Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 14

Translated from Malay to Vietnamese - www.onlinedoctranslator.

com

Jurnal Analisa 5 (2) (2019) 124-136 http://


journal.uinsgd.ac.id/index.php/analisa/index p-ISSN:
2549-5135 e-ISSN: 2549-5143

Khám phá dân tộc học của Rumah


Gadang Minangkabau Tây Sumatra

Yulia Rahmawati. Z1, Melvi Muchlian2


Actuarial, Agricultural, Tamansiswa University, Padang
yulia_rahmawatiz@ymail.com

Nhận: 23/09/2019; Được chấp nhận: ngày 12 tháng 12 năm 2019; Xuất bản: 29 tháng 12, 2019
_______________________________________________

trừu tượng

Giáo dục và văn hóa không thể tách rời trong cuộc sống hàng ngày. Dân tộc học có mặt để làm cầu nối giữa
văn hóa và giáo dục, đặc biệt là trong việc học toán. Không nhận ra điều đó, cộng đồng đã thực hiện các
hoạt động khác nhau bằng cách sử dụng các khái niệm toán học cơ bản và các ý tưởng toán học. Ví dụ: đếm
các hoạt động bằng cách đề cập đến một số, hoạt động đo lường (chiều dài, diện tích, khối lượng và trọng
lượng), nghệ thuật, trò chơi, hoạt động mua và bán (tính toán lợi nhuận, lãi hoặc lỗ, v.v.) và kiến trúc xây
dựng (Nhà bản địa) . Nghiên cứu này nhằm mục đích kiểm tra và phân tích việc khám phá dân tộc học của
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra để có được thông tin cơ bản trong sự phát triển của dân tộc học
về nghiên cứu toán học trong lĩnh vực hình học, cụ thể là về hình dạng và chạm khắc của Rumah Gadang
Minangkabau. Loại nghiên cứu này là nghiên cứu khám phá sử dụng phương pháp tiếp cận dân tộc học với
phân tích phân loại. Dựa trên kết quả của nghiên cứu được thực hiện, có các yếu tố và khái niệm toán học
được sử dụng để thực hiện hoạt động xây dựng nhà Minangkabau gadang. Không cần nghiên cứu lý thuyết
về các khái niệm toán học này, người Minangkabau đã áp dụng các khái niệm toán học trong cuộc sống
hàng ngày. Dạng dân tộc học đã được chứng minh của cộng đồng Minangkabau được phản ánh thông qua
các kết quả khác nhau của các hoạt động toán học được sở hữu và phát triển trong cộng đồng
Minangkabau, bao gồm: 1) hoạt động lập thiết kế cho việc xây dựng Rumah Gadang; và 2) hoạt động tạo
hoa văn chạm khắc trên tường của Rumah Gadang.

Từ khóa: Dân tộc học, Rumah Gadang, Hình học, Khám phá, Dân tộc học.

trừu tượng

Giáo dục và văn hóa là những thứ không thể tách rời trong cuộc sống hàng ngày. Dân tộc học có mặt để làm cầu nối giữa văn hóa và giáo dục, đặc biệt là việc học toán. Không nhận ra điều đó, cộng đồng đã thực hiện các hoạt động khác nhau bằng cách sử

dụng các khái niệm cơ bản của toán học và các ý tưởng toán học. Ví dụ: đếm các hoạt động bằng cách đề cập đến một số, hoạt động đo lường (chiều dài, diện tích, khối lượng và trọng lượng), nghệ thuật, trò chơi, hoạt động mua và bán (tính toán sự thay đổi,

lãi hoặc lỗ, v.v.) và kiến trúc tòa nhà. Nghiên cứu này nhằm mục đích nghiên cứu và phân tích việc khám phá dân tộc học Rumah Gadang Minangkabau ở Tây Sumatera để có được thông tin cơ bản về sự phát triển của dân tộc học trong việc học toán trong

hình học, cụ thể là về hình dạng và chạm khắc của Rumah Gadang Minangkabau. Loại nghiên cứu này là nghiên cứu khám phá sử dụng phương pháp tiếp cận dân tộc học với phân tích phân loại. Dựa trên kết quả của nghiên cứu được thực hiện, có các yếu

tố và khái niệm toán học được sử dụng để thực hiện các hoạt động tạo ra một Rumah Gadang Minangkabau. Không cần học lý thuyết về các khái niệm toán học này, người Minangkabau đã áp dụng các khái niệm toán học trong cuộc sống hàng ngày. Rõ

ràng là dạng dân tộc học của cộng đồng Minangkabau được phản ánh thông qua các kết quả khác nhau của các hoạt động toán học được sở hữu và phát triển trong cộng đồng Minangkabau, bao gồm: 1) hoạt động thiết kế tòa nhà Rumah Gadang; và 2)

hoạt động tạo hoa văn chạm khắc trên các mô típ chạm khắc các bức tường của Rumah Gadang. Dựa trên kết quả của nghiên cứu được thực hiện, có các yếu tố và khái niệm toán học được sử dụng để thực hiện các hoạt động tạo ra một Rumah Gadang

Minangkabau. Không cần học lý thuyết về các khái niệm toán học này, người Minangkabau đã áp dụng các khái niệm toán học trong cuộc sống hàng ngày. Rõ ràng là dạng dân tộc học của cộng đồng Minangkabau được phản ánh thông qua các kết quả khác

nhau của các hoạt động toán học được sở hữu và phát triển trong cộng đồng Minangkabau, bao gồm: 1) hoạt động thiết kế tòa nhà Rumah Gadang; và 2) hoạt động tạo hoa văn chạm khắc trên các mô típ chạm khắc các bức tường của Rumah Gadang. Dựa

trên kết quả của nghiên cứu được thực hiện, có các yếu tố và khái niệm toán học được sử dụng để thực hiện các hoạt động tạo ra một Rumah Gadang Minangkabau. Không cần học lý thuyết về các khái niệm toán học này, người Minangkabau đã áp dụng các

khái niệm toán học trong cuộc sống hàng ngày. Rõ ràng là dạng dân tộc học của cộng đồng Minangkabau được phản ánh thông qua các kết quả khác nhau của các hoạt động toán học được sở hữu và phát triển trong cộng đồng Minangkabau, bao gồm: 1)

hoạt động thiết kế tòa nhà Rumah Gadang; và 2) hoạt động tạo hoa văn chạm khắc trên các mô típ chạm khắc các bức tường của Rumah Gadang. Không cần học lý thuyết về các khái niệm toán học này, người Minangkabau đã áp dụng các khái niệm toán

học trong cuộc sống hàng ngày. Rõ ràng là dạng dân tộc học của cộng đồng Minangkabau được phản ánh thông qua các kết quả khác nhau của các hoạt động toán học được sở hữu và phát triển trong cộng đồng Minangkabau, bao gồm: 1) hoạt động thiết

kế tòa nhà Rumah Gadang; và 2) hoạt động tạo hoa văn chạm khắc trên các mô típ chạm khắc các bức tường của Rumah Gadang. Không cần học lý thuyết về các khái niệm toán học này, người Minangkabau đã áp dụng các khái niệm toán học trong cuộc

sống hàng ngày. Rõ ràng là dạng dân tộc học của cộng đồng Minangkabau được phản ánh thông qua các kết quả khác nhau của các hoạt động toán học được sở hữu và phát triển trong cộng đồng Minangkabau, bao gồm: 1) hoạt động thiết kế tòa nhà

Rumah Gadang; và 2) hoạt động tạo hoa văn chạm khắc trên các mô típ chạm khắc các bức tường của Rumah Gadang. 1) hoạt động thiết kế tòa nhà Rumah Gadang; và 2) hoạt động tạo hoa văn chạm khắc trên các mô típ chạm khắc các bức tường của Rumah Gadang. 1) hoạt động thiết k

Từ khóa: Dân tộc học, Rumah Gadang, Hình học, Khám phá, Dân tộc học.
Yulia Rahmawati. Z, Melvi Muchlian

GIỚI THIỆU giải quyết vấn đề đặc biệt trên


các bài toán hình học. Ngoài ra, dựa trên thực
Giáo dục và văn hóa không thể tách rời trong tế trong xã hội, việc học chỉ là thước đo để đạt
cuộc sống hàng ngày. Giáo dục là nhu cầu cơ được giá trị chứ không phải dựa trên cách học
bản của mọi cá nhân trong xã hội trong khi văn sinh hiểu và giải quyết một vấn đề nhất định.
hóa là một thể thống nhất toàn diện và toàn Thực tế trong đời sống xã hội, học sinh không
diện được áp dụng trong một xã hội, các giá trị nhận ra rằng mình đã và đang ứng dụng toán
và ý tưởng của nó được một nhóm người sống học vào cuộc sống của mình.
trong một môi trường nhất định và trong một
khoảng thời gian nhất định (Ratna , 2005).
Trong khi đó, theo nhân học, văn hóa là toàn
bộ hệ thống ý tưởng, hành động và việc làm Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu
của con người trong đời sống xã hội được tạo đã bắt đầu liên kết giữa toán học và văn hóa.
thành tài sản của con người do học tập Theo Sroyer,et al (2018), từ kết quả cuộc họp
(Koetjaraningrat, 1985). Điều này có nghĩa là Cộng đồng Giáo dục Toán học Quốc tế đề cập
hầu hết mọi hoạt động và sinh hoạt của con rằng các vấn đề liên quan đến văn hóa chắc
người đều là văn hóa hay văn hóa bởi vì có rất chắn sẽ bao quanh quá trình học toán, thậm
ít hành động của con người trong khuôn khổ chí tất cả các dạng toán. Đặc thù của môn toán
cuộc sống của xã hội mà không đòi hỏi phải trừu tượng, khiến nhiều học sinh còn tâm lý e
học để làm quen với nó. Trong khi các nhà sử ngại khi học môn Toán và hầu hết học sinh gặp
học văn hóa giải thích văn hóa là di sản hay khó khăn trong việc vận dụng toán học vào các
truyền thống của một xã hội. Toán học đã trở tình huống thực tế cuộc sống. Điều này cho
thành một phần của văn hóa nhân loại. Tuy thấy việc học toán của học sinh chưa có ý
nhiên, hầu hết mọi người thường không nhận nghĩa, sự hiểu biết về khái niệm của học sinh
ra rằng họ đã áp dụng khoa học của toán học còn rất yếu. Giáo viên cần liên hệ các lược đồ
trong cuộc sống hàng ngày. Họ coi toán học mà học sinh đã có và tạo cơ hội cho các em
chỉ là một môn học được học trong trường. khám phá lại và xây dựng lại các ý tưởng toán
học của riêng mình. Do đó, việc học toán rất
cần một cách tiếp cận

Dựa trên kết quả của một nghiên cứu từ TIMSS


(Xu hướng nghiên cứu khoa học và toán học dân tộc học vì
quốc tế) vào năm 2011, Indonesia ở mức rất dạy các khái niệm toán học trừu tượng cho học
thấp dưới mức trung bình và thua xa các nước sinh. Một trong những cách để làm cho việc
láng giềng như Singapore, Malaysia và Thái học toán có ý nghĩa hơn là liên hệ nó với bối
Lan. Điều này là do học sinh chưa hiểu rõ về cảnh cuộc sống xung quanh học sinh hoặc nền
lập luận và giải quyết vấn đề nên học sinh ít có văn hóa đã ăn sâu để điều này trở thành điều
khả năng giải quyết các câu hỏi liên quan đến gì đó cụ thể và có ý nghĩa trong tâm trí học
suy luận và sinh. Điều này khiến học sinh không dễ quên

125 Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136


Khám phá dân tộc học
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra

tài liệu toán học mà ông đã nghiên cứu vì vấn bằng cách sử dụng các khái niệm toán học cơ
đề mà ông thường gặp trong cuộc sống hàng bản và các ý tưởng toán học. Ví dụ: đếm các
ngày. Ngoài ra, học sinh sẽ quen với việc liên hoạt động bằng cách đề cập đến một số, hoạt
hệ từng tài liệu toán học với văn hóa tồn tại động đo lường (chiều dài, diện tích, khối lượng
trong cuộc sống hàng ngày. và trọng lượng), nghệ thuật, trò chơi, hoạt
động mua và bán (tính toán lợi nhuận, lãi hoặc
lỗ, v.v.) và kiến trúc xây dựng (Nhà bản địa) .
Ngoài ra, theo Fajriyah (2018), vai trò của dân Các em đã học những khái niệm cơ bản này ở
tộc học cũng hỗ trợ việc hiểu biết về toán học trường tiểu học. Ý tưởng về toán học bắt đầu
bằng cách tạo điều kiện cho học sinh có thể xây được các nhà giáo dục toán học xem như một
dựng các khái niệm toán học như một phần điều quan trọng. Bản chất của toán học có xu
của kiến thức toán học dựa trên kiến thức hướng tuyến tính và cứng nhắc nhưng khi tích
của học sinh về môi trường văn hóa xã hội của hợp với một cái gì đóDịu dàng như văn hóa, thì
họ. tư duy đó trở nên linh hoạt.

Indonesia là một trong những quốc gia có


nhiều nền văn hóa, bộ lạc, chủng tộc và những
ngôi nhà truyền thống. Một trong số đó là Tây
Sumatra có một ngôi nhà truyền thống được
gọi là nhà truyền thống Minangkabau hay
thường được gọi là Rumah Gadang. Rumah
Gadang là một trong những kho tàng văn hóa
của Indonesia cần được bảo tồn. Hiện nay số
lượng nhà gadang ở Tây Sumatra ngày càng ít
đi.
Hình 1. Khung Đơn vị Giáo trình Dân tộc
học
Rumah gadang được phổ biến rộng rãi ở khu
vực Tây Sumatra, đặc biệt là một trong những
Mô hình khuôn khổ bài học chương trình giảng dạy điều này
nổi tiếng ở khu vực Batusangkar, đó là Rumah
hình thành mối quan hệ giữa các lĩnh vực hoạt
Gadang Istano Basa Pagaruyung và ở khu vực
động toán học. Mối quan hệ được biểu thị
Nam Solok được gọi là đất nước của 1000
bằng một mũi tên lớn liên kết các hoạt động
rumah gadang. Rumah Gadang Istano Basa
toán học theo văn hóa của học sinh với toán
Pagaruyung là một bản sao của Cung điện
học thông thường hoặc toán học phổ thông
Minagkabau. Tòa nhà Rumah Gadang có hình
được chuyên biệt hóa bởi các đơn vị chương
dáng như một ngôi nhà sân khấu lớn với mái
trình dân tộc học.
gonjong là đặc trưng của kiến trúc
Minangkabau truyền thống. Ngôi nhà sân khấu
Wahyuni, et al (2013) tuyên bố rằng một trong
lớn này có ba gian, với 72 cây cột là trụ đỡ
những cầu nối giữa giáo dục và văn hóa, đặc
chính của nó. Có 11 gonjong hoặc đỉnh mái
biệt là giáo dục toán học là dân tộc học. Không
trang trí phần trên của tòa nhà này. Toàn bộ
nhận ra điều đó, cộng đồng đã thực hiện nhiều
các bức tường của tòa nhà này được trang trí
hoạt động khác nhau
bởi

Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136 126


Yulia Rahmawati. Z, Melvi Muchlian

Các đồ trang trí chạm khắc đầy màu sắc có trong khi dân tộc học Là
tổng cộng 58 loại họa tiết khác nhau. Hình toán học được áp dụng trong các nhóm văn
dạng hoặc họa tiết của chạm khắc này là hình hóa xác định như cộng đồng bộ lạc, nhóm lao
tròn hoặc hình vuông. động, trẻ em ở các nhóm tuổi nhất định, các
lớp chuyên nghiệp, v.v. Vì vậy có thể nói dân
Rumah Gadang dựa trên việc tính toán lượng tộc học là toán học xuất hiện trong một nền
không gian trong một số lẻ bắt đầu từ ba. Số văn hóa cụ thể được coi như một lăng kính để
lượng phòng thường là bảy nhưng cũng có nhìn và hiểu toán học như một sản phẩm văn
những người có số phòng là mười bảy. Nói hóa. Văn hóa được đề cập đến là xã hội, địa
chung, một Rumah Gadang được chia thành điểm, truyền thống, cách thức tổ chức, diễn
didieh, thường có ba didieh. Một didieh được giải, hình thành khái niệm và mang lại ý nghĩa
sử dụng như một biliek (phòng ngủ), một căn cho thế giới vật chất và xã hội.
phòng được bao bọc bởi bốn bức tường đặc
biệt và riêng tư (Abdullah,et al 2015).

Tiến trình học tập toán học dương

Andika (2014) cho biết hình khắc này được sử Điều cần thiết ngày nay là học theo ngữ cảnh
dụng rộng rãi như trang trí của Rumah và thực tế bằng nhiều phương pháp. Kết quả
Gadang, thông thường hình chạm khắc của của Pangestu và Santi (2016) cho thấy có một
Rumah Gadang có dạng đường tròn hoặc hình mối tương quan khá cao giữa tác động của việc
vuông, với các họa tiết như dây leo, rễ cây, hoa học toán thực tế đến hứng thú học tập của học
và quả. Các mẫu rễ này thường có dạng hình sinh. Do đó, nỗ lực này có thể ảnh hưởng đến
tròn, các rễ mọc thẳng hàng, thành cụm, đan hứng thú học toán của học sinh mà các em có
xen vào nhau và cũng có thể liên kết với nhau. thể tìm thấy trong cuộc sống hàng ngày. Nếu
Các họa tiết khác được tìm thấy trên nhà chúng ta nhìn vào các quốc gia khác, sự thành
gadang là hình tam giác, tứ giác và hình chữ công của Nhật Bản và Trung Quốc trong việc
nhật. Trong nghiên cứu toán học, hình khắc học toán là do họ sử dụng Dân tộc học trong
này liên quan mật thiết đến chất liệu của hình việc học toán. Theo Gerdes in Wahyuni (2016),
học phẳng và hình học fractal. Như nghiên cứu dân tộc học là toán học được áp dụng bởi một
đã được thực hiện bởi Puspadewi & Putra số nhóm văn hóa, nhóm công nhân / nông
(2014) về dân tộc học trong nghề dệt Bali, cụ dân, trẻ em của một số tầng lớp xã hội, tầng
thể là việc sử dụng nguyên tắc tessellation / lát lớp chuyên nghiệp, v.v. Dựa trên định nghĩa
gạch trên các mẫu dệt. Tessellation sử dụng này, người ta kết luận rằng dân tộc học có
một loại cấu trúc hình học, cụ thể là hình chữ nghĩa rộng hơn là chỉ dân tộc học (dân tộc)
nhật và hình vuông. hoặc bộ lạc. Vì vậy, các chuyên gia dân tộc học
cho rằng về cơ bản là sự phát triển của toán
học đến bất kỳ thời điểm nào

D'Ambrosio (1985) đã đưa ra một thuật ngữ gọi


là dân tộc học. Anh ấy nói rằng toán học được
học ở trường được gọi làtoán học hàn lâm,

127 Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136


Khám phá dân tộc học
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra

bất kể nền văn hóa và các giá trị đã tồn tại Đất bằng phẳng Tây Sumatra, và Seribu Rumah Gadang, Nam
trong xã hội, nghiên cứu dân tộc học cần đạt Solok (người cung cấp thông tin). Các nhà nghiên cứu xem xét
được không gian. Dựa trên mô tả ở trên, mục hình dạng của gadang nhà và cách chạm khắc (chạm khắc
đích của nghiên cứu này là kiểm tra và phân họa tiết) của gadang nhà. Công cụ nghiên cứu là một bảng
tích sự khám phá dân tộc học của Rumah câu hỏi thông qua các cuộc phỏng vấn dành cho các nhà lãnh
Gadang Minangkabau Tây Sumatra để có được đạo truyền thống, cụ thể là niniak mamak, cadiak pandai, alim
thông tin cơ bản về sự phát triển của dân tộc ulama, Bundo kanduang, những người thực hành điêu khắc,
học đối với việc học toán, đặc biệt là trong lĩnh những người hiểu rõ bản chất và chi tiết của các họa tiết
vực hình học. Vì vậy, nhà nghiên cứu đã đặt chạm khắc rumah gadang và rumah gadang. Nghiên cứu này
tiêu đề của nghiên cứu này là “Khám phá dân bắt đầu bằng việc tiến hành khảo sát tại nơi nghiên cứu,
tộc học của Rumah Gadang Minangkabau chuẩn bị dụng cụ nghiên cứu, xác định lịch trình nghiên cứu
Tây Sumatra”. Đặc biệt là về hình thức của và quy trình thực hiện nghiên cứu bằng cách cung cấp dụng
rumah gadang và nghệ thuật chạm khắc (khắc cụ. Việc thu thập số liệu được thực hiện bằng phương pháp
họa tiết) rumah gadang. phỏng vấn (bảng hỏi), quan sát và tư liệu về hình dạng của
ngôi nhà và các họa tiết chạm khắc của ngôi nhà. Về cơ bản,
dữ liệu sẽ được phân tích trong nghiên cứu này dựa trên kết
quả quan sát, phỏng vấn và tài liệu liên quan đến cách văn
PHƯƠNG PHÁP hóa tìm thấy ở Minangkabau chứa các yếu tố toán học. Phân
tích dữ liệu sẽ được thực hiện là phân tích phân loại. Phân tích
Loại tìm kiếm điều này Là tìm kiếm phân loại tập trung vào và mô tả chi tiết các lĩnh vực cụ thể
thám hiểm. Arikunto (2006) giải thích "nghiên hữu ích cho việc mô tả các hiện tượng hoặc vấn đề là mục tiêu
cứu khám phá là nghiên cứu nhằm mục đích nghiên cứu. Phân tích phân loại được thực hiện để tạo ra các
khám phá sâu rộng về các nguyên nhân hoặc loại biểu tượng văn hóa tồn tại trong nền văn hóa đang
sự vật ảnh hưởng đến sự xuất hiện của một cái nghiên cứu. Phân tích phân loại tập trung vào và mô tả chi
gì đó". Mặc dù cách tiếp cận được sử dụng tiết các lĩnh vực cụ thể hữu ích cho việc mô tả các hiện tượng
trong nghiên cứu này là cách tiếp cận dân tộc hoặc vấn đề là mục tiêu nghiên cứu. Phân tích phân loại được
học, là cách tiếp cận nhằm mục đích điều tra và thực hiện để tạo ra các loại biểu tượng văn hóa tồn tại trong
có được mô tả và phân tích sâu về một nhóm nền văn hóa đang nghiên cứu. Phân tích phân loại tập trung
văn hóa dựa trên nghiên cứu thực địa (điền dã) vào và mô tả chi tiết các lĩnh vực cụ thể hữu ích cho việc mô tả
trong một khoảng thời gian nhất định. Cách các hiện tượng hoặc vấn đề là mục tiêu nghiên cứu. Phân tích
tiếp cận này tập trung vào việc tìm kiếm phân loại được thực hiện để tạo ra các loại biểu tượng văn
hóa tồn tại trong nền văn hóa đang nghiên cứu.

Làm sao xã hội


tổ chức văn hóa trong tâm trí của họ và sau đó KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
sử dụng nó trong cuộc sống để nó tồn tại Hình dạng của Nhà Minangkabau Gadang
trong tâm trí con người. Phương pháp nghiên
cứu là phỏng vấn.
Chia sẻxã hội Minang, nhà ở tập quán

Nghiên cứu được thực hiện tại Adityawarman


bảo tàng Minangkabau (rumah gadang) là biểu tượng
Padang, Tây Sumatra, Rumah Gadang Istano của truyền thống cũng như là nơi thực hiện các
Basa Pagaruyung, Quận Tanjung Emas, Thành hoạt động và sinh hoạt khác nhau của các gia
phố Batusangkar, Regency đình lớn của gia chủ hoặc thường

Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136 128


Yulia Rahmawati. Z, Melvi Muchlian

gọi là một dạ dày (paruik). Bắt đầu từ quá trình mà phát triển lên trên được gọi là silek, giải
lên kế hoạch, tìm kiếm vật liệu, quy trình xây phóng nó khỏi tiếp xúc với tampias. Hầm cao
dựng, lựa chọn mô hình cho đến đồ trang trí nhà của nó cung cấp không khí trong lành, đặc biệt
cửa đều chứa đựng ý nghĩa và triết lý. Các khái là vào mùa hè. Ngoài ra, ngôi nhà gadang được
niệm toán học là kết quả của các hoạt động thiết xây dựng theo hướng gió từ bắc vào nam
kế xây dựng, đo lường, tải các mẫu và tính toán nhằm giải phóng sức nóng của mặt trời và tiếp
có thể được tiết lộ từ việc xây dựng các ngôi nhà xúc với gió. Nếu nhìn một cách tổng thể, kiến
truyền thống. trúc nhà gadang được xây dựng theo các điều
kiện thẩm mỹ và công năng phù hợp với tự
nhiên hoặc hàm chứa các giá trị thống nhất,
hài hòa, cân đối, thống nhất trong tính toàn
vẹn cố kết của nó.

Thực tế có một số kiểu nhà gadang, nhưng


được biết đến nhiều nhất là nhà gadang
bagonjong. Ngôi nhà truyền thống này có một
Hình 2. Nhà truyền thống Minangkabau
điểm đặc biệt là hình dạng mái giống hình
sừng trâu. Khái niệm toán học trong xây dựng,
Về cơ bản, ngôi nhà gadang có dạng hình chữ mặc dù người Minangkabau không biết các vật
nhật không đối xứng và mở rộng lên trên. liệu cơ bản để xây dựng công trình như hiện
Phần mái cong vút như hình sừng trâu, còn nay nó được dạy trong giáo dục chính quy
phần thân nhà Iandai uốn cong như thân tàu. (chẳng hạn như khái niệm khuỷu tay, đối xứng,
Hình dạng của thân nhà gadang là một hình hình chữ nhật và các khái niệm hình học khác),
chữ nhật phát triển lên trên (hình thang ngược) nhưng họ có thể xây dựng những tòa nhà nguy
với các cạnh cong vào trong hoặc thấp ở giữa. nga và bền bỉ. xưa khi so sánh với những tòa
Nếu nhìn từ mặt bên của tòa nhà (mặt cắt nhà ngày nay.
ngang), hình chữ nhật phát triển hướng lên
được bao phủ bởi một hình tam giác mà các
cạnh của hình tam giác đều cong vào trong, tất
cả tạo thành một sự cân đối thẩm mỹ phù hợp
với giáo lý nhân sinh của họ.

Nếu xét về mặt chức năng, các đường nét của


ngôi nhà gadang cho thấy sự thích nghi với
thiên nhiên nhiệt đới. Mái hình côn có tác dụng
giải phóng cặn nước trên lòng bàn tay nhiều Hình 3. Rumah Gadang Bergonjong Lima
lớp, để nước mưa dù có đổ như thế nào cũng
sẽ trượt nhanh trên mái nhà. Xây nhà Ý nghĩa số lượng mái gonjong của Minangkabau Những
ngôi nhà gadang có một điểm đặc biệt là mái nhà

129 Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136


Khám phá dân tộc học
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra

có hình dạng nhọn gọi là gonjong. Số lượng


gonjong trong rumah gadang không phải lúc
nào cũng giống nhau (khác nhau). Rumah Đánh giá hình dạng của ngôi nhà gadang, người
gadang ở Solok Selatan có số lượng gonjong Minangkabau đã triển khai một trong những
khác nhau, từ hai gonjong đến tối đa là 14 khoa học toán học, đó là Hình học trong việc xây
gonjong. Theo các nhà quan sát văn hóa dựng các bộ phận của ngôi nhà truyền thống,
Minang, Ir. Hasmurdi Hasan (trong video trong số đó mô hình thức dậy phẳng, bao gồm:
youtube), số gonjong có một ý nghĩa nhất định. hình vuông, hình chữ nhật, hình thang, hình tam
Rumah gadang bergonjong dua có nghĩa là giác, hình tam giác samakaki, hình tam giác
ngôi nhà của những công dân bình thường, samasian, hình ngũ giác, hình tròn và hình thoi,
rumah bergonjong empat có nghĩa là chủ sở không gian xây dựng mô hình, bao gồm: hình
hữu ngôi nhà của datuak, rumah bergonjong khối, chùm và ống, mô hình tính chất toán học,
sáu nghĩa là có người điều phối datuak cao bao gồm: tính chất đối xứng, fractal và khái niệm
nhất hoặc người lãnh đạo phong tục, nếu về phép tịnh tiến (dịch chuyển).
gonjong nhiều hơn sáu mảnh thì không có
nghĩa là địa tầng cao hơn chỉ trở lại từ bên
dưới. Phần trang trí của đỉnh gonjong ban đầu
giống hình sừng trâu được làm bằng một tấm
kẽm hình nón. Sau đó, có nhiều hình thức
trang trí có ý nghĩa cho mỗi hình thức.et al,
2018).

Dựa trên nghiên cứu của Fauziah & Yusfitri


(2018), các chính khách ở Nam Solok Regency có Hình 4. Mô hình xây dựng phẳng trên đồ
nhiều kiểu nhà gadang khác nhau, cụ thể là trang trí chạm khắc
62,96% kiểu nhà surambi aceh begonjong ciek,
25,93% kiểu ống góp voi bị cấm, 7,41% kiểu
gonjong ampek sibak baju. Trong khi đó, đối
với hai bang ở Nam Solok Regency là Nagari
Sapapui và Nagari Abai, Sangir Batang Hari
Regency, hầu như các hình thức mái nhà
gadang đều đối xứng và đối với các bang khác
thì đa dạng. Sau đó, có một tiểu huyện ở Solok
Selatan, chính xác là ở Kenagarian Abai, tiểu
huyện Batang Hari, rằng ngôi nhà gadang của
họ không có chạm khắc vì những bức tường
của ngôi nhà gadang đã được thay thế bằng
những bức tường bê tông. Có 44,44% nhà
gadang ở Solok Selatan không có chạm khắc và
76,47% chạm khắc họa tiết trong nhà gadang ở
Solok Selatan là đối xứng (Fauziah & Niniwati, Hình 5. Nhà cộng đồng Minangkabau
2017).

Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136 130


Yulia Rahmawati. Z, Melvi Muchlian

Trong hình 5 trên, có thể thấy rằng có một khái


niệm / quy tắc toán học trên thang / bậc thang tan   ° =
°
°
của ngôi nhà gadang, đó là khái niệm / quy tắc
của Lượng giác trong việc xác định độ dài của cũi   ° =         °
thang / bậc thang. °


giây   ° =
°


cosec   ° = (1)
°

Bằng cách sử dụng khái niệm lượng giác,


chúng ta có thể xác định được độ dốc góc bao
nhiêu được hình thành trên cầu thang / bậc
thang cả từ chân đế (góc nâng) và từ chân cửa
(góc nâng).
Hình 6. Các khái niệm / quy tắc của Toán học trên Cầu
thang / bậc thang của Rumah Gadang
Khắc của Rumah Gadang Minangkabau Các
bức tường của ngôi nhà gadang được làm
bằng gỗ và phía sau được làm bằng tre. Gỗ
dùng để làm vách là loại gỗ được lựa chọn. Gỗ
được tạo hình thành ván. Các bức tường làm
bằng bảng được lắp đặt theo chiều dọc. Tại
mỗi kết nối giữa bảng này và bảng khác được
đưa ra một khung. Trên cửa sổ và cửa ra vào
cũng có khung làm bằng ván. Khung được lắp
đặt thẳng. Tất cả các bảng và khung này được
lót bằng các hình chạm khắc. Không chỉ trên
tường, cửa sổ hay cửa ra vào, các cột nhà
gadang cũng thường được chạm khắc với
Hình 7. Các khái niệm / quy tắc của Toán học trong
nhiều kiểu chạm khắc khác nhau. Cho đến nay
quá trình tạo ra chữ khắc Rumah Gadang
có thể nói, chạm khắc là trang trí chủ đạo trong
tòa nhà gadang Minangkabau.
Hình 8. Hình dạng của một tam giác khuỷu tay

Trong tam giác, khuỷu tay có thể được xác định


sáu phép so sánh. Sáu phép so sánh được gọi
Các hình chạm khắc trong hình dạng này là một loạt
làso sánh lượng giác trên tam giác khuỷu
các đồ trang trí trên đồng ruộng. Mỗi nét chạm khắc
tay.
trên các bộ phận trong nhà gadang đều có đặc
không có   ° =       ° điểm và ý nghĩa riêng. Bức chạm khắc cũng là một

tác phẩm nghệ thuật ở Minangkabau. Các chạm
khắc có nguồn gốc từ các họa tiết tự nhiên, có liên
cos   ° =         °
⁇ quan đến triết lý của tự nhiên

131 Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136


Khám phá dân tộc học
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra

được người dân Minangkabau đón nhận. Điều này Bảng 1. Các loại chạm khắc Minangkabau
không có nghĩa là chạm khắc được sử dụng như Không. Khắc tên Bức ảnh
một hình thức tín ngưỡng, thiêng liêng hoặc như 1 Kaluak Paku
Đậu phộng
một hình thức thờ cúng, mà chạm khắc chỉ đơn giản
Balimbiang
là trưng bày như một tác phẩm nghệ thuật có giá trị
trang trí.
2 Lumuik
“Alam Takambang Jadi Guru ” như triết lý của Hanyuik
người Minangkabau ảnh hưởng rất nhiều đến
hình thức và phong cách trưng bày chạm khắc 3 Đầu lâu

của Rumah Gadang. Thông thường các họa tiết Panca matohari
chạm khắc bắt nguồn từ rễ của các loại dây leo. jo rantak
đêm
Rễ của cây dây leo được gọi là rễ lá, hoa, quả.
Sự thay đổi của sự sắp xếp của rễ là mô hình
cốt lõi của chạm khắc. có một mô hình rễ xoắn
ốc, thẳng hàng, thành cụm, đan xen vào nhau
4 Singo
và kết nối hoặc liên kết với nhau.
Mandongkak jo
Takuak Kacang
Chiên
Việc đặt tên cho hình chạm khắc được điều chỉnh 5 Carano Kanso
cho phù hợp với hình dạng của hoa văn. Những
cái tên như “kaluak paku, pucuak rambuang,
saluak laka, jalo, jarek, itiak pulang patang và saik
galamai”. Mỗi tên của hình khắc đều mang ý 6 Siriah Gadang
nghĩa của giáo lý Minangkabau. Việc đặt tên và sử
dụng hình khắc là, "kaluak paku'được định nghĩa
là sự dạy dỗ của một đứa trẻ trong sự chăm sóc 7 Bada Mudiak
của một người cháu được hướng dẫn. “pucuak Itiak Pulang
rabuang"Được định nghĩa là một sự giảng dạy Patang
thực tế là"ketek baguno, gadang tapakai”. “saluak số 8 Tatandu
laka”Được định nghĩa là một biểu tượng của quan Manyasok
hệ họ hàng ở Minangkabau được kết nối với Bungo jo Buah
nhau. “jalo”Tượng trưng cho hệ thống chính Bị loại bỏ
quyền được đổ vào dòng chảy cơ thể (datuak
parpatih nan sabatang) hay caniago. “jarek 9 Trái cây Palo
”Tượng trưng cho hệ thống chính phủ được tạo Vỡ
ra bởi dòng chảy datuak katumanggungan hoặc 10 Taji Siarek
koto piliang. “itiak pulang patang”Được định
nghĩa là mệnh lệnh con-cháu. “saik galamai
”Tượng trưng cho sự chính xác. Một hình thức 11 Paruah
khắc khác là "cây con ” trong đó mô tả lòng hiếu Thịt nướng

khách.
12 Salangko

Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136 132


Yulia Rahmawati. Z, Melvi Muchlian

13 Aka Tangah 23 Balari của Nga


Duo Algae Trong kích thích

14 Kuciang Lalok
24 Bungo Duo
jo Saik Galamai Cuống quả
Pinang

15 Pesong Aia ba
Abuih

Khái niệm toán học là kết quả của các hoạt


động tạo ra các hoa văn có thể được thể hiện
từ các họa tiết chạm khắc trên tường của ngôi
16 Sikumbang nhà bao gồm khái niệm về hình tròn, đường
Manih 1 thẳng và đường cong, đối xứng, phản xạ, giãn
nở, tịnh tiến và xoay.

17 Sikumbang Bảng 2. Các loại chạm khắc Minangkabau tiêu biểu


trên bức tường bên ngoài của Rumah Gadang
Manih 2
Không Hình khắc
1
18 Sikumbang
Manih 3

19 Sikumbang
Manih 4

2
20 Sikumbang
Manih 5

21 Lapiah Batang
Rơm rạ

22 Aka Duo
Tảo

133 Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136


Khám phá dân tộc học
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra

Trên về cơ bản chạm khắc Trang chủ Gadang


Hình 9. Khắc họa Motif của Bungo Duo Tangkai jo
là nhiều loại chất độn lĩnh vực trang trí có dạng
Buah Pinang
đường tròn hoặc đường vuông. Các mô nói
chung là dây leo, rễ nhiều lá, ra hoa và kết trái. Việc tạo ra họa tiết chạm khắc của Bungo Duo
Dạng rễ thường có dạng hình tròn, các rễ mọc Tangkai jo Buah Pinang bắt đầu với một mẫu
thẳng hàng, thành chùm, đan xen vào nhau và hình tròn cơ bản. Sau đó, vẽ hình lá cây leo và
cũng có dạng nối liền nhau. Cành hoặc cành ở hoa nở. Từ mẫu, ta thấy rằng có sự đối xứng
gốc cong ra ngoài, hướng vào trong, hướng lên giữa các mẫu bên phải và bên trái (Hình 9).
trên và hướng xuống dưới. Ngoài họa tiết gốc
rễ, các họa tiết khác được tìm thấy là họa tiết
hình học hình tam giác, tứ giác và hình chữ
nhật. Các họa tiết lá, hoa hoặc quả cũng có thể
được chạm khắc riêng biệt hoặc theo hàng.

Fractal là các đối tượng hình học thô ở mọi quy


mô, và có thể được xem là "phân chia" theo
những cách triệt để. Một số Fractal có thể được
chia thành các phần mà tất cả sẽ giống với
Fractal ban đầu. Fractal được cho là có độ chi Hình 10. Mô típ chạm khắc Jarek Takambang
tiết vô hạn và có thể có cấu trúctương tự ở các
mức độ phóng đại khác nhau. Trong nhiều
Hình 10 cho thấy mô típ chạm khắc của jarek
trường hợp, một fractal có thể được tạo ra
takambang có mô hình cơ bản hình tròn gồm
bằng cách lặp lại một mẫu, thường là trong
các họa tiết lá và hoa được đan xen và kết nối
một quy trình đệ quy hoặc lặp lại. Giống như
với nhau một cách tròn trịa. Từ mô-típ, có thể
hoa văn trên chạm khắc của ngôi nhà
thấy rằng có sự lặp lại của mô hình gây ra sự
Minangkabau gadang, có sự lặp lại của một
xuất hiện của hình học gãy khúc.
hoa văn.

Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136 134


Yulia Rahmawati. Z, Melvi Muchlian

Không nghiên cứu lý thuyết về khái niệm


toán học, người Minangkabau đã áp dụng
khái niệm toán học trong cuộc sống hàng
ngày bằng cách sử dụng dân tộc học. Dạng
dân tộc học đã được chứng minh của cộng
đồng Minangkabau được phản ánh thông
qua các kết quả khác nhau của các hoạt
động và hoạt động toán học được sở hữu
và phát triển trong cộng đồng
Minangkabau, bao gồm: 1) các hoạt động
chế tạo kế hoạch
xây dựng nhà gadang; và 2) hoạt động tạo
Hình 11. Các mô típ chạm khắc khác hoa văn chạm khắc trên tường của Rumah
Gadang. Kết quả của nghiên cứu này
Một số yếu tố toán học khác tồn tại trong mô tương tự với nghiên cứu được thực hiện
hình chạm khắc này bao gồm các đường, trong bởi Rachmawati (2012) cho thấy rằng
số những yếu tố khác: đường dọc và đường không cần nghiên cứu khái niệm
ngang, đường song song và đường giao nhau. toán học trước đây,
Ngoài ra, còn có các yếu tố đối xứng, hình phẳng Người Sidoarjo đã áp dụng những khái
như: hình vuông, hình tam giác, hàng, hình tròn, niệm này trong cuộc sống hàng ngày của
hình thoi. họ sử dụng
dân tộc học. Các khái niệm toán học đã được
Sự tồn tại của hình học fractal cho thấy toán chứng minh có trong việc xây dựng các ngôi
đền và chữ khắc, các đơn vị địa phương của
học không phải là một môn học khô khan và
người dân Sidoarjo, hình dạng hình học của đồ
phẳng, mà là một môn học đẹp và có thể tạo ra
gốm truyền thống, các họa tiết của vải batik và
những tác phẩm có hình tượng nghệ thuật và
thêu, cũng như các trò chơi truyền thống của
giá trị trí tuệ cao. Hình học này tạo ra một vẻ
người dân Sidoarjo.
đẹp rất phi thường. Di sản của tổ tiên dưới
dạng tác phẩm điêu khắc Minangkabau đã cho NGƯỜI GIỚI THIỆU
thấy tổ tiên của chúng ta cũng biết làm đẹp
thông qua hình học fractal toán học. Chỉ là họ Abdullah, M., Antariksa và Suryasari, N.
có thể không nhận ra rằng tác phẩm của anh (2015). Mô hình không gian trong Tòa
ấy là hình học fractal. nhà Rumah Gadang ở Khu tự nhiên
Surambi Sungai Pagu - Tây Sumatra.
Tạp chí Sinh viên Khoa Kiến trúc,
Trường Đại học UB, 03(01).
PHẦN KẾT LUẬN
Andika, RP (2014). Mô tả của Mái nhà
Dựa trên các kết quả và thảo luận đã được Và Mô tả về những ngôi nhà bản địa
mô tả trước đây, có thể kết luận rằng các trên khắp Indonesia. Lấy từ http://
kết quả nghiên cứu cho thấy rằng trong rakaraperz.blogspot.co.id/2014/08/
hoạt động tạo ra rumah gadang Uraian-tentang-atap-dan-
minangkabau có các yếu tố và khái niệm mô-tả-của-truyền-thống-nhà-tất-cả
toán học được sử dụng. -indonesia.html

135 Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136


Khám phá dân tộc học
Rumah Gadang Minangkabau Tây Sumatra

Arikunto, S. (2013). Quy trình nghiên cứu. 4(2), 80–89.


Jakarta: Rineka Cipta. Rachmawati, I. (2012). Thăm dò
D'Ambrosio, U. (1985). Dân tộc học Dân tộc học của Hội Sidoarjo.
và vị trí của nó trong lịch sử và sư Mathedunesa, 1(1).
phạm toán học. Lấy ra từ Ratna, NK (2005). Văn học và Văn hóa
Các nghiên cứu: Trình bày về hư cấu và sự thật
http://www.math.utep.edu/Faculty/p . Yogyakarta: Pustaka Pelajar.
mdelgado2 / Math1319 / History / DAmbr Sroyer, AM, Nainggolan, J., & Hutabarat,
osio.pdf IM (2018). Khám Phá Về Dân Tộc Học
Fajriyah, E. (2018). Vai trò của Dân tộc học Của Nhà Và Nhạc Cụ Truyền Thống
Các khái niệm toán học liên quan Văn Hóa Biak-Papua.Hình thành: Tạp
trong việc hỗ trợ đọc viết. Prisma chí Khoa học Giáo dục Mipa, số 8(3),
Journal 1, Kỷ yếu hội thảo Quốc gia 175–184. Wahyuni, A., Aji, A., Tias, W.,
toán học, 1, 114–119. & Sani, B.
Fauziah và Niniwati. (2017). Ethno- (2013). Vai trò của Dân tộc học trong
Khám Phá Toán Học Trên Các Bức việc xây dựng tính cách của một quốc
Khắc Của Rumah Gadang ở Nam gia. Tăng cường vai trò của Toán học
Solok. Ijrdo-Tạp chí Nghiên cứu Giáo và Giáo dục Toán học vì một Indonesia
dục, 02(11), 134–148. Fauziah, & tốt đẹp hơn, 113–118. Yogyakarta:
Yusfitri, R. Al. (2018). Ethno- Fmipa Uny.
Toán học trong việc học toán học trên Wahyuni, I. (2016). Thăm dò
vật liệu của số học xã hội trong truyền Dân tộc học của South Coast Society,
thống của Malamang ở Nagari Ulakan Puger District, Jember Regency. Hiện
Pariaman. Tạp chí Nghiên cứu Kỹ tượng, 15(2), 225–238.
thuật Hoa Kỳ (Ajer), 7(10), 271–275.
Fitriza, R., Afriyani, D., Turmudi, &
Juandi,
D. (2018). Khám phá Toán học Dân tộc
Được nhúng Trên
Kiến trúc truyền thống của Rumah
Gadang Minangkabau. 160(Incomed
2017), 270–276.
Koetjaraningrat. (Năm 1985).Giới thiệu về Khoa học
Nhân chủng học. Jakarta: Aksara Baru.
Pangestu, P., & Santi, AUP (2016).
Ảnh hưởng Giáo dục toán học
Thực tế Chống lại Môi trường
Học tập Thật là vui
Trong các bài Toán ở Tiểu học.
Fibonacci: Tạp chí Toán học và Giáo
dục Toán học, 2(2), 58–71.

Puspadewi, KR, & Putra, IGNN (2014).


Dân tộc học đằng sau nghề thủ công
dệt Bali. Tạp chí Toán học,

Tạp chí Phân tích 5 (2) (2019): 124-136 136

You might also like