POWERPOINT 2000

Önsöz 3

Bölüm 1: Bir Sunu Hazırlayalım 5

Sihirbazın yardımıyla 6

Kim bu Carnegie? 7

PowerPoint’in Penceresi 9

Sunuyu Tamamlayalım 12

Yeni metin ekleme 12

İyi bir sunuda... 14

Yeni slayt ekleme 16

İyi bir sunuda... 17

Yeni resim ekleme 17

Galeriye resim yerleştirmek için 18

İndirgeme - Yükseltme 20

Özel animasyon ekleme 22

Slayt geçişlerine efekt ekleme 24

Sunuyu kaydedelim 25

Bölüm 2: PowerPoint’e Metin Girme 27

PowerPoint’in Metin Önerileri 27

Slayt Yoluyla Metin Girme 31

Anahat Yoluyla Metin Girme 33

Word Yardımıyla Anahat Girme 36

Tersten gidersek 37

Açıklama Metinleri 38

Slaytlara Simge Ekleme 39

WordArt 40

Metin Düzenleme ve Biçimlendirme 41

Mouse ve Klavye kısayolları 41

Metin Düzenleme 42

İyi bir sunuda... 45

Metin Biçimlendirme 46

Madde İşaretleri ve Numaralama 50

Arkaplan Rengi ve Dolgu 52

İyi bir sunuda... 52

Şablon Değiştirmek-Asıl Slaytı Düzenlemek53

Bölüm 3: Tablo, Grafik ve Çizim 57

Tablo 57

Grafik 59

POWERPOINT 2000 1
Küçük resim, film ve ses 61

Çizim 62

Bölüm 4: Özel Etkiler ve Animasyon 65

Slayta Animasyon Ekleme 65

Slaytlara Geçiş Animasyonu Ekleme 67

Internet Bağlantısı Ekleme 68

Bölüm 5: Slayt Gösterisi 69

Notlar 70

Siyah/Beyaz Denetimi 71

Slayt Ekleme/Silme, Çoğaltma ve Gizleme71

Show Zamanı 73

Yazdırma 75

Paketle ve Gönder 76

Web’de Slayt Gösterisi 77

Slayt Gösterisi 78

Klavye yoluyla 79

Gösteri sırasında yardım 80

POWERPOINT 2000 2
Önsöz

Peki arkadaşlar, kaç kişi hayatını “sunu” (Presentation, prezentasyon) hazırlayarak

kazanıyorsa elini kaldırsın! Hiç kimse! Peki kaç kişi hayatında en az bir kere sunu hazırladı
ve sundu? Bir, iki elin kalktığını görüyorum. Peki, Ofis 2000 paketinin içinde PowerPoint
diye bir programın olduğunu biiliyor? Ooo. Bütün eller havada. Peki son soru: Kaç kişi
PowerPoint ile ne yapıldığını biliyor? Hayaktında en az bir kere sunu hazırlamış olanlar ve
diğer bir kaç kişi elini kaldırıyor.

Anlaşıldı. Durum bütün dünyada aynı. İş veya eğitim dünyasında, gerektiği yeri
alamamış program varsa, sunu programlarıdır. Hayatınızı hiç tahmin etmediğiniz biçimde
kolaylaştıracak program varsa, o da sunu programıdır. PowerPoint’in de kaderi, diğer sunu
programlarından farklı değil: ya hiç kullanılmaz, ya da aramızda bazı kişiler hayatını sunu
programı ile çalışarak kazanır. İtiraf edelim ki, hayatını sunu programı hazırlayarak
kazanmak, dünyanın en cazip işi olmasa gerek. Sunu hazırlamanın kendisi cazip iş olmasa
gerek. Bir kere, sunu, yani bir grup dinleyicinin önüne çıkıp, arkada bir beyaz perdenin
üzerine görüntüler yansıtarak, bir fikri, bir projeyi savunmak çoğumuz için cazip olmasa
gerek. Ayrıca bilgisayarda bir sunu programıyla hazırladığınız görüntü unsurlarını
kullanabilmek için, bilgisayarı konuşmanın yapılacağı odaya götürmek ve bilgisayarın VGA
görüntüsünü (çoğu zaman bilgisayardan pahalı bir araçla) beyaz perdeye düşürmek,
yatırım ve ayrı bir uzmanlık ister.

Yakın zamana kadar bunlyar zor işlerdi. Bu kadar zahmete katlanmak yerine,
konuşmanızın notlarını ve diğer görsel unsurlarını kağıda basıp, konuşma sırasında
dağıtmak daha kolay olabilirdi. Fakat devir hızla değişti; bilgisayarlar avucumuzun içine
sığar hale gelirken, bilgisayarın ekranındaki görüntüyü duvara yansıtan araçlar inanılmaz
ölçüde ucuzladı. Yani şimdi görkemli bir sunu yaparak, fikrinizi, projesinizi veya öğretmek
istediğiniz konuyu, bir sunu programının olağanüstü etkileyici tekniğinden yararlanarak
sunmamak, bilgisayardan yararlanmamak olur. Bilgisayardan yararlanabilecek iken
yararlanmamak ise, bana sorarsanız, modern bir kişinin işleyebileceği en ağır suçlardan
biridir.

Diyelim ki hayatınızda bir fikri veya projeyi tanıtmak veya bir şeyi öğretmek
amacıyla bir topluluğun karşısına çıkmanız gerekmiyor ve gerekmeyecek. Peki, Internet’le
Web’le ilginiz var mı? Bir fikri, bir projeyi, bir konuyu Internet’te anlatmak, savunmak,

POWERPOINT 2000 3
öğretmek zorunda mısınız? Öyleyse neden PowerPoint kullanmıyorsunuz? En değme Web
tasarımcısının grafikleriyle, arkaplan renkleri ile, her türlü mültimedya unsuru ile
haftalarca süren bir çaba sonucu ortaya çıkartabileceği ve Java’dan Javascript’te, Flash’dan
anime GIF’e kadar başvurmadık teknoloji bırakmamacasına (ve tabii binlerce Dolar’ınızı
alarak hazırlayacağı bir siteyi, yarım saatte PowerPoint ile hazırlayabileceğinizi söylersem
ne yaparsınız? Üstelik ortaya çıkacak Web sayfaları, grafik dosyaları, HTML ve XML kodları,
ne tür Browser programları kullanırsa kullansın, bütün ziyaretçileriniz tarafından aynen
sizin arzu ettiğiniz görsel etkileri oluşturacak şekilde görülebilir.

Microsoft’un yeni Ofis 2000 paketi elinizin altında ise, büyük bir ihtimalle
bilgisayarınızda PowerPoint kurulu demektir. Ve siz, dünyanın en kolay sunu veya Web’de
eğitim ve öğretim aracına bir tıklama uzaktasınız.

Tıklayın, başlayalım.

POWERPOINT 2000 4
Bölüm 1: Bir Sunu Hazırlayalım

Öğretmenler, ders anlatırken veya sınıfta bir konuyu öğrencilerinin tartışmasını

sağlarken, neden kara tahta önünde dururlar ve ellerinde bir tebeşirle, tahtaya bir şeyler
yazarlar? Öğretmenler bilirler ki, kulaktan giren söz, aynı anda görsel mesajla bütünlendiği
zaman daha çok akılda kalıyor. Eğitimciler bu gerçeği herhalde yazının icadından önce
keşfetmiş olmalılar; hatta belki de yazı bu yüzden icad edilmiştir!

Öğretmenler ağızlarından bir yeri terim, tanımlama, isim çıktığı zaman dönüp bunu
tahtaya yazdıklarında hepimiz biraz daha dikkat kesiliriz; söylenenler daha bir anlamlı ve
kalıcı gelir. Bu gerçekten hareket eden konuşmacılar, ister bir bilimsel konferansta yeni bir
kalp ameliyatı tekniği anlatsınlar, ister bir ülkenin ekonomik geleceği ile ilgili tahminlerini
aktarsınlar, söyledikleri sözlerin hap haline getirilmiş mesajlarını, önemli kavramlarını, yazı
ile, grafikle, simgeyle arkalarındaki bir perde üzerinde görüntülerlerse, mesajlarının daha
iyi kavrandığını bilirler. Bugün, bir firmaya yeni reklam kampanyasının taslaklarını sunan
reklam şirketinin müşteri temsilcisinden, kendi müdürler kuruluna fabrikada yapılmasını
gerekli gördüğü üretim tekniği değişikliğini savunan genç mühendise; yeni yazılımın
müşterinin firmasında verimliliği nasıl arttıracağını anlatan bilişik teknolojisi şirketi
sahibinden, hissedarlara firmanın son bir yıllık gelişimiyle ilgili hesap veren yönetim kurulu
başkanına kadar, “konuşma yapma” durumunda bulunan herkesin, bir zamanlar basit
“tepegöz” projeksiyon makinalarıyla yapılan sunuşlardan çok daha etkilisini bilgisayarla ve
PowerPoint ile yapmaları mümkündür.

Günümüzde sunuş, sadece bir kürsüde, bir toplantı odasında ve konferans

salonunda yapılmıyor. Bugün, “konuşmalarımızı,” mesajlarımızı Internet yoluyla
milyonlarca kişiye yayıyoruz. Ne var ki Web sayfası tasarımı için halâ beyin cerrahı veya
roket mühendisi düzeyinde teknik bilgi gerektiği şeklinde korkular yaygın. Hele işi Web
tasarımı olmayanlar arasında.

Web tasarımında, bir Web sayfasını okuyan, izleyen ziyaretçinin bir sonraki sayfaya
geçmesini sağlayan teknikler vardır. Bu teknikleri anlatan metinlerde genellikle şöyle
övgüler görürsünüz: “Bu yöntemle Web sayfalarınız bir sunu programının slaytları gibi,
birbiri ardından görüntülenir ve sayfa aralarında ancak bir sunu programının masaüstünde
yapabildiği geçiş etkilerini sağlayabilirsiniz.” Şimdi, PowerPoint bize bu imkanı sunuyor: siz

POWERPOINT 2000 5
sunuyu hazırlayın; sunudan Web sitesi yapmak, PowerPoint’e ait, adeta beş saniyelik bir
iş!

Ama önce bir sunu hazırlayın!

Sihirbazın yardımıyla

PowerPoint 2000’i çalıştırmanın çeşitlı yolları vardır. En kolay ve kestirme yol,

masaüstünde bir PowerPoint kısayol simgesi varsa, onu tıklamaktır.

<pp2000001.tif>

PowerPoint’i başlatmak için Başlat menüsünden Programlar ve daha sonra Microsoft

PowerPoint maddesini seçebileceğiniz gibi, yine Başlat menüsünden Yeni Ofis Belgesi
maddesini ve açılacak Sihirbaz’da Sunular sekmesini ve arzu ettiğiniz bir şablonu da
seçebilirsiniz. Microsoft PowerPoint, Akıllı İçerik Sihirbazı, Tasarım Şablonu veya Boş Sunu
seçenekleri bulunan başlangıç diyalog kutusunu görüntüleyecektir.

<pp2000002.tif>

Burada mevcut üç seçenekten en kolayı, sunu şablonunu Sihirbaz’a hazırlatmaktır.

Daha sonra, PowerPoint’te ustalaştıkça, mevcut şablonlardan birinden veya boş bir
sayfadan hareket etmeyi tercih edeceğiz. Şimdi Akıllı İçerik Şablonu’nu seçerek, Tamam’ı
tıklayın.

Diyelim ki, siz bir reklam şirketinde, hatırı sayılır bir tele-iletişim firmasının müşteri
temsilcisi olarak çalışıyorsunuz ve firmanın Reklam ve Halkla İlişkiler Müdürü ile
yardımcılarına yeni bir reklam stratejisi sunmak istiyorsunuz. Yeni stratejiyi sözle ifade
etmeniz zor; ve mümkün olduğu ölçüde mültimedya imkanlarından yararlanmak,
grafiklerle ve mesajlarınızını akılda kalacak şekilde başlıklarla sunmak daha uygun. Ofiste
birisi PowerPoint ile bir sunu yapmanızı önerdi. Ne var ki siz hiç PowerPoint kullanmadınız;
bırakın PowerPoint’i, elektronik ortamda sunu hazırlamadınız. Güzel.. Akıllı İçerik Sihirbazı
tam size göre.

Açılış diyalog kutusunda PowerPoint’i başlattığınızda, muhtemelen Ofis Yardımcısı,

yardım isteyip istemediğinizi soracaktır. Ofis Yardımcısını daha sonra tanıyacağız; şimdi,
yardım istemediğinizi belirtin ve Akıllı İçerik Sihirbazı çalışmaya başlasın. Sihirbaz size
önce bir kaç soru soracak ve sonra buna uygun şablonlardan bir kaçını sunacaktır. Akıllı
Sihirbazın kendi reklamını yaptığı ilk kutuda İleri düğmesini tıklayın ve yapacağınız

POWERPOINT 2000 6
sununun türünü seçeceğiniz diyalog kutusuna geçin. Bu arada Akıllı Sihirbaz’ın soldaki
haritasında sunu oluşturmanın hangi aşamasında olduğunuzu görebilirsiniz.

Akıllı İçerik Sihirbazı size beş tür sunu imkanı sağlıyor: Genel, Şirket veya Proje
tanıtımı, Satış-Pazarlama sunusu ve eğitim. Bu türler arasındaki farkları ele alacağız; ama
ilk fırstta herbiri ile adım adım ilerleyerek ortaya ne tür sunu şablonları çıktığını
öğrenebilirsiniz. Şimdilik yapacağımız sununun türü bir fikrin tanıtımı olduğuna göre
Carnegie Eğitmeni düğmesini tıklayabilirsiniz; sağda görüntülenecek kategorilerden
birincisi “Fikir Satma” maddesini seçebilirsiniz. Tekrar İleri düğmesini tıklayın.

//////////////////KUTU//////////////////////////////

Kim bu Carnegie?
Dale Carnegie, 1888 -1955 yılları arasında yaşamış ve tüm dünyaya etkili
konuşma, etkili bir kişilik geliştirmeyi öğretmiş kişidir. Dale Carnegie, başkalarına nasıl
başarılı olabileceklerini öğreterek şöhrete ulaştı. 1936’da yazdığı Nasıl Dost Kazanılır ve
Başkalarını Nasıl Etkilersiniz başlıklı kitabını tam 10 milyon adet satılan ve dünyada hemen
hemen çevrilmediği dil kalmayan Dale Carnegie’nin sırrı, tavsiyelerini basit ve herkesin
anlayacağı dille yazması ve sürekili örnek vererek konuşmasıydı. İki kuralı,
“Başaracağınıza inanırsanız, başarırsınız,” ve “Başkalarını sevmeyi, saymayı ve onların
varlığından zevk almayı kendinize öğretin!” adeta Carnegie Sloganı haline geldi. 1948’de
yazdığı “Üzüntüyü Bırak, Yaşamaya Bak” daha çok satıldı ve Carnegie tüm dünyada
başarıyı öğreten kişi olarak tanındı. Bir öğretemen okulunun mezunu ve seyyar satıcı olan
Carnegie, daha sonra kendi adını taşıyan bir enstitü kurdu. Bu enstitüsünün geliştirdiği
eğitim seminerleri ve bu semirlerde kullanılan görsel unsurlar, Microsoft tarafından telif
hakları kiralanarak, PowerPoint’in eğitim amaçlı slaytlarında şablon olarak kullanılıyor.

///////////////////////////KUTU BİTTİ///////////////////////////

<pp2000003.tif>

Şimdi Sunu stilini belirleme aşamasındayız. Seçenekleriniz arasında bu sunuyu

bilgisayar ekranında (gerçekten ekranda, veya özel projeksiyon aracıyla perdeye
düşürerek) sunma; Web sitesi olarak hazırlama; yazıcıda renkli veya siyah/beyaz asetata
yazdırma (ki bunu daha sonra “tepegöz” denen özel projeksiyon makinasıyla beyaz
perdeye yansıtabilirsiniz) veya 35 milimetrelik pozitif renkli filme (slayt, dia, dia-pozitif gibi
adlarla da anılır) kaydetmek üzere özel fotoğraf makinasına gönderme vardır. Biz, ekranda
sunuş yapacağımızı varsayalım ve Ekran Sunusu maddesini işaretleyerek İleri’yi tıklayalım.

POWERPOINT 2000 7
 <pp2000004.tif>

Sunu Seçenekleri aşamasındayız; ve burada bütün slaytlarımızda ana ve alt başlık

olarak kullanılacak metnimizi yazacağız. Reklam şirketi olarak büyük tele-iletişim firmasına
yeni bir strateji sunduğumuza göre, Sunu Başlığı olarak “Reklamlarımızda Yeni Strateji,”
altbaşlık olarak da ana fikrimizi yazabiliriz.

<pp2000005.tif>

Bu noktada, sütün slaytlarımızda bu slaytın hazırlandığı tarihi ve slaytın sıra

numarasını da isteyip istemediğimizi belirtebiliriz. Tarih, sık sık tekrar edilen ve içeriği
güncelleştirillen sunularda önem taşıyabilir. Sıra numarası ise özellikle asetata veya filme
kaydedilecek slaytların sırasını karıştırmamakta veya ekran ve Web sunularında içerik
yazıcıda kağıda yazdırıldığında sayfa sıralarının karıştırılmaması açısından önem taşıyabilir.
İleri’yi tıkladığımızda Akıllı İçerik Sihirbazı bize şablonu hazırlamaya hazır olduğunu
bildirecektir; Son’ı taklayarak, PowerPoint’in sunuyu hazırlamasını izleyin.

<pp2000005.tif>

PowerPoint, Dale Carnegie Enstitüsü’nün “fikir satma” stratejisine dayanan, beş

bölümlük ve her bir bölümü çok sayıda sayfa içeren bir taslak hazırlayacaktır. Şimdi,
PowerPoint’in bölümlerini ve bize sağladığı araçları tanıyabiliriz.

PowerPoint’in Penceresi

<pp2000006.tif>

Ekranınızın büyük bölümünü Sunu’nun slaytı kaplıyor. Solda, baştan sona bütün
sununun anahattını görebilirsiniz. PowerPoint 2000, işlevinin gerektirdiği farklar dışında,
Ofis 2000 paketinin diğer üyeleri ile aynı araçlara ve çubuklara sahiptir. Sununun adını da
içeren Program başlığının yer aldığı üst çerçeve kenarınn altında, menü çubuğunu
görüyorsunuz. Diğer Ofis 2000 üyelerinden farklı olarak burada Slayt Gösterisi maddesi
dikkatinizi çekmiş olmalı. Bir slayttan diğerine geçişin biçiminden tutun, bir mikrofonla
slaytları sunacağınız konuşmayı sabit diske kaydetmeye kadar, sununun provasından
slaytların gösterilin gizlenmesine kadar, işin gösteri kısmını bu menüdeki maddelerle
ayarlayacağız. Bu arada, diğer Ofis 2000 üyeleri gibi, PowerPoint’in de menü maddelerinin
“akıllı” olduğuna işaret edelim. Herhangi bir menüyü tıkladığınızda açılacak liste en sık
kullanılan maddeleri içererektir; Mouse oynatmadan bir kaç saniye tutarsanız, menü
uzayacak ve listeye daha az kullanılan maddeler de girecektir. Az kullanılanlar arasındaki
bir maddeyi seçerseniz, PowerPoint bir dahaki sefere bu komutu da sık kullanılanlar

POWERPOINT 2000 8
listesine alarak, iç açılışta gösterir. Menülerin “eski usul” yani ilk tıkladığınızda bütün
maddeleri içermesini istiyorsanız, bunu Araçlar menüsünden Özelleştir maddesini ve
açılacak kutuda Seçenekler sekmesini seçerek yapabilirsiniz. Burada, “Menüler önce son
kullanılan komutları gösterir” satırının önündeki işareti kaldırın.

PowerPoint’in bu görünümüne Normal Görünüm denir. Pencerenin sol alt kenarında

diğer görünümleri seçebileceğiniz düğmeler vardır. Bu düğmelerden birincisi başka bir
görünümden hem slayt, hem sununun akış planı olan anahat listesi, hem de slaytlara
ekleyebileceğiniz notların yer aldığı Not Panosunun görüntülendiği Normal Görünüm’e
geçmenizi sağlar. İkinci düğme olan Anahat Görünümü ise Anahat bölümünü büyütecek,
buna karşılık slayt bölümünü küçültecektir. Bu görünümde Anahat üzerinde daha rahat
çalışabilirsiniz. Üçüncü düğme olan Slayt Görünümü ise, anahatta yer alan ana bölümleri
simge haline getirirken, slayt bölümünü neredeyse program penceresinin tümünü
kaplayacak şekilde genişletir. Dördüncü slayt sıralayıcısı düğmesi ise sunuda yer alan
bütün slaytları küçük simgeler haline getirir; Mouse işaretçisiyle bunları tek tek istediğiniz
sıraya sürükleyebilirsiniz. Sonuncu düğme ise slayt gösterisi yapmanızı sağlar. Bu
düğmeyi, işimiz ilerledikçe sık sık kullanacağız ve sununun, nasıl görüntüğüne bakacağız.
Bu görünümde iken bir slayttan sonrakine geçmek için Mouse’un sol düğmesini tıklatın
veya klavyede aralık çubuğuna basın. Klavyede Page Up/Page Down veya aşağı ok/yukarı
ok tuşlarına basarak, bir sonraki veya bir önceki slayta gidebilirsiniz. Slayt gösterisi
sırasında Mouse’un sağ düğmesini tıklarsanız, diğer bazı işlevlerin arasında ileri veya geri
gitmenizi sağlayacak maddelerin de bulunduğu menü açılacaktır. Klavyede Esc tuşuna
basarak, slayt gösterisini istediğiniz anda durdurabilirsiniz.

Seçtiğiniz görünüme bağlı olarak menü ve araç çubuklarında içerik değişimi

olacaktır; çünkü her görünümde yapabileceğiniz işler farklı olacaktır.

Ve son olarak pencerenin alt kenarına yakın çizim araçları çubuğuna dikkat edin.
Burada, herhangi bir grafik programında veya söz gelimi Ofis 2000 üyelerinden Word’de
aşina olduğunuz şekil ve metin oluşturmak ve biçimlemekte kullanabileceğiniz bir dizi araç
yer alıyor. Şu anda slayt penceresinde gördüğünüz herşey ve daha çoğu buradaki araçlar
yardımıyla oluşturulabilir, biçimlendirilebilir.

PowerPoint’in bu çehresi, mermere kazınmış değildir; istediğiniz gibi

değiştirebilirsiniz. Söz gelimi grafik programlarınızdan alışkınlık sonucu, Çizim Araçlarını,
program penceresinin sol kenarında görmek istiyorsanız, bütün yapacağınız Mouse
işaretçisini bu çubuğun sol kenarındaki iki çizginin üzerine getirmek, ilmeç dörtlü ok
görünümünü aldığında Mouse’un sağ düğmesini tutarak araç çubuğunu istediğiniz yere

POWERPOINT 2000 9
bırakmaktan ibarettir. İsterseniz, bütün araç çubuklarını ve menü çubuğunu ekranda yüzer
hale de getirebilirsiniz.

PowerPoint, görüntülenen menü, araç ve çizim çubukları dışında 10 çubuğa daha

sahiptir; herhangi bir çubuğun boş bir yerini sağ tıklayarak, bu çubukların adlarını
gösteren listeyi açabilir ve istediğiniz çubuğu görünür (veya görünmez) hale
getirebilirsiniz.

Kimi zaman bir araç çubuğunun bütün komut düğmeleri çubuğun bulunduğu alana
sığmayabilir. Bu durumda, çubuğun sağ kenarında küçük bir aşağı ok simgesi belirir. Bu
oku tıkladığınızda eksik düğmeleri ve hemen altında o çubukta yer alabilecek tüm
düğmeleri listeyecek Tüm Düğmeler komutunu göreceksiniz. Bu yolla, çubukları
özelleştirebilir, kullanmadığınız komut simgelerini kaldırabilir; yenilerini ekleyebilirsiniz.

Bir düğmenin işlevini bilmiyorsanız, Mouse işaretçisini düğmenin üzerinde bir kaç
saniye tutun; PowerPoint, küçük sarı ipucu kutusunu açacak ve düğmenin ne işe yaradığını
bildirecektir.

Sunuyu Tamamlayalım

Yukarıdaki örnek sunuyu birlikte yaptıysak, PowerPoint penceresinde Anahat

bölümüne bakın: baş tarafında 1’den 5’e kadar numaralanmış bölümler göreceksiniz.
Bunlar, bu sunuşu yaparken yapacağınız konuşmanın beş ana bölümüdür. Elbette bu
listeye uymak zorunda değilsiniz (ama Dale Carnegie Enstitüsü, bir fikri satmak için bu
sırayı izlemenizde israr edecektir!); bölümleri, atabilir, yeni bölüm ekleyebilirsiniz.

Bir sunu, hem anahat bölümünden, hem slayt bölümünden oluşturulabilir, veya
değiştirilebilir. Zamanla, sunu hazırlamada ustalık kazandıkça, sunu hazırlamaya veya
Akıllı İçerik Sihirbazına hazırlatarak temel unsurlarını çıkarttığınız sunuları kendi
ihtiyacınıza uygun hale getirmeye anahat bölümünde çalışarak başlamak daha çok
kolayınıza gelebilir. Anahat, slaytlardan farklı olarak, yapacağımız sununun akışını,
dinleyenlere (veya hazırlayacağımız sunuyu Web sayfaları olarak Internet’te izleyecek
olanlara) sunacağımız mesajları bir akış planı halinde gösterir. Böylece söyleyeceğimiz
sözlerle, görsel olarak sunacağımız mesajların uyumunu sağlamış oluruz. Sunu
hazırlamanın yordamıyla ilgili ayrıntıları sonra ele alacağız. Burada sadece elimizi
PowerPoint’e alıştırdığımıza göre, şimdi her iki bölümü de kullanarak, yeni slaytlar
ekleyelim, olanlarda değişiklik yapalım.

POWERPOINT 2000 10
Yeni metin ekleme

Akıllı İçerik Sihirbazı yoluyla, PowerPoint’in hazır şablonlarından birini kullanarak

hazırladığınız sunularda ortaya çıkacak anahatta bir bölümün başlığını seçererek (Mouse ile
üzerine tıklayarak) klavyede Delete (Sil) tuşuna basarsanız, o bölüm, alt bölümleri ve tabiî
slaytları ve slaytlara iliştirilmiş notları ile silinir. Ofis Yardımcısı bu gibi silme işlemlerinde
komutu icra etmeden önce sizden onay ister.

İmleci bölüm başlıklarından birinin önüne getirir ve klavyede Enter tuşuna

basarsanız, bu kez mevcut başlığın bir üst sıra numarasına geçtiğini ve size yeni bir bölüm
açıldığını görürsünüz. Buraya istediğiniz başlığı yazarak, yeni bir bölüm başlatabilirsiniz. Bu
anda sağdaki slayt bölümünde boş bir slayt açılacaktır.

PowerPoint’in Akıllı İçerik Sihirbazı yoluyla hazırlayacağı sunular, genel konuşma-

konferans kurallarına uygun, yani bir giriş-açış bölümü, bir geliştirme ve ayrıntı bölümü ve
bir sonuç bölümü olan plana göre hazırlanır. Ne var ki ne kadar bilimsel kurallara
dayanırsa dayansın bu sunular, başlıkları, alt başlıkları ve ögeleri bakımından içi
doldurulması gereken boş kalıplardır. Örneğin yukarıdaki örnekte “Açış Konuşması: Somut
Örnekler Verin” yazılı yere, bizim kendi sunuşumda uygun olan başalığı yazmamız gerekir.
Örneğin, buraya “Neden Yeni Stratejiye İhtiyacımız var?” yazabiliriz.

Bunu yapmak için mevcut örnek başlığı, Mouse işaretçisini üzerinde sürükleyerek
tarayın ve asıl başlığı yazmaya başlayın. (Mouse işaretçisinin bir metnin üzerine geldiği
zaman büyük ve ince bir I harfine döndüğünü görüyorsunuz.)

<pp2000007.tif>

Burada, yazdığımız yeni başlığın aynı anda sağda slayt üzerinde görüntülendiğine
dikkat edin. Anahat bölümünde yazdığımız her harf, slayt üzerine o metin unsuruna
verilmiş biçimi alarak, belirecektir.

Bu kez, anahat üzerinde değil de, slayt üzerinde değişiklik yapalım. Örnek
altbaşlıklardan birini tıklayın ve başlayın yeni asıl alt başlığı yazmaya.

<pp2000008.tif>

Burada slayt üzerinde yazdığımız metnin solda, anahat bölümünde ait olduğu yerde
de aynı anda belirdiğine dikkat edin. Bu bize şunu gösteriyor: Anahat bölümündeki
metinler, sağda slaytların üzerinde görüntülenen metinlerdir. İkisinden birinde yaptığımız
değişiklik, diğerine de yansır. Bu arada, başlığı veya alt başlıklardan birini tıkladığınız
anda, bütün metnin çevresimde bir çerçeve oluştuğunu görüyorsunuz. Bu metin kutusu

POWERPOINT 2000 11
denen bir ögedir; ve yazacağımız metinler için yer tutmaktadır. Slaytlarımıza,
başlık,metin, grafik, kuruluş şeması ve küçük resimler gibi ne gibi çizim ve içerik ögeleri
koyabiliriz. Bunların içinde yer aldığı kutuya Yer Tutucu denir.

Yeni metinleri yazarken, bazı kelimelerin altında kırmızı dalgalı bir çizginin belirdiği
oluyor mu? Bu, o kelimenin Ofis 2000 paketiyle birlikte bilgisayarınıza kurulmuş olan
Türkçe sözlükte ve yazım klavuzunda bulunmadığını gösterir: ya kelime gerçekten
sözlükte yoktur (özel isimler gibi) ya da siz kelimeyi yanlış yazmışsınız demektir.

//////////////////////KUTU//////////////////////////

İyi bir sunuda...

Her slayt kendi içinde bir bütün olmalıdır. Bununla birlikte her slayt, sununun
tümüne katkıda bulunmalı, yani zincirin bir halkası olmalıdır. Slayt, ekranda olduğu veya
perdeye düşürüldüğü sırada söyleyeceğiniz sözlerin akılda kalmasını sağlamak içindir.
Slaytta geçen fakat konuşmada geçmeyen fikir olmamalıdır.

/////////////////////////KUTU BİTTİ///////////////////////

Slaytlarınızda bir değişiklik yaptığınız, yeni metin yazdığınız veya mevcut bir yazıyı
kaldırdığınız (ya da daha sonra göreceğimiz gibi, biçimlendirmeye ilişkin işlerde) fikir
değiştirecek olursanız, Düzen menüsünden Geri al maddesini seçebilirsiniz. Geri alma
işlemi, klavyede Ctrl+Z tuşlarıyla da yapılabilir. Geri aldığınız bir işlemi geri almaktan da
vaz geçebilirsiniz. Bu durumda, Düzen menüsünden Yinele maddesini seçebilirsiniz; veya
klavyede Ctrl+Y tuşlarına basabilirsiniz. PowerPoint’in geri almada kaç adım geriye
gidebileceğini tayin etmek sizin elinizdedir. Bunu, Araçlar menüsünden Seçenekler
maddesini ve açılacak kutuda Düzen sekmesini seçerek, ve açılacak kutuda “En fazla geri
alma sayısı” bölümüne istediğiniz bir sayıyı yazarak yapabilirsiniz.

Biraz önce seçtiğimiz ikinci altbaşlığı değiştirerek, amacımıza uygun hale

getirdiğimizi düşünelim; ve buraya aynı biçimde, yani baştarafında madde işareti (nokta)
bulunan, yeni bir cümle ekleyelim. İkinci satırın sonunu tıklar ve klavyede Enter’a
basarsanız, PowerPoint yeni bir madde işaretli satır başlatacaktır. Fakat alt başlıkları
tıkladığınız zaman, madde işaretli iki unsuru çevreleyen kutuda yeni bir başlığın
sığabileceği kadar yer kalmadığını görüyorsunuz. Yine de yazmaya devam edelim. İki satırı
aşan bir metin yazdığımızda. iki şey görüyoruz:

POWERPOINT 2000 12
 1. Henüz mevcut alanı taşmamış olduğu sırada PowerPoint önce bu çerçevenin
içindeki bütün metinlerin yazı boyutunu küçültmeye başlayacak ve yazı boyutunu 26
punto’ya kadar düşürecektir.

2. PowerPoint sizin metin girmeye devam ettiğini görünce yazı boyutunun 26

puntonun altına düşmesi gerektiğini anlayacak; fakat kendiliğinden bunu yapmayacak
(çünkü 26 puntodan düşük boyutta bir başlığın ekranda veya perdede dikkat çekici şekilde
okunması hemen hemen imkansız olacaktır) ve Ofis yardımcısı aracılığıyla bizi uyaracaktır.

<pp2000009.tif>

Bu noktada PowerPoint, slaytı ikiye bölmeyi veya her bir madde işaretli başlık için
aynı bir slayt yapması teklif edecektir. Bu yola gitmeden önce atabileceğiniz iki adım var:
yer tutucu kutunun içindeki metni azaltabilirsiniz; veya yer tutucu kutuyu
genişletebilirsiniz,

Bir metin seçili iken, onu tutan kutunun köşelerinde ve kenarlarının ortalarında
tutamakların belirdiğini, mouse işaretçisini bu tutamakların üzerine götürürseniz, ilmecin
dikey, yatay veya çapraz ok haline geldiğini göreceksiniz. İmleci metin kutusunun alt
kenarın ortasındaki tutamağın üzerine getirin; Mouse’un sol düğmesini tutarak, çerçeveyi
aşağı doğru sürükleyin. Şimdi PowerPoint’in itirazıyla karşılaşmadan daha çok metin
yazabilirsiniz. Metin yer tutucusunu genişletmeden ve PowerPoint’in önerilerine aldırmadan
metni uzatmaya devam ederseniz, PowerPoint itiraz etmeden yeni metni kabul eder, ama
metin slayttan dışıarı taşar; varsa slaytın alt kenarındaki unsurların üzerinden geçer ve bir
süre sonra da slaytın alanınından dışarı taşar. Slaytın alanından taşan metinler, ekranda
veya perdede slayt gösterisi sırasında görünmez; Web sayfası olarak kaydedildiği zaman
da sayfanın dışında kalır.

<pp2000010.tif>

Yeni slayt ekleme

Ne kadar bilimsel temellere dayanırsa dayansın, PowerPoint’in hazırladığı sunu,

sadece beş slayt içeriyor. Oysa bir konferansta, konuşmada, toplantıda fikrinizi açıklamak
için muhtemelen daha fazla slayta ihtiyacınız olacaktır. Özetle sunuya yeni slaytlar girmek
zorundasınız. Klavye’de Ctrl+M tuşlarına basarak, veya Ekle menüsünden Yeni Slayt
maddesini seçerek, ya da Anahat penceresinde mevcut slayt simgelerinden önce veya
sonra klavyede Enter tuşuna basarak, boş bir slayt açabilirsiniz. Yeni slayt, onu nasıl
oluşturduğuna bağlı olarak biçimlendirilir. İmleç, anahat penceresinde mevcut bir slayt
satırı önünde iken klavyede Enter tuşuna basarsanız, PowerPoint yeni slayta mevcut

POWERPOINT 2000 13
slaytların biçimini verir. Klavyede Ctrl+M tuşlarına basar veya Ekle menüsünden Yeni Slayt
maddesini seçerseniz, PowerPoint yeni slayt biçimini seçmeniz 24 model önerecektir. Bu
modellerden hangisini seçerseniz seçin; slaytın renk ve biçim olarak ana teması, mevcut
sunuda uygulanmış temaya uygun olacaktır. Buradaki örnekte tema seçimini bizim için
PowerPoint yaptı; fakat biz birazdan bu seçimi kendimiz yapacağız ve ne gibi
seçeneklerimiz olduğunu göreceğiz. Yeni slayt oluşturmaya çalıştığınız anda imlecin nerede
bulunduğu veya başka bir deyişle o anda hangi slaytın göründüğü yeni slaytın yeni için
önem taşır. İmleç, bir slaytın adının tam önünde ise yeni slayt görüntüde olan slaytın
önüne, imleç slaytın metninin içinde herhangi bir yerde ise, yeni slayt mevcut slaytın
arkasına gelir.

Kimi zaman böyle neredeyse sıfırdan slayt oluşturmak işimize gelmez; biraz önce
oluşturduğumuz başlıktan, hatta alt başlıklardan yararlanmak isteyebiliriz. Bu durumda,
mevcut slaytı çoğaltmak, ve yeni slayttan bazı şeyleri atarak yerine yerilerini koymak daha
kolay ve çabuk olabilir. Bu durumda ekle menüsünden Slayt çoğalt maddesini seçeriz.
İmleç hangi slaytın içinde ise, o slaytin bir kopyası, slaytın önüne veya arkasına
kopyalanır.

//////////////////////KUTU//////////////////////////

İyi bir sunuda...

Slaytlarınızda mümkün olduğunca az metin olmasına özen gösterin. Araştırmalar,
bir slaytta üçten fazla noktalı madde bulunduğu taktirde bunlardan hiç birinin akılda
kalmadığını, buna karşılık üç veya daha az madde olduğu zaman ortalama ikisinin akılda
kaldığını gösteriyor.

/////////////////////////KUTU BİTTİ///////////////////////

Şimdi yeni bir slayt oluşturalım ve içine sınama amacıyla bir şeyler yazalım ve bir
de resim koyalım. Bunun için klavyede Ctrl+M’e basın; ve açılacak modellerden “Metin ve
küçük resim” adlı olanını seçin, Tamam’ı tıklayın. Anahat penceresinde boş slayt için bir
simge oluşturulurken, slayt penceresinde boş slaytınız görüntülenecektir.

<pp2000011.tif>

Yeni resim ekleme

PowerPoint, yeni slaytta olması gereken ve bizim istediğimiz ögeleri, kendilerine

özgü yer tutucuların içinde, gösteriyor; bütün yapacağımız, boş slaytta yer tutucuların
içindeki geçici metinlerde belirtildiği gibi, yazmak istediğimiz metnin gireceği yerdeki geçici

POWERPOINT 2000 14
metni tıklamaktan ibaret. “Başlık eklemek için tıklatın” yazısını tıklayın ve istediğiniz bir
başlığı yazın. Aynı işlemi noktalı madde başlıkların olduğu yerde de yapın. Ve sıra resim
eklemeye gelsin. Mouse işaretçisini slaytta resim yerleştireceğiniz yerdeki yer tutucunun
üzerine getirdiğiniz zaman, okun uçunda dört tarafı ok işaretli simgenin belirdiğini
göreceksiniz; buradaki örnek resmi iki kere tıklayın.

PowerPoint’i kurarken, resim kataloglarının sabit diskinize yüklenmesi seçeneğini

seçtiyseniz, şimdi karşınıza gelecek kutuda, PowerPoint’in 40’dan fazla kategoride 300’e
yakın kullanılmaya hazır, renkli, Windows Media File (WFM) biçiminde imajı hizmetinize
sunduğunu göreceksiniz. Bu kategorilerden İletişimi’i tıklayın.

<pp2000012.tif>

Mouse işaretçisini telefon resminin üstüne getirdiğiniz dosyanın adı ve büyüklüğü,

tıkladığınızda ise bu resimle yapabileceğiniz dört işi içeren komut menüsü açılıcaktır. Bu
noktada küçük resmi slayta ekleyebilirsiniz; önizleme yoluyma ayrıntılarını görebilirsiniz;
sık kullanılanlara ekleyebilirsiniz; veya benzeri resimleri arayabilirsiniz. PowerPoint’in
küçük resim ekleme kutusunda da benzeri bir arama imkanı vardır. Aranacak resimler
kutusuna resim aradığınız konuları belirten bir kaç kelime yazar (örneğin
“telekomünikasyon”) ve klavyede Enter tuşuna basarsanız, PowerPoint bütün resim
kategorilerinde bu kelimeye uygun anahtar kelimeye sahip resimleri bulacaktır.
PowerPoint’in kendi resimleri küçük resim seçme aracına (Küçük Resim Galerisi)
yerleştirilir ve kategorilere bölünürken anahtar kelimelerle belirlenmiştir. PowerPoint’i
sürekli kullanacak ve kendi resimlerinizden yararlanacaksanız, resimlerini Galeri’ye
yerleştirebilirsiniz.

/////////////////////KUTU/////////////////////////////

Galeriye resim yerleştirmek için

PowerPoint Küçük Resim Galerisi (Clip Gallery, program adı cga.exe), kendi başına
edinmek isteyeceğiniz güçlü bir programdır. Sadece resim dosyalarını değil, fakat aynı
zamanda ses ve video dosyalarını da albümler haline getirebilecek olan Clip Gallery,
PowerPoint veya diğer Ofis 2000 ailesi üyelerinden bağımsız olarak tek başına da
kullanılabilir. Elinizdeki bütün resimleri bu araç yardımıyla sınıflayabilir, anahtar kelimeler
verebilir (keywording), ve herhangi bir program ile bilgisayarınızda (veya Internet’te)
bulunan resimleri hazırlamakta olduğunuz belgeye, örneğin Web sayfasına, Word
belgesine, veya sürükle-bırak yöntemi ile uyumlu herhangi bir programın çalışma alanına
resim ithal etmekte kullanabilirsiniz.

POWERPOINT 2000 15
 Microsoft Küçük Resim Galerisi’ni müstakil program olarak kullanmak için, Başlat
menüsünde Programlar’dan Microsoft Küçük Resim Galerisi maddesini seçin. Eğer bu
madde yoksa, Başlat menüsünde Ayarlar’ı ve açılacak alt-menüde Görev Çubuğu ve Başlat
Menüsü maddesini seçin; ikinci seçme olan Başlat Menüsü Programları’nı ve açılacak
kutuda Ekle düğmesini tıklayın; Gözat düğmesini tıklayarak cag.exe programını bulun. Bu
program genellikle C:\Program Files\Common Filies\Microsoft Shared\Artgalry dizinindedir.

Microsoft Küçük Resim Galerisi’ni ister müstakil program olarak başlattığınızda,

ister PowerPoint içinden açtığınızda bütün kategorileri gösteren kutuda, birinci öge, “Yeni
Kategori” adını taşır. Bu ögeyi tıklarsanız, yeni kategorinin adını yazacağınız bir kutu açılır.
oluşturmak istediğiniz kategorinin adını buraya yazın; ve bu adla oluturulacak kategoriyi
tıklayın. İçinde henüz hiç resim bulunmayan yeni kategori açıldığında, sabit diskinizde
bulunan ve bu kategoride yer almasını istediğiniz, biçimi ne olursa olsun, bir grafik
dosyasını sürükleyerek yeni kategorinin boş kutusuna bırakın. Galeri programı Resim
Özellikleri penceresini açarak, sizden bu resmi tanımlamakta kullanacağınız bir kaç kelime
ve aramakta kullanabileceğiniz anahtar kelimeleri vermenizi isteyecektir. Bir resme
istediğiniz kadan anahtar sözcük ekleyebilir ve kaldırabilirsiniz. Bu kutuda Tamam’ı
tıkladığınızda resim Galeri’ye eklenmiş olacaktır.

////////////////////////////KUTU BİTTİ/////////////////////////

İletişim galerisindeki telefon resmini seçtiyseniz, ya resmi bir kere tıkladığınızda

açılan küçük resimli menüden birinci komut olan Resim Ekleyi seçerek, ya da Galeri’nin
araç çubuğundaki Resim ekle simgesini tıklayarak, resmi slaytımıza alabiliriz. Bunu
yaptığınızda PowerPoint resmi düzenlemekte (edit etmekte) kullanabileceğiniz araç
çubuğunu da açacaktır. Bu çubuktaki komutlarla resmin görünümü, renklerini boyutunu
değiştirebilir, resmin istediğiniz bölümünü silebilir, hatta bu resmin yerine başka resim bile
koyabilirsiniz. Ama bu alıştırma kapsamında yeni slayt oluşturma işlemini tamamlamış
olduk.

İndirgeme - Yükseltme

Slaytlarımızda yapabileceğimiz bir diğer düzenleme işlemi, bir metnin görsel

değerini yükseltme veya indirme olabilir. PowerPoint, bize örneğin Office 2000’in diğer
üyelerinden Word gibi sınırsız metin biçimleme ve stil oluşturma imkanı vermez. Bunun
sebebi, sunularda kullanılan görsel malzemenin ancak belirli büyüklükte ve konumda
olması halinde etkili olduğuna ilişkin bulgulardır. Bu teknikler, sunuların bilgisayarla

POWERPOINT 2000 16
hazırlanabilir olmasından çok önce geliştirilmiştir. PowerPoint, sunularınızın gereken görsel
etkiye sahip olabilmesi için size ancak bu sınırlar içinde metin biçimlendirme imkanı tanır.

PowerPoint, sunu teknikleri çerçevesinde bize beş ayrı önem düzeyinde metin
biçimlendirme olanağı tanır. Bu düzeyleri Asıl Slayt’ı görüntüleyerek inceleyelim.

<pp2000013.tif>

Asıl Slayt’ı (Slide Master) Görünüm menüsünden Asıl, açılacak alt menüden de Asıl
Slayt maddesini seçerek görüntüleyebilirsiniz. Asıl slayt, adının da belirttiği gibi,
PowerPoint sunularındaki bütün slaytların üzerine bina edildiği slayt demektir.
PowerPoint’in slaytlarında bir arkaplan resmi ile başlık, metin ve altbilgi alanları için
biçimlendirme imkanları vardır. Buna göre metinlerimiz (ana başlığın dışında) beş
düzeyden birinde olabilir. Asıl slaytı görüntülediğiniz anda sanki herhangi bir slaytı
biçimlendiriyormuş gibi, asıl slaytın biçimlendirme kurallarını değiştirebilirsiniz. Ancak bu,
daha sonra oluşturacağınız bütün sunuların bütün slayt biçimlerini etkileyeceği için, dikkatli
uygulanması gereken bir işlemdir.

PowerPoint’in önem düzeylerine göre başlık ve metinlerine (alt başlık ve altbilgi

ögelerine) verdiği biçim özellikleri şöyle sıralanır:

Unsur Font Tipi Boyutu Özel etki

Başlık Arial Normal 42 punto Özel etki yok

Birinci Düzey Metin Arial Koyu 30 pt Başında nokta şeklinde madde imi var

İkinci Düzey Metin Arial Normal 26 pt Başında uzun tire işareti var

Üçüncü Düzey Metin Arial Normal 24 pt Başında nokta şeklinde madde imi var

Dördüncü Düzey Metin Arial Normal 20 pt Başında kısa tire işareti var

Beşinci Düzey Metin Arial Normal 18 pt Başında kısa “»” işareti var

Altbilgi alanı unsurları Arial Normal 14 pt Özel etki yok

PowerPoint’te şablon seçerek veya Akıllı İçerik Sihirbazı’ndan yararlanarak

oluşturduğunuz ve mevcut örneklerin yerine kendi metinlerinizi ve resimlerinizi
koyacağınız ve yeni slaytlar ekleyerek tamamlayacağınız sunularda, genellikle bu
biçimlendirme kuralları uygulanır. Bu yöntemle hazırlamaya başladığınız bir sunuda metin
unsurlarınızı bir önem derecesinden diğerine indirebilir veya çıkartabilirsiniz. Bir slaytta
herhangi bir metin unsurunu seçtiğinizde, araç çubuğunda “Yükselt” (Sola bakan kalın ok
simgesi) ve “İndirge” (sağa bakan kalın ok simgesi) düğmeleri, seçtiğiniz ögeye göre etkin

POWERPOINT 2000 17
hale gelirler. Bu düğmeleri tıklayarak, seçili metni (varsa) bir üst ögeye yükseltebilir veya
(varsa) bir alt ögeye indirebilirsiniz.

Metin ögelerinizin biçimi kolayca değiştirmenizi sağlayan bu imkanın şimdi örnek

slaytlarımızdan herhangi biri üzerinde uygulayalım. Biraz önce içine resim eklediğimiz
slaytı açın ve girdiğiniz birinci düzey metinlerden ikincisini tıklayın. İlmeç bu metinde iken,
Mouse işaretçisi ile Araç çubuğunda İndirge düğmesini bir kere tıklayın. Sonra üçüncü
sıradaki fakat önemi birinci düzeyde olan metni seçin ve İndirge düğmesini iki kere
tıklayın. Üç ayrı birinci derecede metin bulunan slaytınızda şimdi bir birinci derecede, bir
ikinci derecede ve bir de üçüncü derecede metniniz oldu.

<pp2000014.tif>

PowerPoint’in önem düzeyine göre biçimlendirilmiş ve kullanılmaya hazır stilleri

dışında yeni metin türleri oluşturabilir ve bunları kendi arzusuna göre biçimlendirebilirsiniz.
Bunu yaparken. PowerPoint ile oluşturacağınız sununun, genel sunu kurullarına aykırı
düşmemesine özen göstermelisiniz.

Özel animasyon ekleme

Bu noktada görünüm seçeneklerinden Slayt Gösterisi’ni seçerseniz, slaytlarınızın

Mouse düğmesini tıkladığınızda veya klavyede aralık çubuğuna, ok tuşlarına veya Page
Down ve Page Up tuşlarına bastığınızda birbiri ardına görüntülendiğini, ve her slaytın bir
anda tümüyle göründüğünü izleyeceksiniz. Bu düzende, konuşmanıza slaytla kazandırmak
istediğiniz görsel etkiyi sağlasa da slaytların kendi içinde fazla ilgili çekici olmadığını
söyleyebiliriz. İzleyiciler bir süre sonra ekrana veya perdeye (veya Web sayfasına) yeni ve
duragan bir slayt gelmesini beklemeye şartlanabilirler. Uzmanlara göre bu slaytlardan
beklediğiniz etkiyi azaltabilir.

Oysa PowerPoint slaytlara, kendi içinde hareketlilik (animasyon) kazandırarak,

izleyici üzerindeki etkiyi arttırmanızı sağlayabilir. Bunu, Özel animasyon ekleme yoluyla
yaparız. Şimdi biraz önce oluşturduğumuz slaytlardan herhangi birini seçin ve slaytın ana
başlığını sağ-tıklayın. Açılan menüden, Özel Animasyon maddesini seçin. PowerPoint, sağ-
tıklanan ögenin türünü bilir ve özel animasyon denetim kutusunun ilgili sekmesini önplana
getirir.

<pp2000015.tif>

Bu kutunun Efektler sekmesinde, slaytta ne kadar unsur varsa o kadar nesne

bulunduğunu göreceksiniz. Şimdi biz 1’nci başlığa animasyon özelliği kazandırmak

POWERPOINT 2000 18
istediğimize göre, Başlık 1 kutusuna işaret koyabiliriz. PowerPoint, seçtiğimiz nesnenin
alabileceği ses ve canlandırma özelliklerine uygun seçenekleri sunacaktır. Bir sunuda
slayta kazandırabileceğimiz efektlerin (etkilerin) başında, sayıların görüntüye kayarak
girmesi gelir. PowerPoint metinlerimize 18 ayrı animasyon özelliği kazandırabilir. Sınama
amacıyla yaptığımız bu sunuda çeşitli metinlere bu animasyon özelliklerini vererek,
oluşturdukları etkiyi inceleyebilirsiniz. Şimdi kayarak gelme özelliğini ve kayma yönü
olarak “Sağ üstten” maddesini seçelim. Seçtiğiniz animasyon türüne uygun olarak
animasyonun oluşturulma yönü, hızı, ve benzeri özellikleri farklı olacaktır. Ayrıca seçtiğiniz
animasayon etkisinin metinlere, metnin tümüne, sırayla kelimelere veya sırayla harflere
uygulanması seçenekleriniz de vardır. Seçimlerinizi tamamladıktan sonra, Sıra ve
Zamanlama semmesini tıklayın.

<pp2000016.tif>

Oluşturduğunuz efektlerin sırası ve hangi yöntemle ve zamanlamayla harekete

geçeceğini bu sekmedeki kontrollerle belirlersiniz. Bir konuşmada ileri süreceğiniz fikirleri
yansıtan noktalı başlıkların, siz o konuya geldiğinizde ve sizin Mouse düğmesini
tıkladığınızda veya klavyede aralık çubuğuna, aşağı yukarı ok tuşlarına veya Page Down ve
Page Up tuşlarına bastığınızda görüntülenmesi daha uygun olabilir. Kimi zaman bir slayt
görüntülenmeye başladığında vermek istediğiniz animasyon etkisinin başlayıp bitmesi
daha uygun olabilir. Burada kayma etkisi verdiğimiz başlığın bizden (Mouse düğmesini
tıklatmak gibi ) bir hareket beklemeden, başlayıp bitmesini animasyonu başlat bölümünde
“Otomatik olarak” seçeceğini işaretleyerek sağlayabiliriz. Birden fazla unsura animasayon
efekti veriyorsak, bunları bir önceki bitişinden belirli bir saniye sonra başlatmamız da
mümkündür. Bunun için, Otomatik olarak seçeneğinin altındaki “Saniye sonra” kutusuna
arzu ettiğimiz saniye miktarını girmemiz gerekir. Animasyonların aralıksız harekete
geçmesi için süreyi 0 olarak bırakın.

oluşturmakta olduğunuz animasyon etkisinin nasıl görüneceğini Önizleme

düğmesini tıklayarak, küçük penceredeki slaytın üzerinde izlemeniz mümkündür.

Slayt geçişlerine efekt ekleme

PowerPoint sunularında slaytların birbirini ardına görüntülenmesinde varsayılan

yöntem, sunuşu yapanın Mouse düğmesini tıklaması veya klavyede aralık çubuğuna, aşağı
yukarı ok tuşlarına veya Page Down ve Page Up tuşlarına basmasıdır. Slayttan slayta
geçişte varsayılan geçiş biçimi ise bir slaytın tümüyle aynı anda silinmesi yerine ardından
gelen slaytın tümüyle aynı anda belirmesidir. Başka bir deyişle slayt gösterisi sizin

POWERPOINT 2000 19
işaretinizle ve slaytlara özel geçiş efekti uygulanmadan yapılır. Ve bu bazen sıkıcı olabilir;
slayttan slayta geçişe animasyon etkisi kazandırabilirsiniz. Ayrıca bir konuşmanın görsel
unsuru olmayan, örneğin duyuru, tanıtım, fotoğraf gösterisi gibi özel amaçlı slayt
gösterileri için slaytların otomatik olarak değişmesini sağlamanız da mümkündür.

Buradaki örnek sunuda slayt geçiş etkisi oluşturalım; Slayt Gösterisi menüsünden
Slayt Geçişi maddesini seçin.

<pp2000017.tif>

Açılan denetim kutusunda 41 ayrı geçiş türünden birini seçebileceğiniz bir seçim
kutusu bulunuyor. Seçtiğiniz geçiş türünün hızını, slayttan slayta ilerlemenin türü (Mouse
veya klavye yolu, ya da zamana bağlı otomasyon) ve arzu ediyorsanız geçiş sırasında
çıkartılmasını istediğiniz sesi burada belirleyebilirsiniz. Burada seçtiğiniz geçiş etkisini, ister
sadece şu anda seçili olan slayta, veya slaytların tümüne uygulatmak da elinizdedir.
Uygulama düğmesini tıklarsanız, seçtiğiniz etki sadece seçili olan slayt için geçerli oülur;
Tümüne Uygulama düğmesi ise bu etkiyi tüm slaytlara kazandırır.

Slayt geçişi denetim kutusunda yeni bir geçiş türü seçtiğinizde, effekt kutusundaki
simgede geçişin nasıl uygulandığını izlyebilirsiniz.Bu noktada, bütün geçiş türlerini tek tek
seçerek, nasıl bir sonuç verdiğini öğrenebilirsiniz. Seçtiğiniz etkinin tüm sunu üzerindeki
uygulanma biçimini ise Tümüne uygula düğmesini tıklayarak ve klavyede F5 tuşuna
basarak görebilirsiniz.

Sunuyu kaydedelim

PowerPoint’in Akıllı İçerik Sihirbazı yardımıyla oluşturduğumuz ve kısmen kendi

amacımıza uygun hale getirdiğimiz bu örneği tamamladığımızı varsayalım ve şimdi bu
sunuyu kaydedelim. Yapacağımız ilk iş, Dosya menüsünden Farklı kaydet maddesini
seçerek PowerPoint dosyasına bir isim vermek olacaktır.

<pp2000018.tif>

PowerPoint, dosya adı olarak sununun ilk bir kaç kelimesini seçecektir. Bir sununun
birinci slaytında ilk bir kaç kelime genellikle sununun konusunu içerdiğine göre, bu seçim
dosya adı olarak çok uygun olabilir, fakat siz istediğiniz ismi verebilirsiniz. PowerPoint,
dosyanız için Belgelerim dizinini seçecektir; isterseniz bunu da değiştirebilirsiniz. Bu
noktada değiştirmeyeceğiniz tek unsur, dosyanın kayıt türü (.ppt) olacaktır.

POWERPOINT 2000 20
 PowerPoint’in Sunu dosya türünde kaydettiği ve adının uzatması “.ppt” olan
dosyaları, ancak PowerPoint ile açılabilir ve düzenlenebilir. Çoğu zaman sunuyu
yapacağınız bilgisayarda (bu genellikle bir notebook tarzı dizüstü bilgisayarı olabilir)
PowerPoint bulunmayabilir; veya siz sunu tasarımcısı olarak hazırladığınız ürünü ekranında
(veya perdede) görüntülenmek üzere konuşmayı yapacak kişiye verebilirsiniz. Bu kişinin,
sunuyu görüntülemek için bilgisayarında PowerPoint bulunması ve kendisinin PowerPoint
uzmanı olmasını bekleyemezsiniz. PowerPoint, bu gibi durumlar için sunu dosyasını,
PowerPoint kurulu olmayan bilgisayarlarda görüntüleyebilecek yani sadece gösteri
yapmakta kullanılabilecek bir biçimde kaydedebilir. Bu biçimdeki dosyalara PowerPoint
Gösterisi dosyası denir; dosya adının uzantısı da “.pps” olur. Farklı kaydet penceresinde
iken, Kayıt türü kutusunun sağındaki seçme okunu tıklayarak, ve listeden PowerPoint
Gösterisi maddesini seçerek, dosyanızı “pps” uzantısı ile kaydedin. Bir “.pps” dosyası,
herhangi bir bilgisayarda çalıştırılabilir; ancak bu dosya PowerPoint programı olmadan
düzenlenemez (edit edilemez), değiştirilemez.

Bu bölümü ve ilk alıştırmamızı tamamlamak için şimdi önce dosyanızı “ppt” sonra
da “pps” olarak kaydedin; ve PowerPoint’i kapatın. Hazırladığınız PowerPoint Gösterisi’nin
PowerPoint dışında nasıl çalıştığını görmek için, Belgelerim dizininde oluşacak “.pps”
dosyasını iki kere tıklamanız yeter!

POWERPOINT 2000 21
Bölüm 2: PowerPoint’e Metin Girme

PowerPoint’in nasıl işlediğini ve basit bir sunu hazırlamanın tekniğini öğrendiğimize

göre şimdi PowerPoint’in imkan ve yeteneklerini daha yakından ele alabilir, Ofis 2000
ailesinin diğer üyelerinin yardımıyla sunularımızı nasıl hazırlayabileceğimizi daha ayrıntılı
görebiliriz. Bu bölümde metin ile ilgili ayrıntılara değineceğiz.

Bir sunuda içeriği, eşlik edeceği konuşmanın metni belirler; slaytlarda

kullanacağımız başlıklar ve daha aşağı düzeydeki metinler mutlaka konuşmanın metninden
alınmış olur. Bununla birlikte, slaytlar, eşlik ettikleri konuşmayı diğer görsel ögelerle
tamamlar, konuşmada ileri sürülen fikirlerin, verilen bilgilerin görsel kanıtlarını, akılda
kalması gereken mesajlarını sunarlar. Sunu hazırlamaya başlamadan önce, sununun eşlik
edeceği konuşmanın, konferansın, ders metninin hazır olması gerekir. PowerPoint
sunusunun eşlik edeceği konuşma kendi konuşmanız değilse, hazırlığa başlamada önce
konuşma metnini edinerek, bir kaç kere okumanız gerekir.

PowerPoint’in Akıllı İçerik Sihirbazı, sadece sunu hazırlamanıza değil, fakat

konuşma hazırlamanıza da yardımcı olur. Daha önce konuşma hazırlamamışsanız veya
konuşma yapma deneyiminiz çok değilse, Akıllı İçerik Sihirbazı’nı kullanarak, size neler
önerdiğine bakın.

PowerPoint’in Metin Önerileri

PowerPoint, gerçekten bilimsel temellere dayanan 26 Akıllı İçerik şabbonu

sunmaktadır. Bunlardan 6’sı Dale Carnegie Enstitüsü’nün geliştirdiği şablonlara
dayanmakta, diğerleri ise oldukça geniş bir araştırma ekibinin, çeşitli bilimsel referenslara
dayanarak geliştirdiği akış planları içermektedir.

Burada iki örneği ele alalım. Birinci örnek, Akıllı İçerik Sihirbazı’nın Dale Carnegie
yöntemiyle, herhangi bir toplantıya katılanları toplantının amaç ve hedeflerine hazırlamak
üzere yapılacak sununun planını içeriyor. Modern iş yönetimi anlayışına göre, katılımcı
sayısına bağlı olmadan, her iş toplantısına, toplantıyı yönetecek başkandan ayrı olarak,
“facilitator” (kolaylaştırıcı, yardım sağlayıcı) denen bir üye atanmalı ve bu kişi toplantının
başından sonuna kadar (a) katılımı, (b) tartışmaların ana hedeften başka konulara
sapmamasını, ve (c) toplantı sonuçlarının düzenli biçimde rapor edilmesini sağlamakla

POWERPOINT 2000 22
görevli olmalıdır. Bu kişinin toplantının açılışında yapacağı konuşma şu akış planına sahip
olmalıdır:

1. Açış bölümü: Konuşmacının dinleyicilerin dikkatini üzerine toplaması gereken bu

bölümde, dikkat toplama ögesi olarak şu unsurlardan biri veya birkaçı kullanılabilir:

a. İlginç bir olayın anlatılması;

b. Konuşmacının kendi başından geçen bir olayı anlatması ;

c. Bir övgüyü nakletmek;

d. Ünlü bir sözü, özdeyişi kullanmak.

2. Konuşmacı, dikkatleri kendi üzerinde toplayarak, dinleyenleri toplantı havasına

sokmayı böylece başardıktan sonra ana konuya girebilir ve sırasıyla şu noktalar
üzerinde durabilir:

a. Toplantının konusunu, ele alınacak sorunu, tartışılacak fırsatı kısaca o anda orada
bulunan kişilerin biraraya gelme sebebini tanımlamak;

b. Toplantının neden önemli olduğunu açıklamak;

c. Dinleyicileri, toplantının amaç ve hedefleri hakkındaki görüşlerini belirtmeye

zorlamak;

d. Toplantının, katılanların hepsinin katkılarıyla başarıya ulaşabileceğini belirterek,

katılımı teşvik etmek;

e. Toplantının organizasyonu sırasında, katılması istenen veya katılacağını

bildirenlerin toplantının amaçları ve hedefleri hakkında dile getirmiş olabilecekleri
fikirlerden bir kısmını dinleyenlere aktarmak.

3. Konuşmacı, böylece toplantının hedeflerini ve bu hedeflere ulaşmak için ele alınacak

sorunları antalacağı bölüme gelmiş olur. Bu bölümde üzerinde durulacak ana başlıklar
şunlardır:

a. Hedeflerin tanımlanması;

b. Sorunları tanımlanması;

c. Katılımcıların sorunlar üzerinde yoğunlaşarak bu toplantıda ele alacakları konuların

öncelik sırasını belirtmelerini sağlamak.

4. Konuşmacı bu anlatılanlara atıf yaparak toplantıda bulunacak çözümleri sıralamaya

geldiği bu bölümde katılımcıları konuşmaya teşvik etmeli, hatta fikirlerini ve

POWERPOINT 2000 23
 düşüncelerini belirtmelerini isteyerek sırayla herkese söz vermek suretiyle hazır
bulunan herkesi bir bakıma katılıma zorlamalıdır. Konuşmacı belirtilen görüşleri bir
kağıda yazar. Konuşmacı bu notları elinin altında bir PowerPoint sunusu varsa, o anda
yeni bir slayt oluşturarak herkese görüntüleyebilir; bunu yapmak için gerekli teknik
düzen yoksa, konuşmacı notlarını herkesin görebileceği büyük kağıtlara ve büyük
harflerle yazarak yapabilir. Bu amaçla üzerine yazılanları kağıda basan Beyaz Tahta
adlı cihazlar da kullanılabilir. Konuşmacı bu noktada katılımcıların seçenekleri öncelik
sırasına koymalarını istemelidir.

5. Konuşmanın son bölümü toplantıdan çıkacak eylem planları ve çözümlerin

belirtilmesidir; konuşmacı bunu da katılanlarını görüşlerini belirtmelerini teşvik ederek
yapar. “Facilatator” (toplantı hazırlayıcı,kolaylaştırıcı) toplantının konusu hakkında
uzman değilse ek bilgi verilmesi gerektiğinde bunu ilgili kişilere bırakabilir. Bu adımda
yapılacak işler, şu gruplara ayrılabilir:

a. Eylem adımları;

b. Gereken malzemeler;

c. Gereken eğitim;

d. Zamanlamalar;

e. Maliyetler.

6. Konuşmacı konuşmasını eylem planlarını özetleyerek, atılacak ilk adımları açıklayarak

ve yapılacakları katılımcılardan belirli kişilerin üstlenmesini sağlayarak kapatır.

Bu “toplantı hazırlama” (facilitating) planı dünyanın hemen her köşesinde

uygulanan, İş Yönetimi okullarında öğretilen şemaya uygundur. PowerPoint, bu şemayı hiç
uygulamamış kişilere bile en modern iş yönetimi tekniklerini kullanma imkanı sunmaktadır.
Burada gördüğümüz gibi, PowerPoint’i bir konuşmanın, bir toplantının aktif aracı olarak
kullanabilir; toplantı sırasında söylenenleri, önemli noktaları anında görüntülenmeye hazır
slaytlara kaydedebiliriz.

Bir örnek daha verelim. Bu kez PowerPoint’in “kötü haber verme” konulu Akıllı
İçerik Sihirbazı’nın önerdiği konuşma planını ele alalım. PowerPoint. hengi konuda olursa
olsun, bir toplantıda kötü bir durumu açıklama görevini yerine getirecek konuşmacıya şu
planı öneriyor:

1. İçinde Bulunduğumuz Durum: Kötü haberi ifade edin; açık olun, durumu saklamaya
çalışmayın.

POWERPOINT 2000 24
2. Bu duruma nasıl gelindiğini anlatın. Varsa olayın geçmişi, ilgili gerçekler veya stratejileri
ifade edin. Başta ortaya konan, ama şimdi yanlış olduğunu ortaya çıkan varsayımları,
tahminleri, projeksiyonları anlatın.

3. Önünüzdeki seçenekleri belirtin; izlenebilecek çıkış yollarını, her birinin avantaj ve

dezavantajlarını belirterek, artıları-eksileri, getirileri-götürüleri tartışın.

4. Çıkış yolu olarak tavsiyeleri veya kararları ele alın. Her birinin neden, kimin tarafından
önerildiğini veya kabul edildiğini, sorunu nasıl çözeceğini; uygulamanın getireceği
güçlüklerin nasıl aşılacağını tek tek sıralayın.

5. Geleceğe ilişkin görüşlerinizi, başka bir deyişle konuyla ilgili vizyonunuzu ifade edin.
Bunu yaparken ulaşmayı amaçladığınız hedefleri tekrarlayın; gelecek için beklentileri
sıralayın; beklenen sonuçlar için tarih veya vade belirleyin.

6. Dinleyicilere güven verip morali yükseltecek akılda kalıcı noktaları ele aldığınız bir özet
yapın.

Bu şema da İş Yönetimi eğitimi veren belli başlı yüksek öğretim kurumlarında

öğretilen ilkelere uygundur. Bir kere daha PowerPoint, sadece teknik bir araç olarak değil,
fakat hazırlanacak slaytlara temel olarak önerdiği konuşma akış planının içeriği ile de
önemli bir yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Slayt Yoluyla Metin Girme

Akıllı İçerik Sihirbazını seçmediğiniz taktirde, PowerPoint, size içerikle ilgili hiç bir
öneride bulunmaz; sadece içeriğine uygun görsel tasarımı önermekle yetinir. PowerPoint’i
çalıştırdığınızda, Akllı İçerik Sihirbazı yerine Tasarım Şablonları yolunu seçerseniz, değişik
amaçlara hizmet edebilecek 44 şablondan birini seçebilirsiniz.

<pp2000019.tif>

PowerPoint, daha sonraki adımda sizden seçtiğiniz şablona uygulanacak düzeni

seçmeniz için size 24 Otomatik Düzen (AutoLayout) önerecektir. Tasarım Şablonları yerine
boş sunu yolunu izlerseniz, PowerPoint yine boş şablona verilecek düzeni belirlemeniz için
aynı seçim kutusunu açacaktır.

<pp2000020.tif>

İki yol arasındaki fark, birincisinde şablonlarınıza arkaplan grafiği uygulanması ve

metinlerinizin önem derecelerine göre özel biçimlere kavuşturulmuş olmasından ibarettir;
her iki yolda da slaytlarınızın içerik bakımından akış planını siz belirlemek zorundasınız.

POWERPOINT 2000 25
 Otomatik Düzen seçme aşamasında tümüyle boş slayt düzenini seçmediğiniz
taktirde, PowerPoint her iki yolda da slaytlarınıza metin ve diğer görsel ögelerin yerini
belirten yer tutucular koyacaktır. Boş slaytlarınızda seçtiğiniz otomatik düzene göre ya
sadece başlıklar ve metinler için yer tutucular bulunur; ya da resim ve diğer görsel ögeler
için de yer ayrılmış olur. Metin yer tutucuların içinde tıkladığınız anda silinen “Başlık
eklemek için tıklatın” ve “Alt başlık eklemek için tıklatın” yazıları bulunur.

<pp2000021.tif>

Akıllı İçerik Sihirbazı’nın hazırladığı slaytlardan farklı olarak, burada Mouse

işaretçisini yer tutucunun içinde tıklattığınız anda yer tutucunun içindeki metin yok olacak
ve sizin yazmanıza imkan vermek üzere imleç belirecektir. Oysa Akıllı İçerik Sihirbazı’nın
slaytlarında örnek metinler siz silmedikçe slayt üzerinde kalmaya devam eder.

Otomatik düzen yoluyla oluşturduğunuz slaytlarda veya boş bir sunu ve daha sonra
tümüyle boş bir düzen seçtiğiniz taktirde oluşacak boş slaytlarda, yeni bir metin yer tutucu
oluşturmak için Ekle menüsünden Metin Kutusu maddesini seçebilirsiniz. Bu noktada
Mouse işaretçisini arzu ettiğiniz yerde tarayarak kutuyu oluşturur ve içine istediğinizi
yazabilirsiniz.

<pp2000022.tif>

Metin yer tutucuların özelliklerini, yer tutucunun bir kenarını (Mouse işaretçisi dört
ucu oklu simge halinde iken) sağ tıkladığınızda beliren menüden Metin Kutusu Biçimlendir
maddesini seçerek ayarlayabilirsiniz. Bu kutudan özellikle metniniz slayta sığmadığı zaman
yararlanabilirsiniz.

<pp2000023.tif>

Bu kutuda Metin Kutusu sekmesini tıklayın ve metnin kutuda nereden

başlayacağını, çevresinde ne kadar marj (boşluk) bırakılacağını uygulanmasını istediğiniz
otomatik biçimlendirmeyi tayin edin. Metni bu yolla sığdırmanız mümkün olmuyorsa, metin
kutusunun boyutlarını değiştirebilirsiniz. Bunun için metin kutusunun yerini belirten
çerçevedeki tutamaklardan birini Mouse işaretçisiyle istediğiniz yönde sürükleyebilirsiniz.

Anahat Yoluyla Metin Girme

PowerPoint’in normal görünümde solda yer alan anahat penceresi, gerçekte güçlü
bir metin girme ve slayt oluşturma aracıdır ve bu pencere diğer Ofis 2000 üyeleri ile metin
alışveriş noktasıdır.

POWERPOINT 2000 26
 Anahat, adının da ifade ettiği gibi, bir sununun başından sonuna kadar izleyeceği
bütün adımları gösterir. Kavramsal olarak ifade edersek, bir sununun anahattı şöyle
oluşur:

Düzey 1

Düzey 2

Düzey 3

Düzey 4

Düzey 5

Düzey 6

Bunu, iyi düzenlenmiş bir kitabın içindekiler listesine benzetebilirsiniz. Bölümler, alt
bölümlerden; alt bölümler ise alt-alt bölümlerden oluşur. Boş bir sunu ve boş bir otomatik
düzen seçtiğinizde, normal görünümde anahat penceresinde sadece 1’nci slaytın
nuramasını göreceksiniz; ve siz yazıncaya kadar slaytta metin olmayacaktır. Şimdi böyle
bir sunuya birlikte, sıfırdan metin girerek, slaytlar oluşturalım.

Henüz boş bir sunu ve boş bir slayt açmadıysanız, Dosya menüsünden Yeni
maddesini seçin; Yeni Sunu kutusunda, Boş Sunu; Yeni Slayt kutusunda da Boş Slayt
düzenini seçin. Burada, son yazdığınız metnin hangi düzeyde olduğuna bağlı olarak, Enter
ve Ctrl+Enter tuşlarının farklı anlamları olacaktır. Bunu sınayarak öğrenelim:

Anahat penceresinde gördüğünüz 1’in yanını tıklayın ve birinci slayt için ana başlığı
yazın (Normal sunuda bu, açılış slaytı ve dolayısıyla yazdığınız metin sununun adı
olacaktır). Metni yazdıktan sonra klavyede Enter tuşuna basın. PowerPoint, yazdığınız
başlığın altında (bu slaytın üzerine bina edildiği asıl slaytın (Master) biçimine uygun olarak)
bir altbaşlık grubu için yertutucu oluşturup, ikinci slayta geçmiş olmalı. Şimdi yeni bir
başlık daha yazın ve bu kez Ctrl+Enter’a basın. PowerPoint, yeni bir slayt değil, başlığın
altında ikinci düzeyde bir alt-başlık oluşturmuş olmalı.

<pp2000024.tif>

Buraya altbaşlık metnini yazın ve Enter’a basın. PowerPoint, yeni bir slayt değil,
yeni bir alt başlık oluşturdu! İkinci alt başlığı yazın ve bu kez Ctrl+Enter’a basın.
PowerPoint, üçüncü slaytı oluşturdu!

<pp2000025.tif>

POWERPOINT 2000 27
 Şimdi bir yeni slayt, bir yeni alt-düzey metin oluşturan Enter ve Ctrl+Enter
tuşlarının kuralını belirleyelim: Son yazdığınız metin slayt başlığı ise Ctrl+Enter alt-başlık
oluşturur; son yazdığınız metin alt-başlık ise Ctrl+Enter yeni slayt oluşturur. Enter ise
daima kendisinden önceki düzeyde yeni bir unsur oluşturur. Buna göre, Enter, son
yazdığınız slayt başlığı ise yeni slayt başlığı, son yazdığınız alt başlık ise yeni alt başlık
oluşturur.

Eğer Enter ve Ctrl+Enter ile sadece yeni slayt ve yeni alt başlık oluşturabiliyorsak,
diğer alt-düzeylerdeki metinleri nasıl oluşturabiliriz? Alt başlıkları daha alt düzeye
indirgeyerek. Bunu da deneyerek öğrenelim.

Biraz önce yazdığımız ikinci alt başlığı tıklayın ve klavyede ok tuşlarına basarak, bu
başlığın sonuna gidin; Enter’a basın. Üçüncü alt başlığı yazın. Bu noktada üç adet, ikinci
derecede önemli maddeniz oldu. İmleç, son yazdığınız maddenin içinde iken, araç
çubuğunda, İndirge düğmesini tıklayın.

<pp2000026.tif>

İkinci düzeydeki metin, şimdi üçüncü düzeye indi. Bu başlıktan önceki ikinci önem
düzeyindeki başlığı seçin ve İndirge düğmesini tıklayın. Şimdi iki adet üçüncü önem
düzeyinde başlığınız oldu. Anahat penceresine yazacağınız metinlerle slayt oluşturmak ve
slaytların metin bölümlerini biçimlendirmek, bir süre sonra slayt penceresinde gerçek slayt
üzerinde çalışmaktan daha kolay gelmeye başlayabilir. PowerPoint, anahat penceresinde
çalışmanıza yardımcı olmak için özel bir Anahat araç çubuğu bile veriyor.

<pp2000027.tif>

Bu çubuğu, anahat penceresinin sol kenarına yapıştırarak, etkin bir çalışma alanı
oluşturabilirsiniz. Bu çubukta yer alan Biçimlendirmeyi göster düğmesi, Anahat
penceresindeki metnin, slayttaki biçimlendirme (yazı tipi ve türü) ile gösterilip
gösterilmemesini sağlar. Özet slaydı ise, seçeceğiniz birden fazla slaytın başlıklarını alarak,
(seçili slaytların ilkinin önünde) bir özet slayt oluşturur. Bütün slaytlarınızın metinlerini
önem düzeylerine göre genişletmek için Tümünü Genişlet, bütün slaytları sadece başlık
olarak görüntülemek için Tümünü Daralt düğmelerini tıklayabilirsiniz. Genilet ve Daralt
düğmeleri ise sadece imlecin içinde bulunduğu slaytı genişletmeye veya daraltmaya yarar.
Bir metni içinde bulunduğu metin kutusunda daha aşağı ve daha yukarı kaydırmak için
Aşağı Taşı ve Yukarı Taşı düğmelerini kullanabilirsiniz. Bu düğmelerle metin ögelerinin
aralarındaki mesafeyi değiştirmiş olursunuz; metinler sahip oldukları önem düzeyinde

POWERPOINT 2000 28
kalırlar. Buna karşılık İndirge ve Yükselt düğmeleri, metinlerin anahattaki önem
derecelerini ve dolayısıyla biçimlerini değiştirir.

Word Yardımıyla Anahat Girme

Anahat görünümü yoluyla PowerPoint’in anahat penceresini genişletseniz bile, kimi

zaman bir kelime işlemcisi ile insan zihnini daha iyi toplayabilir! Ayrıca Enter ve
Ctrl+Enter’ın yerine göre işlevini kavramaya çalışmak da çaba isteyebilir. Oysa Ofis 2000
ailesinin bir diğer üyesi, Microsoft Word’de oluşturacağınız anahat listesi PowerPoint’e ithal
edilebilir.

Word’ün de tıpkı PowerPoint gibi anahat görünümü olduğunu hatırlıyor olmalısınız.

gerçi iki programın anahat biçimlendirme tarzları farkılıdır, ama PowerPoint açısından
anahat, Word’de de oluşturulmuş olsa, anahattır. Word’de anahat, bir belgenin bazı
paragraflarının başlık etiketleri ile etiketlenmesi olması halinde oluşturulur. Word ile şöyle
bir belge hazırlayalım ve bunu Word’te anahat görünümde görelim, ve Anahat
denemesi.doc adıyla kaydedelim.

<pp2000028.tif>

Word’de metin biçimlendirmeye aşina değilseniz bile, bu satırları altalta yazın ve

Stil seçme kutusundan imleci sırasıyla paragraflarınıza Başlık 1...Başlık 6 stillerini seçin.

Şimdi bu belgenin anahattını, PowerPoint’te slayt oluşturmakta kullanalım.

PowerPoint’te araç çubuğunda Yeni düğmesini tıklayın ve herhangi bir otomatik düzen
slaytını seçin. Varsayılan olarak seçilen Başlık slaydı, işimize yarayabilir; çünkü bu slayt
düzeninde PowerPoint başlık slaydını boş bırakacak ve işe ikinci slayttan başlayacaktır. Boş
sunu oluşturulduğunda ekle menüsünden Anahattan Slayt Al maddesini seçin.

<pp2000029.tif>

PowerPoint, varsayılan dizin olarab Belgelerim’i açacaktır. Biraz önce kaydettiğimiz

Word belgesini bulalım ve Ekle düğmesini tıklayalım.(Bu arada PowerPoint’in anahat
kavramına sahip bütün dosya türlerini ithal etmeye hazır olduğunu açılan diyalog
kutusundaki Dosya Türü bölümünde WordPerfect’ten Zengin Metin Biçimine, Excel’den
Lotus 123’ e ve HTML belgelerine kadar bir çok dosya türünün uzatmasından
anlayabilirsiniz.)

Ekle düğmesini tıkladığımızda PowerPoint, Word belgesinin anahattını alacak bu

buna uygun slaytları oluşturacaktır. İki program arasındaki alışverişte, Word’ün Başlık 1
stilini verdiğiniz pragraf ile birlikte yeni sayfa başlattığı gibi, PowerPoint de Başlık 1 olarak

POWERPOINT 2000 29
biçimlendirdiğiniz başlıkları yeni slayt başlığı yapacak ve diğer başlıkları onun altına alt
başlık olarak alacaktır.

<pp2000030.tif>

Kelime-işlem programınız başlık stili yöntemini kullanamıyor ve dolayısıyla anahat

hazırlayamıyorsa veya siz Word veya bir başka kelime-işlem programında metinlerinizi
biçimlendirmeden bir dosya oluşturduysanız, bu yazının PowerPoint’e her bir paragraf bir
slayt olarak ithal edilmesi mümkündür. Bunun için PowerPoint’te Ekle menüsünden
Anahattan Slayt Al maddesini seçtiğinizde açılacak kutuda, Dosya Türü bölümündeki Bütün
Anahatlar seçeneğini, sağdaki seçme okuna basarak Bütün Dosyalar yapın. Şimdi
seçeceğiniz ve içinde başlık stili uygulanmamış metninizin her bir paragrafı bir slayt olarak
çevrilecektir.

Bu yöntem size, slyatların eşlik edeceği konuşmanın bir kelime işlem prgramı ile
hazırlanması ve bu programda slaytlarda görüntülenecek başlık ve alt başlıkların
biçimlendirilmiş olması halinde, PowerPoint sunusu hazırla işinin ne kadar kolaylaşacağını
da göstermiş olmalı.

/////////////////////KUTU//////////////////////////

Tersten gidersek
Kimi zaman hazır bir PowerPoint sunusunun, kelime işlem programına alınarak
slayt metinlerinin yazıya dönüştürülmesi gerekebilir. Bunu, PowerPoint’te sunu açıkken,
dosya menüsünden Gönder, açılacak alt menüden de Microsoft Word’ü seçerek yapabiliriz.

<pp2000031.tif>

İlk dört düzenleme PowerPoint slaytlarının Word’e resim olarak iliştirilmesi sağlanır;
sonuncu Yalnızca Anahat maddesi ise slayt metinlerinin Word’e metin olarak aktarılmasını
sağlar. Bu suretle Word’e gönderdiğiniz metinler, Word’de düzenlenebilir, değiştirilebilir
veya yeniden biçimlenebilir.

<pp2000032.tif>

///////////////////////KUTU BİTTİ/////////////////

Açıklama Metinleri

PowerPoint sunusu hazırlama çoğu zaman bir ekip işidir; özellikle kurumsal amaçlı
sunularda konuşma metinlerini hazırlayanlar, grafikleri ve diğer görsel ögeleri oluşturanlar

POWERPOINT 2000 30
ve PowerPoint uzmanı olarak sizin işbirliği yapmanız gerekir. Bu işbirliği sırasında bazı
slaytların yeniden gözden geçirilmesi, onay alınması gerekebilir.

<pp2000033.tif>

Bunu, slaytların üzerine, sarı yapışkan not kağıtlarına benzeyen Açıklamalar

yapıştırarak, sağlayabilirsiniz. üretim aşaması bittiğinde, açıklamaları ya gizlemeniz, ya da
silmeniz gerekir. Açıklamaları Gizle/Göster düğmesi “Göster” konusunda iken, slayt
gösterisi sırasında açıklama notları da gösterilir; bu düğme “Gizle” konusunda iken slayt
gösterisi sırasında açıklamalar gösterilmez.

PowerPoint normal görünümde iken, Ekle menüsünden Açıklama maddesini

seçerseniz, PowerPoint, slaytın üzerinde sizin adınızı (o sırada açık Windows oturumunun
veya PowerPoint’in kayıtlı kullanıcısının adını) içeren bir açıklama kutusu oluşturacak ve
yeni metin girmeniz için bekleyecektir. (Burada gösterilen ve gösterilecek ismi, Araç
menüsünden Seçenekleri ve Genel sekmesini seçerek değiştirebilirsiniz.)

Slaytlarınızdan herhangi birine açıklama eklediğinizde, PowerPoint, İnceleme araç

çubuğunu görüntüler. Açıklamaları bu çubuk yardımıyla yönetebilirsiniz.

<pp2000034.tif>

İnceleme çubuğu, sadece slaytlardaki açıklamaları görüntelemenizi ve açıklamalar

arasında gezinmenizi sağlamakla kalmaz, fakat aynı zamanda Ofis 2000 ailesinin diğer
üyesi Microsoft Outlook yardımıyla slaytlarınızı, bir elektronik posta alıcısına gönderebilir;
veya bir ağ ortamında veya Internet’te sunu ile ilgili ekip çalışması için ortak görevler
oluşturabilir.

Açıklamalar, silininceye kadar üzerinde bulunduğu slaytın metin gibi, resim gibi, bir
parçasıdır; bu niteliği ile açıklamalar düzenlenebilir, içerik ve boyutlarl değiştirilebilir; slayt
üzerinde başka yere kaydırılabilir. Ve, tabiî, silinebilir!

Slaytlara Simge Ekleme

Slaytlarınıza işlevi belirginlik sağlamak alan simge karakterler de girebilirsiniz.

PowerPoint’in önem düzeyini belirtmekte kullandığı nokta ve çizgi işaretlerini yetersiz
bulduğunuz veya metinlerinize dikkat çekici, önem belirtici başka simgeler de
koyabilirsiniz.

Bunu, Ekle menüsünden Simge maddesini seçerek yaparız. Bu maddeyi seçtiğinizde

PowerPoint, Karakter Eşlem aracını açar.

POWERPOINT 2000 31
 <pp2000035.tif>

PowerPoint’in simge ekleme aracı, Windows’un Başlat menüsünden

Programlar/Donatılar/Sistem Araçları yoluyla açılan Karakter Eşlem aracına çok benzer.
Aralarındaki başlıca fark, PowerPoint’in simge aracının, yazı tipi (font) dosyasında yazı
ailesi simge olarak tanımlanmış yazı tiplerini seçmesidir.

Windows 98, Ofis 2000 ve MS Internet Explorer 5, Windows sistemine Common

Bullets, Webdings ve Symbols adlı, çeşitli simge türü fontlar kurarlar. Ayrıca Microsoft’un
Tipografi sitesinde Web Simgeleri içeren farklı dosyalar da bulabilir ve bilgisayarınıza
indirebilirsiniz. (http://www.microsoft.com/typography) Simge ekleme aracı ile
slaytlarınıza bu dosyalardaki simge karakterleri katarak, metinlerinizi
zenginleştirebilirsiniz.

<pp2000036.tif>

WordArt

Bir resmin bin kelimeye bedel olduğunu düşünüyorsanız, Ofis 2000 ailesi üyesi
programların paylaştığı kelimelerden yapılma resimleri çok sık kullanacaksınız demektir!
“Wordart” nesneleri, slaytınızda resim gibi görüntülenmesine rağmen, metin özelliğini
korurlar; istediğiniz anda yeniden düzenlenebilir ve değiştirilebilirler.

<pp2000037.tif>

Ekle menüsünden Resim, alt menüden de WordArt maddesini seçerek, WordArt’ı

başlatabilirsiniz. WordArt’ı başlattığınızda imlecin nerede olduğunun üzerinde çok
durmayın; daha sonra ortaya çıkacak nesneyi istediğimiz yere taşıyabiliriz.

WordArt nesnesi eklemek üzere harekete geçtiğimizde önce sanat eserimizin alacağ
stili seçebilmemiz için WordArt Galerisi açılacaktır. Stillerin oluşturacağı etkileri
öğrenebilmenin en emin yolu bir sinama sunusunda boş slaytlar üzerinde hepsini
denemektir. Burada beğendiğiniz herhangi bir stili ve Tamam tuşunu tıklayabilirsiniz.

<pp2000038.tif>

WordArt aracı, resme dönüştürülecek metni girmeniz için Metin Düzenleme

kutusunu araçaktır. Buraya metni yazabilir veya Windows panosundan yapıştırabilirsiniz.
Dikkat edilmesi gereken husus, metinlerin seçtiğiniz stile göre karmaşık görünüm
almayacak uzunlukta olmasıdır.

<pp2000039.tif>

POWERPOINT 2000 32
 Tamam’ı tıkladığınızda metniniz, seçtiğiniz stile uygun olarak resim haline
getirilerek, slayta yerleştirilecektir. Bu nesne, PowerPoint açısından “resim” sayılır; yeri ve
boyutları değiştirilebilir. Ancak WordArt aracı açısından bu nesne daima metin olarak
kalacaktır.

<pp2000040.tif>

Slayta yerleştirilen WordArt nesnesini tıkladığınızda, PowerPoint, Wordart çubuğunu

da açar. Bu çubuktaki düğmeler yardımıyla seçili Wordart nesnesini düzenleyip
değiştirebileceğiniz gibi yeni WordArt nesneleri de ekleyebilirsiniz.

<pp2000041.tif>

WordArt çubuğundaki düğmelerden Ekle ile slaytınıza yeni WordArt nesnesi

ekleyebilirsiniz. Metin Düzenle düğmesi ise mevcut metni değiştirebilmeniz için Metin
Düzenleme penceresini açacaktır. Biçimlendirme düğmesi, WordArt nesnesinin renklerini,
çizgilerini, içinde bulunduğu kutunun özelliklerini değiştirmenizi sağlar. Serbest Döndür
düğmesi ile WordArt nesnesinin konunumu değiştirebilirsiniz.

Metin Düzenleme ve Biçimlendirme

PowerPoint ile oluşturacağınız ürünlerin içeriğinin önemli bir bölümü metin

olacaktır. Bu yüzden PowerPoint bir kelime işlemcisini aratmayacak metin düzenleme ve
biçimlendirme araçları ile donatılmış bulunuyor. Burada bu araçları tanımaya çalışacağız.

Şu ana kadar yaptığımız alıştırmalardan görmüş olacağımız gibi, PowerPoint’te

yolumuzu ve aradığımızı bulabilmek için klavyeden ve Mouse’dan yararlanabiliriz.
Metinlerini gözden geçirmek ve biçimlendirmek için ya metinleri seçmek, ya da imleci tüm
sunuda veya belli bir slaytta belirli bir noktada tutmamız gerekir.

//////////////////////////KUTU/////////////////////////////////

Mouse ve Klavye kısayolları

PowerPoint’te bir metni seçmek için Mouse’un sağ düğmesini basılı tutarak, işaretçi
ile metnin üzerini taramak gerekir. Buna ek olarak şu kısayolları da kullanabilirsiniz:

 Bir slayttaki tüm metni seçmek için Anahat penceresinde, slaytın simgesini tıklayın.

 Bir altbaşlığı seçmek için Mouse işaretçisini başlığın soluna götürün, dört ucu oklu
simge haline gelince, tıklayın.

POWERPOINT 2000 33
 Bir satırın başına gitmek için klavyede Home tuşuna, sonuna gitmek için End tuşuna
basın.

 İmlecin bulunduğu noktadan satırın başına kadar olan metni seçmek için Üstkarakter
(Shift)+Home, sonuna kadar olan metni seçmek için Üstkarakter (Shift)+End tuşlarına
basın. Üst veya alt satırları da seçmek için Shift’i bırakmadan Home veya End tuşuna
yeniden basın.

 İmlecin bulunduğu noktadan itibaren bir karakter seçmek için Üstkarakter (Shift)+Sol
veya Sağ ok tuşlarına basın.

 İmlecin bulunduğu noktadan itibaren bir kelime seçmek için Ctrl+Üstkarakter (Shift)
+Sol veya Sağ ok tuşlarına basın.

///////////////////////KUTU BİTTİ///////////////////

Slaytlarda metin oldukça az olduğu ve özellikle büyük ekrana veya beyaz perdede
gösterildiğinde yazı boyutu çok büyük göründüğü için yazma, imla ve dilbilgisi hataları, çok
sayfalı bir belgede olduğundan daha çok dikkat çeker. Kelime sayısının azlığı, aynı
zamanda sunu tasarımı yaparken, metinlerdeki hataları anında düzeltme imkanı da sağlar.

Metin Düzenleme

PowerPoint slaytlarınızda bir hata ararken, Bul ve Bul- Değiştir yöntemini

kullanabilirsiniz. Bu araçlar, slayt görünümü dışında bütün görünümlerde kullanılmaya
hazırdır. Klavyeden Ctrl+F veya Düzen menüsünden Ara maddesini seçerek arama, ve
klavyeden Ctrl+H, Düzen menüsünden Değiştir ve arrama kutusunda Değiştir düğmesini
tıklayarak Değiştir araçlarını açabilirsiniz. Sadece arama yaparken, aradığınız kelimenin
tümünü yazmanız gerekmez.

<pp2000042.tif>

Buradaki örnekte, “Yalnızca tam sözcükleri bul” kutusunu işaretlemediğimiz için

PowerPoint, “fakülte,” “fakültelerini,” “fakültesi” gibi içinde Aranan hanesinde yazılı kelime
parçası geçen bütün kelimeleri bulacaktır. “Büyük/Küçük harf duyarlı” kutusu da
işaretlenmemiş olduğu için, PowerPoint “Fakülte,” “FAKÜLTE” ve “fakülte” kelimeleri
arasında ayrım yapmayacaktır. Arama aracı bulduğu ilk örnekte duracak ve bundan
sonrakileri ancak siz “Sonrakini bul” düğmesini tıklarsanız arayacaktır.

Bir çok slayttan oluşan bir sunuda, örneğin bir terimin başka şekilde yazılması
gerektiğini anlarsanız, bunları tek tek, elle aramak çoğu zaman çok zor bir görev olabilir.

POWERPOINT 2000 34
PowerPoint, arayıp bulduğu metinleri bir başka metinle değiştirebilir. Kimi zaman yüzlerce
slaytın elle düzeltilmesi, tasarımcıyı başka işlerden alıkoyabilir.

<pp2000043.tif>

Buradaki örnekte, PowerPoint bütün slaytlardaki “öğretim,” “Öğretim” ve

“ÖĞRETİM” kelimelerini “eğitim” olarak değiştirecektir. Bu bazen amacınıza uygun
olmayabilir. Yeni kelimenin eski ise aynı yazılışta olmasını, yani değiştirilecek kelime büyük
harfle yazılmışsa yenisinin de büyük harfle yazılmış olması gerekebilir. Bu durumda
Değiştir kutusunda büyük harf/küçük harf duyarlılık kutusunu işaretleyerek ve aranan
hanesine kelimenin yazılabileceği bütün biçimleri yazarak, arama ve değiştirme
yaptırmanız daha uygun olur. Değiştirme işlemini aranan her kelimeyi ait olduğu slaytta
görerek ve onay vererek değiştirebileceğiniz gibi, Tümünü Değiştir düğmesini tıklayarak,
bu işin otomatik yapılmasını da sağlayabilirsiniz.

Tümünü değiştir düğmesini tıkladıktan sonra hata yaptığınızı anlarsanız, Düzen

menüsünden Geri Al maddesini seçerek veya klavyede Ctrl+Z’ye basarak, yaptırdığınız
değişikliklerden vaz geçebilirsiniz.

PowerPoint, slaytlarınıza klavye ile yazarak, Windows panosundan yapıştırarak veya

bir başka dosyadan alarak oluşturduğunuz metinlerde anında yazma hatalarını bulabilir.
Bunun için PowerPoint’e için vermeniz gerekir. Bunu, Araç menüsünde Seçenekler
maddesini ve açılan kutuda Yazım denetimi ve Stil sekmesini seçerek yapabilirsiniz. Bu
sekmede göreceğiniz denetim unsurlarından “Yazarken yazımı denetle” maddesini
işaretlerseniz, PowerPoint slayt metinlerini denetleyecek ve hatalı bulduğu kelimelerin
altını dalgalı çizgiyle çizecektir.

<pp2000044.tif>

Bu sekmedeki Stil seçenekleri düğmesi ise slaytlarınızda stil denetimi yapar. Slayt
tasarımında farklı stil anlayışları vardır. Kimi tasarımcıya göre, slayt başlıkları kitap başlığı
gibi, her kelimenin birinci harfi büyük yazılmalıdır. Kimi tasarımcı başlık dışındaki
metinlerin de başlık stilinde yazılmasını savunur. Kimine göre slayt metinlerinin sonunda
noktalama işareti olmaz; kimine göre olur. Stil seçenekleri kutusunun birinci sekmesi olan
Büyük Harf, Küçük Harf ve Bitiş Noktalaması sekmesinde, PowerPoint’e hangi stili
uygulamasını istediğinizi bildirebilirsiniz.

<pp2000045.tif>

Stil seçenekleri kutusunun ikinci sekmesi ise PowerPoint’in Görsel Netlik dediği
ayarları apmanızı sağlar. Slayt, bir iletişim aracı olarak sınırlı içeriğe sahip olmalıdır. Ancak

POWERPOINT 2000 35
slaytların kullanıl yerine göre bu sınırın belirlenmesinde farklılıklar olabilir. Örneğin çok
büyük bir konferans salonunda çok sayıda kişiye yapılan bir tanıtım konuşmasına eşlik
eden slaytlarda metinlerin arka sıralardan kolay okunması için daha büyük harf tipi
kullanılırken, nisbeten küçük bir derslikte, az sayıda öğrenciye ders veren öğretmenin ders
aracı olarak kullandığı slaytlarda daha çok satır, daha çok kelime bulunması, dolayısıyla
daha küçük boyutta yazı tipi kullanılması mümkündür.

<pp2000046.tif>

Slaytlarınızın daha kolay anlaşılmasını sağlayan görsel netlik kurallarını bu

sekmedeki asgarî ve azamî satır sayılarını ve foont puntolarını değiştirerek
belirleyebilirsiniz. Herhangi bir slaytınız tasarım sırasında bu sınırları aşacak olursa
PowerPoint sizi uyaracaktır. PowerPoint’in varsayılan sınırları, her slaytta noktalı maddeler
halindeki altı başlık, başlıklarda azamî iki satır, ve noktalı maddelerde azamî iki satır
şeklinde belirtilmiştir.

//////////////////////KUTU//////////////////////////

İyi bir sunuda...

Slaytlarda görsel netlik ayarı yaparken uygulanacak en iyi yöntem; örnek bir slaytı
kullanılacağı salonda sınama amacıyla görüntülemektir. Dinleyicilerin oturacağı bölümün
en arka sırasına gidin ve oradan slaytınızın kolay okunup okunmadığına bakın. Bu arada
uzağı görme kusuru olanları da hesaba katın.

Slaytların görüntüde kalacağı süreyi belirlerken arka sıralarda oturanların ön

sıradakilere oranla daha yavaş okuyacaklarını da unutmayın.

/////////////////////////KUTU BİTTİ///////////////////////

PowerPoint, yazdığınız, yapıştırdığınız veya bir dosyadan aldığınız metinleri

otomatik olarak düzeltirken Windows sistemine kurulu Türkçe sözlüğe bakar. Bu arada
PowerPoint’in klavye ile yazarken sık yapılan yazı hatalarını düzeltmekte kullandığı bir
başka liste daha vardır. Araç menüsünden Otomatik Düzelt maddesini seçerek açacağınız
bu listeye siz de eklemeler yapabilirsiniz.

<pp2000047.tif>

Otomatik Düzelt kutusunda, yazarken Üstkarakter (Shift) tuşunu zamanında

bırakmadığınız için ilk iki harfin büyük olan kelimelerle, üstkarakter kilitleme (Caps Lock)
tuşunu basılı unuttuğunuz için birinci harfi küçük diğerleri büyük kelimeleri de düzelttirme
veya düzelttirmeme ayarlarını yapabilirsiniz. Yine bu kutuda cümlelerin birinci harfleri ile

POWERPOINT 2000 36
gün adlarının birinci harflerinin büyük olmasını sağlamanız da mümkündür. Bu kutuda
“Metni yazarken değiştir” seçeneğini kaldırırsanız, PowerPoint yanlış bulduğu yerleri
kendiliğinden düzeltmeyecektir. Buraya ekleyeceğiniz yeni kelimelerle, listede bulunmayan
ve sizin sık sık yanlış yazdığınız kelimeleri de düzelttirebilirsiniz.

Metin Biçimlendirme

Metin biçimlendirme, yazdığınız veya aldığınız yazıların slayt üzerindeki

görünümünü belirlemek demektir. Slayt gibi, birinci işlevi görsel ilgi odağı sağlayarak sözlü
mesajı görsel açıdan güçlendirmek ve akılda kalmasına yardımcı olmaktan ibaret bulunan
bir iletişim aracında biçim, önem taşır. İster ekranda, ister kağıt üzerinde ve isterse beyaz
perdede görüntülensin, metnin biçimini kullanılan harf (yazı) tipi, boyutu ve rengi ile
uygulanmış özel etkiler (gölge veya kabarta etkisi gibi) belirler. PowerPoint, metinlerinizin
bu özelliklerini ayarlamanıza imkan verir. Metin biçimlerdirmede gözetilecek ilke, metnin
okunmak için olduğunu, dolayısıyla metin biçimlendirmenin okunurluğu azaltmaması,
tersine arttırması gerektiğidir. Basılı yayın organlarında usta tasarımcıların, doğru
biçimlerdirmenin göze görünmeyen biçimlendirme olduğunu şeklindeki deyişlerini de
burada aktarmakta yarar var.

Ofis 2000 ailesinin diğer üyeleri ile, örneğin Word veya Excel’de metin
biçimlendirme amacıyla Yazı tipi, Yazı Boyutu ve Yazı Rengi seçme işlemlerine aşina iseniz,
PowerPoint’te de bu işlemlerin aynı yöntemle yapıldığını ve kullanacağınız araçların aynı
olduğunu belirtelim.

PowerPoint slaytlarının yazı tipi (font), yazı tipi stili (koyu, normal, italik, altçizgili,
gölgeli, kabarık), yazı boyutu (punto) ve renk özellikleri, uygulanmakta olan şablondan
alınır. Bazı şablonlar temel yazı tipi olarak Times New Roman’ı kullanırken, bazıları Arial’ı
kullanır. Şablonların metin biçimlendirme özellikleri, kullanılan zemin resmi ve rengi
dikkate alınarak belirlenmiştir. Zeminde turkuaz rengi hakim bir grafik bulunan slaytta
metinlerin mavi veya yeşil renkte olması, okunurluğu tehlikeye atabilir.

Bununla birlikte PowerPoint’in temel biçimlendirme özelliklerini istediğiniz gibi

değiştirebilirsiniz. Bir metni yeniden biçimlendirmek için seçili olması gerekir.
Biçimlendirme bir başlığın veya altbaşlığın tümüne veya bir bölümüne uygulanabilir.
Örneğin bir başlığın sadece bir kelimesini italik yapabilirsiniz. Metin biçimlendirme hem
araç çubuğundan, hem de Biçim menüsünden yazı tipi maddesi seçilerek yapılabilir.

<pp2000048.tif>

POWERPOINT 2000 37
 Biçimlendir araç çubuğu, PowerPoint’in araç çubuğunda görüntülediği temel
ögelerden biridir; siz kapatmadıkça, menü çubuğunun altında ikinci sırada yer alır. Bu
çubuktaki düğmelerle, metin biçimlerdirme için gerekli bütün ayarlamaları yapabilirsiniz.
Bununla birlikte Biçimlerdirme araç çubuğunda (siz çubuğu özelleştirerek, koymadıkça)
metinlerinize kabartma etkisi veren düğme, metinleri üst veya alt simgeye dönüştürme
veya yazi tipi rengini değiştirme imkanı yoktur. Kabartma dışındaki eksik imkanları,
çubuğun en sağındaki küçük oku tuklayarak açacağınız Düğmeleri Ekle/Kaldır komutuyla
çubuğa katabilirsiniz. Yazı biçimlendirme için gerekli bütün kontrollere Biçim menüsünden
Yazı Tipi maddesini seçerek de ulaşabilirsiniz.

<pp2000049.tif>

Metinlerinizi biçimlendirirken, okunurluğun tehlikeye düşmediğinden emin

olmalısınız. Örneğin çok küçük harfler, koyu ve italik oldukları taktirde kolay okunmazlar.
Altçizgi, harflerin bacaklarını örtebilir. Koyu yazı tipini büyük başlıklarda kullanmak, bu
karşılık küçük yazı tipine sahip alt başlıklarda vurgulama amacıyla italiği tercih etmek
yerinde olur.

Bütün bir sunuda, uyguladığınız bir yazı tipini başka bir yazı tipine çevirmek için
Biçim menüsünden Yazı Tipini Değiştir maddesini seçebilirsiniz.

<pp2000050.tif>

Bu kutuda değiştirmek istediğiniz ve yerine geçecek font türlerini, seçme oklarını

tıklayarak açılan listeden seçebilirsiniz. Değiştir düğmesini tıkladığınızda bütün slaytların
yazı tipleri değiştirilmiş olur. Bu işlemin hatalı olduğuna karar verirseniz, Düzen
menüsünden Geri Al maddesini seçebilir; veya klavyede Ctrl+Z tuşlarına basabilirsiniz.

Burada iki özel etkiye özellikle dikkat etmek gerekiyor: gölge ve kabartma. Bu iki
etki, yerinde kullanıldığı taktirde, slaytların çekiciliğini arttırabilir; dikkatsiz kullanıldığı
taktirde, okunmayı güçleştirir. Her iki etkinin de dikkat çekici olabilmesi için kullanıldığı
metnin yazı tipinin büyük ve harfin kalın olması yerinde olur. Küçük puntolu harflerde ve
çok fazla kelime bulunan başlıklarda gölgeler görünmeyeceği gibi, kabartma etkisi de
yandaki harfi okunamaz hale getirebilir.

<pp2000051.tif>

Burada başlığı normal, kabartma ve gölge etkileriyle görüyoruz. Gölge etkisi renkli
zemin üzerinde daha belirgin hale gelecektir. Buna karşılık kabartma etkisi başlığın daha
dikkat çekici olması için zeminin beyaz veya çok açık renk olmalı yerinde olur.

POWERPOINT 2000 38
 Metinlerin hizalanmaları da görsel etki açısından önem taşır. Hizalamada dikkat
edilecek hususların başında, hizalanan unsurlar arasında birlik olması gelir. Hizalama,
hizalanan metinler arasında birlik sağlar. Hizalamak istediğiniz metinleri seçin ve
Biçimlendirme çubuğunda arzu ettiğiniz hiza düğmesini tıklayın.

<pp2000052.tif>

Burada, slaytın başlığı sola, fakat o başlığa ait maddeler sağa hizalandığı için
başlıkla metin birbirinden kopmuş gibi görünüyor. Ayrıca hizalanan unsurların ortak ögesi
olan noktaların değil de satır sonlarının hizalanmış olması, arzu edilen birliği sağlamıyor.

Farklı metinlerin aralarındaki açıklık ve bir metnin satırlarının yüksekliği, slaytın

tümü açısından metinlerin biçimlendirilmesi açısından önem taşır. Metinler ve metnin
satırları arasındaki mesafenin çok yakın olması, okunurluğu azaltır. Bu mesafenin çok
olması ise slaytın boş olduğu izlenimi verir. Satır aralıkları, Biçim menüsünden Satır Aralığı
maddesini seçtiğinizde açılan kutuyla denetlenir.

<pp2000053.tif>

PowerPoint, satır aralığını, “satır” ve “nokta” (punto) birimleriyle ölçer. Çoğu zaman
satır ölçüsü yeterli olmakla birlikte, hassas ve doğru ayarlama ancak punto birimiyle
yapılabilir. Punto, (PowerPoint’i Türkçeleştirenlere göre, nokta), bir inçin 72’de biridir.
(Sayfa düzenleyenler bir de pika birimi kullanır: 12 punto 1 pika, 6 pika ise 1 inçtir.)
Harflerin yüksekliği punto ile ölçülür. Bir harfin puntosu, sadece kendisinin yüksekliği
demek değildir; bir harf ailesinin yüksekliği, aileye mensup p, y, g gibi harfin en alt
kenarından, büyük harflerin en üst kenarına kadar olan mesafenin ölçüsüdür.

<pp2000054.tif>

Bir satır aralığı, satırda yer alan en büyük puntolu harfin tabanından, alttaki satırın
tabanına kadar mesafedir. Matbaacılıkta “altın kural” denen ölçü, yüzde 120 kuralıdır.
Buna göre bir satırın yüksekliği satırdaki en büyük harfin yüzde 120’si kadar olur. Satır
aralığının kesirli çıkmaması için, matbaacılıkta ve daha sonra gelişen elektronik sayfa
tasarımında, daima satır aralığı tam sayı çıkacak harf puntoları kullanılır. Bununla birlikte,
Bir örnek verirsek; 46 punto başlık kullandığınız zaman, bu başlığın iki satır olması
halinde, her bir satırı, 55.2 punto olması gerekir. Usta tasarımcılar, 24 puntodan küçük
harflerde kesirli satır ölçüsünü yukarı, 24 puntodan büyük harflerle aşağı “yuvarlarlar.”

Slaytlarda aynı önem düzeyinde iki metin altalta geldiği zaman aralarında satır
aralığının en az yarısı kadar ek aralık bırakılması, maddelerin farklı algılanmasını sağlar.
Bunu, Satır Aralığı kutusunda ya paragraftan önce, ya da paragraftan sonra ek aralık

POWERPOINT 2000 39
ölçüsü vererek yapabilirsiniz. Paragraflar arasında ek aralığın boşluk gibi görünmemesi
için, ek aralığı tutarlı şekilde ya paragraftan önce, ya da paragraftan sonra verin.

PowerPoint’in şablonlarında “asıl slayt” denen ve bu tür ölçülerin kaynaklandığı

stillerde, ölçümler yapılmış ve görsel netlik için gerekli kurallar uygulanmış olduğu için,
çoğu zaman slaytlarınızda ince matbaacılık hesapları yapmanız gerekmeyecektir!

Bu noktada son bir metin biçimlendirme ayarı, başlıkların ve diğer metinlerin içinde
bulundukları kutuların slayt üzerindeki konumu ve metinlerin bu kutu içinde sol kenardan
ne kadar içerden başlayacağını belirlemek olabilir. Metin kutuları, slayt üzerinde istediğiniz
yere kaydırılabilir. Mouse işaretçisini kutunun çerçevesine yaklaştırdığınızda okun, dört uçu
oklu simgeye dönüştüğünü göreceksiniz. Bu durumda iken Mouse’un sol düğmesini
tutarak, kutuyu slayt üzerinde istediğiniz yere taşıyabilirsiniz.

Metinlerin bulundukları kutunun içinde sol kenardan ne kadar içerden başlayacağını

belirlemek için, Görünüm menüsünden cetvel maddesini seçmeniz gerekir. Bu durumda
PowerPoint, slayt penceresinin üst ve sol kenarında bir cetvel görüntülenecektir.

<pp2000056.tif>

Slayt penceresinin üst kenarındaki cetvelde, o sırada seçilmiş olan metnin ne kadar
içerden olacağını ve sekme duraklarının yerlerini belirten işaretleri göreceksiniz. Bu
işaretleri Mouse işaretçisiyle tutarak sağa-sola oynatarak, metinlerinizin yatay konum
ayarlarını yapabilirsiniz. Mouse işaretçisini cetvelde boş bir yere tıklarsanız, bu noktada bir
sekme durağı belirir. Cetvelin sol üst köşesindeki “L” harfine benzeyen işaret ise o sırada
varsayılan sekme türünü (soldan, sağdan, ortalı, ondalık işaretli) gösterir. Bu simgeyi
tıklayarak, sekme türünü değiştirebilirsiniz.

Cetvelin üzerinde, altta ve üstte, iki ayrı dizi işaret göreceksiniz. Alttaki işaretler
madde işaretinden sonra metnin işaretten ne kadar içerden başlayacağını; üstteki işaretler
ise madde işaretinin metin kutusunun sol kenarından ne kadar içerden başlayacağını
gösterir.

Madde İşaretleri ve Numaralama

Madde işaretleri, sıralama takip etmekle birlikte artan veya azalan bir dizinin üyesi
olmayan metinleri belirgin hale getirmekte kullanılır. Artan veya azalan dizi üyesi olan
metinler ise satır başlarına numara konuyarak belirginleştirilebilir. Slaytlarınız için
seçtiğiniz Otomatik Düzenleme modeli, madde işaretli metin yertutucular içeriyorsa, bu
yerlere gireceğiniz metinler otomatik olarak maddelenecektir. Fakat istediğiniz metni veya

POWERPOINT 2000 40
metin grubunu madde işaretli hale getirebilir ve bu amaçla farklı işaretleme şemaları
uygulayabilirsiniz.

PowerPoint’in madde işaretleri koyduğu bir metnin işaretlerini değiştirmek için,

metni seçin; Biçim menüsünde Madde İşaretleri ve Numaralama maddesini tıklayın.

<pp2000056.tif>

Birinci sekmede metne madde işareti kazandırabileceğiniz ve bu işaretleri

seçebileceğiniz denetim araçlarını göreceksiniz. ikinci sekmede ise numaralama araçları
bulunur. Birinci sekmede, PowerPoint’in kullanılmaya hazır yedi madde işareti seçeneği yer
alıyor. Bunlardan birini veya alttaki Resim ve Karakter maddelerini işaretleyerek farklı
resim ve karakterleri kullanabilirsiniz. Resim düğmesini tıkladığınızda, daha önce
gördüğümüz, slaytlara resim yerleştirmek kullanılan Küçük Resim Galerisi açılacak ve Ofis
2000’i kurarken yaptığınız tercihlere göre, sabit diskinizde mevcut nokta resimlerini
görüntüleyecektir. Ofis 2000’i kurarken resim örneklerinin sabit diskinize aktarılmasını
tercih etmediyseniz, bu noktada Galeri programı Ofis 2000 CD-ROM’unu sürücüye
yerleştirmenizi isteyebilir. Karakter düğmesini tıklarsanız, bu kez, Windows’un Karakter
Eşlem aracına benzeyen işaret seçme kutusu açılacak ve bilgisayarınıza kurulu madde
işareti olarak kullanılabilecek yazı tiplerini (font) içeren bir tercih kutusu ve seçilen yazı
tipinin içindeki karakterleri gösteren bir tablo sunacaktır. Bu kutuda, seçtiğiniz karakterin
rengini ve büyüklüğünü de belirleyebilirsiniz.

Küçük resim galerisi aracını açtığınızda ikinci sekmenin adının Hareketli Klipler
olduğuna dikkat edin. Bu sekmede hareketli madde simgelerini göreceksiniz. Galeri, iki
hareket madde işaretine sahiptir. Fakat siz başka yerlerden edineceğiniz hareketli (anime)
GIF biçimindeki imajları Galeri’ye alarak, slaytlarınızda kullanabilirsiniz.

Arkaplan Rengi ve Dolgu

Doğrudan metin biçimlendirme ve düzenleme işlemi olmasa da, slaytların arkaplan

(zemin) rengi ve resmi, metnin görünümünü birinci derecede etkileyen unsurlar arasında
sayılmalıdır. Metinlerinizde karakterlerin rengi (hatta gölgeli veya kabartma etkisinin
başarılı olup olmayacağı) zemin rengi ile belirlenir. Slaytların tek-tek veya topluca zemin
rengi değiştirilebilir.

//////////////////////KUTU//////////////////////////

POWERPOINT 2000 41
İyi bir sunuda...
PowerPoint sunularınızı bilgisayara VGA-projekter bağlayarak beyaz perdede
göstercekseniz veya 35 mm filme aktararak slayt projeksiyon cihazı kullanacaksanız,
zeminlerin koyu renk olmasına dikkat edin. Slaytları renkli yazıcı ile saydam kağıt veya
filme basarak “tepegöz” projeksiyon makinasıyla gösterecekseniz, daima açık renk zemin
kullanın.

/////////////////////////KUTU BİTTİ///////////////////////

Her sunuda, slaytların bir renk düzeni vardır. Herhangi bir slaytı metin veya
resimkutusu bulunmayan boş bir yerinden sağ-tıklar ve açılan menüden Slayt Renk Düzeni
maddesini seçerseniz, sununuzda uygulanan renk düzenini ve diğer seçeneklerinizi
gösteren Renk Düzeni kutusu açılacaktır. Bu kutunun birinci sekmesinde, PowerPoint’in
standart renk düzenlerini görebilirsiniz. Farklı bir düzen seçtiğinizde bu renklerin
slaytınızda nasıl duracağınız Önizleme düğmesini tıklayarak inceleyebilirsiniz. Seçtiğiniz
renk düzenini sadece o anda seçili slayta veya tüm slaytlara uygulatabilirsiniz.

<pp2000057.tif>

Renk Düzeni kutusunun ikinci sekmesi olan Özel ise kendi renk düzeninizi
oluşturma imkanı verir. Bu düzeni yeni bir isimle kaydedebilir ve istediğiniz zaman
kullanabilirsiniz. Bu sekmede bir slaytta rengi belirlenebilen bütün ögelerin renklerini tayin
edebilirsiniz.

PowerPoint’in Akllı İçerik Sihirbazı veya Tasarım Şablonları yoluyla oluşturduğu

slaytlarda, görsel açıdan ilgi çekici olması için slaytlarda sadece renk değil, fakat aynı
zamanda arkaplan dolgu unsurları (zemin desenleri) ve resimlere yer verdiğine dikkat
etmiş olmalısınız. Bu, slaytlarınızı özelleştirmenize, örneğin slaytlarda arka plan resmi
olarak kurum logosunu kullanmanıza, imkan verir. Bunu sağlayan Arka Plan aracını,
slaytta boş bir yeri sağ tıklayarak ve açılacak menüden Arka Plan’ı seçerek açabilirsiniz.

<pp2000058.tif>

Açılacak küçük kutunun Arka Plan dolgusu olarak seçilmiş unsur varsa görüntülediği
önizleme penceresinin altında, seçilmiş olan ögeyi gösteren seçme kutusunun okunu
tıklarsanız, renk ve dolgu efekti seçeneklerinizi görebilirsiniz. Dolgu unsuru olarak, iki renk
arasında nisbî değişen (gradyen) renkleri, PowerPoint’in size sunduğu (mermer
görümünden, resim tuvaline, çuhadan tahta görümününe) 24 doku unsurunu, 48
geometrik desene ve herhangi bir biçimde kaydedilmiş resim veya fotoğrafı
kullanabilirsiniz.

POWERPOINT 2000 42
 <pp2000059.tif>

Desenlerin ve dokuların etkisini bunları bir sınama slaytında seçerek

araştırabilirsiniz. Burada sadece fotoğraf ve diğer imaj dosyalarını kullanırken, arka
plandaki güçlü bir görsel unsurun, ön plandaki metin ve diğer görsel unsurları (örneğin
istatistiksel veriye dayanan bir grafiğin etkisini azaltabileceğini hatırlatmakla yetinelim. Bu
tür grafik malzemenin, ancak gerçekten arka planda kalacak şekilde, dikkati kendisine
toplamayan renk ve desende olmasına özen göstermek gerekir.

<pp2000060.tif>

Şablon Değiştirmek-Asıl Slaytı Düzenlemek

Kimi zaman slaytlarda yaptığınız yerel düzenlemeler sununun tümü açısından

yeterli olmaz veya çok zaman alır. Böyle durumlarda sununun bütün slaytlarını başkan
tasarlamak veya slaytları tek-tek düzenlemek yerine temel şablonu değiştirmek ve yeni bir
şablon uygulamak daha etkin bir yöntem olabilir.

Sunu hazırlamanın herhangi bir aşamasında slaytların şablonunu değiştirebilir, yeni

bir şablon uygulayabilirsiniz. Sunu, PowerPoint’te açıkken, Biçimlendirme araç çubuğunda
Ortak Görevler düğmesini tıklayın ve açılacak menüden Tasarım Şablonu Uygula maddesini
seçin. Açılacak diyalog kutusunda yeni şablonu seçin.

<pp2000061.tif>

PowerPoint’in sunu tasarım şablonları listesinde herhangi birini tıkladığınızda

diyalog kutusunun sağ tarafında şablonun genel tasarım biçimini göreceksiniz. Sununuza
uygun bir şablon bulduğunuz anda Uygulama düğmesini tıklayarak, bütün slaytlarınıza
yeni şablonun renk, arka-plan resmi ve benzeri diğer biçim özelliklerini kazandırabilirsiniz.
Aynı işlemi bir slaytın boş bir yerini sağ tıklayarak ve açılacak menüden Tasarım Şablonu
Uygula maddesini seçerek de yapabilirsiziniz. Bir sunuda yeni bir tasarım şablonu
uyguladığınızda slaytlarınızda önceden yaptığınız özelliştermeler, örneğin madde işareti
olarak seçtiğiniz farklı karakterler veya resimler varsa, PowerPoint bunları aynen
koruyacaktır.

Her sunuda bütün slaytların ve bütün başlıkların varsayılan biçimleri, asıl Slayt ve
Asıl Başlık adı verilen iki “master” üzerine bina edilir. Bu iki “master” unsuru yeniden
düzenleyerek slaytlarda temelden değişiklik yapabilmek mümkündür. Bunu, Görünüm
menüsünden Asıl, ve açılacak alt menüden Asıl Slayt maddelerini seçerek yapabilirsiniz.

<pp2000062.tif>

POWERPOINT 2000 43
 Asıl slaytta, slaytlarda yer alabilecek bütün bölümler gösterilir. Bu bölümlerden bir
kısmını mevcut slaytlarınızda seçmediğiniz veya uygulatmadığınız için göremiyor
olabilirsiniz. Örneğin slaytlarınıza tarih, sıra numarası koymadığınız taktirde, bu ögeler yer
almayacaktır. Ancak asıl slaytta, bir slaytta bulunabilecek bütün ögeler gösterilir.

Asıl slaytta görünen başlıklar, yeni bir slayt oluşturmak üzere yeni slayt
eklediğinizde görüntülenecek yer tutucu kelimelerdir. İsterseniz biçimlendirmeleri gibi
yertutucu başlıkları da değiştirmeniz mümkündür. Sununuzdaki başlık ve altbaşlıkların yazı
tiplerini, renklerini ve diğer görünüm özelliklerini, ayrıca alytbaşlıkların maddeleme
işaretlerini asıl slayt üzerinde yapacağınız değişikliklerle belirleyebilirsiniz.

<pp2000063.tif>

Asıl slaytta değişiklik yapmak için, yer tucuyuyu veya içindeki metnin tümünü seçin
ve Biçimlendirme araç çubuğundaki düğmelerle istediğiniz özellikleri ilişkin yeni
seçimlerinizi yapın. Seçtiğiniz bir ugeyi sağ tıklayarak, açılacak menüden de istediğiniz
biçimlendirme özelliğini seçebilirsiniz. Sözgelimi, slaytlarınızdaki madde işaretlerini
değiştirmek için değiştirmek istediğiniz düzeydeki başlığı tarayın ve sağ-tıklayarak açılacak
menüden Madde İşaretleri ve Numaralandırma maddesini seçin.

PowerPoint, bir sunu açılırken göstereceğiniz ilk slayta, Sunu Başlığı Slaytı adını
verir ve bu slaytın daha sonraki slaytlardan daha farklı düzenlenmesini sağlar. Sunu
Başlığı slaytı, birn sunuda bölümleri ayırmak için de kullanılabilir. Bu slaytın Master’ında
değişiklik yapmak için Görünüm menüsündeki Asıl alt menüsünden Asıl Başlık maddesini
seçebilirsiniz.

Her iki asılda yapacağınız biçimlendirme bittiğinde, Asıl Slayt veya Asıl Başlık araç
kutusundaki Kapat düğmesini tıklamanız gerekir. Asıl Slayt ve Asıl Başlık’ta yapatığınız
değişiklik bütün slaytlara uygulanacaktır. Fakat slaytlarınızda yerel biçimlendirmeler
yaptıysanız, PowerPoint bunları değiştirmez.

Asıl Slayt ile Asıl Başlık arasındaki fark biraz karışık olabilir. Hangi slaytın asıl slayt,
hangisinin asıl başlık üzerine bina edildiğini bilemiyorsanız, sözkonusu slayt açıkken
PowerPoint penceresinde sol alt köşedeki Görünüm menüsünden Slayt Görünümü
düğmesini, klavyede Shift (Üst karakter) tuşunu tutarak tıklayın; PowerPoint bu slaytın
üzerine bina edildiği Master’ı düzenlenmek üzere açacaktır. Slayta dönmek için Slayt
Görünümü simgesini bu kez klavyede Shift tuşunu tutmadan tıklayın.

POWERPOINT 2000 44
Bölüm 3: Tablo, Grafik ve Çizim

Slaytlarımızın çekiciliğini arttırmak ve böylece eşlik ettikleri sunuda mesajların

akılda kalırlığına daha çok katkıda bulunmalarını sağlamak için yapabileceğimiz
düzenlemeler sadece metinleri biçimlendirmek veya metinlere madde işareti eklemekten
ibaret değil. PowerPoint, slaytlarımıza tablo, grafik, örgüt kuruluş şeması, resim, film ve
ses ekleme imkanı tanıdığı gibi, sınırlı da olsa verdiği çizim araçları ile slaytlarda kendi
çizimlerimizi yapmamızı da sağlar.

PowerPoint, Windows’un Nesne Bağlama ve Yerleştirme (OLE) modeli ile uyumlu

bütün programlardan, o programların ürünlerini, örneğin bir Access tablosunu veya Excel
grafiğini alabilir. Bu nesneler kendilerini oluşturan programlarda güncelleştirildiği taktirde,
slaytı PowerPoint’te yeniden açtığınızda, slayttaki kopyasının da güncelleştirilmiş olduğunu
göreceksiniz. PowerPoint 2000, Internet imkanlarından yararlanmanız veya
bilgisayarınızdaki bir başka kaynağı kullanabilmeniz için, slaytlarınıza köprü (link)
koymanıza da imkan verir.

Tablo

Herhangi bir bilginin sunuluşunda tablo, bilgilerin gruplandırılması, sıralanması ve

böylece önemli eğilimlerin daha görünür hale gelmesi açısından etkili bir mimarî araçtır.
Farklı gruplara ait rakam veya kavramların yanyana gösterilmesi, aralarındaki farkı ortaya
çıkartır; öğrenmeyi kolaylaştırır. Bununla birlikte slaytlara çok fazla sütun ve satır içeren
tablolar koyarsak, yazı tipi boyutu küçülebilir ve zor görülür; veya tabloda yer alan
bilgilerin kavranması zorlaşabilir. Usta slayt tasarımcıları üçten fazla sütun ve dörtten fazla
satır kullanmamaya özen gösterirler.

Bir slayta tablo eklemek için en kolay yol, Araç menüsünden Tablo aracını tıklamak
ve açılacak kutuda arzu ettiğiniz kadar sütun ve satırıı taramaktır. Ekle menüsünden Tablo
maddesini seçerek ve açılacak diyalog kutusunda istediğiniz sütun ve satır sayılarını
seçerek Tamam düğmesini de tıklayabilirsiniz. Sunuya yeni bir slayt eklerken. bu slaytın
tablo slaytı olarak biçimlendirilmesini de sağlayabilirsiniz.

<pp2000064.tif>

POWERPOINT 2000 45
 PowerPoint, yeni tablo oluşturduğunuz anda Tablolar ve Kenarlıklar araç çubuğunu
da açacaktır. Bu çubuk, tabloyu seçtiğiniz her an görünür. Bir tabloyu oluşturduktan sonra
satır sayısını arttırmak isterseniz, son satırda iken klavyede Sekme (Tab) tuşuna basmanız
yeter. Yeni sütun eklemek için, Tablolar ve Kenarlıklar araç çubuğunda Tablo düğmesini
tıklayın ve açılacak menüden Sola Sütun Ekle veya Sağa Sütun Ekle maddesini seçin. Bu
menüde bulunan Alta Satır Ekle ve Üste Satır ekle maddeleri ile tabloya yeni satırlar da
ekleyebilirsiniz.

Oluşturduğunuz tablonun içtediğiniz hücresine klavye ile metin girebilir veya

Windows Panosu’ndaki bir metni yapıştırabilirsiniz. Tablolar, bulundukları slaytın
parçasıdır; dolayısıyla herhangi bir ögesini iki kere tıklayarak o ögeyi düzenlemeye imkan
veren diyalog kutusunu veya araç çubuğunu açabilirsiniz. Bir sütun veya satır çok dar veya
çok geniş ise, Mouse işaretçisi ile sütunun veya satırın sınır çizgisini sağa veya sola
kaydırabilirsiniz. Mouse işaretçisi bir sütun veya satırın sınır çizgisi üzerinde iken iki tarafı
oklu iki dik çizgi görünümünü alır.

Tabloların daha kolay anlaşılır hale getirilmesi için çeşitli biçim özelliklerini
değiştirebilirsiniz. Tablo seçili iken, Biçim menüsünden Tablo maddesini seçerseniz,
tablonun çerçeve, dolgu ve metin kutuları özellikleriin topluca düzenleyebileceğiniz
diyalog kutusu açılır. Tablolar ve Kenarlıklar araç çubuğunda da bu amaçla
kullanabileceğiniz düğmeler vardır.

<pp2000065.tif>

Bu araç çubuğundaki düğmelerle, tablonunun bütün unsurlarının özellikleri tek-tek

düzenlemeniz mümkündür.

Grafik

Tablolar uzadıkça veya rakamlar büyüdükçe işlevlerini yitirirler; bilginin özet olarak
kavranması, unsurları arasındaki farkların algılanması zorlaşır. Bu durumda rakamların
sırrını grafiklerle çözebiliriz. PowerPoint’te yeni bir grafik slaytı oluşturarak, mevcut bir
slaytı grafik saltına dönüştürerek veya slaytın elverişmi bir yerine grafik ekleyerek, bu
imkandan yararlanabilirsiniz.

Bunun için Ekle menüsünden Yeni Slayt maddesini seçerek veya araç çubuğunda
Yeni simgesini tıklayarak yeni bir slayt oluşturmak istediğinizde açılan Otomatik Düzen
diyalog kutusunda grafik slaytını seçebilirsiniz. Grafik, mevcut slaytta yer alacaksa, slaytın
herhangi bir boş yerini sağ-tıklayarak açılacak menüden veya Ortak Görevler düğmesinin

POWERPOINT 2000 46
açacağı menüden Slayt Düzeni maddesini seçerek, slaytın otomatik biçimini
değiştirebilirsiniz. Slaytta uygun genişlikte yer varsa, Ekle menüsünden Grafik maddesini
de seçebilirsiniz. Yeni slayt veya mevcut slaytın slaytın otomatik biçimi değiştirme yollarını
izlerseniz, PowerPoint, slaytta grafik alanını açar ve yeni grafik oluşturmak için yer
tutucunu iki kere tıklamanızı bekler. Grafik simgesini iki kere tıkladığınızda PowerPoint
örnek bir veri tablosu ve buna dayanan grafiği de oluşturur. Ekle menüsünden Grafik
maddesini seçerseniz, PowerPoint örnek veri tablosunu ve grafiği kendiliğinden oluşturur.

<pp2000066.tif>

Bu örnek veri tablosu ve ona dayanan grafik, Ofis 2000 ailesinin üyesi Microsoft
Graph 2000 adlı araç tarafından oluşturulur. Daha sonra slaytta mevcut bir grafiği iki kere
tıklayarak aynı aracı çalıştırabilirsiniz. Örnek tabloda istediğiniz hücrede istediğiniz
değişikliği yapabilirsiniz; bu değişiklik örnek grafiğe anında yansıtılır. Örnek grafiği sağ
tıklayarak ve açılacak menüden Grafik Türü maddesini seçerek, 14 ayrı standart (ve tür
içinde 7 ayrı biçimde) veya 20 özel tür arasından seçim yapabilirsiniz.

Grafiklerini veri tablosunu PowerPoint içinde düzenleyerek oluşturabileceğiniz gibi,

Excel’de oluştaracağınız tablo veya grafikleri de slaytlarınızda kullanabilirsiniz. Böylece
Excel’in, PowerPoint içinde kullandığınız Microsoft Graph 2000 adlı araçtan çok daha fazla
ve üstün imkanlarını kullanmış olursunuz. Bunun için Excel’de oluşturduğunuz grafiği seçin
ve Windows panosuna kopyalayın, ve PowerPoint slaytına yapıştırın. Ayrıca PowerPoint
grafiğinin temeli olan veri tablosunu da Word, Access veya Excel’de panoya kopyalayarak
ve tabloya yapıştırarak, oluşturabilirsiniz. Bunun için önce örnek tablodaki bütün değerleri
seçerek silmeniz gerekir.

PowerPoint’te bir grafiği seçtiğiniz anda, standart araç çubuğu, grafiği

biçimlendirmenize elverişli araçlar içerir hale gelir. Bu çubuktaki Grafik Alanını Biçimlerdir
düğmesini tıklayarak grafiğin çizgilerini, çerçeve ve renklerini ya da yazı türlerini
düzenlemeniz mümkündür. Yine bu çubuktaki Dosya al düğmesi ile mevcut Excel, Lotus
123, Quatro Pro, SYLIK veya düz yazı dosyalarını alabilirsiniz. Düzyazı dosyalarında veri
alanlarının virgül veya sekme ile ayrılmış olması gerekir.

<pp2000067.tif>

Araç çubuğundaki Grafik türü düğmesiyle, grafiğinizin 3 boyutlu veya iki boyutlu ve
veriler açısından anlam taşıdığı taktirde pasta diliminden dikey vey yatay çubuklara kadar
bir çok tür ve biçinden birine çevrilmesini sağlayabilirsiniz. Kimi zaman verilerin sütunlara
göre (örneğin yıllar), kimi zaman da satırlara göre (örneğin masraf kalemleri) yapılması

POWERPOINT 2000 47
gerekebilir. PowerPoint’in grafiği oluştururken, gruplandırmayı sütune göre mi, yoksa
satıra göre mi yapacağını araç çubuğundaki Satıra Göre veya sütuna Göre düğmelerini
tıklayarak belirleyebilirsiniz.

Küçük resim, film ve ses

Slaytlara, dinleyicilere göstermek istediğiniz resim, fotoğraf ve videoları

koyabileceğiniz gibi, kimi zaman sadece slaytın ilgi çekmesi veya içerdiği metne anlam
kazandırması için de bu ögelerden yararlanabilirsiniz. Akıllı İçerik Sihirbazı ile örnek sunu
oluşturduğumuz birinci bölümde Ofis 2000 ailesinin yardımcı üyelerinden Küçük Resim
Galerisi aracını kullanarak, slaytlarımıza nasıl resim eklediğimizi görmüştük.

Boş bir şablonla yola çıktığımız sunularda bir slaytta resim koymak da aynı
derecede kolaydır. Bunun için ya otomatik biçimlendirilmesi resimli bir yeni slayt seçerek
işe başlayabilirsiniz, ya da mevcut slaytınızın türünü, Biçim menüsünden (veya slaytı sağ
tıklayarak açılacak menüden) Slayt Düzeni maddesini seçerek, Metin ve Küçük Resim (ya
da Küçük Resim ve Metin) olarak değiştirebilirsiniz. Yeni slaytta veya slaytınızın yeni
biçiminde, resim yer tutucusunu iki kere tıklarsanız Küçük Resim Galerisi açılacaktır.

Resim içermeyen bir slaytta, resim konulabilecek elverişli alan varsa, çizim araç
çubuğundaki resim düğmesini tıklayarak, veya Ekle menüsünden Küçük Resim maddesini
seçerek, ya da herhangi bir dizindeki resim dosyasını Mouse işaretçisiyle sürüklüyerek
slaytın içine bırakarak da slayta resim koyabilirsiniz.

<pp2000068.tif>

Slaytınıza eklediğiniz bir resmi sağ tıklayarak ve açılan menüden Resim Biçimlendir
maddesini seçerek, resmin bir çok görünüm özelliğini ayarlamak mümkündür. Resim
Biçimlendirme kutusunda Görüntü Denetimi, resimlerin türü ve niteliği ne olursa olsun
slayt üzerindeki görünümünü kontrol etmenizi sağlar. Burada yapabileceğiniz tercihler
arasındaki Fligran, resmin slayt zemininde dikkat çekici olmadan kullanılmasına imkan
verir.

Asıl Slayt’a koyacağınız resim ise bütün slaytlarda görünür. Bu yolla örneğin bir
firmanın yıllık raporuyla ilgisi sunuda, bütün slaytlara firmanın logosunu koymak
mümkündür.

Slaytlara film (video dosyası), ve ses de koyabilirsiniz. Bunu sağlamak için elverişli
yer olan slayt seçili iken Ekle menüsünden Film ve Sesler maddesini seçin. Film ve sesler
Galeri aracılığıyla seçilebileceği gibi, doğrudan bir dosyadan da alınabilir. Film ve seslerinizi

POWERPOINT 2000 48
Küçük Resim Galerisi’de alarak katalogladıysanız, bu kolay bir yoldur. Fakat PowerPoint
aynı kolaylıkla sabit disklerinizdeki filmleri de alabilir. PowerPoint, sık kullanılan bütün
sayısal video biçimlerini (AVI ve MOV gibi) tanır. Ayrıca Windows Media’nın akan media
(streaming media, ASF) dosyalarını da kullanabilirsiniz. Filmleriniz Real Networks’ün Real
Media (RA) biçiminde ise, PowerPoint gösteri sırasında Windows Media Player veya Real
Player’ın yardımını isteyecektir. Bu durumda slayt gösterisi sırasında, slaytın üzerinde
Media Player veya Real Player’ın kendi penceresi açılacaktır.

Video dosyasını slaytınıza yerleştirirken PowerPoint, bu videonun slayt gösterisi

sırasında otomatik gösterilip gösterilmemesi konusunda onayınızı isteyecektir. Slayta
yerleştirdiğiniz film nesnesini sağ tıklayarak, filmin diğer bazı özelliklerini de
belirleyebilirsiniz.

<pp2000069.tif>

PowerPoint, güçlü bir ses kaydetme ve slayt gösterisi sırasında bunu çalma
imkanına da sahiptir. PowerPoint ayrıca sabit diskte bulunan bir sayısal ses kaydını (Galeri
yoluyla ve doğrudan diskten) da alabilir. İsterseniz, slayt gösterisi sırasında bilgisayara
takılı CD-ROM sürücüsüne yerleştirilmiş bir müzik CD’sinden de ses çalabilirsiniz.

Çizim

PowerPoint, işlevleri açısından bakınca bir grafik çizim ve düzenleme programı

değildir; buna karşın slaytlarınıza özel çizim nesneleri kazandırabilmeniz için, yeterli grafik
oluşturma ve düzenleme araçlarına da sahiptir. PowerPoint, değiştirmediyseniz, açıldığında
Çizim araç çubuğunu penceresinin alt kenarında görüntüler.

<pp2000070.tif>

Otomatik Şekiller menüsünde, çizgi, bağlayıcı, temel şekil, akış çizelgesi, yıldızlar
ve büyük başlıklar, belirtme çizgileri ve eylem düğmeleri şeklinhde gruplanmış yüze yakın,
kullanılmaya hazır çizim bulacaksınız. Çizgi ve ok araçları ile slaytın üzerine kendi
çizgilerinizi çizebilirsiniz. Çizim araç çubuğundaki diğer düğmeleri kullanarak kendi
çizdiğiniz veya otomatik çizimler menüsünden seçtiğiniz şekilleri renklendirebilir;
büyültebilir-küçültebilir ve döndürebilirsiniz. Çizgilerinizi veya şekillerinizi üç boyutlu
yapmanız; üç boyutlu çizimlerin konumunu, ışık yönünü ve yüzey kaplama stilini
belirlemeniz ve değiştirmeniz de mümkündür.

<pp2000071.tif>

POWERPOINT 2000 49
 Çizimleriniz ve otomatik şekilleri birlikte seçer ve Çizim yönetim menüsünden
Gruplandır maddesini seçerseniz, PowerPoint seçili ögeleri bir grup haline getirir ve ortak
denetlenmesini sağlar. gruplandırılan çizim ögelerinin boyutları ve diğer özellikle birlikte
kontrol edilir.

Her yeni çizim, bir öncekinin önünde bir katmanda oluşturulur ve dolayısıyla
arkasındaki unsuru örter. Çizim yönetim menüsünü kullanarak, nesneleri birbirinin önüne
veya arkasına gönderebilirsiniz.

Çizimlerin renk, çizgi ve saydamlık özellikleri gibi çok daha fazla sayıda özelliğini
belirlemek ve değiştirmek için çizim seçili iken Biçim menüsünden Renkler ve çizgiler
maddesini seçebilirsiniz. Açılacak diyalog kutusunda, seçilen nesneye uygun çok sayğıda
denetlenebilir özellikle olduğunu göreceksiniz.

Bu arada Otomatik Şekil menüsündeki Eylem Düğmeleri grubunda yer alan 12

çizimin diğer çizimlerden farkına kısaca değinelim. Bu düğmeler, PowerPoint açısından
ayrı bir önem taşırlar; çünkü bu şekiller, slayt gösterisi sırasında gerçekleşmesini
istediğiniz komutları yerine getirmenizi sağlar. Bu şekillerden birini seçerek slayta
yerleştirdiğinizde PowerPoint, bu şekil tıklandığında veya Mouse işaretçisi üzerine
geldiğinde olmasını istediğiniz eylemi seçebileceğiniz bir diyalog kutusu açacaktır.

<pp2000072.tif>

Bu kutuda eylem düğmesinin yapmasını istediğiniz işi, çalıştırmasını istediğiniz

komutu, programı veya makroyu ve çalmasını istediğiniz sesi seçebilirsiniz.

POWERPOINT 2000 50
Bölüm 4: Özel Etkiler ve Animasyon

Bir sunuda slaytların kendilerinden beklenen etkiyi yapabilmesi, ilgi odağı haline
gelmesi için, sadece içerikle yetinmek zorunda değiliz. Slaytlarda yer alan duragan ögeleri,
örneğin metinleri, resimleri ve çizimleri hareketlendirebiliriz. Ayrıca slaytların birbiri ardına
ekrana gelişlerine de özel animasyon etkileri kazandırabiliriz. PowerPoint 2000, diğer
sürümlerinden farklı olarak, slayt gösterilerini Internet köprüleri ile zenginleştirebilir.

Slaytlarımıza video, anime resim dosyaları (örneğin anime GIF resimler) ve ses
koyarak, içeriklerini duraganlıktan kurtarmak mümkündür. Ancak her sunuda video veya
ses kullanmak gerekmez. İçerik itibariyle duragan unsurlar buluna slaytlara hareket
kazandırmak, gösterinin daha ilgi çekici hale gelmesini sağlar. Örneğin, slaytta yer alan
başlıklar ve diğer metinler sırayla görüntülenebilir. Konuşmacının vurguladığı her yeni
kavramı açıklayan metin ancak konuşmacı o kavramdan söz ettiği zaman görüntülenebilir.
Metinler yavaşça silinebilir ve yerini yeni bir metne bırakabilir. Bu etkilerin hemen hepsi
slaytın tümüne uygulanabilir. Özel animasyon etkileri kazandırılmış bir slayt gösterisi, bu
etkilere yer verilmeyen bir gösteriden çok daha cazip ve enerji dolu olacaktır.

Slayta Animasyon Ekleme

PowerPoint’in özel animasyon etkilerinin çoğu metinler dikkate alınarak hazırlanmış

olmakla birlikte, resimlere ve çizimlere de animasyon kazandırabiliriz. Başlık ve metin
içeren bir örnek slaytı normal görümünde açarak, Animasyon Efektleri düğmesini
tıklarsanız, PowerPoint Animasyon Efektleri araç çubuğunu görüntüleyecektir.

<pp2000073.tif>

Bu çubuktaki etki düğmeleri etkiyi koyan/kaldıran bir özelliği sahiptir. Ayrıca bu

düğmeler, seçtiğiniz nesneye bir özel animasyon etkisinin bütün ögelerini, örneğin ses
etkisini, de kazandırır. Bir slaytta başlığı ve diğer metinleri birbirinden bağımsız şekilde
hareketlendirebilirsiniz. Animasyon Efektleri araç çubuğu ile kazandırabileceğiniz
hareketleri ve varsayılan özelliklerini, bir sınama slaytında her bir etkiyi sıralayla
uygulayarak ve çubuktaki önizleme düğmesini tıklayarak izlemeniz ve öğrenmeniz en etkili
yoldur. Bununla birlikte her bir etkinin işleyiş tarzını kısaca belirtelim:

POWERPOINT 2000 51
 İçeri Sürme: Nesnenin slaytın sağından, otomobil sesi eşliğinde uçarak girmesini
sağlar.

Uçma: Nesnenin slaytın solundan hızla geçen nesle sesi ile girmesini sağlar.

Kamera: Nesnenin ortasından kenarlarına doğru, fotoğraf makinası sesi ile

açılmasını sağlar.

Bir kere parla: Nesnenin görüntülendikten sonra bir kere göz kırpmasını sağlar.

Lazer metin: Metnin lazer sesiyle, her bir karakterinin sağ üst köşeden girmesini
sağlar.

Daktilo metin: Metnin elektrikli daktilo sesiyle her bir karakterinin sırayla
görüntülenmesini sağlar.

İçeri Kayma: Metnin kelime-kelime slaytın üst kenarından yerine düşmesini sağlar.

Animasyon Efektleri çubuğundaki diğer düğmeler ise kısıtlı da olsa animasyonun

sırasını belirler. Çubuktaki Özel Animasyon düğmesi ile çok daha ayrıntılı düzenleme
yapabileceğiniz Özel Animasyon diyalog kutusunu açabilirsiniz.

<pp2000074.tif>

Bu kutuda animasyon ile birlikte çalınmasını istediğiniz sesleri değiştirebileceğiniz

gibi sıra ve zamanlama bakımından çok daha ayrıntılı denetimler yapabilirsiniz.
Animasyonların zamanlamasını (hareketin başlamasını) otomatik hale getirebileceğiniz
gibi, Mouse düğmesinin tıklanmasına da bağlayabilirsiniz.

Slaytlara Geçiş Animasyonu Ekleme

PowerPoint slaytlarının her biri, kendi içinde farklı animasyon etkilerine sahip
olabildiği gibi, bir slayttan diğerine geçerken özel animasyon etkileri uygulayabilirsiniz.
Slaytların kendileri de içerdikleri nesneler gibi farklı görüntülenme etkilerine sahip
olabilirler.

Slaytlara geçiş etkisi kazandırmanın en kolay yolu, sunuyu tamamladıktan ve bütün

slaytları hazırladıktan sonra, Slayt sıralayıcısı görümünü seçmek ve bu görünümde açılan
Slayt Geçişi araç çubuğunu kullanarak, slaytlarınıza toplantan veya teker teker geçiş etkisi
kazandırmaktır.

<pp2000075.tif>

POWERPOINT 2000 52
 Bu görünümde slaytların altında beliren slayt geçiş simgesini tıklayarak, varsa,
slaytın nasıl açılacağını izleyebilirsiniz. Bu görünümde iken, bir slaytı seçer ve araç
çubuğundan Slayt Geçiş Efektleri seçme kutusundan bir efekt seçerseniz, bu etki slayta
uygulanmış olur. Araç çubuğundaki Önceden Belirlenmiş Efektler seçme kutusundan
seçeceğiniz etkiler ise slaytın başlık dışındaki ögelerine uygulanır.

Bir slaytı seçtikten sonra, klavyede Üstkarakter (Shift) tuşunu tutarak diğer
slaytları tıklarsanız, birden fazla slaytı seçebilirsiniz; bu durumda seçeceğiniz geçiş ve
önceden belirlenmiş animasyon etkileri seçili bütün slaytlara uygulanmış olur.

Slayt geçiş etkilerinin daha çok özelliğini kontrol etmek için, bir slaytı sağ tıklayıp,
açılan menüden Slayt Geçişi maddesini de seçebilirsiniz. Açılacak diyalog kutusunda slayt
geçişine farklı otomasyon ve zamanlama özellikleri ve farklı sesler kazandırabilirsiniz.
Ayrıca bu kutuda seçeceğiniz geçiş etkisini isterseniz bütün slaytlara kazandırmanızı
sağlayan Tümüne Uygula düğmesini de göreceksiniz.

Internet Bağlantısı Ekleme

PowerPoint slaytları, kendilerinden sonraki slayta geçebildikleri gibi, Internet’te

(veya gösterinin kayıtlı olduğu bilgisayarda ya da bu bilgisayarın bağlı olduğu ağda) sabit
diskte bulunan bir dosyaya geçebilir. Bunun için PowerPoint’te herhangi bir metin veya
resim nesnesine Internet köprüsü (link) kazandırmanız gerekir. Köprülenmiş dosya
Windows ortamında açılabilmek için hangi programı çalıştırmak gerekiyorsa, PowerPoint,
Windows işletim sistemi aracılığıyla o programı çalıştıracaktır.

Slaytlarınıza köprü eklemek için, bir metni veya resmi seçin ve araç çubuğunda
Köprü Ekle düğmesini tıklayın. Açılacak olan Köprü Düzenle diyalog kutusu, bağlantı
kuracağınız Web sayfasını veya diğer tür dosyaları bulmakta kullanabileceğiniz kontroller
bulunacaktır.

<pp2000076.tif>

Gözatılacaklar bölümünde yer alan Dosya düğmesini tıkladığınızda yerel veya ağ

ortamında erişmenize izin verilen sabit disklerdeki tüm dosyalara ulaşmanızı sağlayan
diyalog kutusu açılacaktır; Web Sayfası düğmesi ise varsayılan Internet Browser
programınızı çalıştırarak, Internet’e bağlanmanızı ve burada bir sayfa seçmenizi sağlar.
Tabiî bu yolun işleyebilmesi için bilgisayarızın Internet ile iletişiminin ve bir Internet Servis
Sağlayıcı aracılığıyla Internet hizmetlerinden yararlanma imkanınızın sağlanmış olması
gerekir.

POWERPOINT 2000 53
 PowerPoint sunusunu hazırladığını bilgisayarın bu sırada Interrnet bağlantısı
sürüyorsa, Web araç çubuğunu da kullanabilirsiniz. Bu araç çubuğu, tipik bir Browser
programının adres, sık kullanılanlar, başlangıç sayfası ve Web’de arama imkanı veren
düğmelerini içerir.

POWERPOINT 2000 54
Bölüm 5: Slayt Gösterisi

BiPowerPoint ile sunu hazırlamanın bir amacı olabilir: slayt gösöterisi yapmak.
Fakat slayt gösterisi dendiğinde, derhal ve sadece aklımıza bilgisayarın video sinyalini bir
beyaz perdeye düşüren pahalı projeksiyon cihazları gelmemeli. PowerPoint ile yaptığımız
slaytlar, beyaz perdede olduğuna yakın ve hatt bazı bakımlardan ondan çok daha etkili
şekilde bilgisayar ekrarında veya Internet’te Web sayfası olarak da gösterilebilir.

PowerPoint’in en “ucuz” kullanım biçimi, beş altı kişilik bir gruba gösteri yaparken,
tabir yerinde ise bilgisayların ekranını izleyicilere doğru çevirmektir. Küçük bir ekrana
ortaklaşa bakmak, iki kişi için bile olsa zor olabilir. Fakat PowerPoint, büyükçe bir
bilgisayar ekranında, aynı masanın çevresindeki kişilere çok uzaktan olmamak kaydıyla,
okunabilir büyüklükte tam ekran slayt gösterisi yapabilir. İkinci “kolay” slayt gösterisi
slaytları yazıcıda kağıda dökmektir. Konuşmacı bu kağıtları önceden dağıtarak ve
konuşması sırasında slaytların başlıklarını veya sayfa numaralarını belirterek dinleyicileri
dikkatlerini doğru slayt baskısına çevirmelerini sağlayabilir.

PowerPoint, slaytları “tepegöz” projeksiyon makinalarında gösterilmek üzere

saydam, film-gibi kağıtlara basabilir. Yazıcının renkli olması halinde, mükemmel bir slayt
gösterisi yapabilirsiniz. İzleyicinin çok ve konunun böyle bir masrafı kaldırması halinde,
PowerPoint slaytlarını, gerçekten 35 mm’lik slayt filmine basılmak üzere bir servis
bürosuna göndermek mümkündür. Büronun hazırlayacağı 35 mm’lik renkli slaytlar, daha
sonra slayt projeksiyon makinasıyla beyaz perdeye düşürülür.

Bilgisayarınızı dinleyicilere çevirmenin dışında diğer yolların hiç birisi, PowerPoint

slayt gösterisinden beklene etkileşmeyi sağlamaz. Kağıda, filme veya 35 mm’lik slayta
çevrilecek PowerPoint slaytlarında, video ve ses gibi mültimedya ögeleri ve Web köprüleri
gibi bağlantılı dosyalar görüntülenemeyeceği gibi, slayt gösterisi sırasında geri gitmek, ileri
gitmek, veya slaytlara koyacağınız eylem düğmeleri ile sırası olmayan bir slayta atlamak
gibi etkileşmelerden yararlanılamaz.

Şimdi bu yolların herbiriyle PowerPoint sunusundan sonuç almaya geçmeden önce,

sunuda mükemmelliği sağlayacak bir iki noktaya değinelim.

POWERPOINT 2000 55
Notlar

PowerPoint slayt gösterisini, birbiri ardından gösterilen güzel görüntüler olmaktan

çıkartan ve onları sözlü iletişimi tamamlayan görsel unsurlar haline getiren bazı araçlar
vardır. Bunların başında konuşmacı notları veya kısaca Notlar gelir. PowerPoint’te normal
görünümde, her slaytın altında notlar kutusunun bulunduğunu gördük. Bir slaytın notlar
kutusuna yazılacak veya Windows panosu yoluyla yapıştırılacak metinler, slaytın içinde
görünmemekle birlikte, slaytın parçası olur.

Bir çok usta sunu tasarımcısı bu notlardan slaytın geliştirilmesi sırasında kendisine
ve tasarım ekibine üretimle ilgili hatırlatmalar için yararlanır. Eğitim amaçlı PowerPoint
sunularında notların, konuşmacının sözlerinin bir özeti olduğuna sık sık rastlayabilirsiniz.
Notlar’dan gerçek amacına uygun olarak, kendisi için konuşması sırasında hatırlatma
amacıyla yararlananlar da vardır! Notlar, slaylatlarla birlikte veya ayrıca yazdırılabilir.

Slaytlarınıza not eklemek için, normal görünümde, Not penceresinin içini tıklamak
suretiyle istediğinizi yazabilirsiniz. Daha geniş bir not penceresi açılması için, görünüm
seçme çubuğunda Not görünümünü seçebilirsiniz. Not bölümünün üst çerçevesini Mouse
işaretçisiyle yukarıya doğru sürüklerseniz, bölümün genişlediğini göreceksiniz. Notlarda
değişiklik yapmak için değiştirmek istediğiniz not görüntüde iken not penceresini
tıklamanız yeter.

Siyah/Beyaz Denetimi

PowerPoint, şablonlarında genellikle renk unsuruna bol yer verir; dolayısıyla biz
özellikle dikkat etmedikçe, slaytlarımız renkli olarak hazırlanır. Fakat renkli metinler ve
resimler, renkli iken çok uyumlu oldukları halde, siyah/beyaza çevrildiklerinde bazen arzu
edilen sonucu vermezler.

Slaytlarınızı siyah/beyaz yazıcıda yazdırmadan önce, renk yerine gri tonlama ile
nasıl göründüklerini inceleyebilirsiniz. Bunun için standart araç çubuğundaki Gri Tonlama
Önizleme düğmesini tıklamanız gerekir. PowerPoint, slaytınızı gri tohlara çevirirken küçük
bir pencerede slaytı renkli olarak görüntüleyecektir.

Çıktı alacağınız yazıcı, gri tonla baskı yapamıyorsa, yani siyah rengi yüzdeler olarak
değil de ya yüzde 100, ya da yüzde sıfır basabiliyorsa, PowerPoint’in bazı renkleri değişik
tonlarda griye çevirmesi kağıt üzerinde başarısız sonuç almanıza yol açabilir. Bu durumda
PowerPoint’in slaytı gri tonlarla değil, sadece siyah ve beyaz olarak göstermesi daha

POWERPOINT 2000 56
yerinde olur. Bunu sağlamak için Gri Tonlama Önizleme düğmesini tıklarken, klavyede
Üstkarakter (Shift) tuşunu tutun.

PowerPoint, metinlerinize verdiğiniz gölge ve kabartma özellikleri ile dolguların gri

ton ile veya siyah/beyaz olarak görüntülenmesinin güzel soonuç vermeyeceği düşüncesi
ile, slaytları gri toplara veya siyah/beyaza çevirdiğinizde bu özellikleri kaldırır.

Slayt Ekleme/Silme, Çoğaltma ve Gizleme

PowerPoint sunusunu hazırlama sürecinde istediğiniz anda yeni slaytlar ekleyebilir

veya olanları silebilirsiniz. Slayt ekleme ve silme işlemi, hem normal görünümde hem de
slaytların tümünü görebildiğiniz Slayt sıralama görünümde yapılabilir.

Slayt sıralama görünümünde iken, slaytların arasındaki boşluğu tıkladığınızda,

imleç uzun bir çizgi halini alacaktır; bu durumda iken standart araç çubuğunda yeni slayt
düğmesini tıklayabilir veya Ortak Görevler düğmesini tıkladığınızda açılacak menüden Yeni
Slayt maddesini seçebilirsiniz. Yeni slayt eklemek için, klavyede Ctrl+M tuşlarına da
basabilirsiniz.

Slayt sıralayıcısında bir slaytı seçmek için tıklamanız yeter. Ayrıca klavyede ok
tuşlarına basarak da slaytlar arasında ilerleyebir ve başka slaytı seçebilirsiniz. Klavyede
Ctrl+Home tuşlarına basarak birinci, Ctrl+End tuşlarına basarak son slayta gidebilirsiniz.
Birden fazla slaytı seçebilmek için, slaytlar birbirine bitişik ise, birinci slaytı tıklarken
klavyede Üstkarakter (Shift) tuşunu tutun, Shift’i bırakmadan seçilecek dizinin son slaytını
tıklayın. Seceğiniz slaytlar bitişik değilse, Shift yerine ctrl tuşunu tutmanız gerekir.
Birbirine bitişik bir grup slaytı Mousie işaretçisiyle tarayarak da seçebilirsiniz.

Bir slaytı seçer ve Düzen menüsünden Kopyala maddesini tıklarsanız. slayt bütün
içeriği ile Windows Panosuna kopyalanmış olur. Şimdi iki slaytın arasını tıklar ve düzen
menüzünden Yapıştır’ı seçerseniz, slayt yeni yere kopyalanır. aynı işlemi slaytı sağ
tıklayarak ve açılan menüden Kopyala’yı seçerek ve iki slaytın arasını sağ tıklayarak ve
açılan menüden Yapıoştır’ı seçerek de yapabilirsiniz.

PowerPoint’in bir diğer slayt çoğaltma yöntemi, Düzen menüsünden Çoğalt

maddesini seçerek yapacağınız kopyalama ve yapıştırma işlemidir. PowerPoint çoğalttığı
slaytı aslının sağına yapıştırır.

Slaytları, Sıralama görünümünde Mouse işaretçisiyle tutarak başka yerlere

taşıyabilirsiniz. Bir slaytı başka yşere aktarmak için, Mouse işaretçisiyle tutun ve yeni
yerine bırakın. Slaytı bir slaytın üzerine bırakırsanız, PowerPoint onu slaytın sağına aktarır.

POWERPOINT 2000 57
 Bir slaytı seçer ve klavyede Delete tuşuna basarsanız veya Düzen menüsünden
Slayt Sil maddesini seçerseniz, slayt silinir. Bu işlemi Düzen menüsünden geri alabilirsiniz.
Bir slaytı sağ tıklar ve açılacak menüden Kes maddesini seçerseniz, slayt silinir, ama
tamamen yok olmaz; Windows panosuna kopyalanmış olur. Şimdi bir başka yeri seçer ve
klavyede Ctrol+V tuşlarına basarsanız, veya Düzen menüsünden Yapıştır’ı seçerseniz, veya
yeni bir yeri sağ tıklar açılacak menüden Yapıştır’ı seçerseniz, kesilen slayt yeni yerine
kopyalanmış olur.

Yeni slayt eklediğiniz, mevcut slaytı sildiğiniz veya başka yere kaydırdığınız zaman,
slaytların içeriğinde sayfa numarası varsa, PowerPoint bu numaraları güncelleştirir. ayrıca
slayt sıralama görünümünde gösterilen slayt sıra numaraları da değişir.

Hazırladığınız bir sunuyu farklı bir dinleyici grubuna sunarken, bazı slaytların bu
ikinci gruba uygun içerikte olmadığını düşünürseniz, sunuyu yeni dinleyicilere uygun hale
getirmek için bazı slaytları tümüyle silmeniz gerekmez: slaytları gizlemeniz yeter. Slaytlar
Normal ve sıralama görünümde gizlenebilir. Normal görünümde slayt gizlemek için Slayt
Gösterisi menüsünden Slayt Gizme maddesini seçmeniz gerekir. Slayt sıralama
görünümünde ise slaytı seçip, araç çubuğunda Slayt Gizle düğmesini tıklamanız yeter.
Gizlene slaytın sıra numarası üzeri çapraz çizgili bir kutuya alınır. Gizlenen slaytlar slayt
bıralama görünümünde göründükleri halde, Slayt gösterisi sırasında görünmezler.

Show Zamanı

PowerPoint, slayt gösterisi deyip geçmez; gösterinin yapılacağı yere ve ortama göre
hazırlık yapar. Slayt gösterisinin nasıl bir sunuda kullanılacağını, Slayt Gösterisi
menüsünden Gösteri Ayarla maddesini seçerek belirleyebilirsiniz.

<pp2000077.tif>

Açılacak kutuda Gösteri Türü bölümünde, ilk üç seçenek, slayt gösterisinin nerede
ve nasıl yapılacağını belirtir. Birinci ve en çok kullanılan gösteri türünde konuşmacı veya
slayt gösterisini yapan kişi, her türlü kontrolü elinde tutar; slaytları atlatabilir; geri
dönebilir; toplant ıtutanağı yazabilir; ve sunuşu durdurabilir.

İkinci seçenek ise slayt gösterisinin bir ofis ortamında yapılmasını amaçlar. gösteri
tam ekran değil, bir PowerPoint penceresinde yapılır ve gösteriyi izleyen kişi PowerPoint’in
menü maddeleri vasıtasıyla sunuyu yazıcıya gönderebilir ve slaytlar arasında gezinebilir.

Üçüncü seçenek ise, bir fuarda, gösteri, tanıtım veya eğitim amacıyla slayt
gösterisinin hiç bir kontrol ve müdahale olmaksınızın, birisi klavyede Esc tuşun abasıncaya

POWERPOINT 2000 58
kadar dönmesini sağlar. İzleyicilerin slaytları düzenlememesi için bu sunuda denetimlerin
çoğu etkisiz hale getirilir.

Gösteriye hangi slaytların katılacağı veya mevcut slaytlar arasında özel gösteri
yapılıp yapılmayacağı Gösteri Ayarla kutusunun Slaytlar bölümünde düzenlenir. Özel
gösteri, bu PowerPoint sunusunda mevcut slaytlar arasında yapılan seçimle oluşturulur.
özel gösterilere arzu ettiğiniz slaytlar, arzu ettiğiniz sırayla katılır; bir sunu içinde
istediğiniz kadar özel gösteri oluşturabilirsiniz. Özel Gösteri oluşturmak için Slayt Gösterisi
menüsünden Özel Gösteriler maddesini seçmeniz ve açılacak diyalog kutusunda Yeni
düğmesini tıklamanız gerekir.

<pp2000078.tif>

Özel Gösteri Tanımlama kutusunda Özel Gösteri Adı olarak, “Özel Gösteri 1”
belirecektir. Bu adı istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz. Kutunun sol tarafında sunuda mevcut
bütün slaytlarınızın listesini göreceksiniz. Slaytların arasında gizlenmiş olanlar varsa,
onların sıra numarası parantez içinde gösterilir. Özel gösteriye alacağınız slaytı solyda
işaretleyip, ortadaki Ekle düğmesini tıklamanız gerekir. Sağda, özel gösteriye aldığınız
slaytların sırasını değiştirmek isterseniz, slaytı işaretleyip sağdaki aşağı veya yukarı ok
simgesini tıklamanız yeter. Bu listedeki bir slaytı işaretleyip, ortadaki Kaldır düğmesini
tıklarsanız,slayt özel gösteriden çıkartılacaktır.

Slayt gösterisi hazırlarken yararlandığımız Gösteri Ayarla kutusunun slaytların

ilerleme tarzına ilişkirn bölümünde ise iki seçenek vardır. El İle seçeği, slaytlara ne gibi ir
otomasyon konulmuş olursa olsun, bu gösteri sırasında slaytların ilerlemesi için ya Mouse
düğmesini tıklamanız, ya da klavyede aralık, PageDown veya aşağı ok tuşlarına basmanızı
gerektirir. İkinci seçenek olan Varsa Zamanlamayı Kullan ise, slaytlarınızı oluştururken
kurduğunuz ilerleme düzeninin bu gösteride de geçirli olmasını sağlar.

PowerPoint, Slayt Gösterisi menüsündeki Zamanlama Provası komutuyla,

slaytlarınızın ne kadar süreyle görüntüde kaldığını hesaplayabilir ve bütün gösteri için
toplam zamanı bulabilir. Bu aracı çalıştırdığınızda, bir slayt görüntüde iken o sırada
söyleyeceğiniz sözlerin provasını yapıp, sonra prova zamanını ölçen kutuda Sonraki
düğmesini tıklayabilirsiniz.

<pp2000079.tif>

Bu sırada provaya ara vermeniz gerekirse, Durakla düğmesini tıklarsanız, zaman

ölçümü durur. PowerPoint son slaytı da prova ettikten sonra, bütün gösterinin toplam
süresini hesaplar ve bu ölçükleri slaytların süre olarak kaydetmek isteyip istediğinizi sorar.

POWERPOINT 2000 59
Kabul ederseniz, Slayt Sıralama görünümünde saltların altında bu süre belirtilir.
Slaytlarınıza kendi istediğiniz süreyi elle verebilirsiniz. Bunun için bir slaytı seçin ve Slayt
Gösterisi menüsünden Slayt Geçişi maddesini seçin ve açılacak kutuda slaytın ne kadar
görüntüde kalmasını istediğinizi Otomatik Olarak kutusunu işaretleyip, süre kutusunun
aşağı yukarı oklarına basarak veya içine tıklayıp klavyeden yazarak belirtin. Bu süreyi,
Tümüne Uygula düğmesini tıklayarak bütün slaytlara uygulatabilirsiniz; ama bu
muhtemelen bir konuşmaya eşlik eden her slayt gösterisi için doğru sonuç vermez.
Tanıtım, eğitim, reklam amaçlı ve bilgisayar tarafından otomatik yapılan gösterilerde eşit
zamanlı gösterim uygulanabilir.

Yazdırma

Slaytları, Notları, Anahattı ve Dinleyiciye Dağıtılacak Belgeleri (dinleyici notları)

yazdırmak için Dosya menüsünden (dinleyici notları) yazdırmak için Dosya menüsünden
Yazdır maddesini seçmeniz gerekir. PowerPoint, Windows’un yazıcı diyalog kutusunu biraz
değiştirerek açar ve normal seçeneklerin yanı sıra, neyi yazdırmak istediğinizi sorar.
Yazdırılacak kutusunun seçme okunu tıklarsanız, Slayt, Dinleyici Notları, Not Sayfası ve
anahat Görünümü maddelerini görürsünüz. Bir sunudaki bütün slaytları yazdırmak
istemiyorsanız, Yazdır kutusunda, arzu ettiğiniz slaytların numaralarını seçebilirsiniz.

<pp2000080.tif>

Slaytlarını projeksiyonla perdeye yansıtmak üzere saydam film veya film-benzeri

asetat kağıt kullanacaksanız, önce Dosya menüsünden Sayfa Yapısı maddesini seçerek,
hazırlık yapmanız gerekir. Slaytların yazıcıya gönderilirken nasıl boyutlandırılmasını
istediğinizi burada Slayt boyutu seçme kutusunda asetat maddesini seçerek
belirtebilirsiniz. Slaytları, bu tür işler yapan servis bürolarından birine modemle veya
çıkartılabilir bir kayıt ortamında (disket, CD, Zip disk) gönderecek ve 35 mm’lik filme
aktarılmasını isteyecekseniz, bu kutuda 35 mm Slayt maddesini seçmeniz gerekir.

Paketle ve Gönder

İdeal bir PowerPoint slayt gösterisi, bilgisayarın VGA/SVGA görüntü sinyalini bir
sayısal projeksiyon cihazına göndermek ve bu cihazın Windows’a eklediği sürücüyü
kullanarak, slayt gösteri hedefi olarak bu cihazı seçmektir. Fakat çoğu zaman Ofis 2000
ailesini ve slayt gösterisinde kullandığınız bütün resim, video ve ses dosyalarını seyyar bir
bilgisayarın sınırlı disk ortamına sığdırmak mümkün olmaz. Küçük bir Notebook
bilgisayarla yetinmek zorunda kalabilirsiniz.

POWERPOINT 2000 60
 PowerPoint, Paketle ve Gönder (Pack and Go) adını verdiği yöntemle, sunuyu son
derece küçük, tek dosya haline getirebilir ve PowerPoint Viewer (PowerPoint Göstericisi)
adını verdiği küçük bir programla birlikte, floppy disketlere kaydedebilir.

Slaytlarınızın paketlendikten sonra arzu ettiğiniz gibi gösterilmesi için, paketin biraz
büyük olmasını göze alıp, köprülenmiş bütün dosyaları ve TrueType yazı türlerini de
pakete dahil etmeniz gerekir. Bu paketin oluşturulmasında Paketle ve Gönder Sihirbazı
size yardımcı olacaktır.

Web’de Slayt Gösterisi

PowerPoint sunularını, bir Web sitesi haline getirmek ve slaytları Internet veya
Intranet ziyaretçilerine sunmak, tabir yerinde ise, “bir tıklamalık iş” haline gelmiş buluyor.
PowerPoint slaytları Web sayfasına haline dönüştürüldüğünde, slaytlara kazandırdılmış
olan ektileşme, multimedya ve diğer imkan ve yeteneklerinden hiç birisi kaybolmaz. Başka
bir deyişle PowerPoint sunusu sizin bilgisayarınızda nasıl gösterilebiliyorsa, Internet’te de
aynı imkanlara sahip olacaktır.

Sununun hazırlık işlemlerini tamamladığınızda, Dosya menüsünden Web Sayfası

Olarak Kaydet maddesini seçin.

<pp2000081.tif>

Açılacak diyalog kutusunda, sunuyu bir Web sayfası haline getirebilmeniz için
gerekli bütün kontrolleri göreceksiniz. Sununun Web sayfasına dönüştürülerken korumasını
istediğiniz özelliklerini “Yayımla” düğmesini tıklayarak açılacak kutunun sekmelerinde
belirtebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken noktalar arasında sunuda yer alan notların
Web sayfasında da bulunup bulunmayacağı ve slaytlara verdiğiniz özel animasyon
etkilerinin Web sayfalarında da olup olmayacağıdır. Bir diğer nokta ise slaytlarda varolan
etkilerin Web sayfasında da oluşturulması için hedef Web browser programı konusunda bir
tercihte bulunup bulunmadığınızdır.

Slaytlardan oluşacak Web sayfalarının ancak Microsoft Internet Explorer 5.0 ve

üstü ile görülebilecek özelliklere sahip olmasını isterseniz, Netscape ve diğer browser
programları kullanacak Internet ziyaretçileriniz slaytlarınızın bütün animasyon özelliklerini
göremeyebilirler. Bu tür browser programlarının da dikkate alınmasını isterseniz,
PowerPoint oldukça büyük boyutta dosyalar yazacaktır. Sununun bir Internet ziyaretçisi
tarafından Web browser programında açıldığında programın başlığında görüntülenecek
başlığını ise Başlık Değiştir düğmesini tıklayarak sağlayabilirsiniz. PowerPoint sunusu,
Browser’da her türlü gezinme düğmesine sahip olarak görünecektir.

POWERPOINT 2000 61
 <pp2000082.tif>

Slayt Gösterisi

PowerPoint ile birbirinden güzel Web sayfası niteliğinde slayt gösterileri

düzenleyebilirsiniz. Hatta PowerPoint’i sadece bu amaçla kullanmanız bile mümkün! Fakat
PowerPoint iye bunca uğraşmanızın gerçek karşılığını, bir PowerPoint sunusu ile
alabilirsiniz. PowerPoint, slayt gösterisi sırasında konuşmacının slaytlarında istediği sırayı
izlemesini, gizlenmiş slaytları göstermesini ve sunu sırasında bilgisayarıyla not
tutabilmesini sağlar.

Microsoft firması, Windows 2000 işletim sisteminin sınama sürümlerinde sahip

olduğu ve piyasaya sürülecek nihai sürümünde de bulanacağı belirtilen iki monitör
kullanma özelliğine sahip bir bilgisayarla sunu yaptığınız taktirde, ekranlardan birinde
PowerPoint’in normal görünümünü, diğerinde slayt gösterisini çalıştırmanız da mümkün
olabileceğini bildiriyor.

Sunuyu “.ppt” dosyası olarak kaydettiğinizi varsayarsak, bu sunuyu bir kaç şekilde
başlatabilirsiniz. Sunu dosyasını sağ tıklayarak açılacak menüden Göster maddesini
seçerseniz, Windows doğruca slayt gösterisini başlatacaktır. PPT dosyasını açarsanız,
PowerPoint açılacak ve normal görümüne geçecektir. Bu noktada klavyede F5 tuşuna
basarak, görünüz çubuğunda slayt gösterisi simgesini tıklayarak, veya Slayt Gösterisi
menüsünden Gösteriyi Görüntüle maddesini seçerek slayt gösterisini gösterisini
başlatabilirsiniz.

Slayt gösterisi, slaytların tasarımı sırasında kazandırdığınız otomasyon yöntemine

göre, ya zamanlama ile ya da elle ilerletilebilir. Slaytlarınızı zamanlamaya bağlı
ilerletmiyorsanız, slaytı tıklamak ilerlemesini sağlar. ayrıca klavyede belirli tuşlara basarak
da bir sonraki slayta geçebilirsiniz. Bu noktada dikkat etmeniz gereken nokta slaytta
harekete geçmek için bekleyen bir animasyon varsa, mouse tıklaması veya diğer klavye
komutları, bir sonraki slaytı değil, sırada bekleyen animasyonu gerçekleştirirler.

///////////////////////KUTU//////////////////////////

Klavye yoluyla
Bir sonraki slayta gitmek için: aralık çubuğu; N, aşağı ok, sağ ok, PageDown tuşları

Bir önceki slayta gitmek için: P, Backspace, yukarı ok, sol ok, PageUp tuşları

Birinci slayta dönmek için: Mouse’un iki düğmesini birden bir kaç saniye tutun

POWERPOINT 2000 62
 ////////////////////////KUTU BİTTİ/////////////////////

Slayt gösterisi sırasında hareketsiz olduğu sürece Mouse işaretçisi ekranda

görünmez; Mouse oynattığınız anda işaretçi görünür hale gelir. Slayt gösterisi sırasında
ekranı sağ tıklar ve açılacak menüden İşaretçi Seçenekleri maddesini seçerseniz, işaretçiyi
gizleme imkanınız olduğunu göreceksiniz. İşaretçiyi gizlemek yerine işaret aracı olarak
kullanmak da mümkündür.

<pp2000083.tif>

Mouse işaretçisi slayt gösterisi sırasında, ekrana yazı yazabilen bir kalem haline de
getirilebilir. Kalemin yazı rengini slaytın zeminine göre belirleyebilirsiniz. Bu yöntemle,
özellikle eğitim amaçlı slayt gösterilerinde dinleyenlerin slayttaki bazı noktalara dikkatini
toplamanız, örneğin ilişkileri göstermeniz mümkün olabilir.

///////////////////////KUTU//////////////////////////

Gösteri sırasında yardım

Slayt gösterisi sırasında hangi tuşun ne işlem yaptığınızı unutursanız, klavyede F1’e
basın. PowerPoint sadece kısayol tuşlarını ve açıklamalarını bir sayfa olarak
görüntüleyecektir.

<pp2000084.tif>

////////////////////////KUTU BİTTİ/////////////////////

Gösteri sırasında bir slaytı (ekranı) sağ tıkladığınızda açılacak menüden Git
menüsünü ve açılacak alt menüden Slayt Gezgini maddesini seçerseniz, PowerPoint bütün
slaytlarınızı listelediği bir kutu açacaktır.

<pp2000085.tif>

Bu kutuda istediğiniz slaytı işaretleyip Gidilecek Slayt düğemisini tıklarsanız, slayt

gösterisi sırasında nerede olursanız olun arzu ettiğiniz slaytın gösterilmesini
sağlayabilirsiniz.

Sunuda gizlenmiş slayt varsa, bu listede sıra numarasının parantez içine alınmış
olduğunu göreceksiniz. Normal gösteri sırasında PowerPoint bu slaytı göstermeyecektir.
Ancak bu listede işaretler Git düğmesini tıklarsanız, slayt görüntülenir.

PowerPoint, slayt gösterisini siyah zemin üzerine “Slayt gösterisi bitti, çıkmak için
tıklatın” yazılı bir bir slaytla sona erdirir. Sunuyu hazırlarken araç menüsünden Seçenekler

POWERPOINT 2000 63
maddesini seçer ve Görünüm sekmesindeki Slayt gösterisi bölümünde Siyah Slaytla Bitir
seçeneğinin önündeki işareti kaldırırsanız, slayt gösterisi son slaytla sona ermiş olur.

POWERPOINT 2000 64
 W/O: 0

W/O: 145821

W: 167316

POWERPOINT 2000 65