Professional Documents
Culture Documents
Fil 10 Q2 MODYUL 3 Nobela Mula Sa Estados Unidos FINAL
Fil 10 Q2 MODYUL 3 Nobela Mula Sa Estados Unidos FINAL
Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 3:
Nobela mula sa Estados Unidos
(Panitikan ng mga Bansa sa Kanluran)
1
Filipino – Ikasampu na Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 3: Nobela mula sa Estados Unidos
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi
sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o
tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o
trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-
ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng
materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng
mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anumang paraan
nang walang pahintulot sa Kagawaran.
2
Alamin
Sa modyul na ito, pag-aaralan natin ang isang Nobela mula sa bansang Estados
Unidos na gagabayan ng mga sumusunod na MELC (Most Essential Learning
Competencies):
Nabibigyang-kahulugan ang mahihirap na salita, kabilang ang mga terminong
ginagamit sa panunuring pampanitikan F10PT- IIf-74
Nasusuri ang nobela sa pananaw realismo o alinmang angkop na pananaw/teoryang
pampanitikan F10PB-IIf-77
Nagagamit ang angkop at mabisang mga pahayag sa pagsasagawa ng suring-basa o
panunuring pampanitikan F10WG –IIf-69
Subukin
Panuto.Basahing mabuti ang bawat tanong, isulat ang titik ng tamang kasagutan
sa iyong sagutang papel.
1. “Maayos siyang naglalayag kasama ang huling isda subalit may nakikita siyang isang
panganib dahil kumakalat sa tubig ang dugo ng isda.” Batay sa pangungusap, bakit
isang panganib ang pagkalat ng dugo ng isda sa karagatan?
a. dahil ito ay makakasama sa huli nyang isda
b. dahil marami itong maaakit na pating
c. dahil maibebenta na lamang niya ang isda sa murang halaga
d. wala sa nabanggit
2. Ito ang simbolong kumakatawan sa lugar ni Mang Ernesto Santiago na kung saan
doon siya namumuhay bilang isang matandang mangingisda.
a. dalampasigan c. isla
b. dagat d. bangka
3. “Hindi ako natutuwa sa pagkakapatay ko sa pating, napatay ko siya sa pagtatanggol
ko sa sarili at pinatay ko siyang mahusay.” Ang damdaming ipinahihiwatig sa
pahayag na ito ay .
a. nalulungkot c. nagagalit
b. nagagalak d. nagsusumamo
4. Teoryang pampanitikan na ang katotohanan ang binibigyang- diin at may layuning
ilahad ang tunay na buhay.
a. Romantisismo c. Humanismo
b. Realismo d. Eksistensyalismo
5. Ito ang isdang nilikha para manginain sa lahat ng isda ng dagat, napakabilis,
napakalakas at armadong-armado kaya walang sinuman ang nananakit.
a. marlin c. sea lion
b. pating d. dolphin
Aralin
Nobela mula sa Estados Unidos
ati kita at matagumpay kang nakarating sa ikatlong aralin ng ating paglalakbay sa mundo ng panitikan ng Kanluranin. Samahan mo kam
untong mo sa panibagong bahagi ng iyong pag-aaral sa asignaturang Filipino. Ako naman si Serio, sasamahan ka namin ni Thalia hangg
unit bago yan ay alalahanin mo muna ang iyong nalalaman sa nagdaang aralin tungkol sa Dagli upang masagot mo ang susunod na mg
Balikan
Gawain 1: Alalahanin mo
Panuto: Punan ng angkop na salitang nagpapahayag ng damdamin ang mga
patlang.
1. Dumating ang araw na pinakahihintay, nakita mo sa listahan ng mga pumasa sa
pagkapulis ang iyong pangalan kaya napasigaw ka sa sobrang .
2. Nakita ko ang isang matandang naghahanap ng pagkain sa basurahan,
nakaramdam ako ng kaya binilhan ko siya ng kanyang makakain.
3. Sa kasagsagan ng bagyong Ulysses ay nakaramdam si Anna ng dahal sa
dala nitong malakas na hangin.
4. Walang mapagsidlan ang nadarama ni Sonny dahil sa nakamit
niyang mga karangalan.
5. Matagal nang nasa ibang bansa ang iyong ama, dahil sa pandemyang
nararanasan ng mundo. Sa wakas ay napagdesisyunang bumalik o umuwi kung
kaya’t nag-uumapaw na ang iyong nadama.
g-aralan noong nakaraan tungkol sa mga salitang nagpapahayag ng damdamin. Ngayon naman ay dadako na tayo sa panibagong aralin
Tuklasin
Alam mo ba na …
ang nobela ay itinuturing na makulay, mayaman sa makabuluhang anyo ng panitikang
tuluyan? Binubuo ito ng mga yugto na nagsasalaysay ng mga kawing-kawing na pangyayari
ng kolum ng mga tao na bukod sa nagbibigay-aliw ay nagpapakilos at pumupukaw sa
damdamin ng kamalayan.
Sa nobela, maraming pangyayari ang inilalahad samantalang sa maikling kuwento,
iisang pangyayari lamang ang inilalahad. Iisa ang balangkas ng nobela sa maikling kuwento
ngunit nagkakaiba lamang ito sa nilalaman dahil ang mga pangyayaring isinasalaysay dito
ay maaaring may kaugnayan sa lipunang ginagalawan ng mamamayan na naglalarawan sa
kultura ng bawat bansang pinanggalingan nito.
Elemento ng Nobela
a. Tagpuan - lugar at panahon ng mga pinangyarihan
b. Tauhan - sa nagpapagalaw at nagbibigay-buhay sa nobela
c. Banghay - pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari
d. Pananaw - panauhang ginagamit ng may-akda (a. una-kapag kasali ang mayakda; b.
pangalawa- ang may-akda ang nakikipag-usap; c. pangatlo- batay sa nakikita o obserbasyon
ng may-akda)
e. Tema - paksang-diwang binibigyang-diin sa nobela
f. Damdamin - nagbibigay-kulay sa mga pangyayari
g. Pamamaraan - estilo ng manunulat/awtor
h. Pananalita - diyalogong ginamit
i. Simbolismo - nagbibigay nang mas malalim na kahulugan sa tao, bagay, at pangyayari
Pumalaot si Santiago sa dagat upang mangisda at hindi niya lubos maisip na siya ay
makahuhuli ng malaking isdang nagngangalang Marlin. Maayos siyang naglalayag kasama
ang huling isda subalit may nakikita siyang isang panganib. Kumakalat sa tubig ang dugo
ng isda na maaaring maging sanhi ng kanyang kapahamakan dahil maaaring maakit ang
maraming pating sa karagatan dahil dito. Kaya’t kailangang maging handa si Santiago dahil
anumang oras ay sasalakay ang itinuturing na hari at pinakamabangis sa karagatan at yun
ay ang mga pating. Dumating ang oras ng may isang pating ang mabilis na lumalangoy
patungo sa direksyon ng kanyang bangka. Sinusundan nito ang dugong humalo sa tubig.
Ang pating na ito ay isang Mako, matulin itong lumangoy at walang takot na gawin ang
lahat ng gusto nitong gawin. Inihanda ng matanda ang kaniyang sarili gayundin ang
kanyang kagamitan na salapang at lubid.
Habang ang Mako ay papalapit, nasambit ni Santiago “Sana’y panaginip na lamang
ito.” Tunay na hindi mapipigilan ng matanda ang pag- atake ng pating ngunit kailangan
niya itong magapi! pinuntirya ng pating ang kaniyang huling isda, nginatngat ang karne sa
may ibabaw ng buntot nito. Hindi mapigilan ni Santiago ang kaniyang sarili dahil sa
ginawa ng pating na ito kaya isinalaksak niya ang kaniyang salapang sa ulo ng pating at
napuruhan ang kinalalagyan ng utak nito. Napatay ng matanda ang pating na sumalakay at
pagkaraan ay dahan- dahan na itong lumubog sa kailaliman ng karagatan. Labis ang
kabang nadarama ni Santiago sa pangyayaring iyon ngunit kailangan niyang maging
malakas at matatag dahil ito pa lamang ang simula ng mga pagsubok.
Halos ayaw titigan ni Santiago ang kanyang isda dahil sa nagkagutay gutay na ang
laman nito at sa nakikita nitong labis na pagkalat ng maraming dugo na humahalo sa tubig.
Ngunit hindi niya pa rin lubos na maisip na napatay niya ang isa sa pinakamalaking
dentuso na nakita niya sa kanyang pangingisda, sa kabila nito nakaramdam siya ng
pagsisisi dahil napatay niya ang pating.
Paparating na ang masamang panahon wala na siyang salapang dahil natangay ito
ng pating pailalim ng karagatan. Napanghihinaan na ng loob ang matanda ngunit pilit niya
itong nilalabanan, kinakausap niya ang kaniyang sarili upang maiwaglit ang pangambang
kanyang nararamdaman.
Sa kanyang paglalayag ay naramdaman niya na gumaan ngayon ang kanyang
dalahin sapagkat nawala ang ilang laman ng kanyang isda.
Hindi sinayang ni Santiago ang oras, nag- isip siya kung anong maaari nitong
gamitin kapag may may mga pating na muling sasalakay. Biglang sumagi sa kanyang isip
ang kanyang lanseta, maaari niya itong itali sa puluhan ng isang sagwan. Napawi nang
kaunti ang pangamba ng matanda at unti- unting nakaramdan ng pag- asa. Napaisip siyang
muli “Kasalanan nga ba ito?” naitanong niya sa kanyang sarili, pilit na iwinawaglit ang
isiping iyon, “Hindi mo pinatay ang isda para lamang mabuhay ka o ibenta bilang pagkain,
pinatay mo siya dahil sa iyong dangal at dahil isa kang mangingisda. Minahal mo siya
noong siya ay buhay pa at minahal mo siya pagkatapos. Kung mahal mo siya, hindi mo
kasalanan na patayin mo siya. O mas malaking kasalanan iyo?”
Napasigaw ang matanda sa kaniyang mga naiisip, naguguluhan na ang kanyang
puso’t isipan.
“Hindi ako natutuwa sa pagkakapatay ko sa pating, Napatay ko siya sa pagtatanggol
ko sa sarili, at pinatay ko siyang mahusay” sigaw ng matanda.”
Ayaw ng mag- isip pa ni Santiago, napasandal na lamang siya sa isang gilid at
kumurot sa kapirasong karne ng kanyang isda dahil naubos na rin ang kanyang dalang
mga pagkain. Nginuya niya ang laman nito at nalasahan niya ang sarap at kalidad ng lasa
ng isdang kanyang nahuli. Natitiyak niyang mataas ang presyo nito sa palengke ngunit ang
amoy nito ay mananatili sa tubig at alam ng matanda na sa ilang sandali ay darating ang
malaking kamalasan.
Tumayo si Santiago, tinanaw ang kalayuan ng dagat , wala siyang nakikita ni isa
mang bangkang naglalayag. Dalawang oras na siyang naglalayag, kailangan niyang
magpahinga at magpalakas ngunit natanaw niya ang mga paparating, hindi siya nagkamali
may nakikita siyang dalawang pating.
Inihanda niya ang kanyang sandata, ang sagwan na tinalian niya ng kanyang
lanseta. Pinag- aaralan ng matanda ang galaw ng mga pating, sinagpang ng mga ito ang
kanyang isda sa dakong nakagat na. Inulos ni Santiago ang sagwan na may lanseta sa
pating na sumasagpang sa kanyang isda. Binitiwan ng pating ang sinagpang na isda at ito
ay dumausdos, lulon- lulon ang kaniyang nakagat habang ito ay unti- unting namamatay.
Nakipagpambuno muli siya sa isa pang pating, buong lakas na inulos ni Santiago ang
lanseta at bumaon ito sa gitnang bahagi ng ulo ng pating. Hinugot ng matanda ang kanyang
talim at muli niyang ibinaon ang lanseta sa ulo nito. Napuruhan ang pating at dumausdos
pailalim. Si Santiago ay nanlumo sa kanyang nakikita, nagkalasog- lasog na ang laman ng
kanyang isda. Inisip muli ng matanda na sana ay panaginip na lamang ang lahat ng ito at
hindi na rin sana siya nagpalaot- laot pa. Mas lalong naging magaan na ngayon ang
kanyang isda “Ikinalulungkot ko isda,” nasambit ng matanda.
Nagkagutay- gutay na ang tiyan nito, natangay ng mga pating ang pinakamahusay
na laman nito. Ngayon ay sinlapad na ng maluwang na daan sa dagat ang nililikhang bakas
ng isda na pagsusumundan ng lahat ng pating. Naisip niya na ang kanyang nahuling isda
ay mairaraos na ng isang tao para sa buong taglamig.
Nagpahinga na lamang ang matanda para ihanda ang kanyang sarili upang
maipagtanggol niya ang nalalabi sa kanyang isda.
Wala na siyang ibang dapat pang isipin ngayon kundi ang hintayin ang mga susunod
pang hamon sa kanyang paglalayag. Napabuntong hininga siya at nasabi na lamang sa
sarili na “Sana panaginip na lamang ito.”
la ng Estados Unidos sa iba pang akdang pampanitikan tulad ng Nobela sa Pilipinas? Masasalamin ba ang kanilangkalagayang p
pagkakaunawa sa binasang nobela. Halina at sama-sama nating sagutin ang mga inihandang gawain upang lubos nating maunawaan an
Hanay A Hanay B
1. salapang a. matalo, kasalungat ng salitang "manalo"
b. Ang salitang ito ay nagmula sa salitang espanyol na
2. magapi ang ibig sabihin ay malalaki at may matatalim na
ngipin.
3. Inulos c. hawakan ng isang kutsilyo o sagwan
4. puluhan d. mabilis ang pagsaksak sa isang bagay
e. Ito ay isang uri ng sibat na may tatlong matutulis sa
5. dentuso dulo na may mga pangkawil ang bawat isa. Kalimitan
itong ginagamit sa panghuhuli ng malalaking uri ng
isda.
Nagawa mo ba ng walang kahirap-hirap ang unang gawain? Kung may katanungan kayo ay huwag mahihiyang tanungin a
Panuto: Ilahad at sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat ang sagot sa iyong kwaderno.
Problema:
Kinahinatnan o Kinalabasan:
2. Balikan ang tauhan sa nobelang binasa. Isa-isahin ang mga kilos o gawi, paniniwala
at saloobing taglay nito na maaaring gawing huwaran tungo sa mabuting
pamumuhay. Ihanay ang sagot sa talahanayan sa ibaba.
4. Sa iyong palagay, bakit pinamagatang “Ang Matanda at ang Dagat” ang nobela?
Ano ang positibong epekto na naidulot ng dagat kay Santiago?
Magaling! Natapos mo na namang sagutan ang isang gawain. Makatutulong ang mga impormasyon na
iyong natutuhan8para sa ating pagsusuri sa susunod nating paksa.
Suriin
Alam mo ba na…
Ang panunuri ay isang uri ng pagtalakay na nagbibigay-buhay at diwa sa
isang likhang-sining? Hindi lamang ito nagsusuri o nagbibigay-kahulugan kundi
ito’y isang paraan ng pagsusuri sa kabuuan ng tao-ang kaniyang anyo, ugali, kilos,
paraan ng pagsasalita at maging ang kaniyang pakikipag-ugnayan sa kaniyang
kapwa at sa lipunang kinabibilangan.
Halimbawa sa panunuri ng maikling kuwento, dapat suriin ang mga
elementong taglay nito: tauhan, tagpuan, banghay, tunggalian, simbolo, pahiwatig,
magagandang kaisipan o pahayag at maging ang paraan kung paano ito nagsimula
at nagwakas. Samantala sa nobela, karaniwan na inaalam ang mga katangiang
pampanitikang napapaloob sa akda (tulad ng elemento ng maikling kuwento);
inaalam din ang aspektong panlipunan, pampolitikal, pangkabuhayan at
pangkultural na nakapaloob sa nobela at paggamit ng angkop na teoryang
gagamitin sa pagsusuri.
Ang suring basa ay isang anyo ng pagsusuri o rebyu ng binasang teksto o
akda tulad ng nobela, maikling kuwento, tula, sanaysay o iba pang gawa/uri ng
panitikan. Ang pagsusuri o rebyu ay ang pag-alam sa nilalaman (content),
kahalagahan (importance) at ang estilo ng awtor o may-akda (author’s writing
style). Sa pagsasagawa nito maaaring gumamit ng isang balangkas o format ng
suring-basa
tulad ng sumusunod:
I. Pamagat, may-akda, genre
II. Buod (kung maikling kuwento, sanaysay, nobela)
III. Paksa
IV. Bisa (sa isip, sa damdamin)
V. Mensahe
VI. Teoryang Ginamit
Tunay nga Serio, pero bago kayo magsuri ng isang akda narito ang isang
gawain na susukatin ang inyong husay sa paghahanap o pananaliksik ng
mga impormasyon. Halika na at iyong gawin.
9
Gawain 4: Saliksikin mo!
Panuto: Maghanap ng mga impormasyon tungkol sa mga Teoryang Pampanitikan na
nakalagay sa kahon upang masagot ang gawain, maaaring humanap sa internet o di kaya
ay sa mga libro. Piliin ang tamang sagot sa kahon at isulat ito sa kwaderno.
bawa ng mga Teoryang Pampanitikan, alam mo ba na malaki ang maitutulong nito sa pagsusuri ng akda ngunit bago yun ay basahin mo
https://www.slideshare.net/JonahlyneBarrameda/pagsusuri-ng-maikling-kwento-73307271
Isaisip
Gawain 7: Dugtungan tayo…
Panuto: Batay sa mga impormasyon na tinalakay tungkol sa nobela at suring basa, ilahad
ang iyong natutuhan sa pamamagitan ng dugtungang pagsasalaysay. Isulat ang iyong sagot
sa kwaderno.
Natalakay sa araling ito ang tungkol sa nobela maging ang halimbawa nito at suring
basa. Tumatak sa aking isipan na ang nobela ay
.
Isa ang halimbawa nito ay ang akdang “Ang Matanda at ang Dagat” ito ay tumukoy
sa_
.
Marami ang pinagdaan ng pangunahing tauhan sa kanyang paglalayag sa karagatan at isa
na rito ang
.
Isagawa
__
__
__
___
__
__
__
Kabuuan 20 %
Tayahin
Pagsasanay 1
Panuto: Basahing mabuti ang bawat katanungan. Isulat ang titik ng tamang sagot iyong
kwaderno.
1. "Tunay na nakamamangha ang husay ni Santiago sa paggapi ng mga pating na
sumasalakay sa kanyang bangka. Ipinakita nya ang kanyang tapang at lakas upang
malagpasan ang mga hamon habang siya ay naglalayag sa karagatan, kaya't labis
akong humahanga sa kanyang mga ginawa". Ang suring ito ay tumutukoy sa :
a. bisa sa isip c. suliranin
b. bisa sa damdamin d. mensahe
2. Ang suliranin sa kwento ay masasabing naging problema o engkwentro sa
masamang pangyayari. Sa kwento ng Ang Matanda at Ang Dagat, naging suliranin
dito ang di- sadyang pagpatay ng isang simpleng mangingisda sa isang pating. Ang
pataas na pangyayari ng kwentong ito ay nang ang dugo ng mangingisda ay tumulo
sa tubig na umakit sa pansin ng pating bago niya ito mapaslang. Ano ang kultura
na ipinakita sa kuwento?
a. pagiging agresibo c. pagiging maawain
b. pagiging may takot d. lahat ng nabanggit
3. Hindi naging madali kay Santiago ang bawat nangyari sa kanyang buhay na kung
saan napaliligiran siya ng pating bilang mga pagsubok sa bawat araw na
pakikipagsapalaran sa gitna ng dagat at sa mga alon na lumalampas sa kanya pati
na ang buhay na pwedeng mawala kung siya ay hindi susuwertehin. Ito ay
nagpakita ng tunggalian sa:
a. tao sa kalikasan c. tao sa isip
b. tao sa damdamin d. kalikasan sa damdamin
4. Teoryang pampanitikan na nagpapakita tungkol sa mga naganap sa buhay ng isang
tao at may paniniwalang ang mga nangyayari sa kanyang buhay ay bunga ng
kanyang sariling pagpili.
a. Realismo c. Romantisismo
b. Humanismo d. Eksistensyalismo
5. ipinakita ni Santiago ang kanyang husay sa pangingisda at buong
lakas niyang ginapi ang mga pating na sumalakay sa kanyang isda. Punan ng angkop
na pang-ugnay upang mabuo ang pangungusap.
a. Tunay ngang c. Tama ngang
b. Datapwa’t d. Sadyang
unit napakagandang pagkakataon namang madagdagan ang iyong kaalaman sa Nobela mula sa Estados Unidos at ang mga hakbang
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
Mga Aklat
Internet
Macapas, Ma. Kathrina S., August 21, 2017, “Pagsang- ayon at Pagsalungan sa
Pagpapahayag ng Opinyon”https://www.slideshare.net/kathy_mac/pagsang-
ayon-at-pagsalungat-sa-pagpapahayag-ng-opinyon. October 29, 2020
Department of Education – Region III SDO – Science City of Muñoz Curriculum Implementation Division-
Learning Resource Management Section (CID-LRMS) Bgy. Rizal, Science City of Munoz, 3119
Telephone No.: (044) 806 - 2192
E-mail Address: