Professional Documents
Culture Documents
ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ
Μέρος Α΄
Κεφάλαιο 1:
Συστήματα συντεταγμένων-
Συστήματα Χρόνου
Μάθημα 3
Yπενθύμιση: Ισημερινές συντεταγμένες
Ουράνια σφαίρα με κέντρο το κέντρο της γης
Βασικός κύκλος: ο ουράνιος ισημερινός
Πρώτος κάθετος: o μεσημβρινός του τόπου
Ωριαίος κύκλος: μέγιστος κύκλος που περνά από τον αστέρα και τον βόρειο ουράνιο
πόλο
ισημερινές συντεταγμένες:
ωριαία γωνία , ΗΑ (hour angle): τόξο πάνω στον ουράνιο ισημερινό, μεταξύ
μεσημβρινού του τόπου και ωριαίου του αστέρα 0o-360o (ή 0-24h) αυξάνεται από τα
ανατολικά προς τα δυτικά (κατά την ανάδρομη φορά) (*) μέτρηση χρόνου
απόκλιση , δ (declination, Dec) τόξο πάνω στον ωριαίο, από το ισημερινό επίπεδο
μέχρι τον αστέρα
ΒΟΠ 0o έως 90o από τον ισημερινό προς τον ΒΠ
Μεσημβρινός Ουράνιος
του τόπου ισημερινός
0o έως - 90o από τον ισημερινό προς τον ΝΠ
Παρατηρήσεις
Η ωριαία γωνία εξαρτάται από το γεωγραφικό μήκος
και τον χρόνο
Η απόκλιση είναι ανεξάρτητη από τον τόπο και τον
χρόνο
Συνολικά, οι ισημερινές συντεταγμένες αποτελούν ένα
Τοπικό Σύστημα Συντεταγμένων
(*) π.χ.1 ώρα αφού περάσει το άστρο από τον
ΝΟΠ μεσημβρινό, έχει HA=1h=15o
Εφαρμογή: Μεταβολές των ισημερινών συντεταγμένων
λόγω της ατμοσφαιρικής διάθλασης
Εφαπτόμενη στην καμπύλη στο Π
Καμπύλη που ακολουθεί η ακτίνα του φωτός
από τον αστέρα λόγω διάθλασης
S~Sδ
Eφαρμογή: Επίδραση της ατμοσφαιρικής
διάθλασης στη διάρκεια της μέρας
διαφορίζοντας
Από την σχέση αυτή προκύπτουν δυο τιμές για την ωριαία
γωνία ΗΔ για την οποία ο αστέρας βρίσκεται στον ορίζοντα,
μία για την ανατολή (>12h) και μια για τη δύση (<12h)
ST=H+α
Μέσος Αστρικός και Μέσος Ηλιακός Χρόνος
Ο μέσος αστρικός χρόνος ST (sidereal time) ενός τόπου ορίζεται
σαν η ωριαία γωνία HA του ΜΕΣΟΥ εαρινού ισηµερινού σηµείου γ1
στον τόπο αυτό. Το μέσο εαρινό σημείο θεωρούμε ότι κινείται ομαλά
πάνω στην εκλειπτική
ST(γ1)=Hγ1
λόγω εκκεντρότητας
λόγω λόξωσης
Ε (min)
Hμερομηνία
Αστρική και ηλιακή μέρα
Ηµέρα ονοµάζεται γενικά το χρονικό διάστηµα που µεσολαβεί µεταξύ
δύο διαδοχικών άνω ή κάτω µεσουρανήσεων ενός σηµείου της
ουράνιας σφαίρας στον ίδιο µεσηµβρινό.
• Στη θέση 1 η κατεύθυνση προς τον ήλιο είναι πάνω στον μεσημβρινό του παρατηρητή
(τοπική μεσημβρία).
• Υποθέτουμε ότι ένα αστέρι βρίσκεται πάνω στην προέκταση της ευθείας ΓΗ στη θέση αυτή
• Καθώς η Γη κινείται κατά μήκος της τροχιάς της ταυτόχρονα περιστρέφεται.
• Ας υποθέσουμε ότι στη θέση 2 η γη έχει περιστραφεί μόνο 1 φορά σε σχέση με τους
μακρινούς αστέρες, οπότε το αστέρι βρίσκεται πάλι στη διεύθυνση της μεσημβρίας.
• Ο χρόνος μεταξύ των θέσεων 1 και 2 λέγεται αστρική μέρα.
• Ο ήλιος δεν είναι ακόμα στη μεσημβρία. Η γη πρέπει να περιστραφεί ακόμα λίγο (θέση 3)
• Ο χρόνος μεταξύ των θέσεων 1 και 3 είναι η ηλιακή μέρα (λίγα λεπτά, 3min 56.55sec
μεγαλύτερη από την αστρική μέρα [(1d/365d)*24*60]
Παγκόσμιος χρόνος
Τόσο ο αστρικός όσο και ο ηλιακός χρόνος είναι
«τοπικοί», δηλ. εξαρτώνται από τον τόπο
Ακρίβεια 1sec/108yr
Συντονισμένος Παγκόσμιος Χρόνος:
Coordinated Universal Time (UTC)
J2000.0 JD 2451545.0