Tierelier 2.3 Leerlingenboek - Unlocked

Tierelier 2.
3
MCV + GROEPSMUSICEREN
Marrit Bruwiere
Met zanglessen van Sam Gevers
Illustraties van Eveline Knockaert
De Muziekcarrousel BV
Heukelommerweg 20i
3770 Riemst
GSM : 0499/369 284
Info of bestellen kan via : dmcarrousel@gmail.com
© 2021 All rights reserved by De Muziekcarrousel BV

Fotokopiëren is illegaal!
Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 2
Voorwoord
Met veel trots stel ik jullie deze nieuwe cursus voor : Tierelier.
Dit is een competentiegerichte MCV methode voor de 2de graad, waarin de 6 kerncompetenties
van het nieuwe niveaudecreet 2018 allemaal aan bod komen. (Individuele gedrevenheid tonen,
Creëren en innoveren, Vakdeskundigheid inzetten, Onderzoeken, Relaties bouwen &
samenwerken, Presenteren)
Tierelier 2.3 bestaat uit 9 lessen, waar je 2 à 3 weken rond kan werken. Als een leerling een week
mist, kan hij dus gewoon inpikken. Elke les bestaat uit 7 vaste onderdelen.
1. Een beetje uitleg : het lesonderwerp wordt voorgesteld.
2. Ritmiek : verschillende ritmische oefeningen in verschillende maatsoorten. Veelal éénstemmige
oefeningen, maar ook duo’s en trio’s om het leren samenspelen te bevorderen.
Je kan variëren door te lezen op ‘pa’, klappen, spelen op slagwerk, spelen op instrumenten,…
Er staan vaak ook creatieve opdrachten tussen : het zelf componeren van éénstemmige
oefeningen, een passende tegenstem schrijven, een volledig duet maken,… Maar ook improvisatie-
oefeningen komen aan bod.
3. Lezen : losse leesoefeningen van max. 16 noten in de solsleutel en in de fasleutel. Ook hier kan je
variëren door te lezen, van achter naar voor, een leesslang, in verschillende tempi, de noten
tegelijk spelen op klasinstrumenten,… Er staan ook samenspel opdrachten tussen om het
samenspel te bevorderen.
Achteraan deze cursus kan je een leestabel vinden voor de sol- en fasleutel. Hier kunnen de
leerlingen aankruisen wanneer ze een bepaald tempo behaald hebben en kunnen ze zien wat het
volgende tempo is waarop ze moeten oefenen. Je kan per jaar zelf een eindtempo bepalen met je
klas of leerling.
4. Zanglesjes : nieuwe, frisse zanglessen gecomponeerd door Sam Gevers. Deze all-round componist
en muzikaal leider van verschillende musicals is ook drummer en percussionist bij tal van
ensembles en evenementen. (www.samgevers.com)
5. Gehoor : verschillende soorten dictees komen aan bod. (ritmisch, melodisch, melodisch-ritmisch,
invuldictees, herkenningsdictees, verbeterdictees,…)
6. Schrijven : aan de hand van verschillende soorten schrijfoefeningen leren de leerlingen de noten
en ritmes correct schrijven en de geleerde theorie toe te passen in oefeningen.
7. Samenspel/Creatief : op het einde van elke les staat er een leuke opdracht die het creatieve of het
samenspel bevordert. Er wordt kennis gemaakt met verschillende componisten, leerlingen kunnen
per 2 of klassikaal opdrachten uitvoeren. Er staan ook verschillende opdrachten in die kunnen
dienen voor de les groepsmusiceren.
Suggesties of opmerkingen zijn steeds welkom op dmcarrousel@gmail.com

Ik wens jullie veel musiceervreugde met Tierelier!
Marrit Bruwiere

INHOUD Tierelier 2.3
Noten Ritme Overig
Les 1
Herhalingsles
Intervallen (1 – 8)
Les 2 Grote en kleine secunde
Grote en kleine terts
Les 3
Les 4 La klein
A capella
Largo
Presto
Re klein
Les 5 Mi klein
Subito
Les 6
Re groot
Les 7 Si klein
Volgorde van de kruisen
Si b groot
Les 8 Sol klein
Volgorde van de mollen
Les 9
Herhalingsles

Dit boek is van …………………………………………………………………………………………….
Adres ………………………………………………………………………………………………………………
Telefoonnummer ………………………………………………………………………………………
Mijn leerkracht MCV is …………………………………………………………………………

Mijn leerkracht instrument is …………………………………………………………….
Dit instrument bespeel ik ……………………………………………………………………..

LES 1
Herhaling!
1 TEL 2 TELLEN 3 TELLEN 4 TELLEN

1 TEL 2 TELLEN
Lento = Langzaam
Andante = Gaande
Moderato = Matig
Allegro = Levendig en snel
Rallentando = Vertragen
Accelerando = Versnellen
Solo = Alleen
Tutti = Allen
Staccato = Kort
Legato = Gebonden
A tempo = Terug in het begintempo spelen/zingen. (na een vertraging of versnelling)
D.C. = Da capo = Terug naar het begin
Fine = Einde

Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3
Oefening 4 : samenspel opdracht

De ene groep speelt de bovenste lijn, terwijl de andere groep de onderste lijn speelt. Probeer het ook eens met
instrumenten met een verschillende toonhoogte. Zoek 2 noten die mooi samenklinken.
Oefening 5 : creatieve opdracht

Schrijf zelf een ritmische oefening. Gebruik zoveel als mogelijk verschillende ritmes. Presenteer je oefening nadien
voor de klas.
Oefening 6

Oefening 7
Oefening 8


Schrijf zelf een ritmische oefening. Gebruik alle ritmes die je al geleerd hebt. Presenteer je oefening nadien voor
de klas.
Lezen
Oefening 11
Oefening 12

Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15
Oefening 16
Oefening 17
Oefening 18

Zanglesjes
Oefening 19
Oefening 20

Oefening 21
Oefening 22

Gehoor
Oefening 23 : ritmisch dictee
Oefening 24 : melodisch dictee
Oefening 25 : ritmisch verbeterdictee

Omcirkel 3 ritmes die fout zijn. Schrijf nadien de juiste oplossing eronder.

Schrijven
Oefening 26
Vul de noten verder aan.
Oefening 27
Plaats de maatstrepen.
Oefening 28
Zijn dit hele of halve tonen?

Oefening 29
Schrijf de gevraagde toonladders met hun drieklank. Duid ook de halve tonen aan.
Oefening 30
Los de vragen op.
In welke toonaard staat dit lied? ……………………………………
Hoeveel triolen moet je zingen? ……………………………………
Wat zijn de bogen boven de maten? ……………………………………
Wat betekent pp? ……………………………………
Wat is de hoogste noot van de oefening? ……………………………………
Wat doet een kruis? ……………………………………
Hoe heet het teken onder maat 3? ……………………………………
Kleur de hopfiguur rood ……………………………………
Wat betekent andante? ……………………………………
Zet de drieklanken in een kleurtje. (2x)

Samenspel/Creatief
Componist : Antonin Dvorák

Zoek thuis op :
Antonin Dvorák werd geboren in ……………………… (jaartal). Zijn vader speelde citar en gaf zijn
muzikale genen door aan zijn zoon. Antonin leerde zichzelf ……………………………… (instrument)
spelen. Toen hij 12 jaar was, kreeg hij piano- en orgelles. Naast muziek was zijn 2de grote
passie : treinspotten! Hij kende haast alle vertrek- en aankomsttijden uit zijn hoofd! Toen hij
52 jaar was, verhuisde hij naar Amerika. Toen ging er een nieuwe wereld voor hem open. Hij
maakte kennis met de negrospirituals en de Afro-Amerikaanse muziek. Daar schreef hij zijn
9de symfonie, die bekend werd als de ‘nieuwe wereld’ symfonie. Hij stierf in 1904 op 62 jarige
leeftijd.
Beluister het muziekwerk. (deel 2 – Largo)
Welk instrument speelt de beginmelodie? ………………………………………………………
Voer nu het muziekstukje zelf uit. (eventueel samen met een uitvoering op CD of internet)
Stem 1 kan gespeeld worden door een leerling op zijn eigen instrument. De getransponeerde
melodie staat 2 pagina’s verder. De andere stemmen worden gespeeld op C instrumenten.
(Orff, boomwhackers, klankstaven, belletjes,…)

Instrumenten in C
Instrumenten in Bb
Instrumenten in Eb

Instrumenten in F

LES 2
Een beetje uitleg!
INTERVALLEN
➔ Een interval is de afstand tussen 2 tonen.

➔ Er zijn veel intervallen, wij leren er 8.
➔ Elk interval krijgt ook een cijfer.
➔ Een interval kan groot, klein of rein zijn.
Kleine secunde (of k2) = een halve toon
Grote secunde (of G2) = een hele toon
Kleine terts = 1 hele + 1 halve toon
Grote terts = 2 hele tonen

Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3
Oefening 4 : improvisatie opdracht

Ga in een cirkel staan. De hele klas klapt de ingevulde maten. In de lege maten kan een leerling telkens improviseren.
Ga zo de hele klas rond.
Oefening 5
Oefening 6
Oefening 7

Schrijf een complementaire bovenstem. Voer je oefening nadien uit met een klasgenoot die de onderste lijn speelt.
Lezen
Oefening 9
Oefening 10
Oefening 11

Componeer een mooi einde aan deze oefening. Eindig op een hoge of lage do. Voer het nadien klassikaal uit : de hele
klas leest, zingt of speelt maat 1 + 2. In maat 3 + 4 leest, zingt of speelt telkens een andere leerling zijn creatie.
Blijf herhalen tot iedereen aan de beurt is geweest.

Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15

Iedereen krijgt 1 noot. De noten die boven elkaar staan moeten tegelijk gespeeld worden. Probeer het eerst op een
traag tempo. Als dat lukt, kan je ook sneller proberen! Kan je de tempo’s benoemen met hun Italiaanse naam?

Zanglesjes
Oefening 17
Oefening 18
Oefening 19

Oefening 20

Gehoor
Oefening 23 : ritmisch invuldictee

Noteer de juiste ritmes bij deze melodie : ‘Die Lustige Witwe’ van Franz Lehar. (= De lustige weduwe)
In welke toonaard staat dit dictee? ……………………………………………………………………………

Schrijven
Oefening 24
Schrijf de naam van het interval onder de maat en het cijfer boven de maat.
Oefening 25
Schrijf het gevraagde interval.

Oefening 26
Zijn dit kleine secundes (k2) of grote secundes (G2)?
Oefening 27
Zijn dit kleine tertsen (k3) of grote tertsen (G3)?
Oefening 28
Los de vragen op.
Omcirkel de drieklank van deze toonaard.
Wat zijn de bogen boven de maten? ……………………………………
Wat betekent ff? ……………………………………
Wat betekent lento? ……………………………………
Tussen welke 2 noten zie je een kwintsprong? ……………………………………
Hoeveel kleine secundes heb je in deze oefening? ……………………………………

Oefening 29
DECRESCENDO FINE MEZZOFORTE TROMBONE DRIEKLANK GITAAR
SOLO TUTTI FASLEUTEL MAATSTREPEN TOONLADDER ZINSBOOG

Samenspel/Creatief
Groep 1 = improvisatie! Groep 2 = begeleiding! De leerkracht speelt de pianobegeleiding.
Je kan ook iedereen laten improviseren en het audiobestand van de begeleiding gebruiken.
Gebruik deze noten voor de improvisatie : en eindig altijd op do.

LES 3
Een beetje uitleg!
Deze ritmes duren allemaal 1 tel.
Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2

Oefening 3
Oefening 4
Oefening 5
Oefening 6
Oefening 7
Oefening 8

Schrijf samen met een klasgenoot een ritmisch duet waarin de 3 nieuwe ritmes elk 2 keer voorkomen (1x in elke
stem). Presenteer jullie oefening nadien voor de klas.

Lezen
Oefening 10
Oefening 11
Oefening 12
Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15
Oefening 16

Oefening 17
Zanglesjes
Oefening 18

Oefening 19
Oefening 20
Oefening 21

Gehoor


Schrijven
Oefening 25
Oefening 26
Vul de noten aan.
Oefening 27
Oefening 28

Oefening 29
Oefening 30
Los de vragen op.
Omcirkel de drieklank van deze toonaard. (2x)
Wat betekent mf? ……………………………………
Hoe heet het teken onder maat 5 en 6? ……………………………………
Wat betekent moderato? ……………………………………
Wat zijn de puntjes in maat 5 en 6? ……………………………………
Omcirkel de 3 nieuwe ritmes.

Samenspel/Creatief
Bij body percussion maak je geluid met je lichaam. Je kan klappen, knippen met je vingers,
geluiden met je tong maken, fluiten, stampen,… Je kan het zo gek niet bedenken! Zoek maar
enkele fragmenten op, het internet staat er vol van!
Nu gaan we zelf aan de slag! Hieronder heb je 5 oefeningen (A tot en met E) van telkens 2
maten. Elke noot of symbool staat voor een ander geluid. Lukken deze oefeningen goed?
Probeer dan zelf een oefening te maken in vakje F.

LES 4
Een beetje uitleg!
Elke grote toonaard heeft ook een bijhorende kleine toonaard. (ook wel parallelle toonaard
genoemd) Deze 2 toonaarden zijn familie van elkaar en hebben dus dezelfde voortekening.
(voortekening = wat er aan de sleutel staat, bijvoorbeeld mollen of kruisen)
Hoe vind je de parallelle kleine toonaard? → Neem de eerste noot van de grote toonaard en ga
een kleine terts omlaag. Dan kom je uit op de begintoon van de kleine toonaard.
Grote toonaard – kleine terts (1,5 toon) = kleine toonaard
Do groot – kleine terts (1,5 toon) = la klein
DE TOONLADDER VAN LA KLEIN

Lage notatie :
Hoge notatie :
• De toonladder van la klein bestaat uit 8 noten.

• Tussen 2 naast elkaar liggende noten ligt ofwel een hele toon, ofwel een halve toon.
• Halve tonen = SI-DO en MI-FA
• Hele tonen = LA-SI, DO-RE, RE-MI, FA-SOL en SOL-LA
• Als je de 1ste, 3de en 5de noot opeenstapelt, krijg je de gronddrieklank.

Zingen zonder instrumentale begeleiding
Breed en langzaam
Zeer snel
Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3
Oefening 4

Oefen eerst het ritmisch trio al klappend of met slagwerk. Lukt dit goed? Probeer het dan ook eens met
klasinstrumenten. Kijk naar de akkoorden per maat.
Oefening 6
Oefening 7
Oefening 8

de klas.

Lezen
Oefening 10
Oefening 11
Oefening 12
Oefening 13
Iedereen krijgt 1 noot. De noten die boven elkaar staan moeten tegelijk gespeeld worden. Probeer het eerst op een
traag tempo. Als dat lukt, kan je ook sneller proberen!
Largo – Lento – Andante – Moderato – Allegro - Presto
Oefening 14
Oefening 15

Oefening 16
Oefening 17
Oefening 18

Zanglesjes
Oefening 19
Oefening 20

Oefening 21
Oefening 22

Gehoor

Schrijven
Oefening 26
Schrijf de toonladder van la klein.
Duid de halve tonen aan.
Schrijf ook de drieklank van la klein.
Oefening 27
Vul de noten verder aan.
Oefening 28
Oefening 29
Noteer de noot die een kwart hoger ligt.

Oefening 30
Los de vragen op.
Zet de toonladder in een kleurtje.
Omcirkel de drieklank van deze toonaard. (2x)
Wat betekent presto? ……………………………………
Er zijn 2 oktaafsprongen. Zet er een kruisje bij.
Oefening 31
ACCELERANDO KWINT METRONOOM TOONAARD ZINSBOOG ANDANTE MAATCIJFER
PARALLEL TUBA HOBO MELODIE SAMENKLANK VOORTEKENING

Samenspel/Creatief
- Zoek thuis informatie op over Mozart. Probeer zelf uit te maken wat belangrijk
of interessant is en wat niet. Bespreek/vergelijk nadien in de klas.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Beluister de Turkse Mars van Mozart. Welk instrument hoor je? ……………………………………………
Beluister het muziekwerk nu in 3 verschillende versies. (zoek samen met de klas 3

verschillende uitvoeringen). Kan je verwoorden welke je de beste vindt en waarom? Kan je ook
verwoorden waarom je iets niet mooi vindt?
Voer nu deze begeleidende noten uit op klasinstrumenten. (Orff, belletjes, klankstaven,…)

Probeer deze nadien samen te spelen met een uitvoering op CD of youtube.
In welke toonaard staat de Turkse Mars? ………………………………………………………

LES 5
Een beetje uitleg!

Fa groot – kleine terts (1,5 toon) = re klein
DE TOONLADDER VAN RE KLEIN
• De toonladder van re klein bestaat uit 8 noten.

• Halve tonen = MI-FA en LA-SI mol
Sol groot – kleine terts (1,5 toon) = mi klein
DE TOONLADDER VAN MI KLEIN
• De toonladder van mi klein bestaat uit 8 noten.

• Halve tonen = FA#-SOL en SI-DO
Plotseling

Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3

Schrijf een complementaire bovenstem. Voer je oefening nadien uit met een klasgenoot die de onderste lijn speelt.
Oefening 5
Oefening 6

Oefening 7 : samenspel opdracht : gemakkelijk
Oefening 8 : samenspel opdracht gemiddeld
Oefening 9 : samenspel opdracht moeilijk

Lezen
Oefening 10
Oefening 11
Oefening 12
Oefening 13
Oefening 14
Groep 1 zingt de toonladder, terwijl groep 2 de begeleidingsnoten speelt of zingt. Je kan ook alles spelen op
klasinstrumenten.
Oefening 15

Oefening 16
Oefening 17
Oefening 18
Zanglesjes
Oefening 19

Oefening 20
Oefening 21

Oefening 22

Gehoor
Oefening 24 : melodisch invuldictee

Noteer de juiste noten bij deze ritmes : De Moldau van Bedrich Smetana.


Schrijven
Oefening 26
Oefening 27
Schrijf de toonladder van re klein en mi klein.
Schrijf ook de drieklank.
Oefening 28
Wat betekenen volgende Italiaanse woorden?
Allegro = ………………………………………………………… Andante = …………………………………………………………
Lento = ………………………………………………………… Rallentando = …………………………………………………………
Decrescendo = ………………………………………………………… Subito = …………………………………………………………
Accelerando = ………………………………………………………… Moderato = …………………………………………………………
Presto = ………………………………………………………… Largo = …………………………………………………………

Oefening 29
Oefening 30

Samenspel/Creatief
Wat is een elegie? ……………………………………………………………………………
In welke toonaard staat dit speelstuk? ……………………………………………………………………………
Verdeel de klas in 3 groepen en speel deze elegie op de klasinstrumenten.
Probeer het nadien ook eens te spelen op de eigen instrumenten.
Instrumenten in C

Instrumenten in Bb
Instrumenten in Eb

Instrumenten in F

LES 6
Een beetje uitleg!
De syncope
1 achtste noot + 1 kwartnoot + 1 achtste noot. Dit ritme duurt 2 tellen.
Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3

Oefening 4
Oefening 5

Schrijf samen met een klasgenoot een ritmisch duet waarin het nieuwe ritme 2 keer voorkomt in elke stem.
Presenteer jullie oefening nadien voor de klas.

Ga in een cirkel staan. De hele klas klapt de ingevulde maten. In de lege maten kan een leerling telkens improviseren.
Ga zo de hele klas rond.
Oefening 8
Oefening 9

Oefening 10
Lezen
Oefening 11
Oefening 12
Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15

Oefening 16
Oefening 17
Oefening 18
Zanglesjes
Oefening 19

Oefening 20
Oefening 21

Oefening 22

Gehoor

Luister goed en noteer de koppeltekens.

Schrijven
Oefening 26
Oefening 27
Oefening 28
Los de vragen op.
Zet de toonladder in een kleurtje.
Omcirkel de drieklank van deze toonaard.
Wat betekent presto? ……………………………………
In welke maat zie je een syncope? ……………………………………

Oefening 29
Schrijf de toonladder van la klein, re klein en mi klein.
Oefening 30
Noteer de gevraagde drieklank.
Oefening 31

Oefening 32
DRIEKLANK KWART SUBITO TOONAARD FAGOT RALLENTANDO
SYNCOPE TRIOOL FORTISSIMO STACCATO TERTS VIBRAFOON
Samenspel/Creatief
‘GOAL!’ is een ritmisch spreekkoor voor 4 stemmen. Verdeel de klas in 4 groepen en oefenen maar!
Het typische ‘voetbalritme’ wordt ook gebruikt. Kan jij de syncope herkennen?

LES 7
Een beetje uitleg!
DE TOONLADDER VAN RE GROOT
Re groot – kleine terts (1,5 toon) = Si klein
DE TOONLADDER VAN SI KLEIN
• De halve tonen liggen in een grote toonaard altijd tussen 3-4 en 7-8.
• De halve tonen liggen in een kleine toonaard altijd tussen 2-3 en 5-6.
De volgorde van de kruisen : FA-DO-SOL-RE-LA-MI-SI

Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3
Oefening 4
Oefening 5
Oefening 6

de klas.

Schrijf een complementair ritmisch duet. Je mag de maatsoort zelf kiezen. Presenteer je duet nadien voor de klas
met een klasgenoot of je leerkracht.

Verdeel de klas in 3 groepen (of groepjes van 3) en oefen dit ritmisch trio. Probeer het eens met een grote
drieklank en met een kleine drieklank te spelen.
Lezen
Oefening 10
Oefening 11

Oefening 12
Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15
Oefening 16
Oefening 17

Zanglesjes
Oefening 18

Oefening 19
Oefening 20

Oefening 21

Gehoor
Oefening 24 : melodisch invuldictee

Luister naar de melodie en vul de lege maten in.

Schrijven
Oefening 25
Schrijf de toonladder van re groot en si klein.
Oefening 26
Schrijf de volgorde van de kruisen in de beide sleutels 2 keer over.
Oefening 27

Oefening 28
Los de vragen op.
Welke andere toonaard heeft dezelfde voortekening? ……………………………………
Omcirkel de drieklank in deze oefening.
Wat betekent largo? ……………………………………
Welk interval zie je in de laatste maat? ……………………………………
Oefening 29

Samenspel/Creatief
‘Elfendans’ is een 4stemmig speelstuk voor klasinstrumenten of instrument in C.
In welke toonaard staat dit stuk? …………………………………………………………
Hoeveel keer speelt elke stem een syncope? ……………… keer

LES 8
Een beetje uitleg!
DE TOONLADDER VAN SI b GROOT
Si b groot – kleine terts (1,5 toon) = Sol klein
DE TOONLADDER VAN SOL KLEIN
• De halve tonen liggen in een grote toonaard altijd tussen 3-4 en 7-8.
• De halve tonen liggen in een kleine toonaard altijd tussen 2-3 en 5-6.
De volgorde van de mollen : SI-MI-LA-RE-SOL-DO-FA

Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3

de klas.
Oefening 5
Oefening 6

Oefening 7
Oefening 8
Oefening 9

Lezen
Oefening 11
Oefening 12

Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15
Oefening 16
Oefening 17
Oefening 18

Zanglesjes
Oefening 19
Oefening 20

Oefening 21
Oefening 22

Gehoor

Noteer de juiste ritmes bij dit wiegelied van Johannes Brahms.

Schrijven
Oefening 26
Schrijf de toonladder van si b groot en sol klein.
Oefening 27
Schrijf de volgorde van de mollen in de beide sleutels 2 keer over.
Oefening 28

Oefening 29
Verbind de grote toonaard met zijn parallelle kleine toonaard.
Re groot Re klein
Si b groot Sol klein
Sol groot Si klein
Do groot Mi klein
Fa groot La klein
Oefening 30
ACCELERANDO MOLLEN SOLSLEUTEL TOONAARDEN ALLEGRO
OKTAAF SPELEN TOONLADDERS KRUISEN PRIME TERTS ZINGEN

Samenspel/Creatief
Componist : Bedřich Smetana
Zoek thuis op :
Nationaliteit : …………………………………………… Geboorte + sterftedatum : …………………………………………
Doodsoorzaak : ………………………………………… Werd hij blind of doof? : ……………………………………………
Instrumenten die hij speelde : ……………………………………… en …………………………………………
‘De Moldau’ is het bekendste werk van Smetana. Dit muziekstuk beschrijft de rivier en alles
wat die op zijn weg tegenkomt. Beluister het muziekstuk en ga op zoek naar de instrumenten.
1. In het begin hoor je 2 kleine stroompjes borrelen. (= 2 ……………………………………………………)

2. Na een tijdje vloeien de stroompjes samen en vormen ze het begin van de rivier. Hier
hoor je het bekendste thema van dit muziekstuk.
In welke toonaard staat deze melodie? …………………………………………………………………
3. De rivier stroomt verder en komt langs de bossen waar de jacht bezig is. De jagers
worden voorgesteld door de …………………………………………………………………………
4. Een beetje verder stroomt de rivier voorbij een huwelijksfeest. De gasten zijn aan het
dansen en dit hoor je ook in de muziek. Deze verandert namelijk in een polka.
5. Plots wordt de muziek heel rustig en wat mysterieus. De rivier stroomt namelijk langs
enkele waternimfen. Samen met de klarinetten hoor je ook ………………………………………… en
…………………………………………… en ………………………………………………
6. De muziek wordt onrustiger, er klinken meer en meer instrumenten. Het bekende thema
komt weer terug.
7. Het ……………………………………………………… laat de stroomversnellingen weerklinken. De rivier
nadert de stad Praag.
8. Uiteindelijk stroomt de rivier trots door de stad om uiteindelijk magisch in de verte te
verdwijnen. Maar… het einde heeft nog een verrassing in petto!

LES 9
Herhaling!
TOONLADDERS
NOTEN

INTERVALLEN
ITALIAANSE BENAMINGEN
Largo = Breed en langzaam

Lento = Langzaam
Andante = Gaande
Moderato = Matig
Allegro = Levendig en snel
Presto = Zeer snel
Rallentando = Vertragen
Accelerando = Versnellen
A capella = zingen zonder begeleiding
Subito = plotseling
Solo = Alleen
Tutti = Allen
Staccato = Kort
Legato = Gebonden
A tempo = Terug in het begintempo spelen/zingen. (na een vertraging of versnelling)
D.C. = Da capo = Terug naar het begin
D.S. al coda = Naar het verzendingsteken tot aan het codateken.
Fine = Einde

Ritmiek
Oefening 1
Oefening 2
Oefening 3
Oefening 4


Schrijf nu zelf een nieuwe tegenstem op de onderste lijn van oefening 5.

Oefening 7
Oefening 8
Oefening 9

De hele klas voert de begeleiding uit, terwijl er telkens een leerling improviseert in maat 2 en 4.
In plaats van improvisatie kan er ook gecomponeerd worden. Elke leerling vult dan op voorhand maat 2 en 4 in.
Herhaal tot elke leerling aan bod is geweest.
Oefening 11
de klas.

Lezen
Oefening 12
Oefening 13
Oefening 14
Oefening 15
Oefening 16
Oefening 17
Oefening 18
Oefening 19

Zanglesjes
Oefening 20

Oefening 21

Oefening 22

Oefening 23

Gehoor

Schrijven
Oefening 27
Oefening 28
Duid alle secunden aan met k2 of G2.
Oefening 29
Duid alle tertsen aan met k3 of G3.
Oefening 30
Schrijf de gevraagde toonladders.

Oefening 31
Los de vragen op.
Welke andere toonaard heeft dezelfde voortekening? ……………………………………
Wat betekent largo? ……………………………………
Wat betekent subito? ……………………………………
Welk ritme zie je in de voorlaatste maat? ……………………………………
Oefening 32
DRIEKLANK KWART LENTO PRIME SIXT TERTS HARP KWINT
SEPTIEM SYNCOPE MUZIEKLEER SECUNDE SUBITO TOONLADDER
INTERVALLEN LEGATO OKTAAF VIOOL

Samenspel/Creatief

LEESTABEL SOLSLEUTEL
Tempo 40 50 60 66 72 80 86 92 100 112 120 130
Behaald
Tempo 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250
Behaald
LEESTABEL FASLEUTEL
Tempo 40 50 60 66 72 80 86 92 100 112 120 130
Behaald
Tempo 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250
Behaald


Tierelier 2.3 Leerlingenboek - Unlocked

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tierelier 2.3 Leerlingenboek - Unlocked

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tierelier 2.

© 2021 All rights reserved by De Muziekcarrousel BV

Suggesties of opmerkingen zijn steeds welkom op dmcarrousel@gmail.com

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 3

Volgorde van de kruisen

Volgorde van de mollen

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 5

Mijn leerkracht MCV is …………………………………………………………………………

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 7

1 TEL 2 TELLEN 3 TELLEN 4 TELLEN

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 9

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 10

Oefening 4 : samenspel opdracht

Oefening 5 : creatieve opdracht

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 11

Oefening 9 : samenspel opdracht

Oefening 10 : creatieve opdracht

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 12

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 13

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 14

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 15

Oefening 23 : ritmisch dictee

Oefening 24 : melodisch dictee

Oefening 25 : ritmisch verbeterdictee

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 16

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 17

In welke toonaard staat dit lied? ……………………………………

Hoeveel triolen moet je zingen? ……………………………………

Wat zijn de bogen boven de maten? ……………………………………

Wat betekent pp? ……………………………………

Wat is de hoogste noot van de oefening? ……………………………………

Wat doet een kruis? ……………………………………

Hoe heet het teken onder maat 3? ……………………………………

Kleur de hopfiguur rood ……………………………………

Wat betekent andante? ……………………………………

Zet de drieklanken in een kleurtje. (2x)

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 18

Componist : Antonin Dvorák

Beluister het muziekwerk. (deel 2 – Largo)

Welk instrument speelt de beginmelodie? ………………………………………………………

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 19

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 22

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 23

➔ Een interval is de afstand tussen 2 tonen.

Kleine secunde (of k2) = een halve toon

Grote secunde (of G2) = een hele toon

Kleine terts = 1 hele + 1 halve toon

Grote terts = 2 hele tonen

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 24

Oefening 4 : improvisatie opdracht

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 25

Oefening 12 : creatieve opdracht

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 26

Oefening 16 : samenspel opdracht

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 27

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 28

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 29

Oefening 21 : ritmisch dictee

Oefening 22 : melodisch dictee

Oefening 23 : ritmisch invuldictee

In welke toonaard staat dit dictee? ……………………………………………………………………………

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 30

Tierelier 2.3 Bruwiere - Gevers 31