Non-Ferrous Metals

Non-Ferrous Metals
โลหะนอกกลุม่ เหล็ก

76
Engineering Materials


แบ่งเป็ น

1. โลหะหนัก (Heavy Metals) หมายถึง โลหะที?มี

v g/cm3 4.591cm
ความหนาแน่ นสูงกว่า ✗ '

โลหะเบา (Light Metals) หมายถึง โลหะที?มี

1.

ความหนาแน่ นประมาณ z.{v ถึง v.| g/cm3

density

Cp ,

Engineering Materials
77

Only a small number are used in quantity as the

basis for engineering materials, there are

1. Copper

2. Nickel Heavy metal

ÑNHVMIMOJ Fortunio
3. Zinc
,

ii

4. Aluminium N
-
↳

5. Magnesium Light metal Be In pg >

,

6. Titanium

Many others are used as alloying elements or

special purpose. MM Woo

,
E
Al -
Ni

fl
Fe
-

78

lÑUnwviÑ Engineering Materials



Fe -1oz
cain
+
Hic
ทองแดง (Copper, Cu)
}

> 4. S g / cm

1. มีความหนาแน่ น ú.í g/cm3

2. มีจดุ หลอมเหลว Ç,WVf- Ç,Wíf oC

3. ดึงเป็ นเส้นได้ดี

4. นําความร้อนและไฟฟ้ าได้ดี

5. ทนทานต่อการกัดกร่อน โดยมีฟิล์มสีเขียวชื&อ พาตินา

ogler

(Patina) / ABOU
nouns ,

6. เกิดพิษ เมื&อนําไปสัมผัสกับกรดนํoาส้ม

Engineering Materials
79

ทองแดง (Copper)

l แร่ที+นิยมนํามาถลุง คือ copper sulphide, Cu2S

-

l แร่ Cu2S มักจะมีสารมลทินคือ FeS2 ปนอยู่ค่อนข้างมาก จึงต้ องทํา

การแยกเหล็กออกด้วยการเผา (Roasting), กระบวนการ oxidation

ตามด้วยการใช้ flux ( V2

Co

pore

Engineering Materials
80

www.fcx.com/envir/wtsd/2004/copper.htm


ทองแดงทีjต้องการ

ความบริสทุ ธn ิ สงู เช่น

งานด้านไฟฟ้ าและ

อิเลคทรอนิกส์ จะใช้

วิธีทางเคมีไฟฟ้ า ดัง

รูป

Engineering Materials
81

Sh Pb
,

การใช้ ง าน ได้ แ ก่ สายไฟ เครื& อ งไฟฟ้ า หั ว แร้ ง บัด กรี

เครื& อ งประดับ อุป กรณ์ เ ครื& อ งเย็น อุป กรณ์ เ ครื& อ งจัก ร

เป็ นต้น
Cv

pure

cut Nif

WdWÑV07MÉb ]

Website:www.copper.org 1- Co Ni
-

Engineering Materials
82

ทองเหลือง (Brasses)

Zn Mo

Cu

l เป็ นวัสดุผสมระหว่าง ทองแดง สังกะสี และ ตะกัว,

l ทองเหลืองธรรมดาจะมี Zn £ 35%

l Zn £ 20% เรียกว่า Red brass สามารถขึน m รูปเย็นได้

l Zn 20-35% เรียกว่า Yellow brass มีความต้านทาน

I การกัดกร่อนตํา, กว่า Red brass

I om o Vod it on n n r ri n ni on
'

Engineering Materials
83

การใช้งาน เช่น การทําโลหะประณี ตต่างๆ, เครื,องดนตรี,

or

ชิmนส่วนนาฬิกา, นอต, สกรู, ใบกังหัน, กอกนํmา เป็ นต้น

Brass

Engineering Materials
84

บรอนซ์ (Bronzes)

2h

เป็ นโลหะผสมระหว่าง ทองแดง (ÇI-Hò wt%) กับ โลหะ

ผสมอื'นๆ มากกว่า O ชนิด โดยปกติจะมีสงั กะสี ด้วย

เล็กน้ อยเสมอ มีด้วยกันหลายประเภท อาทิ

60-120-110

O. บรอนซ์ดีบกุ (Cu+Sn+Zn)

l แข็งแรง ยืดหยุ่นสูง ทนการกัดกร่อน

l การใช้งาน เช่น ตะแกรงลวด งานต่อเรือ

กังหัน หมุด

Engineering Materials
85

oieonomwrnmwosrrishiz

7. บรอนซ์อะลูมิเนี ยม (Cu+(5-9%)Al)
millions

stress

l ความเค้นสูง ทนการกัดกร่อน เชื&อมได้ ibnsri

o รูปร้อน หรือเย็น, ท่อ, ทุ่น,
l การใช้งาน เช่น แผ่นงานขึน

แทงค์

ê. บรอนซ์ตะกัว, (Cu+Pb+Zn)

l ผิวลื&น รับแรงกดได้ดี

l การใช้งาน เช่น แบริ&ง Q

ë. บรอนซ์เบริลเลียม (Cu+Be+Zn)

l ยืดหยุ่นสูง ชุบแข็งได้ดี

→
l การใช้งาน เช่น สปริง แบริ&ง or :WT
86
Engineering Materials

In 1-

Zinc and Zinc alloys

-
( 2h )

1. Zn มีความหนาแน่ น õ.O g/cm3 จุดหลอมเหลว

419 oC iaiouar.to Tgs
on

2. ไม่เกิดการกัดกร่อน แต่ไม่ทนต่อกรดและเกลือ

(
3. เมื'อรับความร้อนจะมีการขยายตัวอย่างมาก
4. เมื'อผ่านการรีด จะทําให้สงั กะสีหล่อมีความ
แข็งแรงขึนT P-ù เท่า iii. :/ ✓ lion
an

mi → Niv o.nu?D
iov
Thermal expansion ,
a. ,

87
Engineering Materials
การใช้ งาน เช่ น นํ าไปใช้ เคลือบผิวเหล็กเพื+อป้ องกันการ
กัดกร่อน ลวด ชิGนส่วนวิทยุโทรทัศน์ กระบอกไฟฉาย ท่อ
ประปา ชิGนส่วนรถยนต์ แบตเตอรี+ เป็ นต้น

Zinc die cast Engineering Materials

88
เคลือบผิวเหล็ก

www.zinccoaters.com.au/ Engineering Materials

89
 d) Rhew Nwmp animation Viviani,
Nickel and Nickel alloys
1. Ni มีความหนาแน่ น í-í.ì g/cm3 จุดหลอมเหลว ñ,ë85
oC
Fondi Cu 1=1,0004
→

2. มีสีขาวคล้ายเงิน และขัดขึนm มันได้ดี

3. มีความเหนี ยวสูง ราคาแพงกว่าเหล็กประมาณ ê5 เท่า
4. ทนต่อการกัดกร่อนของกรดและด่าง แต่ไม่ทนต่อ
กรดเข้มข้น เช่น กรดดินประสิว
5. ผสมในเหล็กทําให้เป็ นแม่เหล็กดีขึนm และเพื,อเป็ น
stainless steel Fel Nil
Financed Engineering Materials
90
Alloys of Ni
l Ni-Co is heat resistant, used in the chemical industry

l Ni-Mn has resistant to oxidation used in spark plugs

l Ni-Al has high strength as well as resistant to corrosion,

used in springs and shafts
bbNTIWAIWdnqvririnmumiinniowo.io
l Ni-Cu (Monel Metals) high corrosion resistance and high
pinlriw Si oioioeoiwdsirnrmiiwmh minions 'o8
strength. When Si is added, monel will has good wear
mania www.dinnrnirmiiiinioo
resistance. It use to resist corrosion due to sulfuric acid,
caustic soda or salt water in the chemical, electrical, twill
IAÑ
textile laundry marine industries.
→ "" "

'vqmonUniioÉsno
"° "

AISI SAE
, ,
1
ferrous
9in 180
Engineering Materials
91

,
 High temp
'

jin
voir .

Ni-Cr-Fe (Inconel metals)

Have good strength and high resistance to
corrosion by chemical at high temp.
Used in airplane exhaust systems, heat- treating
container, food-processing equipment

92
Engineering Materials
การใช้งาน เช่น ชุบเคลือบผิวป้ องกันสนิม ทําวาล์วที&อยู่ใน
ุ หภูมิสงู กังหัน
สภาวะด่าง เครื&องมือแพทย์ งานที&ใช้อณ
ใบพัดเทอร์ไบน์

Website:
1. http://www.key-to-metals.com/Article9.htm
2. http://www.nickelinstitute.org
94
Engineering Materials
 ดีบกุ (Tin) และ ดีบกุ ผสม
l แร่ที6ใช้ผลิตดีบกุ คือ คาสสิเทอรไรท์ Cassiterite, SnO3 พบมากใน
เอเชียตะวันออกเฉี ยงใต้

Cassiterite
95
Engineering Materials
 YANDOW bNdoqog.sn ÑbÑqpgqp's
sfmiolpi 190-3501
l เราเพียงล้างแร่ SnO3 ที6มีลกั ษณะเป็ นผงด้วยนํgา ให้สะอาดจะ
ุ หภูมิประมาณ klmm °C เพื6อกําจัดคาร์บอน
สามารถนําไปถลุงที6 อณ
ได้
Sn -
Pb
→
l จากนั นg จึ งทําการแยกดี บุก ออกจากสิ6 งสกปรกอื6 น ๆ อี ก ด้ ว ยการ
หลอมที6 อุ ณ หภู มิ ตํ6 า ในอ่ า งที6 มี ค วามชั น เพื6 อ แยกดี บุ ก ที6 มี จุ ด
หลอมเหลวตํา6 ออกจากสารที6มีจดุ หลอมเหลวสูงกว่าได้

l จากนันg จึงทําการหลอมอีกครังg ที6อณุ หภูมิสงู และกวนเพื6อให้สารที6มี

ความไวต่อออกซิเจนทําปฏิกิริยาและลอยขึนg มา (ดีบกุ มีค่า affinity
ตํ6าจึงรวมกับออกซิเจนได้ ยาก) หลังจากกระบวนการนีg เราจะได้
ดีบกุ ที6มีความบริสทุ ธw ิ ถึง xx%
l SnO2 + 2C → Sn + 2CO Engineering Materials
96
http://www.thaitambon.com/SPK/Pewter1.htm

97
Engineering Materials
 ตะกัว' (Lead)
l แร่ที&นํามาถลุง คือ Galena, (PbS) พบมากในอเมริกา,
ออสเตรเลีย, สเปน, เมกซิโก และเยอรมันนี

Galena

98
Engineering Materials
กระบวนการผลิต
l โดยการเพิ+มความเข้มข้นของตะกัวในแร่ + และนํ ามาเผาเพื+อให้ เกิด
ออกไซด์ (เพื+อแยก Pb ออกจาก PbS) และจะมีสารมลทิน เช่น FeS2
อยู่ด้วย
l จากนัน| ทําการลดคาร์บอน และเผาใน blast furnace ที+อณ ุ หภูมิ mÄÄ
°C
l จากนั น| ทําให้ มีความบริสุทธÇ ิ สูงขึ|นด้ วยการเผาในอากาศที+ ÑÄÄ °C
และกวนเพื+อให้ ออกไซด์ต่างๆ ลอยขึ|นมาที+ ผิวด้านบน และทําการ
แยกแร่เงินออก

99
Engineering Materials
!. โลหะเบา (Light Metals)
หมายถึง โลหะที.มีความหนาแน่ นตัง6 แต่ ประมาณ :.<=
ถึง =.> g/cm3 ได้แก่
1. อะลูมิเนี ยม (Aluminium, Al)

2. แมกนี เซี ยม (Magnesium, Mg)

3. ไทเทเนี ยม (Titanium, Ti)

4. เบริลเลียม (Beryllium, Be)

100
Engineering Materials
§ ความหนาแน่ นตํา. จึงทําให้มีนํ6าหนักเบา
§ และมีข้อได้เปรียบคือ มี strength to weight ratio
สูง ซึ. งเป็ นคุณสมบติที.ต้องการ ในการใช้ งานด้าน
อากาศยาน
§ เช่น คานเหล็กกล้านํ6าหนัก :k kg จะมีความ
แข็ง แกร่ ง เท่ า กับ คานที. มี ข นาดเท่ า กัน แต่ ห นั ก
เพียง 7kg in titanium, 4.9 kg in aluminium, 3.8 kg
in magnesium and only 2.2 kg in beryllium
101
Engineering Materials
อะลูมิเนี ยม (Aluminium, Al)
1. มีความหนาแน่ น v.< g/cm3 มีนํ6าหนักเบา
2. มีจดุ หลอมเหลวตํา. คือ w>x oC หลอมได้ง่าย
3. มีความแข็งแรงต่อนํ6าหนักสูง ซึ.งมากกว่าเหล็กกล้า
4. มีความเหนี ยวมาก ขึน6 รูปได้ง่าย
5. นําไฟฟ้ าได้ไม่สงู นัก แต่กน็ ิ ยมใช้เมื.อคํานึ งถึง
นํ6าหนักเบา
102
Engineering Materials
6. ไม่เป็ นพิษ และนําความร้อนได้สงู จึงใช้เป็ นภาชนะ
Intl Cu Ni base
หุงต้มอาหาร y jaw
,
-

7. ไม่เป็ นแม่เหล็ก ราคาไม่แพง หาซื6อง่าย

8. ทนทานต่อการผุกร่อน แต่ไม่ทนต่อการกัดกร่อน
ของกรดและด่าง

103
Engineering Materials
แร่ที,นิยมนํามาถลุง เรียกว่า Bauxite (Hydrated
aluminium oxide, Al2O3.H2O) ที,พบมากใน
ออสเตรเลีย, จีน, บราซิล, จาไมก้า, อินเดีย, ยุโรป
และ รัสเซีย

104
Engineering Materials
l กระบวนการทางเคมีในการแยกอลูมิเนี ยมออกไซด์ เรียกว่า
“Bayer Process” โดยการละลายออกไซด์ใน กรดคอสติก
ภายใต้ความดัน และอุณหภูมิ จะได้ผง Pure aluminium oxide
ที&มีความบริสทุ ธm ิ ประมาณ 99.4%

105
Engineering Materials
l จากนันo จะทําการหลอม และผ่านกระบวนการไฟฟ้ าเคมีเพื&อดึง
อะตอมของธาตุอลูมิเนี ยมมารวมกัน เรียกว่า “Hall Process”
ดังรูปอลูมิเนี ยมที&ได้จากกระบวนการนีo จะมีความบริสทุ ธm ิ íí.c-
99.9%

106
Engineering Materials
Aluminium can be divided into two main groups
including:
(1) Wrought aluminium
Copper, Magnesium, Zinc, Silicon, Chromium and
Manganese are element usually alloyed with Al.
Examples of precipitates are Al2Cu, AlMgZn and
Mg2Si.
(2) Cast aluminium
For cast aluminium, Silicon Magnesium and Copper
are used. 107
Engineering Materials
การใช้งาน ตัวอย่างเช่น เป็ นชิ6นส่วนต่างๆ เครื.องจักร
เครื.องบิน จรวด ภาชนะหุงต้ม กระป๋อง หลอดยา
ท่อ ตัวเรือนเสื6อสูบ เป็ นต้น

www.aluminiumlearning.com Engineering Materials

108
แมกนี เซียม (Magnesium, Mg)
1. มีความหนาแน่ น Ç.Vb g/cm3 มีจดุ หลอมเหลว _cW oC
2. นํoาหนักน้ อยกว่าเหล็กกล้า ãc%
3. มีค่า Young’s modulus ตํา& กว่าเหล็กกล้า c เท่า
4. ที&อณุ หภูมิห้อง มีโครงสร้าง HCP จึงเปราะ แต่ที&อณ ุ หภูมิสงู
จะมีโครงสร้าง BCC จะเหนี ยว ขึนo รูปได้
5. ขึนo รูปและแปรรูปได้ง่าย รีด ดึง ตีขึนo รูปได้ โดยความ
แข็งแรงจะลดลงเมื&อความบริสทุ ธm ิ ของแมกนี เซียมเพิ&มขึนo
6. นําความร้อนได้ดีมาก
109
Engineering Materials
7. ทนทานต่อการกัดกร่อนในบรรยากาศที.แห้งได้ดี
แต่ไม่ทนต่อกรดและนํ6าเกลือ
8. สามารถกลึงแต่งได้ง่าย
9. ผสม Zn จะเพิ.มความต้านทานการกัดกร่อนของนํ6า
ทะเล
10. ผสม Al and Zn เพิ.มความแข็งแรงโดย solid
solution strengthening
II. ringing Engineering Materials
110
แร่ที&นิยมนํามาเป็ นวัตถุดิบ คือ magnesite, dolomite, brucite,
carnallite และนํoาทะเล

magnesite
(MgCO3),

brucite
(MgO.H2O),

carnallite Dolomite
(MgCl2.KCl.6H2O)
(MgCO3),

111
Engineering Materials
l นิยมใช้กระบวนการ Dow chemical electrolytic process
โดยใช้ คลอไรด์ เป็ นอิเลคโตรไลท์ และใช้คลอรีนเป็ นขัวo บวก
จะได้แมกนี เซียมบริสทุ ธm ิ íí.í%

อุณหภูมิ 680 – 750 °C

112
Engineering Materials
l วิธี Silicotermic process เริ&มด้วยการบดผง คือ magnesite
(MgCO3) หรือ dolomite (MgCO3) ให้เป็ นผง และทําให้อยู่ใน
รูป magnesia บดละเอียดอีกครังo และทําให้เป็ น anhydrous
magnesium chloride
l แล้วจึงเผาแยกได้แมกนี เซี ยม และคลอรีน

113
Engineering Materials
การใช้งาน
§ ส่ วนใหญ่ ใ ช้ ง านในรูป โลหะผสม โดย
ต้ อ งทาจาระบี หรื อ ทาสี เ คลื อ บไว้
หรือชุบผิว เพราะจะเกิดการกัดกร่อน
ได้ง่าย หรือใช้ทาํ ดอกไม้ไฟ พลุ ขึน6 รูป
เ ป็ น ชิ6 น ส่ ว น ก ล้ อ ง ดิ จิ ต อ ล
โทรศัพท์มือถือ เป็ นต้น
i-mobile 318 magnesium design

114
Engineering Materials
ไททาเนี ยม (Titanium and its alloys
1. มีความหนาแน่ น ë.8 g/cm3 มีจดุ หลอมเหลว ñ,õ55
oC

2. โครงสร้างผลึกเป็ น hcp ที,อณ ุ หภูมิห้องจึงเปราะ

3. มีความเค้นแรงดึงเท่ากับเหล็ก แม้ที,อณ ุ หภูมิ
400oC
4. ทนต่อการกัดกร่อนเป็ นอย่างดี สมบัติทางกล
ใกล้เคียงกับ Austenitic stainless steel
5. Ti alloys ได้แก่ Ti-Al, Ti-Cr, Ti-Fe
Website: http://www.titanium.org/ Engineering Materials
115
 ตัวอย่างการใช้งาน
§ การทําเป็ นโลหะผสมใน เหล็ก อะลูมิเนี ยม ซึ&งจะทําให้เพิ&ม
ความแข็งแรงได้ที&อณ ุ หภูมิสงู
§ ทํากังหันไอนํoา ครีบเทอร์ไบน์ ของเครื&องยนต์ไอพ่น aircraft
tailpipe, aircraft frame, gas turbine, ชิfนส่วนใน
compressor เป็ นต้น

gas turbine blade Stream turbine blade

116
Engineering Materials
http://www.absolutetitanium.com Engineering Materials
117