Bab 2 : Permintaan, Penawaran dan Keseimbangan Pasaran

1. Maksud permintaan
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

2. Hukum permintaan
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

3. Penentu/ faktor yang mempengaruhi permintaan

4. Bentuk Persamaan / Fungsi Permintaan

1. Diberi 2. Diberi
Harga (RM) Kuantiti diminta (unit) Harga (RM) Jum perbelanjaan (RM)
1.00 30 2.00 12.00
2.00 20 4.00 16.00
3.00 10 6.00 12.00

Terbitkan fungsi permintaan Terbitkan fungsi permintaan

1
3. Berdasarkan Keluk Permintaan dibawah 4. Diberi
terbitkan fungsi Permintaan Harga Qd Qd Qd
(RM) individu A individu B pasaran
Harga (RM)
0.50 50 30
D 1.00 40 25
3 1.50 30 20
2.00 20 15
2

1 Bentukkan fungsi permintaan individu A,

D individu B dan Pasaran.

0 5 10 15 Kuanti diminta

4. Fungsi permintaan bagi pasaran Telefon ialah Qd = 60 - 10P

a) Hitung kuantiti diminta (Qd) pada setiap tingkat harga
Harga (RM) 1 2 3 4 5
Kuantiti diminta (unit)

5. Diberi, P = 100 – 0.2Q

a) Hitung tingkat harga (P) bagi setiap kuantiti diminta.
Harga (RM)
Kuantiti diminta (unit) 10 20 40 50 60

6. Lakarkan Keluk Permintaan berdasarkan fungsi yang diberi:

Diberi, Qd = 12 - 4P Diberi P = 10 - 5Qd

2
Diberi Qd = 250 - 50P Diberi P = 100 - 20Qd

7. Lakarkan Keluk Permintaan (Peralihan Keluk) berdasarkan fungsi yang diberi:

Diberi, Qd = 12 - 4P dan berubah kepada Diberi P = 10 - 5Qd dan berubah kepada

Qd =16 - 4P P = 15 - 5Qd

Diberi Qd = 25 - 5P dan berubah kepada Diberi P = 100 - 20Qd dan berubah kepada
Qd = 15 - 5P P = 80 - 20Qd

3
1. Maksud penawaran
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

2. Hukum penawaran
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

3. Penentu/ faktor yang mempengaruhi penawaran

4. Bentuk Persamaan / Fungsi Penawaran

Diberi Diberi
Harga (RM) Kuantiti ditawar (unit) Harga (RM) Jum hasil (RM)
1.50 50 2 20
2.50 100 4 80
3.50 150 6 180

Terbitkan fungsi penawaran Terbitkan fungsi penawaran

4
Berdasarkan Keluk Penawaran dibawah terbitkan Diberi
fungsi Penawaran Harga Qs Qs Qs
(RM) firma A firma B pasaran
Harga (RM)
1 20 14
2 22 17
6 3 24 20
4 4 26 23

2 Bentukkan fungsi penawaran firma A, firma

B dan Pasaran.

0 10 20 30 Kuanti ditawar (unit)

4. Fungsi penawaran bagi pasaran barang X ialah Qs = 50 + 2P

a) Hitung kuantiti ditawar (Qs) pada setiap tingkat harga
Harga (RM) 10.00 20.00 30.00 4.00 50.00
Kuantiti ditawar (unit)

5. Diberi, P = 20 + 0.5Qs
a) Hitung tingkat harga(P) bagi setiap kuantiti ditawarkan.
Harga (RM)
Kuantiti ditawar (unit) 100 200 400 500 600

6. Lakarkan Keluk Penawaran berdasarkan fungsi yang diberi:

Diberi, Qs = 12 + 4P Diberi P = 10 + 5Qs

5
Diberi Qs = 250 + 50P Diberi P = 100 + 20Qs

7. Lakarkan Keluk Penawaran (Peralihan Keluk) berdasarkan fungsi yang diberi:

Diberi, Qs = 12 + 4P dan berubah kepada Diberi P = 10 + 5Qs dan berubah kepada

Qs =16 + 4P P = 15 + 5Qs

Diberi Qs = 25 + 5P dan berubah kepada Diberi P = 100 + 20Qs dan berubah kepada
Qs = 20 + 5P P = 80 + 20Qs

6
 Keseimbangan Pasaran

1. Maksud Keseimbangan pasaran

___________________________________________________________________________

2. Diberi fungsi Qd = 32 – 2.5P dan Qs = 2 + 2.5P bagi barang X di pasaran.

i. Lengkapkan jadual dibawah
ii. Tentukan harga dan kuantiti keseimbangan
iii. Tentukan keadaan pasaran dan kesan kepada harga
iv. Lakarkan keluk permintaan dan keluk penawaran. Tunjukkan harga dan kuantiti
keseimbangan

Harga Kuantiti Kuantiti Kesan kepada harga

Keadaan pasaran
(RM) diminta (unit) ditawar (unit)

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

ii. Harga dan kuantiti keseimbangan iv. Lakarkan keluk permintaan dan keluk penawaran

7
Soalan kuantitatif

1. Fungsi permintaan dan penawaran adalah seperti berikut:

Qd = 40 – 5P
Qs = 10 + 5P
Dimana Qd ialah kuantiti diminta (unit), Qs ialah kuantiti ditawarkan (unit) dan P ialah
harga (RM).
a) Bina jadual kuantiti diminta dan kuantiti ditawarkan pada tingkat harga RM1.00, [3]
RM2.00, RM3.00, RM4.00, RM5.00 dan RM6.00

b) Lakarkan keluk permintaan dan keluk penawaran [2]

c) Tentukan harga dan kuantiti keseimbangan [2]

d) Sekiranya fungsi permintaan berubah menjadi Qd = 60 – 5P

i) Lakarkan keluk permintaan yang baru dalam rajah yang sama pada jawapan (b) [1]
ii) Tentukan harga dan kuantiti keseimbangan yang baru [2]

e) Jelaskan (3) tiga faktor yang menyebabkan peralihan keluk permintaan ke kanan [6]

2. Persamaan permintaan dan penawaran adalah seperti berikut:

P = 80 – 2Q
P = -10 + Q
Dimana P ialah harga (RM) dan Q ialah kuantiti (unit)
a) Hitung harga dan kuantiti keseimbangan [2]

b) Lakarkan keluk permintaan dan keluk penawaran [2]

c) Sekiranya kerajaan menetapkan harga kepada RM40.00

i) Nyatakan dasar yang dilaksanakan oleh kerajaan [2]
ii) Hitung kuantiti diminta dan kuantiti ditawarkan. Apakah yang berlaku kepada [3]
pasaran?

d) Hitung peratus perubahan jumlah hasil pengeluar [2]

e) Dengan menggunakan rajah yang sesuai, terangkan kesan dasar harga maksimum
terhadap
i) Harga dan kuantiti [2]
ii) Keadaan pasaran
[2]
iii) Lebihan pengguna dan lebihan pengeluar
[2]

8
Soalan objektif
1. Menurut hukum permintaan, pengguna akan
A. Meningkatkan permintaan apabila harga turun
B. Mengurangkan permintaan apabila harga turun
C. Meningkatkan kuantiti diminta apabila harga naik
D. Mengurangkan kuantiti diminta apabila harga naik

2. Manakah di antara berikut tidak menyebabkan peralihan keluk permintaan?

A. Perubahan teknologi
B. Perubahan citarasa
C. Perubahan pendapatan
D. Perubahan harga barang lain

3. Peningkatan harga barang X menyebabkan permintaan terhadap barang Y meningkat. Hal ini
menunjukkan barang X dan barang Y merupakan
A. Barang mesti
B. Barang pengganti
C. Barang penggenap
D. Barang modal

4. Hukum penawaran menerangkan apabila

A. Harga turun, penawaran bertambah
B. Harga naik, penawaran berkurangan
C. Harga naik, kuantiti ditawarkan akan bertambah
D. Harga turun, kuantiti ditawarkan bertambah

5. Manakah antara berikut menyebabkan keluk penawaran sesuatu barang beralih ke kanan?
A. Kenaikan harga bahan mentah
B. Kenaikan harga barang itu
C. Kenaikan harga barang penawaran bersaing
D. Kenaikan harga barang penawaran bersama

6. Yang manakah tidak mengalihkan keluk penawaran?

A. Kerajaan mengurangkan subsidi pengeluar
B. Teknologi pengeluaran meningkat
C. Harga faktor pengeluaran meningkat
D. Harga barang tersebut turun

7. Sekiranya bank menawarkan banyak kemudahan kredit kepada orang ramai, keluk
permintaan pasaran dijangka beralih
A. Ke kiri
B. Ke kanan
C. Tidak berubah
D. Ke bawah

9
 8. Manakah penyataan berikut yang menyebabkan keluk permintaan gula beralih ke kiri?
A. Gula diiklankan dengan lebih kerap
B. Harga gula meningkat
C. Pengurangan mendadak dalam pengeluaran kopi dan teh dunia
D. Ubat baru yang lebih berkesan untuk mengantikan insulin ditemui

9.
Harga
D1
D

D1
D
Qty
Q Q1

Berdasarkan rajah diatas keluk permintaan beralih dari DD ke D1D1, penyataan yang
manakah benar
A. Permintaan terhadap petrol meningkat kerana harga kereta turun
B. Kuantiti diminta terhadap durian meningkat kerana harganya turun
C. Permintaan terhadap mentega meningkat kerana harga majerin turun
D. Kuantiti terhadap dapur gas meningkat kerana harga dapur gas naik

10. Andaikan bahawa pasaran bagi motosikal di Bandar Arau berada di tahap keseimbangan.
Jika permintaannya meningkat, apakah yang berlaku pada titik keseimbangan yang baru?
A. Penurunan harga dan kuantiti
B. Peningkatan harga dan kuantiti
C. Peningkatan harga dan penurunan kuantiti
D. Penurunan harga dan peningkatan kuantiti

11. Manakah antara berikut menyebabkan penurunan harga keseimbangan pasaran

A. Penurunan permintaan kurang daripada penurunan penawaran
B. Pertambahan permintaan kurang daripada pertambahan penawaran
C. Penurunan permintaan lebih besar daripada pertambahan penawaran
D. Penurunan permintaan dan pertambahan penawaran pada kadar yang sama

12. Persamaan permintaan dan penawaran bagi suatu barang diberi

Qs = 33 + 15P
Qd = 75 – 15P
Hitung kuantiti keseimbangan?
A. 42 unit
B. 48 unit
C. 54 unit
D. 60 unit

10
13. Dasar harga maksimum menyebabkan
A. harga jualan lebih tinggi daripada harga pasaran dan berlaku lebihan penawaran
B. harga jualan lebih tinggi daripada harga pasaran dan berlaku lebihan permintaan
C. harga jualan lebih rendah daripada harga pasaran dan berlaku lebihan penawaran
D. harga jualan lebih rendah daripada harga pasaran dan berlaku lebihan permintaan

Harga

D S
P

S D
Qty
Q Q1
14. Rajah diatas menunjukkan keluk permintaan (DD) dan keluk penawaran (SS) bagi suautu
barang. Apakah yang berlaku jika harga berada pada P?
A. Ketakseimbangan pasaran dan lebihan penawaran
B. Ketakseimbangan pasaran dan lebihan permintaan
C. Keseimbangan pasaran dan lebihan penawaran
D. Keseimbangan pasaran dan lebihan permintaan

15. Dasar harga maksimum bertujuan untuk membantu golongan

A. Pengguna
B. Pengeluar
C. Pengimport
D. Pengeksport

16. Rajah di bawah menunjukkan keluk permintaan (DD) dan keluk penawaran (SS) suatu
barang.

Harga
D
S
E
P

S D
Qty
Q

Berdasarkan rajah, kawasan PDE dan SPE

A. Lebihan pengguna dan lebihan pengeluar
B. Lebihan pengeluar dan lebihan pengguna
C. Lebihan permintaan dan lebihan penawaran
D. Lebihan penawaran dan lebihan permintaan

11
17. Diberi fungsi permintaan dan fungsi penawaran:
Qd = 6 – P
Qs = 2 + P
Jika kerajaan memberi subsidi RM2 bagi setiap unit keluaran, berapakah harga dan kuantiti
keseimbangan yang baru?
A. RM 1.00 dan 5 unit
B. RM 0.50 dan 5.5 unit
C. RM 2.00 dan 4 unit
D. RM2.50 dan 3.5 unit

Soalan Esei

1. Jelaskan
a) Perubahan permintaan dan perubahan kuantiti diminta. [4]
b) Perubahan penawaran dan perubahan kuantiti ditawar. [4]

2. Jelaskan tiga (3) faktor yang menyebabkan peralihan keluk permintaan [6]

3. Jelaskan tiga (3) faktor yang menyebabkan peralihan keluk penawaran [6]

4. Dengan menggunakan rajah yang sesuai, terangkan

a) Keseimbangan pasaran [2]
b) Lebihan permintaan [2]
c) Lebihan penawaran [2]

5. Dengan menggunakan rajah, terangkan kesan terhadap keseimbangan pasaran kereta tempatan
apabila
a) Tambang bas awam turun [5]
b) Kerajaan menaikkan cukai keatas kereta import [5]

12