Professional Documents
Culture Documents
Bedelli Asker - Kıdem Tazminatı Alır
Bedelli Asker - Kıdem Tazminatı Alır
Yukarıda bilgileri yazılı bulunan kararın istinaf yolu ile incelenmesini davalı vekilinin
yasal süre içerisinde istemesi üzerine, Hakim Yusuf Güvenen tarafından düzenlenen rapor ile
dosyadaki tutanaklar ve belgeler okunduktan sonra gereği konuşulup düşünüldü.
Davacı vekili, davacının davalı işyerinde 25/10/2016 ile 26/09/2018 tarihleri arasında satış
danışmanı olarak çalıştığını, 27/09/2018 tarihinde askerlik görevini yerine getireceğini belirterek
istifa ettiğini, davacı ile şirket arasında arabuluculuk görüşmelerinin de olumsuz sonuçlandığını,
2018 yılına ait maaşının 3.941,80 TL olarak tespit edildiğini beyan ederek fazlaya ilişkin hakları
saklı kalmak kaydı ile 100,00TL kıdem tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve
dava etmiştir.
Davalı vekili, davacı tarafından keşide edilen ihtarname ekinde sevk belgesi de yer
aldığını, sevk belgesinde askerlik hizmetinin bedelli/dövizle sevk şeklinde belirlendiğini, bu
nedenle resmi gazetede yayımlanan 7146 sayılı kanunun 2. Maddesi ile 1111 sayılı askerlik
kanuna eklenen geçici 55. Maddenin 4. Fıkrasına göre aylıksız veya ücretsiz izinli sayıldıklarını
beyan ederek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme," davacının iş akdinin asgari nedenle sonlandırıldığı hususunda taraflar
arasında ihtilaf bulunmamaktadır her ne kadar davalı tarafça ücretsiz izin alınarak işlem tesis
edilebilmesi için 7179 kanunda düzeltilme olduğu belirtilmiş ise de bu kanundaki düzenlemenin
taraflar arasında iş sözleşmesinin devamı veya sonlandırılması hususunda seçili hak tesis ettiği, iş
sözleşmesinin taraflarını bu çerçevede bu seçili hakkı kullanarak ücretsiz izinli sayılma
hususunun değerlendirilebileceğinin ya da 475 sayılı İş Kanunu 14/3 md . Gereğince iş akdinin
kıdem tazminatını hak edecek şekilde sonlandırılabileceği bu çerçevede davacının askerlik
nedeniyle istifa etmek suretiyle iş akdinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sonlandırma
seçili hakkını kullandığı, bu hakkı kullanması sonucunda kıdem tazminatına hak kazandığı
denetime elverişli teknik bilirkişi raporunda tespit edilen tutarlar nispetinde bu alacağa
hükmetmek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." Gerekçesiyle,
"Davanın kabulü ile,
Hesaplanan brüt 6.149,97 TL kıdem tazminatının akdin fesih tarihi olan 26/09/2018
tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle birlikte davalıdan alınarak
davacıya verilmesine," karar vermiştir.
UYAP Bilişim Sistemindeki bu dokümana http://vatandas.uyap.gov.tr adresinden 6FOP90N - MujBgEj - GAZVJN2 - KpgteQ= ile erişebilirsiniz.
T.C. KAYSERİ BAM 7. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2021/1837 - 2021/1491
Davalı vekili, davacı işçinin bedelli askerlik nedeniyle işten ayrıldığını, 7146 sayılı kanun
kapsamında ücretsiz izin hakkı bulunmakla birlikte kıdem tazminatı hakkı bulunmadığının bu
nedenle davanın reddi gerektiğini istinaf sebebi olarak ileri sürmüştür.
İstinaf başvuru sebep ve gerekçeleri ile kamu düzeni kapsamında Daire önüne gelen
uyuşmazlık; davacının kıdem tazminatı hakkının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Kıdem tazminatı, kanunda düzenlenen asgari bir yıllık çalışma süresini dolduran işçinin iş
sözleşmesinin kanunda belirtilen sebeplerden biriyle işçi ya da işveren tarafından sona erdirilmesi
halinde işçiye veya kanuni mirasçılarına kıdemi ve ücreti dikkate alınarak işverence ödenen bir
tazminattır.
1475 sayılı İş Kanunu'nun halen yürürlükte bulunan 14. maddesinde "Bu Kanuna tabi
işçilerin hizmet akitlerinin...muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshedilmesi hallerinde işçinin
işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence
işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran
üzerinden ödeme yapılır." hükmü bulunmaktadır.
7146 sayılı Askerlik Kanunu İle Diğer Bazı Kanunlarda Ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un (Kabul Tarihi: 26/7/2018) 2. maddesinde ise
"Bu madde hükümlerinden yararlananlar temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları iş yeri,
kurum ve kuruluşlar tarafından aylıksız veya ücretsiz izinli sayılırlar." hükmü yer almaktadır.
1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının üçüncü bendi gereği
kıdem tazminatına hak kazandıran hallerden biri de muvazzaf askerliktir. Muvazzaf askerlik
nedeniyle, iş sözleşmesini 17. maddeye göre fesheden işçiye, işveren kıdem tazminatı ödemek
zorundadır.
Muvazzaf askerlik kanunda tanımlanmamıştır. 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri personel
yasasına ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununa ve 1111 sayılı Askerlik
Kanununa göre muvazzaf askerlik deyiminden sürekli, diğer bir ifade ile daimi askerlik
anlaşılmaktadır. Ancak İş K.m.14/3 çerçevesinde muvazzaf askerlik geçici, yedek, kısa dönem
askerlik hizmeti anlamında kullanılmıştır. Bu bağlamda muvazzaf askerlik hizmeti, Askerlik
Kanunu’na göre her erkek Türk vatandaşının yapmakla yükümlü olduğu askerlik hizmetidir ve
işçi tarafından sözleşmesinin bu sebeple feshi kıdem tazminatına hak kazandırır.
İş sözleşmesinin muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle feshedilmiş sayılabilmesi için işçinin
işten ayrılması ile askere gidiş tarihi arasında uzun bir süre geçmemiş olmalıdır. Bu bağlamda
feshin nedeninin askere gitme olduğunu kabul etmeye imkan sağlayacak makul bir süre olmalıdır.
Kıdem tazminatına hak kazanma bakımından işçinin iş sözleşmesini muvazzaf askerlik
hizmeti nedeniyle feshetmesi yeterli olup, askerliğin kısa süreli ya da bedelli olması önem
taşımaz. 1475 sayılı Kanunun 14. maddesi “Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla” işten
ayrılanların kıdem tazminatına hak kazanacağını düzenlemekle yetinmiş, muvazzaf askerlik
hizmetinin ne şekilde yapılacağı, diğer bir ifade ile fiilen mi yoksa bedel ödemek suretiyle mi
yapılacağı konusunda bir ayrım yapmamıştır. Bu bağlamda bedelli askerlik suretiyle muvazzaf
askerlik hizmetini yapmış sayılmak için işyerinden ayrılan işçinin de kıdem tazminatına hak
kazanması gerekir.
Bu durumda 2018 yılı bedelli askerlik uygulamasında, temel askerlik eğitimini
tamamlayarak bedelli askerlik yapan işçiye kıdem tazminatının ödenmesi gerekir. İşçinin bir
yandan 7146 sayılı Kanunda getirilen ücretsiz izin hakkı, bir yandan da 1475 sayılı Kanunda
öngörülen kıdem tazminatını talep etme hakkı vardır. İşçinin bu bağlamda seçim hakkı vardır.
Somut uyuşmazlıkta; davacı işçi Kayseri 8. Noterliği'nin 27/09/2018 tarihli fesih ihtarı ile
iş akdini yasadan kaynaklanan hakkını kullanarak muvazzaf askerlik sebebiyle feshetmiş ve
06/10/2018 tarihinde de bedelli asker olarak askere sevk edilmiştir. O halde kıdem tazminatı
alacağı koşulunun oluştuğu açık olup davalının istinaf sebebi yerinde değildir.
Yeri gelmişken belirtmek gerekir ki; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353.
maddesinde, “ (1) Ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadığı anlaşılırsa; ... b) Aşağıdaki
durumlarda davanın esasıyla ilgili olarak; 1)İncelenen mahkeme kararının usul veya esas
yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurunun esastan reddine, ... duruşma
UYAP Bilişim Sistemindeki bu dokümana http://vatandas.uyap.gov.tr adresinden 6FOP90N - MujBgEj - GAZVJN2 - KpgteQ= ile erişebilirsiniz.
T.C. KAYSERİ BAM 7. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2021/1837 - 2021/1491
UYAP Bilişim Sistemindeki bu dokümana http://vatandas.uyap.gov.tr adresinden 6FOP90N - MujBgEj - GAZVJN2 - KpgteQ= ile erişebilirsiniz.