Wyłączniki nadprądowe instalacyjne (popularne "eS-y") zabezpieczają obwody instalacyjne przed

przeciążeniami i zwarciami. Po samoczynnym wyłączeniu pozwalają na ponowne włączenie za

pomocą dźwigni. Budowę oraz wygląd wyłącznika instalacyjnego przedstawiają rysunki 5.4. 5.5. 5.6.
Rysunek 5.4. wyłącznik instalacyjny 3-biegunowy B16

Rysunek 5.5. wyłącznik instalacyjny 1-biegunowy B10

Rysunek 5.6. budowa wyłącznika instalacyjnego.

Przeciążenia "wykrywane" i wyłączane są przez wyzwalacz przeciążeniowy, w postaci bimetalowej
płytki, odginającej się pod wpływem temperatury wytworzonej przez przepływający prąd. Człon
przeciążeniowy, podobnie jak w bezpieczniku ma charakterystykę czasowo- prądową zależną.
Zwarcia "wykrywane" są przez wyzwalacz zwarciowy, w postaci elektromagnesu, który przyciąga
zworę gdy przepływający prąd osiągnie określoną wartość. Charakterystyka czasowo- prądowa
wyzwalacza zwarciowego jest niezależna (czas działania nie zależy od wartości prądu). W
wyłącznikach instalacyjnych wyjściowa charakterystyka uzyskana jest przez połączenie charakterystyk
członu przeciążeniowego i zwarciowego i jest charakterystyką częściowo- zależną. W zależności od
prądu powodującego zadziałanie członu zwarciowego wyróżnia się wyłączniki o charakterystyce B, C i
D, których przebiegi przedstawia rysunek 5.7.
Rysunek 5.7. charakterystyka prądowo-czasowa wyłącznika instalacyjnego
Charakterystyka wyłącznika instalacyjnego ma postać pasma, w którym mieszczą się parametry
określonego typu wyłączników. Z charakterystyki można odczytać :
- umowny prąd niezadziałania 1,13 In
- możliwe zadziałanie wyzwalacza przeciążeniowego 1,13-1,45 In
- umowny prąd zadziałania wyzwalacza przeciążeniowego 1,45 In
- możliwe zadziałanie wyzwalacza zwarciowego :
 dla charakterystyki B 3-5 In
 dla charakterystyki C 5-10 In
 dla charakterystyki D 10-20 In
- zadziałanie wyzwalacza zwarciowego :
 dla charakterystyki B 5 In
 dla charakterystyki C 10 In
 dla charakterystyki D 20 In
Zwarciowa zdolność łączeniowa wyłączników instalacyjnych wynosi 6 lub 10 kA.
Oznaczenia wyłączników instalacyjnych zawierają: liczbę biegunów, znamionowy prąd wyłącznika, typ
charakterystyki.
Przykład: S191 B 16 oznacza wyłącznik instalacyjny serii S190, jednobiegunowy, o charakterystyce B i
prądzie znamionowym 16 A. Aby wyznaczyć określone wartości prądu na które reaguje wyłącznik
(człon przeciążeniowy i zwarciowy) należy pomnożyć prąd znamionowy wyłącznika 16 A przez
wskazane wyżej współczynniki, np. umowny prąd zadziałania wyzwalacza przeciążeniowego wynosi :
1,45 ∙ 16 = 23,2 A

Zabezpieczenia przed skutkami zwarć powinny wyłączyć obwód, w którym płynie prąd zwarciowy, w
czasie krótszym niż możliwe jest wystąpienie uszkodzeń cieplnych i mechanicznych w odbiorniku,
przewodzie oraz połączeniach przewodu. Dobierając zabezpieczenie należy uwzględnić minimalny
oraz maksymalny prąd zwarciowy, który może pojawić się w danym obwodzie. Minimalny prąd
zwarcia pozwala wyznaczyć znamionowy prąd urządzenia zabezpieczającego tak, aby wyłączenie
nastąpiło w bardzo krótkim czasie, niezależnym od wartości prądu. Maksymalny prąd zwarcia
pozwala wyznaczyć zdolność łączeniową urządzenia zabezpieczającego tak, aby zabezpieczenie
potrafiło przerwać przepływ maksymalnego prądu zwarciowego. Obliczenie minimalnego i
maksymalnego prądu zwarcia wiąże się z wyznaczeniem impedancji pętli zwarcia (przedstawione w
dziale dobór zabezpieczeń przewodów).
Dobierając zabezpieczenia zwarciowe należy również uwzględnić prądy rozruchowe odbiorników. Dla
obwodów zasilających odbiorniki bez prądów rozruchowych, dobiera się wyłączniki instalacyjne o
charakterystyce B, natomiast w obwodach z odbiornikami, których prądy rozruchowe są większe (
podawane jako krotność prądu znamionowego) dobiera się wyłączniki C (obwody z wyładowczymi
źródłami światła) lub D (silnik), aby nie występowało niepożądane wyłączenie zasilania podczas
rozruchu.