Professional Documents
Culture Documents
Tuyenkieu
Tuyenkieu
MUC
Å LUC
Å
Nguyïîn Du.................................................................................................2
Truyïån Kiïìu...............................................................................................4
Kiïìu thùm möå Àaåm Tiïn ......................................................................5
Kiïìu gùåp Kim Troång............................................................................13
Kiïìu baán mònh chuöåc cha....................................................................23
Kiïìu rúi vaâo tay Tuá baâ vaâ Maä Giaám Sinh .........................................30
Kiïìu mùæc lûâa Súã Khanh ......................................................................39
Kiïìu gùåp Thuác Sinh.............................................................................46
Kiïìu vaâ Hoaån Thû ...............................................................................53
Kiïìu vaâ Hoaån Thû (tiïëp) .....................................................................61
Kiïìu gùåp Tûâ Haãi ..................................................................................71
Tûâ Haãi mùæc lûâa Höì Tön Hiïën, Kiïìu tûå vêîn.......................................84
Kim Troång ài tòm Kiïìu ........................................................................94
Kiïìu - Kim Troång àoaân tuå .................................................................102
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 2
NGUYÏN
Î DU
(1766 - 1820)
Hiïåu laâ Töë Nhû, Thanh Hiïn, con Nguyïîn Nghiïîm, laâng Tiïn
Àiïìn, huyïån Nghi Xuên (Nghïå Tônh) vùn chûúng vûúåt hùèn baån beâ,
nhûng hoåc võ chó laâ tam trûúâng (tuá taâi). Nguyïîn Du gùåp nhiïìu khoá
khùn höìi con thanh niïn. Mûúâi möåt tuöíi möì cöi cha, mûúâi ba tuöíi mêët
meå, suöët àúâi trai treã ùn nhúâ úã àêåu: hoùåc úã nhaâ anh ruöåt (Nguyïîn
Khaãn), nhaâ anh vúå (Àoaân Nguyïîn Tuêën), coá luác laâm con nuöi möåt voä
quan hoå Haâ, vaâ nhêån chûác nhoã: chaánh thuã hiïåu uyá.
Do tònh hònh àêët nûúác biïën àöång, chñnh quyïìn Lï Trònh suåp àöí,
Têy Sún queát saåch giùåc Thanh, hoå Nguyïîn Tiïn Àiïìn cuäng sa suát tiïu
àiïìu: "Höìng Linh vö gia, huynh àïå taán". Nguyïîn Du traãi qua 10 nùm
gioá buåi. Nùm 1802, ra laâm quan vúái triïìu Nguyïîn àûúåc thùng thûúãng
rêët nhanh, tûâ tri huyïån lïn àïën tham tri (1815), coá àûúåc cûã laâm
chaánh sûá sang Taâu (1813). Öng mêët vò bïånh thúâi khñ (dõch taã), khöng
tröëi trùng g ò, àuáng vaâo luác sùæp sûãa laâm chaánh sûá sang nhaâ Thanh lêìn
thûá hai.
Nguyïîn Du coá nhiïìu taác phêím. Thú chûä Haán nhû Thanh Hiïn
thi têåp, Nam trung taåp ngêm, Bùæc haânh taåp luåc. Caã ba têåp naây, nay
múái goáp àûúåc 249 baâi nhúâ cöng sûác sûu têìm cuãa nhiïìu ngûúâi. Lúâi thú
àiïu luyïån, nhiïìu baâi phaãn aánh hiïån thûåc bêët cöng trong xaä höåi, biïíu
löå tònh thûúng xoát àöëi vúái caác naån nhên, phï phaán caác nhên vêåt chñnh
diïån vaâ phaãn diïån trong lõch sûã Trung Quöëc, möåt caách sùæc saão.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 3
Möåt söë baâi nhû Phaãn chiïu höìn, Thaái Bònh maåi ca giaã, Long
thaânh cêìm giaã ca àaä thïí hiïån roä rïåt loâng ûu aái trûúác vêån mïånh con
ngûúâi. Nhûäng baâi viïët vïì Thùng Long, vïì quï hûúng vaâ caãnh vêåt úã
nhûäng núi Nguyïîn Du àaä ài qua àïìu toaát lïn nöîi ngêåm nguâi dêu bïí.
Nguyïîn Du cuäng coá gùæn boá vúái cuöåc söëng nöng thön, khi vúái phûúâng
sùn thò tûå xûng laâ Höìng Sún liïåp höå, khi vúái phûúâng chaâi thò tûå xûng
laâ Nam Haãi àiïëu àöì. Öng coá nhûäng baâi ca dên ca nhû Thaác lúâi con
trai phûúâng noán, baâi vùn tïë nhû Vùn tïë söëng hai cö gaái Trûúâng Lûu,
chûáng toã öng àaä tham gia sinh hoaåt vùn nghïå dên gian vúái caác
phûúâng vaãi, phûúâng thuã cöng úã Nghïå Tônh.
Taác phêím tiïu biïíu cho thiïn taâi Nguyïîn Du laâ Àoaån trûúâng
tên thanh vaâ Vùn tïë thêåp loaåi chuáng sinh, àïìu viïët bùçng quöëc êm.
Àoaån trûúâng tên thanh àûúåc goåi phöí biïën laâ Truyïån Kiïìu, laâ möåt
truyïån thú luåc baát. Caã hai taác phêím àïìu xuêët sùæc, traân trïì tinh thêìn
nhên àaåo chuã nghôa, phaãn aánh sinh àöång xaä höåi bêët cöng, cuöåc àúâi
dêu bïí. Taác phêím cuäng cho thêëy möåt trònh àöå nghïå thuêåt bêåc thêìy.
Truyïån Kiïìu àoáng möåt vai troâ quan troång trong sinh hoaåt vùn
hoaá Viïåt Nam. Nhiïìu nhên vêåt trong Truyïån Kiïìu trúã thaânh àiïín
hònh cho nhûäng mêîu ngûúâi trong xaä höåi cuä, mang nhûäng tñnh caách
tiïu biïíu Súã Khanh, Hoaån Thû, Tûâ Haãi, vaâ àïìu ài vaâo thaânh ngûä Viïåt
Nam. Khaã nùng khaái quaát cuãa nhiïìu caãnh tònh, ngön ngûä, trong taác
phêím khiïën cho quêìn chuáng tòm àïën Truyïån Kiïìu, nhû tòm möåt àiïìu
dûå baáo. Boái Kiïìu rêët phöí biïën trong quêìn chuáng ngaây xûa. Ca nhaåc
dên gian coá daång Lêíy Kiïìu. Sên khêëu dên gian coá troâ Kiïìu. Höåi hoåa
coá nhiïìu tranh Kiïìu. Thú võnh Kiïìu nhiïìu khöng kïí xiïët. Giai thoaåi
xung quanhi cuäng rêët phong phuá. Tuöìng Kiïìu, caãi lûúng Kiïìu, phim
Kiïìu cuäng ra àúâi. Nhiïìu cêu, nhiïìu ngûä trong Truyïån Kiïìu àaä lêîn vaâo
kho taâng ca dao, tuåc ngûä.
Tûâ xûa àïën nay, Truyïån Kiïìu àaä laâ àêìu àïì cho nhiïìu cöng trònh
nghiïn cûáu, bònh luêån vaâ nhûäng cuöåc buát chiïën. Ngay khi Truyïån
Kiïìu àûúåc cöng böë (àêìu thïë kyã XIX) úã nhiïìu trûúâng hoåc cuãa caác nho sô,
nhiïìu vùn àaân, thi xaä àaä coá trao àöíi vïì nöåi dung vaâ nghïå thuêåt cuãa
taác phêím. Àêìu thïë kyã XX, cuöåc tranh luêån vïì Truyïån Kiïìu caâng söi
nöíi, quan troång nhêët laâ cuöåc phï phaán cuãa caác nhaâ chñ sô Ngö Àûác Kïë,
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 4
Huyânh Thuác Khaáng phaãn àöëi phong traâo cöí xuyá Truyïån Kiïìu do
Phaåm Quyânh àïì xûúáng (1924).
Nùm 1965, Nguyïîn Du chñnh thûác àûúåc nhaâ nûúác laâm lïî kyã
niïåm, Höåi àöìng hoaâ bònh thïë giúái ghi tïn öng trong danh saách nhûäng
nhaâ vùn hoaá thïë giúái. Nhaâ lûu niïåm Nguyïîn Du àûúåc xêy dûång úã laâng
quï öng xaä Tiïn Àiïìn. Trûúâng viïët vùn àïí àaâo taåo nhûäng cêy buát múái
mang tïn öng.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 5
TRUYÏN
Å KI ÏU
Ì
(Nguyïîn Du)
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 6
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 7
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 9
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 11
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 13
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 14
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 15
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 17
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 19
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 21
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 23
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 24
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 25
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 27
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 29
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 31
Kiïìu rúi vaâo tay Tuá baâ vaâ Maä Giaám Sinh
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 32
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 33
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 35
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 37
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 39
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 40
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 41
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 43
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 45
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 46
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 47
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 49
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 51
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 53
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 54
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 55
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 57
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 59
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 61
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 62
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 63
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 65
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 67
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 69
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 71
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 72
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 73
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 75
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 77
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 79
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 80
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 81
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 83
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 84
Tûâ Haãi mùæc lûâa Höì Tön Hiïën, Kiïìu tûå vêîn
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 85
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 87
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 89
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 91
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 93
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 94
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 95
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 97
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 99
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 101
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGUYÏÎN DU 102
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 103
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 105
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 107
http://www.ebooks.vdcmedia.com
TRUYÏÅN KIÏÌU 109
http://www.ebooks.vdcmedia.com