Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí

7.1 Lý thuyết đại số boole

7.2 Phương pháp thiết kế mạch điều khiển

7.3 Phân loại phương pháp điều khiển

 Chương 7 Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
7.1 Lý thuyết đại số boole
7.1.1 Quy tắc cơ bản của đại số boole
PhÐp to¸n liªn kÕt PhÐp to¸n liªn kÕt PhÐp to¸n liªn kÕt
AND (vµ) OR (hoÆc) NOT ( Phñ ®Þnh)
LLL=L LLL=L
L00=0 L00=L 0L
LL0=0 LL0=L L0
L0L=0 0LL=L
0LL=0 L0L=L
000=0 000=0
a) Quy tắc hoán vị
Các toán tử b1 và b2 có thể hoán vị cho nhau:
b1  b2 = b2  b1
b1  b2 = b2  b1
 7.1.1 Quy tắc cơ bản của đại số boole

b) Quy tắc kết hợp

b1  b2  b3 = (b1  b2)  b3 = b1  (b2  b3)
b1  b2  b3 = (b1  b2)  b3 = b1  (b2  b3)
c) Quy tắc phân phối
Phép toán liên kết AND, OR và NOT được kết hợp lại với nhau:
(b1  b2)  (b3  b4) = (b1  b3)  (b1  b4)  (b2  b3)  (b2 b4)
(b1 b2)  (b3  b4) = (b1  b3)  (b1  b4)  (b2  b3)  (b2  b4)
b1  (b2  b3 ) = (b1  b2)  (b1  b3)
b1  (b2  b3 ) = (b1  b2)  (b1  b3)
d) Quy tắc nghịch đảo DE MORGAN

e) Quy tắc bù

f) Quy tắc hấp thụ

 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
7.1.2 . Quy tắc cơ bản của đại số Boole với các phần tử thủy khí
Quy tắc phép liên kết AND
Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
Quy tắc liên kết OR (hoặc)
Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
Quy tắc phủ định
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
Quy tắc phân phối
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
7.2 Phương pháp thiết kế mạch điều khiển
7.2.1 Biểu đồ trạng thái
a. Ký hiệu.
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
b. Thiết kế biểu đồ trạng thái.
Biểu đồ trạng thái biểu diễn trạng thái của các phần tử trong mạch, mối
liên hệ của các phần tử và trình tự chuyển mạch của các phần tử.
- Trục tung biểu diễn trang thái của các phần tử ( hành trình chuyển động, áp
suất, góc quay …)
- Trục hoành biểu diễn các bước thực hiện theo nhip thời gian
• Sự thay đổi trạng thái trong
các bước được biểu diễn bằng
nét đâm.
• Sự liên kết giữa các tín hiệu
được biểu diễn bằng nét mảnh
• Chiều tác động được biểu diễn
bằng mũi tên.
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
Ví dụ 1: Thiết kế biểu đồ trạng thái của qui trình điều khiển sau:
Xy - lanh tác dụng hai chiều 1.0 sẽ đi ra, khi tác động vào nút ấn 1.2 hoặc 1.4.
Muốn xy - lanh lùi về, thì phải tác động đồng thời 2 nút ấn 1.6 và 1.8.
Biểu đồ trạng thái của xy - lanh 1.0 được biểu diễn trên hình
Nút ấn 1.2 và 1.4 là liên kết OR. Nút ấn 1.6 và 1.8 là liên kết AND. Xy - lanh
đi ra ký hiệu +, xy - lanh đi vào ký hiệu

+ -
1.0
1.6 1.8

A B
E2 +
Z (a) Y(b)
a b A AND
1.0
1.7
1.2 - 1
A 1.3 SP R
E1
E1 E2
2 3 4
OR
1.4
1.2 A 1.4 A 1.6 A 1.8 A
a a b b a a b b a a b b a a b b

P R P R P R P R
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
7.2.2 Lưu đồ tiến trình:
Lưu đồ tiến trình biểu diễn phương thức giải (thuật toán - Algoritmus) của
một quá trình điều khiển. Lưu đồ tiến trình không biểu diễn những thông số
và phần tử điều khiển. Lưu đồ tiến trình có ưu điểm là vạch ra hướng tổng quát
của quá trình điều khiển.
Ký hiệu để biểu diễn lưu đồ tiến trình theo DIN 66.001
 Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí
Ví dụ thiết kế lưu đồ tiến trình:
Nguyên tắc hoạt động của mạch điều khiển được thực hiện như sau:
- b-1. Bước thực hiện thứ nhất:
Khi pittông ở vị trí ban đầu (E1 = 1/E2 = 0) nút ấn khởi động E0 tác động pittông đi ra
(Z1+).
- b-2. Bước thực hiện thứ hai:
Khi pittông đi ra đến cuối hành trình, chạm công tắc hành trình E2, pittông sẽ lùi về (Z1-).
- b-3. Bước thực hiện thứ ba:
Tại vị trí ban đầu, pittông chạm công tắc hành trình E1, quá trình điều khiển kết thúc.
Quá trình điều khiển được viết như sau:
Bước thực hiện thứ nhất : E 0  E1  E2 = Z1 + E2

Bước thực hiện thứ 2 : E2 = Z1 -  E1

Bước thực hiện thứ 1: E1 = Kết thúc quá E0 E2
trình điều khiển
Lưu đồ tiến trình của quá trình điều khiển Z1

E1
Chương 7: Phân tích và thiết kế hệ thống thủy khí

1
Khëi ®éng

Kh«ng Z1+
E0=1

Kh«ng
cã
E2=1
Kh«ng
E1=1 cã

cã Z1-
Kh«ng
E2=1
Kh«ng
cã E1=1
cã
1
KÕt thóc
Câu 1: Cho sơ đồ hệ thống điều khiển thủy khí (Hình vẽ)?
a) Phân tích các phần tử được sử dụng trong sơ đồ?
b) Phân tích hoạt động của toàn hệ thống?
c) Vẽ lưu đồ tiến trình điều khiển hệ thống?
Bài tập