Professional Documents
Culture Documents
tóm tắt ct toán 12
tóm tắt ct toán 12
a a
n n n
a a2
a b (ab)
n n n
m
an a m
bn b 1
3 a a3
COÂNG THÖÙC LOGARIT
Cho caùc soá a, b 0, a 1. Ta coù:
log a b a b
lg b log b log10 b ln b log e b
log a 1 0 log a a 1 log a a b
b
1 n
log am b log a b n log a b log am b n
n
log a b log a b
m m
b a loga b b
log a (bc) log a b log a c log a log a b log a c log c
c a b c b
log a
log a c 1
log a b.logb c log a c logb c log a b
log a b logb a
HAØM SOÁ LUÕY THÖØA – MUÕ – LOGARIT
HAØM LUÕY THÖØA HAØM SOÁ MUÕ HAØM SOÁ LOGARIT
y log a x a 0
y x y ax a 0 Daïng: vôùi .
Daïng: vôùi u laø ña Daïng: vôùi . y log a u a 1
y u y au a 1
Ñaëc bieät: a e y ln x ;
thöùc ñaïi soá. Taäp xaùc ñònh: D . a 10 y log x lg x .
Ñaïo haøm: Ñieàu kieän xaùc ñònh: u 0 .
Taäp xaùc ñònh: Ñaïo haøm:
y ax y a x ln a 1
. y log a x y
Neáu ÑK
u . y au y a x ln a. u x ln a
.
u
(e x ) ex y log a u y
Neáu ÑK
u 0. Ñaëc bieät: . u ln a
(eu ) eu . u 1
(ln x)
Neáu ÑK
u 0. x
Söï bieán thieân: y ax Ñaëc bieät: .
u
(ln u)
Ñaïo haøm: u
Neáu a 1 thì haøm ñoàng bieán
Söï bieán thieân: y log a x
y x
y x 1 treân . Neáu 0 a 1 thì Neáu a 1 : haøm ñoàng bieán
y u
y u 1
. u treân (0; ) . Neáu 0 a 1:
haøm nghòch bieán treân .
haøm nghòch bieán treân (0; )
ÑOÀ THÒ HAØM MUÕ VAØ HAØM LOGARIT
ÑOÀ THÒ HAØM SOÁ MUÕ ÑOÀ THÒ HAØM SOÁ LOGARIT
e e
x x
a a ln a
x x
sin x cos x cos x sin x
e e . u
u u
a a .ln a. u
u u
sin u u cos u
cos u u sin u
tan x cot x 1 cot 2 x
1 1
2
1 tan 2 x 2
cos x sin x
u u
tan u
2
cos u
u 1 tan 2 u cot u 2 u 1 cot 2 u
sin u
COÂNG THÖÙC NGUYEÂN HAØM
f ( x)dx F ( x) C F ( x) f ( x)
8) cos xdx sin x C
1
cos x dx sin x C sin x C
1 3
3 3
1
MR
cos(ax b)dx sin(ax b) C a 1; b
a 3
1 cos 2 x dx x sin 2 x C
1 1 1
3sin x 2cos x dx 3cos x 2sin x C
sin 2 xdx
2 2 2
(haï baäc)
1
dx 1 tan 2 x dx tan x C 1 2cos x 2
1
9)
cos 2 x
2
cos x
dx
cos x
2
2 dx tan x 2 x C
1 1
MR
dx tan ax b C 1 1
cos ax b
2
a 2
cos 3x
dx tan 3x C
3
MR 1
1 tan 2 ax b dx tan ax b C
1 tan 2 2 x dx 1 tan 2 x C
a 2
a 2; b
x sin 2 x 1
sin 2 x dx 1 cot x dx cot x C
10)
1 1 x2
sin 2 x sin 2 x
2
dx x dx cot x C
2
1 1
MR
dx cot ax b C
1 1
dx cot 8 x C
sin ax b
2
a 2
sin 8 x 8
1 1
1 cot ax b dx a cot ax b C 1 cot 3x dx 3 cot 3x C
MR 2 2
1 sin 2 x cos 2 x 1 1
dx dx 2 dx tan x cot x C
cos x sin x
2 2 2 2 2
sin x cos x sin x cos x
DIEÄN TÍCH VAØ THEÅ TÍCH
Hình phaúng giôùi haïn bôûi caùc ñöôøng y f ( x) , Hình phaúng giôùi haïn bôûi caùc ñöôøng y f ( x) ,
truïc Ox , x a, x b thì coù dieän tích: y g ( x) , x a, x b thì coù dieän tích:
b b
S f ( x) dx S f ( x) g ( x) dx
a a
y f ( x)
y f ( x)
Khi xoay hình phaúng quanh Ox , Khi xoay hình phaúng y g ( x) quanh Ox ,
x a, x b x a, x b
ta ñöôïc khoái truï troøn coù theå tích
b ta ñöôïc khoái truï troøn coù theå tích
V f 2 ( x)dx b
a
V f 2 ( x) g 2 ( x) dx
a
Xeùt hình khoái ñöôïc giôùi haïn bôûi hai maët phaúng x a, x b . Khi caét khoái naøy ta ñöôïc thieát dieän coù
dieän tích S ( x) (laø haøm lieân tuïc treân [a;b]). Theå tích khoái naøy treân a; b laø: V
b
a
S ( x)dx .
cos( ) cos cos( ) cos cos sin cos( ) cos cos sin
2 2
tan( ) tan tan( ) tan tan cot tan( ) tan tan cot
2 2
cot( ) cot cot( ) cot cot tan cot( ) cot cot tan
2 2
Khaùc pi Khaùc pi chia 2
Cos Ñoái Sin Buø Phuï Cheùo
Tang, Cotang Sin baïn cos
3. Coâng thöùc coäng:
sin(a b) sin a.cos b sin b.cos a cos(a b) cos a.cos b sin a.sin b
sin(a b) sin a.cos b sin b.cos a cos(a b) cos a.cos b sin a.sin b
tan a tan b tan a tan b
tan(a b) tan(a b)
1 tan a.tan b 1 tan a.tan b
4. Coâng thöùc nhaân ñoâi, nhaân ba:
cos 2 cos 2 sin 2 2 tan
sin 2 2sin .cos tan 2
2cos 1 1 2sin
2 2
1 tan 2
3tan tan 3
sin 3 3sin 4sin3 cos3 4cos3 3cos tan 3
1 3tan 2
5. Coâng thöùc haï baäc
1 cos 2 1 cos 2 1 cos 2
sin 2 cos 2 tan 2
2 2 1 cos 2
6. Coâng thöùc bieán ñoåi toång thaønh tích:
ab a b ab a b
cos a cos b 2cos .cos cos a cos b 2sin .sin
2 2 2 2
ab a b ab a b
sin a sin b 2sin .cos sin a sin b 2cos .sin
2 2 2 2
sin(a b) sin(a b)
tan a tan b tan a tan b
cos a.cos b cos a.cos b
sin cos 2.sin 2.cos sin cos 2 sin 2 cos
4 4 4 4
7. Coâng thöùc bieán ñoåi tích thaønh toång:
1 1 1
cos a.cos b cos(a b) cos(a b) sin a.sin b cos(a b) cos(a b) sin a.cos b sin(a b) sin(a b)
2 2 2
Cos.Cos thì Cos coäng coäng Cos tröø Sin.Sin thì Cos tröø tröø Cos coäng Sin.Cos thì Sin coäng coäng Sin tröø
PHÖÔNG TRÌNH LÖÔÏNG GIAÙC
u v k 2 u v k 2
sin u sin v (k ) cos u cos v k
u v k 2 u v k 2
sin u 1 u k 2
2 cos u 1 u k 2
Ñaëc bieät: sin u 1 u k 2 k Ñaëc bieät: cos u 1 u k 2 k
2
sin u 0 u k cos u 0 u k
2
n( X )
Coâng thöùc: P( X ) Tính chaát:
n ( )
0 P( X ) 1 .
Trong ñoù: n( X ) : soá phaàn töû cuûa
XAÙC SUAÁT P() 0; P() 1 .
taäp bieán coá X ; n() : soá phaàn töû
khoâng gian maãu . P( X ) laø xaùc suaát P( X ) 1 P( X ) vôùi X laø bieán coá ñoái cuûa X .
ñeå bieán coá X xaûy ra vôùi X .
KHAI TRIEÅN NHÒ THÖÙC NEWTÔN
a b Cn0 a n Cn1a n1b Cn2 a n2b2 ......... Cnn1abn1 Cnnbn .
n
Khai trieån daïng lieät keâ:
Ñaëc bieät: 1 x Cn0 Cn1 x Cn2 x 2 .........Cnn1 x n1 Cnn x n (*).
n
Trong caùc coâng thöùc beân, Heä quaû 1: Cn0 Cn1 Cn2 .........Cnn1 Cnn 2n (töùc laø thay x 1 vaøo (*)).
ta luoân coù n , n 2. Heä quaû 2: Vôùi n chaün, chæ caàn thay x 1 vaøo (*), ta coù:
Cn0 Cn1 Cn2 ......... Cnn1 Cnn 0 Cn0 Cn2 Cn4 ...... Cnn Cn1 Cn3 ......Cnn1
n
Khai trieån: a b Cnk a nk bk . Soá haïng toång quaùt: Tk 1 Cnk a nk bk
n
Phaân bieät heä soá vaø soá haïng: Cnk ( 1)k a n kbk . x .
Trong caùc coâng thöùc beân,
HEÄ SOÁ
ta luoân coù n , n 2.
SOÁ HAÏNG
BIEÄT
cuûa maãu soá maø khoâng phaûi laø nghieäm cuûa Böôùc 3: Neáu keát quaû thu ñöôïc laø höõu haïn (töùc
töû soá thì x x0 chính laø moät TCÑ cuûa ñoà thò. laø y0 ) thì ta keát luaän TCN: y y0 .
ax b d a
Ñoà thò haøm soá y vôùi (c 0, ad bc 0) coù moät TCÑ: x , moät TCN: y .
cx d c c
Neân nhôù, ñoà thò coù theå coù nhieàu tieäm caän ñöùng, nhöng chæ coù toái ña laø 2 tieäm caän ngang.
TÌM TOÏA ÑOÄ GIAO ÑIEÅM HOAËC SOÁ GIAO ÑIEÅM HAI ÑOÀ THÒ
Xeùt hai ñoà thò (C1 ) : y f (x ) vaø (C 2 ) : y g(x ) .
Böôùc 1 : Laäp phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm Böôùc 2 : Giaûi phöông trình (*) ñeå tìm caùc
cuûa (C1 ) & (C2 ) : f ( x) g( x) . (*) nghieäm x1 , x2 ,... (neáu coù), suy ra y1 , y2 ...
A
▪ AB2 AC 2
BC2 ▪ AB2 BH.BC
▪ AC2 CH.BC ▪ AH 2 BH.CH
1 1 1 AB.AC
▪ AH
AH 2 AB2 AC2 AB 2 AC 2
B C
H
AC AB AC AB
▪ sin B (ñoái/huyeàn) ▪ cos B (keà/huyeàn) ▪ tan B (ñoái/keà) ▪ cot B (keà/ñoái)
BC BC AB AC
2. Tam giaùc ñeàu: Giaû söû tam giaùc ABC ñeàu coù caïnh a; troïng taâm G; caùc ñöôøng
A cao (truøng vôùi trung tuyeán) goàm AH , BK .
(caïnh) 3 a 3
a ▪ Ñöôøng cao: AH BK .
a
2 2
K
2 2 a 3 a 3 1 1 a 3 a 3
▪ AG AH . ; GH AH . .
G
3 3 2 3 3 3 2 6
(caïnh)2 3 a2 3
▪ Dieän tích: S .
B C
H a
ABC
4 4
3. Tam giaùc thöôøng: Giaû söû tam giaùc ABC coù a BC, b AC, c AB ; caùc ñöôøng
cao ha , hb , hc laàn löôït öùng vôùi caïnh a, b, c. Kyù hieäu R, r laàn löôït
laø baùn kính ñöôøng troøn ngoaïi tieáp, noäi tieáp ∆.
a b c
▪ Ñònh lí Sin: 2R .
sin A sin B sin C
▪ Ñònh lí Coâ-sin: a2 b2 c2 2bc.cos A ;
b2 a2 c2 2ac.cos B; c2 a2 b2 2ab.cosC.
1 1 1 1 1 1
▪ Dieän tích: S ha .a hb .b hc .c ; S ABC ab.sin C ac.sin B bc.sin A ;
ABC
2 2 2 2 2 2
abc a b c
S pr ; S ABC p( p a)( p b)( p b) vôùi p (nöûa chu vi).
ABC
4R 2
Coâng thöùc Heâ Roâng
4. Hình vuoâng: Cho hình vuoâng ABCD coù caïnh a; hai ñieåm M, N laàn löôït laø
trung ñieåm cuûa CD, AD; I laø taâm hình vuoâng.
AC BD
▪ Ñöôøng cheùo: .
AC BD (caïnh) 2 a 2
a 2
IA IB IC ID neân I laø taâm ñöôøng troøn ñi qua
2
boán ñænh hình vuoâng.
▪ Dieän tích: SABCD (caïnh)2 a2 ; chu vi: p 4a.
▪ Vì ABN ADM , ta chöùng minh ñöôïc: AM BN.
5. Hình chöõ nhaät: Cho hình chöõ nhaät ABCD taâm I coù AB a, AD b.
▪ Ñöôøng cheùo: AC BD a2 b2 .
1 2
IA IB IC ID a b2 neân I laø taâm ñöôøng troøn ñi
2
qua boán ñieåm A, B, C, D.
▪ Dieän tích: SABCD a.b ; chu vi: p 2(a b).
6. Hình thoi: Cho hình thoi ABCD coù taâm I , caïnh baèng a.
▪ Ñöôøng cheùo: AC BD; AC 2 AI 2 AB.sin ABI 2a.sin ABI.
1
▪ Dieän tích: SABCD AC.BD ; SABCD 2S ABC
2S ACD
2S ABD
.
2
Ñaëc bieät: Neáu hình thoi coù goùc B D 600 ( A C 1200 ) thì
ta chia hình thoi ra laøm hai tam giaùc ñeàu: ABC ACD.
a2 3 a2 3
AC a vaø S S ; SABCD 2S .
ABC ACD
4 ABC
2
II. THEÅ TÍCH KHOÁI CHOÙP:
7. Hình choùp: 7.1. Hình choùp tam giaùc ñeàu ▪ Taát caû caïnh beân baèng nhau.
S ▪ Ñaùy laø tam giaùc ñeàu caïnh a.
▪ SH ( ABC) vôùi H laø troïng taâm
h ∆ ABC.
D a2 3
Sñ 1 a2 3
▪ 4
Theå tích
V h.
A
H 3 4
Sđ
SH h
B C
Goùc giöõa caïnh beân vaø maët Goùc giöõa maët beân vaø maët ñaùy:
1
V h.Sñ
3
7.2. Töù dieän ñeàu: ñaùy: SA,( ABC) SAH (SAB),( ABC) SMH
▪ Ñaây cuõng laø hình choùp tam
giaùc ñeàu, ñaëc bieät laø caïnh SC,( ABC) SCH . (SBC),( ABC) SNH .
beân baèng caïnh ñaùy. Theå
7.3. Hình choùp töù giaùc ñeàu: ▪ Taát caû caïnh beân baèng nhau.
a3 2
tích: V . ▪ Ñaùy laø hình vuoâng caïnh a.
12 ▪ SO ( ABCD) vôùi O laø taâm hình
vuoâng ABCD.
Sñ a2 1
▪ Theå tích
V h.a2 .
SO h 3
Goùc giöõa caïnh beân vaø maët Goùc giöõa maët beân vaø maët ñaùy:
ñaùy: SA,( ABCD) SAO (SAB),( ABCD) SMO
7.4. Hình choùp coù caïnh beân Ñaùy laø tam giaùc Ñaùy laø töù giaùc ñaëc bieät
SA vuoâng goùc vôùi maët
phaúng ñaùy.
h SA 1 h SA 1
▪ Theå tích
V SA.S . ▪ Theå tích
V SA.SABCD .
Sñ S ABC
3 ABC
Sñ SABCD 3
▪ Goùc giöõa caïnh beân vaø maët ñaùy: ▪ Goùc giöõa caïnh beân vaø maët ñaùy:
SB,( ABC) SBA SB,( ABCD) SBA
. .
SC,( ABC) SCA SC,( ABCD) SCA
7.5. Hình choùp coù maët beân Ñaùy laø tam giaùc Ñaùy laø töù giaùc ñaëc bieät
(SAB) vuoâng goùc vôùi maët
phaúng ñaùy.
2. Hình laêng truï ñöùng: Ñaùy laø tam giaùc Ñaùy laø töù giaùc
Caùc caïnh beân cuøng vuoâng goùc
vôùi hai maët ñaùy neân moãi
caïnh beân cuõng laø ñöôøng cao
cuûa laêng truï.
Laêng truï tam giaùc ñeàu:
Laø laêng truï ñöùng vaø coù hai
ñaùy laø hai tam giaùc ñeàu
baèng nhau.
Theå tích: V h.Sñ vôùi Theå tích: V h.Sñ vôùi
h AA BB CC . h AA BB CC DD .
3. Hình hoäp: 3.1 Hình hoäp chöõ nhaät: 3.2. Hình laäp phöông:
Laø laêng truï coù taát caû caùc maët Laø laêng truï ñöùng coù ñaùy laø Laø hình hoäp chöõ nhaät coù taát caû
laø hình bình haønh. hình chöõ nhaät. caùc caïnh baèng nhau.
V abc vôùi a,b, c laø ba kích V a3 vôùi a laø caïnh cuûa hình
Theå tích: V h.Sñ . thöôùc khaùc nhau cuûa hình hoäp laäp phöông.
chöõ nhaät.
MAËT TRUÏ – MAËT NOÙN – MAËT CAÀU
MAËT NOÙN Caùc yeáu toá maët noùn: Moät soá coâng thöùc:
S Ñöôøng cao: h SO . ( SO Chu vi ñaùy: p 2 r.
cuõng ñöôïc goïi laø truïc cuûa hình Dieän tích ñaùy: Sđ r2 .
noùn).
Baùn kính ñaùy: 1 1
Theå tích: V
l h
l h.S h. r 2 .
l r OA OB OM . 3 đ 3
Ñöôøng sinh: (lieân töôûng khoái choùp).
B
l SA SB SM .
A r O Dieän tích xung quanh:
M
Goùc ôû ñænh: ASB . Sxq rl .
Hình thaønh: Quay vuoâng
SOM quanh truïc SO , ta ñöôïc Thieát dieän qua truïc: SAB Dieän tích toaøn phaàn:
maët noùn nhö hình beân vôùi: caân taïi S. Stp Sxq Sđ rl r2 .
h SO Goùc giöõa ñöôøng sinh vaø maët
.
r OM ñaùy: SAO SBO SMO .
MAËT TRUÏ Caùc yeáu toá maët truï: Moät soá coâng thöùc:
Xeùt hình choùp coù Xeùt hình choùp tam Xeùt hình choùp töù giaùc
Xeùt hình choùp coù SA ( ABCD) vaø giaùc ñeàu coù caïnh beân ñeàu coù caïnh beân baèng
SA ( ABC) vaø ABCD laø hình chöõ baèng b vaø ñöôøng cao b vaø chieàu cao SO h
ABC 900 . nhaät hoaëc hình vuoâng. SH h . Baùn kính maët caàu
Ta coù Ta coù: SAC SBC Baùn kính maët caàu ngoaïi tieáp hình choùp
ngoaïi tieáp hình choùp b2
SAC SBC 90 0
SDC 900 treân laø R .
neân maët caàu ngoaïi Suy ra maët caàu ngoaïi b2 2h
treân laø R .
tieáp hình choùp coù taâm tieáp hình choùp coù taâm 2h
I laø trung ñieåm SC , I laø trung ñieåm SC ,
SC SC
baùn kính R . baùn kính R .
2 2
3. Hình choùp coù caïnh beân vuoâng goùc vôùi 4. Hình choùp coù maët beân vuoâng goùc vôùi
maët phaúng ñaùy. maët ñaùy.
Khi ñoù maët caàu ngoaïi
tieáp hình choùp coù baùn
2
h
kính R rñ 2 .
2
Neáu ñaùy laø tam giaùc
ñeàu caïnh a thì
a 3
rñ .
3
Xeùt hình choùp coù
Neáu ñaùy laø hình vuoâng Xeùt hình choùp coù maët beân (SAB) (ñaùy), baùn
SA (ñaùy) vaø
SA h ; baùn kính a 2 kính ngoaïi tieáp ñaùy laø rñ , baùn kính ngoaïi tieáp
caïnh a thì rñ .
2
ñöôøng troøn ngoaïi tieáp SAB laø rb , d AB (SAB) (ñaùy).
Neáu ñaùy laø hình chöõ
cuûa ñaùy laø rñ . Khi ñoù baùn kính maët caàu ngoaïi tieáp hình choùp laø
nhaät caïnh a, b thì
a2 b2 d2
R rñ 2 rb2 .
rñ . 4
2
HÌNH HOÏC GIAÛI TÍCH TRONG KHOÂNG GIAN
1. Heä truïc toïa ñoä Oxyz:
Heä truïc goàm ba truïc Ox, Oy, Oz ñoâi moät vuoâng goùc nhau.
Truïc Ox : truïc hoaønh, coù vectô ñôn vò i (1;0;0) .
Truïc Oy : truïc tung, coù vectô ñôn vò j (0;1;0) .
Truïc Oz : truïc cao, coù vectô ñôn vò k (0;0;1).
Ñieåm O(0;0;0) laø goác toïa ñoä.
a b (a1 b1 ; a2 b2 ; a3 b3 )
a cuøng phöông b a kb (k R)
ka (ka1 ; ka2 ; ka3 )
a1 kb1
a1 b1 a1 a2 a3
a2 kb2 , (b1 , b2 , b3 0).
a b a2 b2 b1 b2 b3
a3 kb3
a3 b3
2
a.b a1 .b1 a2 .b2 a3 .b3 a a12 a22 a22 a2 a a12 a22 a32
a.b a1b1 a2b2 a3b3
a b a.b 0 a1b1 a2b2 a3b3 0 cos(a, b)
a.b a 2
1
a2
2
a . b
2
3
2
1
b22 b32
AB ( xB xA ; yB yA ; zB zA ) AB ( xB x A )2 ( yB yA )2 ( zB zA ) 2
Toaï ñoä trung ñieåm M cuûa ñoaïn thaúng AB: Toaï ñoä troïng taâm G cuûa tam giaùc ABC:
xA xB yA yB zA zB x xB xC yA yB yC zA zB zC
M ; ; . G A ; ; .
2 2 2 3 3 3
4. Tích coù höôùng cuûa hai vectô:
Ñònh nghóa: Cho a (a1 , a2 , a3 ) , b (b1 , b2 , b3 ) , tích coù höôùng cuûa a vaø b laø:
a2 a3 a3 a1 a1 a2
a, b ; ; a2b3 a3b2 ; a3b1 a1b3 ; a1b2 a2b1 .
b2 b3 b3 b1 b1 b2
Ñieàu kieän cuøng phöông của hai vectô a & b laø Ñieàu kieän ñoàng phaúng cuûa ba vectô a, b vaø c
a, b 0 vôùi 0 (0;0;0). laø [a, b].c 0.
Dieän tích hình bình haønh ABCD: Dieän tích tam giaùc ABC:
1
S AB, AD . S AB, AC .
ABCD ABC
2
Theå tích khoái hoäp: VABCD. A'B'C'D' [ AB, AD]. AA'. 1
Theå tích töù dieän: VABCD AB, AC . AD .
6
5. Phöông trình maët caàu:
Daïng 1: (S) : ( x a) 2
(y b) 2
(z c)2 R2 Daïng 2: (S) : x2 y2 z2 2ax 2by 2cz d 0
Maët caàu ( S) coù
I (a; b; c) Maët caàu ( S) coù
I (a; b; c)
R R2 R a2 b2 c2 d
Phöông trình x2 y2 z2 2ax 2by 2cz d 0 laø phöông trình maët caàu a 2 b2 c 2 d 0 .
Baøi toaùn 5.1. Vieát phöông trình maët caàu taâm Baøi toaùn 5.2. Vieát phöông trình maët caàu coù
ñöôøng kính AB.
I vaø ñi qua ñieåm M.
Böôùc 1: Tìm taâm I laø trung ñieåm AB. Baùn kính
Böôùc 1: Tính baùn kính R IM . AB
R IA IB .
2
Böôùc 2: Vieát phöông trình maët caàu daïng 1.
Böôùc 2: Vieát phöông trình maët caàu daïng 1.
6. Phöông trình maët phaúng:
qua M ( x0 ; y0 ; z0 )
Maët phaúng ( P) thì phöông
VTPT n (a; b; c)
trình ( P) : a( x x0 ) b( y y0 ) c( z z0 ) 0 .
Ngöôïc laïi, moät maët phaúng baát kyø ñeàu coù phöông
Löu yù: Vectô phaùp tuyeán (VTPT) cuûa maët trình daïng ax by cz d 0 , maët phaúng
phaúng laø vectô khaùc 0 naèm treân ñöôøng thaúng naøy coù VTPT n (a;b; c) .
vuoâng goùc vôùi maët phaúng ñoù.
Baøi toaùn 6.1. Vieát phöông trình maët phaúng Baøi toaùn 6.2. Vieát phöông trình maët phaúng
trung tröïc cuûa ñoaïn thaúng AB. ñi qua ba ñieåm A, B, C.
Böôùc 1: Tìm trung ñieåm I cuûa ñoaïn AB vaø tính Böôùc 1: Tính toïa ñoä AB, AC vaø suy ra
toïa ñoä AB . AB, AC .
qua I
Böôùc 2: Phöông trình mp( P) . qua A
VTPT n AB Böôùc 2: Phöông trình mp( P)
VTPT n AB, AC
Baøi toaùn 6.3. Vieát phöông trình maët phaúng Baøi toaùn 6.4. Vieát phöông trình maët phaúng
qua M vaø chöùa ñöôøng thaúng d vôùi M d . caét Ox, Oy, Oz laàn löôït taïi A(a; 0; 0), B(0; b; 0),
C (0; 0; c) vôùi a, b, c 0.
Khoaûng caùch töø ñieåm ñeán maët phaúng Khoaûng caùch giöõa hai maët phaúng song song
M ( x0 ; y0 ; z0 ) ( P) : ax by cz d1 0
Cho . Cho hai maët phaúng .
mp( P) : ax by cz d 0 (Q) : ax by cz d 2 0
ax0 by0 cz0 d d1 d 2
Khi ñoù: d M , ( P) . Khi ñoù: d ( P), (Q) vôùi d1 d 2 .
a 2 b2 c 2 a 2 b2 c2
Goùc giöõa hai maët phaúng Vò trí töông ñoái giöõa hai maët phaúng
Cho hai maët phaúng (), () coù phöông trình:
Cho hai maët phaúng (), () coù phöông trình: ( P) : a1 x b1 y c1 z d1 0
( P) : a1 x b1 y c1 z d1 0 . Ta coù:
(Q) : a2 x b2 y c2 z d 2 0
(Q) : a2 x b2 y c2 z d 2 0 a b c d
( P) (Q) 1 1 1 1 .
Goùc giöõa ( P) & (Q) ñöôïc tính: a2 b2 c2 d2
nP .nQ a1a2 b1b2 c1c2 a b c d
cos ( P), (Q) ( P) (Q) 1 1 1 1 .
a2 b2 c2 d 2
nP . nQ a b12 c12 . a22 b22 c22
2
0
Chuù yù: 0 ( P), (Q) 90 .
0
( P) (Q) a1a2 b1b2 c1c2 0 .
Löu yù: Caùc tæ soá treân coù nghóa khi maãu khaùc 0.
Ví trò töông ñoái giöõa maët phaúng vaø maët caàu
Cho maët phaúng ( P) : ax by cz d 0 vaø maët caàu ( S ) coù taâm I vaø baùn kính R.
Tröôøng hôïp 1: d I , ( P) R ( P) vaø ( S ) khoâng coù ñieåm chung.
caét nhau hoaëc cheùo nhau. u1 ,u2 .MN 0 d1 & d2 cheùo nhau
7.2. Ví trò töông ñoái giöõa ñöôøng thaúng vaø maët phaúng:
x x0 u1t
Xeùt vò trí töông ñoái giöõa ñöôøng thaúng d : y y0 u2 t vaø maët phaúng (P) : ax by cz d 0 .
z z0 u3 t
u1.u2
Cho hai ñöôøng thaúng d1 , d 2 laàn löôït coù VTCP laø u1 , u2 . Ta coù: cos d1 , d 2
.
u1 . u2
u.n
Cho ñöôøng thaúng d coù VTCP u vaø maêt phaúng ( P) coù VTPT n . Ta coù: sin d , ( P)
.
u.n