3   มีค่าเท่าใด
1 1 1
 2   8  5
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 126 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1 6 16 1
1)  7 2)  3) 4) 7
5 5 5 5
 36    5 5     3 1   11  มีค่าเท่าใด
11.  25  9   7  14 
1) 1 2) 2 3) 4 4) 6
 25 
ค่าของ             1   1  เท่ากับข้อใด
3 7 1 1
12.
 7  3   2   4  2 
2 17 17 2
1)  17 2)  14 3) 14 4) 17
7 42 42 7
13. ค่าของ –56.4041 – (13.1786 + 4.5018) + 75.0784 เท่ากับข้อใด
1) 0.9939 2) –0.9939 3) 36.3547 4) –36.3547
14. ค่าของ (–43.1452 – 14.2317) – (–60.2345) เท่ากับข้อใด
1) 2.8576 2) –2.8576 3) 117.6114 4) –117.6114
15. ค่าของ 0.42  (–0.35) เท่ากับข้อใด
1) –0.417 2) –0.127 3) –0.714 4) –0.147
16. ค่าของ (115.14  0.01) – (0.45  0.125) เท่ากับข้อใด
1) 24.486 2) 2.4486 3) –2.4486 4) –24.486
2
17. ปัจจุบันบิดามีอายุ 49 ปี เมื่อ 4 ปีที่แล้วบุตรมีอายุเป็น ของอายุบิดา ปัจจุบันบิดากับบุตรอายุ
3
ต่างกันกี่ปี
1) 9 2) 19 3) 30 4) 45
4
18. ถังใบหนึ่งบรรจุน้ามันไว้ ของถัง แต่ต่อมาถูกใช้ไป 45 ลิตร ปรากฏว่าเหลือน้ามันอยู่ครึ่งถัง
5
พอดี อยากทราบว่าถังใบนี้จุน้ามันได้กี่ลิตร
1) 36 2) 135 3) 150 4) 450
19. กระดาษรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ากว้าง 40.25 เซนติเมตร ยาว 65.75 เซนติเมตร ถ้าตัดมุมทั้งสี่ออกเป็นรูป
สามเหลี่ยมหน้าจั่ว มีด้านประกอบมุมยอดยาว 5.25 เซนติเมตร กระดาษที่เหลือมีพื้นที่กี่ตารางเซนติเมตร
1) 551.25 2) 110.25 3) 2,591.3125 4) 2,646.4375
20. ซื้อผ้าตัดเสื้อมาชิ้นหนึ่งยาว 2.50 เมตร ในราคา 434.50 บาท ถ้าต้องการผ้าตัดเสื้อ 6.25 เมตร
ต้องจ่ายเงินกี่บาท
1) 1,048.25 2) 1,084.25 3) 1,068.25 4) 1,086.25
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4
รูปเรขาคณิตสองมิติและสามมิติ

 ทบทวนความรู้ก่อนเรียน
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 127 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

รูปเรขาคณิต (Geometric Figure) เป็นรูปที่ประกอบด้วยจุด เส้นตรง เส้นโค้ง ระนาบ ฯลฯ อย่าง


น้อยหนึ่งอย่าง ตัวอย่างของรูปเรขาคณิตสองมิติ (Two-Dimensional Geometric Figure) เช่น รูป
สามเหลี่ยม (Triabgle) รูปสี่เหลี่ยม (Quadrilateral) รูปวงกลม (Circle) และรูปหลายเหลี่ยม (Polygon)
ฯลฯ

ตัว อย่ างของรู ป เรขาคณิ ตสามมิ ติห รือทรงสามมิ ติ (Three-Dimensional Geometric Figure) เช่ น
ปริซึม (Prism) ทรงกระบอก (Cylinder) พีระมิด (Pyramid) กรวย (Cone) และทรงกลม (Sphere) ฯลฯ

นั กเรี ย นเคยเรี ย นการสร้ า งรู ป เรขาคณิ ตสามมิ ติจากรู ปคลี่ ซึ่ง เป็น รูป เรขาคณิ ตสองมิ ติมาแล้ ว
ในบทเรี ยนนี้ เราจะเรี ย นรู้เกี่ย วกับ หน้ าตัดของรูปเรขาคณิตสามมิติ และภาพที่ได้จากการมองด้านหน้า
ด้านข้าง และด้านบนของรูปเรขาคณิตสามมิติ

 การเขียนภาพของรูปเรขาคณิตสามมิติ
1. การเขียนภาพของทรงกระบอก เราทราบว่าหน้าตัดของทรงกระบอกเป็นวงกลมที่อยู่ในระนาบ
ที่ขนานกัน ในการเขียนจะใช้วงรีแทนหน้าตัดที่เป็นรูปวงกลมที่เป็นฐานของทรงกระบอก เขียนเส้นประแทน
เส้นทึบตรงส่วนที่ถูกบัง
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 128 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

2. การเขี ย นภาพของปริ ซึ ม เราทราบว่ าด้ านข้างของปริ ซึม เป็น รูป สี่ เ หลี่ ย มมุ มฉาก หน้า ตัด เป็ น
รูปเหลี่ยมที่อยู่ในระนาบที่ขนานกัน เพื่อความสะดวกจึงเขียนภาพของทรงกระบอกก่อน แล้วสร้างรูปเหลี่ยม
บนหน้าตัด และรูปสี่เหลี่ยมมุมฉากด้านข้าง

3. การเขียนภาพของทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก เราทราบว่าทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากมีหน้าทุกหน้า (6 หน้า) เป็น


รูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก การเขียนจึงเขียนรูปสี่เหลี่ยมมุมฉากสองรูปขนาดเท่ากัน แล้วลากส่วนของเส้นตรง ต่อ
จุดยอดมุมของรูปสี่เหลี่ยมทั้งสอง

4. การเขียนภาพของกรวย เราทราบว่าฐานของกรวยเป็นรูปวงกลมและมียอดแหลม เขียนรูปวงรีซึ่ง


เป็นฐานวงกลมแล้วกาหนดจุดยอด แล้วลากสูงเอียง

5. การเขียนภาพของทรงกลม

6. การเขียนภาพของพีระมิดฐานหกเหลี่ยม
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 129 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

การเขียนภาพของรูปสามมิติอาจใช้กระดาษที่มีจุดเหมือนกระดานตะปู หรือ กระดาษจุดไอโซเมตริก

4.1 แบบฝึกทักษะ
1. ให้นักเรียนเขียนภาพของรูปเรขาคณิตสามมิติต่อไปนี้
1) ปริซึมสามเหลี่ยม 2) ปริซึมสี่เหลี่ยม

3) พีระมิดฐานสามเหลี่ยม 4) พีระมิดฐานสี่เหลี่ยม
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 130 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

5) ทรงกระบอก 6) ทรงกรวย

2. ให้นักเรียนต่อเติมรูปที่กาหนดให้เป็นภาพของรูปเรขาคณิตสามมิติ

 หน้าตัดของรูปเรขาคณิตสามมิติ
เมื่อใช้ของมีคมตัดผ่านวัตถุให้ขาดออกจากกัน ดังรูป บริเวณของเนื้อวัตถุที่ของมีคมตัดผ่าน เรียกว่า
หน้าตัด

เมื่อมีรูปเรขาคณิตสามมิติ และใช้ระนาบ (Plane) ตัดรูปเรขาคณิตสามมิติ จะได้หน้าตัด หรือในทาง


คณิตศาสตร์ เรียกว่า ภาคตัด (Section) ซึ่งหน้าตัดที่ได้จากการตัดจะเป็นรูปเรขาคณิตสองมิติชนิดใด ขึ้นอยู่
กับแนวการตัดของระนาบ ตาแหน่งที่ตัด และชนิดของรูปเรขาคณิตสามมิตินั้น เช่น
ถ้าใช้ระนาบตัดปริซึมสามเหลี่ยมในแนวตั้งฉากกับฐานที่ตาแหน่งต่าง ๆ ของปริซึม จะได้หน้าตัดเป็นรูป
สี่เหลี่ยมที่มีขนาดแตกต่างกัน ดังรูป
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 131 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

4.2 แบบฝึกทักษะ
1. ให้นักเรียนบอกชื่อหน้าตัดของรูปเรขาคณิตสามมิติต่อไปนี้

ระนาบขนานกับฐานกรวย ระนาบไม่ขนานกับฐานกรวย
หน้าตัดเป็นรูป.................................................. หน้าตัดเป็นรูป..................................................

ระนาบขนานกับฐานกรวย ระนาบไม่ขนานกับฐานกรวย
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 132 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

หน้าตัดเป็นรูป.................................................. หน้าตัดเป็นรูป..................................................
2. จงเขียนภาพหน้าตัดที่เกิดจากการนาระนาบมาตัดรูปเรขาคณิตสามมิติที่กาหนดให้ต่อไปนี้
1) ลูกบาศก์

2) ลูกบาศก์

3) ปริซึมสี่เหลี่ยมคางหมู

4) ปริซึมสามเหลี่ยม

5) ปริซึมสามเหลี่ยม
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 133 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

6) ปริซึมหกเหลี่ยม

7) ปริซึมหกเหลี่ยม

8) ปริซึมหกเหลี่ยม

9) ปริซึมหกเหลี่ยม

 ภาพด้านหน้า ภาพด้านข้าง และภาพด้านบนของรูปเรขาคณิตสามมิติ


พิจารณาการมองเต็นท์ที่มีลักษณะคล้ายปริซึมสามเหลี่ยมหน้าจั่ว ดังนี้
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 134 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

ด้านหน้า

ด้านข้าง
หากมองทางด้านหน้าของเต็นท์จะเห็นเป็นรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว แต่หากมองทางด้านข้างของเต็นท์จะ
เป็นเป็นรูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก
หลักการเขียนแบบโดยทั่วไป ผู้เขียนแบบอาจเลือกให้ด้านหนึ่งด้านใดของวัตถุเป็นด้านหน้าก็ได้ แต่
ด้านข้างจะต้องเป็นด้านที่มองวัตถุนั้นด้วยมุมมอง 90 จากด้านหน้าไปทางซ้ายหรือขวา และด้านบนจะต้อง
เป็นด้านที่มองวัตถุนั้นด้วยมุมมอง 90 จากด้านหน้าขึ้นไปข้างบน
สาหรับในเอกสารประกอบการเรียนเล่มนี้จะกาหนดด้านหน้า ด้านข้าง และด้านบนของรูปเรขาคณิต
สามมิติ ดังรูป
ด้านบน

ด้านหน้า ด้านข้าง

พิจารณาการมองรูปเรขาคณิตสามมิติในทิศทางหรือแนวสายตาตั้งฉากกับด้านหน้า ด้านข้าง และ


ด้านบน
ด้านบน ตามลาดับ ดังรูป

ด้านหน้
ภาพที่ได้จากการมองรู า ตสามมิติด้านหน้า คืด้อารูนข้
ปเรขาคณิ ปเรขาคณิ
าง ตสองมิติส่วนที่แรเงาข้างล่างนี้
เรียกว่า ภาพด้านหน้า (Front View)

ทิศทางการมอง ภาพด้านหน้า
ภาพที่ได้จากการมองรูปเรขาคณิตสามมิติด้านข้าง คือ รูปเรขาคณิตสองมิติส่วนที่แรเงาข้างล่างนี้
เรียกว่า ภาพด้านข้าง (Side View)
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 135 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

ทิศทางการมอง ภาพด้านข้าง
ภาพที่ได้จากการมองรูปเรขาคณิตสามมิติด้านบน คือ รูปเรขาคณิตสองมิติส่วนที่แรเงาข้างล่างนี้
เรียกว่า ภาพด้านบน (Top View)
ทิศทางการมอง

ภาพด้านบน
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 136 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

4.2 แบบฝึกทักษะ
1. ให้นักเรียนบอกว่ารูปเรขาคณิตทางซ้ายมือเป็นภาพด้านหน้าของรูปเรขาคณิตสามมิติชนิดใด

2. ให้นักเรียนบอกว่ารูปเรขาคณิตทางซ้ายมือเป็นภาพด้านบนของรูปเรขาคณิตสามมิติชนิดใด
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 137 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

3. ให้นักเรียนบอกว่ารูปเรขาคณิตทางซ้ายมือเป็นภาพด้านข้างของรูปเรขาคณิตสามมิติชนิดใด
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 138 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

 ภาพด้านหน้า ภาพด้านข้าง และภาพด้านบนของรูปเรขาคณิตสามมิติที่ประกอบขึ้นจากลูกบาศก์


เมื่อนาลูกบาศก์ขนาดหนึ่งลูกบาศก์หน่วยมาประกอบกัน โดยวางเรียงในแนวนอนหรือแนวตั้งให้หน้า
ของลูกบาศก์ต่อกันสนิทพอดี และไม่มีการยึดระหว่างลูกบาศก์ จะได้รูปเรขาคณิตสามมิติลักษณะต่าง ๆ กัน
ดังตัวอย่าง

สาหรับในหัวข้อนี้ เราจะฝึกการมองภาพด้านหน้า ภาพด้านข้าง และภาพด้านบนของรูปเรขาคณิต


สามมิติที่ป ระกอบขึ้ น จากลู กบาศก์ ซึ่งสามารถใช้แนวคิดเดียวกันกับวิธีการที่ใช้มองด้านทั้งสามของรูป
เรขาคณิตสามมิติตามที่ได้กล่าวมาแล้ว และเพื่อให้ทราบว่ามีลูกบาศก์เรียงซ้อนกันอยู่กี่ลูกในด้านที่มอง จึง
เขียนตัวเลขแสดงจานวนลูกบาศก์กากับไว้ เช่น
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 139 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

4.4 แบบฝึกทักษะ
1. ให้นักเรียนเขียนภาพด้านหน้า ภาพด้านข้าง และภาพด้านบนของรูปเรขาคณิตสามมิติต่อไปนี้ พร้อมทั้ง
เขียนตัวเลขแสดงจานวนลูกบาศก์
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 140 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 141 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

ข้อสอบประจาหน่วยการเรียนรู้
1. รูปเรขาคณิตสามมิติใดที่ไม่มียอดแหลม
1) กรวย 2) ปริซึม 3) พีระมิดฐานสามเหลี่ยม 4) พีระมิดฐานสี่เหลี่ยม
2. จากรูปที่กาหนดให้ เมื่อนามาพับเป็นรูปทรงสามมิติจะได้เป็นรูปทรงใด

1) กรวย 2) ปริซึม 3) พีระมิด 4) รูปสามเหลี่ยม


3. จากรูปด้านล่าง ถ้าต้องการสร้างรูปปริซึมห้าเหลี่ยม แต่รูปเรขาคณิตที่มีอยู่ยังไม่เพียงพอ จะต้องหารูป
ในข้อใดมาเพิ่มอีกจึงจะสร้างได้

1) 2)

3) 4)

4. จากรูปเมื่อพับแล้วจะได้รูปใด

1) กรวย 2) ทรงกลม 3) ทรงกระบอก 4) ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก


5. จากการมองด้านข้างตามลูกศร คือรูปใด

1) 2)

3) 4) ไม่มีข้อที่ถูกต้อง

6. จากข้อ 5. ถ้ามองทางทิศของลูกศร จะได้รูปเราคณิตสองมิติรูปใด


กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 142 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1) 2)

3) 4)

7. รูปเรขาคณิตสามมิติใดที่เกิดจากการมองด้านบน ด้านล่าง และด้านข้างเป็นดังนี้

1) พีระมิดฐานสามเหลี่ยม 2) ทรงสี่เหลี่ยม
3) ทรงสามเหลี่ยม 4) ปริซึมฐานสามเหลี่ยม
8. รูปคลี่ที่กาหนดให้ต่อไปนี้สามารถประกอบเป็นรูปเรขาคณิตสามมิติใด

1) 2) 3) 4)
9. เป็นภาพที่ได้จากการมองด้านข้างของรูปในข้อใด

1) 2) 3) 4)

10. เป็นภาพที่ได้จากการมองด้านบนของรูปในข้อใด

1) 2) 3) 4)
ใช้ตัวเลือกต่อไปนี้ตอบข้อ 11-12
1 3

2 4
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 143 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

11. ภาพข้อใดประกอบจากลูกบาศก์มากที่สุด
1) ภาพข้อ 1 2) ภาพข้อ 2 3) ภาพข้อ 3 4) ภาพข้อ 4
12. ภาพข้อใดประกอบจากลูกบาศก์น้อยที่สุด
1) ภาพข้อ 1 2) ภาพข้อ 2 3) ภาพข้อ 3 4) ภาพข้อ 4

***********************************
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 144 คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101)
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

บรรณานุกรม
กระทรวงศึกษาธิการ.(2561). หนังสือรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์เล่ม 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ สกสค.
ลาดพร้าว.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.(2559).หนังสือรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ เล่ม 1
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551 (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพร้าว.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.(2559).หนังสือรายวิชาเพิ่มเติม คณิตศาสตร์ เล่ม 1
ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551 (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพร้าว.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.(2560).จานวนและการดาเนินการ. กรุงเทพฯ :
อักษรอินสไปร์.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.(2560).หนังสือรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ เล่ม 1
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
2551 (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพร้าว.
คณิตศาสตร์พื้นฐาน (ค21101) 145 กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ธนบุรี

คณะผู้จัดทา
ดร.ชนธิชา เศตะพราหมณ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
นางสาวอารีรัตน์ ขวัญทะเล กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
นางสาวนลพรรณ ไชยชาลี กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
นางสาวมุกดา คงเย็น กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
นางสาวพิมพ์ใจ รัตนทิพย์ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์

You might also like