Thay Do Ngoc Ha - Chinh Phuc Diem 9-10 Chuong Song Co - Co Loi Giai Chi Tiet

Theo dõi Page: Thầy Đỗ Ngọc Hà để nhận nhiều tài liệu hơn nhé!
ÔN THI THPTQG 2019
Thầy ĐỖ NGỌC HÀ CHUẨN BỊ KÌ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2019

Môn thi: VẬT LÍ
CHỦ ĐỀ: CHINH PHỤC ĐIỂM 9-10 CHƯƠNG
SÓNG CƠ – CÓ LỜI GIẢI CHI TIẾT
Nguồn: Sưu tầm và biên soạn
Câu 1:(Chuyên KHTN) Tại điểm O đặt hai nguồn âm điểm giống hết nhau phát ra âm đẳng hướng có công suất
không đổi. Điểm A cách O một đoạn d (m) có mức cường độ âm là LA  40dB . Trên tia vuông góc với OA tại
A lấy điểm B cách A một khoảng 6 m. Điểm M thuộc đoạn AB sao cho AM  4,5 m và góc MOB có giá trị lớn
nhất. Để mức cường độ âm tại M là 50 dB thì cân đặt thêm tại O bao nhiêu nguồn âm nữa?
A. 35 B. 33 C. 25 D. 15
Ta có
AM AB
tan   , tan  
d d
· AB  AM
 tan MOB 
AMAB
d
d
·
Dễ thấy rằng để MOB là lớn nhất thì d  AMAB  3 3 m
Từ đây ta tính được khoảng cách từ nguồn âm O đến điểm M:
3 21
OM  cm
2
Mức cường độ âm tại A do hai nguồn âm công suất P gây ra
2P
LA  10log
I0 4d 2
Mức cường độ âm tại M do n nguồn âm công suất P gây ra
nP
LM  10log
I0 4OM 2
Biến đổi toán học ta có:
nd 2 nd 2
L B  L A  10 log   10  n  35
OM 2 OM 2
Vậy cần phải đặt thêm 33 nguồn âm khác nữa
 Đáp án B
Bình luận: Bài toán này ta sẽ gặp khó khan về mặc toán học trong việc giải quyết điều kiện cực trị của góc
·
MOB , ngoài cách sử dụng công thức lượng giác tan ta cũng thế sử dụng định lý sin trong tam giác để giải quyết
bước này
Áp dụng định lý sin trong tam giác ta có
BM

OM

BM

d 2  AM 2


d 2  AM 2 AB2  d 2  
·
sin MOB ·
sin OBA ·
sin MOB d d
d  AB
2 2
 
Sử dụng bất đẳng thức Bunyakosvky d  AM2 AB2  d 2  dAB  dAM
2

d AM
Dấu bằng xảy ra khi   d  ABAM
AB d
Tham gia các khóa học Vật Lí của thầy tại hocmai.vn để đạt được kết quả cao nhất nhé!
Trang 1/14
Theo dõi Page: Thầy Đỗ Ngọc Hà để nhận nhiều tài liệu hơn nhé! ÔN THI THPTQG 2019
Câu 2:(Chuyên KHTN) Trên mặt chất lỏng có hai nguồn S1 và S2 có phương trình lần lượt là
u1  u 2  4cos  40t  mm, tốc độ truyền sóng là 120 cm/s. Gọi I là trung điểm của S1S2. Hai điểm A, B nằm
trên S1S2 lần lượt cách I một khoảng 0,5 cm và 2 cm. Tại thời điểm t gia tốc của điểm A là 12 cm/s2 thì gia tốc
dao động tại điểm B có giá trị?
A. 4 3 cm/s2 B. 12 3 cm/s2 C. 4 3 cm/s2 D. 12 cm/s2
Bước sóng của sóng   Tv  6 cm

Ý tưởng: ta có thể xem hiện tượng giao thoa sóng trên đoạn
thẳng nối hai nguồn tương tự như hiện tượng sóng dừng trên
dây. Hai nguồn này cùng pha nên khi xảy ra giao thoa thì I
sẽ là một cực đại giao thoa, đóng vai trò là một bụng
Từ hình vẽ ta thấy A và B nằm trên hai “bó sóng” khác nhau
nên gia tốc phải ngược dấu
a B AB 1
Ta có    a B  4 3 cm/s2
a A AA 3
 Đáp án C
Câu 3:(Chuyên KHTN) Tại vị trí O trên mặt đất, người ta đặt một nguồn phát âm với công suất không đổi. Một
thiết bị xác định mức cường độ âm chuyển động thẳng từ M đến N . Mức cường độ âm của âm phát ra từ O do
máy thu được trong quá trình chuyển động tăng từ 45 dB đến 50 dB rồi lại giảm về 40 dB . Các phương OM và
ON hợp với nhau một góc vào khoảng
A. 127 0 B. 680 C. 90 0 D. 1420
Trong quá trình di chuyển của thiết bị xác đị mức cường độ âm, thiết bị này đo
được giá trị lớn nhất tại H là 50 dB  OH  MN
Ta có
1
OM OH 
L H  L M  20 log   10 4
OH OM
1
ON OH 
L H  L N  20 log   10 2
OH ON
Mặc khác
1 1
OH  OH 
cos   10 và cos 
2
 10 4
ON OM
Từ đây ta tính được     1270
 Đáp án A
Câu 4:(Chuyên KHTN ) Một sợi dây đàn hồi đang có sóng dừng. Trên dây, khoảng cách gần nhất giữa hai
điểm dao động với cùng biên độ 2 mm và giữa hai điểm dao động có cùng biên độ 3 mm đều bằng 10 cm .
Khoảng cách giữa hai nút sóng liên tiếp trên dây gần giá trị nào nhất sau đây ?
A. 27 cm B. 36 cm C. 33 cm D. 30 cm
Biên độ dao động của một phần từ dây cách nút một gần nhất
một khoảng d được xác định bởi biểu thức
 2d    2d 
a  A cos    hay a  A sin  
  2   
Hai điểm dao động với biên độ 2 mm gần nhau nhất phải đối
xứng qua nút
Hai điểm dao động với biên độ 3 mm gần nhau nhất phải đối
xứng qua bụng
Trang 2/14
  25    25 
2  A sin   2  A sin  
        A  22  32  13mm
    
3  A sin 2    5  3  A cos  25    53mm
     
  4     

Khoảng cách giữa hai nút sóng liên tiếp là  26, 7mm
2
 Đáp án A
Câu 5:(Chuyên KHTN) Trên mặt nước có hai nguồn kết hợp đặt ở A và B cách nhau 68 mm, dao động điều
hòa cùng tần số, cùng pha theo phương vuông góc với mặt nước. Trên đoạn AB, hai phần tử nước dao động với
biên độ cực đại có vị trí cân bằng cách nhau một đoạn ngắn nhất là 5 mm. Điểm C là trung điểm của AB. Trên
đường tròn tâm C bán kính 20 mm nằm trên mặt nước có bao nhiêu điểm dao động với biên độ cực đại ?
A. 20 B. 18 C. 16 D. 14
Khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên đoạn AB dao động

cực đại cách nhau  5    10 mm
2
2r
Xét tỉ số 4

Từ hình vẽ ta thấy số cực đại trên đường tròn là
n  3.4 1.2  2  16
 Đáp án C
Câu 6:(Chuyên KHTN) Cho sóng cơ ổn định, truyền trên một sợi dây rất dài từ một đầu. Tốc độ truyền sóng
trên dây là 2,4 m/s, tần số sóng là 20 Hz, biên độ sóng là 4 mm. Hai điểm M và N trên dây cách nhau 37 cm,
sóng truyền từ M đến N. Tại thời điểm t, sóng tại M có li độ 2 mm và đang đi về vị trí cân bằng. Vận tốc sóng
tại N ở thời điểm t  1,1125s là
A. 16π cm/s B. 8 3 cm/s C. 80 3 mm/s D. 8 cm/s
v
Bước sóng của sóng    12 cm
f
Độ lệch pha dao động giữa hai điểm M và N
2MN 37  
    6 
 6 6
Phương pháp đường tròn
Thời điểm t  1,1125s ứng với góc lùi

  2ft  44 
2
Từ hình vẽ ta tính được
v N   3fA  8 3 cm/s
 Đáp án B
Câu 7:(Chuyên KHTN) Một nguồn điểm S đặt trong không khí tại O phát sóng âm với công suất không đổi,
truyền đều theo mọi hướng. Bỏ qua sự hấp thụ âm của môi trường. Hai điểm A và B nằm trên hai phương truyền
sóng từ O và vuông góc với nhau. Biết mức cường độ âm tại A bằng 30 dB. Đặt thêm 63 nguồn âm giống S tại
O và cho một máy thu di chuyển trên đường thẳng đi qua A và B. Mức cường độ âm mà máy thu được lớn nhất
là 50 dB. Mức cường độ âm tại B khi chỉ có một nguồn âm có giá trị là
A. 15,5 dB B. 25,5 dB C. 27,5 dB D. 17,5 dB
Gọi H là điểm trên AB mà tại đó mức cường độ âm là lớn nhất. Điều này chỉ đúng khi OH  AB
Ta có
Trang 3/14
 P
L A  10 log I 4OA 2
 8OA 5
 L H  L A  20 log  OA  OH
0

L  10 log 64P OH 4
 H
I0 4OH 2
Hệ thức lượng trong tam giác vuông

1 1 1 5 OB 4
   OB  OH  LA  LB  20log  20log  
3
2 2 2
OH OA OB 3 OA
Ta tính được L B  27,5dB
 Đáp án C
Câu 8:(Chuyên KHTN) Một sợi dây đàn hồi hai đầu cố định được kích thích dao động với tần số không đổi.
Khi lực căng của sợi dây là 3,6 N thì trên dây có sóng dừng. Cần phải thay đổi lực căng của sợi dây một lượng
nhỏ nhất bằng bao nhiêu để xuất hiện sóng dừng lần tiếp theo? Biết tốc độ truyền sóng trên dây tỉ lệ với căn bậc
hai giá trị lực căng của sợi dây và lực căng lớn nhất của sợi dây để trên dây xuất hiện sóng dừng là 57,6 N
A. 0,8 N B. 2,8 N C. 1,7 N D. 1,5 N
Điều kiện để có sóng dừng trên dây với hai đầu cố định
v F
ln  n với α là hệ số tỉ lệ v   F
2f 2f
F
+ Khi F1  3, 6N thì l  n 1 (1)
2f
F
+ Khi F  F2 thì l    n  1 2 (2)
2f
Fmax
+ Khi F  Fmax  57, 6N thì l   (3)
2f
Từ (1) và (3)  Fmax  n F1  n  4
 F2  6, 4 N
Từ (1) và (2)   n  1 F2  n F1 với n  4  
 F2  2,305N
 Đáp án B
Câu 9: (Chuyên ĐHSP) Trong hiện tượng giao thoa sóng hai nguồn kết hợp A, B cách nhau 20 cm dao động
điều hoà cùng pha cùng tần số f = 40Hz. Tốc độ truyền sóng trên mặt nước là 1,2 m/s. Xét trên đường tròn tâm
A bán kính AB , điểm nằm trên đường tròn dao động với biên độ cực đại gần nhất, cách đường trung trực của
AB khoảng bằng bao nhiêu ?
A. 27,75 mm B. 26,1 mm C. 19,76 mm D. 32,4 mm
Trang 4/14
v
f
Số điểm dao động với biên độ cực đại trên AB
AB AB
 k  6, 6  k  6, 6
 
Điểm nằm trên đường tròn dao động với biên độ cực đại và gần trung trực của AB
nhất có phải nằm trên các hypebol cực đại ứng với k  1 hoặc k  1 . Tuy nhiên
trong trường hợp này ta thấy rằng điểm này phải nằm trên hypebol k  1
d1  d 2  3cm  d 2  17 cm
d 22  h 2  x 2
Từ hình vẽ ta có 
d1  h   20  x 
2 2 2
 d12  d 22   20  x   x 2  x  7, 225cm
2
Vậy khoảng cách này sẽ là d  10  x  25, 75mm

 Đáp án A
Câu 10: (Chuyên ĐHSP) Tại mặt chất lỏng có hai nguồn phát sóng kết hợp A, B cách nhau 16 cm, dao động
điều hòa theo phương vuông góc với mặt chất lỏng với phương trình u A  2cos  40t  cm và
u B  2cos  40t    cm. Tốc độ truyền sóng trên mặt chất lỏng là 40 cm/s. Gọi M là một điểm thuộc mặt chất
lỏng, nằm trên đường thẳng Ax vuông góc với AB, cách A một đoạn ngắn nhất mà phần tử chất lỏng tại M dao
động với biên độ cực đại. Khoảng cách AM bằng
A. 1,42 cm B. 2,14 cm C. 2,07 cm D. 1,03 cm
Số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn AB
1 AB AB 1
  k   8,5  k  7,5
2   2
Để M cực đại và gần A nhất thì M phải nằm trên hypebol cực đại ứng với
k  8
 1
Vậy d1  d 2   8  
 2
Kết hợp với d12  AB2  d22  d1  1,03 cm
 Đáp án D
Câu 11: (Chuyên ĐHSP) Một nguồn phát sóng dao động điều hòa tạo ra sóng tròn đồng tâm O truyền trên mặt
nước với bước sóng λ. Hai điểm M và N thuộc mặt nước, nằm trên hai phương truyền sóng mà các phần tử nước
đang dao động. Biết OM = 8λ, ON = 12λ và OM vuông góc với ON.Trên đoạn MN, số điểm mà phần tử nước
dao động ngược pha với dao động của nguồn O là
A. 5 B. 4 C. 6 D. 7
Gọi I là một điểm bất kì nằm trên đoạn MN. Để I dao động ngược pha với nguồn O thì
2d 
  2k  1   d   2k  1
 2
Áp dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông ta có
1 1 1 24
2
 2
 2
 OH  
OH OM ON 13
Số điểm dao động ngược pha với nguồn trên đoạn NH
24 24 
  d  12     2k  1  12  6,1  k  11,5
13 13 2
Có 5 điểm ngược pha với nguồn trên đoạn NH
Số điểm dao động ngược pha với nguồn trên đoạn MH
Trang 5/14
24 24 
  d  8     2k  1  8  6,1  k  7,5
13 13 2
Có 1 điểm dao động ngược pha với nguồn trên đoạn MH  Có tất cả 6 điểm dao động ngược pha với nguồn trên
đoạn MN
 Đáp án C
Câu 12: (Chuyên ĐHSP) Một đàn ghita có phần dây dao động l0  40 cm, căng giữa hai giá A và B như hình
vẽ. Đầu cán đàn có các khắc lồi C, D, E, chia cán thành các ô 1, 2, 3, … Khi gảy đàn mà không ấn ngón tay vào
ô nào thì dây đàn dao động và phát ra âm L quãng ba  la 3  có tần số là 440 Hz. Ấn vô 1 thì phần dây dao động
là CB  l1 , ấn vào ô 2 thì phần dây dao động là DB = l2, … biết các âm phát ra cách nhau nửa cung, quãng nửa
1
cung ứng với tỉ số tần số bằng a  12 2  1,05946 hay  0,944 . Khoảng cách AC có giá trị là
a
A. 2,12 cm B. 2,34 cm C. 2,24 cm D. 2,05 cm

Tần số của dây đàn phát ra phụ thuộc vào khối
lượng và chiều dài của dây. Cụ thể tần số tỉ lệ
nghịch với chiều dài của dây đàn
CB f0 1
 
AB f1 a
Mặc khác
 1
AC  AB  CB  AB 1    2, 24cm
 a
 Đáp án C
Câu 13: (Chuyên ĐHSP) Một sợi dây đàn hồi căng ngang, đang có sóng dừng ổn định. Trên dây, A là một điểm
nút, B là một điểm bụng gần A nhất với AB  18 cm, M là một điểm trên dây cách B một khoảng 12 cm. Biết
rằng trong một chu kì sóng, khoảng thời gian mà độ lớn vận tốc dao động của phần tử B nhỏ hơn vận tốc cực
đại của phần tử M là 0,1 s. Tốc độ truyền sóng trên dây là
A. 1,6 m/s B. 2,4 m/s C. 4,8 m/s D. 3,2 m/s

Khoảng cách giữa nút và bụng gần nhất là  18    72 cm
4
  2d  AB
Điểm M cách nút gần nhất một đoạn sẽ dao động với biên độ AM  AB sin  
12    2
Trang 6/14
v Bmax
Vậy v Cmax 
2
T
Từ hình vẽ ta có thể tính được, khoảng thời gian 0,1 ứng với  0,1  T  0,3 s
3

Vận tốc truyền sóng v   2, 4 m/s
T
 Đáp án B
Câu 14: (Chuyên ĐHSP) Một nguồn âm có công suất không đổi đặt tại O trong môi trường đẳng hướng, không
hấp thụ âm. Hai điểm M và N trong môi trường tạo với O thành tam giác vuông tại O. Biết OM  3 cm, ON  4
cm. Một máy thu bắt đầu chuyển động nhanh dần đều không vận tốc đầu từ M hướng về N với gia tốc có độ lớn
bằng 0,1 m/s2. Mức cường độ âm mà máy thu được ở M là 30 dB. Hỏi sau 6 s kể từ khi bắt đầu chuyển động từ
M, mức cường độ âm mà máy thu được là bao nhiêu?
A. 30,97 dB B. 31,94 dB C. 18,06 dB D. 19,03 dB
1 2
Quãng đường mà máy thu đi được trong 6 s: S  at  1,8 cm
2
Áp dụng hệ thức lượng trong tam giác
1 1 1
2
 2
  OH  2, 4 cm
OH OM ON 2
Dễ thấy rằng MH  1,8 cm
Vậy H chính là vị trí mà máy thu đi qua sau 6 s
Ta có
 P
L M  10 log I 4OM 2
 OM
 L H  L M  20 log  L H  31,94dB
0

L  10 log P OH
 H I0 4OH 2
 Đáp án B
Câu 15: (Chuyên ĐHSP) Trên mặt nước cho hai nguồn sóng kết hợp S1, S2 có phương trình
u1  u 2  acos  t  cm, bước sóng 9 cm. Coi biên độ sóng không đổi trong quá trình truyền. Trên mặt nước,
xét elip nhận S1 và S2 là hai tiêu điểm, có hai điểm M và N sao cho: tại M hiệu đường đi của hai sóng từ hai
nguồn S1 và S2 đến M là d M  d1M  d 2M  2, 25 cm, tại N ta có d N  d1N  d 2N  6, 75 cm. Tại thời điểm
t thì vận tốc dao động của M là vM  20 3 cm/s, khi đó vận tốc dao động tại N là
A. 40 3 cm/s B. 20 3 cm/s C. 40 3 cm/s D. 20 3 cm/s
Phương trình dao động của các điểm M và N được xác định bởi
 d  d 2M   d1M  d 2M   d1M  d 2M 
u M  2acos   1M  cos  t     2acos  t   
        
 d  d 2N   d  d 2N   d  d 2N 
u N  2acos   1N  cos  t   1N    2acos  t   1N 
        
Các điểm nằm trên cùng elip nên d1M  d 2M  d1N  d 2N
vM
 1  v N  20 3 cm/s
vN
 Đáp án D
Câu 16: (THPT Lý Thái Tổ – Bắc Ninh) Một sóng cơ lan truyền trên mặt thoáng của chất lỏng nằm ngang với
tần số 10 Hz, tốc độ truyền sóng 1,2 m/s. Hai điểm M và N thuộc mặt thoáng, trên cùng một phương truyền sóng
cách nhau 26 cm (M nằm gần nguồn hơn N). Tại thời điểm t, điểm N hạ xuống thấp nhất. Khoảng thời gian ngắn
nhất sau đó điểm M hạ xuống thấp nhất là
Trang 7/14
1 1 1 11
A. s B. s C. s D. s
120 60 12 120
v
f
Phương pháp đường tròn
Độ lệch pha giữa hai phần điểm M và N
2x 
   4 
 3
5
Khoảng thời gian để M hạ xuống thấp nhất ứng với góc quét  
3
Vậy thời gian tương ứng là
  1
t   s
 2f 12
 Đáp án C
Câu 17: (THPT Lý Thái Tổ – Bắc Ninh) Tại hai điểm A, B trên mặt nước cách nhau 16 cm có hai nguồn phát
sóng giống nhau. Điểm M nằm trên mặt nước và trên đường trung trực của AB cách trung điểm I của AB một
khoảng nhỏ nhất bằng 4 5 cm luôn dao động cùng pha với I. Điểm N nằm trên mặt nước và nằm trên đường
thẳng vuông góc với AB tại A, cách A một khoảng nhỏ nhất bằng bao nhiêu để N dao động với biên độ cực tiểu
A. 9,22 cm B. 8,75 cm C. 2,14 cm D. 8,57 cm
AB
Để M dao động cùng pha và gần I nhất thì d  
2
2
 AB 
Mặc khác d     IM  12 cm
2
 2 
Ta thu được   4 cm
Số điểm dao động với biên độ cực tiểu trên đoạn AB
1 AB AB 1
  k   4,5  k  3,5
2 2 2 2
Để N là một điểm cực tiểu và gần A nhất thì N phải nằm trên hypebol cực tiểu k  4
d1  d 2  3,5
 2  d1  2,14 cm
d 2  d1  AB
2 2
 Đáp án C
Câu 18: (THPT Hoàng Lệ Kha – Thanh Hóa) Tại mặt thoáng của một chất lỏng có hai nguồn kết hợp A và B
cách nhau 8 cm. Cho A, B dao động điều hòa, cùng pha, theo phương vuông góc với mặt chất lỏng. Bước sóng
của sóng trên mặt chất lỏng là 1 cm. Gọi M, N là hai điểm thuộc mặt chất lỏng sao cho MN  4 cm và AMNB
là hình thang cân. Để trên MN có đúng 5 điểm dao động với biên độ cực đại thì diện tích lớn nhất của AMNB
là
A. 9 5 cm2 B. 18 5 cm2 C. 9 3 cm2 D. 18 3 cm2
Trang 8/14
Số điểm dao động với biên độ cực đại trên AB

AB AB
 k  8  k  8
 
Để diện tích AMNB là lớn nhất thì M phải nằm trên cực đại ứng với k  2
d1  d 2  2  2 cm
Mặc khác
d12  AH 2  MH 2 BH 2  AH 2
 2  d1  d 2   16cm
d 2  BH  MH
2 2
2
Ta tính được d1  7 cm, từ đó suy ra MH  2 5 cm
Diện tích hình thang
1
SAMNB   AB  MN  MH  18 5 cm2
2
 Đáp án B
Câu 19: (Chuyên Yên Lạc – Vĩnh Phúc) Một âm thoa được đặt sát trước miệng của một ống nhựa dài. Đầu
kia của ống nhựa được bịt kín bằng một pittong có thể dịch chuyển được trong ống nhựa. Khi gõ âm thoa dao
động đồng thời dịch chuyển pittong thì ta nghe thấy âm phát ra rõ nhất khi pittong ở cách miệng ống một đoạn
1,7 m. Nếu tốc độ âm thanh trong không khí là 340 m/s thì tần số dao động của âm thoa có thể là
A. 100 Hz B. 150 Hz C. 200 Hz D. 300 Hz
Hiện tượng sóng dừng của cột không khí, ta nghe rõ nhất khi tại miệng ống là một bụng
Điều kiện để cho sóng dừng ứng với một đầu “cố định” và một đầu “tự do” là
 v v
l   2n  1   2n  1  f   2n  1   2n  1 50
4 4f 4l
Thử các đáp án của bài toán, ta thấy đáp áp f  150 Hz là phù hợp
 Đáp án B
Câu 20: (Chuyên KHTN – Hà Nội) Trong thí nghiệm giao thoa sóng nước, hai nguồn sóng S1 và S2 cách nhau
11 cm dao động theo phương vuông góc với mặt nước với cùng phương trình u1  u 2  5cos 100t  mm. Tốc
độ truyền sóng v  0,5 m/s và biên độ sóng không đổi trong quá trình truyền đi. Chọn hệ trục xOy thuộc mặt
phẳng mặt nước khi yên lặng, gốc O trùng với S1, Ox trùng với S1S2. Trong không gian, phía trên mặt nước có
một chất điểm chuyển động mà hình chiếu P của nó tới mặt nước chuyển động với phương trình quỹ đạo
y  x  2 và có tốc độ v1  5 2 cm/s. Trong thời gian t  2 s kể từ lúc P có tọa độ x P  0 thì P cắt bao nhiêu
vân cực đại trong vùng giao thoa sóng?
A. 13 B. 14 C. 22 D. 15
Số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn thẳng nối hai nguồn
Quãng đường mà P đi được trong khoảng thời gian 2 s
x   v1cos  t  10 cm, y   v1 sin   t  10 cm
Gọi H là một điểm bất kì nằm trên đường thẳng y  x  2
Dễ thấy rằng để M là một cực đại thì d1  d 2  k
Với khoảng giá trị của d1  d 2 là MS1  MS2  d1  d 2  NS1  NS2

MS1  MS2  2  2  11  5 5cm
2 2
Từ hình vẽ ta có: 
MS1  MS2  10  12  1  12  3,57cm
 2 2 2 2
Ta thu được
Trang 9/14
9,1  d1  d 2  3,58
Có tất cả 13 điểm
 Đáp án A
Câu 21: (Quãng xương – Thanh Hóa) Trên mặt nước có hai nguồn kết hợp A, B cách nhau 8 cm, dao động
cùng pha với bước sóng là 1,5 cm. Một đường thẳng xx  song song với AB cách AB một khoảng 6 cm. M là
điểm dao động với biên độ cực đại trên xx  và gần A nhất. Hỏi M cách trung điểm của AB một đoạn bằng bao
nhiêu?
A. 4,66 cm B. 7,60 cm C. 4,16 cm D. 4,76 cm
Số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn AB
AB AB
 k  5,3  k  5,3
 
Để M là cực đại và gần A nhất thì M phải nằm trên hypebol ứng với
k sao cho MH là nhỏ nhất
HB  AH
Xét tỉ số  2, 67

 H gần cực đại thứ 3 nhất do đó M nằm trên hypebol ứng với
k 3
Ta có
d 2  d1  3 ; d 22  h 2  8  x  ; d12  h 2  x 2
2
 h 2   8  x   h 2  x 2  3
2
Ta tính được x  0, 66
Vậy OH  7, 6 cm
 Đáp án B
Câu 22: (Quãng xương – Thanh Hóa) Trên sợi dây có ba điểm M, N và P khi sóng chưa lan truyền thì N là
trung điểm của MP. Khi sóng truyền từ M đến P với biên độ không đổi thì vào thời điểm t 1 M và P là hai điểm
gần nhau nhất mà các phần tử tại đó có li độ tương ứng là – 6 mm và + 6 mm vào thời điểm kế tiếp gần nhất
t 2  t1  0, 75 s thì li độ của các phần tử tại M và P đều là + 2,5 mm. Tốc độ dao động của phần tử N vào thời
điểm t1 có giá trị gần đúng nhất là
A. 4,1 cm/s B. 2,8 cm/s C. 1,4 cm/s D. 8 cm/s
 6
 sin   2 2
 A  6   2,5 
     1  A  6,5 cm,   67,5
0
Từ hình vẽ ta có: 
cos  2,5   
A A 

 A
3
Khoảng thời gian t  0, 75 s ứng với góc quét   270  t  T  T  1s
0
4
Tại thời điểm t1 N đang đi qua vị trí cân bằng v N  A  13 cm/s
Trang 10/14
 Đáp án A
Câu 23: (THPT Ba Đình – Hà Nội) Một sóng ngang lan truyền trong một môi trường đàn hồi với tần số 50 Hz,
tốc độ truyền sóng là 2 m/s, biên độ sóng không đổi theo phương truyền sóng là 4 cm. Biết A và B là hai điểm
trên cùng một phương truyền sóng. Khi chưa có sóng truyền khoảng cách từ nguồn phát sóng đến hai điểm A và
B lần lượt là 20 cm và 42 cm. Khi có sóng truyền qua, khoảng cách lớn nhất giữa hai điểm này là
A. 32 cm B. 28,4 cm C. 23,4 cm D. 30 cm
v
f
Phương trình dao động tại hai điểm M và N là
u M  4cos 100t  10  cm; u N  4cos 100t  21  cm
Khoảng cách giữa hai điểm M và N
d  u 2  x 2  d max khi u   u1  u 2 max  8 cm
Vậy d max  23, 4 cm
 Đáp án C
Bình luận: Ta sẽ gặp lại dạng toán này, nhưng sóng truyền là
sóng dọc. Khi đó khoảng cách lớn nhất giữa hai điểm M, N là
d max  u max  x  30cm
Câu 24: (Chuyên ĐH Vinh) Hai nguồn sóng kết hợp trên mặt nước S1 và S2 dao động với phương trình
u1  a sin t và u 2  a cos t . Biết O là trung điểm của S1S2 và S1S2  9 . Điểm M trên trung trực của S1S2
gần O nhất dao động cùng pha với S1 cách S1 một khoảng bao nhiêu?
45 43 41 39
A. B. C. D.
8 8 8 8
Sóng do hai nguồn gởi đến điểm M trên trung trực của S1S2
 2d  
u1M  a cos  t   
  2
 2d 
Và u 2M  a cos  t  
  
 Phương trình dao động tổng hợp tại M
  2d  
u M  u1M  u 2M  u M  2a cos   cos  t   
4   4
2d   
Để M cùng pha với S1 thì    2k  d   k
 4 2 8
Ta lấy giá trị nhỏ nhất của k thõa mãn bất phương trình
 41
d  k  OS1  4,5  k min  5  d 
8 8
 Đáp án C
Câu 25: (Chuyên ĐH Vinh) Một người định đầu tư một phòng hát Karaoke hình hột chữ nhật có diện tích sàn
khoảng 18 m2, cao 3 m. Dàn âm thanh 4 loa có công suất như nhau đặt tại các góc dưới A, B và các góc A , B
ngay trên A, B. Màn hình gắn trên tường ABAB . Bỏ qua kích thước của người và loa, coi rằng loa phát âm
đẳng hướng và tường hấp thụ âm tốt. Phòng có thiết kế để công suất đến tại người ngồi hát tại M là trung điểm
của CD đối diện cạnh AB là lớn nhất. Tai người chịu được cường độ âm tối đa bằng 10 W/m2. Công suất lớn
nhất của mỗi loa mà tai người còn chịu được xấp xỉ:
A. 796 W B. 723 W C. 678 W D. 535 W
Trang 11/14
Cường độ âm do các lọa truyền đến điểm M :

 
P  1 1 
I M   I A  I A     
2  2 b 2 b2 2 
a  a  h 
2
 4 4 
Để IM là lớn nhất thì biểu thức dưới mẫu phải nhỏ nhất. Ta có :
b2 b a  3
a   ab dấu bằng xảy ra khi a   
2
4 2 b  6
Giá trị cường độ âm khi đó
5Pmax
 IM max   10  Pmax  678 W
108
 Đáp án C
Câu 26: (Chuyên Võ Nguyên Giáp – Quãng Bình) Trên mặt nước phẳng lặng, hai điểm A và B cách nhau 21
cm, điểm M cách A và B lần lượt là 17 cm và 10 cm. Điểm N đối xứng với M qua đường thẳng AB. Đặt tại A
và B hai nguồn sóng dao động theo phương thẳng đứng, cùng biên độ, cùng tần số, cùng pha. Khi đó sóng trên
mặt nước có bước sóng bằng 2 cm. Số điểm đứng yên trên đường thẳng MN là
A. 9 B. 11 C. 8 D. 10
Hai nguồn là kết hợp và cùng pha nên trung điểm O của AB là một cực

đại. Cách cực đại này một đoạn là cực tiểu thức nhất. Các cực tiểu liên
4

tiếp cách nhau
2
d12  h 2  AI 2
Từ hình vẽ ta có : 
d 2  h   AB  AI 
2 2 2
Giải hệ ta thu được AI  15 cm

Từ O đến I có 5 cực tiểu trong đó cực tiểu thứ năm đi qua I
 Số điểm đứng yên trên đường thẳng MN là 9
 Đáp án A
Câu 27: (Chuyên Võ Nguyên Giáp – Quãng Bình) Trên một sợi dây đàn hồi căng ngang có ba điểm A, B, C
sao cho AB  1 cm, BC  7 cm. Khi có sóng dừng trên sợi dây với bước sóng   12 cm thì A là một nút sóng,
B và C cùng dao động điều hòa theo phương thẳng đứng. Khi điểm B ở trên vị trí cân bằng một đoạn 1 cm thì
điểm C ở
A. trên vị trí cân bằng 3 cm B. dưới vị trí cân bằng 2 cm
C. dưới vị trí cân bằng 3 cm D. trên vị trí cân bằng 2 cm
Trang 12/14
Từ hình vẽ ta thấy rằng B và C ở hai bó sóng liền kề nhau nên sẽ dao động ngược pha. Hơn nữa B dao động với
A A 3
biên độ và C dao động với biên độ
2 2
Sử dụng phương pháp đường tròn ta sẽ tính được C dang ở dưới vị tró cân bằng một đoạn 3 cm
 Đáp án C
Câu 28: (Chuyên Võ Nguyên Giáp – Quãng Bình) Trên một sợi dây có sóng dừng với tần số góc   20
rad/s. A là một nút sóng, B là điểm bụng gần A nhất, điểm C giữa A và B. Khi sợi dây thẳng thì khoảng cách
AB  9 cm và AB  3AC . Khi sợi dây biến dạng nhiều nhất thì khoảng cách giữa A và C là 5 cm. Tốc độ dao
động của điểm B khi li độ của nó có độ lớn bằng biên độ của điểm C là:
A. 80 3 cm/s B. 160 3 cm/s C. 80 cm/s D. 160 cm/s
Từ hình vẽ ta thấy rằng C sẽ dao động với biên độ
A
 4  A  8cm
2
B là điểm bụng dao động với tốc độ cực đại v max  A
A
Khi B có li độ u sẽ dao động với tốc độ
2
3vmax 3A
  80 3 cm/s
2 2
 Đáp án A
Câu 29: (Chuyên Võ Nguyên Giáp – Quãng Bình) Trong thí nghiệm giao thoa sóng trên mặt nước, hai nguồn
S1, S2 cách nhau 20 cm dao động theo phương thẳng đứng với các phương trình tương ứng u1  u 2  a cos  t 
. Bước sóng trên mặt nước do hai nguồn này tạo ra là   4 cm .Trên mặt nước, đường tròn đường kính S1S2
cắt một vân giao thoa cực đại bậc nhất tại hai điểm M, N. Trên vân giao thoa cực đại bậc nhất này, số điểm dao
động cùng pha với các nguồn S1, S2 trên đoạn MN là
A. 4 B. 6 C. 5 D. 3
M nằm trên cực đại thứ nhất nên d1  d 2  
Mặc khác M nằm trên đường tròn đường kính d nên ta luôn có
d12  d 22  d 2  d1  d 2  28 cm
Các điểm trên cực đại bậc nhất sẽ dao động với phương trình
 d d 
x  2a cos  t   1 2   
  
Để các điểm nằm trên MN cùng pha với nguồn thì d1  d 2   2k  1 
Ta xét nửa khoảng ở trên đường d thì
20  d1  d 2  28  2  k  3
Vậy trên cả đoạn MN sẽ có tất cả 3 điểm dao động cùng pha với nguồn
 Đáp án D
Câu 30: (Chuyên Nguyễn Tất Thành) Trên bề mặt chất lỏng cho 2 nguồn A, B dao động vuông góc với bề
 
mặt chất lỏng có phương trình dao động u A  3cos 10t  cm và u A  3cos 10t   cm. Tốc độ truyền
 3
sóng trên mặt nước là 50 cm/s. Biết khoảng cách AB là 30 cm. Cho điểm C trên đoạn AB, cách A khoảng 18cm
và cách B 12 cm.Vẽ vòng tròn đường kính 10 cm, tâm tại C. Số điểm dao động với biên độ cực đại trên đường
tròn là
A. 6 B. 4 C. 8 D. 7
Trang 13/14
Gọi M là một điểm nằm trên đường AB cách A và B lần lượt là d1 và d2

Phương trình sóng do hai nguồn gởi đến M là
  2d1 
u AM  3cos 10t   
  

u  3cos 10t    2d 2 
 BM  
 3  
Dao động tổng hợp tại M:
 d d 
u M  6cos   1 2   cos  t   
  6
Để M là một cực đại giao thoa thì
d1  d 2   1
   k  d1  d 2   k   
 6  6
Từ hình vẽ ta thấy rằng hiệu d1  d 2 nằm trong khoảng

13  17  d1  d 2  23  7
 1
hay 4   k     16
 6
Giải phương trình trên ta thu được 2 giá trị của k
 có 4 cực đại trên đường tròn
 Đáp án B
Trang 14/14

Thay Do Ngoc Ha - Chinh Phuc Diem 9-10 Chuong Song Co - Co Loi Giai Chi Tiet

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thay Do Ngoc Ha - Chinh Phuc Diem 9-10 Chuong Song Co - Co Loi Giai Chi Tiet

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Theo dõi Page: Thầy Đỗ Ngọc Hà để nhận nhiều tài liệu hơn nhé!

ÔN THI THPTQG 2019

Thầy ĐỖ NGỌC HÀ CHUẨN BỊ KÌ THI THPT QUỐC GIA NĂM 2019

Bước sóng của sóng   Tv  6 cm

Hệ thức lượng trong tam giác vuông

Vậy khoảng cách này sẽ là d  10  x  25, 75mm

A. 2,12 cm B. 2,34 cm C. 2,24 cm D. 2,05 cm

Số điểm dao động với biên độ cực đại trên AB

Cường độ âm do các lọa truyền đến điểm M :

Giải hệ ta thu được AI  15 cm

Gọi M là một điểm nằm trên đường AB cách A và B lần lượt là d1 và d2

Từ hình vẽ ta thấy rằng hiệu d1  d 2 nằm trong khoảng

You might also like