Professional Documents
Culture Documents
შექსპირი - ''მეფე ლირი''
შექსპირი - ''მეფე ლირი''
მეფე ლირი
მეფე ლირი
ინგლისურიდან თარგმნილია
მოქმედნი პირნი
მეფე საფრანგეთისა.
მთავარი ბურგუნდიისა.
მთავარი კორნვალიისა.
მთავარი ალბანიისა.
გრაფი კენტი.
გრაფი გლოსტერი.
ექიმი.
ხუმარა.
კარის გზირი,
გონერილა,
კორდელია.
კურან, კარის-კაცი.
რაინდნი, ლ ი რ ი ს თ ა ნ ა მ ხ ლ ე ბ ე ლ ნ ი, ა ს ი ს თ ა ვ ნ ი.
შ ი კ რ ი კ ე ბ ი, მ ხ ე დ ა რ ნ ი დ ა მ ე ფ ი ს ა მ ა ლ ა.
2
მოქმედება პირველი
სანახავი I
და ედმუნდი.
კენტი
მე მეგონა, რომ მეფეს ალბანიის მთავარი უფრო მეტად უყვარს, ვიდრე კორნვალი.
გლოსტერი
ისეთის სისწორით არის გაყოფილი, რომ კაცი ერთს წილს მეორეს ვერ
დაამჯობინებს.
კენტი
გლოსტერი
აღარ მეკიდება.
კენტი
გლოსტერი
ასეთი საქმეც დაემართა, რომ ჯერ ქმარი საწოლში არა ჰყოლოდა და შვილს კი
კენტი
გლოსტერი
3
ქვეყანაზედ ურცხვად თავი, როცა არავინ ეპატიჟებოდა, მაგრამ მაინცა და
მაინც უნდა ვჰსთქვა, რომ ამისი დედა მშვენიერი რამ იყო... მაგის ჩასახვაში მე
ედმუნდი
არა, ბატონო!
გლოსტერი
ედმუნდი
სამსახურისათვის.
კენტი
ედმუნდი
გლოსტერი
მეფის ამალა.
ლირი
მობძანდნენ!
გლოსტერი
ლირი
4
და კისრად დავსდვათ უფრო ჭაბუკს ძალსა და ღონეს.
განზრახვას ვიტყვით.
გონერილა
5
ისე რომ სხვა შვილს მამა თავისი არ ჰყვარებია!
მე რაღა მშთება? მხოლოდ ის, რომ უნდა მიყვარდეს და ბაგეთ ჩემთა ვერ
აღმოსთქვან ეს სიყვარული...
ლირი
რიგი შენია.
რეგანა
ლირი
6
ეს მესამედიც სიდიდით თუ შემკულობითა
ლირი
არარასა?
კორდელია
დიაღ, არარას.
ლირი
ჰსთქვი რამე-მეთქი.
კორდელია
ლირი
კორდელია
7
თუ გავთხოვდები, ქმარი ჩემი უეჭველია
ლირი
კორდელია
სწორედ, ხელმწიფევ.
ლირი
კორდელია
ლირი
კენტი
მეფეო ჩემო...
ლირი
8
ყველაზედ მეტად, მსურდა, ჩემნი ნაშთენნი დღენი
(კორდელიას)
კენტი
ლირი
კენტი
9
ვიდრე მლიქვნობამ ღრღნა დაუწყოს ჩემს სინიდისსა.
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
ლირი
აპოლონს ვფიცავ... .
კენტი
10
ჰოი ორგულო!...
ალბანი და კორნვალი
კენტი
ლირი
კენტი
(კორდელიას),
(გონერილას და რეგანას)
11
და ტკბილთა სიტყვათ ზედ ჩაერთვას სათნო საქმენი.
გლოსტერი
ლირი
ბურგუნდთ მთავარი
ლირი
ბურგუნდთ მთავარი
მე არ ვიცი, რა გიპასუხოთ.
12
ლირი
ჩემო ხელმწიფევ!
ბურგუნდთ მთავარი
ლირი
(საფრანგეთის ხელმწიფეს)
საფრანგეთის ხელმწიფე
13
ესდენ დამრღვევი ბუნებისა წესის და რიგის,
კორდელია
ლირი
საფრანგეთის ხელმწიფე
14
თუ სიყვარულში სიყვარულზედ მეტს რასმეს გავრევთ,
ბურგუნდთ მთავარი
ლირი
ბურგუდთ მთავარი
კორდელია
საფრანგეთის ხელმწიფე
15
თუმცა სასტიკად, ულმობელად შენ აქ მოგეპყრნენ,
ლირი
გლოსტერი და ამალა)
საფრანგეთის ხელმწიფე
კორდელია
მშვიდობით დანო.
გონერილა
რეგანა
16
კორდელია
საფრანგეთის ხელმწიფე
გონერილა
რეგანა
გონერილა
რეგანა
გონერილა
ჯერ როცა უფრო უკეთესი დრო ჰქონდა, მაშინაც კი თავს ვერ იმაგრებდა
რეგანა
17
გონერილა
გამოთხოვების დროს. ჩვენ, ჩემო დაო, ერთს პირზედ უნდა ვიდგეთ, თვარემ
რეგანა
გონერილა
სანახავი II
ედმუნდი
18
მე, რომლისთვისაც თვით ბუნებას კრძალვით წარსტაცეს
(შემოდის გლოსტერი)
გლოსტერი
გლოსტერი
ედმუნდი
19
გლოსტერი
ეგ რა წერილსა კითხულობდი?
ედმუნდი
მე? არაფერსა.
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
20
რომ ამ საგანზედ უფრო დაწვრილებით მოგელაპარაკო. თუ მამა ჩვენი ისეთის
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
მამა ბერდება და შვილი ასაკში შედის, უმჯობესი იქნებაო, რომ მამამ შვილს
მზრუნველობაო.
გლოსტერი
21
მხეცო და მხეცზედ უარესო! წადი, მონახე! მე იმას საპყრობილეში სულს
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
იგი, ერთი იმის გული გამაქექინე, ერთი იმის სულში ჩამაძვრინე! გეხვეწები
ედმუნდი
22
გლოსტერი
ედმუნდი
23
უნდა მოვიწყინო, ოხრვას და კვნესას მოვყვე. – ოჰ, ეს დაბნელება ამ შფოთთებს
ედგარი
ედმუნდი
არაფერს მოასწავებსო.
ედგარი
ედმუნდი
ედგარი
ვარსკვლავთმრიცხველობას ხელი?
ედმუნდი
ედგარი
ედმუნდი
ელაპარაკე კიდეცა?
ედგარი
ედმუნდი
24
ედგარი
სრულიად არაფერი.
ედმუნდი
ედგარი
ედმუნდი
მეც მაგისი ფიქრი მაქვს. გთხოვ, ძმაო, პატარა ხანს მოერიდო, ვიდრე
ედგარი
ედმუნდი
ედგარი
ედმუნდი
25
ვპოვებ ქონებას და სიმდიდრეს ხელში ჩავიგდებ.
ს ა ნ ა ხ ა ვ ი III
გონერილა
ოსვალდი
დიაღ, ბატონო.
გონერილა
ოსვალდი
გონერილა
26
იმ დედებასა, რომელიცა მან სხვას გადასცა.
ოსვალდი
არა, ბატონო.
გონერილა
სანახავი IV
კენტი
ლირი
ვინღა ხარ?
კენტი
27
ლირი
კენტი
მე იგი ვარ, რასაც მხედავთ, არც მეტი და არც ნაკლები. ვინც მომენდობა,
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
სამსახური.
ლირი
კენტი
თქვენთან.
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
მეუფების ნიშანი.
ლირი
რა სამსახური შეგიძლიან?
28
კენტი
კაცს შეუძლიან, მეც შემიძლიან. ჩემში კარგი კიდევ ის არის, რომ ყველაფერში
ლირი
რა ხნისა ხარ?
კენტი
ლირი
ოსვალდი
ლირი
რაინდი
ლირი
რაინდი
ლირი
29
რაინდი
ლირი
რაინდი
უკადრისად გექცევიან.
ლირი
მაინცდამაინც ვნახავ კიდევ რა იქნება. ნეტა სად არის ჩემი მასხარა? ეს ორი
რაინდი
ლირი
ოსვალდი
ლირი
ოსვალდი
30
ლირი
სიტყვასაც მიბრუნებ მე? როგორ ბედავ მაგას შე წუწკო, წუწკის შვილო! (ცემას დაუწყებს).
ოსვალდი
კენტი
ლირი
მე, ჩემო ძამიავ, მადლობელი ვარ შენი. შენ მე დღეს კაი სამსახური
კენტი
ლირი
(შემოდის ხუმარა)
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
კენტი
ხუმარა
როგორ თუ რად გინდა? შენ ეგ დაგჭირდება ჯერ იმიტომ, რომ შენ იმას
თავს ევლები, ვისაც ეხლა თავს ივლებენ და მეორე იმიტომ, რომ როცა ქარი
31
ჰქრის, ზურგს არ მიაქცევ ხოლმე და პირდაპირ უდგეხარ, ხომ სურდო
ხლება გინდა, უსათუოდ ჩემი ჩაჩი უნდა გეხუროს. აბა, შენ როგორღა ხარ, ჩემო
ბიძია? აი, ნეტაი ორი ქალი მყოლოდა და თანაც ორი ჩაჩი მქონოდა!
ლირი
ხუმარა
ჩემთვის ჩაჩებს მაინც დავირჩენდი. აი, ერთი ხომ მე მაქვს, მოდი, თუ ღმერთი
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
აბა.
ხუმარა
32
არვის ენდო, ვიდრე არ გაიცვნიდე,
ლირი
ხუმარა
გაგიღია? შენ ერთი ის მითხარ, ნათლია ჩემო, არაფერიდამ განა არა გამოვა რა?
ლირი
ხუმარა (კენტს)
ერთი, თუ ძმა ხარ, მაგას უთხარი, რომ მაგას ეხლა სწორედ მაგოდენი
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
33
სულ სხვას გაუბოძე და მე რაღა დაგიძახო?
კენტი
ხუმარა
ლირი
რა გვირგვინზედ ყბედობ?
ხუმარა
გაჰყავ და სულ ერთიანად შენს ქალებს გადააყლაპე, შენ რა გარგუნეს? ვაი, შენ
ჩემო თაო! მეფეს ვირი ზურგზედ აგკიდეს და ტალახში გაგაყვაინეს. არა, მაგ
ლირი
ხუმარა
34
მისთვის რომ ბრძენს ჩვენსა მეფეს ჭკვა-გონება აერია.
ლირი
გვირგვინიც და კეფაც. ხუმარა ამბობს: ერთი კვერცხი მომეცი და ორს კროუნს მოგცემო.
ხუმარა
ყოფნა სწორედ რომ საძაგლობაა, მაგრამ მაინც შენს ყოფაზედ არ გავცვლი. შენს
(შემოდის გონერილა)
ლირი
ხუმარა
ეჰე, დაგადგა სუსხი თუ არა?... დრო იყო, ჩემო ძამიავ, როცა შენ ყურსაც
მაშინ შენ კაცად-კაცი იყავ და ეხლა კი არც გუდაფშუტა ხარ. ეხლა შენ მეც კი
გჯობივარ, მე ხუმარა მაინცა ვარ და შენ ეგეც არა ხარ. ეხლა კი დროა, ხმა
35
გონერილა
ხუმარა
ლირი
გონერილა
36
ხუმარა
ლირი
ყოველივე ჩემთან არის: ძლიერება, ჭკვა, გონება, მაგრამ იმას კი ვერა ვხედავ,
ხუმარა
შენ ვერც იმას ხედავ, ძმობილო, რომ იმათ მშობელი მამა ყურმოჭრილ
ყმად გაიხადეს.
ლირი
გონერილა
37
რომელნიც თქვენთან წლოვანებით სწორნი არიან
ლირი
გონერილა
ლირი
ალბანი
ლირი (გონერილას).
38
და მის მაგიერ ჩამაწვეთა ზაფრა-ნაღველა! (თავში ხელს ირტყამს).
ალბანი
ლირი
ალბანი
გონერილა
(ლირი დაბრუნდება).
39
ლირი
ალბანი
ლირი
გონერილა
ალბანი
40
გონერილა
(ხუმარას).
ხუმარა
გონერილა
ოსვალდ, არ გესმის?
ალბანი
გონერილა
41
იმასაც ვნახავთ მას ჩემი და ვით მოექცევა,
ოსვალდი
დიაღ, ბატონო.
გონერილა
ალბანი
გონერილა
ალბანი
სანახავი V
ლირი
გაუხსენებ ჩემს ქალს, რაც იცი. თუ წერილის წაკითხვის შემდეგ შენ გკითხოს
რამე, მხოლოდ მაშინ კი მიეცი პასუხი. ძალიან აუჩქარე, თვარემ მე წინ მიგისწრობ.
42
კენტი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
არ ვიცი.
ხუმარა
მად, რომ ერთი თვალი აქეთ უჯდეს და მეორე იქით: რასაც კაცი სუნით
ლირი
ხუმარა
ლირი
არ ვიცი.
43
ხუმარა
ლირი
რისთვის?
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ბიძია, იცი, რას გეტყვი? შენ რომ ჩემი ხუმარა ყოფილიყავ, ერთ
ლირი
როგორ თუ უდრო-უდროოდ!
ხუმარა
ლირი
რაო? ცხენები
44
მზად არიან თუ?
რაინდი
ლირი
მოქმედება მეორე
სანახავი I
ედმუნდი
კურანს გაუმარჯოს.
კურანი
ედმუნდი
კურანი
ედმუნდი
ამის შემდეგ ხუმარა ორსტრიქონიანს შაირს ამბობს. ეგ შაირი ისეთი უაზროა, რომ სრულიად
45
კურანი
ედმუნდი
კურანი
ედმუნდი
(შემოვა ედგარი).
ედგარი
ედმუნდი
46
მე შენზედ განგებ, არ გეწყინოს, ხმალს ამოვიწვდენ
უჭირავთ.)
გლოსტერი
ედმუნდი
გლოსტერი
ეხლა რა იქმნა?
ედმუნდი
გლოსტერი
რა იქმნა-მეთქი ის ავაზაკი?
ედმუნდი
გლოსტერი
დამიჭირეთ ის დაწყევლილი!...
ედმუნდი
47
მე ვუპასუხე, რომე ღმერთნი სისხლის მზღვეველნი
გლოსტერი
ედმუნდი
48
მეო ყოველფერს შენ თვითონვე გადმოგაბრალებ,
გლოსტერი
კორნვალი
რეგანა
49
ცოტა იქმნება იმ საზარელ მგმობელისათვის.
გლოსტერი
რეგანა
გლოსტერი
რეგანა
გლოსტერი
ედმუნდი
რეგანა
კორნვალი
არც მე დავხვდები.
50
მომხსენდა, ედმუნდ, რომ ვითომც შენ მამიშენისთვის
ედმუნდი
გლოსტერი
კორნვალი
გლოსტერი
დიაღ, ბატონო.
კორნვალი
ედმუნდი
გლოსტერი
კორნვალი
რეგანა
51
მამაჩემი და ჩემი დაი – ორივე მწერენ,
გლოსტერი
სანახავი II
ოსვალდი
კენტი
აქაური.
ოსვალდი
კენტი
წუმპეში.
ოსვალდი
კენტი
ოსვალდი
კენტი
ოსვალდი
52
კენტი
ოსვალდი
კენტი
ოსვალდი
და ეგრე კი იგინები.
კენტი
ოსვალდი
კენტი
53
ოსვალდი
კენტი
შე ყურმოჭრილო მონავ!
ოსვალდი
კენტი
გლოსტერი
კორნვალი
რეგანა
ოსვალდი
კენტი
აი, შე თავლაფიანო ლაჩარო! თითონ ბუნებასაც კი ეზიზღები... შენ თერძის შეკერილი ხარ.
კორნვალი
კენტი
კორნვალი
54
ოსვალდი
კენტი
კორნვალი
ხმა დაიკმინდე, შე უმსგავსოვ!.. რად არა იცი, ვისთან როგორი ქცევა უნდა.
კენტი
კორნვალი
რამ გაგაწყრომა?
კენტი
55
და სულ ყივილით მიგარბენდი შენს საბუდრამდინ.
კორნვალი
გლოსტერი
კენტი
კორნვალი
კენტი
კორნვალი
კენტი
კორნვალი
56
ჰფარავს უფრო მეტს ავ განზრახვას და მზაკვარებას,
კენტი
კორნვალი
კენტი
გაქნილი კაცი ყოფილა. მე კი მაგ ხელობას ვერ ვიკისრებ, თუნდა ამის გამო
კორნვალი
ოსვალდი
მე? არაფერი.
57
კენტი
კორნვალი
კენტი
კორნვალი
რეგანა
კენტი
რეგანა
კორნვალი
58
არ გეყურებათ! ხუნდი-მეთქი!... რას აგვიანებთ!
გლოსტერი
ამ სამარცხვინო სასჯელისგან.
კორნვალი
პასუხს მე გავცემ.
რეგანა
გლოსტერი
კენტი
მე გთხოვთ, ბატონო,
59
ცოტას ჩავთვლემავ და მერე თუნდ შტვენით გავერთვი.
გლოსტერი
კენტი
სანახავი III
ედგარი
60
მამისა ჩემის მდევარს ვერსად წავუვიდოდი.
თქვენ ხართ რამ მაინც!... მე, ედგარი აღარა ვარ რა... (გადის).
სანახავი IV
ლირი
აზნაური
61
შინიდამ წასვლა მათ ფიქრადაც არა ჰქონიათ.
კენტი
ლირი
კენტი
არა, ბატონო!
ხუმარა
ლირი
ვინ იყო იგი რომ ჩემს მხლებელს პატივი არ გსდვა და ამრიგად შეურაცხგყო?
კენტი
ორნივ, ბატონო!
ლირი
კენტი
ჰქმნეს, ხელმწიფეო!
ლირი
მე ვამბობ, არა!
კენტი
დიაღ-მეთქი, მე მოგახსენებთ.
62
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
63
მის დანახვაზედ ავიმღვრივე, ცეცხლებრ ავენთე. –
ხუმარა
მაშ, აბა ნუღარ გაგიკვირდება, რომ შენმა ქალებმა ამდენი ვაი გაყვირონ,
ლირი
კენტი
ლირი
ხუმარა
კენტი
64
ხუმარა
აი, მაგ კითხვისათვის რომ გაეყარათ შენთვის ხუნდები. ახი მაშინ იქმნებოდა.
კენტი
ხუმარა
შაგირდად მისაბარებელი ხარ, რომ ჭკვა ისწავლო. აბა, ისიც კი გეტყვის, რომ
ზამთარში მუშაობა მუშაობად არა ღირს. კაცი რომ დადის, ცხვირი წინ
ცხვირში ერთს იმისთანა უხეირო ცხვირს ვერ იპოვნი, რომ ვერ გაიგოს,
მყრალი სუნი საიდამ მოდის. თავ-თავქვე რომ დაქანდება ურმის თვალი, ხელი
კინკრიხოსა. აღმა კი რომ ადის, მაშინ ხელი მაგრა ჩაჰსჭიდე, ზედ წვერზედ
მოგაქცევს. როცა ჭკვიანმა კაცმა ამაზედ უკეთესი რჩევა მოგცეს, მაშინ ეს ჩემი
კენტი
ხუმარა
ვაი, მაგ გამხმარ გოგრას!... სწორედ ხუნდებმა მასწავლეს, – ჰო, თქვენმა მზემ.
ლირი
65
გლოსტერი
ლირი
გლოსტერი
ლირი
მაშ სწორედ ისე აცნობე შენ? შენ ეს მითხარი, თვით კი გაიგე, რაც გიბძანე?
გლოსტერი
დიაღ, ხელმწიფევ!
ლირი
66
ეგ ცხადი არის. მაშ, ეს კაცი ხუნდში რადა ზის?!
გლოსტერი
ლირი
ხუმარა
ლირი
კორნვალი
რეგანა
67
ლირი
რეგანა
ლირი
რეგანა
ლირი
68
რეგანა
ლირი
რეგანა
ლირი
კორნვალი
69
ლირი
რეგანა
ლირი
არა, რეგანავ!
რეგანა
70
ლირი
კორნვალი
რეგანა
ვეჭვ ჩემი დაა, – მწერდა მოვალო (ოსვალდი შემოდის) ქალბატონი შენი მობძანდა?
ლირი
კორნვალი
ლირი
გონერილა
ლირი
71
კორნვალი
ლირი
რეგანა
ლირი
გონერილა
თქვენი ნებაა.
72
ლირი
რეგანა
ლირი
რეგანა
73
მეტი რად გნებავთ, ჩემის ფიქრით ეგეც ბევრია,
გონერილა
რეგანა
ლირი
რეგანა
კარგადაც ჰქმენით.
ლირი
რეგანა
ლირი
მარჩენ შენ.
74
ორმოცდაათი ოცდახუთზედ ორჯელ მეტია,
გონერილა
რეგანა
ლირი
75
და დედამიწას თავზარს დავსცემ და შევაძრწუნებ!...
(ხუმარას)
კორნვალი
რეგანა
გონერილა
რეგანა
გონერილა
კორნვალი
(გლოსტერი შემობრუნდება).
გლოსტერი
კორნვალი
76
გლოსტერი
კორნვალი
გონერილა (გლოსტერს).
გლოსტერი
რეგანა
კორნვალი
(გადიან).
მოქმედება მესამე
სანახავი I
კენტი
აზნაური
77
იგი, ვინც გულში ჰგრძნობს უფრო მეტს ვაი-ვაგლახსა.
კენტი
აზნაური
კენტი
მარტოკაა თუ?
აზნაური
კენტი
78
ისინი ფრანგთა ხელმწიფესა ენას უზიდვენ,
აზნაური
კენტი
აზნაური
კენტი
79
აი, ორი გზა: შენ იქით და მე აქეთ წავალ
სანახავი II
ლირი
ხუმარა
ხედავ, ეს ასეთი ბაიყუში ღამეა, რომ არც შენისთანას ჭკვიანს ინდობს და არც
ჩემისთანა სულელსა.
ლირი
80
ჩემი სისხლ-ხორცნი ჩემი შვილნი როდი არიან!
ხუმარა
იცი, კიდევ რას გეტყვი? ქვეყანაზედ ერთი ლამაზი ქალიც არ არის, რომ
(შემოდის კენტი)
ლირი
კენტი
ხუმარა
81
უმაღლესი მეფე და უმდაბლესი პაიკი, ესე იგი, ბრძენი და სულელი.
კენტი
ლირი
82
კენტი
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
83
როს მეჯღანეს დიდი-კაცი შაგირდად მიებარება,
ეჰ, რას ვჩადი?!... გათენება ხომ მამალმა უნდა იყივლოს, – ჩემი რა საქმეა. (გადის).
სანახავი III
გლოსტერი
თვითონ იმას ხელს გაუმართავო, მაშინ შენზედ ჩვენს წყრომას საზღვარი არ ექმნებაო.
ედმუნდი
გლოსტერი
84
თუნდ რომ თავიც მომჭრან, როგორც მემუქრებოდნენ, მაინც ვეცდები, რომ
ჩემს მოხუცებულს ხელმწიფეს ვუშველო რამე. ჩემო ედმუნდ. ბევრ რამ ავი
ედმუნდი
სანახავი IV
სხვა მხარე იმავე ტრიალის მინდვრისა. მინდორზედ ქოხი ჰსდგას (შემოდიან ლირი,
კენტი და ხუმარა)
კენტი
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
ლირი
85
დათვს რომ ექცევი და წინ გხვდება ზღვა აღელვილი,
კენტი
ლირი
86
ნეტა ვით იტანთ ამისთანა ვაი-ვაგლახსა?
ედგარი (ქოხიდამ)
ხუმარა
კენტი
ხუმარა
თომა მქვიანო.
კენტი
ედგარი
გათბები.
ლირი
ედგარი
აბა, ვინ რას მისცემს საწყალს თომას!... საწყალი თომა ავმა სულმა
87
თავისი ჩრდილი თავის მოღალატედ დაანახვა და იმას უკან გამოუყენა.
ლირი
ხუმარა
ჩვენსავით გიჟი ხომ არ იყო, რომ ყველა მიეცა. ვერა ხედამ, რომ ძონძები
შეგვარცხვენდა.
ლირი
კენტი
ლირი
ედგარი
ტიტლი, ტი-ი-ტლი!...
ხუმარა
88
ედგარი
ლირი
ედგარი
კუნელის ეკლებიდამ ცივი ქარი გამოზუის. აი, იძახის ზუ, ზუ, ზუო. თავი
ლირი
მართლა ეს ადამიანია და ადამიანი ამის მეტი არა არის რა?!... აჰა, ხომ ხედავთ,
ამას ნათხოვარი არა აქვს რა. ამისთვის არც ჭიას უთხოვებია აბრეშუმი, არც
მხეცს – ტყავი, არც ცხვარს – მატყლი, არც ყვავილს – სუნნელება. ჩვენ სამნივე
89
(ტანისამოსს იგლეჯს).
ხუმარა
ცეცხლი სწორედ ბებერი არშიყი კაცის გულს ეგვანება, იმიტომ რომ ბებერს
ცეცხლიც მოტანტალებს.
ედგარი
კენტი
ლირი
ეს ვიღა მოდის?
კენტი
გლოსტერი
ედგარი
ძაღლის მძოვრებსა ჰსჭამს, ნეხვს წნილად ატანს და მყაყე გუბის წყალსა სვამს,
90
ციხეში ამწყვდევენ, რომელსაც ერთს დროს ჰქონდა სამი ჩოხა ზურგისათვის,
ბაქი-ბუქობისათვის.
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ლირი
კენტი
91
მიჰყევით მაგას...
ლირი
ედგარი
ლირი
კენტი (გლოსტერს)
ნუ მოეშვებით, კვლავაც ჰსთხოვეთ, თვარემ ხომ ხედავთ, ჭკვა და გონება ერევა მას...
გლოსტერი
ლირი
ედგარი
გლოსტერი
92
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი (გლოსტერს.)
გლოსტერი
კენტი
ლირი
გლოსტერი
ედგარი
სანახავი V
კორნვალი
ედმუნდი
კორნვალი
მე ეხლა ვხედავ რაც არის: შენმა ძმამ რომ მამის შენის სიკვდილი განიზრახა,
ედმუნდი
93
ორგულობა იქმნებოდა, ვამბობ და მამის ღალატი გამოდის. აი ის წერილიც,
კორნვალი
ედმუნდი
კორნვალი
ედმუნდი (თავისთავად)
კორნვალი
მე შენი დიდი იმედი მაქვს და თვითონც შენ ჩემში უკეთესს მამას იპოვი. (გადის).
სანახავი VI
გლოსტერი
რაც უნდა იყოს, მაინც აქ ყოფნა ჰსჯობია ცის ქვეშე დგომას. ამისათვისაც მადლობელნი
ვიყვნეთ. რაც შემეძლება, ვეცდები, რომ აქ ყოველი თქვენი სურვილი აღსრულდეს.
თქვენ აქ ბძანდებოდეთ, მე წავალ და ეხლავ უკანვე გიახლებით.
კენტი
ედგარი
94
ეშმაკი მეძახის და მეუბნება, რომ ნერონი საბნელეთის ტბაში ჩანგლით თევზს
ხუმარა
ლირი
ხელმწიფეა, ხელმწიფე!...
ხუმარა
ლირი
ედგარი
ხუმარა
ლირი
ედგარი
ხუმარა
ედგარი
თომას მუცელში გობდენს ერთი ყოფა გააქვს. მიუგდეთ ერთი ორი ქაშაყთევზა.
95
რას ბუყბუყებ, შავო ეშმაკო, მე რა მაქვს, შენ რა გაჭამო!...
კენტი
ლირი
ედგარი
ლირი
ხუმარა
ლირი
ხუმარა
ლირი
96
ცეცხლით დაგბუგავთ!... ეგ რა ჰქენით!... იარაღს ვიხმარ!...
ედგარი
კენტი
ედგარი (თავისთავად)
ლირი
ედგარი
ლირი
კენტი
ლირი
97
ხუმარა
(შემოდის გლოსტერი)
გლოსტერი
კენტი
გლოსტერი
კენტი
გლოსტერი
ედგარი
98
როდესაც ვხედავთ ჩვენზედ დიდთა ჩვენებრ ტანჯულთა,
სანახავი VII
და მოსამსახურენი).
კორნვალი
რეგანა
ეხლავ ჩამოახრჩეთ.
გონერლა
თვალები დაჰსთხარეთ.
კორნვალი
ეგ მე ვიცი, რასაც ვუზამ. – ედმუნდ, შენ ჩვენის ცოლის დას იახელ. რიგი
99
არ არის, რომ დაესწრო იმ სასჯელის გადახდევინებაზედ, რომელსაც ჩვენ
ოსვალდი
კორნვალი
გონერილა
კორნვალი
100
იყაყანებენ და ბოლოს კი დაჩუმდებიან.
რეგანა
კორნვალი
გლოსტერი
კორნვალი
შებოჭეთ-მეთქი, მე გიბძანებთ!
რეგანა
გლოსტერი
კორნვალი
გლოსტერი
რეგანა
გლოსტერი
101
მასპინძელი ვარ თქვენი-მეთქი, – და არა გრცხვენით,
კორნვალი
რეგანა
კორნვალი
რეგანა
გლოსტერი
კორნვალი
ჰსცრუობ!...
რეგანა
მიჰქარავ!...
კორნვალი
გლოსტერი
დუვრს გავისტუმრე.
რეგანა
კორნვალი
102
გლოსტერი
რეგანა
გლოსტერი
კორნვალი
გლოსტერი
რეგანა
მეორეცა და!...
103
კორნვალი
ერთი მსახური
ნუ იქმთ, ბატონო!
რეგანა
მსახური
რაებსა სჩადი?!...
კორნვალი
მსახური
მსახური
კორნვალი
104
გლოსტერი
რეგანა
გლოსტერი
რეგანა
კორნვალი
პირველი მსახური
მეორე მსახური
105
თუ იმის ცოლსა ღმერთმა კიდევ დღე გაუგრძელა
პირველი მსახური
მეორე მსახური
მოქმედება მეოთხე
სანახავი I
ედგარი
ვაი, ჩემს თავს!... მამაჩემია!... როგორც მთხოვარა ისე მოჰყავთ!... ეჰა, საწუთროვ!
106
ცვლილება შენი შენს თავ ჩვენ რომ არ გვაძულებდეს,
ჩვენა...
ბერიკაცი
გლოსტერი
ბერიკაცი
გლოსტერი
ბერიკაცი
ედგარი (თავისთავად).
ბერიკაცი
107
ედგარი (თავისთავად).
ბერიკაცი
საით, ძმობილო?
გლოსტერი
მთხოვარაა?
ბერიკაცი
დიაღ ბატონო,
გლოსტერი
ედგარი (თავისთავად)
გლოსტერი
ბერიკაცი
დიაღ, ბატონო.
108
გლოსტერი
ბერიკაცი
გლოსტერი
ბერიკაცი
წავალ, უკეთესს საცმელს ჩემსას მაგას მოვუტან და რაც მომივა მომივიდეს. (გადის).
გლოსტერი
აქ მო, საწყალო.
ედგარი
გლოსტერი
ძმობილო, აქ მო.
ედგარი (თავისთავად).
გლოსტერი
ედგარი
109
კაცო, ეშმაკისაგან. საწყალს თომას ხუთი ეშმაკი ერთად ჩაუძვრა სულში: ერთი
გლოსტერი
ედგარი
დიაღ, ბატონო.
გლოსტერი
ედგარი
110
სანახავი II
წინ დახვდებათ).
გონერილა
ოსვალდი
გონერილა (ედმუნდს)
111
(ჰკოცნის და ჩუმად ეუბნება).
ედმუნდი
გონერილა
ძვირფასო ედმუნდ!
ოსვალდი
გონერილა
ალბანი
გონერილა
ალბანი
112
შვილი მას იზამს, რაც ყოფა თქვენ მას დააწიეთ?!
გონერილა
ალბანი
გონერილა
113
ალბანი
გონერილა
(შემოდის შიკრიკი).
ალბანი
რა ამბავია?
შიკრიკი
ალბანი
შიკრიკი
ალბანი
114
ორივე თვალი გამოსთხარეს?
შიკრიკი
ორივ, ბატონო.
გონერილა (თავისთავად)
ალბანი
შიკრიკი
ალბანი
შიკრიკი
ალბანი
შიკრიკი
ალბანი
115
აქ გამომყევ და დაწვრილებით ყველა მიამბე. (გადიან)
სანახავი III
კენტი
საფრანგეთის ხელმწიფე ისე უეცრად უკან რად დაბრუნებულა? მიზეზი ხომ არ იცი?
აზნაური
კენტი
აზნაური
კენტი
აზნაური
კენტი
აზნაური
116
იცით რა არის, რომ იტყვიან, მზე პირს იბანსო?
კენტი
აზნაური
კენტი
აზნაური
აღარ მქონია.
კენტი
117
აზნაური
კენტი
მადლობელი ვარ.
აზნაური
ვითომ რათაო?
კენტი
აზნაური
ვაი, საწყალი!...
კენტი
აზნაური
კენტი
(გადიან.)
118
სანახავი IV
კორდელია
ექიმი
კორდელია
(შემოდის შიკრიკი)
119
შიკრიკი
კორდელია
(გადიან).
სანახავი V
რეგანა
ოსვალდი
დიახ, დაიძრა.
რეგანა
ოსვალდი
რეგანა
ოსვალდი
არა ჰქონიათ.
რეგანა
120
ოსვალდი
რა მოგახსენოთ.
რეგანა
ოსვალდი
რეგანა
ოსვალდი
რეგანა
ოსვალდი
უწინამც მე თავს...
რეგანა
121
რომ არა თქმული ითქვა იმით. მაგრამ რას ვამბობ.
ოსვალდი
მე, – ქალბატონო?!
რეგანა
ოსვალდი
რეგანა
სანახავი VI
ტანისამოსშია).
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
122
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
ჰსჩანს გულისყური
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
123
თვალს მოვაშორებ, თვარემ ლამის თვალი ამებას,
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი (თავისთავად)
გლოსტერი
124
მეოხ ეყავი და აკურთხე!... მშვიდობით, ძმაო!...
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
125
იმ სიმაღლიდამ აქ ჩვენამდინ ვერ ჩამოაწევს. შეხედე-მეთქი.
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
პა, პა, პა, პა, პა!... როგორ გადარჩი!... გვერდთ ვინ გედგა აიმ კლდის წვერზედ?
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
126
კმარა, მოკვდი და საუკუნოდ განისვენეო”.
ედგარი
ლირი
ედგარი (თავისთავად)
ლირი
რას მეტყვი?
ედგარი
თავშავასა.
ლირი
მაშ, გაიარე.
გლოსტერი
ეგ როგორღაც მეცნობა.
ლირი
127
– შენ ჭაღარა წვერი გაქვსო. მაშინ მე შავი წვერიც არა მქონია. ყოველ
ყოფილა. როცა წვიმამ თავით-ფეხამდე გამწუწა, როცა ციმა ქარმა კბილი კბილს
გლოსტერი
ლირი
128
– ყოველივე ღვთაებრივია და რაც წელ-ქვევით, – სულ ყოველი ეშმაკეული...
ფუჰ, ფუჰ, ფუჰ!... მომეცი, ექიმო, ერთი დრამი მუშკამბარი, – ჩემს გონებას ეს
გლოსტერი
ლირი
გლოსტერი
ლირი
გლოსტერი
ედგარი
ლირი
წაიკითხე და!...
გლოსტერი
ლირი
129
გლოსტერი
გრძნობიერებით ვხედავ.
ლირი
მთხოვარასა?
გლოსტერი
მინახავს, ბატონო.
ლირი
130
და ვით გამოცდილს პოლიტიკოსს შეეფერება,
ედგარი (თავისთავად)
ლირი
გლოსტერი
ლირი
როს ვიბადებით,
აზნაური
ლირი
131
მე კარგად უნდა მომიაროთ, – სახსნელს მიიღებთ...
აზნაური
ლირი
აზნაური
ჩემო ხელმწიფევ... .
ლირი
აზნაური
ლირი
აზნაური
ედგარი
გამარჯვება თქვენ.
აზნაური
132
ედგარი
აზნაური
ედგარი
აზნაური
აქ ახლო-მახლო თურმეაო და საცა არის მის მეწინავე ჯარი ჩვენს ჯარს წინ შეეყრება.
ედგარი
აზნაური
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
(შემოდის ოსვალდი)
133
ოსვალდი
გლოსტერი
ოსვალდი
ედგარი
ოსვალდი
ედგარი
ოსვალდი
ედგარი
134
რატომ ეგრე შემომიტივე? გგონია, შეგიშინდე თუ?
ოსვალდი
ედგარი
გლოსტერი
მოკვდა ეგ კაცი?
ედგარი
აქ დაჯეგი და შეისვენე.
(კითხულობს.)
135
გასამრჯელოდ იმისი ადგილი დაისაკუთრე.
ერთგული გონერილა.
გლოსტერი
ედგარი
სანახავი VII
საფრანგეთის ბანაკი, სანახავი შიგ კარავშია (ლირი საწოლზედ წევს, ექიმი, აზნაური და
კორდელია
136
კენტი
კორდელია
კენტი
დედოფალო, ნუ გამიწყრებით,
კორდელია
ექიმი
ძილშია კიდევ.
კორდელია
ექიმი
კორდელია
აზნაური
დიაღ, ბატონო!
137
ექიმი
კორდელია
ექიმი
კორდელია
კენტი
კორდელია
138
ვიშ!... ვიშ!... რა გიყვეს!... მე ის მიკვირს, მე ის მაოცებს,
ექიმი
კორდელია
ლირი
კორდელია
ლირი
დიაღაცა გცნობ,
კორდელია
ექიმი
ლირი
კორდელია
139
დასალოცავად მომმართეთ მე. (ლირი მუხლს იდრეკს). ნუ, ნუ ინებებთ!..
ლირი
კორდელია
ლირი
კორდელია
ლირი
კენტი
ლირი
ნუ, ნუ დამცინით!..
140
ექიმი
დედოფალო, მომილოცნია,
კორდელია
ლირი
აზნაური
კენტი
სწორედ მოუკლავთ.
აზნაური
კენტი
აზნაური
კენტი
აზნაური
(გადის).
141
კენტი
(გადის).
მოქმედება მეხუთე
სანახავი I
ედმუნდი
რეგანა
ედმუნდი
მეც ეგ მგონია.
რეგანა
ედმუნდი
ბატონყმურის სიყვარულითა.
რეგანა
ედმუნდი
რეგანა
მე კი მგონია რომ თქვენ მასთან ისე ახლო ხართ, რომ მეტი აღარ შეიძლება.
142
ედმუნდი
რეგანა
ედმუნდი
გონერილა (თავისთავად)
ალბანი
ედმუნდი
რეგანა
გონერილა
ალბანი
143
ედმუნდი
რეგანა
გონერილა
თქვენთან? არა.
რეგანა
ჰსჯობს, წამოხვიდე,
გონერილა (თავისთავად)
ედგარი
ალბანი
ედგარი
ალბანი
144
ედგარი
ალბანი
(შემოდის ედმუნდი)
ედმუნდი
გთხოვთ, დაეშუროთ.
ალბანი
ედმუნდი
145
სანახავი II
მინდორი ორ ბანაკ შუა. ნაღარის ხმა ისმის. (მინდორზედ გამოჩნდებიან ლირი, კორდელია
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
ედგარი
გლოსტერი
(გადიან).
სანახავი III
დატყვევებულნი).
ედმუნდი
146
კორდელია
ლირი
ედმუნდი
წაიყვანევით.
ლირი
147
მაინც ერთმანეთს დღეის იქით ვეღარ გაგვყრიან.
ედმუნდი
ასისთავი
ედმუნდი
მაშ, დაეჩქარე!
ასისთავი
ალბანი
148
ედმუნდი
ალბანი
რეგანა
გონერილა
რეგანა
149
გონერილა
რეგანა
გონერილა
რეგანა
გონერილა
ალბანი
ედმუნდი
ალბანი
რეგანა
ალბანი
150
ქრმის შერთვა გინდათ? აქ არა ვარ!... მე შემირთევით...
გონერილა
ალბანი
(ხელჯაგს გადუგდებს).
რეგანა
გონერილა (თავისთავად)
ედმუნდი
ალბანი
ჰეი, მებუკევ!
ედმუნდი
ალბანი
151
შენი ჯარი კი, ჩემის სიტყვით მოგროვებული,
რეგანა
გულს მეჭიდება...
ალბანი
ასისთავი
ბუკი დაჰკარი.
ედმუნდი
კარის გზირი
ალბანი
კარის გზირი
ედგარი
152
ვისთანაც ეხლა გამოვსულვარ მე საბრძოლველად.
ალბანი
ედგარი
ედმუნდი
ედგარი
ედმუნდი
153
და მაგ შენს ცილსა საზაროს და საჯოჯოხეთოს
ალბანი
ნუ მოაკვდენთ!
გონერილა
აქ ღალატია!...
ალბანი
ხელში ნუ მწვდები! ამა წერილს შენ ისეც იცნობ!... (ედმუნდს წერილს აძლევს)
გონერილა
ალბანი
გონერილა
ედმუნდი
აწ აღვიარებ, რომ ყველა ის, რაც შენ დამწამე,მართალი არის: მე იგი ვქმენ და მასზედ მეტიც!...
154
დრო გამოაჩენს ჩემსა ცოდვებს და განმიკითხავს...
ედგარი
ედმუნდი
შენ მართალი ხარ... სწორეა ყველა, რაც ეხლა სთქვი... ეჰა, აღსრულდა!
ალბანი
ედგარი
ალბანი
ედგარი
155
ჩემს მოსაკლავად როს ყოველგან ბძანება გაჰსცეს
ედმუნდი
156
განაგრძე სიტყვა... მგონი რაღაც დაგრჩა სათქმელად...
ალბანი
ედგარი
ალბანი
ედგარი
157
(შემორბის აზნაური, ხელში სისხლში შესვრილი დანა უჭირავს.)
აზნაური
ედგარი
რა ამბავია?
ალბანი
ჰსთქვი, რა მოხდა?
ედგარი
აზნაური
ალბანი
აზნაური
ედმუნდი
ალბანი
(აზნაური გადის).
(შემოდის კენტი)
ედგარი
ალბანი
დიაღ, ის არის.
158
კენტი
ალბანი
კენტი
ეს რა მომხდარა!...
ედმუნდი
ალბანი
ედმუნდი
ალბანი
ჩქარა, უშველეთ!
ედგარი
ედმუნდი
159
ალბანი
(ედგარი გადის).
ედმუნდი
ალბანი
ღმერთო, დაიხსენ...
(ედმუნდი გააქვთ).
კორდელია უჭირავს).
ლირი
კენტი
ედგარი
ალბანი
ლირი
160
ოღონდ შენ კიდევ გამიცოცხლდი, ოღონდ ხმა გამე
(კენტი დაუჩოქებს).
კენტი
ლირი
იქით გამეცა!
ედგარი
ლირი
ასისთავი
ლირი
კენტი
161
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
ლირი
კენტი
ვაი, ხელმწიფევ!...
ლირი
ალბანი
ედგარი
162
ასისთავი
ალბანი
(ედგარს და კენტს).
ლირი
ედგარი
კენტი
163
ედგარი
კენტი
ედგარი
კენტი
ალბანი
კენტი
ალბანი
(დასასრული)
164