Ang Varayti at Varyasyon ng Wika: Historya,Teorya at Praktika

Ni Dr. Pamela Constantino,

I. Varayti ng Wika

1. Ninais ng mga klasikong pilosopo mula ika-17 sigloang pagkakaisa at pagkakaiba, at itinuri nila
angwika bilang isang biyaya mula sa langit. Ang kalikasang-uri ng mga varayti ng wika ay dinebelopng
mga sosyolinggwistiko noong ika-18 siglo.

1.1. Pinaniwalaan ng mga pantas, kabilang na angmga empirisista at rasyonalista, na ang wika
ayinimbento at pinadevelop ng tao para magingparaan ng paglipat ng kaalaman; ang progreso ay
kaugnay ng sibilisasyon na may kinalamanrin sa pagdevelop ng kultura.

1.2. Ang kultura ay hango sa tao, at ang wika aynagpapahayag ng naturang kultura ng
isangpartikular na espiritu ( Volkgeist ) ng mga taong kabilang sa isang lipunan.

1.3. Ang kultura ay nangangailangan ng INTEGRASYON at INTERDEPENDENS , at ito’y nagiging

komplikado at lumalawak habang ito’y nagpoprogreso.

 1.4. Bunga ng pagkakaiba-iba ng pagtingin,pananaw at saloobin ng mga tao sa isanglipunan ang

di-pagkakapantay-pantay ng wika:kaya nagkaroon ng wika at
tagapagsalitangSUPERYOR/INFERYOR;SIBILISADO/BARBARO; EDUKADO/DIEDUKADO, atbp.

1.5. Ang ikalawang school of thought  naman ay ang Language Universals na nagsasaad na galing
saiisang orihinal na wika ang lahat ng wika sa mundo, at ito’y pinangunahan ng Port Royal School na
nagbigay-diin sa komunidad ng mgawika kung ihahambing sa mga indibidwal navarayti ng wika.

1.6. Sa gitan ng pagkakaiba-iba ng wika dahil sa pagkakaiba-iba ang mga gawain at tungkulin ng
tao sa lipunan at iba pang mga factor, maaari rin naming itaguyod ng isang estado angpagkakaroon ng
pagkakaisa sa pagkakaiba viz.wika. Ito ang ginawa ng Indonesia sa BhinnekaTunggal Ika (Pagkakaisa sa
Pagkakaiba) at ngPilipinas sa islogang  Isang Bansa, Isang Diwa, Isang Wika.
2. Ang mga pangunahing teorya sa sosyolinggwistik say ang pagpapalagay na ang wika ay panlipunan
atang speech ay pang-indibidwal; ang wika na binubuo ng signifayer at signifayd; ang wika
bilangheterogeno; ang paghati sa dalawang dimension ngmga varyabilidad ng wika sa heograpiko at
sosyal namga dimension; atbp.

3. Ang wika bilang panlipunan at ang speech ( langue ) bilang pang - indibidwal

3.1. Naniniwala ang teoryang ito ni Sapir na ang wika, bagama’t isang instrument ng
sosyalisasyon, ay hindi iiral kung wala ang mga relasyong sosyal.

3.2. Ayon naman kay Saussure, ang wika ay hindikumpleto sa sinumang tagapagsalita,
umiirallamang ito sa loob ng isang kolektibo.

4. Ayon din kay Saussure, ang wika ay binubuo ng signifayer (langue) na isang kabuuang set ng
mgagawaing pangwika na nagbibigay ng daan saindibidwal na umintindi at maintindihan, at ang
signifayd (parole) na gamit ng wika sa pagsasalita.

5. Ang wika ay heterogeno ; ang iba’t -ibang anyo ng wika ay galing sa iba-ibang mga factor sa lipunan.

5.1. Ang wika ay hindi lamang isang simplenginstrument ng komunikasyon kung hindi
isangkolektibong pwersa na pinagsama-samang anyosa magkakaibang kulutral at sosyal nabakgrawnd at
grupo.

5.2. Idyolek ang tawag sa kanya-kanyang paraan ngpaggamit ng wika.

5.3. Sosyolek naman ang tawag sa varayti ng wikana bunga ng mga faktor tulad ng
edukasyon,trabaho, sosyoekonomikong grupo, kaanak,kasarian, atbp. Ang dimensyong sosyal ng wikaay
nagbubunsod sa mga rejister o jargon na varayti ng wika.

5.4. Dayalek ang tawag sa varayti ng wika bungang faktor ng lokasyon, i.e., ang Tagalog-Bulacan
ay may pinagkaiba sa Tagalog-Maynila at Tagalog-Batangas.

6. Ayon naman kay Rousseau, dahil sa pagkakaroon ngrejister, nagkakaroon rin ng hayrarki sa mga
varayting wika: may MATAAS/MABABA,STANDARD/DI-ISTANDARD, atbp.

7. Nababatay sa teorya ng akomodasyon ni Giles ang linguistic divergence at convergence sa SLA o

Second Language Acquisition.

 7.1.

 
Ang isang taong sumasailalim sa SLA ay maytendensi na gumaya o bumagay sa pagsasalitang kanyang
kausap upang bumagay,makipagpalagayang-loob, makisama,makilahok, at magmalaki sa pagiging
kabilangsa grupo. Ito ang

 convergence

.7.2.

Samantala ang isang taong sumasailalim saSLA naman ay minsang pipiliting ibahin ang

Ang

interference

phenomenon

ay nakapokussa impluwensya ng unang wika sa pangalawangwika na makikita sa bigkas,

leksikon,morpolohiya, at minsan hait sa sintaktika.7.4.

Ang
interlanugage

, o

mental grammar

, ayang pagbabago ng tagapagsalita ng grammar sapapmamagitan ng pagdagdag, pagbawas, atpagbago

ng mga alintuntunin ng wika.

II. Kaugnayan sa Pagtuturo, Saliksik, at WikangPambansa

1.

May tatlong perspektibo ang pagsusuri ng wikangpambansa:

sikolohiko

pedagohikal

, at
intelektwal

.2.

Sa

perspektibong sikolohiko

, ang batayan ay angpalagay na may sapat na kaalaman ang estudyante atguro sa konsepto ng varatyi ng
wikang Filipino atang pulitikal na kasaysayan ng pag-unlad nito.2.1.

Bilang multilinggwal na bansa na dumaan sakolonisasyon, angpagpili ng isa sa mgapangunahing wika

para maging batayan ngwikang pambansa ay mahirap; hindi nitonapag-iisa ang diwa at bansa ng mga
Pilipino.2.2.

Naging hangarin ng mga framers ngKonstitusyon ng 1973 at 1987 na iadap angFilipino batay sa lahat ng
wika sa Pilipinas,kabilang na ang Ingles at Espanyol sapaghahangad ng mga framers na gawing
linguafranca ang Filipino.2.3.

 
Dito nabuo ang varayti ng Filipino batay salinggwistiko/heograpikong dimensyon:Sebuwano Filipino,
Ilokano Filipino, atbp.2.4.

Ang pagkakaroon ng varayti sa wikang Filipinoay inaasahang mapaglago at mapaglinang angwikang

pambansa at mapagbuklod ang mgamamamayan.3.

Sa puntong pedagohikal, malaki ang implikasyon sapagtuturo ng Filipino sa loob ng silid-aralan.3.1.

Tutulong ito sa pagiging interaktibo ng wika atang bawat isa ay makapagbabahagi ng datosmula sa
kanilang sariling bakgrawnd.3.2.

Ito’y isang stratehiyang stude

nt-centered dahilbuhay ang klase atmagkakaroon ang lahat ngkamalaang hindi

amin/kanila,mayaman/mahirap, burgis/konyo, atbp.4.

 
Sa puntong intelektwal, masasabing ang varayti ngwika ay mayamang balon ng mga paksa at mgadapat
masaliksik ng mga guro at estudyante 4.1.

Kakaunti ang gumagawa ng saliksik salaranang ito.