NERVUS GLOSSOPHARYNGEUS

(IX. CN)

1
N. glossopharyngeus

Özel Visceral Efferent Pharynx’i yukarı kaldıran m.

(branchial motor; SVE) stylopharyngeus’un
innervasyonu
Genel Visceral Efferent Gl. parotidea’ya parasempatik
(visceral motor; GVE) uyarı
Özel Visceral Afferent Dilin 1/3 arka kısmından,tat
(Özel duyu; SVA) duyusunun taşınması
Genel Somatik Afferent Dilin 1/3 arka kısmı, palatum
(Genel duyu; GSA) mollae, pharynx, tonsillalar ve
kulağın küçük bir bölümden
genel duyunun alınması
Genel Visceral Afferent Sinus caroticus ve glomus
(GVA) caroticum’dan visceral duyunun
taşınması 2
 N. glossopharyngeus
NUKLEUSLAR
1) Nuc. salivatorius inferior
(parasempatik)
2) Nuc. ambiguus’un üst kısmı
(branchial motor)
3) Nuc. solitarius (duyu)

4) Sinus caroticus’tan basınç

duyusunu taşıyan lifler n.
vagus’un nuc. dorsalis nervi vagi
denen parasempatik
çekirdeğinde sonlanır sonlanır

5) N. glossopharyngeus’un genel duyuyu taşıyan liflerinin

bir bölümü ise nuc. spinalis nervi trigemini’de
sonlanır
3
4
 N. glossopharyngeus

NUKLEUSLAR

Nuc. ambiguus
N. glossopharyngeus, n. vagus ve
n. accessorius’un cranial
bölümünün motor
çekirdekleri nuc. ambiguus’u
oluştururlar.

Nuc. solitarius
Üst bölümü n. facialis’e, orta
bölümü n.
glossopharyngeus’a, ve alt
bölümü ise n. vagus’a ait tat
duyu nukleusu
5
 N. glossopharyngeus

Sulcus retroolivaris seviyesinde beyin

sapını terk eder

6
 N. glossopharyngeus
N. vagus ve n. accessorius ile birlikte foramen jugulare’den geçerek
kafatasını terk eder.

7
 N. glossopharyngeus (CN-IX)

Foramen jugulare seviyesinde bu

sinire ait iki ganglion yer
almaktadır;
1)Ganglion superius;
Periferik uzantıları ile kulak
arkasındaki küçük bir bölgeden
Ganglion superius
aldıkları somatik duyuyu beyin
sapına taşıyan nöronlar bulunur
Ganglion inferius
2)Ganglion inferius;
Periferik uzantıları dilin 1/3 arka
kısmından tat ve genel duyuyu,
oropharynx, tonsilla
palatina’dan genel duyuyu
taşıyan nöronlar yer alır
8
N. glosopharyngeus
 N. glossopharyngeus (CN-IX)

DALLAR;
1) N. tympanicus (Jacobson siniri)
• Preganglioner parasempatik ve
somatik duyu lifleri içerir
• Ganglion inferius’dan ayrılır Plexus
• Orta kulak boşluğuna gelir ve tympanicus
burada ganglion cervicale
superius’dan gelen ve sempatik lifler
içeren nn. caroticotympanici ile
birlikte plexus tympanicus’u
oluşturur

10
 N. glossopharyngeus (CN-IX)

DALLAR;
1) N. tympanicus (Jacobson siniri)
Plexus tympanicus’dan ayrılan dallar; N. petrosus
1. R. tubarius: tuba auditiva’dan minor

(östaki borusu), kulak zarı, orta

kulak ve cellulae mastoidea’dan
duyu alır
2. N. petrosus minor adı verilen,
içerisinde preganglioner
parasempatik ve sempatik lifleri bir
arada içerir, gang oticum’a gidip
postsinaptik lifler n.
mandibularis’in dalı olan n.
auriculotemporalis’e katılıp gl.
parotidea’ya gider.
11
14
 N. glossopharyngeus (CN-IX)

N. petrosus minor N. petrosus

minor
ganglion oticum Ganglion
trigeminale

n. mandibularis N. mandibularis

Ganglion
n. auriculotemporalis oticum

N.
gl. parotidea tympanicus

N. auriculo-
temporalis

15
 N. glossopharyngeus

• R. musculi stylopharyngei
• Rr. tonsillares
• Rr. linguales
• Rr. pharyngei
• R. sinus carotici (Hering
siniri)

16
 N. glossopharyngeus

GANGLION OTICUM; N. petrosus

minor
• Foramen ovale’nin hemen Ganglion
trigeminale
altındadır,
N. mandibularis
• Komşuluk itibariyle n. Ganglion
mandibularis, fonksiyonel oticum

olarak n. glossopharyngeus ile N.

ilişkidedir. tympanicus

N. auriculo-
temporalis

17
N. glossopharyngeus

18
 N. glossopharyngeus

PLEXUS PHARYNGEUS
• N. glossopharyngeus’un rr. pharyngealis’i
• N. vagus’un rr. pharyngealis’i
• Sempatik sistemin r. laryngeopharyngealis’inin
• M. constrictor pharyngis medius’un yakınında birlikte
oluşturdukları sinir ağıdır.
Bu plexus’dan çıkan lifler; pharynx ve yumuşak damak
kasları/mukozasını innerve eder.

19
 N. glossopharyngeus
(KLİNİK BİLGİ)

ÖĞÜRME REFLEKSİ (GAG REFLEX); (IX-X)

* Pharynx’in yan ve arka duvarına dukunulması öğürmeye neden olur.

* Bu refleksin afferent kısmını n. glossopharyngeus oluşturur. Nuc. spinalis nervi

trigemini’de sonlanan uyarı buradan nuc. ambiguus’a gider.

* Refleks’in efferent kısmı yine nuc. ambiguus’dan (ancak bu kez bu çekirdeğin n.

vagus’a katılan lifleri oluşturan bölümünden) başlar ve refleksin efferent bacağını

oluşturan n. vagus’un branchial motor lifleri pharynx kaslarını uyararak öğürmeye

neden olur.

21
 N. glossopharyngeus (CN IX)
(KLİNİK BİLGİ)

* Bu sinirin izole lezyonları oldukça nadirdir, zedelenmesinde;

- Dilin 1/3 arka kısmının ipsilateral yarımında tat, temas, ağrı, ısı

duyuları kaybı

- İpsilateral gl. parotis’de sekresyonda azalma

- Öğürme refleksi kaybı

- R. sinus carotici’nin çalışmamasına bağlı hipertansiyon

görülür.

22