INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK

FAKULTET INFORMACIONIH TEHNOLOGIJA

IMPLEMENTACIJA INFORMACIONIH SISTEMA

SEMINARSKI RAD

Predmet:
Upravljanje znanjem

Travnik, April 2021.

 SADRŽAJ

1. UVOD.....................................................................................................................................4
2. PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA............................................................3
3. KOMPONENTE INFORMACIONIH SISTEMA.................................................................5
4. IMPLEMENTACIJA SISTEMA............................................................................................6
4.1. KORACI IMPLEMENTACIJE SISTEMA.....................................................................6
4.1.1 IZRADA SISTEMA......................................................................................................7
4.1.2 PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA...................................................7
4.1.3. PROGRAMIRANJE INFORMACIONIH SISTEMA.................................................8
4.1.4. TESTIRANJE PROGRAMA INFORMACIONOG SISTEMA..................................8
4.1.5. FUNKCIONISANJE I ODRŽAVANJE INFORMACIONIH SISTEMA...................9
5. VRSTE INFORMACIONIH SISTEMA..............................................................................11
6. FUNKCIJE INFORMACIONIH SISTEMA........................................................................12
7. ZAKLJUČAK.......................................................................................................................14
8. LITERATURA.....................................................................................................................15
1. UVOD

1.1. INFORMACIONI SISTEMI

Informacioni sistem je sistem koji prikuplja, čuva, obrađuje informacije važne za društvo, da
su dostupne svakome ko se želi njima koristiti. Informacioni sistem je sistem koji se koristi
informacionom tehnologijom. Informacioni sistem organizacije je kao skup ljudi koji po
određenom načinu prikupljaju, obrađuju, i dostavljaju podatke na korištenje. Projektovanje
informacionog sistema kao dijela poslovnog sistema je posebno važno. Pod projektovanjem
se podrazumjevaju faze izgradnje, uvođenja i praćenja informacionog sistema.
Informatika je nauka koja se bavi svim što je vezano za obradu podataka, odnosno
informacija. Pojam informatika nastao je spajanjem dijelova francuskih riječi INFORmation i
autoMATIQUE.
Informacija se izražava preko slova, brojeva, vrijednosti fizičkih veličina i sl. Izvedena je od
latinske riječi informatio (pojam, poruka). Fizičko predstavljanje informacija nazivamo
podatak. 1
Informacioni sistem je skup metoda, postupaka i resursa oblikovanih tako da bi se
potpomoglo postizanje nekog cilja.
Informacioni sistem je također namijenjen da skuplja, obrađujue informacije koje se koriste
kao podrška planiranju, odlučivanju, koordinaciji i kontroli, a na osnovama kompjuterske
tehnologije. U širem smislu informacioni sistem može biti nekompjuterizovan i
kompjuterizovan.
Poslovni informacioni sistem povezuje upravljačke i izvršne funkcije tako što informacije,
formirane na osnovu poslovnih podataka (prikupljanje, obrađivanje i prezentacija), stavlja na
raspolaganje upravljačkom podsistemu.
Obrada podataka je proces pretvaranja podataka u informacije. Odlučivanje, u okviru
poslovnog sistema, je proces pretvaranja informacija u odluke (slika 1.).

Podaci Proces Informacije Proces Odluke

obrade odlučivanja

Slika 1. Proces pretvaranja podataka u odluke

1
Lazarević B., Informacioni sistemi, Fakultet organizacionih nauka, Beograd, 1976.
1.1.2. VRSTE INFORMACIONIH SISTEMA PREMA ORAGANIZACIONIM
NIVOIMA

U organizaciji postoji veliki broj oblasti interesovanja, specijalnosti, hijerarhijskih nivoa,

veliki broj zaposlenih i veliki broj različitih potreba, tako da postoje i različite vrste IS. Ne
postoji IS koji može obezbijediti organizaciji sve informacije koje su joj potrebne.
Organizacija može biti podijeljena na strateški nivo, menadžment nivo, nivo znanja i
operativni nivo, i na 5 glavnih funkcionalnih oblasti: prodaja i marketing, proizvodnja,
finansije, računovodstvo i ljudski resursi. IS podrazumijevaju svaki od ovih nivoa i
funkcionalnih oblasti. Osnovne 4 vrste IS koriste različitim organizacionim nivoima: 1.
sistemi koji podržavaju operativni nivo, tj. operativni menadžment, omogućavaju obavljanje
osnovnih aktivnosti i transakcija u organizaciji, 2. sistemi koji podržavaju nivoe znanja, svrha
ovih sistema je da unese novo znanje u poslovanje kompanije i pomogne joj pri kontroli
papirologije, 3. sistemi koji podržavaju menadžment nivoe u organizaciji, podržavaju
aktivnosti posmatranja, kontrole, donošenja odluka i administrativnih aktivnosti srednjeg
nivoa menadžmenta i 4. IS koji podržavaju strategijski nivo u organizaciji, pomažu višim
nivoima menadžera prilikom odlučivanja i sprovođenja određenih strategijskih odluka i
dugoročnih pravaca, kako u organizaciji, tako vezano i za okruženje. Polazeći od toga koju
organizacionu funkciju podržavaju IS, nastala je još jedna podjela IS: 1. sistemi prodaje i
marketinga, čiji je cilj da pomognu organizaciji prilikom identifikacije potrošača, razvoju
proizvoda i usluga koji bi zadovoljili potrebe potrošača, promociji ovih proizvoda i usluga,
kao i prodaji istih, 2. sistemi proizvodnje, bave se riješavanjem problema vezanih za
planiranje, razvoj i isporuku proizvoda i usluga, kao i kontrolom procesa proizvodnje, 3.
sistemi finansija i računovodstva, pomažu organizaciji prilikom kontrole finansija i protoka
novca i 4. sistemi ljudskih resursa, drže uskladištene i održavaju podatke o zaposlenima,
procenjuju vještine i performanse zaposlenih, podržavaju planiranje o potrebama za novom
radnom snagom kao i kreiranje programa za razvoj karijere i dodatnu obuku već zaposlenih.
Postoje 4 vrste sistema koji se mogu koristiti u organizaciji koja posluje globalno:
centralizovani, duplicirani, decentralizovani i mrežni sistemi.2

2
http://www.maturski.net/fakultet-za-poslovne-studije/osnovi-menadzment-informacionih-
sistema-skripta
2. PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA

Projektovanje informacionih sistema - razvoj informacionih sistema (često se naziva i životni

ciklus) je višegodišnji proces koji obuhvata niz faza, od planiranja, projektovanja, korištenja,
do, zamjene i povlačenja iz upotrebe. U 1, gdje su date osnove razvoja informacionih
sistema, iznijet je pristup o projektovanju, kao i metodi opisa i analize informacionih sistema.
Prikazan je klasični, odnosno ručni i računarski metod, koji je tada bio u početku. Detaljnije je
dato nekoliko postupaka, a karakterističan je algebarski opis informacionih sistema, koji se
bazira na prikazivanju informacionih sistema preko grafova. Sa razvojem informacionih
sistema i sve složenijim zahtjevima koji se pred njih postavljaju razvija se i tehnika i
metodologija projektovanja. Metodi projektovanja informacionih sistema mogu se podijeliti u
dvije grupe: klasični i metod prototipa.
Klasični metod - projektovanje informacionog sistema predstavlja skup sekvencijalnih faza.
Izlaz iz jedne faze predstavlja istovremeno ulaz u sljedeću fazu, pa se može preći na novu
fazu tek kad je prethodna završena. Nedostatak je takođe što problemi u jednoj fazi
zahtijevaju reviziju prethodne, kao i to da sistem može biti pušten u eksploataciju tek kad je
potpuno završen. Problemi se mogu djelimično prevazići razbijanjem cijelog sistema na
podsisteme, projektovanje tih podsistema i njihovo uklapanje u cjelinu, mada se kod
uklapanja podsistema mogu također javiti problemi.
Metod prototipa je manje formalan i samim tim fleksibilniji u odnosu na klasični metod.
Omogućava korisniku da mijenja i dodaje svoje zahtjeve tokom čitavog perioda razvoja.
Karakteristike ovog metoda su veća brzina, niži troškovi razvoja, intenzivno uključivanje
korisnika u proces razvoja, ali i relativno skup softver i školovan kadar. U razvoju sistema
postoji jedan ili više preliminarnih modela prototipa, koji po pravilu ne obavljaju sve, već
samo određene funkcije i čija je namena demonstriranje rešenja i preliminarno vrednovanje
modela. U daljoj proceduri preliminarni model se oblikuje u radni model, koji mora da
prihvati stvarne, a ne test podatke, realizuje stvarne procedure i daje željene izlaze. Na slici
2.1. dato je poređenje klasičnog metoda i metoda prototipa.3

3
„PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA“ Skripta, Kragujevac, 2008.
 NAUKA INFORMACIONA APLIKACIJA
TEHNOLOGIJA (DELATNOST)

Definicija Izbor podataka

problema za automatizaciju

Ocena Izrada
izvodljivosti prototipa

Analiza Probni rad

sistema prototipa

Projektovanje
(logički i fizički model) Da li
Ne
rešenje
radi
Programiranje
(i start sistema)
Da
Uklapanje podsistema u
Ocena implementacije informacioni sistem
i održavanje sistema

Slika 2.1. Klasični metod i metod prototipa u projektovanju informacionih sistema

Projektovanje informacionih sistema svodi se na izradu kompletne tehničke dokumentacije

kojom se definiše cilj informacionog sistema, daju se osnovne karakteristike, sastav i
uzajamne veze između komponenata I njegovo funkcionisanje. Sve aktivnosti vezane za
projektovanje informacionog sistema odslikavaju se kroz sljedeće dokumente koji se stvaraju
u pojedinim fazama razvoja informacionog sistema: projektni zadatak, idejni projekat, glavni
projekat i projekat izvedenog stanja.
3. KOMPONENTE INFORMACIONIH SISTEMA

Komponente informacionog sistema su:

 Hardware računarskog sistema čini materijalno-tehnička komponenta
informacionog sistema, odnosno fizičke jedinice računarskog sistema
namijenjene procesiranju I prenosu podataka.
 Software računarskog sistema predstavlja nematerijalnu komponentu
informacionog sistema u vidu računarskih programa koji su ugrađeni u
hardware I koji diktiraju način obrade podataka.
 Dataware ili podaci, ovu komponentu obuhvataju podaci, informacije I
znanja, shvaćeni kao informacioni resursi koji postaju izuzetno vrijedna
imovina svake organizacije.4
 Lifeware ili kadrovska komponenta čine svi ljudi koji u bilo kojoj funkciji
učestvuju u radu sa informacionom tehnologijom, bilo kao profesionalni
informatičari, bilo kao korisinici rezultata obrade podataka.
 Orgware ili organizaciona komponenta, obuhvata organizacione postupke,
metode I načine kojima se usklađuje, tj. Koordinira rad svih komponenata
informacionog sistema, kako bi one činile skladnu I funkcionalnu cjelinu.
 Netware ili mrežna komponenta se odnosi na računarske mreže za povezivanje
računara u cilju razmjene podataka I komunikacija između fizički udaljenih
računara, pa se može reći da čestu komponentu informacionog sistema čine
telekomunikaciona sredstva i veze za prenos podataka na daljinu.

Slika 3.1. Prikaz komponenti informacionog sistema

4
http://www.znanje.org/knjige/computer/access/access_01/KOMPONENTE%20INFORMACIONOG
%20SISTEMA.htm
4. IMPLEMENTACIJA SISTEMA
Implementacija sistema - uvođenje novog projektovanog informacionog sistema.
Takvo jedno projektovanje obuhvata:
-probnu obradu po svim programima
-paralelni rad starog i novog informacionog sistema
-početnu fazu implementacije
-održavanje i adaptacija projekta
Svrha ovakve faze jeste da se izvrše kompletna prijemna ispitivanja sistema , imajući na umu
sve aspekte radnog okruženja i da se prikaže da su svi navedeni zahtjevi ispunjeni.
Pojedinačne faze su usko povezane. Za uspešno odvijanje svih aktivnosti: prikupljanja,
obrade, izgrađen sistem treba da bude sinteza četiri elementarna podsistema:

 Hardware
 Software
 Lifeware
 Orgware

Sve informacione sisteme dijelimo na prirodne i vještačke. Podjela informacionih sistema

vrši se na osnovu različitih kriterija, kao što su vrsta podatka¸, stepen primjene informacione
tehnologije, veze sa okolinom itd. Faze u implementaciji su: izbor i instalacija opreme,
izrada ili nabavka softvera, formiranje baze podataka, obuka korisnika, zamjena sistema.

4.1. KORACI IMPLEMENTACIJE SISTEMA

U životu se često susrećemo sa raznim stvarima od kojih je jedna i implementacija

(uvođenje), ustvari da na početku zamišljeni cilj i ostvarimo. Da bi naš projekat bio uspješan
moramo uspješno proći sve kriterije. Kod implementacije informacionih sistema način rada je
veoma sličan. U implementaciji informacionih sistema postoje jasno određeni zadaci i koraci
koje trebamo ispuniti da bi došli do određenog cilja. Koraci u implementaciji informacionih
sistema su:
 Izrada sistema
 Projektovanje
 Programiranje
 Testiranje programa informacionog sistema
 Funkcionisanje i održavanje informacionog sistema
 4.1.1 IZRADA SISTEMA

Svaka velika firma i organizacija koja želi da uđe u svjetski krug poslovanja potreban
joj je prije svega kvalitetan, tačno projektovan i preciziran informacioni sistem. On će
u mnogo čemu olakšati njihov posao i njihove svakodnevne aktivnosti. Informacioni
sistem koji je kvalitetan, preciziran i tačno projektovan ima zadatak da čuva, obrađuje,
prenosi podatke i informacije. Kako će se organizovati navedeni procesi zavisi
isključivo od firmi i njihovih korisnika. Nijedan informacioni sistem nije isti.
Razlikuju se u zavisnoti od firmi i drugih djelatnosti. Prije nego što se realizuje takav
projekat moraju se izvršiti detaljna istraživanja zavisno od njihove djelatnosti. Uvode
se informacioni sistemi koji su u potpunosti bliski korisnicima i njihovim željama. Za
svaki slučaj ostavlja se određeni dio prostora ukoliko bi došlo do napredovanja i
širenja poslovanja. Također se kreiraju i online verzije koje će naravno biti dostupne
svima u svakom pogledu. Tačna implementacija informacionog sistema je od velike
važnosti za sve firme. Prvenstveno zbog olakšanog poslovanja gdje će sve firme imati
uvid u svu dokumentaciju, informacije i svoje poslovanje, a njihova obrada će biti
mnogo jednostavnija i brža.

4.1.2 PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA

Sa projektovanjem informacionih sistema smo se već ranije susreli. Zadataka

projektovanja informacionih sistema jeste izrada karakteristika i osobina samog
sistema. Na osnovu uviđenog stanja i znanja o tome kako rade i funkcionišu
informacioni sistemi oni imaju zadatak da optimizuju sve informacione podatke i
tokove u postojećem organizacionom sistemu. Projektovanje informacionog sistema
sastoji se od logičkog i fizičkog projektovanja. Rezultat logičkog projektovanja su
specifikacije procedura, programa i opštih resursa potrebnih za implementaciju
sistema i logičko projektovanje baze podataka. Krajnji ishod fizičkog projektovanja je
cjelokupna i detaljna specifikacija komponenti programa i baze podataka. Za vrijeme
logičkog projektovanja projektant ima zadatak da predlaže određena alternativna
riješenja ukoliko ih je uočio prilikom analize sistema. 5

5
http://primus-gradiska.org/index.php/component/docman/doc_download/1311-12-predavanja-
vjezbe-informaticke-tehnologije
 4.1.3. PROGRAMIRANJE INFORMACIONIH SISTEMA

U ovoj fazi informacionog sistema vrši se određena koordinacija u upravljanje stvarnom

izgradnjom informacionog sistema. U toku ove faze programeri stvaraju određene programe,
izvršavaju njihovo testiranje i dolazi do izgradnje određene dokumentacije za korisnika. U
ovoj fazi najprije se izvršava i uvrđuje raspored poslova a poslije toga se određuje ko će pisati
i praviti programe, po kojem rasporedu će to izvršavati i na koji način će testirati njihovu
pouzdanost.

4.1.4. TESTIRANJE PROGRAMA INFORMACIONOG SISTEMA

Prvi korak implementacije novog sistema je testiranje IS-a. Testiranje treba obaviti u cilju
uočavanja i otklanjanja svih grešaka. Sam proces testiranja se može razgraničiti na: testiranje
programa, testiranje cijele aplikacije IS-a. Testiranje programa obavljaju programeri koji su
radili programe, a obavlja se u cilju provjere programskih zadataka koje je programeru dao
analitičar sistema. Testiranje programa je u uskoj vezi sa ukupnom softverskom podrškom
programu, zatim programima za prevođenje i drugim softverom koji omogućava izradu
aplikacija. Testiranje se obavlja u smislu provjere upotrebljivosti i ispravnosti izlaznih
podataka, provjere sadržaja slogova, provjere izlaza na ekranu i štampaču, provjere veza sa
drugim programima i sl. U okviru testiranja aplikacije treba testirati povezanost programa u
okviru aplikacija, zahtjeve korisnika za izmenu podataka i za izlazom, pripremu i distribuciju
izlaza, održavanje i kontrolu logičke i fizičke baze podataka, mjerenje trajanja obrada za
stvarni obim podataka i sl. Kreiranje i administracija baze podataka. Drugi korak
implementacije je kreiranje i administracija baze podataka. Ovim poslovima bavi se
administrator baze podataka. Projektanti informacionog sistema su zaduženi za logički i
implementacijski dizajn baze podataka kao i za inicijalno testiranje baze podataka. Testiranje
sa stvarnim podacima rade administratori baze podataka.
Ovo testiranje podrazumijeva da se već napravljeni sistem u cjelokupnosti ili u određenom
dijelu pusti u funkciju i probni rad, kako bi se otkrile i uklonile eventualne greške na samom
sistemu. Testiranje moram biti unaprijed isplanirano. Kreće se sa unosom ulaznih podataka te
se njihovom preradom dobijaju izlazne ili povratne informacije. Informaciju koju smo dobili
detaljno upoređujemo i proučavamo sa očekivanom informacijom. Da bi testiranje
informacije bilo uspješno neophodno je imati nit kvalitetnog alata za taj rad. Proces testiranja
softvera trebao bi obuhvatiti:
 testiranje modula (vrši se nakon kodiranja modula, kada se vrši njegov pregled i testiranje
sa već poznatom i određenom procedurom)
 testiranje integracije (vrši se nakon kodiranja svih modula i njihovog pojedinačnog
testiranja. Način na koji se izvršava testiranja je taj da se u cjelinu koja se testira uključuju
jedan po jedan modul. Taj postupak se nastavlja sve dok se ne integrišu svi moduli u
cjelinu koja se testira)
 sistemsko testiranje (ovaj proces podrazumijeva provjeru sistema u odnosu na unaprijed
postavljene funkcionalne specifikacije, u okruženju i uslovima koji odgovaraju onima koji
će se koristiti u praksi. Za vrijeme sistemskog testiranja izvršava se provjera njegove
tehničke dokumentacije)
 atestiranje (u ovom procesu se provjerava da li su zahtjevi svih korisnika zadovoljni. Za
vrijeme testiranja se svi rezultati bilježe i pažljivo proučavaju) 6

4.1.5. FUNKCIONISANJE I ODRŽAVANJE INFORMACIONIH SISTEMA

Tokom funkcionisanja infomracionog sistema potrebno je odraditi odgovarajuće promjene u

vidu ispravljanja eventualnih greški, poboljšati rad tekućih funkcija ili dodati neke nove
mogućnosti za rad, ako postoji potreba za proširivanjem informacionog sistema. Postoje tri
vrste održavanja softvera:
1. korektivno (otklanjanje grešaka koje su načinili projektanti i programeri)
2. adaptivno ( promjena softvera zbog promjene u okolini (hardverskoj i softverskoj) u
kojoj softver radi)
3. perfektivno (promjena softvera zbog zahtjeva korisnika odnosno onog ko ga
upotrebljava, poboljšavanje i modifikovanja sve u cilju da bi se zadovoljio onaj ko ga
koristi i nove potrebe poslovnog sistema)
Perfektno održavanje softvera traži najveći dio troškova održavanja. Da bi lakše podnosio
stalne promjene i zahtjeve korisnika, potrebno je da informacioni sistem bude lako zamjenjiv.
Da bi lakše odradili određene promjene u sistemu, analitičari pružaju određene formulare koje
korisnici koriste kako bi iskazali na određene greške, te da predlože određene promjene na rad
same organizacije. Ovakav pristup mnogo pomaže korisnicima te ih ohrabruje kako bi
usavršili svoj sistem, te da njihova profitabilnost bude dosta veća. Formulari treba da se
dostave u računarski centar gdje ljudi koji su obučavani za to razmatraju predložene sugestije

6
„PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA“ Skripta, Kragujevac, 2008.
i modifikacije. Jednostavnije promjene se mogu usvojiti kroz par dana, dok složene pormjene
zahtjevaju i po nekoliko mjeseci. Korištenjem CASE alata i nove generacije programskih
jezika, ove promjene se mogu sprovesti na mnogo lakši, jednostavniji i efikasniji način.
Savremeni računarski centar obično ima kadrove za održavanje i grupu kadrova za razvoj.
Kadrovi za održavanje bave se praćenjem rada postojećih hardverskih i softverskih resursa.
To su specijalisti, sistem inžinjeri, te analitičari. Primarni zadatak grupe za razvoj jeste razvoj
softvera a u nekim situacijama i razvoj cjelokupnog sistema. Za novi informacioni sistem
bitno je da bude fleksibilan , tako da može brzo da se prilagodi promjenama poslovnog
sistema , da se može uvesti za relativno kratko vrijeme , da se iz baze podataka može dobiti
bilo koja željena informacija koja ima smisla za dati nivo odlučivanja i da omogućava
racionalno poslovanje. 7

7
http://primus-gradiska.org/index.php/component/docman/doc_download/1311-12-predavanja-
vjezbe-informaticke-tehnologije
5. VRSTE INFORMACIONIH SISTEMA

Savremeni informacioni sistemi mogu se podijeliti na: 

1. Operativne informacione sisteme
2. Sisteme za podršku odlučivanju u menadžmentu

Operativni informacioni sistemi nisu informacioni sistemi čija je osnovna funkcija podrška

odlučivanju. Zbog svoje posebne vrste oni su glavni izvori informacija za više vrste
informacionih sistema. Iako nemaju direktni afinitet prema odlučivanju, izlazne informacije
ovih sistema predstavljaju ulazne veličine za ostale vrste informacionih sistema. Zbog svojih
osobina, ovi informacioni sistemi su podloga za razvoj viših vrsta informacionih sistema.

Sistemi za podršku odlučivanja u menadžmentu su:

1. Upravljački informacioni sistemi (MIS) - snadbijevaju ga jednim dijelom iz
transakcionog informacionog sistema i manjim dijelom iz pretraživanja okruženja
organizacije.
2. Sistemi za podršku odlučivanju (DSS) - nastali su zbog ukidanja glavnog nedostataka
MIS-a: orijentacija na pružanje podrške rješavanju isključivo struktuiranih problema
odlučivanja. DSS je mnogo napredniji i fleksibilniji za razliku od MIS-a, koji slijedi procese
kroz poslovnu organizaciju.
3. Ekspertni sistemi (ES) - ES je dio bogatog istraživačkog područja koji je poznat kao
umjetna inteligencija, Artificial Inteligence. U ES ubrajamo samo skup metoda i postupaka
koji su vezani za dostavljanje, računarsko prezentovanje, spremanje i upotrebljavanje
ljudskog znanja u otklanjanju složenih problemskih situacija. 8

Laudonovi tipovi informacionih sistema:

1. Sistemi za obradu transakcija (TPS) – služe za podršku u odvijanju poslovnog procesa.
Spadaju u grupu poslovnih aktivnosti.
2. Menadžerski sistemi podrške (MSS) - podrazumijeva se grupa sistema namijenjenih za
podršku menadžerske aktivnosti na svim nivoima odlučivanja

8
http://www.znanje.org/knjige/computer/access/access_01/VRSTE%20INFORMACIONIH
%20SISTEMA.htm
6. FUNKCIJE INFORMACIONIH SISTEMA

Imamo dvije funkcije informacionih sistema:

Funkcija informisanja - Informacioni sistem svojim informisanjem omogućuje slične
informacije za operativno upravljanje organizacijom. To znači da se funkcija informisanja
ostvaruje u svrhu upravljanja organizacijom, dok je funkcija upravljanja, najviša funkcija
organizacije, po svom značaju, također, informacioni proces. Zbog toga je funkcija
informisanja od velikog značaja za kvalitetu informacionog sistema. Na najvišem nivou su
kompjuterizovani informacioni sistemi koji najviše afiniteta imaju na odlučivanje i
upravljanje. Funkcija dokumentovanja - za sve aktivnosti organizacije potrebno je obezbijediti
dokumentacionu podlogu putem informacionog sistema. Dokumentacija je rezultat potreba
ljudi iz okruženja, jer ona čini kontrolu i razmjenu informacija uopšte. Neophodno je
obezbijediti mogućnost revizije poslovanja u svakom trenutku kako bi se mogli rekonstruisati
poslovni događaji. Ovo je od velikog značaja na informacionim sistemima kod kojih se
poslovni događaji obavljahu automatizovano. Razlikujemo 4 aktivnosti informacionih
sistema: 9
 prikupljanje podataka
 obrada
 memorisanje
 dostavljanje krajnjim korisnicima

Slika 6.1. Prikaz informacionog sistema po funkcijama

9
http://www.znanje.org/knjige/computer/access/access_01/FUNKCIJE%20INFORMACIONOG
%20SISTEMA.htm
7. ZAKLJUČAK

Implementacija informacioni sistemi su danas veoma bitan faktor u organizaciji i

društvu. Sa gledišta njihovih korisnika to je jedan od najžavnijih faktora. Samim time
što su njime svi poslovi olakšani, precizni, uz to su i jednostavniji. Informacioni
sistemi napreduju iz dana u dana, te će vjerovatno u bliskoj budućnosti biti glavni
prioritet u čitavoj organizaciji, a samim time i u društvu. Danas živimo u vremenu
visoke tehnologije koja će vrlo brzo postati glavni izvor poslovanja. Danas se
organizacija kreće u pravcu decentralizovane, inovativne i fleksibilne organizacije.
Ovakvi trendovi utiču da organizacione strukture postaju pliće i niže, sa manjim
brojem nivoa menadžmenta, kao i sa sve prisutnijom decentralizacijom u odlučivanju.
Menadžeri su sada u situaciji da elektronskim putem komuniciraju i da budu u stalnom
kontaktu sa znatno većim brojem saradnika. Konkurentnost na globalnom nivou
zahtjeva približavanje zahtjevima potrošača, kao i sposobnost da se na njih odgovori
kvalitetnim proizvodima i servisima u najkraćem mogućem roku. Uslov za to je
integracija svih procesa u organizaciji kao i optimizacija svih raspoloživih resursa. Da
bi organizacija postala visok stepen integracije i snhronizacije u svim procesima,
neophodno je da raspolaže efikasnim sistemom planiranja, upravljanja i kontrole.
Informacione tehnologije u svim organizacijama iamaju izuzetno značajnu ulogu na
svim nivoima menadžmenta, a naročito u strateškom menadžmentu. One pomažu u
efikasnom izvršavanju procesa, poslova i zadataka, na taj način što omogućavaju
generisanje, sakupljanje, proces i skladištenje podataka. Da li će organizacije biti
spremne da inoviraju svoje informacione sisteme u skladu sa napretkom informacione
tehnologije, zavisi od menadžmenta organizacije. Sa aspekta daljeg razvoja
menadžmenta, u uslovima kompjuterizacije i globalizacije granica organizacije, samo
objedinjeno, multidisciplinarno poznavanje i razumijevanje organizacije,
menadžmenta i informacionih sistema će omogućiti osposobljavanje za rad u uslovima
globalne ekonomije, razvijanje integrativnih sposobnosti, interdisciplinarno
razmišljanje, sticanje sposobnosti motivisanja i sticanje sposobnosti prihvatanja i
sprovođenja novih pristupa i strategija. Na nama ostaje da čekamo i vidimo šta će se
desiti.
8. LITERATURA

KNJIGE:
 „PROJEKTOVANJE INFORMACIONIH SISTEMA“ Skripta, Kragujevac, 2008.
 Lazarević B., Informacioni sistemi, Fakultet organizacionih nauka, Beograd, 1976.

WEB IZVORI:
http://www.znanje.org/knjige/computer/access/access_01/FUNKCIJE
%20INFORMACIONOG%20SISTEMA.htm ( datum pristupa: 20.02.2021.)

http://www.znanje.org/knjige/computer/access/access_01/VRSTE%20INFORMACIONIH
%20SISTEMA.htm ( datum pristupa: 20.02.2021.)

http://primus-gradiska.org/index.php/component/docman/doc_download/1311-12-
predavanja-vjezbe-informaticke-tehnologije ( datum pristupa: 20.02.2021.)

http://primus-gradiska.org/index.php/component/docman/doc_download/1311-12-predavanja-
vjezbe-informaticke-tehnologije ( datum pristupa: 20.02.2021.)

http://www.znanje.org/knjige/computer/access/access_01/KOMPONENTE
%20INFORMACIONOG%20SISTEMA.htm (datum pristupa:20.02.2021.)

http://www.maturski.net/fakultet-za-poslovne-studije/osnovi-menadzment-informacionih-
sistema-skripta ( datum pristupa: 20.02.2021.)